2 BEZPIECZEŃSTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH Z

BEZPIECZEŃSTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
Z ELEMENTAMI TAKTYKI I TECHNIK INTERWENCJI
Forma przedmiotu:
warsztaty
Cel zajęć :
Zajęcia mają na celu naukę umiejętności obronny w sytuacjach
bezpośredniego
zagrożenia
życia,
stosowania
środków
przymusu
bezpośredniego oraz posługiwania się bronią palną z uwzględnieniem zasad i
procedur ich stosowania z elementami taktyki interwencji.
Wstępny program zajęć:
1.
dla specjalności negocjator służb mundurowych
1. Zachowanie się i postępowanie w stosunku do osoby (osób) agresywnej
(wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje)
2. Postępowanie w sytuacji zamachu terrorystycznego - sytuacja zakładnicza.
(wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje)
3. Postępowanie w przypadku rozboju i wymuszenia rozbójniczego.(wykład,
pokaz, ćwiczenia, symulacje)
4. Postępowanie z "niebezpieczną przesyłką". ( wykład, prezentacja)
5. Procedury postępowania w przypadku pożaru, zagrożenia bombowego,
katastrofy.
6. Pierwsza pomoc ofiarom sytuacji kryzysowych, (wykład, prezentacja,
ćwiczenia)
7. Kierowanie działaniami po zaistnieniu sytuacji kryzysowych do czasu
przybycia policji lub służb ratowniczych. (pierwsza pomoc ofiarom,
zabezpieczenie miejsca zdarzenia, powiadamianie służb ratowniczych, wykład,
ćwiczenia, symulacje,)
1.
dla specjalności : interwent kryzysowy
1. Zachowanie się i postępowanie w stosunku do osoby (osób) agresywnej
(wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje)
2. Postępowanie w sytuacji zamachu terrorystycznego - sytuacja zakładnicza.
(wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje)
3. Postępowanie w przypadku rozboju i wymuszenia rozbójniczego.(wykład,
pokaz, ćwiczenia, symulacje)
4. Postępowanie z "niebezpieczną przesyłką". ( wykład, prezentacja)
5. Procedury postępowania w przypadku pożaru, zagrożenia bombowego,
katastrofy.
2
6. Pierwsza pomoc ofiarom sytuacji kryzysowych, (wykład,prezentacja,
ćwiczenia, można też pierwszą pomoc wpleść w symulacje różnych sytuacji
kryzysowych)
7. Kierowanie działaniami po zaistnieniu sytuacji kryzysowych do czasu
przybycia policji lub służb ratowniczych. (pierwsza pomoc ofiarom,
zabezpieczenie miejsca zdarzenia, powiadamianie służb ratowniczych, wykład,
ćwiczenia, symulacje,)
Bibliografia :
1. Dobrzyjałowski J., /Samoobrona i techniki interwencyjne/. Legionowo 1994
2. Dobrzyjałowski J., /Mała encyklopedia samoobrony/. Legionowo 2001.
3. Dobrzyjałowski J., /Pałka typu Tonfa przewodnik metodyczno - szkoleniowy
dla służb mundurowych/. Wyd. "Raster", 2002.
4. Dobrzyjałowski J., Machulski J., Rudnicki A., /Pałka typu Tonfa techniki
użytkowe/. Legionowo 1999.
5. Demura F., "/Tonfa/"., Wyd. Budo - Sport. Warszawa 1994.
6. Pawluk J., /Wybrane zagadnienia teorii treningu sportów walki/ Warszawa
1973.
7. Kondratowicz K., /Ju-jitsu - sztuka walki obronnej/. Warszawa 1991.
8. Jałoszyński K. /Współczesny wymiar antyterroryzmu/. Wyd. TRIO
Collegium Civitas. Warszawa 2008.
Rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych
Formuła przedmiotu :
ćwiczenia
Założenia i cele przedmiotu :
Tematyka zajęć
Kompetencje społeczne a możliwość kontroli przebiegu konfliktów.
Czynnki regulujace zachowanie ludzi: a)czynniki społeczne procesy
grupowe, normy, teorie sprawiedliwości
Zaufanie w relacjach interpersonalnych.
Reputacja spoleczne.
Zasady sprawiedliwości: teorie sprawiedliwości, sprawiedliwość
dystrybutywna i retrybutywna, wiara w
sprawiedliwy swiat.
Zasady społecznej wymiany dóbr.
Kłamstwo ( teoria interpersonalnego oszustwa D.Bullera i J. Burgoon J.,
motywy
1.
3
i symptomy kłamstwa, rodzaje kłamstw, ograniczenia swobody
kłamania, model oszustwa).
Przyczyny zaburzeń w porozumiewaniu się – aspekt relacyjny, teoria
analizy transakcyjnej
E. Berne‟a, podejście F. Schulza von Thuna)..
Typy konfliktów.
Dynamika konfliktów ( teorie S. Colemana, D.R. Petersona, K.
Thomasa, L.R.Pondy‟ego).
Sposoby zachowania się w sytuacji konfliktowej: bezczynność,
unikanie,
uleganie, kompromis, rywalizacja ,współpraca.
Podmiotowe utrudnienia rozwiązywania konfliktów :
- zakłócenia percepcyjne dotyczące przyczyny konfliktu,
- stronniczość i egocentryzm, podwójne normy,
- zniekształcenie obrazu siebie i innych,
- sztywność poglądów, spłaszczenie obrazu problemu,
- negatywne emocja i zachowania agresywne,
- wysuwanie osobistych zarzutów wobec oponenta,
- zrzucanie odpowiedzialności za powstanie konfliktu i jego
rozwiązanie na partnera.
Sytuacyjne utrudnienia w osiąganiu porozumienia:
- presja czasu,
- utrudniona komunikacja,
- różnice w pozycjach partnerów,
- działanie pod presją własnej grupy,
- obecność publiczności ( świadków ),
- zaangażowanie w konflikt trzeciej strony.
Typ konfliktu a sposoby jego rozwiązywania.
Style rozwiązywania konfliktow.
Style negocjowania.
Czynniki sprzyjające rozwiązywaniu konfliktów – podobieństwo stron,
współzależność w realizacji celu, otwarte i jednoznaczne
porozumiewanie się.
Specyfika konfliktow rozgrywających się w organizacjach.
Rola kierownika w rozwiązywaniu konfliktów.
Eskalacja konfliktu.
Pozytywne i negatywne konsekwencje konfliktów.
Cele i efekty kształcenia:
Rozszerzenie wiedzy o przyczynach konfliktów .
Umiejętność rozpoznawania typów konfliktów.
Wiedza o sposobach rozwiązywania konfliktów interpersonalnych.
Umiejętność analizy sytuacji konfliktowej .
Umiejętność dostosowania sposobu rozwiązywania konfliktów do typu
sytuacji konfliktowej.
Poznanie zasad prowadzenia negocjacji.
2.
4
Ćwiczenie umiejętności negocjowania poprzez uczestnictwo w grach
symulacyjnych.
Zapoznanie z technikami manipulacyjnymi stosowanymi w relacjach
interpersonalnych.
Diagnoza własnych preferencji dotyczących sposobu prowadzenia
rozmów negocjacyjnych.
Poznanie i zrozumienie procesu komunikacji interpersonalnej oraz
kształtowanie umiejętności porozumiewania
się, ze szczególnym uwzględniem wypowiedzi przez publicznościa
(referaty, odpowiedzi ustne, udział w
dyskusji, prezentacje). Świadomość możliwości zastosowania w praktyce
wiedzy dotyczącej teorii komunikacji:
Zrozumienie wagi czynnikow kontrolujących przebieg komunikacji.
Poznanie sposobu dostosowania się do rozmówcy.
Świadomość znaczenia etyki w prowadzeniu negocjacji.
Uwagi o realizacji
Metody dydaktyczne: podająca, praca w zespołach, indywidualna praca
studentów – przygotowanie
prezentacji, gry symulacyjne, dyskusja.
Środki dydaktyczne: rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, kwestionariusze
3.
5
Literatura podstawowa:
Argyle, M. (1999). Psychologia stosunków międzyludzkich.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Balawajder, K. (1998).Konflikt, komunikacja, negocjacje. Katowice:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Cialdini ,R.,(1994). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka.
Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
Deutsch,M. Coleman,P.T.,(2005). Rozwiązywanie konfliktów.Kraków:
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Ekman P., Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce,
małżeństwie, Warszawa 1997, PWN
Hogan K., Psychologia perswazji. Strategie i techniki wywierania wpływu
na ludzi. Warszawa 2001, Wydawnictwo
Santorski &Co
Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy.Warszawa 2003, PWN
4.
Literatura uzupełniająca:
Brock, T.C., Greek, M.C. ( 2007 ). Perswazja: perspektywa
psychologiczna. Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Kraków.
Davis, M.H. (1999). Empatia: o umiejętności współodczuwania.
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Detz, J. (2002). Sztuka przemawiania. Nie co mówić, ale jak mówić.
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
Gdańsk.
Nierenberg, G.J. (1997). Sztuka negocjacji. Wyd. Studia Emie,
Warszawa.
Pilch, I. (2008). Osobowość makiawelisty i jego relacje z ludźmi.
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Schulz von Thun, F. (2001). Sztuka rozmawiania. Wydawnictwo WAM,
Kraków.
Serafińska-Klecyk, K., Szmajke, A. (2005). Inklinacje makiawelistyczne a
umiejętność odczytywania kłamstwa w
komunikowaniu się. W.: red. Klebanik, J. (2005). Psychologiczne
konteksty komunikacji. Wrocławskie
Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
5.
6
Różnice międzykulturowe z wykorzystaniem elementów
języka serbskiego, chorwackiego i bośniackiego, arabskiego lub
rosyjskiego – wybrane zagadnienia (przedmiot do wyboru)
Forma:
Ćwiczenia
Założenia i cele przedmiotu :
Celem przedmiotu jest zaznajomienie się z podstawowymi elementami korpusu
leksykalnego i gramatycznego języka serbskiego i bośniackiego, arabskiego oraz
rosyjskiego
aby umożliwić podstawowe porozumienie się w sytuacjach
kryzysowych. Istotą zajęć będzie
także zapoznanie słuchaczy z kulturą oraz
współczesną sytuacją społeczno – polityczną panującą
w
przedmiotowych krajach.
Programy zajęć :
Język serbski, chorwacki i bośniacki :
1. Politologiczne aspekty Bałkanów: enklawa, getoizacja, segregacja tożsamości,
dezintegracja
2. Bałkany jako region kulturowo –etniczno – językowy
3. Zróżnicowanie etniczne i religijne Bałkanów
4. mniejszości narodowe / etniczne Bałkanów
5. Sytuacja społeczno-polityczna i formalnoprawna mniejszości narodowych/
etnicznych
w krajach bałkańskich
6. Spory i konflikty na Bałkanach
7. Problem rozliczenia z przeszłością a przyszłość Bałkanów
8. Alfabet łaciński i cyrylicki - jeden z wyznaczników przynależności narodowej
9. Podstawowe teksty stosowane w codziennej komunikacji
10. Podstawowe dialogi stosowane w codziennej komunikacji
11. Elementarny korpus leksykalny
12. Podstawy struktury gramatycznej
Bibliografia :
Gołembski F. ,Stosunki kulturalne na Bałkanach ,Warszawa 2001
Religijna mozaika Bałkanów, red. M. Walczak-Mikołajczakowa, Gniezno 2008
Walkiewicz, Jugosławia. Państwa akcesyjne, Warszawa 2009
Narodowy i ponadnarodowy model kultury. Europa Środkowa i Półwysep Bałkański ,
red. B. Zieliński, Poznań 2002
7
Krukowska M., Govorite li srpskohrvatski? Zwięzły kurs języka serbskiegochorwackiego , Warszawa 1985 ( wybrane zagadnienia dotyczące języka serbskiego )
Język arabski :
1. Zróżnicowanie terytorialno świata arabskiego, sytuacja społeczno – polityczna. Spory
i konflikty w świecie arabskim. Mniejszości religijne i etniczne.
2. Podstawowe wiadomości o islamie – dogmaty, etyka, system prawny. Islam
a chrześcijaństwo.
3. Tradycje islamu – święta, meczet, obrzędy związane z cyklem życia.
4. Islam we współczesnym świecie arabskim. Islam a państwo, islam a demokracja. .
5. Odłamy wewnątrz islamu. Nurty i ruchy we współczesnym dyskursie
muzułmańskim. Fundamentalizm i ekstremizm muzułmański.
6. Islam w Europie
7. Świat arabski – kultura, tradycje, zwyczaje, system wartości, ycie codzienne.
Niewerbalne sposoby zachowania.
8. Sytuacja językowa w świecie arabskim. Dyglosja.
9. Alfabet arabski
10. Podstawowe teksty stosowane w sytuacjach kryzysowych.
11. Podstawowe dialogi stosowane w sytuacjach kryzysowych.
12. Elementarny korpus leksykalny.
13. Podstawy struktury gramatycznej.
Bibliografia:
1. Danecki J. Podstawowe wiadomości o islamie, Warszawa 2008
2. Abbas A., G. Yacoub Język arabski dla Polaków, Warszawa 2007
Język rosyjski :
1.
Prawosławie a katolicyzm. Podstawowe różnice doktrynalne, teologiczne i
obrzędowe.
Prawosławna doktryna dogmatyczna. Obrzędy cyklu życia – sakramenty.
Świątynia prawosławna. Nabożeństwa Kościoła prawosławnego. Święta stałe i ruchome.
8
Podstawy komunikacji społecznej
Formuła przedmiotu
Wykład i ćwiczenia
Założenia i cele przedmiotu
Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie
komunikacyjne. Zdobycie wiedzy
teorii wyjaśniających zjawiska
o procesualnym charakterze komunikacji i
sposobach jej analizowania. Zapoznanie z modelami komunikowania.
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji
Pojecie komunikacji. Poziomy komunikacyjne. Cechy komunikowania.
Charakterystyka wybranych modeli komunikacyjnych. Podejście obiektywne i
interpretacyjne do teorii komunikacji. Teoria symbolicznej konwergencji.
Tradycja socjopsychologiczna (komunikacja jako wpływ interpersonalny).
Tradycja cybernetyczna, model Shannona i Weavera (komunikacja jako
przepływ informacji). Tradycja retoryczna. (Komunikacja jako kunsztowny
przemawianie pubiczne).Tradycja semiotyczna (komunikacja jako proces
dzielenia się, znaczeniem poprzez znaki). Tradycja socjokulturowa
(Komunikacja jako tworzenie i odgrywanie rzeczywistości społecznej).
Tradycja krytyczna (Komunikacja jako refleksyjne wyzwanie rzucone
niesprawiedliwemu dyskursowi). Tradycja fenomenologiczna (komunikacja
jako doświadczenie siebie i innych poprzez dialog). Problemy komunikacji
interpersonalnej. Teoria łącząca język z percepcją i myśleniem.
Skoordynowanie gospodarowanie znaczeniem. Teoria niespełnionych
oczekiwań. Interpersonalna dynamika fałszu w kontaktach twarzą w twarz.
Teoria penetracji społecznej. Teoria redukowania niepewności. Model
Jakobsona.
Literatura
Czarnawska M. 2003: Podstawy negocjacji i komunikacji. Pułtusk: Wyższa
Szkoła
Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.
Dobek-Ostrowska B.: Podstawy komunikowania społecznego.
Fiske J., 1999: Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Wrocław 1999,
Forgas J., Kipling W., Ladd W., 2005. Umysł Społeczny. Gdańsk. Gdańskie
Wydawnictwa
Psychologiczne.
Głodowski W., 1994: Komunikowanie interpersonalne. Warszawa.
Goban-Klas T., 1999: Media i komunikowanie masowe. Warszawa-Kraków.
9
Griffin E., 2003: Podstawy komunikacji społecznej. Przekł. O. i W. Kubińscy, M.
Kacmajor. Gdańsk.
Kluszczyński Ryszard W., 2002: Społeczeństwo informacyjne, cyberkultura,
sztuka
multimediów, Kraków: „Rabid”.
Kossowska M., Śmieja M., Śpiewak S. (red.), 2005: Społeczne ścieżki poznania.
Gdańsk:
Gdańskie Wydawnictwa Psychologiczne.
Masterbroek, Willem. 2000: Negocjowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
McKay M., 2007: Sztuka skutecznego porozumiewania się. Gdańsk : Gdańskie
Wydawnictwo
Psychologiczne.
Morreale S., Spitzer B., Barge J. Kevin, 2007: Komunikacja między ludźmi:
motywacja,
wiedza i umiejętności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nęcki Z., 2000: Komunikacja międzyludzka. Kraków.
Stewart, John (red.). 2005. Mosty zamiast murów : podręcznik komunikacji
interpersonalnej.
Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.
Thompson P.1998: Sposoby komunikacji interpersonalnej. Poznań: Zysk i S-ka.
Tokarz, Marek. 2006. Argumentacja, perswazja, manipulacja. Gdańsk : Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
REGULACJE PRAWNE NEGOCJOWANIA KRYZYSOWEGO
Formuła przedmiotu :
Wykłady
Cel zajęć :
Celem zajęć będzie przedstawienie regulacji prawnych związanych z
reagowaniem
kryzysowym.
Słuchacze
poznają
na
zajęciach
zarówno
podstawowe terminy, jak i przepisy odnoszące się do sytuacji kryzysowych i
negocjacji.
Efektem zajęć powinna być umiejętność wskazania przez
uczestników legalnych granic policyjnych interwencji z poszanowaniem praw
człowieka. Wiedza ta wspierać powinna działania przyszłych
(lub obecnych)
negocjatorów oraz tych wszystkich, którzy mają do czynienia z interwencjami
kryzysowymi.
10
Wstępny program zajęć :
1.
Sytuacje kryzysowe – definicje normatywne
2.
Planowanie i organizacja działań Policji (i innych służb) w warunkach
sytuacji kryzysowych.
3.
Formy i metody wykonywania negocjacji :
2.
podmioty właściwe do realizacji tych zadań
3.
tryb i sposób przeprowadzenia negocjacji.
Bibliografia:
1. Babiński A. (oprac.), wybór aktów normatywnych z zakresu prawa
policyjnego, Szczytno 2008
2. Bury J., Porywacze, zakładnicy, negocjatorzy. Operacje policyjne,
Problemy współczesnej kryminalistyki, t. 4
3. Częścik R., Łagoda K., Vedemecum interwencji policyjnych. Interwencje
od A do Z, Szczytno 2007
4. Fischer W., Walter M., Negocjacyjne rozwiązywanie konfliktów, swoboda
działania samoakceptacja policji, Przegląd Policyjny 1992 nr 1
5. Kowalczyk A., Mediacje i negocjacje jako metoda rozwiązywania
konfliktów: refleksje przyszłego administratywisty lub prawnika, Edukacja
Prawnicza 2005 nr 5
6. Stadniczeńko S.L. (red.), Prawno-psychologicne uwarunkowania mediacji
i negocjacji, Opole 2006
7. Wojtuszek T., Planowanie i organizacja działań Policji w warunkach
sytuacji kryzysowych [w:] Policja w systemie bezpieczeństwa państwa.
Materiały z konferencji legionowo 15-16 V 2003 r., Warszawa 2003
11
PRAWA CZŁOWIEKA W SYTUACJACH
SZCZEGÓLNYCH ZAGROŻEŃ
Formuła przedmiotu
konwersatorium
Cel przedmiotu:
Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie praw człowieka, ich cech i
rodzajów. Omówienie systemów ochrony i standardów przestrzegania. Poznanie
współczesnych problemów (takich jak np. prawa człowieka a terroryzm),
warunków ograniczania i testu zgodności działań podejmowanych przez
funkcjonariuszy porządku prawnego.
Treści merytoryczne oraz sposób realizacji
Co to są prawa człowieka? Źródła ideowe, źródła prawne.
Cechy praw człowieka. Rodzaje praw człowieka.
Systemy Ochrony Praw człowieka.
Międzynarodowe systemy ochrony praw człowieka
(ONZ, OBWE, Rada Europy, Unia Europejska)
Prawa człowieka chronione w Konstytucji RP
Organy i procedury ochrony praw człowieka w prawie wewnętrznym (Sądy,
Trybunał Konstytucyjny, Rzecznik Praw Obywatelskich)
Prawa i wolności człowieka:
(zakres znaczeniowy, ograniczenia ,standardy i orzecznictwo ETPCz)
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
prawo do życia
zakaz tortur, nieludzkiego bądź poniżającego traktowania lub karania
prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego
prawo do rzetelnego procesu sądowego
prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
wolność zrzeszania się i zgromadzenia
prawa cudzoziemca i uchodźcy
12
11.
12.
prawa więźnia i osób zatrzymanych
prawa ofiary przemocy
Znajomość praw i wolności człowieka oraz zrozumienie ich znaczenia
i roli w demokratycznym państwie prawnym dla funkcjonariuszy porządku
prawnego.
Kwestia ochrony prawnej funkcjonariusza porządku prawnego.
Literatura
1.
Hołda Joanna, Hołda Zbigniew, Ostrowska Dorota, Rybczyńska Julita
Agnieszka, „Prawa człowieka. Zarys wykładu” Zakamycze 2004.
2.
„Prawa i wolności człowieka” red. Andrzej Rzepiński, Centralny Ośrodek
Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 1993.
3.
„Prawa Człowieka a Policja. Wybór dokumentów Rady Europy i ONZ” red.
Andrzej Rzepiński, Centrum Szkolenia Policji, Legionowo 1992.
4.
Beckley Alan, Zacny Monika, Filipek Paweł „Prawa człowieka. Poradnik
dla policjantów” Ośrodek Praw Człowieka Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków 2002.
5.
Nowicki Marek Antoni, Kamienie milowe. „Orzecznictwo Europejskiego
Trybunału Praw Człowieka” Centrum Europejskie Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa 1996.
6.
Cybulski Sławomir „Policjanci i ich klienci. Prawo w działaniu. Raport z
monitoringu” Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2001.
7.
„Szkoła Praw Człowieka. Teksty wykładów” Zeszyt 1- 5 , Helsińską
Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 1998.
NEGOCJACJE POLICYJNE I KRYZYSOWE
NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ
Formuła przedmiotu:
konwersatorium
Założenie i cele przedmiotu
13
1.
2.
3.
4.
Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie negocjacji kryzysowych i
policyjnych, którą winna posiąść każda osoba planująca karierę lub
pracująca w instytucjach zajmujących się zagadnieniami bezpieczeństwa i
porządku publicznego, rozwiązywaniem konfliktów, interwencją kryzysową
itp.
Zdobycie wiedzy jak postępować w przypadku wzięcia i przetrzymywania
zakładników, zapowiedź popełnienia samobójstwa, groźby użycia przez
sprawcę broni, niebezpiecznego narzędzia lub materiału w stosunku do
osób lub mienia.
Uświadomienie, że nadrzędnym celem jest ochrona życia i zdrowia
wszystkich uczestników sytuacji kryzysowych.
Poznanie nowych trendów negocjacji kryzysowych i policyjnych na arenie
międzynarodowej
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Przedstawienie historii i początków negocjacji policyjnych. Omówienia
możliwych sytuacji kryzysowych, które mogą zostać rozwiązane w drodze
komunikacji i negocjacji. Strategie negocjacji policyjnych w kraju i na
arenie międzynarodowej. Przegląd kategorii osób stwarzających
zagrożenie dla siebie i innych (sprawców incydentów kryzysowych)
Omówienie głównych zasad prowadzenia negocjacji policyjnych oraz
sposoby i fazy ich prowadzenia, zasad zachowania się w przypadku
znalezienia się w sytuacji zakładniczej. Omówione pojęcia "syndromu
sztokholmskiego oraz jego wpływu na prowadzenie negocjacji
Przedstawienie inicjatywy policji holenderskiej, której celem jest
wypracowania jednolitych taktyk działania i szkolenia negocjatorów Unii
Europejskiej oraz utworzenia bazy danych zawierającej informacje
niezbędne do prowadzenia rozmów ze sprawcami sytuacji kryzysowych.
Omówienie profesjonalnych systemów negocjacji policyjnych, które
wymogły tragiczne wydarzenia podczas Olimpiady w Monachium w 1972
r. Omówienie przypadków braków przygotowania do bezpiecznego
rozwiązywania sytuacji związanych z zagrożeniem życia i zdrowia
obywateli w innych krajach na świecie.
Przedstawienie zdań negocjatorów Biura Operacji Antyterrorystycznych
KGP biorących udział w realizacjach poziomie krajowym, jak i
międzynarodowym. Omówienie nowych trendów szkoleń negocjatorów
policyjnych i innych służb negocjatorów kraju przez negocjatorów FBI,
których celem szkoleń kształcenie umiejętności, poszerzanie wiedzy oraz
wymiana doświadczeń na arenie międzynarodowej.
Omówienie sytuacji kryzysowej sytuacji gdy będzie zagrożenie
bezpieczeństwa publicznego lub niebezpieczne zakłócenie porządku
publicznego
zaistniałe
zwłaszcza
w
wyniku
sprowadzenia:
niebezpieczeństwa powszechnego dla życia, zdrowia lub wolności
obywateli, bezpośredniego zagrożenia dla mienia w znacznych
14
7.
8.
9.
rozmiarach, zagrożenia atakiem terrorystycznym, zakłócenia porządku
publicznego spowodowane protestami społecznymi, rozruchami
antyglobalistycznymi, agresywnym zachowaniem się kibiców drużyn
piłkarskich (kwestia nadchodzącego w Polsce EURO 2012)
Omówienie współpracy policyjno - wojskowej i współpracy cywilnowojskowej na arenie międzynarodowej w ramach struktur europejskich i
NATO, w zakresie przeciwdziałania sytuacjom kryzysowym.
Omówienie policyjnych przepisów w sprawie negocjacji w sytuacji
kryzysowej i pracy oraz składu zespołu negocjacyjnego.
Przedstawienie zadni: Polska jako jeden z trzech krajów odpowiedzialnych
za wypracowanie jednolitych rozwiązań negocjacyjnych negocjatorów
policyjnych Unii Europejskiej, którzy prezentują krajowe systemy
negocjacji, opisują zdarzenia, w których brali udział, oraz systemy
szkolenia negocjatorów policyjnych na arenie międzynarodowej.
Omówienie znaczenie różnic kulturowych, mentalnych oraz sposoby
funkcjonowania różnych grup narodowościowych i etnicznych.
Literatura:
1. Bielska T. „Zachowanie policjanta na miejscu przypadku z
zakładnikami lub manifestacją próby samobójczej” red. Grażyna
Kędzierska, wyd. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie,
Szczytno 2001.
2. Greenstone J.L., Leviton S.C. Interwencja kryzysowa. Gdańsk: GWP,
2004;.
3. Acerman R.J. Pickering S.E. –Zanim będzie za późno Gdańsk 2003;
4. Dawson R. (1999) Sekrety udanych negocjacji.
5. Hołyst B., Stanaszek M., Bińczycka-Anholcer M. (red.) Samobójstwo
Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej , Warszawa, 2002.
6. Greenstone james (2004) Interwencja kryzysowa.
7. Wąsowicz-Kiryło (2000) Kultura negocjacyjna w kontekście integracji z
Unią Europejską.
8. Hogan, K. (2001) Psychologia perswazji. Strategie i techniki
wywierania wpływu na ludzi.
9. U.Degenanim- Sztuka nawiązania pierwszego kontaktu, Gdańsk 2004;
10. James R. K., Gilliland B. E. “Strategie interwencji kryzysowej – pomoc
psychologiczna poprzedzająca terapię” wyd. Wydawnictwo Edukacyjne
PARPA, Warszawa 2005;
11. Hatcher Ch., Mohandie K., Turner J., Gelles M. G. „The Role of the
Psychologist in Crisis/Hostage Negotiation” Behavioral Science and
the Law,1998;
15
KOMUNIKACJA NIEWERBALNA
Formuła przedmiotu :
warsztaty
Cel zajęć :
Zajęcia mają za zadanie rozwinąć umiejętności świadomego odbioru
komunikatów niewerbalnych a także przygotować słuchacza do aktywnego i
bezpiecznego uczestniczenia
w procesie komunikacji w realnych
sytuacjach, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji kryzysowych.
Wstępny program zajęć :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Natura komunikacji niewerbalnej
Ekspresja twarzy
Zachowania wzrokowe
Komunikacja ciałem
Komunikacja proksemiczna
Natura dotyku
Komunikacyjne funkcje wyglądu fizycznego
Sygnały niewerbalne w percepcji interpersonalnej.
Międzynarodowe podobieństwa i różnice w komunikacji niewerbalnej
Bibliografia :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Leathers D., Komunikacja niewerbalna, PWN, Warszawa 2007
Załazińska A., Niewerbalna struktura dialogu. W poszukiwaniu polskich
wzorców narracyjnych i interakcyjnych zachowań komunikacyjnych,
Kraków 2007
Wierzbicka A., Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie,
Warszawa 1999
Bobrowski I., Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków , 1998
Hall E. Bezgłośny język, PIW Warszawa 1987
Collett P. Księga znaków : jak poprzez ciało wyrażamy swoje myśli i
uczucia, Warszawa 2004.
Sikorski W., Gesty zamiast słów : psychologia i trening komunikacji
niewerbalnej, Kraków 2005.
Cieślak R., Retoryka ciała w dyskursie publicznym ,Toruń 2008.
16
9.
10.
11.
Tease A. Mowa ciała : jak odczytywać myśli innych ludzi z ich gestów,
Kielce 2001
Ewa Czerwińska, Twarzą w twarz : komunikacja w kontaktach osobistych,
Warszawa 2006.
Wołowik W., Język ciała : pomoc dla pracowników organów ochrony,
prawa i porządku, Kraków, 1998.
ROLA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
W ZARZĄDZANIU SYTUACJĄ KRYZYSOWĄ
Formuła przedmiotu :
Konwersatorium
Cel zajęć :
1. Zapoznanie z systemem działania podmiotów pozapolicyjnych
odpowiedzialnych za monitorowanie i przejmowanie kontroli nad sytuacją
kryzysową w której swoje zadania realizuje negocjator.
2. Poznanie możliwości wsparcia działań negocjatora przez organy administracji
publicznej
i służby w sytuacjach kryzysowych.
3. Zdobyta wiedza pozwoli efektywnie wykorzystać uprawnienia i zasoby
podmiotów wyszczególnionych w siatce bezpieczeństwa do skutecznego
zabezpieczenia działań negocjatora na miejscu zdarzenia i poza nim.
Wstępny program zajęć :
1.
Pojecie i istota kryzysu.
- kryzys psychologiczny
- kryzys społeczny
- źródła kryzysów
- klasyfikacja zagrożeń
- poziom ryzyka podstawą systemu zarządzania kryzysowego
Zadania i zasady funkcjonowania organów administracji publicznej w
dziedzinie zarządzania kryzysowego.
- Pojecie zarządzania kryzysowego,
- Sytuacja kryzysowa,
- Planowanie cywilne,
- Rządowe Centrum Bezpieczeństwa oraz wojewódzkie, powiatowe i
gminne Centa Zarządzania Kryzysowego,
- Zadania i obowiązki organów administracji publicznej i Zespołów
2.
17
Zarządzania Kryzysowego na poziomie ministerialnym, wojewódzkim,
powiatowym, gminnym w sprawach zarządzania kryzysowego,
Plan Zarządzania Kryzysowego.
a ) realizacja przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowych:
- zadania w zakresie monitorowania zagrożeń,
- tryb uruchamiania niezbędnych sił i środków,
- procedury reagowania kryzysowego, określające sposób postępowania
w sytuacjach kryzysowych,
3.
- zasady współdziałania na szczeblach organów administracji publicznej.
b) załączniki funkcjonalne PZK określające:
- organizację łączności,
- izolację terenu,
- bezpieczeństwo i porządek publiczny,
- zasady informowania ludności,
- organizację ewakuacji z obszarów zagrożonych,
organizację ratownictwa, opieki medycznej, pomocy społecznej i
pomocy psychologicznej,
Bibliografia










Gołębiewski J. Podręcznik menadżera programów kryzysowych, Kraków
2003.
Kosowski G. Programowanie działań na wypadek zaistnienia sytuacji
kryzysowych, Kraków 2006.
Osierda A., Bernard W. praca zbiorowa, Współpraca służb porządkowych
z administracją rządową i samorządową, Bielsko-Biała 2008.
Jaroszyński K. Policja w walce i przeciwdziałaniu terroryzmowi,
BielskoBiała 2009.
Materiały konferencyjne. Akty terroru a infrastruktura krytyczna. CS PSP
Częstochowa 2008.
Bellona. Encyklopedia terroryzmu. Warszawa 2004.
Szpor G. Stany nadzwyczajne i zarządzanie kryzysowe. Katowice 2002.
Praca zbiorowa. Kryzys i zarządzanie . Bielsko-Biała 2006.
Kosowski B., Włodarski A. praca zbiorowa. Wyzwania bezpieczeństwa
cywilnego XXI wieku. Inżynieria działań w obszarze nauki, dydaktyki i
praktyki. Warszawa 2007.
Materiały sympozjum ogólnokrajowego. Hydrotechnika IX‟ 2007. Katowice
2007.
Zarządzanie strategiczne –
twórcze rozwiązywanie problemów
18
Formuła przedmiotu :
Wykłady
Cel wykładów : poznanie interesariuszy w otoczeniu organizacji, metody
opracowania strategii dla różnych rodzajów organizacji,
Wstępny program zajęć :
1. Definicje organizacji. Rodzaje organizacji
2. Ewolucja teorii organizacji i zarządzania
3. Funkcje zarządzania
3.1. Planowanie
3.2. Organizowanie
3.3. Motywowanie
3.4. Kontrolowanie
4. Wybrane teorie Organizacji
5. Elementy otoczenia organizacji
6. Wybrane metody wykorzystywane w zarządzaniu organizacją:
- Metoda Portera
- Metoda Reenginering-u
- Metoda Benchmarking-u
- Metoda outsourcing-u
- Metody heurystyczne
- Metoda controllingu
7. Istota procesu negocjacyjnego
7.1. Podstawowe pojęcia
7.2. Fazy procesu negocjacyjnego
8. Faza przygotowania negocjacji
8.1. Ocena pozycji nastawienia partnerów
8.2. Zachowania negocjacyjne a płeć
8.3. Plan taktyczny negocjacji
9. Faza wstępna - prenegocjacje
9.1. techniki negocjacyjne fazy otwarcia
9.2. Formalizowanie struktury procesu negocjacyjnego
10. Faza główna – charakterystyka taktyk i technik negocjacyjnych
10.1. dysproporcja pozycji negocjatorów
10.2. negocjacje w równej pozycji
10.3. impas
11. Argumentacja jako sposób na impas pozycyjny
11.1. Kontrargumentacja
11.2. Taktyki argumentacji
12. Faza finalizowania negocjacji
12.1. Silne techniki finalizacji
19
12.2. Miękkie techniki finalizujące
13. Zarządzanie strategiczne
- Strategiczna Karta Wyników
- Definicje strategii
- Rodzaje strategii
- Metody opracowania strategii
- Metody wdrażania strategii
14. Zarządzanie w sytuacji kryzysu.
Literatura:
1. 2. Al. Ehrbar EVA Strategia tworzenia wartości przedsiębiorstwa Wyd
Wig – Press W-wa 2000r.
3. Bassford Christopher, Von Oetinger Bolko, Von Ghyczy Tiha
ClAUSEWITZ o Strategii. PWE W-wa 2002r.
4. Bendell Tony, Boulter Louise Benchmarking wyd Profesjonalnej
Szkoły Biznesu Kraków 2000r.
5. Brilman Jean Nowoczesne koncepcje i metody zarządzania PWE W-wa
2002r.
6.. Colander C. David , Landreth Harry Historia myśli ekonomicznej
PWN W-wa 1998 r.
7. DeCenzo A. David, Robbins P. Stephen Podstawy Zarządzania PWE
W-wa 2002r.
9. Evans Christina Zarządzanie wiedzą PWE Warszawa 2005r
10. J. Foltys Wieloaspektowy model outsourcingu na przykładzie sektora
hutnictwa żelaza i stali wyd. Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2007r
11. Fischer Roger, Ury William, Patton Bruce Dochodząc do TAK.
Negocjowanie się bez poddawania się. PWE W-wa 1999r.
12. Flakiewicz Wiesław Systemy informacyjne w zarządzaniu. Wyd.
C.H.Beck W-wa 2002r.
13. Freeman R. Edward, Stoner F. A. James, Gilbert R. Daniel Jr.
Kierowanie PWE W-wa 2006r.
14. Gay L. Charles Outsourcing strategiczny Wyd Oficyna Ekonomiczna
Kraków 2002r.
15. Griffin W. Ricky Podstawy zarządzania organizacjami PWN W-wa
2007r.
16. Jan Pawł II Laborem Exercens. Powołany do pracy. Komentarz pod
redakcją Ks. Jana Kruciny wyd. Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni
Achidieciezjalnej Wroclaw 1983r.
18. Kaplan Robert, Cooper Robin Zarządzanie kosztami i efektywnością.
Oficyna Ekonomiczna. Kraków 2002r.
19. Kaplan S. Robert, Norton P. David Strategiczna karta wyników. Jak
przełożyć strategię na działanie PWN 2002 r.
20. Kotler Philips Marketing wyd Gebethner i Sp. W-wa 2002r.
20
21. 22. Porter E. Michael Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i
konkurencji. PWE W-wa 1992r.
23. Probst Gilbert, Raub Steffen, Romhardt Kai Zarządzanie wiedzą w
organizacji Wyd. Oficyna Ekonomiczna Kraków 2002r
24. Read Cedric, Jacky Ross, John Dunleavy, Donnie Schuman, James
Bramante Echo. Budowanie wartości w przedsiębiorstwach nowej ery
Wyd. IFC Press Kraków 2004r
25. Robbins P. Stephen Zasady zachowania w organizacji Wyd.Zyski i
Sp. Poznań 2001r
26. Rutkowski Andrzej Zarządzanie finansami PWE W-wa 2007r.
27. Stuart Slatter, David Lovett Restrukturyzacja Firmy wyd. WIG-Press
W-wa 2001
28. Supernat Jerzy Techniki decyzyjne i organizatorskie Lord Kass
Wrocław 2003r.
29. Ury William Odchodząc od NIE . Negocjacje od konfrontacji do
kooperacji PWE W-wa 1998r.
30. Ury William Odchodząc od NIE . Negocjacje od konfrontacji do
kooperacji PWE W-wa 1998r.
Zaliczenie: Wykłady egzamin pisemny – test
Opracował :
Dr Joachim Foltys
ETYKA W PRACY SŁUŻB MUNDUROWYCH
Formuła przedmiotu:
konwersatorium
Założenia i cele przedmiotu
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji:
1.
przedstawienie podstawowych pojęć związanych z etyką zawodową oraz
moralnością;
2.
rys historyczny i przybliżenie zasad etyki zawodowej Policji Państwowej do
1939 r.;
3.
przybliżenie zasad etyki i obyczajów funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa
i Milicji Obywatelskiej PRL;
4.
zapoznanie z Kodeksem Honorowym Oficera Wojska Polskiego;
21
5.
przedstawienie unormowań etycznych w poszczególnych służbach
mundurowych (Straż Graniczna, Służba Więzienna, Straż Pożarna itp...)
6.
omówienie obowiązujących zasad etyki zawodowej policjantów w świetle
literatury przedmiotu;
7.
refleksje na temat dylematów etycznych, a sztuki podejmowania etycznych
rozstrzygnięć i dokonywania właściwego wyboru – omówienie przykładów z
pracy funkcjonariuszy służb mundurowych
Literatura:
1. Zarządzenie nr 805 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2003r.
w sprawie „Zasad etyki zawodowej policjanta” Dz.Urz.KGP 04.1.3.
2. Decyzji Nr 121 Komendanta Głównego Policji z dnia 14 lipca 1999r. Zasady
etyki zawodowej policjanta
3. Zbiór najważniejszych zasad i norm obowiązujących policjantów
„Przykazania Policjanta” wprowadzony przez Komendanta Głównego Policji
Państwowej w 1938r.
4. Zasady etyki i obyczajów funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Milicji
Obywatelskiej PRL, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Warszawa 1985.
5. M. Ossowska, Podstawy nauki o moralności, Warszawa 1947.
6. Mały słownik etyczny - Oficyna wydawnicza „Branta” 1994r.
7. A. Pawłowski: „Tradycje etyki zawodowej w służbach policyjnych na ziemiach
polskich, Szczytno 2004r.
8. Kodeks honorowy oficera Wojska Polskiego
9. Zasady etyki zawodowej straży Granicznej, Służby Więziennej i
Podstawy języka migowego
Forma zajęć :
 Warsztaty
22
1. Cele i zadania zajęć
Celem nauczania jest zapoznanie słuchaczy z podstawami wiedzy o
wadach słuchu, jej konsekwencjach dla funkcjonowania społecznego ze
szczególnym uwzględnieniem tożsamości środowiskowej i kulturowej
środowiska
osób
z
uszkodzonym
słuchem
oraz
ich
środkami
porozumiewania się w sytuacjach kryzysowych.
W ramach części praktycznej warsztatów celem jest opanowanie przez
słuchaczy podstaw języka migowego w stopniu umożliwiającym:
 rozumienie nieskomplikowanych wypowiedzi w tym języku
 formułowanie nieskomplikowanych wypowiedzi w zakresie objętym
materiałem nauczania
Zdobyte na kursie wiedza i umiejętności powinny umożliwiać w
praktyce podstawowy kontakt komunikacyjny z osobami z ubytkiem słuchu
w różnym stopniu.
W wyniku nauczania słuchacze powinni:
1. Poznać podstawy wiedzy o języku migowym i jego zastosowaniu w
kontaktach z osobami z uszkodzonym słuchem.
2. Opanować praktyczne umiejętności posługiwania się alfabetem
palcowym
oraz
podstawowymi
liczebnikami
głównymi
i
porządkowymi.
3. Opanować praktycznie ok. 200 podstawowych znaków pojęciowych
języka migowego oraz technikę ich używania zgodnie z zasadami
systemu językowo-migowego.
1. Treści przeznaczone do zrealizowania
1.1. Podstawy systemu językowo-migowego
23
2.1.1 Język migowy – daktylografia
Celem zajęć dydaktycznych z daktylografii jest poznanie i utrwalenie
znaków polskiego alfabetu palcowego i umiejętności posługiwania się nimi
oraz poznanie i utrwalenie znaków podstawowych liczebników głównych i
porządkowych.
DAKTYLOGRAFIA
Polski alfabet palcowy :

znaki statyczne występujące, w pozycji klasycznej,

znaki statyczne występujące w pozycji odmiennej od klasycznej,

znaki dynamiczne,

znaki digrafów,

znaki dynamiczne będące modyfikacją znaków statycznych.
Znaki pojęć liczbowych:

znaki liczebników głównych,

znaki liczebników porządkowych,
Znaki i zasady uzupełniające daktylografię.
2.1.2 Język migowy – ideografia
Celem zajęć dydaktycznych z ideografii jest praktyczne nauczenie
słuchaczy posługiwania się ok. 300 znakami pojęciowymi języka migowego
w
sposób
zgodny
z zasadami systemu językowo-migowego. Treści kształcenia czyli
słownictwo zostało podzielone na 5 jednostek tematycznych . Zestaw
słownictwa dotyczącego poszczególnych jednostek tematycznych podany
jest poniżej.
Temat 1 : Pierwszy kontakt
będzie, być, był, ci/cię/ ciebie/ tobie, co/coś, czy, dla, do, do widzenia,
dobry/dobrze, dom, dowód osobisty, dzień, dzień dobry, dziękuję, gdzie,
głuchoniemy, głuchy, i, imię, ja, jak, jaki, jest, kobieta, kto/ktoś, mężczyzna,
mieć, mieszkać, mieszkanie, migać, mnie, można, móc, mój, mówić, na,
24
napisać, nazwisko/nazywać, nie mieć, nie umieć, nie wiedzieć, numer, od,
osoba, pan, pani, pisać, podpisać, pokój, pisać, pokazać, proszę, rozumieć,
są, siadać, się, słyszeć, tam, tu, twój, ty, ulica, umieć, usiąść, widzieć, do
widzenia, przepraszam, kontakt/kontaktować się
Temat 2: Uczucia, emocje i normy moralne
emocje/ emocjonalny, czuć się, uczucie, smutny/smucić się, cierpieć/
cierpienie, żal/ żalić, martwić się, przykry/przykrość, strach, bać się,
gniew/gniewać się, nienawiść/ nienawidzieć, oburzenie, płacz/ płakać,
nerwowy, denerwować się, cierpliwy/ cierpliwie, obojętny/ obojętność,
charakter/ charakterystyka, wstyd/ wstydzić się, zazdrość/ zazdrościć,
przyzwyczaić się, przemoc, gwałt, napaść, kłótnia/kłócić się, zgoda/zgadzać
się, awantura/ awanturować się, uparty/ upierać się, tajemnica/tajny,
groźba/groźny/grozić,
zaufanie/zaufać,
oszustwo/oszukiwać,
obserwacja/obserwować, zmiana/zmieniać, zmęczenie/zmęczyć, wypadek,
dziwny/dziwić, obiecywać/obietnica, przestrzegać, powaga/poważny,
wina/winny,
przyznawać/przyznanie,
posłuszny/posłuszeństwo,
ucieczka/uciekać, bić/bicie, chciwy/chciwość, fałszywy/ fałszować,
kradzież/ kraść, krzyk/krzyczeć, hałas/ hałasować, krzywda/krzywdzić,
młodzież/młodzieżowy, namawiać/namawianie, skarga/skarżyć, posądzić/
posądzony, sprytny, wołać, zawiadomić przebaczać/ przebaczenie, kazać,
samobójstwo, aborcja, pomoc/pomagać, rozmowa/ rozmawiać
Temat 3: Zdrowie
badać/badanie, ból/boleć, części ciała, chory/choroba, lekarstwo, lekarz,
natychmiast, opatrunek, operacja, pielęgniarka, pobranie krwi, pogotowie,
położyć się, położyć coś, ratować, rozebrać się, szpital, śmierć,
ubezpieczenie, umrzeć, zastrzyk, zdrowy/zdrowie, zarażenie/ zarażać,
puchnąć/ spuchnąć, rana/ ranić , tętno, oddech/ oddychać, uderzać/
uderzenie, wymioty/ wymiotować, ryzyko
Temat 4: Dom i rodzina
adres, alkohol, bałagan, brat, brudny, ciepły, córka, czysty, dużo, duży,
dzieci, dziecko, głodny, grosz, jeść, każdy, kosztować, kuchnia, kupić, lubić,
łazienka, łóżko, mało, mały, małżeństwo, mama, mąż, nie lubić, obiad,
25
okropny, opiekować się osobno, palić papierosy, pić, pijany, płacić,
porządek, razem, rodzeństwo, rodzice, rodzice, rok, sam, samotny, siostra,
sklep, spać, sprzątać, syn, tata, toaleta, własny, wpłacić, woda, zamężna,
zapłacić, zimny, zjeść, złoty (pieniądz), żona, żonaty, życie
Temat 5: Rachuba czasu
czerwiec, czwartek, godzina, grudzień, jesień, kwiecień, lato, lipiec,
listopad, luty, maj, marzec, minuta, niedziela, noc/nocny, październik,
piątek, południe/popołudniu, poniedziałek, rano, sierpień, sobota, styczeń,
środa, święta, wieczór, wiosna, wrzesień, wtorek, zima, wieczór, doba,
jutro/pojutrze, za trzy dni, wczoraj/przedwczoraj/za trzy dni,
Elementy fonetyki praktycznej i emisji głosu
Forma zajęć: ćwiczenia
Przedmiot wprowadza w zagadnienia biologicznych i lingwistycznych uwarunkowań procesu nadawania i odbioru
mowy. Słuchacze poznają elementy fonetyki języka polskiego oraz podstawowe zasady emisji głosu niezbędne do
prawidłowego wyrażania się / bycia zrozumianym w sytuacjach kryzysowych.
Program:
Przedmiot fonetyki. Głoska a litera. Budowa i funkcjonowanie narządów mowy.
Powstawanie dźwięku i jego cechy.
Podstawy klasyfikacji dźwięków mowy.
Upodobnienia – mechanizm, ogólna klasyfikacja. Uproszczenia grup spółgłoskowych.
Cechy regionalne wymowy. Zjawiska prozodyczne we współczesnej polszczyźnie.
Fizyczne aspekty komunikacji werbalnej i emisji głosu: budowa, działanie i ochrona
narządów mowy, oddech i ćwiczenia oddechu; ćwiczenia relaksacyjne.
Środki wyrazu dotyczące treści i formy wypowiedzi w sytuacjach kryzysowych
Kontury intonacyjne i ich wpływ na znaczenie wypowiedzi w sytuacji kryzysowych.
Akcent emocjonalny – operowanie tempem, natężeniem głosu, pauzą itp. w celu
przekazania emocji zawartych w przekazie w sytuacjach kryzysowych.
Literatura podstawowa:
Dłuska M., Fonetyka polska. Artykulacja głosek polskich, wyd. 2, Warszawa–Kraków
1981.
Dukiewicz L., Sawicka I., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i
fonologia,
Kraków 1995.
Kotlarczyk M., Podstawy sztuki żywego słowa. Instrument – dykcja – ekspresja,
Warszawa
1965 – i wyd. nast.
26
Madelska L., Witaszek-Samborska M., Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, wyd. 5, Poznań
2000.
Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia języka polskiego. Warszawa 2000.
Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia, Warszawa 1980.
Wiśniewski M., Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń
1999.
Kierunki współczesnych zagrożeń
Formuła przedmiotu:
 Konwersatorium - dla specjalności Interwent Kryzysowy
 Warsztaty - dla specjalności Negocjator Służb Mundurowych
Założenie i cele przedmiotu




Zdobycie wiedzy w zakresie współczesnych zagrożeń zdrowia i życia
ludzkiego takich jak: kataklizmy, katastrofy i wypadki spowodowane z winy
człowieka, wypadki lotnicze, zagrożenia spowodowane przez eksplozje,
napady, morderstwa, samobójstwa, narkotyki doprowadzające do utraty
zdrowia i życia, choroby.
Wykorzystanie zdobytej podstawowej wiedzy w zakresie unikania i walce
ze współczesnymi zagrożeniami.
Zdobycie umiejętności dokonania oceny przyczyn zagrożenia w sytuacji
kryzysowej, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo jednostki i
porządku publicznego.
Poznanie zagrożeń oddziałujących na zdrowie fizyczne i na psychikę,
jakie występują we współczesnym świecie.
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji:




Omówienie
pojęcia:
kierunki
współczesnych
zagrożeń
dla
bezpieczeństwa, porządku publicznego i bezpieczeństwa narodowego
Omówienie obecnej sytuacji politycznej na świecie, która stanowi grunt dla
rozwoju zagrożenia ładu społecznego.
Przedstawienie współczesnych zagrożeń w obszarze: wojny i konflikty,
ataki terrorystyczne, katastrofy naturalne, telewizja, uzależnienia,
zanieczyszczenie środowiska, globalny problem żywnościowy, zagrożenia
rodzinne
Przedstawienie pojęcia globalizacji jako kierunku rozwoju lub zagrożenia
dla współczesnego państwa.
27








Poznanie
współczesnych
zagrożeń
terrorystycznych,
sytuacji
kryzysowych, jakie powstają w ich wyniku oraz likwidacji skutków ataków
terrorystycznych.
Przedstawienie
nowych
kierunków
edukacji
antyterrorystycznej i profilaktyki antyterrorystycznej. Omówienie pojęcia
współczesnego terroryzmu i jego wielopłaszczyznowej działalności.
Omówienie społecznych aspektów działania sekt religijnych, a w
szczególności ich zaangażowania w życie gospodarcze, polityczne,
szkolnictwo i życie kulturalne różnych społeczeństw. Przedstawienie
historii, rozwoju oraz sposobie działania sekt.
Omówienie problemu narkomanii jako elementu współczesnego
zagrożenia. Metody diagnozowania zagrożonych osób pod kątem:
diagnozowania
poziom
lęku
oraz
napięcia
psychicznego,
niezrównoważenia emocjonalnego, obniżenia poczucia sensu życia oraz
myśli samobójczych.
Przedstawienie pojęcia współczesnego terroryzmu religijnego i
politycznego oraz cyberterrorystycznego skierowanego w sieci
energetyczne, sieci przesyłowe paliw płynnych, transport lotniczy,
kolejowy, drogowy, łączność rządową i służb ratowniczych, system
finansowy/płatniczy kraju itp.
Omówienie problematyki koordynacji działań instytucji bezpieczeństwa
wewnętrznego we współczesnych państwach europejskich w przypadku
wystąpienia zagrożeń.
Omówienie głównych zagrożeń na obszarze Europy. Omówienie
europejskiego systemu bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego.
Współdziałanie Unii Europejskiej z organizacjami międzynarodowymi w
zakresie walki z nowymi formami zagrożeń.
Omówienie roli polskiej Policji w aspekcie współczesnych zagrożeń.
Kierunki działań, system szkolenia, profilaktyka oraz współpraca na arenie
międzynarodowej.
Omówienie roli innych instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w kraju w
zakresie rozpoznawania współczesnych zagrożeń tj.: zwalczanie
przestępstw terrorystycznych, szpiegostwa, naruszenia tajemnicy
państwowej, nielegalnego obrotu bronią, amunicją i materiałami
wybuchowymi.
Literatura:
1. Czego obawiają się ludzie? Współczesne zagrożenia społeczne. Diagnoza
i
przeciwdziałanie,
praca zbiorowa
Wydawnictwa
Uniwersytetu
Warszawskiego 2007.
2. Zagrożenia informacyjne a bezpieczeństwo Państwa Polskiego. Piotr
Baczek
Wydawnictwo: Wydawnictwo Adam Marszałek
3. Drogami sekt, ks. Andrzej Zwoliński
4. Podstawy stosunków międzynarodowych, Andrew Heywood, PWN
Warszawa 2006
5. Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian, pod red. Romana
28
Kuźmiara i Lachowskiego Zdzisława, Warszawa PISM 2003
6. Społeczno-moralna potrzeba bezpieczeństwa i porządku publicznego red.
J. Świtka, M. Kuć, G. Gozdór, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.
7. Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, Oficyna a
Wolters Kluwer Business. Monografie, Warszawa 2007
8. Wolanin J. Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli. Ochrona ludności na
czas pokoju, Warszawa 2005
Aktywna komunikacja w sytuacjach kryzysowych
Formuła przedmiotu
Wykłady
Założenia i cele przedmiotu
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji
Język w działaniu. Jezykowe realizacje okreslonego celu intencji nadawczych.
Zakres i cele pragmatyki lingwistycznej. Składniki pragmatyczne tekstu kontekst,
nadawca, odbiorca, cel komunikacyjny.
Teoria aktów mowy J. Austina. Składniki aktu mowy (aspekt lokucyjny, illokucyjny
i perlokucyjny). Siła illokucyjna i zamierzone efekty perlokucyjne.
Warunki skuteczności aktu mowy (np. prototypowej obietnicy).
Bezpośrednie i pośrednie akty mowy.
Reguły konwersacyjne P. Grice‟a (zasada kooperacji, maksymy: ilości, jakości,
odniesienia, sposobu). Teoria implikatur: implikatury konwencjonalne
(presupozycja) i
niekonwencjonalne (konwersacyjne i niekonwersacyjne). Procedury ujawniania
ukrytego
(naddanego) sensu wypowiedzi.
Zasady uprzejmości Leecha (maksymy: taktu, szlachetności, aprobaty,
skromności,
zgodności i sympatii). Etykieta językowa i jej zależność od kontekstu
kulturowego.
Akt mowy w dyskursie. Struktura dyskursu, najmniejsza jednostka (sekwencja,
krok,
wymiana). Rodzaje kroków w rozmowie (inicjujące, reagujące, reaktywujące).
Pojęcie presupozycji. Typy presupozycji leksykalnych. Typy zdań pytających.
Milczenie w negocjacjach. Językowe sposoby wyrażania agresji. Sposób
skutecznego zadawania pytań. Rola skutecznego słuchania w negocjacjach
kryzysowych.
Literatura
Antas J., 1999: O kłamstwie i kłamaniu. Studium semantyczno-pragmatyczne.
29
Kraków.
Antas J. 2002: Polskie zasady grzeczności. W: Język trzeciego tysiąclecia II,
seria: Język
a komunikacja 4, t.1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej
polszczyźnie. Red. G. Szpila, Kraków, 347-363.
Awdiejew A. 1991: Strategie konwersacyjne (próba typologii), „Socjolingwistyka”
XI, 7-20.
Awdiejew A., 1987: Pragmatyczne podstawy interpretacji wypowiedzeń. Kraków.
Awdiejew A., 1989: Strategie nadawcy i odbiorcy w procesie konwersacji (analiza
pragmalingwistyczna prośby). W: Z zagadnień komunikowania
interpersonalnego,
Kraków, 33-41.
Blum-Kulka S. 1001: Pragmatyka dyskursu.W: Dyskurs jako struktura i proces.
Red. T.
A. van Dijk. Tłum. G. Grochowski. Warszawa, 214-239.
Boniecka B.: Struktura i funkcje pytań w języku polskim.
Glucksberg S., 1986: Jak ludzie posługują się kontekstem w celu rozstrzygnięcia
wieloznaczności. Implikacje dla interakcyjnego modelu rozumienia języka.
W: Wiedza a język, t. 1, Ogólna psychologia języka i neurolingwistyka,
red. I. Kurcz i inni, Wrocław.
Grabias S., 1980: Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania zachowań językowych.
„Poradnik
Metodyczny dla Nauczycieli Polonijnych”. Lublin.
Kmita J., 1971: Z metodologicznych problemów interpretacji. Warszawa 1971.
Marcjanik M. 1993: Etykieta językowa. W: Encyklopedia kultury polskiej XX
wieku,
t.2: Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Wrocław, 271-281.
Nęcki Zbigniew, Komunikacja międzyludzka, Kraków 2000.
Pajdzińska Anna, Dialog w świetle pragmatyki językowej, „Język Polski w Szkole
dla
klas IV-VIII” 1998/99, z. 4.
Pałka P. 2009: Strategie dyskursywne w rozmowie handlowej.
Peisert M.,1992: Etykieta językowa jako przejaw edukacji społecznej i kulturowej.
W: Język a
kultura, t. 6, Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik.
Wrocław.
Pisarkowa K., 1994: Pragmatyka. W: Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i
historii
języka. Wybór zagadnień. Kraków, 9-81.
Skowronek B., 1998: Pragmatyka językowa – założenia ogólne, „Nowa
Polszczyzna”.
Wiertlewski S., 1995: Pytania bez odpowiedzi. Pytania jako pośrednie akty
mowy. Poznań.
Zdunkiewicz D., 1988: Pojęcie implikatury w językoznawstwie – przegląd
najważniejszych stanowisk, „Poradnik Językowy”, z 9-10.
Zdunkiewicz D., 1993: Akty mowy, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku,
t.2:
Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, 259-270.
30
Aktywna komunikacja w sytuacjach kryzysowych.
Formuła przedmiotu
Ćwiczenia
Założenia i cele przedmiotu
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji
Sposoby prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia życia.
Językowe realizacje określonego celu intencji nadawczych
Milczenie w negocjacjach.
Sposób skutecznego zadawania pytań.
Rola skutecznego słuchania w negocjacjach kryzysowych.
Rola kłamstwa w negocjacjach kryzysowych.
Sposoby prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia życia.
Typy argumentacji. Środki perswazji i sposoby ich zastosowania w komunikacji
interpersonalnej.
Przekonywanie bezpośrednie i pośrednie. Posługiwanie się strategiami w
różnych typach komunikacji. Stosowanie działań mających na celu kierowanie
postawami i zachowaniami ludzkimi.
Trening asertywności, negocjowanie
konfliktu.
Prawidłowości
słuchanie,
i
wyznaczniki
umiejętność
skutecznego
przekonywania
i
komunikowania
wywierania
się,
aktywne
wpływu,
sytuacje
konfliktowe i reakcje na nie, sposoby radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych,
strategie negocjacji.
Podczas trwania zajęć uczestnicy sprawdzają swoje umiejętności negocjacyjne
w kontakcie z różnymi osobami, które prezentują własne modele komunikacji.
Stosowane są ćwiczenia – scenki, których istota polega na
fragmentów negocjacji.
31
aranżowaniu
Literatura
Antas Joanna: O kłamstwie i kłamaniu. Kraków: Universitas.
Birkenbihl V., 1997: Komunikacja werbalna – psychologia prowadzenia
negocjacji.
Wrocław: Asstrum.
Birkenbihl V., 2000: Technika szybkiego zadawania trafnych pytań. Wrocław.
Wydawnictwo
ASTRUM
Camp Jim, 2005: Zacznij od „nie”. Techniki negocjacji, których profesjonaliście
nie chcą
zdradzić. Przekład Anna Sosenko. Taszów: Biblioteka MODERATORA
Czarnawska M. 2003: Podstawy negocjacji i komunikacji. Pułtusk: Wyższa
Szkoła
Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.
Dobek-Ostrowska B., 2001: Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje
teoretyczne.
Wrocław 2001.
Jung B., 2001: Komunikowanie w perspektywie ekonomicznej i społecznej, red.
B. Jung,
Warszawa.
Krzyminiewska G., 2007: Techniki negocjacji. Poznań: Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej
Lubaś Władysław, 2006: Język w komunikacji, w perswazji i w reklamie.
Dąbrowa Górnicza:
Wyższa Szkoła Biznesu.
Masterbroek, Willem. 2000: Negocjowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
McKay M., 2007: Sztuka skutecznego porozumiewania się. Gdańsk : Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
Myśliwiec Grzegorz, 2007: Techniki i triki negocjacyjne, czyli jak negocjują
profesjonaliści.
Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin.
Stewart, John (red.). 2005. Mosty zamiast murów : podręcznik komunikacji
interpersonalnej.
Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zacher J., 1992: Społeczeństwo informacyjne. Lublin.
Techniki prowadzenia mediacji i negocjacji
Imię i nazwisko prowadzącego :
dr Katarzyna Grzybczyk
Formuła zajęć
32
Wykład i ćwiczenia
Cel zajęć :
Zajęcia mają na celu zapoznanie słuchaczy ze
specyfiką i zasadami postępowania mediacyjnego,
jego organizacją
i etapami. Omówione zostaną
problemy pojawiąjące się podczas sesji mediacyjnej
oraz
techniki
umożliwiające
rozwiązanie
tychże
trudności.
Plan zajęć :
1. Zasady prowadzenia postępowania mediacyjnego
2. Etapy mediacji
3. Specyfika roli mediatora
4. Organizacja postępowania mediacyjnego
5. Techniki prawidłowej komunikacji
WARSZTAT PRACY NEGOCJATORA
Formuła przedmiotu :
Konwersatorium i warsztaty
Cel zajęć :
Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z rolą i wykonywanymi zadaniami przez
negocjatora policyjnego oraz przygotowanie uczestników szkolenia do
prowadzenia prenegocjacji w sytuacjach kryzysowych
Wstępny program zajęć :
1. Warsztat Pracy Negocjatora:
33
8.
Negocjacje a Negocjacje Policyjne – przedstawienie różnic
9.
Rola i zadania negocjatora policyjnego
10.
Omówienie funkcjonującego systemu negocjacji w Policji
11.
Podstawy prawne podejmowanych działań negocjacyjnych
12.
Przedstawienie katalogu zdarzeń, w których się negocjuje
13.
Zasady tworzenia zespołu negocjacyjnego
14.
Zasady negocjacji Policyjnych
15.
Realizacja szkoleń dla negocjatorów
16.
Kryteria typów sprawców sytuacji kryzysowych
17.
Omówienie „syndromu sztokholmskiego”
Bibliografia:

G.I. Nierenberg: „Sztuka negocjacji”, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa
1998,

J. Iwaszkiewicz: „Jak Polak z Polakiem. Szkice o kulturze negocjowania”,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa / Wrocław 1997,

H. Januszek: „Kompetentny górą czyli negocjacje jako sposób rozwiązywania
konfliktów, „Personel”- zeszyt nr 4/1999,

J. Kamieński: „Przygotowanie negocjacji, „Personel” – Narzędzia, Wzory,
Procedury, zeszyt nr 12/1999,

M. Huflejt – Łukasik: „Negocjacje z NLP (cz.II), „Manager” – zeszyt nr
4/1999,

W. Mastenbroek: „Negocjowanie”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

Z. Nęcki: „Negocjacje w biznesie”, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły
Biznesu, Kraków 1996,

R.Rządca, P.Wujec: „Negocjacje”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa 1999,

M. Donaldson, M.Donaldson: „Negocjacje”, Wydawnictwo RM, Warszawa
1999,

K.
Balawajder:
„Komunikacja,
konflikty,
negocjacje
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998,
34
w
organizacji”,

P. Casse: „Jak negocjować”, Zysk i S-ka, Wydawnictwo Poznań 1996,

L. Bellenger: „Negocjacje”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

J.
Kamieński:
„Negocjowanie
–
techniki
rozwiązywania
konfliktów”,
Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa 2003,

W. Mastenbroek: „:Negocjowanie”, Warszawa 2000,

R. Dawson: „Sekrety udanych negocjacji”, Zysk i S-ka Wydawnictwo
WAMEX, Poznań 1999,

J. Kamieński: „Kreatywny negocjator”, „Manager” – zeszyt nr 5/1999,

S.Borkowska:
„Style
negocjacji
zbiorowych.
Stosowanie
technik
manipulacyjnych”, „Personel” – zeszyt nr 2/1998,

A. Winch, S. Winch: „Techniki sprzedaży i negocjacji”, Warszawa 1999,

J. W. Salacuse: „Negocjacje na rynkach międzynarodowych”, Warszawa
1994,

K.Bodziach, D.Poważa: „Prenegocjacje policyjne – istota i znaczenie”,
Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach – Katowice 2002,

B. Kożusznik, M.Adamiec, W.J.Paluchowski: „Materiały szkoleniowe dla
użytkowników programu „MultiSelect”, Chorzów 2002,

Ustawa o Policji z dnia 06.04.1990 r.

Dane statystyczne Komendy Głównej Policji w Warszawie,

Materiały szkoleniowe z kursu FBI w Luizjanie 12 – 29.09.1994,

Materiały własne z opracowanego szkolenia przez Centralny Ośrodek
Metodyki Szkolenia Komendy Głównej Policji, Legionowo 1996,

Materiały własne pochodzące ze szkolenia z negocjatorami FBI, Warszawa –
Legionowo 1998,

Materiały szkoleniowe ze szkolenia z negocjatorami Scotland Yard-u,
Warszawa – Legionowo 2000,

Materiały własne ze szkolenia z negocjatorami francuskimi, Warszawa –
Legionowo 1999,

Zeszyt dla kursantów – psychologów MBS,

Zarządzenie Nr 213/2007 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 luty 2007 r.
w sprawie metod i form przygotowania i realizacji zadań Policji w przypadkach
35
zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub ich mienia albo bezpieczeństwa i
porządku publicznego,

Zarządzenie Nr 4/2002 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2002 r.
w sprawie form i metod wykonywania negocjacji policyjnych.

„Zespół ostrego stresu” – Bryant R. A, Harvey A. G. PWN Warszawa 2003

„Wsparcie psychologiczne w słuzbach ratowniczych” – Hetherington A. GWP
2004

„Strategia interwencji kryzysowej” – James R. K. Gilliland B. E. PARPA
Warszawa 2006

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Ustawa o zawodzie psychologa w samorządzie

Kodeks karny
ZASADY SKUTECZNEJ INTERWENCJI WOBEC OSÓB,
KTÓRE DOŚWIADCZYŁY KRZYWDY LUB STRATY
Formuła przedmiotu :
Warsztaty
Wstępny zakres tematyczny:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Podstawy zagadnienia teorii i praktyki interwencji kryzysowej – natura,
dynamika i rodzaje kryzysów, teorie kryzysu i interwencji kryzysowej, ocena –
diagnoza klienta w kryzysie, modele interwencji kryzysowej, podstawowe
umiejętności i procedury interwencyjne, interwencja kryzysowa przez telefon.
Interwent kryzysowy – zasoby własne interwenta, budowanie dobrej relacji,
optymalizacja komunikacji z klientem, sztuka motywowania.
Pomoc ofiarom katastrof i innych zdarzeń traumatycznych
Przemoc domowa
Napaść seksualna
Praca z osobami zagrożonymi samobójstwem – teorie zachowań
suicydalnych, portret psychologiczny osoby zagrożonej samobójstwem,
sposoby oceny zagrożeń, syndrom presuicydalny i czynniki podwyższonego
ryzyka, podstawowe zasady pracy interwencyjnej z klientem suicydalnym,
profilaktyka suicydalna.
Pomoc w przeżywaniu żalu i żałoby utraty bliskich osób.
Utraty okoloporodowe – pomoc w procesie zdrowienia.
Psychologia dynamiki napadów i porwań – typy sprawców, charakterystyki
osobowościowe,
Działanie w sytuacji silnego stresu 36
11.
Profilaktyka wypalenia zawodowego interwenta.
Bibliografia:




















Strategia interwencji kryzysowej R.K. James, B. E. Gilliland PARPA
Warszawa 2004
Zrozumieć traumę C. Herbert GWP Gdańsk 2004
Jak sobie poradzić ze śmiercią rodzica R. Gilbert Wydawnictwo WAM
Kraków 2004
Jak sobie poradzić ze śmiercią współmałżonka M. Felber Wydawnistow
WAM Kraków 2004
Przemoc. Uraz psychiczny i pwrót do równowagi. J.L. Herman GWP
Gdańsk 1998
Zrozumieć samobójcę R. O'Connor N. Sheehy GWP Gdańsk 2002
Zaburzenie po stresie traumatycznym B. Dudek GWP Gdańsk 2003
Zespół ostrego stresu R. A. Bryant A. G. Harvey PWN Warszawa 2003
Trauma M. Orwid Wydawnictwo Literackie Kraków 2009
Pokonywanie traumy. A. C. Salter Media Rodzina 2003
Konsekwencje psychiczne traumy. Red J. Strelau, B. Zawadzki, M.
Kaczmarek Wyd. Naukowe SCHOLAR Warszawa 2009
Sztuka nawiązania pierwszego kontaktu U. Degen GWP Gdańsk 2005
Jak przezwyciężyć życiowy kryzys. A. Downs GWP Gdańsk 2003
Psychopatologia R. Meyer GWP Gdańsk 2003
Na granicy życia i śmierci. B. Hołyst Warszawa 1995
Podstawy umiejętności terapeutycznych. J. A. Heaton GWP Gdańsk 2004
Stres, mobbing i wypalenie zawodowe. S.M. Litzke, H. Schuh GWP
Gdańsk 2007
Psychiatria J. H. Scully Urban&Partner Wrocław
Psychologia zaburzeń R.C.Carson,J.N.Butcher, S.Mineka GWP Gdańsk
2005
Wstyd i przemoc James Gilligan Media Rodzina 2001
Programowanie neurolingwistyczne (NLP) w negocjacjach kryzysowych
Forma prowadzenia przedmiotu –

Konwersatorium
Cel zajęć :
Zastosowanie NLP w jednej z dziedzin ludzkiej działalności, jaką jest sposób
prowadzenia negocjacji kryzysowych. Zespolenie modelu komunikacji
międzyosobowej Schulza von Thuna z programowaniem neurolingwistycznym.
37
Tematyka zajęć :
1. Powstanie i rozwój dyscypliny programowanie neurolingwistyczne.
2. Podstawowe rodzaje ram behawioralnych.
3. Technika dopasowywania się nadawcy do preferowanego przez odbiorcę
systemu reprezentacji jako skuteczne i świadome porozumiewanie się w
sytuacjach kryzysowych.
4. Technika sugerowania zamierzonych treści za pomocą zaprzeczeń,
zastosowanie metafory, implikacji, presupozycji.
5. Psychologiczny model komunikacji Schulza von Thuna i model
neurolingwistyczny.
6. Całościowy obraz komunikacji międzyludzkiej (model interakcyjny i
inferencyjny w powiązaniu z programowaniem neurolingwistycznym).
Literatura
Batko A., 2005: Sztuka perswazji, czyli język wpływu i manipulacji. Gliwice.
Batko A., Całek G., 1999: NLP w sprzedaży ubezpieczeń i funduszy
emerytalnych. Warszawa.
Fisher R., Ury W., Patton B., 1996: Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez
poddawania się. Warszawa: PWE.
Goffman E., 2000: Człowiek w teatrze życia codziennego. Przekł. H. DankerŚpiewak, P. Śpiewak. Warszawa.
Hymes D.,1972: Models of the Interaction of Language and Social Life. „Journasl
of Social Issues:, vol. XXIII-2. Problem of Bilingualism. Red. M. Macnamara, 8 –
28.
Kamiński J., 2003: Negocjowanie, Techniki rozwiązywania konfliktów. Warszawa:
Poltext.
Kerbrat-Orecchioni C., 1980: L’Enonciation. De la subjectivité dans le nangage.
Paris.
Mulholland J., 1991: The Language of Negotiation: A Handbook of Practical
Strategies for
Improving Communication. London: Routledge.
Nęcki Z., 1996: Komunikacja międzyludzka. Kraków
Nęcki Z., 1999: Negocjacje w biznesie. Kraków: Profesjonalna Szkoła Biznesu.
38
Oleksyn T., 2008: Granice zarządzania. W: Współczesne paradygmaty nauk o
zarządzaniu.
Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin, 34 – 59.
Pałka P., 2006: Psychologia komunikacji i metamodel NLP jako narzędzie
badawcze rozmowy
handlowej. W: Oblicza komunikacji 1. Perspektywy badań nad tekstem,
dyskursem i komunikacją. Red. I. Kamińska-Szmaj, T. Piekota, M. ZaskoZielińska. Karaków, 446 – 459.
Puttman L. L., Roloff M. E., red.,1992: Communication and Negotiation. Newbury
Park: Sage.
Roszkowska E., 2007: Modelowanie procesów decyzyjnych oraz negocjacji za
pomocą kompleksów reguł. Białystok: Wydawnictwo Uniw. w Białymstoku.
O‟Connor, J. Seymour J., 1996: NLP. Wprowadzenie do programowania
neurolingwistycznego. Poznań.
Schulz von Thun F., 2001: Sztuka rozmawiania. T. I. Analiza zaburzeń. Kraków.
Walker W., 2001: Przygoda z komunikacją. Gdańsk.
Watzlawick P. , Helmic-Beavin J., Jackson D., 1967: Pragmatics of Human
Communication.
New York.
Żuk M., 2001: O subiektywizmie z komunikowaniu się – refleksja językoznawcy i
praktyka NLP (programowania neurolingwistycznego). W: Język w komunikacji, t.
2, Red. G. Habrajska, Łódź.
PLANOWANIE I ORGANIZACJA DZIAŁAŃ POLICJI
W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
Formuła przedmiotu :
 Konwersatorium
Cel zajęć :
Celem
zajęć
jest
zapoznanie
słuchaczy
z
elementami
pracy
służb
rozwiązujących sytuacje kryzysowe, podczas, których zagrożone było życie,
39
zdrowie
oraz
wolność
człowieka
oraz
ukazanie
procedur
dotyczących
podejmowanych dalszych działań przez osoby zajmujące się pomocą w
sytuacjach kryzysowych
Wstępny program zajęć :

Podstawy prawne organizacji działań Policyjnych

Przedstawienie i omówienie najczęściej występujących sytuacji
kryzysowych

Przedstawienie statystyki zdarzeń

Zasady tworzenia struktur dowodzenia i rozwiązywania sytuacji
kryzysowych

Omówienie zasad współdziałania służb wykorzystywanych do
rozwiązywania danej sytuacji kryzysowej

Rola poszczególnych ogniw akcji i operacji Policyjnych
Bibliografia:

G.I. Nierenberg: „Sztuka negocjacji”, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa
1998,

J. Iwaszkiewicz: „Jak Polak z Polakiem. Szkice o kulturze negocjowania”,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa / Wrocław 1997,

H. Januszek: „Kompetentny górą czyli negocjacje jako sposób rozwiązywania
konfliktów, „Personel”- zeszyt nr 4/1999,

J. Kamieński: „Przygotowanie negocjacji, „Personel” – Narzędzia, Wzory,
Procedury, zeszyt nr 12/1999,

M. Huflejt – Łukasik: „Negocjacje z NLP (cz.II), „Manager” – zeszyt nr
4/1999,

W. Mastenbroek: „Negocjowanie”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

Z. Nęcki: „Negocjacje w biznesie”, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły
Biznesu, Kraków 1996,
40

R.Rządca, P.Wujec: „Negocjacje”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa 1999,

M. Donaldson, M.Donaldson: „Negocjacje”, Wydawnictwo RM, Warszawa
1999,

K.
Balawajder:
„Komunikacja,
konflikty,
negocjacje
w
organizacji”,
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998,

P. Casse: „Jak negocjować”, Zysk i S-ka, Wydawnictwo Poznań 1996,

L. Bellenger: „Negocjacje”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

J.
Kamieński:
„Negocjowanie
–
techniki
rozwiązywania
konfliktów”,
Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa 2003,

W. Mastenbroek: „:Negocjowanie”, Warszawa 2000,

R. Dawson: „Sekrety udanych negocjacji”, Zysk i S-ka Wydawnictwo
WAMEX, Poznań 1999,

J. Kamieński: „Kreatywny negocjator”, „Manager” – zeszyt nr 5/1999,

S.Borkowska:
„Style
negocjacji
zbiorowych.
Stosowanie
technik
manipulacyjnych”, „Personel” – zeszyt nr 2/1998,

A. Winch, S. Winch: „Techniki sprzedaży i negocjacji”, Warszawa 1999,

J. W. Salacuse: „Negocjacje na rynkach międzynarodowych”, Warszawa
1994,

K.Bodziach, D.Poważa: „Prenegocjacje policyjne – istota i znaczenie”,
Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach – Katowice 2002,

B. Kożusznik, M.Adamiec, W.J.Paluchowski: „Materiały szkoleniowe dla
użytkowników programu „MultiSelect”, Chorzów 2002,

Ustawa o Policji z dnia 06.04.1990 r.

Dane statystyczne Komendy Głównej Policji w Warszawie,

Materiały szkoleniowe z kursu FBI w Luizjanie 12 – 29.09.1994,

Materiały własne z opracowanego szkolenia przez Centralny Ośrodek
Metodyki Szkolenia Komendy Głównej Policji, Legionowo 1996,

Materiały własne pochodzące ze szkolenia z negocjatorami FBI, Warszawa –
Legionowo 1998,

Materiały szkoleniowe ze szkolenia z negocjatorami Scotland Yard-u,
Warszawa – Legionowo 2000,
41

Materiały własne ze szkolenia z negocjatorami francuskimi, Warszawa –
Legionowo 1999,

Zeszyt dla kursantów – psychologów MBS,

Zarządzenie Nr 213/2007 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 luty 2007 r.
w sprawie metod i form przygotowania i realizacji zadań Policji w przypadkach
zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub ich mienia albo bezpieczeństwa i
porządku publicznego,

Zarządzenie Nr 4/2002 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2002 r.
w sprawie form i metod wykonywania negocjacji policyjnych.

„Zespół ostrego stresu” – Bryant R. A, Harvey A. G. PWN Warszawa 2003

„Wsparcie psychologiczne w słuzbach ratowniczych” – Hetherington A. GWP
2004

„Strategia interwencji kryzysowej” – James R. K. Gilliland B. E. PARPA
Warszawa 2006

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Ustawa o zawodzie psychologa w samorządzie

Kodeks karny
SPOSOBY WYRAŻANIA AGRESJI WERBALNEJ
Formuła przedmiotu :
konwersatorium
Cel zajęć :
Celem zajęć jest omówienie i uporządkowanie skomplikowanej sytuacji
komunikatywnej w jakiej dochodzi lub może dochodzić do agresji językowej o
róznorodnych postaciach,
a także zapoznanie słuchacza z typami agresji
językowej oraz ze specyfiką napaści słownej.
Wstępny program zajęć :
I. Formy agresji słownej
42
1.
Jawne formy napaści językowej z użyciem słownictwa znieważającego lub
podlegającego tabu
2.
Jawne formy napaści językowej z użyciem słownictwa skodyfikowanego
3.
Zakamuflowane formy agresji językowej
4.
Agresywne zachowania językowe angażujące otoczenie
5.
Agresywne zachowania językowe zakłócające spokój publiczny.
II. Funkcje agresywnych działań językowych
III. Role socjalne i miejsca sprzyjające powstawaniu aktów agresji werbalnej
IV. Językowe i parajęzykowe zachowania blokujące agresję.
Literatura :
1. Peisert M. ,Formy i funcie agresji werbalnej, Wrocław 2004
2. Dobek-Ostrowska B., 2001: Nauka o komunikowaniu. Podstawowe
orientacje teoretyczne. Cialdini R. Wywieranie wpływu na ludzi : teoria i
praktyka , Gdańsk 2001
3. Fromm E., Anatomia ludzkiej destrukcyjności, Poznań 1998
4. Marcjanik M., Polska grzeczność językowa, Kielce 2002
5. Lorenz K., Tak zwane zło, Warszawa 1972.
6. Maćkiewicz J., Językowy obraz ciała : szkice do tematu , Gdańsk 2006
7. Sarnowski M., Przestrzeń komunikacji negatywnej w języku polskim i
rosyjskim : kłótnia jako specyficzna sytuacja komunikacji werbalnej,
Wrocław 1999
8. Artur Schopenhauer, Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów
,Warszawa 2005
43
INSTYTUCJE BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO
Formuła przedmiotu:
 Warsztaty
Cele przedmiotu
2.
3.
4.
5.
6.
Zdobycie wiedzy w zakresie prawno-konstytucyjnych podstaw
bezpieczeństwa narodowego i bezpieczeństwa wewnętrznego
Wykorzystanie dobytej podstawowej i specjalistycznej wiedzy z zakresu
studium do pracy w administracji publicznej oraz służb publicznych.
Zdobycie umiejętności dokonania analizy i oceny procesów dotyczących
bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Przygotowanie do zatrudnienia w administracji publicznej: rządowej i
samorządowej, w Policji, Straży Granicznej, Straży Miejskiej, Wojsku
Polskim, Straży Pożarnej, ABW, WSI, w organach i agendach Unii
Europejskiej, w organizacjach międzynarodowych.
Poznanie jakie służby specjalne występują we współczesnym państwie i
jakie są zadania administracji terytorialnej w dziedzinie bezpieczeństwa
wewnętrznego
Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji:
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Omówienie pojęcia bezpieczeństwo i porządek publicznego
Omówienie funkcjonowania instytucji publicznych odpowiedzialnych za
bezpieczeństwo państwa w okresie pokoju, sytuacji kryzysowych i wojny.
Przedstawienie regulacji konstytucyjnych dotyczących bezpieczeństwa i
porządku publicznego. Struktura administracji bezpieczeństwa i porządku
publicznego.
Poznanie podstaw prawnych funkcjonowania służb, inspekcji i straży w
obszarze bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego.
Omówienie organizacji i funkcjonowania Policji oraz innych instytucji
bezpieczeństwa wewnętrznego.
Omówienie
koordynacji
działań
w
sprawach
bezpieczeństwa
wewnętrznego i zasad procedury decydowania w sprawach
bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce.
Przedstawienie
instytucji
bezpieczeństwa
wewnętrznego
we
współczesnych państwach europejskich, a Europeizacja bezpieczeństwa
wewnętrznego
Omówienie aspektów bezpieczeństwa i zapewnienie bezpieczeństwa
obywateli oraz ochrona majątku narodowego i granic Rzeczypospolitej.
Zasady posługiwania się przepisami prawa w zakresie rozumienia
uprawnień i obowiązków instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego RP.
44
13.
14.
15.
10.
Omówienie głównych zagrożeń na obszarze Europy. Europejski system
bezpieczeństwa zewnętrznego. Europejski system bezpieczeństwa
wewnętrznego. Współdziałanie Unii Europejskiej z organizacjami
międzynarodowymi w zakresie bezpieczeństwa. Omówienie nowych
zagrożeń.
Przedstawienie roli polskiej Policji, która uczestniczy w międzynarodowych
instytucjach współpracy policyjnej tj. w Interpolu i Europolu, a która rozwija
zdolności pod kątem udziału w międzynarodowych operacjach
o charakterze policyjnym na obszarach kryzysowych.
Przedstawienie roli instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w zakresie
rozpoznawanie i zwalczanie przestępstw terrorystycznych, szpiegostwa,
naruszenia tajemnicy państwowej, godzących w podstawy ekonomiczne
państwa, korupcji; przestępstw dotyczących produkcji i obrotu towarami,
przestępstw nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią,
amunicją i materiałami wybuchowymi.
Omówienie roli zwalczania, wspólnie z policją i innymi służbami
państwowymi, transgranicznych zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa.
Literatura:
9. Misiuk A., Historia Policji w Polsce. Od X wieku do współczesności,
Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Podręcznik akademicki,
Warszawa 2008.
10. Społeczno-moralna potrzeba bezpieczeństwa i porządku publicznego red.
J. Świtka, M. Kuć, G. Gozdór, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.
11. Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, Oficyna a Wolters Kluwer business.
Monografie, Warszawa 2007.
12. Fehler W., Instytucje bezpieczeństwa narodowego RP, w: Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk
politycznych, red. K. A. Wojtaszczyk, W. Jakubowski, Warszawa 2003,
13. Misiuk A., Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe,
Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
14. Sprengel B., Służby mundurowe ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Zarys problematyki, Toruń
2008.
15. Wolanin J. Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli. Ochrona ludności na czas
pokoju, Warszawa
2005
45
46