Ocena stanu sanitarnego i sytuacji

Transkrypt

W OJEWÓDZKA S TACJA S ANITARNO -E PIDEMIOLOGICZNA
W S ZCZECINIE
OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO
WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO
W I PÓŁROCZU 2015 ROKU
Szczecin, wrzesień
2015 r.
1
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
w Szczecinie
dr n. med. Małgorzata Domagała – Dobrzycka
2
Opracował
Zespół Kierowników Działu Nadzoru Sanitarnego i Działu Laboratoryjnego
Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Szczecinie
3
SPIS TREŚCI
str.
7
I.
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA WYBRANYCH CHORÓB ZAKAŹNYCH
1.
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
7
1.1.
1.1.1.
10
12
1.2.
1.3.
1.3.1.
1.3.2.
1.3.3.
1.3.4
1.3.5
1.4.
1.5.
1.6.
1.7.
1.8.
1.8.1.
1.8.2.
1.8.3.
1.9.
1.10.
1.11.
1.12.
2.
2.1
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w okresie od
01.01.2015 r. do 30.06.2015 r. w woj. zachodniopomorskim
Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w sezonie od
01.06.2015 r. do 31.08.2015 r.
Decyzje administracyjne w I półroczu 2015 r.
Wirusowe zapalenia wątroby
Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu C
Wirusowe zapalenie wątroby typu B+C ( zakażenie mieszane)
Wirusowe zapalenie watroby inne i nie określone
Choroby przenoszone drogą płciową
Gruźlica
Grypa sezonowa/nadzór nad grypą SENTINEL
Choroby zakaźne wieku dziecięcego
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu
Wirusowe zapalenie opon mózgowych
Wirusowe zapalenie mózgu
Inwazyjna choroba meningokokowa
Zakażenie wirusem HIV, choroba AIDS
Borelioza z Lyme
Styczność, narażenie na wściekliznę – potrzeba szczepień
Realizacja szczepień ochronnych
Rejestracja niepożądanych odczynów poszczepiennych
II.
JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
37
2.1.
2.2
Wstęp
Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę
37
37
2.3
Nadzór nad jakością wody do spożycia
39
2.3.1
Warunkowa przydatność wody do spożycia
41
2.3.2
Brak przydatności wody do spożycia
41
2.3.3
Odstępstwa od wymaganej jakości wody do spożycia
42
2.4
Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia
43
2.5
Ważniejsze modernizacje i rozbudowa sieci wodociągowych
44
2.6
Awarie
45
III.
IV.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE ZAPOBIEGAWCZEGO NADZORU SANITARNEGO
STAN SANITARNY WYBRANYCH OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
I KĄPIELISK
Obiekty użyteczności publicznej. Informacje ogólne
45
50
1.1.2.
4.1
4
13
14
14
15
15
16
17
17
17
18
20
21
22
22
23
23
24
25
28
29
30
32
50
50
50
51
51
4.2.7
4.2.7.1
4.2.7.2
4.2.7.3
4.2.8
4.2.9
4.2.10
4.3.
4.4.
Stan sanitarny wybranych obiektów
Ustępy publiczne
Ustepu ogólnodostępne
Domy Pomocy Społecznej, inne placówki organizacyjne pomocy społecznej oraz
placówki zapewniające całodobową opiekę
Noclegownie i domy dla bezdomnych
Obiekty hotelarskie i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie
Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz świadczące łącznie
powyższe usługi
Dworce autobusowe, dworce, stacje i przystanki kolejowe, środki transportu
Dworce autobusowe
Dworce, stacje i przystanki kolejowe
Środki transportu
Tereny rekracyjne
Cmentarze i domy pogrzebowe
Inne obiekty użyteczności publicznej
Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli
Plywalnie
V.
STAN SANITARNY PODMIOTÓW DZIAŁALNOŚCI LECZNICZEJ
66
5.
5.1.
5.1.1.
5.1.2.
5.1.3.
5.1.4.
5.1.5.
5.1.6.
Podmioty działalności leczniczej
Stan techniczny i funkcjonalny szpitali
Dezynfekcja
Utrzymanie bieżącej czystości
Sterylizacja
Zaopatrzenie szpitali w wodę
Postępowanie z bielizną szpitalną
Postepowanie z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego z
uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi
Prosektoria i postępowanie ze zwłokami
Zakażenia szpitalne i ocena działalności Zespołów ds. Zakażeń Szpitalnych
Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria
Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową
WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
66
69
72
73
73
75
82
88
4.2
4.2.1
4.2.2
4.2.3
4.2.4
4.2.5.
4.2.6
5.2.
5.3
5.4.
5.4.1
VI.
52
53
54
56
56
56
57
57
58
60
60
63
95
101
103
104
106
106
109
109
109
6.5.
Nadzór bieżący nad zakładami pracy
Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne
Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne
Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami oraz nad produktami
biobójczymi
Choroby zawodowe
6.6
Środki zastepcze
112
VII.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY RADIACYJNEJ
113
VIII.
WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH
OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH ORAZ WARUNKI POBYTU DZIECI I
MŁODZIEŻY W TYCH PLACÓWKACH
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW
UŻYTKU
Stan sanitarny obiektów żywności i żywienia i materiałów i wyrobów przeznaczonych do
kontaktu z żywnością oraz produktów kosmetycznych
Nadzór nad produkcją pierwotną
116
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
IX.
9.1.
9.2
5
111
119
119
121
Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością
Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami, organami samorządowymi
podejmowana w ramach określonych akcji
Znakowanie środków spożywczych
Ocena sposobu żywienia i podejmowania działania związane z edukacją dotyczącą
prawidłowego żywienia
Nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia
żywieniowego oraz środkami zpożywczymi wzbogaconymi witaminami lub składnikami
mineralnymi oraz nową żywnością
Nadzór nad przebiegiem imprez masowych
Dzialania akcyjne
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI
ZDROWIA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO
122
134
10.2.3
Główne
programy
prozdrowotne
realizowane
na
terenie
województwa
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 roku
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce.
Krajowy program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców
i opiekunów pt. „Czyste powietrze wokół nas”
Program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół podstawowych „Nie pal przy
mnie, proszę”
Program profilaktyki antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i
gimnazjów „Znajdź właściwe rozwiązanie”
Obchody Światowego Dnia bez Tytoniu 31 maj 2015r.
Program edukacyjny „Trzymaj Formę”
Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV
Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i
innych środków psychoaktywnych w tym ARS – czyli jak dbac o miłość?
ARS – czyli jak dbać o miłość?
Główne akcje realizowane na terenie woj. zachodniopomorskiego
Bezpieczne ferie Zimowe 2015 r.
Światowy dzień Zdrowia pod hasłem „Z pola na stół – uczyń jedzenie bezpiecznym” 7
kwiecień 2015 r.
Profilaktyka używania substancji psychoaktywnych w tym tzw. „dopalaczy”
10.2.4
Profilaktyka grypy
154
10.3
Programy wojewódzkie
155
10.3.1
Program przedszkolny dot. zdrowia jamy ustnej i zapobiegania próchnicy „zdrowe zęby
mamy – marchewke zjadamy”
Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych na lata 2006-15 w tym
realizacja zadań w ramach projektu „Szkoła promująca Europejski Kodeks Walki z
Rakiem”
Inne przedsięwzięcia
Świerzb wszawica
Akcja „uwaga kleszcze:!
Wnioski
Spis tabel
Spis rycin
155
9.3
9.4.
9.5.
9.6.
9.7.
9.8.
9.9.
X.
10.1
10.1.1
10.1.1.1
10.1.1.2
10.1.1.3
10.1.1.4
10.1.2
10.1.3
10.1.4
10.1.4.1
10.2.
10.2.1
10.2.2
10.3.2
10.4.
6
128
129
130
131
132
132
133
134
134
137
139
141
143
146
147
147
151
151
152
153
156
158
159
159
I.
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA WYBRANYCH CHORÓB ZAKAŹNYCH
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
W I półroczu 2015r. rejestracja zgłoszonych zachorowań na choroby zakaźne
odbywała się wzorem lat ubiegłych w oparciu o aktualne definicje przypadków chorób
zakaźnych opracowane na potrzeby nadzoru epidemiologicznego.
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na obszarze woj.
zachodniopomorskiego była stabilna za wyjątkiem ospy wietrznej, płonicy, krztuśca oraz
wirusowego zapalenia wątroby typu C. Należy podkreślić, że niekorzystna sytuacja
epidemiologiczna ospy wietrznej występuje w całej Polsce od kilku lat przy czym
zapadalność w I półroczu 2015r. wynosiła 320,42 na 100 tys. mieszkańców w stosunku do
wskaźnika zapadalności 415,63 na 100 tys. w I półroczu 2014r. Również w woj.
zachodniopomorskim w analizowanym okresie nastąpił spadek zachorowań na ospę wietrznązachorowalność w I półroczu 2015r. wynosiła 360,65 na 100 tys. mieszkańców natomiast w
2014r. 410,04 - mimo to sytuację należy ocenić jako niekorzystną. Ponadto po spadku
zachorowań na krztusiec w I półroczu 2014r i całym 2014r. (zgłoszono wówczas 16
zachorowań w 2014r. i tylko 6 w I półroczu 2014r.) nastąpił znaczny wzrost zachorowań - w I
półroczu 2015r. zarejestrowano już 63 zachorowania przy czym najwyższą zachorowalność
odnotowano w grupie dzieci i młodzieży w wieku 10-19 r.ż.
Niekorzystna sytuacja epidemiologiczna dotyczyła również płonicy - zapadalność w
populacji zwiększyła się z 30,83 na 100 tys. w I półroczu 2014r. do 54,28 w tym samym
okresie 2015r.
Analiza sytuacji epidemiologicznej wirusowych zapaleń wątroby typu B i C zarówno
w Polsce jak też w woj. zachodniopomorskim wykazała znaczny wzrost zachorowań, co
spowodowane było w części zmianami definicji wzw typu B i zgłaszaniem do nadzoru
wcześniej nie wykazywanych przypadków nosicielstwa oraz poprawą zgłaszalności wzw typu
C. Skutkowało to wzrostem zapadalności na wzw typu B w regionie z 0,52 na 100 tys. w I
półroczu 2014r. do 4,61 na 100 tys. w I półroczu 2015r. W odniesieniu do wzw typu C
wskaźnik zapadalności zwiększył się w analizowanym okresie z 1,8 w I półroczu 2014r. do
5,36 na 100 tysięcy w I półroczu 2015r.
Wzorem lat ubiegłych kontynuowano ciągłe monitorowanie grypy i zakażeń
grypopodobnych ze szczególnym uwzględnieniem wzmożonego nadzoru epidemiologicznego
oraz gotowości w prowadzaniu działań przeciwepidemicznych w I kwartale kiedy to
występuje szczyt sezonu epidemicznego zachorowań. W związku z tym poza rejestracją
zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę wzorem lat ubiegłych realizowany był nadzór
wirusologiczny Sentinel we współpracy z wybranymi lekarzami medycyny rodzinnej.
W nadzorze Sentinel w sezonie 2014/2015 (wrzesień-sierpień) uczestniczyło 39
lekarzy z 3 powiatów, którzy pobrali 126 wymazów od pacjentów (jest to najlepszy wynik
spośród województw), z czego uzyskano 16 dodatnich wyników, co stanowiło 12,7%
pobranych ogółem próbek. W analizowanym okresie potwierdzono laboratoryjnie grypę u 90
osób w tym 37 dzieci do 14 roku życia tj. o 57 więcej niż w I półroczu 2014r.
(zdiagnozowano wtedy 33 zachorowania, w tym 2 u dzieci do 14 roku życia). Z powodu
powikłań pogrypowych zmarły 3 osoby.
Należy podkreślić iż sytuacja epidemiologiczna grypy i zakażeń grypopodobnych na
terenie województwa mimo iż uległa pogorszeniu w stosunku do I półrocza 2014r. była
korzystniejsza niż w Polsce. Ma to wpływ również na wzrost liczby potwierdzonych
przypadków grypy w odniesieniu do potwierdzeń zachorowań w I półroczu 2014r. Ponadto w
2014r. nastąpił spadek szczepień przeciwko grypie, co także miało niekorzystny wpływ na
sytuację epidemiologiczną grypy w I półroczu 2015r.
1.
7
Wzmożony nadzór przeciwepidemiczny nadal prowadzony jest w ogniskach chorób
przenoszonych drogą pokarmową, których ogólna liczba mimo iż była mniejsza niż w roku
ubiegłym tj. zmniejszyła się z 24 do 18-u to jednak analiza występowania ognisk w sezonie
letnim (od 1.06 do 31.08.2015r.) wykazała ich znaczny wzrost z 6 w 2014r. do 19, w tym
okresie. Należy również podkreślić iż kontynuowany jest wypracowany od lat schemat
nadzoru przy zgłoszeniach podejrzeń zachorowań i zachorowań na inwazyjną chorobę
meningokokową. W I półroczu 2015r. szczegółowej analizie poddawano każdy przypadek
zachorowania na odrę w związku ze wzmożoną liczbą zachorowań na terenie Niemiec.
Analizowano ogniska zakażeń szpitalnych pod kątem ustalania przyczyn ognisk i
podejmowanych działań przeciwepidemicznych. Należy podkreślić iż współpraca z
Zespołami Zakażeń Szpitalnych jest od lat kontynuowana stąd zgłaszalność ognisk poprawia
się – w I półroczu 2015r. zgłoszono do Państwowej Inspekcji Sanitarnej 13 ognisk
epidemicznych tj. o 5 ognisk więcej niż w I półroczu 2014, których źródło zakażenia ustalono
w 9 przypadkach.
W I półroczu 2015r. zgłoszono 12 870 chorób podlegających rejestracji w
meldunkach dwutygodniowych zachorowań na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia (MZ56) tj. o 1560 mniej niż w analogicznym okresie 2014 r., kiedy to wpłynęło 14 430 zgłoszeń.
Spośród wszystkich zgłoszonych chorób 23,53% tj. 3029 osób hospitalizowano. Należy
podkreślić, że od 3 lat następuje poprawa zgłaszalności zakażeń i chorób zakaźnych, co jest
wynikiem kontynuacji intensywnych działań nadzorowych podejmowanych przez
pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej w tym zakresie.
W pierwszym półroczu 2015r. na terenie woj. zachodniopomorskiego wśród chorób
podlegających zgłoszeniu nie odnotowano zachorowań na: cholerę, dur brzuszny, dury
rzekome A, B, C, dur wysypkowy, czerwonkę bakteryjną, kryptosporydiozę, dżumę,
tularemię, wąglik, brucelozę, błonicę, nosaciznę, gronkowcowe zatrucie pokarmowe,
leptospirozę, jersiniozę pozajelitową, legionelozę, ziarnicę weneryczną, ornitozy, dur
wysypkowy, gorączkę Q, encefalopatie gąbczaste, poliomyelitis, wściekliznę, kleszczowe
zapalenie mózgu, gorączkę denga, gorączkę zachodniego Nilu, żółtą gorączkę, wirusowe
gorączki krwotoczne, choroby wywołane przez hantawirusy, ospę prawdziwą, pryszczycę,
malarię, wągrzycę, włośnicę, zespół hemolityczno - mocznicowy w przebiegu zak. E. coli,
grypę ptaków typu A/H5 lub A/H5N1 u ludzi, wrodzone choroby wirusowe i inne zakażenia i
choroby pasożytnicze, zatrucia grzybami, SARS - zespół ostrej niewydolności oddechowej.
Zagrożenie zachorowaniami na te choroby mimo iż nie jest wysokie, wymaga jednak
utrzymania stałego nadzoru ze względu na potencjał epidemiologiczny, a także znaczenie
kliniczne i możliwość zawleczenia z innych stref klimatycznych.
W I półroczu 2015 w stosunku do I półrocza 2014 zwiększyła się liczba przypadków
zachorowań m.in. na:
 krztusiec (z 6 przypadków w I półroczu 2014r. do 63 w I półroczu 2015r.),
 zatrucia pokarmowe wywołane przez Salmonella (z 40 przypadków w I półroczu 2014r.
do 68 przypadków w I półroczu 2015r.),
 wirusowe zapalenie wątroby typu B (z 9 przypadków w I półroczu 2014r. do 80
przypadków w I półroczu 2015r.),
 wirusowe zapalenie wątroby typu C (z 53 przypadków w I półroczu 2014r. do 93
przypadków w I półroczu 2015r.),
 płonicę (z 530 przypadków w I półroczu 2014r. do 933 przypadków w I półroczu 2015r.),
 grypa i zakażenia grypopodobne (z 32 339 przypadków w I półroczu 2014r. do 50 694
przypadków w I półroczu 2015r.)
 inwazyjną chorobę meningokokową (z 5 przypadków w I półroczu 2014r. do 8
przypadków w I półroczu 2015r.)
 gruźlicę (z 103 przypadków w I półroczu 2014r. do 123 przypadków w I półroczu 2015r.).
8
Natomiast w stosunku do roku ubiegłego zmniejszyła się liczba przypadków zachorowań
m.in. na:
 wirusowe zakażenia jelitowe nie określone (z 683 przypadków w I półroczu 2014r. do
337 przypadków w I półroczu 2015r.);
 boreliozę z Lyme (z 176 przypadków w I półroczu 2014r. do 156 przypadków w I
półroczu 2015r.);
 wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy (z 1430 przypadków w I
półroczu 2014r. do 912 przypadków w I półroczu 2015r.);
 wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 (z 771 przypadków w I półroczu 2014r. do
575 przypadków w I półroczu 2015r.);
 lambliozę (z 49 przypadków w I półroczu 2014r. do 34 przypadków w I półroczu 2015r.);
 ospę wietrzną (z 7048 przypadków w I półroczu 2014r. do 6199 przypadków w I półroczu
2015r.);
 różyczkę (z 137 przypadków w I półroczu 2014r. do 90 przypadków w I półroczu 2015r.).
W I półroczu 2015r. zarejestrowano w woj. zachodniopomorskim 36 zgonów z powodu
chorób zakaźnych (wg miesięcznych raportów zgonów), co stanowi ponad 2,5-krotny wzrost
w stosunku do 2014r. (zgłoszono wtedy tylko 14 zgonów). Najwięcej zgonów bo aż 38,9%
spowodowanych było posocznicą wywołaną przez Streptococcus pneumoniae inne bakterie
Gram ujemne, pałeczki Salmonella, meningokoki, paciorkowce z grupy A, paciorkowce
nieokreślone oraz beztlenowce (14 przypadków). Ponadto zarejestrowano 11 zgonów z
przebiegu gruźlicy potwierdzonej badaniami bakteriologicznymi wyłącznie posiewem i
innymi nieokreślonymi sposobami, 3 z powodu grypy z zapaleniem płuc wywołanej
zidentyfikowanym wirusem grypy, 2 zgony w przebiegu zapalenia płuc wywołanego przez
Haemophilus influenzae, 1 zgon wywołany przez Streptococcus pneumoniae, 2 w przebiegu
zakażenia jelita cienkiego i grubego wywołanego Clostridium difficile, 1 spowodowany
chorobą wywołaną przez HIV, 1 zgon wywołany przez Streptoccocus pneumoniae jako
przyczynę innych chorób oraz 1 zgon z powodu tężca.
Tab. 1. Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych w woj.
zachodniopomorskim w latach 2014 - 2015 (I półrocze)
liczba
zachorowań
zapadalność
liczba
zachorowań
zapadalność
6
Jednostka chorobowa
Salmonellozy – zatrucia pokarmowe
Salmonellozy – zakażenia pozajelitowe
Inne bakteryjne zakażenia jelitowe
Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe
Wirusowe zakażenia jelitowe wywołane
przez rotawirusy
zapadalność
Lp.
1
2
4
5
2015 r. I półrocze
2014 r.
Liczba
zachorowań
2014 r. I półrocze
40
1
246
7
2,33
0,06
14,31
0,41
161
14
437
8
9,39
0,82
25,47
0,47
68
2
227
53
3,96
0,12
13,21
3,08
1430
83,19
1625
94,73
912
53,06
558 1173,261
6
0,35
530
30,83
5
0,29
4
0,23
176
10,24
1011
16
923
12
10
513
2145,721
0,94
53,81
0,70
0,58
29,91
575
63
933
8
3
156
1230,571
3,67
54,28
0,47
0,17
9,08
Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe o
prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u
dzieci do lat 2
8 Krztusiec
9 Płonica (szkarlatyna)
10
w tym neuroinfekcje
11 Borelioza z Lyme
7
9
Styczność i narażenie na wściekliznę
/potrzeba szczepień/
173
10,06
416
24,25
175
10,18
Wirusowe zapalenie mózgu
4
0,23
6
0,35
5
0,29
Wirusowe zapalenie opon mózgowych
12
0,70
50
2,91
17
0,99
Ospa wietrzna
7048
410,04 8823
514,33 6199
360,65
Odra
0
0,00
1
0,05
8
0,47
Różyczka
137
7,97
217
12,65
90
5,24
65
3,79
206
12,01
174
10,12
w tym WZW typu "A"
2
0,12
4
0,23
0
0,00
w tym WZW typu "B" ostre i przewlekłe
9
0,52
40
2,33
80
4,66
w tym WZW typu "C" (*wg. definicji
przypadku z 2009/2014 i 2005r. ** wg. def z
18 2014r.)
53*
3,08 160*
9,33 93**
5,42
AIDS - zespół nabytego upośledzenia
19 odporności
4
0,23
9
0,52
2
0,12
20 Nowo wykryte zakażenia HIV
17
0,99
43
2,51
22
1,28
22 Świnka
74
4,31
153
8,92
65
3,78
23 Inwazyjna choroba pneumokokowa
23
1,34
46
2,68
29
1,69
24 Gruźlica
103
6,00
199
11,58
123
7,17
Grypa i podejrzenia zachorowań na grypę
32339 1881,42 55883
3252,72 50694
2955,17
25 ogółem
2
2
w tym dzieci do 14 r.ż.
15756
6311,16 28442 11420,15 22518
9072,012
Wskaźniki zapadalności za I pół. 2015r. obliczono wg danych GUS liczby ludności w Polsce i woj.
zachodniopomorskim – stan na 31.12.2014r.
1
Współczynnik zapadalności obliczony w stosunku do liczebności populacji dzieci w grupie wiekowej 0-2 r.ż. na
100 tys.
2
Współczynnik zapadalności obliczony w stosunku do liczebności populacji dzieci w grupie wiekowej 0-14 r.ż.
na 100 tys.
12
13
14
15
16
17
a
b
c
1.1.
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim zgłoszono 121 przypadków bakteryjnych
zatruć pokarmowych (współczynnik zapadalności 7,06 na 100 tys. mieszkańców), w tym w
68 przypadkach zachorowań czynnikiem etiologicznym była Salmonella, w 3 przypadkach
jad kiełbasiany. Hospitalizowano łącznie 49 osób.
W porównaniu do I półrocza 2014r. zaobserwowano wzrost zachorowań na bakteryjne
zatrucia pokarmowe, bowiem do 30.06.2014r. zarejestrowano 48 przypadków zatruć
pokarmowych, w tym w 41 przypadkach zachorowań których czynnikiem etiologicznym była
Salmonella.
W I półroczu 2015r. zarejestrowano 5 przypadków zakażenia pozajelitowego wywołanego
pałeczkami z grupy Salmonella, w tym 3 pod postacią posocznicy. Zakażenia wystąpiły u: 4
mężczyzn w wieku 46 lat, 62 lat, 63 lat, 75 lat oraz u 3 letniego dziecka.
W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim zgłoszono 227 przypadków bakteryjnych
zakażeń jelitowych (współczynnik zapadalności 13,24 na 100 tys. mieszkańców).
Wśród wszystkich zachorowań 193 wywołanych było przez Clostridium difficile,15 przez
Campylobacter, 5 przez E. coli inną i BNO, 2 przez Yersinia enterocolitica lub
pseudotubeculosis oraz 1 przez E.coli biegunkotwórczą. Hospitalizowano 215 chorych.
W porównaniu do I półrocza 2014r. zaobserwowano niewielki spadek występowania
bakteryjnych zakażeń jelitowych, bowiem do 30.06.2014r. zgłoszono 246 przypadków
bakteryjnych zakażeń jelitowych (współczynnik zapadalności 14,32 na 100 tys.
mieszkańców), 150 wywołanych było przez Clostridium difficile, 7 przez Campylobacter, 6
przez E. coli inną i BNO oraz 5 przez Yersinia enterocolitica lub pseudotubeculosis.
Hospitalizowano 172 chorych. Mimo poprawy sytuacji epidemiologicznej bakteryjnych
zakażeń jelitowych nadal utrzymuje się w tej grupie niekorzystna sytuacja zakażeń o etiologii
10
Clostridium difficile bowiem w porównaniu do I półrocza 2014r. liczba zarejestrowanych
zakażeń zwiększyła się o 43 przypadki.
W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim zgłoszono 1328 przypadków wirusowych
zakażeń jelitowych, (współczynnik zapadalności 77,42 na 100 tys. mieszkańców), w tym 912
wywołanych przez rotawirusy. Hospitalizowano 1019 chorych, wśród których prawie połowę
tj. 505 (49,56%) stanowiły dzieci do lat 2.
W I półroczu 2015r. w Polsce natomiast zarejestrowano 27 166 zachorowań wywołanych
rotawirusami. Pomimo, że w województwie odnotowano spadek zakażeń jelitowych o
etiologii wirusowej, w tym także rotawirusowej (w I półroczu 2014r. w woj.
zachodniopomorskim zgłoszono 2257 przypadków wirusowych zakażeń jelitowych) to w
skali całego kraju zauważalny jest niewielki wzrost przypadków tych zakażeń, w tym także
wywołanych przez rotawirusy.
W analizowanym okresie w woj. zachodniopomorskim zarejestrowano 1573 przypadki
biegunek i zapaleń żołądkowo-jelitowych BNO, o prawdopodobnym zakaźnym pochodzeniu
(współczynnik zapadalności 91,7 na 100 tys. mieszkańców), w tym 521 u dzieci do lat 2.
Hospitalizowano 661 chorych.
W porównaniu do I półrocza 2014r. zapadalność na biegunki i zapalenia żołądkowo-jelitowe
BNO zarówno w woj. zachodniopomorskim jak i w całej Polsce nieznacznie spadła, bowiem
w woj. zachodniopomorskim zarejestrowano wtedy 1792 przypadki biegunek i zapaleń
żołądkowo-jelitowych BNO (współczynnik zapadalności 104,25 na 100 tys. mieszkańców).
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych przenoszonych drogą
pokarmową w I półroczu 2015r. w Polsce i w woj. zachodniopomorskim zostały
przedstawione w tabela 2.
Tab.2. Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych przenoszonych
drogą pokarmową w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r.
Lp.
Jednostka chorobowa
1.
Salmoneloza – zatrucie
pokarmowe
Salmoneloza- posocznica
Salmoneloza – inne
zakażenia pozajelitowe
Czerwonka bakteryjna
Clostridium difficile
Yersinia enterocolitica lub
pseudotuberculosis
Zatrucie jadem
kiełbasianym /botulizm/
Wirusowe zakażenia
jelitowe wywołane przez
rotawirusy
Biegunka i zapalenie
żołądkowo – jelitowe o
prawdopodobnie zakaźnym
pochodzeniu u dzieci do lat
2
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Polska
Liczba
Zapadalność
zachorowań
woj. zachodniopomorskie
Liczba
Zapadalność
zachorowań
2700
7,02
68
3,97
50
0,13
3
0,18
35
0,09
2
0,12
3
4995
0,01
12,98
193
11,25
80
0,21
2
0,12
9
0,02
3
0,18
27 166
70,59
912
53,17
9 521
1287,45
521
1115,01
/na 100 tys.
dzieci do lat 2
11
1.1.1. Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w okresie od
01.01.2015r. do 30.06.2015r. w woj. zachodniopomorskim.
Ogółem wystąpiło 18 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową:
1. Sanatorium Uzdrowiskowe ORW Kołobrzeg Podczele "HOLTUR";
2. Szpital w Szczecinku Sp. z o.o. , ul. Kościuszki 38, Oddział Chirurgii Ogólnej;
3. Ośrodek Wypoczynkowy "ADRIA", ul. Sikorskiego 13 w Rewalu;
4. Dworek Pomorski Sp. z o.o. Luboradza 4 w Barwicach;
5. Klinika Pediatrii, Ednokrynologii, Diabetologii, Chorób Metabolicznych i Kardiologii
Wieku Rozwojowego SPSK nr 1 PUM, ul. Unii Lubelskiej 1 w Szczecinie;
6. Dom Wczasowy Panorama, ul. Kamieńska 25 w Trzęsaczu;
7. Europejskie Przedszkole Niepubliczne "Twórczej Aktywności Dziecka", ul.
Świerszczowa 14 w Szczecinie;
8. Hotel "Pałac nad jeziorem", ul. Szkolna 4a w Chociwlu;
9. Ośrodek Wczasowy "Piramida I", ul. Północna 9 w Darłowie;
10. Ośrodek Wypoczynkowy OLYMP 3, ul. Kasprowicza 15 w Kołobrzegu;
oraz 8 ognisk rodzinnych w mieszkaniach prywatnych
W ww. przypadkach:
 ogółem narażonych na choroby przenoszone drogą pokarmową było 1081 osób;
 zachorowało 260 osób, w tym 96 dzieci do 14 roku życia;
 hospitalizowano 24 osoby, w tym 20 dzieci do 14 roku życia.
Czynnikami etiologicznymi w ogniskach były:
 Rotawirus, aż w 8 ogniskach;
 Salmonella w 3 ogniskach;
 Bakterie z gr. coli w 2 ogniskach;
 w 5 ogniskach czynnika etiologicznego nie ustalono.
Analizując dane w analogicznym okresie roku 2014, zauważyć można, iż nieznacznie
zmniejszyła się liczba ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, bowiem w I półroczu
2014 r. wystąpiły 24 ogniska. W odniesieniu do ogólnej liczby zgłoszonych ognisk, zauważyć
można, że nie zmieniła się liczba ognisk w obiektach żywienia zbiorowego, w stosunku do
roku ubiegłego, natomiast spadła liczba ognisk występujących w mieszkaniach prywatnych.
Na uwagę zasługuje fakt, iż większość ognisk, tak jak w roku ubiegłym miała podłoże
wirusowe.
Tab.3. Zestawienie liczby ognisk zbiorowych zachorowań na choroby przenoszone drogą
pokarmową oraz liczby narażonych i chorych, w tym dzieci do 14 roku życia na terenie
woj. zachodniopomorskiego w latach 2006 – I półrocze 2015
Rok
liczba ognisk
liczba
narażonych
2006
2007
2008
2009
2010
30
27
13
17
38
2638
2397
1085
1825
4372
12
liczba chorych
ogółem
w tym dzieci do
14 r.ż.
488
243
730
184
174
84
400
146
602
146
I półrocze 2010
2011
I półrocze 2011
2012
I półrocze 2012
2013
I półrocze 2013
2014
I półrocze 2014
I półrocze 2015
20
39
23
32
12
39
17
40
24
18
2040
2595
1151
4877
2125
4435
1652
3232
1876
1081
304
624
243
705
367
542
228
559
305
260
68
302
80
269
133
267
101
142
58
96
1.1.2 Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w sezonie od
01.06.2015r. do 31.08.2015r.
Ogółem wystąpiło 19 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową.
Ośrodek Wczasowy "Piramida I", ul. Północna 9 w Darłowie;
Ośrodek Wypoczynkowy OLYMP 3, ul. Kasprowicza 15 w Kołobrzegu;
Ośrodek Kolonijno-Wczasowy "Dziejba Leśna", ul. Słoneczna 2 w Pogorzelicy;
Ośrodek Wypoczynkowo-Rehabilitacyjny PT "EWA", ul. Górna 16, w Ustroniu
Morskim;
5. Centrum Bankietowo – Konferencyjne „Ambasador”, 70-001 ul. Wojska Polskiego 67, w
Szczecinie;
6. Baza Obozowa ZHP Chorągiew Dolnośląska Hufiec w Łagiewnikach, obozująca przy ul.
Polnej, w Pobierowie;
7. Zespół Palcówek Oświatowych Dom Wczasów Dziecięcych, ul. Marcinkowskiego 10, w
Myśliborzu;
8. Ośrodek Wypoczynkowy "Komandor" ul. Sołdka 2 w Pogorzelicy;
9. Szkoła Aktywnego Wypoczynku "Frajda ", ul. Czarnocin 2, w Stepnicy;
10. Publiczne Przedszkole nr 11 "Jarzębinka", os. Kasztanowe 54 w Szczecinie;
11. Uzdrowisko Połczyn Grupa PGU S.A. -Zakład Lecznictwa "Gryf", "Podhale", "Irena" ul.
Zdrojowa 6, w Połczynie Zdroju;
12. Obóz Sportowy z Międzyszkolnego Uczniowskiego Klubu Sportowego „7” Mysłowice
przebywający w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, na ul. B. Krzywoustego 4 w Stepnicy;
13. Uzdrowisko Połczyn Grupa PGU S.A. -Zakład Lecznictwa "Podhale", "Borkowo", ul.
Zdrojowa 6, w Połczynie Zdroju.
oraz 5 ognisk rodzinnych w mieszkaniach prywatnych.
1.
2.
3.
4.
W ww. przypadkach:
 ogółem narażonych na choroby przenoszone drogą pokarmową było 4158* osób
 zachorowało 278* osób, w tym 148* dzieci do 14 roku życia
 hospitalizowano 10* osób, w tym 7* dzieci do 14 roku życia
* liczby mogą ulec zmianie po weryfikacji końcowych opracowań ognisk do 30.09.2015r.
W porównaniu do sezonu letniego 2014 r. zauważyć można, że w znacznym stopniu
zwiększyła się liczba ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową zgłoszonych do
Państwowej Inspekcji Sanitarnej, bowiem w ubiegłym sezonie takich ognisk zgłoszono
jedynie 6. Należy przy tym zauważyć, że porównując okres od 01.01.2015 r. do 31.08.2015 r.
13
z analogicznym okresem roku 2014 nie zauważa się znaczących różnic w liczbie zgłoszonych
ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, ponieważ w roku 2014 zgłoszono 29
ognisk, natomiast w roku 2015 zgłoszono ich 34. Można zatem przyjąć, że okres ich
występowania przesunął się na okres sezonu letniego. W porównaniu do ubiegłego sezonu
zwiększyła się o 186 osób liczba chorujących osób, w tym także liczba chorych dzieci do 14
roku życia o 107 osób na co niewątpliwy wpływ miało wystąpienie zachorowań w ośrodkach
gdzie wypoczywała duża liczba dzieci stąd łatwość transmisji zakażeń wirusowych również
drogą kontaktową. Ponadto w sezonie ubiegłym nie odnotowywano ognisk rodzinnych,
natomiast w tym sezonie zgłoszono ich aż 5.
Do chwili opracowania przedmiotowej oceny udało się ustalić czynnik etiologiczny w
6 ogniskach tj. w 3 ogniskach czynnikiem etiologicznym była Salmonella, w 1 rotawirus, w 1
Staphylococcus aureus, w 1 bakterie z gr. Coli. W 8 ogniskach nie udało ustalić się czynnika
etiologicznego, a objawy chorobowe były krótkotrwałe i łagodne co daje podstawy
wnioskowania iż zachorowania wywołały czynniki wirusowe.
Jako prawdopodobną przyczynę zachorowań wskazywane były produkty
żywnościowe najczęściej pochodzenia zwierzęcego, jednakże ze względu na brak możliwości
wykonania badań produktów podejrzanych (brak tych produktów) nie można ustalić czy były
one rzeczywiście źródłem zakażeń.
Należy przy tym zaznaczyć, że w dwóch ogniskach jako prawdopodobną przyczynę
zakażeń wskazano żywność skażoną wtórnie przez personel, u którego uzyskano wyniki
dodatnie w kierunku patogenów chorobotwórczych. Nie bez znaczenia są również czynniki
wspomagające, które stwierdza się w części dochodzeń epidemiologicznych tj. niezachowanie
warunków sanitarno-higienicznych w kuchni oraz nieprzestrzeganie procedur
p/epidemicznych w pomieszczeniach, w tym mycia rąk przez personel pracujący z żywnością,
co stwierdza się analizując wynik badań ze sprzętu i rąk personelu, a także kontrolując
bieżący stan sanitarny pomieszczeń.
Decyzje administracyjne w I półroczu 2015r.
W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim wydano 13 decyzji w przypadku
podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub zachorowania na chorobę zakaźną nakazujących
osobom podejrzanym lub osobom, u których rozpoznano zakażenie lub zachorowanie na
chorobę zakaźną, poddawanie się obowiązkom wynikającym z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5
grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (j. t. Dz.
U. z 2013r., poz. 947, z późn. zm.)
Wydane decyzje administracyjne dotyczyły w:
 10 przypadkach zatruć lub zakażeń salmonellą i związanego z tymi zakażeniami
zaniechania wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość
przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby;
 2 przypadkach zachorowań na gruźlicę lub styczności z chorym na gruźlicę
i konieczności poddawania się badaniom, leczeniu i hospitalizacji;
 1 przypadku obowiązku poddania się konsultacji w Poradni Chorób Zakaźnych po
narażeniu na wściekliznę celem ustalenia wskazań do szczepień.
1.2.
W Polsce najczęściej zachorowania wywoływane są przez wirusy A, B lub C,
rzadziej dochodzi do mieszanego zapalenia wątroby zarówno wirusem B i C. W I połowie
2015r. w Polsce zarejestrowano 3695 zachorowań na wirusowe zapalenia wątroby
(współczynnik zapadalności 9,60 na 100 tys. mieszkańców), podczas gdy w analogicznym
okresie ubiegłego roku zgłoszono 2448 (współczynnik zapadalności 6,36 na 100 tys.
mieszkańców) zachorowania.
1.3.
14
W woj. zachodniopomorskim zachorowania utrzymywały się na poziomie: 65
(współczynnik zapadalności 3,78 na 100 tys. mieszkańców) w I połowie 2014r. i 174 w
analogicznym okresie br. (współczynnik zapadalności 10,14 na 100 tys. mieszkańców).
Wzrost zarejestrowanych przypadków wynika przede wszystkim ze zmian definicji
WZW typu B, bowiem od 2015r. rejestruje się również dotychczas nie ujmowane w analizach
przypadki nosicielstwa.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A
W Polsce w I połowie 2014r. zanotowano 34 przypadki zachorowań (współczynnik
zapadalności 0,09 na 100 tys. mieszkańców). Do 30.06.2015r. zgłoszono 17 zachorowań na
WZW typu A (współczynnik zapadalności 0,04 na 100 tys. mieszkańców).
Na terenie woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2014r. odnotowano 2 przypadki
zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu A (współczynnik zapadalności 0,12 na
100 tys. mieszkańców). W analogicznym okresie bieżącego roku nie zarejestrowano
przypadków zachorowań.
1.3.1
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
W Polsce zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) obniża
się stopniowo od lat 90-tych, tj. od chwili wprowadzenia szczepień przeciwko wirusowemu
zapaleniu wątroby typu B. Również działania związane z profilaktyką zakażeń szpitalnych,
zwłaszcza poprawa procesów sterylizacji sprzętu medycznego mają znaczenie w poprawie
sytuacji epidemiologicznej.
W 2014r. na potrzeby nadzoru epidemiologicznego wprowadzono nową definicję
zapalenia wątroby typu B bliżej nieokreślonego, wg której zgłaszane są także osoby będące
nosicielami wirusowego zapalenia wątroby, którzy w latach ubiegłych byli rejestrowani
jedynie jako nosiciele antygenu Hbs. Spowodowało to wzrost zarejestrowanych przypadków
zarówno w Polsce jak też w woj. zachodniopomorskim.
W I połowie 2014r. w Polsce zarejestrowano 916 zachorowań na wzw B
(współczynnik zapadalności 2,38 na 100 tys. mieszkańców), w analogicznym okresie tego
roku liczba zachorowań wyniosła 1713 zachorowań (współczynnik zapadalności 4,45 na 100
tys. mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w I połowie 2015r. na wirusowe zapalenie wątroby
typu B zachorowało 79 osób (współczynnik zapadalności 4,61 na 100 tys. mieszkańców),
wszystkie zgłoszone przypadki to zachorowania przewlekłe i bliżej nieokreślone. Natomiast
w I połowie 2014r. na wirusowe zapalenie wątroby typu B zachorowało 9 osób
(współczynnik zapadalności 0,52 na 100 tys. mieszkańców), wszystkie zgłoszone przypadki
to zachorowania przewlekłe.
Największą liczbę zachorowań stwierdzono w grupie wiekowej 31-40 lat, częściej
chorowali mężczyźni, co obrazuje tabela 4 i 5.
1.3.2
Tab.4 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2014r. i 2015r., według płci
Rok
kobiety
mężczyźni
liczba zachorowań
2014
3
6
9
2015
34
45
79
15
Tab.5 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2014r. i 2015r., według grup wiekowych
0 - 14
15 - 20
21 - 30
31 - 40
41 – 50
51 - 60
61 - 70
>71
Liczba zachorowań
2014r. – I półrocze
1
1
4
3
-
Liczba zachorowań
2015r. – I półrocze
3
14
24
17
15
2
5
razem:
9
79
grupy wiekowe
Wirusowe zapalenie wątroby typu C
Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) jest bardzo poważnym problemem
zdrowotnym na świecie i w kraju. Liczba zakażonych wirusem typu C zapalenia wątroby w
Polsce nie jest dokładnie oszacowana, ze względu na bezobjawowy najczęściej przebieg
choroby i może sięgnąć kilkuset tysięcy, stąd wykrycie tego zakażenia jest często
przypadkowe, a 40 – 80 % zachorowań rozpoznawanych jest w fazie zmian przewlekłych.
W 2015r. w Polsce na potrzeby nadzoru epidemiologicznego zrezygnowano z
rejestracji przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu C wg definicji z 2005r, rejestracji
podlegają jedynie przypadki zachorowań potwierdzone badaniami laboratoryjnymi.
Odnotowano wzrost zachorowań na wzw typu C zarówno w Polsce jak też w woj.
zachodniopomorskim.
W I połowie 2015r. w Polsce zarejestrowano (WZW C wg definicji przypadku z
2014r.) 1944 zachorowań na WZW typu C (współczynnik zapadalności 5,05 na 100 tys.
mieszkańców), w analogicznym okresie 2014r. liczba zachorowań wyniosła 1468
(współczynnik zapadalności 3,81 na 100 tys. mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w I połowie 2015r. na wirusowe zapalenie wątroby
typu C wg definicji z 2014r. zachorowały 92 osoby (współczynnik zapadalności 5,36 na 100
tys. mieszkańców) w stosunku do 31 osób chorych w I połowie 2014r. (współczynnik
zapadalności 1,80 na 100 tys. mieszkańców). Rejestracji podlegały statystycznie 93 przypadki
tej kategorii bowiem uwzględniono 1 przypadek osoby, u której wystąpiło zakażenie
mieszane B+C.
W tabeli 6 przedstawiono zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg
definicji z 2014r.
1.3.3
Tab.6 Liczba przypadków zachorowań i współczynniki zapadalności na wirusowe
zapalenia wątroby C ogółem w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I połowie 2014r. i
2015r. w oparciu o definicję zachorowania z 2014r.
Rok
2014r.
2015r.
Liczba
zachorowań
zapadalność
na 100 tys.
Liczba
zachorowań
zapadalność
na 100 tys.
Polska
1468
3,81
1944
5,05
województwo
zachodniopomorskie
31
1,80
93
5,42
16
Najwięcej zachorowań na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2015r.
zaobserwowano w grupie wiekowej 51-60 lat – 26 przypadków (tab.7). Zachorowały 44
kobiety i 48 mężczyzn, co przedstawiono w tabeli 8.
Tab.7 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014r.
według grup wiekowych na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2014r. i
2015r.
grupy wiekowe
0 – 14
15 – 20
21 – 30
31 – 40
41 – 50
51 – 60
61 – 70
>71
razem:
Liczba zachorowań Liczba zachorowań
2014r. – I półrocze 2015r. – I półrocze
3
3
14
9
13
5
14
8
26
4
17
2
5
31
92
Tab.8 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014r.
według płci na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2014r. i 2015r.
Lata
2014
2015
mężczyźni
17
44
kobiety
14
48
liczba zachorowań
31
92
Wirusowe zapalenie wątroby typu B + C (zakażenie mieszane)
W Polsce w I połowie 2014r. 22 osoby zachorowały na wirusowe zapalenie wątroby
typu B + C (współczynnik zapadalności 0,06 na 100 tys. mieszkańców), w analogicznym
okresie bieżącego roku zakażenie mieszane zarejestrowano u 10 osób (współczynnik
zapadalności 0,03 na 100 tys. mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w analizowanym okresie br. odnotowano 1 przypadek
zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B + C (współczynnik zapadalności 0,06
na 100 tys. mieszkańców) u 66-letniego mężczyzny w porównaniu do I połowie 2014r. kiedy
to nie zarejestrowano takich zachorowań.
1.3.4
Wirusowe zapalenie wątroby inne i nieokreślone
W I połowie 2015r. w Polsce zarejestrowano 11 przypadków wirusowego zapalenia
wątroby o etiologii innej i nieokreślonej (współczynnik zapadalności na 100 tys.
mieszkańców 0,03) tj. o 3 przypadki więcej niż w analogicznym okresie roku 2014r.
(współczynnik zapadalności na 100 tys. mieszkańców 0,02).
W woj. zachodniopomorskim w I połowie 2014r. i 2015r. zarejestrowano po 1
przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu E (współczynnik zapadalności na 100 tys.
mieszkańców 0,06).
1.3.5
Choroby przenoszone drogą płciową
Od dnia 1 stycznia 2012r. zmianie uległ system rejestrowania chorób przenoszonych
drogą płciową monitorowanych do tego okresu przez SP Wojewódzki Szpital Zespolony w
1.4.
17
Szczecinie: Poradnię Dermatologiczną na podstawie umowy zawartej z Zachodniopomorskim
Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Szczecinie. Tak jak w przypadku
rejestracji chorób zakaźnych podlegających zgłaszalności, Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny właściwy dla miejsca rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej prowadzi rejestr
zakażeń i zachorowań, dodatnich wyników badań laboratoryjnych oraz zgonów na choroby
przenoszone drogą płciową, które podlegają zgłaszalności na podstawie art. 30 ustawy z dnia
5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (j. t.
Dz. U. z 2013r. Nr 947, poz. 1570 z późn. zm.).
W I półroczu 2015r. zarejestrowano 29 przypadków zachorowań na choroby
przenoszone drogą płciową tj. znacznie mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego,
kiedy to zarejestrowano 49 takich zgłoszeń. W analizowanym okresie zachorowało 24
mężczyzn, 4 kobiety i 1 noworodek płci żeńskiej. Największą liczbę zachorowań na choroby
przenoszone drogą płciową wykazał powiat szczeciński – 7 przypadków, w pozostałych
powiatach zgłoszono pojedyncze zachorowania. Na uwagę zasługuje fakt, że zgłaszalność
zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową w stosunku do porównywalnego okresu
w roku 2015 uległa znacznemu zmniejszeniu. Brak badań przesiewowych w kierunku kiły,
nieujawnianie partnerów seksualnych osób zakażonych, a także brak należytej staranności w
dopełnianiu obowiązku zgłaszalności tych chorób przez lekarzy powoduje w dalszym ciągu
niedoszacowanie zgłaszanej liczby zachorowań, a tym samym brak możliwości rzetelnej
oceny sytuacji epidemiologicznej w tym zakresie.
Zbiorczą analizę zarejestrowanych w I półroczu w latach 2013-2015 przypadków
chorób przenoszonych drogą płciową w woj. zachodniopomorskim przedstawia tabela nr 9.
Tab.9. Liczba zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową w woj.
zachodniopomorskim w I półroczu w latach 2013- 2015
Lp.
I półrocze
2013 r.
I półrocze
2014 r.
I półrocze
2015 r.
0
1
1
0
8
4
0
16
3
0
17
0
Kiła inna i nieokreślona
5
8
4
Rzeżączka
Inne choroby wywołane
przez Chlamydie
4
15
5
7
4
2
ICD10
Nazwa
1.
A50
2.
3.
A51.3-4
A51.5
A52.8
A51.9,A52.0-7
A52.9,A53
A54
Kiła wrodzona i kiła
noworodków
Kiła wtórna
Kiła utajona wczesna
Kiła utajona późna
4.
5.
6.
7.
A56
Gruźlica
Od 1 stycznia 2012r. nadzór nad gruźlicą prowadzą właściwi Państwowi Powiatowi
Inspektorzy Sanitarni. Do tego czasu na mocy porozumienia zadania te wykonywane były
przez Poradnię Gruźlicy i Chorób Płuc mieszczącą się przy Specjalistycznym Szpitalu im.
Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie. Zgodnie z właściwością dla miejsca leczenia gruźlicy
prowadzony był rejestr pacjentów leczonych w poradniach na terenie powiatu, natomiast od 1
stycznia 2014r. system rejestracji gruźlicy jest analogiczny do innych chorób zakaźnych
i zakażeń podlegających zgłaszalności zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008r.
o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi tj. przypadek zachorowania
rejestrowany jest zgodnie z miejscem zachorowania (taka sprawozdawczość z podziałem na
poradnie przekazywana jest w systemie kwartalnym do Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc
w Warszawie). Ponadto każdy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny właściwy dla
miejsca zachorowania na gruźlicę monitoruje zapadalność na gruźlicę na nadzorowanym
1.5.
18
terenie oraz prowadzi dochodzenie epidemiologiczne w środowisku osoby chorej, w tym
wdraża działania przeciwepidemiczne w uzasadnionych przypadkach.
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. zarejestrowano 123 przypadki
zachorowania na gruźlicę i objęto nadzorem 260 osób z otoczenia osób chorych. Liczba
zarejestrowanych zachorowań w stosunku do I półrocza 2014r. zwiększyła się o 20
przypadków. W analizowanym okresie 2015r. podobnie jak w latach poprzednich znaczną
większość zachorowań stanowili mężczyźni. W I półroczu zachorowało 82 mężczyzn i 41
kobiet. Największa liczba zachorowań miała miejsce w grupie wiekowej 45 – 64 lata wśród
osób zamieszkujących na terenie miast, co przedstawia tabela nr 10.
Tab.10. Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r
w podziale na płeć, grupy wiekowe oraz miejsce zamieszkania
Wyszczególnienie
wszystkie
postacie
WOJEWÓDZTWO
w tym:
Miasto
Wieś
Mężczyźni
Kobiety
Wg grup wiekowych
0-14
15-19
20-29
30-44
45-64
65 i więcej
123
Gruźlica
w tym
płucna
razem zakaźna niezakaźna
119
99
20
innych
narządów
4
84
39
82
41
81
38
80
39
67
32
69
30
14
6
11
9
3
1
2
2
3
0
6
23
51
40
2
0
6
23
50
38
0
0
6
21
39
33
2
0
0
2
11
5
1
0
0
0
1
2
Najwięcej zgłoszeń odnotowano w powiecie szczecińskim – 32 przypadki,
koszalińskim - 20 przypadków oraz sławieńskim - 14 przypadków. Pozostałe powiaty
również zgłaszały nowe pojedyncze zachorowania. Liczba zachorowań na gruźlicę w woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2013r., 2014r. oraz 2015r. przedstawiona została w tabeli
nr 11.
Tab.11. Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu w
latach 2013 – 2015
Lp.
ICD10
Nazwa
1.
A15
Gruźlica
układu
oddechowego
bakteriologicznie
i
histologicznie
potwierdzona
Gruźlica układu oddechowego nie
potwierdzona
bakteriologicznie
i
histologicznie
Gruźlica innych narządów
Gruźlica prosówkowa
Inne
2.
3.
4.
5.
A16
A18
A19
19
I półrocze
2013r.
I półrocze
2014r.
I półrocze
2015r.
88
78
99
22
22
20
1
0
0
2
1
0
4
0
0
Grypa sezonowa / nadzór nad grypą SENTINEL
Sytuacja epidemiologiczna grypy i zakażeń grypopodobnych zarówno w Polsce jak
też w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. uległa pogorszeniu.
W I półroczu 2015r. w Polsce zgłoszono 2 373 306 zachorowań na grypę i podejrzeń
grypy (zapadalność 6167,00 na 100 tys. mieszkańców), w tym 1 056 419 zachorowań dzieci
do 14 roku życia (wskaźnik zapadalności 18 324,69 na 100 tys. mieszkańców). Dla
porównania w I półroczu 2014r. w Polsce zgłoszono 1 722 074 zachorowań na grypę i
podejrzeń grypy - (zapadalność 4 474,78 na 100 tys. mieszkańców), w tym 819 886
zachorowań dzieci do 14 roku życia (wskaźnik zapadalności 14 221,78 na 100 tys.
mieszkańców).
W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim zachorowało 50 694 osoby
(zapadalność 2 955,17 na 100 tys. mieszkańców), w tym 22 518 dzieci do 14 roku życia
(współczynnik zapadalności wyniósł 9 072,01 na 100 tys. dzieci do 14 roku życia). Natomiast
w analogicznym okresie 2014r. w woj. zachodniopomorskim zachorowało 32 339 osób
(zapadalność 1881,42 na 100 tys. mieszkańców), w tym 15 756 dzieci do 14 roku życia
(współczynnik zapadalności wyniósł 6311,16 na 100 tys. mieszkańców). W analizowanym
okresie potwierdzono laboratoryjnie grypę u 90 osób w tym 37 dzieci do 14 roku życia tj. o
57 więcej niż w I półroczu 2014r. (zdiagnozowano wtedy 33 zachorowania, w tym 2 u dzieci
do 14 roku życia). Z powodu powikłań pogrypowych zmarły 3 osoby.
Należy podkreślić iż sytuacja epidemiologiczna grypy i zakażeń grypopodobnych na
terenie województwa mimo iż uległa pogorszeniu w stosunku do I półrocza 2014r. była
korzystniejsza niż w Polsce. Ma to wpływ również na wzrost liczby potwierdzonych
przypadków grypy w odniesieniu do potwierdzeń zachorowań w I półroczu 2014r. Ponadto w
2014r. nastąpił spadek szczepień przeciwko grypie, co także miało niekorzystny wpływ na
sytuację epidemiologiczną grypy w I półroczu 2015r.
Grypa sezonowa monitorowana jest także w systemie SENTINEL, którego głównym
założeniem jest monitorowanie grypy pod kątem epidemiologicznym, a także
wirusologicznym. Lekarze, którzy wyrazili deklarację uczestniczenia w nadzorze nad grypą w
systemie SENTINEL, oprócz konieczności zbierania danych epidemiologicznych pobierają
jednocześnie materiał do badań wirusologicznych od pacjentów podejrzanych o zakażenie
wirusem grypy zgodnie z instrukcją NIZP-PZH. Nadzór ten prowadzony jest cotygodniowo
przez cały rok, tj. przez 52 tygodnie. Szczególnego wzmocnienia wymaga w trakcie sezonu
epidemicznego tj. od początku października danego roku do końca września kolejnego roku,
co pozwala na monitorowanie aktualnie krążących typów wirusa grypy lub wirusów
grypopodobnych w danym rejonie badawczym.
W nadzorze Sentinel w sezonie 2014/2015 (wrzesień - sierpień) uczestniczyło 39
lekarzy z powiatów: Police, Stargard Szczeciński, Szczecin. Podczas funkcjonowania nadzoru
udało się pobrać 126 wymazów od pacjentów (jest to najlepszy wynik spośród województw),
z czego uzyskano 16 dodatnich wyników, co stanowiło 12,7% pobranych ogółem próbek. Dla
porównania w sezonie 2013/2014 w woj. zachodniopomorskim pobrano 179 wymazów,
spośród których nie wyizolowano wirusów grypy i innych zakażeń grypopodobnych.
Wśród ogółu dodatnich wyników potwierdzono w sezonie 2014/2015: 7 zakażeń wirusem
grypy typu A, 1 zakażenie grypą AH1, 6 zakażeń wywołanych grypą AH3, 2 zakażenia
wirusem grypy typu B. Częstość pobrań wynosiła 1,8 na 1000 zachorowań i podejrzeń
zachorowań na grypę zgłoszonych w okresie sprawozdawczym. Należy zauważyć, że liczba
próbek pobranych w ramach Sentinelu nadal utrzymuje się na wysokim poziomie i jest
najlepszym wynikiem spośród województw dzięki dobrej współpracy z lekarzami medycyny
rodzinnej współpracującymi od lat w nadzorze.
Natomiast w Polsce w sezonie 2014/2015 potwierdzono laboratoryjnie w ramach systemu 222
przypadki grypy (tj.79 przypadków grypy A, 18-AH1, 17-AH3 i 108-grypy B). Ponadto
1.6.
20
uzyskano dodatnie wyniki w kierunku: 1 adenowirusów, 3 wirusy RSV, 4-parainfluenza typ1,
2- parainfluenza typ 3.
1.7.
Choroby zakaźne wieku dziecięcego
Tab.12. Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych wieku dziecięcego
w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r.
Lp. Jednostka chorobowa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Ostre porażenia wiotkie u
dzieci w wieku 0 - 14 r.ż.
Odra
Krztusiec
Ospa wietrzna
Różyczka
Świnka /nagminne
zapalenie przyusznic/
Polska
Woj. zachodniopomorskie
Liczba
Zapadalność
Liczba
Zapadalność
zachorowań
zachorowań
18
0,31
1
0.4
31
2 322
123 310
1 250
1 158
0,08
6,03
320,42
3,25
3,01
8
63
6199
90
65
0,47
3,68
361,37
5,25
3,79
W I półroczu 2015r. zarejestrowano 1 zachorowanie na ostre porażenie wiotkie u
dziecka do 14 r. ż., podczas gdy w I półroczu 2014r. odnotowano 2 przypadki tych
zachorowań. Przypadek zachorowania dotyczył 11-letniego chłopca ze Stargardu
Szczecińskiego z brakiem danych na temat szczepień w kierunku Polio, które bezpośrednio
przed zachorowaniem przyjechało na teren Polski z Libii i Tunezji.
W analizowanym okresie zrejestrowano 8 zachorowań na odrę natomiast w
poprzednim półroczu nie zarejestrowano żadnego przypadku. Zachorowania na odrę
zgłoszono z 3 powiatów województwa zachodniopomorskiego (Myślibórz, Szczecin,
Świnoujście). Należy podkreślić iż żadne zachorowanie nie miało związku
epidemiologicznego z zachorowaniami na terenie Niemiec, natomiast w 2 przypadkach
udowodniono związek epidemiologiczny z przypadkiem pierwotnym - 1 kolejne
zachorowanie dotyczyło osoby z kontaktu.
Zarówno w woj. zachodniopomorskim jaki i całym kraju zauważalny jest nieznaczny
spadek zachorowań na ospę wietrzną, z kolei odnosząc się do zachorowań na różyczkę,
należy zauważyć utrzymujący się już w latach wcześniejszych spadek zgłaszalności tej
jednostki chorobowej. W woj. zachodniopomorskim zgłoszono o 47 przypadków różyczki
mniej niż w analogicznym okresie roku 2014, natomiast w skali całego kraju takich zgłoszeń
było aż o 3255 mniej.
Liczba zachorowań na nagminne zapalenie przyusznic (świnkę) od lat utrzymuje się
na podobnym poziomie, i tak np.: w I półroczu 2014 roku odnotowano 74 zachorowania,
natomiast niewiele mniej w I półroczu 2015 roku - 65 przypadków.
W I półroczu 2015 zaobserwowano wzrost zachorowań na krztusiec w woj.
zachodniopomorskim, jak również w skali całego kraju. Dla porównania, w I półroczu 2014r.
w woj. zachodniopomorskim zarejestrowano tylko 6 przypadków zachorowania na krztusiec,
natomiast w analizowanym okresie już 63 przypadki. W Polsce odnotowano 859 zachorowań
na krztusiec w I półroczu 2014r., natomiast w analizowanym okresie 2015r. zarejestrowano
2322 przypadków krztuśca. Zachorowania na tę chorobę w woj. zachodniopomorskim
zgłoszono z 7 powiatów (Szczecinek – 31, Szczecin – 12, Wałcz - 10, Sławno – 4, Drawsko
Pomorskie – 3, Koszalin - 2, Gryfino - 1). Analiza grup wiekowych, w których wystąpiły
zachorowania wykazała, że 3 zachorowania dotyczyły grupy najmłodszych dzieci do 2 roku
życia, w wieku - 2-6 lat – 7 osób, w wieku – 6 -10 lat – 3 osoby, w wieku – 10 -14 lat – 18
21
osób, w wieku – 15- 19 lat – 20 osób oraz 12 zachorowań u osób dorosłych. Należy
podkreślić iż najwyższą zachorowalność odnotowano w grupie dzieci i młodzieży w wieku
10-19 r.ż.
Szczegółową analizę zachorowań na krztusiec w Polsce i woj. zachodniopomorskim
przedstawiają tabela 13 i 14.
Tab.13. Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w
latach 2003–2015 (I półrocze)
Polska
2034
2954
1925
1520
1987
2167
2390
1266
1667
4684
2185
2098
2322
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
I półrocze 2015
woj. zachodniopomorskie
4
10
2
3
2
49
96
12
45
63
35
16
63
Tab.14. Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w I
półroczu w latach 2010–2015
Polska
I półrocze 2010
I półrocze 2011
I półrocze 2012
I półrocze 2013
I półrocze 2014
I półrocze 2015
690
707
2 495
1448
859
2322
Zapadalność na
100 tys.
mieszkańców
1,81
1,85
6,53
3,76
2,23
6,03
woj.
zachodniopomorskie
9
10
44
25
6
63
Zapadalność na
100 tys.
mieszkańców
0,53
0,60
2,59
1,45
0,35
3,68
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
Do 30.06.2015r. w Polsce zarejestrowano 1110 zachorowań na zapalenie opon
mózgowych i mózgu (współczynnik zapadalności 2,87 na 100 tys. mieszkańców). W
analogicznym okresie w woj. zachodniopomorskim odnotowano 61 zachorowań
(współczynnik zapadalności 3,56 na 100 tys. mieszkańców). W tym samym okresie ubiegłego
roku w Polsce zarejestrowano 1250 zachorowań na zapalenie opon mózgowych i mózgu, a w
woj. zachodniopomorskim odnotowano 41 zachorowania.
1.8
1.8.1 Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu
W I połowie 2015r. zanotowano w Polsce 453 zachorowań na bakteryjne zapalenie
opon mózgowych i mózgu (współczynnik zapadalności 1,17 na 100 tys. mieszkańców), w
województwie zachodniopomorskim 32 zachorowania (współczynnik zapadalności 1,87 na
100 tys. mieszkańców). Dla porównania w I połowie 2014r. w Polsce zarejestrowano 433
22
zachorowania na bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu (współczynnik zapadalności
1,13 na 100 tys. mieszkańców). W analogicznym okresie w woj. zachodniopomorskim
odnotowano 21 zachorowania (współczynnik zapadalności 1,22 na 100 tys. mieszkańców).
Po przeanalizowaniu wywiadów epidemiologicznych z zachorowań na bakteryjne
zapalenie opon mózgowych i mózgu w 20 przypadkach ustalono czynnik etiologiczny:
‒ w 3 przypadkach – Neisseria meningitidis,
‒ w 6 przypadkach – Streptococcus pneumoniae,
‒ w 1 przypadku – Haemophilus influenzae,
‒ w 1 przypadku – Streptococcus agalactiae,
‒ w 4 przypadkach – Staphylococcus aureus,
‒ w 1 przypadku – Escherichia coli,
‒ w 1 przypadku – Listeria monocytogenes,
‒ w 3 przypadkach zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych w przebiegu boreliozy.
1.8.2 Wirusowe zapalenie opon mózgowych
W I połowie 2015r. w Polsce odnotowano 288 zachorowań na wirusowe zapalenie
opon mózgowych (współczynnik zapadalności 0,74 na 100 tys. mieszkańców). W woj.
zachodniopomorskim zarejestrowano 17 zachorowań (współczynnik zapadalności 0,99 na
100 tys. mieszkańców). Rok wcześniej w Polsce wystąpiło 395 zachorowań za zapalenie opon
mózgowo-rdzeniowych o etiologii wirusowej (współczynnik zapadalności 1,03 na 100 tys.
mieszkańców) i 12 zachorowań w woj. zachodniopomorskim współczynnik zapadalności 0,70
na 100 tys. mieszkańców).
1.8.3 Wirusowe zapalenie mózgu
Do 30.06.2015r. w Polsce zgłoszono 98 zachorowań na wirusowe zapalenie mózgu
(współczynnik zapadalności 0,25 na 100 tys. mieszkańców), w tym 28 przypadków
kleszczowego zapalenia mózgu. W woj. zachodniopomorskim w tym samym okresie
zarejestrowano 5 zachorowań na zapalenie mózgu (współczynnik zapadalności 0,29 na 100
tys. mieszkańców), w tym 1 opryszczkowe zapalenie mózgu i 4 wirusowe zapalenia mózgu
nieokreślone.
Dla porównania, w I połowie 2014r. w Polsce na wirusowe zapalenie mózgu
zachorowało 107 osób (współczynnik zapadalności 0,28 na 100 tys. mieszkańców). Podobnie
w woj. zachodniopomorskim odnotowano 4 przypadki (współczynnik zapadalności 0,23 na
100 tys. mieszkańców).
Ponadto w woj. zachodniopomorskim w I połowie 2015r. zanotowano 1 zachorowanie
na zapalenie mózgu inne i nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,06 na 100 tys.
mieszkańców) oraz 6 przypadków zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych o nieokreślonej
etiologii (współczynnik zapadalności 0,35 na 100 tys. mieszkańców).
W tym samym okresie w Polsce zanotowano 218 przypadków zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych o nieokreślonej etiologii (współczynnik zapadalności 0,57 na 100 tys.
mieszkańców) i 53 przypadki zapalenia mózgu o etiologii innej i nieokreślonej (współczynnik
zapadalności 0,14 na 100 tys. mieszkańców).
W analogicznym okresie ubiegłego roku w Polsce zanotowano również 53
zachorowania na zapalenie mózgu nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,14 na 100 tys.
mieszkańców) i 262 zachorowania na zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych nieokreślone
(współczynnik zapadalności 0,68 na 100 tys. mieszkańców). Podczas gdy w woj.
zachodniopomorskim zanotowano 3 zachorowania na zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych
nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,17 na 100 tys. mieszkańców) oraz 1
zachorowanie na zapalenie mózgu nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,06 na 100 tys.
mieszkańców).
23
1.9
Na terenie Polski w I połowie 2015r. zanotowano 131 przypadków inwazyjnej
choroby meningokokowej (współczynnik zapadalności 0,34 na 100 tys. mieszkańców). W
tym samym okresie w woj. zachodniopomorskim odnotowano 8 przypadków zachorowań
(współczynnik zapadalności 0,47 na 100 tys. mieszkańców). Zachorowania dotyczyły
różnych grup wiekowych. W jednym przypadku choroba przebiegała pod postacią zapalenia
opon mózgowo- rdzeniowych, w czterech – pod postacią posocznicy, w dwóch – pod postacią
posocznicy i zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych, natomiast w jednym przypadku
choroba miała przebieg nieokreślony.
Podział zachorowań z uwzględnieniem grupy wiekowej i miejsca zgłoszenia
zachorowania przedstawia tabela 15.
Tab. 15 Inwazyjna choroba meningokokowa w woj. zachodniopomorskim w I połowie
2015r. z uwzględnieniem wieku i miejsca wystąpienia zachorowania
miejscowość
Myślibórz
Sławno
Stargard Szcz.
Szczecin
Razem:
w tym
zakończone
zgonem
Grupa wiekowa
<1r.
1-3 l.
4-7 l.
8-10 l.
11-18 l.
19-30 l.
31-40 l.
41-60 l.
+60 l.
1
1
1
2
1
2
1
1
1
1
0
1
0
0
2
2
1
0
Ogółem
1
1
1
5
8
2
Czynnikiem etiologicznym zachorowań były bakterie Neisseria meningitidis należące do
następujących grup serologicznych:
 grupy serologicznej B – 6 przypadków ( w tym 2 zgony),
 grupy serologicznej C – 1 przypadek,
 w 1 przypadku nie udało się określić grupy serologicznej.
Wszystkie zachorowania objęto nadzorem epidemiologicznym. Osobom z
najbliższego otoczenia chorych wdrożono chemioprofilaktykę- łącznie objęła ona 73 osoby.
Nie występowały ogniska inwazyjnej choroby meningokokowej.
W analogicznym okresie ubiegłego roku w Polsce zanotowano 100 przypadków
inwazyjnej choroby meningokokowej (współczynnik zapadalności 0,26 na 100 tys.
mieszkańców), w tym 71 przypadki przebiegały pod postacią zapalenia opon mózgowordzeniowych i/lub mózgu (współczynnik zapadalności 0,18 na 100 tys. mieszkańców), 57
przypadków pod postacią posocznicy (współczynnik zapadalności 0,15 na 100 tys.
mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2014r. odnotowano 5 przypadków
zachorowań (współczynnik zapadalności 0,29 na 100 tys. mieszkańców). Zachorowania
dotyczyły różnych grup wiekowych. W dwóch przypadkach choroba przebiegała pod postacią
zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych, w jednym – pod postacią posocznicy oraz w dwóch
– pod postacią posocznicy i zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych. Żadne zachorowanie nie
zakończyło się zgonem.
24
Zakażenie wirusem HIV, choroba AIDS
Epidemia HIV/AIDS stanowi ważny problem dla zdrowia publicznego na świecie i
w Polsce. Wirus nabytego niedoboru odporności (ang. human immunodeficiency virus-HIV),
wykazuje powinowactwo do komórek układu odpornościowego, zwłaszcza limfocytów T
CD4+, a w związku z tym poprzez zniszczenie systemu odpornościowego organizmu,
doprowadza do zespołu nabytego upośledzenia odporności - AIDS (ang. acquired immune
deficiency syndrome). Nieleczony zespół AIDS po około 7-11 latach od zakażenia i
charakteryzujące go zakażenia oportunistyczne bezpośrednio doprowadzają do zgonu
pacjenta. Terapia antyretrowirusowa zmieniła w zasadniczy sposób przebieg zakażenia HIV i
umożliwia pacjentom zakażonym wieloletnie życie z pełnieniem funkcji społecznych i
rodzinnych do czasu naturalnej śmierci.
Wg danych szacunkowych wykrywanych jest ok. 1/3 przypadków zakażeń HIV
m.in. ze względu na przewlekłość zakażenia i brak potrzeby wykonywania testów a-HIV.
Główną drogą zakażenia pozostaje transmisja seksualna przez osoby podejmujące ryzykowne
zachowania. Obecnie w Polsce obserwuje się wzrost liczby zakażeń HIV drogą kontaktów
seksualnych, w tym wśród mężczyzn mających seks z mężczyznami w populacji osób w
wieku 20-49 lat. Poważnym problemem klinicznym i epidemiologicznym w wielu krajach, w
tym także w Polsce nadal pozostaje późne rozpoznawanie zakażenia HIV (tzw. late testers)
dopiero w fazie pełnoobjawowego AIDS, co jest czynnikiem pogarszającym rokowanie
pacjenta i sprzyja rozprzestrzenianiu epidemii.
Od wdrożenia badań w 1985r. do 30 kwietnia 2015r. (przy uwzględnieniu korekt i
uaktualnień danych, w tym eliminacji podwójnie zarejestrowanych przypadków) stwierdzono
zakażenie HIV u 18 975 obywateli Polski i u osób innego obywatelstwa przebywających na
terenie Polski. Wśród ogółu zarejestrowanych zakażonych było co najmniej 6085 zakażonych
w związku z używaniem narkotyków, 1342 zakażonych poprzez kontakt heteroseksualny oraz
2317 poprzez kontakt seksualny pomiędzy mężczyznami. Ogółem odnotowano 3229
zachorowań na AIDS; 1298 chorych zmarło (dane NIZP-PZH, brak danych pełnych za I
półrocze do czasu zakończenia opracowania ).
W I półroczu 2015r. w Polsce stwierdzono 753 nowe zakażenia HIV. Współczynnik
zapadalności na HIV na 100 tys. mieszkańców wynosił 1,96 i był wyższy w stosunku do I
półrocza 2014r., kiedy wynosił 1,23 (zarejestrowano wówczas 475 zakażeń).
Tylko w I półroczu 2015r. zachorowało na AIDS 69 osób (współczynnik
zapadalności na 100 tys. mieszkańców wynosił 0,18) tj. porównywalna ilość do
analogicznego okresu 2014r. kiedy zachorowało 71 osób - zapadalność wynosiła również
0,18 na 100 tys. Rejestracja zakażeń HIV, zachorowań na AIDS i zgonów w poszczególnych
województwach nie jest zbieżna z ogólną liczbą zakażonych HIV i chorych na AIDS w
rejestrze centralnym w NIZP-PZH, bowiem sprawozdania miesięczne podlegają weryfikacji i
korektom przez cały rok ze względu na możliwość wykazywania osób zakażonych kilka razy
(osoby testują się kilkakrotnie w różnych miejscach w Polsce) oraz anonimowe testowanie i
weryfikację badań laboratoryjnych z różnych ośrodków. Ponadto od 2013r. NIZP-PZH
wykazuje pacjentów testujących się anonimowo bez wskazania województwa w kategorii
„brak danych”, podczas gdy są oni rejestrowani w rejestrze wojewódzkim zakażeń.
Wśród nowo wykrytych zakażeń HIV w Polsce w okresie od 1.01 - 30.04.2015r. nadal
największą grupę stanowiły osoby, które nie podawały dróg zakażenia – 232 osoby. Wśród
osób, u których udało się ustalić przyczynę zakażenia, największą grupę podobnie jak w
latach ubiegłych stanowiły osoby utrzymujące ryzykowne kontakty seksualne – 88 osób
(26,67%).
W obrębie grupy pacjentów, którzy ulegli zakażeniu przez seks, przeważali
mężczyźni mający seks z mężczyznami - 66 osób nad osobami o orientacji heteroseksualnej1.10
25
22 osoby. Do końca kwietnia 2015r. w Polsce nie urodziły się dzieci z matek zakażonych
wirusem HIV (tabela 16.).
Tab.16. Nowo wykryte zakażenia HIV w Polsce w latach 2005-2015 (do 30.04)
grupa zakażonych
lata
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
homo i
biseksualiści
zakażeni w
związku ze
stosowaniem
środków
odurzających
chorzy
na
hemofilię
kontakty
heteroseksualne
dzieci
z
matek
HIV
(+)
brak
przyczyny
zakażenia
RAZEM
31
30
18
32
48
36
245
215
138
91
59
35
40
15
48
35
0
0
0
0
0
0
0
0
54
48
46
43
62
48
58
62
8
15
18
8
11
8
3
5
420
561
575
637
527
542
957
703
651
745
716
755
688
649
1311
1020
344
246
44
44
0
0
94
84
4
2
772
708
1258
1085
66
10
0
22
0
232
330
(do30.04)
* dane, poddawane weryfikacji przez Zakład Epidemiologii NIZP-PZH
Do 30.06.2015r. (wg danych skumulowanych od 1985r.) w woj.
zachodniopomorskim zarejestrowano łącznie 744 osób zakażonych wirusem HIV, natomiast
w samym 2015 roku (I półrocze) zarejestrowano 22 nowe zakażenia (o 5 więcej niż w I
półroczu 2014r.). Współczynnik zapadalności wynosił 1,28 na 100 tys. mieszkańców.
Zgłoszone przypadki zostały potwierdzone w następujących laboratoriach referencyjnych dla
diagnostyki zakażeń HIV: Pracownia Diagnostyki Molekularnej Wielospecjalistycznej
Przychodni Lekarskiej Fundacji Akademii Medycznej we Wrocławiu, Laboratorium
„Diagnostyka” Region Centralno-Wschodni w Warszawie, Wojewódzki Szpital Zakaźny w
Warszawie oraz Instytut Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie.
W analizowanym okresie w woj. zachodniopomorskim zespół AIDS rozpoznano u 2
osób. Nie zarejestrowano zgonów z powodu AIDS. Od początku epidemii do 30.06.2015r.
zachorowało łącznie 164 osoby, z których 57 zmarło (tabela 17).
Tab.17 Analiza zakażeń HIV, zachorowań na
zachodniopomorskim w latach 1985 – 2015 (do 30.06)
zakażenia HIV
AIDS
i
AIDS
zgonów
w
woj.
Zgony
Lata
dane
ilościowe
zapadalność
dane
skumulo
wane
1985-1998
-
-
188
-
-
36
-
-
20
1999
23
1,3
211
6
0,4
42
0
0
20
2000
34
2,0
245
13
0,8
55
4
0,2
24
2001
22
1,3
267
5
0,3
60
3
0,2
27
dane
zapadalilościowe ność
26
dane
skumulo
wane
dane
dane
umieraln
skumulo
ilościowe ość
wane
2002
37
2,1
304
2
0,1
62
2
0,1
29
2003
29
1,7
333
3
0,2
65
1
0,1
30
2004
37
2,2
370
10
0,6
75
3
0,2
33
2005
16
0,9
386
1
0,1
75
1
0,1
34
2006
30
1,7
416
11
0,6
86
-
-
34
2007
20
1,1
436
4
0,2
90
4
0,2
38
2008
32
1,9
468
2
0,1
92
0
0
38
2009
33
1,95
501
1
0,6
93
1
0,06
39
2010
30
1,77
531
1
0,06
95
0
-
39
2011
45
2,61
576
23*
1,36
118
6
0,35
45
2012
48
2,79
624
14
0,81
132
5
0,29
50
3,26
680
21
1,22
153
6
0,35
56
42
2,44
722
9
0,52
162
1
0,06
57
22
1,28
744
2
1,12
164
0
0
57
2013
2014
2015
(do 30.06)
**
56
*13 zachorowań rozpoznano przed 2011rokiem natomiast zgłoszono z opóźnieniem
**dane uwzględniają również zakażenia wykryte w PKD w Szczecinie i Koszalinie, których nie wykazuje ze względu na
zmianę rejestracji NIZP-PZH, uwzględniając badania anonimowe w kategorii „brak danych”
Na terenie woj. zachodniopomorskiego funkcjonuje od stycznia 2015r. jeden Punkt
Konsultacyjno-Diagnostyczny (PKD) w Szczecinie wykonujący anonimowo i bezpłatnie
badania w kierunku zakażenia wirusem HIV połączone z profesjonalnym poradnictwem przed
i po teście. Punkt działa w systemie ciągłym od 1997r. Do końca 2014r. pracował jeszcze
jeden PKD w Koszalinie, który zawiesił działalność bowiem żadna organizacja pozarządowa
nie zdecydowała się na złożenie oferty w tym zakresie. W I półroczu 2015r. wykonano w
PKD w Szczecinie 523 badania serologiczne (spadek o 70 badań w stosunku do I półrocza
2014r.) w kierunku zakażeń wirusem HIV. W 2014r. wykonano łącznie w Punktach 1407
badań serologicznych (spadek o 211 badań w stosunku do 2013r.) w kierunku zakażeń
wirusem HIV. W I półroczu 2015r. odnotowano dalszy spadek testujących się kobiet w ciąży,
kierowanych do badań przez lekarzy ginekologów, na co wpływ miały działania Zespołu ds.
realizacji Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS - w
2014r. badania tylko w tej grupie w PKD w Szczecinie wykonano u 400 kobiet, natomiast w
I półroczu 2015r. - tylko u 29 ciężarnych.
Zakażenie wirusem HIV wśród pacjentów PKD w I półroczu 2015r. wykryto u 3
osób tj. o 4 mniej niż w I półroczu 2014r. Wszystkie osoby z wykrytym zakażeniem HIV
uległy zakażeniu drogą kontaktów seksualnych. Wśród osób zakażonych wszystkie przypadki
dotyczyły mężczyzn o orientacji homoseksualnej (2 osoby) i biseksualnej (1 osoba). Dane
dot. liczby wykonanych badań w kierunku HIV w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych
w latach 2006-2015 (do 30.06 ) przedstawia rycina nr 1.
27
Ryc.1 Liczba wykonanych badań w kierunku HIV w Punktach KonsultacyjnoDiagnostycznych w Szczecinie i Koszalinie w latach 2006-2015 (do 30.06.2015r.) z
uwzględnieniem wyników dodatnich
Borelioza z Lyme (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa, łac. borreliosis, ang.
Lyme disease, Lyme borreliosis).
W I półroczu 2015r. w Polsce zanotowano 4810 zachorowania na boreliozę
(współczynnik zapadalności 12,50 na 100 tys. mieszkańców). W analogicznym okresie
ubiegłego roku zanotowano 4691 przypadków boreliozy (współczynnik zapadalności 12,19
na 100 tys. mieszkańców)
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. zgłoszono 156 zachorowań na
boreliozę (współczynnik zapadalności 9,09 na 100 tys. mieszkańców). Jest to spadek o
11,36% w porównaniu do roku ubiegłego, kiedy zarejestrowano 176 zachorowań
(współczynnik zapadalności 10,24 na 100 tys. mieszkańców).
Liczbę zachorowań i współczynnik zapadalności na boreliozę w Polsce jak i w woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. przedstawia tabela 18.
1.11
Tab. 18. Liczba zachorowań i współczynnik zapadalności na boreliozę w Polsce i woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2015 r.
I półrocze 2014
I półrocze 2015
liczba
zachorowań
zapadalność
na 100 tys.
liczba
zachorowań
zapadalność
na 100 tys.
Polska
4691
12,19
4810
12,50
Województwo
zachodniopomorskie
176
10,24
156
9,09
Wśród postaci klinicznych boreliozy wyróżnić można:
 rumień wędrujący (erytema migrant – EM),
 Borrelial lymphocytoma (BL),
 przewlekłe zanikowe zapalenie skóry ( acrodermatitis chronica atrophicans – ACA),
28
 zapalenie stawów (Lyme artritis – LA),
 zapalenie mięśnia sercowego (Lyme carditis – LC)
 neuroboreliozę.
W przeważającej większości w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. borelioza
występowała pod postacią rumienia wędrującego - 119 osób, w 35 przypadkach pod postacią
artralgii, a w 2 przypadkach jako neuroborelioza.
Większość zachorowań leczona była w trybie ambulatoryjnym, 21 osób wymagało
hospitalizacji.
Styczność, narażenie na wściekliznę – potrzeba szczepień
Wścieklizna jest chorobą odzwierzęcą, wywołaną przez wirus neurotropowy,
przenoszony na człowieka w następstwie pogryzienia bądź zanieczyszczenia uszkodzonej
skóry lub błony śluzowej śliną zakażonych zwierząt. U ludzi wirus ten atakuje układ
nerwowy, co objawia się ostrym zapaleniem mózgu i rdzenia kręgowego, które niemal
zawsze prowadzi do śmierci. Głównym rezerwuarem wirusa są zwierzęta dzikie i domowe (tj.
psy, wilki, lisy, kojoty, psy dingo, nietoperze, ale także wiewiórki i koty).
Jedynym sposobem zapobiegania śmiertelnym skutkom zakażenia jest jak
najwcześniejsze wdrożenie szczepień p/wściekliźnie, a w szczególnych przypadkach
stosowanie surowicy odpornościowej. Taka profilaktyka przynosi bardzo dobre efekty.
Decyzja o podjęciu szczepień p/wściekliźnie zawsze poprzedzona jest wnikliwym
wywiadem epidemiologicznym, w którym należy rozważyć: rodzaj ekspozycji; gatunek
zwierzęcia które pokąsało (domowe, dzikie) oraz okoliczności towarzyszące ekspozycji.
W każdym przypadku ekspozycji na zakażenie należy dążyć do:
 schwytania podejrzanego o wściekliznę zwierzęcia, celem przeprowadzenia obserwacji
weterynaryjnej;
 poddania padłego lub zabitego zwierzęcia badaniom w kierunku wścieklizny - co często
pozwala wykluczyć wściekliznę, a tym samym nie wymaga wdrożenia szczepień.
Od wielu lat na terenie woj. zachodniopomorskiego nie stwierdzono zachorowań ludzi na
wściekliznę. W I półroczu 2015r. potwierdzone zostało natomiast 1 zachorowanie na
wściekliznę u martwego nietoperza znalezionego na terenie miasta Szczecin. Na terenie
miasta wyznaczone zostały przez Inspekcję Weterynaryjną obszary zagrożone wścieklizną
oraz wszczęto dochodzenie epizootyczne. W tym czasie prowadzone były również działania
edukacyjne dot. zagrożenia oraz profilaktycznych zachowań w kontaktach ze zwierzętami.
W I półroczu 2015r. na terenie woj. zachodniopomorskiego zarejestrowano 175
przypadków styczności i narażenia na wściekliznę, po których wdrożono szczepienia przeciw
wściekliźnie oraz hospitalizowano 3 osoby. W tym samym czasie w Polsce odnotowano 3570
przypadki styczności i narażenia na wściekliznę, po których wdrożono szczepienia przeciw
wściekliźnie, o 307 mniej niż w pierwszym półroczu 2014r. Wskaźnik zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. wynosił 10,2 i był
porównywaln do analogicznego okresu roku 2014-ego, kiedy to wynosił 10,06 na 100 tys.
Najczęstszą przyczynę podejmowania szczepień u ludzi stanowiły pokąsania przez
zwierzęta domowe, głównie psy i koty. Należy podkreślić iż problem pokąsań przez zwierzęta
domowe, bez nadzoru utrzymuje się w województwie od lat.
Liczbę przypadków styczności i narażenia na wściekliznę zgłoszonych w Polsce i na
terenie woj. zachodniopomorskiego, po których wdrożono szczepienia p\wściekliźnie w
latach 2012–2015 (I półrocze) przedstawia tabela 19.
1.12.
29
Tab.19.
Liczba przypadków styczności i narażenia na wściekliznę zgłoszonych w
Polsce i na terenie woj. zachodniopomorskiego, po których wdrożono szczepienia
p\wściekliźnie w latach 2012–2015 (I półrocze)
Zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców
2015rok
Liczba przypadków,
po których
wdrożono szczepienia
Zaszczepionych na
Liczba przypadków,
po których
Zaszczepionych na
Zaszczepionych na
Liczba przypadków,
po których
2012 roku
I półrocze
2013 rok
2014 rok
Liczba przypadków,
po których
Teren
Polska
3627
9,41
3393
8,81
3877
10,07
3570
9,28
województwo
zachodnio pomorskie
162
9,56
135
7,8
173
10,06
175
10,2
Realizacja szczepień ochronnych
Szczepienia okazały się najskuteczniejszym dotąd narzędziem zwalczania chorób
zakaźnych i istotnie przyczyniły się do zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności z
powodu tych chorób. Poprzez szczepienia osiągnięto spektakularne sukcesy eradykacji
niektórych chorób zakaźnych np. ospy prawdziwej, a dąży się do eliminacji innych tj.
poliomyelitis, odra czy różyczka. Masowe szczepienia ludności Polski również doprowadziły
do znacznego ograniczenia ryzyka zachorowania m.in.na błonicę, tężec, wirusowe zapalenia
wątroby typu B i gruźlicę u dzieci.
Antygen podany w postaci szczepionki prowadzi, podobnie jak w procesie
przechorowania, do powstania odporności przeciwzakaźnej. Odporność poszczepienna ma
istotne korzyści indywidualne dla pacjenta, ale także jej znaczenie analizuje się w wymiarze
populacyjnym, ze względu na tzw. odporność zbiorowiskową (populacyjną). Istotą tego
zjawiska jest zmniejszanie się szans na zachorowanie osób nieuodpornionych, przy wzroście
proporcji osób uodpornionych w populacji. Stąd konieczność edukowania społeczeństwa
w zakresie korzyści szczepień, zwłaszcza że tzw. „ruchy antyszczepionkowe” stanowią realne
zagrożenie dla odporności zbiorowiskowej uzyskanej poprzez szczepienia ochronne.
Uodpornienie czynne dzieci, młodzieży i osób dorosłych w Polsce prowadzone jest
w oparciu o realizację Programu Szczepień Ochronnych (PSO). Program ten ogłaszany jest
corocznie przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu, w Dzienniku
Urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia, publikowanego do końca 31
października roku poprzedzającego realizację Programu Szczepień Ochronnych - na
podstawie art. 17, ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t. j. Dz. U. z 2013r. poz. 947 z późn.zm).
Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na 2015r. stanowiącym załącznik do
Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 30 października 2014r. w sprawie
Programu Szczepień Ochronnych na rok 2015 (Dz. Urz. MZ. z 2014r. poz. 72) zmienionym
Komunikatem GIS z dnia 13 marca 2015r. (Dz. Urz. MZ. z 2015r. poz. 14) obowiązkowym
szczepieniom przeciw:
 gruźlicy, WZW typu b, błonicy, tężcowi, krztuścowi, ostre nagminne porażenie dziecięce
(poliomyelitis), zakażeniom Haemophilus Influenzae typu b podlegają dzieci w 1 r. ż.;
 błonicy, tężcowi, krztuścowi, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis),
zakażeniom Haemophilus Influenzae typu b, odrze, śwince i różyczce podlegają dzieci w
2 r. ż.;
2.
30

błonicy, tężcowi, krztuścowi, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis)
podlegają dzieci w 6 r. ż.;
 odrze, śwince i różyczce podlegają dzieci w 10 r. ż.;
 błonicy i tężcowi podlega młodzież w 14 r. ż.;
 błonicy i tężcowi podlega młodzież w 19 r. ż.;
 pneumokokom podlegają dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia cierpiące
na schorzenia i wybranych grup ryzyka określone w § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.
U. Nr 182, poz. 1086 z późn.zm.);
 ospie wietrznej podlegają dzieci do ukończenia 12 roku życia z wybranych grup ryzyka
zagrożonych szczególnie ciężkim przebiegiem tych zakażeń i dzieci z ich otoczenia, które
dotychczas nie chorowały na ospę wietrzną oraz dzieci do ukończenia 12 roku życia
narażone na zakażenie ze względów środowiskowych;
 tężcowi osoby zranione, narażone na zakażenie;
 wściekliźnie podlegają osoby mające styczność ze zwierzęciem chorym na wściekliznę
lub podejrzanym o zakażenie wirusem wślieklizny;
 WZW typu B podlegają osoby narażone w sposób szczególny na zakażenie, w tym
również osoby w zaawansowanej fazie choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej
30ml/min oraz osoby dializowane;
 ponadto dzieci i młodzież, które nie zostały wcześniej zaszczepione zgodnie z
obowiązującym programem szczepień ochronnych.
W 2015 r. PSO na terenie woj. zachodniopomorskiego realizowany był przez 351
świadczeniodawców w 469 gabinetach szczepień (stan na dzień 15 kwietnia 2015r.) w
tym m.in. w:
 21 oddziałach noworodkowych;
 23 izbach przyjęć lub Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych;
 4 oddziałach chirurgicznych;
 5 poradniach chirurgicznych;
 50 gabinetach szczepień dla dzieci i młodzieży;
 295 gabinetach szczepień wspólnych dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych;
 48 gabinetach szczepień dla osób dorosłych;
 3 w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach;
 1 uczelni wyższej;
 3 poradniach profilaktyki wścieklizny;
 3 stacjach dializ;
 9 poradniach zakładowych;
 4 innych gabinetach szczepień.
U świadczeniodawców znajdowało się 902 526 kart uodpornienia (stan na dzień 30
czerwca 2015 r.) w tym 301 328 kart uodpornienia dzieci i młodzieży do 20 r. ż.
Pielęgniarki wykonujące obowiązkowe szczepienia ochronne miały ukończony w
ramach doskonalenia zawodowego specjalistyczny kurs w tym zakresie i były na bieżąco
szkolone w trakcie kontroli przez pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Szczepienia zalecane określone w części II PSO są wykonywane przez
świadczeniodawców, z którymi NFZ zawarł umowy o udzielanie tych świadczeń oraz
dodatkowo w prywatnych punktach szczepień ochronnych tj.
 Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Świnoujściu;
 Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie;
 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Medycyny Rodzinnej w Szczecinie,
ul. Chopina 22;
31
 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Poradnia Medycyny Rodzinnej w Szczecinie, ul.
Kadłubka 10 – 11;
 Spółdzielnia Pracy Lekarzy ,,Medicus” w Szczecinie Pl. Zwycięstwa 1;
 Przychodnia Medyczna ,, PRAMED” w Szczecinie ul. Wyzwolenia 7;
 Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Zachodniopomorskie Centrum Leczenia i
Profilaktyki w Szczecinie, ul. Bolesława Śmiałego 33;
 Ośrodek Medycyny Pracy w Kołobrzegu, ul. Kupiecka 5a / 33;
 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Medycyny Rodzinnej ,,SALUS”
Przecław;
 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w
Koszalinie, Poradnia Medycyny Podróży w Szczecinie ul. Szpitalna 2;
 Centrum Medyczne LUXMED w Szczecinie ul. Abramowskiego 128 A;
 Przychodnia Portowa Sp. z o. o. Certyfikowany Ośrodek Medycyny Podróży w
Szczecinie, ul. Energetyków 2.
Zgodnie z zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych oferta szczepień dot.
osób wyjeżdżających za granicę, zwłaszcza do krajów strefy tropikalnej, w celu profilaktyki
chorób endemicznych występujących na tamtym obszarze. Niektórych kraje wymagają
również okazania Międzynarodowej Książeczki Szczepień z wpisem dokonanym przez
jednostki do tego uprawnione, co uprawnia dopiero do wjazdu na terytorium danego państwa.
Szczepienia dla osób podróżujących są odpłatne, jeżeli jednak wyjazd wiąże się z
wykonywanym zawodem, profilaktyka ta finansowana była zgodnie z zasadami dotyczącymi
wszystkich szczepień pracowniczych.
W zależności od rejonu, do którego planowana była podróż, wykonywane były
następujące szczepienia przeciw n/w chorobom:
 żółta gorączka;
 błonica;
 tężec;
 cholera;
 dur brzuszny;
 WZW typu A;
 WZW typu B;
 ostre nagminne porażenie dziecięce poliomyelitis;
 japońskie zapalenie mózgu;
 kleszczowe zapalenie mózgu;
 zakażenia N. meningitidis – przed wyjazdem do strefy endemicznej;
 wścieklizna – szczepienie zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego
występowania zachorowań na wściekliznę
Szczepienie przeciw żółtej gorączce jest obowiązujące w przypadku podróży do obszaru
uznanego przez WHO za zagrożony zakażeniem wirusem żółtej gorączki, zgodnie z
zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych (zwłaszcza do niektórych krajów
Afryki i Azji Południowej). Szczepienie powinno być wpisane do Międzynarodowej
Książeczki Szczepień przez uprawniony punkt szczepień. Szczepienie jest ważne przez 10 lat
począwszy od 10 dnia po szczepieniu.
Rejestracja Niepożądanych Odczynów Poszczepiennych
W I półroczu 2015 r. na terenie woj. zachodniopomorskiego zgłoszono łącznie 18
niepożądanych odczynów poszczepiennych (tj. o 17 mniej w stosunku do I półrocza 2014r.)
w tym 2 poważne i 16 łagodnych, z czego:
 4 odczyny poszczepienne po szczepieniu przeciw gruźlicy szczepionką BCG;
2.1
32
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Pentaxim;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu przeciw tężcowi szczepionką Tetana;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
szczepionką Euvax B;
 4 odczyny poszczepienne po szczepieniu przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi
szczepionką DTP;
 2 odczyny poszczepienne po szczepieniu szczepionką Infanrix, IPV, HIB;
 2 odczyny poszczepienne po szczepieniu szczepionką Infanrix, Polio Sabin, DTPa;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Infanrix Hexa;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Infanrix Hexa, Rotarix;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu przeciw pneumokokom szczepionką Prevenar 13;
Infanrix, IPV, HIB;
Hospitalizowano 2 dzieci, wśród których jako przyczyny hospitalizacji lekarze
wskazywali:
 1 odczyn poważny – drgawki z silną dusznością i utrata przytomności, temperatura 39°C39,4°C po podaniu szczepionki Infanrix, IPV, HIB;
 1 odczyn poważny – niedowład kończyny prawej, brak napięcia kończyny prawej górnej
po podaniu szczepionki DTP.
Problem na terenie województwa stanowią osoby uchylające się od obowiązku
szczepień ochronnych. Pomimo, iż sukcesywnie prowadzone są działania edukacyjne w
stosunku do rodziców uchylających się od obowiązku poddania dziecka szczepieniom
ochronnym w I półroczu 2015 roku wzrosła o 176 liczba osób nie poddających się temu
ustawowemu obowiązkowi w stosunku do I półrocza 2014r., tym samym kształtowała się na
poziomie 1,6 na 1000 osób w wieku 0 – 19 lat. W przypadkach uporczywego uchylania się od
obowiązku poddania dzieci szczepieniom ochronnym wdrażane jest postępowanie
egzekucyjne, które zgodnie z właściwością kierowane jest do Wojewody
Zachodniopomorskiego. Od roku 2014 sporządza się dodatkowo półroczne sprawozdanie z
działań przymuszających osoby uchylające się od obowiązku szczepień, które przekazywane
jest do Głównego Inspektora Sanitarnego.
Liczbę osób uchylających się od obowiązku szczepień w I półroczu 2015r. w
stosunku do lat 2009-2014 na terenie woj. zachodniopomorskiego przedstawia tabela nr 20.
Tab.20. Liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień w latach 2009 – 2015 I
półrocze na terenie woj. zachodniopomorskiego
138
392
162
334
2013
roku
169
666
318
2014
rok
900
w tym w I
półroczu
287
2012
rok
w tym w I
półroczu
152
2011
rok
w tym w I
półroczu
358
2010
rok
w tym w I
półroczu
woj.
zach-pom.
2009
rok
w tym w I
półroczu
PSSE
w tym w I
półroczu
Liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień
I
półrocze
2015r.
395
571
Istotny wpływ na wzrost liczby wykazywanych w sprawozdaniach osób nie
poddających się obowiązkowi szczepień ochronnych na terenie województwa miały
intensywne działania edukacyjne podejmowane w latach 2013-2014, m.in. fakt
przeprowadzenia wspólnego z przedstawicielami świadczeniodawców szkolenia, podczas
33
którego przedstawiono schemat postępowania w przypadku nie poddania się obowiązkowym
szczepieniom ochronnym oraz zobowiązanie podczas kontroli świadczeniodawców do
wykazywania w „Kwartalnych sprawozdaniach z obowiązkowych szczepień ochronnych wg
informacji zawartych w kartach uodpornienia przechowywanych przez składającego
sprawozdanie” aktualnej liczby osób uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych.
Ponadto należy podkreślić iż wśród liczby wykazanych osób uchylających się od obowiązku
szczepień ochronnych w I półroczu 2015r. są również osoby, które były wykazane w
poprzednich sprawozdaniach, a część z nich nadal nie dopełniło tego obowiązku.
W okresie od 1 stycznia 2015r. pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej podjęli
działania przymuszające w stosunku do osób uchylających się od obowiązku szczepień
ochronnych m.in. poprzez:
 wysłanie 190 upomnień zawierających wezwanie do wykonania obowiązku szczepień z
zagrożeniem skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej (za potwierdzeniem
odbioru);
 wystawienie 108 tytułów wykonawczych i skierowanie 115 wniosków do Wojewody o
egzekucję administracyjną.
Reasumując w woj. zachodniopomorskim dotychczas nie odnotowano drastycznego spadku
uodpornienia przeciw chorobom zakaźnym i poziom wyszczepialności w zakresie chorób
zakaźnych należy uznać za zadawalający, mimo że na koniec czerwca 2015r. nadal nie
dopełniało obowiązku szczepień 280 osób. Niemniej należy obserwować i rzetelnie
monitorować sytuację dot. niedopełniania obowiązku szczepień, bowiem ma to istotny wpływ
na osiągnięcie odporności zbiorowiskowej w populacji. Wymaga to szczególnego
zaangażowania i mobilizacji wszystkich jednostek biorących udział w realizacji PSO.
WNIOSKI:
1. Sytuację epidemiologiczną ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową należałoby
uznać za niekorzystną w stosunku do roku ubiegłego mimo iż liczba ognisk chorób
przenoszonych drogą pokarmową zmniejszyła się do 18 w stosunku do 24 ognisk, które
wystąpiły w I półroczu 2014r. Należy podkreślić iż nie zmieniła się liczba ognisk w
obiektach żywienia zbiorowego w stosunku do roku ubiegłego, natomiast spadła liczba
ognisk występujących w mieszkaniach prywatnych z 14 w I półroczu 2014r. do 8 w
analizowanym okresie. Na uwagę zasługuje również fakt wzrostu liczby ognisk w sezonie
letnim (od 1.06.do 30.08.2015r.) z 6 w roku ubiegłym do 19. W porównaniu do ubiegłego
sezonu letniego zwiększyła się o 186 osób liczba chorujących osób, w tym także liczba
chorych dzieci do 14 roku życia o 107 osób na co niewątpliwy wpływ miało wystąpienie
zachorowań w ośrodkach gdzie wypoczywała duża liczba dzieci, stąd łatwość transmisji
zakażeń wirusowych również drogą kontaktową. Ponadto w sezonie ubiegłym nie
odnotowywano ognisk rodzinnych, natomiast w tym sezonie zgłoszono ich aż 5. Na
uwagę zasługuje fakt, iż większość zgłoszonych ognisk miała podłoże wirusowe, a
przebieg łagodny i krótkotrwały. Należy przy tym zaznaczyć, że w dwóch ogniskach jako
prawdopodobną przyczynę zakażeń wskazano żywność skażoną wtórnie przez personel, u
którego uzyskano wyniki dodatnie w kierunku patogenów chorobotwórczych. Nie bez
znaczenia są również czynniki wspomagające, które stwierdza się w części dochodzeń
epidemiologicznych tj. niezachowanie warunków sanitarno-higienicznych w kuchni oraz
nieprzestrzeganie procedur p/epidemicznych w pomieszczeniach, w tym mycia rąk przez
personel pracujący z żywnością, co stwierdza się analizując wynik badań ze sprzętu i rąk
personelu, a także kontrolując bieżący stan sanitarny pomieszczeń. Każdorazowo po
otrzymaniu zgłoszenia podejmowane były przez właściwych Państwowych Powiatowych
Inspektorów Sanitarnych natychmiastowe działania przeciwepidemiczne w ogniskach co
pozwalało ograniczać ich zasięg.
34
2. W I półroczu 2015r. sytuacja epidemiologiczna inwazyjnej choroby meningokokowej
była stabilna. Nie odnotowano ognisk epidemicznych zachorowań. Zgłoszono 8
przypadków zachorowań (współczynnik zapadalności 0,47 na 100 tys. mieszkańców) w
porównaniu do 5 zachorowań w I półroczu 2014r. (współczynnik zapadalności 0,29 na
100 tys. mieszkańców). Zachorowania dotyczyły różnych grup wiekowych przy czym
większość (4 zachorowania) wystąpiły w grupie wiekowej do 3 lat. W sześciu
przypadkach chorobę wywołały bakterie Neisseria meningitidis serogrupy B (w tym 2
zachorowania zakończyły się zgonem), w jednym - serogrupa C meningokoków,
natomiast w jednym nie udało się określić serogrupy bakterii. Wszystkie zachorowania
objęto nadzorem epidemiologicznym, a 73 osobom z najbliższego otoczenia chorych
wdrożono chemioprofilaktykę.
3. Epidemiologia większości chorób zakaźnych wieku dziecięcego na terenie woj.
zachodniopomorskiego była korzystniejsza w porównaniu do I półrocza 2014r. w
przypadku ospy wietrznej, różyczki i świnki. Spadek zachorowań nastąpił w liczbie
zarejestrowanych zgłoszeń ospy wietrznej z 7048 przypadków w I półroczu 2014r. do
6199 w I półroczu 2015r.- mimo to sytuacja epidemiologiczna na tle innych chorób w tej
grupie jest niezadawalająca, bowiem wskaźnik zapadalności wynosił 360,65 na 100 tys. i
był najwyższy. Spadła tj. o 47 liczba zachorowań na różyczkę, których w I półroczu 2015
roku odnotowano jedynie 90, podczas gdy w I półroczu 2014 roku zarejestrowano 137
zachorowań. Zaobserwowano natomiast znaczny wzrost zachorowań na krztusiec w
porównaniu do I półrocza 2014r., bowiem zarejestrowano aż 63 zachorowania w stosunku
do 6 przypadków z I półrocza 2014r. Odnotowano także wzrost zachorowań na odrę:
wystąpiło 8 zachorowań w tym 2 powiązane ze sobą epidemiologicznie oraz płonicę,
której zapadalność wzrosła z 530 przypadków w I połowie 2014r. do 933 w
analizowanym okresie.
4. Analiza sytuacji epidemiologicznej grypy sezonowej i zachorowań grypopodobnych
wykazała pogorszenie na co wpływ miał spadek szczepień przeciwko grypie w 2014r.,
oraz zmiany genetyczne wirusa grypy w trakcie sezonu 2014/2015 - mimo to była
korzystniejsza niż w Polsce. W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim
zachorowało 50694 osoby (zapadalność 2955,17 na 100 tys. mieszkańców), w tym 22518
dzieci do 14 roku życia (współczynnik zapadalności wyniósł 9072,01 na 100 tys. dzieci do
14 roku życia), w stosunku do analogicznego okresie 2014r. w woj. zachodniopomorskim
zachorowało 32339 osób (zapadalność 1881,42 na 100 tys. mieszkańców), w tym 15 756
dzieci do 14 roku życia (współczynnik zapadalności wyniósł 6311,16 na 100 tys.
mieszkańców). Należy podkreślić, że zapadalność na grypę była niższa w stosunku do
całego kraju (zapadalność w Polsce wynosiła 6167 na 100 tys. mieszkańców). W
analizowanym okresie potwierdzono laboratoryjnie grypę u 90 osób w tym 37 dzieci do
14 roku życia tj. o 57 więcej niż w I półroczu 2014r. (zdiagnozowano wtedy 33
zachorowania, w tym 2 u dzieci do 14 roku życia). Z powodu powikłań pogrypowych
zmarły 3 osoby. W sezonie 2014/2015 kontynuowano aktywną współpracę z 39 lekarzami
w zakresie nadzoru wirusologicznego Sentinel, dzięki któremu pobrano 126 wymazów od
pacjentów (jest to najlepszy wynik spośród województw), z czego uzyskano 16 dodatnich
wyników, co stanowiło 12,7% pobranych ogółem próbek. Na terenie woj.
zachodniopomorskiego potwierdzono laboratoryjnie grypę u potwierdzono laboratoryjnie
grypę u 90 osób w tym 37 dzieci do 14 roku życia tj. o 57 więcej niż w I półroczu 2014r.
5. W I półroczu 2015r. niewielkiej poprawie uległa sytuacja epidemiologiczna boreliozy w
woj. zachodniopomorskim i była korzystniejsza niż w Polsce. W Polsce w tym okresie
zanotowano 4810 zachorowań na boreliozę (współczynnik zapadalności 12,50 na 100 tys.
35
mieszkańców) w stosunku do 4691 przypadków boreliozy (współczynnik zapadalności
12,19 na 100 tys. mieszkańców) w I półroczu 2014r. W woj. zachodniopomorskim
natomiast w I półroczu 2015r. zgłoszono 156 zachorowań na boreliozę (współczynnik
zapadalności 9,08 na 100 tys. mieszkańców). tj. o 20 mniej w porównaniu do roku
ubiegłego, kiedy zarejestrowano 176 zachorowań (współczynnik zapadalności 10,24 na
6. W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. odnotowano 123 przypadki zachorowań
na gruźlicę tj. o 20 więcej w stosunku do I półrocza 2014r., kiedy to zarejestrowano 103
przypadki. Mimo to sytuacja epidemiologiczna gruźlicy w woj. zachodniopomorskim od
lat jest korzystniejsza niż w Polsce. W analizowanym okresie 2015r. podobnie jak w
latach poprzednich znaczną większość zachorowań stanowili mężczyźni. W I półroczu
zachorowało 82 mężczyzn i 41 kobiet. Największa liczba zachorowań miała miejsce w
grupie wiekowej 45 – 64 lata wśród osób zamieszkujących na terenie miast. Zdecydowana
większość zachorowań, bo 99 dotyczyła zakaźnej postaci płucnej gruźlicy tj. pacjentów w
okresie prątkowania. Każdorazowo w takich sytuacjach podejmowano dochodzenie
epidemiologiczne w środowisku pacjenta, którym objęto w analizowanym okresie 260
osób, a w 2 przypadkach wdrażano działania administracyjne związane z koniecznością
hospitalizacji.
7. Sytuacja epidemiologiczna wirusowego zapalenia wątroby typu B i C w I półroczu 2015r.
w województwie była niekorzystna w stosunku do I półrocza 2014r. i Polski.
(współczynnik zapadalności na wzw typu B wynosił 4,66 na 100 tys. mieszkańców w
stosunku do współczynnika zapadalności 4,38 na 100 tys. mieszkańców w Polsce).
Natomiast na WZW typu C w I połowie 2015r. zachorowały 93 osoby (współczynnik
zapadalności 5,42 na 100 tys. mieszkańców) w stosunku do 53 osób, które zachorowały
w I połowie 2014r. (współczynnik zapadalności 3,08 na 100 tys. mieszkańców). W
dochodzeniach epidemiologicznych jako prawdopodobne źródło zakażenia osoby
chorujące wskazywały m.in. wykonywanie zabiegów medycznych (m.in. chirurgicznych i
dentystycznych) i niemedycznych (w tym tatuaże, dożylna podaż środków
psychoaktywnych). Analiza pogorszenia sytuacji epidemiologicznej wymaga dłuższego
okresu obserwacji bowiem w 2014r. zmianie uległa definicja wzw typu B dla potrzeb
nadzoru epidemiologicznego (zgłaszani są również nosiciele nie rejestrowani w latach
ubiegłych) natomiast w przypadku wzw typu C wzrasta świadomość społeczna
konieczności diagnostyki w związku z realizowanym na terenie województwa wspólnie z
NIZP-PZH oraz GIS Projektem 5 „Zapobieganie zakażeniom HCV. HCV Jestem
świadom”.
8. Realizacja szczepień ochronnych w I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim była
na poziomie zadawalającym mimo iż na koniec czerwca 2015r. uchylało się od obowiązku
szczepień 280 osób. Niepokojącym jest natomiast utrzymujący się trend wzrostowy liczby
osób nie poddających się temu ustawowemu obowiązkowi, który kształtował się na
poziomie 1,6 na 1000 osób w wieku 0–19 lat i był wyższy w stosunku do I półrocza
2014r., kiedy wynosił 1,15. W I półroczu roku 2015 uchylało się od szczepień łącznie 571
osób tj. o 176 więcej w stosunku do I półrocza 2014 roku. Pomimo, iż sukcesywnie
prowadzone są działania edukacyjne w stosunku do rodziców uchylających się od
obowiązku poddania dziecka szczepieniom ochronnym od dwóch lat utrzymuje się
tendencja wzrostowa osób (najczęściej rodziców dzieci) uchylających się od tego
ustawowego obowiązku. Wobec powyższego w celu utrzymania odporności
zbiorowiskowej populacji będą kontynuowane działania informacyjne, a w przypadkach
uporczywego uchylania się od obowiązku poddania dzieci szczepieniom ochronnym
wdrażane będzie postępowanie egzekucyjne, które zgodnie z właściwością kierowane jest
36
do Wojewody Zachodniopomorskiego (w I półroczu 2015r. wystawiono 108 tytułów
wykonawczych i skierowano 115 wniosków do Wojewody o egzekucję administracyjną).
II. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
2.1. Wstęp
Nadzór nad jakością wody do spożycia sprawowali właściwi państwowi powiatowi
inspektorzy sanitarni w oparciu o kryteria zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr
61, poz. 417, z późn. zm.) oraz na podstawie sprawozdań z badań wykonanych przez:
 Państwową Inspekcję Sanitarną w ramach prowadzonego monitoringu jakości wody,
tj. 20 państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych na terenie woj.
zachodniopomorskiego,
 przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne w ramach prowadzonej kontroli
wewnętrznej;
Na terenie woj. zachodniopomorskiego badania jakości wody do spożycia
wykonywane były przez:
 laboratorium Państwowej Inspekcji Sanitarnej tj. Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Szczecinie: Oddziały w Szczecinie, Koszalinie, Kamieniu
Pomorskim oraz Szczecinku,
 inne laboratoria spoza inspekcji, które posiadają udokumentowany system jakości
badań, zatwierdzany każdego roku przez właściwych państwowych powiatowych
inspektorów sanitarnych, w tym 18 laboratoriów zlokalizowanych na terenie woj.
zachodniopomorskiego.
Częstotliwość i zakres kontroli jakości wody prowadzone były zgodnie z wymogami
powyższego rozporządzenia. Zakres badania obejmował wymagany przepisami monitoring
kontrolny oraz monitoring przeglądowy.
W I półroczu 2015 r. w woj. zachodniopomorskim nadzorem sanitarnym objętych
było ogółem 891 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz 92 wodociągi, które nie
prowadzą zbiorowego zaopatrzenia w wodę lecz produkują wodę na własne potrzeby.
Woda dostarczana odbiorcom w ramach zbiorowego zaopatrzenia ludności pochodzi z
wodociągów opartych na ujęciach podziemnych oraz z jednego wodociągu zaopatrywanego z
ujęcia powierzchniowego, tj. Jeziora Miedwie, które stanowi główne źródło zaopatrzenia w
wodę do spożycia mieszkańców Szczecina i miejscowości Żelewo, Kołbacz, Stare Czarnowo
położonych przy magistrali wodociągowej.
2.2. Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę
W I półroczu 2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
ogółem 983 wodociągów, w tym:
 891 prowadziło zbiorowe zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia;
 39 innych podmiotów zaopatrujących ludność w wodę do spożycia;
 53 innych podmiotów wykorzystujące wodę jedynie na własne potrzeby np. zakłady
produkujące żywność, szpitale.
W trakcie I półrocza 2015 r. skontrolowano jakość dostarczanej wody przez wszystkie
działające 891 (100 %) nadzorowane wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę.
Nie skontrolowano pod względem jakości dostarczanej wody ogółem 19 podmiotów
nieprowadzących zbiorowego zaopatrzenia w powiatach gryfińskim, kamieńskim i
37
kołobrzeskim z uwagi na sezonowe funkcjonowanie tych obiektów lub ich okresowe
wyłączenie.
W trakcie I półrocza 2015 r. skontrolowany został stan higieniczno-sanitarny 373 urządzeń
wodociągowych, w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 19 decyzji
administracyjnych. Stwierdzane nieprawidłowości najczęściej dotyczyły stanu sanitarnotechnicznego pomieszczeń hydroforni.
Nadal realizowane jest sukcesywne zmniejszanie liczby wodociągów z grupy o niższej
produkcji wody (<100 m3/d), co następuje na skutek przyłączenia tych obiektów do
większych wodociągów oraz zwiększenia obszarów zaopatrzenia ludności w wodę
pochodzącą z wodociągów o większej produkcji, co wpływa na poprawę jakości wody
dostarczanej odbiorcom.
W związku z powyższym w trakcie trwania I półrocza 2015 r. ubyło kolejne 14 ww.
wodociągów zbiorowego zaopatrzenia oraz 2 inne podmioty nie prowadzące zbiorowego
zaopatrzenia w wodę do spożycia.
W okresie sprawozdawczym 891 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia na terenie
woj. zachodniopomorskiego zarządzanych było przez 112 przedsiębiorstw wodociągowokanalizacyjnych. Najwięcej przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych prowadzi
działalność na terenie powiatów: koszalińskiego (13), gryfińskiego (12), stargardzkiego (11),
świdwińskiego (11), goleniowskiego (11), drawskiego (11), kamieńskiego (9),
choszczeńskiego (9), zaś w powiecie białogardzkim, kołobrzeskim oraz m. Świnoujście
zbiorowe zaopatrzenie w wodę realizowane jest przez tylko jedno przedsiębiorstwo
wodociągowo-kanalizacyjne na terenie danego powiatu.
Tabela 21
Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r.
produkcja wody (w m3/d)
Liczba wodociągów
w ewidencji
Liczba wodociągów
skontrolowanych pod względem
jakości dostarczanej wody
< 100
100 – 1 000
1 000 – 10 000
10 000 – 100 000
649
207
32
3
649
207
32
3
Inne podmioty zaopatrujące
w wodę
92
73
RAZEM
983
964
Rodzaj
wodociągów
Wodociągi
zbiorowego
zaopatrzenia
Najwięcej wodociągów o produkcji wody mniejszej niż 100 m3/d znajduje się w
powiatach: koszalińskim, gryfińskim, łobeskim, stargardzkim, choszczeńskim, gryfickim,
drawskim.
Liczbę wodociągów zbiorowego zaopatrzenia z podziałem na dobową produkcję wody oraz
innych podmiotów w poszczególnych powiatach przedstawia poniższa tabela.
38
Tabela 22
Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia na terenie woj. zachodniopomorskiego
w I półroczu 2015 r.
Nazwa PSSE
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Białogard
Choszczno
Drawsko Pom.
Goleniów
Gryfice
Gryfino
Kamień Pom.
Kołobrzeg
Koszalin
Łobez
Myślibórz
Police
Pyrzyce
Sławno
Stargard Szcz.
Szczecin
Szczecinek
Świdwin
Świnoujście
Wałcz
RAZEM
Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę
przeznaczoną do spożycia przez ludzi o produkcji:
do 100
m3/d
4
46
41
34
46
59
37
3
84
54
30
7
30
29
48
1
18
44
0
34
649
100-1.000
m3/d
8
7
4
13
11
25
12
3
20
5
9
11
9
14
22
1
12
15
0
6
207
inne podmioty nie
prowadzące
zbiorowego
1.000-10.000 10.000-100.000
3
3
zaopatrzenia
m /d
m /d
1
0
2
1
0
4
3
0
2
2
0
2
2
0
4
1
0
9
3
0
17
1
1
5
0
1
4
1
0
4
3
0
4
3
0
5
1
0
1
2
0
1
2
0
1
1
1
8
1
0
7
0
0
10
3
0
1
1
0
1
32
3
92
RAZEM
15
58
50
51
63
94
69
13
109
64
46
26
41
46
73
12
38
69
4
42
983
2.3. Nadzór nad jakością wody do spożycia
Badania jakości wody z wodociągów prowadzone były zgodnie z opracowanymi
rocznymi harmonogramami pobierania próbek wody w zakresie monitoringu kontrolnego
oraz monitoringu przeglądowego, z częstotliwością określoną w rozporządzeniu Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Do badań pobierano głównie próbki wody z sieci (u
odbiorców) oraz wodę uzdatnioną (stacja uzdatniania wody).
Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne badały jakość wody w ramach
prowadzonej kontroli wewnętrznej, zgodnie z harmonogramem pobierania próbek ustalonym
w porozumieniu z właściwym państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym. Badania te
obejmowały dodatkowo jakość wody surowej. Natomiast wyniki badań przekazywane były
właściwym państwowym powiatowym inspektorom sanitarnym.
Zgodnie z „Harmonogramami pobierania próbek wody” na terenie woj.
zachodniopomorskiego zaplanowano w I półroczu 2015 pobranie ogółem 1 891 próbek wody
do spożycia, pobrano 2 214 próbek, w tym 17 % poza harmonogramem tj. o 323 próbki
więcej.
Ponadplanowe próbki wody pobierane zostały w związku ze sprawdzeniem wykonania
obowiązków nałożonych decyzjami, interwencjami ludności dot. złej jakości wody,
badaniami powtórkowymi w przypadku nieprawidłowych wyników badań.
Najwięcej poza planowych próbek wody do spożycia pobranych zostało w powiatach:
stargardzkim, sławieńskim, koszalińskim, drawskim.
39
W trakcie trwania I półrocza 2015 r. w woj. zachodniopomorskim zakwestionowano
łącznie 117 próbek ze względu na przekroczenia wskaźników mikrobiologicznych oraz
łącznie 217 próbek ze względu na przekroczenia parametrów fizykochemicznych.
W związku z kwestionowanymi wynikami badań wody do spożycia wydano łącznie
171 decyzji-rachunków na łączną kwotę 14 671,74 zł oraz 3 grzywny w celu przymuszenia na
łączną kwotę 2 900 zł.
Przekroczenia mikrobiologiczne
Najwięcej próbek z przekroczeniami parametrów mikrobiologicznych stwierdzono w
powiatach: choszczeńskim – 11, stargardzkim – 25, koszalińskim – 9, goleniowskim – 9 oraz
polickim – 8.
W badanych próbkach wody nie stwierdzono przekroczeń parametrów
mikrobiologicznych na terenie powiatu białogardzkiego oraz m. Świnoujście.
Przekroczenia fizykochemiczne
Najwięcej próbek z przekroczeniami fizykochemicznymi stwierdzono w powiatach:
stargardzkim – 31, koszalińskim – 42, gryfińskim – 19, gryfickim – 18, kamieńskim – 16,
sławieńskim – 17 oraz choszczeńskim – 15.
Nie stwierdzono w próbkach wody przekroczeń parametrów fizykochemicznych jedynie w
powiecie kołobrzeskim.
W przypadku, kiedy woda nie spełniała wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia
właściwy państwowy inspektor sanitarny po rozważeniu stopnia zagrożenia dla zdrowia ludzi
wydawał decyzję orzekającą brak przydatności lub warunkową przydatność wody do
spożycia przez ludzi. Obowiązywały również wydane w latach poprzednich 3 decyzje
orzekające przydatność wody na warunkach przyznanego odstępstwa od dopuszczalnych
wartości parametrycznych.
W trakcie trwania I półrocza 2015 r. właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni na
terenie woj. zachodniopomorskiego wydali łącznie:
 7 decyzji w sprawie tymczasowego braku przydatności wody do spożycia dostarczanej
przez 7 wodociągów,
 127 decyzji w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia dostarczanej
przez 114 wodociągów.
W trakcie trwania okresu sprawozdawczego uzyskano poprawę jakości wody poprzez
wykonanie obowiązków zawartych w 112 decyzjach w sprawie warunkowej przydatności
wody do spożycia, w tym 36 decyzjach wydanych w latach poprzednich.
Na koniec okresu sprawozdawczego w woj. zachodniopomorskim 93 wodociągi produkowały
wodę niespełniającą wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29
marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, na które
obowiązywało w sumie:
 93 decyzje w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia, w tym 6 decyzji
dot. wskaźników mikrobiologicznych (ogólna liczba mikroorganizmów w 22±2 o C po
72h lub bakterie grupy coli) oraz 87 decyzji dot. parametrów fizykochemicznych.
 1 decyzja w sprawie braku przydatności wody do spożycia (wydana w 2014 r.) dot.
wodociągu Karcino w pow. kołobrzeskim zaopatrującego 14 osób.
 3 decyzje w sprawie udzielonego odstępstwa od norm w zakresie parametrów
chemicznych wymienionych w zał. 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, tj.
azotanów i boru
40
2.3.1. Warunkowa przydatność wody do spożycia
Warunkową przydatność wody do spożycia właściwy państwowy powiatowy
inspektor sanitarny może stwierdzić po uwzględnieniu stopnia zagrożenia dla zdrowia w
odniesieniu do parametrów z załącznika Nr 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29
marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (parametry
charakteryzujące prawidłowość przebiegu procesów technologicznych – tzw. parametry
wskaźnikowe), które nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia.
Dopuszczenia warunkowe udzielane są na czas określony, niezbędny do doprowadzenia
jakości wody do wymagań normatywów.
W trakcie trwania I półrocza 2015 wydano w sumie 127 decyzji w sprawie
warunkowej przydatności wody do spożycia, dodatkowo obowiązywało 78 decyzji wydanych
w latach poprzednich, w tym 48 wydanych w 2014 r. Ogółem więc obowiązywało łącznie 205
decyzji w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia w związku ze stwierdzonymi
przekroczeniami, z czego do końca I półrocza wykonane zostały obowiązki zawarte w 112
decyzjach.
Należy zaznaczyć, że większość tj. 148 obowiązujących decyzji sprawie warunkowej
przydatności wody do spożycia dotyczyło unormowania w wodzie parametrów
fizykochemicznych, takich jak: mętność, żelazo, mangan, amonowy jon, zapach, barwa oraz
w pow. kamieńskim: chlorki, sód.
Pozostałe 57 decyzji dotyczyło unormowania w wodzie wskaźników mikrobiologicznych:
ogólnej liczby mikroorganizmów w 22 o C po 72 h oraz bakterii grupy coli.
Widoczna jest zależność pomiędzy dobową produkcją wody oraz liczbą obowiązujących w
okresie sprawozdawczym powyższych decyzji:
 154 decyzje na wodociągi o produkcji wody poniżej 100 m3/d;
 45 decyzji na wodociągi o produkcji wody 100 –1 000 m3/d;
 6 decyzji na wodociągi o produkcji wody 1 000 – 10 000 m3/d.
Najwięcej decyzji w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia w trakcie I półrocza
2015 r. odnotowano w powiatach: stargardzkim (27), gryfickim (22), choszczeńskim (21),
gryfińskim (18), koszalińskim (18), kamieńskim (18), goleniowskim (16), myśliborskim (15),
pyrzyckim (14).
2.3.2. Brak przydatności wody do spożycia
Właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny stwierdza brak przydatności
wody do spożycia w przypadku wystąpienia w wodzie bakterii Escherichia coli i
Enterokoków (paciorkowce kałowe), które stanowią swoisty wskaźnik zanieczyszczenia
mikrobiologicznego wody i ich obecność w wodzie wiąże się z koniecznością podjęcia
natychmiastowych działań naprawczych. Od tych parametrów nie może być żadnych
odstępstw. Stwierdzenie braku przydatności wody do spożycia następowało również w
przypadku przekroczeń pozostałych wskaźników zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody
tj. bakterii grupy coli oraz ogólnej liczby mikroorganizmów, po przeprowadzeniu oceny
ryzyka zdrowotnego.
W powyższych przypadkach właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny wydawał
decyzję stwierdzającą brak przydatności wody do spożycia i obligującą zarządzającego
wodociągiem do podjęcia natychmiastowych działań naprawczych.
W ciągu trwania I półrocza 2015 r. wydanych zostało 7 decyzji w sprawie
tymczasowego braku przydatności wody do spożycia (I półroczu 2014 r. wydano), co może
wskazywać na pogorszenie jakości dostarczanej wody.
41
Ponadto na koniec okresu sprawozdawczego nadal obowiązywał stwierdzony w 2014 r. brak
przydatności wody do spożycia dostarczanej przez wodociąg Karcino o produkcji wody
poniżej 10 m3/d, który zaopatruje 14 osób w pow. kołobrzeskim. Właściciel wodociągu
dostarcza mieszkańcom budynków Karcino 1 i Karcino 2 wodę do spożycia zapakowaną
asortymentowo (butelkowaną).
Wydane w I półroczu 2015 r. decyzje w sprawie braku przydatności wody do spożycia:
1. w pięciu przypadkach dotyczyły wodociągów o produkcji wody poniżej 100 m3/d w
powiatach:
 drawskim – 1 decyzja ze względu na ogólną liczbę mikroorganizmów w 22±2 oC po
72 h,
 gryfińskim – 1 decyzja ze względu na bakterie grupy coli,
 sławieńskim – 1 decyzja ze względu na Enterokoki oraz 2 decyzje ze względu na
Enterokoki i bakterie grupy coli.
2. w jednym przypadku brak przydatności wody do spożycia dotyczył wodociągu o
produkcji wody 100-1 000 m3/d w powiecie:
 pyrzyckim – 1 decyzja ze względu na bakterie Escherichia coli oraz bakterie grupy
coli,
3. w jednym przypadku brak przydatności wody do spożycia dotyczył jedynie budynku
szkoły podstawowej zaopatrywanej przez wodociąg o produkcji 1 000-10 000 m3/d w
powiecie:
 gryfińskim – 1 decyzja ze względu na Enterokoki.
Łącznie na stwierdzane braki przydatności wody do spożycia narażonych było 1 850
mieszkańców woj. zachodniopomorskiego.
Braki przydatności wody do spożycia orzekane w trakcie trwania I półrocza 2015 r.
obowiązywały przez okres od 1 dnia w pow. gryfińskim do 15 dni w przypadku najdłużej
trwającego w pow. drawskim.
Konsumenci niezwłocznie informowani byli o zanieczyszczeniu wody do spożycia.
Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne zapewniały mieszkańcom zastępcze źródła
zaopatrzenia w wodę oraz prowadziły działania zmierzające do poprawy jakości wody
(dezynfekcja, płukanie sieci, podłączenie do innego wodociągu, itp.).
Na koniec I półrocza 2015 r. na terenie woj. zachodniopomorskiego obowiązywała
ww. jedna decyzja w sprawie braku przydatności wody do spożycia z wodociągu o produkcji
wody poniżej 10 m3/d, który zaopatruje 14 osób w pow. kołobrzeskim.
2.3.3. Odstępstwa od wymaganej jakości wody do spożycia
W przypadku przekroczenia dopuszczalnych wartości w zakresie parametrów
chemicznych (wymienionych w załączniku Nr 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29
marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi)
przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne mogły występować do organów Państwowej
Inspekcji Sanitarnej o wydanie zgody na czasowe odstępstwo od dopuszczalnych wartości
parametrycznych.
W trakcie trwania I półrocza 2015 r. nie wydano żadnej zgody na przywołane powyżej
odstępstwo. Obowiązywały zaś trzy odstępstwa od dopuszczalnych wartości parametrycznych
wydane w latach ubiegłych. Nieodpowiednią jakość wody w zakresie parametrów
chemicznych dostarczały trzy wodociągi publiczne o produkcji wody poniżej 100 m3/d. Dwa
ze względu na przekroczenia azotanów oraz jeden ze względu na przekroczenie boru, są to:
 wodociąg Stara Dziedzina w pow. myśliborskim;
 wodociąg Śniatowo w pow. kamieński;
42
 wodociąg Morzyca w pow. stargardzkim.
Tabela 23
Odstępstwa od wymaganej jakości wody do spożycia w woj. zachodniopomorskim
obowiązujące w trakcie I półrocza 2015 r.
Lp.
Powiat
wodociąg
Liczba
Prod.
ludności
(m3/d)
1.
kamieński
Śniatowo
13,10
140
2.
myśliborski
Stara
Dziedzina
22,70
331
3.
stargardzki Morzyca
40,00
18
Numer
i data wydania zgody
PS-N-HK-4401-60036/13
z dnia 12.06.2013r.
– I odstępstwo
NHK.9022.1.1.2013
z dnia 11.12.2013 r.
– II odstępstwo
NHK-410178/1060/54/14 z dnia
2014-12-19
– I odstępstwo
max.
wartość
mg/l
Termin
odstępstwa
parametr
2,0
29.05.2016 r.
bor
60,0
31.12.2015 r.
azotany
65,0
15.12.2016 r.
azotany
Właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni na wniosek przedsiębiorstw
wodociągowo-kanalizacyjnych wydali zgody na powyższe odstępstwa, bowiem udzielenie
zgody nie stanowiło potencjalnego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego a zapewnienie
dostarczania wody o jakości zgodnej z normą nie mogło być zrealizowane niezwłocznie za
pomocą żadnych innych środków.
2.4. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia
W takcie trwania I półrocza 2015 r. wodę o niestabilnych parametrach
fizykochemicznych oraz zanieczyszczoną mikrobiologicznie dostarczało w sumie 216
wodociągów (warunkowa przydatność, brak przydatności oraz czasowe odstępstwo), co
stanowi 22 % z 983 zewidencjonowanych wodociągów i innych podmiotów nie
prowadzących zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Jedynie na terenie powiatu białogardzkiego
w trakcie okresu sprawozdawczego nie obowiązywała żadna decyzja w sprawie jakości wody
do spożycia. Nakazy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wydawane w wyniku
sprawowanego monitoringu oraz prowadzone przez przedsiębiorstwa wodociągowokanalizacyjne działania naprawcze przyczyniały się do eliminacji przyczyn niewłaściwej
jakości wody.
Pomimo prowadzonych działań naprawczych wg stanu na dzień 30.06.2015 r. w woj.
zachodniopomorskim niewłaściwą jakość wody dostarczało jeszcze 93 (na dzień 30.06.2014
r. 77 wodociągów).
Widoczna jest zależność pomiędzy liczbą przekroczeń norm jakości wody, a dobową
produkcją wody. Najwięcej przekroczeń odnotowano w grupie wodociągów o produkcji
poniżej 100 m3/d. Największa liczba wodociągów tej grupy dostarczających wodę o
niewłaściwej jakości znajduje się w powiatach: stargardzkim, gryfickim, choszczeńskim,
gryfińskim, koszalińskim, kamieńskim, goleniowskim, myśliborskim, pyrzyckim.
Najczęściej kwestionowane w wodzie parametry to: żelazo, mangan, jon amonowy
oraz podwyższona mętność. Są to parametry z grupy tzw. parametrów wskaźnikowych, które
nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumenta, są jednak ważnym wskaźnikiem
niewłaściwie prowadzonych procesów uzdatniania wody (odżelazianie i odmanganianie) lub
dystrybucji wody. Związki te nie stanowią istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów, są
43
jednak uciążliwe, pogarszają organoleptyczną jakość wody i powinny być usunięte w
procesach uzdatniania przed podaniem wody do sieci wodociągowej.
Pogorszenia jakości wody w zakresie mikrobiologicznym były spowodowane głównie
awariami urządzeń, przeciekami na sieci, brakiem właściwej dezynfekcji po dokonanej
konserwacji, złym stanem technicznym instalacji wewnętrznej, małym rozbiorem wody,
brakiem regularnego płukania sieci, co mogło być skutkiem wtórnego zanieczyszczenia w
związku z odkładaniem się w przewodach związków żelaza i manganu. W niektórych
przypadkach nie udało się ustalić bezpośredniej przyczyny niewłaściwej jakości
bakteriologicznej wody w systemie dystrybucji.
2.5. Ważniejsze modernizacje i rozbudowa sieci wodociągowych
W trakcie trwania I półrocza 2015 kontynuowano działania modernizujące, z których
najważniejsze to:
 w pow. gryfińskim wybudowano i oddano do użytku sieć wodociągową o dł. 3,5 km,
która połączyła hydrofornię w Kołbaczu ze Starym Czarnowem. Inwestycja ta została
zrealizowana w ramach Projektu „Poprawa jakości wody w Szczecinie – etap V”.
Wodociąg dostarczający wodę z hydroforni w Kołbaczu do Starego Czarnowa wykonany
został z rur Ø 150, z żeliwa sferoidalnego. Ułożony został po trasie nieczynnej linii
kolejowej. Dodatkowo w hydroforni zamontowano dwa oddzielne zestawy hydroforowe:
jeden doprowadzający wodę do Kołbacza istniejącym rurociągiem, drugi doprowadzający
wodę nowym rurociągiem do Starego Czarnowa. Oba zestawy hydroforowe są zasilane ze
wspólnego rurociągu ssącego włączonego do „starej” Miedwianki.
 m. Szczecin - w dniu 02.06.2015 r. na terenie Zakładu Produkcji Wody „Miedwie”,
należącego do Zakładu Wodociągów i Kanalizacji sp. z o. o w Szczecinie uruchomiono
dużą farmę fotowoltaiczną, która ma produkować rocznie 1,85 GWh energii elektrycznej.
Większość produkowanej energii zostanie wykorzystana na potrzeby własne Zakładu.
Szacuje się, że dzięki wykorzystaniu energii na potrzeby własne, oszczędności
wygenerowane na niezakupionej energii oraz sprzedaż nadwyżek do sieci umożliwią
zwrot z inwestycji już po 5-6 latach. Planowany efekt ekologiczny inwestycji to
zaoszczędzenie rocznie ok. 860 ton węgla i ograniczenie emisji CO2 o ok. 1300 ton.
 m. Szczecin - w ramach Regionalnego Planu Operacyjnego zrealizowano projekt
inwestycyjny pn. „Wymiana instalacji neutralizującej chlor w ZPW Miedwie”. Chlor jest
niezbędny w procesie uzdatniania wody pitnej. Nowa instalacja zapewnia
zwielokrotnienie bezpieczeństwa urządzeń, a także okolicznych miejscowości,
zabezpiecza przed skutkami wycieku chloru, który poza kontrolą jest bardzo
niebezpieczny dla zdrowia ludzi i zwierząt.
 w powiatach: drawskim, goleniowskim, gryfińskim, sławieńskim, koszalińskim i
szczecineckim przyłączono do wodociągów o większej produkcji 14 wodociągów
zbiorowego zaopatrzenia o produkcji wody poniżej 100 m3/d oraz w powiatach:
kołobrzeskim i polickim do wodociągów zbiorowego zaopatrzenia przyłączono 2
podmioty nieprowadzące zbiorowego zaopatrzenia w wodę.
Ponadto prowadzone były bieżące remonty pomieszczeń hydroforni, w celu uzdatniania wody
montowano filtry (odżelaziacze, odmanganiacze) oraz prowadzono systematyczne płukanie i
czyszczenie złóż filtracyjnych lub w razie potrzeby dokonywano wymiany złóż filtracyjnych.
44
2.6. Awarie
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły intensywne zdarzenia atmosferyczne
prowadzące do braków w dostawie wody. Przerwy w dostawie wody zdarzały się
sporadycznie i były krótkotrwałe. Spowodowane były m.in. remontami, awariami sieci
wodociągowej, krótkotrwałymi wyłączeniami prądu, awariami stacji uzdatniania wody,
usuwaniem przecieków na sieci oraz dezynfekcją sieci. W przypadku braku lub niedoboru
wody w czasie awarii sieci wodociągowej woda dostarczana była beczkowozami, bądź też
ludność korzystała z wody w opakowaniach jednostkowych. Awarie usuwane były
niezwłocznie, w możliwie krótkim czasie.
Ponadto
przedsiębiorstwa
wodociągowo-kanalizacyjne
informowały
właściwych
państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych o zamiarze odcięcia dostawy wody lub
zamknięcia przyłącza kanalizacyjnego oraz o miejscach i sposobie udostępniania zastępczych
punktów poboru wody, zgodnie z wymaganiem art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o
zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz.
139).
Wnioski:
1. Korzystnym zjawiskiem jest utrzymujący się proces likwidacji małych wodociągów i
rozbudowa wodociągów o bardziej złożonych systemach uzdatniania wody,
pozwalających na produkcję i dostarczanie wody do spożycia o właściwej jakości.
2. Wzrasta świadomość konsumentów na temat wymagań, jakie powinna spełniać
bezpieczna i „zdrowa” woda do spożycia. W związku z czym przedsiębiorstwa
wodociągowo-kanalizacyjne podnoszą jakość świadczonych usług, starając się
zapewnić dostarczenie produktu o jak najwyższej jakości
III. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE ZAPOBIEGAWCZEGO NADZÓRU SANITARNEGO
Państwowa Inspekcja Sanitarna w ramach sprawowania Zapobiegawczego Nadzoru
Sanitarnego dokonuje analizy projektowanych działań planistycznych, inwestycyjnych
odnoszących się do obszarów gmin, powiatów, województwa zachodniopomorskiego,
rozwiązań techniczno-budowlanych obiektów i infrastruktury oraz technologicznych
procesów, pod kątem wpływu na zdrowie i życie ludzi.
Sprawowanie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego ma na celu zapewnienie na etapie
planowania zagospodarowania przestrzennego oraz planowania i realizacji inwestycji,
właściwego stanu sanitarno-zdrowotnego w obiektach, w taki sposób, aby w trakcie
eksploatacji obiektów nie powstawały zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. Analiza
projektowanych rozwiązań przeprowadzana jest w szczególności w aspekcie oceny ryzyka
narażenia ludności na czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe.
Analizą objęte były miejsca przebywania i zamieszkania ludzi, a także miejsca pracy, nauki,
wychowania, sportu, rekreacji, wypoczynku, działalności leczniczej.
Zakres kompetencyjny działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie
Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego określa ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej
Inspekcji Sanitarnej (j.t. Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.), ale także i inne
ustawy i akty wykonawcze.
45
Zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach sprawowania
Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w I
półroczu 2015 r. zajmowały stanowiska pod względem wymagań higienicznych i
zdrowotnych m.in. w sprawie:
- projektów, programów i strategii oraz innych dokumentów odnoszących się do terenów
gmin i województwa zachodniopomorskiego,
- planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko na etapie
oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
- dokumentacji projektowych inwestycji, w szczególności projektów budowlanych,
- zgód, opinii i uzgodnień wynikających z przepisów prawnych,
- obiektów budowlanych przed dopuszczeniem ich do użytkowania przez właściwy organ.
Dokonywana ocena pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dotyczyła
takich przedsięwzięć inwestycyjnych, jak: obiekty handlowe, przemysłowe, usługowe,
obiekty turystyczne, hotelarskie, obiekty wychowania i nauczania (szkoły, przedszkola),
obiekty ochrony zdrowia (obiekty, w których prowadzona jest działalność lecznicza, apteki
itp.), linie elektroenergetyczne, stacje bazowe telefonii komórkowej, drogi, instalacje energii
odnawialnej, np. elektrownie wiatrowe, stacje paliw, fermy zwierzęce.
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie oraz
Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni województwa zachodniopomorskiego, działając
w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego, w ramach strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko dokonywali:
- uzgodnień dotyczących zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w
prognozie oddziaływania na środowisko projektów dokumentów strategicznych tj.
projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, innych planów i
dokumentów np. koncepcji, planów, programów i strategii opracowanych dla gmin,
województwa zachodniopomorskiego,
- uzgodnień dotyczących odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania
na środowisko dla dokumentów wymienionych w odnośniku 1,
- oceny projektów dokumentów wraz z prognozami oddziaływania na środowisku,
wymienionych w odnośniku 1.
Pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych opiniowane były również
(innym trybem) projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy - w ramach
ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W postępowaniu dotyczącym oceny oddziaływania przedsięwzięć kwalifikowanych do
mogących znacząco oddziaływać na środowisko pion Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego
woj. zachodniopomorskiego zajmował stanowiska:
- w sprawie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko,
- w sprawie zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko,
- przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
- inne, w ramach przeprowadzanych ponownych ocen oddziaływania przedsięwzięć na
środowisko.
W procesie inwestycyjnym, na etapie projektowania obiektów budowlanych, w tym
uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz
46
rzeczoznawcy do spraw sanitarnohigienicznych woj. zachodniopomorskiego uzgadniali
dokumentację projektową inwestycji. Rzeczoznawcy do spraw sanitarnohigienicznych,
działając na podstawie uprawnień nadanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego,
dokonywali uzgodnień dokumentacji projektowej w imieniu państwowego inspektora
sanitarnego.
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie oraz
Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r.
zajmowali również stanowiska wyrażone w formie zgód, uzgodnień i opinii, dotyczące w
szczególności:
- spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu
wykonującego działalność leczniczą,
- opiniowania projektów i opisów osłon stałych oraz wentylacji w gabinetach wyposażonych
w aparaty rentgenowskie,
- uzgodnienia wskazań ekspertyz technicznych w zakresie przyjętych rozwiązań zamiennych
w związku z niespełnieniem wymagań przepisów dotyczących warunków technicznych w
obiektach budowlanych,
- odstępstw od przepisów prawa m.in. w zakresie warunków technicznych, bezpieczeństwa i
higieny pracy w pomieszczeniach, usytuowania urządzeń w budynkach i na terenie działki
budowlanej.
Stanowiska w zakresie odstępstw od przepisów dotyczyły m.in. takich zagadnień jak:
obniżenie wysokości pomieszczeń, zagłębienie poniżej poziomu terenu oraz oświetlenie
wyłącznie światłem sztucznym pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi. Stanowiska te
odnosiły się również do usytuowania wyrzutni powietrza instalacji wentylacyjnych i
klimatyzacyjnych, a także odległości zlokalizowania zbiorników na nieczystości ciekłe,
miejsc na kontenery na odpady stałe od okien i drzwi budynków z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz od granicy z sąsiednią działką.
Działania podejmowane w ramach sprawowanego Zapobiegawczego Nadzoru
Sanitarnego uwzględniały konieczność zapewnienia ludziom zdrowych warunków życia w
miejscu ich zamieszkania i pobytu, i były skierowane na: oddzielanie obszarów
przeznaczonych na zabudowę mieszkaniową od obszarów przemysłowych, tras
komunikacyjnych itp. w celu ograniczenia niekorzystnego oddziaływania na mieszkańców;
zabezpieczenie ludzi przed uciążliwością związaną z hałasem (miejska komunikacja, zakłady
usługowe, przemysłowe, lotniska, itp.) poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązań
technicznych, takich jak np. ekrany akustyczne; ochronę ludzi przed promieniowaniem
elektromagnetycznym niejonizującym oraz jonizującym poprzez zastosowanie np.
odpowiednich osłon i innych rozwiązań zabezpieczających; zagwarantowanie odpowiednich
pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych warunków pobytu ludzi w budynkach,
w odniesieniu do funkcji pomieszczeń, poprzez zapewnienie w nich m.in. właściwego
oświetlenia, wysokości, kubatury, jakości środowiska wewnętrznego (w tym: wielkości
wymiany powietrza, jego czystości, temperatury, wilgotności), a także bezpiecznych pod
względem zdrowotnym materiałów budowlanych.
W województwie zachodniopomorskim w I połowie 2015 roku organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego wydały m.in.:
- około 257 uzgodnień i opinii w ramach postępowania w sprawie strategicznych ocen
oddziaływania na środowisko projektowanych dokumentów (w I połowie 2014 r. - około
261);
47
-
-
-
-
ponad 340 opinii w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (w I
połowie 2014 r. - około 296);
ponad 300 zgód, uzgodnień i opinii wymaganych przepisami prawa materialnego m.in.
dotyczących zastosowania rozwiązań innych niż określone w obowiązujących przepisach
prawnych, w tym w zakresie warunków technicznych;
ponad 14 decyzji dotyczących spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać
pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (wydane przez
pion ZNS);
około 589 stanowisk w ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektów
budowlanych, w tym 1 statek; 0 sprzeciwów wobec dopuszczenia do użytkowania (w I
połowie 2014 r. - około 767, w tym 0 sprzeciwów);
Przykłady inwestycji dopuszczonych do użytkowania pod względem wymagań higienicznych
i zdrowotnych na terenie woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r.: Obiekt handlowo
- usługowy „Czerwona Torebka” w Gryficach, Poradnia Podstawowej Opieki Zdrowotnej,
Centrum Lekarsko - Pielęgniarskie w Trzebiatowie, Biogazownia w miejscowości Bara,
Oczyszczalnia ścieków w Mieszkowicach, Centrum Stomatologiczne w Kamieniu
Pomorskim, Dom Opieki Społecznej i Dzienny Ośrodek Wsparcia dla Osób Starszych w
Koszalinie, Warsztat samochodowy w Pilchowie, Przedszkole publiczne w Pyrzycach,
Apteka ogólnodostępna w Darłowie, Hotele w miejscowościach nadmorskich.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej uzgodniły 134 dokumentacje projektowe pod
względem wymagań higienicznych i zdrowotnych (w I połowie 2014 r. - 229).
Liczba uzgodnień dokumentacji projektowej dokonanych w I połowie 2015 r. przez
rzeczoznawców do spraw sanitarnohigienicznych wyniosła 912 (w I połowie 2014 r. - 850).
W I połowie 2015 roku ogółem dokonano około 1050 uzgodnień projektów inwestycji,
w tym około 86 % wszystkich projektów zostało uzgodnionych przez rzeczoznawców do
spraw sanitarnohigienicznych.
Liczba kontroli oraz wizji lokalnych obiektów i terenów objętych przedmiotem
Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego Państwowej Inspekcji Sanitarnej w I połowie 2015 r.
to 750 (w I połowie 2014 r. - 920).
Wnioski:
Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny sprawowany przez organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej województwa zachodniopomorskiego realizuje ustawowe obowiązki i zadania w
zakresie ochrony zdrowia publicznego, w szczególności poprzez:
 opiniowanie lub uzgadnianie pod względem higienicznym i zdrowotnym projektów
planów zagospodarowania i innych dokumentów strategicznych m.in. w ramach
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko,
 opiniowanie przedsięwzięć w ramach oceny oddziaływania na środowisko,
 uzgadnianie dokumentacji projektowych inwestycji,
 wydawanie zgód, uzgodnień i opinii dotyczących odstępstw od przepisów prawa, w tym
określających warunki techniczne oraz warunki bezpieczeństwa i higieny pracy,
 zajmowanie
stanowisk w sprawie obiektów budowlanych przekazywanych do
użytkowania.
48
Stanowiska organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie Zapobiegawczego
Nadzoru Sanitarnego zajmowane są wyłącznie na wniosek zainteresowanych podmiotów lub
w związku z wystąpieniami organów prowadzących postępowanie główne i dotyczą
planowanych inwestycji lub zagospodarowania terenu. Ocena projektowanych rozwiązań
skupia się w szczególności na ocenie ryzyka narażenia ludności na czynniki fizyczne,
chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka w miejscu jego
zamieszkania i przebywania.
Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach Zapobiegawczego Nadzoru
Sanitarnego jest ściśle związana z liczbą przedsięwzięć planowanych do realizacji w
województwie zachodniopomorskim.
W I półroczu 2015 r. w porównaniu z I półroczem 2014 r. odnotowano wzrost:
- o około 13 % liczby uzgodnień i opinii w ramach postępowania w sprawie ocen
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko;
- o około 5 % liczby opinii dotyczących projektów studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego;
- o około 7 % uzgodnień dokumentacji projektowej dokonanych przez rzeczoznawców do
Spadek liczby wydawanych stanowisk dotyczył spraw: o około 1 % - opinii w ramach
strategicznych ocen oddziaływania na środowisko; o około 40 % - uzgodnień dokumentacji
projektowej dokonanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej; o około 24 % stanowisk w ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych;
Na podobnym poziomie (w porównaniu z I półroczem 2014 r.) kształtuje się liczba wydanych
zgód, uzgodnień i opinii wymaganych przepisami prawa materialnego m.in. dotyczących
zastosowania rozwiązań innych niż określone w obowiązujących przepisach prawnych, w tym
w zakresie warunków technicznych;
Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawując Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny odgrywa
znaczącą rolę w ochronie zdrowia publicznego poprzez kreowanie polityki prewencyjnego
ograniczania bądź eliminowania wystąpienia ryzyka narażenia ludności na czynniki fizyczne,
chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka: na etapie projektów
strategii, planów i programów i innych dokumentów strategicznych opracowywanych dla
terenu województwa zachodniopomorskiego; inspirując działania lokalnych organów
administracji samorządowej m.in. w zakresie zachowania klimatu akustycznego bezpiecznego
dla zdrowia obywateli, ochroną ludzi przed promieniowaniem elektromagnetycznym
niejonizującym oraz jonizującym, uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej,
zapewnienia terenów dla rekreacji i wypoczynku, wymagając przy uzgadnianiu planów
zagospodarowania przestrzennego odpowiedniego, z punktu widzenia ochrony zdrowia,
zagospodarowania terenów; wypowiadając się w ramach postępowania w sprawie oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; poprzez ocenianie dokumentacji projektowej
obiektów budowlanych i inwestycji infrastrukturalnych i wymaganie od inwestorów już na
etapie planowania inwestycji spełnienia właściwych warunków sanitarnohigienicznych, w
tym mających wpływ na środowisko wewnętrzne pomieszczeń przeznaczonych na pobyt
ludzi w obiektach przeznaczonych do użytku ludności, produkcji spożywczej, działalności i
usług dla ludności.
49
IV. STAN SANITARNY WYBRANYCH OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
I KĄPIELISK
4.1 Obiekty użyteczności publicznej. Informacje ogólne.
W I półroczu 2015 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna woj. zachodniopomorskiego objęła
nadzorem 11463 obiekty użyteczności publicznej. Kontrole stanu sanitarnego
przeprowadzono w 3985 z nich tj. skontrolowano 34,76% obiektów.
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Nadzorem sanitarnym zostały objęte następujące obiekty:
ustępy publiczne skontrolowano 97 spośród 241 w ewidencji, co stanowi 40,25%
obiektów,
ustępy ogólnodostępne skontrolowano 35 spośród 64 w ewidencji, co stanowi 54,69%,
domy pomocy społecznej skontrolowano 21 spośród 44 w ewidencji, co stanowi 47,73%,
inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej skontrolowano 8 spośród 32 w
ewidencji, co stanowi 25%,
placówki zapewniające całodobową opiekę skontrolowano 2 spośród 8 w ewidencji, co
stanowi 25%,
obiekty hotelarskie i inne, w których są świadczone usługi hotelarskie skontrolowano
404 spośród 1967 w ewidencji, co stanowi 20,54%,
noclegownie i domy dla bezdomnych skontrolowano 5 spośród 22 w ewidencji, co
stanowi 22,73%,
zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz inne, w których
są świadczone więcej niż jedna z usług fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu, odnowy
biologicznej skontrolowano 1033 spośród 2739 w ewidencji, co stanowi 37,71%,
dworce autobusowe skontrolowano 11 spośród 13 w ewidencji, co stanowi 84,62%,
dworce, stacje i przystanki kolejowe skontrolowano 49 spośród 95 w ewidencji, co
stanowi 51,58%,
przystanie jednostek pływających rekreacyjnych i sportowych skontrolowano 3
spośród 13 w ewidencji, co stanowi 23,08%,
tereny rekreacyjne skontrolowano 471 spośród 1716 w ewidencji, co stanowi 27,45%,
zakłady karne i areszty śledcze skontrolowano 11 spośród 16 w ewidencji, co stanowi
68,75%,
cmentarze skontrolowano 35 spośród 496 w ewidencji, co stanowi 7,06%,
domy przedpogrzebowe skontrolowano 9 spośród 49 w ewidencji, co stanowi 18,37%,
pływalnie skontrolowano 104 spośród 237 w ewidencji, co stanowi 43,88%,
inne obiekty użyteczności publicznej skontrolowano 1687 spośród 3711 w ewidencji,
co stanowi 45,46%.
4.2.Stan sanitarny wybranych obiektów
4.2.1 Ustępy publiczne
W I półroczu 2015 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna objęła nadzorem 241 ustępów
publicznych. Ogółem skontrolowano 97 ustępów, przeprowadzając 151 kontroli sanitarnych.
Czynności kontrolne wykazały, że stan higieniczno-sanitarny i techniczny większości
skontrolowanych obiektów był zachowany, wyposażenie ustępów w armaturę sanitarną
zależało od standardu. Obiekty wyposażone były w dostateczną ilość środków
50
czystościowych, dezynfekcyjnych i higienicznych. Jedynie w 12 obiektach wystąpiły
nieprawidłowości higieniczno-sanitarne i techniczne dot.:
– braku dostępu do bieżącej ciepłej wody przy umywalkach,
– nieprawidłowego stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego powierzchni podłogowych
tj. posadzki z ubytkami, pęknięciami terakoty oraz trwale zabrudzone,
– sufitów i ścian z ubytkami farby i tynku, odpadającą farbą, trwale zabrudzonych,
– niesprawnej wentylacji.
Na poprawę stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego obiektów wydano 8 decyzji
administracyjnych, w tym 2 decyzje zmieniające termin realizacji obowiązków.
Wyegzekwowano nakazy 1 decyzji administracyjnej z lat ubiegłych. Wydano 6 decyzjirachunków na łączną kwotę 276,5 zł. Ponadto, wystosowano 1 upomnienie. Winnego
zaniedbań ukarano grzywną w drodze mandatu karnego na kwotę 200 zł.
Ustępy oraz dojścia do nich oznakowano w widoczny sposób.
Na dzień 30.06.2015 r. zły stan higieniczno – sanitarny i techniczny występował w 6
skontrolowanych obiektach.
4.2.2 Ustępy ogólnodostępne
W I półroczu 2015 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna woj. zachodniopomorskiego objęła
nadzorem 64 ustępy ogólnodostępne, z których skontrolowano 35, przeprowadzając 43
kontrole sanitarne.
W wyniku prowadzonych czynności kontrolnych ustępów ogólnodostępnych w trzech z
nich stwierdzono nieprawidłowości:
– przy umywalkach brak dostępu do bieżącej ciepłej wody,
– powierzchnia podłogowa z pęknięciami i ubytkami terakoty,
– powierzchnie ścian i sufitów z ubytkami farby i tynku,
– wyeksploatowane urządzenia sanitarne,
– nieaktualna dokumentacja medyczna pracowników ustępu ogólnodostępnego.
Na poprawę stanu higieniczno – sanitarnego i technicznego przedmiotowych obiektów
wydano 2 decyzje administracyjne, obowiązki jednej z nich wyegzekwowano. Ponadto,
wydano 3 decyzje - rachunki na łączną kwotę 72,82 zł.
Na dzień 30.06.2015 r. zły stan techniczny występował w jednym ze skontrolowanych
obiektów.
4.2.3. Domy pomocy społecznej, inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej oraz
placówki zapewniające całodobową opiekę
–
–
–
W dniu 30.06.2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowały się:
44 domy pomocy społecznej, z których skontrolowano 21,
32 inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej, skontrolowano 8 z nich,
8 placówek zapewniających całodobową opiekę, skontrolowano – 2.
51
Ogółem skontrolowano 31 domów pomocy społecznej, innych jednostek
organizacyjnych pomocy społecznej oraz placówek zapewniających całodobową opiekę,
przeprowadzając 34 kontrole sanitarne.
W trakcie prowadzonych czynności kontrolnych oceniano: stan higieniczno – sanitarny i
techniczny pokoi mieszkalnych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i gospodarczych,
ciągów komunikacyjnych, klatek schodowych, stan higieniczno – sanitarny i techniczny
wyposażenia pomieszczeń, z których korzystają mieszkańcy placówek, zaopatrzenie obiektu
w wodę do spożycia, postępowanie z odpadami medycznymi, postępowanie z bielizną,
gospodarkę odpadami komunalnymi, odprowadzanie ścieków bytowo-gospodarczych oraz
dbałość o czystość na przyległym terenie. Obiekty w ramach standaryzacji systematycznie
podnoszą poziom świadczonych usług. Przeprowadzone kontrole wykazały prawidłowy stan
higieniczno-sanitarny i techniczny większości obiektów. Nieprawidłowości stwierdzono w 7
domach pomocy społecznej, tj.:
– ściany i sufity w: pomieszczeniach mieszkalnych, przedpokojach, pomieszczeniach
higieniczno – sanitarnych, pokojach dziennego pobytu, pomieszczeniu gospodarczym, w
ciągach komunikacyjnych z pęknięciami, ubytkami farby i tynku oraz śladami po zalaniu,
– powierzchnie podłogowe z ubytkami, trudne do utrzymania w czystości,
– stolarka okienna i drzwiowa wypaczona z pęknięciami lub ubytkami,
– powierzchnie grzejników co. z ubytkami farby i śladami rdzy.
W związku z niespełnieniem wymagań higieniczno-sanitarnych i technicznych
określonych w obowiązujących aktach prawnych wydano 7 decyzji administracyjnych, w
których nałożono obowiązki doprowadzenia obiektów do stanu zgodnego z wymaganiami
sanitarnymi. Dwie z nich wyegzekwowano w 2015 r. Ponadto wydano 7 decyzji - rachunków
na łączną kwotę 941,17 zł.
4.2.4. Noclegownie i domy dla bezdomnych
Do dnia 30.06.2015 r. w ewidencji obiektów będących pod nadzorem Państwowej
Inspekcji Sanitarnej znajdowało się:
–
–
9 noclegowni,
13 domów dla bezdomnych,
z których skontrolowano 5 obiektów, wykonując 5 kontroli sanitarnych.
Prowadzone czynności kontrolne wykazały nieprawidłowości w dwóch noclegowniach
tj.:
– ściany i sufity w pokojach noclegowych oraz w magazynie środków czystości i sprzętu
porządkowego trwale zabrudzone, z pęknięciami, ubytkami farby i tynku oraz śladami po
zalaniu,
– powierzchnia podłogowa w pomieszczeniach higieniczno – sanitarnych z ubytkami,
pęknięciami terakoty, trudna do utrzymania w czystości,
– niesprawna wentylacja grawitacyjna,
– brak wydzielonego pomieszczenia/miejsca na składowanie bielizny czystej,
– w obiekcie brak oznakowania o zakazie palenia.
52
W związku ze stwierdzonymi uchybieniami wydano 2 decyzje merytoryczne na poprawę
stanu higieniczno – sanitarnego i technicznego przedmiotowych obiektów oraz decyzję
zmieniającą termin realizacji obowiązków. Ponadto, wydano 2 decyzje - rachunki na łączną
kwotę 200 zł.
Na dzień 30.06.2015 r. zły stan techniczny występował w 3 skontrolowanych obiektach.
4.2.5. Obiekty hotelarskie i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie
1967 obiektów hotelarskich oraz innych obiektów, w których świadczone są usługi
hotelarskie, w tym:
– 117 hoteli,
– 10 moteli,
– 35 pensjonatów,
– 16 kempingów,
– 3 domy wycieczkowe,
– 83 schroniska, pola biwakowe,
– 1204 ośrodki wczasowe,
– 160 gospodarstw agroturystycznych,
– 339 innych obiektów np. kwatery turystyczne, pokoje hotelowe, pokoje gościnne, pokoje
noclegowe, apartamenty, ośrodki szkoleniowo – wypoczynkowe, ośrodki żeglarskie,
ośrodki jeździeckie etc.).
Skontrolowano 404 ww. obiekty, przeprowadzając w nich 445 kontroli sanitarnych.
W trakcie prowadzonych czynności kontrolnych oceniano m.in.: stan higieniczno–
sanitarny i techniczny pokoi mieszkalnych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i
gospodarczych wraz z wyposażeniem, ciągów komunikacyjnych, klatek schodowych,
zaopatrzenie w wodę do spożycia, postępowanie z bielizną, gospodarkę odpadami
komunalnymi, odprowadzanie ścieków bytowo-gospodarczych oraz dbałość o czystość na
przyległym terenie.
W wyniku prowadzonych czynności kontrolnych w obiektach hotelarskich i innych
obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie stwierdzane następujące
nieprawidłowości:
– przy umywalkach brak dostępu do bieżącej ciepłej wody,
– w magazynie pościeli czystej ściany trwale zabrudzone oraz gromadzone są zbędne
przedmioty m.in. leżaki, parawany, łóżeczka turystyczne,
– brak wydzielonego pomieszczenia lub miejsca do składowania bielizny brudnej,
– w pomieszczeniach pralni powierzchnie ścienne z łuszczącą się farbą, powierzchnie
podłogowe z ubytkami, pęknięciami terakoty,
– w pokojach mieszkalnych powierzchnie ścienne i sufity trwale zabrudzone, z ubytkami
farby i tynku,
– w pomieszczeniach higieniczno – sanitarnych powierzchnie ścienne i sufity trwale
zabrudzone, z przebarwieniami, z łuszczącą i odpryskującą farbą, ze śladami po zalaniu,
ubytki silikonu i fug, urządzenia sanitarne – wyeksploatowane tj. pęknięte umywalki,
zniszczone obudowy kabin prysznicowych, wypełnienia silikonowe i fug z ciemnym
nalotem,
53
–
–
–
–
–
sufity w domkach z pęknięciami płyty, ubytkami farby i tynku, płyty przy umywalkach z
szarym nalotem świadczącym o zawilgoceniu,
w pokojach mieszkalnych, w ciągach komunikacyjnych wykładziny dywanowe trwale
zabrudzone,
w sali bankietowej powierzchnia podłogowa wykonana z paneli – na łączeniach z
ubytkami, powierzchnia trudna do utrzymania w czystości,
w pokojach mieszkalnych oraz pomieszczeniach higieniczno – sanitarnych przy pokojach
mieszkalnych oraz ogólnodostępnych – zakurzone kratki wentylacyjne,
wyeksploatowany sprzęt będący na wyposażeniu pokoi mieszkalnych m.in. fotele i sofy
tapicerowane.
Na poprawę stanu higieniczno – sanitarnego i technicznego obiektów hotelarskich i
innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie wydano 28 decyzji
administracyjnych, w tym 4 decyzje zmieniające termin realizacji nakazów. W 2015 r.
wyegzekwowano obowiązki 30 decyzji administracyjnych, w tym 27 decyzji wydanych w
latach ubiegłych. Ponadto, wydano 28 decyzji - rachunków na łączną kwotę 1978,28 zł oraz
wystosowano 5 upomnień. Winnych zaniedbań ukarano 9 grzywnami w drodze mandatu
karnego na kwotę 2 400 zł.
Nadzór prowadzony przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad obiektami
hotelarskimi oraz innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie, wykazuje
sukcesywną poprawę ich stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego oraz wzrost poziomu
świadczonych usług. Zauważalna poprawa jest proporcjonalna do rozwoju sektora
prywatnego gospodarki. Ma to swoje uzasadnienie w istnieniu ogromnej konkurencji na
rynku, która pozytywnie wpływa na ciągłe podnoszenie standardu świadczonych usług nie
tylko pod względem różnorodności ale i ich jakości. Wiele podmiotów gospodarczych w
swojej działalności dąży do poprawy funkcjonalności posiadanych pomieszczeń, zmiany
wystroju wnętrz, wyposaża swoje obiekty w nowoczesne, dobrej jakości materiały sprzęty i
urządzenia, jednocześnie zapewniając warunki zgodne z wymaganiami określonymi w
obowiązujących aktach prawnych.
4.2.6. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz świadczące
łącznie powyższe usługi
W okresie od 1.01.2015 r. do 30.06.2015 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna objęła
nadzorem 2739 ww. obiektów, w tym:
– 1213 zakładów fryzjerskich,
– 615 zakładów kosmetycznych,
– 33 zakłady tatuażu,
– 301 zakładów odnowy biologicznej,
– 577 innych zakładów, w których są świadczone więcej niż jedna z usług fryzjerskich,
kosmetycznych, tatuażu, odnowy biologicznej.
Skontrolowano 1033 z nich, przeprowadzając 1087 kontroli. Stan higieniczno –
sanitarny i techniczny większości kontrolowanych zakładów nie budził zastrzeżeń. W
kontrolowanych obiektach dostępne były środki dezynfekcyjne o wymaganym spektrum
działania. Preparaty posiadały na opakowaniach informacje w języku polskim. Preparaty
54
stosowane były zgodnie z informacją techniczną producenta dołączoną do jednostkowych
opakowań w zakresie przygotowania roztworu roboczego, czasu dezynfekcji. W przypadku
stosowania igieł jednorazowych, sprzęt jednorazowy był sterylny, posiadał aktualne terminy
przydatności. Zakłady posiadały podpisane umowy z firmami specjalistycznymi na odbiór i
unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych. Zakłady, w których wykonywane były zabiegi
związane z naruszeniem ciągłości tkanek w większości posiadały opracowane i wdrożone
procedury zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi.
Jednak w 55 przypadkach państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni wszczęli z urzędu
postępowanie administracyjne w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami:
– brak do wglądu dokumentacji zezwalającej na użytkowanie pomieszczeń w zakresie
kosmetyki,
– w kabinie ustępowej brak umywalki do mycia rąk z dostępem do bieżącej ciepłej i zimnej
wody,
– w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych wypaczona, zniszczona stolarka drzwiowa i
okienna,
– w pomieszczeniach zakładów ściany i sufity trwale zbrudzone, ze spulchnienia, śladami po
zalaniu, z ubytkami farby i tynku, powierzchnie podłogowe z pęknięciami, ubytkami
glazury,
– na zapleczach zakładów wykładziny podłogowe z ubytkami, trudne do utrzymania w
czystości,
– na klatkach schodowych i w ciągach komunikacyjnych powierzchnie ścienne i sufity–
zawilgocone, z szarym nalotem, miejscami trwale zabrudzone, wykładziny podłogowe
zniszczone, trudne do utrzymania w czystości,
– w pomieszczeniach zakładów fryzjerskich zniszczona tapicerka kanapy znajdującej się w
holu oraz tapicerka foteli przy stanowiskach fryzjerskich i przy myjkach do włosów,
– niesprawna wentylacja mechaniczna w pomieszczeniach salonu fryzjerskiego, solarium i
kabiny ustępowej,
– drzwi na zapleczu, prowadzące na zewnątrz, ze śladami korozji i odpryskami farby,
– brak wydzielonego miejsca do przechowywania sprzętu i środków do utrzymania
czystości,
– brak rozdziału odzieży prywatnej i roboczej,
– brak wydzielonego miejsca do przetrzymywania odzieży ochronnej,
– brak prawidłowych warunków prania bielizny pochodzącej z zakładu,
– brak warunków do utrzymywania higieny rąk przez personel zakładu, mycie rąk odbywa
się w myjce do mycia głów,
– brak preparatu do dezynfekcji rąk,
– przy stanowisku autoklawu sterylizacyjnego brak wentylacji oraz możliwość wietrzenia
pomieszczenia przez otwieranie okien,
– w pomieszczeniu kabiny opalania natryskowego brak wentylacji,
– brak prawidłowo urządzonego stanowiska przeznaczonego do sterylizacji narzędzi
kosmetycznych zapewniającego ciągłość procesów sterylizacji od przyjmowania narzędzi
brudnych, mycia, dezynfekcji i sterylizacji, sterylizator usytuowany jest w pomieszczeniu
socjalnym przy stanowisku do mycia naczyń,
– brak prawidłowych warunków do mycia narzędzi oraz sprzętu kosmetycznego,
– brak do wglądu procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami
zakaźnymi oraz procedur postępowania z odpadami medycznymi,
– brak
procedury dotyczącej prawidłowej sterylizacji narzędzi kosmetycznych,
powodujących naruszenie ciągłości tkanek ludzkich,
55
– brak opracowanych procedur mycia, dezynfekcji narzędzi, powierzchni sprzętu
fryzjerskiego oraz łóżka do opalania,
– brak dokumentacji potwierdzającej czas pracy lamp zamontowanych w łóżku do opalania,
– brak wyników badań skuteczności wentylacji mechanicznej w gabinecie masażu, w
kabinie natryskowej,
– brak spisu i kart charakterystyk substancji niebezpiecznych stosowanych w zakładach,
– brak rejestru procesów sterylizacji narzędzi kosmetycznych oraz ich skuteczności,
– brak wyników badań biologicznej kontroli prowadzonych w zakładzie procesów
sterylizacji narzędzi kosmetycznych.
W związku ze stwierdzonymi uchybieniami na poprawę stanu higieniczno – sanitarnego i
technicznego przedmiotowych obiektów wydano 23 decyzje administracyjne oraz 4 decyzje
zmieniające termin realizacji nakazów. W 2015 r. wyegzekwowano obowiązki określone w
13 decyzjach wydanych przed 2015 r. Ponadto, wydano 55 decyzji - rachunków na łączną
kwotę 2919,39 zł. Winnych zaniedbań ukarano 22 grzywnami w drodze mandatu karnego na
kwotę 4650 zł.
Na dzień 30.06.2015 r. zły stan higieniczno – sanitarny i techniczny występował
w 27 obiektach.
4.2.7. Dworce autobusowe, dworce, stacje i przystanki kolejowe, środki transportu
4.2.7.1. Dworce autobusowe
W I półroczu 2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się 13
dworców autobusowych, z których skontrolowano 11, przeprowadzając w nich 13 kontroli
sanitarnych.
W okresie sprawozdawczym tj. od 1.01.2015 r. do 30.06.2015 r. prowadzone kontrole
stanu sanitarnego dworców autobusowych nie wykazały nieprawidłowości.
4.2.7.2. Dworce, stacje i przystanki kolejowe
W dniu 30.06.2015 r. w ewidencji obiektów będących pod nadzorem Państwowej
Inspekcji Sanitarnej znajdowało się:
–
–
–
25 dworców kolejowych,
19 stacji kolejowych,
51 przystanków kolejowych,
z których skontrolowano 49 obiektów, wykonując 74 kontrole.
Nieprawidłowy stan higieniczno – sanitarny i techniczny stwierdzono w 1 obiekcie,
dotyczył on:
– trwale zabrudzonych ścian w przejściu łączącym perony,
– zniszczonej powierzchni balustrady drewnianej.
Wszczęto postępowanie administracyjne w powyższym zakresie. Strona poinformowała o
usunięciu stwierdzonych uchybień, co potwierdziła kontrola sprawdzająca. Umorzono
postępowanie administracyjne. Zostanie wydana decyzja - rachunek.
56
Na dzień 30.06.2015 r. wszystkie dworce, stacje i przystanki kolejowe posiadały
prawidłowy stan higieniczno – sanitarny i techniczny.
4.2.7.3. Środki transportu
W I połowie 2015 r. organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej objęły nadzorem 1207
środków transportu, z których skontrolowano 316, tj.:
– 109 autobusów komunikacji publicznej,
– 8 autobusów turystycznych,
– 28 tramwajów,
– 99 wagonów w pociągach,
– 4 samochody do przewozu chorych,
– 52 samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich,
– 5 samochodów do przewozu bielizny,
– 11 taksówek.
Przeprowadzono 133 kontrole sanitarne.
W okresie sprawozdawczym tj. od 1.01.2015 r. do 30.06.2015 r. prowadzone kontrole
stanu sanitarno – higienicznego i technicznego środków transportu wykazały
nieprawidłowość dot. nierównych powierzchni ścian oraz sufitu znajdujących się w części
ładunkowej środka transportu do przewozu bielizny, trudnych do utrzymania w czystości.
W związku ze stwierdzonym uchybieniem na poprawę stanu higieniczno – sanitarnego i
technicznego samochodu do przewozu bielizny wydano decyzję administracyjną oraz decyzję
– rachunek na kwotę 71,67 zł.
Na dzień 30.06.2015 r. jeden środek transportu posiadał zły stan higieniczno – sanitarny i
techniczny.
4.2.8. Tereny rekreacyjne
Do dnia 30.06.2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
1716 terenów rekreacyjnych, w tym:
– 652 tereny zabaw dla dzieci, place zabaw;
– 751 piaskownic;
– 12 ogródków jordanowskich;
– 99 parków, zieleńców;
– 2 ogrody botaniczne,
– 100 plaż,
– 100 innych obiektów, w tym: przystanie wodne, porty jachtowe, kąpieliska, miejsca
wykorzystywane do kąpieli, tereny rekreacyjne nad jeziorami, etc.
Skontrolowano 471 obiektów, wykonując w nich 379 kontroli sanitarnych. W wyniku
przeprowadzonych czynności kontrolnych 7 placów zabaw dla dzieci posiadało zły stan
sanitarno - porządkowy tj. przedmiotowe place porastały chwasty. Wobec organów
odpowiedzialnych za place zabaw wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie
stwierdzonych nieprawidłowości. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały usunięcie
uchybień. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano decyzję - rachunek na
kwotę 71,67 zł.
57
4.2.9. Cmentarze i domy przedpogrzebowe
W I półroczu 2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się 496
cmentarzy. Skontrolowano 35 z nich, prowadząc 35 kontroli sanitarnych.
W trakcie przeprowadzanych czynności kontrolnych oceniano: stan higieniczno–
sanitarny i techniczny obiektów funkcjonujących na terenie cmentarzy, utrzymanie porządku
w obrębie cmentarzy, w tym postępowanie z odpadami komunalnymi, stan punktów poboru
wody oraz stan ogrodzeń cmentarzy.
W okresie sprawozdawczym tj. od 1.01.2015 r. do 30.06.2015 r. kontrole stanu
sanitarnego cmentarzy wykazały nieprawidłowości na 3 z nich. Stwierdzone uchybienia dot.:
– uszkodzonych ogrodzeń cmentarzy,
– uszkodzonych schodów wejściowych do budynku administracyjno-socjalnego,
– trwale zabrudzonych ściany w pomieszczeniach budynku administracyjno-socjalnego,
– uszkodzonych drzwi wejściowych do budynku administracyjno-socjalnego.
Na poprawę stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego obiektów wydane zostały 3
decyzje administracyjne oraz 3 decyzje – rachunki na kwotę 51 zł.
obiektach.
W I połowie 2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się 49
domów przedpogrzebowych, skontrolowano 9 z nich, wykonując 9 kontroli. W wyniku
prowadzonych czynności kontrolnych, w pomieszczeniu do wykonywania ceremonii jednego
z domów przedpogrzebowych stwierdzono nieprawidłowości dot. złego stanu sanitarno –
higienicznego i technicznego ścian oraz ościeżnic drzwi wejściowych. Wydano decyzję
administracyjną. Ponadto, wydano decyzję - rachunek na kwotę 129 zł. Nie nakładano
grzywny w drodze mandatu karnego.
Na dzień 30.06.2015 r. zły stan higieniczno – sanitarny i techniczny występował w
jednym obiekcie.
W I połowie 2015 r. wydano ogółem 906 decyzji zezwalających na przeprowadzenie
ekshumacji zwłok i szczątków ludzkich oraz 2 decyzje nie zezwalające na ekshumacje ze
względu na:
– brak możliwości uzyskania zgody na ekshumację wszystkich osób uprawnionych do jej
przeprowadzenia,
– brak porozumienia osób uprawnionych do przeprowadzenia ekshumacji (część osób była
przeciwna ekshumacji).
Do 30.06.2015 r. przeprowadzono 808 ekshumacji, z czego 650 pod nadzorem
Państwowej Inspekcji Sanitarnej tj. 80,45% ekshumacji.
Kontrole polegające na nadzorze nad prawidłowym wykonaniem ekshumacji szczątków
ludzkich wykazały, iż wykonywane były one zgodnie z wydawanymi decyzjami, zgodnie z
ustawą z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. 2011r.nr 1128,
poz. 687 z późn. zm.), przy zachowaniu warunków sanitarnych, zgodnych z wymogami
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze
58
zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. Nr 153 poz. 1783 z późn. zm.) oraz rozporządzeniem
Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i
szczątków (Dz. U. z 2011 r. Nr 75 poz.405) tj.:
– pracownicy specjalistycznych firm pogrzebowych prowadzających czynności
ekshumacyjne posiadali odzież ochronną jednorazowego użytku (kombinezony,
rękawiczki, maseczki), która po zakończonej ekshumacji traktowana była jako odpad
niebezpieczny, umieszczana w workach koloru czerwonego i oddawana do utylizacji–
pojemniki odbierały upoważnione do tego firmy (w specjalistycznych firmach
pogrzebowych wydzielano miejsce na pojemniki, do których składowano użytą odzież
ochronną jednorazowego użycia, folie, w których przewożono trumny),
– ziemię wydobywaną z grobu umieszczano na powierzchni zabezpieczonej
nieprzepuszczalną, wytrzymałą matą,
– zwłoki/szczątki ekshumowane przed okresem mineralizacji tj. przed upływem 20 lat od
dnia pochowania wydobywano wraz z trumną (bez jej otwierania) umieszczaną na czas
przewozu w szczelnej skrzyni, wybitej blachą,
– w przypadku ekshumacji wykonywanej po upływie okresu mineralizacji wydobyte
szczątki wraz z resztkami trumny umieszczano w nowej trumnie tzw. ekshumacyjnej,
– po wydobyciu zwłok/szczątków grób dezynfekowano i zasypano ziemią wydobytą z
grobu a używane narzędzia poddawano dezynfekcji środkami posiadającymi atesty,
– stosowano następujące środki dezynfekcyjne: do dezynfekcji ziemi (m.in. roztwór
preparatu Domestos, ACE, wapno chlorowane), a do dezynfekcji rąk (m.in. preparat
AHD 2000, Manusan),
– transport zwłok/szczątków odbywał się środkami transportu przeznaczonymi do
przewozu zwłok i szczątków ludzkich (autokarawanami) spełniającymi wymagania
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania
pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich (Dz. U. z 2007 r. Nr 249
poz. 1866),
– w przypadku przewozu zwłok/szczątków na odległość większą niż 60 km trumnę
pieczętowano i umieszczano w szczelnie zamkniętym worku, z nieprzepuszczalnego
tworzywa sztucznego, odpornego na uszkodzenia mechaniczne,
– na miejscu ponownego pochowania trumnę wydobywano ze skrzyni i chowano
niezwłocznie bez jej otwierania, sąsiednie groby zabezpieczano przed zabrudzeniem
matami ochronnymi,
– skrzynia, w której znajdowała się trumna oraz maty, na których składowano ziemię myto
i dezynfekowano,
– po każdym użyciu, część przeznaczoną na umieszczanie trumny w środkach transportu
do przewozu zwłok i szczątków ludzkich myto i dezynfekowano środkami z atestami.
Ponadto, przeprowadzono 52 kontrole środków transportu do przewozu zwłok lub
szczątków ludzkich. W trakcie których szczególną uwagę zwracano na stan higienicznosanitarny i techniczny samochodów, rodzaj stosowanych środków czystości i sposób
dezynfekcji. Stwierdzono, iż samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich były trwale
oznakowane, w sposób wskazujący na jego przeznaczenie, podłoga wyłożona była
materiałem łatwo zmywalnym i odpornym na działanie mieszanin niebezpiecznych. Na
wyposażeniu samochodów znajdowały się worki na trumnę i szczątki, rękawice, maski,
materiały opatrunkowe jednorazowe, apteczka pierwszej pomocy medycznej wraz z
wyposażeniem i instrukcją jej udzielania, preparaty do dezynfekcji rąk i oryginalnie
oznakowane pojemniki z preparatami dezynfekcyjnymi.
59
Na dzień 30.06.2015 r. wszystkie samochody do przewozu zwłok lub szczątków ludzkich
posiadały prawidłowy stan higieniczno – sanitarny i techniczny.
Ogółem wydano 121 postanowień na wnioski prezydentów miast bądź starostów
powiatów w sprawie sprowadzenia do kraju zwłok z zagranicy.
Ponadto wydano 11 decyzji zezwalających na wywóz zwłok za granicę.
4.2.10. Inne obiekty użyteczności publicznej
Do dnia 30.06.2015 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
3711 innych obiektów użyteczności publicznej, w tym m. in. teatrów, bibliotek, muzeów,
aptek, pralni, domów kultury, obiektów sportowych, etc. Skontrolowano 1687 z nich,
przeprowadzając 823 kontrole sanitarne.
W związku z niespełnieniem wymagań higieniczno-sanitarnych i technicznych
określonych w obowiązujących aktach prawnych wydano 27 decyzji administracyjnych, w
których nałożono obowiązki doprowadzenia obiektów do stanu zgodnego z wymaganiami
sanitarnymi oraz 8 decyzji zmieniających termin realizacji obowiązujących nakazów. W 2015
r. wyegzekwowano 20 decyzji, w tym 11 z lat ubiegłych. Ponadto, wydano 27 decyzji rachunków na łączną kwotę 1117,33 zł. Winnych zaniedbań ukarano 2 grzywnami w drodze
mandatu karnego na kwotę 300 zł. Wystosowano 2 upomnienia.
Wnioski:
Nadzór prowadzony przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad obiektami
hotelarskimi oraz innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie, wykazuje
sukcesywną poprawę ich stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego oraz wzrost poziomu
świadczonych usług.
4.3. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli
4.3.1. Kąpieliska
Zgodnie z art. 9 ust. 10b) ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2015
r., poz. 469) sezon kąpielowy obejmuje okres pomiędzy dniem 15 czerwca a 30 września.
Rada gminy wyznacza na swoim terenie, najpierw w drodze projektu uchwały (do
dnia 15 kwietnia b. r.), a później uchwały (do dnia 31 maja b.r.) wykaz kąpielisk jakie będą
organizowane w bieżącym sezonie kąpielowym.
Sezon kąpielowy na kąpielisku, corocznie, określany jest przez radę gminy, która
decyduje o okresie trwania sezonu kąpielowego na swoim terenie z uwzględnieniem
ustawowo określonego sezonu.
W I półroczu 2015 r. na terenie woj. zachodniopomorskiego zorganizowano 45 kąpielisk, w
13 powiatach:
 32 kąpieliska morskie, w powiatach: sławieńskim – 3, kamieńskim – 6, kołobrzeskim – 7,
koszalińskim – 7, gryfickim – 8, m. Świnoujściu – 1 oraz
 13 kąpielisk śródlądowych, w powiatach: drawskim – 1, gryfińskim – 1, stargardzkim – 1,
myśliborskim – 1, goleniowskim – 2, m. Szczecin – 3, szczecineckim – 4.
W porównaniu do sezonu kąpielowego 2014, zmniejszyła się liczba kąpielisk
zorganizowanych w sezonie 2015 o 1 kąpielisko morskie (w pow. sławieńskim) oraz o 1
60
kąpielisko śródlądowe (w pow. drawskim nie zorganizowano 2 kąpielisk zaś w pow.
myśliborskim zorganizowano 1 kąpielisko). Nie zorganizowano żadnych kąpielisk w
powiatach: białogardzkim, choszczeńskim, polickim, pyrzyckim, wałeckim, łobeskim ale
funkcjonowały tam tzw. miejsca wykorzystywane do kąpieli. Nadmienić należy, że na
przestrzeni ostatnich lat w pow. świdwińskim, nie utworzono kąpielisk ani miejsc
wykorzystywanych do kąpieli.
Przed rozpoczęciem sezonu kąpielowego organizatorzy w porozumieniu z właściwymi
państwowymi powiatowymi inspektorami sanitarnymi ustalili harmonogramy pobierania
próbek wody z kąpielisk. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej pobierały próbki przed
rozpoczęciem sezonu oraz w przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia wody w ramach
sprawowanej kontroli urzędowej zaś organizatorzy zaplanowali pobieranie próbek w trakcie
sezonu w ramach prowadzonej przez nich kontroli wewnętrznej.
Harmonogramy te uwzględniały terminy pobierania i analizy nie mniej niż czterech próbek
wody w sezonie kąpielowym przez organizatora kąpieliska, w okresie funkcjonowania
każdego kąpieliska, tak aby przerwa między badaniami nie przekraczała miesiąca. Po
zaopiniowaniu harmonogramów pobierania próbek wody z kąpielisk, zaplanowano kontrole
stanu sanitarno – technicznego infrastruktury kąpielisk, tj. plaż, zejść na plażę, ustępów
ogólnodostępnych, natrysków, przebieralni, miejsc gromadzenia odpadów komunalnych,
tablic informacyjnych, itp.
Właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni w I półroczu 2015 r. przebadali
wszystkie kąpieliska, pobierając łącznie 96 próbek wody, z których zakwestionowano 2
próbki z kąpieliska śródlądowego „Plaża Wojskowa” w pow. szczecineckim, ze względu na
przekroczenia dopuszczalnej liczby bakterii Escherichia coli. W związku z czym Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Szczecinku wydał orzeczenie o nieprzydatności wody do
kąpieli z dnia 19.06.2015 r., znak: PS-N.HK/4415-11/15. Sprawdzające badania wody nie
wykazały już przekroczeń - orzeczenie o przydatności wody do kąpieli z dnia 22.06.2015 r.,
znak: PS-N.HK/4415-13/15. Organizatorzy kąpielisk w tym okresie pobrali łącznie 28 próbek
wody z kąpielisk.
Ryc. 2 Liczba i rodzaj kąpielisk w latach 2009-2015
Kąpieliska
80
śródlądow e
73
72
morskie
Liczba kąpielisk
70
60
50
41
41
40
33
31
33
30
32
30
18
20
19
17
14
13
10
0
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
rok
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie na
bieżąco wydawał stosowne komunikaty informujące o przydatności wody do kąpieli w
kąpieliskach na terenie woj. zachodniopomorskiego. Komunikaty te na bieżąco umieszczano
61
na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie pod adresem
http://www.wsse.szczecin.pl .
Komunikaty Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora
Sanitarnego w Szczecinie o przydatności wody do kąpieli wydawano również wspólnie dla
kąpielisk i dla miejsc wykorzystywanych do kąpieli (dla których czas trwania sezonu określa
organizator). Łącznie do dnia 30 czerwca 2015 r. wydano 8 wspólnych komunikatów
informujących o przydatności wody do kąpieli w 38 kąpieliskach i 43 miejscach
wykorzystywanych do kąpieli.
W sezonie letnim 2015 funkcjonował już po raz trzeci pod adresem
http://sk.gis.gov.pl/ na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego internetowy, ogólnopolski
Serwis kąpieliskowy, zgodnie z przepisem art. 163c ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r.
Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r., poz. 469), który wskazuje, iż to Państwowa Inspekcja
Sanitarna prowadzi i aktualizuje internetowy serwis kąpieliskowy. W Serwisie kąpieliskowym
zapewniono odrębny zakres uprawnień w części wprowadzania danych przez organy
Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz organizatorów kąpielisk.
Serwis kąpieliskowy pełni rolę przewodnika dla społeczeństwa, informującego o
jakości wody w kąpieliskach, wyznaczonych uchwałami rad gmin, na terenie całego kraju.
Zawiera również m. in. takie dane jak: nazwa kąpieliska, akwen, adres, miejscowość,
województwo, powiat, gmina, początek i koniec sezonu kąpielowego; długość linii brzegowej
[m], jakość wody [przydatna, nieprzydatna], dane organizatora kąpieliska, dane organu
Państwowej Inspekcji Sanitarnej, dane meteorologiczne, panujące na kąpielisku, w tym
temperatura wody [ºC], temperatura powietrza [ºC], siła wiatru [B], rodzaj flagi [biała,
czerwona], nazwa regionu wodnego, nazwa dorzecza, szerokość i długość geograficzna
kąpieliska. Do zadań organizatora kąpieliska należało m.in. wykonywanie pomiarów
warunków meteorologicznych na kąpielisku i bieżąca aktualizowała zapisów na tablicy
informacyjnej jak również w Serwisie kąpieliskowym, stąd upoważnienie (login, hasło) do
serwisu posiadał organizator, będący w kontakcie z organami Państwowej Inspekcji
Sanitarnej.
4.3.2. Miejsca wykorzystywane do kąpieli
W I półroczu 2015 r. w woj. zachodniopomorskim pod nadzorem organów
Państwowej Inspekcji Sanitarnej było zorganizowanych 77 miejsc wykorzystywanych do
kąpieli (mwdk):
 32 morskie, w powiatach: gryfickim – 1, kamieńskim – 3, kołobrzeskim – 8,
sławieńskim – 7, koszalińskim – 10; m. Świnoujście – 3 oraz
 45 śródlądowych, w powiatach: białogardzkim – 1, choszczeńskim – 3, drawskim – 8,
goleniowskim – 2, gryfińskim - 5, kamieńskim – 1, kołobrzeskim – 1, myśliborskim –
3, polickim – 2, pyrzyckim – 2, sławieńskim – 1, stargardzkim – 1, szczecineckim – 1;
wałeckim - 9, łobeskim – 5.
Właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni w I półroczu 2015 r. pobrali łącznie 19
próbek wody z miejsc wykorzystywanych do kąpieli. Nie stwierdzono zakwestionowanych
próbek wody. Organizatorzy w tym okresie pobrali łącznie 127 próbek wody, z których
zakwestionowano 1 próbkę w pow. gryfińskim, na miejscu wykorzystywanym do kąpieli
Steklno ze względu na przekroczenia dopuszczalnej liczby bakterii Escherichia coli. W
związku z czym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gryfinie wydał orzeczenie o
braku przydatności wody do kąpieli z dnia 25.06.2015 r. znak: PS-N-HK/4415/282/15.
Sprawdzające badania wody nie wykazały przekroczeń w związku z czym Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gryfinie wydał orzeczenie o przydatności wody do kąpieli
z dnia 02.07.2015 r., znak: PS-N-HK/4415/292/15.
62
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie na
bieżąco wydawał stosowne komunikaty informujące o przydatności wody do kąpieli w
miejscach wykorzystywanych do kąpieli na terenie woj. zachodniopomorskiego. Komunikaty
te na bieżąco umieszczano na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w
Szczecinie pod adresem http://www.wsse.szczecin.pl .
Ryc. 3 Liczba i rodzaj miejsc wykorzystywanych do kąpieli w latach 2012-2015
Miejsca wykorzystywane do kąpieli
śródlądowe
60
51
50
morskie
50
48
45
liczba
40
32
30
23
21
20
14
10
0
2012
2013
2014
2015
rok
Wnioski:
1. W sezonie kąpielowym 2015 zmniejszeniu uległa liczba zorganizowanych kąpielisk
(45), tj. o 2 mniej niż w sezonie kąpielowym 2014. Zwiększyła się liczba miejsc
wykorzystywanych do kąpieli (77), w porównaniu do sezonu kąpielowego 2014, gdzie
zorganizowane były 73 miejsca. Jedynie w pow. świdwińskim podobnie jak w latach
ubiegłych nie zorganizowano ani kąpielisk ani miejsc wykorzystywanych do kąpieli.
4.4. Pływalnie
Za zapewnienie bezpieczeństwa kąpiących się osób jest odpowiedzialny podmiot
prowadzący działalność, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie
osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. Nr 208, poz. 1240). W przypadku
pływalni jest to osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nieposiadająca
osobowości prawnej, która prowadzi działalność w tym zakresie oraz właściwy miejscowo
wójt (burmistrz, prezydent miasta), zwani „zarządzającym obszarem wodnym”.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej ze względu na swoje zadanie statutowe, w tym m.in.
zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych oraz ochronę osób korzystających z pływalni,
wykonywały badania wody z częstotliwością i zakresem ustalonym w harmonogramach
pobierania próbek wody.
Pływalnie zaopatrywane są w przeważającej części w wodę pochodzącą z sieci
wodociągowych oraz wyposażone są w automatyczne systemy oczyszczania i cyrkulacji
wody, zapewniające automatyczne dozowanie środków dezynfekcyjnych oraz kontrolę
parametrów jakości wody.
63
4.4.1. Nadzór nad jakością wody w pływalni
236 pływalni, czyli basenów kąpielowych i wodnych urządzeń rekreacyjnych, w tym
7 Aqua Parków w następujących powiatach: w pow. białogardzkim – 2; w pow.
choszczeńskim – 2; w pow. goleniowskim – 4; w pow. gryfickim – 52; w pow.
gryfińskim – 1; w pow. kamieńskim – 23; w pow. kołobrzeskim – 63; w pow.
koszalińskim – 20; w pow. myśliborskim – 2; w pow. polickim – 8; w pow. pyrzyckim
– 1; w pow. sławieńskim – 16; w pow. stargardzkim – 3; w pow. szczecineckim – 3; w
pow. świdwińskim – 3; w pow. wałeckim – 1; w m. Szczecin – 16; w m. Świnoujście
– 16.
Należy nadmienić, że w pow. drawskim oraz w pow. łobeskim na przestrzeni ostatnich
lat brak jest obiektów, wyposażonych w pływalnie. Zaś największa liczba tego typu obiektów
zlokalizowana jest na terenie powiatu kołobrzeskiego – 63 baseny kąpielowe.
Pływalnie kryte zlokalizowane są najczęściej w: obiektach szkolnych, hotelach, obiektach
sportowych, ośrodkach wypoczynkowych, sanatoriach, zakładach opieki zdrowotnej oraz
Aqua parkach.
Pływalnie odkryte zlokalizowane są najczęściej w: ośrodkach wypoczynkowych, obiektach
sportowych.
Pływalnie mieszane zlokalizowane są najczęściej w: ośrodkach wypoczynkowych, Aqua
parkach, hotelach oraz sanatoriach.
Aqua Parki stanowią: 3 obiekty kryte oraz 4 obiekty mieszane.
Z uwagi na brak obowiązujących przepisów prawnych, dotyczących prowadzenia
nadzoru nad jakością wody w pływalniach, Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni na
nadzorowanym terenie indywidualnie podejmowali decyzję o zakresie i o częstotliwości
badania próbek wody. Nadzór sprawowano w oparciu o ustalone „Harmonogramy pobierania
próbek wody”.
Nadzór nad jakością wody sprawowany jest przede wszystkim przez właścicieli obiektów,
którzy coraz częściej na własny koszt prowadzili badania wody na pływalniach. Na terenie
powiatu kołobrzeskiego zarządcy basenami kąpielowymi i wodnymi urządzeniami
rekreacyjnymi najczęściej przeprowadzali badanie próbek wody we własnym zakresie, tj. w
ramach tzw. kontroli wewnętrznej. Zaś w powiatach: choszczeńskim, polickim, pyrzyckim,
stargardzkim, wałeckim i m. Świnoujście próbki wody z basenów kąpielowych i wodnych
urządzeń rekreacyjnych pobierane były wyłącznie w ramach nadzoru sprawowanego przez
Państwową Inspekcję Sanitarną.
Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni po zatwierdzeniu przez Zachodniopomorskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie harmonogramów
pobierania próbek wody z basenów kąpielowych na 2015 r. pobierali próbki wody z
częstotliwością 1 x na kwartał, a w przypadku obiektów szkolnych częstotliwość badania była
większa, tj. 1 x na miesiąc.
Na ogół zakres badania obejmował wskaźniki zanieczyszczenia mikrobiologicznego:
ogólna liczba mikroorganizmów tworzących kolonie w 1 ml wody po 48 h inkubacji, bakterie
grupy coli, Escherichia coli, gronkowce koagulazo-dodatnie, Pseudomonas aeruginosa oraz
oznaczenie stężenia chloru wolnego i chloru związanego.
W okresie sprawozdawczym pobrano i przebadano łącznie 1 018 próbek wody z
basenów kąpielowych i wodnych urządzeń rekreacyjnych. Państwowi Powiatowi Inspektorzy
64
Sanitarni zaplanowali pobranie 652 próbek wody, pobrano zaś 691 próbek. Różnica ta wynika
przeważnie z pobierania dodatkowych próbek w przypadku kwestionowania jakości wody.
Zarządzający basenami kąpielowymi i wodnymi urządzeniami rekreacyjnymi w ramach tzw.
kontroli wewnętrznej pobrali 327 próbek wody.
Sposród pobranych próbek zakwetionowanych było ogółem 59 (5,8 %) próbek wody, w
tym42 (4,1 %) ze względu na stwierdzone zanieczyszczenie mikrobiologiczne oraz 17 (1,7 %)
ze wzgledu na wysokie stężenie chloru.
W przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody właściwi
państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni nakazywali unieruchomienie obiektu i podjęcie
skutecznych działań naprawczych w celu wyeliminowania z wody niebezpiecznych dla
zdrowia mikroorganizmów. Przyczynami wystąpienia zanieczyszczenia mikrobiologicznego
wody może być niespełnienie wymagań higienicznych w zakresie prawidłowej eksploatacji
pływalni
oraz
nieprzestrzeganie
obowiązujących
rygorów
sanitarnych
i
przeciwepidemicznych przez osoby kąpiące się lub personel.
W związku z powyższym wydanych zostało 8 decyzji administracyjnych, zakazujących
korzystania z kąpieli w basenach kąpielowych i wodnych urządzeniach rekreacyjnych oraz
nakazujących przeprowadzenie skutecznej dezynfekcji wody: w pow. kamieńskim – 1; w
pow. kołobrzeskim - 2; w pow. sławieńskim -1; m.Szczecin - 2; w pow. świdwińskim – 1; w
pow. myśliborskim – 1.
Zaś sprawdzające badania próbek wody potwierdziły skuteczność przeprowadzonych działań
naprawczych. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydanych zostało łącznie 8
decyzji – rachunków na kwotę 693, 92 zł.
4.4.2. Stan sanitarny pływalni
W trakcie I półrocza 2015 r. nadzorem organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej
objęto 236 pływalni, czyli basenów kąpielowych i wodnych urządzeń rekreacyjnych, z
których 104 skontrolowano pod względem stanu sanitarno – technicznego obiektów
przeprowadzając 121 kontroli.
Na ogół stan techniczny basenów był poprawny, lecz stan bieżącej czystości budził
zastrzeżenia.
Stwierdzono zły stan sanitarno – techniczny pływalni w następujących powiatach:
kołobrzeskim, gdzie uchybienia dotyczyły głównie: ubytków na ścianach i brudnych ścian w
przebieralniach, w m. Szczecin, gdzie uchybienia dotyczyły stanu sanitarno - technicznego
stalowych belek – elementów konstrukcyjnych stropu hali basenowej oraz w m. Świnoujście,
gdzie uchybienia dotyczyły odprysków farby na ościeżnicach drzwi w toaletach, brudnych,
przerdzewiałych kratek wentylacyjnych a także niewłaściwego stanu technicznego
pomieszczenia szatni.
Stwierdzony zły stan higieniczno – sanitarny pływalni w powiatach: gryfickim, gdzie
uchybienia dotyczyły głównie brudnych umywalek w pomieszczeniu maszynowni, środków
do dezynfekcji przetrzymywanych bezpośrednio na podłodze oraz w pow. kołobrzeskim i
kamieńskim, gdzie uchybienia dotyczyły głównie braku wydzielonego miejsca lub
pomieszczenia do przechowywania zapasu czystych ręczników, braku apteczek I-szej
pomocy, braku tacek kwasoodpornych w pomieszczeniach dozowania kwasu siarkowego.
Stwierdzony zły stan techniczny obiektu w pow. gryfickim, gdzie uchybienia
dotyczyły głownie zacieków na kasetonach, braku podestów na środki chemiczne, braku
urządzeń do dezynfekcji stóp oraz w pow. kamieńskim, świdwińskim, m. Szczecin, gdzie
uchybienia dotyczyły głównie: powierzchni ścian i sufitów w kabinach prysznicowych oraz
powierzchni posadzki w pomieszczeniu uzdatniania wody.
65
W okresie I półrocza 2015 r. w związku z powyższymi nieprawidłowościami
wydanych zostało ogółem 12 decyzji administracyjnych:
– w pow. gryfickim – 2 decyzje w zakresie
braku podestów przeznaczonych do przechowywania środków do dezynfekcji w
pomieszczeniu dozowania podchlorynu sodu, zacieków na kasetonach sufitowych w
pomieszczeniu kierownika obiektu oraz w ciągach komunikacyjnych przy szatniach z
terminem wykonania do dnia 30.04.2015 r. (decyzja wykonana) oraz do dnia 31.08.2015
r. w odniesieniu do braku procedur obsługi urządzeń służących do uzdatniania wody.
– w pow. kołobrzeskim – 5 decyzji w zakresie
braku ratunkowego natrysku wodnego w pomieszczeniu dozowania kwasu siarkowego, na
stanowisku dozowania substancji chemicznych, braku środków ochrony indywidualnej,
brudnych i łuszczących się ścian oraz plam i zacieków na suficie w przebieralniach i w
pomieszczeniu z natryskami (2 decyzje wykonano).
– w pow. świdwińskim – 1 decyzja w zakresie
złego stanu sanitarno – technicznego ścian i sufitu w pomieszczeniu z natryskami,
pomieszczeniu gospodarczym oraz w pomieszczeniu uzdatniania wody. Decyzja z
terminem wykonania do dnia 30.06.2015 r. została wykonana.
– pow. kamieńskim – 1 decyzja w zakresie
prolongaty wykonania obowiązku z decyzji wydanej dnia 12.06.2014 r. dotyczącej ścian,
sufitów i podłóg w pomieszczeniach: uzdatniania wody, sanitarno – higienicznym,
chlorowni, składowania środków dezynfekcyjnych z terminem wykonania do dnia
30.11.2015 r.
– w m. Świnoujście – 2 decyzje w zakresie
złego stanu sanitarno – technicznego drzwi, ościeżnic w szatniach i silikonów na styku
podłóg ze ścianami w pomieszczeniach z natryskami z terminem wykonania do dnia
31.03.2015 r. oraz 15.04.2015 r. (decyzje wykonane).
– m. Szczecin - 1 decyzja w zakresie
złego stanu sanitarno – technicznego stalowych belek – elementów konstrukcyjnych
stropu hali basenowej z terminem wykonania do dnia 29.02.2016 r.
Łącznie w okresie sprawozdawczym wydano: 3 zalecenia i wszczęto 14 postępowań,
administracyjnych, z których 2 umorzono.
Wnioski:
Korzystnym
zjawiskiem
zaobserwowanym
jest
wzrost
świadomości
właścicieli/zarządców basenów kąpielowych w zakresie odpowiedzialności za jakość
zdrowotną wody basenowej co przejawia się w sukcesywnym wprowadzeniem przez
nich badań wody basenowej w ramach środków własnych w tzw. kontroli
wewnętrznej (obok tzw. kontroli urzędowej sprawowanej przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej).
V. STAN SANITARNY PODMIOTÓW DZIAŁALNOŚCI LECZNICZEJ
5. Podmioty działalności leczniczej
W I półroczu 2015r. odnotowano wzrost liczby podmiotów działalności leczniczej
będących pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w stosunku do lat ubiegłych.
Zarejestrowanych było 4101 podmiotów tj. o 103 więcej niż w I półroczu 2014r. W
analizowanym okresie przeprowadzono 1932 kontrole przez pion epidemiologii, w tym 1666
kontroli planowych, tj. o 160 kontrole mniej niż w I półroczu 2014 roku i 266
pozaplanowych, tj. o 122 kontroli mniej niż w I półroczu 2014 roku. Kontrole pozaplanowe
66
najczęściej wynikają z interwencji, wniosków o wydanie opinii sanitarnych dot. spełnienia
warunków sanitarno-higienicznych pomieszczeń adekwatnych do rodzaju świadczeń
leczniczych oraz kontroli sprawdzających.
Na terenie woj. zachodniopomorskiego pod nadzorem Państwowej Inspekcji
Sanitarnej w I półroczu 2015r. znajdowało się 36 szpitali oraz 6 podmiotów leczniczych,
które świadczą usługi jako szpitale jednego dnia. Wykaz szpitali publicznych i
niepublicznych wraz z liczbą łóżek został przedstawiony w tabeli nr 24.
Należy podkreślić, że 2 szpitale w ewidencji funkcjonują w obiektach na terenie 2
powiatów tj. SPSK Nr 1 w Szczecinie również w Policach, Szpital SP ZZOZ w Gryficach,
także w filii w Resku, natomiast Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "ZDROJE" w Szczecinie obejmuje również strukturalnie budynek szpitala
dziecięcego przy ul. Św. Wojciecha w Szczecinie. Ponadto w szpitalach w Szczecinku i
Koszalinie nadal działają inne podmioty o statusie szpitala będące wyodrębnionymi
niepublicznymi podmiotami działalności leczniczej.
W Samodzielnym Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym przy ul.
Arkońskiej 4 w Szczecinie od marca 2015r. funkcjonuje Poradnia Onkologiczna z Punktem
podawania cytostatyków. Natomiast w Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1
PUM przy ul. Siedleckiej 2 w Policach powstała Klinika Perinatologii, Położnictwa i
Ginekologii (z połączenia Kliniki Medycyny Rozrodu i Ginekologii oraz Kliniki Medycyny
Matczyno-Płodowej).
Na koniec I półrocza 2015r. przez Zachodniopomorskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie objęte kontrolą 12 podmiotów
leczniczych.
Tab.24.
Wykaz szpitali publicznych i niepublicznych na terenie woj.
zachodniopomorskiego będących pod nadzorem PPIS i ZPWIS w Szczecinie (bez szpitali
uzdrowiskowych) - stan na 30.06.2015r.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Nazwa i adres szpitala
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 PUM
ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
Filia Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 1 PUM
ul. Siedlecka 2, 72-010 Police
Specjalistyczny Szpital im. prof. A. Sokołowskiego
ul. Sokołowskiego 11, 70-891 Szczecin – Zdunowo
Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej "ZDROJE"
ul. Mączna 4, 70-780 Szczecin, z filią przy ul. Św. Wojciecha
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 2 PUM
Al. Powstańców Wielkopolskich 72, 70-111 Szczecin
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony
ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin
Zachodniopomorskie Centrum Onkologii ul. Strzałowska 22, 71-730 Szczecin
ZOZ Szpital Aresztu Śledczego Areszt Śledczy ul. Kaszubska 28, 70-952 Szczecin
Centrum Narodzin Mamma, ul. Sowia 38, 70-794 Szczecin
AMC Art. Medical Center Sp. z o.o., Spółka komandytowa,
ul. Langiewicza 28/U1, Szczecin
Szpital Wojewódzki im. Mikołaja Kopernika
ul. Chałubińskiego 7,75-581 Koszalin
Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc
ul. Niepodległości 44/48, 75-252 Koszalin
Środkowopomorskie Centrum Zdrowia Psychicznego „MEDISON”- Szpital
ul. Słoneczna 15, 75-642 Koszalin
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „UROMED”
ul. Głowackiego 7, 75-402 Koszalin
67
liczba łóżek
664
182
437
914
431
717
241
84
15
10
568
92
94
10
Prywatna Lecznica Chirurgiczna "Praxis"
ul. Armii Krajowej 7, 75-200 Koszalin
Szpital Barlinek Sp. z o.o.
15.
ul. Szpitalna 10, 74-320 Barlinek
Szpital w Dębnie Spółka z o.o.
16.
ul. Kościuszki 58, 74-400 Dębno
14.
8
180
162
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
ul. Niechorska 27, 72-300 Gryfice
Filia SPZZOZ ul. Niechorska 27, 72-300 Gryfice
Szpital w Resku ul. Szpitalna 8, 72-315 Resko
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
ul. Niedziałkowskiego 4A, 73-200 Choszczno
Szpital Powiatowy w Pyrzycach
ul. Jana Pawła II 2, 74-200 Pyrzyce
Szpital Miejski im. Jana Garduły w Świnoujściu Sp. z o.o.
ul. Mieszka I 7, 72-600 Świnoujście
Szpitalne Centrum Medyczne Sp. z o.o.
ul. Nowogardzka 2, 72-100 Goleniów
Samodzielny Publiczny Szpital Rejonowy
ul. Wojska Polskiego 7, 72-200 Nowogard
„Szpitale Polskie” S.A. Katowice ul. Piotrowicka 17 – Drawskie Centrum Specjalistyczne
Polskie S.A., ul. Chrobrego 4, 78-500 Drawsko Pomorskie
Centrum Sercowo-Naczyniowe w Drawsku-Pomorskim, ul. B. Chrobrego 4, 78-500 Drawsko
Pomorskie pod patronatem spółki „NAFIS” S.A. z siedzibą w Poznaniu
Samodzielny Publiczny Wielospecjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej
ul. Wojska Polskiego 27, 73-110 Stargard Szczeciński
Regionalne Centrum Medyczne w Białogardzie Sp. z o.o.
ul. Chopina 29, 78-200 Białogard
Regionalny Szpital w Kołobrzegu
ul. Łopuskiego 31, 78-100 Kołobrzeg
Szpital Powiatowy w Sławnie
ul. I-go Pułku Ułanów 9, 76-100 Sławno
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z o.o.
ul. Parkowa 5, 74-100 Gryfino
Szpital Św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim, ul. Szpitalna 10 – filia EMC Instytut Medyczny
S.A., 54-144 Wrocław, ul. Pilczycka 144-148
Centrum Usług Szpitalnych Przyjazny Szpital w Połczynie-Zdroju Sp. z o.o. z siedzibą w
Połczynie-Zdroju przy ul. Gwardii Ludowej 5, 78-320 Połczyn-Zdrój
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o., ul. Kościuszki 38 w Szczecinku
32. Ponadto na terenie miasta Szczecinek działają nw. oddziały szpitalne będące samodzielnymi
podmiotami leczniczymi wykonującymi świadczenia szpitalne:
Oddział Kardiologii NZOZ „Centrum Kardiologii ALLENORT” ul. Kilińskiego 7
w Szczecinku, należący do Kliniki Allenort Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
Oddział Nefrologiczny, Centrum Usług Medycznych „Dializa” Sp. z o.o.
34.
ul. Kilińskiego 7/4,6, 78-400 Szczecinek
NZOZ „Centrum Okulistyki i Chirurgii Oka” przy ul. Kościuszki 38b należący
35. do Pomorskiego Ośrodka Diagnostyki Medycznej PODIMED Sp. z o.o. ul. Spółdzielcza 8
w Szczecinku
Ponadto na terenie Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie działa:
36. Oddział
Radioterapii w Koszalinie ul. Chałubińskiego 7, należący do AFFIDEA
ONKOTERAPIA Sp. z o.o. w Warszawie, ul. Mokotowska 49
33.
470
82
401
157
112
196
131
146
17
309
362
424
161
159
93
104
180
12
18
10
35
Pod nadzorem PSSE w Szczecinie znajduje się również 6 podmiotów leczniczych, które
świadczą usługi jako szpitale jednego dnia:
 Mediklinika Sp. z o.o., ul. Mickiewicza 55, 70-385 Szczecin - liczba łóżek - 5;
68
 Artplastica Zakład Leczniczy Sp. z o. o. Spółka Komandytowa ul. Wojciechowskiego 7,
71-476 Szczecin - liczba łóżek - 6;
 Zachodniopomorskie Centrum Chirurgiczne JASEŁKOWA, ul. Jasełkowa 6, 71-804
Szczecin - liczba łóżek - 2;
 Dom Lekarski S.A. w Szczecinie Ośrodek, ul Gombrowicza 23, 70-785 Szczecin – liczba
łóżek – 6;
 SONOMED Sp. z o.o., ul. Bandurskiego 98/U12, 71-685 Szczecin – liczba łóżek – 5;
 Optegra Klinika Okulistyczna w Szczecinie OPTEGRA POLSKA Sp. o.o., ul.
Mickiewicza 140, 71-153 Szczecin – liczba łóżek – 3.
5.1.
Stan techniczny i funkcjonalny szpitali
Większość szpitali ma pozytywnie zaopiniowane przez Zachodniopomorskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie programy
dostosowawcze do obowiązujących przepisów. Na podstawie przepisów ustawy z dnia 15
kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 618 z późn. zm.) oraz
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011r. w sprawie wymagań, jakim powinny
odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 31, poz.158). dostosowanie pomieszczeń i urządzeń zakładów opieki
zdrowotnej do wymogów rozporządzenia zostało wydłużone do 31 grudnia 2016r.
W analizowanym okresie w szpitalach kontynuowano wcześniej rozpoczęte remonty i
prace modernizacyjne, jak również przeprowadzano bieżące prace mające na celu
dostosowanie obiektów do właściwego stanu sanitarno-technicznego. Prace remontowomodernizacyjne i adaptacyjne, które poprawiały stan techniczny i funkcjonalny szpitali dot.
m.in.:
 W Szpitalu Wojewódzkim w Koszalinie przy ulicy Chałubińskiego 7 w lutym 2015
roku został uruchomiony w nowych pomieszczeniach poddanych modernizacji Oddział
Urologii (adaptowane pomieszczenia Oddziału Wewnętrznego „C”). Zorganizowana
izolatka posiada własny węzeł sanitarny wyposażony w kabinę natryskową, WC, myjniędezynfektornię (do izolatki prowadzi wejście poprzez śluzę umywalkowo-fartuchową).
 W Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 2 w Szczecinie wykonana
została izolacja pionowa ścian przy RTG w budynku H, zabudowa na pojemniki z
odpadami przy budynku A, przebudowa Pracowni Implantacji Stymulatorów oraz
instalacja teletechniczna z gniazdami. Ponadto w trakcie realizacji jest termomodernizacja
i przebudowa budynków szpitala, wymiana kanalizacji wewnętrznej oraz przełożenie
centrali wentylacyjnej. Ponadto zakończono remont Kliniki Kardiochirurgii, której
pomieszczenia zaopiniowano po remoncie oraz wydano opinie sanitarne dla pomieszczeń
Oddziału Onkologii Klinicznej, Kliniki Ginekologii Operacyjnej i Onkologii
Ginekologicznej Dorosłych i Dziewcząt a także Zintegrowanego Bloku Operacyjnego.
 W Samodzielnym Publicznym Specjalistycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej
„ZDROJE” w Szczecinie wykonano łącznik 1A/15 i 1A/16 w realizowanym zadaniu
inwestycyjnym „Utworzenie Zachodniopomorskiego Centrum Opieki nad Kobietą i
Dzieckiem w SPS ZOZ Zdroje”. Do pomieszczeń łącznika przeprowadzono laboratorium
mikrobiologiczne i laboratorium analityczne. Pozytywnie zaopiniowano pomieszczenia i
wyposażenie Poradni Hematologicznej.
 W Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1 PUM w Szczecinie
przeprowadzono remont poprzez malowanie niektórych pomieszczeń w Klinice
Psychiatrii, Klinice Chirurgii Dziecięcej i Onkologii, Klinice Neurologii, Klinice
Otolaryngologii i Onkologii, Klinice Reumatologii oraz Szpitalnym Oddziale
Ratunkowym. Ponadto zostało uruchomione Centrum Diagnostyki i Leczenia
Nowotworów Dziedzicznych, w którym wykonywane są świadczenia zdrowotne w
69








zakresie: Medycyny Nuklearnej; Centralnego Bloku Operacyjnego; Kliniki Hematologii z
pododdziałem onkologii klinicznej i pododdziałem transplantacji szpiku kostnego Kliniki
Ortopedii, Traumatologii i Onkologii Narządu Ruchu Izby Przyjęć dla Klinik
znajdujących się w obrębie Centrum Diagnostyki i Leczenia Nowotworów
Dziedzicznych, Poradni: Onkologicznej, Ginekologii Dziecięcej i Dziewczęcej,
Hematologii, Ortopedyczno – Urazowej, Chirurgii Onkologicznej, Genetycznej, Chirurgii
Szczękowej oraz Kliniki Chirurgii Ogólnej i Onkologii w obrębie działalności
ambulatoryjnej i stacjonarnej.
W Samodzielnym Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Szczecinie
wymieniono część stolarki okiennej, wymieniono część pokrycia dachu na budynku A
wraz z przemurowaniem kominów i wymianą orynnowania. Przebudowano
pomieszczenia na pracownie cytostatyków w budynku Apteki Szpitalnej, fragmentu
budynku M na potrzeby Centrum Diagnostyki Obrazowej, zakończono roboty polegające
na przebudowie budynku byłej Apteki Szpitalnej na Laboratorium Szpitalne i Zakład
Patomorfologii. Część robót budowlanych w trakcie realizacji. Ponadto zaopiniowane
były następujące pomieszczenia: Poradni Reumatologicznej, Zakładu Radiologii i
Diagnostyki Obrazowej, Poradni Onkologicznej z Punktem Podawania Cytostatyków przy
ul. Arkońskiej 4 oraz Poradni Endokrynologicznej w budynku przy ul. Broniewskiego 22.
W Zachodniopomorskim Centrum Onkologii w Szczecinie zakończono prace
budowlano-instalacyjne na inwestycji pn. „Przebudowa budynku administracyjnego ze
zmianą sposobu użytkowania pomieszczeń oraz przebudową instalacji zewnętrznych i
zagospodarowaniem terenu”.
W Specjalistycznym Szpitalu im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie odnowiono
poprzez malowanie pomieszczenia w Oddziale VII, Sali bariatrycznej w Oddziale I,
dyżurki pielęgniarek, gabinetu rehabilitacyjnego i pomieszczeń gospodarczych Oddziału
III oraz wykonano remont klatki schodowej i pomieszczenia biurowego w Dziale
Administracji.
W Szpitalu Aresztu Śledczego w Szczecinie przeprowadzono całkowity remont
pomieszczenia Izby Chorych oraz wydzielono i wyremontowano stanowiska natryskowe
przystosowane dla osób niepełnosprawnych w łaźniach.
W Drawskim Centrum Specjalistycznym w dalszym ciągu trwa remont w poradni
chirurgicznej i ortopedycznej oraz ciągów komunikacyjnych na parterze w Przychodni
Przyszpitalnej. Ponadto przeprowadzane są bieżące prace remontowe.
W Szpitalu Powiatowym Sp. z o.o. w Gryfinie wykonano następujące prace remontowe:
w Oddziale Internistycznym – dostosowanie łazienek dla osób niepełnosprawnych,
wymiana 1 brodzika, uzupełnienie ubytków w glazurze ściennej i podłogowej, malowanie
łazienek i korytarza, w gabinecie USG – wymiana wykładziny podłogowej i malowanie,
w piwnicy – remont łazienki dla personelu, remont magazynu medycznego bloku
operacyjnego oraz częściowe przełożenie dachu na budynku szpitala.
W SPZOZ w Choszcznie przeprowadzono remont instalacji wodno-kanalizacyjnej,
instalacji elektrycznej, malowanie sekretariatu, gabinetu lekarskiego, gabinetu ordynatora
oddziału położniczo-ginekologicznego, brudownika w budynku nr 7 oddziału
rehabilitacji, oddziału chirurgicznego, oddziału wewnętrznego oraz pracowni RTG.
Ponadto w laboratorium, na sali obserwacyjnej oraz przedsionku SOR-u wykonano
wymianę płytek oraz malowanie. Także przeprowadzono remont dachu budynku zaplecza
leczniczo-diagnostycznego.
W Szpitalu Regionalnym w Kołobrzegu przeprowadzono remont wysokiego i niskiego
parteru budynku A i C – bloku operacyjnego. Trwają prace związane z modernizacją
(wymiana grzejników oraz oświetlenia na klatkach schodowych). W budynku
D rozpoczęto prace remontowe w poradniach specjalistycznych.
70










W Szpitalu w Szczecinku Sp. z o.o. oddano do użytku pomieszczenia i urządzenia
Oddziału Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej wraz z blokiem operacyjnym ortopedycznym
usytuowane na II piętrze nowego pawilonu oraz zaopiniowano pomieszczenia
Laboratorium Mikrobiologicznego zlokalizowanego na wysokim parterze budynku przy
ul. Ordona 22 (budynek PSSE w Szczecinku), które organizacyjnie funkcjonują od
stycznia 2015r. jako część Szpitala. Ponadto przeprowadzono malowanie korytarza,
łazienek, sali 103, 104, 108, gabinetu lekarskiego, świetlicy, brudownika, pokoju i
korytarza w dziale zamówień publicznych, toalety dla personelu w oddziale dziecięcym i
chirurgicznym.
W dalszym ciągu trwa modernizacja oddziału ginekologiczno-położniczego i oddziału
pediatrycznego (planowo - do kwiecień 2016 roku).
W Samodzielnym Publicznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach na
bieżąco prowadzane były remonty pomieszczeń.
W Regionalnym Centrum Medycznym w Białogardzie Sp. z o.o. przeprowadzono
remont w obrębie Oddziału Intensywnej Terapii i Anestezjologii – malowanie całego
oddziału oraz naprawy bieżące.
W Szpitalnym Centrum Medycznym w Goleniowie Sp. z o.o. trwa modernizacja
oddziału ginekologiczno- położniczego i oddziału wewnętrznego (planowo do kwietnia
2016r.).
W Szpitalu Powiatowym w Sławnie przeprowadzono remont bieżący Oddziału
Reumatologii, pomieszczeń Izby Przyjęć oraz remont części pomieszczeń składowania
bielizny. Dokonano adaptacji pomieszczenia na dodatkowe WC w pracowni endoskopii,
także adaptowano pomieszczenia na szatnie dla pracowników działu technicznego oraz
dla pracowników Oddziału Chirurgiczno-Ortopedycznego.
W Szpitalu Powiatowym w Pyrzycach przeprowadzono remont brudownika na Izbie
Przyjęć, także wyremontowano pomieszczenia kuchni głównej, szatni pracowników
placowych, wykonano remont magistrali zimnej wody z częściową wymianą instalacji
elektrycznej oraz przeprowadzono adaptację pomieszczeń po oddziale położniczoginekologicznym na oddział wewnętrzny. Ponadto w Zakładzie Opiekuńczo –
Leczniczym zostało wyremontowano 3 sali chorych, 2 łazienki oraz magazynek.
W Szpitalu w Dębnie Sp. z o.o. przeprowadzone remonty w zakresie przebudowy
pomieszczenia przeznaczonego na utworzenie izolatki przy Izbie przyjęć, przebudowy
pomieszczeń w celu adaptacji pod nowa lokalizację Poradni chirurgicznej.
Wyremontowano i zaadaptowano pomieszczenie przeznaczone dla „pro morte” przy
prosektorium, przystosowano część holu przy poradniach na I piętrze w celu utworzenia
pracowni badań wysiłkowych i badań USG. Rozpoczęto remont budynku magazynu
odpadów medycznych oraz budynku prosektorium.
W Samodzielnym Publicznym Wielospecjalistycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej
w Stargardzie Szczecińskim wykonano remonty bieżące w Oddziałach:
Rehabilitacyjnym, Chirurgii Ogólnej, Chorób Wewnętrznych, Pediatrii, Otolaryngologii
oraz Specjalistycznych poradniach przyszpitalnych. W Oddziale GinekologicznoPołożniczym przekształcono pomieszczenie magazynowe na łazienkę dla pacjentek.
W Szpitalu w Barlinku Sp. z o.o. przeprowadzono remonty doraźne w obiektach
szpitalnych (malowanie, naprawy bieżące – oddział chirurgiczny, blok
operacyjny).Ponadto zaopiniowano pomieszczenia poradni onkologicznej ( funkcjonującej
w istniejącej Poradni „K” w budynku C szpitala.
W Szpitalu Miejskim im. Jana Garduły w Świnoujściu Sp.z o.o. zaopiniowano
pomieszczenia i urządzenia Poradni Skórno- Wenerologicznej zlokalizowanej na parterze
budynku
71
W związku ze stwierdzonymi w czasie kontroli nieprawidłowościami w I półroczu
2015r. egzekwowano obowiązki decyzjami nakazującymi ich usunięcie oraz terminowość
decyzji wydanych w latach poprzednich. Ze względu na sytuację finansową szpitali nałożone
obowiązki wykonywane były sukcesywnie, terminy wykonania części zaleceń w niektórych
podmiotach były przedłużone.
Ponadto szpitale skontrolowane zostały pod kątem przestrzegania przepisów dot.
zakazu palenia tytoniu na terenie zoz zgodnie z ustawą z dn. 09.11.1995 o ochronie zdrowia
przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 298).
Nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości. Problem z zakazem palenia dot. natomiast
oddziałów psychiatrycznych, w których, ze względu na specyfikę chorób pacjentów
przebywających w tych oddziałach, trudno jest wyegzekwować ten zakaz.
Szczególną uwagę podczas czynności kontrolnych prowadzonych w szpitalach
poświęcano sprawdzeniu wdrożenia procedur przeciwepidemicznych i postępowania w
przypadku podejrzenia/stwierdzenia zachorowania na chorobę wysoce zakaźną, w tym
gorączkę krwiotoczną Ebola. Zakres kontroli dotyczył również dostosowania infrastruktury i
organizacji szpitala w zakresie możliwości czasowej/ stałej izolacji pacjenta podejrzanego o
zachorowanie lub z chorobą o wysokim potencjale zakaźności oraz uwzględniających
zapewnienie warunków bhp personelowi zwłaszcza w kontekście środków ochrony osobistej.
5.1.1
Dezynfekcja
Podobnie jak w latach ubiegłych w I półroczu 2015r. w szpitalach woj.
zachodniopomorskiego do dezynfekcji stosowano preparaty, które posiadały wpis do rejestru
prowadzonego przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i
Produktów Biobójczych oraz znak zgodności CE (znak bezpieczeństwa).
Dobór preparatów uzależniony był od ich zastosowania tj. rodzaju powierzchni,
stopnia zabrudzenia, możliwości organizacyjnych, kompatybilności ze środkiem
dezynfekcyjnym. Zabiegi dezynfekcyjne stosowane były we wszystkich obszarach mających
kontakt z materiałem organicznym. Stosowane preparaty dezynfekcyjne dobierano właściwie
pod względem przeznaczenia i spektrum działania.
Mycie i dezynfekcja narzędzi wielokrotnego użytku odbywała się w gabinetach
zabiegowych, a także w wydzielonych pomieszczeniach centralnych sterylizatorni oraz na
blokach operacyjnych. Środki dezynfekcyjne stosowane w placówkach przygotowywane
były w oddziałach przez osoby przeszkolone wyposażone w środki ochrony indywidualnej
lub/i pracowników firm zajmujących się utrzymaniem czystości w szpitalu, na podstawie
stosownych umów.
Środki dezynfekcyjne przechowywane były w dyżurkach i gabinetach zabiegowych
w zamkniętych szafach lub w wydzielonych pomieszczeniach gospodarczych. Zaopatrzenie w
środki dezynfekcyjne dla potrzeb wszystkich szpitali było wystarczające.
Proces mycia i dezynfekcji endoskopów jest w większości szpitali
zautomatyzowany, co przyczynia się w znacznej mierze do zwiększenia bezpieczeństwa
pacjentów. Postępowanie w zakresie dekontaminacji z akcesoriami endoskopowymi w
większości podmiotów było prawidłowe. Do badań i zabiegów endoskopowych używane są
wyłącznie endoskopy ze szczelną optyką, umożliwiającą ich mycie i dezynfekcję w pełnym
zanurzeniu. Endoskopy przechowywane są w szafach, w pozycji wiszącej- podczas kontroli
zwracano uwagę na zabezpieczenie przed wtórną kontaminacją sprzętu po dezynfekcji.
Na koniec I półrocza 2015r. na terenie woj. zachodniopomorskiego w użytku
funkcjonowały 2 komory dezynfekcyjne w SPZZOZ w Gryficach oraz od 01.02.2015 roku w
Specjalistycznym Szpitalu im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie, która usytuowana jest w
obszarze Centralnej Stacji Przygotowania Łóżek.
72
Dezynfekcji komorowej podlegały materace, koce i poduszki. Koce i poduszki
poddawane były również procesom dezynfekcji z zastosowaniem środków piorącodezynfekujących w pralniach wewnętrznych lub zewnętrznych.
Ponadto celem ochrony materacy przed zanieczyszczeniem w części szpitali
użytkowane są pokrowce z „ekolastiku” pozwalające na pranie ich w temperaturze 90oC.
Zaopatrzenie w środki czystościowe, dezynfekcyjne oraz osłony foliowe do
transportu dla potrzeb poszczególnych szpitali było wystarczające.
5.1.2. Utrzymanie bieżącej czystości
W I półroczu 2015r. za utrzymanie bieżącej czystości i porządku w obrębie szpitali
znajdujących się na terenie woj. zachodniopomorskiego odpowiadały zewnętrzne firmy
sprzątające w 36,12% szpitali, natomiast w I półroczu 2014r. takie rozwiązanie przyjęto
w 28,57% szpitali.
W 55,56% szpitali usługi sprzątania w placówce nadal wykonywał personel.
Natomiast w 3 szpitalach (8,34%) usługi sprzątania w obszarach o podwyższonej aseptyce tj.
bloki operacyjne, Oddziały Położniczo-Noworodkowe, Anestezjologii i Intensywnej Terapii,
Poradnia Nabytych Niedoborów Immunologicznych, w Laboratoriach wykonywał
zatrudniony personel, w innych oddziałach za sprzątanie odpowiadały zewnętrzne firmy
sprzątające. W Szpitalu Aresztu Śledczego osobami odpowiedzialnymi za utrzymanie
bieżącej czystości byli osadzeni. Procesy utrzymania czystości oparte były na planie higieny
szpitalnej określającej obszar, techniki oraz częstotliwość sprzątania, w tym procedury mycia
i dezynfekcji sprzętu, a także pomieszczeń szpitalnych.
Zgodnie z planem higieny szpitalnej stosowano zasadę rozdziału sprzętu do
poszczególnych stref czystości. Usługi świadczone w zakresie utrzymania czystości i
porządku prowadzone były kompleksowo przy użyciu sprzętu specjalistycznego w ilości
zapewniającej ciągłość wykonywania czynności. Sprzęt do sprzątania przechowywany był w
wydzielonych pomieszczeniach lub w brudownikach na oddziałach. Osoby odpowiadające
bezpośrednio za sprzątanie współpracowały z pielęgniarkami oddziałowymi oraz
epidemiologicznymi w zakresie przestrzegania procedur przeciwepidemicznych.
Zapas środków czystościowych i dezynfekcyjnych służących do utrzymania
czystości w poszczególnych komórkach organizacyjnych szpitala był wystarczający.
Rażących zaniedbań w zakresie zachowania czystości bieżącej i porządku nie odnotowano. W
uzasadnionych sytuacjach wykonywano zabiegi deratyzacji oraz dezynsekcji, najczęściej w
pomieszczeniach piwnicznych i zapleczu szpitali. Interwencji w tym zakresie w
analizowanym okresie nie zgłaszano.
5.1.3. Sterylizacja
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. metody sterylizacji stosowane
w praktyce szpitalnej nie uległy zmianie, prowadzone były analogicznie do lat ubiegłych,
procesy sterylizacji w oparciu o metody termiczne oraz metody niskotemperaturowe.
Podstawową metodą sterylizacji w podmiotach działalności leczniczej od wielu lat jest
sterylizacja parowa – urządzenia tego typu stanowią 75,93% ogółu urządzeń sterylizacyjnych
w szpitalach woj. zachodniopomorskiego (108 urządzeń sterylizacyjnych).
Urządzenia sterylizacyjne w szpitalach były obsługiwane przez przeszkolony w tym
zakresie personel. Monitoring skuteczności procesów sterylizacji prowadzony był za pomocą
testów chemicznych i biologicznych. W sterylizatorach nowszego typu praca urządzeń
dokumentowana była w postaci wydruku komputerowego.
Sterylizację sprzętu medycznego w obrębie szpitali prowadziło 20 szpitali tj. 55,56%
ogółu placówek, 12 szpitali (tj. 33,33%) zlecało usługę sterylizacji firmom zewnętrznym,
natomiast 3 szpitale sterylizację sprzętu medycznego prowadziło w obrębie szpitali oraz
73
korzystało z usług firm zewnętrznych (tj. 5,71%). NZOZ „Medison” w Koszalinie pracował
wyłącznie w oparciu o sprzęt jednorazowy. Sterylizację dla własnych potrzeb oraz dla innych
szpitali jednocześnie (przeważnie w zakresie sterylizacji gazowej) prowadziło 25,71%
placówek. Ponadto część szpitali świadczyło usługi w zakresie sterylizacji dla przychodni i
indywidualnych praktyk lekarskich.
Do firm zewnętrznych świadczących usługi w zakresie sterylizacji dla szpitali woj.
zachodniopomorskiego należą, m.in.:
 Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych wykonawca CITONET, ul. Rolna 4
w Szczecinie, świadczące usługi dla: Szpitala Powiatowego Sp. z o.o., ul. Parkowa 5
w Gryfinie; SPSZOZ „Zdroje” ul. Mączna 4 w Szczecinie; SPWSZ ul. Arkońska 4 w
Szczecinie; Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii ul. Strzałkowska 22 w Szczecinie;
AMC Art. Medical Center ul. Langiewicza 28/U1; Centrum Narodzin Mamma, ul. Sowia
38, 70-794 Szczecin;
 109 Szpital Wojskowy z Przychodnią SPZOZ w Szczecinie dla SPWSZ, ul. Arkońska 4 w
Szczecinie;
 SPSK nr 1 PUM w Szczecinie dla SPWSZ, ul. Arkońska 4 w Szczecinie;
 Szpital w Szczecinku Sp. z o.o. dla: Centrum Okulistyki Oka i Chirurgii – Oddział
Okulistyczny; Klinika Allenort – Oddział Kardiologiczny ul. Kilińskiego 7 Szczecinek;
Przyjazny Szpital w Połczynie – Zdrój Sp. z o.o.
Ponadto usługi w zakresie sterylizacji przeważnie gazowej świadczyły również inne szpitale i
przychodnie:
 109 Szpital Wojskowy z Przychodnią SPZOZ w Szczecinie, ul. Piotra Skargi dla: Szpitala
Powiatowego w Pyrzycach oraz Szpitala Aresztu Śledczego w Szczecinie;
 NZOZ Nowy Szpital, ul. Narutowicza 6, 64-470 Kostrzyn nad Odrą dla Szpitala w Dębnie
Sp. z o.o., ul. Kościuszki 58;
 Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach dla
Regionalnego Centrum Medycznego w Białogardzie Sp. z o.o. ;
 Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 2 PUM, ul. Powstańców Wielkopolskich 72
w Szczecinie dla Specjalistycznego Szpitala im. Sokołowskiego 11, 70-891 Szczecin;
 Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Arkońska 4 dla
Samodzielnego Publicznego Szpitala Rejonowego w Nowogardzie;
 Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej ul. Niechorska 27 w Gryficach dla
Regionalnego Centrum Medycznego w Białogardzie ul. Chopina 29;
 Szpital Wojewódzki w Koszalinie, ul. Chałubińskiego dla: Specjalistycznego Zespołu
Gruźlicy i Chorób Płuc Koszalin ul. Niepodległości 44-48; Prywatnej Lecznicy
Chirurgicznej “PRAXIS” Koszalin ul. Armii Krajowej 7; Oddziału Radioterapii w
Koszalinie ul. Chałubińskiego 7, należący do AFFIDEA ONKOTERAPIA Sp. z o.o. w
Warszawie, ul. Mokotowska 49;
 Szpital w Szczecinku Sp. z o.o. dla: Przyjazny Szpital w Połczynie – Zdroju Sp. z o.o.,
Centrum Usług Medycznych – Oddział Nefrologiczny ul. Kilińskiego 7 Szczecinek;
Klinika Allenort – Oddział Kardiologiczny ul. Kilińskiego 7 Szczecinek.
W I półroczu 2015r. nie kwestionowano badań z kontroli sterylizacji parowej, co
świadczy o skuteczności tej metody w procesie sterylizacji.
Tab.25 Awaryjność sterylizatorów
zachodniopomorskiego
w
I
74
półroczu
2015r.
w
szpitalach
woj.
Rok
Liczba
sterylizatorów
%
7
Ilość
awarii
Awaryjność
w%
0
0
parowe
82
12
14,64%
na tlenek etylenu
10
0
0
plazmowe
5
0
0
parowo-formaldehydowy
4
0
0
Sterylizatory
na ciepło suche
I półrocze
2015
W I półroczu 2015r. odnotowano 12 awarii w grupie urządzeń sterylizacyjnych
parowych, co stanowi 14,64% (tabela nr 22). Każdorazowo po naprawie urządzeń
sterylizacyjnych przeprowadzany był kontrolny test biologiczny przed ich ponowną
eksploatacją. Ponadto wśród użytkowników urządzeń sterylizacyjnych nadal upowszechniano
wiedzę dot. monitoringu procesów sterylizacji w zależności od metody, opartą na aktualnych
„Ogólnych wytycznych sterylizacji wyrobów medycznych 2011” wskazującą m. in. na
konieczność stosowania wskaźników biologicznych procesu nie rzadziej niż raz na trzy
miesiące oraz po każdym usunięciu awarii, a także w każdym cyklu, gdy nie jest dostępny
automatyczny pomiar i zapis parametrów krytycznych procesu (dot. sterylizacji parowej).
5.1.4. Zaopatrzenie szpitali w wodę
W trakcie trwania I półrocza 2015 na terenie woj. zachodniopomorskiego funkcjonały
43 szpitale, jednak na potrzeby charakterystyki zaopatrzenia w wodę wyróżniono 51 obiektów
szpitalnych.
Podstawowym źródłem zaopatrzenia dla większości obiektów szpitalnych na terenie woj.
zachodniopomorskiego są wodociągi publiczne – 39 obiektów, dla 11 obiektów
podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę do spożycia jest wodociąg własny, natomiast dla
jednego szpitala - ujęcie wody należące do uzdrowiska. Rezerwowe źródło zaopatrzenia w
wodę stanowią: wodociąg własny, wodociąg sieciowy lub zbiorniki magazynujące wodę.
Spośród powyższych 51 obiektów szpitalnych 25 (49%) nie posiada rezerwowego źródła
zaopatrzenia w wodę.
Nadzór nad jakością wody w szpitalach prowadzony był przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej w ramach sprawowanego monitoringu jakości wody. Badania wody
prowadzone były z częstotliwością ustaloną w rocznym harmonogramie pobierania próbek.
We wszystkich szpitalach jakość wody odpowiadała wymaganiom rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417, z późn. zm.). W żadnym ze szpitali woj.
zachodniopomorskiego nie odnotowano przerw w dostawie wody oraz nie stwierdzono
braków wody w jej niezbędnej ilości.
Stan sanitarno - techniczny urządzeń wodociągowych i jakość wody
W skontrolowanych w trakcie I półrocza 2015 r. szpitalach nie stwierdzono
nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno-technicznego urządzeń wodociągowych zaś
jakość wody do spożycia spełniała wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29
marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Ponadto w I półroczu 2015 r. obowiązywała decyzja wydana w 2014 r. na:
75
1. Szpital w Szczecinku Sp. z o.o., ul. Kościuszki 38, gdzie z przyczyn technicznych
wyłączono rezerwowe, własne ujęcie wody. Decyzja nakazująca zapewnienie
rezerwowego źródła zaopatrzenia w wodę z terminem wykonania do dnia 31.12.2014 r.
została przez stronę wykonana w 2015 r., tj. po przeprowadzeniu prac modernizacyjnych
ujęcie własne zostało ponownie uruchomione.
Tabela 26
Zaopatrzenie szpitali w wodę przeznaczoną
76
do
spożycia
na
terenie
woj.
Lp.
szpitali
1.
2.
3.
Nazwa
Powiatu
Nazwa Szpital
Regionalne Centrum
Medyczne Sp. z o.o. w
Białogardzie ul.
Chopina 29
SP ZOZ w Choszcznie
ul. Niedziałkowskiego
4a 73-200 Choszczno
Szpitale Polskie s.c
Katowice ul.
Piotrowicka 17
Drawskie Centrum
Specjalistyczne
Szpitale Polskie
S.A.
ul. B. Chrobrego 4,
78-500 Drawsko Pom.
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Lp. obiektu
szpitalnego
źródło zaopatrzenia
podstawowe
rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę
wodociąg
własny
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
1.
tak
nie ma
nie ma
2 zbiorniki
retencyjne
o pojemności
176,2 m3/dobę
każdy
Białogard
Regionalne Centrum Medyczne
Sp. z o.o. w Białogardzie ul.
Szpitalna 7
2.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Choszczno
SP ZOZ w Choszcznie ul.
Niedziałkowskiego 4a
3.
tak
1 zbiornik
Drawsko
Pomorskie
Drawskie Centrum
Specjalistyczne Szpitale Polskie
S.A. ul. B. Chrobrego 4, 78-500
Drawsko Pom.
4.
tak
tak
tak
2 zbiorników
retencyjnych o
pojemności
150 m³
tak
Szpitalne Centrum
Medyczne Sp.z o.o.
ul. Nowogardzka 2,
72-100 Goleniów
Goleniów
Szpitalne Centrum Medyczne Sp.z
o.o. ul. Nowogardzka 2
w Goleniowie
5.
tak
tak
5.
SP Szpital Rejonowy w
Nowogardzie
ul. Wojska Polskiego 7
Goleniów
Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7
6.
tak
tak
SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital
„Medicam” w Gryficach ul.
Niechorska 27
7.
tak
8.
tak
SP ZZOZ
Specjalistyczny Szpital
„Medicam”
w Gryficach
ul. Niechorska 27
Gryfice
Łobez
Gryfino
7.
Szpital Powiatowy w
Gryfinie Sp. z o. o ul.
Parkowa 5
Gryfino
Niechorska 27, Oddział
Zamiejscowy w Resku
ul. Szpitalna 8
Szpital Powiatowy
w Gryfinie Sp. z o. o ul. Parkowa
5
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp.
z o. o Zakład Pielęgnacyjno –
Opiekuńczy Psychiatryczny
w Nowym Czarnowie
Nowe Czarnowo 70
tak
nie ma
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła - w
programie dostosowawczym
do 31.12.2016 r.
10.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
do 31.12.2016 r.
w programie
dostosowawczym - Szpital
posiada dwa podłączenia do
sieci wodociągowej, tzn. od
ul. Dziwnowskiej i od ul.
Szpitalnej
8.
Szpital im. Św. Jerzego w
Kamieniu Pomorskim,
ul. Szpitalna 10,
EMC Instytut Medyczny S.A.
ul. Pilczycka 144-148 Wrocław
11.
9.
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu
ul. Łopuskiego 31
Kołobrzeg
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu
ul. Łopuskiego 31
12.
Szpital Wojewódzki im. M.
Kopernika w Koszalinie ul.
Chałubińskiego 7
13.
11.
Koszalin
Koszalin
Specjalistyczny Zespól Gruźlicy I
Chorób Płuc
ul. Niepodległości 44-48
75-252 Koszalin
tak
Szpital
posiada
dwa
podłączenia
do sieci
wodociągo
wej
tak
nie ma
nie ma
nie ma
nie ma
nie ma
zbiornik o poj.
150 m3
tak
tak
14.
tak
tak
12.
Środowiskowe
Centrum Zdrowia
Psychicznego Medison
– Szpital
w Koszalinie
ul. Słoneczna 15
Koszalin
Środowiskowe Centrum Zdrowia
Psychicznego Medison – Szpital
w Koszalinie
ul. Słoneczna 15
15.
tak
tak
13.
NZOZ UROMED
w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
Koszalin
NZOZ UROMED
w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
16.
tak
nie ma
Koszalin
Prywatna Lecznica Chirurgiczna
„Praxis” sp. z o.o.
w Koszalinie
ul. Armii Krajowej 7
17.
tak
Koszalin
Międzynarodowe Centrum
Onkoterapii Euromedic
Onkoterapii Sp. z. o. o
Rondo ONZ 1,
w Warszawie
Oddział Radioterapii
w Koszalinie ul.Chałubińskiego 7
18.
14.
15.
Prywatna Lecznica
Chirurgiczna
„Praxis” sp. z o.o.
w Koszalinie
Międzynarodowe
Centrum Onkoterapii
Euromedic Onkoterapii
Sp. z. o. o
Rondo ONZ 1,
w Warszawie
W programie dostosowawczy
zaplanowano podłączenie
szpitala do wodociągu
nie ma
9.
Kamień
Pomorski
10.
nie ma
brak rezerwowego źródła decyzja WS-DNS-600-21/10
z dnia 29.01.2010r. do
31.12.2016r
miejskiego Resko.
Szpital im. Św. Jerzego
w Kamieniu
Pomorskim,
ul. Szpitalna 10,
EMC Instytut
Medyczny S.A.
ul. Pilczycka 144-148
Wrocław
Szpital Wojewódzki
im. M. Kopernika
w Koszalinie
ul. T. Chałubińskiego
7
75-581 Koszalin
Specjalistyczny Zespól
Gruźlicy I Chorób Płuc
ul. Niepodległości 4448
75-252 Koszalin
Uwagi
zbiornik
Regionalne Centrum Medyczne
Sp. z o.o. w Białogardzie ul.
Chopina 29
Białogard
4.
6.
wodociąg
sieciowy
tak
77
nie ma
Zbiornik o
pojemności
400 l
2 zbiorniki o
pojemności
300 l
tak
w Koszalinie
ul.Chałubińskiego 7
Lp.
szpitali
Nazwa
Powiatu
Nazwa Szpital
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Lp. obiektu
szpitalnego
podstawowe
wodociąg
własny
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
wodociąg
sieciowy
Uwagi
zbiornik
16.
Szpital Barlinek Sp. z
o.o. w Barlinku
ul. Szpitalna 10
74-320 Barlinek
Myślibórz
Szpital Barlinek Sp. z o.o. w
Barlinku
ul. Szpitalna 10
19.
17.
Szpital w Dębnie Sp. z
o.o. ul. Kościuszki 58
74-400 Dębno
Myślibórz
Szpital w Dębnie Sp. z o.o. ul.
Kościuszki 58
20.
Pyrzyce
Szpital Powiatowy
w Pyrzycach
ul. Jana Pawła II 2
21.
Sławno
Szpital Powiatowy
w Sławnie
ul. I Pułku Ułanów 9
22.
tak
Stargard
Szczeciński
SP Wielospecjalistyczny ZOZ
w Stargardzie Szczecińskim
23.
tak
Stargard
Szczeciński
ul. Staszica 16
24.
tak
nie ma
nie ma
Szczecin
SP Szpital Kliniczny Nr 1 PUM,
Szczecin,
ul. Unii Lubelskiej 1
25.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Police
SP Szpital Kliniczny Nr 1 PUM
ul. Siedlecka 2
w Policach
26.
tak
w 2
zbiornikach
po 100 m3
Szczecin
Szczecin,
klinika Psychiatrii z oddziałem
Dziennym Zespołu leczenia
Środowiskowego
Szczecin
ul. Broniewskiego
27.
nie ma
nie ma
tak
2 zbiorniki po
50 m³;
zapas ok.6godzinny
nie ma
nie ma
tak
2 zbiorniki po
200 m³;
zapas 24godzinny
nie ma
nie ma
tak
1 zbiornik 100
m³
18.
19.
20.
21.
Szpital Powiatowy
w Pyrzycach
74-200 Pyrzyce
Szpital Powiatowy
w Sławnie
76-100 Sławno
SP
Wielospecjalistyczny
ZOZ w Stargardzie
Szczecińskim ul.
Wojska Polskiego 27
73-110 Stargard Szcz.
SP Szpital Kliniczny Nr
1 PUM, Szczecin,
22.
SP Szpital Kliniczny Nr
2 PUM, Szczecin,
al. Powstańców Wlkp.
72
Szczecin
Szczecin, al. Powstańców Wlkp.
72
28.
23.
SP Wojewódzki Szpital
Zespolony;
Szczecin, ul. Arkońska
4
Szczecin
Zespolony;
Szczecin, ul. Arkońska 4
29.
Szczecin
SP Specjalistyczny ZOZ „Zdroje”;
Szczecin, ul. Mączna 4
30.
Szczecin
Filia: Szczecin,
ul. Św. Wojciecha 7
31.
Szczecin
im. prof. A. Sokołowskiego;
Szczecin - Zdunowo,
ul. Sokołowskiego 11
32.
24.
SP Specjalistyczny
ZOZ „Zdroje”;
25.
im. prof. A.
Sokołowskiego;
Szczecin - Zdunowo,
tak
tak
nie ma
tak
tak
2 zbiorniki po
4000 m3
nie ma
nie ma
31.12.2016
nie ma
decyzja WS-DNS-600-19/10
z dnia 15.01.2013r. do
31.12.2016r
tak
nie ma
2 zbiorniki o
pojemności
450 m3
tak
tak
nie ma
tak
tak
nie ma
tak
tak
nie ma
nie ma
tak
brak rezerwowego źródła
zaopatrzenia w wodę - w
do 31.12.2016 r.
26.
Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii
Szczecin,
ul. Strzałkowska 22
Szczecin
Zachodniopomorskie Centrum
Onkologii Szczecin,
ul. Strzałowska 22
33.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
27.
ZOZ Szpital
Areszt Śledczy
Szczecin,
ul. Kaszubska 28
Szczecin
ZOZ Szpital
Areszt Śledczy Szczecin,
ul. Kaszubska 28
34.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
do 31.12.2016 r.
Szpital w Szczecinku
Sp. z o.o.,
ul. Kościuszki 38
35.
tak
tak
36.
Tak
wodociąg
ZL GRYF
PołczynZdrój ul.
Solankowa
8
nie ma
nie ma
nie ma
wody ujęte to jest w
do 31.12.2016r
28.
29.
Sp. z o.o.,
ul. Kościuszki 38
78-400 Szczecinek
Przyjazny Szpital w
Połczynie –Zdroju Sp.
z. o.o. z siedziba w
Połczynie Zdroju ul.
Wojska Polskiego 50,
Połczyn Zdrój –
Centrum usług
Szczecinek
Świdwin
Przyjazny Szpital w Połczynie –
Zdroju Sp. z. o.o. z siedziba w
Połczynie Zdroju ul. Wojska
Polskiego 50, Połczyn Zdrój –
Centrum usług Szpitalnych
Przyjazny Szpital w Połczynie
78
Zdrój ul. Gwardii Ludowej 5 ,
Połczyn Zdrój
Szpitalnych Przyjazny
Szpital w Połczynie
Zdrój ul. Gwardii
Ludowej 5 , Połczyn
Zdrój
Lp.
szpitali
Nazwa Szpital
Nazwa
Powiatu
30.
Szpital Miejski
im. Jana Garduły w
Świnoujściu Sp. z. o. o
ul. Mieszka I 7
72-600 Świnoujście
Świnoujście
31.
Centrum Narodzin
Mamma ul. Sowia 38,
70-794 Szczecin
32.
33.
34.
AMC art. Medical
Center Sp. z. o. o.
Sp. komandytowa ul.
Langiewicza 28/U1
70-263 Szczecin
„ARTPLASTICA”
Zakład Leczniczy Sp. z
o.o. Spółka
Komandytowa
ul. Wojciechowskiego
7
71- 467 Szczecin
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Lp. obiektu
szpitalnego
podstawowe
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
zbiornik
Szpital Miejski
im. Jana Garduły w Świnoujściu
Sp. z. o. o
ul. Mieszka I 7
37.
tak
Szczecin
Centrum Narodzin Mamma ul.
Sowia 38,
70-794 Szczecin
38.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Szczecin
AMC art. Medical Center Sp. z. o.
o.
Sp. komandytowa ul.
Langiewicza 28/U1
70-263 Szczecin
39.
tak
nie ma
nie ma
zbiornik o poj.
1 m3
Szczecin
„ARTPLASTICA”
Zakład Leczniczy Sp. z o.o.
Spółka Komandytowa
ul. Wojciechowskiego 7
71- 467 Szczecin
40.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Szczecin
Centrum Medyczne
„SONOMED „
ul. Bandurskiego 98
Szczecin
41.
tak
nie ma
nie ma
zbiornik o poj.
800L
Szczecin
Centrum Medyczne
„SONOMED „
ul. POCZTOWA 28
Szczecin
42.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Centrum Medyczne
„SONOMED”
Sonomed Sp z o. o.
SZCZECIN
zbiornik o poj.
30 m3
35.
MEDI-CLNQUE
GROUP Sp z o. o.
70-385 Szczecin
ul. Mickiewicza 55
Szczecin
MEDI-CLNQUE Specjalistyczne
Gabinety Lekarskie
ul. Mickiewicza 55
43.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
36.
VULMED Sp z o. o. ,
71-206 Szczecin
ul. Starego Wiarusa 25
Szczecin
VULMED Zachodniopomorskie
Centrum Chirurgiczne Jasełkowa
6
44.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Szczecinek
Centrum Kardiologii Allenort
ul. Kilińskiego 7
W Szczecinku
45.
tak
tak
Szczecinek
Centrum Usług Medycznych
Dializa Sp. z o. o. ul. Kilińskiego
7
w Szczecinku
46.
tak
tak
Szczecinek
NZOZ „SALUS” J Martyniuk –
Szpital psychiatryczny
Szczecinek
ul. Kościuszki 34
47.
tak
tak
Szczecinek
NZOZ Centrum Okulistyki i
Chirurgii Oka ul. Kilińskiego 7
Szczecinek
48.
tak
Drawsko
Pomorskie
Centrum Sercowo- Naczyniowe
ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie
49.
tak
tak
Dom Lekarski S.A w Szczecinie
Ośrodek, ul. Gombrowicza 23, 70785 Szczecin,
50.
tak
nie ma
37.
38.
39.
40.
41.
42.
Oddział Kardiologii
NZOZ Centrum
Kardiologii Allenort
ul. Kilińskiego 7
W Szczecinku
należącego do Kliniki
Allenort Sp.
z .o.o. z siedzibą w
Warszawie
Oddział Nefrologiczno
Internistyczny z
Poradnia Usługi
Medyczne Dializa Sp. z
o. o. ul. Kilińskiego w
Szczecinku
NZOZ „SALUS” J
Martyniuk – Szpital
psychiatryczny
Szczecinek
ul. Kościuszki 34
NZOZ Centrum
Okulistyki i Chirurgii
Oka
ul. Kościuszki 38b
Szczecinek n
należący do
Pomorskiego Ośrodka
Diagnostyki Medycznej
PPODIMED Sp. z o.o.
ul. Spółdzielcza 8 w
Szczecinku
Centrum Naczyniowo
ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie
pod patronatem NAFIS
S.A z siedziba w
Poznaniu
Dom Lekarski S.A w
Szczecinie Ośrodek, ul.
Gombrowicza 23, 70785 Szczecin,
Szczecin
79
Uwagi
Gabinety lekarskie do
konsultacji
Rezerwowym źródłem jest
ujecie własne Szpitala w
Szczecinku
Sp. z o.o., przy
ul. Kościuszki 38
tak
Obiekt nie kontrolowany w I
półroczu 2015r
43.
Optegra Klinika
Okulistyczna w
Szczecinie OPTEGRA
POLSKA Sp. z o.o., ul.
Mickiewicza 140, 71153 Szczecin
Szczecin
Optegra Klinika Okulistyczna w
Szczecinie OPTEGRA POLSKA
Sp. z o.o., ul. Mickiewicza 140,
71-153 Szczecin
tak
51.
nie ma
Obiekt nie kontrolowany w I
półroczu 2015r
Nadzór organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad szpitalami obejmuje również
kontrolę jakości ciepłej wody użytkowej, w celu wykrywania bakterii Legionella sp. Nadzór
ten prowadzony jest zgodnie z wymogami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z
dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U.
Nr 61, poz. 417, z późn. zm.).
W 2015 r. zaplanowano skontrolowanie jakości ciepłej wody użytkowej w 40
obiektach szpitalnych, w tym: 24 obiektów szpitalnych w I półroczu oraz 16 obiektów
szpitalnych w II półroczu 2015 r. Ze względu na brak stwierdzanych przekroczeń w
badaniach przeprowadzonych kolejno w poprzednich latach, nie zaplanowano w 2015 r.
badania ciepłej wody użytkowej w 8 obiektach szpitalnych. W dwóch nowych obiektach
szpitalnych zaplanowano badanie na I kwartał 2016 r.
W przypadku występowania w instalacji ciepłej wody użytkowej bakterii Legionella
sp. w ilości powyżej 1000 jtk/100 ml wody (wysokie skażenie), wprowadzano zakaz
używania ciepłej wody pod prysznicami oraz w celu uzyskania odpowiedniej jakości wody
zdrowotnej nakazywano podjecie działań naprawczych m. in. przegląd techniczny sieci, w
tym jej oczyszczenie, utrzymywanie właściwej temperatury ciepłej wody oraz odpowiednią
jej dezynfekcję.
W analizowanym okresie na terenie woj. zachodniopomorskiego przebadano łącznie
457 próbek ciepłej wody użytkowej, w tym 170 próbki pobrano obiektach w szpitalach.
Skontrolowano zatem jakość ciepłej wody użytkowej w 25 obiektach szpitalach,
Próbki pobrano w 20 szpitalach (25 obiektach w szpitalach), spośród których
zakwestionowano 55 próbek w 12 szpitalach (14 obiektach szpitalnych).
W 8 z przebadanych szpitali nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnej wartości bakterii
Legionella sp. Wystawiono 23 decyzje-rachunki na łączną kwotę 6901,56 zł. Za stwierdzone
przekroczenia dopuszczalnej wartości bakterii Legionella Sp. w pobranych próbka ciepłej
wody użytkowej.
W I półroczu 2015 r. wydanych zostało na terenie woj. zachodniopomorskiego łącznie
8 decyzji administracyjnych zakazujących m.in. używania ciepłej wody z pryszniców oraz
nakazujących podjęcie działań naprawczych, w stosunku do:
1. Szpitala Powiatowego w Białogardzie ul. Szpitalna 7;
2. Centrum Sercowo- Naczyniowe w Drawsku Pomorskim ul. Chrobrego 4;
3. SP ZZOZ Specjalistycznego Szpitala „Medicam” w Gryficach ul. Niechorska 27;
4. Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z o.o. ul. Parkowa 5, 74-100 Gryfino;
5. Przyjazny Szpital w Połczynie-Zdroju Sp. z o.o. z siedzibą w Połczynie-Zdroju ul.
Wojska Polskiego 50 - Centrum Usług Szpitalnych Przyjazny Szpital w PołczynieZdroju Spółka z o.o. z siedzibą w Połczynie-Zdroju ul. Gwardii Ludowej 5 78-320
Połczyn Zdrój;
6. SP Szpitala Klinicznego Nr 1 PUM, Szczecin, ul. Unii Lubelskiej 1;
7. Szpital Aresztu Śledczego ul. Kaszubska 28 Szczecin;
8. Szpital Miejski im. Jana Garduły Sp. z o. o. w Świnoujściu.
80
Ryc. 4. Liczba obiektów szpitalnych z uwzględnieniem liczby przebadanych obiektów,
liczby pobranych próbek ciepłej wody użytkowej, zakwestionowanych próbek oraz
wydanych decyzji odnośnie jakości ciepłej wody użytkowej w I półroczu 2015 r.
Ryc. 5. Liczba obiektów szpitalnych z uwzględnieniem liczby przebadanych obiektów
Na terenie woj. zachodniopomorskiego sukcesywnie zwiększa się liczba szpitali obiektów szpitalnych (dot. szczególnie szpitali jednodniowych) w związku z czym
81
zwiększeniu ulega liczba nadzorowanych tego rodzaju obiektów w zakresie występowania
bakterii Legionella sp.
W oparciu o liczbę próbek w których stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych wartości
Legionella sp. oraz liczbę wydanych decyzji w tym zakresie należy uznać, iż problem
obecności tych bakterii w sieci ciepłej wody użytkowej szpitali pozostaje nadal aktualny.
5.1.5. Postępowanie z bielizną szpitalną
W I półroczu 2015 r. w zakresie postępowania z bielizną szpitalną skontrolowano 28 z
43 szpitali (tj. przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach podmiotów leczniczych w których
świadczone są stacjonarne i całodobowe świadczenia szpitalne) w woj. zachodniopomorskim,
spośród których:
 bielizna szpitalna z 25 szpitali prana była w pralniach posiadających barierę
higieniczną,
 bielizna szpitalna z 1 podmiotu tj. ze szpitala Aresztu Śledczego w Szczecinie, prana
była we własnej pralni, która nie posiadała bariery higienicznej i działała w tzw.
układzie tradycyjnym z zachowanym ciągiem jednokierunkowym. W pralni tej nie
prowadzi się działalności związanej z praniem bielizny z innych podmiotów
leczniczych.
W 2014 r. zlikwidowana została pralnia własna w szpitalu gruźliczym w SP SZGiChP
Koszalinie, która działała w układzie tradycyjnym z zachowanym ciągiem jednokierunkowym
bez bariery higienicznej. W pralni prowadzona była wstępna chemiczna dezynfekcja
odpowiednio bielizny pooperacyjnej oraz skażonej krwią i wydzielinami ustrojowymi, a także
bielizna z oddziału zakaźnego i chorób płuc.
Ponadto w 2 obiektach stosowano bieliznę jednorazową, tj. NZOZ UROMED w
Koszalinie stosował jednorazową bieliznę pościelową, a pozostała bielizna prana była w
pralni z barierą higieniczną, oraz w szpitalu AMC Art. Medical Center w Szczecinie (podmiot
zajmujący się chirurgią plastyczną) stosowano bieliznę operacyjną jednorazowego użytku, a
pozostała bielizna oddawana była do pralni chemicznej bez bariery higienicznej.
Większość ze skontrolowanych w zakresie postępowania z bielizną szpitalną szpitali
posiadała wydzielone główne magazyny bielizny czystej i brudnej. Szpital w Szczecinku
nadal użytkował magazyny bielizny mieszczące się w przystosowanych pomieszczeniach
piwnicznych obiektu, a Szpital w Stargardzie Szczecińskim korzystał z sąsiadujących
magazynów pralni szpitalnej prowadzonej przez inny podmiot. Nadto Szpital w Białogardzie
i Szpital w Drawsku Pomorskim oraz dwa szpitale koszalińskie - Szpital Wojewódzki i
Środkowopomorskie Centrum Zdrowia Psychicznego Medison – Szpital w Koszalinie - nie
posiadały wydzielonych głównych magazynów bielizny czystej.
Bielizna czysta z pralni zewnętrznych przywożona była specjalistycznym transportem
własnym pralni i składowana w głównych magazynach bielizny czystej. W przypadku nie
wydzielenia takich magazynów w obiektach szpitalnych bielizna ta przekazywana była
bezpośrednio na oddziały.
Bielizna czysta z pralni zewnętrznych zabezpieczona była na czas transportu przed
wtórnym zanieczyszczeniem (przywożona była do szpitali w pojemnikach plastikowych,
które dodatkowo zabezpieczone były workami albo zapakowana była w worki foliowe lub też
w worki płócienne zabezpieczone workami foliowymi). Bielizna noworodkowa po procesie
prania pakowana była w pakiety po kilkanaście sztuk, a pakiety dla noworodków poddawane
były procesom sterylizacji w sterylizatorniach szpitalnych (z reguły sterylizowany był
pierwszy pakiet noworodkowy oraz bielizna ze wskazań lekarskich).
82
Bielizna czysta z magazynów głównych transportowana była na oddziały w sposób
zabezpieczający ją przed wtórnym zanieczyszczeniem (w podwójnych foliowych i
płóciennych albo brezentowych workach, zabezpieczonych na zewnątrz workiem foliowym,
które przed wniesieniem na oddziały zdejmowano). Na oddziałach bieliznę przechowywano
w wydzielonych pomieszczeniach bądź miejscach tj. zamykanych szafach, przeznaczonych
wyłącznie do przechowywania czystej bielizny.
Wykaz obiektów szpitalnych skontrolowanych w I półroczu 2015 r. w zakresie postępowania
z bielizną szpitalną oraz miejsc prania bielizny szpitalnej przedstawia tabela Nr 27
Poprawy nadal wymagają:
 warunki magazynowania bielizny szpitalnej w szczecińskim szpitalu SPSZOZ
„Zdroje” w obiekcie przy ul. Św. Wojciecha, gdzie poprawy wymaga stan sanitarno techniczny ścian w magazynie bielizny czystej oraz podłoga i ściany w magazynie
bielizny brudnej (podłoga i ściany uszkodzone). Ze względu na stan pomieszczenie
magazynu bielizny czystej wyłączono z użytkowania. Obiekt przy ul. Św. Wojciecha,
korzysta z centralnego magazynu bielizny czystej w obiekcie przy ul. Mącznej;
 stan sanitarno – techniczny pomieszczenia komory dezynfekcyjnej w pralni szpitala
w Gryficach, gdzie odnowienia wymagają zawilgocone, z ubytkami farby ściany i
sufit w pomieszczeniu komory dezynfekcyjnej.
Ponadto odnowienia wymaga podłoga w magazynie bielizny czystej w szpitalu w Sławnie,
gdzie stwierdzono ubytki i nieszczelności w położonej wykładzinie PCV oraz ściany
pomieszczenia przeznaczonego do dezynfekcji i mycia środków transportu wewnętrznego
bielizny czystej i brudnej oraz odpadów komunalnych w Szpitalu w Białogardzie, gdzie
stwierdzono ubytki farby i tynku. Zalecono również wyposażenie pomieszczenia w umywalkę
z baterią z ciepłą i zimną wodą oraz w dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym.
W latach poprzednich Szpital w Gryfinie korzystał z pomieszczeń magazynów
bielizny sąsiadującej pralni. Po zmianie w 2014 r. usługodawcy wykonującego pranie bielizny
szpitalnej Szpital nie posiada pomieszczenia ani wydzielonego ogólnego miejsca do
przechowywania brudnej bielizny szpitalnej. Tymczasowo bielizna brudna gromadzona jest w
zamykanych pojemnikach transportowych zlokalizowanych w brudownikach na oddziałach.
Funkcjonuje natomiast wydzielony magazyn bielizny czystej.
Wojewódzki Szpital Zespolony przy ul Arkońskiej w Szczecinie jako jedyny szpital w
woj. zachodniopomorskim posiada umowę na usługę prania i dzierżawienia bielizny ogólno
szpitalnej w ramach której zarówno pranie, transport zewnętrzny jak i dzierżawa bielizny oraz
dzierżawa pomieszczeń magazynów centralnych, w których przechowywana jest bielizna
czysta oraz brudna, zlecona została firmie zewnętrznej tj. Konsorcjum firm: Toruńskie
Zakłady Materiałów Opatrunkowych Spółka Akcyjna – Lider Konsorcjum z siedzibą w
Toruniu ul. Żółkiewskiego 20/26 oraz Zakładowi Usług Pralniczych Henryka Różalska,
Katarzyna Karasiewicz Spółka Jawna z siedzibą w Mieleniu 76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11.
Centralne magazyny bielizny czystej i brudnej na terenie szpitala funkcjonują w
wyremontowanych i zmodernizowanych budynkach, a stan ich pomieszczeń jak i ich
wyposażenia nie budzi zastrzeżeń.
Zostały przeprowadzone prace remontowe poprawiające stan sanitarno – techniczny
kompleksu pomieszczeń magazynowych wchodzących w skład magazynu bielizny brudnej w
Szpitalnym Centrum Medycznym Sp. z o.o. w Goleniowie, tj. część centralna magazynu
bielizny brudnej wraz z przyległym przedsionkiem oraz przyległym pomieszczeniem
porządkowym i pomieszczeniem ustępu, gdzie odnowiono ściany i podłogi (uzupełniono
83
ubytki glazury, terakoty, tynku, usunięto ślady zagrzybienia i łuszczącej się farby oraz
odmalowano ich powierzchnie) oraz wyposażenie (oczyszczono armaturę, oczyszczono ze
śladów korozji i pomalowano kaloryfer i uzupełniono ubytki w skrzydle drzwi). Poprawie
uległy również warunki magazynowania bielizny szpitalnej w szczecińskim szpitalu SPSZOZ
„Zdroje” w obiekcie przy ul. Mącznej, gdzie odnowiono ściany i sufit w magazynie bielizny
brudnej, a półki regałów stanowiące wyposażenie magazynu bielizny wykonano z materiału
umożliwiającego ich skuteczne mycie i dezynfekcję. Pralnia Szpitala w Gryficach prowadzi
monitorowanie działań urządzeń pomiarowych temperatury i ciśnienia komory
dezynfekcyjnej, co umożliwia potwierdzenie prowadzenia prawidłowych procesów
dezynfekcji w pralni i potwierdza to dokumentacją.
Tab. Nr 27 Wykaz miejsc prania bielizny szpitalnej w obiektach szpitalnych woj.
zachodniopomorskiego skontrolowanych w I półroczu 2015 r.
LP. Podmiot leczniczy w ramach Lokalizacja obiektu szpitalnego
którego funkcjonuje szpital
1.
Szpital Powiatowy w
Szpital Powiatowy w Białogardzie
Białogardzie Sp. z o.o.
ul. Chopina 29
ul. Chopina 29* 78-200
Białogard
Szpital Powiatowy w Białogardzie
ul. Szpitalna 7*
2.
Niedziałkowskiego 4a* 73200 Choszczno
Niedziałkowskiego 4a
Miejsce prania bielizny
szpitalnej**
Pralnia WODCHE Wioletta
Wielińska, ul. Piłsudskiego 2,
78-200 Białogard
pralnia – z barierą higieniczną
78-200 Białogard
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2015 r.
3.
Szpitale Polskie s.c. Katowice
ul. Piotrowicka 17 Drawskie
Centrum Specjalistyczne
Szpitale Polskie S.A. ul. B.
Chrobrego 4, 78-500
Drawsko Pomorskie*
Szpitalne Centrum Medyczne
w Goleniowie Sp. z o.o.
ul. Nowogardzka 2, 72-100
Goleniów *
Drawskie Centrum Specjalistyczne
Szpitale Polskie S.A. ul. B.
Chrobrego 4, 78-500 Drawsko
Pomorskie
78-200 Białogard
Szpitalne Centrum Medyczne Sp. z
o.o. ul. Nowogardzka 2 w
Goleniowie
5.
Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7*
Nowogardzie ul. Wojska Polskiego
7
pralnia szpitalna w Stargardzie
Szczecińskim
– dzierżawiona, usługi pralnicze
świadczy DGP Laundry Partner
Sp. z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia - z barierą higieniczną
pralnia poza szpitalna
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
6.
SP ZZOZ Specjalistyczny
Szpital „Medicam” w
Gryficach ul. Niechorska 27*
Niechorska 27*
4.
Niechorska 27, Oddział
Zamiejscowy w Resku ul. Szpitalna
8
84
pralnia szpitalna własna SP ZZOZ
Specjalistyczny Szpital „Medicam”
w Gryficach ul. Niechorska 27
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Szpital Powiatowy w Gryfinie Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z
Sp. z o. o ul. Parkowa 5*
o. o ul. Parkowa 5
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z
o. o Zakład pielęgnacyjno –
opiekuńczy psychiatryczny w
Nowym Czarnowie Nowe Czarnowo
70
Szpital im. Św. Jerzego w
Szpital im. Św. Jerzego w Kamieniu
Kamieniu Pomorskim, ul.
Pomorskim, ul. Szpitalna 10,EMC
Szpitalna 10,EMC Instytut
Instytut Medyczny S.A. ul.
Medyczny S. A. ul. Pilczycka Pilczycka 144-148 Wrocław
144-148 Wrocław*
Szczecińskim
59-200 Legnica;
Regionalny Szpital w
Regionalny Szpital w Kołobrzegu ul. pralnia poza szpitalna
Kołobrzegu ul. Łopuskiego
Łopuskiego 31
31*
SP Szpital Wojewódzki im.
Szpital Wojewódzki im. M.
Konsorcjum Pralnicze Sp. z o. o.
M. Kopernika w Koszalinie
Kopernika w Koszalinie ul.
ul. Redestowa 65/67, 81-557
ul. Chałubińskiego 7*
Chałubińskiego 7
Gdynia
SP Specjalistyczny Zespół
Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i
Gruźlicy i Chorób Płuc w
Chorób Płuc w Koszalinie ul.
Koszalinie ul. Niepodległości Niepodległości 44-48
44-48
Środkowopomorskie Centrum Środkowopomorskie Centrum
Zdrowia Psychicznego
Zdrowia Psychicznego Medison –
Medison – Szpital w
Szpital w Koszalinie ul.
78-200 Białogard
Koszalinie ul. Słoneczna15
Słoneczna15
NZOZ UROMED w
NZOZ UROMED w Koszalinie ul.
bielizna szpitalna jednorazowego
Koszalinie ul. Głowackiego 7 Głowackiego 7
użytku
Prywatna Lecznica
Chirurgiczna „Praxis” sp. z
„Praxis” sp. z o.o. w Koszalinie ul.
o.o. w Koszalinie ul. Armii
Armii Krajowej 7
Krajowej 7
Oddział Radioterapii w Koszalinie
ul. Chałubińskiego 7
Onkoterapia Sp z o.o. Rondo
ONZ 1 00-124 Warszawa
Oddział Radioterapii w
Koszalinie ul. Chałubińskiego
7
Szpital Barlinek Sp. z o.o. w
ul. Szpitalna 10* 74-320
Barlinku ul. Szpitalna 10
Szczecińskim
Barlinek
59-200 Legnica;
Szpital w Dębnie Sp. z o.o
ul. Kościuszki 58*
ul. Kościuszki 58* 74-400 Dębno
74-400 Dębno
Szpital Powiatowy w
Szpital Powiatowy w Pyrzycach ul. obiekt szpitalny nie kontrolowany
85
19.
20.
21.
Pyrzycach ul. Jana Pawła II
2* 74-200 Pyrzyce
ul. I Pułku Ułanów 9* 76-100
Sławno
ul. Wojska Polskiego 27 73110 Stargard Szczeciński
SP Szpital Kliniczny Nr 1
PUM, Szczecin, ul. Unii
Lubelskiej 1*
Jana Pawła II 2
Szpital Powiatowy w Sławnie ul. I
Pułku Ułanów 9
Konsorcjum Pralnicze Sp. z o.o.
ul. Rdestowa 65/67, 81-577 Gdynia
SP Wielospecjalistyczny ZOZ w
pralnia szpitalna własna
Stargardzie Szczecińskim ul. Wojska – dzierżawiona, usługi pralnicze
Polskiego 27
SP Wielospecjalistyczny ZOZ w
59-200 Legnica;
Stargardzie Szczecińskim ul.
Staszica
Szczecin, ul. Unii Lubelskiej 1
SP Szpital Kliniczny Nr 1 PUM ul.
Siedlecka 2 w Policach*
Szczecin, ul. Broniewskiego
Klinika Psychiatrii z Oddziałem Dziennym
Zespól Leczenia Środowiskowego
Szczecin ul. Broniewskiego
22.
23.
PUM, Szczecin, al.
Powstańców Wlkp. 72*
Zespolony; Szczecin, ul.
Arkońska 4
Szczecin, al. Powstańców Wlkp. 72
w zakresie pralnictwa w I p. 2015 r.
SP Wojewódzki Szpital Zespolony;
Szczecin, ul. Arkońska 4
pralnia poza szpitalna działająca
w ramach Konsorcjum firm:
Toruńskie Zakłady Materiałów
Opatrunkowych Spółka Akcyjna –
Lider Konsorcjum z siedzibą w
Toruniu ul. Żółkiewskiego 20/26
oraz Zakładem Usług Pralniczych
Henryka Różalska, Katarzyna
Karasiewicz Spółka Jawna z
siedzibą w Mieleniu 76-032
Mielenko, ul. Lipowa 11
- przy czym pranie realizuje
24.
25.
26.
SP Specjalistyczny ZOZ
„Zdroje”*
Szczecin, ul. Mączna 4*
Filia: Szczecin, ul. Św. Wojciecha 7
Specjalistyczny Szpital im.
Specjalistyczny Szpital im. prof. A. pralnia szpitalna w Stargardzie
prof. A. Sokołowskiego;
Sokołowskiego; Szczecin Szczecińskim
Szczecin - Zdunowo, ul.
Zdunowo, ul. Sokołowskiego 11
Sokołowskiego 11
świadczy DGP Laundry Partner Sp.
z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii Szczecin , Onkologii Szczecin , ul. Strzałowska Szczecińskim
ul. Strzałowska 22
22
świadczy DGP Laundry Partner Sp.
86
27.
28.
29.
ZOZ Szpital Areszt Śledczy
Szczecin, ul. Kaszubska 28
Szpital w Szczecinku Sp. z
o.o., ul. Kościuszki 38* 78400 Szczecinek
Przyjazny
Szpital
w
Połczynie-Zdroju Sp. z o.o. z
siedzibą w Połczynie-Zdroju
ul. Wojska Polskiego 50,
Połczyn – Zdrój – Centrum
Usług Szpitalnych Przyjazny
Szpital w Połczynie-Zdroju
Sp. z o.o. ul. Gwardii
Ludowej 5, Połczyn – Zdrój:
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o., ul.
Kościuszki 38
Przyjazny Szpital w PołczynieZdroju Sp. z o.o. z siedzibą w
Połczynie-Zdroju
ul. Wojska
Polskiego 50, Połczyn – Zdrój –
Centrum
Usług
Szpitalnych
Przyjazny Szpital w PołczynieZdroju Sp. z o.o. ul. Gwardii
30.
Szpital Miejski im. Jana
Szpital Miejski im. Jana Garguły w
Garguły w Świnoujściu Sp. z Świnoujściu Sp. z o.o ul. Mieszka I
o.o ul. Mieszka I 7* 72-600
7*
Świnoujście
31.
Centrum Narodzin Mamma
ul. Sowia 38 70-794
Szczecin*
AMC Art. Medical Center
Sp. z o.o. Sp. komandytowa
ul. Langiewicza 28/U1 70263 Szczecin
32.
33.
34.
35.
36.
"ARTPLASTICA" Zakład
Leczniczy Sp z o. o. Spółka
Komandytowa
Ul. Wojciechowskiego 7 71476 Szczecin***
"SONOMED" Sonomed
Sp z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin ***
MEDI - CLINIQUE GROUP
SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ,
70-385 Szczecin ul.
Mickiewicza 55 ***
VULMED Spółka z
ograniczoną
ul. Sowia 38 70-794 Szczecin
z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia szpitalna własna w układzie
tradycyjnymi
pralnia –bez bariery higienicznej
KORTEX S. C. Kazimiera
Cichowska, Piotr Cichowski,
ul. Szczawiowa 55/57, 70-010
Szczecin,
pralnia DPS w Bornym Sulinowie
PHU Be –Wa Beata Doroszyńska
Osiedle Północ 25
77-320 Przechlewo
AMC Art. Medical Center Sp. z o.o. bielizna operacyjna jednorazowego
Sp. komandytowa ul. Langiewicza
użytku
28/U1 70-263 Szczecin
pozostała bielizna
SAS Ekologiczna Pralnia
Chemiczna s.c. Elżbieta Sas i
Sławomir Sas, ul. Duńska 58b/u2,
Szczecin
pralnia - bez bariery higienicznej
Komandytowa, 71-476 Szczecin ul.
Wojciechowskiego 7
ul. Pocztowa 28 Szczecin
ul. Bandurskiego 98/U12, 71-685
Szczecin
MEDI - CLINIQUE
SPECJALISTYCZNE GABINETY
LEKARSKIE Ul. Mickiewicza 55
Vulmed Zachodniopomorskie
Centrum Chirurgiczne
87
37.
38.
39.
40.
41.
odpowiedzialnością , 71-206
Szczecin ul. Starego Wiarusa
25 ***
Dom Lekarski S.A w
Szczecinie Ośrodek, ul.
Gombrowicza 23, 70-785
Szczecin***
Optegra Klinika Okulistyczna
w Szczecinie OPTEGRA
POLSKA Sp. z o.o., ul.
Mickiewicza 140, 71-153
Szczecin***
Oddział Kardiologii NZOZ
ul. Kilińskiego 7 w
Szczecinku należący do
Kliniki Allenort Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie
Oddział Nefrologiczno –
Internistyczny z Poradnią
Usługi Medyczne Dializa Sp.
z oo ul Kilińskiego 7 w
Szczecinku
NZOZ „SALUS” J.
Martyniuk – szpital
psychiatryczny
Szczecinek Kościuszki 34
JASEŁKOWA 6
Ośrodek, ul. Gombrowicza 23, 70785 Szczecin***
Ośrodek, ul. Gombrowicza 23, 70785 Szczecin***
ul. Kilińskiego 7 w Szczecinku
Centrum Usług Medycznych Dializa obiekt szpitalny nie kontrolowany
Sp. z oo ul Kilińskiego 7 w
Szczecinku
.NZOZ „SALUS” J. Martyniuk –
szpital psychiatryczny
42.
Chirurgii Oka ul. Kościuszki Chirurgii Oka ul. Kilińskiego 7
w zakresie pralnictwa I p. 2015 r.
38b Szczecinek należący do
Szczecinek
PODIMED Sp. z o.o ul.
Spółdzielcza 8 w Szczecinku
43. Centrum Sercowo –
Centrum Sercowo – Naczyniowe
PHU Be –Wa Beata Doroszyńska
Naczyniowe ul. Chrobrego 4 ul. Chrobrego 4 Drawsko Pomorskie Osiedle Północ 25
Drawsko Pomorskie pod
77-320 Przechlewo
patronatem spółki NAFIS”
S.A. z siedzibą w Poznaniu
*- szpitale, w których znajdują się oddziały położnictwa, noworodkowe lub zespoły porodowe
** - wobec braku uregulowań prawnych w zakresie wymogów dla pralni piorących bieliznę szpitalną przyjętym
kryterium był rozdział stref brudnej i czystej
*** - szpitale jednodniowe
5.1.6. Postępowanie z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego z
uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia w
sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi
W I półroczu 2015 r. objęto bieżącym nadzorem sanitarnym 1280 podmiotów
leczniczych. W okresie sprawozdawczym z zakresu prowadzenia gospodarki odpadami
medycznymi skontrolowano 770 z nich, co stanowi 60,2 %. W wyniku prowadzonych
czynności kontrolnych nieprawidłowości z zakresu postępowania z odpadami medycznymi
stwierdzono w 50 podmiotach leczniczych tj. 6,5 % skontrolowanych obiektów – wydano 23
decyzje administracyjne, a w 27 przypadkach podjęto inne działania pokontrolne.
W okresie sprawozdawczym w zakresie prowadzenia gospodarki odpadami
medycznymi skontrolowano 35 spośród 43 szpitali (tj. przedsiębiorstw funkcjonujących w
88
ramach podmiotów leczniczych w których świadczone są stacjonarne i całodobowe
świadczenia szpitalne) w woj. zachodniopomorskim.
W zakresie gospodarki odpadami medycznymi szpitale prowadziły ewidencję ilościowojakościową wytwarzanych odpadów medycznych. Posiadały również opracowane i wdrożone
procedury postępowania z odpadami medycznymi oraz zawarte umowy z firmami
specjalistycznymi na ich odbiór i transport. Ze względu na wprowadzenie z początkiem 2014
r. roku przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 stycznia 2014 r. w sprawie
dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub
zakaźnych odpadów weterynaryjnych, podczas prowadzonych w 2014 r. kontroli podmiotów
leczniczych informowano o ww. przepisie wykonawczym, w tym treści przepisu § 4
rozporządzenia tj. o przekazywaniu wytwórcy odpadów dokumentu potwierdzającego
unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych. Podobnie z początkiem 2015 r.
informowano o wprowadzonych przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12
grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów.
Zakaźne odpady medyczne wytworzone w szpitalach skontrolowanych na terenie woj.
zachodniopomorskiego unieszkodliwiane były przez termiczne spalanie w spalarniach. Na
terenie województwa jedynie Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 PUM w
Szczecinie przy ul. Unii Lubelskiej, oraz SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital „Medicam” w
Gryficach ul. Niechorska 27 posiadają specjalistyczne spalarnie przystosowane do spalania
zakaźnych odpadów medycznych.
Tab. Nr 28 Szpitale prowadzące instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów
medycznych na terenie woj. zachodniopomorskiego
Lp.
1.
2.
Szpital
(podmiot leczniczy)
SP SK Nr 1 PUM w Szczecinie,
Niechorska 27
Spalarnia- typ
Spalarnia własna ( typ EK 40CL
ENVIKRAFT A-S DK-3460Birkeford,
Dania) - Szczecin ul. Unii Lubelskiej 1
Spalarnia własna
(piec obrotowy typ CR 1000) – Gryfice,
ul Niechorska 27
Szpitale, które nie posiadały specjalistycznych spalarni miały zawarte stosowne umowy na
odbiór i transport odpadów medycznych w tym o właściwościach niebezpiecznych do miejsca
ich unieszkodliwiania. Zakaźne odpady medyczne, były odbierane i transportowane do
unieszkodliwienia przez firmy specjalistyczne (Tab. Nr 29) do spalarni odpadów
zlokalizowanych w woj. zachodniopomorskim tj. do instalacji w Samodzielnym Publicznym
Szpitalu Klinicznym Nr 1 PUM w Szczecinie przy ul. Unii Lubelskiej i SP ZZOZ
Specjalistycznym Szpitalu „Medicam” w Gryficach ul. Niechorska 27, oraz spalarni
zlokalizowanych w woj. lubuskim tj. instalacji: w Wielospecjalistycznym Szpitalu
Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. przy ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wlkp., w woj.
kujawsko – pomorskim tj. instalacji w Bydgoszczy przy ul. Wojska Polskiego 65 MD- Pro
EKO Sp. z o. o., a także spalarni zlokalizowanych w woj. pomorskim: w Gdańsku tj. Port
Service Sp. z o. o. przy ul. Mjr. Henryka Sucharskiego 75 80-601 Gdańsk i w Chojnicach
EMKA S.A. przy ul. Leśnej 10 oraz do spalarni zlokalizowanej w woj. podkarpackim RAFEkologia Jedlicze Sp. z o. o. ul. Trzecieskiego 14, 38-460 Jedlicze.
Tab. Nr 29 Firmy specjalistyczne odbierające odpady medyczne ze skontrolowanych w I
płroczu 2015 r. obiektów szpitalnych na terenie woj. zachodniopomorskiego
89
LP.
1.
Podmiot leczniczy w ramach
którego funkcjonuje szpital
Szpital Powiatowy
w Białogardzie Sp. z o.o.
ul. Chopina 29 78-200 Białogard
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Szpital Powiatowy
w Białogardzie ul. Chopina 29
Szpital Powiatowy
w Białogardzie ul. Szpitalna 7
2.
3.
4.
5.
6.
SP ZOZ w Choszcznie
ul. Niedziałkowskiego 4a
73-200 Choszczno
Szpitale Polskie s.c. Katowice
ul. Piotrowicka 17 Drawskie
Centrum Specjalistyczne Szpitale
Polskie S.A. ul. B. Chrobrego 4,
78-500 Drawsko Pomorskie
Szpitalne Centrum Medyczne w
Goleniowie Sp. z o.o.
ul. Nowogardzka 2,
72-100 Goleniów
SP Szpital Rejonowy
w Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7
Niechorska 27
SP ZOZ w Choszcznie
Drawskie Centrum
Specjalistyczne Szpitale Polskie
S.A. ul. B. Chrobrego 4,
Firma odbierająca
i transportująca odpady do
miejsca ich unieszkodliwiania
EMKA Sp. Akcyjna,
ul. Jaktorowska 15A,
96-300 Żyrardów
EMKA Sp. Akcyjna,
96-300 Żyrardów
P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
64-720 Lubasz, Oddział
w Drezdenku, ul. Słoneczna 46
"EKO - ABC" Sp. z o.o. Bełchatów,
ul. Przemysłowa 7
Szpitalne Centrum Medyczne
Sp. z o.o. ul. Nowogardzka 2
w Goleniowie
Zakład Transportowo-Usługowy
"KONCA" w Szczecinie, ul. Asnyka
9a/7
SP Szpital Rejonowy
w Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7
Szpital „Medicam” w Gryficach
ul. Niechorska 27
transport wewnętrzny – Impel
clearing do spalarni własnej
ul. Niechorska 27, Oddział
Zamiejscowy w Resku ul.
Szpitalna 8
Szpital Powiatowy w Gryfinie
Sp. z o. o ul. Parkowa 5
64-720 Lubasz transport do spalarni
w Gdańsku – Port Service
Sp. z o. o. przy ul. Mjr. Henryka
Sucharskiego 75 80-601 Gdańsk
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2015 r.
Przedsiębiorstwo Obrotu
Odpadami „ Rymed” Sp. s.c,
R.Pściuk, M.Krzywicki,
Wiesiołów 8A, 62-660 Dąbie,
Sp. z o. o Zakład pielęgnacyjno Oddział Zielona Góra, 65-705
Zielona Góra ul. Naftowa 4
– opiekuńczy psychiatryczny
w Nowym Czarnowie Nowe
Czarnowo 70
w Kamieniu Pomorskim,
ul. Szpitalna 10,EMC Instytut
Medyczny S.A. ul. Pilczycka
144-148 Wrocław
Oddział Zielona Góra, 65-705
Zielona Góra ul. Naftowa 4
7.
Sp. z o. o ul. Parkowa 5
8.
ul. Szpitalna 10,EMC Instytut
Medyczny S. A. ul. Pilczycka
144-148 Wrocław
9.
Regionalny Szpital w Kołobrzegu Regionalny Szpital
EMKA Handel-Usługi Krzysztof
ul. Łopuskiego 31
w Kołobrzegu ul. Łopuskiego 31 Rdest ul. Generała Stefana
Grota Roweckiego 6, 96-300
Żyrardów
S.P. Szpital Wojewódzki im. M. S.P. Szpital Wojewódzki im. M. transport własny Szpitala
Kopernika w Koszalinie
Kopernika w Koszalinie
Wojewódzkiego w Koszalinie,
10.
90
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
S.P. Specjalistyczny Zespół
Koszalinie ul. Niepodległości
44-48
Środkowopomorskie Centrum
Zdrowia Psychicznego Medison –
Szpital w Koszalinie
ul. Słoneczna15
NZOZ UROMED w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
S.P. Specjalistyczny Zespół
Koszalinie ul. Niepodległości
44-48
Środkowopomorskie Centrum
Zdrowia Psychicznego Medison
– Szpital w Koszalinie
ul. Słoneczna15
NZOZ UROMED w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
„Praxis” sp. z o.o. w Koszalinie
Onkoterapia Sp z o.o. Rondo
ONZ 1 00-124 Warszawa
Koszalinie ul. Chałubińskiego 7
ul. Szpitalna 10 74-320 Barlinek
„Praxis” sp. z o.o. w Koszalinie
Koszalinie ul. Chałubińskiego 77
„Medimar- odbiór odpadów
medycznych” Łękno 13,
76-037 Będzino
Rdest ul. Grota Roweckiego 6,
96-300 Żyrardów
w Barlinku ul. Szpitalna 10
"KONCA" w Szczecinie, ul.
Asnyka 9a/7
Rdest ul. Jaktorowska 15A,
96-300 Żyrardów
„Medicam” w Gryficach
ul. Niechorska 27
ul. Kościuszki 58* 74-400 Dębno ul. Kościuszki 58* 74-400
Dębno
ul. Jana Pawła II 2 74-200
Pyrzyce
ul. I Pułku Ułanów 9 76-100
Sławno
ul. Wojska Polskiego 27 73-110
Stargard Szczeciński
ul. Staszica
SP Szpital Kliniczny Nr 1 PUM, SP Szpital Kliniczny Nr 1 PUM,
ul. Siedlecka 2 w Policach
Szczecin, ul. Broniewskiego
Klinika Psychiatrii z Oddziałem
Dziennym Zespól Leczenia
Środowiskowego
91
spalarnia: SP ZZOZ Specjalistyczny
ul. Niechorska 27
64-720 Lubasz, Oddział w
Drezdenku, ul. Słoneczna 46
Oddział Zielona Góra,
65-705 Zielona Góra ul.
Naftowa 4
EMKA Sp. Akcyjna,
96-300 Żyrardów
72
72
23.
Zespolony; Szczecin,
ul. Arkońska 4
ul. Arkońska 4
24.
„Zdroje”;
25.
Specjalistyczny Szpital im. prof.
A. Sokołowskiego; Szczecin Zdunowo, ul. Sokołowskiego 11
Onkologii Szczecin
ul. Strzałowska 22
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o.,
ul. Kościuszki 38
78-400 Szczecinek
Przyjazny Szpital w PołczynieZdroju Sp. z o.o. z siedzibą w
Połczynie-Zdroju
ul. Wojska
Centrum
Usług
Szpitalnych
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
Szpital Miejski im. Jana Garguły
w Świnoujściu Sp. z o.o
ul. Mieszka I 7*
ul. Sowia 38
70-794 Szczecin
ul. Langiewicza 28/U1
70-263 Szczecin
Komandytowa
Ul. Wojciechowskiego 7
71-476 Szczecin***
"SONOMED" Sonomed
Sp. z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin ***
MEDI - CLINIQUE GROUP
SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ,
70-385 Szczecin ul. Mickiewicza
55 ***
Konsorcjum firm:
ul. Niechorska 27
„Zdroje”; Szczecin, ul. Mączna 4 "KONCA" w Szczecinie, ul. Asnyka
9a/7
„Zdroje”; Filia: Szczecin,
Specjalistyczny Szpital im. prof. P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
A. Sokołowskiego; Szczecin 64-720 Lubasz, Oddział
Zdunowo, ul. Sokołowskiego 11 w Drezdenku, ul. Słoneczna 46
Onkologii Szczecin
ul. Strzałowska 22
ul. Niechorska 27
Przedsiębiorstwo Obrotu Odpadami
RYMED s.c., Wiesiołów 8
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o., EMKA Handel-Usługi Krzysztof
ul. Kościuszki 38
Szczecinek
96-300 Żyrardów
Przyjazny Szpital w Połczynie- EMKA Handel-Usługi Krzysztof
Zdroju Sp. z o.o. z siedzibą w Rdest ul. Grota Roweckiego 6,
Połczynie-Zdroju
ul. Wojska 96-300 Żyrardów
Centrum Usług Szpitalnych
Szpital Miejski im. Jana Garguły
w Świnoujściu Sp. z o.o
ul. Mieszka I 7*
Świnoujście
ul. Sowia 38
70-794 Szczecin
70-263 Szczecin
Komandytowa,
71-476 Szczecin
ul. Bandurskiego 98/U12,
71-685 Szczecin
MEDI - CLINIQUE
SPECJALISTYCZNE
GABINETY LEKARSKIE
ul. Mickiewicza 55
Szczecin
92
"KONCA" w Szczecinie,
ul. Asnyka 9a/7
"KONCA" w Szczecinie,
ul. Asnyka 9a/7
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
VULMED Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością ,
71-206 Szczecin ul. Starego
Wiarusa 25 ***
Ośrodek, ul. Gombrowicza 23,
70-785 Szczecin ***
Optegra Klinika Okulistyczna
w Szczecinie OPTEGRA
POLSKA Sp. z o.o.,
ul. Mickiewicza 140,
71-153 Szczecin***
Oddział Kardiologii NZOZ
należący do Kliniki Allenort
Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
Oddział Nefrologiczno –
Dializa Sp. z o.o. ul Kilińskiego 7
w Szczecinku
NZOZ „SALUS” J. Martyniuk –
Vulmed Zachodniopomorskie
JASEŁKOWA 6
Szczecin
Szczecin
Szczecin
96-300 Żyrardów
Dializa Sp. z oo ul Kilińskiego 7
w Szczecinku
96-300 Żyrardów
NZOZ Centrum Okulistyki
i Chirurgii Oka ul. Kościuszki
38b Szczecinek należący do
PODIMED Sp. z o.o
ul. Spółdzielcza 8 w Szczecinku
Centrum Sercowo – Naczyniowe
ul. Chrobrego 4 Drawsko
Pomorskie pod patronatem spółki
NAFIS” S.A. z siedzibą
w Poznaniu
NZOZ Centrum Okulistyki
i Chirurgii Oka ul. Kilińskiego 7
Szczecinek
.NZOZ „SALUS” J. Martyniuk – „Medimar- odbiór odpadów
medycznych” Łękno 13,
76-037 Będzino
Centrum Sercowo – Naczyniowe EMKA Handel-Usługi Krzysztof
ul. Chrobrego 4 Drawsko
Pomorskie
96-300 Żyrardów
Odpady medyczne o właściwościach niebezpiecznych, w tym o charakterze
zakaźnym, do czasu odbioru przez firmy specjalistyczne magazynowane były na terenach
szpitali w specjalnie przeznaczonych i wyposażonych do tego celu magazynach urządzonych
w samodzielnych budynkach, pomieszczeniach piwnicznych i pomieszczeniach
zlokalizowanych w przyziemiu lub kontenerach chłodniczych. Wszystkie skontrolowane
obiekty szpitalne zapewniały magazyny przeznaczone do magazynowania odpadów
medycznych, jednak nie wszystkie z nich spełniały konieczne wymagania higieniczne.
Dostosowania do wymogów ze względu na stan sanitarno – techniczny podłóg i ścian
(spękania i ubytki betonu, ubytki tynku i farby oraz charakterystyczne wykwity i spuchnięcia)
oraz likwidację progu przy drzwiach wejściowych wymaga pomieszczenie magazynu w
Szpitalu w Dębnie oraz skorodowane skrzydło drzwi urządzenia chłodniczego
przeznaczonego na przetrzymywanie zakaźnych odpadów medycznych o kodzie 180102*
będące na wyposażeniu tego magazynu. Podobnie w SPSZOZ „Zdroje” przy ul. Mącznej 4 w
Szczecinie w zespole pomieszczeń magazynowych odnowienia wymagają podłogi, ściany
oraz sufity. Ponadto magazyny te wymagają doposażenia w zamykane kontenery bądź boksy i
odpowiednio w wentylację grawitacyjną bądź wentylację zapewniającej podciśnienie z
zapewnieniem filtracji odprowadzanego powietrza. Również ze względu na stan podłogi
93
(podłoga z ubytkami betonu i farby trudna do utrzymania w czystości) prac remontowych
wymagają pomieszczenia magazynów w SP Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym przy ul.
Arkońskiej w Szczecinie oraz w Szpitalu w Stargardzie Szczecińskim.
Poprawie natomiast uległ stan sanitarno – techniczny ścian i sufitów pomieszczenia
gospodarczego sąsiadującego z magazynem odpadów medycznych w szpitalu w Goleniowie
(zlikwidowano charakterystyczne czarne wykwity i ślady zacieków oraz uzupełniono ubytki
tynku i farby) oraz stan podłogi w magazynie odpadów w Filii SPSZOZ „Zdroje” przy ul.
Wojciecha w Szczecinie. Ze względu na stan sanitarno - techniczny ścian i sufitów (ubytki
tynku i farby oraz charakterystyczne wykwity i ślady zacieków) pomieszczenie magazynu w
Szpitalu w Połczynie Zdroju przeniesiono do przeznaczonego na ten cel wolnostojącego
budynku, w którym likwidacji wymaga próg przy drzwiach wejściowych.
Zaznaczyć należy, że podmioty lecznicze w Szczecinku korzystają z jednego
przynależnego do Szpitala w Szczecinku Sp. z o.o. magazynu odpadów medycznych
wyposażonego w klimatyzator, w którym dla każdego z nich zostały wydzielone boksy, a
nadto dwukomorowa szafa chłodnicza na potrzeby Szpitala.
W większości skontrolowanych obiektów szpitalnych transport odpadów z oddziałów
szpitalnych do magazynu odpadów medycznych odbywał się wydzielonymi i przeznaczonymi
do tego celu środkami transportu z zamykaną przestrzenią ładunkową. Szpital w Połczynie
Zdroju zapewnił specjalistyczne wózki do wewnętrznego transportu odpadów medycznych,
powstających na oddziałach, z zamkniętą przestrzenią ładunkową. Podobnie Filia SPSZOZ
„Zdroje” przy ul. św. Wojciecha 7 zapewniła specjalistyczne wózki do wewnętrznego
transportu odpadów medycznych powstających na oddziałach. Brak wewnątrzzakładowych
środków transportu odpadów medycznych stwierdzono w Filii Szpitala w Stargardzie
Szczecińskim przy ul. Staszica.
Wózki bądź pojemniki do transportu odpadów medycznych były dezynfekowane i
myte w wydzielonych pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu bądź miejscach na
zapleczach szpitali - w szpitalu w Barlinku, w Filii Szpitala w Stargardzie Szczecińskim
przy ul. Staszica oraz w Pyrzycach dezynfekcja i mycie pojemników i wózków do transportu
wewnętrznego odpadów medycznych prowadzone były tymczasowo w nieprzystosowanych
lub prowizorycznych pomieszczeniach bądź na wolnym powietrzu w miejscu utwardzonym,
zaopatrzonym w bieżącą wodę. Poprawie uległ stan sanitarno – techniczny podłogi w
pomieszczeniu
przeznaczonym
do
dezynfekcji,
mycia
i
przechowywania
wewnątrzzakładowych środków transportu wewnętrznego odpadów i pojemników
wielokrotnego użycia w Szpitalu w Goleniowie, gdzie zapewniono gładką, łatwo zmywalną i
umożliwiającą dezynfekcję powierzchnię podłogi.
Szpitale są w trakcie dostosowywania gospodarki odpadami medycznymi do
wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30.07.2010 r. w sprawie szczegółowego
sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. Nr 139, poz. 940), a powyższe
uchybienia ujęte zostały w wydanych decyzjach administracyjnych lub są uwzględnione w
„Programach Dostosowawczych”.
Częstotliwość odbioru odpadów medycznych uzależniona była od wyposażenia
magazynów w agregaty chłodnicze lub klimatyzatory oraz zdolności uzyskania temperatury
magazynowania poniżej 100C. Należy zaznaczyć, że zakaźne odpady medyczne o kodzie
180102* magazynowane były w temperaturze poniżej 100C. i odbierane z uwzględnieniem
dopuszczalnego czasu 72 godzin przeznaczonych na ich magazynowanie. Szpitale, których
magazyny nie posiadały wyposażenia w agregaty chłodnicze lub klimatyzatory zaopatrzono w
przenośne urządzenia chłodnicze (z reguły 2-3 lodówki) umożliwiające uzyskanie wymaganej
temperatury magazynowania poniżej 100C
94
W okresie sprawozdawczym zdarzały się nieprawidłowości m.in. w szczecińskich
szpitalach dotyczące: braku przestrzegania obowiązujących procedur postępowania z
odpadami medycznymi, jak np. przepełnione pojemniki do gromadzenia zakaźnych odpadów
medycznych w miejscu ich wytwarzania, transport zakaźnych odpadów medycznych jedynie
w workach bez wykorzystania środków transportu wewnętrznego z zamkniętą przestrzenią
ładunkową w SP Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, przetrzymywanie odpadów
medycznych w przypadkowych nie przeznaczonych do tego miejscach w szpitalu SPSZOZ
„Zdroje” w obiekcie przy ul. Mącznej oraz w SPZZOZ w Gryficach, gromadzenie odpadów
medycznych w brudownikach na oddziałach w SPSK PUM 1, przepełnione w głównym
magazynie odpadów medycznych pojemniki do gromadzenia zakaźnych odpadów
medycznych o kodzie 180103* przetrzymywane w niewłaściwej temperaturze w Filii
SPSZOZ „Zdroje” przy ul. św. Wojciecha 7,przetrzymywanie zakaźnych odpadów
medycznych o kodzie 180102* w niewłaściwej temperaturze w Specjalistycznym Szpitalu
im. Prof. A. Sokołowskiego. Nieprawidłowości natury bieżącej zostały usunięte bez zbędnej
zwłoki.
5.2.
Prosektoria i postępowanie ze zwłokami.
W I półroczu 2015 r. w zakresie postępowania ze zwłokami ludzkimi skontrolowano
25 z 43 szpitali (tj. przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach podmiotów leczniczych w
których świadczone są stacjonarne i całodobowe świadczenia szpitalne) w woj.
zachodniopomorskim.
W przypadku zgonu pacjenta w szpitalach posiadających chłodnie, zwłoki pozostawały
przez co najmniej 2 godziny, od czasu zgonu wskazanego w dokumentacji medycznej, w
salach pro - morte lub na oddziałach szpitalnych (w salach za parawanem), a następnie
transportowane były do chłodni przeznaczonymi do tego celu środkami transportu –
kapsułami. Natomiast w szpitalach, które nie posiadały własnych chłodni, zwłoki nie
wcześniej niż po 2 godzinach od czasu zgonu wskazanego w dokumentacji medycznej,
przekazywane były do chłodni innych szpitali, chłodni przy cmentarzach komunalnych lub
też do chłodni zakładów pogrzebowych.
Wykaz prosektoriów i chłodni wykorzystywanych przez obiekty szpitalne woj.
zachodniopomorskiego, skontrolowanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w I
półroczu 2015 r. przedstawia tabela Nr 30.
W okresie sprawozdawczym w większości szpitali nie odnotowano zgłoszeń
dotyczących niewłaściwego przechowywania zwłok w chłodniach oraz nieprawidłowości w
postępowaniu ze zwłokami. W większości skontrolowanych szpitali nie było również
zastrzeżeń do bieżącej czystości w prosektoriach i w pomieszczeniach pro-morte. Jedynie
Szpital Polski Połczyn Zdrój nie zapewnia zamkniętej przestrzeni ładunkowej (kapsuły) do
transportu zwłok (obowiązuje decyzja).
W dalszym ciągu odnowienia w różnym zakresie wymagają ściany, sufity i podłogi
pomieszczeń prosektorium szpitala w Barlinku (gdzie obowiązuje prolongowana w 2014 r.
decyzja z terminem zakończenia działań naprawczych do 30.09.2015 r.) W Szpitalu w
Białogardzie poprawy wymaga funkcjonalność pomieszczeń prosektury sekcyjnej, gdzie brak
jest śluzy szatniowej (obowiązuje prolongowana do dnia 31.12.2016 r. decyzja). Również w
Zakładzie Patomorfologii Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w
Szczecinie zmiany wymaga funkcjonalność wejścia przeznaczonego dla przywożonych i
wydawanych zwłok, osób bliskich zmarłemu, które jest wspólne z inną częścią szpitala oddziałem ftyzjatrycznym. Natomiast prosektorium w Szpitalu im. Św. Jerzego w Kamieniu
Pomorskim z powodu stanu sanitarno – technicznego pomieszczeń pozostaje nadal wyłączone
z użytkowania (wyłączenie nastąpiło w 2013 r.).
95
Ponadto poprawy wymaga stan sanitarno – techniczny uszkodzonych i z ubytkami
podłóg i ścian pomieszczeń: chłodni, przygotowywania zwłok i przechowywania noszy
wchodzących w skład prosektorium Szpitala w Stargardzie Szczecińskim oraz stan sanitarno
– techniczny sufitu pomieszczenia chłodni i ścian sali sekcyjnej w prosektorium SPWSZ w
Szczecinie przy ul. Arkońskiej, gdzie stwierdzono ślady zacieków i ubytki farby oraz
charakterystyczne czarne plamy świadczące o korozji biologicznej. Również w Szpitalu
Wojewódzkim w Koszalinie kontrola sanitarna Zakładu Patomorfologii i Medycyny Sądowej
wykazała uchybienia sanitarno-techniczne. Nieprawidłowości dotyczyły: odprysków farb i
tynku na ścianach i suficie w sali eksportacyjnej, ubytki glazury na ścianach w pomieszczeniu
chłodni, brak siatek ochronnych przeciw owadom na oknach w pomieszczeniu wykrawania i
krojenia parafinowych bloczków.
Tab. Nr 30 Wykaz prosektoriów i chłodni szpitalnych wykorzystywanych przez obiekty
szpitalne woj. zachodniopomorskiego skontrolowanych w I półroczu 2015 r.
LP.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podmiot leczniczy
w ramach którego
funkcjonuje szpital
Szpital Powiatowy
w Białogardzie Sp. z o.o.
ul. Chopina 29
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Miejsce
przechowywania
zwłok
Szpital Powiatowy
na terenie szpitala przy chłodnia szpitalna przy
w Białogardzie
ul. Szpitalnej 7, z salą ul. Szpitalnej 7
ul. Chopina 29
sekcyjną
( 6 miejsc)
Szpital Powiatowy
na terenie szpitala przy chłodnia szpitalna przy
w Białogardzie
ul. Szpitalnej 7, z salą ul. Szpitalnej 7
ul. Szpitalna 7
sekcyjną
( 6 miejsc)
SP ZOZ w Choszcznie
SP ZOZ w Choszcznie
obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
ul. Niedziałkowskiego 4a w Ip.2015 r.
Szpitale Polskie s.c.
Drawskie Centrum
na terenie szpitala
chłodnia szpitalna
Katowice ul. Piotrowicka 17 Specjalistyczne Szpitale
z salą sekcyjną
( 3 miejsca)
Drawskie Centrum
Polskie S.A.
dzierżawca: Zakład
Specjalistyczne Szpitale
ul. B. Chrobrego 4,
Pogrzebowy „Hades”Polskie S.A.
78-500 Drawsko
Stefan Korczyk,
ul. B. Chrobrego 4,
Pomorskie
Drawsko Pomorskie
ul. J. Piłsudskiego 21
Szpitalne Centrum
Szpitalne Centrum
na terenie szpitala
chłodnia szpitalna
Medyczne w Goleniowie
Medyczne Sp. z o.o.
z salą sekcyjną
( 4 miejsca)
Sp. z o.o. ul. Nowogardzka ul. Nowogardzka 2
dzierżawca: PGK
2, Goleniów
w Goleniowie
Sp. z o.o. z siedzibą
w Goleniowie ul. M.
Konopnickiej 12.
SP Szpital Rejonowy
SP Szpital Rejonowy
nie ma prosektorium
chłodnia szpitalna
w Nowogardzie ul. Wojska w Nowogardzie ul.
dzierżawca:
firma
Polskiego 7
Wojska Polskiego 7
Usługi
Pogrzebowe
Jerzy
Furmańczyk,
Nowogard,
ul. Cmentarna 1A
(2 miejsca)
SP ZZOZ Specjalistyczny na terenie szpitala
chłodnia szpitalna
Szpital „Medicam”
Szpital „Medicam”
z salą sekcyjną
(13 miejsc)
w Gryficach ul. Niechorska w Gryficach ul.
27
Niechorska 27
SP ZZOZ
obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
„Medicam” w Gryficach w I p. 2015 r.
ul. Niechorska 27,
Oddział Zamiejscowy
w Resku ul. Szpitalna 8
96
Prosektorium
7.
Szpital Powiatowy
w Gryfinie Sp. z o. o
ul. Parkowa 5
Szpital Powiatowy
ul. Parkowa 5
8.
ul. Szpitalna 10,EMC
Instytut Medyczny S. A.
Wrocław
Szpital Powiatowy
Zakład pielęgnacyjno –
opiekuńczy
psychiatryczny w Nowym
Czarnowie Nowe
Czarnowo 70
ul. Szpitalna 10,EMC
Instytut Medyczny S.A.
Wrocław
9.
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu ul.
Łopuskiego 31
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu ul.
Łopuskiego 31
10. S.P. Szpital Wojewódzki im. S.P. Szpital Wojewódzki
M. Kopernika w Koszalinie im. M. Kopernika
w Koszalinie
11. S.P. Specjalistyczny Zespół S.P. Specjalistyczny
Gruźlicy i Chorób Płuc
Zespół Gruźlicy i Chorób
w Koszalinie ul.
Płuc w Koszalinie ul.
Niepodległości 44-48
Niepodległości 44-48
12. Środkowopomorskie
Centrum Zdrowia
Psychicznego Medison –
ul. Słoneczna15
Środkowopomorskie
Centrum Zdrowia
Psychicznego Medison –
ul. Słoneczna15
13. NZOZ UROMED
w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
14. Prywatna Lecznica
Chirurgiczna „Praxis”
Sp. z o.o. w Koszalinie
15. Międzynarodowe Centrum
Onkoterapia Sp z o.o.
Rondo ONZ 1
00-124 Warszawa Oddział
NZOZ UROMED
w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
Prywatna Lecznica
Chirurgiczna „Praxis”
Sp. z o.o. w Koszalinie
w Koszalinie ul.
Chałubińskiego 7
97
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej;
zwłoki przewożone do
chłodni na cmentarzu
komunalnym
w Gryfinie
PUK Sp. z o.o
ul. Szczecińska 5
(10 miejsc)
wyłączone
z użytkowania w 2013
r. ze względu na stan
sanitarno - techniczny
nie ma chłodni
szpitalnej;
komunalnym
w
Kamieniu
Pomorskim
PGK Sp. z o.o.
ul. Szczecińska 2 ,
72-400
Kamień
Pomorski
( 5 miejsc)
na terenie szpitala
Zakład Patomorfologii
dzierżawca:
A.Ambroziak PUH
„AVA” ul. Handlowa
12
78-122 Rościęcino
na terenie szpitala
Zakład Patomorfologii
i Medycyny Sądowej
chłodnia szpitalna
( 12 miejsc)
chłodnia szpitalna
( 10 miejsc)
nie ma chłodni
szpitalnej;
chłodni zakładów
pogrzebowych
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej;
komunalnym lub
zakładów
pogrzebowych
obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
w I p. 2015 r.
obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
w I p. 2015 r.
nie ma prosektorium
obiekt
szpitalny
nie
w zakresie postępowania
w I p. 2015 r.
kontrolowany
ze zwłokami
Radioterapii w Koszalinie
16. Szpital Barlinek Sp. z o.o.
ul. Szpitalna 10
74-320 Barlinek
17. Szpital w Dębnie Sp. z o.o
ul. Kościuszki 58*
74-400 Dębno
chłodnia szpitalna
(4 miejsca)
Szpital Barlinek
Sp. z o.o. w Barlinku
ul. Szpitalna 10
Szpital w Dębnie
Sp. z o.o
ul. Kościuszki 58*
74-400 Dębno
18. Szpital Powiatowy
Szpital Powiatowy
w Pyrzycach ul. Jana Pawła w Pyrzycach ul. Jana
II 2
Pawła II 2
19. Szpital Powiatowy
Szpital Powiatowy
w Sławnie ul. I Pułku
w Sławnie ul. I Pułku
Ułanów 9 76-100 Sławno
Ułanów 9
20. SP Wielospecjalistyczny
SP Wielospecjalistyczny
ZOZ w Stargardzie
ZOZ w Stargardzie
Szczecińskim ul. Wojska
Szczecińskim ul. Wojska
Polskiego 27
Polskiego 27
73-110 Stargard Szczeciński SP Wielospecjalistyczny
ZOZ w Stargardzie
Szczecińskim ul. Staszica
na terenie szpitala z
salą sekcyjną
21. SP Szpital Kliniczny Nr 1
Lubelskiej 1
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
nie
ma
chłodni
szpitalnej,
zwłoki
przewożone są do
obiektu
szpitalnego
przy
ul.
Wojska
Polskiego 27
chłodnia szpitalna
( 8 miejsc)
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
chłodnia szpitalna
( 10 miejsc)
22. SP Szpital Kliniczny Nr 2
PUM, Szczecin,
al. Powstańców Wlkp. 72
23. SP Wojewódzki Szpital
ul. Arkońska 4
24. SP Specjalistyczny ZOZ
„Zdroje”;
Lubelskiej 1
PUM ul. Siedlecka 2
w Policach
PUM Szczecin,
ul. Broniewskiego
obiekt
szpitalny
w Ip.2015 r.
nie
kontrolowany
obiekt
szpitalny
w Ip.2015 r.
nie
kontrolowany
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
chłodnia szpitalna
(4 miejsca)
nie ma prosektorium
chłodnia szpitalna
(7 miejsc)
nie ma prosektorium
nie
ma
chłodni
szpitalnej,
zwłoki
przewożone są do
obiektu
szpitalnego
Klinika Psychiatrii z Oddziałem
przy
ul.
Unii
Dziennym Zespól Leczenia
Lubelskiej
1
Środowiskowego
w
Szczecinie
SP Szpital Kliniczny Nr 2 obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
PUM, Szczecin,
al. Powstańców Wlkp. 72 w I p. 2015 r.
na terenie szpitala
chłodnia szpitalna
z salą sekcyjną
(32 miejsca)
ul. Arkońska 4
SP Specjalistyczny ZOZ nie ma prosektorium
nie ma chłodni
„Zdroje”; Szczecin,
szpitalnej, zwłoki
ul. Mączna 4
przewożone są do
chłodni na Cmentarzu
Centralnym w
Szczecinie (57 miejsc),
sekcje przeprowadza
się w prosektorium SP
im. prof. A.
Sokołowskiego
w Szczecinie ul. A.
Sokołowskiego 11
SP Specjalistyczny ZOZ nie ma prosektorium
nie
ma
chłodni
„Zdroje”; Filia: Szczecin, (wyłączone z
szpitalnej,
zwłoki
98
nie ma prosektorium
25. Specjalistyczny Szpital im.
prof. A. Sokołowskiego;
Szczecin - Zdunowo,
26. Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii
Szczecin , ul. Strzałowska
22
27. ZOZ Szpital Areszt Śledczy
eksploatacji w 2009r.)
im. prof. A.
Sokołowskiego; Szczecin
- Zdunowo,
Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii
Szczecin , ul. Strzałowska
22
ZOZ Szpital Areszt
Śledczy Szczecin,
ul. Kaszubska 28
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
przewożone są do
Centralnym
w
Szczecinie
(57
miejsc),
sekcje
przeprowadza
się
w prosektorium
SP
im.
prof.
A.
Sokołowskiego
w
Szczecinie
ul.
A. Sokołowskiego 11
chłodnia szpitalna
(12 miejsc)
na terenie szpitala bez
sali sekcyjnej
chłodnia szpitalna
( 3 miejsca)
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej,
postępowanie ze
zwłokami jest zgodne
z wewnętrzną
procedurą resortową
chłodnia zakładu
pogrzebowego
(13 miejsc)
usługi dla szpitala dla
szpitala
świadczy:
P.P.H.U.
STANDARBUD
Zakład
Pogrzebowy
„Atena”
Szczecinek
ul. Kościuszki 36
chłodnia zakładu
pogrzebowego
ZUP Połczyn- Zdrój
ul. Powstańców
Warszawskich 20A
(3 miejsca)
28. Szpital w Szczecinku
Sp. z o.o., ul. Kościuszki 38 Sp. z o.o., ul. Kościuszki
78 – 400 Szczecinek
38
nie ma prosektorium
29. Przyjazny
Szpital
w
Połczynie-Zdroju Sp. z o.o.
z siedzibą w PołczynieZdroju
ul.
Wojska
Polskiego 50, Połczyn –
Zdrój – Centrum Usług
Szpitalnych
Przyjazny
Szpital w Połczynie-Zdroju
Sp. z o.o. ul. Gwardii
Przyjazny
Szpital
w nie ma prosektorium
Połczynie-Zdroju Sp. z
o.o.
z
siedzibą
w
Połczynie-Zdroju
ul.
Wojska Polskiego 50,
Połczyn – Zdrój –
Centrum
Usług
Szpitalnych
Przyjazny
Szpital w PołczynieZdroju Sp. z o.o. ul.
Gwardii
Ludowej
5,
Połczyn – Zdrój:
30. Szpital Miejski im. Jana
Garguły w Świnoujściu Sp.
z o.o ul. Mieszka I 7*
31. Centrum Narodzin Mamma
ul. Sowia 38
70-794 Szczecin
Szpital Miejski im. Jana
Garguły w Świnoujściu
Sp. z o.o ul. Mieszka I 7*
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
Centrum Narodzin
Mamma
ul. Sowia 38
70-794 Szczecin
AMC Art. Medical
Center Sp. z o.o.
obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami w I p.
2015 r.
32. AMC Art. Medical Center
99
nie ma prosektorium
chłodnia szpitalna
(6 miejsc)
nie
ma
szpitalnej,
chłodni
zwłoki
70-263 Szczecin
Sp. komandytowa
70-263 Szczecin
33. "ARTPLASTICA" Zakład
Komandytowa
Ul. Wojciechowskiego 7
71-476 Szczecin***
"ARTPLASTICA"
Zakład Leczniczy
Sp z o. o. Spółka
Komandytowa,
71-476 Szczecin
34. "SONOMED" Sonomed
Sp z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin***
przewożone są do
Centralnym
w Szczecinie
(57 miejsc)
obiekt
szpitalny
nie
kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami w I p.
2015 r.
obiekt
szpitalny
nie
ul. Bandurskiego 98/U12, w I p. 2015 r.
71-685 Szczecin
35. MEDI - CLINIQUE
MEDI - CLINIQUE
obiekt
szpitalny
nie
GROUP SPÓŁKA
SPECJALISTYCZNE
Z OGRANICZONĄ
GABINETY
w I p. 2015 r.
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, LEKARSKIE
70-385 Szczecin
ul. Mickiewicza 55
ul. Mickiewicza 55 ***
Szczecin
36. VULMED Spółka
Vulmed
obiekt
szpitalny
nie
z ograniczoną
Zachodniopomorskie
odpowiedzialnością ,
w I p. 2015 r.
71-206 Szczecin
JASEŁKOWA 6
ul. Starego Wiarusa 25 *** Szczecin
37. Dom Lekarski S.A
Dom Lekarski S.A
obiekt
szpitalny
nie
w Szczecinie Ośrodek,
w Szczecinie Ośrodek
ul. Gombrowicza 23,
ul. Gombrowicza 23
w I p. 2015 r.
70-785 Szczecin
Szczecin
38. Optegra Klinika
Dom Lekarski S.A
obiekt
szpitalny
nie
Okulistyczna w Szczecinie
w Szczecinie Ośrodek,
OPTEGRA POLSKA
ul. Gombrowicza 23
w I p. 2015 r.
Sp. z o.o., ul. Mickiewicza
Szczecin
140, 71-153 Szczecin
39. Oddział Kardiologii NZOZ Centrum Kardiologii
obiekt
szpitalny
nie
Centrum Kardiologii
Allenort
Allenort
ul. Kilińskiego 7
w I p. 2015 r.
ul. Kilińskiego 7
w Szczecinku
w Szczecinku należący do
Kliniki Allenort Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie
40. Oddział Nefrologiczno –
Centrum Usług
obiekt
szpitalny
nie
Medycznych Dializa
Centrum Usług Medycznych Sp. z o.o, ul Kilińskiego 7 w I p. 2015 r.
Dializa Sp. z oo
w Szczecinku
ul. Kilińskiego 7
w Szczecinku
41. NZOZ „SALUS” J.
.NZOZ „SALUS” J.
obiekt
szpitalny
nie
psychiatryczny
psychiatryczny
w 2014 r. I p. 2015 r.
Szczecinek Kościuszki
34
kontrolowany
ze zwłokami
42. NZOZ Centrum Okulistyki
i Chirurgii Oka ul.
Kościuszki 38b Szczecinek
należący do Pomorskiego
Ośrodka Diagnostyki
kontrolowany
ze zwłokami
NZOZ Centrum
obiekt
szpitalny
nie
Okulistyki i Chirurgii Oka w zakresie postępowania
ul. Kilińskiego 7
w I p. 2015 r.
Szczecinek
100
kontrolowany
ze zwłokami
kontrolowany
ze zwłokami
kontrolowany
ze zwłokami
kontrolowany
ze zwłokami
kontrolowany
ze zwłokami
kontrolowany
ze zwłokami
kontrolowany
ze zwłokami
Medycznej PODIMED
Sp. z o.o ul. Spółdzielcza 8
w Szczecinku
43. Centrum Sercowo –
Naczyniowe ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie pod
patronatem spółki NAFIS”
S.A. z siedzibą w Poznaniu
Centrum Sercowo –
Naczyniowe ul.
Chrobrego 4 Drawsko
Pomorskie
nie ma prosektorium
chłodnia szpitalna
szpitala Drawskie
Centrum
Specjalistyczne
Szpitale Polskie S.A.
ul. B. Chrobrego 4,
78-500 Drawsko
Pomorskie z salą
sekcyjną
dzierżawca:
Zakład
Pogrzebowy „Hades”Stefan
Korczyk,
Drawsko
Pomorskie
ul. J. Piłsudskiego 21
( 3 miejsca)
Zakażenia szpitalne i ocena działalności Zespołów ds. Zakażeń Szpitalnych
Zakażenia szpitalne stanowią istotny problem związany z ryzykiem hospitalizacji tym
samym stanowią wyznacznik jakości opieki w podmiotach działalności leczniczej. W
profilaktyce zakażeń kluczowe znaczenie ma właściwy system monitoringu i kontroli zakażeń
aktywnie prowadzony przez Zespoły Zakażeń Szpitalnych we współpracy z mikrobiologami
szpitalnymi analizującymi ocenę zagrożeń występujących w środowisku szpitalnym. Istotne
znaczenie w prowadzeniu stałego nadzoru mikrobiologicznego ma aktywność laboratoriów
mikrobiologicznych stąd niekorzystnym zjawiskiem jest brak w szpitalach woj.
zachodniopomorskiego laboratoriów mikrobiologicznych. W takich przypadkach szpitale
zlecają badania mikrobiologiczne jednostkom zewnętrznym (zlokalizowanym w części
przypadków na terenie szpitali) - takie sytuacje występują w 63,88% szpitali. Natomiast w 13
szpitalach w woj. zachodniopomorskim laboratoria mikrobiologiczne wchodzą w część
organizacyjną szpitala, co stanowi 36,11%.
W I półroczu 2015 do Państwowej Inspekcji Sanitarnej zostało zgłoszonych 13
ognisk epidemicznych tj. o 5 ognisk więcej niż w I półroczu 2014, z których 11 wystąpiło w
szpitalach w Szczecinie. Ogniska wystąpiły w oddziale nefrologii (3 zdarzenia), pediatrii (2
ogniska), anestezjologii i intensywnej terapii (2 ogniska) oraz chorób wewnętrznych,
hematologii, gastroenterologii, rehabilitacji kardiologicznej, obserwacyjno-zakaźnym i
chirurgicznym po 1 ognisku.
Poniżej w tabeli 23 przedstawiono zbiorczą analizę ognisk zakażeń szpitalnych w
woj. zachodniopomorskim z uwzględnieniem czynników etiologicznych oraz ustalonego
źródła zakażenia.
5.3.
Tab. 31 Zestawienie zbiorcze ognisk zakażeń szpitalnych w latach 2007-2015 ( I półrocze
2015r.) w woj. zachodniopomorskim
Rok
2007
Ilość
Łączna ilość
ognisk zakażeń
zachorowań
szpitalnych
13
59
Źródło
Czynnik etiologiczny
Staphylococcus aureus MRSA
Staphylococcus aureus oporny na
erytromycynę i klindamycynę
Staphylococcus aureus
Pneumocystis jiroveci
Norovirus
101
3
1
2
1
1
7
Rok
Ilość
Łączna ilość
ognisk zakażeń
zachorowań
szpitalnych
2008
10
48
2009
5
20
2010
2011
2012
2013
4
13
13
25
18
72
55
212
2014
14
77
I półrocze
2015
13
67
Źródło
Escherichia coli ESBL
Rotavirus
Enterobacter cloacae
Staphylococcus aureus MSSA
Klebsiella pneumoniae ESBL
Pseudomionas aeruginosa
Adenowirusy
Nieidentyfikowane wirusy
Nie określono
Staphylococcus aureus
1
2
2
4
2
1
1
1
1
2
2
1
Acinetobacter baumannii
Rotawirus
Staphylococcus areus
metycylinowrażliwy
Acinetobacter baumannii oporny na
karbapenemy
Rotawirus
Clostridium perfringens
Klebsiella ozaenae
Enterobacter cloacae ESBL
Nie zidentyfikowano
(wytwarzający toksyny A i B)
Staphylococcus aureus MSSA
Acinetobacter baumannii oporny
na karbapenemy
Morganella morganii
Acinetobacter baumannii oporny na
karbapenemy
Clostridium difficile (w tym 1 szczep
hiperwirulentny 027/NAP1/B1)
Rotawirusy
Pseudomonas aeruginosa
Nie zidentyfikowano
Acinetobacter baumannii
Rotawirusy
1
1
1
1
2
1
3
2
1
1
1
1
1
3
2
3
1
3
3
2
12
1
1
7
4
10
2
1
1
6
4
(w tym 1
prawdopodobny
2
Pseudomonas aeruginosa oporny na
1
karbapenemy
5
Rotawirusy
2
2
Escherichia coli ESBL
1
102
6
22
7
9
Rok
Ilość
Łączna ilość
ognisk zakażeń
zachorowań
szpitalnych
Źródło
Świerzbowiec ludzki
Mycobacterium sp.
Grypopodobne zachorowanie
1
1
1
W analizie częstości występowania ognisk szpitalnych w ciągu ostatnich lat
zauważalna była tendencja spadkowa do 2010r. oraz poprawa zgłaszalności ognisk zakażeń
od 2011r. Wśród zarejestrowanych w I półroczu 2015r. ognisk epidemicznych zakażeniu
uległo 67 osób, w tym 46 przypadków zakażeń potwierdzono badaniami mikrobiologicznymi
oraz 21 osób uznano za zakażonych na podstawie objawów klinicznych. Źródło zakażenia
ustalono w 9 przypadkach (co stanowi 69,23% ogółu), przy czym potwierdzonym lub
prawdopodobnym źródłem w większości ognisk był skolonizowany lub zakażony pacjent
oraz personel szpitala.
Natomiast w I półroczu 2014r. było zarejestrowanych 8 ognisk, w których źródło
zakażenia ustalono w 4 przypadkach co stanowi 50,0% ogółu zgłoszonych ognisk zakażeń.
W sytuacji raportowania podejrzeń ognisk zakażeń szpitalnych każdorazowo w
działania włączał się właściwy Zespół ds. Zakażeń Szpitalnych oraz wdrażane były stosowne
procedury izolacji, pobierano badania bakteriologiczne oraz wprowadzano podwyższony
reżim sanitarny w oddziałach objętych ogniskiem uwzględniając zasady izolacji w zależności
od drogi transmisji patogenów. Ponadto analizowano dotychczasowe procedury w oddziałach,
prowadzono działania edukacyjne i wykonywano kontrolne badania mikrobiologiczne. W
każdym zgłoszonym ognisku zakażenia w działaniach przeciwepidemicznych brał udział
również właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny analizując tok postępowania
zapobiegawczego wdrożonego przez Zespół w szpitalu.
W I półroczu 2014r. kontynuowano współpracę z członkami Zespołów ds. Kontroli
Zakażeń Szpitalnych m.in. poprzez roczną weryfikację sprawozdawczości z zakresu
czynników alarmowych w poszczególnych szpitalach oraz analizę raportów ognisk zakażeń
szpitalnych przekazywanych przez PPIS woj. zachodniopomorskiego. Ponadto dokonywano
ocen wdrożonych procedur dot. postępowania przeciwepidemicznego na wypadek
hospitalizacji osoby z podejrzeniem choroby wysoce zakaźnej, w tym gorączki krwotocznej
Ebola, ze szczególnym uwzględnieniem stosowanych środków ochrony osobistej u personelu
oraz warunków izolacji.
W niektórych szpitalach (7 nadzorowanych przez ZPWIS w Szczecinie) nadal skład
osobowy i kwalifikacje zespołów są niezgodne z wymogami prawnymi stąd wydane są
decyzje administracyjne dot. zapewnienia w składzie osobowym zespołu osób spełniających
kwalifikacje zgodne z Rozporządzeniem MZ z dnia 25.07.2010r. w sprawie kwalifikacji
członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych (t.j. Dz.U. z 2014r., poz. 746).
Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria
Wśród podmiotów działalności leczniczej świadczących usługi medyczne w
systemie ambulatoryjnym najliczniejszą grupę stanowiły przychodnie, ośrodki, poradnie i
ambulatoria. Na początku 2015r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie
woj. zachodniopomorskiego było 1173 podmioty tej grupy, tj. o 47 więcej w stosunku do
2014r.
Część placówek realizowało obowiązki nałożone decyzjami administracyjnymi
właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego celem poprawy stanu
sanitarno-technicznego, funkcjonalnego i jakości świadczonych usług. Niektóre placówki
tego typu mają zaplanowane remonty i modernizacje z terminem wykonania w kolejnych
5.4.
103
latach co wynika z opracowanych „programów dostosowania” pomieszczeń i urządzeń
podmiotów działalności leczniczej do wymagań fachowych i sanitarnych.
We wszystkich skontrolowanych zakładach opieki ambulatoryjnej woj.
zachodniopomorskiego opracowane i wdrożone były procedury przeciwepidemiczne, w tym:
higienicznego mycia i dezynfekcji rąk, postępowania po ekspozycji, mycia narzędzi i sprzętu
medycznego, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń, postępowania z brudną bielizną i
odpadami.
Dezynfekcja prowadzona była zgodnie z procedurami wewnętrznymi zakładu.
Preparaty dezynfekcyjne dobierano właściwie pod względem przeznaczenia i spektrum
działania. Roztwory dezynfekcyjne przygotowywane były przez personel zakładu w
pomieszczeniu gospodarczym lub gabinecie zabiegowym z zastosowaniem środków ochrony
indywidualnej. Zapas środków dezynfekcyjnych zapewniał ciągłość czynności
dezynfekcyjnych.
Większość podmiotów posiadała na wyposażeniu urządzenia do sterylizacji parą
wodną pod ciśnieniem lub też stosowany był wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku.
Zakłady, które nie posiadały urządzeń sterylizujących miały podpisaną umowę w
przedmiotowym zakresie z innymi placówkami. Sprzęt wielorazowego użytku poddawany był
dezynfekcji, myciu i suszeniu, a następnie pakietowaniu i sterylizacji w miejscu lub w
placówkach, z którymi została podpisana umowa w tym zakresie.
Utrzymanie czystości bieżącej i porządku odbywało się w systemie mieszanym tj. za
proces ten w części obiektów odpowiedzialny był zatrudniony personel, natomiast w części
usługi sprzątania powierzano firmom specjalistycznym.
Skontrolowane placówki wytwarzające odpady medyczne posiadały umowy na ich
odbiór z wyspecjalizowanymi i uprawnionymi firmami. Dokumentacja dotycząca gospodarki
odpadami prowadzona była na bieżąco. Odpady segregowano w miejscu ich powstawania,
gromadząc wykorzystywany jednorazowy sprzęt medyczny o ostrych zakończeniach w
specjalistycznych pojemnikach zamykanych, oznaczonych prawidłowo o pojemności
dostosowanej do ilości wytwarzanych odpadów. Odpady medyczne do czasu ich przekazania
do spalarni przechowywano w urządzeniach chłodniczych przeznaczonych wyłącznie do tego
celu lub wyznaczonych pomieszczeniach. Postępowanie z odpadami medycznymi było
zgodne z opracowanymi procedurami. Odpady komunalne gromadzone były w
oznakowanych workach foliowych i odbierane przez pracowników przedsiębiorstw
komunalnych.
Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową
Na początku 2015r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w woj.
zachodniopomorskim było 2567 podmiotów prowadzących działalność leczniczą
wykonywaną przez praktykę zawodową tj. indywidualnych, indywidualnych
specjalistycznych, grupowych praktyk lekarskich i dentystycznych oraz praktyk pielęgniarek i
położnych, w których udzielane były świadczenia medyczne w systemie ambulatoryjnym.
Liczba podmiotów do nadzoru zwiększyła się o 152 w stosunku do 2014r.
W części podmiotów prowadzone były prace remontowe mające na celu poprawę
stanu technicznego, funkcjonalnego i jakości świadczonych usług. Natomiast nowootwierane
podmioty działalności leczniczej, starające się o decyzję właściwego Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego spełniają wymagania sanitarno-techniczne dla tego
rodzaju podmiotów adekwatne do rodzaju wykonywanych świadczeń.
Większość kontrolowanych podmiotów posiadało opracowane procedury
dostosowane do specyfiki praktyk w zakresie: higienicznego mycia i dezynfekcji rąk,
postępowania po ekspozycji, postępowania z odpadami medycznymi (instrukcje
stanowiskowe), postępowania w przypadku skażenia powierzchni materiałem biologicznym,
5.4.1.
104
mycia i dezynfekcji powierzchni, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń, postępowania ze
sprzętem po zakończonym sprzątaniu, mycia i dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego,
postępowania z brudną bielizną. Sporadycznie występowały nieprawidłowości w tym
zakresie, które egzekwowano wystawiając stosowne zalecenia pokontrolne i dokonując
rekontroli w podmiotach. Utrzymaniem czystości bieżącej i porządku zajmowali się
najczęściej pracownicy zatrudnieni w praktykach lub ich właściciele. Prace porządkowe oraz
mycie i dezynfekcja powierzchni prowadzone były zgodnie ze zdefiniowaną procedurą.
Zakłady posiadały umowy z firmami wykonującymi usługi w zakresie odbioru,
transportu i utylizacji odpadów niebezpiecznych. Placówki posiadają wydzielone
pomieszczenia gospodarcze lub miejsca do przechowywania sprzętu do sprzątania i środków
czystościowych. Sprzęt był podzielony w zależności od stref czystości mikrobiologicznej.
Wykorzystywany jest również sprzęt jednorazowy (nakładki na mopy, ściereczki).
Zaopatrzenie w środki czystościowe i dezynfekcyjne było wystarczające.
Sposób postępowania z narzędziami wielokrotnego użytku naruszającymi ciągłość
tkanek w większości kontrolowanych podmiotów nie budził zastrzeżeń. Narzędzia medyczne
wielorazowego użytku poddawane były dezynfekcji, myciu, pakietowaniu i sterylizacji w
miejscu praktyki lub poza miejscem praktyki na podstawie umowy zawartej z innymi
placówkami świadczącymi usługi w tym zakresie. Należy zauważyć, że w części praktyk
stosowany był wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku. Zgodnie z art. 5 ust.1 i ust.1a ustawy
z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych (t. j. Dz. U. z 2015r., poz. 298) dot. przestrzegania zakazu palenia i właściwego
oznakowania obiektu - obiekty służby zdrowia są oznakowane w sposób widoczny etykietą i
znakiem graficznym określającym zakaz palenia na terenie obiektu.
WNIOSKI:
1. W I półroczu 2015r. kontynuowane były prace remontowe i modernizacyjne w
podmiotach działalności leczniczej celem poprawy stanu sanitarno - technicznego i
funkcjonalnego. Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej na terenie woj.
zachodniopomorskiego ulega ciągłej poprawie co wpływa na poprawę jakości
świadczonych usług, jak też na bezpieczeństwo hospitalizowanych pacjentów.
2. W I półroczu 2015r. zarejestrowano 13 ognisk epidemicznych w szpitalach, w których
zakażeniu uległo 67 osób tj. o 5 więcej niż w I półroczu 2014r. (zakażeniu uległo
wówczas 52 osoby). Poprawie uległa identyfikacja źródeł zakażenia w ogniskach, bowiem
źródło zakażenia ustalono w 9 przypadkach, tj. prawie 70% ogółu ognisk zakażeń
szpitalnych, podczas gdy w analogicznym okresie 2014r. tylko w 4 zdarzeniach
stanowiących 50% ogółu zakażeń epidemicznych. W sytuacji raportowania podejrzeń
ognisk zakażeń szpitalnych każdorazowo działania podejmował właściwy Zespół Kontroli
Zakażeń Szpitalnych we współpracy z właściwym Państwowym Powiatowym
Inspektorem Sanitarnym analizującym tok postępowania zapobiegawczego wdrożonego
przez Zespół w szpitalu. Wdrażane były również stosowne procedury izolacji w
zależności od zagrożenia, pobierano badania bakteriologiczne oraz wzmacniano reżim
sanitarny w oddziałach objętych ogniskiem. Ponadto analizowano dotychczasowe
procedury w oddziałach, prowadzono działania edukacyjne i wykonywano kontrolne
badania mikrobiologiczne. Należy podkreślić, że zgłaszalność ognisk zakażeń szpitalnych
ulega poprawie dzięki kontynuacji współpracy z Zespołami Kontroli Zakażeń
Szpitalnych, zwłaszcza specjalistami ds. epidemiologii.
3. W I półroczu 2015r. kontynuowano działania nadzorowe w zakresie egzekwowania
prawidłowego pod względem merytorycznym wdrażania procedur zapobiegających
zakażeniom i chorobom zakaźnym związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych,
egzekwowano
również
obowiązki
nałożone
dotychczasowymi
decyzjami
105
administracyjnymi oraz zalecenia doraźne wpisywane w protokóły pokontrolne.
gorączkę krwiotoczną Ebola, jak również zapewnienia warunków czasowej izolacji, a
także organizacji pracy, uwzględniających zapewnienie warunków bhp personelowiminimalizujących ryzyko transmisji choroby wysoce zakaźnej.
VI. WARUNKI SANITARNO – HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
6.1 Nadzór
bieżący nad zakładami pracy
W I-półroczu 2015 roku skontrolowano 1615 zakładów pracy tj. 18,1 % ogółu zakładów
będących w ewidencji (wg stanu na dzień 31.12.2014r.), w których przeprowadzono 1930
kontrole.
Bieżący nadzór sanitarny obejmował kontrole przestrzegania w zakładach pracy przepisów
dotyczących m.in.:
warunków sanitarno-higienicznych w miejscu pracy,
wprowadzania do obrotu i bezpiecznego stosowania substancji i mieszanin chemicznych, w
tym produktów biobójczych,
wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
 występowania w środowisku pracy czynników lub procesów technologicznych o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym oraz szkodliwych czynników biologicznych,
 przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich pracowników,
 oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego.
W związku ze stwierdzonymi, podczas przeprowadzanych czynności kontrolnych,
uchybieniami (Ryc. 6) wydano 568 decyzji, zawierających 2046 nakazów/obowiązków (Ryc.
7), nałożono na pracodawców 4 grzywny w drodze mandatu karnego na łączną kwotę 800 zł.
Grzywny w drodze mandatu karnego zostały nałożone na podmioty zajmujące się:
rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem (sekcja A, PKD 01 – 1 mandat);
przetwórstwem przemysłowym (sekcja C, PKD 22 – 1 mandat); handlem hurtowym i
detalicznym; naprawą pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle (sekcja G, PKD 45
– 1 mandat) oraz działalnością związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi
(sekcja I, PKD 56 – 1 mandat).
W wyniku przeprowadzonych działań kontrolnych wydano 214 decyzji dotyczących
poprawy warunków pracy.
Ryc. 6 Najczęściej stwierdzane uchybienia podczas przeprowadzanych czynności
kontrolnych.
106
Ryc. 7 Najczęstsze nakazy ujęte w wydanych decyzjach administracyjnych.
W 215 skontrolowanych zakładach pracy występowały przekroczenia najwyższych
dopuszczanych stężeń/natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, co stanowiło 13,3 %
107
skontrolowanych zakładów. W ww. zakładach pracy liczba pracowników pracujących w
przekroczeniach NDS/NDN (ogółem) wyniosła 5207 osób (Ryc. 8).
Ryc. 8. Pracownicy pracujący w przekroczeniach NDS/NDN czynników szkodliwych w
środowisku pracy.
Największą liczbę pracowników zatrudnionych na stanowiskach z przekroczeniami NDS
i NDN stwierdzono w zakładach pracy zajmujących się produkcją wyrobów z drewna oraz
korka, z wyłączeniem mebli: produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do
wyplatania (PKD 16 – 1492 pracowników), w zakładach zajmujących się produkcją wyrobów
spożywczych (PKD 10 – 1080 pracowników) oraz w zakładach zajmujących się produkcją
metalowych wyrobów gotowych z wyłączeniem maszyn i urządzeń (PKD 25 – 1050
pracowników). Wydano 24 decyzje administracyjne dotyczące obniżenia stężeń i natężeń
czynników szkodliwych w środowisku pracy.
W wyniku czynności kontrolnych przeprowadzonych przez pracowników Państwowej
Inspekcji Sanitarnej, jak również działań będących ich następstwem, pracodawcy zobligowani
byli do podejmowania działań mających bezpośredni wpływ na poprawę warunków pracy
pracowników. Powyższe miało miejsce poprzez:
 doprowadzenie do właściwego stanu higieniczno-sanitarnego pomieszczeń pracy i
pomieszczeń higieniczno-sanitarnych
 obniżenie stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia
 opracowanie i udostępnienia pracownikom instrukcji stanowiskowych bhp
 zapewnienie odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniach pracy oraz w pomieszczeniach
higieniczno-sanitarnych
 zapewnienie bezpiecznego i higienicznego korzystania z pomieszczeń higienicznosanitarnych
 właściwe zabezpieczenie narzędzi ręcznych w zakładzie pracy
 poprawy oświetlenia na stanowiskach pracy
 zapewnienia szafek odzieżowych dla pracowników
 zapewnienia pracownikom środków ochrony indywidualnej
 zapewnienia pracownikom systemu I pomocy przedlekarskiej
108
6.2 Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne
Długotrwałe narażenie pracowników na działanie czynników o działaniu rakotwórczym
lub mutagennym może prowadzić do rozwoju zmian nowotworowych, które mogą ujawnić
się wiele lat od chwili ustania narażenia. Dlatego też, występowanie tych czynników w
środowisku pracy stanowi ważne zagadnienie z punktu widzenia zdrowia publicznego.
Na terenie województwa zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 roku skontrolowano
88 zakładów (przeprowadzono 92 kontrole), w których na stanowiskach pracy występowały
substancje, mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym (pył drewna twardego, promieniowanie jonizujące, benzyna silnikowa, benzen
jako składnik paliw, związki chromu i niklu).
Podczas przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzano m.in. następujące
uchybienia:
 brak aktualnych badań i pomiarów czynnika rakotwórczego występującego w środowisku
pracy,
 brak rejestru prac lub pracowników pracujących w narażeniu na szkodliwe czynniki
rakotwórcze lub mutagenne,
 nie przekazanie właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu
informacji dot. występowania w miejscu pracy substancji, mieszanin, czynników lub
procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
 brak aktualnych badań lekarskich pracowników pracujących w narażeniu na szkodliwe
czynniki rakotwórcze lub mutagenne,
 przekroczenie NDS pyłu drewna twardego.
6.3 Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne
Pełniąc nadzór nad przestrzeganiem przepisów w zakresie występowania w środowisku
pracy i narażenia pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych w I
półroczu 2015 roku pracownicy pionu higieny pracy przeprowadzili 439 kontroli w 400
zakładach pracy. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych najczęściej
stwierdzano następujące nieprawidłowości:
 brak oceny ryzyka dotyczącego czynników biologicznych,
 niezgodna z przepisami dokumentacja oceny ryzyka zawodowego w zakresie narażenia na
czynniki biologiczne,
 brak procedur i instrukcji bezpiecznego postępowania ze szkodliwym czynnikiem
biologicznym,
 brak szkoleń pracowników w zakresie zagadnień dotyczących narażenia na czynniki
biologiczne,
 brak rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwego czynnika
biologicznego zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagrożenia,
 brak rejestru pracowników pracujących w narażeniu na działanie szkodliwego czynnika
biologiczne zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagrożenia.
6.4 Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami oraz nad produktami
biobójczymi
Substancje chemiczne i ich mieszaniny stosowane były prawie we wszystkich obiektach
objętych nadzorem, występowały w prowadzonych procesach technologicznych lub
wykorzystywane były do zapewnienia właściwego stanu sanitarno-higienicznego
pomieszczeń i urządzeń w zakładach pracy.
109
W I półroczu 2015 roku przeprowadzono:
 189 kontroli w zakresie wprowadzania do obrotu substancji chemicznych i ich mieszanin
(wyniki kontroli zestawiono w ryc. 9),
 500 kontroli w zakresie stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin (wyniki
kontroli zestawiono w ryc. 10).
Ryc. 9 Substancje chemiczne i ich mieszaniny w województwie zachodniopomorskim w
porównaniu do I półrocza 2013 i 2014 roku – wprowadzanie do obrotu.
Ryc. 10. Substancje chemiczne i ich mieszaniny w województwie zachodniopomorskim w
porównaniu do I półrocza 2013 i 2014 roku – stosowanie.
110
Ponadto przeprowadzono 76 kontroli z zakresu wprowadzania do obrotu produktów
biobójczych. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych nie wydano decyzji
nakazujących wycofanie z obrotu produktów biobójczych.
6.5 Choroby zawodowe
Choroby zawodowe są odzwierciedleniem stanu zdrowia pracujących, jak również
higienicznych warunków pracy. Pozostają w związku z rozwojem przemysłu i stosowanymi
technologiami, warunkami pracy oraz jej organizacją.
W województwie zachodniopomorskim w I-półroczu 2015 roku zgłoszono 77
przypadków podejrzeń chorób zawodowych. Stwierdzono 24 choroby zawodowe, podczas
gdy w tym samym okresie w roku 2014 stwierdzono 38 przypadków.
Do najczęściej stwierdzanych chorób zawodowych należały choroby zakaźne lub
pasożytnicze – 13 przypadków w tym 12 przypadków boreliozy oraz 1 przypadek WZW typu
C (Ryc. 11).
Ryc. 11. Choroby zawodowe na terenie województwa zachodniopomorskiego w I półroczu
2015r.
111
6.6 Środki zastępcze
Według znowelizowanej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii nowa definicja środka
zastępczego wskazuje, iż są to produkty zawierające co najmniej jedną nową substancję
psychoaktywną lub inną substancję o podobnym działaniu na ośrodkowy układ nerwowy,
które mogą być użyte zamiast środka odurzającego lub substancji psychotropowej lub w
takich samych celach jak środek odurzający lub substancja psychotropowa.
Przedstawiciele Państwowej Inspekcji Saniatrnej w I półroczu 2015 roku systematycznie
kontrolowali sklepy, w których zachodziło podejrzenie, iż wprowadzane są do obrotu
produkty, które mogły być środkami zastępczymi. Ponadto kontynuowane były działania
profilaktyczne mające na celu przekazanie informacji o skutkach używania „dopalaczy”.
W powyższych sklepach przeprowadzono 12 kontroli podczas, których zabezpieczono
3144 produktów, co do których zachodziło podejrzenie, iż mogą być środkami zastępczymi.
Nadto w ramach prowadzonych postępowań wydanych zostało 6 decyzji o nałożeniu kary
pieniężnej za wprowadzanie do obrotu środków zastępczych. Dodatkowo prowadzonych było
18 postępowań administracyjnych wobec osób fizycznych dotyczących wprowadzania do
obrotu środków zastępczych.
Przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej wydali również 9 decyzji o których
mowa w art. 27 c ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz 6 decyzji o których
mowa w art. 27 c ust. 6 ww. ustawy.
112
Wnioski:
 W I półroczu roku 2015, podobnie jak w analogicznym okresie roku 2014, najczęściej
stwierdzanymi chorobami zawodowymi były choroby zakaźne lub pasożytnicze (54,2%
ogółu stwierdzonych przypadków w I półroczu 2015 roku).
 Działania techniczno-organizacyjne podejmowane przez pracodawców przyczyniają się
do poprawy warunków pracy pracowników pracujących w narażeniu na działanie
 Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej z terenu woj. zachodniopomorskiego w
zakresie dotyczącym nadzoru nad środkami zastępczymi, przyczyniają się do ograniczenia
dostępu do powyższych produktów oraz prowadzą do zmniejszenia zagrożeń dla zdrowia
i życia obywateli.
VII.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY RADIACYJNEJ
Nadzór w zakresie ochrony radiologicznej na terenie województwa
zachodniopomorskiego sprawowany jest przez Zachodniopomorskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie, który jest organem I instancji w tym
zakresie i prowadzony jest wielotorowo zarówno w odniesieniu do pracowników, osób
z ogółu ludności jak również w zakresie ochrony radiologicznej pacjenta.
W I połowie 2015 roku na terenie województwa zachodniopomorskiego pod nadzorem
Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie
znajdowało się 765 aparatów rentgenowskich w jednostkach stosujących promieniowanie
jonizujące do celów medycznych w tym m.in.: 28 tomografów komputerowych, 22
mammografów, 63 aparaty do radiologii zabiegowej, 513 rentgenowskich aparatów
stomatologicznych.
W I połowie 2015 roku wydano 59 zezwoleń na uruchamianie i stosowanie aparatów
rtg do celów medycznych oraz zezwoleń na uruchomienie pracowni rtg. Liczbę aparatów
rentgenowskich, na które wydano zezwolenia w I półroczu 2015 roku w zależności od ich
przeznaczenia przedstawia tabela 32. Dla porównania podano w tabeli również liczbę
aparatów rtg na które wydano zezwolenia w I półroczu 2013 i 2014r.
Tab. 32. Liczba aparatów rentgenowskich, na które wydano zezwolenia w I półroczu 2015r. oraz w I półroczu
2013 i 2014r. w zależności od ich przeznaczenia.
Przeznaczenie aparatów
rentgenowskich
Radiologia zabiegowa
Tylko do zdjęć
Do zdjęć i prześwietleń
Mammografy
Stomatologiczne
punktowe
(wewnątrzustne)
Stomatologiczne
panoramiczne
Densytometry
Tomografy komputerowe
Suma
Liczba aparatów rtg na
które wydano zezwolenia
w I półroczu 2015
5
2
1
0
w I półroczu 2014
6
5
1
0
w I półroczu 2013
3
7
0
2
15
41
14
5
7
0
2
60
0
3
36
6
1
2
32
Niezmiernie istotnym elementem dla prowadzonego postępowania diagnostycznego
jest zapewnienie nowoczesnej aparatury rentgenowskiej. Wyeksploatowana aparatura
113
utrudnia, a niekiedy wręcz uniemożliwia postawienie właściwej diagnozy medycznej
i powoduje otrzymywanie zwiększonych dawek promieniowania, dlatego też jednym z zadań
Państwowej Inspekcji Sanitarnej była ocena jakości aparatury rtg w kontekście ochrony
pacjenta. Przeprowadzone kontrole wykazały, że nie wszystkie stosowane aparaty
rentgenowskie są w pełni sprawne i miały bezpośredni wpływ na naprawę lub wyłączenia
z eksploatacji niesprawnego sprzętu.
W I połowie 2015 roku przeprowadzono 97 kontroli w zakresie higieny radiacyjnej
w 91 obiektach. W 52 obiektach stwierdzono nieprawidłowości. Wydano ogółem 118 decyzji
w tym:
 59 decyzji zezwalających na stosowanie aparatów rtg oraz decyzji na uruchomienie
pracowni rentgenowskich,
 20 decyzji wygaszających zezwolenia na stosowanie aparatów rtg oraz pracowni rtg,
 32 decyzje nakazujących usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości,
 7 decyzji nie dotyczących naruszeń - zmieniające wcześniej wydane decyzje, decyzje
o zmianie nazwy jednostki, decyzje umarzające,
 68 decyzji płatniczych - rachunków zobowiązujących do pokrycia kosztów kontroli.
Wydano 49 opinii dotyczących projektów nowo budowanych lub adaptowanych
pracowni RTG oraz wydano 26 opinii dot. budowy stacji elektroenergetycznych, budowy linii
energetycznych, budowy farm wiatrowych.
W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano 9 decyzji z rygorem natychmiastowej
wykonalności, dotyczące m.in.:
1) zapewnienia wykonywania w szpitalu testów ciążowych u kobiet w wieku
rozrodczym, bezpośrednio przed wykonywaniem procedur z zakresu radiologii
zabiegowej,
2) zapewnienia wykonywania i nadzorowania wykonywania badań i zabiegów przy
użyciu promieniowania jonizującego przez osoby posiadające certyfikat
potwierdzający ukończenie szkolenia oraz zdanie egzaminu z zakresu ochrony
radiologicznej pacjenta,
3) zapewnienia wykonywania badań i zabiegów z wykorzystaniem promieniowania
jonizującego przez osoby posiadające aktualne orzeczenia lekarskie stwierdzające
brak przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia na działanie promieniowania
jonizującego,
4) wstrzymania stosowania 8 aparatów rentgenowskich do zdjęć mammograficznych,
stomatologicznych oraz stosowanych w radiologii zabiegowej do czasu usunięcia
stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości,
5) odsunięcia od pracy w narażeniu na działanie promieniowania 60 osób do czasu:
a. uzyskania certyfikatu potwierdzającego ukończenie szkolenia oraz zdanie
egzaminu z zakresu ochrony radiologicznej pacjenta,
b. uzyskania orzeczeń lekarskich o braku przeciwwskazań do pracy w narażeniu
na działanie promieniowania,
c. objęcia ich pomiarami dawek,
6) zapewnienia wewnętrznego nadzoru nad przestrzeganiem wymagań ochrony
radiologicznej przez osobę posiadającą uprawnienia inspektora ochrony
radiologicznej.
114
Podobnie jak w latach ubiegłych do najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości
podczas kontroli przeprowadzonych w jednostkach stosujących aparaturę rtg do celów
medycznych było niewykonywanie lub nieregularne wykonywanie testów kontroli fizycznych
parametrów urządzeń radiologicznych – 17 decyzji dotyczyło niniejszej nieprawidłowości.
Podczas przeprowadzanych kontroli wykonywane są pomiary skuteczności osłon
chroniących przed promieniowaniem jonizującym w pracowniach rentgenowskich oraz
pomiary promieniowania rentgenowskiego na stanowiskach pracy. W I połowie 2015 roku.
wykonano pomiary dozymetryczne we wszystkich skontrolowanych jednostkach.
W zdecydowanej większości przypadków osłony przed promieniowaniem jonizującym
w pracowniach i gabinetach rtg były wykonane prawidłowo zgodnie z zatwierdzonymi przez
Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie
projektami osłon, jednakże stwierdza się co raz więcej przypadków braku zgodności stanu
faktycznego pracowni z uzgodnionym projektem. Na stanowiskach pracy w pracowniach
rentgenowskich oraz w otoczeniu pracowni nie stwierdzano mocy dawek promieniowania
jonizującego mogących prowadzić do przekroczenia dawek granicznych.
W I połowie 2015 roku wykonano eksploatacyjne specjalistyczne testy fizycznych
parametrów dla 35 aparatów rentgenowskich (22 dla aparatów rentgenowskich
stomatologicznych do zdjęć wewnątrzustnych oraz 13 dla aparatów rentgenowskich
ogólnodiagnostycznych). Przeprowadzone testy wykazały niedopuszczalne odchylenie
fizycznych parametrów dla jednego rentgenowskiego stomatologicznego aparatu do zdjęć
wewnątrzustnych, stosowanego w zakładzie stomatologicznym w Szczecinku.
W I połowie 2015 roku wpłynął jeden wniosek od mieszkańca miejscowości
Wiewiecko o przeprowadzenie pomiarów pola elektromagnetycznego, obawiającego się
wpływu na zdrowie promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez linię
elektroenergetyczną i stację transformatorową. Przeprowadzone pomiary na terenie posesji
i w budynku nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych wartości natężenia pola
elektromagnetycznego określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30
października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych
w środowisku oraz sposobu sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz.
1883).
Wpłynęła również jedna anonimowa „skarga” dot. ochrony radiologicznej w pracowni
radiologii stomatologicznej w Stargardzie Szczecińskim. Przeprowadzona kontrola
w jednostce stosującej promieniowanie jonizujące w celach medycznych nie wykazała
zasadności skargi.
Przeprowadzone przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Szczecinie
pomiary pól elektromagnetycznych niejonizujących w I połowie 2015 roku dla celów BHP
oraz ochrony ludzi i środowiska wokół 18 urządzeń nie wykazały niebezpiecznego lub
nadmiernego narażenia na pola elektromagnetyczne pomimo występowania stref ochronnych.
Wartości wskaźników ekspozycji na stanowiskach pracy nie przekraczały jedności (W<1).
W I połowie 2015 roku Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie
zgodnie z zatwierdzonym przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki w Warszawie
harmonogramem, przeprowadziła badania w podstawowej placówce pomiarów skażeń
w kierunku zawartości izotopów cezu 137 w 13 próbkach środków spożywczych oraz 4
próbkach wody. W wyniku przeprowadzonych pomiarów nie zakwestionowano żadnej
z przebadanych próbek.
W ramach planu monitoringu żywności opracowanym przez Głównego Inspektora
Sanitarnego wykonano pomiary w kierunku zawartości izotopu cezu 137 w 3 próbkach
żywności. Nie zakwestionowano żadnej próbki.
115
W I połowie 2015 roku nie odnotowano zdarzeń radiacyjnych na terenie województwa
Podsumowanie :
1 Przeprowadzone kontrole wykazały, że w wielu jednostkach stosujących aparaturę
rentgenowską do celów medycznych nie są systematycznie wykonywane testy
kontroli fizycznych parametrów aparatury radiologicznej.
2 W jednym szpitalu stwierdzono niewykonywanie testów ciążowych u kobiet w wieku
zabiegowej.
3 Nakazano wstrzymanie stosowania ośmiu aparatów rentgenowskich do czasu
usunięcia stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości.
4 Nakazano odsunięcie od pracy w narażeniu na działanie promieniowania 60 osób do
czasu: objęcia ich pomiarami dawek, uzyskania certyfikatu potwierdzającego
ukończenie szkolenia oraz zdanie egzaminu z zakresu ochrony radiologicznej
pacjenta, uzyskania orzeczeń lekarskich o braku przeciwwskazań do pracy
w narażeniu na działanie promieniowania.
5 Na stanowiskach pracy w pracowniach rentgenowskich oraz w otoczeniu pracowni nie
stwierdzano mocy dawek promieniowania jonizującego mogących prowadzić do
przekroczenia dawek granicznych.
6 W zakładach pracy, w których wykonano pomiary natężenia pola
elektromagnetycznego nie stwierdzono nadmiernego lub niebezpiecznego narażenia
na pola elektromagnetyczne.
7 Nie
odnotowano
zdarzeń
radiacyjnych
na
terenie
województwa
8 W wyniku przeprowadzenia badań pomiaru skażeń w kierunku zawartości izotopów
cezu 137 w próbach środków spożywczych, próbach wody oraz próbach żywności, nie
zakwestionowano żadnej z przebadanych próbek.
VIII. WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH
OŚWIATOWO - WYCHOWAWCZYCH ORAZ WARUNKI POBYTU DZIECI I
MŁODZIEŻY W TYCH PLACÓWKACH
W I półroczu 2014r. pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach prowadzonego
nadzoru nad szkołami i placówkami oświatowo – wychowawczymi skontrolowali 1008 ( 1118 w I
półroczu 2014r. ) szkół i placówek oświatowo - wychowawczych spośród 2179 ( 2186 w 2014r. )
objętych nadzorem, w tym: 63 żłobki i kluby dziecięce, 339 przedszkoli/innych form wychowania
przedszkolnego, 353 szkoły wszystkich typów, 253 inne placówki oświatowo – wychowawcze..
Ponadto 147 placówek wypoczynku zimowego z 554 zgłoszonych przez organizatorów.
Wszystkie skontrolowane placówki oświatowe oraz wypoczynku zlokalizowane są w
budynkach spełniających wymagania w zakresie funkcjonalności określone dla obiektów
użyteczności publicznej przeznaczonych na stały lub czasowy pobyt ludzi.
Przeprowadzono w nich łącznie – 1404 kontrole (w tym w placówkach: stałych – 1256,
wypoczynku zimowego – 148 ) w trakcie których ocenie poddano – 45,2% placówek stałych
oraz – 66,2% sezonowych.
Stwierdzone w ich wyniku nieprawidłowości oraz uchybienia skutkowały wydaniem 206
decyzji administracyjnych, 11 mandatów karnych na sumę 2100 zł. oraz w 58 przypadkach
kierowano wystąpienia pokontrolne do organów prowadzących lub Nadzoru Budowlanego.
116
Podstawą prowadzonego postępowania administracyjnego było niespełnienie wymagań
technicznych i sanitarnych określonych w obowiązujących przepisach w obiektach i
pomieszczeniach w których odbywa się nauka lub pobytu dzieci i młodzieży. Głównie
dotyczyły poprawy w zakresie:
 sal lekcyjnych i innych sal zajęć dla dzieci i młodzieży ( 81 ),
 stanu sanitarno – higienicznego toalet, w tym sprawności technicznej armatury sanitarnej
oraz wyposażenia w środki higieniczne ( 47 ),
 ciągów komunikacyjnych w budynkach oświatowych ( tj. nawierzchni, schodów,
zabezpieczeń kaloryferów ) oraz szatni ( 44 ),
 warunków do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego oraz warunków do
utrzymania higieny po zajęciach ( 18 ),
 złego stanu technicznego bloku żywieniowego ( 15 ),
 dostosowania mebli i/lub posiadania certyfikowanych mebli i sprzętu sportowego ( 13 ),
 planów lekcji ( 4 ),
 ciągów komunikacyjnych w budynkach ( nawierzchnie, schody, zabezpieczenie
kaloryferów ( 4 ),
 braku procedur HACCP ( 6 ),
 nieprzestrzeganie GHP i GMP ( 3 ),
 gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej ( 1 ),
 systemu I pomocy, apteczki, instrukcje ( 1 ),
 innych tj. zapewnienia prawidłowej wentylacji w pomieszczeniach, doprowadzenia do
prawidłowego stanu stolarki okiennej i drzwiowej, zapewnienia ciepłej wody w
pomieszczeniach sanitarnych dla dzieci, zapewnienie właściwego oświetlenia, poprawy
stanu technicznego sprzętu wyposażeniowego w placówkach ( 37).
W 78 decyzjach administracyjnych zmieniono terminy wykonania nałożonych
obowiązków, zgodnie z uzasadnionymi i udokumentowanymi wnioskami zobowiązanych.
Jako główne przyczyny podawano:
 nie zapewnienie przez organy prowadzące ( Gminy, Starostwa) środków finansowych na
pełną realizację potrzeb remontowych i wykonywanie części prac we własnym zakresie
przez dyrektorów szkół,
 ustalone przez organy założycielskie harmonogramy prac remontowych na dany rok,
 nieprzewidziane sytuacje, które wymagają podjęcia priorytetowych działań niezgodnych z
ustalonymi wcześniej harmonogramami,
 szeroki zakres prowadzonych robót.
Rezultatem prowadzonej działalności kontrolno – nadzorowej Państwowej Inspekcji
Sanitarnej w szkołach i placówkach było wyegzekwowanie obowiązków nałożonych w 78
decyzjach administracyjnych, w tym: 11 wydanych w 2014 oraz 67 z lat ubiegłych.
Systematycznej poprawie ulega stan techniczny obiektów oświatowych w zakresie:
 termomodernizacji budynków oświatowych ( położenia nowych elewacji, pokryć
dachowych ),
 prowadzonych remontów, modernizacji i prac konserwatorskich, rozbudowy placówek
( dobudowy sal lekcyjnych, pomieszczeń sanitarnych, zapewnienia prawidłowych
standardow dostępności do urządzeń sanitarnych tj. umywalek, kabin ustępowych w
pomieszczeniach sanitarnych, rozbudowy bloków sportowych, sal gimnastycznych, boisk,
placów zabaw dla dzieci ),
 stanu higieniczno – sanitarnego, estetyki ścian sufitów, powierzchni podłogowych w
pomieszczeniach edukacyjnych, sanitarnych, ciągach komunikacyjnych, zabezpieczenia
grzejników,
 poprawy warunków do utrzymania higieny osobistej uczniów i przedszkolaków,
117

poprawy stanu technicznego stolarki okiennej i drzwiowej w salach dydaktycznych,
salach gimnastycznych oraz w ciągach komunikacyjnych,
 poprawy oświetlenia sztucznego w salach lekcyjnych i pomieszczeniach oraz stanu
technicznego punktów świetlnych (wymiany instalacji elektrycznej).
Zróżnicowany jest stan infrastruktury do realizacji zajęć z wychowania fizycznego, w 352
skontrolowanych szkołach na terenie woj. zachodniopomorskiego:
 6 szkół posiadało jedynie salę gimnastyczną,
 11 jedynie salę zastępczą lub rekreacyjną,
 20 jedynie boisko sportowe,
 33 salę gimnastyczną wraz z boiskiem,
 44 salę zastępczą/ rekreacyjną z boiskiem,
 14 salę gimnastyczną i salę zastępczą /rekreacyjną z boiskiem,
 5 salę gimnastyczną i salę zastępczą /rekreacyjną bez boiska,
 177 posiada szkolny zespół sportowy z boiskiem,
 21 posiada szkolny zespół sportowy bez boiska,
 21 placówek nie posiada infrastruktury do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego,
 26 niezależnie od posiadanej infrastruktury zajęcia z wychowania fizycznego prowadzi
na korytarzach,
 145 szkół korzysta z infrastruktury do prowadzenia zajęć z wf poza placówką ( sal
gimnastycznych, hal sportowych, siłowni, fitness, klubu, innej sali specjalistycznej).
Prowadzone postępowanie administracyjne w zakresie poprawy stanu technicznego sal
gimnastycznych wraz z zapleczem dotyczyło głównie:
 zapewnienia prawidłowego stanu sanitarno – technicznego nawierzchni boisk do gier
sportowych oraz placów rekreacyjnych,
 zapewnienia prawidłowego stanu sanitarno – technicznego i funkcjonalności sal
gimnastycznych wraz z zapleczem ( renowacja nawierzchni parkietowych, stolarki
okiennej i drzwiowej, wymiana oświetlenia, odnowienie ścian i sufitów, poprawy stanu
sanitarno – technicznego pomieszczeń sanitarnych, wykonanie lub doprowadzenie do
prawidłowego stanu sanitarno - technicznego wentylacji w pomieszczeniach zaplecza jak
również w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych przy sali gimnastycznej oraz
szatniach).
Pomimo stałej poprawy bazy sportowej do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego
w szkołach ( modernizacje istniejącej infrastruktury oraz oddawanie nowej ) warunki do
utrzymania higieny po przeprowadzonych zajęciach oraz możliwości korzystania z nich nie są
satysfakcjonujące, jedynie w 4 szkołach wszystkich typów zawsze po zajęciach uczniowie
korzystają z natrysków funkcjonujących przy salach gimnastycznych w:
 31 korzystają sporadycznie,
 107 jedynie po dodatkowych zajęciach sportowych,
 48 są nieużywane,
 8 nieczynne.
Wśród 1008 skontrolowanych placówek w 42 stwierdzono niewłaściwe warunki do
utrzymania higieny w tym: w 8 nadal brak ciepłej wody przy wszystkich umywalkach, w 8
stwierdzono zaniedbania czystości i porządku, w 30 niewłaściwy stan techniczny
pomieszczeń, pozostałe 966 zapewniły dzieciom i młodzieży prawidłowe warunki do
utrzymania higieny, tj. takie, w których uczniowie mają dostęp do bieżącej ciepłej wody,
mydła w dozownikach, suszarek do rąk lub ręczników jednorazowych, papieru toaletowego
przy lub w kabinach WC, a także zapewniony właściwy stan techniczny oraz sanitarno –
higieniczny pomieszczeń i armatury sanitarnej.
118
W stosunku do 29 placówek prowadzone jest postępowanie administracyjne, w 14
wydano bieżące zalecenia/ wystąpienia pokontrolne, 8 osób winnych zaniedbań ukarano
mandatami karnymi na kwotę 1600zł.
Podsumowanie i wnioski:
1.
IX.
Wyniki prowadzonego nadzoru sanitarnego w szkołach i placówkach wykazują tendencję
stałej i systematycznej poprawy zarówno infrastruktury jak i stanu sanitarno technicznego szkół i placówek, pomimo nie zapewnienia przez organy prowadzące
środków finansowych na pełną realizację potrzeb remontowo - adaptacyjnych i nadal 8
placówek spośród skontrolowanych nie posiada ciepłej wody przy wszystkich
umywalkach (jedynie przy 1 w każdym pomieszczeniu), 30 szkół ma problemy z
zapewnieniem prawidłowego stanu technicznego pomieszczeń sanitarnych, również
warunki do utrzymania higieny po przeprowadzonych zajęciach z wychowania
fizycznego nie są satysfakcjonujące.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I
PRZEDMIOTÓW UŻYTKU
9.1 Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i materiałów i wyrobów przeznaczonych
do kontaktu z żywnością oraz produktów kosmetycznych.
W I półroczu 2015 nadzorem sanitarnym w województwie zachodniopomorskim
objęto 24299 zakładów (w tym 4002 producentów produkcji pierwotnej), przeprowadzając w
nich 8592 kontrole, podczas których sprawdzano m.in.:

warunki sanitarno – higieniczne i techniczne produkcji, dystrybucji i sprzedaży,
transportu środków spożywczych, produktów kosmetycznych oraz materiałów i
wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością;

jakość zdrowotną produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności, materiałów i
wyrobów do kontaktu z żywnością krajowych oraz importowanych poprzez ocenę
wizualną i/lub laboratoryjną próbek żywności pobieranych w ramach urzędowej kontroli
żywności i monitoringu, zachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego;

prawidłowość znakowania żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do
kontaktu z żywnością i produktów kosmetycznych;

źródło pochodzenia surowców i gotowych produktów znajdujących się w obrocie
handlowym i w zakładach żywienia zbiorowego;

monitorowanie wycofanej z obrotu żywności, kosmetyków i przedmiotów użytku w
ramach systemu wczesnego ostrzegania o pojawiających się produktach
niebezpiecznych na rynku (system RASFF i RAPEX);

wdrożenie i skuteczne stosowanie systemów kontroli wewnętrznej w obiektach
żywności i żywienia, zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki
produkcyjnej (GMP) oraz systemu HACCP.
Kontrole w obiektach przeprowadzano w oparciu o przyjęty na rok 2015
harmonogram nadzoru nad obiektami, a także kontrole pozaplanowe, sprawdzające,
tematyczne i interwencyjne, w każdym przypadku uzyskania informacji o uchybieniach
stanowiących zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów oraz w związku z informacjami
napływającymi w ramach systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i
paszach - systemu RASFF.
119
W okresie sprawozdawczym do Państwowej Inspekcji Sanitarnej naszego
województwa wpłynęło 491 interwencji konsumentów dotyczących m.in.:

nieprzestrzegania zasad sanitarno – higienicznych w zakładach żywieniowych;

oferowania do sprzedaży środków spożywczych o niewłaściwej jakości zdrowotnej lub
nieprawidłowo oznakowanych;

prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie żywienia zbiorowego oraz obrotu
żywnością w zakładach nieobjętych nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub
niezgodnie z decyzją zatwierdzającą zakład;

obecności szkodników w zakładzie produkcyjnym;
Podjęte działania kontrolne mające na celu wyjaśnienie ww. interwencji potwierdziły
zasadność 155 zgłoszeń. W każdym przypadkach podjęto stosowne działania nadzorowe.
W skontrolowanych zakładach produkcji i obrotu żywnością, stwierdzane
nieprawidłowości dotyczyły przede wszystkim:

niewłaściwego stanu sanitarno - technicznego pomieszczeń, urządzeń i sprzętu
pozostających w kontakcie z żywnością;

wprowadzania do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do
spożycia lub upływie daty minimalnej trwałości;

braku procedur kontroli wewnętrznej opartej na zasadach systemu HACCP, jak również
systematycznych zapisów z ich monitorowania oraz weryfikacji niniejszego systemu w
zakresie opracowania procedur badania próbek żywności produkowanej w zakładzie na
zgodność z kryteriami mikrobiologicznymi lub opracowania zasad postępowania z
tłuszczami smażalniczymi;

nieprzestrzegania przez pracowników podstawowych zasad higieny na etapie produkcji,
przetwarzania żywności;

braku bieżącej ciepłej i/lub zimnej wody jak również środków do mycia i higienicznego
suszenia rąk;

braku do wglądu aktualnych orzeczeń lekarskich do celów sanitarnoepidemiologicznych pracowników zatrudnionych przy żywności.
W związku z nieprzestrzeganiem wymagań bieżącego stanu higieniczno-sanitarnego w
zakładach ukarano 646 osób odpowiedzialnych za powstanie zaniedbań grzywnami w drodze
mandatu karnego na łączną kwotę 147.900 zł.
W celu poprawy warunków sanitarno-technicznych wydano ogółem 1357 decyzji
administracyjnych, nakazujących najczęściej poprawę stanu technicznego w zakresie:

doprowadzenia do właściwego stanu technicznego pomieszczeń zakładu;

poprawy stanu technicznego urządzeń i sprzętu mającego kontakt z żywnością;

opracowania dokumentacji i wdrożenia zasad systemu HACCP;

zweryfikowania systemu kontroli wewnętrznej opartego na zasadach HACCP w
zakresie opracowania procedur badania próbek żywności produkowanej w zakładzie na
zgodność z kryteriami mikrobiologicznymi;

zapewnienia bieżącej ciepłej wody przy umywalkach do mycia rąk;

właściwego oznakowania wprowadzanych do obrotu środków spożywczych
sprzedawanych luzem, nieopakowanych w opakowania jednostkowe jak również
wyrobów gotowych – potraw poprzez umieszczenie informacji dotyczących: wykazu
składników lub substancji powodujących alergie lub reakcje nietolerancji;

prowadzenia właściwego sposobu zagospodarowania ubocznych produktów
pochodzenia zwierzęcego stanowiących materiał kategorii 3.
Ponadto wydano 16 decyzji unieruchomienia lub przerwania działalności całego lub
części zakładu, m.in. z uwagi na:
120

prowadzenie działalności bez decyzji zatwierdzającej zakład lub niezgodnie z decyzją
państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przy jednoczesnym braku
odpowiednich warunków technicznych i sanitarnych w procesie produkcji i obrotu
żywnością;

brak odpowiednich warunków sanitarnych;

zanieczyszczenie mikrobiologiczne (bakterie z grupy coli i Escherichia coli) wody
pitnej w sanatorium uzdrowiskowym.
Wydano 100 decyzji zakazujących wprowadzania produktów do obrotu handlowego,
które dotyczyły wycofania z obrotu handlowego środków spożywczych o niewłaściwej
jakości zdrowotnej, bądź przeterminowanej żywności.
Zatwierdzono 3770 zakładów, z czego 71 obiektów uzyskało zatwierdzenie
warunkowe.
W I półroczu 2015r. Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w
Szczecinie na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie
żywności i żywienia (jt. Dz. U. z 2015.594 z późn. zm.) w drodze decyzji nałożył na
przedsiębiorców 27 kar pieniężnych na łączną kwotę 46.500 zł, z uwagi na naruszenie art. 103
ust 1 w/w ustawy tj.:
nieprzestrzeganie wymagań w zakresie znakowania wprowadzanych do obrotu środków
spożywczych;
rozpoczęcie działalności bez złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów lub o
zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru zakładów;
prowadzenie działalność w zakresach niezgodnych z decyzjami Państwowych Powiatowych
Inspektorów Sanitarnych zatwierdzających obiekty żywnościowe;
prowadzenie działalności w zakresie produkcji lub obrotu żywnością wbrew decyzji o
czasowym zawieszeniu działania lub zamknięciu całego lub części danego zakładu.
W przypadku rozstrzygnięcia 3 spraw, wnioski wpłynęły do Zachodniopomorskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie pod koniec 2014 roku.
9.2 Nadzór nad produkcją pierwotną
Na terenie województwa zachodniopomorskiego nadzorem Państwowej Inspekcji
Sanitarnej objęto 4002 producentów produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego,
którzy w większości przypadków prowadzą także działalność w zakresie dostaw
bezpośrednich. Niniejsze podmioty ukierunkowane są głównie na produkcję owoców (maliny,
truskawki, borówki amerykańskiej, porzeczki), warzyw (sałaty, rzodkiewki, pomidorów,
ogórków, fasolki szparagowej), zbóż, rzepaku, ziemniaków, a w 1 przypadku produkcję
kiełków.
W I półroczu 2015r. przeprowadzono łącznie 96 kontroli sanitarnych w
gospodarstwach rolnych, podczas których sprawdzano m.in.: stan sanitarno – techniczny
pomieszczeń i wyposażenia, jakość wody wykorzystywanej w produkcji rolniczej, warunki
sanitarno – higieniczne przy produkcji i dystrybucji, a także pobierano próbki warzyw i
owoców do badań laboratoryjnych w kierunku zanieczyszczeń chemicznych i
mikrobiologicznych. Łącznie pobrano 23 próbki - niekwestionowano ich jakości zdrowotnej.
Większość w/w kontroli podejmowano wspólnie z pracownikami Państwowej
Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Inspekcji Ochrony Środowiska w związku z
realizacją planu na 2015r. w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa produkcji pierwotnej
żywności pochodzenia roślinnego w ramach porozumienia zawartego z dnia 20 stycznia
121
2015r. w sprawie współdziałania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Inspekcji
Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno –
Spożywczych, Inspekcji Ochrony Środowiska.
Podczas czynności kontrolnych stwierdzono w 7 przypadkach brak wdrożonego
systemu kontroli wewnętrznej opartego na dobrej praktyce higienicznej, co skutkowało
wszczęciem postępowania administracyjnego i obciążeniem producentów produkcji
pierwotnej opłatą za czynności kontrolne na łączną kwotę 810 zł.
W okresie sprawozdawczym przyjęto 2 zgłoszenia interwencyjne dotyczące
niewłaściwych warunków sanitarno – higienicznych panujących w gospodarstwie rolnym
podczas zbioru owoców miękkich. Kontrole sanitarne nie potwierdziły zarzutów niniejszych
interwencji.
Ponadto na terenie powiatu gryfińskiego Państwowa Inspekcja Sanitarna przy współpracy z
ośrodkami doradztwa rolniczego zorganizowała 2 szkolenia dla rolników w zakresie
rejestracji i wymagań higienicznych w produkcji podstawowej.
9.3 Jakość zdrowotna środków spożywczych
przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
oraz
materiałów
i
wyrobów
Tabela 33. Sprawozdanie za I półrocze 2015 rok z badań fizykochemicznych i
mikrobiologicznych środków spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością, kosmetyków i próbek sanitarnych.
Grupa
asortymentowa
1. Mięso,
podroby i
przetwory
mięsne
Import
UE
Kraj
2. Drób, podroby
i produkty
drobiarskie; jaja
i ich przetwory
Import
UE
Kraj
3. Ryby, owoce
morza i ich
przetwory
Import
UE
Kraj
01
01a
01b
01c
02
02a
02b
02c
03
Liczba próbek zbadanych
Liczba próbek
zdyskwalifikowanych
88
5
obecność Salmonella
1
87
5
obecność Salmonella
1
niewłaściwe cechy
organoleptyczne
94
94
54
03a
03b
7
3
03c
44
1
niewłaściwe cechy
organoleptyczne
75
zawyżona liczba
Enterobacteriaceae
75
zawyżona liczba
Enterobacteriaceae
4. Mleko i
przetwory
mleczne
Import
UE
04
412
04a
04b
6
Kraj
04c
406
05
95
05a
1
5. Ziarno zbóż i
przetwory
zbożowo-mączne
Import
Przyczyny
dyskwalifikacji
122
UE
Kraj
6. Wyroby
cukiernicze i
ciastkarskie
Import
UE
Kraj
7. Cukier i inne
Import
UE
Kraj
8. Miód i
produkty
pszczelarskie
Import
UE
Kraj
9. Orzechy w tym
arachidy
Import
UE
Kraj
10. Warzywa (w
tym strączkowe)
Import
UE
Kraj
11. Owoce
Import
UE
Kraj
12. Grzyby
Import
UE
Kraj
14. Napoje
alkoholowe
Import
UE
Kraj
15. Ocet
Import
UE
Kraj
16. Wody
mineralne i
napoje
bezalkoholowe
Import
UE
05b
05c
17
77
06
310
06a
06b
06c
07
07a
07b
07c
6
12
292
Kraj
17. Tłuszcze
roślinne
Import
UE
kraj
08
08a
08b
08c
09
4
09a
09b
09c
2
10
62
10a
10b
10c
11
11a
11b
11c
12
12a
12b
12c
2
2
60
74
12
11
51
14
8
14a
14b
14c
15
15a
15b
15c
2
2
4
16
38
1
bakterie z grupy coli,
paciorkowce kałowe
16c
38
1
bakterie z grupy coli,
paciorkowce kałowe
17
73
17a
17b
17c
4
69
16a
16b
123
18. Ziarna roślin
oleistych
Import
UE
Kraj
19. Koncentraty
spożywcze
Import
UE
kraj
20. Majonezy,
musztardy, sosy
Import
UE
Kraj
21. Zioła,
przyprawy
Import
UE
kraj
22. Kawa,
herbata, kakao,
herbatki
owocowe i
ziołowe
Import
UE
kraj
23. Wyroby
garmażeryjne i
kulinarne
Import
UE
kraj
18
3
18a
18b
18c
1
1
1
19
16
19a
19b
19c
1
15
20
10
20a
20b
20c
1
9
21
34
21a
21b
21c
3
4
27
22
22a
22b
22c
14
1
1
12
182
1
niewłaściwe cechy
organoleptyczne
23c
182
1
niewłaściwe cechy
organoleptyczne
1
zaniżona zawartość jodu
w soli w porównaniu z
wartością wymaganą wg
23
23a
23b
24. Środki
spożywcze
specjalnego
przeznaczenia
żywieniowego
Import
24
201
24a
5
UE
24b
4
Kraj
26. Suplementy
diety
Import
UE
Kraj
27. Substancje
dodatkowe
i pomagające w
przetwarzaniu
Import
UE
Kraj
28. Sól
spożywcza i jej
zamienniki
24c
192
26
51
26a
26b
26c
1
50
27
5
27a
27b
27c
3
1
1
28
13
124
rozporządzenia
Import
UE
Kraj
29. Inne środki
spożywcze
Import
UE
Kraj
Razem środki
spożywcze z
importu
Razem środki
spożywcze z UE
Razem środki
spożywcze
krajowe
Razem środki
spożywcze
(30+31+32)
Badania sanitarne
Próbki kontrolne
posiłków
Zatrucia
pokarmowe
Grzybowe
Chemiczne
Mikrobiologiczne
Razem
(33+34+35+36)
28a
28b
28c
13
1
zaniżona zawartość jodu
w soli w porównaniu z
wartością wymaganą wg
rozporządzenia
29
29a
29b
29c
30
43
31
72
32
1726
84
33
1841
84
34
188
35
3
6
obecność żywych
szkodników zbożowo
mącznych i innych oraz
ich pozostałości
36
36a
36b
36c
37
2032
90
38. Materiały
przeznaczone do
kontaktu z
żywnością
38
25
1
Import
38a
15
1
UE
Kraj
Kosmetyki
Import
UE
kraj
Ogółem
(37+38+41)
38b
38c
41
41a
41b
41c
2
8
32
42
2089
ponadnormatywna
zawartość kadmu i
ołowiu w wyrobie
szklanym w obszarze
obrzeża
ponadnormatywna
zawartość kadmu i
ołowiu w wyrobie
szklanym w obszarze
obrzeża
4
28
91
Jakość zdrowotna środków spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością, kosmetyków oraz badania sanitarne wykonane w województwie
zachodniopomorskim w I półroczu 2015 roku.
125
W I półroczu 2015 roku w ramach urzędowej kontroli i monitoringu zbadano ogółem 2089
próbek z czego zakwestionowano 91 próbek, co stanowi 4,36% próbek.
Próbki zakwestionowano w poniższych zakresach:

mikrobiologicznym
- przekroczona dopuszczalna liczba bakterii z rodziny Enterobacteriaceae
zdyskwalifikowano 75 próbek lodów z automatów i z wytwórni lodów, co jest
niezgodne z wymaganiami Rozporządzenia Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15
listopada 2005r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków
spożywczych (Dz.U. L 338/1 z dn. 22.12.2005r. ze zmianami). Wyniki takie świadczą o
niewystarczającym poziomie utrzymania higieny w zakładzie lub nieprawidłowo
przeprowadzanych procesach mycia i dezynfekcji oraz o braku kontroli wewnętrznej
w zakresie nadzoru nad skutecznością tych procesów. Wobec powyższego polecono
przeprowadzić w zakładach procesy mycia i dezynfekcji, wzmóc nadzór nad ich
skutecznością oraz przeprowadzić szkolenia pracowników w tym zakresie;
- obecność Salmonella spp. w 5 próbkach przetworów mięsnych, co jest niezgodne z
wymaganiami Ustawy z dnia 25.08.2006r o bezpieczeństwie żywności i żywienia (jt.
Dz. U. 2015.594. z późn. zm.). Podjęto odpowiednie działania zgodne z procedurą
RASFF, zakwestionowany produkt został wycofany z obrotu handlowego;
- obecność bakterii grupy coli i paciorkowców kałowych w 1 próbce wody
mineralnej (próbka dostarczona do badania przez osobę wnoszącą skargę), co jest
niezgodne z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011r. w
sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych (Dz. U. Nr 85,
poz. 466). Do badań laboratoryjnych pobrano 5 próbek wody z obrotu handlowego – nie
zakwestionowano jej jakości zdrowotnej;

zawartość jodu w soli – ze względu na zaniżoną (1 próbka) zawartość jodu w 100g soli
w porównaniu z wartością wymaganą według Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
16 września 2010r. w sprawie substancji wzbogacających dodawanych do żywności
(Dz. U z 2010r., Nr 174, poz. 1184). Wobec powyższego poinformowano właściwe
terenowe ze wglądu na siedzibę producenta Powiatowe Stacje Sanitarno –
Epidemiologiczne;

badanie organoleptyczne - ze względu na niewłaściwe cechy organoleptyczne - 2
próbki. W próbce pierogów stwierdzono obecności piasku w farszu truskawkowym –
poinformowano właściwych ze względu na siedzibę producenta i dystrybutora
państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych o wynikach badań. Przedsiębiorca
wycofał z obrotu kwestionowaną partię pierogów z truskawkami. Ze względu na
zmiany na powierzchni skóry tj. białe naloty, przekrwienia oraz ubytki w płetwach
zakwestionowano partię karpia żywego. W związku z powyższym nakazano decyzją
administracyjną wycofać z obrotu handlowego zabezpieczoną partię ww. produktu;

zawartość kadmu i ołowiu w wyrobie do kontaktu z żywnością - ponadnormatywna
zawartość ołowiu i kadmu w wyrobie szklanym w obszarze obrzeża, co jest niezgodne z
wymaganiami normy PN-B-13210:1997 „Wyroby szklane i ceramiczne przeznaczone
do kontaktu z żywnością. Dopuszczone ilości uwalnianego ołowiu i kadmu”. Podjęto
odpowiednie działania zgodne z procedurą RASFF, zakwestionowany produkt został
wycofany z obrotu handlowego.
Próbki do badań pobierane były z obrotu handlowego i od producentów zgodnie z założonym
planem.
126
Jakość zdrowotna krajowych środków spożywczych
W I półroczu 2015 roku zbadano ogółem 1726 próbek środków spożywczych produkcji
krajowej. Zakwestionowano 84 próbki za niewłaściwą jakość, co stanowi 4,87% wszystkich
próbek zbadanych.
Za niewłaściwą jakość mikrobiologiczną zakwestionowano 81 próbek, w tym 75 próbek za
zawyżoną liczbę Enterobacteriaceae, 5 próbek za obecność Salmonella spp. i 1 próbkę na
obecność bakterii grupy coli i paciorkowców kałowych.
Zakwestionowano 1 próbkę za zaniżoną zawartość jodu w soli w stosunku do wymagań
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010r. w sprawie substancji
wzbogacających dodawanych do żywności (Dz. U z 2010r., Nr 174, poz. 1184), co stanowi
7,69% próbek zbadanych w kierunku zawartości jodu.
Za niewłaściwe cechy organoleptyczne zakwestionowano 2 próbki.
Wykonano 188 badań próbek sanitarnych, wśród których zakwestionowano 6 próbek zmiotek
za obecność żywych szkodników i ich pozostałości co stanowi 3,19% badanych próbek
sanitarnych.
W I półroczu 2015 roku przyczyną kwestionowania próbek środków spożywczych
była ich niewłaściwa jakość mikrobiologiczna spowodowana obecnością bakterii
chorobotwórczych Salmonella spp., zawyżoną liczbą Enterobacteriaceae, obecnością bakterii
grupy coli i paciorkowców kałowych, ponadto wykazano zaniżoną zawartość jodu w soli oraz
niewłaściwe cechy organoleptyczne. W badaniach sanitarnych przyczyną kwestionowania
była obecność szkodników i ich pozostałości.
Jakość zdrowotna środków spożywczych pochodzących z importu z krajów trzecich i
Unii Europejskiej.
W I półroczu 2015 roku zbadano ogółem 115 próbek środków spożywczych
pochodzących z importu z krajów trzecich (43 próbek) i Unii Europejskiej (72 próbki). W
ramach przebadanych próbek środków spożywczych nie zakwestionowano żadnej próbki.
Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków
W I półroczu 2015 roku przebadano łącznie 57 próbek w tym 25 próbek materiałów i
wyrobów do kontaktu z żywnością oraz 32 próbek kosmetyków.
Wśród przebadanych 25 próbek materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością nie
zakwestionowano żadnej próbki. Badaniom poddano 8 próbek produkcji krajowej oraz 17
próbek z importu z krajów trzecich (15 próbek) i Unii Europejskiej (2 próbki). Wśród próbek
zbadanych zakwestionowano 1 próbkę z importu (Chiny) za ponadnormatywną zawartość
ołowiu i kadmu w wyrobie szklanym w obszarze obrzeża.
Próbki materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością przebadano w kierunku: migracji
globalnej, migracji pierwiastków szkodliwych dla zdrowia ołowiu i kadmu, oceny
przekazywania zapachu i smaku przy bezpośrednim kontakcie, migracji specyficznej
formaldehydu, oceny znakowania.
W ramach kontroli przebadano również 32 próbki kosmetyków, w tym 28 próbek
krajowych pobranych w ramach nadzoru z obrotu i produkcji oraz 4 próbki z Unii
Europejskiej. Żadna z przebadanych próbek nie była kwestionowana za niewłaściwą jakość
zdrowotną.
Kosmetyki zbadano w kierunku: zawartości formaldehydu, odczynu pH, zawartości kwasu
tioglikolowego, zawartości nadtlenku wodoru, składu, identyfikacji barwników utleniających,
znakowania.
127
9.4 Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami, organami samorządowymi
podejmowana w ramach określonych akcji
W pierwszym półroczu roku 2015 Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Szczecinie prowadził współpracę z Zachodniopomorskim
Wojewódzkim Lekarzem Weterynarii, Zachodniopomorskim Inspektorem Jakości
Handlowej, Wojewódzkim Inspektorem Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
Zachodniopomorskim Inspektorem Farmaceutycznym w oparciu o podpisane w latach
ubiegłych porozumienia ramowe na szczeblu wojewódzkim. Zgodnie z zawartymi
porozumieniami prowadzono m.in. działania nadzorowe w stosunku do podmiotów
gospodarczych oraz kontrole w podległych obiektach, wymieniano listy obiektów
nadzorowanych przez poszczególne inspekcje, a także przekazywano wyniki badań
kwestionowanych produktów, lub dotyczących uwag do znakowania.
W myśl przedmiotowych porozumień prowadzona jest wymiana informacji i
dokumentów dotyczących naruszeń przepisów prawa w zakresie bezpieczeństwa żywności.
Przesyłane są informacje oraz wyniki badań laboratoryjnych ze zbadanych próbek żywności,
które potwierdzają niewłaściwą jakość środków spożywczych wprowadzanych do obrotu,
celem wykorzystania służbowego zgodnie z kompetencjami.
Powiatowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne województwa zachodniopomorskiego
posiadają swoje strony internetowe na których dostępne są najnowsze informacje ważne dla
bezpieczeństwa i zdrowia ludzi (aktualności, ogłoszenia, komunikaty, arkusze wniosków zgłoszeń), ponadto bezpośrednie adresy poczty elektronicznej na które petenci mogą
bezpośrednio kierować swoje interwencje, wnioski, zapytania. Wszystkie takie sprawy są
rozpatrywane tak samo jak sprawy przesyłane w formie papierowej.
W związku realizacją planu na 2015r. w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa
produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego w ramach porozumienia z dnia 20
stycznia 2015r. w sprawie współdziałania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej
Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno –
Spożywczych, Inspekcji Ochrony Środowiska zarządzeniem ZPWIS w Szczecinie z dnia 24
kwietnia 2015r. nr 110.17.2015 powołano Zespół ds. realizacji Planu na 2015r. w zakresie
produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego w skład, którego weszli
przedstawiciele wszystkich inspekcji objętych przedmiotowym porozumieniem województwa
W dniu 20.04.2015r. w siedzibie WSSE w Szczecinie odbyło się spotkanie robocze z
przedstawicielami Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Szczecinie,
Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych w
Szczecinie oraz Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa podczas, którego
omówiono zasady współpracy między inspekcjami, a także ustalono terminy przekazywania
do ZPWIS w Szczecinie raportów z wynikami kontroli, celem opracowania zbiorczej
informacji.
W dniu 17.03.2015r. odbyło się w siedzibie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno –
Epidemiologicznej w Szczecinie spotkanie robocze dotyczące ujednolicenia strategii działania
organów Inspekcji Weterynaryjnej i Państwowej Inspekcji Sanitarnej woj.
Zachodniopomorskiego w zakresie prowadzenia wspólnego nadzoru. Omówiono między
innymi:

sposób prowadzenia nadzoru nad obiektami wielkopowierzchniowymi posiadającymi
wyodrębnione pomieszczenia, w których prowadzi się rozbiór mięsa, produkcję mięsa
mielonego, surowych wyrobów mięsnych oraz produktów mięsnych nadzorowanych
128
przez Inspekcję Weterynaryjną oraz pomieszczenia w których, prowadzi się obrót
środkami spożywczymi pochodzenia zwierzęcego i niezwierzęcego sprzedawanych
luzem i opakowanych;

sposób prowadzenia nadzoru nad producentami lodu;

sposób prowadzenia nadzoru nad zakładami prowadzącymi działalność gospodarczą w
zakresie pośrednictwa, sprzedaży produktów pochodzenia zwierzęcego „na odległość”
(sprzedaży wysyłkowej);

sposób współpracy w zakresie prowadzenia działań wynikających z funkcjonowania
Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF);
Powyższe sprawy i problemy zostały przedstawione i omówione podczas spotkań
powiatowych inspektorów sanitarnych jak i powiatowych lekarzy weterynarii województwa
W związku z pismem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w
Szczecinie w sprawie stoisk i punktów handlowych w pasie drogowym ZPWIS w Szczecinie
polecił podjąć działania nadzorowe Państwowym Powiatowym Inspektorom Sanitarnym
województwa zachodniopomorskiego zgodnie z ustawowymi kompetencjami.
Wobec 2 osób prowadzących sprzedaż całoroczną miodu PPIS w Goleniowie
skierował wnioski o nałożenie kary pieniężnej przez Zachodniopomorskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego zgodnie z art. 103 ust. pkt 4 Ustawy o
bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 roku (sprawy w toku).
9.5 Znakowanie środków spożywczych
W okresie sprawozdawczym kontynuowano nadzór nad prawidłowością znakowania
środków spożywczych produkowanych lub będących już w obrocie handlowym zgodnie z
ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 (Dz. U. 2015r., poz.
594 z późn.zm.) oraz przepisami szczegółowymi, dotyczącymi konkretnych grup środków
spożywczych. Z uwagi na fakt obowiązywania od grudnia 2014r. wymogów rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w
sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia
dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji
1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji
2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. L 304 z
22.11.2011, s. 18 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23
grudnia 2014r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych,
prowadzono działania nadzorowe w tym zakresie.
Kontrolą objęto środki spożywcze w opakowaniach jednostkowych, opakowaniach
zbiorczych jak również przeznaczone do sprzedaży konsumentowi końcowemu w postaci
nieopakowanej lub pakowane na jego życzenie. Sprawdzano, czy informacje zawarte na
etykietach środków spożywczych informują klienta w sposób dokładny i jednoznaczny m.in.
o: nazwie środka spożywczego, o składnikach w nich występujących, składnikach
alergennych lub powodujących reakcje nietolerancji, dacie minimalnej trwałości lub terminie
przydatności do spożycia, sposobie przygotowania lub stosowania, warunkach
przechowywania, oznaczenia partii produkcyjnej oraz o danych identyfikujących producenta
lub wprowadzającego środek spożywczy do obrotu, a także kraju w którym go
wyprodukowano.
Każdorazowo po otrzymywaniu sprawozdań z badań, które zawierały uwagi do
oceny znakowania pobieranych próbek żywności, zgodnie z ustawowymi kompetencjami
Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni przekazywali informacje do właściwych
129
terenowo Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno –
Spożywczych, Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji Handlowej oraz Powiatowych Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznych. Do każdej informacji załączona była stosowna dokumentacja
tj. sprawozdanie z przeprowadzonych badań. Nieprawidłowości dotyczyły m.in.:

braku wyróżnienia substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje
nietolerancji;

braku czytelności oraz trwałości napisów na etykietach;

błędnego stosowania sformułowania „śladowe ilości”, które nie jest ujęte w
prawodawstwie wspólnotowym, zamiast „możliwa obecność” lub „może zawierać”;

nieprawidłowego sposobu prezentacji informacji o wartości odżywczej (np. niepełny
wykaz składników odżywczych);

braku oznakowania w języku polskim;

niespójności zapisów pomiędzy zawartością danego składnika odżywczego w tabeli z
wartością odżywczą, a jej graficznym przedstawieniem.
W okresie sprawozdawczym ZPWIS w Szczecinie za nieprzestrzeganie wymogów w
zakresie znakowania przez producentów żywności oraz wprowadzanie do obrotu handlowego
żywności nieoznakowanej zgodnie z zapisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i
Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania
konsumentom informacji na temat żywności (…) nałożył 2 kary pieniężne na łączną kwotę
8500 zł.
9.6 Ocena sposobu żywienia i podejmowane działania związane z edukacją dot.
prawidłowego żywienia
Przepisy prawa żywnościowego nie definiują ani wysokości zalecanych racji
pokarmowych dla poszczególnych grup konsumentów ani zasad racjonalnego żywienia, są
one opracowywane i publikowane przez jednostki naukowo-badawczo, w tym głównie
Instytut Żywności i Żywienia, jedynie w formie zaleceń.
Jadłospisy w kontrolowanych zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego takich
jak: szkoły, przedszkola i żłobki, domy dziecka, domy opieki społecznej, oceniane były
teoretycznie. Pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej analizując jadłospisy dekadowe
brali pod uwagę następujące wyróżniki:

uwzględnienia w każdym posiłku podstawowym produktów dostarczających białko
zwierzęce;

uwzględnienia serwowania owoców i warzyw, szczególnie w postaci surowej;

podaż pieczywa z mąki z pełnego przemiału, kasz gruboziarnistych, roślin
strączkowych;

podaż mleka i jego przetworów;

podaż dań na bazie ryb;

powtarzalność potraw w dekadzie;

wykorzystywanie sezonowości roślin;

liczby posiłków w ciągu dnia (w przypadku żywienia całodobowego);

stosowania różnych technik kulinarnych.
Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami były:

zbyt mała podaż warzyw i owoców, w szczególności w postaci surowej;

małe urozmaicenie serwowanych surówek (głównym składnikiem jest marchewi
kapusta) oraz owoców podawanych w postaci surowej (głównie jabłko);

duży udział potraw sporządzanych z koncentratów;
130

niski udział produktów o wysokiej zawartości węglowodanów złożonych i produktów
wysokobłonnikowych typu: ciemne pieczywo, kasze, warzywa strączkowe;

zbyt niska podaż mleka i przetworów mlecznych;

zbyt mała ilość produktów wysokobiałkowych na śniadanie;

niska podaż dań przygotowywanych na bazie ryb.

zbyt duża ilość produktów „słodkich”;

powtarzalność serwowanych potraw;
Część zakładów żywienia zbiorowego, w szczególności przedszkola i żłobki
niepubliczne korzystają z usług firm cateringowych, znajdujących się pod nadzorem PPIS.
Jadłospisy układane są przez firmy, jednak zarządzający placówkami mają możliwość
sugerowania w nich zmian, dotyczących dostarczanych potraw.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości dotyczących żywienia, uwagi
ujmowano w protokołach kontroli sanitarnej, przekazywano dyrektorom placówek oraz
osobom odpowiedzialnym za planowanie żywienia oraz szczegółowo omawiano popełnione
błędy ze wskazywaniem możliwości ich skorygowania przy tworzeniu nowego jadłospisu.
Udzielano również informacji dotyczących prawidłowego doboru składników do produkcji
posiłków, konieczności stosowania różnych technik przetwarzania, zachowania higieny
osobistej oraz występowania potencjalnych źródeł zatruć pokarmowych.
9.7 Nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia
żywieniowego, środkami spożywczymi wzbogaconymi witaminami lub składnikami
mineralnymi oraz nową żywnością
W ramach nadzoru prowadzonego nad suplementami diety, środkami specjalnego
przeznaczenia żywieniowego oraz środkami spożywczymi wzbogaconymi przeprowadzano
kontrole w miejscach obrotu tj. w sklepach zielarsko-medycznych, sklepach ze „zdrową
żywnością”, klubach i specjalistycznych sklepach sportowych, aptekach i hurtowniach,
sklepach ogólnospożywczych w zakresie znakowania, prezentacji i reklamy, prawidłowości
ekspozycji oraz warunków magazynowania przedmiotowych produktów. Stwierdzone
nieprawidłowości, dotyczyły znakowania tych środków spożywczych, przede wszystkim w
zakresie zastosowanych oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych. W przypadku stwierdzenia
w oznakowaniu produktów niezgodności z obowiązującymi przepisami prawa, powiadamiano
o tym fakcie właściwego ze względu na siedzibę producenta/importera, państwowego
powiatowego inspektora sanitarnego. Podczas prowadzonego nadzoru nie stwierdzono
prowadzenia działalności promocyjnej zachęcającej do nabycia preparatów do początkowego
żywienia niemowląt.
Ze względu na bardzo popularną sprzedaż żywności tego typu przez internet,
wzmożono nadzór nad przedsiębiorcami z terenu województwa zachodniopomorskiego
wprowadzającymi ją do obrotu za pośrednictwem sklepów internetowych lub portali typu
Allegro. W I półroczu 2015r. do ZPWIS w Szczecinie wpłynęło 6 interwencji, dotyczących
sprzedaży za pośrednictwem internetu produktów deklarowanych jako suplementy diety,
zawierających nieautoryzowane substancje, których spożycie może zaszkodzić zdrowiu
konsumentów. W każdym przypadku przeprowadzono stosowne postępowanie nadzorowe. W
toku prowadzonych kontroli stwierdzano nieprawidłowości, dotyczące braku rejestracji
działalności związanej ze sprzedażą środków spożywczych „na odległość”, braku
powiadamiania Głównego Inspektora Sanitarnego o pierwszym wprowadzeniu do obrotu oraz
niewłaściwego informowania konsumentów. Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Szczecinie wymierzył 2 przedsiębiorcom kary pieniężne w wysokości
6000 zł w związku z nieprzestrzeganiem wymagań w zakresie znakowania suplementów
diety, w tym w zakresie prezentacji i reklamy.
131
W okresie sprawozdawczym przeprowadzano również kontrole w związku z
otrzymaniem 5 powiadomień w ramach funkcjonowania systemu wczesnego ostrzegania o
niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt (RASFF),
odnoszących się do suplementów diety. Niniejsze powiadomienia dotyczyły stwierdzenia:
obecności niezadeklarowanych substancji - pochodnych fenyletyloaminy, zbliżonych
strukturalnie do amfetaminy w suplemencie pn. „Black-Bombs”; niezadeklarowanej
obecności ikaryny i innych substancji w suplemencie pn. „TEST z linii CORE”; wysokiej
zawartości witaminy B6 w suplemencie pn. „The True Original Animal Pak”;
nieautoryzowanych składników nowej żywności – drenbuterolu oraz kory johimbiny w
suplemencie pn. „Dren” oraz przekroczenia najwyższego dopuszczalnego poziomu ołowiu w
suplemencie pn. „Zeolite Poeder”. Wszystkie czynności związane z postępowaniem RASFF
były podejmowane natychmiast zgodnie z obowiązującą procedurą. Suplementy objęte
przedmiotowymi powiadomieniami, znajdujące się w obrocie, były wycofane.
Ponadto w związku z pismem Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie
sprzedaży za pośrednictwem stron internetowych produktów zawierających w swoim składzie
substancje niedozwolone, określanych jako tzw. „spalacze tłuszczów”, prowadzono działania
nadzorowe, polegające na analizie stron internetowych przedsiębiorców z terenu
województwa zachodniopomorskiego. Kontroli poddano oferowanie do sprzedaży produktów
pn.: „Oxyelite Pro”, „T5-helfire oxyelite” oraz „Hydroxyelite”. Nie stwierdzono w sprzedaży
w/w preparatów.
9.8 Nadzór nad przebiegiem imprez masowych
W pierwszym półroczu 2015 roku na terenie województwa zachodniopomorskiego
Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadziła nadzór nad przygotowaniem i przebiegiem 11
tzw. imprez masowych. Kontrolą objęto obiekty ruchome i tymczasowe w czasie trwania tzw.
”jarmarków” organizowanych w centrach handlowych, halach widowiskowo-sportowych oraz
okazjonalnych imprezach na wolnym powietrzu.
W toku kontroli stwierdzono, że przedsiębiorcy dostosowali się do wymagań
dotyczących ruchomych i tymczasowych obiektów zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr
852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29.04.2004r w sprawie higieny środków
spożywczych.
Żywność wprowadzana do obrotu handlowego eksponowana była w warunkach
zgodnych z deklaracjami producenta. Osoby pracujący w kontakcie z żywnością posiadały
aktualną dokumentację zdrowotną potwierdzającą brak przeciwwskazań do wykonywania
prac związanych z kontaktem z żywnością. Organizatorzy imprez masowych zapewniali
przedsiębiorcom wydzielone toalety, dostęp do bieżącej zimnej i ciepłej wody oraz
możliwość prawidłowego gromadzenia i usuwania odpadów komunalnych. Przedsiębiorcy we
własnym zakresie zapewnili na stoiskach wodę pitną tzw. „donoszoną”, właściwe warunki do
przechowywania środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie w urządzeniach
chłodniczych, wyposażonych w termometry do monitoringu temperatury. Zapewniono
odpowiednie warunki aby żywność była wystarczająco chroniona przed zanieczyszczeniem.
9.9 Działania akcyjne
System wczesnego ostrzegania: RASFF i RAPEX
W pierwszym półroczu 2015 roku, w ramach systemu RASFF, podjęte zostały
działania w związku z 28 powiadomieniami o niebezpiecznych produktach żywnościowych,
132
w tym 22 powiadomieniami alarmowymi, 4 powiadomieniami informacyjnymi. Zagrożenia
jakości zdrowotnej żywności i materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z
żywnością dotyczyły między innymi obecności w produktach: mykotoksyn, bakterii
Salmonella, alergenów, przekroczenia sumy benzo(a)pirenu, migracji ołowiu i kadmu.
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie
zgłosił 2 powiadomienia alarmowe do Krajowego Punktu Kontaktowego Systemu RASFF
przy Głównym Inspektoracie Sanitarnym, jedno z nich dotyczyło produktu żywnościowego,
drugie natomiast wyrobów do kontaktu z żywnością.
Działania związane z wycofaniem z obrotu handlowego produktów będących
przedmiotem powiadomienia, wielokrotnie podejmowali ich producenci bądź importerzy. W
przypadku sieci dużych sklepów kwestionowana partia produktu często wycofywana była
przez samych przedsiębiorców. Firmy informowały swoich klientów o kwestionowaniu
produktu i możliwości jego zwrotu do sklepu.
Podczas okresu sprawozdawczego Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Szczecinie nie otrzymywał notyfikacji dotyczących kosmetyków, które
zostałyby zgłoszone do Systemu RAPEX tj. europejskiego systemu szybkiej wymiany
informacji o produktach niebezpiecznych.
Wnioski:
1
2
3
X.
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie w
okresie sprawozdawczym nałożył na przedsiębiorców 27 kar pieniężnych, tj. 3- krotnie
więcej niż w I połowie 2014r.;
W województwa zachodniopomorskiego w I półroczu 2015r. zwiększyła się liczba
zarejestrowanych producentów produkcji pierwotnej podlegających urzędowej kontroli
organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej o 17,5 % w porównaniu z rokiem ubiegłym;
W I półroczu 2015 roku przebadano ogółem 2089 próbek, natomiast w I półroczu 2014
było to 1960 próbek. Liczba próbek badanych zwiększyła się o 6,6%, natomiast
zmniejszyła się liczba próbek zdyskwalifikowanych o 16%.
Głównymi przyczynami kwestionowania próbek były:
 przekroczona dopuszczalna liczba bakterii z rodziny Enterobacteriaceae w
przetworach mlecznych (lody) spadek do analogicznego okresu ubiegłego roku o
12%;
 ponadnormatywna zawartość ołowiu i kadmu w wyrobie szklanym w obszarze
obrzeża. W analogicznym okresie ubiegłego roku nie kwestionowano próbek w tym
zakresie.
W I półroczu 2015 roku zanotowano:
 spadek kwestionowanych próbek w kierunku zawartości jodu w soli spożywczej z 4
próbek w analogicznym okresie roku ubiegłego do 1 próbki oraz
 spadek kwestionowanych próbek w kierunku badania organoleptycznego z 6 próbek
w analogicznym okresie roku ubiegłego do 2 próbek.
Natomiast w analizowanych okresach porównywalne były ilości próbek sanitarnych
kwestionowanych w zakresie obecności żywych szkodników i ich pozostałości.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI
ZDROWIA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO.
W I półroczu 2015 roku pion Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia, Państwowej
Inspekcji Sanitarnej województwa zachodniopomorskiego realizował zadania ukierunkowane
133
głównie na przeciwdziałanie następstwom palenia tytoniu, propagowanie zdrowego stylu
życia, w tym profilaktykę otyłości, używanie substancji psychoaktywnych, a także
przeciwdziałanie zakażeniom, m. in. HIV oraz promowanie szczepień ochronnych.
10.1 Główne programy prozdrowotne realizowane na terenie województwa
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 roku.
10.1.1 Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce.
Celem programu było zmniejszenie zachorowań i zgonów wynikających z palenia i
ekspozycji na dym tytoniowy.
Działania w tym zakresie podejmowano w ramach:
1. szkolnych programów edukacyjnych: „Czyste powietrze wokół nas”, „Nie pal przy mnie,
proszę” i „Znajdź właściwe rozwiązanie”;
2. kampanii społecznej: Światowego Dnia bez Tytoniu 31 maj 2015r.
3. Szkoleń i pojedynczych przedsięwzięć.
10.1.1.1 Krajowy program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców
i opiekunów pt. „Czyste powietrze wokół nas”.
Celem głównym programu jest wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci
przed ekspozycją na dym tytoniowy i zwiększenie ich umiejętności w zakresie radzenia sobie
w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy
nich tytoń. Program realizowało 290 placówek przedszkolnych na 819 , co stanowi 35%.
Ogółem uczestniczyło w programie 12194 dzieci, w tym 5 latki-6315 , 6- latki- 4377, 3,4 i 7
latki-1502. Dodatkowo edukacją objęto 5743 rodziców. W ramach realizacji programu w
roku szkolnym 2014/2015 przeprowadzono 106 wizytacji. Zorganizowano 49 szkoleń/narad
dla 300 koordynatorów przedszkolnych. Program będzie kontynuowany na szczeblu
krajowym w kolejnych latach.
Ryc. 12 Placówki biorace udział w programie "Czyste powietrze wokół nas” w roku
szkolnym 2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
134
Ryc. 13 Przedszkola biorące udział w programie "Czyste powietrze wokół nas"w roku
Ryc. 14 Dzieci uczestniczące w programie "Czyste Powietrze wokół nas" w roku
135
Wybrane działania:
PSSE Gryfice
W okresie marzec – maj 2015r. PPIS w Gryficach był organizatorem Konkursu
Plastycznego. Na organizację konkursu uzyskano wsparcie z gminy Płoty. Opracowano
Regulamin Konkursu i w dniu 20.03.2015r. Zaproszono 2 placówki przedszkolne (1
przedszkole z gminy Płoty, 1 przedszkole z gminy Gryfice). Placówkę z Gryfic zaproszono
do konkursu, aby zachęcić wychowawców grup do lepszej organizacji programu i wzmocnić
działania programowe. W ramach konkursu do siedziby PSSE Gryfice wpłynęły 22 prace
plastyczne dzieci z dwóch placówek przedszkolnych. W dniu 07.05.2015r. komisja
konkursowa oceniła prace i wyłoniła laureatów. Wszyscy uczestnicy konkursu otrzymali
dyplomy i drobne upominki, laureaci I, II, III miejsca otrzymali nagrody książkowe
zakupione ze środków samorządowych gminy Płoty.
PSSE Goleniów
Wzorem lat ubiegłych w roku szkolnym 2014/2015 Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny
w Goleniowie zorganizował konkurs plastyczny dla dzieci 5 i 6 letnich realizujących program
„Czyste powietrze wokół nas”. Do udziału w konkursie zaproszono piętnaście przedszkoli
realizujących program „Czyste powietrze wokół nas” Przedmiotem konkursu były prace
plastyczne uwrażliwiające dzieci na szkodliwość dymu papierosowego: „Dym tytoniowy jest
trujący”, „Bierne palenie szkodzi”, „Jak unikać dymu tytoniowego”. Rozstrzygnięcie
konkursu plastycznego odbyło się w dniu 28 maja 2015r. w siedzibie Powiatowej Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej w Goleniowie. Nazwiska laureatów zostały umieszczone na
stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Goleniowie w dniu
29. 05. 2015 r.
PSSE Koszalin
Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Koszalinie dnia 27.05.2015r.
zorganizowała i przeprowadziła konkurs na inscenizację pt. „Nie pal przy mnie, proszę” dla
dzieci 5 i 6- letnich przedszkolnych realizujących program „Czyste Powietrze Wokół Nas” z
terenu miasta Koszalina i powiatu koszalińskiego. Impreza organizowana we współpracy z
Centrum Kultury 105 w Koszalinie. Fundatorem nagród dla uczestników konkursu był Urząd
Miejski w Koszalinie i Starostwo Powiatowe w Koszalinie.
Głównym celem konkursu było zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia
sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą
przy nich tytoń. Do udziału w konkursie zgłosiło się 17 przedszkoli z terenu miasta
Koszalina, łącznie udział w inscenizacji wzięło 110 przedszkolaków, natomiast na widowni
zasiadło około 310 przedszkolaków. Uczestnicy konkursu w oddelegowanej grupie 7
osobowej mieli za zadanie przedstawić inscenizację w dowolnej formie nawiązującą w sposób
oczywisty do problemu biernego palenia i jego wpływu na zdrowie dziecka. Wszystkie
przedszkola biorące udział w inscenizacji zajęły I miejsce, każdy z uczestników otrzymał
nagrodę w postaci zabawek oraz dyplom dla przedszkola.
PSSE Myślibórz
We współpracy z PP nr 2 w Dębnie zorganizowano przemarsz dzieci ( 80 uczestników)
ulicami miasta. Dzieci niosły przygotowane wcześniej transparenty i plakaty, wykrzykiwały
hasła antynikotynowe. Pracownik PSSE rozdawał przechodniom ulotki antynikotynowe.
Na podsumowanie VII edycji programu PSSE w Myśliborzu ogłosiła i zorganizowała
konkurs plastyczny „Mamo, Tato nie pal przy mnie”. W konkursie wzięło udział 102 osoby.
W przygotowaniu prac konkursowych mogli uczestniczyć rodzice i opiekunowie przez co
niektóre prace były bardzo ciekawe. Nagrody ufundowała MGKPiRPA w Dębnie i
136
Myśliborzu. Wręczanie nagród i dyplomów odbywało się sukcesywnie w placówkach
szkolnych i przedszkolnych podczas wewnętrznych uroczystości.
PSSE Świnoujście
Uroczyste zakończenie programu odbyło się 05 maja 2015r., w Sali Konferencyjnej
Biblioteki Miejskiej w Świnoujściu przy ul. Piłsudskiego 15. Organizatorami zakończenia
programu byli Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta Świnoujście oraz
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Świnoujściu. Podczas zakończenia dzieci
oglądały wystawione rysunki i prace plastyczne , śpiewały piosenkę o „Dinku”-smoku , który
był główną postacią programu, oraz chętnie opowiadały o tym czego nauczyły się podczas
zajęć związanych z programem. Wszystkie dzieci otrzymały maskotki „Dinusie” ufundowane
przez Urząd Miasta w Świnoujściu, a wychowawcy podziękowania za realizację programu. W
uroczysty zakończeniu programu udział wzięło 323 dzieci i 22 wychowawców –opiekunów.
10.1.1.2 Program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół podstawowych
„Nie pal przy mnie, proszę”.
Celem programu jest kształcenie u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie w
sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy. Głównymi adresatami programu
są uczniowie klas I-III szkół podstawowych. Program stanowi drugie ogniwo w cyklu
programów profilaktyki antytytoniowej adresowanych do dzieci i młodzieży. Program ma na
celu uświadomienie dzieciom, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla zdrowia oraz
uwrażliwienie dzieci na szkodliwość biernego palenia. Program realizowało 19505 uczniów
klas I-III szkół podstawowych w roku szkolnym 2014/15 na 46737 , co stanowi 42 %.
Dodatkowo: 677 uczniów innych klas szkół podstawowych. Edukacją objęto 4943 rodziców.
Program realizowało 256 szkół na 489, co stanowiło 52%. W ramach realizacji programu w
roku szkolnym przeprowadzono 96 wizytacji.
Zorganizowano 41 szkoleń/narad dla 276 dyrektorów i koordynatorów szkolnych. Program
będzie kontynuowany w przyszłym roku szkolnym na szczeblu wojewódzkim.
137
Ryc. 15 Udział szkół podstawowych w programie "Nie pal przy mnie, proszę" w roku
Ryc. 16 Dzieci ze szkół podstawowych uczestniczące w programie "Nie pal przy mnie,
proszę "w roku szkolnym 2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
138
Wybrane działania:
PSSE Myślibórz
Dnia 21.04.2015 r. w Szkole Podstawowej nr 3 w Myśliborzu odbył się Gminny Turniej
Profilaktyczny dla uczniów klas trzecich szkół podstawowych. W ramach współpracy PSSE
przygotowała część zadań tematycznie związanych z programem „NIE pal przy mnie proszę”
: test , rebus oraz puzzle „ O co prosi stokrotka?” . Uczestnicy rozwiązywali również zadania
przygotowane przez SP 3 w Myśliborzu. Do turnieju przystąpiło 5 czteroosobowych drużyn z
pięciu szkół podstawowych: Zmagania konkursowe poprzedził spektakl pt.„Magiczny ogród ”
w wykonaniu uczniów klasy II „a” pod opieką p. Urszuli Figiel. Podczas turnieju uczniowie
odpowiadali na postawione przed nimi pytania oraz sprawnie i prawidłowo rozwiązywali
różnorodne zadania, wykazując się rozległą wiedzą przyrodniczo-ekologiczną oraz dotycząca
zasad zdrowego stylu życia. W drugiej części Turnieju zawodnicy przystąpili do konkurencji
sportowych, utrwalających umiejętność „ekologicznych zachowań” oraz zdrowego życia bez
nałogów. W czasie trwania turnieju reprezentanci drużyn malowali również plakaty „
Chrońmy środowisko”.
We współpracy ze Szkołą Podstawową nr 3 w Dębnie zorganizowano również konkurs
plastyczny dla uczniów kl. III. Wręczenie nagród i dyplomów przygotowanych przez PSSE w
Myśliborzu odbyło się podczas uroczystości związanych z obchodami Dnia Dziecka 1
czerwca 2015r.
PSSE Świdwin
W ramach realizacji programu Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świdwinie
zorganizował konkurs plastyczny pn. „Palenie – a moje zdrowie”. Do udziału w konkursie
wyznaczono szkoły podstawowe z terenu powiatu świdwińskiego realizujące program
edukacji antytytoniowej „Nie pal przy mnie, proszę”. Ideą konkursu było wzmocnienie wśród
uczniów postaw prozdrowotnych poprzez upowszechnienie wiedzy dotyczącej szkodliwości
wynikających z czynnego i biernego palenia tytoniu, promocję zdrowego stylu życia wolnego
od dymu tytoniowego oraz zwiększenie wrażliwości na dym tytoniowy. Podczas konkursu
wyłoniono trzy pierwsze miejsca w kategoriach wiekowych – kl. I, kl. II, kl. III. Każdy
uczestnik konkursu otrzymał dyplom oraz nagrodę rzeczową, która ufundował Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świdwinie oraz Starostwo Powiatowe w Świdwinie w
ramach realizacji projektu pt. „Równe szanse w zdrowiu”.
10.1.1.3
Program profilaktyki antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkół
podstawowych i gimnazjów „Znajdź właściwe rozwiązanie”.
Celem głównym programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas
szkół podstawowych i gimnazjum. Program stanowi trzecie ogniwo w cyklu programów
profilaktyki antytytoniowej adresowanych do młodzieży szkolnej. Program uczy jak radzić
sobie w sytuacjach trudnych, pomaga w umocnieniu poczucia własnej wartości, budowaniu
pozytywnego myślenia u siebie i kształtowaniu ważnych umiejętności w kontaktach z ludźmi.
W programie wzięli udział uczniowie klas IV-VI szkół podstawowych w liczbie 10 932 na
45225 ; uczniowie klas I-III szkół gimnazjalnych w liczbie 12 387 uczniów na 49 140.
Dodatkowo uczniowie innych klas szkół podstawowych w liczbie 62 osoby oraz uczniowie
innych klas szkół gimnazjalnych w liczbie 232. Programem objętych zostało 188 szkół
podstawowych na 489, co stanowi 38,5%; oraz szkoły gimnazjalne w liczbie 135 na 326, co
stanowi 41,5%. Dodatkowo edukacją objęto 6468 rodziców.
W ramach realizacji programu w roku szkolnym 2014/2015 przeprowadzono 117 wizytacji.
Zorganizowano 67 szkoleń/narad dla 344 koordynatorów szkolnych programu.
Przeprowadzono 555 wykładów, prelekcji, pogadanek i prezentacji dla 13761 osób.
139
Ryc. 17 Liczba szkół w programie "Znajdź właściwe rozwiązanie" w roku szkolnym
2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
Ryc. 18 Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Znajdź właściwe
rozwiązanie" w roku szkolnym 2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
140
Ryc. 19 Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Znajdź właściwe
Wybrane działania:
PSSE Myślibórz
Realizowano program przy wsparciu Miejsko-Gminnych Komisji Profilaktyki i
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, które ufundowały nagrody w konkursach,
Zachodniopomorskie Centrum Onkologii w Szczecinie ufundowało nagrody w konkursie
plastycznym pt. „Palenie szkodzi”, organizowanym przez PSSE Myślibórz. PSSE w
Myśliborzu we współpracy z Młodzieżowym Ośrodkiem Wychowawczym w Renicach
zorganizowała konkurs plastyczny pod hasłem „Młodzi przeciwko nałogom”; środki
finansowe na nagrody w wysokości 100zł pozyskano od Gminy Myślibórz.
PSSE w Świdwinie
PSSE w Świdwinie zorganizowała „Turniej wiedzy o zdrowym stylu życia ze szczególnym
uwzględnieniem używek o działaniu psychoaktywnym, w tym tytoniu – etap międzyszkolny”.
W konkursie udział wzięli uczniowie z trzech szkół podstawowych z terenu miasta Świdwina.
Celem konkursu było zwrócenie uwagi uczniów na najważniejsze determinanty zdrowego
stylu życia, pogłębienie ich wiedzy o zdrowiu, dostarczenie podstawowych wiadomości o
substancjach uzależniających, a także kształtowanie wśród nich postaw prozdrowotnych.
10.1.1.4
Obchody Światowego Dnia bez Tytoniu 31 maj 2015r.
Hasłem tegorocznych obchodów Światowego Dnia Bez Tytoniu było hasło: „Stop
nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi”. Zasięgiem akcji objęto 54820 osoby na
1 715,4 mieszkańców województwa zachodniopomorskiego, co stanowi 3,20% .
Przeprowadzono 242 działania w postaci narad, prelekcji, wykładów, szkoleń, konferencji
naukowych oraz konkursów. Wystosowano informacje w mediach, na stronach
internetowych, a także listy intencyjne.
Wybrane działania:
WSSE Szczecin
Z okazji tegorocznej edycji „Światowego Dnia bez Tytoniu” promotorzy zdrowia
przeprowadzili szereg prelekcji połączonych z zajęciami warsztatowymi dla młodzieży
141
szkolnej m.in. w Szkole Podstawowej nr 45 z Oddziałami Integracyjnymi w Szczecinie.
Zajęcia były przeprowadzone na dwóch godzinach lekcyjnych. Na początku miała miejsce
prezentacja nt. szkodliwości palenia tytoniu, skutków zdrowotnych, ekonomicznych itp. W
skrócie omówiono także, problem biernego palenia oraz Uchwałę Rady Miasta Szczecin z
dnia 25 maja 2009r. w sprawie zakazu palenia wyrobów tytoniowych na terenie Gminy
Miasta Szczecin. Wskazano miejsca, gdzie obowiązuje bezwzględny zakaz palenia wyrobów
tytoniowych w naszym mieście.
W drugiej części zajęć miały miejsce warsztaty, których celem było, aby dzieci
poznały swoja prawdziwą „wartość” i „uwierzyły w siebie”, co pozwoli im w przyszłości
zachować się asertywnie w sytuacjach , gdy ktoś będzie ich częstował papierosem lub palił w
ich obecności. Na zakończenie zajęć przedstawiono zdjęcia dotyczące wystawy
antynikotynowej WHO oraz krótkie filmiki namawiające do zerwania z nałogiem. Podczas
zajęć zostawiono 30 szt. ulotek „Palenie zabija” oraz 30 sztuk ulotek „Palenie uzależnia”.
W 2015 r. organizowano wzorem lat ubiegłych Festiwale Piosenki o Zdrowiu m. in. PSSE
Łobez, Białogard, Koszalin, Gryfice, Pyrzyce, Szczecin.
PSSE Łobez
W dniu 27.05.2015r. w Łobeskim Domu Kultury odbył się konkurs piosenki. Wzięło w nim
udział 8 zespołów w trzech kategoriach wiekowych: przedszkola, szkoły podstawowe i
gimnazjalne. Widzami w czasie festiwalu byli rodzice, opiekunowie, dziadkowie oraz
przedstawiciele Gminy Łobez i Starostwa Powiatowego w Łobzie (ok. 100 osób). Nagrody
dla uczestników Festiwalu sfinansowały samorządy lokalne: Gmina Resko, Gmina
Węgorzyno, Gmina Łobez, Gmina Dobra, Starostwo Powiatowe w Łobzie.
Na terenie całego województwa zachodniopomorskiego przeprowadzano również szereg
konkursów antytytoniowych.
PSSE Choszczno
Zorganizowano konkurs plastyczny pod hasłem „Bądź modny - nie pal” i zaproszono do
udziału w nim wszystkie szkoły podstawowe i gimnazjalne z powiatu choszczeńskiego.
Do etapu powiatowego zgłoszono 48 prac. Konkurs rozstrzygnięto w następujących
kategoriach: klas I-III szkoły podstawowej, klas IV-VI szkoły podstawowej, szkoły
gimnazjalnej oraz 6 wyróżnień w kategorii klas IV-VI szkoły podstawowej. W dniu 28 maja
2015r. w Zespole Szkół w Lubianie zorganizowano wystawę konkursowych prac
plastycznych. Podczas wystawy laureaci otrzymali nagrody oraz obejrzeli przedstawienie
teatralne pt. „Trzy razy nie” w wykonaniu uczniów z Zespołu Szkół w Lubianie. W dniu 31
maja 2015r. zorganizowano wystawę nagrodzonych prac na monitorze LCD umieszczonym
na budynku w Choszcznie;
PSSE Myślibórz
Przeprowadzono konkurs powiatowy skierowany do uczniów szkól gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych na prezentację multimedialną pt. „E-papieros – przyjaciel czy wróg w
walce z nałogiem”. W konkursie udział wzięło 23 uczniów. Nagrody w konkursie ufundował
PPIS w Myśliborzu (słuchawki, powerbank) oraz Gmina Myślibórz (pendrive, powerbanki) i
Gmina Barlinek (kamerka internetowa);
PSSE Szczecin
W dniu 28 maja 2015r. we współpracy z Zachodniopomorskim Centrum Onkologii
zorganizowano „Konkurs wiedzy o szkodliwości palenia tytoniu”, który adresowany był do
młodzieży szkół gimnazjalnych ze Szczecina. Celem konkursu była edukacja w zakresie
zysków płynących z niepalenia oraz zagrożeń wynikających z czynnego i biernego palenia, a
także inspirowanie i integrowanie środowisk szkolnych do działań w zakresie profilaktyki
uzależnień, poprzez motywowanie uczniów do poszerzania wiedzy nt. szkodliwości używania
tytoniu.
142
W konkursie wzięli udział uczniowie z 8 szkół gimnazjalnych powiatu szczecińskiego.
Uczestnicy konkursu rozwiązywali test składający się z 40 pytań. Laureaci konkursu
otrzymali dyplomy oraz nagrody ufundowane przez Zachodniopomorskie Centrum Onkologii
i PSSE w Szczecinie.
PSSE Wałcz
Z inicjatywy PSSE w Wałczu uczniowie Publicznego Gimnazjum Nr 2 w Wałczu
zorganizowali
w dniu 29 maja 2015r. happening uliczny, podczas którego rozdawali ulotki z tematyki
antytytoniowej i proponowali jabłka zamiast papierosa;
PSSE Stargard Szczec.
We współpracy ze Starostwem Powiatowym w Stargardzie Szczec. zorganizowała przemarsz
wielopokoleniowy ulicami miasta, w którym wzięły udział dzieci jednego ze stargardzkich
przedszkoli, uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz
członkowie Stowarzyszeń (Diabetyków i Amazonek). Przemarsz prowadziła orkiestra, która
zwracała uwagę mieszkańców Stargardu;
PSSE Police
W dniu 28 maja 2015r. zorganizowano wspólnie z pedagogami szkolnymi z Zespołu Szkół
im. I. Łukasiewicza w Policach happening zdrowotny oraz stoisko informacyjno-edukacyjne
dotyczące profilaktyki używania tytoniu w ramach obchodów Światowego Dnia bez Tytoniu,
w których wzięli udział uczniowie z wybranych klas gimnazjum oraz liceum. W ramach
działań w szkole zorganizowano konkursy oraz loterię (63 os.). W konkursach wzięło udział
łącznie 65 osób. Chętni uczniowie brali udział w loterii, w której losowali pytania dotyczące
zagadnień związanych z nikotyną, a za poprawne udzielenie odpowiedzi uczniowie
otrzymywali drobne nagrody i upominki (np. jabłko, długopis, zakładkę do książki).
Uczniowie przygotowali także papierosa, który został opisany faktami i skutkami
dotyczącymi palenia tytoniu. Na korytarzach w całej szkole zostały porozwieszane hasła
antynikotynowe związane z nikotyną.
Dodatkowo na stoisku informacyjno-edukacyjnym można było obejrzeć wystawę narządów
3D ukazującą konsekwencje palenia tytoniu oraz otrzymać materiały dotyczące szkodliwości
nikotyny. W akcji wzięło udział łącznie około 150 osób;
PSSE Sławno W dniu 29 maja 2015r. wspólnie z policjantami KPP Sławno przeprowadziło
akcję „Jedź i nie pal”. Podczas kontroli drogowych kierowcom przekazywano ulotki nt.
zagrożeń wynikających z palenia tytoniu podczas kierowania pojazdem oraz informowano o
wpływie nielegalnego obrotu tytoniem na zdrowie publiczne ze względu na dostępność i
niskie ceny. Akcją edukacyjną objęto 50 kierowców i pasażerów pojazdów.
10.1.2 Program edukacyjny „Trzymaj Formę!”.
Program edukacyjny „Trzymaj Formę” skierowany jest do młodzieży szkół gimnazjalnych i
ostatnich klas szkół podstawowych oraz ich rodziców. Odnosi się do promocji racjonalnego
żywienia i aktywności fizycznej. Realizowany jest od września 2006 roku, jako działanie
nakierowane na realizację założeń Globalnej Strategii dot. Diety, Aktywności Fizycznej i
Zdrowia WHO oraz wytycznych Unii Europejskiej.
Program „Trzymaj Formę!” na terenie województwa zachodniopomorskiego
realizowany był po raz dziewiąty w tym roku pod hasłem „Rodzino Trzymaj Formę!” W roku
szkolnym 2014/15, brały w nim udział 404 szkoły.
Do programu przystąpiły 162 szkoły gimnazjalne , co oznacza, że uczestniczyło w nim
24 713 uczniów szkół gimnazjalnych. Jednocześnie program był realizowany w 242 Szkołach
Podstawowych, co stanowi 12 373 uczniów szkół podstawowych, uczestniczących w
programie. Podczas realizacji programu w spotkaniach, imprezach oraz konkursach wzięło
udział 11 814 rodziców.
143
Ryc. 20 Liczba szkół w programie "Trzymaj Formę" w roku szkolnym 2014/15 w
Ryc. 21 Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Trzymaj Formę" w roku
144
Ryc. 22 Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Trzymaj Formę" w
roku szkolnym 2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
Wybrane działania:
PSSE Goleniów, WSSE Szczecin
Udział w Konferencji trzymaj formę zorganizowanej prze PSSE w Goleniowie w dniu
29.05.15
pod patronatem Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego
Inspektora Sanitarnego w Szczecinie.
Podczas konferencji kierownik Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE w
Szczecinie Dąbrówka Załuska omówiła metody pracy profilaktycznej z młodzieżą szkolną,
natomiast Renata Stołecka starszy asystent w/w Oddziału podsumowała dotychczasową
realizację programu „Trzymaj formę” podczas VIII edycji jego trwania zarówno w
województwie zachodniopomorskim jak i na szczeblu ogólnopolskim. W dalszej części
konferencji uczniowie ze szkół gimnazjalnych w Przybiernowie oraz Goleniowie
prezentowali realizację programu edukacyjnego „Trzymaj Formę” w swoich szkołach. Na
zakończenie miał miejsce wykład pani Eweliny Ślimak asystenta Sekcji Żywności, Żywienia
i Przedmiotów Użytku powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Goleniowie na
temat „Bezpieczeństwa żywności” Na zakończenie prelekcji młodzież wspólnie z Panią
prowadzącą rozwiązywała Quiz dotyczący zdrowego żywienia i przechowywania żywności.
W konferencji uczestniczyli uczniowie i nauczyciele ze szkół realizujących program Trzymaj
Formę.
PSSE Gryfice
Zorganizowano I Powiatowy Konkurs Wiedzy pt. „Dbam o zdrowie” w ramach programu
„Trzymaj Formę”, który był realizowany na terenie 3 gmin: Płoty, Karnice, Rewal.
W ramach powyższego wystosowano pisma do wszystkich władz samorządowych (6 gmin)
o wsparcie w organizacji konkursu i zabezpieczenie środków na zakup nagród dla laureatów
konkursu. Wsparcie uzyskano od 3 Gmin: Płoty, Karnice, Rewal. Do konkursu zgłosiło udział
siedem szkół podstawowych.
Opracowano Regulamin Konkursu. Konkurs przebiegał w dwóch etapach:
Etap szkolny –koordynator szkolny przeprowadził test wiedzy, który otrzymał z PSSE Gryfice
wraz z formularzem poprawnych odpowiedzi. W ramach etapu szkolnego wyłoniono 2
145
laureatów w każdej placówce, którzy następnie uczestniczyli w etapie powiatowym konkursu.
W etapie szkolnym, który rozegrał się w okresie od kwietnia do 08 maja 2015r., uczestniczyło
263 uczniów.
Etap powiatowy – był zarazem etapem finałowym konkursu i wyłaniał laureatów rywalizacji
w skali powiatu. Podobnie jak w poprzednim etapie do zadań uczestników należało
rozwiązanie testu wiedzy przygotowanego przez PSSE Gryfice. W etapie powiatowym
wzięło udział 14 uczniów oraz wychowawcy i nauczyciele, którzy obecni byli jako
opiekunowie, łącznie 21 osób. Finał konkursu został zorganizowany w siedzibie PSSE
Gryfice 15.05.2015r. i stanowił podsumowanie realizacji programu na terenie powiatu w roku
szkolnym 2014/15. Wszyscy uczestnicy etapu powiatowego otrzymali dyplomy oraz nagrody
książkowe, które zostały zakupione ze środków finansowych gmin. Podczas podsumowania
konkursu szkołom podstawowym, które uczestniczyły w organizacji konkursu wręczono
podziękowania.
PSSE Szczecinek
Dnia 4 maja 2015 r. w sali widowiskowej kina „Wolność” odbyła się konferencja naukowo –
szkoleniowa poświęcona propagowaniu zdrowego trybu życia. Imprezę przygotowała PSSE
w Szczecinku, wspólnie z Gimnazjum nr 1 im. Zjednoczonej Europy w Szczecinku.
Konferencja składała się z prelekcji: „Zdrowa młodzież” przygotowanej przez Izabelę Rudy z
PSSE Szczecinek oraz prelekcję „Bezpieczeństwo ponad wszystko” przygotowaną przez
przedstawiciela Straży Miejskiej w Szczecinku. Program spotkania składał się także z
pokazów multimedialnych oraz części artystycznej, którą obejmowały występy uczniów z
programu „Biedronka” - uczniowie, wspólnie z uczestnikami warsztatów terapii zajęciowej
„Atut” w Szczecinku zaprezentowali przedstawienie zatytułowane „Baba Jaga”. Młodzież z
Gimnazjum nr 1 pokazała swój program artystyczno – edukacyjny dotyczący zasad żywienia,
uczniowie z gimnazjum zatańczyli układ taneczny a przedstawienie przygotowane przez
kabaret „Deska” zakończył całość konferencji . Konferencja została przygotowana dla
wszystkich szkół podstawowych powiatu szczecineckiego. Jej głównym przesłaniem była
edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży
szkolnej i ich rodzin poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety w
oparciu o odpowiedzialność i wolny wybór jednostki.
10.1.3 „Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV”.
Celem głównym programu jest popularyzowanie wiedzy na temat HIV/AIDS, promocja
testowania w kierunku HIV, kształtowanie postaw tolerancji wobec nosicieli wirusa HIV i
chorych na AIDS, zapewnienie odpowiedniego dostępu do informacji i edukacji w zakresie
profilaktyki HIV/AIDS.
Wybrane działania:
WSSE Szczecin:
-Udział w pracach Zespołu ds. realizacji Krajowego Programu Zwalczania AIDS i
zapobiegania zakażeniom HIV przy Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim.
- Dystrybucja materiałów edukacyjnych do realizacji kampanii „Jeden test. Dwa życia. Zrób
test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka” do wszystkich PSSE na terenie woj.
- Rozpropagowanie akcji przygotowanej przez Krajowe Centrum ds. AIDS „ Mój Walenty
jest the best idzie ze mną zrobić test”. Zachęcano przede wszystkim młode, ale pełnoletnie
osoby do wykonania testu w kierunku HIV. Wykonanie tego testu jest wyrazem troski o
zdrowie – zarówno swoje własne, jak i naszego Walentego lub Walentynki. W liście
intencyjnym przekazano informację, iż aktualna lista wszystkich punktów konsultacyjno –
diagnostycznych, w których można bezpłatnie i anonimowo zrobić test w kierunku HIV
146
znajduje się na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS www.aids.gov.pl
.Przygotowało pocztówkę z krótką informacją o testowaniu, którą można było wysłać
wybranej osobie. Walentynkowym prezentem była też podkładka pod kubek z tym samym
motywem.
- Rozpropagowanie badania wiedzy i postaw dziennikarzy odnośnie tematyki HIV/AIDS
przygotowanego przez Krajowe Centrum ds. AIDS do lokalnej prasy oraz rozgłośni
radiowych i telewizyjnych na terenie województwa zachodniopomorskiego.
- Przesłanie informacji na temat konkursu przygotowanego przez Krajowe Centrum ds. AIDS
do podległych powiatowych stacji sanitarnoepidemiologicznych.
PSSE Myślibórz
Zorganizowano i przeprowadzono 2 szkolenia .Szkolenia realizowano we współpracy z
Sądem Rejonowym w Myśliborzu adresatami byli kuratorzy sadowi, rodzinni – 57
odbiorców.
PSSE Gryfice
12 maja 2015r. zorganizowano szkolenie dla kuratorów zawodowych Sądu Rejonowego w
Gryficach na temat „Ryzyko zakażenia HIV, HCV, HBV. Profilaktyka przed i po
ekspozycji”. Tematem przewodnim szkolenia była profilaktyka przed i po ekspozycji,
zalecenia dotyczące postępowania po potencjalnej ekspozycji na materiał zakaźny.
PSSE Goleniów
Na prośbę Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej w Goleniowie 25 maja 2015r. . zostało
przeprowadzone spotkanie edukacyjne na temat „Sposób postępowania, zapobieganie
wybranym chorobom zakaźnym. Profilaktyka HIV/AIDS i postępowanie po ekspozycji na
HIV”. Prelegentem był pracownik OZ i PZ PSSE w Goleniowie. W szkoleniu uczestniczyło
18 kuratorów.
10.1.4 KIK/68 „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od
alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” w tym ARS- czyli jak dbać o
miłość?
Celem głównym programu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych
substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15 a 49
rokiem życia.

Program edukacyjny „ARS, czyli jak dbać o miłość?” Jest realizowany w ramach Projektu
KIK/68 czyli „Profilaktycznego programu w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od
alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” realizowanego i współfinansowanego
w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. W programie udział biorą
nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy i pielęgniarki szkolne, którzy chcą podwyższyć swoje
kwalifikacje w zakresie edukacji zdrowotnej i profilaktyki uzależnień. Celem programu
edukacyjnego jest dostarczenie uczestnikom wiedzy pomocnej w kształtowaniu zdrowego
stylu życia, kształtowanie umiejętności, kompetencji i postaw pomocnych w unikaniu
używania substancji psychoaktywnych. Wyjątkowość programu „ARS, czyli jak dbać o
miłość?” autorstwa Pana dr Krzysztofa Wojcieszka, polega na nowoczesnym podejściu do
profilaktyki uzależnień, opartym o wartości uznawane przez młodych ludzi.
W roku szkolnym 2014/2015 czyli w II edycji realizacji Programu edukacyjnego pt.
„ARS, czyli jak dbać o miłość ?” udział wzięły 132 szkoły ponadgimnazjalne z terenu woj.
zachodniopomorskiego. Stanowi to 20% wszystkich szkół ponadgimnazjalnych na terenie
woj. zachodniopomorskiego. Jest to o 40 szkół więcej niż w I edycji realizacji Programu bo
147
w roku szkolnym 2013/2014 były to 92 placówki. Program realizowany jest w formie
zaproponowanych trzech zajęć warsztatowych. Dodatkowymi formami realizacji programu są
wykłady, prelekcje, pogadanki, konkursy, projekcje filmu „Wieczne dziecko” itp. W
programie ARS w II edycji udział wzięło łącznie 1350 rodziców.
Ryc. 23 Szkoły biorące udział w Programie ARS , czyli jak dbac o miłość w I i II edycji
Szkoły biorące udział w Programie ARS, czyli jak dbać
o miłość w I i II edycji
140
132
120
100
rok szkolny 2013/2014
92
80
60
40
20
40 placówek
więcej
wzrost
20%
14 %
0
liczba szkół w
Programie ARS
więcej o
6%
procentowy
udział szkół w
Programie ARS
Wybrane działania:
PSSE Koszalin
W ramach realizacji programu „ARS , czyli jak dbać o miłość” 27.02.2015r. zorganizowano
konkurs „Przegląd Twórczości Pauza Zatrzymaj się – Nie sięgaj!” dla uczniów ze szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu miasta Koszalina. Konkurs zorganizowany
został w sali kinowej Centrum Kultury 105 w Koszalinie we współpracy z oddziałem
Fundacji Jesus Christ Security w Sianowie z siedzibą w Koszalinie. Do przeglądu przystąpiło
7 zespołów, łącznie uczestniczyło 16 uczniów. Fundatorem nagród był Urząd Miejski w
Koszalinie oraz Fundacja „Zastopuj”. Podczas imprezy prozdrowotnej organizowanej w
Centrum Kultury 105 w Koszalinie zostało zorganizowane stoisko edukacyjne połączone z
poradnictwem i dystrybucją materiałów edukacyjnych.
148
Ryc. 24 Szkoły ponadgimnazjalne biorące udział w Programie ARS w roku szkolnym
2014/2015 z podziałem na powiaty woj. zachodniopomorskiego.
Liczba szkół biorąca udział w Programie
podział na powiaty
Białoga…
5
Choszc…
8
Drawsk…
9
Goleni…
6
Gryfice
6
Gryfino
6
Kamie…
10
Kołobr…
5
Koszalin
18
Myślib…
10
Pyrzyce
2
Police
4
Stargard
Łobez
Sławno
5
1
2
Szczecin
14
Szczeci…
Świdwin
Świnou…
Wałcz
Liczba szkół bioracą
udział w Programie ARS
10
2
3
6
W Programie ARS w II edycji udział wzięło łącznie 4 852 uczniów.
149
Ryc. 25 Młodzież uczestnicząca w II edycji programu „ARS czyli jak dbać o miłość?” w
roku szkolnym 2014/15.
Program realizowany jest w formie zaproponowanych trzech zajęć warsztatowych.
Dodatkowymi formami realizacji programu są wykłady, prelekcje, pogadanki, konkursy,
projekcje filmu „Wieczne dziecko” itp.
PSSE Myślibórz
- W ramach kampanii 17 kwietnia 2015 we współpracy z Gminą Barlinek w Barlineckim
Ośrodku Kultury zorganizowano Konferencję Szkoleniową dla mieszkańców Gminy Barlinek
pod hasłem „ Nie pozwól odlecieć swojemu szczęściu”. W przerwie między wykładami w
strefie
rodzica
w foyer Sali widowiskowej BOK organizatorzy Konferencji przygotowali poczęstunek dla
uczestników oraz stoiska profilaktyczno- edukacyjne. Przy stoisku przygotowanym przez
PSSE w Myśliborzu wykonywano badania tlenku węgla w wydychanym powietrzu,
prowadzono poradnictwo wraz z dystrybucją materiałów edukacyjnych. Odwiedzający
stoisko mogli również obejrzeć wystawę 3D przedstawiającą skutki zdrowotne palenia
tytoniu. Na zakończenie Konferencji wszyscy uczestnicy mogli obejrzeć film fabularny
"Pod ochroną" w reżyserii Diego Lermana. „ Pod ochroną” to proste, prawdziwe,
emocjonalne kino o próbie wyrwania się ze spirali niezawinionej przemocy.
- Zorganizowano i przeprowadzono II edycję Konkursu Fotograficznego „ Życie jest piękne
bez alkoholu, tytoniu i narkotyków. Konkurs kierowany był do uczniów szkół
ponadgimnazjalnych i starszych klas gimnazjalnych. Wpłynęło 19 prac. Nagrody zostały
przekazane do szkół i wręczone podczas uroczystości zakończenia roku szkolnego.
PSSE Drawsko Pom.
W ramach kampanii w dniu 11.03.2015r. w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Złocieńcu
przeprowadzone zostały 2 prelekcje o szkodliwości używania i zagrożeniu dla życia oraz
zdrowotnych następstwach „nowych narkotyków”; łącznie uczestniczyło w nich 42 uczniów z
dwóch klas I liceum i 1 nauczyciel. W dniach 11.02.2015r. i 04.03.2015r. w Młodzieżowym
Ośrodku Wychowawczym w Czaplinku przeprowadzono dwie prelekcje z prezentacjami
multimedialnymi w ramach nowej kampanii pt. „Nie pozwól odlecieć swojemu szczęściu”,
150
dotyczące nałogu palenia tytoniu i stosowania substancji psychoaktywnych, tzw. „nowych
narkotyków- dopalaczy”. W spotkaniach wzięły udział wychowanki Ośrodka i ich
opiekunowie: 27 dziewcząt w wieku 15-18 lat i 3 nauczycieli. W dniu 25.03 2015r.
przeprowadzono 4 prelekcje
z prezentacją multimedialną o szkodliwości używania i zagrożeniu dla życia oraz
zdrowotnych następstwach „nowych narkotyków”; łącznie uczestniczyło w nich 58 uczniów
dwóch klas liceum i 87 uczniów dwóch klas technikum oraz 6 nauczycieli.
PSSE Police
W ramach kampanii pracownik ds. OZiPZ zorganizował powiatowy konkurs na ulotkę pod
hasłem „STOP używkom w ciąży” skierowany do uczniów szkół ponadgimnazjalnych z
powiatu polickiego. Do etapu powiatowego konkursu zgłoszono 4 ulotki z 8 ulotek
wyłonionych w trakcie etapu szkolnego. Zgłoszone ulotki były oceniane pod względem
zgodności z tematem, pomysłowości i oryginalności oraz czytelności przekazu.
PSSE Pyrzyce
W ramach projektu utworzono punkty informacyjno-edukacyjne:
 w Zespole Szkół Nr 1 w Pyrzycach (27.02.2015r.),
 w Zespole Szkół Nr 2 CKU w Pyrzycach (28.05.2015r.),
 podczas festynu rodzinnego przy Publicznym Gimnazjum w Pyrzycach (16.05.2015r.),
 podczas festynu przy Szkole podstawowej im. Leonida Teligii w Pyrzycach
(30.05.2015r.),
 podczas „Pyrzyckich spotkań z Folklorem” (06.06.2015r.).
Zachęcano do prowadzenia zdrowego stylu życia w ramach kampanii „Nie pozwól odlecieć
swojemu szczęściu”. Zainteresowanym osobom przekazano treści edukacyjne oraz rozdawano
materiały w zakresie profilaktyki palenia tytoniu, spożywania alkoholu i przyjmowania
substancji psychoaktywnych. Przeprowadzono również 4 wykłady na temat szkodliwości
zażywania środków zastępczych dla rodziców uczniów ZS NR 1 w Pyrzycach.
10.2. Główne akcje realizowane na terenie woj. zachodniopomorskiego.
10.2.1 Bezpieczne Ferie Zimowe 2015r.
W działania prozdrowotne Państwowej Inspekcji Sanitarnej podczas ferii zimowych w
2015r. włączyły się wszystkie PSSE z terenu województwa zachodniopomorskiego.
Działania skierowane były do dzieci i młodzieży korzystających ze zorganizowanych form
wypoczynku i obejmowały szeroko pojęte bezpieczeństwo zdrowotne, ze szczególnym
uwzględnieniem zapobiegania urazom w czasie zabawy i uprawiania sportów zimowych. W
przypadku młodzieży podejmowano również edukację w zakresie przeciwdziałania
ekspozycji na dym tytoniowy oraz innych ryzykownych dla zdrowia zachowań.
W ramach zajęć edukacyjnych podejmowano dodatkowo m.in. tematykę profilaktyki chorób
zakaźnych, zwłaszcza grypy. W stosunku do starszej młodzieży szkolnej realizowano
profilaktykę używania substancji psychoaktywnych, ze szczególnym uwzględnieniem
profilaktyki palenia tytoniu i dopalaczy. Ponadto prowadzono edukację prozdrowotną
dotyczącą chorób przenoszonym drogą płciową, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki
zakażeń HIV.
Promotorzy zdrowia standardowo propagowali wiedzę na temat higieny osobistej, w tym
higieny jamy ustnej a także prawidłowego odżywiania się i aktywności fizycznej.
151
Najczęściej podejmowano formy edukacji zdrowotnej połączone z aktywizacją i zabawą
wypoczywającej młodzieży.
Wybrane działania:
20 PSSE woj. zachodniopomorskiego
Przeprowadzono 2 konkursy plastyczne dla 177 dzieci i młodzieży ze szkół
podstawowych, świetlic środowiskowych i półkolonii. Zorganizowano ponadto 5 imprez
prozdrowotnych dla 551 dzieci i młodzieży. Przeprowadzono także 21 instruktaży
szkoleniowych dla 39 osób dorosłych (organizatorzy zimowisk, obozów sportowych,
półkolonii, Biblioteka Miejska w Dębnie, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wałczu,
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Lipianach, świetlica środowiskowa w Liniach, Ośrodek
Sportu i Rekreacji w Pyrzycach, Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD w Szczecinie.
W prasie opublikowanych zostało 9 artykułów z inicjatywy PSSE: Białogard:
„Tygodnik Białogardzianin”, Gryfice: „Gryfickie echa”, Myślibórz: „Merkuriusz
Dębnowski”, Sławno: „Obserwator lokalny”, Pyrzyce: „Tygodnik pyrzycki”, Łobez:
„Tygodnik Łobeski”, „Nowy Tygodnik Łobeski”, Szczecinek: „Tygodnik Temat”. Liczbę
odbiorców szacuje się na 1722 osób.
W Internecie ukazały się 34 informacje z inicjatywy PSSE: Drawsko Pom., Gryfino,
Świnoujście, Gryfice, Kamień Pom., Koszalinie, Myślibórz, Police, Sławno, Stargard Szczec.,
Wałcz, Pyrzyce, Łobez, Szczecinek, Świdwin. Liczbę odbiorców informacji w Internecie
szacuje się na 1759 osób.
W telewizji/radio emitowane były 4 audycje/wywiady. Liczbę odbiorców pośrednich szacuje
się na 9300 osób (PSSE: Police: wywiad do telewizji TV kab., Szczecinek: Radio ESKA, TV
Gawex, Świdwin: Rega TV).
Pracownicy pionu OZiPZ przeprowadzili dystrybucję materiałów edukacyjnych z
zakresu profilaktyki grypy, antybiotykooporności, profilaktyki HIV/AIDS oraz profilaktyki
uzależnień od środków psychoaktywnych, w tym dopalaczy i tytoniu.
PSSE Koszalin
- 22.01.2015r. w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Koszalinie
zorganizowana została prelekcja dla uczestników półkolonii zimowej ze Środowiskowego
Ogniska Wychowawczego „Grono” i „Horyzont” w Koszalinie. Prelekcja dotyczyła
profilaktyki narkotykowej, bezpieczeństwa podczas wypoczynku zimowego, profilaktyki
palenia tytoniu. Odbiorcy to 87 osób. W prelekcji uczestniczyli przedstawiciele Fundacji
Jesus Christ Security w Koszalinie oddział w Sianowie.
- 23.01.2015r. przeprowadzono warsztaty edukacyjne oraz prelekcje w Klubie Osiedlowym
„Nasz Dom” w Koszalinie z zakresu zdrowego żywienia, profilaktyki próchnicy, zakażeń
wirusem grypy oraz zakażeń meningokokowych. Odbiorcy to 120 uczestników oraz 3
opiekunów półkolonii zimowej. Przeprowadzono także naradę dotyczącą organizacji zajęć
edukacyjnych z opiekunami półkolonii.
10.2.2 Światowy Dzień Zdrowia pod hasłem „Z pola na stół – uczyń jedzenie
bezpiecznym” 7 kwiecień 2015r.
WSSE w Szczecinie
Przeprowadzono cykl pogadanek w dziesięciu klasach pierwszych szkoły podstawowej na
temat założeń Światowego Dnia Zdrowia. Przedstawiono zasady racjonalnego i
prawidłowego odżywiania, a także przeprowadzono liczne konkursy związane z w/ tematyką.
PSSE Myślibórz
-Ogłoszono i zrealizowano Konkurs Fotograficzny „ Bezpieczny Talerz- od pola na stół”.
Przedmiotem konkursu było wykonanie fotografii talerza z przygotowaną potrawą wraz z
152
opisem dotyczącym użytych produktów, wykorzystanych technik kulinarnych i pochodzenia
produktów. Konkurs adresowany był do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
- Współpracowano z
Publicznym Gimnazjum w Dębnie przy organizacji akcji
prozdrowotnej. Dzień ze zdrową żywnością organizowany jest rokrocznie , w tym roku w
związku z tematem przewodnim Światowego Dnia Zdrowia postanowiono go zorganizować
w ramach Światowego Dnia Zdrowia. Młodzież pod opieką nauczyciela prowadzącego
przygotowała gazetki tematyczne; stoiska promujące zdrowe potrawy. Cały dzień na świetlicy
można było skosztować pysznych dań ( sałatek, kanapek, koktajli) przygotowanych prze
młodzież a na długiej przerwie w świetlicy zgromadzeni wysłuchali krótkiego wykładu z
wykorzystaniem prezentacji multimedialnej „ Światowy Dzień Zdrowia 2015”
przeprowadzonego przez pracownika PSSE ( w akcji uczestniczyło ok. 300osób).
PSSE Wałcz
Przeprowadzono 5 narad z intendentkami, dyrektorem, kierownikiem placówek oświatowych
prowadzących stołówki, dot. organizacji działań promujących tegoroczną akcje; omawiano
zagrożenia zdrowotne wynikające ze skażenia żywności bakteriami, wirusami, pasożytami,
prionami, substancjami chemicznymi; przedstawiono zasady postępowania z żywnością „Pięć kroków do bezpieczniejszej żywności”;
W ramach obchodów Światowego dnia Zdrowia 2015 przeprowadzono 29 narad dla 96
odbiorców. Zorganizowano 54 wykładów, prelekcji oraz pogadanek dla 1935 rodziców
uczniów szkół ponadgimnazjalnych, dzieci oraz młodzieży. Miało miejsce również 5
konkursów w powiatach dla 261 dzieci (Gryfino, Myślibórz, Szczecinek) oraz 2 imprezy
prozdrowotne dla 580 osób (PSSE Myślibórz). Na temat Światowego Dnia Zdrowia 2015
wystosowano także 9artykułów do prasy oraz umieszczono 49 informacji na strony
internetowe. Zasięgiem objęto 27056 osób na 1 715,4 mieszkańców województwa, co
stanowi 1,6%.
Przeprowadzono ogółem 337 działań.
10.2.3.Profilaktyka używania substancji psychoaktywnych w tym tzw. „dopalaczy”.
Celem akcji jest profilaktyka uzależnień i przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu
psychoaktywnych środków zastępczych w środowisku młodzieży, podjęcie działań
informacyjno-edukacyjnych oraz zwrócenie uwagi na problemy zdrowotne wynikające z
korzystania z „dopalaczy”. Adresatami akcji byli uczniowie, gimnazjalnych,
ponadgimnazjalnych, rodzice, opiekunowie, dyrekcja i kadra pedagogiczna szkół placówek
nauczania i wychowania.
Wybrane działania:
WSSE Szczecin
9 kwietnia 2015 odbyło się szkolenie pionu promocji zdrowia oraz pionu higieny pracy PIS
woj. zachodniopomorskiego na temat środków zastępczych. Szkolenie poprowadził Tomasz
Zakrzewski, wieloletni pracownik i specjalista z Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania
Narkomanii, obecnie trener i szkoleniowiec specjalizujący się w w/w problematyce.
Omówiono zjawisko pojawienia się na rynku dopalaczy w skali Polski i Europy,
problematykę dot. wprowadzania do obrotu i profilaktykę używania środków
psychoaktywnych przez młodzież szkolną.
Pracownicy Oddziału OZiPZ przeprowadzili szereg warsztatów dla młodzieży w zakresie
profilaktyki używania środków psychoaktywnych w Zespole Szkół Łączności w Szczecinie
oraz 25 maja 2015 dla rodziców podczas wywiadówki. 11 maja 2015 miało miejsce
szkolenie w/w zakresie kierowane do wychowawców internatu zespoły Szkół
Ogólnokształcących nr 4 w Szczecinie.
153
PSSE Koszalin
W dniu 11.05.2015r. Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Koszalinie we
współpracy z Fundacją „Zastopuj” na placu przed Amfiteatrem w Koszalinie zorganizowała
koncert grupy „No Longer Music”. Podczas koncertu przedstawiona została historia
wokalisty dotycząca uzależnienia od środków psychoaktywnych. Koncert adresowany był do
uczniów szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych oraz społeczności lokalnej. Uczestniczyło
150 osób.
Natomiast 15.06.2015r. Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Koszalinie we
współpracy z Fundacją „Zastopuj” w Sianowie Oddział w Koszalinie zorganizowała
Międzynarodowy Dzień Narkomanii. Impreza prozdrowotna rozpoczęła się wspólnym
przemarszem ulicami Koszalina, dalsza cześć odbyła się w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym
w Koszalinie: prelekcje, konkursy, inscenizacje i koncert profilaktyczny. Udział wzięło 550
osób.
PSSE Police
W ramach akcji przeprowadzono naradę z przedstawicielem Gminnego Biura ds.
Przeciwdziałania Narkomanii, z którym wspólnie przeprowadzono pogadankę o „nowych
narkotykach” z rodzicami (20 osób). Jednocześnie przeprowadzono 11 zajęć edukacyjnych
wśród uczniów klas podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na temat używania
substancji psychoaktywnych tzw. „dopalaczy” podczas, których zaprezentowano prezentację
multimedialną pt. „Środki zastępcze, ciągle aktualne zagrożenie zdrowia publicznego”. W
zajęciach wzięło udział 373 osoby.
PSSE Szczecin
W dniu 20 maja 2015r. we współpracy z Wydziałem Spraw Społecznych Urzędu Miasta w
Szczecinie zorganizowano konkurs teatralny „NIE ZAŻYWAM- TO WYGRYWAM” z
zakresu profilaktyki uzależnień (nowe narkotyki -„dopalacze”, alkohol, narkotyki i inne
środki psychoaktywne).
Konkurs odbył się w Gimnazjum nr 8 ul. Dubois 38 w Szczecinie i był adresowany do
młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Celem konkursu było ukazanie
problemów związanych z zażywaniem substancji psychoaktywnych, z uwzględnieniem
nowych narkotyków- dopalaczy oczami młodzieży, a także zainspirowanie i integrowanie
środowisk szkolnych do działań w zakresie profilaktyki uzależnień (nowe narkotyki„dopalacze”, alkohol, narkotyki i inne środki psychoaktywne) poprzez formy teatralne.
W konkursie rywalizowało 8 zespołów ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
z powiatu Szczecin. Uczestnicy konkursu otrzymali nagrody oraz dyplomy ufundowane przez
Wydział Spraw Społecznych Urzędu Miasta w Szczecinie oraz Powiatową Stację SanitarnoEpidemiologiczną w Szczecinie.
10.2.4 Profilaktyka Grypy
Głównym celem interwencji nieprogramowej było zapobieganie rozprzestrzenianiu się
wirusów grypy poprzez poszerzenie wiedzy nt. grypy, uświadomienie roli higieny osobistej i
zdrowego stylu życia w profilaktyce grypy oraz zwiększenie odsetka osób poddających się
szczepieniom przeciwko grypie .Zasięgiem objęto dzieci i młodzież z terenu woj.
Wybrane działania:
PSSE Białogard
Pracownik OZ i PZ przeprowadził prelekcje nt. profilaktyki grypy , w których uczestniczyło
509 dzieci z przedszkoli i szkół z terenu powiatu białogardzkiego. Zamieszczono również 2
artykuły w tygodniku „Białogardzianin” pt. „Grypa”, oraz „Nie daj się wirusom”.
154
PSSE Koszalin
20.01.2015r. w Świetlicy Profilaktyczno- Wychowawczej „Caritas” w Koszalinie odbyła się
prelekcja z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i spotów edukacyjnych z zakresu
profilaktyki grypy. Podobnie było 09.01.2015r. w przedszkolu nr 12 w Koszalinie. Miała
miejsce prelekcja z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i spotów edukacyjnych z
zakresu profilaktyki grypy- 72 osoby. Dnia 03.03.2015r. w przedszkolu nr 23 w Koszalinie
miała miejsce prelekcja z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i spotów edukacyjnych
z zakresu profilaktyki grypy .
PSSE Pyrzyce
Przeprowadzono działania informacyjno-edukacyjne skierowane do dzieci i młodzieży: 11
instruktaży oraz 6 pogadanek z uczniami i przedszkolakami: w Szkole Podstawowej z Oddz.
Integracyjnymi im. Leonida Teligii w Pyrzycach, w Punkcie Przedszkolnym w ZS w
Kozielicach, w SP w Brzesku, w ZS w Bielicach. Podczas spotkań omówiono zasady
zapobiegania rozprzestrzenianiu się zakażeń grypy i chorób grypopodobnych. W spotkaniach
udział wzięło 556 uczniów i przedszkolaków powiatu pyrzyckiego. Opracowano własną
ulotkę „Nie daj się grypie!” dla dorosłych i dla dzieci, rozdystrybuowano 500 szt. ulotek.
10.3. Programy wojewódzkie.
10.3.1 Program przedszkolny dot. Zdrowia Jamy Ustnej i Zapobiegania Próchnicy
„Zdrowe zęby mamy – marchewkę zajadamy”.
Realizatorem programu jest Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie
we współpracy z Powiatowymi Stacjami Sanitarno-Epidemiologicznymi w województwie
zachodniopomorskim.
Do partnerów programu należą:
 Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, Oddział w Szczecinie,
 Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie,
na mocy podpisanych w 2015r. Porozumień o współpracy w zakresie profilaktyki próchnicy
i promocji zdrowia jamy ustnej. Program adresowany jest do dzieci w wieku 3-5 lat.
Głównym celem programu jest prowadzenie edukacji prozdrowotnej w zakresie higieny i
zdrowia jamy ustnej wśród dzieci i ich opiekunów, rodziców, a także nauczycieli wychowania
przedszkolnego, w placówkach przedszkolnych województwa zachodniopomorskiego.
Do szczegółowych celów programu należy:
- kształtowanie właściwych nawyków higienicznych u dzieci,
- kształtowanie właściwych nawyków dietetycznych u dzieci,
- popularyzacja treści prozdrowotnych w zakresie zdrowia jamy ustnej i zapobiegania
próchnicy wśród rodziców dzieci i nauczycieli wychowania przedszkolnego.
Realizacja programu zainaugurowana została konferencją szkoleniową w dn. 24.02.2015r. w
Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim z udziałem specjalistów z zakresu
stomatologii dziecięcej skierowaną do Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych
i promotorów zdrowia z terenu województwa zachodniopomorskiego.
Aktualnie do programu przystąpiło 68 przedszkoli z terenu województwa
Wybrane działania:
PSSE Białogard
Pracownik Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Białogardzie przeprowadził 10
prelekcji nt. profilaktyki jamy ustnej dzieci. Ogółem działaniami objętych zostało 282
155
dzieci oraz ich opiekunów. W ramach realizacji programu miała miejsce wycieczka do
gabinetu stomatologicznego. Przedszkolaki z Przedszkola Miejskiego Nr 3 w Białogardzie w
ramach działań profilaktycznych odwiedziły gabinet stomatologiczny. Pani doktor
opowiedziała o swojej pracy, zapoznała dzieci z wyposażeniem gabinetu stomatologicznego,
sprzętem, urządzeniami i narzędziami dentystycznymi. Wyjaśniła jak się leczy zęby,
pokazała dzieciom działanie sprzętu medycznego, a także przekazała dzieciom informacje o
higienie jamy ustnej, zdrowym odżywaniu i prawidłowym szczotkowaniu zębów.
PSSE Myślibórz
We współpracy z koordynatorem przedszkolnym w Przedszkolu nr 1 „ Czarodziejska Kraina”
w Dębnie zorganizowano Quiz o zdrowiu. W zajęciach wzięły udział dzieci 5 letnie ( 3
grupy). Na początek spotkania dzieci wzięły udział w pogadance, następnie samodzielnie
demonstrowały na modelu szczęki prawidłowe mycie zębów. Wzięły również udział w
Quizie o zdrowiu. Dzieci miały za zadanie m. in. odpowiadać na zagadki o zdrowiu,
rozpoznawać przedmioty służące do higieny osobistej, rozpoznawać smaki owoców i
warzyw. Na zakończenie wszystkie grupy otrzymały dyplom uznania za wykazana wiedzę
oraz upominek dla każdej z grup ( gra zręcznościowa) ufundowane przez PSSE w
Myśliborzu.
PSSE Wałcz
W I edycji programu koordynator powiatowy przeprowadził 1 szkolenie dla koordynatorów,
realizatorów przedszkolnych - uczestniczyły 3 nauczycielki. Przeprowadzono również 2
zajęcia warsztatowe dla 50 dzieci. Zorganizowano także spotkanie podsumowujące z dziećmi
biorącymi udział w programie, w którym uczestniczyła Pani Anna Krysztofiak, PPIS w
Wałczu. Przypomniano dzieciom podstawowe zasady dbania o zęby. Dzieci aktywnie
włączyły
się
w dyskusję, śpiewały piosenkę tematyczną. Wszystkie otrzymały szczoteczki do mycia zębów
ufundowane przez PPIS w Wałczu.
10.3.2. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych na lata 2006-15 w tym
realizacja zadań w ramach projektu „Szkoła promująca Europejski Kodeks Walki z
Rakiem”.
Celem głównym jest promowanie i popularyzowanie w środowisku szkolnym, lokalnym
prozdrowotnego stylu życia zgodnie z zaleceniami Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem.
Celami szczegółowymi jest edukacja w zakresie profilaktyki nowotworowej i uświadamianie
istoty wykonywania badań w celu wczesnego wykrywania nowotworów oraz kształtowanie
postaw i zachowań zdrowotnych związanych z bezpieczeństwem korzystania z promieni
słonecznych. Program skierowany jest do młodzieży z placówek szkół podstawowych,
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
Wybrane działania:
PSSE Kołobrzeg
PPIS w Kołobrzegu współorganizował konferencję, która odbyła się w dniu 10.06.2015r w
Zespole Szkół Ogólnokształcących w Kołobrzegu. Głównym tematem spotkania był
Europejski Kodeks Walki z Rakiem. Prelekcje wygłosili dr Mariusz Holicki oraz Alicja
Pelkowska z Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii w Szczecinie. Uczestnikami
Konferencji byli uczniowie klas II ZSO oraz zaproszeni goście ze szkól ponadgimnazjalnych
w Kołobrzegu – 130 osób. Zostały rozmieszczone banery z zasadami Europejskiego Kodeksu
Walki z Rakiem m.in. ,,jedz 5x dziennie warzywa i owoce”, „Żyj zgodnie z zaleceniami
kodeksu”. Zostało zorganizowane stoisko z owocami i świeżymi sokami oraz stoisko
Prewencji Pierwotnej Nowotworów - promocja zdrowego stylu życia zgodnie z zapisami
Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Miała również miejsce dystrybucja egzemplarzy
Kodeksu dedykowanych do dzieci, młodzieży i dorosłych. Można było zasięgnąć informacji
156
o bezpłatnych programach profilaktycznych. Konferencja zakończyła się przemarszem
uczniów, nauczycieli i zaproszonych gości ulicami Kołobrzegu, podczas którego rozdawano
ulotki i zachęcano do badań profilaktycznych a, także zdrowego stylu życia.
PSSE Świdwin
- 29 kwietnia 2015 roku na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Władysława
Broniewskiego w Świdwinie odbył się piknik prozdrowotny pn. „W zdrowym ciele zdrowy
duch” skierowany do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz lokalnej
społeczności z terenu powiatu świdwińskiego. Organizatorem przedsięwzięcia był Zespół
Szkół Ponadgimnazjalnych im. Władysława Broniewskiego w Świdwinie – placówka biorąca
udział w projekcie edukacyjnym „Szkoła promująca zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki
z Rakiem”. Z uwagi na fakt, iż w/w placówka od lat współpracuje z Inspekcją Sanitarną
aktywnie uczestnicząc w przedsięwzięciach promujących zdrowie Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny w Świdwinie objął honorowym patronatem organizowany piknik
prozdrowotny, jak również „Turniej wiedzy o zdrowym stylu życia” skierowany do uczniów
klas II Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Władysława Broniewskiego w Świdwinie.
Celem turnieju było podniesienie świadomości onkologicznej uczniów poprzez promowanie i
popularyzowanie prozdrowotnego stylu życia zgodnie z zaleceniami Europejskiego Kodeksu
Walki z Rakiem. Z uwagi na szeroki charakter imprezy przedstawiciele PSSE w Świdwinie w
ramach projektu „Szkoła promująca zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem”
podczas pikniku prozdrowotnego zorganizowali stoisko profilaktyczne.Osoby aktywnie
pozostające w uzależnieniu od tytoniu, „byli ” palacze, a także osoby przebywające w
otoczeniu osób palących papierosy mogły zbadać poziom tlenku węgla w wydychanym
powietrzu, a także pozbyć się papierosów wrzucając je do specjalnego pojemnika. Ponadto
pracownicy Inspekcji Sanitarnej przekazywali informacje o szkodliwości palenia tytoniu oraz
wpływie uzależnienia na organizm człowieka. Motywowali także do pracy nad wyjściem z
nałogów, podpowiadając gdzie i jakiej pomocy szukać można w radzeniu sobie z
uzależnieniami. Wszystkim zainteresowanym przekazywano ulotki o szerokiej tematyce
prozdrowotnej, a także Europejski Kodeks Walki z Rakiem – publikację, która stanowi zbiór
11 zasad, które mają pomóc w zmniejszeniu ryzyka występowania chorób nowotworowych
natomiast znajomość i przestrzeganie zaleceń ujętych w Kodeksie powinno doprowadzić do
poprawy ogólnego stanu zdrowia.
- W dniu 29 czerwca 2015 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świdwinie we
współpracy z dyrektorem Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Władysława
Broniewskiego w Świdwinie zorganizował konferencję profilaktyczną pn. „Zdrowe i
bezpieczne wakacje” skierowaną do uczniów tej szkoły. Konferencji przyświecała idea
zwrócenia uwagi i uwrażliwienia uczniów na zagrożenia nowotworami złośliwymi oraz
uświadomienie konsekwencji podejmowanych zachowań przed zbliżającymi się wakacjami.
Młodzież z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Świdwinie zaprezentowała prezentacje
multimedialne, utwory muzyczne, plakaty oraz wiersz natomiast uczniowie z Publicznej
Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Orła Białego w Świdwinie wykonali piosenkę pt. „Cud”
poświęcone profilaktyce uzależnień. Wszyscy uczniowie otrzymali nagrody rzeczowe
ufundowane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świdwinie,
Starostwo Powiatowe w Świdwinie oraz Zachodniopomorskie Centrum Onkologii. Ponadto
podczas konferencji przedstawiciel Komendy Powiatowej Policji w Świdwinie uświadomił
uczniom, iż aby w pełni cieszyć się urokami lata winniśmy zadbać o to, by wypoczynek
odbywał się w sposób bezpieczny. Brak obowiązków związanych ze szkołą i więcej czasu na
rozrywkę sprawiają, że młodzież może mieć mylne wrażenie o złagodzeniu przepisów i
zasad, co z kolei prowadzić może do niebezpiecznych sytuacji. Podczas konferencji wystąpił
dr Mariusz Holicki z Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii w Szczecinie, który swoją
157
prelekcją uświadomił wszystkim zebranym, iż aspekt zapobiegania i leczenia nowotworów
złośliwych jest kluczowym problemem zdrowia publicznego oraz wyzwaniem dla systemu
opieki medycznej. By zapobieganie nowotworom było możliwe powstał Europejski Kodeks
Walki z Rakiem – zbiór 11 zasad, które mają pomóc w zmniejszeniu ryzyka występowania
chorób nowotworowych, a ich znajomość i przestrzeganie są kluczem do zdrowego i długiego
życia.
10.4. Inne przedsięwzięcia.
WSSE Szczecin, PSSE Szczecin:
 Badanie pilotażowe na temat stosowania szczepień ochronnych przez rodziców dzieci
w wieku żłobkowym i przedszkolnym z miasta Szczecin.
Biorąc pod uwagę tendencję spadkową wskaźników wszczepialności dzieci w Polsce,
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie we współpracy z Powiatową
Stacją Sanitarno- Epidemiologiczną w Szczecinie przeprowadziła badanie pilotażowe
dotyczące stosowania szczepień ochronnych przez rodziców u dzieci uczęszczających do
żłobków i przedszkoli. Badanie przeprowadzono w okresie od stycznia do marca 2015r. na
terenie miasta Szczecin, w trzech losowo wybranych żłobkach i przedszkolach. Badanie
przeprowadzono anonimowo wśród rodziców lub prawnych opiekunów dzieci w celu
lepszego zrozumienia zjawiska niestosowania szczepień ochronnych u dzieci oraz
skuteczniejszego projektowania działań edukacyjnych i zapobiegawczych w tym zakresie. W
żłobkach spośród przekazanych rodzicom dzieci 200 kwestionariuszy ankiet zwróconych
zostało 167 wypełnionych kwestionariuszy (83,5%). Natomiast w przedszkolach spośród
przekazanych rodzicom dzieci 200 kwestionariuszy zwróconych zostało 150 tj. (75%).
Wyniki wskazują, że rodzice oczekują lepszego informowania nt. niepożądanych odczynów
poszczepiennych ze strony lekarzy.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, oddział Oświaty Zdrowotnej i
Promocji Zdrowia w Szczecinie, przeprowadziła cykl szkoleń w ramach akcji edukacyjnej
„Szczepienia obowiązkowe”, kierowanej do rodziców i opiekunów dzieci w wieku
żłobkowym i przedszkolnym w czterech placówkach opiekuńczo- wychowawczych których
wzięło udział 89 osób. Ponadto przeprowadzono szkolenie dla dyrektorów i nauczycieli
przedszkolnych w siedzibie PSSE w Szczecinie w którym uczestniczyło 11 nauczycieli .W
ramach akcji w dniu 27.03.15r. kierownik OZiPZ przedstawił cele i założenia akcji w trakcie
konferencji pod hasłem „Higiena osobista w walce z chorobami zakaźnymi wśród dzieci i
młodzieży”, w której uczestniczyło 100 nauczycieli i dyrektorów przedszkoli.
WSSE Szczecin:
 Konferencja Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora
Sanitarnego w Szczecinie poświęcona promocji zdrowia i profilaktyce chorób, m.in.
próchnicy i chorób odtytoniowych we współpracy z Zachodniopomorskim Centrum
Onkologii.
Konferencja dla nauczycieli szczególnie ze Szkół Promujących Zdrowie oraz Szkół
Promujących Europejski Kodeks Walki z Rakiem. woj. zachodniopomorskiego,
zorganizowana została w dniu 24 lutego 2015 r. roku w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim odbyła się we współpracy z Zachodniopomorskim Centrum Onkologii . W
konferencji uczestniczyli również Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni i Promotorzy
Zdrowia, Państwowej Inspekcji Sanitarnej woj. zachodniopomorskiego. Konferencja
składała się z dwóch paneli tematycznych. Pierwszy poświęcony był profilaktyce próchnicy
i promocji zdrowia jamy ustnej u dzieci w wieku przedszkolnym, a także świadczeniom
opieki stomatologicznej kontraktowanym przez NFZ w zakresie profilaktyki i opieki
stomatologicznej nad dziećmi.
158
Panel drugi rozpoczął się wykładem prof. dr hab. med. Tomasza Grodzkiego,
Dyrektora Szpitala im. Prof. Alfreda Sokołowskiego Szczecin-Zdunowo, który przedstawił
problematykę odtytoniowych chorób płuc jako narastający społeczny problem zdrowotny.
Najbardziej uroczystym elementem konferencji było wręczenie nagród laureatom
wojewódzkiego etapu konkursu ogłoszonego z okazji obchodów Światowego Dnia Rzucania
Palenia pod hasłem „Podejmij właściwą decyzję”. Zachodniopomorski Państwowy
Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie ufundował i rozdał nagrody dla laureatów
konkursu. W dalszej kolejności przedstawiciele Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii
wygłosili swoje wystąpienia. Doktor Mariusz Holicki mówił o prewencji pierwotnej
nowotworów w zakresie Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, a mgr Alicja Pelkowska
koordynator Projektu „Szkoła Promująca Europejski Kodeks Walki z Rakiem” o edukacji
dzieci i młodzieży w województwie zachodniopomorskim właśnie w ramach realizacji tego
Projektu. W trakcie konferencji funkcjonowały dwa stoiska edukacyjne w ramach których
udostępniano prozdrowotne materiały informacyjno-edukacyjne, a także prowadzono
rozmowy i porady dla zainteresowanych uczestników konferencji. Stoiska były
zorganizowane przez Oddział OZiPZ WSSE Szczecin - promujące Profilaktyczny Program w
zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków
psychoaktywnych KIK/68 oraz Zachodniopomorskie Centrum Onkologii i Wojewódzki
Ośrodek Koordynujący Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi
promujące profilaktykę nowotworową.
PSSE Białogard, Kołobrzeg, Pyrzyce

ŚWIERZB WSZAWICA
Celem akcji jest ograniczenie szerzenia się chorób pasożytniczych wśród dzieci w wieku
przedszkolnym i wczesnoszkolnym, a także zwiększenie wiedzy rodziców i nauczycieli
na temat chorób pasożytniczych wieku dziecięcego orazm sposobów ich zapobiegania ze
szczególnym uwzględnieniem owsicy, świerzbu i wszawicy. Adresatem bezpośrednim są
dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, natomiast adresatem pośrednim są
rodzice i opiekunowie dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Przeprowadzano
prelekcje połączone z prezentacją multimedialną podczas zebrań z rodzicami w szkołach w
powiecie białogardzkim. W trakcie prelekcji poruszano problematykę dotyczącą wszawicy i
świerzbu m.in. skupiano się na objawach , przebiegu, leczeniu i profilaktyce. Pracownik
OZiPZ PSSE Pyrzyce przeprowadził również 3 spotkania z rodzicami, podczas których
przedstawiono wskazania profilaktyczne dla rodziców i dzieci dot. zwalczania wszawicy: SP
w Kłodzinie, SP w Starym Przylepie, PSP w Żukowie. W spotkaniach wzięło udział 128
rodziców. PSSE Kołobrzeg także prowadziła prelekcje w w/w temacie.
PSSE Drawsko Pom
 Akcja „Uwaga KLESZCZE!”
Celem akcji była promocja zasad bezpiecznego i świadomego korzystania z otaczającej
przyrody – umiejętność rozpoznania zagrożenia ze strony pajęczaków - kleszczy.
W dniu 20.04.2015r. w Sali Obrad Starostwa Powiatowego w Drawsku Pomorskim odbyło
się szkolenie Państwowej Inspekcji Sanitarnej pt. „Zagrożenie ze strony KLESZCZY i
BORELIOZA”. Szkolenie skierowane zostało do przedstawicieli zakładów opieki
zdrowotnej, zakładów pracy w środowisku naturalnym, placówek oświatowowychowawczych i jednostek samorządu terytorialnego. Prelegentami na szkoleniu byli
pracownicy PSSE w Drawsku Pom. z działu Epidemiologii i Higieny Pracy – prezentacje
multimedialne przedstawiły sytuację epidemiologiczną populacji i wzrostu zachorowalności
159
na choroby odkleszczowe w kraju, województwie i powiecie oraz tok postępowania przy
zgłaszaniu i ustanowieniu choroby zawodowej. W szkoleniu wzięło udział 18 osób, wydano
10 pakietów materiałów oświatowych.
PSSE Pyrzyce
Światowy Dzień Wody.
Celem jest uświadomienie mieszkańcom powiatu jak ważna jest woda w codziennym życiu i
jak można ją oszczędzać. Z okazji Światowego Dnia Wody przeprowadzono 5 spotkań z
przedszkolakami w wytypowanych placówkach, w których wzięło udział 102 dzieci.
Przedszkolaki dowiedziały się jak wielkie znaczenie ma woda w przyrodzie i konieczność jej
oszczędzania. Zredagowano również 2 informacje do prasy lokalnej które zostały
opublikowana w „Tygodniku Pyrzyckim”.
PSSE Świdwin
Na terenie powiatu świdwińskiego realizowany jest projekt pt. „Równe szanse w zdrowiu –
pogram profilaktyki i promocji zdrowia w powiecie świdwińskim” w ramach programu PL 13
Ograniczenie społecznych nierówności w zdrowiu, finansowanego ze środków Norweskiego
Mechanizmu Finansowego oraz budżetu państwa. W ramach projektu każdy mieszkaniec
Powiatu Świdwińskiego ma możliwość wypełnienia ankiety (wywiadu medycznego), na
podstawie której lekarze specjaliści kierują pacjenta na odpowiednie badania laboratoryjne,
konsultacje lekarzy specjalistów i badania specjalistyczne, tj. gastroskopia, kolonoskopia,
tomografia komputerowa. W ramach działań promocyjnych w/w projektu zorganizowane
zostaną stoiska projektowe z pokazem zdrowego żywienia połączone z degustacją oraz
konkursy.
Ponadto pracownik OZiPZ uczestniczył w szkoleniach i konferencji zorganizowanej w
ramach realizacji w/w projektu.
Z uwagi na to, iż obszar Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Państwowej Inspekcji
Sanitarnej na terenie powiatu świdwińskiego realizuje zadania ukierunkowane głównie na
promowaniu zdrowego stylu życia poprzez aktywizację lokalnej społeczności, jak również
propagowanie indywidualnej odpowiedzialności za swoje zdrowie w ramach realizacji
projektu pn. „Równe szanse w zdrowiu – pogram profilaktyki i promocji zdrowia w powiecie
świdwińskim” w miesiącu lipcu przedstawiciele PPIS w Świdwinie wspólnie ze Starostwem
Powiatowym w Świdwinie zorganizowali stoisko profilaktyczne podczas imprezy
prozdrowotnej w Połczynie – Zdroju. Ponadto otwarty został punkt medyczny, który
obejmował organizację trzech gabinetów konsultacyjnych i kilku stanowisk badań tj. analizę
masy ciała, badanie spirometryczne, testy na H. pylori oraz poziom cholesterolu i glukozy we
krwi.
 Ogólnopolska Noc Profilaktyki.
WSSE Szczecin
Tegoroczną edycję obchodów Głosu Profilaktyki zrealizowano w Zespole Szkół
Ponadgimnazjalnych w Benicach, koło Kamienia Pomorskiego 1 czerwca 2015r., gdzie
promotorzy zdrowia przygotowali i prowadzili stoisko informacyjno-edukacyjne. Działania
prowadzono we współpracy z Komendą Wojewódzką Policji w Szczecinie, Urzędem
Wojewódzkim, WOPRem, Nadleśnictwem Rokita i innymi. Działania były skierowane do
dzieci i młodzieży oraz rodziców i nauczycieli. Rozdystrybuowano materiały edukacyjne,
prowadzono szereg rozmów indywidualnych, chętni palacze mogli wykonać pomiar
smokerlyzerem. Wygłoszono także prelekcję i przeprowadzono warsztaty profilaktyczne
dotyczące profilaktyki HIV/AIDS dla uczennic z Liceum w Wolinie. W obchodach
uczestniczyło około 300 osób.
PSSE Białogard
W ramach Ogólnopolskiej Nocy Profilaktyki dnia 01 czerwca 2015 r. na Placu Wolności w
Białogardzie odbył się Happening oraz ”Zryw wolnych serc”. O godzinie 16:00 przywitano
160
wszystkich przybyłych uczestników, przeczytano odzewy społeczne PAT. Odbył się
społeczny zryw. Wszyscy uczestnicy trzymali prawą dłoń na sercu przez 60 sekund i wybijali
jego rytm. Wszyscy trzymając w dłoniach transparenty z hasłami przeszli wokół Placu.
PSSE Świnoujście
Udział w Ogólnopolskim „Głosie Profilaktyki” „Moda na życie bez uzależnień – życie bez
narkotyków, alkoholu, papierosów i bez przemocy”. Z takim przesłaniem w dniu 1 czerwca
2015r. odbył się na Basenie Północnym w Świnoujściu happening zorganizowany przez
policjantów, którzy do współpracy zaprosili wiele instytucji.
PSSE Stargard Szczeciński
01.06.2015r. w Starostwie Powiatowym w Stargardzie Szczecińskim odbyło się uroczyste
wręczenie nagród laureatom konkursu pt. „Młodość bez uzależnień”, który został
zorganizowany w ramach Ogólnopolskiego Głosu Profilaktyki we współpracy ze Starostwem
Powiatowym oraz Komendą Powiatowa Policji. Konkurs miał na celu stworzenie filmiku
edukacyjnego na temat zalet życia bez nałogów. Po przekazaniu nagród zwycięzcom, które
ufundował Starosta Stargardzki (tablety, nośniki pamięci). Wyemitowano spoty edukacyjne,
które przestrzegały przed konsekwencjami zażywania środków psychoaktywnych.
PSSE Wałcz
W ramach Ogólnopolskiej Nocy Profilaktyki przeprowadzono cykl 5 pogadanek (85
odbiorców) nt. zdrowego stylu życia bez nałogów. Działania miały na celu edukację
publiczną dzieci, młodzieży oraz dorosłych w zakresie profilaktyki uzależnień oraz promocję
zdrowego i bezpiecznego stylu życia.
10.5. Podsumowanie i wnioski.
Zakres działalności oświatowo-zdrowotnej i promocji zdrowia w pierwszym półroczu 2015
roku skupiony był przede wszystkim na realizacji zadań w zakresie profilaktyki chorób
odtytoniowych, profilaktyce używania substancji psychoaktywnych i propagowaniu
zdrowego stylu życia.
WNIOSKI:
W zakresie nadzoru epidemiologicznego:
1. Sytuację epidemiologiczną ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową należałoby
uznać za niekorzystną w stosunku do roku ubiegłego mimo iż liczba ognisk chorób
przenoszonych drogą pokarmową zmniejszyła się do 18 w stosunku do 24 ognisk, które
wystąpiły w I półroczu 2014r. Należy podkreślić iż nie zmieniła się liczba ognisk w
obiektach żywienia zbiorowego w stosunku do roku ubiegłego, natomiast spadła liczba
ognisk występujących w mieszkaniach prywatnych z 14 w I półroczu 2014r. do 8 w
analizowanym okresie. Na uwagę zasługuje również fakt wzrostu liczby ognisk w sezonie
letnim (od 1.06.do 30.08.2015r.) z 6 w roku ubiegłym do 19. W porównaniu do ubiegłego
sezonu letniego zwiększyła się o 186 osób liczba chorujących osób, w tym także liczba
chorych dzieci do 14 roku życia o 107 osób na co niewątpliwy wpływ miało wystąpienie
zachorowań w ośrodkach gdzie wypoczywała duża liczba dzieci, stąd łatwość transmisji
zakażeń wirusowych również drogą kontaktową. Ponadto w sezonie ubiegłym nie
odnotowywano ognisk rodzinnych, natomiast w tym sezonie zgłoszono ich aż 5. Na
uwagę zasługuje fakt, iż większość zgłoszonych ognisk miała podłoże wirusowe, a
przebieg łagodny i krótkotrwały. Należy przy tym zaznaczyć, że w dwóch ogniskach jako
prawdopodobną przyczynę zakażeń wskazano żywność skażoną wtórnie przez personel, u
którego uzyskano wyniki dodatnie w kierunku patogenów chorobotwórczych. Nie bez
161
znaczenia są również czynniki wspomagające, które stwierdza się w części dochodzeń
epidemiologicznych tj. niezachowanie warunków sanitarno-higienicznych w kuchni oraz
nieprzestrzeganie procedur p/epidemicznych w pomieszczeniach, w tym mycia rąk przez
personel pracujący z żywnością, co stwierdza się analizując wynik badań ze sprzętu i rąk
personelu, a także kontrolując bieżący stan sanitarny pomieszczeń. Każdorazowo po
otrzymaniu zgłoszenia podejmowane były przez właściwych Państwowych Powiatowych
Inspektorów Sanitarnych natychmiastowe działania przeciwepidemiczne w ogniskach co
pozwalało ograniczać ich zasięg.
2. W I półroczu 2015r. sytuacja epidemiologiczna inwazyjnej choroby meningokokowej
była stabilna. Nie odnotowano ognisk epidemicznych zachorowań. Zgłoszono 8
przypadków zachorowań (współczynnik zapadalności 0,47 na 100 tys. mieszkańców) w
porównaniu do 5 zachorowań w I półroczu 2014r. (współczynnik zapadalności 0,29 na
100 tys. mieszkańców). Zachorowania dotyczyły różnych grup wiekowych przy czym
większość (4 zachorowania) wystąpiły w grupie wiekowej do 3 lat. W sześciu
przypadkach chorobę wywołały bakterie Neisseria meningitidis serogrupy B (w tym 2
zachorowania zakończyły się zgonem), w jednym - serogrupa C meningokoków,
natomiast w jednym nie udało się określić serogrupy bakterii. Wszystkie zachorowania
objęto nadzorem epidemiologicznym, a 73 osobom z najbliższego otoczenia chorych
wdrożono chemioprofilaktykę.
3. Epidemiologia większości chorób zakaźnych wieku dziecięcego na terenie woj.
zachodniopomorskiego była korzystniejsza w porównaniu do I półrocza 2014r. w
przypadku ospy wietrznej, różyczki i świnki. Spadek zachorowań nastąpił w liczbie
zarejestrowanych zgłoszeń ospy wietrznej z 7048 przypadków w I półroczu 2014r. do
6199 w I półroczu 2015r.- mimo to sytuacja epidemiologiczna na tle innych chorób w tej
grupie jest niezadawalająca, bowiem wskaźnik zapadalności wynosił 360,65 na 100 tys. i
był najwyższy. Spadła tj. o 47 liczba zachorowań na różyczkę, których w I półroczu 2015
roku odnotowano jedynie 90, podczas gdy w I półroczu 2014 roku zarejestrowano 137
zachorowań. Zaobserwowano natomiast znaczny wzrost zachorowań na krztusiec w
porównaniu do I półrocza 2014r., bowiem zarejestrowano aż 63 zachorowania w stosunku
do 6 przypadków z I półrocza 2014r. Odnotowano także wzrost zachorowań na odrę:
wystąpiło 8 zachorowań w tym 2 powiązane ze sobą epidemiologicznie oraz płonicę,
której zapadalność wzrosła z 530 przypadków w I połowie 2014r. do 933 w
analizowanym okresie.
4. Analiza sytuacji epidemiologicznej grypy sezonowej i zachorowań grypopodobnych
wykazała pogorszenie na co wpływ miał spadek szczepień przeciwko grypie w 2014r.,
oraz zmiany genetyczne wirusa grypy w trakcie sezonu 2014/2015 - mimo to była
korzystniejsza niż w Polsce. W I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim
zachorowało 50694 osoby (zapadalność 2955,17 na 100 tys. mieszkańców), w tym 22518
dzieci do 14 roku życia (współczynnik zapadalności wyniósł 9072,01 na 100 tys. dzieci do
14 roku życia), w stosunku do analogicznego okresie 2014r. w woj. zachodniopomorskim
zachorowało 32339 osób (zapadalność 1881,42 na 100 tys. mieszkańców), w tym 15 756
dzieci do 14 roku życia (współczynnik zapadalności wyniósł 6311,16 na 100 tys.
mieszkańców). Należy podkreślić, że zapadalność na grypę była niższa w stosunku do
całego kraju (zapadalność w Polsce wynosiła 6167 na 100 tys. mieszkańców). W
analizowanym okresie potwierdzono laboratoryjnie grypę u 90 osób w tym 37 dzieci do
14 roku życia tj. o 57 więcej niż w I półroczu 2014r. (zdiagnozowano wtedy 33
zachorowania, w tym 2 u dzieci do 14 roku życia). Z powodu powikłań pogrypowych
zmarły 3 osoby. W sezonie 2014/2015 kontynuowano aktywną współpracę z 39 lekarzami
w zakresie nadzoru wirusologicznego Sentinel, dzięki któremu pobrano 126 wymazów od
pacjentów (jest to najlepszy wynik spośród województw), z czego uzyskano 16 dodatnich
162
5.
6.
7.
8.
wyników, co stanowiło 12,7% pobranych ogółem próbek. Na terenie woj.
zachodniopomorskiego potwierdzono laboratoryjnie grypę u potwierdzono laboratoryjnie
grypę u 90 osób w tym 37 dzieci do 14 roku życia tj. o 57 więcej niż w I półroczu 2014r.
W I półroczu 2015r. niewielkiej poprawie uległa sytuacja epidemiologiczna boreliozy w
woj. zachodniopomorskim i była korzystniejsza niż w Polsce. W Polsce w tym okresie
zanotowano 4810 zachorowań na boreliozę (współczynnik zapadalności 12,50 na 100 tys.
mieszkańców) w stosunku do 4691 przypadków boreliozy (współczynnik zapadalności
12,19 na 100 tys. mieszkańców) w I półroczu 2014r. W woj. zachodniopomorskim
natomiast w I półroczu 2015r. zgłoszono 156 zachorowań na boreliozę (współczynnik
zapadalności 9,08 na 100 tys. mieszkańców). tj. o 20 mniej w porównaniu do roku
ubiegłego, kiedy zarejestrowano 176 zachorowań (współczynnik zapadalności 10,24 na
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r. odnotowano 123 przypadki zachorowań
na gruźlicę tj. o 20 więcej w stosunku do I półrocza 2014r., kiedy to zarejestrowano 103
przypadki. Mimo to sytuacja epidemiologiczna gruźlicy w woj. zachodniopomorskim od
lat jest korzystniejsza niż w Polsce. W analizowanym okresie 2015r. podobnie jak w
latach poprzednich znaczną większość zachorowań stanowili mężczyźni. W I półroczu
zachorowało 82 mężczyzn i 41 kobiet. Największa liczba zachorowań miała miejsce w
grupie wiekowej 45 – 64 lata wśród osób zamieszkujących na terenie miast. Zdecydowana
większość zachorowań, bo 99 dotyczyła zakaźnej postaci płucnej gruźlicy tj. pacjentów w
okresie prątkowania. Każdorazowo w takich sytuacjach podejmowano dochodzenie
epidemiologiczne w środowisku pacjenta, którym objęto w analizowanym okresie 260
osób, a w 2 przypadkach wdrażano działania administracyjne związane z koniecznością
hospitalizacji.
Sytuacja epidemiologiczna wirusowego zapalenia wątroby typu B i C w I półroczu 2015r.
w województwie była niekorzystna w stosunku do I półrocza 2014r. i Polski.
(współczynnik zapadalności na wzw typu B wynosił 4,66 na 100 tys. mieszkańców w
stosunku do współczynnika zapadalności 4,38 na 100 tys. mieszkańców w Polsce).
Natomiast na WZW typu C w I połowie 2015r. zachorowały 93 osoby (współczynnik
zapadalności 5,42 na 100 tys. mieszkańców) w stosunku do 53 osób, które zachorowały
w I połowie 2014r. (współczynnik zapadalności 3,08 na 100 tys. mieszkańców). W
dochodzeniach epidemiologicznych jako prawdopodobne źródło zakażenia osoby
chorujące wskazywały m.in. wykonywanie zabiegów medycznych (m.in. chirurgicznych i
dentystycznych) i niemedycznych (w tym tatuaże, dożylna podaż środków
psychoaktywnych). Analiza pogorszenia sytuacji epidemiologicznej wymaga dłuższego
okresu obserwacji bowiem w 2014r. zmianie uległa definicja wzw typu B dla potrzeb
nadzoru epidemiologicznego (zgłaszani są również nosiciele nie rejestrowani w latach
ubiegłych) natomiast w przypadku wzw typu C wzrasta świadomość społeczna
konieczności diagnostyki w związku z realizowanym na terenie województwa wspólnie z
NIZP-PZH oraz GIS Projektem 5 „Zapobieganie zakażeniom HCV. HCV Jestem
świadom”.
Realizacja szczepień ochronnych w I półroczu 2015r. w woj. zachodniopomorskim była
na poziomie zadawalającym mimo iż na koniec czerwca 2015r. uchylało się od obowiązku
szczepień 280 osób. Niepokojącym jest natomiast utrzymujący się trend wzrostowy liczby
osób nie poddających się temu ustawowemu obowiązkowi, który kształtował się na
poziomie 1,6 na 1000 osób w wieku 0–19 lat i był wyższy w stosunku do I półrocza
2014r., kiedy wynosił 1,15. W I półroczu roku 2015 uchylało się od szczepień łącznie 571
osób tj. o 176 więcej w stosunku do I półrocza 2014 roku. Pomimo, iż sukcesywnie
163
prowadzone są działania edukacyjne w stosunku do rodziców uchylających się od
obowiązku poddania dziecka szczepieniom ochronnym od dwóch lat utrzymuje się
tendencja wzrostowa osób (najczęściej rodziców dzieci) uchylających się od tego
ustawowego obowiązku. Wobec powyższego w celu utrzymania odporności
zbiorowiskowej populacji będą kontynuowane działania informacyjne, a w przypadkach
uporczywego uchylania się od obowiązku poddania dzieci szczepieniom ochronnym
wdrażane będzie postępowanie egzekucyjne, które zgodnie z właściwością kierowane jest
do Wojewody Zachodniopomorskiego (w I półroczu 2015r. wystawiono 108 tytułów
wykonawczych i skierowano 115 wniosków do Wojewody o egzekucję administracyjną).
W zakresie higieny komunalnej:
1. Korzystnym zjawiskiem jest utrzymujący się proces likwidacji małych wodociągów i
rozbudowa wodociągów o bardziej złożonych systemach uzdatniania wody,
pozwalających na produkcję i dostarczanie wody do spożycia o właściwej jakości.
2. Wzrasta świadomość konsumentów na temat wymagań, jakie powinna spełniać
bezpieczna i „zdrowa” woda do spożycia. W związku z czym przedsiębiorstwa
wodociągowo-kanalizacyjne podnoszą jakość świadczonych usług, starając się
zapewnić dostarczenie produktu o jak najwyższej jakości
3. Nadzór prowadzony przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad obiektami
hotelarskimi oraz innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie,
wykazuje sukcesywną poprawę ich stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego oraz
wzrost poziomu świadczonych usług.
4. W sezonie kąpielowym 2015 zmniejszeniu uległa liczba zorganizowanych kąpielisk
(45), tj. o 2 mniej niż w sezonie kąpielowym 2014. Zwiększyła się liczba miejsc
wykorzystywanych do kąpieli (77), w porównaniu do sezonu kąpielowego 2014, gdzie
zorganizowane były 73 miejsca. Jedynie w pow. świdwińskim podobnie jak w latach
ubiegłych nie zorganizowano ani kąpielisk ani miejsc wykorzystywanych do kąpieli.
5. Korzystnym
zjawiskiem
zaobserwowanym
jest
wzrost
świadomości
właścicieli/zarządców basenów kąpielowych w zakresie odpowiedzialności za jakość
zdrowotną wody basenowej co przejawia się w sukcesywnym wprowadzeniem przez
nich badań wody basenowej w ramach środków własnych w tzw. kontroli
wewnętrznej (obok tzw. kontroli urzędowej sprawowanej przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej).
W zakresie stanu sanitarnego podmiotów działalności leczniczej :
1.
W I półroczu 2015r. kontynuowane były prace remontowe i modernizacyjne w
podmiotach działalności leczniczej celem poprawy stanu sanitarno - technicznego i
funkcjonalnego. Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej na terenie woj.
zachodniopomorskiego ulega ciągłej poprawie co wpływa na poprawę jakości
świadczonych usług, jak też na bezpieczeństwo hospitalizowanych pacjentów.
2.
W I półroczu 2015r. zarejestrowano 13 ognisk epidemicznych w szpitalach, w których
zakażeniu uległo 67 osób tj. o 5 więcej niż w I półroczu 2014r. (zakażeniu uległo
wówczas 52 osoby). Poprawie uległa identyfikacja źródeł zakażenia w ogniskach, bowiem
źródło zakażenia ustalono w 9 przypadkach, tj. prawie 70% ogółu ognisk zakażeń
szpitalnych, podczas gdy w analogicznym okresie 2014r. tylko w 4 zdarzeniach
stanowiących 50% ogółu zakażeń epidemicznych. W sytuacji raportowania podejrzeń
ognisk zakażeń szpitalnych każdorazowo działania podejmował właściwy Zespół Kontroli
Zakażeń Szpitalnych we współpracy z właściwym Państwowym Powiatowym
164
Inspektorem Sanitarnym analizującym tok postępowania zapobiegawczego wdrożonego
przez Zespół w szpitalu. Wdrażane były również stosowne procedury izolacji w
zależności od zagrożenia, pobierano badania bakteriologiczne oraz wzmacniano reżim
sanitarny w oddziałach objętych ogniskiem. Ponadto analizowano dotychczasowe
procedury w oddziałach, prowadzono działania edukacyjne i wykonywano kontrolne
badania mikrobiologiczne. Należy podkreślić, że zgłaszalność ognisk zakażeń szpitalnych
ulega poprawie dzięki kontynuacji współpracy z Zespołami Kontroli Zakażeń
Szpitalnych, zwłaszcza specjalistami ds. epidemiologii.
3.
W I półroczu 2015r. kontynuowano działania nadzorowe w zakresie egzekwowania
prawidłowego pod względem merytorycznym wdrażania procedur zapobiegających
zakażeniom i chorobom zakaźnym związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych,
egzekwowano
również
obowiązki
nałożone
dotychczasowymi
decyzjami
administracyjnymi oraz zalecenia doraźne wpisywane w protokóły pokontrolne.
gorączkę krwiotoczną Ebola, jak również zapewnienia warunków czasowej izolacji, a
także organizacji pracy, uwzględniających zapewnienie warunków bhp personelowiminimalizujących ryzyko transmisji choroby wysoce zakaźnej.
W zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego
Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny sprawowany przez organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej województwa zachodniopomorskiego realizuje ustawowe obowiązki i zadania w
zakresie ochrony zdrowia publicznego, w szczególności poprzez:
 opiniowanie lub uzgadnianie pod względem higienicznym i zdrowotnym projektów
planów zagospodarowania i innych dokumentów strategicznych m.in. w ramach
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko,
 opiniowanie przedsięwzięć w ramach oceny oddziaływania na środowisko,
 uzgadnianie dokumentacji projektowych inwestycji,
 wydawanie zgód, uzgodnień i opinii dotyczących odstępstw od przepisów prawa, w tym
określających warunki techniczne oraz warunki bezpieczeństwa i higieny pracy,
 zajmowanie
stanowisk w sprawie obiektów budowlanych przekazywanych do
użytkowania.
Stanowiska organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie Zapobiegawczego
Nadzoru Sanitarnego zajmowane są wyłącznie na wniosek zainteresowanych podmiotów lub
w związku z wystąpieniami organów prowadzących postępowanie główne i dotyczą
planowanych inwestycji lub zagospodarowania terenu. Ocena projektowanych rozwiązań
skupia się w szczególności na ocenie ryzyka narażenia ludności na czynniki fizyczne,
chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka w miejscu jego
zamieszkania i przebywania.
Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach Zapobiegawczego Nadzoru
Sanitarnego jest ściśle związana z liczbą przedsięwzięć planowanych do realizacji w
W I półroczu 2015 r. w porównaniu z I półroczem 2014 r. odnotowano wzrost:
- o około 13 % liczby uzgodnień i opinii w ramach postępowania w sprawie ocen
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko;
- o około 5 % liczby opinii dotyczących projektów studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego;
165
- o około 7 % uzgodnień dokumentacji projektowej dokonanych przez rzeczoznawców do
Spadek liczby wydawanych stanowisk dotyczył spraw: o około 1 % - opinii w ramach
strategicznych ocen oddziaływania na środowisko; o około 40 % - uzgodnień dokumentacji
projektowej dokonanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej; o około 24 % stanowisk w ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych;
Na podobnym poziomie (w porównaniu z I półroczem 2014 r.) kształtuje się liczba wydanych
zgód, uzgodnień i opinii wymaganych przepisami prawa materialnego m.in. dotyczących
zastosowania rozwiązań innych niż określone w obowiązujących przepisach prawnych, w tym
w zakresie warunków technicznych;
Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawując Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny odgrywa
znaczącą rolę w ochronie zdrowia publicznego poprzez kreowanie polityki prewencyjnego
ograniczania bądź eliminowania wystąpienia ryzyka narażenia ludności na czynniki fizyczne,
chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka: na etapie projektów
strategii, planów i programów i innych dokumentów strategicznych opracowywanych dla
terenu województwa zachodniopomorskiego; inspirując działania lokalnych organów
administracji samorządowej m.in. w zakresie zachowania klimatu akustycznego bezpiecznego
dla zdrowia obywateli, ochroną ludzi przed promieniowaniem elektromagnetycznym
niejonizującym oraz jonizującym, uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej,
zapewnienia terenów dla rekreacji i wypoczynku, wymagając przy uzgadnianiu planów
zagospodarowania przestrzennego odpowiedniego, z punktu widzenia ochrony zdrowia,
zagospodarowania terenów; wypowiadając się w ramach postępowania w sprawie oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; poprzez ocenianie dokumentacji projektowej
obiektów budowlanych i inwestycji infrastrukturalnych i wymaganie od inwestorów już na
etapie planowania inwestycji spełnienia właściwych warunków sanitarnohigienicznych, w
tym mających wpływ na środowisko wewnętrzne pomieszczeń przeznaczonych na pobyt
ludzi w obiektach przeznaczonych do użytku ludności, produkcji spożywczej, działalności i
usług dla ludności.
W zakresie higieny pracy:
 W I półroczu roku 2015, podobnie jak w analogicznym okresie roku 2014, najczęściej
stwierdzanymi chorobami zawodowymi były choroby zakaźne lub pasożytnicze (54,2%
ogółu stwierdzonych przypadków w I półroczu 2015 roku).
 Działania techniczno-organizacyjne podejmowane przez pracodawców przyczyniają się
do poprawy warunków pracy pracowników pracujących w narażeniu na działanie
 Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej z terenu woj. zachodniopomorskiego w
zakresie dotyczącym nadzoru nad środkami zastępczymi, przyczyniają się do ograniczenia
dostępu do powyższych produktów oraz prowadzą do zmniejszenia zagrożeń dla zdrowia
i życia obywateli.
W zakresie higieny radiacyjnej:
1 Przeprowadzone kontrole wykazały, że w wielu jednostkach stosujących aparaturę
rentgenowską do celów medycznych nie są systematycznie wykonywane testy
kontroli fizycznych parametrów aparatury radiologicznej.
2 W jednym szpitalu stwierdzono niewykonywanie testów ciążowych u kobiet w wieku
zabiegowej.
166
3 Nakazano wstrzymanie stosowania ośmiu aparatów rentgenowskich do czasu
usunięcia stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości.
4 Nakazano odsunięcie od pracy w narażeniu na działanie promieniowania 60 osób do
czasu: objęcia ich pomiarami dawek, uzyskania certyfikatu potwierdzającego
ukończenie szkolenia oraz zdanie egzaminu z zakresu ochrony radiologicznej
pacjenta, uzyskania orzeczeń lekarskich o braku przeciwwskazań do pracy
w narażeniu na działanie promieniowania.
5 Na stanowiskach pracy w pracowniach rentgenowskich oraz w otoczeniu pracowni nie
stwierdzano mocy dawek promieniowania jonizującego mogących prowadzić do
przekroczenia dawek granicznych.
6 W zakładach pracy, w których wykonano pomiary natężenia pola
elektromagnetycznego nie stwierdzono nadmiernego lub niebezpiecznego narażenia
na pola elektromagnetyczne.
7 Nie
odnotowano
zdarzeń
radiacyjnych
na
terenie
województwa
8 W wyniku przeprowadzenia badań pomiaru skażeń w kierunku zawartości izotopów
cezu 137 w próbach środków spożywczych, próbach wody oraz próbach żywności, nie
zakwestionowano żadnej z przebadanych próbek.
W zakresie higieny dzieci i młodzieży:
1. Wyniki prowadzonego nadzoru sanitarnego w szkołach i placówkach wykazują tendencję
stałej i systematycznej poprawy zarówno infrastruktury jak i stanu sanitarno technicznego szkół i placówek, pomimo nie zapewnienia przez organy prowadzące
środków finansowych na pełną realizację potrzeb remontowo - adaptacyjnych i nadal 8
placówek spośród skontrolowanych nie posiada ciepłej wody przy wszystkich
umywalkach (jedynie przy 1 w każdym pomieszczeniu), 30 szkół ma problemy z
zapewnieniem prawidłowego stanu technicznego pomieszczeń sanitarnych, również
warunki do utrzymania higieny po przeprowadzonych zajęciach z wychowania
fizycznego nie są satysfakcjonujące.
W zakresie higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku:
1
2
3
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie w
okresie sprawozdawczym nałożył na przedsiębiorców 27 kar pieniężnych, tj. 3- krotnie
więcej niż w I połowie 2014r.;
W województwa zachodniopomorskiego w I półroczu 2015r. zwiększyła się liczba
zarejestrowanych producentów produkcji pierwotnej podlegających urzędowej kontroli
organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej o 17,5 % w porównaniu z rokiem ubiegłym;
W I półroczu 2015 roku przebadano ogółem 2089 próbek, natomiast w I półroczu 2014
było to 1960 próbek. Liczba próbek badanych zwiększyła się o 6,6%, natomiast
zmniejszyła się liczba próbek zdyskwalifikowanych o 16%.
Głównymi przyczynami kwestionowania próbek były:
 przekroczona dopuszczalna liczba bakterii z rodziny Enterobacteriaceae w
przetworach mlecznych (lody) spadek do analogicznego okresu ubiegłego roku o
12%;
 ponadnormatywna zawartość ołowiu i kadmu w wyrobie szklanym w obszarze
obrzeża. W analogicznym okresie ubiegłego roku nie kwestionowano próbek w tym
zakresie.
W I półroczu 2015 roku zanotowano:
 spadek kwestionowanych próbek w kierunku zawartości jodu w soli spożywczej z 4
próbek w analogicznym okresie roku ubiegłego do 1 próbki oraz
167
 spadek kwestionowanych próbek w kierunku badania organoleptycznego z 6 próbek
w analogicznym okresie roku ubiegłego do 2 próbek.
Natomiast w analizowanych okresach porównywalne były ilości próbek sanitarnych
kwestionowanych w zakresie obecności żywych szkodników i ich pozostałości.
W zakresie promocji zdrowia:
Zakres działalności oświatowo-zdrowotnej i promocji zdrowia w pierwszym półroczu
2015 roku skupiony był przede wszystkim na realizacji zadań w zakresie profilaktyki chorób
odtytoniowych, profilaktyce używania substancji psychoaktywnych i propagowaniu
zdrowego stylu życia.
168
SPIS TABEL:
TAB. 1.
TAB.2.
TAB.3.
TAB. 4
TAB.5.
TAB.6.
TAB.7.
TAB.8.
TAB.9.
TAB.10.
TAB.11.
TAB.12.
TAB.13.
TAB.14.
TAB.15
TAB.16.
TAB.17.
TAB.18.
TAB.19.
TAB.20.
TAB.21
TAB.22
Tab.23
TAB.24.
TAB.25.
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych w woj.
zachodniopomorskim w latach 2014 - 2015 (I półrocze)
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych przenoszonych
drogą pokarmową w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015 r.
Zestawienie liczby ognisk zbiorowych zachorowań na choroby przenoszone
drogą pokarmową oraz liczby narażonych i chorych, w tym dzieci do 14 roku
życia na terenie woj. zachodniopomorskiego w latach 2006 – I półrocze 2015
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2014r. i 2015r., według płci
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2014r. i 2015r., według grup wiekowych
Liczba zachorowań i współczynniki zapadalności na wirusowe zapalenia
wątroby C ogółem w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I połowie 2014r. i
2015r. w oparciu o istniejące definicje zachorowania z 2014 r.
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014
r. według grup wiekowych na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie
2014 r. i 2015 r.
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014
r. według płci na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2014 r. i
2015 r.
Liczba zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową w woj.
zachodniopomorskim w I półroczu w latach 2013- 2015
Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu
2015r w podziale na płeć, grupy wiekowe oraz miejsce zamieszkania
Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu w
latach 2013 – 2015
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych wieku
dziecięcego w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2015r.
Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w
latach 2003–2015 (I półrocze)
Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w
pierwszym półroczu w latach 2010–2015
Inwazyjna choroba meningokokowa w woj. zachodniopomorskim w I połowie
2015r. z uwzględnieniem wieku i miejsca wystąpienia zachorowania
Nowo wykryte zakażenia HIV w Polsce w latach 2005-2015 (do 30.04)
Analiza zakażeń HIV, zachorowań na AIDS i zgonów w woj.
zachodniopomorskim w latach 1985 – 2015 (do 30.06.)
Liczba zachorowań i współczynnik zapadalności na boreliozę w Polsce i woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2015 r.
Liczbę przypadków styczności i narażenia na wściekliznę zgłoszonych w
Polsce i na terenie woj. zachodniopomorskiego, po których wdrożono
szczepienia p\ wściekliźnie w latach 2012–2015 (I półrocze)
Liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień w latach 2009 – 2015 I
półrocze na terenie woj. zachodniopomorskiego
Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia na terenie
woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r.
Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia na terenie woj.
Odstepstwa od wymaganej jakosci wody do spozycia w woj.
zachodniopomorskim obowiązujące w trakcie I półrocza 2015 r.
Wykaz szpitali publicznych i niepublicznych na terenie woj.
zachodniopomorskiego będących pod nadzorem PPIS i ZPWIS w Szczecinie
(bez szpitali uzdrowiskowych) - stan na 30.06.2015r.
Awaryjność sterylizatorów w I półroczu 2015r. w szpitalach
woj.
zachodniopomorskiego
169
str.
9
11
12
15
16
16
17
17
18
19
19
21
22
22
24
26
26
28
30
33
38
39
43
67
75
Tab. 26
Zaopatrzenie szpitali w wodę przeznaczoną do spożycia na terenie woj.
77
TAB. 27
Wykaz miejsc prania bielizny szpitalnej w obiektach szpitalnych woj.
zachodniopomorskiego skontrolowanych w I półroczu w 2015 r.
Szpitale prowadzące instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów
medycznych na terenie woj. zachodniopomorskiego
Firmy specjalistyczne odbierające odpady medyczne ze skontrolowanych w I
półroczu 2015 r. obiektów szpitalnych na terenie woj. zachodniopomorskiego
Wykaz prosektoriów i chłodni szpitalnych wykorzystywanych przez obiekty
szpitalne w woj. zachodniopomorskim skontrolowanych w I półroczu 2015 r.
Zestawienie zbiorcze ognisk zakażeń szpitalnych w latach 2007-2015 (I
półrocze 2015 r.) w woj. zachodniopomorskim
Liczba aparatów rentgenowskich, na które wydano zezwolenia w I półroczu
2015 r. oraz w I półroczu 2013 i 2014 r. . w zależności od ich przeznaczenia.
Sprawozdanie za I półrocze 2015 rok z badań fizykochemicznych i
mikrobiologicznych środków spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu
z żywnością, kosmetyków i próbek sanitarnych.
84
TAB.28.
TAB.29
TAB.30
TAB.31.
TAB.32.
TAB.33.
89
90
96
101
113
122
SPIS RYCIN:
str.
28
RYC.2
Liczba wykonanych badań w kierunku HIV w Punktach KonsultacyjnoDiagnostycznych w Szczecinie i Koszalinie w latach 2006-2015 (do 30.06.2015r.) z
uwzględnieniem wyników dodatnich
Liczba i rodzaj kąpielisk w latach 2009-2015
RYC. 3
Liczba i rodzaj miejsc wykorzystywanych do kapiekli w latach 2012-2015
63
RYC. 4
Liczba obiektów szpitalnych z uwzględnieniem liczby przebadanych obiektów,
liczby pobranych próbek ciepłej wody użytkowej, zakwestionowanych próbek oraz
wydanych decyzji odnośnie jakości ciepłej wody użytkowej w I półroczu 2015r.
Liczba obiektów szpitalnych z uwzględnieniem liczby przebadanych obiektów
Najczęściej stwierdzane uchybienia podczas przeprowadzanych czynności
kontrolnych
Najczęstsze nakazy ujęte w wydanych decyzjach administracyjnych.
Pracownicy pracujący w przekroczeniach NDS/NDN czynników szkodliwych w
środowisku pracy
Substancje chemiczne i ich mieszaniny w województwie zachodniopomorskim w
porównaniu do I półrocza 2013 i 2014 roku – wprowadzanie do obrotu
Substancje chemiczne i ich mieszaniny w województwie zachodniopomorskim w
porównaniu do I półrocza 2013 i 2014 roku – stosowanie.
Choroby zawodowe na terenie województwa zachodniopomorskiego w I półroczu
2015 r.
81
RYC.1
RYC. 5
RYC. 6
RYC. 7
RYC. 8
RYC. 9
RYC. 10.
RYC. 11
Ryc. 12
Ryc. 13
Ryc. 14
Ryc. 15
Ryc. 16
Ryc. 17
Ryc. 18
Placówki biorace udział w programie "Czyste powietrze wokół nas” w roku
Przedszkola biorące udział w programie "Czyste powietrze wokół nas"w roku
Dzieci uczestniczące w programie "Czyste Powietrze wokół nas" w roku szkolnym
Udział szkół podstawowych w programie "Nie pal przy mnie, proszę" w roku
Dzieci ze szkół podstawowych uczestniczące w programie "Nie pal przy mnie,
proszę "w roku szkolnym 2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
Liczba szkół w programie "Znajdź właściwe rozwiązanie" w roku szkolnym
Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Znajdź właściwe rozwiązanie" w
roku szkolnym 2014/15 w województwie zachodniopomorskim.
170
61
81
107
107
108
110
111
112
134
135
135
138
138
140
140
Ryc. 19
Ryc. 20
Ryc. 21
Ryc. 22
Ryc. 23
Ryc. 24
Ryc. 25
Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Znajdź właściwe
Liczba szkół w programie "Trzymaj Formę" w roku szkolnym 2014/15 w
Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Trzymaj Formę" w roku
Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Trzymaj Formę" w roku
Szkoły biorące udział w Programie ARS , czyli jak dbac o miłość w I i II edycji
141
Szkoły ponadgimnazjalne biorące udział w Programie ARS w roku szkolnym
2014/2015 z podziałem na powiaty woj. zachodniopomorskiego.
Młodzież uczestnicząca w II edycji programu „ARS czyli jak dbać o miłość?” w
roku szkolnym 2014/15.
149
171
144
144
145
148
150

Ocena stanu sanitarnego i sytuacji

Transkrypt

Podobne dokumenty

więcej - Poradnia Psychologiczno

Zapraszają do nauki w zawodzie

Stowarzyszenie Przyjaciele Łopuchowa, KRS 0000545680