PSO literatura-muzyczna kl. VIII

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU LITARATURA MUZYCZNA
I.
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania przez ucznia poszczególnych
śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych.
1. Wymagania konieczne – ocena dopuszczająca.
Uczeń potrafi:
 określić funkcje muzyki,
 określić rodzaj zastosowanej obsady wykonawczej,
 wymienić elementarne współczynniki dzieła muzycznego i po wysłuchaniu utworu
określić najbardziej charakterystyczny element,
 wymienić rodzaje faktury muzycznej
 rozpoznać i określić rodzaj zastosowanej faktury muzycznej
 po wysłuchaniu utworu określić rodzaj zastosowanej zasady kształtowania dzieła
 wymienić najbardziej reprezentatywne dla kolejnych epok historycznych formy
i gatunki muzyczne,
 rozpoznać i określić podstawowe gatunki i formy muzyki wokalnej,
instrumentalnej i wokalno-instrumentalnej
 wymienić i rozpoznać polskie tańce narodowe
Uczeń zna i rozpoznaje instrumenty muzyczne
Uczeń zna kolejne epoki historyczne w rozwoju muzyki i potrafi do każdej
przyporządkować reprezentatywnego kompozytora i jego dzieło.
Uczeń określa charakterystyczne cechy stylu historycznego
Uczeń wymienia i zna zwyczaje i obrzędy dla polskiej kultury ludowej, zna
podstawowe cechy polskiej pieśni ludowej oraz posiada podstawowe wiadomości o
instrumentach ludowych
Uczeń rozpoznaje, zaproponowany przez nauczyciela podstawowy kanon
reprezentatywnych utworów w ustalonym przez nauczyciela wymiarze na ocenę
dopuszczającą.
Uczeń wykazuje się znajomością wybranych przez nauczyciela utworów zwłaszcza
pod kątem elementów muzyki, faktury, środków wyrazu, sposobów kształtowania
dzieła muzycznego, charakterystycznych cech podstawowych form i gatunków,
aparatu wykonawczego.
2. Wymagania podstawowe – ocena dostateczna.
Uczeń poza wymienionymi umiejętnościami na ocenę dopuszczającą posiada ponadto
następujące umiejętności:
Uczeń potrafi:
 definiować źródło dźwięku rozpoznane w prezentowanym utworze.
 definiować elementarne współczynniki dzieła muzycznego i dokonać analizy
dzieła muzycznego ze względu na charakterystyczne elementy.
 definiować i określać po wysłuchaniu utworu rodzaj zastosowanej faktury dzieła
muzycznego,
 definiować zasady kształtowania dzieła muzycznego i określać różnicę między
gatunkiem muzycznym a forma muzyczną.
 omówić znaczenie zwyczajów i obrzędów w polskiej kulturze ludowej
Uczeń zna definicje podstawowych form muzycznych.
Uczeń zna definicje podstawowych gatunków wokalnych , wokalnoinstrumentalnych i instrumentalnych
Uczeń zna charakterystyczne cechy polskiej muzyki ludowej – wokalnej
i instrumentalnej
Uczeń rozpoznaje zaproponowany przez nauczyciela podstawowy kanon
3. Wymagania rozszerzone – ocena dobra.
Uczeń poza wymienionymi umiejętnościami na ocenę dopuszczającą i dostateczną
posiada ponadto następujące umiejętności:
Uczeń potrafi:
 posługiwać się terminologią wykraczającą poza podstawę programową
 określić charakterystyczną obsadę wykonawczą dla kolejnych epok historycznych.
 samodzielnie dokonać analizy dzieła muzycznego pod kątem wszystkich
elementarnych współczynników dzieła muzycznego i faktury muzycznej.
 dokonać analizy słuchowej i graficznej prezentowanej formy muzycznej.
 określić charakterystyczne cechy form i gatunków muzycznych w kolejnych
epokach historycznych.
Uczeń rozpoznaje zaproponowany przez nauczyciela, poszerzony kanon literatury
muzycznej reprezentatywnych utworów w ustalonym przez nauczyciela wymiarze na
ocenę dobrą.
4. Wymagania pełne – ocena bardzo dobra.
Uczeń poza wymienionymi umiejętnościami na ocenę dopuszczającą, dostateczną,
dobrą posiada ponadto następująca umiejętności:
Uczeń potrafi:
 samodzielnie po wysłuchaniu utworu wyciągać wnioski na temat muzyki, jej
funkcji i epoki z jakiej pochodzi.
 określić samodzielnie, w oparciu o reprezentatywne przykłady utworów,
najbardziej charakterystyczne cechy muzyki w kolejnych epokach historycznyc h.
 samodzielnie dokonać wielokierunkowej analizy dzieła muzycznego.
Uczeń rozpoznaje zaproponowany przez nauczyciela, poszerzony kanon literatury
muzycznej reprezentatywnych utworów.
Wypowiedzi ucznia są pełne i bezbłędne pod względem formy i treści.
5. Wymagania wykraczające – ocena celująca.
Uczeń poza wymienionymi umiejętnościami na ocenę dopuszczająca, dostateczną,
dobrą i bardzo dobrą posiada ponadto następujące umiejętności:
Uczeń rozpoznaje bezbłędnie w ponad 95% utwory zaproponowane przez
nauczyciela jako rozszerzony kanon literatury muzycznej oraz utwory wykraczające
poza rozszerzony kanon literatury muzycznej zaproponowany przez nauczyciela.
Uczeń potrafi określić charakterystyczne cechy stylistyczne wybitnych twórców.
Uczeń jest aktywny i osiąga sukcesy w konkursach dotyczących twórczości
kompozytorów i literatury muzycznej.
II.
Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów
Uczeń jest oceniany za:
 umiejętność aktywnego, analitycznego słuchania dzieła muzycznego,
 wiedzę i jej wykorzystanie do analizy słuchowej, wzrokowej i słuchowo-wzrokowej
dzieła muzycznego,
 umiejętność słuchowego rozpoznawania dzieł muzycznych
 aktywność i kreatywność,
 wysiłek, zaangażowanie i sumienność przy wykonywaniu ćwiczeń na lekcji,
 umiejętność pracy w zespole,
 przygotowanie do lekcji,
Sposoby sprawdzania i oceniania wiedzy i umiejętności uczniów:
Formy aktywności ucznia podlegające ocenie:
 bieżąca praca na lekcji dokumentowana zapisem w zeszycie lub uzupełnianiem kart pracy
 praktyczne sprawdziany umiejętności analitycznych ucznia (podsumowujące dział),
 testy słuchowe, polegające na rozpoznawaniu słuchowym utworów muzycznych
 krótkie praktyczne lub teoretyczne sprawdziany („kartkówka”) z bieżących wiadomości,
 projekty,
 odpowiedzi ustne,
 zadania domowe,
 aktywność na lekcji,
Dodatkowo ocenie podlegają: udział w konkursach, przygotowywanie materiałów na
potrzeby szkoły (np. z okazji Roku Nowowiejskiego), opracowanie pomocy naukowych itp.
Tryb oceniania i poprawiania ocen
Z poszczególnych form aktywności uczeń może otrzymać następujące oceny:
 za aktywność i bieżącą pracę na lekcji i odpowiedzi maksymalnie ocenę bdb,
 za projekty i zadania domowe oceny od dop. - bdb, (jeżeli wykonał pracę dokładnie i
starannie, a przedstawiony materiał wykracza wyraźnie poza podstawę programową –
ocenę celującą,)
 ze sprawdzianów i „kartkówek” maksymalnie ocenę celującą,
 za dodatkowe formy aktywności uczeń może otrzymać ocenę bdb lub celującą
Uczeń jest zobowiązany pisać/wykonać wszystkie ćwiczenia, projekty, zadania domowe,
sprawdziany oraz kartkówki. W razie nieobecności lub niezaliczenia ww form aktywności
nauczyciel podaje możliwe terminy odrobienia zaległości lub poprawy otrzymanej oceny
ndst.
W razie nieobecności lub niezaliczenia ww form aktywności uczeń ma obowiązek w ciągu 14
dni od daty sprawdzianu lub daty powrotu do szkoły odrobić zaległości lub poprawić
otrzymaną ocenę (chyba, że zostanie ustalony z nauczycielem inny termin zaliczenia). Po
upływie wyznaczonego terminu uczeń może być poproszony na lekcji, bez wcześniejszego
zapowiadania, o odpowiedź lub zaliczenie ustne zaległego materiału).
W przypadku braku zadania domowego lub błędnego wykonania uczeń przynosi je na
najbliższych zajęciach. Brak zadania domowego skutkuje oceną ndst.
Uczeń ma prawo poprawić ocenę pozytywną ze sprawdzianu, która nie satysfakcjonuje ucznia
w terminie ustalonym z nauczycielem.
Z ważnych przyczyn uczeń może być dwukrotnie nieprzygotowany do zajęć w ciągu
semestru.
Nieprzygotowanie uczeń zgłasza na początku zajęć, podczas sprawdzania obecności.
Wszystkie oceny są jawne, a uczniowie są na bieżąco informowani o otrzymanych ocenach.
III.
Warunki i tryb otrzymywania wyższej niż przewidywana oceny rocznej
Warunkiem otrzymania wyższej niż przewidywana oceny rocznej jest zaliczenie lub
poprawienie ocen ze sprawdzianów wskazanych przez nauczyciela w ustalonym z uczniem
terminie. Warunkiem otrzymania oceny celującej jest spełnienie kryteriów wymienionych na
tą ocenę.
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH OCEN
ŚRÓDROCZNYCH
I.
II.
III.
IV.
Elementy dzieła muzycznego: rytmika, melodyka, harmonika, dynamika, agogika,
kolorystyka, artykulacja.
1. uczeń zna:
 terminy i pojęcia określające elementy muzyczne i ich rodzaje (rodzaje melodyki,
harmoniki, rytmiki, artykulacji, faktury), agogika, dynamika, kolorystyka.
 włoskie, najczęściej spotykane określenia dynamiki, agogiki, artykulacji.
2. uczeń potrafi:
 na podstawie analizy utworu muzycznego (słuchowej, wzrokowej, słuchowowzrokowej) rozpoznać i określić występujące w nim rodzaje elementów dzieła
muzycznego.
Obsada wykonawcza: instrumenty dęte drewniane, dęte blaszane, perkusyjne, strunowe
szarpane, strunowe uderzane, smyczkowe, głosy wokalne, organy.
1. uczeń zna:
 nazwy instrumentów ( w tym nazwy w języku włoskim oraz skróty tych nazw)
oraz głosów wokalnych,
 zasadę budowy instrumentów oraz źródło dźwięku w różnych grupach
instrumentów ( aerofonach, membranofonach, idiofonach, chordofonach);
 termin partytura i zapis partyturowy
2. uczeń potrafi:
 odczytać zapis partyturowy, w tym skróty nazw instrumentów występujące w
zapisie partyturowym muzyki klasycznej i romantycznej
 na podstawie analizy ( słuchowej, wzrokowej, słuchowo- wzrokowej) utworu
muzycznego lub ilustracji, rozpoznać i nazwać występujące w nim (niej)
instrumenty
Faktura, akompaniament, zasady kształtowania
1. uczeń zna:
 termin faktura oraz terminy określające jej rodzaje ( monodia, homofonia,
polifonia imitacyjna i kontrastowa, polifonizowanie, homofonizowanie)
 terminy określające rodzaje akompaniamentu
 terminy określające zasady kształtowania dzieła muzycznego (szeregowania,
okresową , ewolucyjną)
 terminy określające współczynniki dzieła muzycznego (motyw , fraza, zdanie,
okres)
2. uczeń potrafi:
 na podstawie analizy (słuchowej, wzrokowej, słuchowo- wzrokowej) utworu
muzycznego rozpoznać i określić podstawowe rodzaje faktury, akompaniamentu,
zasady kształtowania dzieła muzycznego.
Formy muzyczne: formy okresowe małe i wielkie, formy ewolucyjne.
1. uczeń zna:
2. terminy i pojęcia określające formy okresowe małe i wielkie, formy ewolucyjne,
wariacje, kanon, fugę, rondo, formę sonatową,
3. uczeń potrafi:
 na podstawie analizy ( słuchowej, wzrokowej, słuchowo- wzrokowej) utworu
muzycznego rozpoznać i określić rodzaj formy muzycznej i jej podstawowe
współczynniki (dotyczy form wymienionym w punkcie IV.2)
V.
Gatunki oparte na formach okresowych i ewolucyjnych: gatunki muzyki wokalnej,
wokalno- instrumentalnej i instrumentalnej.
1. uczeń zna:
 terminy określające podstawowe gatunki muzyki wokalnej: madrygał, pieśń
chóralna i solowa ( zwrotkowa, wariacyjna, przekomponowana, ballada), aria (da
capo i di bravura), utwory na kilka głosów solowych ( duet, tercet, kwartet)
 terminy określające podstawowe gatunki muzyki instrumentalnej (preludium,
przygrywka chorałowa, etiuda, kaprys, kołysanka, inwencja, aria, fantazja, toccata)
2. uczeń potrafi:
 podać nazwiska kompozytorów- twórców omawianych gatunków muzyki wokalnej,
wokalno- instrumentalnej i instrumentalnej różnych epok oraz reprezentatywne
przykłady utworów.
Uczeń potrafi rozpoznać ( podać imię i nazwisko kompozytora oraz tytuł, tonację utworu)
wskazanych przez nauczyciela utworów muzycznych