TEMAT: RELIGIA I NAUKA STAROŻYTNYCH EGIPCJAN.

TEMAT: RELIGIA I NAUKA STAROŻYTNYCH EGIPCJAN.

TEMAT: RELIGIA I NAUKA STAROśYTNYCH EGIPCJAN.
1. RELIGIA POLITEISTYCZNA STAROśYTNYCH EGIPCJAN.
•
•
•
•
•
Politeizm oznacza wiarę w istnienie wielu bogów.
W Ŝyciu mieszkańców staroŜytnego Egiptu waŜną rolę odgrywały wierzenia religijne.
Czczono przede wszystkim siły przyrody, gdyŜ od tych sił zaleŜał urodzaj i dobrobyt
ludzkości.
Szczególnym kultem otaczano Nil i Słońce.
Natomiast bogów wyobraŜano sobie jako ludzi, ale z głową zwierzęcą.
2. BOGOWIE EGIPSCY I ICH FUNKCJE.
•
•
•
•
•
•
•
RA – bóg słońca.
HORUS – bóg całego państwa, zjednoczycie Egiptu, bóg młodości.
OZYRYS – władca państwa umarłych.
IZYDA – bogini nieba (Ŝona Ozyrysa).
ANUBIS – to bóg, który opiekował się mumiami.
HATOR – to bogini, patronka miłości, tańca i radości
THOT – to bóg pisma, magii, mądrości, prowadził rejestr zmarłych, uwaŜano, Ŝe
wynalazł pismo.
3. KAPŁANI W STAROśYTNYM EGIPCIE.
Znaczenie religijne
- kapłani mieszkali w
świątyniach.
- kapłani opiekowali się
świątyniami.
- kapłani organizowali
uroczystości religijne.
- kapłani kierowali
obrzędami religijnymi.
- kapłani tłumaczyli ludziom
wolę bogów.
Znaczenie polityczne
- kapłani pomagali władcy w
sprawowaniu rządów.
- kapłani mięli silny wpływ
na zarządzanie państwem.
- z wolą kapłanów często
liczył się faraon.
NaduŜycia kapłanów
- strach ludzi przed bogami
kapłani wykorzystywali we
własnym interesie.
- kapłani gromadzili w
świątyniach skarby, oraz
bogactwa.
- kapłani wmawiali ludziom,
ze znają wolę bogów, oraz
Ŝe mogą przepowiedzieć
przyszłość.
4. śYCIE POZAGROBOWE W RELIGII EGIPSKIEJ.
A) Mumifikowanie zwłok.
• Egipcjanie wierzyli, Ŝe po śmierci człowieka jego dusza Ŝyje tak długo, jak długo ciało nie
ulegnie rozkładowi.
• śycie pośmiertne miało być podobne do ziemskiego (ziemskiego nawet od niego
szczęśliwsze).
• NaleŜało się starać, aby zwłoki zmarłych jak najdłuŜej nie uległy rozkładowi.
• DąŜąc do tego Egipcjanie nauczyli się zabezpieczać zwłoki przez specjalne zabiegi.
• Preparowano tzw. mumie.
- balsamowano zwłoki.
- owijano je szczelnie bandaŜami.
- składano zwłoki w drewnianej skrzyni o kształcie postaci ludzkiej.
- suchy, egipski klimat sprawił, Ŝe zwłoki przetrwały tysiące lat, aŜ do naszych
czasów.
B) Grobowce faraonów.
• Miały chronić zwłoki przed złośliwym zniszczeniem przez wroga, oraz przed
wygrzebaniem zwłok przez dzikie zwierzęta.
• Faraonowie, oraz ludzie bogaci wznosili sobie jako grobowce wielkie i niedostępne
budowle.
• Do grobu wkładano teŜ przedmioty potrzebne zmarłemu w Ŝyciu codziennym (np.
Ŝywność, przedmioty codziennego uŜytku).
• Mastaby – to okazałe grobowce najbogatszych ludzi.
C) Piramidy.
• Były wznoszone dla władców.
• Władca zaraz po wstąpieniu na tron decydował, w którym miejscu będzie stał jego
grobowiec.
• Do budowy grobowca powoływano 10-tki, a nawet 100-tki tysięcy, którymi kierowali
specjalni urzędnicy.
• Praca rozpoczynała się w kamieniołomach, połoŜonych na terenach skalnej bezwodnej
pustyni.
• Najpierw kamieniarze przez wiele godzin wykuwali odpowiednie bloki (jako ciekawostkę
mogę powiedzieć, Ŝe odłupanie od skały bloku o długości 40 metrów trwało 15 miesięcy).
• Bardzo cięŜkie, gotowe bloki ciągnięto na drewnianych saniach, po specjalnych nasypach
do Nilu.
• Następnie bloki ładowano na specjalne ogromne barki, które holowały 10-tki łodzi.
• Gdy flota przybijała do brzegu w pobliŜu grobowca czekały 1000-ce ludzi.
• Przenoszono bloki na ląd i wleczono je na pole budowy.
5. WIEDZA EGIPCJAN.
A) System dziesiętny.
• W staroŜytnym Egipcie nauka była powiązana z potrzebami gospodarczymi.
• Ściąganie podatków, budowa kanałów, piramid wymagała znajomości matematyki.
• Stosowano system dziesiętny.
• Specjalnymi znakami oznaczano liczby (Egipcjanie znali nawet miliom).
• Potrafiono obliczać powierzchnię trójkąta, koła, trapezu, walca.
B) Astronomia i kalendarz słoneczny.
• Astronomia stała na wysokim poziomie.
• Wielkim osiągnięciem w tej dziedzinie było wynalezienie kalendarza słonecznego.
• Długość roku słonecznego wynosiła 365 dni.
• Wprowadzono podział roku na 12 miesięcy.
• Egipcjanie umieli:
- obliczyć dzień wylewu Nilu.
- przepowiedzieć zaćmienie słońca.
C) Medycyna.
• Nauka ta dobrze się rozwijała.
• Podczas balsamowania zwłok dobrze poznano anatomię człowieka.
• Zachowane do dziś papirusy zawierają: spisy chorób, wykazy lekarstw, opisy leczenia ran
i złamań.
6. PISMO EGIPSKIE.
Charakter
pisma
- znaki pisarskie miały
kształt rysunków (pismo
obrazkowe).
- pisano od strony lewej do
prawej, od strony prawej
do lewej, z góry do dołu.
Materiał
do pisania
- kamień
- drewniane tabliczki.
- skóra.
- papirus – był najbardziej
powszechny (to roślina, z
której wykonywano kartki
papieru).
Zawody wymagające
znajomości pisma
- zawodowi pisarze.
- urzędnicy państwowi.
- nauczyciele.
- bibliotekarze.
- kapłani.
7. LITERATURA:
1. Dowiat Jerzy, Historia dla klasy 1 liceum ogólnokształcącego, Warszawa, WSiP, 1981.
2. Rossi Renzo, StaroŜytny Egipt. Historia. Społeczeństwo. Religia, Warszawa, Bellona,
2000.
3. Wipszycka Ewa, Historia. Podręcznik dla klasy I gimnazjum, Warszawa, WSiP, 1999.
4. Wolski Józef, Historia Powszechna. StaroŜytność, Warszawa, PWN, 1998.
5. Zorn Olivia, StaroŜytny Egipt, Warszawa, Świat KsiąŜki, 2006.
Opracował: Artur Słabowski.