OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA odpowiedzialności

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA odpowiedzialności

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA
odpowiedzialności cywilnej zawodowej
przewoźnika drogowego
związane ze spełnieniem wymogu określonego w art. 7 Rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady Europy (WE) 1071/2009 z dnia 21 października 2009 roku
2
Karta informacyjna
Nr zapisu
w OWU
1. Przesłanki wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub wartości
wykupu ubezpieczenia:
a. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej
przewoźnika drogowego
§14-15
§17-18
2. Ograniczenia oraz wyłączenia odpowiedzialności zakładu
ubezpieczeń uprawniające do odmowy wypłaty odszkodowania
i innych świadczeń lub ich obniżenia:
a. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej
przewoźnika drogowego
§19
CZĘŚĆ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE
1.
2.
3.
4.
Postanowienia ogólne
§1
Na podstawie niniejszych Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (zwanych dalej „OWU”) Liberty Seguros,
Compania de Seguros y Reaseguros S.A., Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, ul. Chocimska 17
(zwany dalej „Ubezpieczycielem”) zawiera z osobami fizycznymi, osobami prawnymi lub jednostkami
organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność
prawną, będącymi przedsiębiorcami, umowę ubezpieczenia w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej zawodowej przewoźnika drogowego związane ze spełnieniem wymogu określonego w art. 7
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europy (WE) 1071/2009 z dnia 21 października
2009 roku.
Zakres i przedmiot ubezpieczenia wskazany jest w polisie.
Umowa ubezpieczenia może zostać zawarta także na rachunek innej osoby (Ubezpieczonego). W takim
przypadku postanowienia niniejszych OWU dotyczące Ubezpieczającego mają również zastosowanie
odpowiednio do osoby, na rachunek której zawarto umowę.
Do umowy ubezpieczenia mają zastosowanie przepisy prawa polskiego, w szczególności kodeksu
cywilnego, prawa przewozowego oraz ustaw regulujących działalność ubezpieczeniową.
Definicje
§2
Ilekroć w niniejszych OWU, wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia, a także polisie oraz w innych
pismach i oświadczeniach składanych w związku z zawarciem lub wykonywaniem tej umowy używa się
wymienionych poniżej terminów, należy przez nie rozumieć:
1) akty terroryzmu – wszelkiego rodzaju działania indywidualne lub grupowe skierowane przeciwko
ludności lub mieniu w celu wprowadzenia chaosu, zastraszenia ludności, dezorganizacji życia
publicznego, transportu publicznego, działalności zakładów usługowych lub wytwórczych – dla
osiągnięcia skutków ekonomicznych, politycznych lub społecznych;
2) polisa – dokument ubezpieczenia w rozumieniu art. 809 kodeksu cywilnego, wystawiony przez
Ubezpieczyciela, potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia i jej warunki; ilekroć w niniejszych
OWU mowa jest o polisie należy przez to rozumieć również dokument o innej nazwie, stanowiący
dokument ubezpieczenia w rozumieniu art. 809 kodeksu cywilnego;
3) Rozporządzenie – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy (WE) 1071/2009
z dnia 21 października 2009 r., ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania
zawodu przewoźnika drogowego i uchylającego Dyrektywę Rady 96/26 WE;
4) suma gwarancyjna - określona w umowie ubezpieczenia kwota stanowiąca górną granicę
odpowiedzialności Ubezpieczyciela na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe powstałe
w okresie ubezpieczenia, zgodna z wymogami wskazanymi w art. 7 ust. 1 Rozporządzenia;
5) szkoda – zobowiązanie płatnicze Ubezpieczonego lub roszczenie finansowe względem
Ubezpieczonego objęte jego odpowiedzialnością przewoźnika zawodowego;
6) Ubezpieczający - przedsiębiorca zawierający umowę ubezpieczenia i zobowiązany do opłacenia
składki;
7) Ubezpieczony – przedsiębiorca, na rachunek którego została zawarta umowa ubezpieczenia,
ubiegający się o wydanie licencji lub zezwolenia albo też dysponujący ważną licencją lub
zezwoleniem na wykonywanie transportu drogowego rzeczy lub osób wydany przez właściwy organ
zgodnie z wymaganiami Ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. z 2001 r. nr 125, poz. 1371, z p. zm.)
oraz innymi przepisami prawa;
8) zdarzenie ubezpieczeniowe – zdarzenie losowe, niezależne od woli Ubezpieczonego skutkujące
niemożnością spełnienia lub należytego spełnienia przez Ubezpieczonego wymagalnego i zasadnego
zobowiązania płatniczego lub roszczenia finansowego, pozostające w bezpośrednim związku
z zakresem zawodowej działalności Ubezpieczonego jako przewoźnika drogowego, a w konsekwencji
skutkujące utratą zdolności Ubezpieczonego do regulowania jego zobowiązań finansowych.
Zawarcie umowy ubezpieczenia – początek odpowiedzialności Ubezpieczyciela
§3
1. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na okres ubezpieczenia trwający 1 rok. Daty początku i końca
okresu ubezpieczenia określa umowa ubezpieczenia.
2. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na podstawie informacji podanych przez Ubezpieczającego we
wniosku o ubezpieczenie lub przed zawarciem umowy w innych pismach, niezbędnych do dokonania
przez Ubezpieczyciela oceny ryzyka ubezpieczeniowego.
3. Umowa ubezpieczenia jest zawarta z chwilą potwierdzenia przez Ubezpieczyciela, że złożony przez
Ubezpieczającego wniosek o ubezpieczenie został zaakceptowany lub z inną chwilą uzgodnioną
przez strony. W razie wątpliwości umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z chwilą doręczenia
Ubezpieczającemu polisy.
4. Odpowiedzialność Ubezpieczyciela rozpoczyna się w dniu ustalonym w umowie ubezpieczenia jako
początek okresu ubezpieczenia, jednak nie wcześniej, niż od dnia następnego po zawarciu umowy oraz
nie wcześniej, niż od dnia następnego po zapłaceniu składki.
5. Ubezpieczyciel ma prawo uzależnić zawarcie umowy ubezpieczenia od dostarczenia przez
Ubezpieczającego dokumentów wymaganych przez Ubezpieczyciela.
6. W przypadku określonym w ust. 5 Ubezpieczyciel przed zawarciem umowy ubezpieczenia uzgadnia
z Ubezpieczającym termin dostarczenia dodatkowych dokumentów.
§4
W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (na rachunek Ubezpieczonego) zarzut
mający wpływ na odpowiedzialność Ubezpieczyciela, Ubezpieczyciel może podnieść również przeciwko
Ubezpieczonemu. Ubezpieczony może żądać, by Ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach
zawartej umowy oraz niniejszych OWU w zakresie, w jakim dotyczą jego praw i obowiązków.
§5
1. U bezpieczający zobowiązany jest podać do wiadomości Ubezpieczyciela wszystkie znane sobie
okoliczności, o które Ubezpieczyciel zapytuje w formularzu wniosku albo przed zawarciem umowy
w innych pismach. Jeżeli Ubezpieczający zawiera umowę przez przedstawiciela, obowiązek ten ciąży
również na przedstawicielu i obejmuje ponadto okoliczności jemu znane. W razie zawarcia przez
Ubezpieczyciela umowy ubezpieczenia mimo braku odpowiedzi na poszczególne pytania, pominięte
okoliczności uważa się za nieistotne.
2. W czasie trwania umowy ubezpieczenia Ubezpieczający zobowiązany jest zgłaszać wszystkie zmiany
okoliczności wymienionych w ustępie poprzedzającym. Ubezpieczający zobowiązany jest zawiadamiać
o tych zmianach Ubezpieczyciela niezwłocznie po otrzymaniu o nich wiadomości.
3. W razie zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek obowiązki określone w ustępach
poprzedzających spoczywają zarówno na Ubezpieczającym, jak i na Ubezpieczonym, chyba że
Ubezpieczony nie wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek.
4. Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za skutki okoliczności, które z naruszeniem ustępów
poprzedzających nie zostały podane do jego wiadomości. Jeżeli do naruszenia ustępów poprzedzających
doszło z winy umyślnej, w razie wątpliwości przyjmuje się, że wypadek przewidziany umową i jego
następstwa są skutkiem okoliczności, o których mowa w zdaniu poprzedzającym.
Zmiany w trakcie trwania umowy ubezpieczenia
§6
1. W trakcie trwania umowy ubezpieczenia Ubezpieczający może na pisemny wniosek,za opłatą
dodatkowej składki oraz za zgodą Ubezpieczyciela:
1) uzupełnić sumę gwarancyjną w przypadku wypłaty świadczenia z umowy ubezpieczenia,
2) zwiększyć sumę gwarancyjną w przypadku zwiększenia liczby pojazdów w trakcie trwania danego
okresu ubezpieczenia, którymi Ubezpieczony wykonuje działalność przewozową.
2. Podwyższona suma gwarancyjna ma zastosowanie od dnia ustalonego przez strony umowy
ubezpieczenia, nie wcześniej niż od dnia następnego po opłaceniu dodatkowej składki z tego tytułu.
Rozwiązanie umowy ubezpieczenia – koniec odpowiedzialności Ubezpieczyciela
§7
1. Ubezpieczający może odstąpić od umowy ubezpieczenia w terminie 7 dni, licząc od daty zawarcia
umowy ubezpieczenia. W takim przypadku umowa ubezpieczenia rozwiązuje się z dniem doręczenia
Ubezpieczycielowi oświadczenia o odstąpieniu od umowy ubezpieczenia przez Ubezpieczającego.
Odstąpienie od umowy ubezpieczenia nie zwalnia Ubezpieczającego z obowiązku zapłaty składki za
okres, w jakim Ubezpieczyciel udzielał ochrony ubezpieczeniowej.
2. Ubezpieczyciel ma prawo wypowiedzieć umowę ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym
w przypadku zaistnienia ważnej przyczyny, którą jest:
1) utrata licencji, zezwolenia, koncesji lub innej decyzji uprawniającej do prowadzenia działalności,
2) zmiana profilu działalności Ubezpieczonego, powodująca utratę statusu przewoźnika zgodnie
z ustawą o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1414, j.t. z p. zm.),
3) naruszenie przez Ubezpieczonego z winy umyślnej lub w wyniku rażącego niedbalstwa obowiązków
wynikających z umowy ubezpieczenia.
3. Niezależnie od przypadków wskazanych w ust. 1-2 umowa ubezpieczenia rozwiązuje się, a ochrona
ubezpieczeniowa wygasa:
1) z upływem okresu ubezpieczenia określonego w umowie ubezpieczenia,
2) z dniem wyczerpania sumy gwarancyjnej, chyba że Ubezpieczający w terminie 7 dni od dnia
otrzymania informacji o wypłacie świadczenia wyczerpującego całą sumę gwarancyjną, uzupełnił
ją zgodnie z § 6 ust. 1 pkt. 1,
3) z dniem doręczenia Ubezpieczonemu decyzji o zakazie lub zawieszeniu prawa do wykonywania
działalności.
4. Odstąpienie od umowy lub jej wypowiedzenie następuje w formie pisemnej.
1.
2.
3.
4.
5.
Składka ubezpieczeniowa
§8
Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela według taryfy składek
obowiązującej u Ubezpieczyciela w dniu składania wniosku o ubezpieczenie w oparciu o zadeklarowaną
liczbę pojazdów przy użyciu, których Ubezpieczony świadczy usługi przewozowe.
Składka płatna jest jednorazowo przed wydaniem przez Ubezpieczyciela dokumentu potwierdzającego
zawarcie umowy ubezpieczenia, co następuje po przedstawieniu przez Ubezpieczającego potwierdzenia
opłacenia składki.
Za dzień zapłaty składki uznaje się:
1) w przypadku płatności składki gotówką do rąk przedstawiciela Ubezpieczyciela – dzień dokonania
płatności;
2) w przypadku płatności składki przelewem – dzień dokonania przez Ubezpieczającego przelewu
lub wpłaty na rachunek Ubezpieczyciela, potwierdzonych stemplem pocztowym, bankowym lub
w przypadku przelewu elektronicznego potwierdzeniem wydanym przez bank, pod warunkiem że
na rachunku Ubezpieczającego były zgromadzone wystarczające środki; w przypadku niedoboru lub
braku środków na rachunku Ubezpieczającego, za datę opłacenia składki uznaje się dzień jej wpływu
na rachunek bankowy Ubezpieczyciela;
3) w przypadku płatności składki za pobraniem pocztowym – dzień dokonania płatności na rzecz
podmiotu uprawnionego do pobrania kwoty składki;
4) w przypadku płatności składki kartą kredytową – dzień dokonania autoryzacji transakcji.
W razie rozwiązania umowy ubezpieczenia przed upływem okresu ubezpieczenia, Ubezpieczającemu
przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.
Jeżeli nie ustalono inaczej, składka podlegająca zwrotowi wypłacana jest w terminie 30 dni od daty
otrzymania wniosku o zwrot składki.
część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE
4
§9
Rozwiązanie umowy ubezpieczenia nie zwalnia Ubezpieczającego z obowiązku zapłaty składki za okres
w jakim Ubezpieczyciel udzielał ochrony ubezpieczeniowej.
Prawa i obowiązki stron umowy
§ 10
1. W okresie trwania umowy ubezpieczenia na Ubezpieczonym oraz osobach za które ponosi on
odpowiedzialność, ciąży obowiązek przestrzegania przepisów prawa dotyczących warunków
technicznych pojazdów, przeglądów okresowych i wymogów bezpieczeństwa.
2. W razie niedopełnienia przez Ubezpieczonego obowiązków wymienionych w ust. 1, Ubezpieczyciel
może odmówić wypłaty świadczenia w zakresie, w jakim niedopełnienie to przyczyniło się do powstania
szkody lub zwiększenia jej rozmiarów.
§ 11
1. Ubezpieczający lub Ubezpieczony, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, jest zobowiązany
do zawiadomienia Ubezpieczyciela o zaistniałym zdarzeniu ubezpieczeniowym niezwłocznie, lecz nie
później niż w terminie 5 dni roboczych od chwili, w której dowiedział się o jego zajściu.
2. Dla zachowania terminu powiadomienia, o którym mowa w ust. 1 wystarczy jeśli Ubezpieczający lub
Ubezpieczony powiadomi Ubezpieczyciela o zdarzeniu ubezpieczeniowym telefonicznie.
§ 12
1. W przypadku naruszenia przez Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego, jeśli wiedział o zawarciu
umowy na jego rachunek, z winy umyślnej lub z rażącego niedbalstwa obowiązków powiadomienia
Ubezpieczyciela o zdarzeniu ubezpieczeniowym, o których mowa w § 11, Ubezpieczyciel może
odpowiednio zmniejszyć świadczenie, jeżeli naruszenie przyczyniło się do zwiększenia szkody lub
uniemożliwiło Ubezpieczycielowi ustalenie okoliczności i skutków wypadku.
2. Skutki braku zawiadomienia Ubezpieczyciela o wypadku określone w ust. 2 nie następują, jeżeli
Ubezpieczyciel w terminach, o których mowa w odpowiednich postanowieniach niniejszych OWU
otrzymał wiadomość o okolicznościach, które należało podać do jego wiadomości.
§ 13
1. Ubezpieczający, a także Ubezpieczony zobowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu
zapobieżenia szkodzie, a w razie jej wystąpienia w celu zmniejszenia jej rozmiarów.
2. Jeżeli Ubezpieczający lub Ubezpieczony umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa nie zastosował
środków określonych w ust. 1, Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności za szkody powstałe z tego
powodu.
3. Ubezpieczyciel zobowiązany jest w granicach limitu odpowiedzialności, zwrócić koszty wynikłe
z zastosowania środków, o których mowa w ust. 1, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się
bezskuteczne.
4. Ubezpieczony obowiązany jest do udzielenia wszelkich informacji i złożenia wszelkich wyjaśnień,
umożliwienia weryfikacji okoliczności w jakich doszło do zdarzenia, przedłożenia dokumentów
związanych ze zdarzeniem ubezpieczeniowym, jak i powstałym w jego następstwie roszczeniem,
a w szczególności dokumentów sądowych, pism urzędowych, listów przewozowych, zapisów urządzeń
rejestrujących takich jak tachograf, termograf, GPS, a także dokumentów uzasadniających wysokość
roszczenia oraz udzielenia informacji niezbędnych do ustalenia tytułu prawnego wysuniętego roszczenia
i jego wysokości, w terminie 3 dni od ich pozyskania.
5. Zgłoszenie o zdarzeniu ubezpieczeniowym powinno zawierać w szczególności:
1) datę i miejsce powstania zdarzenia ubezpieczeniowego,
2) okoliczności jego powstania,
3) tytuł i wysokość zobowiązania lub roszczeń względem Ubezpieczonego,
4) termin płatności zobowiązania lub wymagalności roszczenia,
5) dane uprawnionego wierzyciela.
6. Ubezpieczony zobowiązany jest:
1) starać się o ustalenie okoliczności zdarzenia ubezpieczeniowego,
2) powiadomić Ubezpieczyciela w terminie 3 dni roboczych od powzięcia informacji na temat istotnych
okoliczności pozostających w związku z powstałym w wyniku zdarzenia ubezpieczeniowego
zobowiązaniem lub roszczeniem,
3) umożliwić Ubezpieczycielowi dochodzenie roszczeń odszkodowawczych wobec osób
odpowiedzialnych za szkodę oraz umożliwić przeprowadzenie czynności niezbędnych w celu
ustalenia wszelkich okoliczności dotyczących szkody,
4) niezwłocznie powiadomić Policję, w przypadku gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że do szkody
doszło w wyniku przestępstwa,
5) do podejmowania we własnym zakresie wszystkich niezbędnych czynności procesowych i prawnych
niezbędnych do obrony przed roszczeniem,
6) współpracować z Ubezpieczycielem w ramach toczącego się postępowania sądowego dotyczącego
roszczeń w stosunku do Ubezpieczonego, objętych odpowiedzialnością Ubezpieczyciela,
w szczególności umożliwić Ubezpieczycielowi wstąpienie do sprawy w charakterze interwenienta
lub strony,
7) jeśli Ubezpieczyciel nie uczestniczy w postępowaniu sądowym – dostarczyć Ubezpieczycielowi
orzeczenie sądu w terminie umożliwiającym zajęcie stanowiska co do wniesienia środka
odwoławczego.
7. W przypadku naruszenia lub niewykonania przez Ubezpieczonego obowiązków wskazanych w ust. 4-6,
Ubezpieczyciel może odpowiednio zmniejszyć świadczenie lub odmówić jego wypłaty jeżeli naruszenie
tych postanowień spowodowało ograniczenie lub niemożność ustalenia okoliczności lub stanu
faktycznego, a w przypadku gdy naruszenie postanowienia było przyczyną wystąpienia zdarzenia
ubezpieczeniowego, Ubezpieczyciel zwolniony jest z obowiązku świadczenia.
8. Ubezpieczyciel powiadamia właściwy organ, że Ubezpieczony:
1) w przypadku zgłoszenia zdarzenia ubezpieczeniowego utracił zdolność finansową i istnieje
zagrożenie, że Ubezpieczony nie będzie spełniał już jednego z warunków określonych w art. 3
Rozporządzenia,
2) odzyskał minimalną zdolność finansową w myśl Rozporządzenia (w rozumieniu art. 7 ust. 1).
Ogólne zasady postępowania związanego z wypłatą świadczenia
§ 14
1. Ubezpieczyciel jest zobowiązany do:
1) poinformowania Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego o otrzymaniu zawiadomienia o zajściu
zdarzenia ubezpieczeniowego w terminie 5 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, jeżeli nie są
oni osobami występującymi z zawiadomieniem oraz do podjęcia w tym terminie postępowania
dotyczącego ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości
świadczenia, a także poinformowania Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego
z umowy ubezpieczenia – pisemnie lub w inny sposób, na który wyrazili zgodę – jakie dokumenty są
potrzebne do ustalenia odpowiedzialności i świadczenia,
2) jeżeli w terminach określonych w § 15 ust. 4 Ubezpieczyciel nie wypłaci świadczenia – do pisemnego
zawiadomienia osoby zgłaszającej roszczenie o przyczynach niemożności zaspokojenia jej roszczeń
w całości lub części oraz do wypłaty bezspornej części świadczenia,
3) pisemnego poinformowania osoby występującej z roszczeniem o tym, że świadczenie nie
przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu w terminach,
o których mowa w § 15 ust. 4, ze wskazaniem na okoliczności oraz podstawę prawną uzasadniającą
całkowitą lub częściową odmowę wypłaty świadczenia; informacja ta powinna zawierać pouczenie
o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej,
4) udostępniać Ubezpieczającemu, Ubezpieczonemu lub uprawnionemu z umowy ubezpieczenia,
informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela lub
wysokości świadczenia; osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez Ubezpieczyciela
udostępnionych informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów
i potwierdzenia ich zgodności z oryginałem przez Ubezpieczyciela.
2. Informacje i dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 4), Ubezpieczyciel ma obowiązek udostępniać
osobom wymienionym powyżej, na ich żądanie, w postaci elektronicznej. Sposób udostępniania
informacji i dokumentów, zapewniania możliwości pisemnego potwierdzania udostępnianych
informacji, a także zapewniania możliwości sporządzania kserokopii dokumentów i potwierdzania
ich zgodności z oryginałem nie może wiązać się z wykraczającymi ponad uzasadnioną potrzebę
utrudnieniami dla tych osób, zaś koszty sporządzenia kserokopii oraz udostępniania informacji
i dokumentów w postaci elektronicznej ponoszone przez te osoby nie mogą odbiegać od przyjętych
w obrocie zwykłych kosztów wykonywania tego rodzaju usług.
§ 15
1. Po otrzymaniu zawiadomienia o szkodzie Ubezpieczyciel przeprowadza postępowanie w celu ustalenia
stanu faktycznego szkody, zasadności zgłoszonych roszczeń, wysokości świadczenia i sposobu rozliczenia
szkody.
2. Ubezpieczyciel wypłaca świadczenie na podstawie uznania roszczenia, ugody lub prawomocnego
orzeczenia sądu.
3. Świadczenie Ubezpieczyciela nie może być wyższe od sumy gwarancyjnej obowiązującej w dniu
wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego.
4. Ubezpieczyciel wypłaca świadczenie w terminie do 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia
o zdarzeniu ubezpieczeniowym. Jeśli w tym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia
odpowiedzialności lub wysokości świadczenia jest niemożliwe, świadczenie wypłaca się w terminie
14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności lub
ustalenie wysokości świadczenia było możliwe, jednakże bezsporna część jest wypłacana w terminie
określonym na wstępie.
5. Wartości wyrażone w walutach obcych na potrzeby ustalenia wysokości świadczenia przeliczane będą
na złote polskie według kursu z pierwszego dnia roboczego października opublikowanego w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej, a obowiązującego od dnia 1 stycznia następnego roku kalendarzowego.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Roszczenia regresowe
§ 16
W przypadku gdy zgodnie z przepisami prawa Ubezpieczonemu przysługuje roszczenie wobec osoby
trzeciej z tytułu spowodowania zdarzenia ubezpieczeniowego skutkującego odpowiedzialnością cywilną
Ubezpieczonego, z dniem wypłaty przez Ubezpieczyciela odszkodowania roszczenia Ubezpieczonego
przeciwko tej osobie trzeciej przechodzą z mocy prawa na Ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego
odszkodowania. Jeżeli Ubezpieczyciel pokrył tylko część szkody, Ubezpieczonemu przysługuje co do
pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniami Ubezpieczyciela.
Nie przechodzą na Ubezpieczyciela roszczenia Ubezpieczonego przeciwko osobom, z którymi
Ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, chyba że sprawca wyrządził szkodę
umyślnie.
W razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego Ubezpieczony zobowiązany jest zabezpieczyć możność
dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę
Ubezpieczony zobowiązany jest udzielić Ubezpieczycielowi pomocy dostarczając informacje oraz
dokumenty niezbędne do skutecznego dochodzenia roszczeń regresowych, a będące w posiadaniu
Ubezpieczonego.
Ubezpieczony jest zobowiązany nie zrzekać się ani ograniczać swoich roszczeń wobec osób trzecich,
o których mowa w ust. 1, bez uprzedniej pisemnej zgody Ubezpieczyciela. W razie naruszenia tego
zobowiązania zakres odpowiedzialności Ubezpieczyciela ulega zmniejszeniu w ten sposób, że
Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania bądź je odpowiednio zmniejszyć w takim
zakresie, w jakim powyższa czynność Ubezpieczonego uniemożliwiła Ubezpieczycielowi dochodzenie
roszczeń regresowych wobec osoby trzeciej odpowiedzialnej za szkodę. Jeżeli zrzeczenie się lub
ograniczenie roszczenia zostanie ujawnione po zapłaceniu przez Ubezpieczyciela odszkodowania,
wówczas Ubezpieczyciel może zażądać od Ubezpieczonego zwrotu – zależnie od okoliczności – całości
lub części wypłaconego odszkodowania.
Zaspokojenie lub uznanie przez Ubezpieczonego roszczenia o naprawienie szkody objętej
ubezpieczeniem nie ma skutków prawnych względem Ubezpieczyciela, jeżeli Ubezpieczyciel nie wyraził
na to uprzedniej zgody.
część II ZAKRES UBEZPIECZENIA
5
CZĘŚĆ II
ZAKRES UBEZPIECZENIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zakres ochrony
§ 17
Ubezpieczyciel udziela ochrony ubezpieczeniowej do wysokości sumy gwarancyjnej wskazanej
w umowie ubezpieczenia i na zasadach określonych w niniejszych OWU na wypadek zaistnienia po
stronie Ubezpieczonego zobowiązania do świadczenia pieniężnego pozostającego w związku z jego
działalnością jako przewoźnika drogowego rzeczy lub osób, w myśl obowiązujących przepisów w celu
spełnienia wymogu określonego w art. 7 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 lit. C Rozporządzenia.
Ochroną ubezpieczeniową objęte są takie zdarzenia ubezpieczeniowe, których przyczyna oraz
występujące w następstwie tej przyczyny zobowiązanie płatnicze lub roszczenie oraz zgłoszenie tego
faktu Ubezpieczycielowi nastąpiły w okresie jego odpowiedzialności.
Jakiekolwiek uznanie roszczenia lub zawarcie ugody przez Ubezpieczonego nie wywołuje żadnych
skutków wobec Ubezpieczyciela, jeśli zostało dokonane bez jego uprzedniej pisemnej zgody.
Bez zgody Ubezpieczonego Ubezpieczyciel może wypłacić odszkodowanie osobie trzeciej w wysokości
odpowiadającej sumie gwarancyjnej lub jakiejkolwiek mniejszej sumie, zaspokajającej jej roszczenia,
zwalniając się tym samym z dalszej odpowiedzialności.
Ubezpieczyciel nie odpowiada za dodatkowe koszty wynikające z braku zgody Ubezpieczonego na
zawarcie przez Ubezpieczyciela ugody z osobą poszkodowaną lub zaspokojenie jej roszczeń.
Jeżeli dojdzie do sporu prawnego pomiędzy Ubezpieczonym i osobą trzecią lub jej następcami prawnymi,
Ubezpieczyciel może przystąpić do postępowania w charakterze interwenienta ubocznego, o ile nie
występuje w sprawie jako strona.
Suma gwarancyjna
§ 18
1. Suma gwarancyjna ustalona zostaje przy zachowaniu wymogów art. 7 ust. 1 Rozporządzenia i wynosi
odpowiednio:
1) 9 000 EUR dla jednego pojazdu silnikowego, względnie równowartość tej kwoty w złotych
polskich, określona według kursu z pierwszego dnia roboczego października opublikowanego
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a obowiązującego od dnia 1 stycznia następnego roku
kalendarzowego,
2) 5 000 EUR dla każdego dodatkowego pojazdu silnikowego lub zestawu pojazdów, względnie
równowartość tej kwoty w złotych polskich, określona według kursu z pierwszego dnia roboczego
października opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a obowiązującego od dnia
1 stycznia następnego roku kalendarzowego.
2. Suma gwarancyjna stanowi sumę iloczynów liczby pojazdów objętych ochroną ubezpieczeniową i
odpowiadających im kwot wskazanych w ust. 1.
3. Każdorazowa wypłata świadczenia powoduje zmniejszenie sumy gwarancyjnej o wysokość wypłaconego
świadczenia.
Wyłączenia odpowiedzialności
§ 19
1. Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za roszczenia i zobowiązania jeżeli:
1) nie pozostają one w związku z jego odpowiedzialnością jako przewoźnika drogowego osób lub
rzeczy, w myśl przepisów, w szczególności Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r., oraz Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie
drogowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1414, j.t. z p. zm.), Konwencji o Umowie Międzynarodowego
Przewozu Drogowego Towarów CMR,
2) wynikają z działalności przewozowej prowadzonej bez odpowiedniego zezwolenia lub licencji
uprawniającego Ubezpieczonego do wykonywania przewozów,
3) powstały w związku z bezprawnym użytkowaniem pojazdu przez przewoźnika lub osoby za które on
ponosi odpowiedzialność,
4) powstały w związku z użyciem pojazdu przez osoby nieuprawnione, za które przewoźnik nie ponosi
odpowiedzialności,
5) wynikają z nielegalnego zatrudniania pracowników, jak i zatrudniania pracowników nie
posiadających odpowiednich kwalifikacji i zezwoleń wymaganych przez obowiązujące przepisy
prawa,
6) zostały wysunięte przez małżonka Ubezpieczonego lub osobę pozostającą z nim w konkubinacie,
ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również
wysunięte przez osoby pozostające w stosunku przysposobienia,
7) związane są z uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia lub śmiercią (szkody osobowe),
8) powstały wskutek wszelkich następstw wojny, inwazji, wrogich działań obcego państwa, działania
o charakterze wojennym (niezależnie od tego, czy wojna została wypowiedziana, czy nie), wojny
domowej, rebelii, rewolucji, powstania, lokautu, aktów sabotażu, wojskowego lub cywilnego
zamachu stanu, zorganizowanych działań lub działań w złym zamiarze osób działających w imieniu
lub w powiązaniu z organizacjami politycznymi, spisku, konfiskaty, rekwizycji, zajęcia, zniszczenia
lub uszkodzenia z nakazu organów sprawujących władzę,
9) powstały w związku z aktami terroryzmu, strajkami, zamieszkami i niepokojami społecznymi,
10)powstały wskutek wszelkich następstw reakcji jądrowej, promieniowania jądrowego lub
jonizującego, skażenia promieniotwórczego, promieni laserowych lub maserowych, pola
magnetycznego albo elektromagnetycznego, a także skażenia lub zanieczyszczenia odpadami
przemysłowymi, azbestem, formaldehydami, farbami zawierającymi ołów bądź inne szkodliwe
substancje,
11)pozostają w związku z procedurą karnetów TIR,
12)wynikają one z obowiązku zapłaty grzywien, kar sądowych lub administracyjnych oraz innych
kar o charakterze pieniężnym, w tym również kar umownych, obowiązków naprawienia szkody,
nawiązek oraz odszkodowań o charakterze karnym (tzw. exemplary&punitivedamages).
2. Ochroną ubezpieczeniową nie są objęte także zobowiązania płatnicze oraz inne roszczenia finansowe
wysunięte w stosunku do Ubezpieczonego:
1) których zaspokojenie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej
posiadaczy pojazdów mechanicznych, NNW kierowcy i pasażerów pojazdu mechanicznego lub
odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego,
2) pozostające w związku z zawartą umową leasingową, dla zabezpieczenia której została zawarta lub
mogła być zawarta oddzielna umowa ubezpieczenia,
3) których zaspokojenie mogłoby nastąpić z tytułu innych niż wymienionych w pkt. 1) i 2) umów
ubezpieczeń, zawartych przez Ubezpieczonego; Ubezpieczyciel ponosi jednak odpowiedzialność
subsydiarną, do wysokości stanowiącej różnicę wartości szkody i świadczenia z innej umowy
ubezpieczenia niż wymienione w pkt. 1) i 2), w przypadku gdy mimo zawartych umów ubezpieczenia
szkoda nie została całkowicie naprawiona, z wyłączeniem udziału własnego przewidzianego dla
danej umowy ubezpieczenia.
część III POSTANOWIENIA KOŃCOWE
6
CZĘŚĆ III
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Uprawnienia Ubezpieczyciela
§ 20
Ubezpieczyciel jest uprawniony do żądania – przed zawarciem, a także po zawarciu umowy ubezpieczenia,
w szczególności w czasie likwidacji szkody – udokumentowania danych stanowiących podstawę do oceny
ryzyka ubezpieczeniowego i ustalania warunków zawarcia umowy ubezpieczenia (np. zaświadczenie
o przebiegu ubezpieczenia od poprzedniego Ubezpieczyciela).
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Rozpatrywanie reklamacji
§ 21
Reklamacja zawierająca zastrzeżenia dotyczące usług świadczonych przez Liberty Ubezpieczenia może
zostać złożona przez Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia:
1) w formie pisemnej - osobiście u agenta wykonującego czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego
w imieniu i na rzecz Liberty Ubezpieczenia lub przesyłką pocztową w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy
z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), na adres Liberty Ubezpieczenia, tj.
ul. Chocimska 17, 00-791 Warszawa,
2) ustnie – telefonicznie podczas połączenia z pracownikiem Centrum Obsługi Klienta pod
numerem telefonu 22 589 95 21 lub innym wskazanym w tym celu na stronie internetowej
Liberty Ubezpieczenia (www.lu.pl) lub osobiście do protokołu podczas wizyty w biurze agenta
wykonującego czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz Liberty
Ubezpieczenia.
W przypadku przesłania reklamacji przesyłką pocztową reklamację uważa się za złożoną Liberty
Ubezpieczenia z dniem doręczenia przesyłki zawierającej reklamację do siedziby Liberty Ubezpieczenia.
W razie załączenia do reklamacji dodatkowego dokumentu lub oświadczenia powodującego skutki
prawne z dniem doręczenia dokumentu lub z dniem nadania go w określony sposób na podstawie
przepisów prawa lub OWU, termin złożenia dokumentu lub oświadczenia ustalany jest zgodnie
z zasadami przewidzianymi odnośnie takiego dokumentu, nie powoduje to jednak zmiany daty złożenia
reklamacji.
W przypadku przesłania reklamacji przesyłką pocztową, Liberty Ubezpieczenia rekomenduje
skorzystanie z usługi przesyłki rejestrowanej i zachowanie potwierdzenia nadania przesyłki.
Rezygnacja wnoszącego reklamację z zastosowania środków, o których mowa w ustępie 3 nie wpływa na
sposób i termin rozpatrzenia reklamacji, ani też na termin udzielenia Odpowiedzi, ma jedynie znaczenie
dowodowe.
Reklamacja powinna zawierać:
1) dane wnoszącego reklamację pozwalające na jego jednoznaczną identyfikację,
2) wskazanie umowy ubezpieczenia lub numeru szkody, której dotyczy reklamacja,
3) treść reklamacji, tj. zastrzeżenia co do usług świadczonych przez Liberty Ubezpieczenia,
4) zalecane jest także podanie opisu okoliczności uzasadniających reklamację wraz z ewentualnymi
załącznikami w postaci czytelnych kopii lub skanów dokumentów.
Odpowiedź na reklamację udzielana jest w postaci papierowej lub za pomocą innego trwałego nośnika
informacji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 19.08.2011 o usługach płatniczych (Dz.U. z 2014, poz.
873 ze zm.), na adres korespondencyjny podany do wiadomości Liberty Ubezpieczenia lub - na wniosek
wnoszącego reklamację - w formie elektronicznej na adres poczty elektronicznej podany do wiadomości
Liberty Ubezpieczenia.
7. Odpowiedź w postaci papierowej przesyłana jest jako rejestrowana przesyłka pocztowa.
8. Liberty Ubezpieczenia udziela odpowiedzi na reklamację niezwłocznie po rozpatrzeniu reklamacji,
jednak w terminie nie dłuższym, niż 30 dni od dnia otrzymania reklamacji. Do zachowania terminu
wystarczy wysłanie odpowiedzi przed jego upływem.
9. W szczególnie skomplikowanych przypadkach uniemożliwiających udzielenie odpowiedzi w terminie
określonym w ustępie 8., Liberty Ubezpieczenia informuje wnoszącego reklamację (w formie właściwej
dla odpowiedzi na reklamację) o:
1) przyczynie opóźnienia,
2) okolicznościach, które Liberty Ubezpieczenia musi ustalić w celu rozpatrzenia reklamacji,
3) przewidywanym terminie przesłania odpowiedzi, który jednak nie może przekroczyć 60 dni od dnia
otrzymania reklamacji.
10.W relacjach z wnoszącym reklamację, który jest osobą fizyczną mają zastosowanie następujące zasady:
1) przypadku niedotrzymania terminu wskazanego w ust. 8 lub 9 pkt 3) reklamację uważa się za
rozpatrzoną zgodnie z wolą wnoszącego reklamację;
2) jeżeli wnoszący reklamację nie zgadza się z odpowiedzią na reklamację może wnieść do Rzecznika
Finansowego wniosek o rozpatrzenie sprawy w ramach pozasądowego postępowania w sprawie
rozwiązywania sporów zgodnie z przepisami ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji
przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym (Dz.U. z 2015 r., poz. 1348).
Sąd właściwy
§ 22
Spory wynikające z umów ubezpieczenia rozpatrują sądy powszechne właściwe albo według przepisów
o właściwości ogólnej, albo sądy właściwe dla siedziby lub miejsca zamieszkania Ubezpieczającego,
Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Ponadto spory wynikające z umowy
ubezpieczenia mogą być rozstrzygane na drodze pozasądowej.
1.
2.
3.
4.
5.
Postanowienia końcowe
§ 23
Wszelkie zawiadomienia, oświadczenia i wyjaśnienia związane z umową ubezpieczenia mogą być
skutecznie dokonywane drogą pisemną lub elektroniczną. Są one rejestrowane i archiwizowane przez
Ubezpieczyciela.
Ubezpieczający i Ubezpieczony jest zobowiązany do informowania Ubezpieczyciela o każdej zmianie
swojego adresu, natomiast Ubezpieczyciel zamieszcza informację o swoim aktualnym adresie w pismach
wysyłanych do Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego.
W relacjach Ubezpieczyciela z Ubezpieczającymi i Ubezpieczonymi stosuje się język polski.
Ubezpieczający, Ubezpieczony wyraża zgodę na przekazywanie informacji właściwemu organowi,
uprawnionemu do wydawania, zawieszania lub cofania licencji lub zezwoleń na wykonywanie zawodu
przewoźnika drogowego rzeczy lub osób.
Niniejsze OWU wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku i mają zastosowanie do umów
ubezpieczenia zawartych od dnia 1 stycznia 2016 roku.
Marcin Warszewski
Dyrektor Generalny
Grzegorz Wędrychowicz
Dyrektor Wykonawczy Finansowy
Wydano: 1 stycznia 2016 r.
ul. Chocimska 17, 00-791 Warszawa
[email protected], fax: (+48) 22 589 90 90
www.lu.pl, tel.: (+48) 22 589 95 21
notatki
7
8
Spis treści
Spis treści
CZĘŚĆ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Postanowienia ogólne� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Definicje � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Zawarcie umowy ubezpieczenia – początek odpowiedzialności Ubezpieczyciela � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Zmiany w trakcie trwania umowy ubezpieczenia � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Rozwiązanie umowy ubezpieczenia – koniec odpowiedzialności Ubezpieczyciela � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Składka ubezpieczeniowa � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Prawa i obowiązki stron umowy� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Ogólne zasady postępowania związanego z wypłatą świadczenia � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Roszczenia regresowe � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
3
3
3
3
3
3
3
4
4
4
CZĘŚĆ II
ZAKRES UBEZPIECZENIA� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Zakres ochrony � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Suma gwarancyjna � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Wyłączenia odpowiedzialności� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
5
5
5
5
CZĘŚĆ III
POSTANOWIENIA KOŃCOWE � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Uprawnienia Ubezpieczyciela � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Rozpatrywanie reklamacji� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Sąd właściwy � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Postanowienia końcowe � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
6
6
6
6
6