docnieodpłatnie w formacie PDF
download 
Reklamacja Transkrypt
nieodpłatnie w formacie PDF
zastosowania zasobników energii w systemach zasilania zagrożenia dla bezpieczeństwa ciągłości zasilania obiektów o znaczeniu krytycznym zabezpieczenia odległościowe linii WN i NN e-mail: [email protected] www.elektro.info.pl listopad 2016 (149) Index Copernicus: 5,46; punkty MNiSW: 6 11 Nakład 9,5 tys. egz. ISSN 1642-8722 indeks 373761 Cena 13,00 zł (w tym 5% VAT) ENERGETAB, HALA K, STOISKO 15 GRUPA Twój partner w systemach sterowania i regulacji automatycznej Oto, co możemy dla Ciebie zrobić: Zakres naszych dostaw i usług Wykonujemy skomplikowane, szeroko zakrojone i wysokiej jakości systemy sterowania dla elektrowni, spalarni śmieci, oczyszczalni ścieków, instalacji wody pitnej oraz dla przemysłu. Nasze projekty realizujemy dzięki zaawansowanej technologii na najwyższym poziomie. • • • • • • • • Efektywne i skuteczne zarządzanie projektami, wieloletnie doświadczenie w realizowaniu kompleksowych zadań automatyzacji, elastyczność oraz wysokie kompetencje - te cechy cenią sobie nasi klienci najbardziej. system sterowania procesami DCS PMSXpro automatyka rozdzielnie średniego i niskiego napięcia urządzenia obiektowe sieci i magistrale komunikacyjne dokumentacja zarządzanie pracami budowlanymi i projektami montaż i okablowanie Mitsubishi Electric Europe B.V. – Oddział w Polsce ul. Krakowska 50, 32-083 Balice, Tel. +48 12 337 65 00, e-mail: [email protected] http://pl.mitsubishielectric.com spis treści s. 76 s. 28 s. 33 od redakcji 6 8 10 12 13 18 22 82 83 84 85 86 piszą dla nas po godzinach e.nowości e.informuje e.wywiad e.wywiad e.normy e.dystrybucja z kart historii e.recenzja e.krzyżówka termowizja Paweł Piotrowski, Andrzej Grzyb zastosowania zasobników energii w systemach zasilania 50 Cezary Świeboda wieloszczelinowe rdzenie blokowe transformatorów i dławików dla potrzeb energoelektroniki Weidmüller 54 prezentacja oprogramowanie inżynierskie Weidmüller Configurator – łatwiejsza konfiguracja i projektowanie Europejski Instytut Miedzi 59 prezentacja miedź – rozsądny wybór 60 ochrona przeciwpożarowa Karol Kuczyński, Grzegorz Dymny wykonywanie pomiarów okresowych z zastosowaniem termowizji – wprowadzenie 25 Marcin Orzechowski, Waldemar Jaskółowski, Julian Wiatr, Marzena Nawrocka zagrożenia dla bezpieczeństwa ciągłości zasilania Karol Kuczyński przegląd kamer termowizyjnych 28 miernictwo Megger prezentacja reflektometr TDR2050 – nowy wymiar w lokalizacji uszkodzeń kabli 33 Karol Kuczyński zestawienie analizatorów jakości zasilania 34 Leszek Halicki prezentacja analizator jakości zasilania HIOKI PQ3100 39 sieci elektroenergetyczne obiektów o znaczeniu krytycznym – analiza niezawodności wyzwalaczy w przeciwpożarowym wyłączniku prądu 62 automatyka Tomasz Zarębski, Piotr Cierzniewski porównanie mediów transmisyjnych w systemach automatyki budynkowej 70 Karol Kuczyński zestawienie enkoderów liniowych 74 Karol Kuczyński zestawienie enkoderów obrotowych Tomasz Bednarczyk 76 wybrane zagadnienia zabezpieczeń odległościowych linii WN i NN Mirosław Schwann 42 prezentacja wymiana mostu szynowego na kablowy w stacji WN/SN jako skuteczny środek poprawy niezawodności sieci 4 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l projekt Julian Wiatr uproszczony projekt zasilania oświetlenia posesji domku 47 jednorodzinnego 78 IK WN TRA Drodzy Czytelnicy 1 TPZ x4 K NE Y D U aum a B IK B tka kos WN TRA ma n osło ø50 au ka B t kos rura VK D owa DVK row ia -pom a 0 ø11 wa onwow . e l e k t r o . i n f o . p l słw o a rur 6 NIK k m Bau a k t os a żo 5 Witam Państwa w 149. numerze „elektro.info”, poprzedzającym wydanie 150. jubileuszowego numeru, który będzie towarzyszył oficjalnej uroczystości 15-lecia funkcjonowania czasopisma na rynku wydawniczym. Mimo że oficjalne obchody jubileuszu odbędą się na początku 2017 roku, świętowanie rozpoczęliśmy już pod koniec września br., kiedy to w Katowicach zorganizowaliśmy konferencję poświęconą ochronie przeciwpożarowej. W czasie konferencji wykazaliśmy, że współczesnej ochronie przeciwpożarowej musi towarzyszyć niezawodna dostawa energii elektrycznej. Spowodowało to olbrzymie zainteresowanie tematyką zasilania awaryjnego i gwarantowanego, co skłoniło nas do zorganizowania kolejnej konferencji, poświęconej tym razem zespołom prądotwórczym oraz zasilaczom UPS. Konferencja ta odbyła się w Warszawie 17 listopada. Obrady poprzedziło przedstawienie rysu historycznego miesięczIK nagród VERBA DOCENT, które w tym roku otrzymali: nika oraz wręczanie WN A R mgr T inż. Bogdan Uzar, dr inż. Mariusz Sarniak, dr inż. Marcin Sulkowski oraz dr inż. Waldemar Jasiński. W czasie obrad zostało wygłoszonych szereg referatów merytorycznych, które NIK WpreA sukcesywnie będziemy publikowali na łamach „elektro.info”. W numerze R T zentujemy artykuł opracowany przeze mnie, Marcina Orzechowskiego oraz dziekana WIBP SGSP bryg. dr. inż. Waldemara Jaskółówskiego, w którym znajdą Państwo analizę prawną oraz niezawodnościową dotyczącą metodyki projektowania przeciwpożarowego wyłącznika prądu oraz jego sterowania. Artykuł ten wyjaśnia szereg kwestii spornych wynikających z błędnej interpretacji przepisów prawnych oraz zagadnień dotyczących niezawodności dostaw energii elektrycznej (s. 62). Zachęcam także do lektury artykułu Cezarego Świebody poświęconego wieloszczelinowym rdzeniom transformatorów blokowych i dławików stosowanych w elektroenergetyce (s. 54). Z tematyką tą związany jest również artykuł Tomasza Bednarka, poświęcony problematyce zabezpieczeń odległościowych w sieciach elektroenergetycznych (s. 42). Jak ważnym zagadnieniem w systemie elektroenergetycznym są zasobniki energii, dowiedzą się Państwo z artykułu Pawła Piotrowskiego, pracownika naukowego Politechniki Warszawskiej (s. 50). Natomiast z artykułu Tomasza Zarębskiego i Piotra Cierzniewskiego, pracowników naukowych Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, dowiedzą się Państwo, które media transmisyjne posiadają najlepsze parametry w zastosowaniach automatyki budynkowej (s. 70). W numerze prezentujemy uproszczony projekt zasilania oświetlenia posesji budynku jednorodzinnego (s. 78), informacje o nowościach na rynku elektrotechnicznym, imprezach branżowych, w których uczestniczyła nasza redakcja, zestawienia parametrów kamer termowizyjnych, enkoderów i analizatorów parametrów sieci oraz informacje o zmianach w normalizacji. Serdecznie zapraszam do ciekawej lektury. EWOLUCJA technologii ŚLIZGOWEJ Invisible Rolling System (Schowany System Rolkowy) jest wynikiem analizy wieloletnich danych zebranych z rzeczywistych zastosowań na całym świecie. Inżynierowie Brevetti z sukcesem udoskonalili dobrze znane zalety prowadników Brevetti używanych w aplikacjach portowych i długobieżnych. ZALETY ✔ Trwałośćśś ✔ Mała siła ciągnięcia-pchania ✔ Gładki ruch ✔ Długa żywotnośćśś ✔ Niewrażliwość na otoczenie ✔ Pefekcyjne ułożenie ✔ Prosta konserwacja QR-Code Film do obejrzenia na smartfonie Tel. 22-8168579 | [email protected] | www.nowimex.com.pl piszą dla nas mgr inż. Tomasz Bednarczyk Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej. Obecnie doktorant w Instytucie Elektroenergetyki i Sterowania Układów. Działalność naukowo-badawcza dotyczy przede wszystkim analizy zjawisk towarzyszących zwarciom w sieciach elektroenergetycznych WN i NN, szczególnie interesuje się badaniami poprawności pomiarowej i decyzyjnej automatyki zabezpieczeniowej, w tym wykorzystującej kryterium podimpedancyjne. Obszar zainteresowań obejmuje również pomiary urządzeń elektroenergetycznych oraz badania dokładności przetwarzania torów napięciowych i prądowych dla potrzeb automatyki elektroenergetycznej. W sferze zawodowej zajmuje się uruchamianiem stacji elektroenergetycznych: rozruchem, pomiarami odbiorczymi, badaniem układów automatyki zabezpieczeniowej oraz projektowaniem stacyjnych obwodów wtórnych w firmie ProElEn Projektowanie Elektroenergetyczne Poznań. dr inż. Piotr Cierzniewski W roku 1996 otrzymał dyplom magistra inżyniera elektrotechniki na Politechnice Szczecińskiej w Szczecinie. W tym samym roku rozpoczął pracę jako asystent w Zakładzie Urządzeń Elektrycznych i Elektrotechniki Morskiej w Instytucie Elektrotechniki na Wydziale Elektrycznym Politechniki Szczecińskiej w Szczecinie. W 2005 roku obronił pracę doktorską i otrzymał tytuł doktora nauk technicznych w dyscyplinie elektrotechnika. Obecnie pracuje w Katedrze Elektroenergetyki i Napędu Elektrycznego na Wydziale Elektrycznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (dawna Politechnika Szczecińska). Jest autorem lub współautorem ponad 50 publikacji i artykułów z dziedziny elektrotechniki, obejmujących w szczególności zagadnienia związane z: instalacjami elektrycznymi niskiego napięcia, instalacjami oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego oraz efektywnością energetyczną. mgr inż. Cezary Świeboda Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Częstochowskiej oraz Wolfson Centre for Magnetics w Cardiff University (Wielka Brytania), gdzie w ramach stypendium realizował projekt badawczy ukończony uzyskaniem stopnia MSc. Współautor jednego patentu RP oraz kilkunastu publikacji naukowych związanych głównie z wykorzystaniem nanokrystalicznych materiałów magnetycznych dla potrzeb energoelektroniki, a w tym niskostratnych rdzeni magnetycznych dla efektywnego transformowania energii elektrycznej. dr inż. Tomasz Zarębski Ukończył w 1990 roku Wydział Elektryczny Politechniki Szczecińskiej. W roku 2003 obronił pracę doktorską i otrzymał tytuł doktora nauk technicznych w dyscyplinie elektrotechnika. Obecnie pracuje w Katedrze Elektroenergetyki i Napędu Elektrycznego na Wydziale Elektrycznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (dawna Politechnika Szczecińska). Jest autorem lub współautorem prac związanych z odnawialnymi źródłami energii oraz systemami automatyki budynkowej i przemysłowej. Członek Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej, Stowarzyszenia Elektryków Polskich oraz IEEE. 8 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l s. 50 s. 62 s. 42 GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. 04‑112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel. 22 810 65 61, faks 22 810 27 42 [email protected] www.elektro.info.pl REDAKCJA Redaktor naczelny JULIAN WIATR [email protected] Sekretarz redakcji ANNA KUZIEMSKA [email protected] (redaktor językowy) Redakcja KAROL KUCZYŃSKI [email protected] (redaktor tematyczny) BŁAŻEJ BIERCZYŃSKI [email protected] (redaktor www) JACEK SAWICKI [email protected] (redaktor tematyczny) REKLAMA I MARKETING tel./faks 22 810 28 14 Dyrektor ds. marketingu i reklamy JOANNA GRABEK [email protected] tel. 0 600 050 380 Specjalista ds. reklamy w elektro.info EDYTA KOSKO [email protected] tel. 22 512 60 57, 0 602 277 820 KOLPORTAŻ I PRENUMERATA tel./faks 22 810 21 24 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży MICHAŁ GRODZKI [email protected] Kierownik ds. logistyki ANETA CARTAILLER [email protected] Specjalista ds. dystrybucji KATARZYNA ZARĘBA [email protected] Specjalista ds. prenumeraty ANNA SERGEL [email protected] ADMINISTRACJA Księgowość MARIA KRÓLAK [email protected] HR DANUTA CIECIERSKA [email protected] SKŁAD I ŁAMANIE Studio graficzne Grupy MEDIUM DRUK Zakłady Graficzne Taurus Redakcja zastrzega prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca tekstów niezamówionych. Za treść ogłoszeń redakcja ponosi odpowiedzialność w granicach wskazanych w ust. 2 art. 42 ustawy Prawo prasowe oraz ma prawo odmówić publikacji bez podaneia przyczyn. Wszelkie prawa zastrzeżone © by Grupa MEDIUM. Czasopismo znajduje się na liście czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Lista recenzentów merytorycznych dostępna jest na stronie www.elektro.info.pl. Wersja pierwotna czasopisma – papierowa. jest członkiem Izby Wydawców Prasy – ISSN 1642‑8722 Zawsze blisko Twoich potrzeb Bezpieczniki Systemy odgromowe Osprzęt siłowy Ograniczniki przepięć Osprzęt instalacyjny i mieszkaniowy Automatyka budynków Trasy kablowe Transformatory SN Agregaty prądotwórcze i UPSy Rury osłonowe do kabli Szynoprzewody Osprzęt sterowniczy Narzędzia, obudowy, szafy Stacje transformatorowe Baterie, akumulatorki Ładowarki Silniki, motoreduktory, serwonapędy Urządzenia pomiarowe Domofony, wideodomofony Słupy oświetleniowe Urządzenia zasilające Automatyka przemysłowa i sterowanie Systemy CCTV i p.poż. Kable i przewody Kompensacja mocy biernej Aparaty elektryczne niskiego napięcia Oprawy oświetleniowe Źródła światła Artykuły BHP Przewody i maty grzejne Rozdzielnice SN Elementy prowadzenia i łączenia kabli Osprzęt kablowy dla elektroenergetyki Ogólnopolska sieć hurtowni elektrotechnicznych, instalacyjno-sanitarnych, grzewczych i wentylacyjnych. Obsługujemy instalatorów, przemysł, sektor organizacji publicznych i detalistów z branży materiałów technicznych. Każda hurtownia Onninen oferuje zarówno asortyment instalacyjno-sanitarny, jak również elektrotechniczny. Dbamy o wysoką jakość obsługi i trwałe relacje Technika instalacyjno-grzewcza Wentylacja i klimatyzacja Artykuły elektrotechniczne Kable i przewody Oświetlenie Instalacje sanitarne Sieci zewnętrzne Pompy Automatyka i sterowanie Osprzęt kablowy, instalacyjny i siłowy Urządzenia zasilające Artykuły ochrony osobistej i BHP handlowe. Współpracujemy wszechstronnie – w oparciu o szeroką gamę markowych produktów, usługi, doradztwo techniczne (w tym specjalistyczny Zespół Projektowy), nowoczesne rozwiązania e-commerce i kompleksowe partnerstwo. Posiadamy i stosujemy certyfikowany System Zarządzania ISO 9001 i Środowiskowy System Zarządzania ISO 14001. www.onninen.pl krótko z branży... indeks firm BAKS88 BALLUFF74 BIALL34 BROTHER18 CALMET35 CIRCUTOR 35, 69 COMAP27 E.LIDER ELEKTRO.INFO 21 ELHAND TRANSFORMATORY 57 ETI POLAM 15 EUROPEJSKI INSTYTUT MIEDZI 17, 60 FASTCOM61 FINDER73 FLIPO ENERGIA 25 FLUKE 11, 29, 35 74, 76 IMPOL-1 KAMERY IR 28 KÜBLER76 LABIMED39 12, 33 MEGGER MERSERWIS36 MITSHUBISHI ELECTRIC 3 MURRELEKTRONIK12 NEXANS POWER ACCESSORIES POLAND NKT CABLES 47 2 NOWIMEX zz Polish Business Forum „Porozmawiajmy o Przyszłości” W dniach 29–30 września 2016 r. w warszawskim Hotelu Gromada odbyły się targi POLISH BRANDS EXPO. Tegoroczna edycja targów zorganizowana została pod hasłem MADE IN POLAND – ZNACZY JAKOŚĆ. Wydarzeniem towarzyszącym Targom było POLISH BUSINESS F ORUM, którego motto brzmiało „Porozmawiajmy o przyszłości”, gdzie w formie paneli dyskutowano na temat pozycji polskiej marki w globalnej gospodarce i trendów, które budują jej innowacyjność, jak również energii i bezpieczeństwa. Jeden z panelów poświęcony był Baltic Business Forum, którego gościem honorowym była Turcja. Drugiego dnia FORUM, z inicjatywy Krajowej Izby Gospodarczej Elektryki (KIGE), przeprowadzony został panel dyskusyjny pn. „Energia i Bezpieczeństwo”. Tematami pomocniczymi były zagadnienia „Bezpieczeństwo energetyczne i powszechna cyfryzacja” oraz „Innowacyjne technologie w budownictwie szansą rozwoju polskiej przedsiębiorczości”. Uczestnikami panelu byli przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa (MIB), Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP), Polskiej Izby Radiodyfuzji Cyfrowej (PIRC), Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji (K IGEiT), Polskiej Wywiadowni Gospodarczej (PWG) i Krajowej Izby Gospodarczej Elektryki (KIGE). Dyskusję poprowadził dr inż. Andrzej M. Wilk, przewodniczący Sekcji Technik Informacyjnych SEP, Współtwórca Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości w Warszawie, współzałożyciel stowarzyszenia Internet Society Poland. Ważnym wydarzeniem podczas forum była prezentacja projektu ustawy o izbach przemysłowo-handlowych, będącego znaczącym działaniem federacji Przedsiębiorcy.pl na rzecz wprowadzenia w Polsce powszechnego samorządu gospodarczego. Uwieńczeniem targów i forum była Wielka Gala „Sylwetki i Marki Polskiej Gospodarki”. Tekst red., fot. KIGE 7, 75 OLTEST22 PREDICTIVE SERVICE EUROPE PROFITECHNIK 30 12, 86 PRO-MAC36 SCHRACK TECHNIK 12, 87 SELEC65 SIBA POLSKA 1 SICK77 SIMEX 75, 77 SONEL 30, 31, 37 SUMERA MOTOR 81 TESPOL38 TESTO 32, 45 TEST-THERM32 WEIDMÜLLER59 ZOLMOT ENERGIA 41 ZPRAE5 10 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Rys. Robert Mirowski ONNINEN9 Nie daj się zaskoczyć zimie. Gorące oferty na produkty termowizyjne. Kamery termowizyjne firmy Fluke Ceny promocyjne już od € 995 Szybkie wykrywanie problemów, zanim urosną do rangi kosztownych awarii. • Większa liczba pikseli zapewnia lepszą jakość obrazu • Opracowane z myślą o dostosowaniu się do Twoich metod pracy, nawet w trudnych warunkach • Łatwiejsze zarządzanie danymi obrazowymi z poziomu kamery lub dołączonego oprogramowania do analizy i raportowania Korzystaj z najlepszych produktów światowego lidera w branży przyrządów testowych i pomiarowych. Fluke TiS10 TERAZ € 995 Fluke TiS20 TERAZ € 1.199 • Rozdzielczość 80 × 60 • Rozdzielczość 120 × 90 • Współczynnik D:S równy 128:1 • Technologia IR-Fusion® z funkcją AutoBlend™ • 5-megapikselowy aparat cyfrowy • Duży wyświetlacz LCD 3,5 cala • Inteligentny akumulator z diodą LED informującą o poziomie naładowania • Inteligentny akumulator z diodą LED informującą o poziomie naładowania Fluke Ti300 TERAZ € 4.999 Fluke Ti450 TERAZ € 6.795 • Rozdzielczość 240 × 180 • Rozdzielczość 320 × 240 • Natychmiastowe ustawianie ostrości za pomocą funkcji automatycznej regulacji ostrości LaserSharp® • Funkcja MultiSharp™ pozwala uzyskać obrazy z automatycznie ustawioną ostrością w całym polu widzenia • Technologia IR-Fusion® z trybem AutoBlend™ • Duży 3,5-calowy ekran dotykowy LCD • Funkcja SuperResolution umożliwia tworzenie obrazów o rozdzielczości 640 x 480 zawierających 4 razy więcej pikseli • Funkcja automatycznej regulacji ostrości LaserSharp® oblicza odległość do wybranego celu Ograniczony czas trwania oferty Oferta obowiązuje od 15 września 2016 r. do 15 grudnia 2016 r. Aby zapoznać się z pełną listą kamer termowizyjnych objętych niniejszą ofertą, przejdź na stronę www.fluke.pl/tideals lub skontaktuj się z lokalnym przedstawicielem firmy Fluke. Wszystkie znaki towarowe są własnością odpowiednich podmiotów. Do udostępniania danych potrzebne jest połączenie Wi-Fi lub komórkowe. Smartfon, bezprzewodowe połączenie z internetem oraz abonament nie są częścią zestawu. Pierwsze 5 GB miejsca jest za darmo. Dane kontaktowe do wsparcia w zakresie smartfonów można uzyskać na stronie fluke.com/ phones. Smartfon, bezprzewodowe połączenie z internetem oraz abonament nie są częścią zestawu. Aplikacja Fluke Connect nie jest dostępna we wszystkich krajach. Ceny nie zawierają podatku VAT ©2016 Fluke Corporation. Dane mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. Wydrukowano w USA 10/2016 6008529b-pl Zabrania się modyfikowania niniejszego dokumentu bez pisemnej zgody Fluke Corporation. nowości MIT 2500 – nowy miernik rezystancji izolacji Megger napięciem do 2,5 kV M iernik rezystancji izolacji i ciągłości elektrycznej MIT2500 został zaprojektowany z myślą o zastosowaniach elekt r o t e c h n ic z n y c h i przemysłow ych w sytuacjach, gdy napięcie robocze badanych obiektów jest wyższe niż 1000 V i pomiar rezystancji izolacji wymaga użycia odpowiednio większych napięć probierczych. W mierniku MIT2500 oprócz stałych zakresów napięcia pomiarowego 50 V, 100 V, 250 V, 500 V, 1000 V i 2500 V dostępny jest też zakres regulowany, który pozwala na ustawienie dowolnej wartości napięcia między 50 V i 2500 V. Napięcie pomiarowe jest stabilizowane układem sprzężenia zwrotnego utrzymującym poziom napięcia w granicach 2% wybranej wartości, nawet w czasie trwania pomiaru, dzięki czemu uzyskujemy bardzo dokładny pomiar. Miernik umożliwia pomiar wskaźnika polaryzacji (PI) i współczynnika absorpcji dielektrycznej (DAR). Zasilanie miernika może być z akumulatorów lub baterii\ funkcja ochrony przed niebezpiecznym napięciem zewnętrznym. Jest wyposażony w wewnętrzną pamięć 1000 pomiarów i Bluetooth. Kategoria pomiarowa CAT IV. Klasa szczelności IP54. Modlink MSDD I nterfejsy panelu czołowego Modlink MSDD Murrelektronik umożliwiają łatwy i bezpieczny dostęp do szafy sterowniczej bez konieczności otwierania jej drzwi. Oprogramowanie sterowania często wymaga modyfikacji w trakcie pracy, dlatego musi być podłączane do laptopów lub urządzeń diagnostycznych. Jeśli trzeba wprowadzić zmiany podczas pracy maszyny, serwisanci stosują czasem rozwiązania, które ułatwiają dostęp do sterownika. Stosowane wówczas tymczasowe okablowanie może powodować błędy, więc nie jest najlepszym rozwiązaniem. Można tego uniknąć wykorzystując panele interfejsu czołowego Modlink MSDD – systemy modułowe 12 składające się ze standardowych pojedynczych i podwójnych, plastikowych lub metalowych ramek instalowanych bezpośrednio na szafie sterowniczej. Można w nich umieścić ponad 170 różnych, dostosowanych do międzynarodowych wymogów wkładek lub interfejsów danych (np. SUB-D, RJ45 czy USB). Ta różnorodność pozwala na stworzenie ponad 100 000 kombinacji. W każdej pojedynczej ramce można umieścić przynajmniej jedno gniazdo zasilania, a jeśli konieczne jest zastosowanie różnych gniazd i interfejsów – dostępne są ramki podwójne. Wysoki stopień ochrony IP65 gwarantuje możliwość wykorzystania paneli Modlink MSDD również w trudnych warunkach. w w w. e l e k t r o . i n f o . p l zestaw Wera Zyklop Z estawy kluczy trzpieniowych to nowość 2016 znanego producent a na rzędzi wkrętakowych firmy Wera. E-sklep Profitechnik właśnie wprowadził do oferty 6-częściowy zestaw długich kluczy trzpieniowych ½” Torx® stosowanych w urządzeniach, maszynach oraz samochodach. Innowacyjna funkcja przytrzymująca HF w narzędziach Torx® polega na pewnym przytrzymaniu wkrętu na narzędziu dzięki sile zacisku wynikającej z nacisku powierzchniowego między grotem roboczym a profilem wkrętu. Jest to możliwe poprzez geometryczną optymalizację wyjściowego profilu Torx®. Funkcja HF znajduje zastosowanie przy pracach w trudno dostępnych miejscach, w których nie ma możliwości użycia drugiej ręki do przytrzymania śruby. Rozmiary, jakie znajdziemy w tym niewielkim, a jednocześnie bardzo funkcjonalnym etui, to TX 20; TX 25; TX 27; TX 30; TX 40; TX 45 x 140 mm. Klucze oznaczone są kolorowymi opaskami oznaczającymi dany rozmiar. Nasadki wykonane ze stali chromowo-wanadowej, chromowane i matowione, a także radełkowane dla pewnego chwytu. Narzędzia w pokrowcu zostały ułożone w pozycji pionowej, co zapobiega ich wypadaniu oraz pozwala na łatwe wyjmowanie. Przedstawiony zestaw, ale również inne zestawy z serii Zyklop, znajdują się w sklepie internetowym Profitechnik. Schrack CAD – nowa wersja, wygląd i możliwości Z nany od 2004 program Schrack CAD – bezpłatna nakładka branżowa na AutoCAD i BricsCAD – doczekał się aktualizacji i nowego wyglądu. Projektowanie rozdzielnic elektrycznych i dowolnych instalacji jest znacznie szybsze z nowymi funkcjami, które zostały wprowadzone w ostatniej aktualizacji. Schrack CAD wspiera proces projektowania instalacji elektrycznych na podstawie asortymentu ponad 20 000 produktów Schrack Technik. Szeroka baza produktowa i wiele unikalnych rozwiązań programu przyspieszają tworzenie schematów jednokreskowych, wielokreskowych i widoków elewacji. Moduł obliczeń termicznych pozwala na weryfikację przyrostu temperatur y w rozdzielnicach do 1600 A, zgodnie z normą PN‑EN 61439. Bezpłatny program pozwala na bieżąco śledzić kosztorys projektu. Po zakończeniu projektowania zamówienie można potwierdzić w kilku krokach. Schrack CAD daje możliwość wydrukowania dokumentacji projektowej, w skład której wchodzą: raport z obliczeń termicznych, tabliczka znamionowa, zestawienie materiałowe, weryfikacja wyrobu oraz Deklaracja Zgodności UE. nr 11/2016 informuje ochrona przeciwpożarowa w obiektach budowlanych VI edycja konferencji szkoleniowej już za nami! P rzedstawiciele branży elektrycznej i sanitarnej kolejny raz spotkali się pod patronatem „elektro.info” i „Rynku Instalacyjnego”, by wymieniać się doświadczeniem i poszerzać swoją wiedzę dotyczącą ochrony ppoż. w kontekście instalacji elektrycznych i wentylacji. Stało się tak za sprawą organizowanej 29 września w Katowicach szóstej już konferencji szkoleniowej pt. „Ochrona przeciwpożarowa w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne, wentylacyjne i gaśnicze – projektowanie, montaż, eksploatacja”. Słuchaczy konferencji na sali elektrotechnicznej powitał redaktor naczelny „elektro.info” – mgr inż. Julian Wiatr, który wygłosił referat wprowadzający poświęcony tematyce źródeł zasilania oraz ochrony przeciwpożarowej w instalacjach, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru. O certyfikacji i dopuszczeniu do eksploatacji urządzeń przeciwpożarowych opowiadał mgr inż. Dariusz Zgorzalski z CNBOP-PIB z Józefowa. Aspekty związane z urządzeniami piorunochronnymi w kontekście zagrożenia pożarowego budynków omówił zaś mgr inż. Krzysztof Wincencik. Istotną kwestię – wpływu DSO i SSP na warunki ewakuacji poruszył w ramach swojego wykładu bryg. mgr inż. Mariusz Sobecki, rzeczoznawcza ds. zabezpieczeń ppoż. Dziekan Wydziału Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego Szkoły Głównej Służby Pożarniczej – bryg. dr inż. Waldemar Jaskółowski omówił zaś rodzaje zagrożeń stwarzanych przez palące się przewody i kable jako elementu instalacji elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem. W obliczu rosnącego zainteresowania OZE, uwagę słuchaczy wzbudził także wykład dr. inż. Mariusza Sarniaka z filii Politechniki Warszawskiej w Płocku, który dotyczył ochrony przeciwpożarowej systemów PV oraz neutralizacji zagrożeń pożarowych stwarzanych przez generatory PV podczas pożaru. Konferencja poświęcona ochronie przeciwpożarowej w obiektach budowlanych nie mogłaby się obejść bez osobnej prezentacji skupiającej się na wymaganiach projektowych dotyczących oświetlenia awaryjnego – to zagadnienie omówił mgr inż. Dariusz Kamiński. Wydarzenie zakończyła prezentacja wybranych aspektów gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem autorstwa st. bryg. mgr. inż. Krzysztofa Kociołka ze Szkoły Aspirantów PSP w Krakowie. nr 11/2016 Konferencję w zakresie instalacji elektrycznych zakończyło wystąpienie redaktora naczelnego „elektro.info” Juliana Wiatra, który podsumował obrady i zaprosił na kolejną edycję. W tym samym czasie, w sali sanitarnoinstalacyjnej magazynu „Rynek Instalacyjny” omawiano zagadnienia ochrony przeciwpożarowej budynków m.in. z obszaru wentylacji. Konferencję otworzył i jej gości powitał redaktor naczelny tytułu – Waldemar Joniec. Pierwsze wystąpienie – dr. inż. Grzegorza Kubickiego z Politechniki Warszawskiej, było poświęcone systemom wentylacji pożarowej, zapobieganiu zadymieniu, standardom projektowania, co zostało dodatkowo poparte realizacjami. Konkretny przykład wentylacji pożarowej obiektu budowlanego, a mianowicie garażu – projektowanie, ocenę i odbiór wg wytycznych ITB 493/2015 omówili mgr inż. Wojciech Węgrzyński oraz mgr inż. Grzegorz Krajewski z Instytutu Techniki Budowlanej. Scenariusze pożarowe (podstawy prawne i zasady ich tworzenia) były natomiast tematem wystąpienia przedstawiciela Szkoły Głównej Służby Pożarniczej: mł. bryg. dr. inż. Rafała Porowskiego. Na obu salach można było wysłuchać prezentacji przedstawicieli firm z branży (m.in. Merawex, Sensor Tech, Alter, Fläkt Bovent, Venture Industries, K-Flex, Gazex). Konferencję w sali sanitarnoinstalacjnej podsumował redaktor naczelny „Rynku Instalacyjnego” – Waldemar Joniec. Wydarzenie spotkało się z bardzo dużym zainteresowaniem przedstawicieli branży elektroinstalacyjnej i sanitarnoinstalacyjnej – uczestników procesów projektowych i wykonawczych, udowadniając, iż ochorona przeciwpożarowa w obiektach budowlanych to temat, który nie zejdzie, bo nie powinien schodzić – z wokandy spotkań branżowych. Nowe technologie zwiększające bezpieczeństwo, ale i kolejne powstające zagrożenia w tej sferze, z którymi musimy się liczyć i którym musimy zapobiegać, stwarzają nowe wyzwania w tym zakresie. Tekst Błażej Bierczyński, fot. Karol Kuczyński, Katarzyna Rybka w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 13 informuje spotkanie firmowe Legrand 2016 w ramach programu autoryzowany producent rozdzielnic Legrand Projekt BMS 2016 – pierwsza ogólnopolska konferencja zakończona sukcesem F irma Legrand Polska w dniach 27–29 paź‑ dziernika 2016 roku w Bukowinie Tatrzań‑ skiej w ośrodku CRiB Grand Stasinda zorga‑ nizowała pod patronatem medialnym „elek‑ tro.info”, IV spotkanie z autoryzowanymi pro‑ ducentami rozdzielnic elektrycznych. Doroczne spotkanie z producentami roz‑ dzielnic rozpoczęło wystąpienie dyrektora ds. rynku inwestycji firmy Legrand Polska Krzysztofa Majty oraz kierownika zespołu ds. rynku przemysłowego i opiekuna programu APRL firmy Legrand Dariusza Smoczyka, którzy po‑ witali uczestników spotkania oraz przedsta‑ wili plan zajęć. Następnie Krzysztof Majta do‑ konał prezentacji zdjęć przedstawiających tzw. elektryczne niechlujstwo, które miało niejako zaakcentować wysoką jakość urządzeń elek‑ trycznych dostarczanych przez firmę Legrand oraz współpracujących prefabrykatorów, któ‑ rzy nie dopuszczają do stanu zaprezentowa‑ nego na zdjęciach. Prezentowane zdjęcia przedstawiały czynne urządzenia elektrycz‑ ne, które stwarzają zagrożenie i unikają zain‑ teresowania właścicieli lub osób odpowiedzial‑ nych za ich eksploatację. W końcowej części tego wystąpienia uczestnicy poznali wyniki programu APRL. Następnie redaktor naczelny „elektro.info” Julian Wiatr wygłosił wykład poświęcony za‑ silaniu urządzeń przeciwpożarowych. Przed‑ stawił w nim zasady zasilania urządzeń prze‑ ciwpożarowych, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie pożaru. Zostały omówio‑ ne źródła zasilania oraz zasady projektowa‑ nia przeciwpożarowego wyłącznika prądu i doboru przewodów zasilających urządzenia przeciwpożarowe. Ponadto zaprezentowano elementarną teorię pożaru oraz krzywe po‑ żarowe, stanowiące podstawę badań ognio‑ wych w laboratoriach. Zostały omówione za‑ sady projektowania systemu ochrony prze‑ Pierwsza edycja ogólnopolskiej kon‑ ferencji Projekt BMS 2016 zakończyła się sukcesem. „Miejsce spotkań, na któ‑ re czekała branża inteligentnych roz‑ wiązań i automatyki budynkowej”, „fo‑ rum pozwalające na konfrontację opinii i poszukiwanie najlepszych rozwiązań” – to tylko nieliczne z opinii, którymi po‑ dzielili się uczestnicy konferencji Pro‑ jekt BMS 2016. Podczas dwudniowego wydarzenia 16 prelegentów – reprezentantów pro‑ ducentów, dystrybutorów i ekspertów branżowych, zaprezentowało swoje roz‑ wiązania w trakcie 9 prelekcji, 4 wykła‑ dów eksperckich, a w debacie zabrało głos 5 reprezentantów sektora inteli‑ gentnych rozwiązań dla budynków. W strefie wystawienniczej swoje pro‑ dukty zaprezentowało 14 firm. W wy‑ darzeniu wzięło udział blisko 150 osób – wśród nich ponad 90 uczestników – decydentów z firm o profilu integrator, instalator oraz facility i energy manage‑ ment, służby techniczne, zarządcy nie‑ ruchomością. Tak można podsumować pierwszą ogólnopolską edycję Projekt BMS 2016, która odbyła się w dniach 12–13 października w Hotelu Magellan Spa & Business w Bronisławowie. W trakcie spotkania praktycy repre‑ zentujący sektor rozwiązań w obszarze zarządzania inteligentnymi budynkami i zintegrowanej automatyki budynkowej dyskutowali o nowościach w branży i perspektywach zastosowań systemów na polskim rynku, w tym sposobach na zwiększenie efektywności budynków. Prelegenci omówili nowinki technolo‑ giczne w zakresie Smart Building, sys‑ temów automatyki budynkowej i tech‑ nologii zarządzania budynkami. W wydarzeniu wzięli udział eksperci ze znajomością problematyki efektyw‑ ności i energooszczędności. Gość spe‑ cjalny – Roger Woodward – Vice Presi‑ dent and Managing Director, EMEA re‑ gion of Tridium, wystąpił z prelekcją „Building Automation – A Connected 16 14 » w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Uczestnicy spotkania podczas wykładów Wykład wprowadzajacy wygłosił dyr. Krzysztof Majta ciwporażeniowej w instalacjach przeciwpo‑ żarowych i wyjaśniono nieprzydatność ukła‑ du zasilania TT w tych instalacjach. W treści wykładu znalazł się także autorski program symulacyjny, demonstrujący zmienność spadku napięcia w obwodzie elektrycznym funkcjonującym w czasie pożaru, który ma bezpośredni wpływ na poprawność funkcjo‑ nowania zasilanych urządzeń elektrycznych. W ramach wykładu uczestnicy spotkania po‑ znali podstawowe wymagania normy PN-EN 1363‑2:2001 Badanie odporności ogniowej. Część 2: Procedury alternatywne i dodatko‑ we, stanowiącej podstawę wszelkich badań ogniowych oraz normy branżowej N SEP‑ -E 005 Dobór przewodów elektrycznych do zasilania urządzeń, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie pożaru, przygotowy‑ wanej do umiędzynarodowienia dzięki pra‑ com Europejskiego Instytutu Miedzi w sie‑ dzibą we Wrocławiu. Przedstawione w cza‑ sie wykładu wymagania stały się przyczyn‑ kiem do licznych konsultacji oraz wyjaśnień problemów dotyczących prezentowanego za‑ kresu, z jakimi spotykają się w praktyce uczestnicy spotkania. Kolejna prezentacja została przygotowana przez firmę ERKO, gdzie zaprezentowano produkowany osprzęt instalacyjny oraz agre‑ gaty hydrauliczne pomocne w pracy produ‑ centa rozdzielnic elektrycznych. Uczestnicy Śniegu nie było, ale kulig na kołach był wielką atrakcją nr 11/2016 reklama Pokaz działania agregatów hydraulicznych firmy ERKO spotkania mieli okazję sprawdzić ten sprzęt w praktyce, a po zakończonej prezentacji za‑ dawać pytania pracownikom firmy LEGRAND oraz wymieniać się doświadczeniami podczas uroczystej kolacji. Następnego dnia organizatorzy przygo‑ towali zajęcia dydaktyczne dla uczestników spotkania. Pierwszy wykład poświęcony nowościom firmy Legrand wygłosił Dariusz Majta. Podczas niego zaprezentował nowo‑ czesne rozwiązania sterowników SZR oraz ofertę aparatów wysokoprądowych niskie‑ go napięcia typu DMX3, które weszły do portfolio firmy Legrand latem br. W dalszej części wykładu zaprezentowano nowe roz‑ wiązania w zakresie rozdzielnic niskiego napięcia, które niebawem wejdą do oferty firmy. Szczególnym zainteresowaniem cie‑ szyły się rozdzielnice z serii „XL3 S”, któ‑ re według zapewnień firmy, będą stanowi‑ ły przełom w zakresie rozdziału energii elektrycznej. Uzupełnieniem wykładu Dariusza Majty był kolejny wykład redaktora Juliana Wiatra, po‑ święcony tym razem zasadom prowadzenia obliczeń zwarciowych dla celów doboru apa‑ ratów elektrycznych oraz oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej realizowanej przez samoczynne wyłączenie. Uczestnicy spotkania poznali elementar‑ ną teorię zwarć, która stanowi podstawę ob‑ liczania zwarć symetrycznych oraz zwarć jednofazowych w sieciach oraz instalacjach elektrycznych niskiego napięcia pod kątem ochrony przeciwporażeniowej i sprawdzania wybiórczości działania poszczególnych stop‑ ni zabezpieczeń. Omówiono również meto‑ dykę wyznaczania wartości prądów zwar‑ ciowych, których znajomość jest niezbędna przy doborze aparatów elektrycznych w pro‑ jektowanej instalacji elektrycznej. W czasie wykładu został również wyjaśniony problem mocy zwarciowej, która nie jest wielkością fizyczną, a jest wartością charakterystycz‑ nr 11/2016 Redaktor Julian Wiatr omawia zasady obliczania zwarć dla potrzeb doboru aparatów elektrycznych ną dla każdego punktu sieci lub instalacji elektrycznej pozwalającej na wyznaczenie parametrów fizycznych, takich jak np. im‑ pedancja zastępcza Systemu Elektroenerge‑ tycznego oraz początkowy prąd zwarcia, któ‑ ry stanowi podstawę obliczeń pozostałych wartości prądów zwarciowych. Uczestnicy spotkania przekonali się, jakie skutki może spowodować prąd zwarciowy w przypadku niewłaściwie dobranych aparatów lub ich nastaw. Po zajęciach, drugiego dnia spotkania, or‑ ganizatorzy przygotowali przejazd konnymi zaprzęgami góralskimi na ognisko. Po powro‑ cie z wycieczki terenowej uczestnicy spotka‑ nia mogli skorzystać z atrakcji, jakie oferuje ośrodek wypoczynkowy w swojej strefie re‑ laksu. W godzinach wieczornych została zor‑ ganizowana kolacja, podczas której trwały dys‑ kusje merytoryczne do późnych godzin noc‑ nych. Doroczne spotkanie autoryzowanych prefabrykatorów rozdzielnic elektrycznych w Bukowinie Tatrzańskiej zakończyło trzecie‑ go dnia wystąpienie dyrektora Krzysztofa Maj‑ ty, który podziękował za udział w spotkaniu i zaprosił do odebrania gadżetów przygotowa‑ nych przez organizatorów dla upamiętnienia pobytu. W spotkaniu uczestniczyło 60 osób, któ‑ re od naszej redakcji oprócz materiałów szkoleniowych otrzymały bieżący numer „elektro.info” oraz miniporadnik autorstwa Juliana Wiatra i Marcina Orzechowskiego pt. „Instalacje elektryczne do zasilania urzą‑ dzeń, których funkcjonowanie jest niezbęd‑ ne w czasie pożaru. Zagadnienia wybrane”, który ukazał się na rynku wydawniczym nie‑ spełna dwa miesiące przed spotkaniem w Bukowinie Tatrzańskiej. Dzięki doroczne‑ mu spotkaniu producentów rozdzielnic uda‑ ło się zacieśnić relacje, rozwiązać szereg co‑ dziennych problemów oraz zaprezentować nowości firmy Legrand. Tekst i fot. ww Obudowy stojące 6XS Obudowy 4XP160 Obudowy hermetyczne GT 15 informuje 14 » Future, how will you position your Com‑ pany”, wprowadzając w świat najnow‑ szych trendów w obszarze inteligentne‑ go zarządzania budynkami. Drugi dzień konferencji obfitował w panele eksperckie. Ewa Kosmala – Członek Zarządu Polskiego Stowarzy‑ szenia Budownictwa Ekologicznego – PLGBC omówiła 10 wtajemniczeń zrów‑ noważonych budynków. Kamil Stolar‑ ski – radca prawny z SMW LEGAL przedstawił specyfikę zielonych zamó‑ wień publicznych na BMS w świetle zno‑ welizowanych przepisów ustawy z Pra‑ wo zamówień publicznych. Paweł Kwa‑ snowski z Wydziału Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej AGH – Akademii Górni‑ czo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, omówił metodykę oceny wpływu systemów BMS na efektywność energetyczną budynków w świetle nor‑ my PN-EN 15232. W trakcie konferencji, uczestnicy mie‑ li możliwość zabrać głos w debacie pt. „Efektowny czy efektywny? Jak BMS wpływa na energooszczędność budyn‑ ków?”. Do dyskusji włączyli się prakty‑ cy tematyki BMS i komercyjnych zasto‑ sowań: Damian Kaczmarek – Prezes Za‑ rządu Prodam, Andrzej Dudała – Kie‑ rownik Sekcji BMS, Campus 600-lecia Odnowienia UJ, Paweł Kwasnowski z Wydziału Elektrotechniki, Automaty‑ ki, Informatyki i Inżynierii Biomedycz‑ nej AGH, Ewa Kosmala – Członek Za‑ rządu PLGBC, Michał Pierzchalski – Dy‑ rektor Pracowni Projektów Budynków Energooszczędnych KAPE – reprezen‑ tujący Patrona Honorowego konferen‑ cji. Prelegenci skupili się na zagadnie‑ niach prawnych, certyfikacyjnych oraz współpracy inwestora i projektanta przy właściwym oraz zasadnym doborze roz‑ wiązań dla danego budynku. Już teraz zachęcamy do udziału w Projekt BMS 2017, który odbędzie się jesienią 2017. Bieżące informacje o kon‑ ferencji Projekt BMS znajdują się na stro‑ nie: www.projektbms.pl. Redakcja „elektro.info” była patro‑ nem medialnym przedsięwzięcia. Oprac. red. IV Edycja Konferencji Innowacyjne Rozwiązania dla Budownictwa W dniach 28–29 września w Ostródzie odbyła się IV Edycja Konferencji Inno‑ wacyjne Rozwiązania dla Budownictwa, zor‑ ganizowana przez firmy Kontakt Simon, MIWI URMET, Emerson Network Power oraz Zakła‑ dy Kablowe Bitner. Dwudniowe obrady poprzedziło wystą‑ pienie Grzegorza Gałka, zastępcy dyrekto‑ ra ds. handlu i marketingu Zakładów Ka‑ blowych BITNER, który przywitał zapro‑ szonych gości oraz zaprezentował plan dwudniowego spotkania. Pierwszy referat merytoryczny wygłosił redaktor naczelny „elektro.info” Julian Wiatr. Podczas tego wystąpienia uczestnicy konferencji pozna‑ li zasady zasilania urządzeń przeciwpoża‑ rowych, których funkcjonowanie jest nie‑ zbędne w czasie pożaru. Zostały omówio‑ ne źródła zasilania oraz zasady projekto‑ wania przeciwpożarowego wyłącznika prą‑ du i doboru przewodów zasilających urzą‑ dzenia. Zaprezentowano elementarną teo‑ rię pożaru oraz krzywe pożarowe, stano‑ wiące podstawę badań ogniowych w labo‑ ratoriach. W podsumowaniu wykładu zna‑ lazł się autorski program symulacyjny de‑ monstrujący spadek napięcia w obwodzie elektrycznym poddanym działaniu tempe‑ ratury pożaru i jego wpływ na funkcjono‑ wanie zasilanych urządzeń elektrycznych. W kolejnym wystąpieniu przedstawiciel fir‑ my Miwi Urmet zaprezentował innowacyj‑ ne rozwiązania dotyczące systemów bez‑ pieczeństwa i automatyki budynku. Firma Emerson Network Power omówiła dostęp‑ ność zasilaczy UPS zgodnie z klasyfikacją wynikającą z normy PN-EN 62040-3. Z ko‑ lei tematem przewodnim prezentacji Zakła‑ dów Kablowych Bitner było zastosowanie kabli bezpiecznych w budownictwie zgod‑ nie z w ymaganiami normy PN-EN 13501-6 oraz PN-EN 50575. Pierwszy dzień Wykład merytoryczny wygłasza red. Julian Wiatr 16 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Zastępca dyrektora ds. handlu i marketingu Grzegorz Gałek zapowiada kolejny wykład wykładów zamykała firma Kontakt Simon, która w formule zabawy ze światłem omó‑ wiła tworzenie tożsamości świetlnej z wy‑ korzystaniem oświetlenia Led Kontakt-Si‑ mon. Wieczorem odbyła się uroczysta ko‑ lacja, w trakcie której uczestnicy mieli oka‑ zję do prowadzenia dyskusji oraz wymiany doświadczeń. Drugiego dnia zajęcia merytoryczne roz‑ poczęło wystąpienie firmy Miwi Urmet, któ‑ ra zaprezentowała nowoczesne technologie rejestracji oraz analizy obrazu IP wideo na przykładzie systemu NUUO. Firma Emerson Network Power zaprezentowała sposoby zwiększania niezawodności systemów zasi‑ lania z wykorzystaniem zasilaczy UPS. Uczestnicy konferencji mogli zapoznać się z pracą równoległą zasilaczy UPS oraz po‑ równać topologie układów zasilania wypo‑ sażonych w centralny przełącznik zasilania z układami wyposażonymi w rozproszone przełączniki zasilania. Firma Kontakt Simon zaprezentowała metodykę zasilania sprzętu elektrycznego stosowanego w budownictwie mieszkaniowym. Ostatnie wystąpienie pod‑ czas konferencji zostało przygotowane przez Zakłady Kablowe Bitner i dotyczyło kompa‑ tybilności elektromagnetycznej w aplika‑ cjach przemysłowych zgodnie z wymaga‑ niami norm PN-EN 55011 oraz PN-EN 60800-3 w aspekcie własnych produktów firmowych. Dwudniowe spotkanie zakończyło podsu‑ mowujące wystąpienie Grzegorza Gałka, któ‑ ry podziękował uczestnikom za przybycie i prelegentom za ciekawe i wyczerpujące wy‑ kłady oraz zaprosił do udziału w V edycji Kon‑ ferencji Innowacyjne Rozwiązania dla Bu‑ downictwa. Zatem już dziś mówimy do zoba‑ czenia! Tekst i fot. ww nr 11/2016 wywiad innowacyjne drukarki etykiet do zastosowań przemysłowych rozmowa z Viktorem Arsenovychem – Business Development Manager – ES & Solutions Products firmy Brother W swojej bogatej ofercie firma Brother ma drukarki etykiet przeznaczone dla przemysłu i profesjonalistów, które mogą być użytkowane stacjonarnie, jak również przenośnie. Jak sklasyfikowałby Pan drukarki pod tym względem? W naszym portfolio znajduje się kilkanaście różnego rodzaju drukarek etykiet. Różnią się one zastosowaniem i trybem pracy urządzenia. Drukarki ręczne służą do pracy w terenie, a ich ergonomiczny kształt ułatwia posługiwanie się nimi. Natomiast drukarki stacjonarne mają pełną klawiaturę oraz wyświetlacz, spełniając tym samym normy urządzenia biurowego. Drukarki komputerowe z kolei o oznaczeniu PT-Pxxx, nie mają ani klawiatury, ani wyświetlacza, ale współpracują z komputerem za pomocą interfejsów: USB, Wi-Fi, Bluetooth lub Ethernet, a ich oprogramowanie może wykorzystywać wbudowane czcionki systemu operacyjnego komputera. Warto tutaj wspomnieć, iż szereg nowych wersji naszych drukarek komputerowych można zasilać również za pomocą baterii i wyposażyć w ekran dotykowy. W efekcie otrzymujemy autonomiczne urządzenie, które możemy stosować bez komputera po wgraniu szablonów. Wystarczy nam panel dotykowy, aby wywołać daną etykietę i ją wydrukować. W ofercie mamy także specjalne akumulatory litowo-jonowe, dzięki którym nasze urządzenia mogą być używane praktycznie w każdych warunkach. 18 Przykładem rozwiązania przemysłowego jest zastosowanie drukarki PT-9700PC do oznaczania poszczególnych elementów transformatorów rozdzielczych i mocy przez jednego z producentów. O zastosowaniu naszych etykiet zadecydowała odporność na uszkodzenie i ich trwałość. W przypadku zastosowań profesjonalnych, skierowanych do rynku elektroinstalacyjnego, oferujemy trzy dedykowane urządzenia, w charakterystycznym pomarańczowym kolorze. Są to drukarki: PT-E100VP, PT-E300VP, PT-E550WVP, które są sprzedawane w zestawie z walizką oraz laminowaną taśmą. Możemy się pochwalić, że nasze etykiety stosowane są także do oznaczania probówek w laboratoriach oraz narzędzi medycznych. Co wyróżnia Państwa w zastosowaniu rozwiązań ułatwiających pracę instalatorom? Na jakie innowacje wprowadzone przez firmę Brother zwróciłby Pan uwagę? Jeśli chodzi o drukarki przeznaczone dla elektroinstalatorów, to mamy serię produktów PT-E. Skrót „PT” pochodzi od P-touch, a oznaczenie „E” od angielskiego „electrician”. Seria ta jest przeznaczona dla elektroinstalatorów, ale korzystać z niej może również zwykły użytkownik. Sposób wydruku standardowych etykiet jest bardzo prosty. Drukarki te mają możliwość zaprogramowania drukowania etykiet w postaci chorągiewek, które możemy nalepić na kabel lub przewód oraz druk na koszulkach termokurczliwych. W innych urządzeniach przeznaczonych dla zwykłego użytkownika nie znajdziemy tych możliwości. Bardzo istotne jest, że drukarki przeznaczone dla elektroinstala- w w w. e l e k t r o . i n f o . p l torów mają wbudowaną bazę oznaczeń elektrycznych, np. oznaczenie bezpiecznika, oprawy oświetleniowej, gniazda elektrycznego i teleinformatycznego, telewizora lub anteny. Do dyspozycji mamy ponad 160 oznaczeń, które są w pamięci drukarki i możemy je wywołać wykonując oznaczenia rozdzielni elektroenergetycznej, rozdzielnicy czy trasy kablowej lub oznaczając elementy instalacji elektrycznej klienta. Wszystko mamy pod ręką w tych urządzeniach. Sama komunikacja nie umożliwi nam jednak wydrukowania etykiety – jakie oprogramowanie ułatwia zaprojektowanie oznaczenia? Oprogramowanie dla systemów iOS oraz Android umożliwia zaprojektowanie całej etykiety z poziomu smartfona. Aplikacja iPrint & Label pozwala na projektowanie etykiet i drukowanie gotowych szablonów. Mamy również możliwość przygotowania własnych etykiet oraz drukowania bezprzewodowo na urządzeniach wyposażonych w taki interfejs. Natomiast aplikacja Mobile Cable Label Tool przeznaczona jest dla elektroinstalatorów i ma wbudowane gotowe szablony – propozycje wykorzystania oznaczeń przydatnych w branży elektroinstalacyjnej. Obie powyższe aplikacje pozwalają na wybieranie szablonów etykiet i dodawanie obrazów z urządzeń mobilnych. Warto wspomnieć jeszcze o aplikacji Mobile Transfer Express, która umożliwia wysyłanie plików bezpośrednio z poczty e-mail lub serwisu Dropbox do pamięci drukarki. Wszystkie aplikacje można bezpłatnie pobrać z witryn App Store lub Google Play. nr 11/2016 Oprócz drukarek prostych, nieposiadających komunikacji z komputerem, oferujemy drukarki wyposażone w interfejsy komunikacyjne oraz ekran dotykowy ułatwiający wywołanie potrzebnych funkcji. Użytkownikom, którym standardowe funkcje nie wystarczają, oferujemy całkowicie darmowe oprogramowanie P-touch editor. Wystarczy je pobrać z naszej strony internetowej. W trakcie instalacji należy podać tylko numer seryjny urządzenia. Oprogramowanie to umożliwia przygotowanie szablonów etykiet, które możemy predefiniować do naszych potrzeb. Następnie należy je wprowadzić do urządzenia, na którym będziemy je drukować. Takie rozwiązanie umożliwia wywołanie już gotowego szablonu z drukarki, którą mamy ze sobą w terenie. Oprogramowanie to umożliwia nam druk etykiet z informacjami pochodzącymi z bazy danych – plików Excel, CSV czy SQL. W ten sposób możemy wykonywać spersonalizowane etykiety także z naszym logo. Dodatkowo możemy dodać kod kreskowy. Możliwości jest bardzo wiele i trudno jest wszystkie opisać słowami. W pracy elektroinstalatora istnieje potrzeba oznaczania urządzeń i tras kablowych za pomocą różnego rodzaju symboli. Jak możecie Państwo ułatwić im pracę? Drukarki dla elektroinstalatorów mają szereg wbudowanych symboli: elektrycznych, bezpieczeństwa, audio i wideo oraz teleinformatycznych. Na przykład podstawowy model serii P-touch E100VP ma 168 symboli, a w wyższych modelach: E300VP oraz E550WVP, znajduje się aż 384 gotowych symboli wbudowanych w drukarkę. Dodatkowo, drukarki wyposażone są w przyciski szybkiej obsługi i w zależności od modelu, pozwalają w bardzo szybki sposób przygotować etykiety: na panele czołowe, gniazdka elektryczne, szafy rozdzielcze, bloki zaciskowe oraz przewody. Możemy w ten sposób otrzymać etykiety w formie owijki lub chorągiewki. Użycie przycisku szybkiej obsługi powoduje uruchomienie zaprogramowanego szablonu w drukarce. Wystarczy wybrać parametry bloków zaciskowych, takie jak ich liczba, rodzaj separatora oraz orientację i rozmiar etykiety. Wprowadzając te parametry mamy określone kształty nr 11/2016 etykiet przygotowane do oznaczania konkretnego bloku, panelu lub tablicy rozdzielczej. Przyciski szybkiej obsługi bardzo ułatwiają pracę profesjonalistom. Możliwe jest stworzenie szablonu, a następnie użycie funkcji druku seryjnego. Jak już wspominałem, oprogramowanie P-touch Editor umożliwia korzystanie z baz danych tworzonych w programach typu Access czy Excel. Przygotowany szablon wraz z kilkoma tysiącami numerów, możemy wydrukować i oznaczyć kilka tysięcy gniazd w budynku. Branże teleinformatyczna i elektroinstalacyjna, w której zastosowanie mają Państwa drukarki serii PT-Exxx, wymagają rozwiązań trwałych i uniwersalnych. Co Państwa wyróżnia? To co nas wyróżnia, to laminacja etykiet. Laminacja ta nie jest wykonywana po naklejeniu, ale podczas drukowania, kiedy to etykieta jest pokrywana warstwą laminatu. Z całą pewnością mogę powiedzieć, że etykiety laminowane firmy Brother o oznaczeniu TZe są jednymi z najtrwalszych etykiet, jakie istnieją na rynku. Zawdzięczają to opatentowanej przez nas technologii. Etykieta, mimo że bardzo cienka, jest elastyczna i łatwa w aplikowaniu. Składa się z sześciu warstw, a całość jest zalaminowana ochronną powłoką polietylenową. Użycie tej właśnie technologii laminowania powoduje, że etykiety są bardzo odporne na ścieranie, uszkodzenia mechaniczne oraz chemikalia. Odporność na blaknięcie wynika z bardzo dużej tolerancji temperaturowej. Posiadamy testy potwierdzające użytkowanie tych etykiet w temperaturze od –80 do 150ºC. Etykiety są całkowicie wodoodporne, o wysokiej przyczepności. Można je z powodzeniem stosować nie tylko wewnątrz budynków, ale także na zewnątrz, np. na transformatorach. Są one odporne na zmienne warunki atmosferyczne i pogodowe. Z całą pewnością sprawdzają się przez wiele lat, w ekstremalnych warunkach. Jako ciekawostkę mogę powiedzieć, że jeden z naszych partnerów handlowych nakleił sobie długi pasek etykiety wydrukowanej naszą drukarką na tablicę rejestracyjną w samochodzie. Po dwóch latach eksploatacji i narażenia na słońce, deszcz, śnieg oraz sól drogową nie widać śladów uszkodzeń i zużycia tej etykiety. Jakie typy etykiet możecie Państwo zaoferować? Możliwości jest wiele. Oznaczenia mogą być fluoroscencyjne, matowe lub metaliczne wykorzystywane przy kreowaniu tabliczek znamionowych. Mamy również etykiety elastyczne, nadające się do tworzenia flag. Oferujemy też taśmy z mocnym klejem do powierzchni porowatych oraz taśmy zabezpieczające, które mogą być stosowane jako plomby gwarancyjne. W przypadku zerwania takiej plomby, etykieta pozostawia ślad. Na uwagę zasługują rurki termokurczliwe dostępne w kasetach, na których możemy za pomocą drukarki, wykonać oznaczenie, a następnie zaaplikować na instalowany przewód. Jest to produkt niszowy, ale cieszący się dużym zainteresowaniem użytkowników. A korzystając z oprogramowania P-touch Editor możemy również tworzyć kody kreskowe. Drukarki P-touch E300VP i E550WVP umożliwiają przetwarzanie ciągów liter i liczb w kody kreskowe. Mamy możliwość zastosowania praktycznie wszystkich popularnych systemów takich kodów. Ciekawostką jest możliwość oznaczania środków trwałych kodem QR. Dzięki temu możemy zamieścić szereg informacji, dotyczących danego urządzenia, takich jak: numer seryjny, numer katalogowy, umiejscowienie itp. Czy mógłby Pan scharakteryzować produkowane przez firmę taśmy? Będzie to bardzo trudne! W ofercie mamy bowiem ponad sto rodzajów taśm do etykiet, różniących się: szerokością, kolorem tła, podkładu i nadruku. Mamy taśmy białe, żółte, czarne, przeźroczyste, czerwone i niebieskie. Oprócz etykiet z czarnym nadrukiem, możemy także zaoferować czarne etykiety z białym nadrukiem. Poszczególne drukarki mogą drukować etykiety do 12, 18 lub 24 mm szerokości. Maksymalna szerokość taśm obsługiwana przez drukarki to 36 mm. Śmiało mogę powiedzieć, że różnorodność kolorów i właściwości, w tym trwałość oraz wszechstronność zastosowania, wyróżniają nas spośród innych producentów. Aktualnie wprowadziliśmy do oferty nowe materiały eksploatacyjne – taśmy FLE, któ- w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 19 wywiad kownika oraz zaprezentować jej możliwości. Mogą również pomóc użytkownikowi skonfigurować drukarkę do indywidualnych potrzeb. W jaki sposób docieracie Państwo ze swoimi produktami do klientów? Etykiety ułatwiają identyfikację kabli na trasie kablowej re przeznaczone są do wyrobów jubilerskich choć znajdą również zastosowanie do oznaczania kabli i przewodów. Charakteryzują się one specjalnym nacięciem ułatwiającym umiejscowienie na elemencie. Dodatkowo nadruk jest lustrzany, co ułatwia nam odczytanie informacji niezależnie od strony, na którą patrzymy. Taśmy te mogą być łączone jak klasyczna chorągiewka lub bokami, mogą też zespolić ze sobą dwa kable. Szerokie portfolio drukarek i materiałów eksploatacyjnych pozwala nam dotrzeć do bardzo szerokiej rzeszy odbiorców i sprostać ich zaawansowanym wymaganiom. O trwałości i jakości produktów świadczy gwarancja oraz wsparcie posprzedażowe dla użytkownika końcowego... Wszystkie nasze drukarki objęte są trzyletnią gwarancją. Dzięki rejestracji na naszej stronie internetowej możemy wydłużyć standardową, dwuletnią gwarancję na nasze produkty do trzech lat. Tym, co nas wyróżnia na tle konkurencji, jest to, że udzielamy trzyletniej gwarancji także na głowicę termiczną. O trwałości drukarek Brother może świadczyć fakt, że na rynku spotykam urządzenia eksploatowane już od 5 lub 10 lat. Jedną z form wsparcia posprzedażowego jest nasza infolinia telefoniczna. Użytkownik końcowy może zadzwonić i uzyskać pomoc u naszego inżyniera produktu. Istnieje również opcja zaprezentowania naszych produktów u klienta. Mamy szesnastu autoryzowanych partnerów w całej Polsce, którzy sprzedają nasze drukarki i służą profesjonalną pomocą. Mogą oni dopasować drukarkę do potrzeb użyt- 20 Od wielu lat uczestniczymy w targach ENERGETAB z serią naszych drukarek dla instalatorów. Podczas targów można było nabyć w promocyjnej cenie naszą drukarkę P-touch E100VP, wyposażoną w taśmę 12 mm, zestaw baterii, zasilacz oraz walizkę. Są one bardzo chwalone przez ich użytkowników i polecane innym. Jeżeli ktoś będzie chciał zobaczyć nasze drukarki i je wypróbować, to zapraszamy na nasze stoisko w przyszłym roku. Cieszymy się, że nasze drukarki etykiet są używane przez pracowników operatorów systemów dystrybucyjnych, takich jak: Tauron, Energa czy Enea. Cały czas kładziecie Państwo nacisk na innowacje – czym możecie się pochwalić? Cały czas wprowadzamy nowe rozwiązania oraz modernizujemy dostępne produkty. Inwestujemy w innowacje i rozwijamy nasze produkty, gdyż widzimy rosnące zapotrzebowanie polskiego rynku. Tylko od sierpnia wprowadziliśmy 4 modele urządzeń drukujących. Dwa z nich mają oznaczenia PT-P900W i PT-P950NW i umożliwiają drukowanie na etykietach o szerokości 36 mm, co odróżnia nas od konkurencji. Są to drukarki bez ekranu, ale z możliwością połączenia bezprzewodowego z panelem dotykowym. Są to urządzenia najbardziej profesjonalne i funkcjonalne z standardowym wyposażeniem w Wi-Fi. Jest też możliwość dołączenia baterii lub modułu Bluetooth. Nowym produktem jest też PT-D800W – które jest przenośnym urządzeniem o sporych wymiarach, ale za to w pełni autonomicznym. Drukarka wyposażona jest w klawiaturę, akumulator i kolorowy ekran. Niedawno została zaprezentowana drukarka PT-H110, która jest kontynuacją serii prostych urządzeń z taśmą do 12 mm, która może być zasilana z akumulatorków AAA. w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Możemy się także pochwalić urządzeniami mobilnymi przeznaczonymi nie tylko dla elektroinstalatorów, ale i dla pracowników pracujących w terenie, którzy potrzebują wydruków w formacie A4. Im możemy zaoferować urządzenie PJ-xxx, które jest drukarką termiczną, a ważącą zaledwie 600 g. Na jednej baterii może wydrukować nawet 600 arkuszy A4. Urządzenie ma wbudowaną komunikację USB, Wi-Fi lub Bluetooth. Można je zainstalować bezpośrednio w samochodzie i zasilać z instalacji samochodowej lub przez gniazdo zapalniczki, co jest pomocne dla tzw. „vansellingu”, gdy trzeba wydrukować fakturę lub dokument WZ. Urządzenie wyposażone jest w opcjonalne uchwyty do mocowania specjalnego papieru termicznego. Może być również zasilane poprzez zasilacz sieciowy z gniazd 230 V. W ofercie mamy również inne akcesoria, jak futerał umożliwiający posiadanie w jednym miejscu drukarki i terminala mobilnego bądź laptopa. Wszystko jest zabezpieczone przed uszkodzeniem i umożliwia pracę serwisantom. Jako ciekawostkę powiem, że możemy zaoferować papier termiczny z 25-letnią gwarancją czytelności takiego wydruku przy przechowywaniu go w biurze bądź domu w segregatorze lub koszulce. Na co jeszcze firma Brother zwraca uwagę planując swoje przyszłe działania? Szczególną uwagę zwracamy na edukację. W Polsce świadomość korzyści płynących z profesjonalnego oznaczenia jest jeszcze niewielka. Obecnie prowadzone inwestycje infrastrukturalne wymagają zastosowania profesjonalnych etykiet, umożliwiających identyfikację poszczególnych przewodów instalacji bezpieczeństwa oraz elektrycznych i teleinformatycznych. Jesteśmy przekonani, że ta branża znacznie się rozwinie, dlatego też silny nacisk kładziemy na edukację naszych klientów. Chcemy, aby byli wiedzieli, jakie rozwiązania ułatwią im pracę oraz późniejszą konserwację instalacji. Dążymy konsekwentnie do promowania profesjonalnych oznaczeń. A jeśli chodzi o naszą ofertę, to stale ją poszerzamy i w nowym roku klienci mogą się spodziewać jeszcze lepszych produktów od firmy Brother.. Rozmawiał Karol Kuczyński, fot. Brother nr 11/2016 Forum współpracy nauki i przemysłu dla rozwoju edukacji energetycznej Realia. Perspektywy. Wyzwania oraz Gala konkursu miesięcznika elektro.info 2–3 lutego 2017 r., cji i Rozwo ju * o Fu nda tawiczneg cja E d ka Us u Zamek Gniew F E RU * FUNDACJA EDUKACJI I ROZWOJU USTAWICZNEGO Więcej informacji na: www.elektro.info.pl/elider/ www.elektro.info.pl/forumei/ wywiad rozwój badań przekładników prądowych i napięciowych rozmowa z Mykolą Skarboviichukiem, prezesem zarządu polskiego przedstawicielstwa firmy „OLTEST” Sp. z o.o., i Januszem Czajkowskim z PHU „OLTEST Polska” Zajmujecie się Panowie bardzo precyzyjnymi pomiarami przekładników wykonywanymi zestawami pomiarowymi firmy „OLTEST” Kijów – prosiłbym przybliżyć, jaka jest jej historia? M.S.: Firma „OLTEST” Kijów jako jedna z nielicznych w Europie Środkowo-Wschodniej zajmuje się badaniami i rozwojem układów pomiarowych, w szczególności przekładników prądowych i napięciowych. Specjalizujemy się w opracowywaniu, wytwarzaniu i wprowadzaniu na rynek nowoczesnego sprzętu pomiarowego i diagnostycznego dla elektroenergetyki. Naukowo-Produkcyjne Przedsiębiorstwo „OLTEST” zostało stworzone w 1999 r. na bazie Instytutu Elektrodynamiki Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Jednym z priorytetów było stworzenie w pełni zautomatyzowanego instrumentu służącego do precyzyjnego pomiaru parametrów impedancji (pojemności, indukcyjności, rezystancji, tangensa kąta strat itp.). Pierwszym i najważniejszym wynikiem tych prac było opracowanie seryjne produkowanego mostka automatycznego P570 (0,1%) do pomiaru pojemności i stratności (1967 r.). Później w produkcji seryjnej opracowano osiem typów automatycznych mostków cyfrowych, które mają właściwości metrologiczne na poziomie najlepszych urządzeń o podobnym przeznaczeniu, produkowanych przez wiodące firmy zagraniczne. Większość tych rozwiązań zostało wdrożonych do produkcji i wyprodukowanych w liczbie kilkuset do kilku tysięcy sztuk. Nasze rozwiązania są do dziś eksploatowane w ponad dwudziestu państwach świata. Obok seryjnie wytwarzanej aparatury pomiarowej i sprzętu probierczego, nasi konstruktorzy opracowali i wdrożyli szereg unikalnych rozwiązań urządzeń pomiarowych, w tym aparatury dla siedmiu państwowych centrów standaryzacji. J.C.: Od 2011 r. zajmuję się propagowaniem i eksploatacją wyrobów firmy „OLTEST” Kijów. Firma ta od 2004 r. produkuje urządze- 22 nia do badania klasy dokładności przekładników prądowych i napięciowych. Produkty te charakteryzują się bardzo wysoką dokładnością pomiarową oraz jakością wykonania. Umożliwiają badanie przekładników o błędach prądowych i napięciowych na poziomie nawet ±0,005%. Aparatura ta może pracować zarówno w terenie, jak i w laboratoriach. PHU „OLTEST” Polska od 5 lat zajmuje się wykonywaniem badań klasy dokładności przekładników prądowych i napięciowych w Polsce. Reprezentujecie Panowie firmę oferującą bardzo wyspecjalizowane układy pomiarowe przekładników prądowych i napięciowych. Na co należy zwrócić uwagę? M.S.: Obecnie firma „OLTEST”, opierając się na bogatym doświadczeniu oraz wiedzy pracowników przedsiębiorstwa, opracowała innowacyjne rozwiązania i stała się jednym z wiodących dostawców urządzeń pomiarowych do diagnostyki wysokonapięciowej aparatury energetycznej oraz badań przekładników pomiarowych. Efektem współpracy między naszymi specjalistami i użytkownikami z energetyki oraz innych branży było pojawienie się na rynku nowych urządzeń i systemów pomiarowych dla energetyki. W ten sposób można zidentyfikować dwa główne obszary, na których oparty jest rozwój naszej firmy. Pierwszy jest połączony z diagnozowaniem urządzeń wysokiego napięcia. Do grupy tej należy kompletny zestaw diagnostyczny na bazie mostka CA7100, przeznaczony do w pełni automatycznego pomiaru parametrów izolacji przy napięciu roboczym w zakresie 1–10 kV oraz napięciu stałym w zakresie 0,1–2,5 kV, wysokonapięciowe automatyczne mostki prądu przemiennego do pomiaru tangensa kąta strat dielektrycznych i pojemności oraz rezystancji izolacji badanej prądem stałym. Drugi obszar to układy pomiarowe do wzorcowania (sprawdzania) klasy dokładności przekładników napięciowych i prądowych. w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Każdy system pomiarowy składa się z zestawu urządzeń, który można nabyć także oddzielnie. Najczęściej stosowany komparator automatyczny CA507 z zestawem wzorcowych przekładników prądowych i napięciowych umożliwia wyznaczenie charakterystyk błędów przekładników napięciowych i prądowych zgodnie z serią norm PN-EN 60044 i PN-EN 61869. Przy sprawdzaniu przekładników prądowych, jako przekładnik wzorcowy (referencyjny) może być zastosowany przekładnik, którego znamionowy prąd wtórny jest 5-krotnie większy od znamionowego prądu wtórnego przekładnika badanego. Stale pracujemy nad ulepszeniem produktów i bezpieczeństwa ich obsługi, a także nad nowymi kierunkami rozwoju i zwiększaniem listy urządzeń. Bierzemy pod uwagę opinie konsumentów i ekspertów od energetyki. Produkowane urządzenia są certyfikowane na Ukrainie i w innych krajach UE. J.C.: Duża dokładność przekładników wynika ze współpracy przekładników z licznikami energii elektrycznej przy pomiarach pośrednich. Naszymi przyrządami możemy sprawdzać także przekładniki klasy 0,1. Dokładność przekładnika ma znaczenie, gdyż w zależności od jego błędów zarówno dostawca energii, jak i jej odbiorca są narażeni na straty finansowe. Złej klasy przekładnik może działać na korzyść sprzedawcy albo nabywcy. Nasze produkty są porównywalne pod względem jakości i dokładności ze znanym szwajcarskim producentem układów do sprawdzania dokładności przekładników. Od 2011 r. wprowadziliśmy na polski rynek 15 układów testowych do sprawdzania przekładników. Pracują one na liniach produkcyjnych takich firm jak ABB w Przasnyszu, Noratel, Polcontact, Fanina, Efen, Emiter, Bezpol. Możemy je spotkać także u operatorów systemów elektroenergetycznych, jak np. Enea, PGE. Jakimi parametrami charakteryzuje się wspomniany system pomiarowy do nr 11/2016 sprawdzania dokładności przekładników napięciowych? M.S.: Zestaw pomiarowy do sprawdzania przekładników napięciowych składa się z zasilacza na napięcie do 230 kV. Na uwagę zasługuje pojemnościowy dzielnik napięcia, który pozwala płynnie ustawić praktycznie dowolną przekładnię napięcia. Możemy badać przekładniki także na nietypowe napięcia np. 132 kV. Natomiast obciążenie przekładnika symulujemy skrzynką obciążeń. W ofercie mamy zestaw pomiarowy M210/M211, który jest przeznaczony do pomiaru błędów przekładników napięciowych o dowolnych wartościach znamionowych napięcia pierwotnego i wtórnego. Dużą dokładność pomiaru i szeroki zakres wartości napięcia znamionowego przekładnika badanego uzyskano w wyniku wykorzystania pojemnościowego mostka wysokiego napięcia w miejsce klasycznej metody porównawczej z przekładnikiem wzorcowym. Zestaw pomiarowy M210/M211 jest dostępny w dwóch wariantach. Każdy z nich jest dostępny w trzech wersjach, zależnych od maksymalnego napięcia probierczego (pierwotnego) od 0,03 kV do odpowiednio 45, 100 i 230 kV oraz napięcia po stronie wtórnej z zakresu 0,0006–1 kV. Ostatnio realizowaliśmy zamówienie na układ pomiarowy na 400 kV. Na zamówienie możemy zaoferować także układy pomiarowe przekładników napięciowych na wyższe napięcie, wyposażając je w odpowiedni kondensator. Nasze zestawy pomiarowe umożliwiają producentom przekładników sprawdzanie/kalibrację wyrobów eksperymentalnych lub ich małych partii. J.C.: Nasze systemy pomiarowe przekładników napięciowych po ustawieniu w terenie przeprowadzają automatyczną kalibrację, aby wyeliminować wpływ temperatury otoczenia na wykonywany pomiar. Dzięki temu możemy wykonywać pomiary w szerokim zakresie temperatur od –10 do 40°C i wilgotności bez kondensacji do 80%. Wspomniana funkcjonalność płynnej zmiany napięcia pomiarowego jest też naszym atutem. Czy w podobnych warunkach można wykonywać pomiary przekładników prądowych? J.C.: Oczywiście, tak. Nasze doświadczenia z eksploatacji tych urządzeń w terenie potwierdzają ich przydatność i poprawną pracę przy nr 11/2016 Na targach ENERGETAB 2016 firma Oltest została wyróżniona Złotym Medalem PGE Energia Odnawialna SA różnych warunkach temperaturowych, od –5 do 40°C. M.S.: Ostatnio dostarczyliśmy stanowisko umożliwiające sprawdzenie 100 przekładników na godzinę. Nasze wyroby niczym nie ustępują produktom firm będących na europejskich rynkach od wielu lat. Możemy się pochwalić, że uczestniczyliśmy w budowie czterech narodowych wzorców metrologicznych na terytorium Rosji i Ukrainy. Naszym klientom oferujemy automatyczne stanowiska pomiarowe MS100 do badania przekładników prądowych o granicznym bezwzględnym błędzie prądowym na poziomie 0,005% i granicznym błędzie kątowym ±0,15 min. Zakres prądowy badania przekładników obejmuje prądy pierwotne od 0,5 do 5000 A. Zmodernizowany zestaw MS100 umożliwia pomiar zarówno klasy dokładności przekładników, jak również współczynnika FS, który był deklarowany przez producenta przekładnika. Współczynnik bezpieczeństwa przyrządu (FS) określa stosunek znamionowego prądu pierwotnego bezpiecznego przyrządu do znamionowego prądu pierwotnego. W przypadku przepływu przez uzwojenie pierwotne przekładnika prądu zwarciowego sieci, bezpieczeństwo aparatu zasilanego przez ten przekładnik jest największe, gdy wartość współczynnika bezpieczeństwa przyrządu (FS) jest mała. Jak często są sprawdzane przekładniki? J.C.: Przekładniki są sprawdzane jeden raz, po instalacji w układzie pomiarowym. Firmy energetyczne pragną zweryfikować deklaracje zgodności wystawiane przez producentów. Czasem zdarzają się przypadki, że nowe przekładniki nie spełniają deklarowanych parametrów. Obowiązujące przepisy nie wyma- gają ponownego sprawdzania, mimo że współpracujące w układzie liczniki energii wymagają badań kontrolnych co 8 lat. Ostatnio jednak obserwujemy wzrost świadomości użytkowników, którzy domagają się wyrywkowego sprawdzania przekładników stosowanych w eksploatowanych układach rozliczeniowych. M.S.: Na Ukrainie przepisy metrologiczne wymagają okresowych badań klasy przekładników. Jest to dobra pozostałość po systemie ZSRR. Wynikało to z dużych zmian temperatur, w jakich pracują przekładniki. Przykładowo, w Kazachstanie temperatura w zimie może dochodzić do –30°C, a w czasie lata temperatura 50°C nie jest rzadkością. Podkreślacie Panowie wysoką jakość oferowanych urządzeń. Czym możecie poprzeć swoje słowa? J.C.: Na potwierdzenie wysokiej jakości i klasy dokładności każdego naszego systemu pomiarowego mamy świadectwa wzorcowania wydane przez Główny Urząd Miar. Dzięki temu możemy sprawdzać inne przekładniki. Automatyczny system pomiarowy eliminuje błędy człowieka i umożliwia w krótszym czasie wykonanie pomiaru sprawdzanych przekładników. Typowo sprawdzenie z ręcznym wprowadzaniem nastaw układu pomiarowego to 20 min. Natomiast w przypadku pomiaru automatycznego sprawdzenie wszystkich parametrów przekładnika trwa 2 minuty. Na podkreślenie zasługuje fakt, że prądy pomiarowe płyną w układzie tylko kilka sekund. Takie rozwiązanie zapewnia, że elementy nie nagrzewają się zbytnio oraz umożliwia to wykonywanie serii pomiarów. Jednak w przypadku dużej liczby pomiarów seryjnych, ponad 50 na godzinę, oferujemy specjalny zasilacz, pozwalający na ich w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 23 MGR INŻ. JULIAN WIATR MGR INŻ. MARCIN ORZECHOWSKI PODSTAWY PLANOWANIA I PROJEKTOWANIA 12:2¥m na a rynk ku wydawniicz ym! Ponad 200 stro n! promocja Instalacje elektryczne do zasilania urządzeń elektrycznych, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie pożaru bezawaryjne wykonywanie. Zasilacz ten powstał we współpracy z firmą Noratel Sp. z o.o. M.S.: Ostatnio mieliśmy zapytanie od klienta, który chciał za pomocą jednego zestawu pomiarowego w ciągu 12 godzin wykonać sprawdzenie 2000 przekładników. Jest to niemożliwe między innymi z uwagi na bardzo wysoką dokładność wykonywanych pomiarów oraz konieczność kompensacji wpływu temperatury na nie. Możemy zagwarantować wykonywanie sprawdzeń 100 przekładników w ciągu godziny. Dla jednego z naszych kontrahentów zintegrowaliśmy nasze oprogramowanie pomiarowe z ich systemem zarządzającym procesem produkcji i testowania przekładników. Jesteśmy otwarci na nowe wyzwania i potrzeby klientów. Jesteśmy też bardzo elastyczni, ponieważ każdy nasz system pomiarowy budujemy z podzespołów, podobnie jak z klocków lego. W ten sposób możemy każdy element dopasować do indywidualnych wymagań. Jako producent możemy dostosować nasze systemy pomiarowe do potrzeb klienta, w tym oferowane oprogramowanie. Każdy z zestawów pomiarowych ma bardzo szeroki zakres pomiarowy, gdyż uważamy, że tworzymy bardziej uniwersalne rozwiązanie. Jakie macie plany na przyszłość? ZAKRES TEMATYCZNY • elementy teorii pożaru • zasilanie budynku; źródła zasilania obwodów instalacji przeciwpożarowych • baterie akumulatorów stosowane winstalacjach przeciwpożarowych • przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP): wymagania izasady projektowania • wpływ temperatury na jakość dostarczanej energii elektrycznej oraz pracę zasilanych urządzeń elektrycznych, których funkcjonowanie jest niezbędne wczasie pożaru • dobór przewodów do zasilania urządzeń elektrycznych, których funkcjonowanie jest niezbędne wczasie pożaru • oświetlenie awaryjne iewakuacyjne, sterowanie oddymianiem oraz innymi urządzeniami przeciwpożarowymi, których funkcjonowanie jest niezbędne wczasie pożaru • ochrona przeciwporażeniowa winstalacjach elektrycznych, których funkcjonowanie jest niezbędne wczasie pożaru Cena dla prenumeratorów elektro.info: Cena regularna: 37zł 45zł 24 Zamówienia: [email protected] J.C.: „OLTEST” Kijów produkuje także całą rodzinę aparatury do badań diagnostycznych dla energetyki. Mamy prototyp urządzenia D100, które aktualnie testujemy u naszych klientów w energetyce. Planujemy jeszcze kilka przyrządów udostępnić do testów, aby produkt był odpowiedzią na potrzeby klientów. Przygotowujemy się do certyfikacji tego przyrządu. Planujemy na targach ENERGETAB 2017 zaprezentować finalny produkt, który powstanie po uwagach użytkowników. Nowatorskim rozwiązaniem jest wykonanie pomiaru wielu parametrów przy tylko jednym podłączeniu przewodów. D100 to automatyczne urządzenie przeznaczone do pomiaru parametrów izolacji, prądu jałowego i przekładni transformatorów (TTR) przy napięciu do 12 kV. W celu bardziej szczegółowego zbadania izolacji przyrząd umożliwia wyznaczenie zależności współczynnika strat (tangensa kąta strat/współczynnika mocy) w zależności od częstotliwości i napięcia. Na podkreślenie zasługuje automatyczna kompensacja pojemności elementów izolacji, które włączone są równolegle względem zacisków pomiarowych. M.S.: Firma „OLTEST” z Kijowa otworzyła niedawno na terenie Polski spółkę córkę, która jest bezpośrednim jej przedstawicielem. Firma oferuje produkty opracowywane i produkowane na Ukrainie oraz planuje rozpocząć produkcję swoich przyrządów w Polsce oraz otworzyć się na rynek europejski i kanadyjski, który dopiero się otwiera. Nasze systemy pomiarowe możemy stosować także w USA, gdyż oferujemy wersje dostosowane do tamtejszych standardów napięcia, zgodnie z normami ANSI (American National Standards Institute). Polski oddział firmy oferuje serwis gwarancyjny i pogwarancyjny oraz fachową pomoc techniczną. Zapewniamy szkolenia i doradztwo w zakresie praktycznego stosowania dostarczonego sprzętu. Staramy się być blisko klientów, aby zminimalizować czas konieczny na serwis i pomoc techniczną. Jaki kontakt z klientem Państwo preferujecie? J.C.: Cenimy udział w konferencjach i targach jako pierwszy kontakt z klientami. Jednak aby poznać indywidualne potrzeby i zaproponować indywidualne rozwiązanie, konieczne są bezpośrednie spotkania. W 2014 r. nasz zestaw prądowy prezentowaliśmy na targach w Hanowerze. Od czterech lat nasze urządzenia prezentujemy na targach ENERGETAB w Bielsku-Białej. W 2014 r. otrzymaliśmy Srebrny Medal PGE Energia Odnawialna SA za zestaw pomiarowy do badania klasy dokładności przekładników prądowych. Natomiast na targach ENERGETAB 2016 zostaliśmy wyróżnieni Złotym Medalem PGE Energia Odnawialna SA za zestaw pomiarowy do sprawdzania klasy dokładności przekładników napięciowych od 0,5 do 220 kV. Otrzymane nagrody traktujemy jako uhonorowanie naszej pracy i bardzo je cenimy. Rozmawiał Karol Kuczyński Kontakt do rozmów: OLTEST Sp. z o.o. 01-343 Warszawa, ul. Legionowa 9/2 Mykola Skarboviichuk Prezes Zarządu tel. 794 770 061 e-mail: [email protected] PHU OLTEST POLSKA Janusz Czajkowski 93-118 Łódź, ul. Wacława 53/35 tel. 601 838 450 e-mail: [email protected] nr 11/2016 termowizja wykonywanie pomiarów okresowych z zastosowaniem termowizji – wprowadzenie mgr inż. Karol Kuczyński, mgr. inż. Grzegorz Dymny P omiary w okresie eksploatacji służą do oceny aktualnego stanu technicznego urządzeń pod względem niezawodności i bezpieczeństwa pracy. Wyniki pomiarów są podstawą decyzji o dalszej eksploatacji lub dokonaniu odpowiednich napraw czy wymiany. Okresowe pomiary mają za zadanie potwierdzić skuteczność działania zastosowanych środków ochrony oraz zapewnić bezpieczeństwo użytkowania urządzeń i instalacji. Przyczynami powodującymi powstawanie pożarów w instalacjach elektrycznych są najczęściej uszkodzenia izolacji powodujące zwarcia lub znaczny prąd upływności. Jeżeli miejsce zwarcia znajdzie się w otoczeniu materiałów łatwopalnych, a zainstalowane zabezpieczenie nie zapewni wyłączenia odpowiednio szybko, to może to być przyczyną powstania pożaru. Inną przyczyną może być zły dobór przekrojów kabli i przewodów oraz ich zabezpieczeń, powodujący znaczne nagrzewanie sie kab- li i przewodów, a także znajdujących się w bezpośrednim otoczeniu materiałów łatwopalnych, co może prowadzić do powstania pożaru. wymagania prawne Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity DzU z 2016r., poz. 290 z późniejszymi zmianami), obiekty powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat. Zgodnie z Art. 61. Prawa budowlanego właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany: 1) utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z przeznaczeniem, 2) zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem czło- wieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska. Artykuł 62 ust. 1 pkt 2 stwierdza, że obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli okresowej, co najmniej raz na 5 lat. Polegać ma ona na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, w tym estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia. Kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie sta- nu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, rezystancji izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów. W trakcie kontroli okresowej należy dokonać sprawdzenia wykonania zaleceń z poprzedniej kontroli. Obowiązek kontroli okresowej nie obejmuje właścicieli i zarządców: 1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych; 2)obiektów budowlanych: a)budownictwa zagrodowego i letniskowego, b)wymienionych w art. 29 ust. 1 ustawy Prawo budowlane. Artykuł 62 ustęp 5 Prawa budowlanego mówi: „Kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych, gazowych i urządzeń chłodniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, pkt 2 i pkt 6 oraz ust. 1b, mogą przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu reklama Biuro Handlowe ul. Raszyńska 13 05-500 Piaseczno tel. 022 737 59 61 [email protected] [email protected] Agregaty prądotwórcze Flipo Energia Sp. zo.o, jako Master Distributor KOHLER/SDMO wPolsce, oferuje wsprzedaży agregaty wzakresie mocy od 6 do 4200 kVA, wwykonaniach do posadowienia wpomieszczeniach lub na zewnątrz wobudowach dzwiękochłonnych typu SILENT lub zabudowach kontenerowych. Agregaty SDMO sterowane są za pomocą paneli sterujących APM303, TELYS oraz APM802 iwyposażane wnajnowszej generacji SZR-y. Oferujemy: doradztwo i pomoc w doborze agregatu przygotowanie projektów budowlanych i elektrycznych wykonanie instalacji czerpni, wyrzutni powietrza, kominów dla spalin montaż dodatkowych zbiorników paliwowych uzyskanie wszelkich koniecznych pozwoleń administracyjnych do eksploatacji agregatu zapewniamy usługi gwarancyjne, pogwarancyjne oraz dostępność do części zamiennych przez minimumn 10 r 1lat 1/2016 zapewniamy umowy serwisowe w pełnym zakresie wraz z usługą HOT LINE w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 25 termowizja Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 26 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl reklama InteliSys Gas & InteliVision 12Touch to rozwiązanie idealne dla Ciebie Doskonałe rozwiązanie dla układów kogeneracyjnych To inteligentne sterowanie nr 11/2016 > Gotowy do użycia pakiet rozwiązań dla gazowych układów kogeneracyjnych > Oszczędność czasu i środków podczas konfiguracji i uruchomienia > Łatwe w użyciu narzędzie do konfiguracji, kalibracji oraz eksploatacji > Wygodna obsługa urzadzeń dzięki dobrze zaprojektowanemu interfejsowi > Produkty pozytywnie wpływaja na poprawę bezpieczeństwa i efektywność całej instalacji > Skuteczne rozwiązywanie problemów w przypadku awarii dzięki efektywnym funkcją diagnostycznym www.comap.cz 27 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l zestawienie przegląd kamer termowizyjnych FLIR E60 Dystrybutor: Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski 02-521 Warszawa, ul. Rakowiecka 39A/3 tel. 22 849 71 90, faks 22 849 70 01 [email protected] www.kameryir.com.pl Producent: FLIR Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 320×240 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 13 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 650 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,05 Uwagi techniczne: Ciekłokrystaliczny, dotykowy wyświetlacz pozwala na dowolne przesuwanie funkcji analitycznych oraz zmianę ich wymiarów, czy dostrojenie izotermy bez wchodzenia do menu. Dodatkowa, wymienna optyka (tele 15° i szeroki kąt 45°) zostały tak zaprojektowane, aby ogólnie znana fuzja obrazów (przenikanie zdjęcia termowizyjnego i widzialnego), czy PiP (obraz w obrazie) działały niezależnie od tego, jaki obiektyw jest użyty. Przy czym na uwagę zasługuje wbudowany aparat fotograficzny o superrozdzielczości 3 megapikseli, wspomagany lampą LED pozwalającą na rejestrację przy słabym oświetleniu. Użytkownik może skorzystać z wielu wbudowanych technologii, których zastosowanie usprawnia pomiary, jak np. Meterlink czy Wi-Fi. Meterlink to bezprzewodowa komunikacja z cęgowym miernikiem pomiarów elektrycznych, w utrzymaniu ruchu czy energetyce lub miernikiem wartości fizycznych (RH, wilgotność powierzchniowa, temperatura powietrza) przy zastosowaniach budowlanych. Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 FLIR E8 Dystrybutor: Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski 02-521 Warszawa, ul. Rakowiecka 39A/3 tel. 22 849 71 90, faks 22 849 70 01 [email protected] www.kameryir.com.pl Producent: FLIR Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 320×240 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 13 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 250 Uwagi techniczne: Użytkownik może skorzystać z wielu wbudowanych technologii, których zastosowanie usprawnia pomiary, jak np. Meterlink, Wi-Fi, czy Instant Report. Kamera wyposażona we wskaźnik laserowy. Odporna na upadek z wysokości do 2 m. Ciekłokrystaliczny, dotykowy wyświetlacz pozwala na dowolne przesuwanie funkcji analitycznych oraz zmianę ich wymiarów, czy dostrojenie izotermy bez wchodzenia do menu. Wbudowany, unikatowy system MSX poprawiający jakość obrazu termowizyjnego, czy automatyczna orientacja obrazu (pion/poziom) dają kamerze nowe możliwości pomiarowe. Kamera o stałej ogniskowej, działająca w podczerwieni i w zakresie światła widzialnego, którą cechuje niezwykła prostota obsługi w trybie wskazanie-zdjęcie. Urządzenie, którego niewielka waga, wynosząca 575 g, umożliwia łatwą obsługę jedną ręką, jest jednocześnie wystarczająco wytrzymałe, aby przechowywać je z innymi narzędziami. Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,06 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 FLIR T460 Dystrybutor: Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski 02-521 Warszawa, ul. Rakowiecka 39A/3 tel. 22 849 71 90, faks 22 849 70 01 [email protected] www.kameryir.com.pl Producent: FLIR Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 320×240 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 13 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 1500 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,03 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±1 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 Uwagi techniczne: Kamera z niechłodzonym detektorem mikrobolometrycznym wyposażona jest 3,5”” dotykowy wyświetlacz LCD, na którym można obserwować termogramy, zdjęcia w świetle widzialnym oraz ich różne kombinacje (PiP, MSX, Foto, IR, Przenikanie). Kamera może być wyposażona w następujące obiektywy: standardowy 24°×19°, szerokokątny 45°×34°, teleobiektyw 15°×11°, supertele 7°×5°, superszeroki 80×60, makro 100 mm, 50 mm, 25 mm. Pracę ułatwia wskaźnik laserowy oraz wbudowane dwie kamery wideo. Kamera wyposażona jest w komentarz głosowy, tekstowy, robienie notatek, szkicowanie na obrazie i kompas. Rejestracja odbywa się do pamięci wewnętrznej lub na wymienną kartę SD 8 GB. Kamera umożliwia również rejestrację w podczerwieni (na karcie SD lub bezpośrednio do komputera za pomocą USB 2.0/Wi-Fi). Kamera w obudowie o stopniu IP54 może pracować w temperaturze od –15 do 50°C. Produkty objęte są 24-miesięczną gwarancją na sprzęt i 10-letnią na detektor. Nowo wprowadzona funkcja UltraMAX (łączenie 16 obrazów IR) oraz niezwykła ergonomia kamery wspomagane w ciągłe automatyczne dostrajanie ostrości to dodatkowe zalety tego sprzętu. Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 28 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 przegląd kamer termowizyjnych Fluke TiS65 Dystrybutor: Fluke Europe B.V. tel. 22 518 02 49 [email protected] www.fluke.pl Producent: Fluke Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 260×195 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Uwagi techniczne: Fluke TiS65 z serii użytkowej Fluke. Ekran LCD 3,5 cala 320×240 pikseli. Technologia IR-Fusion® umożliwia m.in. nakładanie obrazu termicznego na widzialny; kompatybilna z bezpłatną aplikacją mobilną Fluke Connect™ na smartfony i tablety. Bezpłatne oprogramowanie na PC: Fluke SmartView do analizy zdjęć i tworzenia raportów. Wbudowany aparat cyfrowy. Dodatkowe funkcje: notatki głosowe i zdjęciowe, zapis wideo (standardowy i radiometryczny), łączność Wi-Fi, pamięć wewnętrzna 4 GB, karta mikro SD 4 GB. Zasilanie: akumulator litowo-jonowy (w standardowym wyposażeniu 2 szt.). Gwarancja: 2 lata. Zalecany cykl kalibracji: roczny. Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 550 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: ≤0,08 przy 30°C temp. nom. Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: 2 lub 2% (wyższa z tych wartości przy temp nom. 25°C) Emisyjność: regulacja z poziomu menu kamery Fluke Ti400 Dystrybutor: Fluke Europe B.V. tel. 22 518 02 49 [email protected] www.fluke.pl Producent: Fluke Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 320×240 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 1200 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: ≤ 0,05 przy 30°C temp. obiektu Uwagi techniczne: Kamera termowizyjna Fluke Ti400 z serii profesjonalnej Fluke. System automatycznej regulacji ostrości LaserSharp™; technologia IR-Fusion® umożliwia m.in. nakładanie obrazu termicznego na widzialny. Kompatybilna z bezpłatną aplikacją mobilną Fluke Connect™ na smartfony i tablety. Bezpłatne oprogramowanie na PC: Fluke SmartView do analizy zdjęć i tworzenia raportów. Wbudowany aparat cyfrowy. Dodatkowe funkcje: notatki głosowe, zdjęciowe i tekstowe, łączność Wi-Fi, zapis wideo (standardowy i radiometryczny), kompas, przesyłanie wideo (USB/HDMI). Możliwość dokupienia wymiennych obiektywów: teleobiektywu i obiektywu szerokokątnego. Karta pamięci SD, wbudowana pamięć flash, bezpośrednie pobieranie USB-to-PC. Zasilanie: akumulator litowo-jonowy (w standardowym wyposażeniu 2 szt.); czas pracy akumulatora: 4 godz.). Gwarancja: 2 lata. Zalecany cykl kalibracji: roczny. Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ± 2 lub 2% (większa z wartości przy temp. nom. 25) Emisyjność: regulacja z poziomu menu kamery Fluke TiX580 Dystrybutor: Fluke Europe B.V. tel. 22 518 02 49 [email protected] www.fluke.pl Producent: Fluke Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 640×480 lub 1280×960 z SuperResolution® Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 800 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: ≤0,05 przy 30°C temp. nom. Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 lub 2% przy temp nom. >30°C Emisyjność: regulacja z poziomu menu kamery nr 11/2016 Uwagi techniczne: Doskonała widoczność obrazu w warunkach roboczych na czułym ekranie dotykowym wyświetlacza LCD o przekątnej 5,7”. Obiektyw obrotowy o zakresie ruchu do 240° pozwala na łatwy dostęp do trudno dostępnych miejsc i precyzyjne wycelowanie przed dokonaniem pomiaru. Ergonomiczna konstrukcja oraz pasek do zawieszenia kamery na szyi znacznie ułatwiają długotrwałą pracę. Wyższa jakość obrazu i większa dokładność pomiaru temperatury – przekształć swoje obrazy o rozdzielczości 640×480 w obrazy o rozdzielczości 1280×960 dzięki funkcji SuperResolution, która 4-krotnie zwiększa rozdzielczość (liczbę pikseli) obrazu. Do zarejestrowania ostrego obrazu wystarczy jedno dotknięcie przycisku. Opracowana przez firmę Fluke funkcja autofokusu LaserSharp® korzysta z wbudowanego dalmierza laserowego do precyzyjnego określania odległości do wskazanego celu. Ta wartość jest następnie wyświetlana na przyrządzie. Funkcja ta jest stosowana wyłącznie w produktach firmy Fluke. Te kamery są nie tylko zgodne z systemem Fluke Connect®, ale zawierają także nowe, zaawansowane i łatwe w obsłudze oprogramowanie komputerowe Fluke Connect SmartView do optymalizacji i analizy termogramów oraz szybkiego tworzenia indywidualnych raportów. w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 29 zestawienie przegląd kamer termowizyjnych VarioCAM High Definition 675 inspect Dystrybutor: Predictive Service Europe 02-796 Warszawa, ul. Migdałowa 91 tel. 22 257 87 73, faks 22 257 87 50 [email protected] www.predictiveservice.com Producent: InfraTec/JENOPTIK (Niemcy) Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 640×480 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –40 do 500 (rozszerzalna do 2000) Uwagi techniczne: Kamera wyposażona w ekran TFT o przekątnej 5,6” i rozdzielczości 1280×800. Dostępne są wymienne obiektywy od mikroskopowych po teleobiektyw 120 mm. Standardowo kamera jest wyposażona w obiektyw 22°×30° (30 mm). Dostępna jest funkcja cyfrowego podwyższenia rozdzielczości do 1280×960 punktów. Urządzenie wyposażone jest we wskaźnik laserowy ułatwiający zlokalizowanie obserwowanego obiektu, wbudowaną kamerę wideo 8 megapikseli, mikrofon, głośnik, łączność Wi-Fi. Rejestracja obrazu widzialnego, łączenie i przenikanie obu typów obrazów. Wbudowane alarmy temperatur, definiowanie funkcji przycisków. Rejestrowane obrazy są zapisywane na kartę SD o pojemności do 64 GB. Urządzenie o wymiarach 210×125×155 mm ma masę 1,7 kg i charakteryzuje się stopniem ochrony obudowy IP54. Urządzenia objęte są 24-miesięczną gwarancją. Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,03 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±1,5 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 (regulowana) VarioCAM High Definition 980 inspect Dystrybutor: Predictive Service Europe 02-796 Warszawa, ul. Migdałowa 91 tel. 22 257 87 73, faks 22 257 87 50 [email protected] www.predictiveservice.com Producent: InfraTec/JENOPTIK (Niemcy) Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 1024×768 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –40 do 1200 (rozszerzalna do 2000) Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,03 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±1,5 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 (wbudowana tabela emisyjności materiałów) Uwagi techniczne: Kamera wyposażona w ekran TFT o przekątnej 5,6” i rozdzielczości 1280×800 oraz regulowany okular o rozdzielczości 800×600. Dostępne są wymienne obiektywy od mikroskopowych po teleobiektyw 120 mm. Standardowo kamera jest wyposażona w obiektyw 22°×30° (30 mm). Dostępna jest funkcja optomechanicznego podwyższenia rozdzielczości do 1280×960 punktów. Urzadzenie wyposażone jest w: wskaźnik laserowy ułatwiający zlokalizowanie obserwowanego obiektu, wbudowaną kamerę wideo 8 megapikseli, mikrofon, głośnik, łączność Wi-Fi. Rejestracja obrazu widzialnego, łączenie i przenikanie obu typów obrazów. Wbudowane alarmy temperatur, definiowanie funkcji przycisków. Dodatkowy uchwyt z programowalnym przyciskiem. Rejestrowane obrazy, sekwencje radiometryczne i filmy są zapisywane na kartę SD o pojemności do 64 GB. Urządzenie o wymiarach 210×125×155 mm ma masę 1,7 kg i charakteryzuje się stopniem ochrony obudowy IP54. Kamey objęte są 24-miesięczną gwarancją. KT-80 Dystrybutor: SONEL SA 58-100 Świdnica, ul. Wokulskiego 11 tel. 74 85 83 878, faks 74 85 83 808 [email protected], www.sonel.pl Producent: SONEL Uwagi techniczne: Kamera z niechłodzonym detektorem mikrobolometrycznym wyposażona jest w 3,5” wyświetlacz LCD, na którym można obserwować termogramy w 4 paletach kolorów. Obiektyw: 18.5°×18.5°. Rejestracja odbywa się do pamięci wewnętrznej lub na wymienną kartę SD. Kamera o wymiarach 103×98×258 mm (dł.×szer.×wys.) ma masę 0,76 kg wraz z akumulatorem litowo-jonowym. Może pracować w temperaturze od –10 do 50°C. Produkty objęte są 24-miesięczną gwarancją. Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 80×80 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 8 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od 0 do 250 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,08 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 30 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 przegląd kamer termowizyjnych KT-160, KT-160A Dystrybutor: SONEL SA 58-100 Świdnica, ul. Wokulskiego 11 tel. 74 85 83 878, faks 74 85 83 808 [email protected], www.sonel.pl Producent: SONEL SA Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 160×120 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 8 do 14 Uwagi techniczne: Kamera z niechłodzonym detektorem mikrobolometrycznym wyposażona jest w 3,6” wyświetlacz LCD, na którym można obserwować termogramy w 8 paletach kolorów. Obiektyw: 20,6°×15,5°. Pracę ułatwia wskaźnik laserowy oraz wbudowana kamera wideo (2 MP). Kamera rejestruje w trakcie każdego pomiaru również obraz rzeczywisty, ma funkcję łączenia obrazu rzeczywistego i termicznego. Rejestracja odbywa się do pamięci wewnętrznej lub na wymienną kartę SD. Kamera o wymiarach 240×124×111 mm (dł.×szer.×wys.) ma masę 0,73 kg wraz z akumulatorem litowo-jonowym. Kamera może pracować w temperaturze od –10 do 50°C. Produkty objęte są 24-miesięczną gwarancją. Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 250 (wersja A od –20 do 350) Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,1 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 KT-560 Dystrybutor: SONEL SA 58-100 Świdnica, ul. Wokulskiego 11 tel. 74 85 83 878, faks 74 85 83 808 [email protected], www.sonel.pl Producent: SONEL Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 400×300 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 8 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 2000 (opcjonalnie) Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,05 Uwagi techniczne: Kamera z niechłodzonym detektorem mikrobolometrycznym wyposażona jest w 5” wyświetlacz LCD, na którym można obserwować termogramy w 8 paletach kolorów. W zestawie wymienne obiektywy: standardowy 22,6°×17,1/25 mm, szerokokątny 42,1°×32,2° (ogniskowa 13 mm) oraz teleobiektyw 10,4°×7,8° (ogniskowa 55 mm). Pracę ułatwia wskaźnik laserowy oraz wbudowana kamera wideo (5 MP) wraz z mikrofonem i głośnikiem. Kamera rejestruje w trakcie każdego pomiaru również obraz rzeczywisty, ma funkcję łączenia obrazu rzeczywistego i termicznego z regulowanym poziomem (oraz zakresem temperatury) przenikania. Rejestracja odbywa się do pamięci wewnętrznej lub na wymienną kartę SD. Kamera umożliwia rejestrację filmów w podczerwieni (na karcie SD lub bezpośrednio do komputera za pomocą USB 2.0/Wi-Fi). Kamera ma masę 1,3 kg wraz z akumulatorem litowo-jonowym. Kamera w obudowie o stopniu IP54 może pracować w temperaturze od –15 do 50°C. Produkty objęte są 24-miesięczną gwarancją. Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 KT-650 Dystrybutor: SONEL SA 58-100 Świdnica, ul. Wokulskiego 11 tel. 74 85 83 878, faks 74 85 83 808 [email protected], www.sonel.pl Producent: SONEL Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 640×480 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 8 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 2000 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,04 Uwagi techniczne: Kamera z niechłodzonym detektorem mikrobolometrycznym wyposażona jest w 5” wyświetlacz LCD, na którym można obserwować termogramy w 8 paletach kolorów. W zestawie wymienne obiektywy: standardowy 24,6°×18,5° (ogniskowa 25 mm), szerokokątny 45,4°×34,9° (ogniskowa 13 mm) oraz teleobiektyw 11,3°×8,5° (ogniskowa 55 mm). Pracę ułatwia wskaźnik laserowy oraz wbudowana kamera wideo (5 MP) wraz z mikrofonem i głośnikiem. Kamera rejestruje w trakcie każdego pomiaru również obraz rzeczywisty, ma funkcję łączenia obrazu rzeczywistego i termicznego z regulowanym poziomem (oraz zakresem temperatury) przenikania. Rejestracja odbywa się do pamięci wewnętrznej lub na wymienną kartę SD. Kamera umożliwia rejestrację filmów w podczerwieni (na karcie SD lub bezpośrednio do komputera za pomocą USB 2.0/Wi-Fi). Kamera ma masę 1,3 kg wraz z akumulatorem litowo-jonowym. Kamera w obudowie o stopniu IP54 może pracować w temperaturze od –15 do 55°C. Produkty objęte są 24-miesięczną gwarancją. Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 31 zestawienie przegląd kamer termowizyjnych PI 640 Dystrybutor: TEST-THERM Sp. z o.o. 30-009 Kraków, ul. Friedleina 4-6 tel. 12 632 13 01, faks 12 632 10 37 [email protected] www.test-therm.pl Producent: OPTRIS GmbH Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 640×480 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 13 Uwagi techniczne: Kamera stacjonarna z USB oraz niechłodzonym detektorem mikrobolometrycznym, w komplecie z oprogramowaniem i wyjściem analogowym do sterownika. W zestawie obiektyw: standardowy 33°×25°. Pracę ułatwia opcjonalna wysokotemperaturowa obudowa (do 270°C). Kamera rejestruje zarówno film radiometryczny, jak i pojedyncze zdjęcie. Zapis wyzwalany jest warunkiem temperatury lub zewnętrznym impulsem. Rejestracja odbywa się na dysk komputera. Kamera o wymiarach 46×56×90 mm (szer.×wys.×dł.) ma masę 320 g wraz z obiektywem. Kamera w obudowie o stopniu IP67 może pracować w temperaturze od 0 do 50°C. Produkty objęte są 24-miesięczną gwarancją. Cena przemysłowej kamery z oprogramowaniem to 6700 euro + VAT. Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 900 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: 0,075 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 TESTO 865 (0560 8650) Dystrybutor: Testo Sp. z o.o. 05-802 Pruszków, ul. Wiejska 2 tel. 22 863 74 01/22, faks 22 863 74 15 [email protected], www.testo.com.pl Producent: TESTO AG Uwagi techniczne: Kamera termowizyjna testo 865 to idealne narzędzie pracy, wprowadzające użytkownika w świat profesjonalnej termografii. Dzięki najlepszej w swojej klasie rozdzielczości obrazu (320×240 pikseli z technologią SuperResolution), a także intuicyjnej obsłudze, kamera termowizyjna testo 865 powoduje, że codzienna praca staje się szybsza i wydajniejsza. Funkcje takie jak asystent ScaleAssist oraz IFOV-warner ułatwiają pracę z kamerą. Stopień ochrony obudowy IP54 umożliwia pracę również w trudnych warunkach. Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 160×120 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –20 do 280 Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: <0,12 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 (regulowana) TESTO 872 (0560 8721) Dystrybutor: Testo Sp. z o.o. 05-802 Pruszków, ul. Wiejska 2 tel. 22 863 74 01/22, faks 22 863 74 15 [email protected], www.testo.com.pl Producent: TESTO AG Rozdzielczość matrycy mikrobolometrycznej, w [piksele]: 320×240 Zakres długości fal mierzonego promieniowania, w [mm]: od 7,5 do 14 Uwagi techniczne: Kamera termowizyjna testo 872 wyróżnia się dzięki rozdzielczości detektora 320×240 pikseli (640×480 pikseli z technologią SuperResolution) oraz możliwości połączenia z aplikacją mobilną „testo Thermography App”, która pozwala użytkownikowi na wygodny odczyt danych pomiarowych na smartfonie czy tablecie (komunikacja Wi-Fi). Kamera termowizyjna testo 872 bezprzewodowo integruje wartości pomiarowe z miernika cęgowego testo 770-3 i termohigrometru testo 605i (za pomocą Bluetooth). Szereg funkcji takich jak asystent ScaleAssist, ε-Assist, IFOV-warner ułatwiają i przyspieszają pracę z kamerą. Wbudowany aparat cyfrowy zapisuje równocześnie zdjęcia w paśmie widzialnym, a celownik laserowy wskazuje środek badanego ujęcia. Zakres mierzonych temperatur, w [°C]: od –30 do 650 (opcja do 550) Rozdzielczość temperaturowa NETD, w [°C]: <0,06 Czułość detektora (dokładność pomiaru), w [°C]: ±2 Emisyjność: od 0,01 do 1,0 (regulowana) Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 32 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 prezentacja reflektometr TDR2050 nowy wymiar w lokalizacji uszkodzeń kabli Megger Firma Megger, jako światowy lider w produkcji i sprzedaży aparatury do lokalizacji uszkodzeń kabli, wprowadza na rynek swój najnowszy reflektometr TDR2050. M odel TDR2050 to najbardziej zaawansowany technologicznie, profesjonalny dwukanałowy reflektometr, przeznaczony do lokalizacji uszkodzeń we wszystkich typach kabli energetycznych, teletechnicznych, CATV itp. Maksymalny zasięg pomiaru do 20 km. Wyposażony jest w duży kolorowy wyświetlacz LCD o wysokiej rozdzielczości typu WVGA (800×480) z białym podświetleniem i regulacją kontrastu zapewniającą optymalny obraz w każdych warunkach terenowych i pogodowych. Obsługa urządzenia za pośrednictwem przycisków dedykowanych i przycisków z dynamicznie przypisywanymi funkcjami jest łatwa i intuicyjna. Wybór funkcji AUTO gwarantuje dobór najbardziej odpowiednich parametrów pomiarowych (np. szerokość impulsu, wzmocnienie, impedancję itp.) w celu uzyskania optymalnie czytelnego reflektogramu badanego kabla. Praca w trybie ręcznym umożliwia operatorowi na doprecyzowanie miejsca uszkodzenia poprzez funkcje ZOOM lub Rys. 1. Rys. 2. nr 11/2016 przesuwaniu pozycji kursorów w celu określenia odległości między dowolnymi punktami na wykresie Megger jako pierwszy na świecie zastosował w reflektometrze kilka dodatkowych innowacyjnych funkcji, które sprawiają, że za pomocą TDR2050 możemy precyzyjnie zlokalizować jeszcze więcej uszkodzeń. Strefa martwa, charakterystyczna dla standardowych reflektometrów impulsowych, może maskować uszkodzenia znajdujące się bardzo blisko miejsca podłączenia urządzenia, praktycznie uniemożliwiając ich wykrycie. Wyposażenie reflektometru TDR2050 w funkcję Step TDR eliminuje tę wadę. Technika Step TDR polega na tym, że zamiast krótkich impulsów sondujących instrument wysyła w sposób ciągły sygnał mający kształt powtarzalnych impulsów prostokątnych o szybkim czasie narastania i stosunkowo długim czasie trwania (rys. 1.). W miejscu każdego pojedynczego uszkodzenia powodującego zmianę impedancji falowej toru amplituda impulsu zmienia się skokowo w górę lub w dół, w zależności od kierunku zmiany impedancji. Obraz reflektometryczny nie zawiera wielokrotnych odbić i pozwala na identyfikację nieciągłości impedancji w bardzo bliskiej odległości od reflektometru, najczęściej niemożliwych do wykrycia standardowym reflektometrem impulsowym. Model TDR2050 ma także funkcję automatycznie regulowanego wzmocnienia zależnie od odległości (DDG – Distance Dependent Gain). Zastosowanie tej funkcji kompensuje tłumienność badanego toru kablowe- Reflektometr TDR2050 go poprzez stopniowe zwiększanie wzmocnienia odbitego sygnału w zależności od odległości rejestrowanego zaburzenia od reflektometru. W ten sposób prezentowane na reflektogramie obrazy zaburzeń tej samej wartości są podobne pod względem amplitudy niezależnie od umiejscowienia na przebiegu reflektometrycznym (rys. 2.). Funkcja AutoFind opracowana przez specjalistów firmy Megger umożliwia szybką lokalizację wyraźnych uszkodzeń kabla. Pierwsze naciśnięcie przycisku AutoFind rozpoczyna samoczynną lokalizację miejsca uszkodzenia kabla, automatycznie dostosowując parametry pomiarowe (zakres i wzmocnienie) i ustawiając kursor pomiarowy w miejscu pierwszego uszkodzenia o największej nieciągłości impedancji falowej. Kolejne naciśnięcia przycisku AutoFind lokalizują następne. TDR2050 ma również funkcję FindEnd do automatycznej identyfikacji końca badanego kabla. Miernik umożliwia zapisanie do 100 pomiarów w wewnętrznej pamięci z funkcją nadania nazwy po- szczególnym przebiegom. Zapisane przebiegi można przesłać za pomocą złącza USB do PC. Dostarczane oprogramowanie komputerowe TraceXpert™ umożliwia archiwizowanie i raportowanie uzyskanych danych. Wyniki z pomiarów można dowolnie opisać, wydrukować i dołączyć jako załączniki do dokumentacji. Funkcja wymiany informacji z PC odbywa się w obu kierunkach, co zapewnia możliwość przeniesienia danych historycznych z poprzednio dokonanych pomiarów ponownie na reflektometr w celu bezpośredniego porównania wyników testów i błyskawicznego zlokalizowania uszkodzenia w terenie. reklama Megger Sp. z o.o. 05-500 Stara Iwiczna ul. Słoneczna 42A tel. 22 715 83 33, faks 22 715 83 32 [email protected] [email protected] www.megger.com.pl www.sebakmt.com w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 33 zestawienie zestawienie analizatorów jakości zasilania BIALL Sp. z o.o. 80-299 Gdańsk, ul. Barniewicka 54c tel. 58 322 11 91, faks 58 322 11 93 [email protected] www.biall.com.pl Dystrybutor Producent ELSPEC Oznaczenie katalogowe Kyoritsu G4500 G4430 KEW 6315 tak/51 200 tak/51 200 tak/40 960 – – LCD (320×240 pix) 1–1000 (±0,1) 1–1000 (±0,1) 600/1000 (±0,2%) Częstotliwość napięcia ac, w [Hz] 42,5–62 42,5–62 40–70 Zakresy pomiarowe prądu, w [A] (± dokładność, w [%]) 30–3000–3000 (±0,5) 30–3000–3000 (±0,5) 50/100/200/500/1000/3000 (±0,2%) 4/260 4/b.d. 4/150 Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej, w [W/var/VA] 0,01–999,9·106 0,01–999,9·106 0,01–999,9·109 Pomiar energii czynnej, biernej i pozornej, w [W·h/var·h/VA·h] 0,01–999,9·106 0,01–999,9·106 0,01–999,9·109 Pomiar zawartości harmonicznych prądu (THDI)/napięcia (THDU), w [-] (THDI) do 127/napięcia (THDU) do 511 (THDI) do 127/napięcia (THDU) do 511 do 50 Parametry techniczne TrueRMS/maks. częstotliwość próbkowania, w [Hz] Rodzaj wyświetlacza Zakresy pomiarowe napięcia ac/dc (L‑N/L-PE/L-L), w [V] (± dokładność, w [%]) Liczba kanałów pomiarowych prądu do przystawek / maks. średnica kabla, w [mm] Pomiar współczynnika mocy cosϕ, w [-] od –1 do 1 od –1 do 1 od –1 do 1 Maksymalna liczba rejestrowanych parametrów, w [-]/okres rejestracji, w [dni] do 10 lat (rejestracja wszystkich parametrów wg EN 50160) do 10 lat (rejestracja wszystkich parametrów wg EN 50160) > 4000/13 dni co 1 s, 2 lata co 10 min Klasa ochronności obudowy kat. III 1000 V kat. III 300 V kat. IV 300 V/kat. III 600 V Stopień ochrony IP obudowy IP20 IP20 IP44 Wbudowane interfejsy komunikacyjne 2×LAN, RS-232, RS-485/422, Wi-Fi 2×LAN, RS-232, RS-485/422 USB, Bluetooth Wymiary zewnętrzne (wys.×szer.×gł.), w [mm] 314×269×84 230×137×172 175×120×68 3,7 1,8 0,9 od 0 do 40 od 0 do 50 od 0 do 45 rejestracja ciągła wszystkich parametrów sieci (cykl po cyklu) z próbkowaniem 1024 próbki/okres, bez zadawania wartości progowych bądź wyzwalających rejestracja ciągła wszystkich parametrów sieci (cykl po cyklu) z próbkowaniem 1024 próbki/okres, bez zadawania wartości progowych bądź wyzwalających dodatkowo pomiar asymetrii napięć i migotania światła, pomiar i raporty zgodnie z PN-EN 50160 klasa A klasa A klasa S 13 13 36 Masa, w [kg] Temperatura pracy (otoczenia), w [ºC] Informacje dodatkowe Uwagi techniczne Certyfikaty, standardy, normy, znaki jakości Gwarancja, w [miesiącach] Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 34 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 zestawienie analizatorów jakości zasilania Calmet Sp. z o.o. 65-472 Zielona Góra, ul. Kukułcza 18 tel. 68 324 04 56, faks 68 324 04 57 [email protected] www.calmet.com.pl Elma Energia, Astat, Convert, Jupro Taim sieć dystrybucji Calmet Ltd. Circutor SA Fluke Calmet TE30 MYeBOX 1500 Fluke 438-II tak/6400 tak/6400 200 kS/s we wszystkich kanałach równocześnie LCD kolor (800×480 px), dotykowy alfanumeryczny 20×2 linie/smartphone/tablet LCD: 320×240 0–600/1040 (± 0,05) 1–1000 (± 0,1) 1–1000 UL-N 40–70 45–65 50–60 0–12 bezpośrednio (±0,05) 0–1000 z cęgami (±0,2) 5–100–500–1000–2000–10000 (±0,2) 5–6000 (± 0,5% ±5 cyfr) 3/180 4/b.d. 4 kanały/długość przystawek 610 mm 0,1– 999,999·109 0,1–999,9·106 do 6000 MW 0,1– 999,999·109 0,1–999,9·106 zależnie od parametrów cęgów i napięcia znamionowego do 64/do 64 do 50/do 40 do 50 0,000 – ± 1,000 –1 do 1 0–1 (± 0,1%) 1000/60 dni co 10 min (32 GB) do 10 lat (rejestracja ciągła wszystkich parametrów wg EN 50160) do 150 parametrów mierzonych równocześnie w 3 fazach i przewodzie neutralnym kat. IV 1000 V kat. III 600 V wstrząsy 30 g, wibracje: sinusoida 3 g, losowe 0,03 g2/Hz zgodnie z MIL-PRF-28800F Class 2 IP40 IP30 IP 51 USB/Bluetooth/Ethernet/GPS µUSB, Wi-Fi, 3G mini-USB-B, izolowany port USB do łączności z PC, gniazdo kart SD za akumulatorem przyrządu 270×245×90 165,96×255,68×40 235×165×75 2 (z akumulatorami) 0,975 1,3 od –10 do 50 od –10 do 50 od 0 do 40 (do 50 bez akumulatora) harmoniczne mocy, asymetria napięć, migotanie światła, testowanie liczników energii i przekładników Li-on 3700 mAh, MicroSD 16 Gb, bezpłatny dostęp do chmury, wejście pomiaru napięcia Uref, wejście pomiaru prądu upływowego, 2we/2wy tranzystorowe, aplikacja Android/IOS wbudowane narzędzie do analizy pracy napędów elektrycznych IEC 61000-4-30,07,15, PN/EN 50160 klasa A normy IEC 61000-4-30, IEC 61000-4-15, IEC 61000-4-7, IEC 61557-12, IEC 62053-12 PN-EN 61326 (2005-12), klasa A IEC 61000-4-30, IEC 61000-4-7 12 24 36 (12 akcesoria) nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 35 zestawienie zestawienie analizatorów jakości zasilania Dystrybutor Merserwis Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. K. 00-201 Warszawa, ul. Gen. Wł. Andersa 10 tel. 22 831 25 21, faks 22 887 08 52 [email protected] www.merserwis.pl PRO-MAC Biuro Techniczno-Handlowe 91-492 Łódź, ul. Gen. Józefa Bema 55 tel. 42 61 61 680/681, faks 42 61 61 682 [email protected] www.promac.com.pl Producent METREL BENDER Oznaczenie katalogowe MI 2892 Power Master – klasa A MI 2883 Energy Master - klasa S PEM735 tak/49 000 tak/7000 tak/25 600 4,3” kolorowy LCD, 480×272 px 4,3” kolorowy LCD, 480×272 px 5,7“ kolorowy, 640×480 UL-N 50-1000 (± 0,1) UL-L 50-1730 (± 0,1) UL-N 50-1000 (0,1) UL-L 50-1730 (0,1) UL-N: 400, UL-L: 690 (±0,1) Parametry techniczne TrueRMS/maksymalna częstotliwość próbkowania, w [Hz] Rodzaj wyświetlacza Zakresy pomiarowe napięcia ac/dc (L‑N/L-PE/L-L), w [V] (± dokładność, w [%]) Częstotliwość napięcia ac, w [Hz] 42,5–69,0 (± 10 mHz) 42,5–69,0 (± 10 mHz) 42–58 Zakresy pomiarowe prądu, w [A] (± dokładność, w [%]) w zależności od cęgów 0,025–12000 (± 0,5–1,5) w zależności od cęgów 0,025-12000 (± 0,5–1,5) 1…30000 (±0,15) Liczba kanałów pomiarowych prądu do przystawek/maks. średnica kabla, w [mm] 4/270, w zależności od cęgów 4/270, w zależności od cęgów 4/zależy od rozmiaru przekładnika Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej, w [W/var/VA] 0,000 k – 999,9 M 0,000 k – 999,9 M 30 GW/Gvar/GVA Pomiar energii czynnej, biernej i pozornej, w [W·h/var·h/VA·h] 000,000,000.001 – 999,999,999.999 000,000,000.001 – 999,999,999.999 999.999.999 kWh/kvarh/kVAh Pomiar zawartości harmonicznych prądu (THDI)/napięcia (THDU), w [-] do 50/do 50 do 50/do 50 do 63 Pomiar współczynnika mocy cosϕ, w [-] od –1,00 do 1,00 od –1,00 do 1,00 –1…0…1 (pełny czterokwadrantowy) Maksymalna liczba rejestrowanych parametrów, w [-]/okres rejestracji, w [dni] >4000/>365 >4000/>365 256/22 dni dla 30 s, 45 dni dla 1 min, kilka lat dla 1 godz. kat. IV 600 V, kat. III 1000 V kat. IV 600 V, kat. III 1000 V kat. III 600 V Klasa ochronności obudowy Stopień ochrony IP obudowy IP40 IP40 IP52 (front), IP20 (zaciski) Wbudowane interfejsy komunikacyjne USB, RS-232, Ethernet USB, RS-232 Ethernet/Modbus TCP, RS-485/Modbus RTU Wymiary zewnętrzne (wys.×szer.×gł.), w [mm] 230×140×80 230×140×80 144×144×145 0,96 (z akumulatorkami) 0,96 (z akumulatorkami) 2 od –20 do 55 od –20 do 55 od –25 do 55 dodatkowo pomiar i rejestracja stanów nieustalonych, prądów rozruchowych, przebiegów oscyloskopowych, sygnałów sterujących, interharmonicznych, opcjonalnie GPS/3G/Wi-Fi dodatkowo pomiar i rejestracja sygnałów sterujących, interharmonicznych analizator klasy A (EN 50160), dodatkowo: uciążliwości migotania światła, zjawiska przejściowe od 40 ms, rezystancja wewnętrzna > 500 kW, programowalne wejścia i wyjścia, 1 GB pamięci, webserwer certyfikat zgodności z Klasą A normy PN-EN 61000-4-30 (Power Standards Lab), PN-EN 61557-12, PN-EN 50160, IEEE 1459, PN-EN 61326-2-2, PN-EN 61010-1, PN-EN 61010-2-030, PN-EN 61010031:2005/A1, PN-EN 61010-2-032, PN-EN 61000-4-7:2007/A1, PN-EN 61000-4-15, PN-EN 62053-22, PN-EN 62053-23 zgodność z klasą S normy PN-EN 61000-4-30, PN-EN 61557-12, PN-EN 50160, IEEE 1459, PN-EN 61326-2-2, PN-EN 61010-1, PN-EN 61010-2-030, PN-EN 61010- 031:2005/A1, PN-EN 61010-2-032, PN-EN 61000-4-7:2007/A1, PN-EN 61000-4-15, PN-EN 62053-22, PN-EN 62053-23 EN 61000-4-30, EN 50160, EN 62053-22, EN 61557-12 24 24 24 Masa, w [kg] Temperatura pracy (otoczenia), w [ºC] Informacje dodatkowe Uwagi techniczne Certyfikaty, standardy, normy, znaki jakości Gwarancja, w [miesiącach] Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 36 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 zestawienie analizatorów jakości zasilania SONEL SA 58-100 Świdnica, ul. Wokulskiego 11 tel. 74 858 38 78, faks 74 858 38 08 [email protected] www.sonel.pl SONEL SA PQM-707 PQM-711 PQM-702/703 tak/10 240 tak/10 240 tak/10 240 LCD (320×240 px), tablet (1366×768 px) dotykowy kolorowy ekran LCD TFT, 320×240 pikseli, przekątna 3,5” 7-calowy kolorowy LCD, 800×480, dotykowy 0–440/0–760 (±0,1) 6000 (±5) dla transjentów ac: do 760 RMS (względem N) dc: 1500 (L-N, L-PE) (±0,1) ac: do 760 RMS (względem PE) dc: 1150 (L-N, L-PE) (±0,5) 40–70 40–70 40–70 ac: 10 (±1,0), 100 (±1,0), 1200 (±0,5), 3000 (±1,0), dc: 1400 (±4,0) w zależności od cęgów ac: 10 (±1,0), 100 (±0,5), 1000 (±0,5), 3000 (±1,0), dc: 1400 (±1,5) w zależności od cęgów 10, 100, 1000, 3000 4/360 4/360 4/360 0,1–4,8·109 0,1– 4,8·109 0,1– 4,8·109 0,1–460·1012 0,1– 460·1012 0,1– 460·1012 do 50 do 50 do 40 od 0,0 do 1,0 od 0,0 do 1,0 od 0,0 do 1,0 4550/5 dni co 200 ms, 4000 dni co 10 min 3655/dla 1 s: 39 dni, dla 10 min: 10 lat 1200/dla 1s: 39 dni, dla 10 min: 10 lat kat. IV 600 V kat. IV 600 V kat. IV 300 V IP65 IP65 IP51 USB 2.0 HS, GSM, Wi-Fi USB 2.0 HS, OR-1 – radiowy, GSM USB 200×180×77 (bez przewodów) 200×180×77 (bez przewodów) 288×223×75 (z pokrywą) 1,6/2,2 (z tabletem) 1,6 1,75 (z pokrywą) od –20 do 55 od –20 do 55 od –10 do 50 pomiar: asymetria, migotanie światła, transjenty 10 MHz, harmoniczne mocy, interharmoniczne, rejestracja zdarzeń dla prądu i napięcia wraz z oscylogramami oraz wykresami RMS 1/2 okresu, zasilanie sieciowe + akumulator 2 h, czas: GPS, RTC 3.5 ppm (–20…55°C), podgrzewanie wskaźniki migotania światła, asymetria napięć, rejestracja zdarzeń dla prądu i napięcia wraz z oscylogramami oraz wykresami RMS 1/2 okresu, prąd rozruchu, kalkulator taryf energii, zasilanie sieciowe + akumulator > 2 h, synchronizacja czasu z GPS, wbudowana grzałka wskaźniki migotania światła, asymetria napięć, współczynniki szczytu (CFU, CFI), prąd rozruchu, kalkulator taryf energii, wejście zasilania 12 V + akumulator Li-Ion > 6 h, nagrywanie raportów w PDF na pendrive PN-EN 50160, PN-EN 61000-4-7, PN-EN 61000-4-15, PN-EN 61000-4-30 klasa A, Certyfikacja Power Standard Lab PN-EN 61000-4-30 klasa A, PN-EN 50160, PN-EN 61000-4-15, PN-EN 61000-4-7, PN-EN 61010-1, PN-EN 61010-2-030, PN-EN 61326, ISO 9001, Certyfikacja Power Standard Lab PN-EN 61000-4-30 klasa S, PN-EN 50160, PN-EN 61000-4-15, PN-EN 61000-4-7, PN-EN 61010-1, PN-EN 61010-2 030, PN-EN 61326, ISO 9001 36 (opcja do 50) 36 (opcja do 50) 36 (opcja do 50) nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 37 zestawienie zestawienie analizatorów jakości zasilania Dystrybutor TESPOL Sp. z o.o. 54-413 Wrocław, ul. Klecińska 125 tel. 71 783 63 60, faks 71 783 63 61 [email protected] www.tespol.com.pl Producent DEWETRON Oznaczenie katalogowe DEWE-3300-PNA DEWE-571-4U12I-PNA DEWE-638-PNA tak/1 MS/s (kanał) tak/1 MS/s (kanał) tak/10 240 S/s 15,4” wide-screen z funkcją multitouch (1280×800) 12” TFT (1280×800), dotykowy interfejs sieciowy 1400 (±0,05) 1400 (< 0,1) 1400 (< 0,1) Częstotliwość napięcia ac, w [Hz] dc – 1000 (opcja 10 kHz) dc – 1000 (opcja 10 kHz) dc – 70 Zakresy pomiarowe prądu, w [A] (± dokładność, w [%]) 5 A bezpośredni (0,05) 15 kA cewka Rogowskiego (<1) do 1 kA z przekładnikiem o zerowym strumieniu (0,05) 5 A bezpośredni (0,05) 15 kA cewka Rogowskiego (<1) 5 A bezpośredni (0,05) 15 kA cewka Rogowskiego (<1) Liczba kanałów pomiarowych prądu do przystawek/maks. średnica kabla, w [mm] 8/do 380 (cewki Rogowskiego) 12/do 380 (cewki Rogowskiego) 4/do 380 (cewki Rogowskiego) Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej, w [W/var/VA] tak tak tak Pomiar energii czynnej, biernej i pozornej, w [W·h/var·h/VA·h] online oraz offline online oraz offline za pomocą PMT Pomiar zawartości harmonicznych prądu (THDI)/napięcia (THDU), w [-] do 500 do 500 do 50 Pomiar współczynnika mocy cosϕ, w [-] tak tak tak Maksymalna liczba rejestrowanych parametrów, w [-]/okres rejestracji, w [dni] do 900/wieloletni zapis w bazie danych do 900/wieloletni zapis w bazie danych do 250/do 1 roku dla parametrów normy EN 50160 Klasa ochronności obudowy kat. III 600, kat. IV 300 (wejścia) kat. III 600, kat. IV 300 (wejścia) kat. III 600, kat. IV 300 (wejścia) Stopień ochrony IP obudowy IP30 IP31 (dla zamkniętej pokrywy) IP65 (dla złączy) IP44, IP65 (dla złączy) Wbudowane interfejsy komunikacyjne USB, Ethernet, DVI, CAN, Counter, EPAD, cyfrowe I/O USB, Ethernet, VGA, EPAD, digital I/O USB, Ethernet, RS-232, cyfrowe I/O Wymiary zewnętrzne (wys.×szer.×gł.), w [mm] 462×320×135 360×300×150 200×150×75 8,2 5 2,5 od 0 do 50 (opcja od –20) od 0 do 50 (opcja od –5 do 50) od –5 do 40 system Windows, SSD do 1 TB, obliczanie asymetrii, Flicker emmisions, wyższe częstotliwości i RVC, cyfrowe wyjścia dla sygnałów alarmowych, opcja wewnętrzny zasilacz dla aktywnych przekładników prądowych system Windows, SSD do 1 TB, obliczanie asymetrii, Flicker emmisions, wyższe częstotliwości i RVC, cyfrowe wyjścia dla sygnałów alarmowych, opcja wewnętrzny zasilacz dla aktywnych przekładników prądowych system operacyjny Linux z interfejsem www, 2GB pamięci wewnętrznej, obliczanie asymetrii oraz migotań, cyfrowe wyjścia dla sygnałów alarmowych IEC 61000-4-30–CLASS A, IEC/EN 610101:1992/93 IEC 61010-1:1992, IEC/EN 61010-2-031, IEC 1010-2-031, EN 61000-6-4 EN 55011 Class B, EN 61000-6-2 IEC 61000-4-30–CLASS A, IEC/EN 610101:1992/93 IEC 61010-1:1992, IEC/EN 61010-2-031, IEC 1010-2-031, EN 61000-6-4 EN 55011 Class B, EN 61000-6-2 IEC 61000-4-30–CLASS A, EN 61000-6-2, IEC/EN 61010-1:1992/93 IEC 61010-1:1992, IEC/EN 61010-2-031, IEC 1010-2-031, EN 61000-6-4 EN 55011 Class B 12 12 12 Parametry techniczne TrueRMS/maksymalna częstotliwość próbkowania, w [Hz] Rodzaj wyświetlacza Zakresy pomiarowe napięcia ac/dc (L‑N/L-PE/L-L), w [V] (± dokładność, w [%]) Masa, w [kg] Temperatura pracy (otoczenia), w [ºC] Informacje dodatkowe Uwagi techniczne Certyfikaty, standardy, normy, znaki jakości Gwarancja, w [miesiącach] Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 38 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 prezentacja analizator jakości zasilania HIOKI PQ3100 mgr inż. Leszek Halicki – Labimed Electronics Nowy, przenośny analizator jakości zasilania PQ3100 (fot. 1.) wyprodukowany przez japońską firmę HIOKI łączy funkcje pomiaru, rejestracji i analizy danych pomiarowych. A nalizator PQ3100 ma cztery izolowane kanały pomiarowe napięcia i cztery prądu. Do wejść tych kanałów doprowadza się sygnały przemienne i stałe. Sygnały napięciowe doprowadza się bezpośrednio przewodami, a prądowe za pośrednictwem cęgowych czujników lub sond. Pomiar napięć i prądów stałych jest w analizatorach jakości zasilania tej firmy funkcją nową, umożliwia m.in. monitorowanie zasilania energią słoneczną i wiatrową oraz analizowanie jej jakości. Analizatorem PQ3100 można dokonywać pomiarów w różnych ukła- dach, od jednofazowych-dwuprzewodowych do trójfazowych-czteroprzewodowych. Przyrząd spełnia wymagania normy IEC61000-4-30 na klasę S i zapewnia jego użytkownikowi wysoki poziom bezpieczeństwa (kategoria III 1000 V i kategoria IV 600 V). Analizator oferuje firma Labimed Electronics. parametry mierzone i rejestrowane PQ3100 mierzy i rejestruje napięcia przemienne i stałe, prądy przemienne i stałe, moc, energię i harmoniczne. Parametry obliczane i rejestrowane wraz z pomiarem napięcia przemiennego to wartości skuteczne (½RMS i RMS), wartość szczytowa przebiegu i współczynnik asymetrii, z pomiarem prądu przemiennego – wartości skuteczne (½RMS i RMS), wartość szczytowa przebiegu, współczynniki asymetrii, K i szczytu, a z pomiarem mocy – moce czynna, bierna i pozorna, współczynnik mocy oraz energie czynna, bierna i pozorna. PQ3100 mierzy harmoniczne od rzędu 0 (DC) do 50. Są to harmoniczne napięcia, prądu, mocy, kąta fazowego napięcia/prądu, różnicy faz napięcia i prądu oraz całkowitego współczynnika odkształcenia (THD) zarówno napięć, jak i prądów. Przyrząd mierzy też interharmoniczne napięcia i prądu rzędu od 0,5 do 49,5. Firma HIOKI zapewnia, że po uaktualnieniu w niedalekiej przyszłości oprogramowania firmowego przyrząd będzie umożliwiał też określanie wskaźników migotania światła. zakresy i dokładności pomiaru Efektywny zakres napięć przemiennych mierzonych przez PQ3100 reklama JA! OC PROM NOWOŚĆ! Laboratoryjny miernik mocy AC/DC PW3335 • Bezpośredni pomiar prądu: 1,0000 mA – 20,000 A i cęgami do 5000 A • Pomiar prądu w stanie czuwania zgodnie z IEC62301 • Pasmo pomiaru 100 kHz Analizator mocy PW6001 • 6 izolowanych kanałów U/I • Zakres: do 1500 V/1000 A • Dokładność: ±0,02% Mierniki mocy z funkcją rejestracji PW3360-20/21 • Od 300 W do 9 MW • Harmoniczne do 40. (tylko w wersji -20) Multimetry cęgowe 3280-10F (ACA 1000 A) 3280-70F (ACA 1000 A)* 3280-20F (ACA 1000 A True RMS) 3280-90F (ACA 1000 A True RMS)* 3287 (AC/DCA 10/100 A True RMS) 3288-20 (AC/DCA 1000 A True RMS) * w komplecie cęgi elastyczne CT6280 Cęgowe mierniki rezystancji uziemienia FT6380 i FT6381 Bezprzewodowy interfejs Bluetooth® (FT6381) NOWOŚĆ! Multimetry cęgowe AC/DC CM4371, CM4372, CM4373, CM4374 • 600 A (CM4371, CM4372*) • 2000 A (CM4373, CM4374*) * Bluetooth Analizatory mocy 3390/3390-10 • 4 izolowane kanały U/I • Zakres pomiaru: do 1500 V/500 A (cęgami) • Dokładność pomiaru: ±0,1% (3390-10) NOWOŚĆ! Analizator jakości zasilania PW3198 • DC/50 Hz/400 Hz • Zgodność z IEC61000-4-30, klasa A NOWOŚĆ! Analizator jakości zasilania PQ3100 • DC/50 Hz • Zgodność z IEC61000-4-30, klasa S nr 11/2016 www.labimed.com.pl www.hioki.pl Rejestrator MR8880-20 4 kanały analogowe, 18 logicznych Mierniki rezystancji izolacji IR4056-20/IR4057-20 • Napięcie pomiarowe DC: 50/125/250/500/1000 V • Podzakresy: 100/250/500/2000/4000 MW • Pomiar napięcia AC/DC i małych rezystancji (do 1 kW) • Test ciągłości prądem 200 mA • Podświetlany wyświetlacz, bargraf (w IR4057-20) Rejestrator MR8847A • 16/23 kanały • Próbkowanie: 20 MSa/s 02-796 Warszawa, ul. Migdałowa 10 tel./fax 22 649 94 52, 648 96 84 e-mail: [email protected] WYŁĄCZNY IMPORTER Rejestrator przemysłowy-logger LR8431-20 • 10 kanałów analogowych napięcia (izolowanych) • 4 kanały impulsowe w w w. e l e k t r o . i n f o . p l • Rejestracja napięcia stałego, temperatury, liczby impulsów i prędkości obrotowej • Rejestracja: karta CF, pamięć USB Pirometry FT3700-20 -60,0÷550°C/12:1 FT3701-20 -60,0÷760°C/30:1 39 prezentacja rametry pomiarowe są pogrupowane tak, aby można było łatwo wybrać potrzebny ich zestaw. Naciskając tylko jeden przycisk, użytkownik może na przykład wybrać wychwytywanie zdarzeń związanych z napięciem zasilania, pomiar prądu rozruchowego, rejestrację tylko danych trendów lub pomiar zgodnie z normą EN 50160. Na koniec ustawia odstęp czasowy rejestracji (jeśli jest to potrzebne) i włącza rejestrację. pomiar i rejestracja Fot. 1. Analizator jakości zasilania HIOKI PQ3100 rozciąga się od 10 do 1000 V, stałych – od 5 do 1000 V, a przepięć przejściowych – do ±2200 V. Prądy przemienne i stałe są mierzone w zakresie od 50 mA do 5 kA, a moc od 50 W do 6 MW. Dokładność pomiaru wartości skutecznej napięcia wynosi ±0,2% napięcia znamionowego, a zapadów i przepięć – ±0,3% napięcia znamionowego. doprowadzanie napięcia i prądu Gniazda pomiarowe są umieszczone w jednym rzędzie, w górnej części obudowy analizatora (fot. 2.). Do gniazd pomiarowych napięcia dołącza się przewody kompletu L1000-05 zakończone wtykami banankowymi, bezpiecznymi (z osłonką), a do gniazd pomiarowych prądu wtyki PL14 przewodów cęgowych sond lub czujników. Przewodem zakończonym wtykiem PL14 jest też doprowadzane do czujnika zasilanie z analizatora. Własność ta przydaje się m.in., gdy do pomiaru używa się cęgów elastycznych, gdyż nie ma wtedy potrzeby używania osobnego zasilacza. Aby umożliwić używanie wraz z przyrządem cęgów starszych typów z przewodem wyjściowym zakończonym wtykiem BNC, firma HIOKI oferuje opcjonalną przejściówkę ze standardu BNC na PL14 o oznaczeniu L9910. przewodnik pomiarowokonfiguracyjny Quick-Set Prosty do przyswojenia przewodnik ekranowy prowadzi użytkownika przez kolejne kroki procedury konfiguracyjno-pomiarowej. Quick-Set sprawdza na początku, automatycznie, poprawność dołączenia do obiektu pomiarowego przewodów napięcia i cęgowych czujników prądowych, po czym wyświetla wyniki tego sprawdzenia. Poszczególne pa- Fot. 2. Gniazda pomiarowe analizatora PQ3100 40 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Przyrząd mierzy wszystkie parametry w tym samym czasie, a użytkownik może weryfikować na bieżąco warunki pomiarowe. Dane wszystkich parametrów pomiarowych może obserwować, przełączając po prostu, kolejno, ekrany: przebiegów, wartości skutecznych, harmonicznych, wykresów wektorowych itd. PQ3100 rejestruje dane trendów jednocześnie dla wszystkich parametrów. Gdy wykryje anomalię zasilania (zdarzenie), natychmiast ją rejestruje. Dla każdego, kolejnego odstępu czasowego rejestracji oblicza i zapisuje wartości minimalne, maksymalne i średnie, dzięki czemu informacje o wartościach szczytowych nie są tracone. Przyrząd rejestruje fluktuacje połowy wartości skutecznej (½RMS) za czas 30 s, gdy pojawi się pik lub gwałtowny spadek napięcia lub gdy popłynie prąd rozruchowy. PQ3100 wykrywa i rejestruje zdarzenia mające postać dorywczych przepięć o częstotliwości sieciowej, przepięć przejściowych, zapadów napięcia, krótkich przerw w zasilaniu, fluktuacji częstotliwości sieci, prądów rozruchowych i całkowitego współczynnika odkształcenia (THD). Przyrząd może zarejestrować maksymalnie 9999 zdarzeń. Producent analizatora zapewnia, że w niedalekiej przyszłości, po uaktualnieniu oprogramowania firmowego, staną się dostępne funkcje przetwarzania statystycznego zdarzeń. Przyrząd będzie mógł wtedy wyświetlić liczbę zdarzeń, które wy- stąpiły w danym dniu wraz z podziałem na ich typ. Warunki wyzwalania rejestracji w momencie wykrycia zdarzenia można skonfigurować równolegle dla wszystkich zdarzeń, a rejestrowane dane monitorować (przeglądać na ekranie), na bieżąco, w trakcie pomiaru. PQ3100 rejestruje przebieg sygnału maksymalnie przez 1 sekundę, zanim dana anomalia wystąpi i przez 10 sekund po jej wystąpieniu. Własność ta przydaje się m.in. przy potrzebie przeprowadzenia analizy danych, biorąc w tym celu badaną anomalię w „pomiarową klamrę” lub zweryfikowania powrotu do stanu normalnego kondycjonera sieciowego pracującego w systemie zasilania energią słoneczną. pomiar prądu Producent analizatora oferuje jako wyposażenie opcjonalne szereg czujników i sond cęgowych do użycia w różnorodnych aplikacjach pomiarowych. Na przykład, czujnik cęgowy CT7736 ma dwa przełączane podzakresy prądów przemiennych i stałych 50 i 500 A oraz automatyczne zerowanie pozostałości magnetycznej w cęgach po pomiarze prądu stałego. Dzięki tej funkcji można mierzyć moc prądu stałego przez długi czas, bez obawiania się o to, że dryft punktu zerowego spowoduje błędne wyniki pomiarów. Firma HIOKI oferuje m.in. trzy rodzaje cęgów elastycznych (CT7044, CT7045 i CT7046) o różnej średnicy maksymalnej obejmowanego przewodu i mierzonym prądzie przemiennym do 6000 A. Korzystanie z cęgów elastycznych jest szczególnie wygodne, gdy wykonuje się pomiary w trudno dostępnych miejscach. pamięć wewnętrzna i zewnętrzna PQ3100 ma wewnętrzną pamięć o pojemności 4 GB. Zapisuje w niej dane ustawień i rejestracji trendów, podtrzymuje też proces rejestracji, nr 11/2016 gdy na karcie pamięci zbraknie miejsca. Dane zdarzeń i kopie ekranów zapisuje wyłącznie na kartach. Przyrząd akceptuje karty pamięci SD o pojemności znamionowej do 2 GB i karty SDHC – do 32 GB. Karty dostarcza HIOKI wyłącznie jako akcesoria opcjonalne. Obecnie oferuje karty Z4001 i Z4003 w wykonaniu przemysłowym, o pojemnościach równych odpowiednio 2 i 8 GB, zastrzegając jednocześnie, że przy zastosowaniu tylko tych kart gwarantuje uzyskanie wyspecyfikowanych parametrów rejestracji. Czas rejestracji zależy od pojemności użytej karty, ustawionego czasu odstępu zapisu (od 200 ms do 2 h) i czy zapisywana treść zawiera dane harmonicznych. Czas rejestracji jest ograniczony do roku. interfejsy i oprogramowanie HIOKI montuje w PQ3100 komputerowe interfejsy LAN, USB, RS-232C oraz interfejs zdalnego sterowania EXT I/O. Ze strony internetowej tej firmy można pobrać aktualną wersję programu „PQ ONE” do analizy danych pomiarowych i tworzenia raportów. Za pomocą tego programu można sporządzać wykresy trendów zmian w funkcji czasu parametrów, takich jak napięcie, prąd, częstotliwość, harmoniczne, współczynnik asymetrii, moc i energia, a ponadto wyświetlać dane statystyczne zdarzeń w postaci wykresów słupkowych i list. Analizatorem PQ3100 można sterować z odległego miejsca przez sieć Ethernetu, konfigurując ustawienia oraz monitorując dane pomiarowe. Po zainstalowaniu uaktualnienia oprogramowania firmowego można będzie zdalnie ładować dane z PQ3100 do komputera, używając do tego funkcji FTP. Wyświetlana na nim treść jest odświeżana co 0,5 s. Zakres wyświetlania napięcia rozciąga się od 2 do 1300 V, prądu od 0,4% do 130% podzakresu, a mocy od 0,0% do 130% podzakresu. zasilanie, wymiary i masa Przyrząd można zasilać z zewnętrznego zasilacza sieciowego Z1002 lub pakietu akumulatorów Z1003. Pakiet o napięciu wyjściowym 7,2 V jest zbudowany z akumulatorów NiMH o całkowitej pojemności 4500 mAh. W pełni naładowany wystarcza na 8 godzin ciągłej pracy. Analizator ma wymiary 300×211×68 mm i masę 2,5 kg (z pakietem akumulatorów Z1003). wyświetlanie wyposażenie standardowe i opcjonalne Kolorowy wyświetlacz LCD-TFT analizatora ma przekątną 6,5 cala i rozdzielczość 640 na 480 punktów. Producent dostarcza wraz analizatorem komplet pomiarowy napięcia L1000-05, zawierający pięć trzymetro- wych przewodów i pięć chwytaków krokodylowych o różnych kolorach, a ponadto zasilacz sieciowy Z1002, pakiet akumulatorów Z1003, przewód USB, pasek i CD z programem „PQ ONE”. Jako wyposażenie opcjonalne można zakupić cęgowe sondy i czujniki, przewód przejściowy L9910 (z BNC na PL14), karty pamięci Z4001 (2 GB) i Z4003 (8 GB), adaptery magnetyczne Z9804-01 (czerwony) i Z9804-02 (czarny) – do mocowania sond przewodów L1000-05 na śrubach M6, nesesery C1001 i C1009, walizę na kółkach C1002 oraz skrzynię o szczelności IP65. HIOKI oferuje też trzy „ekonomiczne” zestawy „value kits”, zawierające oprócz analizatora PQ3100 komplet czujników lub sond cęgowych, kartę pamięci Z4001 (2 GB) i neseser C1009. W wyposażeniu wersji PQ3100-91, PQ3100-92 i PQ3100-94 są odpowiednio dwa czujniki cęgowe CT7136 (600 A AC, φ 46 mm), cztery czujniki CT7136 i cztery sondy elastyczne CT7045 (6000 A AC, φ 180 mm). reklama nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 41 sieci elektroenergetyczne wybrane zagadnienia zabezpieczeń odległościowych linii (część 1.) kryterium podimpedancyjne oraz parametryzacja zasięgów reaktancyjnych stref pomiarowych abezpieczenia odległościowe stanowią jeden z podstawowych typów zabezpieczeń stosowanych w Elektroenergetycznej Automatyce Zabezpieczeniowej (EAZ) linii przesyłowych wysokich (WN) i najwyższych napięć (NN). Ich podstawowym zadaniem jest skuteczna i selektywna ochrona linii elektroenergetycznych przed negatywnymi skutkami zakłóceń (w szczególności zwarć wielkoprądowych). Efekt wystąpienia takich zwarć to przede wszystkim dynamiczne i termiczne oddziaływanie prądu zwarciowego na obiekt, co w konsekwencji doprowadziłoby do jego uszkodzenia lub zniszczenia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami przesyłowe linie elektroenergetyczne muszą być wyposażone w zabezpieczenie podstawowe (odcinkowe) oraz rezerwowe ziemnozwarciowe lub odległościowe bezłączowe. W niniejszym artykule zostaną przybliżone wybrane aspek- streszczenie W artykule scharakteryzowano wybrane zagadnienia związane z zabezpieczeniami odległościowymi linii elektroenergetycznych wysokich i najwyższych napięć. Przedstawiono istotę i podstawowe zasady formułowania kryterium podimpedancyjnego. Omówiono jego charakterystykę impedancyjno-czasową w kontekście zapewnienia wysokiej selektywności działania. Zaprezentowano zasady formowania zasięgów reaktancyjnych stref pomiarowych dla wybranych ich kształtów. Zasygnalizowano potrzebę uwzględniania – szczególnie na etapie kształtowania zasięgów rezystancyjnych – szeregu czynników fałszujących „pomiar impedancji”, które mogą w sposób zasadniczy wpłynąć na dokładność i poprawność działania tej klasy zabezpieczeń. 42 ty działania i parametryzacji zabezpieczenia odległościowego linii przesyłowych. jX AF2 R AF2 jX AF1 R AF1 Z< PN A kryterium podimpedancyjne U Zwarciom wielkoprądowym towarzyszy jednoczesny wzrost prądu fazowego ponad wartość dopuszczalną długotrwale obiektu elektroenergetycznego przy jednoczesnym obniżeniu napięcia (fazowego lub międzyfazowego) fazy lub faz dotkniętych zwarciem. Wykorzystując te cechy, na bazie dostępnych pomiarowo napięć i prądów wyznaczana jest impedancja pętli zwarciowej. Na rysunku 1. przedstawiono schemat ideowy zasady wyznaczania impedancji w zabezpieczeniu odległościowym linii elektroenergetycznej L AB. Linia L AB jest zasilana jednostronnie i wyposażona w układ zabezpieczeniowy składający się z zabezpieczenia odległościowego Z<, przekładników prądowych (PP) oraz napięciowych (PN). Zp = Ip (1) gdzie: Up, Ip – fazory napięcia i prądu pomiarowego. Zakładając, że zwarcie ma charakter metaliczny zależność (1) można przedstawić jako: U AFx = Z AFxe jϕZ , I AFx x = 1 lub 2 Z p = Z AFx = gdzie: w w w. e l e k t r o . i n f o . p l (2) W [kV] PP B F1 F2 W UF2 UF1 [km] I L [kA] I F1 I F2 [km] L Z [Ω] Z F2 Z F1 [km] L Rys. 1. Idea wyznaczania impedancji w zabezpieczeniu odległościowym linii L AB, gdzie: W – wyłącznik, F1, F2 – miejsca zwarcia a) b) B A A F F’ jX [Ω] F jX [Ω] B jXAB Up Z AF2 Z AF1 F ZAF jXAF A jX AF φL RAF RAB R [Ω] B B ZAB jX AB ZAB Rys. T. Bednarczyk Z Rys. T. Bednarczyk mgr inż. Tomasz Bednarczyk F RF ZAF φ A φ L RF RAF F’ Z’AF RAF’ R [Ω] Rys. 2. Wektor impedancji wyznaczanej w punkcie zabezpieczeniowym (stacja A) podczas zwarcia: a) bezpośredniego, b) pośredniego UAFx – fazor napięcia określający spadek napięcia na odcinku stacja A miejsce zwarcia Fx, spowodowany przepływem prądu zwarciowego Ip = I AFx Zależność (2) pozwala wyznaczyć zarówno wartość impedancji zwarcia (moduł), jak i jej charakter (kąt), co pozwala wyznaczyć, m.in. kierunek nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 43 sieci elektroenergetyczne Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 44 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl reklama nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 45 sieci elektroenergetyczne Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 46 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 prezentacja wymiana mostu szynowego na kablowy w stacji WN/SN jako skuteczny środek poprawy niezawodności sieci Mirosław Schwann – KENTIA Firma Konsultingowa N a terenach polskich początków elektryfikacji można szukać pod koniec XIX w. P owszechna elektryfikacja wsi i osiedli polegała na „doprowadzeniu przewodów elektrycznych napięcia użytkowego do budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz założeniu w tych budynkach wewnętrznego urządzenia odbiorczego” [6]. Wówczas oczekiwania odbiorców koncentrowały się na dostępie do energii elektrycznej, a standardem, w zależności od szacunkowego przychodu gospodarstw, były: 2 lub 3 punkty świetlne i 1 gniazdo wtykowe w mieszkaniu oraz 1 punkt świetlny w zabudowaniach gospodarczych [3, 4, 10]. Dzisiaj dostęp do energii elektrycznej uważany jest za coś naturalnego, oczywistego, a wymagania odbiorców dotyczą przede wszystkim niezawodności zasilania. Nikt już nie wyobra- ża sobie życia bez pewnych dostaw energii elektrycznej. Praktycznie każda przerwa w zasilaniu powodować może występowanie znacznych szkód dla gospodarki, być przyczyną uszkodzeń maszyn i urządzeń, a także stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi [2, 3, 4]. niezawodność sieci elektroenergetycznej Niezawodność sieci elektroenergetycznej to zdolność sieci przesyłowej lub rozdzielczej do dostawy lub odbioru mocy i energii elektrycznej w określonych warunkach, miejscu i czasie. Niezawodność zasilania odbiorców określa się wieloma wskaźnikami. Minister Gospodarki w Rozporządzeniu z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenerge- Fot. 1. W idok napowietrznego mostu szynowego SN (źródła: z lewej – Elektromontaż Poznań S.A., z prawej K. Gogół) Fot. 2. W idok mostu szynowo-kablowego SN na izolacji wsporczej bez odłącznika (źródła: z lewej – Eltel Networks Toruń S.A., z prawej – Tauron Dystrybucja Sp. z o.o.) nr 11/2016 Tr. 110/15 kV nr 1 linia 110 kV nr 1 most SN 1 most SN 2 linia 110 kV nr 2 Tr. 110/15 kV nr 2 Rys. 1. Schemat stacji WN/SN z mostami SN tycznego, [7] w § 41 ust. 2 nałożył na operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego obowiązek podawania do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej następujących wskaźników dotyczących czasu trwania przerw w dostarczaniu energii elektrycznej [7]: wskaźnik przeciętnego systemo wego czasu trwania przerwy długiej (ang. System Average Interruption Duration Index – SAIDI), stanowiący sumę iloczynów czasu jej trwania i liczby odbiorców narażonych na skutki tej przerwy w ciągu roku, podzieloną przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców, wskaźnik przeciętnej systemowej częstości przerw długich (ang. System Average Interruption Frequency Index – SAIFI), stanowiący liczbę wszystkich tych przerw w ciągu roku, podzieloną przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców – wyznaczone oddzielnie dla przerw planowanych i nieplanowanych; wskaźnik przeciętnej częstości przerw krótkich (ang. Momentary Average Interruption Frequency Index – MAIFI), stanowiący liczbę wszystkich przerw krótkich w ciągu roku, podzieloną przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców. Niezawodność zasilania, determinująca satysfakcję odbiorcy energii elektrycznej, stała się podstawowym wyzwaniem wszystkich operatorów systemu dystrybucyjnego. Od niezawodności zasilania zależeć będzie od 2018 r. przychód taryfowy wszystkich spółek dystrybucyjnych (dane niezbędne do obiektywnej oceny czasu i liczby przerw w zasilaniu będą pozyskiwane w 2016 roku i oceniane w 2017 roku, a zatem znajdą odzwierciedlenie w taryfach dopiero w 2018 r.). Przedmiotową regulację jakościową Urząd Regulacji Energetyki wprowadził od początku 2016 r. [3, 4]. Na zwrot z kapitału przypisany do taryf operatorów systemu dystrybucyjnego na 2018 r. największy wpływ będzie miało wykonanie założonych na 2016 r. wskaźników SAIDI i SAIFI [5]. Operatorzy systemu dystrybucyjnego, mając na uwadze bezpośredni wpływ wskaźników jakościowych energii elektrycznej na ich taryfę oraz fakt, że na ww. wskaźniki w 80% mają wpływ przerwy występujące w sieci średniego napięcia (SN), zintensyfikowali swoje działanie w celu poprawy niezawodności elektroenergetycznych sieci SN, w szczególności skupili swoją uwagę na elementach mających największy wpływ na ww. wskaźniki. Spółki dystrybucyjne w ramach dzia- w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 47 prezentacja Fot. 3. W idok mostu kablowego SN z głowicami konektorowymi ze stożkiem zewnętrznym (z lewej, źródło: www.pfisterer.com) oraz z głowicami ze stożkiem wewnętrznym (źródło: środek – Euromold, z prawej – K. Gogół) Fot. 4. W idok mostu szynowego (z lewej) i szynowo-kablowego przed zaizolowaniem (środek) i po zaizolowaniu (z prawej); źródło: Bezpol Sp. z o.o. łań remontowo-inwestycyjnych rozpoczęły wymianę mostów średniego napięcia w stacjach WN/SN. mosty kablowe SN stacji WN/SN Most SN stacji WN/SN jest to połączenie pomiędzy izolatorami przepustowymi uzwojenia dolnego napięcia transformatora WN/SN a rozdzielnicą SN. Schemat stacji WN/SN z mostami SN przedstawiono na rysunku 1. W stacjach elektroenergetycznych rozdzielczych WN/SN, jakie eksploatują spółki dystrybucyjne, występują zazwyczaj trzy rozwiązania techniczne mostów SN: napowietrzny most szynowy wy konany z przewodów typu AFL, za- wieszony na pojedynczych lub podwójnych łańcuchach izolatorów odciągowych, widok napowietrznego mostu szynowego SN przedstawiono na fotografii 1. most szynowo-kablowy, wykonany od strony transformatora WN/SN szynami, najczęściej aluminiowymi, na izolacji wsporczej, połączony z kablem SN, niekiedy za po- Fot. 5. G łowica kablowa konektorowa SN ze stożkiem zewnętrznym wraz z izolatorami przepustowymi (źródło: www.pfisterer. com) Fot. 6. G łowica kablowa konektorowa kątowa SN ze stożkiem wewnętrznym wraz z ogranicznikiem przepięć i izolatorem przepustowym (źródło: Euromold) 48 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l średnictwem odłącznika; widok mostu szynowo-kablowego SN przedstawiono na fotografii 2., kablowy, wykonany w całości kablem(-ami) SN, izolowany w całości. Największą awaryjnością charakteryzują się napowietrzne mosty szynowe, są bowiem narażone na ryzyko zerwania izolatora odciągowego, które jest niwelowane poprzez zastosowanie podwójnego łańcucha izolatorów odciągowych oraz ryzyko zwarcia wskutek obecności zwierząt. Dużo mniejszą awaryjnością charakteryzują się mosty szynowo-kablowe, narażone w zasadzie tylko na zwarcia wskutek obecności zwierząt, a najmniejszą awaryjnością mosty kablowe izolowane w całości. Ryzyko wystąpienia zwarcia na skutek obecności zwierząt znacząco niwelowane jest poprzez izolowanie mostów prefabrykowanymi elementami izolacyjnymi. Widok mostu kablowego izolowanego elementami izolacyjnymi przedstawiono na fotografii 4. wymiana mostów szynowych na kablowe w stacji WN/SN Najkorzystniejszym momentem pod względem organizacyjnym i ekonomicznym na wymianę napowietrznych mostów szynowych na mosty kablowe jest moment wymiany transformatora WN/SN. Dzięki temu koszty związane z wymianą mostów można ograniczyć do minimum (za sprawą wspólnych wyłączeń i bez konieczności remontu transformatora). Przed podjęciem decyzji o wymianie napowietrznych mostów szynowych na mosty kablowe należy sobie odpowiedzieć na pytanie, jakie rozwiązanie techniczne wybrać. Wyróżnić można dwa, w zależności od rodzaju izolatorów przepustowych dolnego napięcia transformatorów WN/SN, rozwiązania techniczne mostów kablowych: most kablowy wykonany kablem jednożyłowym (wiązką kabli) za- nr 11/2016 kończonym od strony transformatora głowicą kablową konektorową SN ze stożkiem zewnętrznym (rozwiązanie droższe), most kablowy wykonany kablem jednożyłowym (wiązką kabli) zakończonym od strony transformatora głowicą kablową konektorową SN ze stożkiem wewnętrznym (rozwiązanie tańsze). Głowicę kablową konektorową SN ze stożkiem zewnętrznym wraz z izolatorami przepustowymi przedstawiono na fotografii 5., natomiast głowicę kablową konektorową SN ze stożkiem wewnętrznym wraz z izolatorem przepustowym przedstawiono na fotografii 6. Stosowanie izolatorów przepustowych przy wyprowadzeniu końców uzwojeń dolnego napięcia transformatora niesie ze sobą konieczność stosowania mostów pomiarowych SN podczas wykonywania pomiarów eksploatacyjnych transformatora. Widok przykładowego mostu pomiarowego przedstawiono na fotografii 7. Stosowanie rozwiązania połączenia izolatora ze stożkiem zewnętrznym w porównaniu do izolatorów ze stożkiem wewnętrznym ma wiele zalet, m.in.: do montażu stosowane są standar dowe narzędzia do obróbki i montażu, jak powszechnie stosowane do obróbki kabli i montażu osprzętu kablowego, powszechna znajomość przez mon terów konstrukcji izolatorów przepustowych ze stożkiem zewnętrznym i głowic konektorowych ze względu na ich liczne występowanie w sieciach rozdzielczych SN, dzięki czemu uniknąć można błędów montażowych, prostota rozbudowy połączenia i mostów kablowych na izolatorze przepustowym, nie są wymagane dodatkowe elementy połączenia. Niektórzy producenci głowic konektorowych ze stożkiem wewnętrznym oferują dodatkowe zalety, jak np. odporność na kwasy, zasady i promieniowanie UV, dzięki czemu nie jest konieczne stosowanie dodatkowych metalowych osłon, do demontażu i ponownego montażu głowicy nie jest wymagany żaden dodatkowy element wymienny. Niekiedy spotkać można jeszcze inne rozwiązania, np. przejście z izolatorów porcelanowych na izolatory ze stożkiem umożliwiające przyłączenie mostu kablowego SN zakończonego głowicami konektorowymi kątowymi (fot. 8.). Odpowiedź na ww. pytanie pozwoli z dużym wyprzedzeniem zamówić transformator WN/SN z odpowiednimi izolatorami przepustowymi uzwojeń dolnego napięcia. Każde z dwóch podstawowych rozwiązań technicznych umożliwia przyłączenie ogranicznika przepięć SN do izolatora przepustowego. W niektórych spółkach dystrybucyjnych, np. w ENERGA-OPERATOR S.A. od 2011 r. jako standard występuje transformator WN/SN z izolatorami przepustowymi dolnego napięcia umożliwiającymi przyłączenie mostu kablowego, który wówczas stał się również technicznym rozwiązaniem standardowym [11]. Wymiana mostu szynowego na kablowy bezsprzecznie przyczy- Fot. 7. M ost pomiarowy SN do wykonywania pomiarów eksploatacyjnych transformatora (źródło: Euromold) ni się do poprawy niezawodności sieci SN, ale niesie za sobą pewną niedogodność. W żyłach powrotnych kabli uziemionych obustronnie płynie prąd: wynikający z niesymetrii pojemności doziemnej poszczególnych faz mostu (znikomy udział), ale przede wszystkim z indukowania się siły elektromotorycznej na skutek przepływającego prądu w żyle roboczej (roboczego, ale również i zwarciowego). Wartość zmierzonego prądu przy obciążeniu znamionowym może wynosić nawet ponad 300 A (suma prądów w żyłach powrotnych mostu kablowego stacji 110/15 kV dla transformatora o mocy znamionowej 25 MVA wykonanego jako 2×XnRUHKXS o przekroju znamionowym 300/50 mm2). Pomiary zostały potwierdzone obliczeniami. Aby temu zapobiec, najkorzystniej odłączyć żyłę powrotną z jednej ze stron, np. od strony rozdzielnicy SN, a jej odizolowany koniec zaizolować. Można go uziemić poprzez ogranicznik przepięć, ale nie jest to koniecz- ne, ponieważ nie wystąpi ryzyko uszkodzenia powłoki kabla. podsumowanie Największą awaryjnością charakteryzują się napowietrzne mosty szynowe. Dużo mniejszą awaryjnością charakteryzują się mosty szynowo-kablowe, a najmniejszą awaryjnością charakteryzują się mosty kablowe izolowane w całości. Skuteczną metodą poprawy niezawodności sieci SN jest wymiana napowietrznych mostów szynowych na mosty kablowe w pełni izolowane. Najlepszym momentem pod względem organizacyjnym i ekonomicznym na wymianę napowietrznych mostów szynowych na mosty kablowe jest moment wymiany transformatora WN/SN. Należy pamiętać aby żyły powrotne kabli mostu kablowego były tylko jednostronnie uziemione. reklama Fot. 8. Przejście z izolatorów porcelanowych na izolatory ze stożkiem, umożliwiające przyłączenie mostu kablowego SN zakończonego głowicami konektorowymi (źródło: Euromold) nr 11/2016 Nexans Power Accessories Poland Sp. z o.o. 47-400 Racibórz ul. Wiejska 18 www.euromold.pl www.gph.pl w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 49 sieci elektroenergetyczne zastosowania zasobników energii w systemach zasilania (część 2.) Z Rys. P. Piotrowski, A. Grzyb asobniki energii elektrycznej są w wielu przypadkach istotnym lub niezbędnym elementem systemu zasilania. Koszty zasobników energii stanowią często przeszkodę w ich wykorzystaniu. Ciągły rozwój technologii zasobników energii stanowi nadzieję, że w przyszłości będą one wykorzystywanie znacznie częściej i znajdą nowe zastosowania. W pierwszej części artykułu opisano zasobniki stosowane w Systemie Elektroenergetycznym. W tej części zostaną opisane zasobniki stosowane u indywidualnych odbiorców, wykorzystanie zasobników energii u odbiorców indywidualnych w systemach zasilania semi off grid, off grif oraz on grid. W przypadku gospodarstw domowych posiadających system fotowoltaiczny lub/i turbinę wiatrową możliwe jest wykorzystanie akumulatorów do magazynowania energii. Akumulatory gromadzą niewykorzystaną w ciągu doby energię, którą można wykorzystać w okresach, gdy system fotowoltaiczny i turbina wiatrowa nie produkują energii. Nie marnuje się dzięki temu nadprodukcja energii w ciągu godzin, gdy system fotowoltaiczny lub/i turbina wiatrowa ją produkuje. Dodatkowo, w przypadku wykorzystywania systemu wielotaryfowego opłat za energię elektryczną, możemy zredukować pobór droższej energii elektrycznej pobieranej z sieci elektroenergetycznej w godzinach szczytu wieczornego zastępując ją zgromadzoną energią z akumulatorów. W okresach gdy np. system fotowoltaiczny nie produkuje energii (brak nasłonecznienia) akumulatory gromadzą energię (ładują się do pełna) pobierając energię z sieci elektroenergetycznej, jeśli jest taka potrzeba (np. okres w nocy w czasie tańszej taryfy, okresy w ciągu dnia, gdy jest pochmurno). Warto zauważyć, że zastosowanie takiej koncepcji zasilania ma jeszcze jeden dodatkowy atut – bezprzerwowe zasilanie w przypadku awarii zasilania z sieci elektroenergetycznej. Domowy, ekologiczny system zasilania może składać się z następujących głównych elementów: moduły fotowoltaiczne, turbina wiatrowa, inwerter DC/AC (falownik), zmie niający prąd stały z akumulatorów w prąd zmienny, moc zastosowanej w systemie przetwornicy powinna być co najmniej równa łącznej mocy odbiorników, które będą z niej równocześnie zasilane, regulator ładowania – w czasie łado wania akumulatora urządzenie kieruje całą produkowaną przez OZE energię tylko do jego ładowania (istnieją regulatory pozwalające podłączyć jedno źródło prądu lub więcej źródeł prą- bateria akumulatorów regulator ładowania generator PV inwerter gospodarstwo domowe Rys. 2. Schemat koncepcji zasilania systemu off grid 50 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l licznik energii inwerter automatyczny przełącznik kWh regulator ładowania bateria akumulatorów generator PV gospodarstwo domowe sieć elektroenergetyczna Rys. 1. Schemat koncepcji zasilania systemu semi off grid du – np. moduły fotowoltaiczne, turbinę wiatrową i inne źródło prądu, np. niezależny zewnętrzny prostownik), regulator ładowania może być pominięty, ale wtedy brak jest zabezpieczenia akumulatora przed przeładowaniem oraz zbyt dużym rozładowaniem [37], w przypadku akumulatorów 12 V, regulatory ładowania odłączają zasilane odbiorniki od akumulatora przy napięciu około 9,5÷11 V, akumulatory podłączone do regula tora z zastosowaniem bezpiecznika (brak bezpiecznika może być przyczyną pożaru, gdy nastąpi zwarcie przewodów), dwukierunkowy licznik energii elek trycznej, tzw. licznik „inteligentny” – niezbędny w przypadku odsprzedaży energii elektrycznej. Koszt prostego trójfazowego systemu fotowoltaicznego o mocy 3 kW wynosi około 17000 zł brutto z montażem (w skład zestawu wchodzą: moduły fotowoltaiczne o mocy 255 W, inwerter sieciowy o mocy 3,2 kW, konstrukcja montażowa na dach skośny, podstawowe zabezpieczenia AC i DC, przewód 4 mm2 40 mb). Z kolei zestaw „wiatrowo-solarny” o mocy 6 kW z turbiną wiatrową o mocy 3 kW i modułami fotowoltaicznymi o mocy 3 kW to koszt około 53 000 zł brutto. Koszt akumulatora żelowego 12 V o pojemności 120 Ah stoso- wanego w systemach OZE do magazynowania energii to około 1600 zł brutto. Liczba akumulatorów potrzebna w praktyce do zagwarantowania zasilania w przypadku braku zasilania z sieci elektroenergetycznej oraz braku produkcji energii z OZE przez 1 dobę to co najmniej 5 akumulatorów o pojemności 120 Ah (1440 Wh), przyjmując, że w gospodarstwie domowym dobowe zapotrzebowanie na energię to około 6700 Wh na dobę (zakładając miesięczne zapotrzebowania równe 200 kWh). Akumulatory muszą ponadto zagwarantować niezbędną moc zapotrzebowaną, która może wynosić w pewnych okresach czasu nawet kilka kW. W systemie semi off grid preferowane jest zasilanie domowych odbiorników energii elektrycznej z OZE lub z akumulatorów, o ile w akumulatorach zgromadzona jest energia. W przypadku, gdy akumulatory są rozładowane, a OZE nie produkują energii elektrycznej, gospodarstwo domowe zasilane jest z publicznej sieci elektroenergetycznej. Przełączenie źródła zasilania na- streszczenie W dwuczęściowym artykule przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące wykorzystania zasobników energii w różnych systemach zasilania. Omówiono perspektywy rozwoju zasobników energii. Sformułowano wnioski końcowe. nr 11/2016 Rys. P. Piotrowski, A. Grzyb dr hab. inż. Paweł Piotrowski, mgr inż. Andrzej Grzyb – Politechnika Warszawska Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 51 sieci elektroenergetyczne Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 52 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 53 sieci elektroenergetyczne wieloszczelinowe rdzenie blokowe transformatorów i dławików dla potrzeb energoelektroniki mgr inż. Cezary Świeboda – Laboratorium Przemysłowych Pomiarów Magnetycznych, Magneto Sp. z o. o., Częstochowa W Rys. C. Świeboda przypadku obwodów magnetycznych pracujących w podwyższonych częstotliwościach, tj. dla potrzeb szeroko rozumianej energoelektroniki – coraz częściej wykorzystuje się w tych urządzeniach (przykładowo [2–6]) – rdzenie z taśm nanokrystalicznych [7]. Jest to następstwem upowszechnienia rozwoju inżynierii materiałów magnetycznych związanych z nanokrystalizacją stopu FeSi w matrycy amorficznej [7–11]. Taśmy nanokrystaliczne produkuje się dwuetapowo: poprzez gwałtowne schładzanie stopu amorficznego FeCuNbSiB uzyskuje się szkło metaliczne, którego podstawowym składnikiem jest żelazo, a następnie po- przez obróbkę w polu termicznym i niekiedy magnetycznym tak wytworzonego szkła metalicznego, uzyskuje się materiał o strukturze nanokrystalicznej (rys. 1.). Podczas wspomnianej obróbki zachodzi kontrolowany proces krystalizacji drobnokrystalicznej – stwarzający dodatkowo możliwości wytwarzania – wskutek zjawiska anizotropii indukowanej – materiałów o różnych własnościach magnetycznych. Taśmy nanokrystaliczne – na bazie Fe w przeciwieństwie do amorficznych – charakteryzują się małą magnetostrykcją (cechą zmiany wymiarów geometrycznych pod wpływem zewnętrznego pola mag- 0,1 Taśma GO 0,1 Rdzeń JNEX 0,02 Rdzeń AMCC 1000 Rdzeń NMSC Rdzeń FINEMET F3CC0125 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 W/kg Rys. 2. Poziomy stratności magnetycznych taśmy elektrotechnicznej oraz rdzeni z różnych materiałów magnetycznych dla B =0,1 T oraz częstotliwości f = 10 kHz (dane literaturowe na podstawie katalogów i badań własnych, za [6]) gdzie: 0,1 taśma GO – taśma elektrotechniczna zorientowana o grubości 100 µm (dane katalogowe), 0,1 rdzeń JNEX – rdzeń pakietowany z taśmy 6,5%SiFe o grubości 100 µm [16], 0,02 rdzeń AMCC1000 – rdzeń zwijany owalny cięty z taśmy amorficznej Fe o grubości 20 µm [17], rdzeń NMSC – rdzeń pakietowany z taśmy nanokrystalicznej Fe o grubości ok. 33 µm [18], rdzeń FINEMET F3CC0125 – rdzeń zwijany owalny cięty z taśmy nanokrystalicznej Fe o grubości ok. 20 µm 54 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 1 2 3 Cu FeSi 20% FeNbBSi Rys. 1. Struktura nanokrystaliczna z objętościowym udziałem faz (dane literaturowe, za [10]): gdzie: 1 – obszary o dużej koncentracji miedzi (warunkujące rozrost ziaren), 2 – komórki elementarne nanoziaren roztworu stałego FeSi (ok. 70–80% materiału), 3 – matryca amorficzna (szkło metaliczne) na bazie Fe (objętościowo ok. 20–30% materiału) netycznego). Wynika to z faktu, że stała magnetostrykcji λ fazy ferromagnetycznej nanokrystalicznej α – FeSi (obszar 2 na rys. 1.) wynosi λα-FeSi ≈ –9·10 –6, podczas gdy dla fazy amorficznej Fe (obszar 3 na rys. 1.) λam ≈ +21·10 –6. Łatwo zatem obliczyć – korzystając z superpozycji, że przy udziale objętościowym ok. 80–70% fazy nanokrystalicznej i 20–30% fazy amorficznej (rys. 1.) – wypadkowa wartość magnetostrykcji wynosić może nawet zero. Ze względu na oddziaływania pomiędzy fazami nanokrystaliczną i amorficzną oraz obecność Cu w stopie – za katalogową magnetostrykcję taśm nanokrystalicznych przyjmuje się wartość λ = +0,5·10 -6, co czyni ten materiał bardzo odpowiednim w bezszumowych urządzeniach pracujących w podwyższonych częstotliwościach. Przedstawione omówienie uzasadnia w pełni propozycję szerszego upowszechnienia taśm nanokrystalicznych – nie tylko w postaci rdzeni zwijanych, ale także pakietowanych, w tym rdzeni wieloszczelinowych w dławikach układów przekształtnikowych. Odpowiednia obróbka wyj- streszczenie Energoelektronika należy do tych gałęzi przemysłu, na które w zasadniczy sposób wpływa rozwój nauki oraz osiągnięcia nowoczesnych metod projektowania urządzeń służących do przetwarzania energii elektrycznej. Dokonywane jest to z aktywnym wykorzystaniem szybkiego postępu w zakresie inżynierii materiałowej, w tym ferromagnetyków. W pracy przedstawiono wyniki badań wybranych własności magnetycznych rdzeni blokowych z taśm nanokrystalicznych. Dodatkowo, w końcowej części pracy wykazano pełną przydatność nowych konstrukcji dławików i transformatorów pracujących w podwyższonej częstotliwości. nr 11/2016 Rys. C. Świeboda Transformatory i dławiki należą do podstawowych urządzeń elektrycznych przeznaczonych do przetwarzania energii elektrycznej, a za ich zasadniczy parametr użytkowy coraz częściej uznaje się po prostu ich efektywność. Stąd też konstrukcja urządzeń zmienia się ustawicznie i to nie tylko wskutek nowych zasad projektowania, ale także sposobu doboru materiałów elektrotechnicznych, w tym technologii uzwajania oraz doboru ferromagnetyków z przeznaczeniem na rdzenie magnetyczne [1, 2]. Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 55 sieci elektroenergetyczne Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 56 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl reklama nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 57 sieci elektroenergetyczne Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 58 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 prezentacja oprogramowanie inżynierskie Weidmüller Configurator łatwiejsza konfiguracja i projektowanie Weidmüller W eidmüller Configurator jest wydajnym oprogramowaniem inżynierskim przeznaczonym do konfiguracji kompletnych zestawów złożonych z produktów firmy Weidmüller, a w szczególności bloków zaciskowych ze złączkami. projektowe dane produktów Dane produktowe z oprogramowania zapewniają kompleksowe wsparcie konfiguracji i mogą być w pełni zintegrowane ze wszystkimi tradycyjnymi narzędziami projektowania inżynierskiego. Całkowita przejrzystość i dostępność danych jest zapewniona na wszystkich etapach procesu projektowania, co jest podstawowym warunkiem im- plementacji założeń koncepcji Przemysł 4.0 do projektowania rozdzielnic w przyszłości. proste i bezpieczne opisywanie Weidmüller Configurator umożliwia praktyczne opisywanie całego projektu. Dzięki bezpośrednim interfejsom do programu CAD i programu systemu opisowego M-Print®PRO można łatwo zaplanować i opisać oznaczniki wszystkich komponentów. zawsze odpowiednia konfiguracja Funkcja automatycznego filtra zapewnia aktywną pomoc w kompletowaniu bloków zaciskowych. Filtr Fot. 1. W eidmüller Configurator to intuicyjne w obsłudze i wydajne oprogramowanie inżynierskie umożliwia dodawanie tylko pasujących do aktualnej konfiguracji akcesoriów. To sprawia, że projektowanie jest łatwiejsze i pozwala zaoszczędzić mnóstwo czasu. Jednocześnie, można łatwo wykonać dokumentację projektu szyny zaciskowej i związanych z nią produktów. szybkie i proste zapytanie ofertowe o produkty Po znalezieniu idealnej kombinacji produktów można wysłać zapytanie o komponenty bezpośrednio z programu – zarówno o pojedyncze elementy, jak i o wstępnie zmontowane kompletne rozwiązanie na szynie DIN, gotowe do instalacji na płycie montażowej. Zacznij teraz online ! http://www.weidmueller.com/int/ service/online-support-and-downloads/software/wmc Fot. 2. P ełne wsparcie inżynierskie – bazy danych kompatybilne z programami inżynierskimi, takimi jak EPLAN P8 lub ZUKEN E³ Fot. 3. W eidmüller Configurator umożliwia wymianę danych między programem CAD i programem systemu znakowania M-Print® PRO dla łatwego opisywania komponentów Pobierz oprogramowanie Weidmüller Configurator reklama Fot. 4. Możliwość tworzenia modeli 3D z zaznaczeniem istotnych elementów – np. widok mostków z zaznaczonymi miejscami połączeń nr 11/2016 Fot. 5. Z integrowana funkcja zapytania ofertowego Weidmüller Sp. z o.o. 00-876 Warszawa ul. Ogrodowa 58 tel. 22 510 09 40 faks 22 510 09 41 [email protected] www.weidmuller.pl w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 59 prezentacja miedź – rozsądny wybór Europejski Instytut Miedzi Miedź czy aluminium? Dyskusja o tym, który z materiałów stosowanych w kablach, transformatorach czy instalacjach elektrycznych daje użytkownikowi więcej korzyści, trwa od dawna. Europejski Instytut Miedzi zebrał kluczowe dane i przedstawił je w postaci infografik – czytelnych informatorów. N owoczesne rozwiązania technologiczne wymagają wysokiej efektywności energetycznej, dlatego też ważne jest m.in., by powszechnie stosowane transformatory (w całej Unii Europejskiej jest ich około 4 mln sztuk) były wysokosprawne – ograniczając tym samym straty energii – jak również mniej podatne na uszkodzenia w eksploatacji. Zastosowane w nich uzwojenia z miedzi gwaran- 60 tują większą odporność na uszkodzenia i niższy koszt życia. Jednocześnie miedziane kable czy przewody stosowane w sieciach i instalacjach elektrycznych zapewniają lepszą przewodność elektryczną, cieplną i gwarantują niezawodność – co przekłada się na jakość energii elektrycznej. A zła jakość energii oznacza konkretne straty finansowe. Według badań Europejskiego Instytutu Miedzi w w w. e l e k t r o . i n f o . p l informacje dodatkowe: Europejski Instytut Miedzi (EIM) www.instytutmiedzi.pl działa w ramach światowej organizacji Copper Alliance, której celem jest tworzenie warunków na rynku dla zwiększenia zastosowań produktów z miedzi i jej stopów w wielu dziedzinach gospodarki, takich jak energetyka, telekomunikacja, budownictwo, architektura, ochrona środowiska i medycyna. Realizowane przez Instytut projekty są koordynowane i współfinansowane przez International Copper Association (ICA) z siedzibą w Nowym Jorku. Działalność Instytutu oparta jest na przekonaniu, że miedź posiada wyjątkowe właściwości i parametry techniczne, których wykorzystanie pozwala na tworzenie rozwiązań wpływających na poprawę jakości życia. nr 11/2016 w Unii Europejskiej straty z tego tytułu sięgają nawet 150 mld euro rocznie. Kluczowe zalety miedzi w porównaniu z aluminium to: wysoka efektywność energe tyczna – mniejsze straty energii przekładające się na oszczędności, niższy koszt cyklu życia np. transformatorów; bezpieczeństwo i niezawodność – przewodność cieplna miedzi jest o ok. 60 procent większa niż aluminium, co obniża szkodliwe miejscowe przyrosty temperatury np. na zaciskach instalacji elektrycznych; trwałość – miedź jest twardsza, silniejsza, bardziej ciągliwa, mniej się rozszerza i nie płynie na połączeniach; gwarancja różnorodności i mo bilności – miedziane żyły wielodrutowe są dostępne w bardzo małych przekrojach (do 0,5 mm²), natomiast aluminiowe odpowiedniki – dopiero od 10 mm² wzwyż. Dzięki temu miedziane kable są bardziej odpowiednie dla zastosowań wymagających mobilności; możliwość całkowitego recy klingu – miedź nadaje się do ponownego przetworzenia, co pozwala realizować wytyczne UE w zakresie efektywnego gospodarowania zasobami. Szczegółowe porównanie parametrów miedzi oraz aluminium przedstawiają załączone infografiki. reklama Europejski Instytut Miedzi 50-125 Wrocław ul. Św. Mikołaja 8–11, 408 tel. 71 78 12 502 [email protected] www.instytutmiedzi.pl www.leonardo-energy.pl reklama Rosnące wymagania dotyczące jakości oraz trwałości oznaczeń produktów wymagają zastosowania odpowiedniej technologii ich nanoszenia. Właściwe oznaczenie produktów oraz ich późniejsza identyfikacja pozwalają na zachowanie kontrolowanego przepływu materiałów pomiędzy poszczególnymi działami produkcyjnymi, a także w końcowej fazie, czyli po zakupie takiego produktu przez klienta końcowego. FFastcom t S Systemy t Laserowe L ul. Kanarkowa 9 02-818 Warszawa [email protected] pl Coraz powszechniej stosowana technologia laserowa przychodzi nam wtedy z pomocą. Możliwość szybkiego, trwałego oraz kontrastowego nanoszenia oznaczeń na często bardzo ograniczonej powierzchni sprawia, że zastosowanie znakowarki laserowej jest najlepszym rozwiązaniem. FASTCOM SYSTEMY LASEROWE SPECJALIZUJE SIĘ WDOSTARCZANIU KOMPLETNYCH ROZWIĄZAŃ ZZAKRESU ZNAKOWANIA LASEROWEGO. NAJCZĘŚCIEJ SĄ TO TABLICZKI ZNAMIONOWE, OZNACZENIA SERYJNE, KODY (KRESKOWE, QR, DATAMATRIX), LOGO FIRMY, OZNACZENIA FUNKCJONALNE. Niezmiernie ważną sprawą jest również zapewnienie bezpieczeństwa pracy, czyli właściwe odprowadzenie gazów i pyłów powstałych w procesie obróbki laserowej. Niezastąpione są w tym wypadku systemy filtrujące wyposażone w odpowiednie filtry oraz czujniki gazowe. nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 61 Więcej informacji można również znaleźć na stornach internetowych: www.systemy-laserowe.pll oraz www.fi ltrybofa.com www filtrybofa com ochrona przeciwpożarowa zagrożenia dla bezpieczeństwa ciągłości zasilania obiektów o znaczeniu krytycznym analiza niezawodności wyzwalaczy w przeciwpożarowym wyłączniku prądu mgr inż. Marcin Orzechowski, dr inż. Waldemar Jaskółowski, mgr inż. Julian Wiatr, mgr Marzena Nawrocka O d wielu lat obserwujemy ożywioną dyskusję dotyczące rozwiązań technicznych przeciwpożarowych wyłączników prądu, w której to dyskusji ścierają się różne poglądy środowiska zawodowego pożarników oraz środowiska zawodowego elektryków. Niniejszy artykuł jest próbą wskazania metodyki projektowania tych urządzeń z zachowaniem wymagań niezawodności zasilania oraz wymagań dotyczących bezpieczeństwa. Stanowi on niejako odpowiedź na liczne zapytania czytelników dotyczące tej problematyki. Artykuł został poddany recenzjom przez pracowników naukowych różnych uczelni technicznych zajmujących się zasilaniem obiektów budowlanych oraz biegłych sądowych z zakresu zasilania urządzeń przeciwpożarowych. Przedstawione w artykule rozwiązania układowe są przykładowe i mogą być dalej rozbudowywane w zależności od potrzeb. wprowadzenie – podstawa prawna Funkcja, jaką pełni przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP) w obiektach budowlanych, została określona w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku „w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie” (tekst jednolity: DzU z 2015 r. poz. 1422) [3]. W rozporządzeniu tym zapisano, że w budynkach zawierających strefy pożarowe o kubaturach większych od 1000 m3 lub zawierających strefy zagrożone wybuchem, istnieje obowiązek instalowania przeciwpożarowego 62 wyłącznika prądu. Zgodnie z wymaganiami urządzenie to (w praktyce aparat elektryczny) powinno odcinać dopływ energii elektrycznej do wszystkich odbiorników z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru. Więcej na temat zasilania urządzeń funkcjonujących w czasie pożaru oraz ich zasilania można znaleźć w publikacji [8]. Ponadto rozporządzenie [3] w §183 ust. 3 ściśle określa miejsce instalowania przeciwpożarowego wyłącznika prądu: „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu powinien być umieszczony w pobliżu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany”. W żadnym dokumencie prawnym nie pojawia się informacja na temat wytycznych dotyczących technicznego wykonania PWP. Jest to oczywiście zrozumiałe, gdyż to projektant z punktu widzenia Prawa budowlanego [1] odpowiada za przyjęcie właściwego rozwiązania biorąc pod uwagę wszystkie uwarunkowania prawno-techniczno-ekonomiczne dla danego obiektu. Należy też podkreślić, że nie ma możliwości przyjęcia jednego rozwiązania w tym zakresie dla wszystkich obiektów niezależnie od ich przeznaczenia. Z drugiej strony, projektant instalacji elektrycznych nie posiada (najczęściej) rozległej wiedzy na temat specyfiki związanej z funkcjonowaniem obiektu w warunkach pożaru. Niezbędna jest zatem współpraca pomiędzy nim a rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń ppoż., który to powinien wskazać, w jaki sposób obiekt powinien przejść w stan pracy pożarowej, jakie urządzenia są niezbędne w da- w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nym obiekcie, aby można było przeprowadzić skuteczną akcję ratowniczo-gaśniczą. Dlatego też każdy projekt obiektu budowlanego, o którym jest mowa w §3 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej [4], lub zgłoszony przez projektanta/inwestora należy uzgodnić pod kątem zgodności przyjętych rozwiązań z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej. Aktualnie obowiązuje Ustawa o ochronie przeciwpożarowej [2], do której Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DzU 109/2010 poz. 719) [5] jest aktem wykonawczym, gdzie w § 2.1 przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP) jest zakwalifikowany jako urządzenie przeciwpożarowe. Zgodnie z wymaganiami §3 ust. 1 rozporządzenia [5], urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia ich do użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania. Tym samym, wyłącznik przeciwpożarowy prądu podlega uzgodnieniu z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż. Po uzgodnieniu projektu budowlanego Rzeczoznawca zobowiązany jest w ciągu 14 dni do poinformowania Komendy Wojewódzkiej PSP właściwej dla miejsca lokalizacji inwestycji. Należy zwrócić uwagę, że funkcja Rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń ppoż. została przywołana w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych [4], a wcześniej w Ustawie o ochronie przeciwpożarowej [2]. Nie występuje w Ustawie prawo budowlane [1], przez co rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń ppoż. pomimo jego ważnej roli w procesie projektowania nie jest bezpośrednim uczestnikiem procesu budowlanego. Należy o tym pamiętać, gdyż to na projektancie spoczywa cała odpowiedzialność za przyjęte rozwiązania projektowe. W praktyce uzgodnienie z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż. nie chroni osób biorących udział w procesie budowlanym przed odpowiedzialnością z tytułu błędów w przyjętych rozwiązaniach. Na poparcie powyższych stwierdzeń należy przywołać Stanowisko Wspólne Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego i Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 11 grudnia 2014 roku, w sprawie stosowania art. 56 Ustawy prawo budowlane w przypadku wykonania obiektu budowlanego niezgodnie z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej. W punkcie III „Stanowiska Wspólnego” określa się skutki wykonania obiektu budowlanego zgodnie z uzgodnionym projektem budowlanym i jednocześnie niezgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej. W kolejnych punktach „Stanowiska” stwierdza się, że dla obiektu wykonanego zgodnie z projektem budowlanym oraz uzgodnionego z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń ppoż. i jednocześnie nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 63 ochrona przeciwpożarowa Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 64 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl reklama Automatyka i Kontrola Procesów • Niezawodny • Innowacyjny • Ekonomiczny Wielofunkcyjne mierniki parametrów elektrycznych, Przekaźniki kontroli faz, Przekaźniki czasowe, PLC, Regulacja Temperatury i Kontrola Procesów Selec GmbH Mollwitzstr. 2 D-14059 Berlin Germany nr 11/2016 Mail: Tel: Tel: [email protected] +49 30 30 11 18 70 +48 605 762 620 www.selec-europe.com w w w . e l e k t r o . i nwww.selec.com fo.pl 65 ochrona przeciwpożarowa Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 66 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 67 ochrona przeciwpożarowa Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 68 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 MYeBOX® MYeBOX Cloud kW Jedna uniwersalna aplikacja Dzięki aplikacji MYeBOX® będziesz miał dostęp oraz bezprzewodowe połączenie ze sprzętem. Będziesz mógł konfigurować posiadane analizatory MYeBOX® i zdalnie przeglądać dane, bez konieczności przemieszczania się do odpowiedniej instalacji. automatyka porównanie mediów transmisyjnych w systemach automatyki budynkowej dr inż. Tomasz Zarębski, dr inż. Piotr Cierzniewski – Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Oddział Szczeciński SEP Obecnie na rynku jest dostępnych wiele systemów automatyki budynkowej wykorzystujących do swojej wewnętrznej komunikacji różnego rodzaju media transmisyjne. Do niedawna najbardziej popularnym rozwiązaniem były systemy automatyki, w których komunikacja odbywała się poprzez różnego rodzaju okablowanie. Jednak wraz z rozwojem technologii oraz mentalności ludzi na rynku coraz częściej pojawiają się rozwiązania, które jako medium transmisji danych wykorzystują fale radiowe [1]. standardy oraz protokoły komunikacyjne M edia transmisyjne są nośnikami informacji, jednak bez odpowiedniego protokołu komunikacyjnego nie miałyby żadnego wykorzystania. Te dwa zagadnienia są nieodzowne, ponieważ to protokoły determinują, jakie medium będzie wykorzystane w danym rozwiązaniu. Analogicznie wykorzystane medium stanowi ograniczenia w stosunku do możliwości zastosowanego protokołu i standardu komunikacyjnego. Wśród systemów wykorzystywanych oraz produkowanych w Polsce najbardziej popularne są trzy rozwiązania: interfejs RS-485 oraz wszystkie jego odmiany, PLC, Z-Wave. Standard RS-485 powstał w latach 80. i szybko znalazł zastosowanie w aplikacjach przemysłowych, z czasem jednak znalazł wielu zwolenników w typowo komercyjnych zastosowaniach, takich jak np. inteligentne budynki. Standard ten opiera się streszczenie W artykule omówiono różne typy mediów transmisyjnych stosowanych w systemach automatyki budynkowej. W obiekcie rzeczywistym zbadano zachowanie się całego systemu przy symulacji różnych zakłóceń. Zebrano również opinie wśród instalatorów tego typu systemów dotyczące funkcjonalności stosowanych rozwiązań. 70 na sygnale różnicowym działającym w trybie półdupleksowym, gdzie nadawanie i odbieranie danych odbywa się naprzemiennie. RS-485 umożliwia podłączenie do swojej magistrali do 32 modułów nadawczo-odbiorczych. Zasięg magistrali to około 1200 m, natomiast prędkość transmisji to nawet 35 Mbit/s. Architektura tego rozwiązania jest odporna na działanie czynników zewnętrznych, ponieważ wszelkie zakłócenia indukujące się na linii A i B są od siebie odejmowane, a w rezultacie mamy sygnał pozbawiony zakłóceń. W celu zapewnienia kompatybilności pomiędzy produktami dostarczanymi przez różnych producentów oraz w celu osiągnięcia poprawnej transmisji danych na określonym odcinku przy danej szybkości transferu zostały utworzone normy. Towarzystwo Przemysłu Elektronicznego (EIA – Electronics Industry Association) stworzyło normy dla RS‑485, RS-422, RS-232 oraz RS-423, które są związane z przesyłaniem danych. Dobór linii przesyłowej dla RS-485 jest uzależniony od długości przewodu oraz prędkości, z jaką ma przebiegać transmisja danych. W budynkach o powierzchni do 1000 m2 standardowo stosuje się skrętkę ekranowaną, aby dodatkowo zabezpieczyć układ przed niekorzystnymi oddziaływaniami z zewnątrz. Zgodnie ze standardem, nadajnik RS-485 powinien w w w. e l e k t r o . i n f o . p l mieć wyjście różnicowe o poziomie napięcia minimum 1,5 V, podczas gdy odbiornik powinien odbierać sygnały różnicowe o wartości przynajmniej 200 mV. Wartości te pozwalają zrealizować niezawodną transmisję nawet w przypadku znacznych strat sygnału w poszczególnych elementach toru transmisyjnego. Standard PLC (Power Line Connection) jest jednym z najmniej popularnych standardów. Wynika to z faktu cen systemów opartych na komunikacji po liniach zasilających. Wśród polskich producentów systemów automatyki domowej to rozwiązanie jest całkowicie niepraktykowane ze względu na konieczność zastosowania odpowiednich filtrów na wejściach sygnałowych urządzeń. Sam standard i medium, które wykorzystuje, także jest podatne na wszelakie zakłócenia, w rezultacie przy źle zaprojektowanym systemie może spowodować, że budynek zacznie żyć własnym życiem. Standard Z-Wave został opracowany przez duńską firmę Zen-Syn pod koniec lat 90. i szybko zdobył bardzo dużą popularność w USA. Pierwsze chipy Zen-Syn zostały wprowadzone na rynek w 2003 roku. Ich bazą był wówczas mikrokontroler Atmel. Niedługo potem zawiązało się stowarzyszenie Z-Wave Alliance, które zrzeszało producentów różnych urzą- dzeń, w których wykorzystano chipy Z-Wave. Komunikacja w Z-Wave jest podzielona na warstwy, jest to niezbędne do zapewnienia uniwersalności rozwiązania. Każda z warstw pełni odrębną funkcję: warstwa radiowa – określa spo sób, w jaki komunikują się urządzenia, czyli nadajniki i odbiorniki, obejmuje zagadnienia takie jak częstotliwości, kodowanie, dostęp do sprzętu itd., warstwa sieciowa – określa, jak dane kontrolne są wymieniane pomiędzy dwoma urządzeniami, obejmuje ona kwestie takie jak adresowanie, organizację sieci, routingu itp., warstwa aplikacji – określa, które komunikaty powinny być wykorzystane do specyficznych zastosowań, takich jak przełączanie światła lub podwyższenie temperatury urządzenia grzewczego. charakterystyka badanych systemów System Nexo jest systemem przewodowym, który może pracować w topologii gwiazdy lub typowo magistralnej. Sercem systemu jest płyta główna, która zawiaduje wszystkimi funkcjami logicznymi odbywającymi się w obrębie systemu. Płyta główna nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 71 automatyka Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 72 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl reklama Nowość! Seria 12 ZEGARY STERUJĄCE Z TECHNOLOGIĄ NFC SZYBKIE, ŁATWE I ELASTYCZNE PROGRAMOWANIE PROSTO ZE SMARTFONU 4 nowe zegary sterujące programowalne za pomocą NFC przy użyciu FINDER Toolbox z Google Play. FINDER Toolbox app – sprawdzanie programów, pełne programowanie i zapis na smartfonie. Gdy ustawienia zostaną zapisane, zwyczajnie przytrzymujemy smartfon blisko urządzenia, aby przesłać dane. Nie masz smartfona z Androidem? Możesz zaprogramować zegary joystickiem na przodzie urządzenia. TYGODNIOWE ZEGARY STERUJĄCE Wszechstronność zastosowań: systemy nawadniania, ogrzewania i klimatyzacji, oświetlenia wystaw sklepowych, podświetlanych znaków i sterowania bramami wjazdowymi. 12.61 i 12.62 są przeznaczone do kontroli obciążenia w określonym czasie, w określone dni tygodnia. Typ 12.61.8.230.0000 1 P (SPDT) 16 A, 110…230 V AC/DC Typ 12.62.8.230.0000 2 P (DPDT) 16 A, 110…230 V AC/DC - ON/OFF - impuls (1 s…59 m) - tryb wakacyjny - wewnętrzna bateria (konfiguracja i programowanie bez zasilania) n r 1 1 / 2 0 1 6 - 50 programów - automatyczna zmiana czasu lato/zima FINDER Polska Sp. z o.o. ul. Malwowa 126 60-175 Poznań Tel. +48 61 865 94 19 Fax +48 61 865 94 26 www.findernet.com TYGODNIOWE ZEGARY STERUJĄCE Tygodniowy astronomiczny zegar sterujący 12.A1 i 12.A2 do wielu zastosowań. Sprawdzą się we wszystkich aplikacjach, dzięki funkcji „Astro” są idealne do sterowania oświetleniem w miejscach publicznych, takich jak oświetlenie uliczne, w parkach i na parkingach – oraz witryny sklepowe i banery reklamowe. Typ 12.A1.8.230.0000 1 P (SPDT) 16 A, 110…230 V AC/DC Typ 12.A2.8.230.0000 2 P (DPDT) 16 A, 110…230 V AC/DC - AstroON/AstroOFF - ON/OFF - impuls (1 s…59 m) - tryb wakacyjny - lokalizacja określana na podstawie kodu pocztowego - offset: przyspieszenie lub opóźnienie AstroON/AstroOFF do 90 min - wewnętrzna bateria (konfiguracja i programowanie bez zasilania) w w w . e l e- k50t rprogramów o.info.pl - automatyczna zmiana czasu lato/zima 73 zestawienie zestawienie enkoderów liniowych Dystrybutor Balluff Sp. z o.o. 54-516 Wrocław, ul. Graniczna 21A tel. 71 382 09 00, faks 71 338 49 30 [email protected] www.balluff.pl IMPOL-1 F. Szafrański Sp.J. 02-255 Warszawa, ul. Krakowiaków 103 tel. 22 886 56 02, faks 22 886 56 04 [email protected] www.impol-1.pl Producent BALLUFF Sp. z o.o. Fritz Kübler GmbH Oznaczenie katalogowe BML S1/S2 BML SL1 LA10 Typ: inkrementalny/absolutny +/+ +/+ +/+ Wersja: magnetyczny/optoelektroniczny/ pojemnościowy +/–/– +/–/– +/–/– Typ liniału (taśma/pręt) taśma taśma taśma Odległość głowicy od liniału, w [mm] do 2* 0,1–1,3 0,01–0,2 48* 8,19 8 Maksymalna rozdzielczość, w [mm] 0,001 0,001 0,001 Dokładność pomiaru, w [mm/m] 0,010 0,015 30 Maksymalna prędkość przesuwu, w [m/s] 20* 10 10 Odstępy między punktami referencyjnymi, w [mm] 50/100* brak punktów referencyjnych – 10–30/5±5%* 18–30 10–30 dc <50 ≤ 70 ≤ 150 – 1 – HTL, TTL, SSI , BiSS 10–30 V IO-Link/sin/cos, 1 Vpp) SSI, CANopen, CANopen + sin/cos 2–4/30* – 4/400 – (EN 60068-2-6) 20 g, 10–2000 Hz 300 m/s², 10–2000 Hz Parametry techniczne Maksymalna długość pomiarowa, w [m] Znamionowe napięcie zasilania, w [V] Pobór prądu, w [mA] Liczba analogowych kanałów wyjściowych/ obciążalność każdego kanału, w [mA] Interfejs wyjściowy Liczba cyfrowych kanałów wyjściowych/ maksymalna częstotliwość na wyjściu impulsowym, w [kHz] Odporność na wibracje Odporność na uderzenia – (EN 60068-2-27) 100 g/6 ms 5000 m/s², 1 ms IP67 IP67 IP64 13×12×35/25×10×35* 18,6×54,6×16 16×70×30 – – 100 od –20 do 80* od –10 do 70* od –10 do 70 *podane parametry zależne od wersji oferuje wysoką rozdzielczość przy pomiarze o długości do 8,19 m, sygnał absolutny przesyłany za pomocą interfejsu IO-Link, opcjonalny sygnał inkrementalny może być przesyłany dzięki wyjściu analogowemu * podane parametry zależne od wersji pomiar bezdotykowy z taśmą magnetyczną, łatwy montaż z dużymi tolerancjami pomiędzy głowicą a taśmą magnetyczną CE, 89/336/EEC CE, cURus EMC (2014/30/EU), RoHS (2011/65/EU) 12 12 24 Stopień ochrony IP obudowy Wymiary zewnętrzne (wys.×szer.×gł.), w [mm] Masa całkowita, w [g] Temperatura pracy (otoczenia), w [°C] Informacje dodatkowe Uwagi techniczne Normy, atesty, certyfikaty, standardy, znaki jakości Gwarancja, w [miesiącach] Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 74 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 zestawienie enkoderów liniowych Nowimex s.c. 02-969 Warszawa, ul. Kremowa 65A tel. 22 816 85 79, 22 894 64 64 faks 22 816 85 34 [email protected] www.nowimex.com.pl Simex Sp. z o.o. 80-556 Gdańsk, ul. Wielopole 11 tel. 58 762 07 77, faks 58 762 07 70 [email protected] www.simex.pl Vahle Eltra S.p.a. APOS-Magnetik APOS-Optik ETMA 1/2 –/+ –/+ +/– +/–/– –/+/– +/–/– kodowana taśma magnetyczna taśma z kodami taśma ślizgowy (1 mm*) 29–36 (+4/–6 mm) do 2 524 10 000 nieograniczona 1 1 0,01 ±0,5 mm 1 mm ± 10 12 ≤3 4 nie dotyczy nie dotyczy min. 0,1 10–30 dc 20–30 dc 5–28 dc (push-pull) 5 dc (nadajnik linii) 200 130–600 ≤ 30 – – 2/ ≤ 20 RS-485, SSI, opcjonalny kowerter Profibus RS-485, SSI, Profinet – 1 1 2/30 – transport EN 60721-3-2:2M2, praca EN 60721-3-3:3M4, praca EN 60721-3-7:7M2 10 G przy 10–2000 Hz – – 50 G przez 11 ms IP50/67 (IP54*) IP54 IP67 240×54,2×26 (116×77×14*) 155×64×27 40×25×10,5 500 (150*) ok. 300 150 od –14 do 50 od 0 do 60 od –10 do 60 zewnętrzne wpływy magnetyczne nie powinny przekraczać 64 mT (640 Oe, 52 kA/m) powierzchni taśmy, gdyż mogą uszkodzić taśmę, pola magnetyczne > 1 mT mogą wpływać na dokładność pomiaru (* zależy od zastosowanego profilu nośnego) główne przeznaczenie do systemów EHB (wózki podwieszane)! możliwość łatwego przedłużenia zakresu pracy przez dodanie dowolnego fragmentu taśmy magnetycznej DIN EN ISO 13849-1:2008 / SN29500 MTTF 2006/95/EG, dyrektywa niskonapięciowa 93/68/EEC, dyrektywa EMV (Baza 89/336 EEC) CE 12 12 12 nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 75 zestawienie zestawienie enkoderów obrotowych IMPOL-1 F. Szafrański Sp.J. 02-255 Warszawa, ul. Krakowiaków 103 tel. 22 886 56 02 faks 22 886 56 04 [email protected] www.impol-1.pl Dystrybutor Producent Kübler Sp. z o.o. 60-451 Poznań, ul. Dąbrowskiego 441 tel. 61 849 99 02 [email protected] www.kubler.pl Fritz Kübler GmbH SICK AG Fritz Kübler GmbH Sendix Base KIS40/KIH40 AFS/AFM60 8.F5868.12AN.A222 Inkrementalny/absolutny +/– –/+ –/+ Jednoobrotowy/wieloobrotowy –/+ +/+ +/+ – binarny binarny Maksymalna prędkość obrotowa, w [obr./min] 4500 9000 8000 Maksymalne obciążenie promieniowe/ osiowe, w [N] 40/20 80/40 80/40 Oznaczenie katalogowe Parametry techniczne Typ kodu Maksymalna rozdzielczość, w [imp./obr.] 2500 30 bitów 32 bity 5dc (RS-422) 10–30 dc (push-pull) 10–30 dc (open collector) 10–30 dc 10–30 dc Pobór prądu, w [mA] ≤ 100 ≤ 30 ≤ 250 Liczba kanałów wyjściowych/ obciążalność każdego kanału, w [mA] 6 ≤ 20 – sygnał cyfrowy EtherNet/IP RS-422, push-pull, open collector Ethernet IP/Profinet/EtherCAT EtherNet/IP Maksymalna częstotliwość na wyjściu impulsowym, w [kHz] 250 – – Stopień ochrony IP obudowy IP64 IP67/65 IP65 +/+/+ +/+/+ +/+/+ Znamionowe napięcie zasilania, w [V] Interfejs wyjściowy Ochrona termiczna/zwarciowa/ przeciwprzepięciowa Sposób montażu: czołowy/kołnierzowy +/+ +/+ +/+ Średnica wałka/otworu, w [mm] 6, ¼’’ / 8, ¼’’ 6, 10/8, 3/8”, 10, 12, 1/2”, 14, 15, 5/8” 6, 10, 1/4“, 3/8“/10, 20, 7/8“ Wymiary zewnętrzne (wys.×szer.×gł.), w [mm] 40×40×40,5 58×58×62 58×58×80 170 200 450 od –20 do 70 od –30 do 85 od –40 do 80 łączą zarównio wysoką wydajność, jak i zaawansowaną technologię Sendix, wyznaczają nowe standardy w zakresie ekonomicznych rozwiązań diagnostyczne diody LED, gotowe bloki funkcyjne dla sieci Profinet, WebServer dla Ethernet IP, kompaktowa obudowa rozdzielczość programowalna, dostępna również wersja z otworem UL 224618, EMC (2014/30/EU), RoHS (2011/65/EU) CE, UL, EN 61000-6-2, EN 61000-6-3, EN 60068-2-27, EN 60068-2-6 EMC (2014/30/EU), RoHS (2011/65/EU) 24 12 24 Masa całkowita, w [g] Temperatura pracy (otoczenia), w [ºC] Informacje dodatkowe Uwagi techniczne Normy, atesty, certyfikaty, standardy, znaki jakości Gwarancja, w [miesiącach] Dane zamieszczone w zestawieniu zostały nadesłane i zautoryzowane przez firmy 76 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 zestawienie enkoderów obrotowych SICK Sp. z o.o. 01-106 Warszawa, ul. Nakielska 3 tel. 22 539 41 00 faks 22 837 43 88 [email protected] www.sick.pl SIMEX Sp. z o.o. 80-556 Gdańsk, ul. Wielopole 11 tel. 58 762 07 77 faks 58 762 07 70 [email protected] www.simex.pl SICK ELTRA Baumer GmbH DFS60I INOX EL/ER 30 GI356 +/– +/– +/– +/– –/+ –/+ – – – 9000 3000 10 000 80/40 5/5 40/20 65 536 2048 6000 5–30 dc 5–28 dc 4,75–30 dc/5 dc/10–30 dc ≤ 100 ≤ 100 ≤ 60 6/≤ 30 2 (opcja 3 lub 6)/< 50 2/≤ 20 TTL, HTL, sin/cos, programowalny push-pull push-pull/linedriver RS-422 820 100 (EL), 220 (ER) 150 IP67 IP54 IP65 –/+/+ –/–/– –/+/– +/+ +/+ +/– 6, 10/8, 3/8”, 10, 12, 1/2”, 14, 15, 5/8” 4(6)/– 6/– 60×60×43 30×30×31 58×58×52 300 50 250 od –40 do 100 od –10 do 60 (EL) od –20 do 70 (ER) od –25 do 100 enkodery w obudowie ze stali nierdzewnej, wersja programowalna enkodery o małych wymiarach i wysokim stopniu ochrony, możliwe opcje: zasilania 5 lub 8–24 V dc, sygnałów wyjściowych – NPN, linedriver precyzyjnie wykonany enkoder odporny na trudne warunki pracy CE, UL, EN 60068-2-27, EN 60068-2-6, IEC 60529, EN ISO 13849-1, EN 61000-6-4/2/3 CE, UL CE, UL 12 12 12 nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 77 pj ar ko oj eś k ć te n e r g i i e l e k t r y c z n e j uproszczony projekt zasilania oświetlenia posesji domku jednorodzinnego mgr inż. Julian Wiatr R ozwój technologii oświetleniowych umożliwia projektowanie oświetlenia posesji z wykorzystaniem energooszczędnych źródeł oświetlenia oraz daje szerokie możliwości kształtowania architektury w tym zakresie. stan istniejący Budynek jest zasilany z sieci elektroenergetycznej. Energia elektryczna jest doprowadzona do Rozdzielnicy Głównej Budynku (RGB). Parametry zwarciowe w RGB wynoszą odpowiednio: dla zwarć jednofazowych: Rk1 = 0,3 Ω; Xk1 = 0,2 Ω, dla zwarć trójfazowych: Rk3 = 0,2 Ω; Xk3 = 0,15 Ω. Moc zapotrzebowana przez oświetlenie terenu posesji wynosi 100 W. podstawa opracowania 1.Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity: DzU z 2015 r., poz. 1422). 2.Uzgodnienia z inwestorem. 3.Projekt instalacji elektrycznych budynku. 4.Wizja lokalna i pomiary impedancji obwodów zwarciowych w budynku. 5.PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym. 6.PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów. 7. N SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. 8.N SEP-E-002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w obiektach mieszkalnych. Podstawy planowania. 9.Katalog produktów firmowych. opis techniczny Oświetlenie terenu należy wykonać lampami ogrodowymi o wysokości 0,6 m, montowanymi na fundamencie osadzonym w masie ziemi. Stopień ochrony lamp: IP54. Źródło światła: LED o mocy 5 W. Zasilanie napięciem 230 V. Plan rozmieszczenia lamp przedstawia rysunek 1. Kable zasilające należy układać w wykopie o głębokości 0,9 m na podsypce piasku o grubości 0,1 m i przysypać warstwą piasku o grubości 0,1 m, rodzimego gruntu o grubości 0,25 m i rozłożyć wzdłuż trasy taśmę koloru niebieskiego, po czym zasypać wykop. Na kablu przed zasypaniem nałożyć w odstępach co 10 m opaski kablowe, zawierające następujące informacje: typa kabla*trasa*długość*symbol wykonawcy. 78 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l Kable obwodów oświetlenia terenu należy przyłączać ściśle wg DTR producenta zastosowanych lamp ogrodowych. Schemat przyłączenia przedstawiają rysunek 2. i rysunek 3. Schemat zasilania i sterowania projektowanego oświetlenia przedstawia rysunek 4. obliczenia Dobór kabli zasilających na długotrwałą obciążalność prądową i przeciążalność: IB = 60 Pz = ≈1A Unf ⋅ cos ϕ 230 ⋅ 0, 8 Ze względów eksploatacyjnych przyjęte zostanie zabezpieczenie CLS6-C2. In = 2 A k 2 ⋅ I n 1, 45 ⋅ 2 IZ ≥ = =2A 1, 45 1, 45 Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-523:2002, przy sposobie ułożenia „D”, po uwzględnieniu rezystywności gruntu właściwej dla warunków krajowych (ρ = 1 K⋅m/W; współczynnik poprawkowy wynosi 1,18) oraz obciążalności czwartej żyły (współczynnik poprawkowy wynosi 0,91), warunki spełnia kabel YKYżo 3×2,5, dla którego długotrwała obciążalność prądowa wynosi: I Z = 1,18 ⋅ 0, 91⋅ 24 ≈ 25, 77 A > 2 A gdzie: IB – spodziewany prąd obciążenia, w [A], Un – napięcie międzyfazowe, w [A], cosϕ – współczynnik mocy, w [-], k2 – współczynnik niedopasowania charakterystyki czasowo-prądowej przewodu i zabezpieczenia, w [-], In – prąd znamionowy zabezpieczenia, w [A], IZ – wymagana długotrwała obciążalność prądowa przewodu, w [A]. Sprawdzenie dobranych przewodów z warunku samoczynnego wyłączenia (dla najdłuższego obwodu): przewód Cu/S=2,5 mm2: R WLZ = 2 ⋅ l 2 ⋅ 100 = ~ 1, 46 Ω γ ⋅ S 55 ⋅ 2, 5 Parametr Złącze kablowe Instalacja Suma Rk1 [Ω] 0,3 1,46 1,76 Xk1 [Ω] 0,2 – 0,2 nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 79 projekt Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl 80 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l nr 11/2016 Pełny artykuł dostępny odpłatnie – po zamówieniu prenumeraty papierowej lub elektronicznej www.prenumerata.elektro.info.pl reklama POLSKI PRODUCENT AGREGATÓW PRĄDOTWÓRCZYCH SUMERA MOTOR Sp.J. ul. Krakowska 5 34-120 ANDRYCHÓW tel. 33 870 40 60 fax 33 870 40 61 [email protected] • • • • • • zakres mocy 3-400 kVA 50 lat doświadczenia komponenty najwyższej światowej klasy bardzo konkurencyjne ceny mobilny serwis gwarancyjny i pogwarancyjny całość poparta system jakości ISO 9001 A k t u a l n a o f e r t a n a : w w w . s u m e r a m o t o r. p l nr 11/2016 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 81 normy pomiary elektryczne w technice Polskie Normy w branży elektrycznej Z estawienie norm zawiera wybrane Polskie Normy dotyczące pomiarów elektrycznych w technice, które zostały ogłoszone przez Polski Komitet Normalizacyjny, na podstawie informacji normalizacyjnych zamieszczonych w wersji elektronicznej miesięcznika „Wiadomości PKN – Normalizacja”. Zakres Polskich Norm dotyczących elektrycznych urządzeń i systemów ochrony przeciwpożarowej ujęty jest kompleksowo w następujących grupach i podgrupach klasyfikacji ICS: a.pomiary elektryczne – grupa i podgrupy: 17.220.20, 19.080, 91.140.50, b.wybrane pomiary wielkości nieelektrycznych – podgrupy: 17.140.01, 17.140.20, 17.140.50, 33.100.10, 33.100.20, 33.160, 33.180.10, 35.100.10, 91.120.20, c.pomiary zużycia energii elektrycznej sprzętu domowego – grupa 97.040.30, d.pomiary zakłóceń radioelektrycznych – podgrupy 33.100.01, 33.100.10. Z uwagi na ciągłą nowelizację i aktualizację Polskich Norm zalecamy zbadanie możliwości zastosowania najnowszego wydania tych norm oraz aktualnych projektów Polskich Norm zamieszczonych w zestawieniu. Zachęcamy też do odwiedzenia strony internetowej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego www.pkn.pl. Polskie Normy dotyczące pomiarów elektrycznych w technice miarów i procedury badań. Geometria światłowodu. Zastępuje PN-EN 60793-1-20:2003 E. PN-EN 60793-1-50:2015-03 E Światłowody. Część 1-50: Metody pomiarów. Sprawdzenie odporności na wilgotne gorąco (stałe). Zastępuje PN-EN 60793-1-50:2003 E. PN-EN 61010-031:2015-10 E Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych. Część 031: Wymagania bezpieczeństwa dotyczące sond przystosowanych do trzymania w ręce, przeznaczonych do pomiarów i badań. Zastępuje PN-EN 61010-031:2005 P PN-EN 61243-3:2015-04 E Prace pod napięciem. Wskaźniki napięcia. Część 3: Wskaźniki dwubiegunowe niskiego napięcia. Zastępuje PN-EN 61243-3:2010 E. PN-EN 61557-8:2015-03 E Bezpieczeństwo elektryczne w niskonapięciowych sieciach elektroenergetycznych o napięciach przemiennych do 1000 V i stałych do 1500 V. Urządzenia przeznaczone do sprawdzania, pomiarów lub monitorowania środków ochronnych. Część 8: Urządzenia do monitorowania stanu izolacji w sieciach IT. Zastępuje PN-EN 61557-8:2007 E. PN-EN 61557-9:2015-03 E Bezpieczeństwo elektryczne w niskonapięciowych sieciach elektroenergetycznych o napięciach przemiennych do 1000 V i stałych do 1500 V. Urządzenia przeznaczone do sprawdzania, pomiarów lub monitorowania środków ochronnych. Część 9: Urządzenia do lokalizacji uszkodzenia izolacji w sieciach IT. Zastępuje PN-EN 61557-9:2009 E. PN-EN 13032-4:2015-09 E Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część 4: Lampy, moduły i oprawy oświetleniowe LED. PN-EN 61829:2016-04 E Panel modułów fotowoltaicznych (PV). Pomiar charakterystyk prądowo-napięciowych na miejscu ich instalacji. Zastępuje PN-EN 61829:2002 E. PN-EN 13757-5:2016-02 E System komunikacji dla przyrządów pomiarowych. Część 5: Bezprzewodowy odczyt w standardzie M-Bus. Zastępuje PN-EN 13757-5:2009 E. PN-EN 62053-24:2015-03 E Urządzenia do pomiarów energii elektrycznej (prądu przemiennego). Wymagania szczegółowe. Część 24: Liczniki statyczne energii biernej dla częstotliwości podstawowej (klas 0,5 S, 1 S i 1). PN-EN 13757-6:2016-02 E Systemy komunikacji dla przyrządów pomiarowych. Część 6: Lokalny system odczytu przyrządów. Zastępuje PN-EN 13757-6:2009 E. PN-EN 55016-1-5:2015-03 E Wymagania dotyczące aparatury pomiarowej i metod pomiaru zaburzeń radioelektrycznych oraz odporności na zaburzenia. Część 1-5: Aparatura do pomiaru zaburzeń radioelektrycznych i do badań odporności. Pola pomiarowe do kalibracji anten oraz pola badawcze odniesienia dla zakresu 5 MHz do 18 GHz. Zastępuje PN-EN 55016-1-5:2005 E. PN-EN 55016-1-6:2015-03 E Wymagania dotyczące aparatury pomiarowej i metod pomiaru zaburzeń radioelektrycznych oraz odporności na zaburzenia. Część 1-6: Aparatura do pomiaru zaburzeń radioelektrycznych i do badań odporności. Wzorcowanie anten EMC. PN-EN 60793-1-20:2015-03 E Światłowody. Część 1-20: Metody po- 82 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l PN-EN 62056-1-0:2015-08 E Wymiana danych w pomiarach energii elektrycznej. Zespół DLMS/COSEM. Część 1-0: Zarys normalizacji pomiarów inteligentnych. PN-EN 62670-2:2015-11 E Koncentratory fotowoltaiczne (CPV). Badanie wydajności. Część 2: Pomiar energii. Projekt PN-prEN 13757-2 E Systemy komunikacji dla przyrządów pomiarowych. Część 2: Komunikacja przewodowa w standardzie M-Bus. Zastąpi PN-EN 13757-2:2005 E. Projekt PN-prEN 60904-1-1 E Elementy fotowoltaiczne. Część 1-1: Pomiar charakterystyk prądowo-napięciowych wielozłączowych elementów fotowoltaicznych. Jerzy Nowotczyński, Krystyna Nowotczyńska nr 11/2016 prenumerata, punkty dystrybucji, serwis elektro.info.pl prezentacja Dlaczego warto zaprenumerować elektro.info? cena 1 egzemplarza jest niższa o 15% od ceny w sprzedaży detalicznej, przy prenumeracie rocznej (10 nume rów) i półrocznej (5 numerów) koszty przesyłki pokrywa wydawnictwo, do studentów kierowana jest spe cjalna oferta (po przesłaniu kserokopii aktualnej legitymacji studenckiej), zamówienie prenumeraty możliwe jest od dowolnego numeru. W CENIE PRENUMERATY: 10 numerów czasopisma w wersji drukowanej, bezpłatny dostęp do wszystkich treści serwisu elektro.info.pl, bezpłatne wydania specjalne mie sięcznika „elektro.info”, rabaty na konferencje i szkolenia. CENY PRENUMERATY: dwuletnia – 185 zł, roczna – 105 zł, półroczna – 75 zł, edukacyjna – 75 zł, próbna (kolejne 3 numery) – bezpłatna. elektro.info.pl Czasopismo „elektro.info” dostępne jest również w salonach sprzedaży sieci empik, Ruch, Kolporter i Garmond Press, a także w stowarzyszeniach, organizacjach branżowych, hurtowniach elektrotechnicznych, firmach dystrybuujących materiały elektrotechniczne i księgarniach. Czasopismo jest dostępne również na szkoleniach, targach, konferencjach, seminariach i sympozjach naukowo‑technicznych poświęconych elektrotechnice i elektroenergetyce. Tu znajdziesz: więcej artykułów technicznych, codziennie nową porcję aktualności i informacji o nowościach na rynku, relacje z wydarzeń branżowych, wypowiedzi ekspertów, fotogalerie, krzyżówkę. Aktualne i archiwalne artykuły z miesięcznika „elektro.info” dostępne w wersji elektronicznej przez przeglądarkę www oraz punkty dystrybucji znajdziesz na: elektro.info.pl FORMULARZ ZAMÓWIENIA Zamawiam prenumeratę: dwuletnią – 185 zł od numeru Zaznacz wybraną opcję krzyżykiem i wpisz, od którego numeru chcesz zacząć prenumeratę roczną – 105 zł półroczną – 75 zł od numeru od numeru edukacyjną – 75 zł próbną (kolejne 3 numery) – bezpłatną od numeru od numeru Nazwa firmy Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez GRUPĘ MEDIUM oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Wiem, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU nr 101/2002, poz. 926 ze zm.) przysługuje mi prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec i ch przetwarzania. Podanie danych ma charakter dobrowolny. Ulica i numer Kod pocztowy Miejscowość Osoba zamawiająca Data i podpis Rodzaj działalności NIP Telefon kontaktowy Wiem, że składając zamówienie, wyrażam zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień GRUPY MEDIUM w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU nr 101/2002, poz. 926 ze zm.) przysługuje mi prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam GRUPĘ MEDIUM do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. E-mail Data i podpis Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Volkswagen Bank Polska S.A., 09 2130 0004 2001 0616 6862 0001 wielcy elektr ycy Kazimierz Bieliński (1897–1939) P atriota zaangażowany w elektryfikację rozwijającej się dynamicznie w dwudziestoleciu międzywojennym Gdyni, organizator jej pierwszej elektrowni, aktywista działający na rzecz zrzeszania społeczności elektryków. Tak pokrótce można opisać Kazimierza Bielińskiego, którego karierę zawodową przerwał wybuch II wojny światowej i tragiczna śmierć z rąk hitlerowców. młodość i pierwsze lata edukacji Kazimierz Nikodem Bieliński przyszedł na świat 15 września 1897 roku w Rzężecinie (obecnie powiat tczewski, woj. pomorskie) w wielodzietnej rodzinie, gdzie jako jedyny otrzymał wyższe wykształcenie. Od początku angażował się w życie naukowe i społeczne, m.in. w latach 1905–1909 uczestniczył w strajku szkoły powszechnej w rodzinnej wsi. Kolejnym etapem edukacji było Collegium Marianum w Pelplinie, skąd 19-letni Bieliński został powołany na front zachodni. Uniknąwszy śmierci w okopach wojny pozycyjnej, przystąpił do matury trzy lata później w Gimnazjum w Chojnicach. Studia wyższe na wydziale elektrycznym Politechniki Gdańskiej (wówczas Technische Hohschule zu Danzig) ukończył w 1924 r. z dyplomem inży niera. działalność zawodowa Pracę w branży Kazimierz Bieliński rozpoczął w Pomorskiej Elektrowni Krajowej „Gródek SA” przy budowie linii przemysłowej WN, które to przedsięwzięcie uchodzi za początek wypierania kapitału niemieckiego z tej dziedziny życia gospodarczego. Dalsze doświadczenie mężczyzna zdobywał w parowo-wodnej Elektrowni Obwodowej Pomorze (Stocki Młyn k. Pelplina) i referacie elektrycznym zarządu miejskiego. W latach 1926–1928 prowadził własne biuro techniczne w Tczewie. W 1932 roku Kazimierz Bieliński został dyrektorem Miejskich Zakładów Elektrycznych, gdzie był inicjatorem i współtwórcą 84 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l realizacji programu inwestycyjnego budowy sieci napowietrznych i kablowych WN, stacji transformatorowych i oświetlenia ulic w Gdyni. Modernizacje wynikały z rosnącego zapotrzebowania miasta i portu na moc i energię, któremu nie była w stanie sprostać elektrownia „Gródek”. Prace zostały opisane w artykule „Elektryfikacja Wielkiej Gdyni” w 12. numerze Kazimierz Bieliński w gabinecie dyrektora Miejskich Zakładów „Przeglądu ElektrotechniczneElektrycznych w Gdyni w 1929 r. Źródło: Bieliński B.K.: Inż. elektryk Kazimierz Nikodem Bieliński, go” w 1931 r. Na łamach tytułu Obywatel Gdyni, Gdańsk 2010 ukazały się także inne teksty Kazimierza Bielińskiego, poświęcone m.in. wał z Centralną Komisją Słownictwa Elekstatystykom czy taryfom blokowym, któ- trycznego SEP. rych naukowiec był propagatorem (wproZa swoją działalność społeczną w obrowadzono je w Gdyni w 1932 r.). nie polskiego Pomorza, Kazimierz BielińKazimierz Bieliński słynął ze wsparcia ski otrzymał w 1934 r. dyplom uznania od dla rodzimego przemysłu elektrotechnicz- Komitetu Morskiego Ligi Obrony Powietrznego – co przekładało się na rozwój wy- nej i Przeciwgazowej. Jego działalność zakwalifikowanej kadry w branży i zwiększa- wodową doceniono i wyróżniono w 1938 r. nia liczby miejsc pracy. Dzięki jego stanow- Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi. czości, całe wyposażenie dla Miejskich Zakładów Elektrycznych zakupiono w kraju, tragiczna śmierć i pamięć a nie od firm szwajcarskich, mimo ich sil- po zasłużonym gdynianinie nych nacisków. Karierę i życie Kazimierza Bielińskiego, jak i wielu polskich naukowców, przerwał elektryk i społecznik wybuch II wojny światowej i hitlerowski Będąc przedstawicielem dużych zakła- terror. Aresztowany przez Gestapo 27 paźdów rozdzielczych, uczestniczył w obra- dziernika 1939 r., mężczyzna został osadach i zgromadzeniach Związku Elektro- dzony w więzieniu w Wejherowie i zamorwni Polskich, w którym pełnił funkcję dowany 30 listopada w Piaśnicy. członka rady i kierownika komitetu proNazwisko Kazimierza Bielińskiego znagramowego. Należał również do rady nad- lazło się na tablicy pamiątkowej umieszzorczej spółdzielni „Polskie Elektrownie”, czonej w holu wejścia głównego Politechniki Gdańskiej z okazji 90-lecia placówwchodzącej w skład Związku. Kazimierz Bieliński angażował się nie ki, a poświęconej polskim studentom tylko w elektryfikację ukochanego mia- z lat 1904–1939, którzy zginęli za ojczysta, jakim była dla niego Gdynia, ale rów- znę, zamordowani w więzieniach lub obonież w zrzeszanie społeczności elektry- zach zagłady. Od 2004 r. jedna z ulic ków. Zainicjował powołanie Oddziału Wy- w dzielnicy Gdynia-Dąbrowa nosi imię brzeża Morskiego Stowarzyszenia Elek- wybitnego inżyniera. tryków Polskich, którego był prezesem do wybuchu II wojny światowej. W latach literatura 1937–1939 był członkiem Zarządu Głów- 1. „Z kart historii elektryki na Pomorzu”, nego SEP, a przez pierwszy rok również SEP Oddział Gdańsk, Gdańsk 2012. jego sekretarzem. Dorywczo współpracoTekst Błażej Bierczyński nr 11/2016 recenzja niezawodność i bezpieczeństwo prof. dr hab. inż. Tadeusz Szopa N a wiosnę 2016 roku nakładem Oficyny Wydawniczej Politechniki Warszawskiej ukazała się książka autorstwa prof. dr. hab. inż. Tadeusza Szopa, pracownika naukowego Politechniki Warszawskiej, pt. „Niezawodność i bezpieczeństwo”. Jest to drugie wydanie tej publikacji, rozszerzone i poprawione, kierowane głównie do studentów wyższych uczelni technicznych. Zgromadzony w książce materiał został przedstawiony w taki sposób, że będzie przydatny w codziennej pracy inżynierów przy projektowaniu systemów człowiek-technika-otoczenie. Każde urządzenie techniczne musi charakteryzować się określoną niezawodnością oraz mieć cechy umożliwiające bezpieczną eksploatację. Na etapie projektowania należy zadbać o jak najwyższy wskaźnik tych cech, dzięki czemu możliwa będzie długotrwała bezpieczna eksploatacja urządzenia. Dlatego też znaczna część prezentowanej książki została poświęcona zagadnieniom modelowania i analizy ryzyka, którego znajomość jest niezbędna przy ocenie bezpieczeństwa urządzeń technicznych. Autor w bardzo przystępny sposób opisał ogólną koncepcję modelu ryzyka oraz metodykę modelowania i analizy ryzyka z wykorzystaniem metod probabilistycznych, których znajomość jest konieczna przy zgłębianiu wiedzy zawartej w treści książki. Opisane zostały również podstawy metod jakościowych oceny ryzyka oraz metody oceny ryzyka wykorzystujące metody statystyczne. Znaczna część prezentowanej publikacji została poświęcona zagadnieniom modelowania i analizy niezawodności w układzie człowiek-technika. Metody te, choć często pomijane w praktyce, znajdują zastosowanie w inżynierii bezpieczeństwa przy ocenie niezawodności szeroko rozumianych systemów bezpieczeństwa. Książka została podzielona na dwanaście rozdziałów stanowiących niejako zamknięte partie materiału. Pierwsze pięć rozdziałów zostało poświęconych zagadnieniom elementarnej teorii koncepcji modelu ryzyka. Przedstawiono w nich dane statystyczne o stratach powodowanych przez procesy i zdarzenia niepożądane, podstawowe pojęcia i miary w obszarze bezpieczeństwa oraz najważniejsze problemy bezpieczeństwa i niezawodności. Problematyka ta w rozpatrywanym zakresie stanowi bardzo zawiłą analizę matematyczną, gdzie rozpatruje się różne modele niezawodnościowe: szeregowe, równoległe oraz mieszane. Na podstawie utworzonego modelu niezawodnościowego można prowadzić analizę ryzyka, analizę niezawodności określonego urządzenia technicznego oraz oceniać jego bezpieczeństwo, pamiętając, że rozpatrywane urządzenie tworzy określony podsystem, który zabezpiecza lub jest zabezpieczany przez inny podsystem, tworząc określony system techniczny. Dlatego w rozdziale szóstym zostały opisane podstawy modelowania niezawodności, a autor zwrócił szczególną uwagę na tworzenie struktur niezawodnościowych obiektów technicznych, oraz metody statystyczne i eksperckie szacowania niezawodności. W rozdziale siódmym omówiono metody modelowania strat i zagrożeń, szczególnie przydatne w inżynierii bezpieczeństwa. W kolejnych dwóch rozdziałach znalazł się wy- 36 czerpujący opis metody drzewa oraz metody ilościowej oceny ryzyka. Natomiast w rozdziale dziesiątym został przedstawiony opis jakościowych metod oceny ryzyka, bardzo przydatny dla osób nieposiadających wyczerpującej wiedzy z zakresu probabilistyki. W ostatnich dwóch rozdziałach zostały zamieszczone opisy związane z oddziaływaniem czynników szkodliwych oraz metodyka badań wypadków. Zamieszczone w treści książki liczne rysunki oraz przykłady rachunkowe pozwalają na stosunkowo łatwe przyswajanie zawartej w niej wiedzy. Książka będzie przydatna w codziennej pracy projektantów urządzeń technicznych. Może być cenną pomocą w pracy rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, szczególnie przy ocenie poprawności przyjętych rozwiązań technicznych tworzących różne układy niezawodnościowe. Tekst mgr inż. Julian Wiatr www.ksiegarniatechniczna.com.pl Księgarnia Techniczna tak, zamawiam książkę .............................................................................................................. imię nazwisko firma zawód wykonywany kod NIP miejscowość ulica ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel.: 22 512 60 60 faks: 22 810 27 42 e-mail: [email protected] www.ksiegarniatechniczna.com.pl w liczbie ........... egz., w cenie ................. + koszty przesyłki 13 zł, płatności dokonam przy odbiorze. nr tel./faks lok. e-mail Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Grupy MEDIUM w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Grupę MEDIUM do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. data Podpis Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Grupę MEDIUM oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Podanie danych ma charakter dobrowolny. Kupon należy nakleić na kartę pocztową i przesłać na adres: Grupa Medium, ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa, lub przesłać faksem: 22 810 27 42 czytelny podpis krzyżówka nagrodę nagrody ufundował ufundowała e-sklep firma 1 2 3 4 5 6 11 7 8 7 11 9 10 12 6 Do wygrania 9 13 12 14 15 5 16 17 18 19 20 21 22 23 nóż z ostrzem do przecinania pasów bezpieczeństwa i zbijakiem do szyb Heyco 2 24 25 3 26 30 28 29 31 10 32 27 33 4 34 8 35 1 imię: ................................................... nazwisko: .................,............................................... zawód wykonywany .......................................................................................... ulica: ...................................................................................... nr ............... lok. ................... telefon...................................................... e-mail ............................................................. kod .. .. – .. .. .. miejscowość .................................................................................................. hasło krzyżówki: .................................................................................................................. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Grupę MEDIUM oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Podanie danych ma charakter dobrowolny. Data: ................................ Podpis: .................................................... Kupon należy nakleić na kartę pocztową i przesłać na adres: 04‑112 Warszawa, ul. Karczewska 18 lub przesłać faksem na numer: 22 810‑27‑42 Wyrażam zgodę na zapisanie mnie do newslettera. 86 w w w. e l e k t r o . i n f o . p l 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Poziomo: 1 przekazywanie na odległość dźwięków, obrazów lub sygnałów za pośrednictwem fal elektromagnetycznych; 5 bezprzewodowa komputerowa sieć lokalna; 7 miejsce styku cegieł w murze, wypełnione zaprawą; 8 atom pierwiastka chemicznego różniący się od niego inną liczbą neutronów; 9 pora roku; 11 rozpoczyna grecki alfabet; 13 stolica Senegalu; 15 substancje uczestniczące w reakcji chemicznej; 17 hiszpański odpowiednik burmistrza lub prezydenta miasta; 21 frykasy; 24 na kompot i do ciasta; 25 bok czaszki; 27 składnik galaretek owocowych; 30 do odpalania materiału wybuchowego; 32 czas rorat; 33 odpoczynek; 34 ogród Adama i Ewy; 35 tnąca część piły. Pionowo: 1 nazwisko wybitnego serbskego elektrofizyka, także jednostka indukcji magnetycznej w układzie SI; 2 imię męskie; 3 niezdrowe powietrze (zaduch); 4 polski parlament; 5 drzwi do stodoły; 6 chroni palec krawca; 10 rocznik dziejopisarza; 12 biblijny statek; 13 twardy; 14 ciężki; 16 przycisk na klawiaturze komputera; 18 stop-klatka; 19 kępa trawy z korzeniami wraz z ziemią; 20 nazwisko wynalazcy dynamitu; 22 ptak oeceaniczny; 23 płynie przez Kościan; 26 bezkresny akwen; 28 uczestnik rywalizacji; 29 restart; 31 warownia. (jasa) Litery z pól ponumerowanych od 1 do 12 utworzą hasło. Rozwiązanie (hasło) prosimy nadsyłać do 20 stycznia 2017 r. na adres redakcji (kupon zamieszczamy obok). Do wygrania nóż z ostrzem do przecinania pasów bezpieczeństwa i zbijakiem do szyb Heyco ufundowany przez sklep internetowy ProfiTechnik. Laureatem nagrody w krzyżówce z numeru 9/2016, noża do obróbki kabli Knipex, został Pan Adam Banasiak z Olsztyna. G ratulujemy! nr 11/2016 www.schrack.pl Sklep internetowy Ponad 20 tysięcy produktów z dostawą od 24h i bezpłatne programy do projektowania instalacji Elektrotechnika Zasilanie awaryjne Oświetlenie Osprzęt elektroinstalacyjny Okablowanie strukturalne Zyskaj indywidualne ceny na tysiące produktów Schrack Technik, profesjonalne programy i wsparcie. Utwórz konto na www.schrack.pl NOWOŚCI SZYBKI MONTAŻ Korytka E-90 Drabinki Korytka Siatkowe Ceowniki WWW.BAKS.COM.PL KF... E-90 DF... E-90 KDSZ... E-90 CMF... POŁĄCZENIE ZATRZASKOWE KLIK KILKAKROTNIE ZWIĘKSZA WYDAJNOŚĆ UKŁADANIA TRAS KABLOWYCH PROSTE I SZYBKIE POŁĄCZENIE, A DO TEGO DOKŁADNE I STABILNE, WYSTARCZY ZATRZASNĄĆ „KLIK” CIĄGŁOŚĆ ELEKTRYCZNA POTWIERDZONA PRZEZ VDE PRÜF – UND ZERTIFIZIERUNGSINSTITUT GMBH CERTYFIKATEM WG RAPORTU nr 5018795-5430-0001/219753 nr 5018795-5430-0001/228892 BAKS - PROFESJONALNE SYSTEMY TRAS KABLOWYCH 05-480 Karczew, ul. Jagodne 5 tel.: +48 22 710 81 00, fax: +48 22 710 81 01, e-mail: [email protected]
