wstęp, autorzy, spis treści - Wojewódzki Inspektorat Ochrony

Transkrypt

wstęp, autorzy, spis treści - Wojewódzki Inspektorat Ochrony
W OJEWÓDZKI I N
S P EKT OR A T
OC
H R ON Y
ŚR
ODOWIS KA
W
KR
A KOWIE
RAPORT O STANIE ŚRODOWISK A
W WOJ EWÓ DZ TWIE M AŁ OPOL SK IM
W 2 0 0 2 ROK U
BIBLIOTEKA MON
ITOR IN G U
K r a k ó w 2003
ŚR
OD OW IS KA
©
WO J E WÓ D Z K I IN S P E K T O R A T
Wy d a n o z e ś r od k ó w :
O C H R O N Y
ŚR O D O WIS K A
W K R A K O WIE
Wo j e wó d z k i e g o F u n d u s z u O c h r o n y Ś r o d o wi s k a i G o s p o d a r k i Wo d n e j
w K r a k o wi e ,
Wo j e wó d z k i e g o I n s p e k t o r a t u O c h r o n y Ś r o d o wi s k a w K r a k o wi e
Praca wykonana pod kierunkiem
Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska
L e s z k a S e b e s ty
Redakcja WIOŚ
K r y s t y n a G o ł ę b i o w s k a , Ba r b a r a P a j ą k
Op r aco w an o n a p o ds t aw i e dz i ał al n o ś ci b adaw cz ej i ko n t r o l n ej
Wo j e w ó d z k i e g o In s p e k t o r a t u O c h r o n y Śr o d o w i s k a w K r a k o w i e
R o m a n Be r e ś
Mi r o s ł a w D z i e
D a riu s z K a p u s tk a , R
K
, G ra ż y n a C ie
rk o , E w a G o n
y s z a rd L is tw a
ry s ty n a S y n o
ś la , L ilia n a
d e k , A n n a G
n , D o ro ta Ł
w ie c , E u g e n
A u to r z y
C z a rn e c k
łó w k a , K
ę c z y c k a ,
iu s z Ż e la
a , Ba r b a
ry s ty n a
Ma r i a O
z o w s k i,
ra D ę b sk a
G o łę b io w
g a r , Ba r b a
D o ro ta Ż m
, K
sk
ra
u
in g a D u le m b a ,
a , Mo n i k a J a n i k ,
P a ją k , T e re s a R e c z e k ,
d a ;
Wo jew ó dz ki F u n du s z Och r o n y Śr o do w i s ka i G o s p o dar ki Wo dn ej w K r ako w i e:
K r z y s z t o f Bo l e k , Wi e s ł a w Bu r y
Op r aco w an i e g r af i cz n e
P a w e ł K ru s z e ln ic k i, T e re s a P ra js n a r
F o t o g r af i e
Mo n i k a T a t r z a ń s k a -D u d e k
IS BN : 83–7217–216–1
T E X T , u l . L u b el s k a 1 4 –1 8 , K r a k ó w , t el . 0 1 2 / 2 9 4 5 4 5 0
e-m a i l : t ex t @ t ex t . b c i . p l
D ru k :
Z s a t y s f a k c j ą p r a g n i e m y p r z e k a z a ć p a ń s t w u k o l e j n ą p o z y c j ę Bi b l i o t e k i Mo n i t o r i n g u
Śr o d o w i s k a „ Rap o r t o s t an i e ś r o do w i s ka w w o jew ó dz t w i e m ał o p o l s ki m w 2 0 0 2 r o ku ” .
Z a m ie s z c z a m y tu s z e re g in fo rm a c ji d o ty c z ą c y c h w s z y s tk ic h b a d a n y c h p rz e z n a s e le m e n tó w ś ro d o w is k a , a ta k ż e p o d s u m o w a n ie d z ia ła ln o ś c i in s p e k c y jn e j w o m a w ia n y m
o k re s ie .
In f o r m a c j e t e d o t y c z ą j a k o ś c i ś r o d o w i s k a w w o j e w ó d z t w i e m a ł o p o l s k i m , c h o c i a ż
je g o s ta n m u s i b y ć n ie w ą tp liw ie ro z w a ż a n y w s z e rs z y m k o n te k ś c ie .P o z m ia n a c h a d m i n i s t r a c y j n y c h w 1999 r o k u , o b s z a r w o j e w ó d z t w a p o d w z g l ę d e m z a g r o ż e ń e k o l o g ic z n y c h u m o w n ie p o d z ie lić m o ż n a n a d w ie c z ę ś c i, lin ią p rz e b ie g a ją c ą z p ó łn o c n e g o
w s c h o d u o d g ra n ic p o w ia tu p ro s z o w ic k ie g o i w ie lic k ie g o n a p o łu d n io w y z a c h ó d d o
g ra n ic y w o je w ó d z tw a z w o je w ó d z tw e m ś lą s k im i S ło w a c ją .P o w y ż e j te j lin ii z n a jd u ją
s i ę m .i n . t e r e n y s i l n i e z d e g r a d o w a n e e k o l o g i c z n i e w w y n i k u w i e l o l e t n i e j d z i a ł a l n o ś c i p r z e m y s ł o w e j , d u ż e z a k ł a d y p r z e m y s ło w e i k o p a ln ie , te re n y m ie js k ie i s iln ie z u rb a n iz o w a n e o d u ż y m z a g ę s z c z e n iu lu d n o ś c i, z e s to lic ą w o je w ó d z tw a –
z n a c z ą c y m w k ra ju o ś ro d k ie m g o s p o d a rc z y m –n a c z e le .T u k o n c e n tru je s ię d z ia ła ln o ś ć w ie lk o p rz e m y s ło w a re g io n u , k tó re j
w p ły w n a w s z y s tk ie e le m e n ty ś ro d o w is k a je s t n a d a l z n a c z ą c y .K o n tro le p rz e p ro w a d z a n e p rz e z s łu ż b y in s p e k c y jn e w z a k ła d a c h m o d e rn iz o w a n y c h c z y te ż n o w o p o w s ta ły c h , w ty m m a ją c y c h z n a c z e n ie w s k a li k ra ju , w y m a g a ją g łę b o k ie j,
s p e c j a l i s t y c z n e j w i e d z y f a c h o w e j p o d c z a s c z ę s t o w i e l o t y g o d n i o w y c h i n s p e k c j i p o j e d y n c z e j j e d n o s t k i . Is t o t n y w p ł y w n a t ą
c z e ś ć Ma ł o p o l s k i m a n a p ł y w z a n i e c z y s z c z e ń p o w i e t r z a z e Śl ą s k a . N a s z a n a j w i ę k s z a r z e k a Wi s ł a w p ł y w a n a t e r e n w o j e w ó d z tw a , ju ż ja k o n io s ą c a w o d y p o z a k la s o w e . P o n iż e j u m o w n e j lin ii, p o z a p rz e m y s łe m s k o n c e n tro w a n y m w w ię k s z y c h
o ś ro d k a c h m ie js k ic h (T a rn ó w , N o w y S ą c z , G o rlic e ), ro z c ią g a ją s ię te re n y s łu ż ą c e g łó w n ie tu ry s ty c e i re k re a c ji, z ro z p ro s z o n ą i o m n ie js z e j w ie lk o ś c i d z ia ła ln o ś c ią g o s p o d a rc z ą , z d y n a m ic z n ie w z ra s ta ją c ą s e z o n o w o lic z b ą p rz e b y w a ją c y c h ta m
o s ó b , z tra d y c ja m i ro ln ic z y m i i h o d o w la n y m i.
Z r ó ż n i c o w a n e z a d a n i a s t o j ą w i ę c t a k ż e p r z e d o r g a n a m i o c h r o n y ś r o d o w i s k a , w ś r ó d k t ó r y c h In s p e k c j a O c h r o n y Śr o d o w i s k a
je s t z n a c z ą c y m , a le n ie je d y n y m e le m e n te m .O d z a a n g a ż o w a n ia i w s p ó łp ra c y ty c h o rg a n ó w , a ta k ż e o d w s p ó łp ra c y z P o lic ją ,
S t r a ż ą P o ż a r n ą , D y r e k c j a m i P a r k ó w N a r o d o w y c h , In s p e k c j ą S a n i t a r n ą z a l e ż y s k u t e c z n o ś ć i s z y b k o ś ć o s i ą g n i ę c i a o c z e k i w a n y c h e k o lo g ic z n y c h e fe k tó w . Z w ła s z c z a g m in n e i p o w ia to w e s łu ż b y in s p e k c y jn e m o g ą z ra c ji d o b re j z n a jo m o ś c i te re n u
s k u t e c z n i e i s z y b k o l i k w i d o w a ć l o k a l n e z a g r o ż e n i a d l a ś r o d o w i s k a n a p o d l e g a j ą c y m i m a d m i n i s t r a c y j n i e o b s z a r z e . Ba r d z o
d u ż e z n a c z e n ie m a ją d e c y z je p o d e jm o w a n e p rz e z a d m in is tra c ję s a m o rz ą d o w ą , g d y ż p ra k ty k a w s k a z u je , ż e w ie le u c ią ż liw o ś c i
d la o to c z e n ia w y n ik a z d e c y z ji o u s y tu o w a n iu d z ia ła ln o ś c i g o s p o d a rc z e j m a ły c h p o d m io tó w w m ie js c a c h , g d z ie ja k a k o lw ie k
d z ia ła ln o ś ć s ta n o w i p o c z ą te k k o n flik tó w lu b z a g ro ż e ń d la ś ro d o w is k a .
Wo j e w ó d z t w o m a ł o p o l s k i e m a w s z e l k i e m o ż l i w o ś c i w y n i k a j ą c e z p o ł o ż e n i a , h i s t o r i i i u r o d y k r a j o b r a z u d o u t r w a l e n i a
s w e g o z n a c z e n ia n a m a p ie tu r y s ty c z n e j P o ls k i i E u r o p y .J a k o ś ć ś ro d o w is k a je s t d o te g o je d n y m z k o n ie c z n y c h w a ru n k ó w .
O b s e rw u je m y o d k ilk u la t n ie w ą tp liw y p o s tę p w c z y s to ś c i p o w ie trz a , w ó d p o w ie rz c h n io w y c h .N a ra s ta ją je d n a k n o w e ,
m n ie j d o k u c z liw e w c z e ś n ie j p ro b le m y z w ią z a n e z e m is ją h a ła s u , z a n ie c z y s z c z e n ia m i k o m u n ik a c y jn y m i o ra z g o s p o d a rk ą
o d p a d a m i, d o k tó ry c h ro z w ią z a n ia p o trz e b a z a ró w n o n a k ła d ó w fin a n s o w y c h , p rz e m y ś la n e j p o lity k i w z a k re s ie p la n o w a n ia
p rz e s trz e n n e g o , ja k i s a m o ś w ia d o m o ś c i e k o lo g ic z n e j m ie s z k a ń c ó w . P o s tę p o s ią g n ię ty d o ty c h c z a s d a je n a d z ie ję n a d a ls z ą
s y s te m a ty c z n ą p o p ra w ę w s z y s tk ic h m o n ito ro w a n y c h p rz e z n a s e le m e n tó w ś ro d o w is k a .J e d n o c z e ś n ie w ie m y , ja k w ie le je s z c z e p o z o s t a ł o d o z r o b i e n i a . Ma m y n a d z i e j ę , ż e n a s z „ Rap o r t ” d o s t a r c z y P a ń s t w u i n f o r m a c j i w s k a z u j ą c y c h k i e r u n k i
n a jp iln ie js z y c h d z ia ła ń i z w ię k s z y w ra ż liw o ś ć n a p ro b le m y w y s tę p u ją c e w o k ó ł, z w ła s z c z a w n a jb liż s z y m o to c z e n iu .
P o m y ś ln o ś ć w ie lu g m in , ic h e k o n o m ic z n e p o w o d z e n ie w n ie d a le k ie j p rz y s z ło ś c i, z a le ż y b o w ie m o d d e c y z ji c o d o p rz e d s ię w z ię ć w p ły w a ją c y c h n a ś ro d o w is k o w c h w ili o b e c n e j.
K o ń c z ą c , d z i ę k u j ę w s z y s t k i m , k t ó r z y p r z y c z y n i l i s i ę d o p o w s t a n i a t e g o o p r a c o w a n i a o r a z Wo j e w ó d z k i e m u F u n d u s z o w i
O c h r o n y Śr o d o w i s k a i G o s p o d a r k i Wo d n e j , k t ó r y w s p ó ł f i n a n s o w a ł j e g o w y d a n i e . P r o s z ę r ó w n i e ż o u w a g i d o t y c z ą c e z a m ie s z c z o n y c h m a te ria łó w , a b y k o le jn e w y d a n ia p rz y g o to w a n e z o s ta ły w s p o s ó b s a ty s fa k c jo n u ją c y , ja k n a js z e rs z e k rę g i
c z y t e l n i k ó w „ Rap o r t u ” .
M a ło p o ls k i
Wo j e w ó d z k i I n s p e k t o r Oc h r o n y Śr o d o w i s k a
L e s z e k S e b e s ta
SPIS TREŚCI
I
II
P R A WO O C H R O N Y ŚR O D O WIS K A - N O WE U R E G U L O WA N IA
.......................................................................
P O WIE T R Z E .................................................................................................................................................................
E m i s j a z a n i e c z y s z c z e ń p y ł o w o -g a z o w y c h ................................................................................................................
P o m i a r y e m i s j i z w i ą z k ó w t o k s y c z n y c h w s p a l i n a c h p o j a z d ó w s a m o c h o d o w y c h .....................................................
S t a n z a n i e c z y s z c z e n i a p o w i e t r z a ...............................................................................................................................
3.1 P y ł z a w i e s z o n y ..............................................................................................................................................
3.2 D w u t l e n e k s i a r k i ...........................................................................................................................................
3.3 D w u t l e n e k a z o t u ............................................................................................................................................
3.4 O z o n ..............................................................................................................................................................
3.5 T l e n e k w ę g l a .................................................................................................................................................
3.6 Be n z e n ...........................................................................................................................................................
3.7 O ł ó w ..............................................................................................................................................................
3.8 Z a n i e c z y s z c z e n i a s p e c y f i c z n e .......................................................................................................................
4. Bi e ż ą c a o c e n a j a k o ś c i p o w i e t r z a ...............................................................................................................................
5. O c e n a w s t ę p n a j a k o ś c i p o w i e t r z a ..............................................................................................................................
6. O p a d p y ł u k a d m u i o ł o w i u .........................................................................................................................................
7. Mo k r a d e p o z y c j a z a n i e c z y s z c z e ń ..............................................................................................................................
7.1. C h e m i z m d e p o z y c j i m o k r e j ..........................................................................................................................
7.2. D e p o z y c j a z a n i e c z y s z c z e ń z o p a d ó w ............................................................................................................
1.
2.
3.
7
11
11
16
17
20
22
23
25
25
25
25
26
28
31
33
34
36
40
III WO D Y ........................................................................................................................................................................... 47
1. G o s p o d a r k a w o d n o -ś c i e k o w a ....................................................................................................................................... 47
1.1. P o b ó r w o d y ................................................................................................................................................... 47
1.2. Ź r ó d ł a z a n i e c z y s z c z e ń w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h ........................................................................................... 48
2. Z a n i e c z y s z c z e n i e w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h p ł y n ą c y c h .................................................................................................. 56
2.1. S t a n z a n i e c z y s z c z e n i a r z e k ........................................................................................................................... 56
2.1.1. R z e k a Wi s ł a ........................................................................................................................................... 58
2.1.2. Z l e w n i a R z e k i Bi a ł e j P r z e m s z y ............................................................................................................. 60
2.1.3. R z e k a S o ł a ............................................................................................................................................. 62
2.1.4. R z e k a Ma c o c h a ( Wł o s i e n i c a ) ................................................................................................................ 62
2.1.5. P o t o k C h e c h ł o ....................................................................................................................................... 63
2.1.6. Z l e w n i a R z e k i S k a w y ............................................................................................................................ 63
2.1.7. P o t o k R e g u l k a ....................................................................................................................................... 67
2.1.8. Z l e w n i a R z e k i H a r b u t ó w k i - S k a w i n k i ................................................................................................. 67
2.1.9. Z l e w n i a R z e k i S a n k i .............................................................................................................................. 70
2.1.10. Z l e w n i a R z e k i R u d a w y ....................................................................................................................... 71
2.1.11. R z e k a Wi l g a ........................................................................................................................................ 74
2.1.12. R z e k a P r ą d n i k - Bi a ł u c h a .................................................................................................................... 74
2.1.13. R z e k a D ł u b n i a ..................................................................................................................................... 75
2.1.14. R z e k a S e r a f a ........................................................................................................................................ 77
2.1.15. P o t o k D r w i n k a ..................................................................................................................................... 77
2.1.16. Z l e w n i a R z e k i R a b y ............................................................................................................................ 77
2.1.17. Z l e w n i a R z e k i S z r e n i a w y .................................................................................................................... 83
2.1.18. R z e k a G r ó b k a ...................................................................................................................................... 84
2.1.19. R z e k a U s z w i c a .................................................................................................................................... 85
2.1.20. R z e k a N i d z i c a ...................................................................................................................................... 86
2.1.21. R z e k a K i s i e l i n a .................................................................................................................................... 86
2.1.22. Z l e w n i a R z e k i D u n a j c a ....................................................................................................................... 87
2.1.23. Z l e w n i a R z e k i P o p r a d u ....................................................................................................................... 93
2.1.24. R z e k a Ł o s o s i n a .................................................................................................................................... 94
2.1.25. Z l e w n i a R z e k i Bi a ł e j T a r n o w s k i e j ...................................................................................................... 94
2.1.26. Z l e w n i a R z e k i Br e ń ............................................................................................................................. 96
2.1.27. R z e k a R o p a .......................................................................................................................................... 98
2.1.28. R z e k a C z a r n a O r a w a ........................................................................................................................... 100
2.2. O c e n a w ó d w y k o r z y s t y w a n y c h d o z a o p a t r z e n i a l u d n o ś c i w w o d ę p r z e z n a c z o n ą d o s p o ż y c i a .................... 101
2.3. Mo n i t o r i n g g e o c h e m i c z n y o s a d ó w r z e c z n y c h .............................................................................................. 103
3. Z a n i e c z y s z c z e n i e w ó d z b i o r n i k ó w z a p o r o w y c h ...........................................................................................................
3.1. S t a n z a n i e c z y s z c z e n i a w ó d z b i o r n i k ó w z a p o r o w y c h u j m o w a n y c h d o c e l ó w p i t n y c h ..................................
3.1.1. Z b i o r n i k D o b c z y c k i ...............................................................................................................................
3.1.2. Z b i o r n i k G o ś c i b i a ..................................................................................................................................
3.1.3. Z b i o r n i k Z e s ł a w i c e N r 1 ( O d S t r o n y N o w e j H u t y ) ...............................................................................
3.2. S t a n z a n i e c z y s z c z e n i a z b i o r n i k ó w z a p o r o w y c h o f u n k c j i r e t e n c y j n o -p r z e c i w p o w o d z i o w o -r e k r e a c y j n e j ...
3.2.1. Z b i o r n i k C z o r s z t y ń s k i ............................................................................................................................
3.2.2. Z b i o r n i k R o ż n o w s k i ..............................................................................................................................
3.2.3. Z b i o r n i k C z c h o w s k i ...............................................................................................................................
3.2.4. Z b i o r n i k K l i m k ó w k a ..............................................................................................................................
4. O c e n a s t a n u z a n i e c z y s z c z e n i a w ó d p o w i e r z c h n i o w y c h ............................................................................................
5. Wo d y p o d z i e m n e .......................................................................................................................................................
5.1. Z a s o b y w ó d p o d z i e m n y c h .............................................................................................................................
5.2. C h a r a k t e r y s t y k a G ł ó w n y c h Z b i o r n i k ó w Wó d P o d z i e m n y c h ........................................................................
5.3. J a k o ś ć w ó d p o d z i e m n y c h ..............................................................................................................................
IV O D
1. P
2. O
3. S
V
1.
2.
3.
Y
p o
d y
o w
Z A N IE C Z
U ż y tk o w
Mo n i t o r
O c e n a z
VI H A
1. C
2. H
3. H
4.
P A D
o s tę
d p a
k ła d
........................................................................................................................................................................
w a n i e z o d p a d a m i p o w s t a j ą c y m i w w y n i k u p r o w a d z o n e j d z i a ł a l n o ś c i g o s p o d a r c z e j ..................................
k o m u n a l n e ....................................................................................................................................................
i s k a o d p a d ó w ................................................................................................................................................
Y S
a n
in g
a n i
Z C Z E N IE
ie g ru n tó w
c h e m iz m u
e c z y sz c z e n
G L E B .....................................................................................................................................
i z a g r o ż e n i a ............................................................................................................................
g l e b o r n y c h ............................................................................................................................
i a g l e b u ż y t k ó w r o l n y c h .........................................................................................................
Ł A S ..........................................................................................................................................................................
h a r a k t e r y s t y k a p r o w a d z o n y c h b a d a ń ......................................................................................................................
a ł a s p r z e m y s ł o w y i k o m u n a l n y ...............................................................................................................................
a ł a s k o m u n i k a c y j n y .................................................................................................................................................
3.1. Mo n i t o r i n g a k u s t y c z n y i p u n k t y s z c z e g ó l n e j u c i ą ż l i w o ś c i ...........................................................................
3.2. Ma p y a k u s t y c z n e ...........................................................................................................................................
H a ł a s l o t n i c z y .............................................................................................................................................................
106
106
106
110
110
111
111
112
112
113
114
123
123
124
127
133
134
139
140
145
146
148
150
155
155
158
159
160
161
164
VII P R O MIE N IO WA N IE M E L E K T R O MA G N E T Y C Z N E N IE J O N IZ U J Ą C E ................................................................ 165
VIII D Z IA Ł A L N
1. D z i a ł a l n o
1.1. K
1.2. R
1.3. D
2. D z i a ł a l n o
IX
O ŚĆ WO J E WÓ D Z K IE G O IN S P E K T O R A T U O C H R O N Y ŚR O D O WIS K A W K R A K O WIE ............
ś ć k o n t r o l n a .................................................................................................................................................
i e r u n k i d z i a ł a l n o ś c i k o n t r o l n e j ...................................................................................................................
e a l i z a c j a z a d a ń k o n t r o l n y c h ........................................................................................................................
z i a ł a n i a p o k o n t r o l n e ...................................................................................................................................
ś ć l a b o r a t o r y j n a ...........................................................................................................................................
D Z IA Ł A L N O ŚĆ WO J E WÓ D Z K IE G O F U N D U S Z U O C H R O N Y ŚR O D O WIS K A I G O S P O D A R K I WO D N E J
W K R A K O WIE .............................................................................................................................................................
1. R e a l i z a c j a p l a n u F u n d u s z u .........................................................................................................................................
2. O c e n a e k o l o g i c z n o -t e c h n o l o g i c z n a z a d a ń .................................................................................................................
3. P l a n y F u n d u s z u n a r o k 2003 ......................................................................................................................................
169
169
169
169
175
177
181
181
184
190