Spis treści - Pro Skippers

Spis treści:
1.
Wstęp................................................................
................................................................................................
.................................................................... 2
2
Informacje ogólne................................................................................................................................
................................
................................................. 3
3
4
5
6
7
2.1
Wybór terminu, jachtu i skippera
skip
................................................................................................
................................................. 3
2.2
Jak dotrzeć na Karaiby ................................................................................................
................................
.................................................................. 3
2.3
Waluta, jednostki miary,
ary, język ................................................................................................
..................................................... 4
2.4
Obowiązki formalne................................
................................................................................................
...................................................................... 4
Wyspa Martynika................................................................................................................................
................................
.................................................. 6
3.1
Port Le Marin ................................................................................................................................
................................
................................................ 6
3.2
Zatoka Anse des Salines................................................................................................
................................
................................................................ 8
Wyspa Saint Lucia ................................................................................................................................
................................
................................................. 9
4.1
Zatoka Rodney Bay ................................................................................................
................................
....................................................................... 9
4.2
Castries ................................................................................................................................
................................
....................................................... 10
4.3
Zatoka Marigot Bay ................................................................................................
................................
.................................................................... 11
4.4
Zatoka Sourfiere Bay................................
................................................................................................
................................................................... 12
4.5
Vieux Fort Bay ................................................................................................
................................
............................................................................. 15
Saint Vincent i Grenadyny ................................................................................................
................................
.................................................................. 16
5.1
Wyspa Saint Vincent ................................................................................................
................................
................................................................... 16
5.2
Wyspa Bequia ................................................................................................
................................
............................................................................. 21
5.3
Wyspa Mustique ................................................................................................
................................
......................................................................... 23
5.4
Wyspa Canouan ................................................................................................
................................
.......................................................................... 25
5.5
Wyspa Mayreau ................................................................................................
................................
.......................................................................... 27
5.6
Tobago Cays ................................................................................................................................
................................
................................................ 29
5.7
Wyspa Palm Island................................................................................................
................................
...................................................................... 32
5.8
Wyspa Union ................................................................................................................................
................................
.............................................. 32
5.9
Wyspa Mopion................................
................................................................................................
............................................................................ 34
5.10
Wyspa Petite St. Vincent ................................................................................................
................................
............................................................ 34
Grenada ................................................................
................................................................................................
.............................................................. 36
6.1
Wyspa Petite Martinique................................................................................................
................................
............................................................ 36
6.2
Sandy Island (przy Carriacou) i inne wyspy w drodze na Grenadę .............................................................
................................
36
6.3
Wyspa Grenada ................................................................................................
................................
.......................................................................... 37
Na zakończenie ................................................................................................................................
................................
................................................... 42
Z dziennika sternika – Małe Antyle - od Martyniki do Grenady
str. 1
1. Wstęp
Małe Antyle morza Karaibskiego - to egzotycznie miejsce staje się w ostatnich latach coraz bardziej popularnie
wśród polskich żeglarzy i turystów. To zakątek pełen niespodzianek i skrajności. Znalazłem tu niebiańskie plaże i
tropikalną dżunglę, zobaczyłem bogactwo prywatnych wysp i wioskową biedę, nurkowałem z żółwiami i śledziłem
stada latających ryb. W ciągu dnia gasiłem pragnienie mango, a wieczorami, pod rozgwieżdżonym niebem,
delektowałem się świeżymi homarami. Bogactwo różnorodności i raj nie tylko dla żeglarzy.
Niniejszy przewodnik opisuje Wyspy Zawietrzne Małych Antyli w łańcuchu od Martyniki (od portu Le Marin) do
Grenady widziane z perspektywy turystycznego rejsu na jachcie żaglowym (w przygotowaniu kolejna część
opisująca wyspy Podwietrzne). Jako skipper odwiedzam regularnie Wyspy Zawietrzne Małych Antyli, za każdym
razem zbierając nowe doświadczenia, którymi chciałbym podzielić się z Państwem w niniejszym przewodniku.
Czytelnik znajdzie tu praktyczne informacje dotyczące atrakcji turystycznych, usług portowych, gastronomicznych,
cen, elementów locji, praktycznych porad, jak również pomocne kontakty do osób oraz formalnych i mniej
formalnych instytucji, znacznie ułatwiających spędzenie atrakcyjnego urlopu na Karaibach pod żaglami i nie tylko.
W uzupełnieniu, pozwoliłem sobie na subiektywne, aczkolwiek pozbawione zbędnej drobiazgowości i poetyki (no,
może troszeczkę dla zaostrzenia smaku), opisy wysp, zatok i portów.
Miejsca zostały opisane jedno po drugim, zaczynając od strony północno-zachodniej wysp i dalej wzdłuż brzegu w
kierunku południowym i dalej wschodnim. Na początku każdego opisu, znajduje się (subiektywne) podsumowanie
lokalizacji w skali od 1 (najniżej) do 5 (najwyżej), w adekwatnych dla niej kategoriach. Ogólna ocena jest próbą
odpowiedzi na pytanie czy i dlaczego warto (lub nie) tam zaglądać (z różnych powodów np. ze względu na walory
przyrodnicze lub możliwość zaprowiantowania, atrakcje turystyczne itp.).
Nie było moją ambicją konkurować i powielać wydanych już locji, czy też przewodników turystycznych. Dlatego
wszelkie zamieszone przeze mnie mapy mają charakter orientacyjny, a liczba zdjęć jest naprawdę bardzo
wybiórcza. Po bardziej szczegółowe dane nawigacyjne, jak również dane w zakresie podłoża historycznego,
obyczajowego czy też geograficznego - odsyłam do specjalistycznych publikacji. Położyłem przede wszystkim
nacisk na osobiście zebrane informacje praktyczne.
Niektóre z zawartych tu informacji takich jak np. warunki w porcie, ceny itp., mogą dość szybko ulegać
dezaktualizacji z biegiem czasu. Mogłem również nie ustrzec się błędów merytorycznych. Dlatego bardzo proszę,
aby wszelkie uwagi, uzupełnienia, korekty i inne merytoryczne komentarze w tym zakresie, kierować do mnie na
adres poczty elektronicznej lub telefonicznie (dane poniżej). Z góry dziękuję za okazaną pomoc.
Oddaję przewodnik w Państwa ręce, mając nadzieję, że okaże się on pomocny podczas żeglarskiego urlopu na
Karaibach. Dołożyłem wszelkich starań, aby jego treść była jak najbardziej aktualna, rzetelna i obiektywna,
aczkolwiek nie ponoszę odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki wynikłe z jej wykorzystania.
Pisząc ten tekst miałem przed sobą te widoki i zapachy i już tęsknię, aby tam wrócić.
Kąty Węgierskie, luty 2011
Tomasz Bednarczyk
[email protected]
+48 602 410 385
www.pro-skippers.com
Z dziennika sternika – Małe Antyle - od Martyniki do Grenady
str. 2
2 Informacje ogólne
2.1 Wybór terminu, jachtu i skippera
Szczyt sezonu na Karaibach przypada od połowy grudnia do końca lutego. Podczas polskiego lata mamy tu
(statystyczną) porę huraganów, co nie oznacza, że zawsze są. Tak czy inaczej, jest to raczej mało popularny okres
dla turystyki żeglarskiej. Poza szczytem sezonu, żeglowałem tutaj w maju i listopadzie, szczęśliwie nie
doświadczywszy zbyt silnych wiatrów, aczkolwiek listopad wydał mi się bardziej wybredny jeżeli chodzi o
stabilność pogody. Z drugiej strony, zwiększone zachmurzenie i ciepły deszcz od czasu do czasu dają dużo ulgi od
palącego słońca. Z tym słońcem też nie przesadzajmy – temperatura na Karaibach, w sezonie waha się w ciągu
dnia w granicach 26-30 st. Celsjusza, a w nocy nie spada poniżej 20 st.. Ubrania z długimi rękawami i nogawkami
mają tu znikome zastosowanie. Poza jedną zmianą zimowego okrycia z Polski (dziwnie wygląda w tych
szerokościach), zwykle reszta zbędnie obciąża nasze walizki, a zwyczajowy limit 20kg w liniach lotniczych nie
trudno przekroczyć (23kg jeszcze jest akceptowany bez dopłaty).
Obecnie na rodzimym rynku mamy spory wybór agencji i firm czarterowych oferujących czarter jachtu
turystycznego na Karaibach. Wybór polskiego pośrednika nie oznacza wzrostu ceny. Trzeba przyznać, iż w
odróżnieniu od akwenów europejskich, na Karaibach katamarany cieszą się większą popularnością od
jednokadłubowców. Z punktu widzenia turystyki żeglarskiej, to rzeczywiście trafny wybór. Nie przeszkadza temu
fakt, iż cena za czarter katamaranu jest wyższa od czarteru jachtu kadłubowego, nawet w przeliczeniu na jednego
uczestnika (zwykle załoga stanowi 8 osób plus skipper). Trudno będzie nam jednak wyczarterować katamaran
powyżej 50 stóp długości bez stałej załogi (względy dbałości czarterodawców o swoją flotę), ale przykładowo
Salina 48, czy Lagoon 500 jeszcze chodzi w czartery bez stałej załogi.
Polskie patenty są honorowane przez bazy czarterowe. Wymagane są również uprawnienia do obsługi radia VHF.
Jak czarterujemy katamaran, to mile widziane jest wcześniejsze doświadczenie w jego prowadzeniu (bazy proszą o
przesłanie wcześniej Sailing Resume). Skipper, budzący zaufanie u czarterodawcy, na prośbę otrzyma również
pozwolenie do nocnej żeglugi (ang. Night sailing authorisation) – formalnie wymagane na tych wodach (o ile kusi
nas żegluga po zmroku – w sezonie po godz. 19:00 i przed godz. 06:00).
Wynajęcie lokalnego skippera waha się średnio pomiędzy 100EUR (bez pośredników), a 160EUR (od bazy
czarterowej) za każdy dzień. Za dobrego skippera z Polski zapłacimy mniej więcej połowę tej stawki, choć
prowadzenie jachtu za tzw. „michę” jest wciąż praktykowane. Do podanych stawek dochodzą jeszcze koszty
wyżywienia (wspomniana „micha”), a w przypadku skippera z Polski – biletu lotniczego w granicach 2,5 – 4tys.
PLN. Każdy wybór skippera rodzimego czy lokalnego ma swoje wady i zalety. Najważniejsze żeby urlop był udany.
Kryteria wyboru mogą być rożne: doświadczenie, znajomość akwenu, umiejętność dostosowania się do załogi,
dyskrecja… Ewentualne poszukiwania z polecenia rozpoczął bym od zapytania się czarterodawcy. Wybór
pozostawiam załogom.
2.2 Jak dotrzeć na Karaiby
Rozpiętość geograficzna turystycznie najbardziej popularnej części Małych Antyli, a więc od Wysp Dziewiczych,
poprzez wyspy Podwietrzne, aż po Wyspy Zawietrzne, sięgająca około 400Mm (od 12°N przy Grenadzie do niemal
19°N przy Anegadzie – Wyspy Dziewicze) powoduje, iż z punktu widzenia typowego, 2-tygodniowego,
turystycznego (to słowo jest kluczowe) rejsu żeglarskiego, nie jest to region, który można podczas jednego rejsu
przemierzyć na żaglach (choćby w jedną stronę). Cywilizacja przychodzi nam tutaj z pomocą. Na Małych Antylach
mamy do dyspozycji kilka międzynarodowych portów lotniczych np. na Grenadzie, Martynice, Gwadelupie, St.
Martin (nie licząc gęstej, lokalnej sieci lotnisk). Planując więc rejs możemy wybrać lotnisko najbliższe rejonowi,
który nas interesuje. Podczas naszej wyprawy, nie czujmy się również ograniczeni do jednego lotniska. Wybierając
Z dziennika sternika – Małe Antyle - od Martyniki do Grenady
str. 3
atrakcyjną opcję żeglowania w jednym kierunku (tak zwany z ang. one-way) – rozpoczynamy przykładowo na
Gwadelupie, a kończymy na St. Martin.
Dużym powodzeniem, przynajmniej wśród polskich żeglarzy, cieszy się Fort de France na Martynice ze względu na
dogodną możliwość żeglugi stąd w kierunku Grenadyn. Linią lotniczą Air France startujemy rano z Warszawy i po
około 2,5h lotu jesteśmy w Paryżu na lotnisku Charles de Gaulle (CDG). Tu niestety musimy zabrać ze sobą bagaż i
przemieścić się na lotnisko Orly, skąd startujemy po południu, aby po około 8-9 godzinach lotu wylądować tego
samego dnia wieczorem na Martynice (w listopadzie już po zmroku, ale w styczniu jeszcze za widoku). Przejazd
autobusem z Charles de Gaulle do Orly zajmuje nie mniej niż 1h i kosztuje 19EUR od osoby. Do dyspozycji są
również taksówki i inni, bardziej prywatni przewoźnicy - nie drożsi od autobusu, o ile zapełnimy cały samochód.
Zegarki na Martynice cofamy o 5 godzin. W drodze powrotnej „oddajemy” te 5 godzin – startując wieczorem i
rano następnego dnia lądując na Orly.
Tańszą opcją może się okazać przylot dzień wcześniej do Paryża, aby po noclegu (np. w hotelu Hilton przy Orly)
udać się przed południem na Martynikę już tańszą linią lotniczą np. Corsair.
2.3 Waluta, jednostki miary, język
Za wyjątkiem francuskiej Martyniki, gdzie środkiem płatniczym jest EUR, na opisywanym akwenie Wysp
Zawietrznych (do Grenady) - obowiązuje dolar karaibski - EC (ang. Eastern Carribean Dollar). Kurs wymiany EC na
EUR i USD wygląda następująco (2010r.):
1USD = 2,6EC (St. Lucia, bank w Marigot Bay) = 2,4 EC (Martynika, marina Le Marin)
1EUR = 3,4EC
Ilość wody tankowanej do jachtów liczona jest w galonach amerykańskich (1 galon amerykański = 3,78496 litra), a
długość podawana w stopach angielskich – skrót „ft” (ang. foot): 1ft = 30,48cm.
Na Martynice, poza miejscami typowo turystycznymi (lotnisko, marina, hotele), raczej trudno będzie nam
porozumiewać się w języku angielskim. Króluje tutaj francuski. Natomiast na pozostałych wyspach, aż do Grenady,
obowiązuje język angielski. Nie zdziwmy się jednak, gdy nie zrozumiemy lokalnej mowy. To Kreolski Małych Antyli
(połączenie rdzennego karaibskiego, angielskiego i francuskiego), stanowiący historyczne wspomnienie dość
burzliwej przeszłości tych wysp.
2.4 Obowiązki formalne
Żegluga po Małych Antylach na południe od Martyniki wiąże się z wielokrotnym przekraczaniem granic
państwowych. Przemieszczając się z Martyniki na południe, mijamy po drodze następujące kraje (byłe kolonie
brytyjskie): Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny oraz Granadę. Wpływając i wypływając z wód terytorialnych
tych państw jesteśmy zobowiązani do dokonania odprawy granicznej. Część żeglarzy, czysto ze względów
praktycznych, czasowych (i również finansowych), traktuje ten obowiązek w swobodny sposób. I tak na przykład
żeglując z Martyniki na St. Lucia i kotwicząc na noc w zatoce Rodney Bay z zamiarem dalszego żeglowania na St.
Vincent, nie dopełnia obowiązku odprawy paszportowej i celnej. Podobnie żeglując od strony St. Vincent na
Martynikę i zatrzymując się na St. Lucia jedynie na noc (zwykle w Rodney Bay), aby rano zwrócić jacht na
Martynice, większość nie dokonuje odprawy na St. Lucia. Należy jednak pamiętać, iż w przypadku kontroli,
narażamy się na konsekwencje co najmniej finansowe. O tym, że kontrola istnieje przekonałem się w styczniu
2010 roku wpływając do zatoki Cumberland, gdzie w związku z brakiem odprawy, odesłano nas (dobrze, że nie
ukarano) do pobliskiej Wallilabou (obie zatoki na wyspie St. Vincent).
Aby dokonać odprawy granicznej, kierujemy się do następujących portów (czasami niewielkich) wejścia/wyjścia:
•
Martynika: marina Le Marin, zatoka Grande Anse d’Arlet
Z dziennika sternika – Małe Antyle - od Martyniki do Grenady
str. 4
•
•
•
•
St. Lucia: Rodney Bay marina, Marigot Bay, Sourfiere
St. Vincent: Walliabou (zwykle w godzinach 16-18), Kings Town
Grenadyny: Bequa (Port Elizabeth), Mustique (lotnisko), Canouan (lotnisko w godz. 16:00-18:00), Union
(Clifton - lotnisko)
Grenada: Carriacou (Hillsborough), wyspa Grenada (St. George’s w Grenada Yacht Club, Prickly Bay –
południowy kraniec wyspy)
Odprawa graniczna wiąże się z odręcznym wypełnieniem formularza celnego (ang. Clearance form), listy załogi i
dokonaniem opłaty. Spora ilość żeglarzy dokonujących odprawy celnej, jak również nieśpieszne działania służby
celnej, może spowodować zniecierpliwienie wśród oczekujących na odprawę. Sposobem na skrócenie pracy
skippera przy pracach związanych z odprawą graniczną jest wcześniejsze przygotowanie kilku kopii list załogi (imię
i nazwisko, numer paszportu, data i miejsce urodzenia, narodowość) i załączanie ich do formularzy celnych.
Niestety lista ta nie jest honorowana na francuskich wyspach, gdzie całość formularza wypełnia się na
komputerze. Zajmuje to zwykle więcej czasu niż napisanie ręczne (nietypowa klawiatura i oprogramowanie). Przy
krótkotrwałym postoju (nie dłuższym jak jeden dzień) istnieje zwykle możliwość dokonania odprawy wejścia i
wyjścia przy jednej wizycie.
Po wpłynięciu na wody St. Vincent pobierane są m.in. opłaty za: Yacht licence (zwany również jako Charter fee) –
kosztował nas 125EC na Mustique (otrzymamy dokument: Certificate of Compliance) i Cruise tax – kosztował nas
35EC/os. na Mustique (otrzymamy dokument Criuse Permit). Należy zwrócić uwagę na to, że wydawane są one
na okres 1 miesiąca. Jest to informacja ważna dla tych, którzy płynąc dalej na wody Grenady i wracając z
powrotem w przeciągu jednego miesiąca ponownie na wody St. Vincent, po raz kolejny dokonują tu (powinni
dokonać) formalności celno-paszportowych. W razie potrzeby, należy wtedy delikatnie zwrócić uwagę
urzędnikom, iż nasze Yacht licence i Cruise tax są jeszcze ważne, gdyż bez tego możemy zostać ponownie
obciążeni kosztami za nie. Jednakże, za każdym razem, gdy wpływamy na wody St. Vincent, będziemy
zobligowani do zapłaty Boarding fee (na Wallilabou i Mustique kosztowało 35EC za załogę). Trudno jest nadążyć
za tym ile i za co powinniśmy zapłacić. Nie jest jednak karalnym nietaktem, aby choćby dla wiedzy i porządku
zapytać o to, wyciągając kolejne EC z portfela. Podczas odprawy na wyspach francuskich opłaty nie są pobierane
- tu najważniejsza jest samodzielna rejestracja w systemie komputerowym.
Zdjęcie 1. Państwa Wysp Zawietrznych
Z dziennika sternika – Małe Antyle - od Martyniki do Grenady
str. 5