Geografia

………………………….…….
ETAP REJONOWY 2014/2015
Kod ucznia
Suma punktów
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Geografii
dla uczniów gimnazjów województwa kujawsko-pomorskiego
Instrukcja dla ucznia.
Test składa się z 31 zadań. Na jego rozwiązanie masz 90 minut.
Gratulujemy,
zakwalifikowałeś się do rejonowego etapu Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego z Geografii.
Czytaj uważnie wszystkie polecenia. Starannie zapisuj odpowiedzi. W zadaniach wielokrotnego wyboru poprawne
odpowiedzi zaznaczaj zgodnie z poleceniem. Jeżeli pomylisz się, błędną odpowiedź otocz kółkiem i ponownie rozwiąż
zadanie. Test wypełnij długopisem lub piórem. Nie używaj korektora.
Powodzenia!
==============================================================
Zadanie 1.
Wybierz zestawienie, w którym wymienione państwa nie mają dostępu do morza:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Szwecja, Finlandia, Dania, Estonia
Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Monako
Irlandia, Malta, Islandia, Wielka Brytania
Luksemburg, Austria, Węgry, Czechy
Zadanie 2.
Spośród podanych państw wskaż największego producenta pszenicy w Unii Europejskiej:
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Niemcy
Polska
Wielka Brytania
Francja
(dane FAO 2012 r.)
1
[0 – 1 p.]
Zadanie 3.
Najdalej na zachód wysuniętą stolicą państwa należącego do Unii Europejskiej jest:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Dublin
Madryt
Lizbona
Londyn
Zadanie 4.
Najwyższy budynek w Unii Europejskiej znajduje się w:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Madrycie
Frankfurcie nad Menem
Londynie
Paryżu
Zadanie 5.
[0 – 1 p.]
Wybierz właściwe uszeregowanie państw należących do Unii Europejskiej wg malejącej liczby ludności:
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Polska
Niemcy, Włochy, Wielka Brytania, Francja
Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy
Niemcy, Włochy, Hiszpania, Polska
Zadanie 6.
Wybierz właściwe uszeregowanie państw należących do Unii Europejskiej wg malejącej wartości
Produktu Krajowego Brutto na mieszkańca (Parytet Siły Nabywczej):
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Luksemburg, Niemcy, Rumunia, Polska
Luksemburg, Czechy, Holandia, Szwecja
Luksemburg, Austria, Szwecja, Holandia
Luksemburg, Bułgaria, Rumunia, Polska
Źródło: dane Eurostat (2013)
Zadanie 7.
[0 – 1 p.]
Wybierz właściwe uszeregowanie państw należących do Unii Europejskiej przez, które przepływa Dunaj:
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Niemcy, Austria, Węgry, Słowacja, Chorwacja, Rumunia, Bułgaria, Rumunia
Niemcy, Węgry, Słowacja, Austria, Rumunia, Bułgaria, Chorwacja, Rumunia
Niemcy, Austria, Słowacja, Węgry, Chorwacja, Rumunia, Bułgaria, Rumunia
Niemcy, Austria, Słowacja, Chorwacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria
Zadanie 8.
Zaznacz to zestawienie, które zawiera tylko góry położone w Europie:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Grampian, Szumawa, Taurus, Riła
Betyckie, Kardamońskie, Annamskie, Karpaty
Sudety, Alpy, Ural, Elburs
Strandża, Taunus, Ardeny, Pindos
2
Zadanie 9.
Na podstawie danych statystycznych, wskaż poprawną charakterystykę zmian demograficznych
w Europie (10,5 mln km² powierzchni):
[0 – 1 p.]
Dane statystyczne do zadania:
Rok
Liczba ludności
[mln osób]
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2010
549,0
605,5
657,4
694,5
723,3
729,1
740,3
Udział ludności
Europy w liczbie
ludności świata
[%]
21,7
20,0
17,8
15,6
13,6
11,9
10,7
Źródło: Population Division (2013), ONZ.
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Liczba ludności Europy systematycznie się zmniejsza.
Udział ludności Europy w ogólnej liczbie ludności świata wzrasta.
W XXI wieku liczba ludności Europy wzrosła, ale zmniejszył się jej udział w liczbie ludności świata.
Gęstość zaludnienia Europy w latach 1950-2010 zmniejszyła się.
Zadanie 10.
Zaznacz to zestawienie, które zawiera rzeki płynące tylko w Europie:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Wołga, Oka, Wiatka, Kura
Dunaj, Łaba, Niemen, Irawadi
Duero, Sawa, Wisła, Prut
Desna, Chopior, Wisła, Lena
Zadanie 11.
Zaznacz to zestawienie, które zawiera obiekty związane z Czechami:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Łaba, Ostrawa, Śnieżka, kopiejka
Opawa, Liberec, Złota Uliczka, grosz
Olza, Ołomuniec, Most Karola, cent
Wełtawa, Praga, Škoda, halerz
Zadanie 12.
Zaznacz to zestawienie, którego wszystkie daty roczne są latami przestępnymi:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
1600, 1800, 2000, 2200
2000, 2004, 2040, 2100
2000, 2014, 2018, 2020
1600, 2000, 2004, 2400
Zadanie 13.
Zaznacz to zdanie, które nie dotyczy Polski:
[0 – 1 p.]
(Zaznacz X prawidłową odpowiedź)
a.
b.
c.
d.
Liczba ludności Polski w 2013 roku stanowiła ok. 7.6% liczby ludności Unii Europejskiej.
Polska jest największym producentem jabłek w Unii Europejskiej.
Blisko co siódmy mieszkaniec Polski to osoba w wieku 0 – 14 lat.
Najcenniejszą marką pochodzącą z państw UE jest marka Orlen.
3
Zadanie 14.
Do atrakcji turystycznej dopisz miasto oraz państwo europejskie, w której się znajduje.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Atrakcja turystyczna
Hradczany
Brama Brandenburska
Pałac Grassalkovicha
Zwinger
Ostra Brama
Dwór Artusa, Długi Targ, Żuraw, pomnik Neptuna
Miasto
[0 – 6 p.]
Państwo
Zadanie 15.
Spośród podanych produktów spożywczych wykreśl ten, który nie jest produktem regionalnym
chronionym prawem Unii Europejskiej:
[0 – 1 p.]
Salami, Brie, Oscypek, Cydr, Kabanos, Pierekaczewnik, Parmezan, Cheddar, Krupnik, Camembert, Graviera
Zadanie 16.
[0 – 10 p.]
Znakiem X zaznacz czy podane zdanie jest prawdziwe czy fałszywe.
Lp.
1.
2.
3.
4.
Stwierdzenie
P F
Przykładem aglomeracji bicentrycznej w Polsce jest aglomeracja bydgosko-toruńska.
Drugim pod względem ludności miastem Polski jest Kraków.
W Polsce jest obecnie ponad 1000 miast.
Najludniejszym miastem w Polsce na południe od równoleżnika 52oN i na zachód od południka
20oE jest Łódź.
5. Spośród przyrodniczych czynników rozwoju polskiego rolnictwa najbardziej korzystnym są
warunki glebowe.
6. W Polsce jest obecnie pięć miast półmilionowych.
7. Grunty orne stanowią blisko 45% powierzchni Polski.
8. Chów trzody chlewnej koncentruje się w środkowo-zachodniej Polsce, a chów bydła w Polsce
północno-wschodniej.
9. Hutnictwo aluminium koncentruje się w Polsce w okolicach Krakowa, hutnictwo miedzi w
okolicach Legnicy i Głogowa, a hutnictwo żelaza w okolicach Konina i Dąbrowy Górniczej.
10. Najmniej ludnym województwem w Polsce jest województwo lubuskie.
Zadanie 17.
Do nazwy portu lotniczego przyporządkuj, spośród podanych miast, właściwą lokalizację
(miasto, w którym się znajduje).
[0 – 5 p.]
Miasta: Bydgoszcz, Gdańsk, Warszawa, Kraków, Szczecin, Poznań, Łódź, Wrocław.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Port lotniczy
Lotnisko im. Jana Pawła II
Lotnisko Chopina
Port Lotniczy im. NSZZ „Solidarność”
Port Lotniczy im. Ignacego Jana Paderewskiego
Port lotniczy im. Henryka Wieniawskiego
4
Miasto. Lokalizacja
Zadanie 18.
[0 – 10 p.]
Do podanych schematów przyporządkuj odpowiedni czynnik oraz proces rzeźbotwórczy.
Skorzystaj z podanych propozycji.
Propozycje:
Działalność wiatru, działalność rzeki, siła grawitacji, działalność lodowców, działalność wód morskich.
Akumulacja, korazja, deflacja, osuwanie, abrazja, erozja.
Schemat formy powstałej w wyniku
Czynnik
Proces
Lp.
zewnętrznego procesu
rzeźbotwórczy
rzeźbotwórczy
rzeźbotwórczego
1.
2.
3.
4.
5.
Źródło rycin: Vademecum. Egzamin gimnazjalny geografia. Operon (2008).
Zadanie 19.
Samolot z Nowego Jorku (UTC – 5h) do Wiednia (UTC+1) wyleciał we czwartek 27 listopada 2014 r.
z lotniska JFK w Nowym Jorku. o godz. 18.00. Lot trwał 8 godz. 25 minut. Podaj godzinę i datę,
o której wylądował na lotnisku międzynarodowym w Wiedniu. Zapisz obliczenia.
Obliczenia:
[0 – 3 p.]
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedź: ………………………………………………………….
5
Zadanie 20.
[0 – 2 p.]
Wykreśl błędne fragmenty tekstu, tak aby powstał tekst prawdziwy.
Skały
zwane
metamorficzne także
a. magmowymi
b. osadowymi
c. przeobrażonymi
powstają pod wpływem
wysokiej temperatury i
ciśnienia.
Np.
marmur
powstał z
a. granitu
b. piaskowca
d. wapienia
Zadanie 21.
[0 – 6 p.]
Rozpoznaj państwa należące do UE korzystając z opisu ich flag lub godła.
Wybierz spośród następujących propozycji:
Francja, Włochy, Szwecja, Dania, Hiszpania, Portugalia, Litwa, Chorwacja, Słowenia, Belgia, Niemcy
Lp.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
Opis flagi lub godła
Flaga tego państwa jest prostokątem o proporcjach 3:5, podzielonym na trzy poziome pasy
jednakowej wielkości: czarny, czerwony i złoty. Barwy określone zostały w konstytucji z
dnia 23 maja 1949 roku.
Herb w kształcie tarczy z szachownicą, zawiera 13 czerwonych i 12 białych pól, z których
pierwsze pole jest koloru czerwonego. Nad tarczą z szachownicą znajduje się pięć
mniejszych tarcz przedstawiających historyczne herby tego państwa.
Flaga jest prostokątem o proporcjach 3:5 podzielonym na trzy poziome pasy: żółty, zielony
i czerwony. Barwy mają swoją symbolikę. Żółty odnosi się do koloru słońca i oznacza
szlachetność i uczciwość. Zielony nawiązuje do koloru roślin i jest symbolem życia oraz
nadziei. Czerwony to kolor krwi i łączy się z miłością, odwagą i poświęceniem dla ojczyzny.
Godło tego państwa w obecnym kształcie pochodzi z 1948. Biała gwiazda w czerwonym
obramowaniu nie nawiązuje do historycznych symboli narodowych. Umieszczono ją na tle
zębatki, która jest symbolem pracy i postępu. W konstytucji tego państwa zapisano zdanie,
że to państwo opiera się na wspólnej pracy. Gwiazdę i zębatkę podtrzymuje gałązka oliwna
i gałązka dębu. Pierwsza symbolizuje pokój oraz południową cześć tego państwa, druga –
siłę i północną jego część. Na czerwonej wstędze znajduje się biały napis z oficjalną nazwą
państwa.
Flaga tego państwa jest prostokątem podzielonym na dwa pionowe pasy: zielony i
czerwony. Na złączeniu pasów umieszczony jest herb, który przedstawia astrolabium,
symbolizujące odkrycia geograficzne i podboje morskie, które uczyniły to państwo potęgą.
Flaga tego państwa to niebieski prostokąt z naniesionym żółtym krzyżem, o
proporcjach boków 10:16.
Zadanie 22.
[0 – 4 p.]
Poszczególnym tańcom przyporządkuj państwa, z których pochodzą.
Propozycje państw: Włochy, Belgia, Polska, Węgry, Hiszpania, Grecja, Niemcy, Czechy.
Taniec
Państwo
Państwo
Sirtaki
Czardasz
Bolero
Polka
6
Oberek
Flamenco
Walc
Zadanie 23.
[0 – 4 p.]
Wykreśl z teksu stwierdzenia, które nie odpowiadają prawdzie.
najbardziej
Europa
jest
średnio
33%
rozczłonkowaną
częścią świata.
najmniej
20%
5%
powierzchni kontynentu
stanowią półwyspy i wyspy.
Spośród których największy to
półwysep:
Wielka
Brytania
Iberyjski
Skandynawski
Bałkański
Największą
wyspą jest
Irlandia
Islandia
Zadanie 24.
[0 – 3 p.]
Korzystając z podanych danych oblicz:
a. Przyrost naturalny:
b. Saldo migracji:
c. Przyrost rzeczywisty:
Dane GUS dla woj. kujawsko-pomorskiego Rocznik Demograficzny 2014:
- liczba ludności woj. kujawsko-pomorskiego 31 grudnia 2013 r. – 2092564 osoby
- liczba urodzeń żywych w 2013 r.– 19853 osoby
- liczba zgonów w 2013 r.– 20485 osób
- saldo migracji wewnętrznych w 2013 r.– (-1619 osób)
- saldo migracji zagranicznych w 2013r.– (-1026 osób)
Miejsce na obliczenia:
Zadanie 25.
Jakie to państwo? Podaj jego nazwę.
a. Największa potęga gospodarcza w Europie i czwarta na świecie b. To światowe mocarstwo, dawna potęga kolonialna i obecna potęga turystyczna c. To dawne światowe mocarstwo kolonialne i kolebka przemysłu d. To państwo z wysoką gęstością zaludnienia, polderami, świetnym rolnictwem
i największym portem morskim w Europie -
[0 – 4 p.]
…………………..……
……………..…………
……………….……….
………………………..
Zadanie 26.
Wymienione miasta uszereguj od miasta z najwyższą średnią roczną temperaturą powietrza
do miasta z najniższą średnią roczną temperaturą powietrza w 2013 r.
Miasta: Poznań, Bielsko-Biała, Suwałki, Wrocław
Odpowiedź: ………………………………………………………………………………………………………………………..
7
[0 – 1 p.]
Zadanie 27.
[0 – 4 p.]
Wymienione województwa wpisz w odpowiednie rubryki.
W tabeli przedstawiono dane charakteryzujące te województwa.
Województwa: Kujawsko-Pomorskie, Lubelskie, Warmińsko-Mazurskie, Śląskie
Odsetek
Stopa
Gęstość
Lesistość
ludności
bezrobocia
Lp.
zaludnienia
Województwo
[%]
miejskiej
(średnia roczna)
2
[osoby/km ]
[%]
[%]
1.
116
23,8
60
12,4
2.
86
23,1
46,2
10,3
3.
373
32,6
77,4
9,7
4.
59,3
31,7
60
12,4
Źródło: Regiony Polski 2014, GUS (2014).
Zadanie 28.
[0 – 2 p.]
Poniżej znajduje się fragment tabeli z Biuletynu Statystycznego GUS z danymi meteorologicznymi (średnie miesięczne
temperatury powietrza w jednym z miast Polski w 2013 r.). Korzystając z danych oblicz:
a. Średnią roczną temperaturę powietrza -
……………………………………
b. Roczną amplitudę temperatury powietrza -
…………………………………..
Dane:
miesiąc
temp. [o C]
Miejsce na obliczenia:
Źródło: Biuletyn Statystyczny nr 2/2014, GUS (2014).
8
Zadanie 29.
[0 – 2 p.]
Nazwij metody prezentacji kartograficznej, jakimi zostały wykonane poniższe mapy:
a. …………………………….
b. …………………………………
Źródło: Regiony Polski 2014, GUS (2014).
Zadanie 30.
[0 – 6p.]
500 km
300 mi
© d-maps.com
Rozpoznaj państwa. Nazwij je. Które z zaznaczonych państw nie należy do Unii Europejskiej?
1. …………………………………………
2. …………………………………………
3
3. …………………………………………
4. …………………………………………
6
5. …………………………………………
4
2
1
6. …………………………………………
5
Do UE nie należy
………………………………………..
Źródło: D-maps.
9
Zadanie 31.
[0 – 6p.]
500 km
300 mi
9
© d-maps.com
Rozpoznaj i nazwij zaznaczone na mapie obiekty geograficzne.
4
6
11
5
2
3
1
8
10
7
Źródło: D-maps.
1. Rzeka
2. Rzeka
3. Rzeka
4. Góry
5. Góry
6. Morze
7. Morze
8. Morze
9. Półwysep
10. Półwysep
11. Półwysep
12. Cieśnina
10