WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY

WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY
DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM
WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
W ROKU SZKOLNYM 2012/2013
ETAP WOJEWÓDZKI
Model odpowiedzi i kryteria zaliczenia zadania
Nr
zad.
Przewidywana odpowiedź
1.
2.
3.
a) Półkule: północna
zachodnia
wschodnia
a) Przylądek Północny (Nordkapp) – 71˚ 08‘ N
Przylądek Matapan – 36˚ 22‘ N
b)
71˚ 08‘ - 36˚ 22‘ = 34˚ 46‘
Odys z Aleksandropolis, ponieważ jego miasto
położone jest na wschodzie państwa, a tam godzina
jest późniejsza
Liczb
a
punk
tów
0 -3
Kryteria zaliczenia
a)-za prawidłowe opisanie
wszystkich południków i
równoleżników
– 1 pkt.
b)-za prawidłowe podanie
nazw trzech półkul
- 1 pkt.
c)-za prawidłowe zaznaczenie
południka leżącego na
granicy Europy i Azji - 1 pkt.
Razem:
0-2
0-2
3 pkt.
a)-za prawidłowe podanie
nazw przylądków
- 1 pkt.
b)-za prawidłowe obliczenie z
końcowym wynikiem – 1 pkt.
Razem:
2 pkt.
-za prawidłowe wskazanie
imienia chłopca
- 1 pkt.
-za prawidłowe uzasadnienie
- 1 pkt.
1
4.
0-3
5.
B
P
P
B
0-2
6.
A.
0-4
B.
Moskwa: 37˚ E
Warszawa: 21˚ E
37˚ - 21˚ = 16˚ - różnica kątowa
16˚ x 4 minuty = 64 minut - różnica czasowa
Brat wita wschód Słońca - wcześniej
7.
0-6
Razem:
2 pkt.
-za prawidłowe wpisanie na
rysunku horyzontu -1 pkt.
-za prawidłowe wpisanie na
rysunku kierunków świata: N
iS
- 1 pkt.
-za prawidłowe wpisanie na
rysunku miejsca górowania
Słońca
- 1 pkt.
Razem:
3 pkt.
-za prawidłowe 2 - 3
oznaczenia
- 1 pkt.
-za prawidłowe 4 oznaczenia
- 2 pkt.
Razem:
2 pkt.
A
a)-za prawidłowe wpisanie
wartości południków - 1 pkt.
b)-za prawidłowe wpisanie
nazw stref czasowych - 1 pkt.
B.
-za prawidłowe wrysowanie
południka 21˚E i obliczenie
różnicy czasowej
- 1 pkt.
-za podanie prawidłowej
odpowiedzi „wcześniej”
- 1 pkt.
Razem:
4 pkt.
-za prawidłowe zaznaczenie 2
nizin
- 1 pkt.
-za prawidłowe zaznaczenie 3
nizin
- 2 pkt.
-za prawidłowe zaznaczenie 2
wyżyn
- 1 pkt.
-za prawidłowe zaznaczenie 2
pasm górskich
- 1 pkt.
-za prawidłowe zaznaczenie
3-4 pasm górskich
- 2 pkt.
-za prawidłowe zaznaczenie 5
pasm górskich
- 3 pkt.
Razem:
8.
a) Temperatury w styczniu stopniowo maleją, bo
ciepłe powietrze znad oceanu nie dociera w głąb
lądu, a w lipcu ląd nagrzewa się szybciej, więc są
wyższe temperatury w głębi lądu, a niższe bliżej
oceanu. Jest to związane z odległością od zbiornika
wodnego i różnym stopniem nagrzewania lądu i
0-6
6 pkt.
-za każdą prawidłową, ale
niepełną odpowiedź
- 1pkt.
-za każdą wyczerpującą
prawidłową odpowiedź
-2pkt.
2
wody.
b) Jest to związane z różnym kątem padania
promieni słonecznych (z różną szerokością
geograficzną), czyli im bardziej na północ tym
mniejszy kąt padania promieni słonecznych, a więc
zimniej.
c) Zachodnie wybrzeże Norwegii opływa ciepły prąd
Norweski, dlatego w miejscowości 9 jest w styczniu
cieplej, natomiast do miejscowości 8 prąd ten nie
dociera z powodu bariery Gór Skandynawskich.
9.
a) - strefa klimatyczna: podzwrotnikowa
- typ klimatu: morski lub (śródziemnomorski)
b) cechy klimatu, np.:
-temperatura: najwyższa >20˚ C od VI – IX,
najniższa < 10˚C od XII – II,
- opady: największe sumy opadów
> 100 mm od X – XII,
najmniejsze sumy opadów
< 50mm od VI – IX.
-zależność: im cieplej tym mniej opadów
atmosferycznych;
im zimniej tym opadów więcej.
c)
Razem:
0-7
6 pkt.
a)
-za prawidłowe podanie
nazwy strefy klimatycznej i
typu klimatu
- 1 pkt.
b)
-za prawidłowe odczytanie
wartości temperatury
najwyższej i najniższej bez
uwzględnienia miesięcy w
jakich te wartości występują
- 1 pkt.
-za prawidłowe odczytanie
wartości temperatury
najwyższej i najniższej z
uwzględnieniem miesięcy w
jakich te wartości występują
- 2 pkt.
-za prawidłowe odczytanie
wartości opadów
największych i najmniejszych
bez uwzględnienia miesięcy
w jakich te wartości
występują
- 1 pkt.
10.
a) C
b) D
0-3
-za prawidłowe odczytanie
wartości opadów
największych i najmniejszych
z uwzględnieniem miesięcy w
jakich te wartości występują
- 2 pkt.
-za wykazanie zależności
– 1 pkt.
c) za prawidłowe
zaznaczenie obszaru - 1 pkt.
Razem:
- 7 pkt.
-za każdą prawidłową
odpowiedź po
- 1 pkt.
3
11.
c) B
A. a)
0 -10
b)
Formy utworzone przez
lodowiec
Morena czołowa
Morena denna
12.
13.
Formy utworzone przez wody
lodowcowe
sandry
pradolina
rynna lodowcowa
B.
a) – fiordy powstają w wyniku żłobienia (egzaracji
lub inaczej erozji lodowcowej) przez jęzory
lodowcowe,
- tworzą doliny U-kształtne,
- występują np. w Norwegii ( płw. Skandynawski)
- spływają z gór w kierunku morza,
- powstały w czasie zlodowacenia (ponad 10 tys.
lat temu)
- np. przed wieloma tysiącami lat.
b)
– największy w Norwegii, najgłębszy
- jego nagie ściany zanurzają się ponad 1200m pod
wodę i wznoszą się ponad 600m tworzą płaską
równinę
- odgałęzienie ma 180 km długości
- Fiord biegnie przez nieurodzajną krainę ku
najwyższym górom Norwegii
C.
Zbudowany jest ze skał: krystalicznych
(twardych/granitowych/magmowych).
Ukształtowały go lodowce w czasie epoki
lodowcowej ok. 2 mln lat temu.
Wznosi się 4 480 (4 478) m n.p.m.
Leży na granicy Szwajcarii i Włoch .
A. - d
B. - a
C. - b
D. - b
E. - a
F. - d
G. - d
H. - c
I. - c
a)
Wołga: deltowe
Loara: lejkowate (estuarium)
b)
Razem:
- 3 pkt.
A.
a)-za prawidłowe wskazanie
4 form
-1 pkt.
-za prawidłowe wskazanie 56 form
- 2 pkt.
b)-za wypełnienie tabeli: 3 -4
formy prawidłowo wpisane
- 1 pkt.
-za wypełnienie tabeli: pięć
form prawidłowo wpisanych
- 2 pkt.
B.
a)-za prawidłowy opis
uwzględniający 3 – 4
elementów
1pkt.
-za prawidłowy opis
uwzględniający 5 elementów
- 2pkt.
b)-za 2 prawidłowe
informacje nt. Sognafjorden
- 1 pkt.
-za 3 prawidłowe informacje
nt. Sognafjorden
- 2 pkt.
C.
-za 3 - 5 prawidłowo
uzupełnionych informacje
– 1 pkt.
-za 6 prawidłowo
uzupełnionych informacje
– 2 pkt.
Razem:
- 10 pkt.
0-9
0-4
-za każdą prawidłową
odpowiedź
- 1 pkt.
Razem:
- 9 pkt.
a)
-za prawidłowe podanie ujść
rzecznych
– 1 pkt.
b)
4
Warunki powstawania ujść rzecznych
Lejkowatych (estuarium)
Deltowe
B. Przy wysokich wybrzeżach i
A. W strefach płytkich mórz
silnych ruchach wody morskiej
D. Przy stromych wybrzeżach
G. W strefach głębokich mórz o
silnym przypływie i odpływie
14.
15.
16.
-za prawidłowe wypełnienie
całej tabeli
- 1 pkt.
E. W strefach małych ruchów
(prądów, pływów, falowania)
wody morskiej
F. Przy intensywnym osadzaniu
materiału skalnego w odcinku
ujściowym rzeki
c)
1. największe i najlepiej zachowane naturalne tereny
podmokłe jakie pozostały w Europie,
2. obszar położony na granicy rumuńsko-ukraińskiej
3. obiekt Dziedzictwa UNESCO
4. słynie z licznego ptactwa (280 gatunków)
5. miejsce lęgowiska dla ok. 180 gatunków ptaków
6. miejsce postoju ptactwa podczas wędrówek
7.osuszanie terenu delty na potrzeby rolnictwa
spowodowało zanik wielu gatunków
8. uzależnienie od delty: kormorana małego, bernikli
rdzawoszyjej, pelikana kędzierzawego i pelikana
dzioborogiego
9. b. ważny szlak handlowy
10.zwiększanie zanieczyszczeń rolniczych – zanik
wielu gatunków przyrodniczych
11. ochrona tej jednostki ekologicznej przez rządy
europejskie.
We wszystkich krajach zatrudnienie w rolnictwie
rośnie / maleje . Najwyższą wartość ma obecnie
zatrudnienie w rolnictwie w Polsce / Rosji, a
najniższe jest w Wielkiej Brytanii / Niemczech.
Największy spadek zatrudnienia w rolnictwie
nastąpił w Hiszpanii /Polsce. Charakterystyczna
cechą rozwoju gospodarczego krajów jest to, że im
kraj jest lepiej rozwinięty tym wyższe / niższe
zatrudnienie w rolnictwie.
a) We wszystkich wyróżnionych w tabeli
krajach dłużej żyją mężczyźni / kobiety.
b) Mężczyźni żyją najdłużej w Szwecji, a kobiety
w Szwajcarii.
c) Kobiety w Polsce żyją dłużej / krócej niż we
Szwajcarii o 4,9 lat.
d) W wyniku przyrostu naturalnego najszybciej
zwiększa się liczba mieszkańców we Francji ,
zaś największy spadek liczby mieszkańców
występuje na Ukrainie.
c) Norwegia
Uzasadnienie: w Norwegii dominuje produkcja
energii przez elektrownie wodne. Elektrownie te
wykorzystują zasoby niewyczerpalne, zatem nie
zużywają surowców mineralnych, nie zanieczyszczają
c)
-za podanie 2-3
prawidłowych informacji
– 1 pkt.
-za podanie 4prawidłowych
informacji
– 2 pkt.
Razem:
0-5
0-3
- 4 pkt.
-za każde prawidłowe
podkreślenia
- 1 pkt.
Razem:
- 5 pkt.
-za 3 prawidłowe odpowiedzi
- 1 pkt.
-za 4 - 5 prawidłowe
odpowiedzi
- 2 pkt.
-za 6 - 7 prawidłowych
odpowiedzi
- 3 pkt.
Razem:
0-3
- 3 pkt.
-za prawidłowe podkreślenie
państwa
- 1 pkt.
-za częściowe uzasadnienie
- 1 pkt.
-za pełne uzasadnienie
5
atmosfery oraz nie produkują odpadów.
17.
18.
A.
a) 369 os/km²
B.
Państwo: Wielka Brytania (Austria)
0-2
Państwo
Albania
Białoruś
Kazachst
an
Liechten
stein
Hiszpani
a
Turcja
Francja
Stolica
Tirana
Mińsk
Astana
Państwo
Norwegia
Litwa
Czechy
Stolica
Oslo
Wilno
Praga
Vaduz
Cypr
Nikozja
Madryt
Lizbona
Ankara
Paryż
Portugali
a
Mołdawia
Szwecja
Bułgaria
Włochy
Sofia
Rzym
Serbia
Słowacja
0-9
Kiszyniów
Sztokhol
m
Belgrad
Bratysław
a
Ateny
Berlin
b)
-za prawidłowe wpisanie na
mapę 5 nazw państw - 1 pkt.
-za prawidłowe wpisanie na
mapę > 6 nazw państw
- 2 pkt.
c)
-za prawidłowe podanie
nazw 2 państw
- 1 pkt.
-za prawidłowe podanie
nazw 3 państw
- 2 pkt.
d)
-za prawidłowe wskazanie
państwa
- 1pkt.
-za prawidłowe wskazanie
przyczyny
- 1 pkt.
Ukraina Kijów
Grecja
Rosja
Moskwa
Niemcy
b)
1 - Czechy
2 - Grecja
3 - Ukraina
4 - Włochy
5 - Portugalia
6 - Norwegia
7 - Francja
c)
Turcja, Kazachstan, Rosja
d)
Państwo: Cypr
Przyczyna: przynależność Cypru do Unii Europejskiej
19.
a)
b)
c)
d)
Moskwa
Warszawa
Londyn
Paryż
20.
A - Kattegat
B – Göteborg
C - Skagerrak
- 2 pkt.
Uwaga: uzasadnienie ma być
zgodne z kryteriami
oceniania !
Razem:
-3 pkt.
A.
-za prawidłowe podkreślenie
- 1 pkt.
B.
-za prawidłowe wskazanie
państwa
- 1 pkt.
Razem:
- 2 pkt.
a)
-za 10 - 14 prawidłowych
uzupełnień w tabeli - 1 pkt.
-za 15- 19 prawidłowych
uzupełnień w tabeli – 2 pkt.
za > 20 prawidłowych
uzupełnień w tabeli – 3 pkt.
0-4
0-5
Razem:
- 9 pkt.
-za każdą prawidłowo
rozpoznaną fotografię miasta
- 1 pkt.
Razem:
- 4 pkt.
-za poprawne podanie 8
odpowiedzi
- 1 pkt.
6
D - Rotterdam
E - Kaletańska
F - Brest
G - Biskajska
H - Lizbona
J - Gibraltarska
K - Baleary
L - Barcelona
M - Marsylia
N - Liguryjskie
O - Neapol
P – Tyrreńskie
R – W-y Liparyjskie
-za poprawne podanie 9 - 10
odpowiedzi
- 2 pkt.
-za poprawne podanie 11 -12
odpowiedzi
- 3 pkt.
-za poprawne podanie 13 -14
odpowiedzi
- 4 pkt.
-za poprawne podanie 15 -16
odpowiedzi
- 5 pkt.
21.
a)
Hradczany: Czechy
Zamek w Windsorze: Wielka Brytania
Alhambra: Hiszpania
b)
Barwinek: Słowacja
Bezledy: Rosja (Obwód Kaliningradzki)
Chałupki: Czechy
Hrebenne: Ukraina
Jakuszyce: Czechy
0-4
22.
A.
0-4
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Bomby wulkaniczne - 2
Krater - 3
Komin wulkanu - 7
Starszy stożek wulkaniczny - 6
Młodszy stożek wulkaniczny - 5
Ognisko magmy - 8
Chmura popiołów i gazów - 1
Stożek pasożytniczy - 4
B.
Wezuwiusz
lawa lepka
z trudem wydostają się gazy
niższy stożek
mniejszy wulkan
kaldera
Razem:
- 5 pkt.
a)
-za prawidłowe wpisanie
nazw 2 państw
- 1 pkt.
-za prawidłowe wpisanie
nazw 3 państw
- 2 pkt.
b)
-za prawidłowe wpisanie 3
nazw państw z przejściem
granicznym
- 1 pkt.
-za prawidłowe napisanie > 3
nazw państw z przejściem
granicznym
- 2 pkt.
Razem:
- 4 pkt.
A.
-za prawidłowe wpisanie 5-6
cyfr
- 1 pkt.
-za za prawidłowe wpisanie
7-8 cyfr
- 2 pkt.
B.
-za prawidłowe wypełnienie
3-4 wierszy
- 1 pkt.
-za prawidłowe wypełnienie
5 wierszy
- 2 pkt.
Etna
lawa płynna
gazy uchodzą z łatwością
wyższy stożek
największy wulkan
złożona budowa (mnóstwo
stożków wtórnych)
Razem:
- 4 pkt.
7