załączniku

barwy zarządzania
Załącznik 1 do Statutu I Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Kędzierzynie-Koźlu
Ceremoniał pocztu sztandarowego
I Liceum Ogólnokształcącego im. H. Sienkiewicza w Kędzierzynie-Koźlu
Służba w szkolnym poczcie sztandarowym jest najbardziej honorową i zaszczytną funkcją ucznia, pełnioną dobrowolnie.
§ 1 Sztandar
1. Szkoła posiada sztandar nadany 26 kwietnia 1959 roku. W 2005 roku został wymieniony na nowy uaktualniony. Obecnie
pełni jedynie funkcję pamiątkową i nie może być wykorzystywany do celów reprezentacyjnych. Jego szata graficzna i kolorystyka została odzwierciedlona w nowym sztandarze.
2. Miejscem przechowywania obu sztandarów jest Sala Tradycji I Liceum Ogólnokształcącego.
3. Sztandar przenosi się lub przewozi w odległe miejsce uroczystości w sposób godny, zwinięty na połowie drzewca, z jego
drugą połową umieszczoną w futerale. Sposób transportu ma uniemożliwiać uszkodzenie sztandaru.
4. Opiekę nad sztandarem sprawuje nauczyciel wyznaczony przez dyrektora.
5. Sztandar może być dodatkowo udekorowany podczas wybranych uroczystości:
a) żałobnych lub pogrzebowych – kirem, którym jest taśma czarnej tkaniny o szerokości ok. 3–5 cm, przewiązana pod
orłem na drzewcu, o długości 2/3 boku sztandaru, w dwóch odcinkach;
b)edukacyjnych lub państwowych – wstęgą w barwach narodowych oraz (lub) wstążkami odznaczeń.
§ 2 Zasady wyboru uczniów do służby w poczcie sztandarowym
1. W skład pocztu sztandarowego wchodzi chorąży i asysta. Chorążym zostaje uczeń, natomiast asystę tworzą dwie uczennice.
2. Wskazanie kandydatów do pocztu sztandarowego jest obowiązkiem nauczyciela opiekuna sztandaru szkoły. Kandydatów
mogą proponować nauczyciele i wychowawcy aktualnie pracujący w szkole.
3. Wyboru dokonuje się spośród uczniów klas drugich lub – w drugiej kolejności – pierwszych.
4. Jeśli liczba kandydatów przewyższa liczbę potrzebnych do pełnienia funkcji, wyboru dokonuje Rada Pedagogiczna w głosowaniu jawnym; w skład pocztu wchodzą uczniowie, którzy uzyskali największą ilość głosów.
5. Powołuje się również uczniów do pocztu rezerwowego, mogących zastąpić członków pocztu w sytuacjach nieprzewidzianych lub długotrwałych.
6. W przypadku niegodnego reprezentowania szkoły, braku należytej sumienności i dbałości w wykonywaniu funkcji członek
pocztu może zostać odwołany. Odwołania dokonuje dyrektor szkoły.
§ 3 Ubiór i insygnia pocztu sztandarowego
Chorąży:
Ubiór: statutowy ubiór galowy, buty czarne, czapka uczniowska z daszkiem z żółtym sznurem wg wzoru czapki I LO z II
połowy XX w. W razie niekorzystnych warunków pogodowych dopuszczalna jest czarna lub ciemnogranatowa kurtka
(płaszcz) i ciemne buty zimowe.
Insygnia: białe rękawiczki, biało-czerwona szarfa przewieszona przez prawe ramię; kolor czerwony skierowany w stronę
dłoni. Szarfa spięta na wysokości biodra, przednia część zachodząca na tylną. Nie powinna być przesłonięta jakimkolwiek
elementem stroju.
Asysta:
Ubiór: statutowy ubiór galowy (białe bluzki, czarne lub ciemnogranatowe spódnice), buty czarne lub ciemnogranatowe.
W razie niekorzystnych warunków pogodowych dopuszczalne są: czarna lub ciemnogranatowa marynarka lub kurtka
(płaszcz) i ciemne buty zimowe. Zamiast czapek uczniowskich asysta może mieć granatowe berety z żółtym otokiem,
opuszczone na prawe ucho. Jest wskazane, by asysta miała ubiór o tym samym lub zbliżonym rodzaju.
Insygnia: białe rękawiczki, biało-czerwone szarfy przewieszone przez prawe ramiona; kolor czerwony skierowany
w stronę dłoni. Szarfy spięte na wysokości bioder, przednia część zachodząca na tylną. Szarfy nie powinny być przesłonięte jakimikolwiek elementami ubioru.
§ 4 Udział sztandaru w uroczystościach
1. Organizację udziału sztandaru w planowych wydarzeniach szkolnych lub społecznych podejmuje zawsze, bez wezwania,
nauczyciel opiekun sztandaru; w przypadku jego nieobecności – dyrektor lub wicedyrektor szkoły.
2. Dyrektor szkoły może delegować sztandar szkoły na uroczystości pozaplanowe zgodnie z pkt 3.
3. Sztandar szkoły może uczestniczyć jedynie w następujących uroczystościach i wydarzeniach:
a) rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego;
b)uroczystości państwowe: Konstytucji 3 Maja i Odzyskania Niepodległości;
c) uroczyste pożegnanie abiturientów;
d)ceremonia przekazania sztandaru;
e)msze święte z okazji uroczystości szkolnych, świąt państwowych;
f) powitanie szczególnych gości wizytujących szkołę;
g) na zaproszenie innych szkół lub instytucji dla uświetnienia uroczystości okolicznościowych;
h)warty honorowe w miejscach pamięci lub miejscach honorowych;
i) pogrzeby:
i1) czynnych i emerytowanych pracowników szkoły, jeśli I Liceum Ogólnokształcące było ostatnim lub podstawowym
miejscem pracy w dłuższym okresie,
4
Dyrektor Szkoły 4/2015
barwy zarządzania
i2) uczniów,
i3) członków władz państwowych i zasłużonych obywateli kraju.
4. W przypadku określonym w punkcie 3, podpunkcie i3) decyzję o udziale pocztu podejmuje Rada Pedagogiczna szkoły
zwykłą większością głosów.
§ 5 Musztra pocztu sztandarowego
1. Zasady podstawowe:
 komendy dla pocztu wydaje mistrz ceremonii. W przypadku jego braku – półgłosem chorąży pocztu;
 żaden z członków pocztu sztandarowego nie może opuścić swego posterunku;
 w przypadku długotrwałych uroczystości z udziałem sztandaru szkoły (np. warta honorowa) dopuszcza się zmiany
pocztu przez poczet zapasowy;
 w sytuacji losowej, nieprzewidzianej, gdy w poczcie zabraknie chorążego lub asysty, jego rolę przejmuje w kolejności:
nauczyciel opiekun (mężczyzna), dyrektor szkoły, wyznaczony nauczyciel, uczeń. W przypadku asysty – uczennica,
nauczycielka. Podejmujący funkcję zastępczą powinien przejąć insygnia. W tej czynności mogą udzielić pomocy inni
członkowie społeczności szkolnej.
2. Zasady szczegółowe:
Czynności
Komenda (pogrubiona kursywa), sytuacja
Zachowanie pocztu
Postawa
zasadnicza pocztu
Baczność
Podczas warty honorowej.
Chorąży: Sztandar trzymany prawą ręką, stojący na drzewcu
(tzw. trzewiku drzewca), lekko odchylony od pionu do przodu.
Drzewce oparte o podłoże na wysokości noska buta prawej nogi.
Lewa ręka w postawie zasadniczej.
Asysta: postawa zasadnicza.
Postawa spocznij
pocztu
Po hymnie
Podczas trwania uroczystości (za wyjątkiem sytuacji i komend
opisanych w pozostałych punktach), podczas oczekiwania na
wprowadzenie.
Chorąży: Sztandar trzymany prawą ręką, stojący na drzewcu,
lekko odchylony od pionu do przodu. Drzewce oparte o podłoże
na wysokości noska buta prawej nogi. Lewa noga wysunięta do
przodu i odchylona o kąt 45° w lewo. Lewa ręka zwisa swobodnie.
Asysta: postawa spocznij.
Wprowadzenie
sztandaru
Wcześniej – Proszę o powstanie. Baczność!
Poczet sztandarowy – sztandar wprowadzić. Dopuszczalne są
komendy wydawane słowem lub gestem przez mistrzów ceremonii w przypadku uczestnictwa kilku pocztów.
Chorąży: lewa ręka na drzewcu na wysokości pasa, prawa pod
ostatnią spinką sztandaru. Unosi nieznacznie sztandar i kładzie go
na prawym ramieniu. Powierzchnia sztandaru odchylona od pionu ok. 45° do tyłu, trzy pierwsze kroki – defiladowe.
Asysta: w jednej linii z chorążym, trzy pierwsze kroki – defiladowe1.
Po dojściu na miejsce – chorąży ujmuje sztandar do pozycji „prezentuj”; poczet odwraca się przez lewe ramię frontem do zebranych.
Salutowanie
sztandarem
w miejscu2
W miejscu:
Na prawo patrz;
Baczność;
opuszczanie trumny do grobu;
składanie wieńców państwowych, organizacji lub I LO;
msza święta – Przeistoczenie (po słowach: „…za Was wydane” do słów: „Oto wielka tajemnica wiary”), Agnus Dei (Baranku Boży…), Błogosławieństwo Monstrancją, hymn kościelny Te
Deum laudamus (Ciebie Boże…);
śpiew hymnów państwowych, hymnów organizacji, szkół,
Roty;
minuta ciszy;
przed odbierającym honory, po jego podejściu do pocztu
i skłonieniu się.
W marszu:
Na prawo patrz;
Baczność;
podczas przemarszu obok miejsca oddawania honorów.
Chorąży: wysuwa lewą nogę pół kroku do przodu, zwracając się
lekko w prawo. Opuszcza sztandar pochylony ok. 45° do przodu.
Asysta: Baczność
Salutowanie
sztandarem
w marszu3
Chorąży: przy zbliżeniu się na odległość ok. 7 kroków do miejsca
oddawania honorów zmienia na krok defiladowy, zdejmuje sztandar z ramienia (lewa ręka na drzewcu na wysokości barku, sztandar pochylony o kąt 45° do przodu). Po przejściu ok. 5 kroków
za miejsce oddawania honorów sztandar zakładany jest na prawe
ramię, powrót do kroku marszowego.
Asysta: krok defiladowy w trakcie salutu.
Wyprowadzenie
sztandaru
Wcześniej – Proszę o powstanie. Baczność!
Poczet sztandarowy – sztandar wyprowadzić. Dopuszczalne są
komendy wydawane słowem lub gestem przez mistrzów ceremonii w przypadku uczestnictwa wśród kilku pocztów.
Przekazanie
sztandaru
Poczty sztandarowe, do przekazania sztandaru – wystąp!
Ceremoniał jak w § 6.
Słowa przekazującego chorążego: Przekazuję ci sztandar szkoły!
Noś go dumnie, chroń, i godnie reprezentuj nasze Liceum!
Przyjmujący chorąży mówi Przyjmuję sztandar szkoły. Przyrzekam
go nosić dumnie, chronić i godnie reprezentować naszą szkołę. Przyjmujący może dodać z własnej inicjatywy: Tak mi dopomóż Bóg!
Chorąży: lewa ręka na drzewcu na wysokości pasa, prawa pod
ostatnią spinką sztandaru. Unosi nieznacznie sztandar i kładzie go
na prawym ramieniu. Trzy kroki defiladowe, potem marsz.
Asysta: w jednej linii z chorążym. Trzy kroki defiladowe, potem
marsz.
1
Z krokiem defiladowym może wystąpić problem w niektórych sytuacjach, np. podczas wejścia grupy sztandarów na uroczystość do świątyni czy sali. Częstym błędem jest marsz
w zwolnionym tempie, zamiast drobnymi krokami. Innymi utrudnieniami mogą być same przejścia: wąski korytarz, niskie stropy czy kręte (skręcające) schody (np. na podium,
scenę). Dobrze wcześniej zapoznać się z utrudnieniami. Jeśli to niemożliwe – poczet improwizuje; dopuszczalne są wtedy nieprzepisowe chwyty – zamiast na ramieniu, sztandar
w pozycji prezentuj lub salutowanie (pochylony do przodu). Po ustaniu przeszkód, chorąży powinien przyjąć stosowną postawę.
2
Uwaga! Salut to jedyna sytuacja, w której drzewce odchylone jest o kąt ok. 45° do przodu.
3
Jest jeszcze jeden sposób oddawania honorów sztandarem, występujący m.in. w ceremoniale wojskowym. Jest to pozycja „prezentuj sztandar”. Polega na chwycie drzewca
oburącz i uniesieniu sztandaru na niewielką wysokość. Stosowana podczas wejścia na salę głównych gości, przed odbierającym honory (po jego podejściu do sztandaru), podczas
składania wieńców, podczas mszy św.: Agnus Dei, Te Deum… i błogosławieństwo w miejsce salutowania sztandarem. Z własnych obserwacji – jeśli sztandar występuje wśród sztandarów innych szkół, pozycja „prezentuj sztandar” jest rzadko znana i stosowana, a raczej salutuje się sztandarem w miejsce prezentowania. Sytuacja się zmienia, jeśli uczestniczą
służby mundurowe. Trudno jednak wprowadzać dwie musztry: pełną i uproszczoną. Marzy mi się sytuacja, w której wszystkie poczty podczas uroczystości wykonują te same
figury. Wiem, że to ideał, ale postarajmy się, by przynajmniej było podobnie.
www.DyrektorSzkoly.pl
5
barwy zarządzania
§ 6 Ceremoniał zmiany pocztu podczas uroczystości
 Poczet rezerwowy podchodzi krokiem marszowym do pocztu sztandarowego, zatrzymując się w odległości ok. 2 metrów.
 Asysta pocztu występuje jeden krok do przodu, odpina szarfy.
 Asysta rezerwowa wykonuje krok do przodu. Asysta ustępująca przekazuje:
– szarfy – upina je przez prawe ramiona na lewym biodrze,
– rękawiczki – zdjęte podaje prawą ręką,
– czapki – zdejmuje z głowy i podaje prawą ręką. Asysta rezerwowa może mieć własne czapki, w których podchodzi do
zmiany.
 Chorąży przyjmuje postawę „prezentuj sztandar” i występuje krok do przodu, zrównując się ze swoją asystą.
 Chorąży rezerwowy wykonuje krok do przodu, zrównując się ze swoją asystą.
 Chorąży wypowiada formułę: „przekazuję Ci sztandar szkoły”; chorąży rezerwowy ujmuje sztandar i wypowiada formułę
„przyjmuję sztandar szkoły” ujmuje drzewce i pozostaje w pozycji „prezentuj sztandar”. Formułę wygłasza się stosownie
do okoliczności (dopuszczalny jest półgłos lub szept, jeśli przekazanie wiązałoby się z zakłóceniem głównej uroczystości.
 Poczet wykonuje zwrot przez ramię (chorąży wydaje półgłosem stosowną komendę: w lewo/w prawo zwrot, zależną od
okoliczności, np. kierunku odejścia) i odmaszerowuje w wyznaczone miejsce. W pewnej odległości od sztandaru można
przejść do kroku swobodnego.
 Poczet rezerwowy zajmuje miejsce pocztu odchodzącego, wykonuje zwrot przez lewe ramię. Sztandar z położenia „prezentuj” opiera się o posadzkę.
6
Dyrektor Szkoły 4/2015