Pobierz plik PDF

Pismo Święte
Zagadnienia wstępne
Dr hab. Krzysztof Mielcarek, prof. KUL
Pismo Święte
Zbiór ksiąg, które chrześcijanie uważają
za święte, to jest pochodzące od Boga
oraz kanoniczne, czyli normatywne dla
wiary i religijnego życia.
Nazwy Biblii
Pismo święte
(gr. graphe – pismo; hagia – święte;
por. 2 Mch 8,23; J 10,35; Rz 1,2; 2 Tm 3,14).
Biblia.
(gr. biblion– zwój papirusowy, księga; biblia (lm.)
Stary i Nowy Testament.
Testament
(łac.: testamentum; hebr. berit; gr.: diatheke lub
syntheke);
ST (2 Kor 3,14; Hbr 8,13);
NT (Mt 26,28; Łk 22,20; 2 Kor 3,6; Hbr 8,8-12; Jr 31,31).
Języki Biblii
Stary Testament
Hebrajski – większość ST
Aramejski – tylko fragmenty
(Jr 10,11; Dn 2,4b-7,28; Ezd 4,8-6,18; 7,11-26);
Grecki – dwie księgi: Mdr, 2 Mch; (zachowały się:
Ba, 1 Mch; Tb i Jdt).
Nowy Testament – spisano w języku greckim
z wyjątkiem Mt.
Treść Biblii
Treścią Biblii jest
Boży plan zbawienia człowieka
i realizacja tego planu w historii
(KDK 41; KO 15).
Okresy historii
zbawienia
1. Okres pierwszy – od Stworzenia do Abrahama
2. Okres drugi – od Abrahama do Jezusa Chrystusa
3. Okres trzeci – od narodzenia Chrystusa do Paruzji
Pierwszy okres
historii zbawienia
a. Stworzenie (Rdz 1–2)
b. Grzech pierwszych ludzi (Rdz 3)
c. Epopeja grzechu (Rdz 4–6)
d. Potop (Rdz 8–9)
e. Genealogia rodzaju ludzkiego (Rdz 10)
f. Wieża Babel (Rdz 11)
Drugi okres
historii zbawienia
a. Patriarchowie (Rdz 12–50)
b. Mojżesz i Jozue (Wj, Kpł, Lb, Pwt, Joz)
c. Sędziowie (Sdz)
d. Pierwsi królowie izraelscy: Saul, Dawid, Salomon
(1-2 Sm; 1 Krl; 1 Krn; 2 Krn 1–9)
e. Podzielone Królestwo
(1 Krl 12-22; 2 Krl 1-17; 2 Krn 10–28; Am; Oz; Iz; Mi)
f. Restauracja: epoka perska, hellenistyczna, rzymska
(Ezd; Ne; Ag; Za; Ml; 1 Mch; 2 Mch; Dn 11)
Trzeci okres
historii zbawienia
a. Wcielenie (Mt 1–2; Łk 1–2)
b. Działalność publiczna Jezusa (Mt, Mk, Łk J)
c. Wydarzenia Paschalne (Mt, Mk, Łk, J, Dz 1–2)
d. Początek czasu Kościoła (Dz)
Teandryczna natura
Pisma Świętego
1. Aspekt Boski
2. Aspekt ludzki
Ludzkie komunikaty w historii
1. Podlegają ludzkiemu kontekstowi
2. Starzeją się (mają swoją historię)
3. Domagają się interpretacji
Natchnienie
Pisma Świętego
Natchnienie biblijne jest bezpośrednim, pozytywnym i nadprzyrodzo-
nym wpływem samego Boga na umysł i wolę piszącego, dzięki czemu
powstała pod tym wpływem księga jest dziełem dwóch autorów:
autora głównego – Boga
i
autora podporządkowanego – człowieka.
Rodzaje
natchnienia
A. NATCHNIENIE DO DZIAŁANIA (Mojżesz, Jozue)
B. NATCHNIENIE DO MÓWIENIA (prorocy)
C. NATCHNIENIE DO PISANIA (2 Tm 3,16)
Cechy boskiego autorstwa
(skutki natchnienia):
1. Jedność
2. Prawda
3. Świętość
Jedność:
1. ST zapowiada NT
2. NT tkwi korzeniami w ST
3. Charakter historiozbawczy
Prawda:
1. Autonomia nauk szczegółowych
Gatunki literackie
2. Historia w Biblii
Świętość:
1. Dynamiczne rozumienie świętości
2. Boża pedagogia w historii
3. Typy oceny moralnej w Biblii
Bóg mówi w historii
1. Wielokrotnie
2. Wielorako
3. przez SYNA
Hbr 1,1-2
A. Chrystus kontynuacją
historii zbawienia
a. Łączność z historią universum
b. kontynuacja historii powszechnej
c. kontynuacja ludu Bożego
Relacja między ST i NT
– kontynuacja
– dyskontynuacja
– postęp
B. Chrystus w centrum
historii zbawienia
a. Centrum Bożego planu
b. Uniwersalizm dzieła Chrystusa
c. kontynuacja ludu Bożego
Historia kanonu ST
a. Pięcioksiąg
b. Prorocy
c. Pisma
Historia kanonu NT
a. Ewangelie (+ Dz)
b. Listy (dydaktyka)
c. Apokalipsa (proroctwa)
Proces powstawania Ewangelii
1. Jezus (słowa i czyny)
2. Tradycja apostolska
3. Redakcja Ewangelii
Słowo jest żywe
1. Sąd słowa (Hbr 4,12)
2. Pokarm człowieka (Mt 4,4)
3. Trwały drogowskaz (1P 17-25)
Słowo Jezusa
1. Słowo mocy (Łk 4,31-37)
2. Słowo sprawcze (Łk 7,1-10)
3. Słowo łaski (Łk 4,22)