Wstęp do socjologii

Rok akademicki:
Nazwa przedmiotu:
2016/2017
Grupa przedmiotów:
podstawowe
Numer katalogowy:
Wstęp do socjologii
ECTS
Tłumaczenie nazwy na jęz.
angielski:
Introduction to Sociology
Kierunek studiów:
socjologia
Koordynator przedmiotu:
prof. SGGW, dr hab. Hanna Podedworna,
Prowadzący zajęcia:
inni pracownicy Zakładu Socjologii Ogólnej,
Jednostka realizująca:
Katedra Socjologii
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany:
Wydział Nauk Społecznych
Status przedmiotu:
a) przedmiot podstawowy
b) stopień I rok I
Cykl dydaktyczny:
Semestr zimowy i letni
Jęz. wykładowy: polski
Założenia i cele przedmiotu:
10
c) niestacjonarne
Wstęp do socjologii jest przedmiotem kształcenia podstawowego na kierunku socjologia. Celem jest przekaz
podstawowej wiedzy socjologicznej, umożliwiającej studiowanie kolejnych przedmiotów kształcenia
socjologicznego oraz rozumienie podstawowych pojęć dyscypliny. Obejmuje to poznanie genezy i specyfiki
socjologii jako dyscypliny naukowej na tle innych dyscyplin społecznych, zaprezentowanie perspektywy
socjologicznej w analizowaniu rzeczywistości społecznej oraz wyjaśnienie podstawowych mechanizmów
funkcjonowania i przemian współczesnych społeczeństw.
a)
wykład; liczba godzin 40 , ćwiczenia: liczba godzin 40
Formy dydaktyczne, liczba godzin:
Metody dydaktyczne:
Pełny opis przedmiotu:
1. Wykład w formie prezentacji multimedialnej.
2. Analiza literatury źródłowej (ćwiczenia)
3. Dyskusja grupowa (ćwiczenia)
4. Praca w zespołach nad rozwiązywaniem problemów (ćwiczenia)
Przedmiot oferuje wiedzę z następujących zakresów: Narodziny i rozwój socjologii akademickiej,
jej ojcowie założyciele. Perspektywa socjologii, ekonomii, politologii i psychologii społecznej
w analizie społeczeństwa. Zastosowania socjologii – socjotechnika i kształtowanie socjologicznej
wyobraźni (Mills). Społeczne funkcje socjologii. Poznawanie społeczeństwa. Główne perspektywy i
orientacje teoretyczne socjologii. Życie społeczne jako przedmiot zainteresowania socjologii.
Stawanie się społeczeństwa: zachowania, działania, interakcje, stosunki społeczne, krystalizacja
struktur społecznych. Kultura jako wymiar życia społecznego i wyróżnik człowieka. Jednostka
jako uczestnik życia społecznego. System aksjonormatywny i kontrola społeczna.
Grupy i zbiorowości. Nowoczesne organizacje i instytucje totalne. Zbiorowość terytorialna,
społeczność lokalna, sąsiedztwo. Wielkie zbiorowości: naród, ruchy społeczne. Zróżnicowania
i nierówności społeczne. Instytucje społeczne. Elementy dynamiki społecznej: zmiana, rozwój,
postęp, modernizacja. Dylematy socjologii i dylematy współczesnych społeczeństw .
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające):
Brak
Założenia wstępne:
Równolegle realizowanie kursów z Antropologii kulturowej i Historii Myśli Społecznej
Efekty kształcenia:
01. Zna i rozumie podstawowe terminy i pojęcia stosowane w
socjologii, jak pojęcie społeczeństwa, kultury, socjalizacji,
instytucji, interakcji, grupy społecznej, roli społecznej,
nierówności i zróżnicowań, klasy, warstwy, konfliktu, ruchu
społecznego, zmiany społecznej
oraz najważniejsze teorie
socjologiczne, takie jak teoria funkcjonalna, konfliktowa i
interakcjonizmu symbolicznego
02. Ma ogólną wiedzę o rodzajach więzi społecznych, jak
Gemeinschaft i Gesellschaft, różnych typach interakcji
społecznych i rządzących nimi prawidłowościach
03. Posiada wiedzę niezbędną do przygotowania prostej analizy
04. Potrafi posługiwać się podstawowymi
koncepcjami teoretycznymi, jak teoria
funkcjonalna, teoria konfliktu,
teoria interakcjonizmu symbolicznego
w celu analizowania przyczyn i implikacji
konkretnych zjawisk i procesów społecznych,
takich jak przemiany zachodzące w
skali makro, mezo i mikrospołecznej
05. Potrafi w oparciu o źródła przygotować
wypowiedź ustną i pracę pisemną dotyczącą
zagadnień społecznych w języku polskim,
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia:
Forma dokumentacji osiągniętych
efektów kształcenia:
zjawiska lub procesu społecznego, jak zmiany w funkcjonowaniu takich jak zmiany wzorów interakcji
instytucji społecznych, modelach ról społecznych, wzorach społecznych
w
społeczeństwach
interakcji i zróżnicowań społecznych
zmodernizowanych, analizy modeli ról
społecznych,
stare
i
nowe
wymiary
zróżnicowań społecznych
01- ocena testów egzaminacyjnych,
02- ocena testów egzaminacyjnych
03- ocena pisemnych prac zaliczeniowych (2)
04- Ocena pisemnych prac zaliczeniowych i wystąpień w dyskusji
05- Ocena wystąpień w dyskusji i referatów i eseju
Testy egzaminacyjne i prace zaliczeniowe z ćwiczeń
Wykład: wynik testu egzaminacyjnego = 80%
Wynik eseju =10%
udokumentowana obecność na wykładach =10%
Łączny wynik ocen z zaliczeń=90%
2) Ćwiczenia: łączny wynik pisemnych prac zaliczeniowych= 65%
Aktywność i obecność na zajęciach =25%
Referat wygłoszony na zajęciach =10%
Łączny wynik ocen z zaliczeń= 65 %
Ocena końcowa: 50% zaliczenie ćwiczeń, 50% wynik egzaminu
1)
Elementy i wagi mające wpływ
na ocenę końcową:
Sala dydaktyczna
Literatura podstawowa: wykład:
1. Sztompka P., 2012. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Nowe poszerzone wydanie, Kraków: Znak.
Turner, J., H., 1998. Socjologia. Koncepcje i ich zastosowania, Poznań: Zysk i-Ska
2.
Literatura uzupełniająca: wykład
1. Barney D., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2008, Sic!
2.
Goffman E. Rytuał interakcyjny, Warszawa 2006, PWN
3.
Goffman E. Zachowanie w miejscach publicznych, Warszawa 2008, PWN
4.
Sennett R, Kultura nowego kapitalizmu, Warszawa 2010, Wyd. Muza
5.
Urry J. Spojrzenie turysty, Warszawa 2007, PWN
Literatura do eseju (wybór jednej pozycji)
1. Henryk Domański, Zbigniew Karpiński, dariusz Przybysz, Justyna Straczuk, Wzory jedzenia a struktura społeczna, Wyd. Naukowe „Scholar”,
Warszawa 2015.
2. Erving Goffman Piętno, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003,
3. Michael Saward, Demokracja, Wyd. Sic, Warszawa 2008
Literatura podstawowa: ćwiczenia
Barney Darin, Społeczeństwo sieci, Warszawa 2008, Wyd. Sic!, Rozdział 1 Społeczeństwo sieci s. 8-46
Becker Howard S., Rodzaje dewiacji. Model sekwencyjny, w: P. Sztompka, M. Kucia (red) Socjologia. Lektury, Kraków 2005, Znak, s. 596-608
Berger Peter i Thomas Luckmann, Społeczne tworzenie rzeczywistości, Warszawa 1983, PIW, Rozdział 1 Podstawy wiedzy życia codziennego s.62-84,
s. 202-263,
Billig Michael, Codzienne powiewanie flagą ojczyzny, w: Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska, Socjologia codzienności, Kraków 2008, Wyd.
Znak, s. 430-464
Blau Peter, Teoria i rozwój biurokracji w: Piotr Sztompka, Marek Kucia (red), Socjologia. Lektury, Kraków 2005, Znak, s.162-170
Budrowska Bogusława, Znikoma reprezentacja kobiet w elitach – próby wyjaśnień w: Piotr Sztompka, Marek Kucia (red) Socjologia. Lektury, Kraków
2005, Znak, s.453-469
Dahrendorf Ralf, Homo sociologicus. O historii, znaczeniu i granicach kategorii roli społecznej s. 305-316 w: Piotr Sztompka, Marek Kucia (red),
Socjologia. Lektury, Kraków 2005, Znak, s. 305-316
Dahrendorf Ralf, O pojęciu szans życiowych, w: Piotr Sztompka, Marek Kucia (red) Socjologia. Lektury, Kraków 2005, Znak, s. s. 427-436
Frieske Kazimierz, Strukturalne mistyfikacje: współcześni ludzie luźni, w: Oswajanie wielkiej zmiany, s. 250-258, I. Krzemiński, J. Raciborski (wybór),
Oswajanie wielkiej zmiany, Warszawa 2007, IFiS PAN
Giddens Anthony, Socjologia, Warszawa 2004, PWN, Rozdział 1 Co to jest socjologia, s. 26-43
Goffman Erving, Charakterystyka instytucji totalnych, w: Współczesne teorie socjologiczne,T. I, Warszawa 2006, Wydawnictwo Naukowe Scholar, s.
316-335,
Jamieson Lynn, Od rodziny do intymności, w: Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska, Socjologia codzienności, Kraków 2008, Wyd. Znak, s.
115-138,
Jasińska-Kania Aleksandra, Orientacje aksjologiczne Polaków na tle europejskim, w: I. Krzemiński, J. Raciborski (wybór), Oswajanie wielkiej zmiany,
Warszawa 2007, IFiS PAN
Kamiński Marek, Gry więzienne, Warszawa 2006, Oficyna Naukowa, Rozdział 1 Życie w więzieniu, s. 35-53, 60-85
Kłoskowska Antonina, Kultury narodowe i narodowa identyfikacja: dwoistość funkcji w: Oswajanie wielkiej zmiany, s. 427-442
Kozek Wiesława, Praca, hasło w: Encyklopedia Socjologii, t. III, Oficyna Naukowa, Warszawa 2000
Marks Karol, Burżua a proletariusze, w: Piotr Sztompka, Marek Kucia (red), Socjologia. Lektury, Kraków 2005, Znak, s.417-423
Merton Robert K, Zestawy ról, zestawy statusów społecznych i sekwencje statusów społecznych w czasie w: Piotr Sztompka, Marek Kucia (red)
Socjologia. Lektury, Kraków 2005, Znak, s. 142-153
Osa Maryjane, Sieci opozycji w PRL, w: K. Gorlach, P.H. Money (red.), Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych
Ossowski Stanisław, Konflikty niewspółmiernych skal wartości, w: S. Ossowski, Dzieła t. III, Warszawa 1965, PWN, s. 71-101
Sennett Richard, Wypaczanie charakteru. Wpływ pracy zarobkowej na prywatne życie ludzi w nowym kapitalizmie, w: Piotr Sztompka, Małgorzata
Bogunia-Borowska, Socjologia codzienności, Kraków 2008, Wyd. Znak, s. 472-486
Simmel George, Obcy, w: G. Simmel, Socjologia, Warszawa 2005, PWN, s. 300-305
Stein Peter, Być singlem-próba zrozumienia życia singli, w: Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska, Socjologia codzienności, Kraków 2008,
Wyd. Znak,s. 142-156.
Szacka Barbara, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, Rozdział 1. Charakter socjologii i historyczne warunki jej powstania s. 17-53,
Sztompka Piotr , Socjologia, Rozdział 1 Socjologia i społeczeństwo, s. 29-42
Weber Max, Gospodarka i społeczeństwo, Warszawa 2002, PWN, Stany i klasy, s. 228-233
Literatura uzupełniająca: ćwiczenia
Aldridge Alan, Konsumpcja, Warszawa 2006, Wyd. Sic!, Rozdział 3 Społeczeństwo konsumpcyjne: utopia czy dystonia, s. 69-103 (referat)
Berger P.L., Zaproszenie do socjologii, Warszawa 1988, PWN, Rozdział 1 i 2 Socjologia jako rozrywka indywidualna oraz Socjologia jako forma
świadomości s. 9-61 (referat)
Goffman Erving, Rytuał interakcyjny, Warszawa 2006, PWN, Twarz: analiza rytualnych aspektów interakcji społecznej s. 5-46, (referat)
Goffman Erving, Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa 2000, wyd. KR, Rozdział 1 Występy s. 47-80 (referat)
Jagoda M., P.F. Lazarsfeld, H. Ziesel, Bezrobotni Marienthalu, Warszawa 2007, Oficyna Naukowa (referat)
Nowak Stefan, System wartości społeczeństwa polskiego, w: S. Nowak, O Polsce i Polakach, Warszawa 2009, WUW (referat)
Fragmenty raportu Polska 2030 (referat)
Młodzi 2011 (Referat)
Serwis statystyczny GUS
Znaniecki Florian , Metoda socjologii, Warszawa 2008, PWN, Rozdział 3, Dane socjologii s. 121-132 (referat).
.
UWAGI: sylabusy szczegółowe obejmujące treści kształcenia z planem i organizacją zajęć studenci otrzymują w wersji elektronicznej
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot:
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej)
niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia18) - na tej podstawie należy 250 h
wypełnić pole ECTS:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających
2. 60. ECTS
bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze
3. 40.ECTS
praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.:
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia z efektami przedmiotu
Nr /symbol
efektu
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
0 1/ K1_W01
Zna i rozumie podstawowe terminy i pojęcia stosowane w
socjologii, jak pojęcie społeczeństwa, kultury, socjalizacji,
instytucji, interakcji, grupy społecznej, roli społecznej,
nierówności i zróżnicowań, klasy, warstwy, konfliktu,
zmiany społecznej oraz najważniejsze teorie
socjologiczne, takie jak teoria funkcjonalna, konfliktowa i
interakcjonizmu symbolicznego
Ma ogólną wiedzę o rodzajach więzi społecznych, jak
Gemeinschaft i Gesellschaft, różnych typach interakcji
społecznych i rządzących nimi prawidłowościach
Posiada wiedzę niezbędną do przygotowania prostej
analizy zjawiska lub procesu społecznego, jak zmiany w
funkcjonowaniu instytucji społecznych, modelach ról
społecznych, wzorach interakcji i zróżnicowań
społecznych
Potrafi posługiwać się podstawowymi koncepcjami
teoretycznymi, jak teoria funkcjonalna, teoria konfliktu,
teoria interakcjonizmu symbolicznego w celu
analizowania przyczyn i implikacji konkretnych zjawisk i
procesów społecznych, takich jak przemiany zachodzące w
skali makro, mezo i mikrospołecznej
Potrafi w oparciu o źródła przygotować wypowiedź ustną i
pracę pisemną dotyczącą zagadnień społecznych w języku
polskim, takich jak zmiany wzorów interakcji społecznych
w społeczeństwach zmodernizowanych, analizy modeli ról
społecznych, stare i nowe wymiary zróżnicowań
społecznych
0 2/ K1_W05
0 3/ K1_W17
0 4/ K1_U02
0 5/ K1_U10
Odniesienie do efektów
dla programu kształcenia
na kierunku
S1A_WO1
S1A_W04
S1A_W06, S1A_W07,
S1A_W07
S1A_U03, S1A_U08,
S1A_U09, S1A_U10
Całkowity nakład czasu pracy - przyporządkowania ECTS:
Uczestnictwo w wykładach
40h-1,6 ECTS
Uczestnictwo w ćwiczeniach
40h-1,6 ECTS
Udział w konsultacjach
10h-0,4 ECTS
Przygotowanie do ćwiczeń(studiowanie literatury obowiązkowej)
40h-1,6 ECTS
Przygotowanie do pracy pisemnej zaliczeniowej 2 x 20 h =40h-1,6
ECTS
Przygotowanie do egzaminu
30h-1,2 ECTS
Przygotowanie eseju
50 h-2 ECTS
Razem:
250h- 10 ECTS
W ramach całkowitego nakładu czasu pracy studenta - łączna liczba punktów ECTS, którą
student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Wykłady
40h
Ćwiczenia
40h
Udział w konsultacjach
10h
Razem:
90 h
3,6 ECTS
W ramach całkowitego nakładu czasu pracy studenta - łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć
o charakterze praktycznym:
Przygotowanie do pracy zaliczeniowej(2)
40 h
Przygotowanie do egzaminu
30h
Przygotowanie do ćwiczeń
40h
Przygotowanie eseju
50h
Razem
160
6,4 ECTS
Opracowała prof. SGGW, dr hab. Hanna Podedworna