Korzyści z rozwoju transportu kolejowego

Transport kolejowy w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju
Korzyści z rozwoju transportu kolejowego
Konferencja
Październik 2016 rok
Marcin Okoński
Rynek przewozów kolejowych jest stabilny w Polsce, 1% wzrost
w 2015 roku, najwięcej zyskał transport koku i intermodalny
Praca przewozowa w transporcie towarów koleją
(mld tkm)
Perspektywy rozwoju rynku
+1,0%
50.098
50.606
10,1%
9,2%
4,4%
6,1%
4,3%
6,0%
5,6%
7,5%
6,8%
7,3%
9,3%
10,3%
8,3%
23,8%
27,0%
26,8%
49.063
11,7%
4,0%
6,9%
4,6%
6,2%
33,4%
29,7%
30,7%
2012
2014
2015
Źródło: UTK, GUS, Ministerstwo Gospodarki, A.T. Kearney
Pozostałe grupy towarowe
Wyroby metalowe gotowe
Chemikalia
Koks
Przewozy intermodalne
• Stabilny rynek z ponad 50% udziałem
węgla, ropy, gazu i kruszyw w
perspektywie 2020 roku
• Fundusze unijne w latach (’14-’20)
przyczynią się do zwiększenia transportu
towarów koleją (ok. 63 mld tkm do 2020)
• Oczekiwane jest zwiększenie
Produkty rafinacji ropy naftowej
prędkości przewozowych (z obecnych
około 25 km/h) w perspektywie 2020 roku
- jeśli inwestycje w infrastrukturę zostaną
Kruszywa i rudy metali
zrealizowane zgodnie z planem – brak
wpływu na wolumen transportowanych
towarów
Węgiel kamienny, brunatny;
ropa naftowa i gaz ziemny
• Nadal niskie znaczenie wolumenów
przewozów intermodalnych pomimo
rozwoju infrastruktury terminali
(planowana budowa 5 terminali w
perspektywie 2020 roku)
A.T. Kearney
2
Przewozy towarów w Polsce są realizowane głównie przez
transport samochodowy, około 76% całkowitej pracy przewozowej
Udział poszczególnych gałęzi transportu w wykonanej pracy
przewozowej w latach 2006-2015
0,3%
6,2%
100%
12,8%
10,3%
8,4%
10,9%
0,4%
7,6%
0,5%
0,5% 8,1%
0,5%
7,6%
8,8%
10,7%
75%
20,2%
18,5%
15,4%
15,4%
0,3%
6,7%
0,3%
6,2%
7,4%
6,9%
16,9%
15,0%
0,2%
4,7%
5,8%
0,2%
3,9%
5,9%
Wzrost w latach
2006 -2015
CAGR
3,5%
0,6%
6,1%
14,6%
14,4%
14,0%
75,6%
75,8%
2014
2015
-8,8%
-1,6%
-0,5%
21,4%
50%
25%
54,9%
59,8%
62,5%
2007
2008
67,7%
70,4%
68,7%
71,6%
74,7%
2009
2010
2011
2012
2013
+7,2%
0%
2006
Transport morski
Źródło: UTK, A.T. Kearney
Żegluga śródlądowa
Transport rurociągowy
Transport kolejowy
Transport samochodowy
A.T. Kearney
3
Cena dostępu i jakość infrastruktury kolejowej są barierami
rozwoju rynku kolejowego
Kluczowe bariery rozwoju rynku przewozów kolejowych
■1 Relatywnie wysokie stawki dostępu do infrastruktury kolejowej
■2 Nadal niska jakość infrastruktury kolejowej
■3 Przestarzałe lokomotywy – generujące wysokie koszty napraw i wymagające
dużych nakładów inwestycyjnych
Źródło: Wyniki badania UTK wśród niezależnych towarowych przewoźników kolejowych, A.T. Kearney
A.T. Kearney
4
Stawki dostępu do infrastruktury kolejowej w Polsce należą do
najwyższych w Europie
1 Średni przychód z opłat za minimalny pakiet dostępu do Infrastruktury
kolejowej dla pociągów towarowych w 2014 r (w Euro za poc-km)
10
9,6
9
8
7
6
5,6
5
4,1
4
3,6
-15%
3,3
3
3,0
3,0
-42%
2,8
2,8
2,4
2,3
Średnia 2.7 Euro
2,2
2
1,9
1,8
1,7
1,5
1,2
1
0,9
0,7
0,2
Źródło: UTK, A.T. Kearney
Hiszpania
Norwegia
Słowenia
Grecja
Chorwacja
Bułgaria
Słowacja
Francja
Włochy
Węgry
Wielka Brytania
Holandia
Niemcy
Finlandia
Austria
Polska
Belgia
Dania
Szwajcaria
Łotwa
0
A.T. Kearney
5
Stan infrastruktury kolejowej w Polsce się poprawia ale nadal
nie jest najlepszy
2 Ocena stanu technicznego infrastruktury kolejowej spółki
PKP PLK w latach 2010-2014 r.
Komentarz
51%
• Średnia prędkość pociągu
towarowego na polskich
szynach sięga obecnie około
25 km/h
47%
43%
40%
36%
• W perspektywie 2020 roku
wzrost średniej prędkości do
40 km/h
35%
32%
30%
27% 27%
29% 28%
27% 26%
22%
• Jedyni 35% pociągów
dociera na miejsce
docelowe na czas
• Średni czas opóźnienia
pociągu towarowego sięga
około 466 minut
Dobra
2010
2011
Dostateczna
2012
2013
Niezadawalająca
2014
Źródło: Opracowanie własne UTK na podstawie Raportu w sprawie bezpieczeństwa za 2014 r. PKP PLK S.A.
A.T. Kearney
6
Lokomotywy na polskim rynku są bardzo wysłużone, średni
wiek lokomotyw sięga około 34 lat
3 Stan lokomotyw w Polsce – 2014 rok
Struktura lokomotyw
4 281
450
Około 90% wszystkich
lokomotyw
3 831
Udział lokomotyw towarowych w
poszczególnych grupach wiekowych
2/3 lokomotyw
towarowych >35 lat
2 424
3 831
43%
1 407
Total
Pasaże- Towarowe
rskie
PKP
Inni
Cargo przewoźnicy
Struktura lokomotyw towarowych ze
względu na typ silnika
100%
0%
42%
100%
1%
40%
100%
1%
40%
58%
59%
59%
2005
2010
2013
Parowe
Elektryczne
23%
4%
5%
0-5
5-15
22%
2%
15-25
25-35
35-45
>45
Średni wiek lokomotyw PKP Cargo: 33.8 lata
Średni wiek lokomotyw pozostałych przewoźników: 36.6 lat
Spalinowe
Źródło: Raport Europeische Bahnen 2014, rynek-kolejowy.pl, UTK, A.T. Kearney
A.T. Kearney
7
Wszystkie te czynniki wpływają na coraz gorsze wyniki
finansowe przewoźników kolejowych
Wyniki działalności przewoźników towarowych (mld PLN) w latach 2006-2015
9,0
8,54
8,5
8,24
7,98
8,0
8,07
7,92
7,84
7,5
7,65
7,65
8,05
8,00
7,85
7,58
7,78
8,04
7,78
7,83
7,74
7,39
7,40
7,23
7,0
6,5
2006
2007
Koszty działalności operacyjnej
Źródło: UTK, A.T. Kearney
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Przychody z działalności operacyjnej
A.T. Kearney
8
Czy warto wspierać rozwój rynku kolejowego? I dlaczego?
Kluczowe korzyści z rozwoju rynku kolejowego
#
1
2
1
3
4
Korzyści
Opis
• Zmniejszenie zatłoczenia dróg –
mniej śmiertelnych wypadków na
drogach
• Polska posiada jedną z bardziej zatłoczonych sieci (200 mn
km przejechanych na km autostrady)
• Liczba śmiertelnych wypadków na drodze sięga rocznie
około 3 000, rannych 40 000
• Każdy skład może zastąpić około 50 ciężarówek
• Powyżej 200 km koszt przejechania kilometra jest tańszy dla
transportu kolejowego
• Przewaga kosztowa transportu
kolejowego nad transportem
drogowym dla przewozów powyżej
200 km
• Ochrona środowiska / efektywność
energetyczna – zmniejszenie
konsumpcji paliw
• Potencjalny rozwój branży około
kolejowej – polskich wytwórców
lokomotyw (np. PESA, Newag)
Źródło: UTK, A.T. Kearney
• Na tonę przewiezionego towaru kolej produkuje około 76%
mniej emisji CO2 niż transport drogowy
• Lokomotywa spala około 60% mniej paliwa w przeliczeniu na
tonę przetransportowanego ładunku
• Rozwój transportu kolejowego powinien zaowocować
dalszymi inwestycjami w nowe lokomotywy
• Każda lokomotywa to przychód około 14 mn PLN dla liderów
polskiego rynku wytwórców lokomotyw
• Obecny wiek lokomotyw (>34 lat) będzie wymuszał dalsze
inwestycje, zakupy nowych jednostek
A.T. Kearney
9
Rozwój transportu kolejowego wpłynie na zmniejszenie
zatłoczenia dróg, a tym samym na liczbę wypadków drogowych
1 Polska posiada jedną z bardziej zatłoczonych sieci drogowych
Relatywna wielkość sieci drogowej w
poszczególnych krajach …
…i liczba pasażerów oraz masa
towarów przewiezionych
Miliony tkm1 na
km autostrady
Milion km
przejechane przez
pasażerów na km
autostrady
Liczba km autostrad
na tysiąc km2
powierzchni kraju
40
Polska
Niemcy
30
200
W. Brytania
136
113
46
Hiszpania
Japonia
Francja
20
Japonia
Wlk. Brytania
10
USA
Polska
0
0
100
200
300
400
Gęstość zaludnienia
liczba osób na km2
47
Niemcy
47
18
Francja
39
18
USA
36
Hiszpania
1. Liczba pasażerów oraz masa towarów odniesiona przewieziona na wszystkich drogach dostępnych w kraju
Źródło: Central Intelligence Agency World Factbook
76
16
28
11
A.T. Kearney
10
Szczególnie na długich trasach, transport kolejowy jest bardziej
optymalny kosztowo od transportu drogowego
2 Jaka jest ekonomika transportu kolejowego i drogowego?
(Koszt transportu kolejowego i drogowego)
Koszt transportu
na tkm
Transport
drogowy
Transport
kolejowy
200-300 km
Koszty
transportu dla
odległości
< 200-300km
Dystans
Koszty transportu
dla odległości
> 200-300km
• Transport kolejowy ma
przewagę kosztową
względem transportu
drogowego przy długościach
trasy powyżej ok. 200 – 300
km
• Kraje o dłuższych trasach
przewozowych naturalnie są
predysponowane do
przewozu kolejowego
Cena rynkowa
Kolej Droga
Źródło: A.T. Kearney
Kolej Droga
A.T. Kearney
11
Transport kolejowy spala dużo mniej paliwa, a tym samym
emituje znacząco mniej trujących spalin
3 Różnice transportu kolejowego i drogowego we wpływie na środowisko
Emisja trujących gazów
Konsumpcja paliwa
• Na tonę towaru kolej produkuje około 76%
mniej emisji CO2
• Transport kolejowy jest dużo bardziej
efektywny energetycznie w przeliczeniu na
tonę ładunku przewożonego
• Lokomotywa emituje około 10 razy mniej
tlenku azotu
• Emisja CO2 – gram na tkm
• Dystans na który można przewieść tonę
ładunku na jednym litrze paliwa
88 km
30 km
0
20
Źródło: A.T. Kearney
40
60
80
100
120
0
20
40
60
80
100
A.T. Kearney
12
Każda lokomotywa to potencjalnie 14 mn PLN przychodu dla
producentów, zakup opłaca się wyłącznie przy stabilnym biznesie
Ekonomika lokomotyw towarowych w Polsce (mn PLN)
Koszt użytkowanie lokomotywy –
perspektywa 25 lat1
14,0
Zakup
Koszt użytkowanie lokomotywy –
perspektywa 40 lat1
CAPEX
2,0
2,0
14,0
Zakup
0,0
Renowacja
CAPEX
2,0
2,0
0,0
Renowacja
3,9
0,0
13,2
16,5
Zużycie energii
OPEX
4,9
1,0
22,2
28,4
Zużycie energii
23,2
37,0
5,4
6,9
Utrzymanie
9,0
13,2
Utrzymanie
14,0
Inne
22,5
0,2
0,2
0,5
Suma
OPEX
Inne
32,6
29,3
0,4
0,6
0,9
Suma
39,2
Nowa - w latach 0-25
Używana (po renowacji) - w wieku 40-65 lat
Używana (bez renowacji) - w wieku 40-65 lat
1. Estymacje przygotowane dla elektrycznych lokomotyw
Źródło: PKP Cargo, doświadczenie projektowe A.T. Kearney
45,2
48,5
62,5
Nowa - w latach 0-25
Używana (po renowacji) - w wieku 40-65 lat
Używana (bez renowacji) - w wieku 40-65 lat
A.T. Kearney
13
Zainteresowanych dalszą dyskusją prosimy o kontakt
Stefan Marcu
Dyrektor, Warszawa
[email protected]
+48 604 284 610
Marcin Okoński
Starszy Manager, Warszawa
[email protected]
+48 784 032 677
A.T. Kearney
14
A.T. Kearney is a leading global management consulting firm with offices in more than 40 countries. Since
1926, we have been trusted advisors to the world's foremost organizations. A.T. Kearney is a partner-owned
firm, committed to helping clients achieve immediate impact and growing advantage on their most missioncritical issues. For more information, visit www.atkearney.com.
Americas
Atlanta
Bogotá
Calgary
Chicago
Dallas
Detroit
Houston
Mexico City
New York
Palo Alto
San Francisco
São Paulo
Toronto
Washington, D.C.
Asia Pacific
Bangkok
Beijing
Hong Kong
Jakarta
Kuala Lumpur
Melbourne
Mumbai
New Delhi
Seoul
Shanghai
Singapore
Sydney
Taipei
Tokyo
Europe
Amsterdam
Berlin
Brussels
Bucharest
Budapest
Copenhagen
Düsseldorf
Frankfurt
Helsinki
Istanbul
Kiev
Lisbon
Ljubljana
London
Madrid
Milan
Moscow
Munich
Oslo
Paris
Prague
Rome
Stockholm
Stuttgart
Vienna
Warsaw
Zurich
Middle East
and Africa
Abu Dhabi
Doha
Dubai
Johannesburg
Manama
Riyadh
A.T. Kearney
15