3UDFD 3RJO GRZD Review Article

Zdr Publ 2010;120(4):431-435
Review Article
/8,=$12:$.2:6.$
Projekt standardu opieki
Towards the humanization
of childbirth. The draft standard
of maternal care in Poland
Streszczenie
Abstract
"#
$%&'
propozycje regulacji w zakresie minimalizacji nieuzasadnionych interwencji medycznych w trakcie porodu, przestrzega(
%
)
'
' $%
*
+
&
&
'%
+ "
'&
.%/0*'
0
'+'
1
'+'
'
+
'2**
&'+
1
#
+
& % 1
'&'
'
'&
3
./ ' + 1
% 1 1 1 4 ' &''
+ ' ' 1
' + ' #&
& ' + +1
' ' The pretext for these considerations has become the
standard of maternal care in Poland, submitted to public
consultation on 21 January 2010 by the Ministry of Health.
The text drew attention to the proposal of regulation to the
minimization of medical intervention during childbirth, the
rights of the patient and increase patient satisfaction with
the care provided. Standard, through changes in this area,
aims to reduce excessive medicalization of perinatal period.
9 : * of pregnancy and childbirth, which predominates in many
Western countries, and is the subject of increasing criticism.
This model denies childbirth as a holistic act – a social,
psychological, cultural and physiological interpretation
for the medical – as a condition threatening the woman
and child, and requiring medical supervision in hospital.
One of the manifestation of this sense of medicalization
are technological-interventionist philosophy of birth,
'('
1*(
This model of pregnancy and childbirth is discussed in
a broader context as a part of more general phenomenon
on the borderland of medicine and social life, which in
the social sciences is examined for several decades. Terms
of medicalization as a process of appropriation of social
space through treatment of complex phenomena in terms of
biomedicine, mostly as a disease risk factor or disorder. Also
focuses on the arguments cited by proponents of socialized,
holistic model of care and support of women, complementary
to the hospital system, essential for pregnancies at risk.
One of the serious consequences of madicalization, that is,
the lowering of tha status od midwives and reducing their
autonomy in perinatal care have also been discussed.
humanizacja porodu.
perinatal care, medicalization, humanization of
childbirth.
4
4'"
;
<=$
'<#
>
Medyczny w Lublinie
432
+
1+ E
& & + *' *'' +' ' 4
11F1'
&+
'&'F'%
$>
% 1F'&%
poprzez: ograniczenie nadmiernej medykalizacji porodu
*'' ' &( & +
1
1%
&*IK
4
'dowej wymienia m.in. stosowanie interwencji medycznych
N
%
& Q 1F %F
#
'
1' + +&
+1F*' IK $
' R
U
F V
&
'+'
&
*giczny, z ewentualnym minimum interwencji medycznych,
&'
%1
' )&
*'
&11'1
$
' R
& *' % * $=E ' 1XY
$
' R
+ %F dzenia zmian w tym zakresie [2].
\ + ' 1+ + ^ & %
+
% % 1+'IK _
%R
U
F V
1 ( 1 &
'0
1 '
sytuacji, nieprzestrzeganie prawa do podejmowania decyzji
o stosowanych procedurach i zabiegach, prawa do informa
%
'
%1
+&
1%F11
IK
$ % &1 ' '
+
&
' .%'/
Zdr Publ 2010;120(4)
0'''*'nego – na rzecz medycznej interpretacji jako stanu zagra+' 1 '+' ' $
'
++1 1 +
1 \+
+
&
&
&('
'+
& +
+ & ( !"
Przez prawie cztery ostatnie dekady socjolodzy, antropolodzy, historycy, bioetycy oraz przedstawiciele zawodów
'1
\
' & I`K $ % & % * 1' jako choroba lub zaburzenie, czego efektem jest nadmierna
1
wymiaru biomedycznego, co z kolei prowadzi do praktyk
( [3,4]. Planowanie rodziny, wychowanie dzieci, dojrzewanie,
'+
* &
' 1 + + 1
1& &
1+
dla medycyny i farmakologii [3]. Równie istotnym elemen
+'(
&
'& &1'&
lekarzy. Ma to swoje negatywne konsekwencje w postaci
asymetrii relacji lekarz-pacjent [5], przeniesienia odpowie
% +'
'
(' "
'& % 1 '& 1F
% +
''I}K "
'&' 4 &1
^ 1 % %
'% %(1%+
( ) ' I~K _ ^&
2 +
1 rzenia systemu medycznego opartego na zasadzie rentow-
Zdr Publ 2010;120(4)
%
'
' ; + ' 1
' (% 2
'
.kiem”, a lekarz „produktem cyklu technologicznego” [8].
!# !"$% I PORODU
"
* ./ ' 1
%111 $
10
+&
+ 2' medycznej interpretacji [9]. Medykalizacja w tym sensie
'&% 1 1 1
+
1'1
++
'
1
+
1+
%(+
1
&
+ $ F
Wraz z rozwojem technologii medycznych ukierunkowa
1
&
& %
$
'&1 Jeszcze w 1900 roku 5% porodów w Stanach Zjednoczonych
'
ƒ`X ~XY
&IK $%„„
%F.(+'/
E1'
11
&'
1 + IK ;
+
konsekwencje porodów szpitalnych – koszty psychiczne
ponoszone przez kobiety na skutek przebywania w wyizolo1IK%
którym jest poddawana oraz ryzyko nieuzasadnionych inter
I`K <
+1&
4'& '
' % 1 ƒ~ + ; †'2+ ‡1 . 1/ ˆ & % . / + ' 1' $
' &' IK ) '+ +'
+'
&'' -
433
' F
'
%
$
' <
' 3 4
Zdrowia USA (US National Center for Health Statistics)
.& ^& %% 1+F1+
&1'
+ 1
& / I`K $
' ' .
&/'
'1'
‡#
;1‡$=E" $'
1
'^+'
1'(
%'' #
' ' rzecz ograniczania interwencji medycznych jako uwstecz )(+(+1
%
'$'
1.'NQ
F
'
&%' & + + +'1'/I`K
.< 1/ & 2' ** &1F
+
+ 1 4 1' 1
'I`K )%
%
1
0
1'''
' ' ( 3+ &
'1*'1' 9'+2+
' + 1+ (+ & '
' %%
1
+ ' *' )1
( ' & &'
1
'+ I~K + ' ' 1
NQ 1 '
%FNQ )
%
+
1cie sprawstwa i kontroli nad przebiegiem porodu [13,14].
'#()#"')
'+
&
+%F+'
~ „„'&4#
'&' +' +&2 4
percepcja nastawionej na zysk, zbiurokratyzowanej
434
'+
1 + %
% 1F % ' ; (%F 1
' 1 1F
+
IXK $% & & 1
F+(+'kwencjach zmedykalizowanych porodów.
Sceptyczne nastawienie do systemu medycznego jest
+
(%(
'
&
$ *
zdrowotnej. Medycyna interweniuje zatem nie tylko w sytu 1 )+
N('%
Q
( N%F %F
QIXK + & $
1
.$ %% '1++1
++1
NQ+' U'
‘
+'/I}K ‡(F1
1 + + + # F 1
''
+’
E'#
$
ƒ“X ($=ER
krytyce dotychczasowy lekarsko-medyczny model prowa
+
%+
%F % (
$
'cji indywidualny nadzór lekarzy czy szpitala nad porodem
1F+
1
%I`K #
1 + ' 1F 1 + + + 1 ++
*2+
'
%+1''
$=E%' . '/ N
newborn careQ ' +  1
klienta (), zdezmedykalizowany ale profesjo
&
' 1 'rek odpowiednio przeszkolonych, prowadzonych w szpital
%
(
Q&+1nego i niezmedykalizowanego otoczenia oraz profesjonalnej
1F-
Zdr Publ 2010;120(4)
1'+'
N
maternal and newborn careQ + '& '''&2&
&'+
1&'+1F+
poziomie pierwszym [17].
$ '
'
+
( "
'
11F*+
(I“K =
%
4#
% <'
& „„' 4(1'
%
%F
IƒK )1
+ 1 ' 0 & 1
+ & '
IK ‡ wane badania kliniczne przeprowadzone w Szkocji [13] oraz
%F4#
+1
%&
&+IK 9+1
1ƒƒ“ &1
pond 4 mln porodów w Stanach Zjednoczonych w jednym
&1+
ƒY
+%++``Y%+
& `Y ^ IK $
' " $' +
&1
+%&11
0
+'
&11
(1
+ '1^
<+ '&
+
++
++(+
kobiet [13].
*"#
$ ' zacja jest trudna do przeprowadzenia. Nie chodzi bowiem
+' 1 + %
I`K #
11
' + +
nawet poza system stricte # &
+ ' ' ( Zdr Publ 2010;120(4)
' & (
1+
F E&+
+' ' 1 &%1&1
' I`K $
+ 'zacji porodu.
+##"
1. U+
"#
2. R
U
F V
4
••
rodzicpoludzku.pl; 2010.
3. Conrad P. The Medicalization of Society: On The Transformation of
Human Conditions Into Treatable Disorders. Baltimore: Johns Hopkins
University Press; 2007.
4. Conrad P. Medicalization and Social Control. Annual Review of
Sociology 1992;18:209-32.
5. ˆ _ 9 2 $ ˆ _ + $
(red.) Zdrowie i choroba. Wybrane zagadnienia socjologii medycyny.
$E*$
\)>)$$
E%‘
2002:158-61.
6. Conrad P, Schneider JW. Deviance And Medicalization: From Badness
to Sickness. Philadelphia: Temple University Press; 1992.
7. ‡ > "
$
+ $ ˆ
$\ N
Q #
1 socjologiczna. Tyczyn: WSSG; 2005:311-22.
8. ;% V_ E
$1 U U 1 $ + $ ) \ N
Q $ socjologii zdrowia. Lublin: Wyd. UMCS; 2002.155-65.
9. Purdy L. Medicalization, Medical Necessity, and Feminist Medicine.
Bioethics 2001;15:248-61.
10. '&_ ˆ X‘œ`œ2
11. =) '2
$24ˆ
4
& 42
„9992„„ $E*$
Arboretum; 2002.
435
12. 1 U 42" > 1 \ &
interdyscyplinarnym. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia 2008;
1,149-51.
13. $'" U1
+
1
http://rodzicpoludzku.pl.
14. _1= 4' $
<>\"‘ƒ
15. +$ $'
$+$)
\N
Q$'
V1$
>"34‘X2``
16. Gallagher EB. Ideologia konsumpcji a opieka zdrowotna. W:
4"=&_E\N
Q4'
Warszawa: Wyd. PWN;1976:191-211.
17. WHO. Make every mother and child count. WHO; 2005.
18. Wertz DC. What Birth Has Done for Doctors: A Historical View. W:
$;
)"
E(E1
and Instruments. New York: Garland Publishing;1996:7-24.
19. Wagner M. Born in the USA. How a Broken Maternity System Must
Be Fixed to Put Women and Children First. California: University of
California Press; 2006.
20. Brown S, Grimes D. A meta-analysis of nurse practitioners and nurse
midwives in primary care. Nurs Res 1995;44:332-9.
21. Wagner M. Midwifery in the Industrialized World. J. Society Obst. Gyn
Canada 1998; 20,13:1225-34.
22. MacDorman M, Singh G. Midwifery care, social and medical risk
factors, and birth outcomes in the USA. J Epidemiol Community Health
1998; 52:310-17.
23. Rasch V. Maternal Death and the Millennium Development Goals. Dan
Med Bull 2007;54:167-9.
,-./
0
Mgr /8,=$ 12:$.2:6.$ – asystent, Samodzielna Pracownia Socjologii
"
;
< = $
'
i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
1,,/2
ul. Turkusowa 12/18
20-572 Lublin
tel. 505 748 328
e-mail: [email protected]