szkolny program profilaktyki

Szkolny Program Profilaktyki
Publicznego Gimnazjum
w Zespole Szkół im. Integracji Europejskiej
w Nowym Mieście
Nowe Miasto, rok szkolny 2016/17
1
SPIS TREŚCI
I. Podstawa prawna.........................................................................................3
II. Założenia programu...................................................................................5
III. Cele szkolnej profilaktyki.........................................................................6
IV. Metody pracy.............................................................................................8
V. Realizacja działań szkolnej profilaktyki....................................................9
A. Plan realizacji...............................................................................................10
B. Zasady interwencji wobec uczniów szczególnie zagrożonych...................14
C. Obowiązki osób odpowiedzialnych za realizację Programu Profilaktyki..14
VI. Ewaluacja programu profilaktyki..........................................................15
I. Podstawa prawna
2
Program profilaktyki opracowany został na podstawie:
1. Rozporządzenia MEN z dnia 9 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z dnia 27
lutego 2007 r. Nr 35, poz.222),
2. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego ( Dz.
U. dnia 30 sierpnia 2012 r. Nr 165 , poz.977),
3. Konwencji o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych
20
listopada
1989
r.
ratyfikowana
przez
Polskę
7 lipca 1991 r.
4. Deklaracji Praw Człowieka,
5. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
6. Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26
października 1982 r. z późniejszymi zmianami z 22 lipca 2002 r. ( Dz. U. Nr 147,
poz. 1231), 28 marca 2007 r. ( Dz. U. Nr 70, poz. 473), 4 września 2009 r. (Dz. U. Nr
18, poz.97), 4 stycznia 2013 r.( Dz. U. z 2013r. poz. 1563),
7. Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r.,
8. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r.,
9. Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r.,
10. Statutu Publicznego Gimnazjum w Nowym Mieście,
11. Programu Wychowawczego Publicznego Gimnazjum w Nowym Mieście,
12. Doświadczeń, obserwacji i spostrzeżeń nauczycieli i wychowawców.
Wprowadzenie
Program szkolnej profilaktyki to ogół działań chroniących dzieci i młodzież przed
zakłóceniami w rozwoju oraz działań interwencyjnych podejmowanych w sytuacji
pojawiających się zagrożeń.
3
Głównym celem profilaktyki jest ochrona przed zagrożeniami, zatem działania
profilaktyczne powinny być nakierowane na osłabienie czynników ryzyka, sprzyjających
podejmowaniu zachowań ryzykownych oraz na wzmocnieniu czynników chroniących,
zwiększających odporność człowieka na działanie czynników ryzyka.
Szkolny Program Profilaktyki Publicznego Gimnazjum zakłada działania, które mają
doprowadzić przede wszystkim do wzmocnienia czynników chroniących, przy jednoczesnym
osłabieniu czynników ryzyka. Przyjmujemy model profilaktyki integralnej, realizowanej
w każdym obszarze pracy pedagogicznej.
II. Diagnoza zagrożeń
Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki wymaga określenia obszarów
problemowych i dostosowania do nich konkretnych, zaplanowanych działań.
Diagnoza problemów wychowawczych w gimnazjum została przeprowadzona
poprzez:
1. Relacje wychowawców klas na temat problemów wychowawczych w danej klasie.
2. Ewaluację na temat respektowania norm społecznych w szkole oraz niepożądanych
zjawisk występujących na terenie szkoły.
3. Przeprowadzenie ankiet wśród uczniów, rodziców i pracowników szkoły.
4. Rozmowy z rodzicami, zarówno indywidualne jak i zbiorowe.
5. Analizę dokumentacji szkolnej / frekwencja na zajęciach, udział w zajęciach
dodatkowych, zapisy w dzienniczkach uczniowskich i zeszytach wychowawczych
klasy.
6. Analizę dokumentacji pedagoga szkolnego.
7. Wnioski z współpracy z policją, GOPS-em, Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną,
Gminną Komisja rozwiązywania Problemów alkoholowych i innymi.
8. Obserwacje zachowań uczniów w sytuacjach szkolnych.
9. Analizę sytuacji rodzinnej i środowiskowej uczniów.
10. Wnioski z prac Rady Pedagogicznej gimnazjum.
Podstawowym celem badań było zebranie wiarygodnych informacji dotyczących
występowania i rozmiarów takich zjawisk jak: używanie substancji psychoaktywnych
(tytoń, alkohol, narkotyki, dopalacze), agresja wśród młodzieży, napaść fizyczna bądź
psychiczna na nauczyciela, napastowanie seksualne, kradzieże, niszczenie sprzętu
szkolnego, wagary,
trudności szkolne, brak troski o własne zdrowie. Jednocześnie
zwrócono uwagę na rozpoznanie czynników chroniących tj. więzi rodzinne,
zainteresowania uczniów, aktywne spędzanie wolnego czasu, pozytywny wpływ grupy
rówieśniczej. Istotnym elementem diagnozy było rozpoznanie oczekiwań rodziców wobec
konstruowanego programu profilaktyki oraz ich nastawienia i chęci zaangażowania się w
realizowanie tego programu.
Z diagnozy sytuacji w szkole wynika, że najczęstszymi zachowaniami ryzykownymi
podejmowanymi przez uczniów są:
1.
Palenie papierosów.
2.
Agresja słowna
3.
Bójki i pobicia
4.
Wagary.
5.
Brak zainteresowania nauką.
6.
Cyberprzemoc
4
Przestawiona powyżej ocena stanu wyjściowego w zakresie zagrożeń i problemów
wychowawczych pozwoliła na sformułowanie głównych celów Szkolnego Programu
Profilaktyki, a następnie wyznaczenie zadań i sposobów ich realizacji, służących osiągnięciu
założonych celów.
III. Założenia programu
Założenia programu są zgodne z:
 Programem Wychowawczym Szkoły,
 Statutem Szkoły,
 Szkolnym Zestawem Programów Nauczania,
 Kierunkami Realizacji Polityki Oświatowej i Państwa.
Profilaktyka rozumiana jako zapobieganie występowania niepożądanych procesów
i zjawisk określanych jako przejawy patologii życia społecznego, jako system działań
wzmacniających lub podtrzymujących różne, dodatnie społecznie postawy uczniów jest
realizowana podczas działań edukacyjnych szkoły, tj. w ramach godzin wychowawczych
i w postaci różnych zajęć profilaktyczno-wychowawczych.
Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki zostało poprzedzone opisaną powyżej
diagnozą potrzeb uczniów, nauczycieli i rodziców.
Profilaktyka w naszej szkole będzie koncentrować się na:
a) rozwijaniu zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałaniu niepowodzeniom szkolnym,
b) wyrabianiu umiejętności (zdolności) samodzielnego dokonywania wyboru zachowań
właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi,
c) wspomaganiu rozwoju moralnego uczniów (poszanowania norm, wartości, autorytetów),
d) stworzeniu uczniom możliwości przynależności do pozytywnych grup rówieśniczych,
organizacji szkolnych, zespołów sportowych, uczestniczenia w zajęciach dydaktycznowyrównawczych, zajęciach rozwijających uzdolnienia, itp.,
e) wspomaganiu rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych,
f) wyrabianiu umiejętności (zdolności) korzystania z multimediów,
g) wyrabianiu u uczniów punktualności i odpowiedzialności z realizację obowiązków
szkolnych i nie tylko.
h) rozwijanie umiejętności ( zdolności ) wykorzystania czasu wolnego w sposób aktywny
jak również rozwijając kompetencje czytelnicze.
Istotą profilaktyki uzależnień nie jest głoszenie wszem i wobec wiedzy na temat
szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, kradzieży, bójek, ani tym bardziej straszenie
skutkami stosowania używek i niewłaściwego zachowania, lecz kształcenie umiejętności
radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia, powiedzenia „nie”, aby dorastający młody człowiek
umiał w przyszłości dokonywać właściwych wyborów.
Instytucje wspomagające szkołę w działaniach profilaktycznych.
Działania szkoły w zakresie profilaktyki powinny być wspierane przez współpracę
z określonymi instytucjami. Podczas realizowania zadań wynikających ze Szkolnego
5
Programu Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Nowym Mieście przewiduje się współpracę
z następującymi instytucjami:
1. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna.
2. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Mieście.
3. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.
4. Powiatowa Komenda Policji i Komisariat Policji w Nowym Mieście.
5. Urząd Gminy Nowe Miasto.
6. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Płońsku.
7. Gminny Ośrodek Kultury w Nowym Mieście.
8. Wiejski Ośrodek Kultury w Nowym Mieście.
9. Centrum Pomocy Kryzysowej w Płońsku.
10. Poradnia Uzależnień.
11. Poradnia Położniczo – Ginekologiczna.
12. Parafia św. Anny w Nowym Mieście.
13. Kurator sądowy.
14. Straż Gminna.
15. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
16. Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży.
17. Gminne Koło Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Nowym Mieście.
18. Nadleśnictwo Płońsk.
19. Bank Żywności w Ciechanowie.
20. Polski Związek Wędkarski Koło w Nowym Mieście.
21. Gminna Biblioteka Publiczna w Nowym Miescie.
IV. Cele szkolnej profilaktyki.
Cel nadrzędny:
OSŁABIENIE CZYNNIKÓW RYZYKA, SPRZYJAJĄCYCH PODEJMOWANIU
ZACHOWAŃ RYZYKOWNYCH.
Celem programu jest taki wpływ na dziecko, aby lepiej radziło sobie w życiu,
z rozwiązywaniem problemów, aby rozumiało siebie, umiało współżyć z innymi
i potrafiło również znajdować w samym sobie oparcie w trudnych sytuacjach.
1.Cel ogólny:
Dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych, by
wychowanek mógł podjąć racjonalny wybór i zmieniać niewłaściwe postawy i zachowania.
Cele szczegółowe:
 wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa w szkole, poza szkołą oraz
w drodze do i ze szkoły,
 wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas pomocy w gospodarstwie
rolnym,
 zapoznanie z zasadami udzielania pierwszej pomocy,
 pokazanie, czym jest agresja i jakie zagrożenia niesie agresja oraz jak ją rozpoznawać,
 obalenie mitu „wielkiego macho” czy też „silny może więcej”,
6








pogłębianie wiedzy i świadomości na temat uzależnień,
pokazanie zagrożeń i konsekwencji zażywania narkotyków, alkoholu, palenia
papierosów,
obalenie mitów dotyczących alkoholu, a zwłaszcza „nieszkodliwości piwa”,
przeciwdziałanie zjawisku Cyberprzemocy oraz rozwijanie kompetencji
informatycznych,
dostarczenie informacji na temat psychofizycznych zmian okresu dojrzewania,
przeciwdziałanie i redukowanie przejawów wandalizmu i nieposzanowania mienia,
podniesienie poziomu świadomości uczniów w zakresie kulturalnego kibicowania
oraz zasad fair play,
pokazanie, jakie skutki niesie za sobą opuszczanie zajęć szkolnych oraz
przeciwdziałanie absencji uczniów.
2. Cel ogólny
Kształtowanie postaw prozdrowotnych i proekologicznych.
Cele szczegółowe:
 podejmowanie działań dla ochrony i poszanowania zdrowia własnego i innych,
 propagowanie zasad zdrowego stylu życia wśród uczniów,
 utrwalanie zdrowych nawyków żywieniowych,
 rozpoznawanie zachowań sprzyjających i zagrażających zdrowiu,
 zapobieganie paleniu tytoniu i stosowaniu dopalaczy wśród uczniów,
 poszerzenie wiedzy uczniów na temat grypy i sposobów zapobiegania zakażeniom,
 poszerzenie wiedzy o chorobach odkleszczowych, poznanie sposobów zapobiegania
chorobom odkleszczowym, uświadomienie wagi problemu ugryzień przez kleszcze,
 kształtowanie prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję
zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety,
 wdrażanie do przestrzegania podstawowych zasad higieny osobistej,
 poszerzenie wiedzy uczniów na temat HIV i AIDS,
 podejmowanie działań dla ochrony środowiska naturalnego,
 rozwijanie poczucia odpowiedzialności i szybkiej reakcji na problemy ekologiczne.
3. Cel ogólny:
Uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, które pozwolą na lepsze
radzenie sobie w trudnych sytuacjach.
Cele szczegółowe:
 doskonalenie umiejętności rozpoznawania i wyrażania emocji, uczuć,
 uczenie rozumienia i akceptowania własnych i cudzych uczuć,
 kształtowanie poczucia własnej tożsamości, wartości oraz pozytywnej samooceny,
 kształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem,
 nabywanie umiejętności opierania się naciskom otoczenia,
 rozwijanie świadomości własnego ciała i umiejętności dbania o swoje zdrowie,
 wzmocnienie integracji i poczucia bezpieczeństwa w grupie,
 nabywanie umiejętności prawidłowej komunikacji interpersonalnej,
 uczenie się aktywnego słuchania,
 nabywanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania problemów,
7

kształtowanie umiejętności wyrażania własnych opinii oraz szacunku i tolerancji
wobec opinii innych,
4. Cel ogólny:
Wprowadzenie w świat wartości i norm, na których wychowanek może się oprzeć
w swoich wyborach
Cele szczegółowe:
 kształtowanie postaw prorodzinnych,
 ukazanie, jak wiele wychowankowie mogą dać i jak wiele otrzymać: zrozumienie,
wzajemne wsparcie, pomoc, życzliwość,
 wdrażanie do otwartego dzielenia się swoimi myślami i odczuciami,
 zachęcanie do rozumienia i uszanowania odmiennych poglądów, sposobu życia,
 wpajanie zasad moralnych, etycznych,
 zapoznanie z normami, regułami kulturalnego współżycia i zasadami obowiązującymi
w szkole,
 wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za własne zachowanie,
 kształcenie
umiejętności
właściwego
doboru
audycji
telewizyjnych,
i radiowych, korzystania z komputera i Internetu,
 rozwijanie umiejętności oddzielenia postaci fikcyjnych od rzeczywistych, poczucia
dystansu do świata reklam i fikcji,
 ukazywanie zagrożeń wynikających z długotrwałego oglądania telewizji, pracy
i zabawy z komputerem,
5. Cel ogólny:
Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez oferowanie
alternatywnych form spędzania czasu wolnego.
Cele szczegółowe:
 stwarzanie możliwości i zachęcanie do rozwijania zainteresowań i uzdolnień,
 pobudzanie potrzeby aktywnego, zdrowego stylu życia,
 kształtowanie umiejętności kulturalnego spędzania czasu wolnego,
 udzielanie pomocy uczniom z różnego rodzaju trudnościami,
 wdrażanie do przeznaczenia części czasu wolnego na udział w różnego rodzaju
akcjach, zapoznanie z ideą wolontariatu.
 Stwarzanie możliwości i zachęcanie do rozwijania kompetencji czytelniczych.
V. Metody pracy
W realizacji programu wykorzystuje się różnorodne metody, przede wszystkim
aktywizujące, by umożliwić uczniom doświadczanie i przeżywanie tego, co jest tematem
zajęć. Wprowadzać można różne techniki, dostosowując je do wieku uczniów,
zainteresowania tematem, umiejętności radzenia sobie z przedstawionymi problemami i
poziomu ich aktywności.
Poniżej wymieniono najważniejsze metody i techniki, spośród których prowadzący może
wybrać takie, które najlepiej odpowiadają danemu tematowi:
1. krąg uczuć (klasowe powitanie i pożegnanie),
2. rysunek – forma swobodnej ekspresji, umożliwiająca uczniom uzewnętrznianie
swoich przeżyć, doświadczeń, emocji, wiedzy o otaczającym świecie,
3. psychodrama – odgrywanie scenek na wybrane tematy tak, by dać możliwość
8
przeżycia sytuacji mogących się wydarzyć w życiu,
4. dyskusja klasowa, rozmowa – wymiana poglądów, dzielenie się doświadczeniami,
wspólna praca nad problemem,
5. „burza mózgów”, której celem jest stworzenie listy pomysłów na rozwiązanie
określonego problemu,
6. krótkie opowiadania – stosowanie tej metody jest szczególnie przydatne przy
tematach trudnych, budzących zawstydzenie, polega ona na opowiadaniu o sytuacjach
życiowych prawdziwych lub wymyślonych, aby na przykładzie przeżyć bohaterów
omówić daną sytuację,
7. gry i zabawy jako urozmaicenie prowadzonych zajęć,
8. praca w małych grupach (3-5 osobowych) – efektywna zwłaszcza wtedy gdy temat
dotyczy ważnych problemów emocjonalnych i wyjątkowych sytuacji, gdyż uczniom
łatwiej wypowiedzieć się wobec mniejszej liczby rozmówców,
9. uzupełnianie zdań („rundki”) – ułatwiają samodzielną wypowiedź, gdyż uczeń ma za
zadanie dokończyć zdanie zaczęte przez nauczyciela uzewnętrzniając swoją reakcję,
uczucia,
10. pogadanka,
11. gazetka szkolna.
VI. Realizacja działań szkolnej profilaktyki
Aby osiągnąć jak najlepsze efekty w realizacji celów w roku szkolnym 2009/2010.
została przeprowadzona ewaluacja pod hasłem „bezpieczna szkoła” na temat respektowania
norm społecznych w szkole i najczęstszych zagrożeń występujących na terenie szkoły
Ewaluacji dokonano na podstawie następujących metod zdobywania informacji:
 analizy dokumentacji szkolnej, analizy osiągnięć uczniów;
 ankiety przeprowadzonej wśród rodziców, uczniów, nauczycieli;
 obserwacji.
Wnioski z ewaluacji
W wyniku ewaluacji stwierdzono, że w programie profilaktyki na najbliższe lata
szczególną uwagę należy zwrócić na:
 niwelowanie zachowań ryzykownych, jakimi są częste bójki oraz inne zachowania
agresywne w szczególności agresja słowna;
 wskazywanie uczniom skutecznych metod rozwiązywania konfliktów oraz
asertywnych zachowań;
 świadome i krytyczne korzystanie ze współczesnych środków masowego przekazu
/telewizja, radio, Internet /
 zwiększenie zakresu i form współpracy szkoły z rodzicami poprzez włączenie ich
w działania profilaktyczne oraz pedagogizację ;
 zjawisko cyberprzemocy;
 wspomaganie ucznia w rozwijaniu własnej kreatywności oraz wspomaganie
w efektywnym wykorzystaniu potencjału umysłowego

poszanowanie zdrowia i życia własnego oraz innych ludzi jako wartości najwyższej.
Wykorzystując wnioski z przeprowadzonej ewaluacji ustalono zadania, które powinny
być realizowane w ramach profilaktyki w szkole:
9

Informowanie o mechanizmach i następstwach wczesnego picia alkoholu, zażywania
narkotyków, dopalaczy i palenia papierosów.
 Reagowanie na pojawiające się we współczesnym świecie zagrożenia
i choroby.
 Uczenie konstruktywnego odmawiania.
 Opieranie się presji grupy.
 Radzenie sobie ze stresem.
 Uczenie krytycznego odbioru wiadomości płynących ze współczesnych środków
przekazu /telewizja, Internet/
 Promowanie zdrowego trybu życia i umiejętności wykorzystania czasu wolnego wśród
rówieśników i w gronie rodziny.
 Opracowanie strategii postępowania wobec uczniów opuszczających zajęcia.
A. PLAN REALIZACJI
ZADANIA /
ZAMIERZONE
DZIAŁANIA
Diagnozowanie
środowiska
szkolnego
FORMY REALIZACJI
Niwelowanie
przejawów
przemocy
i agresji,
utrwalenie
zachowań
asertywnych,
uczenie
konstruktywnego
rozwiązywania
konfliktów.
 Przeprowadzanie ankiet
i analiza ich wyników.
 Obserwacja uczniów.
 Analiza dokumentacji.
 Analiza środowiskowa
 Karty monitoringu
osiągnięć ucznia.
 Zajęcia wychowawcze
na temat radzenia sobie
w sytuacjach trudnych.
 Zajęcia wychowawcze
integrujące zespoły
klasowe.
 Spotkania z
przedstawicielami
Policji.
 Konkurs plastyczny oraz
warsztaty, zajęcia o
charakterze
terapeutycznym
w ramach planu działań
wspierających, zajęcia
i rozgrywki sportowe
w ramach programu
“Jestem Kibicem przez
duże „K”
Zapobieganie
podejmowania
przez młodzież
 Konkursy plastyczne
 Apele profilaktyczne
 Filmy edukacyjne
OCZEKIWANE
EFEKTY
REALIZATORZY
Rozpoznanie sytuacji problemowej.
Wychowawcy
klas.
Pedagog szkolny.
Doradca zawodowy.
Uczeń:
- nie ulega presji rówieśników,
skutecznie radzi sobie z sytuacjami
nacisku
- konflikty rozwiązuje rzeczowo,
nieinwazyjnie
- potrafi opanować negatywne
emocje, nie jest agresywny,
- posiada umiejętności
prawidłowego porozumiewania się,
jest życzliwy, okazuje innym
szacunek,
- słucha bez uprzedzeń i osądzania,
- odnosi sukcesy na miarę swoich
możliwości
- potrafi pokonywać trudności,
łagodzi stres ćwiczeniami
relaksującymi
- wykorzystuje dostarczoną wiedzę na
temat sposobów radzenia sobie
z emocjami, stresem i zagrożeniem.
- potrafi współdziałać w grupie,
 ma poczucie własnej wartości
 zna zasady fair play i potrafi je
stosować podczas rozgrywek
Uczeń:
- potrafi być kreatywny
- zna zgubny wpływ nikotyny na
Wychowawcy
Pedagog szkolny
GOPS
Nauczyciele
przedmiotów
Wychowawca
świetlicy
Wychowawcy
klas
Pedagog szkolny
10
zachowań
ryzykownych typu:
palenie tytoniu,
używanie alkoholu
i środków
psychoaktywnych
(narkotyki,
dopalacze)
Uczenie
konstruktywnego
odmawiania
Niwelowanie
stresu
Uczenie
świadomego
i umiejętnego
korzystania
ze współczesnych
środków
audiowizualnych
 Spotkanie ze specjalistą
 Gazetki tematyczne
 Ankieta diagnozująca
 Realizacja tematyki
antyalkoholowej i
szkodliwości środków
psychoaktywnych (narkotyki,
dopalacze na godzinach
wychowawczych oraz
WdŻwR
 Realizacja programu
antynikotynowego „Znajdź
właściwe rozwiązanie"
 "Smak życia czyli debata o
dopalaczach"
 Zajęcia z asertywności
 Współpraca z Poradnią
Uzależnień
 Redagowanie broszur i
ulotek informacyjnych
 Zapoznanie rodziców z
możliwościami leczenia
młodzieży -Postępowanie
według procedury
 Zajęcia wychowawcze
„Czy warto nauczyć się
asertywności?”
 gazetki ścienne na
korytarzu szkolnym
 apele profilaktyczne
 spotkania ze
specjalistami
 Zajęcia edukacyjne
poświęcone zagadnieniom
związanym ze stresem.
Tablice informacyjne
poświęcone stresowi.
 Tworzenie grup wsparcia
 Organizowanie
dodatkowych zajęć
sportowych w gronie
rówieśników i rodziny w
ramach programów
„Postaw na rodzinę”
 zajęcia informatyczne
 lekcje wychowawcze,
 zajęcia biblioteczne,
 zajęcia świetlicowe
 zajęcia warsztatowe
 gazetki w salach
komputerowych
 inscenizacje szkolne
 pedagogizacja rodziców na
organizm człowieka (palacza
czynnego i biernego),
- jest świadomy zagrożeń związanych
ze spożywaniem
alkoholu i zażywania środków
psychoaktywnych,
-w sytuacjach zagrożenia wie ze może
liczyć na pomoc rodziny
i pedagogów
Nauczyciel
biologii
Koordynator
programu „Ja nie
palę”
Samorząd
Uczniowski
Rodzice.
Zaproszeni
specjaliści
Uczeń:
- zna swoją wartość
- potrafi być asertywny
- nie ulega presji rówieśników,
- skutecznie radzi sobie z sytuacjami
nacisku
-świadomie dokonuje właściwych
wyborów.
Uczeń:
- wie co to jest stres, zna jego objawy
i uwarunkowania
- zna sposoby redukowania napięcia
emocjonalnego
- uczeń potrafi zorganizować sobie,
rodzinie i kolegom aktywny
wypoczynek
Wychowawcy
klas
Pedagog szkolny
Nauczyciele
Uczeń:
-świadomie dobiera audycje
telewizyjne i radiowe,
- umie używać TI aby korzystać z
komputera i Internetu,
- posiada umiejętności oddzielenia
postaci fikcyjnych od rzeczywistych,
- ma poczucie dystansu do świata
reklam i fikcji,
- zna zagrożenia wynikające z
Wychowawcy
Nauczyciele
Informatyki
Wychowawcy
klas
Pedagog szkolny.
Nauczyciel
biologii
Nauczyciele
w-f,
Rodzice
11
długotrwałego oglądania telewizji,
pracy i zabawy z komputerem oraz
zawierania znajomości przez Internet.
- wie jakie zagrożenie niesie
ujawnianie własnych danych
i telefonów w sieci
- jest świadomy konsekwencji
wynikających z zamieszczania w
Internecie informacji czy zdjęć
dotyczących kolegów, nauczycieli,
,innych osób / zjawisko
cyberprzemocy/
Uczeń:
Ukazanie uczniom  Filmy edukacyjne
-zna rodzaje zagrożeń,
rodzajów
 Gazetki, broszury,
- potrafi bezpiecznie poruszać się po
zagrożeń,
materiały edukacyjne
drodze,
uświadomienie
 Pogadanki na godzinach
- przewiduje skutki swoich działań,
przyczyn
wychowawczych
weryfikuje własne postępowanie
i skutków
 Spotkania z policją
- wie, jak zachować się, gdy jest
wynikających
w ramach programu
zaczepiany przez nieznajomych
z nierozważnego
,,Bezpieczna drogi do
- umie zachować rozwagę w
zachowania.
szkoły”
nawiązywaniu znajomości,
 udział w realizacji
- umie bawić się bezpiecznie,
programu B&N B- jak
- wie jak zachować się, kiedy jest sam
BEZPIECZNY N -jak
w domu,
NIECHRONIONY
 Warsztaty z pracownikami - zna zasady umiejętnego reagowania
w sytuacjach
Banku Żywności w
Ciechanowie w ramach akcji zagrożenia i udzielenia pierwszej
pomocy,
MARNOWANE JEDZENIE
- pamięta ważne telefony (policja,
ŚMIERDZI
straż pożarna, pogotowie),
- wie do kogo zwrócić się o pomoc
w różnych sytuacjach
-zna problem marnowania
i utylizacji nie sprzedanej bądź
kupowanej w nadmiarze żywności
oraz podejmuje działania
przeciwdziałające temu zjawisku
Uczeń:
Promowanie
 zajęcia sportowe; udział
zdrowego stylu
w zawodach sportowych chętnie uczestniczą w szkolnych
zajęciach sportowych,
życia i właściwego  udział w różnorodnych
biorą udział w zawodach.
wykorzystania
konkursach.
- aktywnie uczestniczy w konkursach,
czasu wolnego
 różnego rodzaju
przedsięwzięcia mające na rozwijając swoje
zainteresowania.
celu rozwijanie
kompetencji czytelniczych - wykorzystuje swój czas wolny,
korzystając z zajęć
np. apele szkolne,
przeprowadzanych w ramach kółek
wykonywanie gazetek,
zainteresowań.
 udział w akcjach
- bierze udział w akcjach
ekologicznych
 poznaje ideę wolontariatu ogólnopolskich, aktywnie
uczestniczy w przygotowywaniu
biorąc udział w akcjach
uroczystości szkolnych.
Koła Wolontariusza.
 Dyskoteki i zabawy szkole - zna i stosuje zasady
zdrowego stylu życia
zebraniach rodzicielskich
odnośnie zagrożeń w sieci
 akcje informacyjne np.
„Dzień bezpiecznego
Internetu”
Wychowawcy
Nauczyciele
biologii,
techniki,
edukacji dla
bezpieczeństwa,
policja,
pracownicy
Banku
Żywności
w Ciechanowie
Wszyscy
Nauczyciele
Samorząd
Uczniowski
Pielęgniarka
Koło Wolontariusza
Towarzystwo
Przyjaciół
Dzieci
Nadleśnictwo
Płońsk
Biblioteka szkolna
Gminna Biblioteka
Publiczna w Nowym
Mieście
12
- uczestniczy w różnych formach
spędzania wolnego czasu
organizowanych na terenie szkoły
Kształtowanie
postaw
prozdrowotnych i
proekologicznych
Udział uczniów w programach
profilaktycznych: „Znajdź
właściwe rozwiązanie”,
Kleszcz mały czy duży nic
dobrego nie wróży.
 Działania edukacyjne
w zakresie zapobiegania
zakażeniom HIV
i chorobie AIDS
 Gazetki i broszury dla
uczniów i rodziców
związane z tematami
proekologicznymi.
Uczeń:
- pogłębia wiedzę na temat profilaktyki
- przygotowuje się do roli lidera
edukacji zdrowotnej w środowisku
lokalnym.
- poznaje alternatywne form spędzania
czasu wolnego w gronie rówieśników
i rodziny
- potrafi zorganizować sobie, rodzinie
i kolegom aktywny wypoczynek i
potrafi kulturalnie kibicować
- potrafi dostrzec y w otaczającym go
środowisku zmian powstałe pod
wpływem negatywnych oddziaływań
człowieka
Nauczyciel
biologii
Pielęgniarka
Wychowawcy
Nauczyciele w-f
i edukacji dla
bezpieczeństwa
Pedagog szkolny.
Gminna Komisja
Rozwiązywania
Problemów
Alkoholowych
Policja
Koło
Wolontariusza
 Zebrania ogólnoszkolne,
podejmujące
problematykę
profilaktyczną
 Pedagogizacja rodziców
na zebraniach klasowych,
poświeconych
określonym
zagadnieniom.
 Indywidualne spotkania
rodziców z pedagogiem i
wychowawcą klasy
 Szkolenia Rady
Pedagogicznej.
Rodzice:
- znają problemy wychowawcze
pojawiające się w okresie dorastania
ich dzieci
- znają sposoby radzenia sobie w
trudnych sytuacjach
wychowawczych.
- rozszerzają swoją wiedzę na temat
wychowania dzieci.
- wiedzą gdzie szukać pomocy w
trudnych sytuacjach wychowawczych
Dyrekcja szkoły.
Pedagog szkolny.
Wychowawcy
klas.
Zaproszeni goście
Nauczyciele:
- podnoszą poziom swojej wiedzy.
- podnoszą efektywność
podejmowanych działań
profilaktycznych.
Dyrekcja szkoły
Nauczyciele
Zaproszeni
specjaliści
 Rozmowy
dyscyplinujące
z uczniami w obecności
wychowawcy i rodzica
 Ścisła współpraca szkoły
z rodzicami
 Konsekwentne
rozliczanie opuszczonych
godzin lekcyjnych i
spóźnień
 Ciekawe lekcje z
wykorzystaniem metod
aktywizujących oraz
nowoczesnych pomocy
Uczeń:
Wychowawcy
- systematycznie uczęszcza na lekcje, Nauczyciele
nie spóźnia się
Pedagog szkolny.
- przestrzega zasad właściwego
zachowania się i aktywnie uczestniczy
w lekcji
- dba o porządek w klasie
- przestrzega regulaminu, stosuje się
do poleceń nauczyciela

Pedagogizacja
rodziców
Podnoszenie
wiedzy
i umiejętności
nauczycieli
dotyczących
uzależnień
Poprawa
frekwencji
i dyscypliny na
lekcji,
niwelowanie
wagarów
„Postaw na rodzinę”wycieczki i zawody
sportowe w gronie rodziny
13
Kształtowanie
postaw
prorodzinnych
multimedialnych.
 Program poprawy
frekwencji
 Wspieranie w uczniach
szacunku dla wartości
rodzinnych, poprzez program
profilaktyczny „Postaw na
rodzinę” realizowany we
współpracy z Gminną
Komisją Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych w
Nowym Mieście,
 Doskonalenie
umiejętności prospołecznych
uczniów uczestniczących w
różnych formach zajęć i
wypoczynku, mających
wpływ na obniżenie poziomu
niepożądanych zachowań
społecznych
i wzmocnienie więzi
rodzinnych.
- uczeń potrafi w sposób aktywny
i satysfakcjonujący spędzać czas
w gronie rówieśników i rodziny
Dyrekcja szkoły
Nauczyciele
Wychowawcy
Pedagog szkolny.
Gminna Komisja
Rozwiązywania
Problemów
Alkoholowych
Policja
Szczegółowy sposób realizacji danego zadania i tematyka zajęć czy ćwiczeń zależy od osób
prowadzących. Uwzględniana jest w rocznych planach pracy wychowawczej.
B. ZASADY INTERWENCJI WOBEC UCZNIÓW SZCZEGÓLNIE
ZAGROŻONYCH
Reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań
ryzykownych obejmuje odwołanie się do specjalistycznej pomocy, przy czym główną rolę
odgrywa tu wychowawca dziecka i pedagog szkolny.
Jeżeli na podstawie obserwacji i zebranych informacji o uczniu okaże się, że jest on
szczególnie zagrożony, ma za sobą już pierwsze doświadczenia w zakresie zachowań
ryzykownych, trzeba podjąć oddziaływania specyficzne dla danego rodzaju zaburzenia. Nie
może się to odbyć bez udziału rodziców dziecka. Do wychowawcy należy nawiązanie
kontaktu z rodzicami i pedagogiem szkolnym, wskazywanie odpowiedniego specjalisty, a
czasem pomoc w organizacji pierwszego kontaktu z nim, motywowanie do podjęcia leczenia i
terapii. Podjęcie samych działań to już sprawa pedagoga szkolnego oraz pomocy
specjalistycznej na zewnątrz szkoły (poradnie psychologiczno - pedagogiczne, organizacje
pozarządowe działające na rzecz dzieci i młodzieży).
C. OBOWIAZKI OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA REALIZACJĘ PROGRAMU
PROFILAKTYKI
Obowiązki dyrektora:
1. Zakłada, że w jego szkole funkcja profilaktyki musi być spójna z funkcją wychowania.
2. Posiada podstawową wiedzę w zakresie profilaktyki problemowej.
3. Umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole.
4. Premiuje doskonalących się nauczycieli.
5. Zachęca uczniów do udziału w działaniach profilaktycznych.
6. Włącza rodziców do współpracy w tworzeniu i realizacji szkolnych programów:
Wychowawczego i Profilaktycznego.
14
7. Wspiera finansowo i organizacyjnie działania profilaktyczne w swoim środowisku.
8. Współpracuje z instytucjami wspierającymi działalność profilaktyczną.
Obowiązki pedagoga szkolnego:
1. Diagnozowanie problemów wychowawczych szkoły.
2. Koordynowanie i monitorowanie przebiegu realizacji planu profilaktyczno –
wychowawczego szkoły.
3. Wspieranie wychowawcy i pozostałych pracowników w realizacji zadań profilaktyczno –
wychowawczych wynikających z planu wychowawczego szkoły.
4. Organizuje na terenie szkoły spotkania i warsztaty dla uczniów ze specjalistami.
5. Udział w wewnątrzszkolnym doskonaleniu (rady pedagogiczne).
6. Praca indywidualna i grupowa z uczniami i rodzicami.
7. Propagowanie treści i programów profilaktycznych.
8. Systematycznie doskonali się w zakresie wychowania i profilaktyki.
Obowiązki nauczycieli (nauczycieli wychowawców):
1. Promuje zdrowy styl życia i wartościowe formy spędzania wolnego czasu.
2. Utrzymuje osobowe relacje z uczniami (poprzez konsultacje, indywidualne rozmowy).
3. Konstruktywnie współpracuje z gronem pedagogicznym oraz pozostałymi pracownikami
szkoły.
4. Doskonali się w zakresie profilaktyki.
5. Dostrzega indywidualność dziecka, indywidualizuje oddziaływania.
6. Ma pozytywne relacje z rodzicami, potrafi pozyskać rodziców do współpracy.
7. Doskonali się zawodowo.
Obowiązki rodziców:
1. Mają dobry kontakt ze szkołą i szeroko rozumianym środowiskiem dziecka.
2. Aktywnie współpracują ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane wspólnie
oddziaływania profilaktyczno – wychowawcze i opiekuńcze.
3. Zdobywają wiedzę na temat potrzeb dzieci, zagrożeń wieku dojrzewania i sposobów
przeciwdziałania im.
4. Stanowią wzór osobowy – model dla dziecka.
5. Dbają o dobry kontakt z dzieckiem.
VI. Ewaluacja programu profilaktyki
Przebieg pracy profilaktycznej i jej efekty poddawane są systematycznej obserwacji
i ocenie. Informacje zwrotne pochodzące od uczniów i innych obserwatorów służą dalszemu
doskonaleniu pracy i wyciąganiu wniosków na przyszłość. Najlepszych efektów można się
spodziewać, gdy ewaluacji programu dokonuje się na podstawie systematycznych obserwacji
procesu profilaktycznego.
Sposoby i środki ewaluacji:
 obserwacja zachowania uczniów,
 obserwacja postępów w nauce i zachowaniu,
 udział uczniów w konkursach i osiągane przez nich wyniki,
 frekwencja na zajęciach szkolnych,
 udział w zajęciach pozalekcyjnych,
15


ocena samopoczucia ucznia w szkole,
ocena pracy profilaktycznej,
Narzędzia ewaluacji:





ankieta,
obserwacja,
analiza dokumentacji szkolnej,
rozmowa,
wywiad,
Spodziewane efekty podjętych działań profilaktycznych
1. Szkoła w opinii uczniów i rodziców uważana jest za bezpieczną.
2. Biblioteki wspomagają kompetencje czytelnicze jak również wyposażone są w
publikacje dotyczące profilaktyki i najnowsze wiadomości z zakresu nauczania
i wychowania - materiały dostępne również dla rodziców.
3. Opracowanie jednolitych, jasnych procedur postępowania owocuje lepszymi relacjami
uczeń - nauczyciel - rodzic co pozwala na szybszą i skuteczniejszą interwencję oraz
na łatwiejsze wychwycenie i zrozumienie problemu.
4. Uczniowie chętnie biorą udział w różnorodnych konkursach i zawodach, a wyniki w
nauce są zadowalające.
5. Uczniowie są współgospodarzami szkoły, samorząd uczniowski jest aktywny,
podejmuje ciekawe akcje.
6. Uczniowie i ich rodzice mają możliwość korzystania ze wsparcia pedagoga oraz
profesjonalnych instytucji.
7. Uczniowie wypracowują zasady współżycia i tolerancji.
8. Liczba wagarów jest nieduża.
9. Akty przemocy występują sporadycznie.
10. Uczniowie osiągają coraz lepsze sukcesy w sporcie.
11. Wszyscy uczniowie w trudnej sytuacji mogą liczyć na pomoc i wsparcie, a rodzice
przełamali wstyd i w razie potrzeby śmiało zgłaszają swoje trudności.
12. Uczniowie wyposażeni są w wiedzę z zakresu profilaktyki.
Przewiduje się ewaluację programu profilaktycznego po dwóch latach jego realizacji.
Przewodniczący:
Rady Pedagogicznej.............................................................
Rady Rodziców.....................................................................
Samorządu Uczniowskiego...................................................
16