WYNAGRODZENIE MINIMALNE W POLSCE I W KRAJACH UNII

Transkrypt

WYNAGRODZENIE MINIMALNE W POLSCE I W KRAJACH UNII
Wynagrodzenie
minimalne w Polsce
i w krajach Unii Europejskiej
Płaca minimalna
w krajach unii europejskiej
Spośród 28 państw członkowskich Unii Europejskiej 21 krajów
posiada regulacje dotyczące wynagrodzenia minimalnego
obowiązujące na poziomie krajowym.
Wysokość wynagrodzenia minimalnego ustalana jest ustawowo
lub w drodze negocjacji z partnerami społecznymi.
Państwa Unii Europejskiej,
w których nie obowiązuje płaca minimalna
Regulowane na poziomie krajowym stawki
wynagrodzenia minimalnego nie obowiązują
w Danii, Austrii, Finlandii, Szwecji, Niemczech, na
Cyprze oraz we Włoszech.
Rozwiązania stosowane w krajach
bez ustawowej płacy minimalnej
kraj
Austria
Cypr
stosowane rozwiązania
Minimalne stawki wynagrodzeń ustalane są w ramach układów zbiorowych w poszczególnych
branżach. Mogą się też różnić w zależności od wieku, doświadczenia i kwalifikacji pracownika.
W praktyce za płacę minimalną można uznać wynagrodzenie najmniej wykwalifikowanych
pracowników.
Cypr nie posiada regulacji płacy minimalnej, które obejmowałyby wszystkich pracowników.
Stawki wynagrodzenia minimalnego dotyczą tylko niektórych grup zawodowych (pracownicy
sprzedaży, pracownicy biurowi, kadra pomocnicza w służbie zdrowia, personel pomocniczy w
przedszkolach, żłobkach i szkołach, pracownicy ochrony, dozorcy i sprzątaczki).
Dania
Minimalne wynagrodzenia ustalane są w ramach układów zbiorowych pomiędzy związkami
zawodowymi a pracodawcami w poszczególnych sektorach gospodarki. Wynagrodzenia
minimalne mogą różnić się od siebie w zależności od sektora.
Finlandia
Płaca minimalna regulowana jest w ramach układów zbiorowych w poszczególnych
sektorach.
Niemcy
Niemcy nie posiadają ustalonej płacy minimalnej na poziomie krajowym. Regulacje dotyczą
wybranych sektorów i obszarów. Są ustalane w ramach układów zbiorowych.
Wynagrodzenia minimalne są ustalane w ramach układów zbiorowych i są różne w
poszczególnych sektorach gospodarki. Ze względu na powszechność układów zbiorowych
brak jest regulacji na poziomie krajowym.
Szwecja
Włochy
Stawki minimalne są ustalane w ramach układów zbiorowych
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie EIRO
Wynagrodzenie minimalne w krajach UE w 2014 roku
l.p.
kraj
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Luksemburg
Belgia
Holandia
Irlandia
Francja
Wielka Brytania
Słowenia
Hiszpania
Malta
Grecja*
Portugalia
Chorwacja
Polska
Estonia
Słowacja
Węgry
Czechy
Łotwa
Litwa
Rumunia
Bułgaria
wynagrodzenie
minimalne
(EUR)
1 921
1 502
1 486
1 462
1 445
1 217
789
753
718
684*
566
405
387
355
352
344
328
320
290
191
174
kraj EU/Polska (%)
496%
388%
384%
378%
373%
314%
204%
195%
186%
177%*
146%
105%
100%
92%
91%
89%
85%
83%
75%
49%
45%
Pod względem nominalnej wartości
płacy minimalnej, wyrażonej w euro,
Polska zajmuje 13 pozycję wśród 21
krajów Unii Europejskiej.
Najwyższa stawka wynagrodzenia
minimalnego obowiązuje w
Luksemburgu – 1 921 EUR. Jest ona
blisko 5 razy większa niż w Polsce.
Najniższe wynagrodzenie minimalne
otrzymują mieszkańcy Bułgarii – 174
EUR. Jest to zaledwie 45% płacy
minimalnej obowiązującej w Polsce.
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat,
dane aktualne na dzień 1 stycznia 2014
* dane dla Grecji aktualne na dzień 1 lipca 2013
Wynagrodzenie minimalne w krajach UE w 2013 roku
l.p.
kraj
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Luksemburg
Belgia
Holandia
Irlandia
Francja
Wielka Brytania
Słowenia
Hiszpania
Malta
Grecja
Portugalia
Polska
Chorwacja
Słowacja
Węgry
Estonia
Czechy
Litwa
Łotwa
Bułgaria
Rumunia
wynagrodzenie
minimalne
(EUR)
1 874
1 502
1 469
1 462
1 430
1 264
784
753
697
684
566
393
372
338
335
320
312
290
287
159
158
kraj EU/Polska (%)
477%
382%
374%
372%
364%
322%
200%
192%
178%
174%
144%
100%
95%
86%
85%
81%
79%
74%
73%
40%
40%
Pod względem nominalnej wartości
płacy minimalnej, wyrażonej w euro,
Polska zajmuje 12 pozycję wśród 21
krajów Unii Europejskiej.
Najwyższa stawka wynagrodzenia
minimalnego obowiązuje w
Luksemburgu – 1 874 EUR. Jest ona
blisko 5 razy większa niż w Polsce.
Najniższe wynagrodzenie minimalne
otrzymują mieszkańcy Rumunii – 158
EUR. Jest to zaledwie 40% płacy
minimalnej obowiązującej w Polsce.
W Chorwacji, która w 2013 roku
została włączona do Unii Europejskiej
płaca minimalna jest o 5% niższa niż
w Polsce.
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
Wartość płacy minimalnej w krajach UE według
parytetu siły nabywczej w pierwszej połowie 2012 roku
l.p.
kraj
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Luksemburg
Holandia
Belgia
Francja
Irlandia
Wielka Brytania
Grecja
Słowenia
Malta
Hiszpania
Portugalia
Polska
Chorwacja
Węgry
Słowacja
Czechy
Łotwa
Estonia
Litwa
Bułgaria
Rumunia
parytet siły nabywczej płacy
minimalnej wyrażony w PPS
1 479
1 338
1 320
1 282
1 271
1 149
943
898
869
784
653
615
525
520
457
427
383
363
352
282
274
kraj UE/
Polska
240%
218%
215%
208%
207%
187%
153%
146%
141%
127%
106%
100%
85%
85%
74%
69%
62%
59%
57%
46%
44%
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
Przy uwzględnieniu parytetu siły
nabywczej, Polska zajmuje 12 pozycję
w Unii Europejskiej pod względem
wartości płacy minimalnej.
PKB na mieszkańca wyrażony w PPS w 2012 roku
w krajach UE (średnia UE=100)
Luksemburg
Irlandia
Holandia
Belgia
Wielka Brytania
Francja
Unia Europejska
Hiszpania
Malta
Słowenia
Czechy
Słowacja
Portugalia
Grecja
Litwa
Estonia
Polska
Węgry
Łotwa
Chorwacja
Rumunia
Bułgaria
272
130
129
119
110
108
100
97
Wśród 21 krajów z płacą
minimalną, Polska zajmuje 12
miejsce pod względem
wynagrodzenia minimalnego.
86
82
79
75
75
75
70
69
66
66
62
61
Pod względem poziomu PKB na
mieszkańca (wyrażonego w PPS)
Polska zajmuje 16 miejsce.
Oznacza to, że 4 kraje o wyższym
PKB mają niższe wynagrodzenie
minimalne niż w Polsce.
49
47
0
50
100
150
200
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
250
300
Dynamika wynagrodzenia minimalnego w krajach UE
w latach 2012/2013 pomniejszona o inflację*
Litwa
Bułgaria
Estonia
Polska
Belgia
Luksemburg
Francja
Słowenia
Węgry
Słowacja
Malta
Wielka Brytania
Holandia
Hiszpania
Irlandia
Łotwa
Portugalia
Rumunia
Chrowacja
Czechy
Grecja -23,0%
-30%
21,8%
12,4%
6,1%
3,0%
1,4%
1,1%
0,1%
-0,1%
-0,3%
-0,4%
-0,6%
-1,2%
-1,2%
-1,8%
-1,9%
-2,3%
-2,8%
-3,4%
-3,4%
-3,5%
-20%
-10%
W 2013 roku w 14 z 21 uwzględnionych
w rankingu państw wynagrodzenie minimalne
zmalało. Największa zmiana dotknęła Grecję,
gdzie realna wartość płacy minimalnej
zmniejszyła się o 23%.
Polska należy do grupy 7 krajów, w których
wartość wynagrodzenia minimalnego
wzrosła. Po uwzględnieniu wskaźnika inflacji
płaca minimalna wzrosła o 3%.
0%
10%
20%
30%
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
* dynamika liczona w oparciu o wartości wynagrodzenia minimalnego
wyrażone w walutach narodowych
Największy wzrost wartości realnej
wynagrodzenia minimalnego zanotowano na
Litwie. Realna wartość płacy minimalnej
wzrosła tam o 21,8%. Należy jednak
podkreślić, że w latach 2008-2012
wynagrodzenie minimalne na Litwie nie
zmieniało się.
Dynamika wynagrodzenia minimalnego w krajach UE w okresie
5-letnim (2008/2013) pomniejszona o wskaźnik inflacji*
Słowenia
Polska
Bułgaria
Węgry
Słowacja
Rumunia
Luksemburg
Portugalia
Francja
Belgia
Holandia
Łotwa
-0,4%
Litwa
-0,9%
Malta
-2,0%
Irlandia
-2,8%
Hiszpania
-4,3%
Wielka Brytania
-5,5%
Estonia
-9,5%
Czechy
-14,4%
Grecja -29,0%
-40%
-20%
31,4%
22,2%
15,7%
15,3%
11,6%
7,7%
5,2%
3,9%
1,9%
1,3%
0,3%
Uwzględniając dynamikę płacy minimalnej
oraz wskaźnik inflacji w latach 2008-2013,
Polska zajmuje drugie miejsce.
Od 2008 roku realna wartość
wynagrodzenia minimalnego wzrosła
o 22,2%.
Na pierwszym miejscu znalazła się
Słowenia ze wzrostem wynoszącym 31,4%.
W okresie pięciu ostatnich lat w Grecji
wartość wynagrodzenia minimalnego
spadła o 29%.
0%
20%
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
* ze względu na brak danych w zestawieniu nie uwzględniono Chorwacji,
* dynamika liczona w oparciu o wartości wynagrodzenia minimalnego
wyrażone w walutach narodowych
40%
Wynagrodzenie minimalne jako procent przeciętnego
wynagrodzenia w krajach UE w 2011 roku (%)*
Grecja
50
Słowenia
49
Malta
47
Luksemburg
47
Łotwa
45
Holanda
Płaca minimalna w Polsce
stanowiła w 2011 roku 38%
przeciętnego wynagrodzenia.
44
Portugalia
43
Irlandia
42
Litwa
41
Węgry
39
Wielka Brytania
39
Polska
38
Słowacja
37
Chorwacja
36
Rumunia
36
Bułgaria
35
Hiszpania
35
Estonia
34
Czechy
W Grecji udział płacy minimalnej
w wynagrodzeniu przeciętnym
stanowił 50%.
33
0
10
20
30
40
50
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
* ze względu na brak danych w zestawieniu nie uwzględniono
Belgii oraz Francji
60
Zmiana udziału wynagrodzenia minimalnego w przeciętnym
wynagrodzeniu w krajach UE w latach 2009/2011 (%)
Słowenia
Łotwa
Rumunia
Malta
Luksemburg
Litwa
Węgry
Irlandia
Wielka Brytania
Słowacja
Holanda
-0,3
Chorwacja
-0,4
Hiszpania
-0,5
Portugalia
-0,6
Grecja
-0,6
Polska
-1,4
Czechy
-1,5
Estonia -2,4
Bułgaria -3
-4
-2
7,9
4,2
2,5
2,2
1,3
0,6
0,5
0,4
0,3
0,1
W okresie od 2009 do 2011 roku
w Polsce, udział płacy minimalnej
w przeciętnym wynagrodzeniu
miesięcznym zmalał o 1,4 punkt
procentowy. Jest to związane z
wyhamowaniem dynamiki płacy
minimalnej w tym okresie.
W blisko połowie krajów
uwzględnionych w rankingu, udział
płacy minimalnej w wynagrodzeniu
przeciętnym zmalał.
0
2
4
6
8
10
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat
* ze względu na brak danych w zestawieniu nie uwzględniono Belgii oraz Francji
Dynamika zmian wynagrodzenia minimalnego oraz
przeciętnego w Polsce z roku na rok w latach 2003/2013
25%
20%
20%
13%
15%
9%
10%
8%
10%
6%
4%
5%
0%
3,6%
3%
3%
2003/2004
2004/2005
2,2%
2005/2006
wynagrodzenie minimalne
4,0% 3%
4,2%
5%
3%
0,7%
7%
5%
4%
2,6%
4%
1,3%
2006/2007
2007/2008
2008/2009
3%
2009/2010
5%
2,7%
2010/2011
przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw
3,9%
3,7%
3%*
3%
2011/2012
2012/2013
inflacja**
źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie GUS
* prognoza NBP
** inflacja w poszczególnych latach od 2003-2012
Płaca minimalna oraz przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce
sukcesywnie rosną. Dynamika płacy minimalnej jest jednak większa.
Oznacza to, że jej wysokość rośnie szybciej niż wynagrodzenia przeciętnego.
wynagrodzenia.pl
tel. (12) 423 00 41
e-mail:
[email protected]

Podobne dokumenty