Raport roczny 2008

Transkrypt

Raport roczny 2008

Inicjatywa i zaangażowanie
/ Raport roczny 2008
asaäölä öjsdpoasipfoapfojpojm cju
xkdfjkfjfj
/ Raport roczny PCC SE za rok 2008
PCC SE raport roczny 2008
/ Inicjatywa i zaangażowanie
PCC SE zatrudniała w 2008 roku ponad 6.100 pracowników. Największy udział miał Pion Logistyki
zatrudniający ok. 4.000 osób, natomiast ponad 1.800 osób przypadało na Pion Chemii. Każdy pracownik
z osobna wnosi swój wkład w konkurencyjność Grupy PCC. Sukces PCC SE w ubiegłych latach byłby
niemożliwy bez inicjatywy i zaangażowania każdego z pracowników – które stanowią znakomitą
podstawę do wykorzystania naszych szans na rynku także w przyszłości.
PCC. synergies at work
/„Największą satysfakcją dla mnie jest, gdy po długiej fazie prac rozwojowych nad wdrożeniem nowego wyrobu,
technologii, czy uruchomieniem nowej instalacji wszystko zaczyna działać tak jak należy. Dostęp do najnowszych
osiągnięć technologicznych stanowi dla mnie, jako inżyniera, szczególne wyzwanie.“
Maciej Milewski (33 lata): Ukończył Inżynierię Chemiczną i Procesową na Politechnice Wrocławskiej. Pracę w PCC Rokita rozpoczął
w 2002 roku jako Mistrz Produkcji w wytwórni etoksylatów, obecnie Dyrektor Produkcji w Kompleksie Chemii Fosforu.
Maciej Milewski, w tle wytwórnia „Siarczanowane 2“ PCC Rokita w Brzegu Dolnym
/ Spis treści
6
Wskaźniki finansowe Grupy
10
Lokalizacje Grupy PCC
12
Struktura organizacyjna Grupy PCC
14
01. Informacje dla naszych inwestorów
18
Słowo wstępne Przewodniczącego Rady Administrującej
20
Organy spółki
23
PCC. Direct Invest
26
02. Inwestycje: Fundament przyszłości
32
Nakłady inwestycyjne
34
Inwestycje w sektorze chemii
35
Inwestycje w sektorze energii
42
Inwestycje w sektorze Intermodal
48
03. Synergie w Grupie
52
Pion Chemii
54
Pion Energii
56
Pion Logistyki
58
04. Sprawozdanie z działalności Grupy
62
Podstawowe rodzaje działalności Grupy
64
Wyniki działalności i sytuacja finansowa
71
Prognoza na lata 2009 i 2010
73
Zagrożenia dla przyszłego rozwoju
74
Istotne wydarzenia po zamknięciu bilansu
75
05. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe
78
Skonsolidowany rachunek zysków i strat
81
Skonsolidowany bilans
82
Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych
84
Sprawozdanie ze zmian w skonsolidowanym kapitale własnym
85
Zestawienie zmian w skonsolidowanym majątku trwałym
86
Załącznik do skonsolidowanego sprawozdania finansowego
90
Opinia biegłych rewidentów
114
Słowniczek
115
Stopka redakcyjna
118
PCC w Internecie
120
7
/„Bardzo wysoko cenię możliwość pracy w zespole, skuteczną komunikację wewnątrz niego, a w rezultacie
wspólne osiągnięcie określonego celu. Dzięki przynależności do międzynarodowego przedsiębiorstwa zyskuję
na wymianie wiedzy z kolegami na całym świecie.“
Anna Borkiewicz (33 lata): Ukończyła Wydział Chemiczny na Politechnice Wrocławskiej, podjęła pracę w PCC Rokita
w 2000 roku na stanowisku Specjalisty Handlowego w Kompleksie Chemii Specjalistycznej, od 2003 roku Menedżer Sprzedaży,
od 2007 roku Menedżer Produktu Surfaktanty Niejonowe.
Anna Borkiewicz, w tle wytwórnia „Siarczanowane 2“ PCC Rokita w Brzegu Dolnym
/ Wskaźniki finansowe Grupy
PCC to działająca w skali międzynarodowej grupa spółek pod
kierownictwem PCC SE z siedzibą w Duisburgu. Skonsolidowane przychody ze sprzedaży uzyskane w Pionach Chemii,
Energii i Logistyki wyniosły w 2008 roku ok. 913 mln €.
Grupa zatrudniała w 2008 roku ponad 6.100 pracowników
w 18 krajach.
10
Wskaźniki finansowe Grupy
w mln €
Przychody ze sprzeday
1
Handel
2004
2005
2006
2007
2008
1
1
1
1
913,0 1
684,3
461,6
Produkcja chemiczna
803,8
528,3
874,4
537,6
174,0
218,3
247,9
Logistyka
47,9
56,9
88,9
Wynik brutto
87,1
100,6
124,4
Zysk/strata netto
12,8
5,4
EBITDA 3
28,9
27,5
EBIT
4
943,8
575,0
Energia 2
177,0
276,5
2
479,8
92,3 Logistyka 2
255,1
Chemia
131,3
207,9
3,7
5,1
– 29,4
33,3
38,4
28,7
20,6
17,4
19,8
20,8
– 0,8
EBT 5
17,4
10,3
7,4
8,2
– 27,7
Przepływy pieniężne brutto 6
21,0
15,0
14,3
17,9
9,8
ROCE 7 w proc.
16,4%
9,3%
7,6%
6,4%
– 0,2%
Zwrot z kapitału własnego 8 w proc.
26,0%
9,8%
6,7%
8,0%
– 57,7%
74,3
89,5
121,6
138,5
95,6
31,8%
27,2%
27,8%
27,4%
17,6%
44,8
49,6
72,2
137,8
133,4
2.771
2.785
3.222
3.767
6.137
104
120
130
138
189
2.667
2.665
3.092
3.629
5.948
Skonsolidowany kapitał własny 9
Wskaźnik kapitałowy
10
w proc.
Nakłady inwestycyjne
Zatrudnienie
(w spółkach objętych konsolidacją) 11
Niemcy
w pozostałych krajach
Wyjaśnienia
1
możliwe różnice z zaokrąglenia, Pion „Pozostałe” niewykazany oddzielnie
2 Nowa struktura Pionów od 1 stycznia 2008 roku
3 EBITDA (Earnings before Interest, Taxes, Depreciation and Amortisation)
= wynik przed odsetkami, wynikiem pozostałej działalności finansowej, opodatkowaniem i amortyzacją
4 EBIT (Earnings before Interest and Tax) = EBITDA minus umorzenie i amortyzacja
5 EBT (Earnings before Tax) = EBIT minus wynik pozostałej działalności finansowej
6 Przepływy pieniężne brutto = zysk/strata netto plus amortyzacja środków trwałych minus zwiększenie środków trwałych
7 ROCE = Return on Capital Employed (zwrot z zaangażowanego kapitału)
= EBIT : (przeciętna kwota kapitału własnego + przeciętna kwota oprocentowanego kapitału obcego wliczając rezerwy na świadczenia emerytalne)
8 Zwrot z kapitału własnego = zysk/strata netto / przeciętna kwota skonsolidowanego kapitału własnego (bez kapitału mezzanine)
9 kapitał własny wliczając kapitał mezzanine
10 na podstawie kapitału własnego wliczając kapitał mezzanine
11 średnia roczna
11
/ Lokalizacje Grupy PCC
stan na 31 grudnia 2008 roku
Piedmont, S.C. (USA)
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY W 2008 ROKU,* GEOGRAFICZNIE WG OBSZARÓW ZBYTU GRUPY PCC
* 913,0 milionów €
Pozostałe regiony 0,6%
USA 1,8%
Azja 1,9%
Pozostałe kraje Europy 4,1%
Inne kraje członkowskie UE 16,0%
Polska 43,2%
Niemcy 32,4%
12
Lokalizacje Grupy PCC
Pekin (Chiny)
Finlandia
Helsinki
Łotwa
Ventspils
Moskwa
Rosja
Rosja
Kaliningrad
Gdynia
Szczecin
Schwedt
Polska
Berlin
Warszawa
Lünen
Brzeg
Dolny
Gliwice
Duisburg
Zabrze
Leipzig Dresden
Chorzów
Niemcy
Kędzierzyn-Koźle
Sławków
Katowice
Republika
Jaworzno
Czeska Český Těšín Rybnik
Lviv
Offenburg
Košice
Prostějov
Słowacja
Kyiv
Ukraina
Dnipropetrovsk
Miskolc
Węgry
Ljubljana
Słowenia
Rumunia
Zagreb
Chorwacja
Bośnia i Hercegowina
Râmnicu Vâlcea
Ploieşti
Beograd
Serbia
Sarajevo
Bułgaria
Sofia
Skopje
Republika Macedonii
13
/ Struktura organizacyjna Grupy PCC
stan 31 grudnia 2008 r. (wyciąg)
W skład Grupy PCC wchodziło w 2008 roku prawie 100 spółek w kraju i za granicą. Z początkiem
2008 roku struktura pionów została na nowo określona i składa się obecnie z obszarów Chemia,
Energia i Logistyka. Najważniejsze spółki poszczególnych pionów (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku)
prezentowane są poniżej.
STRUKTURA PIONÓW PCC I ZAKRES ICH DZIAŁALNOŚCI OD 1 STYCZNIA 2008 ROKU
Zakres działalności
PION CHEMII
PION ENERGII
PION LOGISTYKI
produkcja i przerób surowców
chemicznych
opracowanie projektów budowy
elektrowni
transport kolejowy
obrót surowcami chemicznymi
obrót energią, węglem energetycznym oraz uprawnieniami
emisyjnymi
usługi logistyczne
dostawy energii elektrycznej i gazu
transport intermodalny
obrót koksem i antracytem
transport drogowy
terminale przeładunkowe
Pion Chemii
NAJWAŻNIEJSZE SPÓŁKI PIONU
(PL)
(PL)
(D)
(PL)
(USA)
(CZ)
(PL)
(RO)
(D)
(PL)
(PL)
(PL)
(PL)
(RO)
(PL)
Szczegółowy wykaz posiadanych udziałów znajduje się w punkcie (27) na stronach 111-113.
14
Struktura organizacyjna Grupy PCC
Pion Energii
(D)
(D)
(D)
(PL)
(PL)
(BIH)
Pion Logistyki
(PL)
(PL)
(PL)
(PL)
(PL)
(PL)
(CZ)
(PL)
(PL)
(PL)
(PL)
(PL)
(D)
(PL)
(PL)
15
/„Po okresie pracy w The Dow Chemical Company, dzięki PCC w 2006 roku raz jeszcze otworzyła się przede mną
ogromna szansa rozwoju zawodowego. Więcej różnorodności i więcej swobody nie można sobie wyobrazić. Skoro
odpowiadam za cały dział biznesowy, zakres moich zadań jest bardzo rozległy i obejmuje wszystkie funkcje. Szczególną
i codzienną motywacją jest dla mnie wpływ, który mam na udoskonalenie produktów.“
Charles Ritchie (61 lat): Ukończył studia marketingu eksportowego, od 1980 do 2004 roku pracował w The Dow Chemical Company, m.in.
jako kierownik różnych działów, przed przejściem do PCC jako European Account Executive dywizji Poliuretany, obecnie Dyrektor Sprzedaży
i Marketingu Kompleksu Poliole (PCC Rokita SA) i General Manager Polyurethanes (PCC SE).
Charles Ritchie przed wytwórnią polioli Rokopol iPol TM na terenie zakładów PCC Rokita w Brzegu Dolnym
18
Nowa wytwórnia Siarczanowane 2 PCC Rokita wytwarza ok. 30.000 ton anionowych środków powierzchniowo czynnych rocznie.
Jeżeli chodzi o finansowanie trwałego wzrostu grupy
kapitałowej, PCC SE stawiała w 2008 roku – podobnie jak
w ubiegłych latach – na zrównoważoną kombinację
środków własnych, kapitału mezzanine i kapitału
zewnętrznego. Istotną składową struktury finansowania
nadal była emisja papierów wartościowych PCC. Również
dzięki długoletniemu, wiernemu wsparciu ze strony
naszych inwestorów, PCC SE będzie także w przyszłości
w stanie korzystać z szans rynkowych bez zwłoki.
19
/ Słowo wstępne Przewodniczącego Rady Administrującej
Szanowni Klienci, Partnerzy i Inwestorzy,
Drodzy Koledzy, Szanowni Państwo!
Mam zaszczyt przedstawić Państwu raport roczny PCC SE za 2008 rok. Chciałbym zwrócić Państwa
uwagę na fakt, że Grupa PCC prezentuje się po raz pierwszy w nowej strukturze Pionów.
Wyciągnęliśmy konsekwencje z faktu, że nasza działalność w obrocie surowcami traci na znaczeniu,
i przyporządkowaliśmy ją do Pionu „Chemia“. Pion „Handel” został tym samym zastąpiony nowym
Pionem „Energia”, który obejmuje naszą rozpoczętą niedawno działalność w zakresie projektowania
i budowy elektrowni oraz w zakresie dostaw energii elektrycznej i gazu klientom biznesowym. Zgodnie
z założeniami, w ciągu poprzedniego roku zaniechano całkowicie działalności w krajowym i międzynarodowym hurtowym handlu energią ze względu na nieadekwatny do ryzyka poziom marż. Trzecim
filarem działalności Grupy był, podobnie jak w ubiegłych latach, Pion „Logistyka”.
Dynamika przychodów i wyników finansowych Grupy PCC
pod silnym wpływem globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego
Po raz pierwszy od sześciu lat nie odnotowaliśmy wzrostu skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży
w porównaniu z rokiem ubiegłym. Osiągając 913 mln €, przychody Grupy ukształtowały się na poziomie o prawie 4 proc. niższym niż w 2007 roku. Wprawdzie Pion „Logistyka” ponad dwukrotnie
zwiększył swój wkład w przychody, zarówno dzięki organicznemu wzrostowi, jak i włączeniu akwizycji
dokonanych w 2007/2008 roku. Z drugiej strony jednak zanotowano znaczący spadek w Pionie
„Chemia” (–28 proc.), a także zmniejszenie przychodów w Pionie Energii o 4 proc. Podczas gdy do
późnego lata przychody Grupy utrzymywały się jeszcze na poziomie ubiegłego roku i odpowiadały
naszym oczekiwaniom, to już w czwartym kwartale ubiegłego roku skutki globalnego spowolnienia
gospodarczego dawały znać o sobie coraz wyraźniej.
Działalność spółek Pionu Logistyki kształtowała się w tym okresie ciągle jeszcze w sposób stosunkowo
stabilny, jednak w dziedzinie chemii – w szczególności w grupie PCC Rokita oraz handlu surowcami –
zanotowano istotne załamanie się poziomu przychodów w wyniku spadku zamówień lub ich anulowania, dramatycznego spadku cen i wyraźnego osłabienia złotego.
20
Wynik roczny Grupy PCC nosi bardzo wyraźne piętno skutków kryzysu finansowego i gospodarczego, spowodowane głównie przez wyraźne osłabienie złotego pod koniec roku. Obowiązkowe na dzień bilansowe odpisy aktualizujące wartość pozycji walutowych oraz straty
z transakcji zabezpieczających przed ryzykiem kursowym obciążyły skonsolidowany wynik (EBT)
na kwotę ok. 20 mln €, w wyniku czego ponieśliśmy skonsolidowaną stratę netto na poziomie
–27,7 mln €. Na wynik operacyjny wynik (EBITDA) negatywnie wpłynęły również odpisy aktualizujące wartość pozycji walutowych w wysokości ok. 8 mln €, bez których Grupa utrzymałaby
się mniej więcej na poziomie poprzedniego roku.
Sprzedaż Pionu Logistyki zmienia oblicze Grupy PCC
Wiosną 2008 roku skontaktowała się z nami firma Deutsche Bahn AG (DB), zgłaszając chęć
przejęcia działalności PCC w zakresie logistyki kolejowej. Ze względu na to, że DB nie
prowadziła dotychczas na polskim rynku istotnej działalności, zakup największej prywatnej
grupy kolejowych przewoźników towarowych w Polsce umożliwi jej planowany od dawna
dostęp do jednego z największych rynków transportowych Europy i do charakteryzujących się
silnym wzrostem przewozów tranzytowych w kierunku wschodnim, czyli z i do Rosji i Chin.
Po zakończeniu fazy intensywnych badań przez DB oraz kilkumiesięcznych negocjacjach,
Waldemar Preussner,
Przewodniczący Rady
Administrującej PCC SE
umowa kupna została podpisana pod koniec stycznia 2009 roku. Dzięki temu, że
w międzyczasie zarówno organy Deutsche Bahn jak i Europejski Urząd Antymonopolowy
udzieliły odpowiedniej zgody, transakcja została sfinalizowana dnia 21 lipca 2009 roku.
W wyniku sprzedaży przeważającej części Pionu Logistycznego – spółki PCC Intermodal
i PCC Autochem pozostaną własnością PCC SE – nasza spółka osiągnie w 2009 roku
obrotowym rekordowy zysk i zrealizuje znaczące wpływy środków pieniężnych. Odnotujemy
tym samym największy dotychczas sukces realizowanej przez nas strategii aktywnego
zarządzania portfelowego.
Wskutek tego kroku Grupa PCC siłą rzeczy w sposób znaczący zmieni swoje oblicze. Działalność
podstawową stanowić będzie Pion Chemii, obok znajdujących się w fazie rozbudowy i rozwoju
segmentów działalności „Energia/Budowa elektrowni” i „Intermodal”.
21
/ Słowo wstępne Przewodniczącego Rady Administrującej
Pieniądze uzyskane z transakcji logistycznej przeznaczymy z jednej strony na spłatę długów PCC SE
i spółek Grupy, jednak największą ich część – na inwestycje w wymienionych wyżej obszarach.
Produkcja chemiczna PCC Rokita będzie dalej modernizowana i rozbudowywana i ewentualnie zostanie dodatkowo wzmocniona akwizycjami. W Pionie Energii będziemy kontynuować rozpoczęty proces
projektowania, budowy i eksploatacji elektrowni, przede wszystkim na obszarze energii odnawialnych.
Szczególną uwagę poświęcimy zaś ekspansji działalności polskiej spółki PCC Intermodal, którą, jak
wiadomo, chcemy wprowadzić na giełdę w momencie, gdy na rynkach finansowych ponownie
panować będą warunki sprzyjające takiemu przedsięwzięciu.
Serdecznie dziękuję
W obecnym cechującym się zmiennoscią czasie chciałbym w pierwszej kolejności podziękować
wszystkim naszym pracownikom za ich wysiłek. Na Państwa inicjatywę, zaangażowanie i kreatywność
moi koledzy w Radzie Administrującej, Dyrektorzy Zarządzający Grupy i ja mogliśmy liczyć także
w ubiegłym roku.
Moje podziękowania należą się również Wam, Drodzy Inwestorzy. Sukces, który odnieśliśmy poprzez
sprzedaż działalności logistycznej, bez Państwa długoletniego, niezłomnego wsparcia dla PCC w takiej
mierze nie byłby możliwy. Państwa zaufanie jest dla nas tak wyzwaniem, jak i zobowiązaniem. To
dzięki Państwa inwestycjom byliśmy także w 2008 roku w stanie wykorzystywać elastycznie i przede
wszystkim szybko szanse rynkowe, w szczególności dokonać transakcji akwizycji i sprzedaży spółek
nawet w obliczu silnej konkurencji.
Bardzo cieszyłbym się, gdybyście Państwo w dalszym ciągu towarzyszyli nam w naszej drodze do
stworzenia silnej europejskiej grupy chemicznej i energetycznej.
Z przyjemnością zapraszam do lektury niniejszego raportu.
Waldemar Preussner
Przewodniczący Rady Administrującej.
22
/ Organy spółki
Kierownictwo PCC SE, od lewej: Reinhard Quint, dr Alfred Pelzer, Ulrike Warnecke, Waldemar Preussner i Dietmar Kessler
Rada Administrująca i Dyrektorzy Zarządzający PCC SE
Radę Administrującą PCC SE tworzą mgr ekonomii (Dipl.-Volksw.) Waldemar Preussner
(Przewodniczący), dr ekonomii (Dr. rer. oec. (BY)) Alfred Pelzer (Wiceprzewodniczący) oraz
Reinhard Quint (Członek).
Stanowiska Dyrektorów Zarządzających pełnią Ulrike Warnecke i dr Alfred Pelzer.
Pełnomocnik generalny, mgr zarządzania (Dipl.-Kfm.) Dietmar Kessler, uzupełnia kierownictwo
centrali Grupy w Duisburgu jako Dyrektor ds. finansowych.
23
/„Mój entuzjazm dla energii odnawialnych i dla pracy interdyscyplinarnej otworzyły mi w PCC szerokie pole do działania.
Najciekawszym elementem jest dla mnie przekształcenie nowych projektów w rzeczywistość – od pierwszego pomysłu aż
do realizacji. Jestem odpowiedzialny za opracowanie projektów w zakresie energii odnawialnych, których efektem będzie
budowa ok. 20 elektrowni wodnych i jednego parku wiatrowego w najbliższych latach.“
Dr Dirk Gürzenich (40 lat): Ukończył studia Inżynierii i Technologii Energetycznej, studia doktoranckie w zakresie energii odnawialnych na
Uniwersytecie Ruhry w Bochum. W 2005 roku podjął pracę w Petro Carbo Chem GmbH, od 2007 roku Menedżer Rozwoju Projektów
Międzynarodowych i prezes zarządu PCC DEG Renewables GmbH.
Dr Dirk Gürzenich przed turbiną małej elektrowni wodnej „Mujada” w Bośni i Hercegowinie
/ PCC. Direct Invest
Jeżeli chodzi o finansowanie trwałego wzrostu grupy kapitałowej, PCC SE podobnie jak w ubiegłych
latach stawia na zrównoważoną kombinację środków własnych, kapitału mezzanine i kapitału
zewnętrznego.
Istotną składową struktury finansowania – oprócz tradycyjnego finansowania za pomocą banków –
była także w 2008 roku emisja papierów wartościowych PCC. Właśnie temu niezawodnemu i elastycznemu instrumentowi finansowania PCC SE zawdzięcza w ubiegłych latach swoją zdolność
niezwłocznego reagowania na okazje inwestycyjne. Z racji tej zwłaszcza emisja obligacji na okaziciela
przeznaczonych dla szerokiego grona prywatnych inwestorzy będzie dla Grupy PCC również
w przyszłości jednym z centralnych filarów strategii finansowania. Umożliwia on bowiem szybkie,
efektywne, a przede wszystkim niezależne finansowanie zarówno większych akwizycji jak
i przyspieszonego operacyjnego wzrostu Grupy.
Od daty pierwszej emisji z dnia 1 października 1998 roku, PCC uplasował na rynku 23 emisje papierów
wartościowych, z których 17 zostało już spłaconych. We wszystkich przypadkach wypłata odsetek
i wykup obligacji następowały w terminie. Zgodnie z konserwatywną filozofią korporacyjną PCC SE,
środki pozyskiwane w wyniku emisji będą również w przyszłości wykorzystywane tylko do wysokości
niezbędnej dla rozwoju spółki. W razie potrzeby PCC korzysta ponadto z możliwości przedterminowego wykupu emisji przed datą wymagalności.
Aktualne emisje papierów wartościowych
Od grudnia 2008 roku ponownie istnieje możliwość składania zapisów na obligację korporacyjną
z możliwością wypowiedzenia przez wierzycieli, oprocentowaną w wysokości 6,50 proc. p.a.
Wypłaty z tej „3-miesięcznej lokaty PCC“ następują co kwartał, do dnia terminu wymagalności,
t. j. 1 kwietnia 2011 roku – przy zachowaniu sześciotygodniowego terminu wypowiedzenia
na koniec kwartału. Zrezygnowano z wprowadzenia obligacji do obrotu na Otwartym Rynku
Giełdy we Frankfurcie. Wpłata minimalna wynosi 50.000 €, wartość nominalna jednej obligacji –
1.000 €. Wypłata odsetek odbywa się kwartalnie, tak jak w przypadku pozostałych papierów
wartościowych PCC.
Uprzednio, we wrześniu 2008 roku PCC SE wyemitowała 21. obligację z kuponem 7,25 proc. p.a.
Terminem wymagalności obligacji, odsetki od której są wypłacane kwartalnie, jest dzień 1 kwietnia
2014 roku. Obligacja od września jest notowana na Otwartym Rynku Giełdy we Frankfurcie, wpłata
minimalna wynosi 5.000 €.
W sprzedaży jest ciągle pierwszy certyfikat udziału w zysku PCC, wyemitowany w październiku
2007 r. Roczne wynagrodzenie wynosi 8,75 proc. i jest wypłacane kwartalnie – wpłata minimalna to
26
Co roku w Dniu Investora aktualni i potencjalni inwestorzy korzystają z możliwości osobistej rozmowy z przedstawicielami kierownictwa Grupy PCC.
5.000 €. Certyfikat uprawnia do udziału w zysku w wysokości od 0,5 do 2,0 proc. p.a., w zależności
od wysokości skonsolidowanego zysku. Partycypuje on także w stratach, rozliczonych w dniu wykupu,
o ile powstały one w czasie ważności certyfikatu. Czas ważności papieru wartościowego jest
nieokreślony. Pierwszym możliwym terminem wypowiedzenia certyfikatu jest 31 grudnia 2017 roku.
Sprzedaż publiczna kończy się 30 września 2009 roku.
Poniższa tabela zawiera papiery wartościowe PCC SE znajdujące się w obiegu na dzień 31 grudnia
2008 roku.
EMISJE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH PCC SE NA 31 GRUDNIA 2008 r.
Obligacje korporacyjne
ISIN
Oprocentowanie
w skali roku (%)
Dzień emisji
Dzień wykupu
PCC. DirectInvest
Notowanie na
giełdzie
Wartość
nominalna w €
DE000A0EY6Q4
7,00
01.07. 2005
01.07. 2010
Frankfurt
31.957.000
DE000A0JFJ90
7,00
01.05. 2006
01.04. 2011
Frankfurt
27.645.000
DE000A0LRV96
6,50
01.03. 2007
01.07. 2013
Frankfurt
9.292.000
DE000A0S8DY1
7,00
01.10. 2007
01.10. 2012
Frankfurt
19.966.000
DE000A0WL5E5
7,25
01.09. 2008
01.04. 2014
Frankfurt
4.093.000
DE000A0AE7D8
6,50
01.12. 2008
01.04. 2011
–*
560.000
Podstaw. oprocent. w %
Dzień emisji
Dzień wykupu
Notowanie na
giełdzie
Wartość
nominalna w €
8,75
01.10.2007
nie dotyczy**
Frankfurt
6.017.000
Certyfikat udziału w zysku
ISIN
DE000A0MZC31
* Trzymiesięczna lokata PCC, możliwość wypowiedzenia co kwartał z terminem sześciu tygodni przed upływem
każdego kwartału.
** Wypowiedzenie możliwe od 31 grudnia 2017 roku na końcu każdego kwartału, zachowując termin wypowiedzenia
jednego roku.
Obecnie wartość znajdujących się w obiegu obligacji korporacyjnych i certyfikatów udziału w zysku
PCC SE wynosi ok. 107 mln € (stan na 31 maja 2009 roku).
27
/ PCC. Direct Invest
W bilansie sporządzonym na 31 grudnia 2008 roku w pozycji „zobowiązania z tytułu obligacji na okaziciela” z terminem płatności do jednego roku wykazano ponadto obligacje wyemitowane za granicą
przez największe polskie spółki zależne PCC – PCC Rokita SA i PCC Rail S.A. Te krótkoterminowe
obligacje w złotych o wartości nominalnej odpowiadającej łącznie 11,76 mln € zostały sprzedane
wyłącznie inwestorom instytucjonalnym.
Poszerzenie portfela produktów finansowych
Zgodnie ze wcześniejszymi zapowiedziami, planowane jest poszerzenie oferty inwestycyjnej PCC SE
o możliwość bezpośredniego zakupu udziałów. Zgodnie z przewidywaniami, potencjalnym inwestorom
zostanie zaoferowana partycypacja w postaci zakupu udziałów lub instrumentów uprawniających do
udziału w zyskach.
Zaplanowana na 2008 rok pierwsza oferta publiczna jednej z polskich spółek Grupy PCC została
natomiast odłożona w czasie ze względu na kryzys gospodarczy i finansowy. Przy sprzyjających
warunkach rynkowych w 2009 roku, inwestorom zostanie zaoferowanych 10 proc. walorów spółki
PCC Intermodal S.A. w drodze emisji nowych akcji. Prospekt emisyjny został zatwierdzony przez
Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) w lutym 2009 roku i opublikowany na stronie internetowej firmy:
www.pccintermodal.pl.
Oprócz przewidywanej oferty publicznej (initial public offering, IPO) PCC Intermodal, portfel produktów
finansowych PCC SE zostanie wzbogacona o możliwość uczestnictwa w poszczególnych projektach,
względnie spółkach celowych – obecnie w zakresie Chemii. Aktualnie można tu wymienić wytwórnię
kwasu monochlorooctowego (MCAA – monochloroacetic acid), która powstanie na terenie zakładów
PCC Rokita SA w Brzegu Dolnym. Już w 2012 roku instalacja ma osiągnąć pełną moc produkcyjną
w wysokości 42.000 ton kwasu monochlorooctowego rocznie. Ponadto założona w 2008 r. firma
PCC Exol S.A. buduje obecnie kolejną wytwórnię etoksylatów, która zgodnie z założeniami zostanie
uruchomiona w 2010 roku i wstępnie osiągnie zdolności produkcyjne na poziomie 20.000 ton rocznie.
PCC Exol ma swoją siedzibę w Brzegu Dolnym, wytwórnia natomiast zlokalizowana jest w Płocku –
w strategicznej bliskości koncernu naftowego i petrochemicznego PKN Orlen SA. Aktualne opracowania dotyczą własnej instalacji do wytwarzania azotu, która ma powstać na terenie zakładów
PCC Rokita. Wytwarzanie N2 w postaci gazowej we własnym zakresie przyczyni się do istotnej redukcji
kosztów PCC Rokita wobec obecnego zaopatrzenia przez zewnętrznych dostawców gazów.
28
Długoterminowo PCC również przy finansowaniu w dziedzinie Energii kładzie nacisk na modele
bezpośrednich inwestycji w wybrane projekty budowy elektrowni. Przy wyborze tych projektów decydować będą w istocie takie kryteria, jak przejrzystość, spójność modelu biznesowego i długoterminowa
stabilność przepływów pieniężnych. Ta ostatnia zależy głównie od umów dostaw i zakupu zawartych
przez spółki celowe. W związku z tym szczególnie przydatne są przedsięwzięcia w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii – zwłaszcza, że strona kosztów jest jasno określona poprzez długoterminowe umowy serwisowe, a strona przychodów poprzez mechanizmy preferencyjnych taryf zakupu
wytworzonej energii elektrycznej. Tam, gdzie w poszczególnych krajach bezpieczeństwo prawne nie
zostało jeszcze uznane za wystarczające, PCC zastosuje gwarancje inwestycyjne Republiki Federalnej
Niemiec jako dodatkowe narzędzie dla zabezpieczenia zainwestowanego kapitału.
Pod hasłem „PCC. Direct Invest” PCC SE będzie stopniowo rozbudowywać ofertę potencjalnych
bezpośrednich inwestycji zarówno w sektorze chemicznym, jak energetycznym.
Relacje Inwestorskie – Komunikacja z naszymi inwestorami
W celu możliwie najszybszego informowania inwestorów PCC spółka wydaje regularne raporty roczne
i kwartalne. Aktualne informacje o spółce, a szczególnie dane finansowe, udostępniane są ponadto
w Internecie pod adresami www.pcc.eu i www.pcc-finanzinformationen.de. Tam dostępne są wszystkie
raporty i sprawozdania roczne, poczynając od 2003 roku.
Raz do roku PCC SE organizuje ponadto Dzień Inwestora w centrali Grupy w Duisburgu-Homberg.
W ubiegłorocznym Dniu Inwestora 21 czerwca 2008 roku, z możliwości osobistej rozmowy z przedstawicielami kierownictwa Grupy PCC, dyrektorami zarządzającymi i menedżerami produktu niemieckich
spółek Grupy skorzystało ok. 1.500 aktualnych i potencjalnych inwestorów.
29
/„Uwieńczeniem mojej pracy jest wprowadzenie nowego produktu na rynek i pełna satysfakcja, kiedy osiąga on
oczekiwany poziom sprzedaży. Ten moment poprzedza może najciekawsza część pracy na moim stanowisku: sam
proces tworzenia nowego produktu.“
Joanna Józwa (30 lat): Ukończyła Wyższą Szkołę Zarządzania i Bankowości w Poznaniu, przez kilka lat zdobywała doświadczenie
jako Key Account Specialist i Kierownik Sprzedaży, dołączyła do Kosmet Rokita w 2005 roku jako Kierownik ds. Rozwoju, obecnie
Dyrektor ds. Handlowych i Marketingu.
Joanna Józwa, w tle rozlewnia Kosmet Rokita w Brzegu Dolnym. Na zdjęciu
płyn do mycia naczyń „Tymek” sprzedawany w Polsce w milionach sztuk
32
Wytwórnia polioli Rokopol iPolTM na terenie PCC Rokita w Brzegu Dolnym – uruchomienie przewidywane na sierpień 2009 roku
W 2008 roku PCC utrzymała poziom inwestycji prawie na
bardzo wysokim poziomie 2007 roku. Zainwestowano łącznie
133,4 mln €, głównie w środki trwałe. W Pionie Chemii
kontynuowano prace nad budową nowych i modernizacją
istniejących instalacji. W Pionie Energii zrealizowano
budowę własnej elektrociepłowni Grupy w Polsce i pierwszego projektu ochrony klimatu w Bośni i Hercegowinie.
Pion Logistyki został w 2008 roku wyraźnie wzmocniony
w wyniku znaczących akwizycji.
33
/ Nakłady inwestycyjne
Inwestycje w 2008 roku:
fundament stabilnego i zrównoważonego rozwoju
Grupa PCC dokonała w 2008 roku inwestycji na poziomie 133,4 mln €, czyli prawie na równie
wysokim poziomie jak w poprzednim roku (2007: 137,8 mln €). Największa część środków – ponad
60 proc. – została zainwestowana w środki trwałe. Pozostałe 40 proc. przypada na wydatki na
akwizycje udziałów i zakup wartości niematerialnych.
W sektorze chemii program inwestycyjny obejmował – podobnie jak w minionym roku – głównie
modernizację istniejących instalacji produkcyjnych oraz budowę nowych wytwórni. Uruchomiona pod
koniec 2008 roku własna elektrociepłownia Grupy w Polsce oraz oddana do użytku na początku 2009
roku mała elektrownia wodna w Bośni i Hercegowinie zdominowały działalność inwestycyjną
w sektorze energetycznym.
W Pionie Logistyki doszło do istotnego zwiększenia taboru – lokomotyw i wagonów towarowych –
w wyniku intensywnej działalności akwizycyjnej.
DYNAMIKA NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH GRUPY PCC
w mln €
137,8
133,4
2007
2008
72,2
40,3
44,8
49,6
2004
2005
12,5
2002
34
2003
2006
/ Inwestycje w sektorze chemii
Zbiorniki magazynowe uruchomionej w 2008 roku nowej wytwórni „Siarczanowane 2” PCC Rokita w Brzegu Dolnym
Rozbudowa wytwórni: przygotowania na przyszłość
Głównym elementem inwestycji w sektorze chemii pozostała w 2008 roku modernizacja i rozbudowa
instalacji w istniejących lokalizacjach produkcyjnych. Modernizacja istniejących instalacji w celu
wdrożenia przyszłościowych rozwiązań, szczególnie w zakresie ochrony środowiska oraz osiągnięcia
ambitnych standardów efektywności, była tutaj traktowana na równi z rozszerzeniem mocy wytwórczych w kluczowych etapach produkcji. Strategia Pionu Chemii była w 2008 roku ponadto
w dalszym ciągu nakierowana na budowę własnych zdolności produkcyjnych w zakresie wytwarzania
różnych produktów komplementarnych, w tym kwas monochlorooctowy. Kierunki te pozostaną także
w przyszłości głównymi elementami inwestycji PCC w sektorze chemicznym. Jednocześnie na bieżąco
badane są możliwości ekspansji za pomocą kolejnych akwizycji lub projektów typu greenfield w Polsce
lub za jej granicami, w krajach wschodzących o dużym potencjale wzrostu.
PCC Rokita SA – wytwórnie chemiczne nowej generacji
Najważniejszym zakładem chemicznym PCC jest dolnośląska spółka PCC Rokita SA z siedzibą
w Brzegu Dolnym, ok. 40 km na północnym zachodzie od Wrocławia. PCC Rokita, jeden
z największych zakładów chemicznych Polski, została sprywatyzowana w 2002 roku, a od 2003 roku
jest kontrolowana przez Grupę PCC. W 2008 roku rozpoczęty tutaj rok wcześniej, rozbudowany
program inwestycyjny był kontynuowany.
35
Aktualny portfel PCC Rokita SA obejmuje cztery wielkie działy produkcyjne: poliole, środki
powierzchniowo czynne, związki fosforoorganiczne oraz chlor / chloropochodne.
W tych czterech segmentach działalności (kompleksach) wytwarzane są następujące główne grupy
produktów:
Kompleks Poliole
Głowny produkt: poliole – surowiec do produkcji poliuretanu
Rokopole®do produkcji pianek elastycznych:
Surowiec do produkcji pianek elastycznych wykorzystywanych przede wszystkim w przemyśle
meblarskim (materace, gąbki) oraz do produkcji folii piankowych, laminatów samoprzylepnych,
elementów wygłuszeniowych i filtracyjnych itp.
Rokopole®do produkcji pianek sztywnych:
Surowiec do produkcji pianek sztywnych używanych jako elementy wzmacniające i wypełniające
różne konstrukcje np. sklejenia, obramowania drzwi i okien, jako elementy izolacji cieplnych
i akustycznych.
Pozostałe Rokopole®:
Stosowane do produkcji klejów, lakierów, elastomerów poliuretanowych, jako olej uszczelniający
i smarujący do sprężarek, do produkcji płynów hydraulicznych.
Kompleks Chlorowy
Główne produkty: Chlor, chloropochodne, alkalia
Chlor ciekły:
Zastosowanie w przemyśle chemicznym do chlorowania, w celulozowo-papierniczym jako środek
bielący oraz zastosowanie w uzdatnianiu wody.
Ług sodowy:
Stosowany szeroko w przemyśle chemicznym, papierniczym, włókienniczym, chemii gospodarczej.
Soda kaustyczna:
Surowiec wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu, środek do odtłuszczania w przemyśle
metalowym, do mycia butelek i aparatury w przemyśle spożywczym.
Chlorobenzeny:
Rozpuszczalnik, surowiec do syntez chemicznych i środków ochrony roślin.
36
Brama główna zakładów chemicznych PCC Rokita w Brzegu Dolnym
Kompleks Środków Powierzchniowo Czynnych
Główny produkt: Surfaktanty (środki powierzchniowo czynne)
dla chemii gospodarczej i kosmetycznej
Niejonowe surfaktanty:
Na bazie nonylofenolu, alkoholi oraz kwasów tłuszczowych – służą do produkcji różnego typu płynów
myjących, czyszczących i różnego typu środków specjalistycznych.
Anionowe surfaktanty:
Na bazie alkilobenzenu i etoksylowanych alkoholi tłuszczowych – służą do produkcji proszków
i płynów do prania, mydeł w płynie i szamponów.
Kompleks Chemii Fosforu
Główne produkty: Produkty fosforopochodne i naftalenopochodne
Plastyfikatory, stabilizatory, uniepalniacze:
Związki na bazie fosforu, stosowane w przemyśle tworzyw sztucznych, farb i lakierów.
Nieorganiczne związki fosforu:
Półprodukty stosowane w syntezach chemicznych (np. farmaceutyka, agrochemia).
Chemikalia dla budownictwa:
Naftalenosulfonowe środki bazowe do produkcji domieszek do betonu, dodatki do produkcji płyt
kartonowo-gipsowych, środki specjalistyczne stosowane w dyspersjach wodnych w różnych gałęziach
przemysłu.
37
W ubiegłym roku część inwestycji realizowanych w różnych kompleksach grupy chemicznej PCC Rokita
została oddana do użytku. Ponadto trwały prace nad niektórymi innymi inwestycjami, które zostaną
dokończone w najbliższych 1–2 latach. Dodatkowo w 2008 roku ruszyły niektóre nowe projekty.
Oprócz zwiększenia efektywności poprzez zastosowanie najnowszych technologii, głównymi celami są
rozbudowa zdolności produkcyjnych w zakresie kluczowych produktów i rozwój nowych produktów.
Intensywne prace nad wytwórnią polioli specjalistycznych, tzw. polioli
Rokopol iPol – uruchomienie w 2009 roku
TM
Kompleks Polioli pozostaje głównym źródłem przychodów PCC Rokita z 36 procentowym udziałem
w ogólnej sprzedaży. W tym segmencie PCC Rokita jest jedynym producentem w Polsce. Poliole
sprzedawane pod marką Rokopol®są ponadto istotną składową eksportów, które stanowią prawie
50 proc. sprzedaży. Najważniejszym kierunkiem eksportowym dla produktów PCC Rokita jest Europa,
a w szczególności Niemcy, gdzie firma dostarcza prawie 45 proc. eksportu ogółem.
Podczas gdy firma w ubiegłych latach w pierwszej kolejności systematycznie zwiększała produkcję
polioli standardowych i surowcowych jako towaru masowego – po uruchomieniu trzeciej linii produkcyjnej w 2006 roku moce produkcyjne podwoiły się do łącznie 70.000 ton – w przyszłości PCC Rokita
będzie kłaść coraz większy nacisk na wytwarzanie polioli o wyższej jakości, pozwalających na uzyskanie
wyższych marż. Prace w zakresie rozwoju produktów koncentrują się tutaj przede wszystkim na udoskonaleniu określonych właściwości produktów, w tym trudnozapalności, bardzo wysokiej odbojności
czy też otwartokomórkowej wiskoelastyczności. Stąd priorytetową inwestycją jest budowana obecnie
TM
wytwórnia polioli Rokopol iPol , która pozwoli na zmianę portfela produkcyjnego z polioli masowych
na poliole specjalistyczne. Tutaj będą stosowane najbardziej zaawansowane technologie oraz specjalistyczny know-how. Uruchomienie produkcji jest przewidywane na sierpień 2009 roku.
Ponadto trwają prace nad rozbudową bazy magazynowej tlenku propylenu o trzy zbiorniki o pojemności 160 metrów sześciennych każdy, których dokończenie jest planowane w ciągu trzeciego kwartału
2009 roku.Tlenek propylenu (TP) jest jednym z podstawowych surowców do produkcji polioli.
Na razie trwały w 2008 roku prace nad budową zapowiadanego czwartego ciągu produkcyjnego
polioli standardowych, który ma zwiększyć zdolności produkcyjne z 70.000 do 100.000 ton rocznie.
Jednak pod wpływem zaczynającego się w czwartym kwartale globalnego kryzysu finansowego
i gospodarczego, dokończenie instalacji zostało odłożone w czasie. Priorytetem jest obecnie
wykorzystanie istniejących trzech linii produkcyjnych. Zakłada się, że do uruchomienia czwartej
pozostaje sześć miesięcy budowy. W związku z tym, czwarty ciąg produkcyjny wytwórni polioli
mógłby ruszyć już w 2010 roku, jeśli sytuacja na rynku się poprawi.
38
Rozlewanie płynu do mycia szkła w Kosmet Rokita w Brzegu Dolnym
Próby archiwalne PCC Chemax w Południowej Karolinie (USA)
Ruszyła nowa wytwórnia siarczanowanych
Druga wytwórnia etoksylatów w budowie
Nowa wytwórnia siarczanowanych o mocy 30.000 ton
W lipcu 2008 roku została uruchomiona nowa wytwórnia anionowych środków powierzchniowo
czynnych, tzw. wytwórnia „Siarczanowane 2” o mocy 30.000 ton rocznie. Dzięki tej inwestycji
zdolności produkcyjne w zakresie anionowych środków powierzchniowo czynnych wzrosły czterokrotnie z 10.000 ton do obecnie 40.000 ton rocznie. Aktualnie na obu instalacjach rozlewanych jest
łącznie 130 ton wytwarzanych tutaj surfaktantów dziennie.
Nowa instalacja etoksylacji w Płocku ruszy w 2010 roku
Firma PCC Exol S.A. założona w 2008 roku buduje obecnie drugą wytwórnię etoksylatów. PCC Exol
ma swoją siedzibę w Brzegu Dolnym, wytwórnia natomiast zlokalizowana jest w Płocku – w strategicznej bliskości koncernu petrochemicznego PKN Orlen SA. Według założeń, wytwórnia ta zostanie
uruchomiona już w 2010 roku i początkowo osiągnie roczne zdolności produkcyjne na poziomie
20.000 ton niejonowych środków powierzchniowo czynnych, tzw. etoksylatów. Istniejąca na terenie
zakładów PCC Rokita instalacja etoksylacji posiada roczne zdolności produkcyjne na poziomie
25.000 ton. Po uruchomieniu nowej instalacji w Płocku, zdolności produkcyjne w zakresie
niejonowych środków powierzchniowo czynnych zwiększą się więc do 45.000 ton rocznie.
Łączna zdolność produkcyjna wszystkich czterech wytwórni osiągnie w 2010 roku 85.000 ton.
PCC Rokita już dziś jest jedynym producentem surfaktantów w Polsce. Dzięki rozbudowie zdolności
produkcyjnych grupa chemiczna dalej rozbudowuje swoje znaczenie jako znaczącego europejskiego
producenta surfaktantów do wytwarzania środków czystości i kosmetyków.
39
Nowe odstojniki wody technologicznej dla Kompleksu Chemii Fosforu w PCC Rokita
Nowa wytwórnia MCAA osiągnie pełną moc w 2012 roku
PCC Rokita jest już w posiadaniu najbardziej zaawansowanej technologii na budowę nowatorskiej
wytwórni kwasu monochlorooctowego (MCAA). Proces technologiczny – bezpośrednie chlorowanie
kwasu octowego – gwarantuje bardzo wysoki standard jakościowy. Ten ambitny projekt realizowany
jest przez PCC Rokita SA z siedzibą w Brzegu Dolnym, marketingiem zajmie się spółka MCAA SE
wchodząca w skład Grupy PCC. Osiągnięcie pełnej mocy wytwórni, wynoszącej 42.000 ton kwasu
monochlorooctowego rocznie, planowane jest na 2012 rok. Trzy czwarte produkcji przeznaczone
będzie na eksport.
Ponadto nowa wytwórnia MCAA przyczyni się do lepszego zbilansowania zużycia chloru przez zakład
chemiczny PCC Rokita.
Elektroliza: Proekologiczna instalacja elektrolizy membranowej
zostanie oddana do użytku w 2009 roku
W 2008 roku trwały prace nad kolejną kluczową inwestycją – budową nowoczesnej instalacji elektrolizy
membranowej. Uruchomienie tej instalacji, która zastąpi istniejącą instalację elektrolizy rtęciowej, jest
przewidywane na czwarty kwartał 2009 roku. Dodatkowa jednostka oparta na nowoczesnej technologii membranowej nie zwiększy całkowitych zdolności produkcyjnych wynoszących 120.000 ton chloru
rocznie, bo jednocześnie część starej instalacji zostanie wyłączona z eksploatacji. Zmniejszy się natomiast w sposób znaczący oddziaływanie na środowisko. Po pierwsze energochłonność zmaleje o prawie
20 proc., a po drugie znacznie zredukowane zostanie emisja ścieków zawierających rtęć.
40
Standardy unijne i ochrona środowiska
Pion Chemii PCC pomyślnie zakończył wstępną rejestrację w systemie REACH
Spółki PCC dotknięte nową europejską dyrektywą w zakresie chemikaliów REACH (angielski skrót
dla Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) do końca 2008 roku
pomyślnie zakończyły wstępną rejestrację substancji podlegających tej dyrektywie, dotyczącej
rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów. Wstępna
rejestracja obejmowała ok. 300 substancji, w tym ok. 150 w PCC Rokita SA. Do listopada 2010
roku większość substancji zostanie zgłoszona do pełnej rejestracji.
Ponadto, w 2008 r. w PCC Rokita zrealizowano kolejne ulepszenia w zakresie ochrony środowiska.
Projektem priorytetowym była tutaj modernizacja gospodarki wodno-ściekowej, w tym, przede wszystkim bardziej efektywne podczyszczanie ścieków bezpośrednio na instalacjach produkcyjnych. Na
instalacji do produkcji uniepalniaczy wykonano przepięcie wód pochłodniczych do ogólnozakładowego
układu wody chłodniczej. Trwały prace nad systemami retencji ścieków w wybranych wytwórniach.
Równocześnie zwiększono efektywność pracy centralnej oczyszczalni ścieków. W roku 2008 wycofano
ponadto z użytkowania wszystkie urządzenia zawierające polichlorowane bifenyle (PCB), dzięki czemu
w PCC Rokita zakończono przed terminem program kontrolowanego usuwania PCB.
PCC Rokita SA jest certyfikowana zgodnie z poniższymi normami i uczestniczy
w następujących programach:
IPPC – Integrated Pollution Prevention and Control – zintegrowane pozwolenie
od 2007 roku
Dyrektywa IPPC Unii Europejskiej w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom
i ich kontroli ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony środowiska w zakładach przemysłowych. W związku z tym wdrożono obowiązek uzyskiwania pozwoleń na eksploatację instalacji
mających istotny spływ na środowisko dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej.
EN ISO 14001 (Europejska Norma Zarządzania Środowiskowego) – certyfikat od 2001 roku
EN ISO 9001 (Europejska Norma Zarządzania Jakością) – certyfikat od 2000 roku
Responsible Care® (Odpowiedzialność i Troska) – członek od 1999 roku
Globalna inicjatywa przemysłu chemicznego w zakresie ochrony środowiska, bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia. Postępy poczynione w trzech wyżej wymienionych obszarach podlegają publikacji. W 53 krajach Izby Przemysłu Chemicznego prowadzą krajowe programy RC. Najnowszym
celem jest przyjęcie dobrowolnych zobowiązań, przewyższających normy wynikające z przepisów,
w tym w zakresie zaangażowania na rzecz zrównoważonego rozwoju, przyjmowania odpowiedzialności za produkt, zapewnienia wyższego stopnia bezpieczeństwa dla zakładów i sąsiadujących
obszarów, udoskonalenia ochrony zdrowia w miejscu pracy i poprawy ochrony środowiska.
41
/ Inwestycje w sektorze energii
Budowa własnych mocy wytwórczych energii elektrycznej przyczyni się do redukcji łącznych emisji CO2 o 160.000 ton do 2012 roku.
PCC zmienia się z firmy czysto handlowej w zintegrowaną spółkę
energetyczną – PCC rozwija własne moce wytwórcze
Biorąc pod uwagę stale rosnącą przejrzystość rynku oraz wynikającą z tego presję na marże, PCC
początkując od 2007 roku systematycznie zredukowała swoją działalność w transgranicznym handlu
energią w Europie Środkowo-Wschodniej. Wychodząc poza ramy działalności stricte handlowej, grupa
dziś skupia się na rozwoju własnych mocy wytwórczych, stając się zintegrowanym przedsiębiorstwem
energetycznym, które w przyszłości będzie pokrywać cały łańcuch tworzenia wartości obejmujące
segmenty działalności wytwarzanie, handel i dystrybucja.
Znajomość rynku energii i uprawnień do emisji zdobyta w 17 krajach Europy, w oparciu o istniejące
struktury PCC i ekspansję wybranych z nich, jest teraz wykorzystywana w celu opracowania analiz
rynku i identyfikacji potencjalnych projektów inwestycyjnych w celu ich lokalnej realizacji. Strategiczne
kierunki działania pochodzą w istocie z centrali Grupy w Duisburgu i koncentrują się w pierwszym
etapie na trzech głównych elementach:
1. Opracowanie projektów do wykorzystania odnawialnych zasobów energii, szczególnie
w Europie Południowo-Wschodniej.
2. Optymalizacja zaopatrzenia w energię zakładów chemicznych i innych spółek wchodzących
w skład Grupy w Polsce i Rumunii.
3. Optymalizacja zaopatrzenia w energię nienależących do Grupy zakładów przemysłowych
w Europie Zachodniej.
42
Mała elektrownia wodna Mujada: ujęcie wody typu tyrolskiego
Rozruch technologiczny turbiny
1. Opracowanie projektów do wykorzystania odnawialnych zasobów
energii, szczególnie w Europie Południowo-Wschodniej
Europa Wschodnia i Południowo-Wschodnia to regiony, które charakteryzują się ponadprzeciętnym
zapotrzebowaniem na zdolności wytwórcze. Ceny energii tam w ubiegłych latach gwałtownie wzrosły.
Poza tym istnieją ciekawe systemy preferencyjne wspierające budowę przyjaznych dla środowiska instalacji energetycznych, tzw. projekty ochrony klimatu. W dziedzinie „Energia Odnawialna” PCC, wspólnie
z Niemieckim Bankiem Rozwoju DEG (Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft mbH)
stawia na inwestycje w wykorzystanie energii wodnej i wiatrowej.
Obecnie PCC rozwija swoją działalność przede wszystkim w Bośni i Hercegowinie, Bułgarii i Republice
Macedonii i nabyła już liczne koncesje na budowę małych elektrowni wodnych, albo w wyniku
akwizycji udziałów – jak to miało miejsce w Bośni i Hercegowinie oraz w Bułgarii – albo w wyniku
wygranych międzynarodowych przetargów, jak w Republice Macedonii. Każdy z tych krajów
zobowiązał się w zakresie swojej polityki energetycznej do istotnego zwiększenia liczby elektrowni
wytwarzających energię ze źródeł odnawialnych i wspiera ten proces przede wszystkim poprzez
długoterminowe zabezpieczenie uwarunkowań, pozwalających na ekonomiczną eksploatację takich
instalacji.
Wykorzystanie energii wodnej jako odnawialnego źródła energii jest przy tym często opłacalne nawet
bez dofinansowania. W tym sensie inwestycje w tej dziedzinie są zgodne ze strategią PCC, która
zakłada realizację projektów możliwie na maksymalnie rynkowych warunkach, a nie w otoczeniach
silnie uzależnionych od dofinansowania.
43
31 października 2007:
23 listopada 2007:
29 stycznia 2008:
16 kwietnia 2008:
15 lipca 2008:
wycinka drzew – rozpoczęcie
budowy małej elektrowni wodnej w Bośni i Hercegowinie
dostawa rur, wykonanie
wykopu pod rurociąg
wylewanie płyty fundamentowej generatorowni / turbinowni
murowanie ścian na parterze
dostawa urządzeń
elektrycznych
Pierwsza elektrownia wodna PCC została przyłączona do sieci w Bośni i Hercegowinie na początku
2009 roku. Po 16 miesiącach budowy „Mujada“ – pierwszy projekt ochrony klimatu PCC – rozpoczęła
komercyjną działalność na początku lutego 2009 roku. Instalacja dysponująca mocą elektryczną
1,2 MW przyczyni się do redukcji emisji CO2 o 7.200 ton rocznie.
Obecnie 17 kolejnych proekologicznych projektów PCC w zakresie energii wodnej w Europie Południowo-Wschodniej znajduje się w różnych etapach opracowania. Cały ten portfel elektrowni ma zostać
zrealizowany do 2011/2012 roku, przyczyniając się w wymienionych wyżej krajach do redukcji emisji
CO2 o łącznie 120 tys. ton rocznie.
W pierwszym etapie planuje się budowę elektrowni wodnych o łącznej mocy ok. 45 MW. Projekty te
przyczynią się do zwiększania zainstalowanej mocy elektrycznej w odpowiednich krajach, a co za tym
idzie do zmniejszenia deficytów w zaopatrzeniu w prąd. Jednocześnie wzrośnie udział energii ze źródeł
odnawialnych.
PROJEKTY BUDOWY MAŁYCH ELEKTROWNI WODNYCH PCC W EUROPIE POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ
(stan: czerwiec 2009)
Potkozika
Poljanice 1 und 2
Mujada
(elektrownia czynna)
Eliseina
Markova
Patiska Vlaska
Sopot
Rebarkovo
Bułgaria
Kriva
Kazani
Spoluka
Gradecka
Galicka
Republika Macedonii
Jablanica
Gradesnica
Bela
Brajcinska
Semnica
44
22 lipca 2008:
8 sierpnia 2008:
23 września 2008:
16 grudnia 2008:
30 kwietnia 2009:
wykończenie elewacji
budowa ujęcia wodnego
(typu tyrolskiego)
montaż generatora i turbiny
zakończony
zakończenie budowy ujęcia wodnego
uroczyste otwarcie: ambasador
Niemiec Joachim Schmidt (2 z lewej)
i Waldemar Preussner (z lewej).
2. Optymalizacja zaopatrzenia w energię zakładów chemicznych
i innych spółek wchodzących w skład Grupy w Polsce i Rumunii
Kolejnym filarem pionu wytwórczego PCC jest zaopatrzenie zakładów chemicznych i innych spółek
wchodzących w skład Grupy w Polsce i Rumunii w energię elektryczną i parę. Przykładem może być
oddana do użytku pod koniec 2008 roku elektrownia kogeneracyjna spalająca węgiel i biomasę
w zakładach chemicznych PCC Rokita w Brzegu Dolnym.
W ciągu zaledwie dziesięciu miesięcy PCC Rokita wybudowała na terenie zakładu nową elektrociepłownię EC-3. Kamień węgielny pod instalację wmurowano w połowie grudnia 2007 roku, a już
w październiku 2008 roku została ona przyłączona do sieci elektroenergetycznej. Pełną moc osiągnęła
w listopadzie 2008 roku. Dysponując 14 MWe mocy elektrycznej i 80 MWt mocy cieplnej, elektrociepłownia przyczyni się do redukcji emisji CO2 o ok. 40.000 ton rocznie. EC-3 dostarcza zarówno
energię elektryczną jak i parę technologiczną na potrzeby wytwórni PCC Rokita SA. Poza tym
elektrociepłownia zapewnia zaopatrzenie 14.000 mieszkańców pobliskiego miasta Brzeg Dolny
w ciepłą wodę.
EC-3 przyczynia się do istotnego zmniejszenia emisji pyłów, dwutlenku siarki i związków azotu.
W perspektywie nowa instalacja ma zastąpić najstarszą elektrociepłownię EC-1, wyłączenie której jest
przewidywane na koniec marca 2010 roku. Współspalanie biomasy z węglem i utylizacja odpadów
produkcyjnych dodatkowo polepszają bilans środowiskowy projektu. W odróżnieniu od starszych
elektrowni, EC-1 i EC-2, turbina zainstalowana EC-3 pracuje w trybie ciągłym, wytwarzając znacznie
więcej kogeneracyjnej energii elektrycznej.
45
Po oddaniu do użytku w październiku 2008 r. elektrociepłowni EC-3 roczna emisja CO2 zostanie zredukowana o 40.000 ton w skali roku.
Budowa tej nowoczesnej elektrociepłownej została dofinansowana ze środków Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
(NFOŚiGW). Środki zostały przyznane spółce ze względu na zastosowanie najlepszej dostępnej technologii, spełniającej wymogi dyrektyw BAT w zakresie ochrony środowiska przez podmioty wpływające
na środowisko (BAT – skrót od ang.: Best Available Techniques; pol.: Najlepsze Dostępne Techniki).
Ponadto elektrociepłownia EC-2 prowadzona przez PCC Rokita bierze od początku 2008 roku udział
w europejskim programie badawczym, w tzw. DEBCO – pokazowym projekcie współspalania biomasy
na szeroką skalę (DEBCO – z ang. DEmonstration of large scale Biomass CO-Firing and supply chain
integration). W tym projekcie uczestniczy 17 przedsiębiorstw i organizacji z całej Europy, w tym dwie
z Polski – obok PCC Rokita, która reprezentuje sektor przemysłowy, również Politechnika Wrocławska
jako jednostka naukowa i współorganizator konsorcjum. Program będzie trwał 48 – miesięcy, a udział
w programie związany jest z otrzymaniem dofinansowania unijnego.
PCC wykorzysta doświadczenie zdobyte w trakcie budowy elektrowni EC-3 także w opracowaniu
projektów elektrowni przemysłowych we współpracy z partnerami w innych krajach UE. Kompetencje
w zakresie handlu uzyskane przez Grupę PCC przez wiele lat posłużą w tym związku do optymalizacji
zakupu paliw, sprzedaży energii i portfeli CO2 tych projektów.
46
Nowa elektrociepłownia EC-3 jest elektrownią kogeneracyjną, spalającą węgiel i biomasę i korzystającą z najnowocześniejszych rozwiązań technicznych.
3. Optymalizacja zaopatrzenia w energię nienależących do Grupy
zakładów przemysłowych w Europie Zachodniej
Oprócz wykorzystania energii wodnej i wiatrowej, PCC zajmie się opracowaniem wysokosprawnych
elektrowni kogeneracyjnych opalanych gazem. Zgodnie z założeniami, instalacje te zostaną wybudowane wspólnie z partnerem przemysłowym, który ma zapotrzebowanie na parę technologiczną.
Sprawność energetyczna wyniesie co najmniej 80 proc. w skali roku. W ten sposób możliwe jest
uzyskanie znaczących korzyści pod kątem emisji CO2, w porównaniu z oddzielnym wytwarzaniem
energii i ciepła, na które od 2013 trzeba będzie nabywać certyfikaty. PCC postrzega tę niszę jako
rozsądne uzupełnienie portfela mocy wytwórczych, który jest jednoznacznie ukierunkowane na
zrównoważone i racjonalne wykorzystanie źródeł energii.
W ramach projektu pilotażowego, PCC od początku 2008 roku opracowuje, wspólnie z partnerem
przemysłowym, elektrownię kogeneracyjną w północnych Niemczech o mocy ok. 30 MW energii
elektrycznej i maksymalnie 65 ton pary na godzinę. Szczegółowy projekt koncepcyjny instalacji jest już
gotowy, obecnie trwają przygotowania do złożenia wniosku o wydanie pozwolenia przez odpowiedni
urząd, oraz prace nad koncepcją finansowania projektu – co jest wyzwaniem biorąc pod uwagę obecny
kryzys gospodarczy. Decyzja inwestycyjna powinna zapaść do końca 2009 roku.
W dłuższym okresie czasu PCC zamierza osiągnąć czołową pozycję na rynku, dysponując istotnym
portfelem mocy wytwórczych w poszczególnych segmentach, lub efektywnie ugruntować swoją
pozycję na rynkach niszowych.
47
/ Inwestycje w sektorze Intermodal
PCC Intermodal działa głównie w dziedzinie transportu intermodalnego towarów w kontenerach, tzn. w transporcie wykorzystującym więcej niż jeden
środek transportu – kolejowy, drogowy lub morski.
Szanse na wzrost w transporcie intermodalnym –
debiut giełdowy PCC Intermodal planowany na koniec 2009 roku
Od czasu rozpoczęcia działalności w 2005 roku polska spółka PCC Intermodal S.A. wykazuje olbrzymi
wzrost. Spółka uruchamia w tej chwili – z tendencją wzrostową – ok. 30 połączeń kolejowych
tygodniowo, obsługiwanych regularnymi, zwartymi pociągami kontenerowymi. Transport intermodalny
towarów w kontenerach zakłada wykorzystanie więcej niż jednego środka transportu – np. odwozy
bezpośrednio do klientów wykonywane są lokalnie transportem drogowym. Sieć połączeń została
w 2008 roku poszerzona – obecnie PCC Intermodal oferuje połączenia między terminalami śródlądowymi w Sławkowie, Brzegu Dolnym oraz Krzewiu k. Kutna a portami morskimi w Gdańsku, Gdyni,
Hamburgu, Bremerhaven i Rotterdamie.
SIEĆ POŁĄCZEŃ W TRANSPORCIE INTERMODALNYM PCC INTERMODAL S.A.
Gdynia BCT*/GCT*
Gdańsk DCT*
Bremerhaven
Hamburg
Polska
Rotterdam
Holandia
Frankfurt n/O
Niemcy
Krzewie/Kutno
Brzeg Dolny
Sławków
* BCT (Baltic Container Terminal Gdynia), GCT (Gdynia Container Terminal), DCT (Deepwater Container Terminal Gdańsk)
48
PCC Intermodal oferuje obecnie połączenia pomiędzy śródlądowymi terminalami w Polsce z portami morskimi w Gdańsku, Gdyni, Hamburgu,
Bremerhaven i Rotterdamie.
W 2008 roku spółka przewiozła 47.600 kontenerów odpowiadających wolumenowi 81.200 TEU
(Twenty Foot Equivalent Unit, jednostka określająca pojemność kontenerów). Dynamika wzrostu
przekroczyła tym samym 200 proc., względnie 250 proc. w stosunku do poprzedniego roku, w którym
spółka przewiozła 15.300 kontenerów, względnie 22.400 TEU.
Ambitny program inwestycyjny na najbliższe lata przewiduje budowę i uruchomienie do końca 2012
roku co najmniej pięciu nowoczesnych intermodalnych terminali przeładunkowych na terenie całej
Polski. Terminale powstaną w najważniejszych regionach gospodarczych Polski przy przecięciu
głównych szlaków komunikacyjnych w centralnej Polsce (Kutno), na Górnym i Dolnym Śląsku
(Sosnowiec i Wrocław), w Wielkopolsce (Poznań) oraz w zasięgu portów morskich w Gdańsku i Gdyni
(Tczew). Tutaj planowana jest budowa centrum przeładunkowo-logistycznego, które ma znacznie
odciążyć trójmiejskie drogi i terminale morskie od transportu kontenerów samochodami ciężarowymi.
PCC Intermodal rozpocznie prace przy budowie pierwszego z zaplanowanych pięciu terminali jeszcze
w 2009 roku.
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami PCC planuje wprowadzenie do obrotu publicznego pierwszej
swojej spółki – firmy PCC Intermodal S.A. – na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie.
Debiut zaplanowany jest na koniec 2009 roku. W drodze emisji nowych akcji inwestorom zostanie
zaoferowanych 10 proc. walorów spółki. Prospekt emisyjny złożony na potrzeby debiutu giełdowego
został zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) w połowie lutego 2009 roku. Elektroniczna wersja prospektu emisyjnego dostępna jest od kwietnia 2009 roku na stronie internetowej
spółki: www.pccintermodal.pl.
49
/ „Rozpocząłem pracę w PCC Rokita zaraz po studiach, i do dziś lubię tę pracę. Pomimo mojego długoletniego doświadczenia
w zakresie elektrochemii, w codziennej pracy zdarzają się ciągle nowe sytuacje, których rozwiązywanie jest dla mnie wyzwaniem – jako kierownik produkcji na wydziale elektrolizy jestem odpowiedzialny za bezawaryjną eksploatację instalacji.”
Jerzy Lis (39 lat): Ukończył Chemię Fizyczną ze specjalizacją Elektrochemia na Uniwersytecie Wrocławskim. Dołączył do PCC Rokita w 1995 roku
jako Mistrz Produkcji, później technolog i kierownik projektu, od 2007 roku Kierownik Produkcji na wydziale elektrolizy.
Jerzy Lis przed nowym budynkiem wydziału elektrolizy membranowej na terenie zakładów PCC Rokita
52
PCC Rokita jest jedynym producentem surfaktantów w Polsce. Produkcja odbywa się m.in. w nowej wytwórni „Siarczanowane 2”.
Zespół około 100 spółek wchodzących do Grupy PCC tworzył
w 2008 roku silny kompleks. Wspieraliśmy wykorzystanie
efektów synergii, bez ograniczania biznesowej swobody
poszczególnych spółek. Dywersyfikacja działalności
w zbliżonych kompetencyjnie, ale niezależnych od siebie
rynkach i branżach przyczyniała się ponadto do zmniejszenia ryzyka prowadzonej działalności.
53
/ Pion Chemii
stan 31 grudnia 2008 roku – najważniejsze spółki
W Pionie Chemii Grupa PCC zatrudniała w roku obrotowym 2008 średnio 1.828 pracowników. Łączne
skonsolidowane przychody ze sprzedaży tego Pionu wyniosły 479,8 mln €.
Spółki produkcyjne
PCC ROKITA SA Brzeg Dolny (Polska)
Wkład w przychody 2008
97,67%
249,2 mln €
Zatrudnienie 2008
1.568
Rok założenia lub włączenia
do Grupy PCC
Włączenie do Grupy PCC w 2002 roku, pakiet kontrolny od 2003 roku
Działalność
Produkcja chemiczna polioli, chloru (związków chloru, ługów), środków powierzchni
owo czynnych, fosforopochodnych i naftalenopochodnych, produkcja chemii
gospodarczej
Spółki zależne
- Energetyka-Rokita Sp. z o.o., operator zakładowej elektrowni, połączona ze spółką
macierzystą PCC Rokita na początku 2009 roku
- Rokita Agro S.A., producent środków ochrony roślin
- Kosmet Rokita Sp. z o.o., producent środków czystości
- Tensis Sp. z o.o., producent formulacji chemicznych
- Ekologistyka Sp. z o.o., zakładowe przedsiębiorstwo wywozu i utylizacji odpadów
- LabMatic Sp. z o.o., usługodawca w zakresie utrzymania instalacji technicznych
- Apakor-Rokita Sp. z o.o., zakładowy producent urządzeń dla remontów, prac
antykorozyjnych itd.
- ChemiPark Technologiczny Sp. z o.o., park technologiczny dysponujący
laboratoriami badawczymi
Warto wiedzieć
PCC Rokita jest jednym z największych zakładów chemicznych Polski i największym na
Dolnym Śląsku. W dziedzinie polioli, surfaktantów i monochlorobenzenu (MCB) PCC
Rokita jest jedynym producentem w Polsce.
PCC SYNTEZA S.A. Kędzierzyn-Koźle (Polska)
38,1 mln €
Zatrudnienie 2008
115
do Grupy PCC
Włączenie do Grupy PCC w 1998 roku
Działalność
Główne produkty tej spółki to bisfenol A, fenole alkaliczne (nonylofenol,
dodecylofenol) oraz PETROTEX®
PCC CHEMAX, Inc. Piedmont, Greenville County, Południowa Karolina (USA)
100 %
13,1 mln €
Zatrudnienie 2008
31
do Grupy PCC
Działalność
Opracowanie i dystrybucja specjalistycznych chemikaliów powierzchniowo
czynnych (surfaktantów)
Warto wiedzieć
PCC Chemax jest pierwszą akwizycją PCC w krajach zamorskich.
S.C. EURO -URETHANE S.R.L. Râmnicu Vâlcea (Rumunia)
54
100 %
2,2 mln €
Zatrudnienie 2008
10
do Grupy PCC
Działalność
Marketing i sprzedaż TDI i polioli, zaplanowana budowa wytwórni TDI
58,72%
Spółki handlowe
PETRO CARBO CHEM GmbH Duisburg (Niemcy) – w skrócie: PCC GmbH
100 %
157,0 mln €
Zatrudnienie 2008
48
do Grupy PCC
Założona w 1993 roku
Działalność
- Handel paliwami stałymi, w tym przede wszystkim miałem koksowym, koksem
opałowym i antracytem drobnoziarnistym
- Handel surowcami chemicznymi, przede wszystkim koksowniczymi produktami
ubocznymi, np. smołą surowym, benzenem surowym oraz kwasem adypinowym,
fenolem, toluenem, polimerami silikonowymi i bisfenolem A.
Spółki zależne
- Petro Carbo Chem, Dnipropetrovsk, Ukraina
- ZAO Novobalt Terminal, Kaliningrad, Rosja
- ZAO Petro Carbo Chem, Moskwa, Rosja
Warto wiedzieć
- Spółka założycielska Grupy PCC, z której w 1998 roku została wydzielona dzisiejsza
PCC SE
- od 1997 roku przedstawiciel Grupy w Pekinie, Chiny
- Dnia 30 czerwca 2008 roku spółka transportowa PCC Cargo GmbH z siedzibą
w Schwedt/Oder została połączona z PCC GmbH, która kontynuuje działalność
transportową spółki.
- PCC GmbH sprzedała w wyniku umowy zawartej w dniu 8 września 2008 roku
posiadane 100 proc. udziałów w PCC Mukachevo prowadzącą instalację przeładunkową w Ukrainie na rzecz firmy Majstell Services Limited z siedzibą w Floriana, Malta.
- Działalność gospodarcza spółki siostrzanej Petro Carbo Chem Oy z siedzibą
w Helsinkach (Finlandia) w imporcie i międzynarodowym handlu chemikaliami
przemysłowymi i surowcami węglopochodnymi została w 2009 roku przeniesiona
na Petro Carbo Chem GmbH.
PCC MORAVA - CHEM s.r.o. Český Těšín (Republika Czeska)
100 %
41,2 mln €
Zatrudnienie 2008
24
do Grupy PCC
Działalność
Spółka specjalizuje się w handlu surowcami chemicznymi, węglem i koksem oraz
surowcami i wyrobami odlewniczymi, oferta obejmuje ponadto przewozy kolejowe
i transport intermodalny
Spółki zależne
- PCC Energie Kft, Miskolc, Węgrzy
- PCC Rail Morava s.r.o., Český Těšín, Republika Czeska
C&C COKE AND COAL PRODUCTS GmbH Duisburg (Niemcy)
60 %
27,5 mln €
Zatrudnienie 2008
3
do Grupy PCC
Działalność
Dystrybucja polskiego koksu, przede wszystkim koksu opałowego polskiej
proweniencji w Niemczech i Europie Zachodniej
Warto wiedzieć
C&C GmbH jest spółką joint-venture PCC SE ze spółką Polski Koks S.A., największym
polskim eksporterem koksu. PCC SE ma 60 proc. udziałów, Polski Koks S.A. 40 proc.
55
/ Pion Energii
Elektrociepłownia EC-3, oddana do użytku na terenie zakładów PCC Rokita w Brzegu Dolnym w październiku 2008 roku.
W Pionie Energii Grupa PCC zatrudniała w roku obrotowym 2008 średnio 223 pracowników. Łączne
skonsolidowane przychody ze sprzedaży tego Pionu wyniosły 177,0 mln €.
PCC ENERGIE GmbH Duisburg (Niemcy)
159,5 mln €
Zatrudnienie 2008
81
do Grupy PCC
Działalność
Dostawy energii elektrycznej i gazu dla dużych i średnich zakładów przemysłowych
w całych Niemczech, obsługa urządzeń elektroenergetycznych i układów pomiarowych
Spółka zależna
PCC Technik GmbH, Duisburg
ZAKŁAD ENERGETYKI - BLACHOWNIA Sp. z o.o. Kędzierzyn-Koźle (Polska)
84,46 %
10,6 Mio. €
Zatrudnienie 2008
131
do Grupy PCC
Działalność
Firma zajmuje się obrotem i dystrybucją energii elektrycznej, ciepła i gazu
koksowniczego oraz wytwarzaniem i dystrybucją powietrza sprężonego, wody
przemysłowej, wody demineralizowanej i sanitarnej. Inne znaczące obszary
działalności to oczyszczanie ścieków, utylizacja odpadów i usługi telekomunikacyjne.
PCC ENERGY TRADING GmbH Duisburg (Niemcy)
56
100 %
100 %
40,4 mln €
Zatrudnienie 2008
3
do Grupy PCC
Działalność
Handel energią elektryczną (wcześniej pion handlu energią Petro Carbo Chem GmbH,
wydzielony w styczniu 2008 roku)
Mała elektrownia wodna Mujada to pierwszy zrealizowany z obecnych 18 projektów PCC w zakresie energii wodnej w Europie
Południowo-Wschodniej.
PCC DEG RENEWABLES GmbH Duisburg (Niemcy)
60 %
-
Zatrudnienie 2008
1
do Grupy PCC
Spółki zależne
- NOVI ENERGII OOD, Sofia, Bułgaria
- PCC HYDRO DOOEL Skopje, Skopje, Republika Macedonii
- PCC Izvorsko EOOD, Sofia, Bułgaria
Działalność
Spółka holdingowa w dziedzinie wykorzystania odnawialnych źródeł energii (nabycie,
finansowanie, trzymanie i zarządzanie udziałami i/lub przedsiębiorstwami)
Warto wiedzieć
Spółka joint-venture PCC SE z DEG (Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft mbH) należącą do banku KfW, z 60 proc. udziałem PCC SE i 40 proc.
udziałem DEG.
GRID BH d.o.o. Sarajewo (Bośnia i Hercegowina)
60 %
-
Zatrudnienie 2008
3
do Grupy PCC
Geschäftstätigkeit
Spółka celowa, rozpoczęła eksploatację operacyjną małej elektrowni wodnej Mujada
w Bośni i Hercegowinie w lutym 2009 roku.
Warto wiedzieć
Pod koniec 2008 roku PCC SE sprzedała swoje udziały w GRID BH d.o.o. spółce
PCC DEG Renewables GmbH.
57
/ Pion Logistyki
W Pionie Logistyki Grupa PCC zatrudniała w roku obrotowym 2008 średnio 3.996 pracowników.
Łączne skonsolidowane przychody ze sprzedaży tego Pionu wyniosły 255,1 mln. €.
PCC RAIL S.A. Jaworzno (Polska)
97,65%
255,8 mln €
Zatrudnienie 2008
3.838
do Grupy PCC
Działalność
PCC Rail jest spółką kierowniczą segmentu „PCC Logistyka” – wraz z zespołem kilkunastu spółek zależnych PCC Rail działa na rynku kolejowych przewozów towarowych
i pasażerskich. PCC Rail dysponuje własnymi terminalami przeładunkowymi. Własny
tabor Grupy obejmuje w tej chwili prawie 400 lokomotyw i około 7.700 tys. wagonów
i cystern.
Spółki zależne i inne spółki
wchodzące w skład Grupy
- PCC Rail Rybnik S.A., Rybnik (Polska) – przewozy kolejowe
- PCC Rail Coaltran Sp. z o.o., Warszawa (Polska) – obsługa infrastruktury kolejowej,
przewozy kolejowe
- PCC Cargo S.A., Sławków (Polska) – przewozy/załadunki, przeładunek towarów
i transport drogowy
- PCC Spedkol Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle (Polska) – przewozy / załadunki, obsługa
infrastruktury kolejowej
- Arriva PCC Sp. z o.o., Warszawa (Polska) – kolejowe przewozy pasażerskie
- PCC Port Szczecin Sp. z o.o., Szczecin (Polska) – terminal przeładunkowy (port
morski), zarządzanie ładunkami
- PCC Kolchem Sp. z o.o., Brzeg Dolny (Polska) – przewozy kolejowe/obsługa
infrastruktury kolejowej
- PCC Tabor Sp. z o.o., Jaworzno (Polska) – utrzymanie i naprawy taboru
- PCC Lok-Wag S.A., Jaworzno (Polska) – zarządzanie taborem
- PI-T INTECHKOP Sp. z o.o., Katowice (Polska) – techniczna obsługa maszyn
- PCC SLK Sp. z o.o., Jaworzno (Polska) – zarządzanie infrastrukturą kolejową
Warto wiedzieć
PCC Rail wraz z zespołem swoich spółek jest największym prywatnym przewoźnikiem
kolejowym w Polsce, kontrolującym ok. 8 proc. rynku.
PCC INTERMODAL S.A. Gdynia (Polska)
95,58%
18,2 mln €
Zatrudnienie 2008
78
do Grupy PCC
Działalność
- Intermodalny transport kontenerów: W 2008 roku obrotowym przewieziono ok.
47.600 kontenerów (wobec 15.300 w ubiegłym roku). PCC Intermodal obsługuje
w Polsce 100 do 120 regularnych składów całopociągowych miesięcznie.
- Realizacja dostaw typu door-to-door
- Usługi w zakresie przeładunku i magazynowania
- Spedycja morska towarów
Warto wiedzieć
58
Zaplanowane na 2008 rok wejście PCC Intermodal na giełdę zostało odłożone na 2009
rok z powodu zaczynającego się kryzysu gospodarczego i finansowego. Prospekt emisyjny został zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) w lutym 2009
roku. Elektroniczna wersja dostępna jest od kwietnia 2009 roku na stronie internetowej spółki, www.pccintermodal.pl.
PCC AUTOCHEM Sp. z o.o. Brzeg Dolny (Polska)
99,04%
6,4 mln €
Zatrudnienie 2008
80
do Grupy PCC
Działalność
Transport drogowy i spedycja. Tabor obejmuje 50 własnych autocystern. Firma jest
wyspecjalizowana w transporcie substancji niebezpiecznych, w tym szczególnie
chemikaliów płynnych. Ma do dyspozycji nowoczesną myjnię dla autocystern
i kontenerów.
EURO-LINE GmbH Duisburg (Niemcy)
50 %
1,9 mln €
Zatrudnienie 2008
1
do Grupy PCC
Działalność
Organizacja kolejowych przewozów koksu i antracytu przede wszystkim wewnątrz
Rosji oraz sąsiadujących wschodnioeuropejskich krajów
Warto wiedzieć
Euro-Linie GmbH została założona jako spółka joint-venture PCC z rosyjskim partnerem. Posiadane dotychczas 50 proc. udziałów PCC SE zostało w sierpniu 2008 roku po
cenie księgowej sprzedane głównemu klientowi, spółce Petro Carbo Chem GmbH.
Pion Pozostałe stan 31 grudnia 2008 roku – najważniejsze spółki
W Pionie „Pozostałe” Grupa PCC zatrudniała w roku obrotowym 2008 średnio 90 pracowników.
Łączne skonsolidowane przychody ze sprzedaży tego Pionu wyniosły 1,2 mln. €.
PCC CAPITAL GmbH Duisburg (Niemcy)
100 %
1,8 mln €
Zatrudnienie 2008
3
do Grupy PCC
Działalność
Usługi finansowe dla spółek Grupy PCC i klientów zewnętrznych. Oferta sięga od
kompleksowych usług w zakresie factoringu do finansowania procesów zaopatrzenia.
Udział mniejszościowy
Drefakt GmbH, Dresden, Niemcy
PCT S.A. Brzeg Dolny (Polska)
100 %
2,7 mln €
Zatrudnienie 2008
36
do Grupy PCC
Działalność
usługi teleinformatyczne
59
/„Czuję zadowolenie, gdy przy realizacji dużych projektów zostaje zrobiony kolejny krok do przodu. Szeroki wachlarz
zadań logistycznych – od przewozów samochodowych przez przewozy kolejowe po transport morski – stanowi dla mnie
ciągłe i ciekawe wyzwanie.“
Kamila Raczkowska (32 lata): ukończyła Geografię Społeczno-Ekonomiczną na Uniwersytecie Wrocławskim. Handlowiec, podyplomowe
studia „Zarządzanie w logistyce“, od 2007 Główny Logistyk PCC Rokita SA.
Kamila Raczkowska na tle cysterny PCC Spedkol w Brzegu Dolnym
62
Nowa baza magazynowa tlenku propylenu PCC Rokita – trzy zbiorniki o pojemności 160 metrów sześciennych każdy
Struktura Grupy składa się od 1 stycznia 2008 roku z trzech
Pionów: Chemii, Energii i Logistyki. Spółki produkcyjne
i handlowe wchodzące w skład Pionu Chemii były głównym
źródłem przychodów, uzyskując łączne przychody ze
sprzedaży na poziomie 480 mln €. W wyniku akwizycji,
przychody ze sprzedaży Pionu Logistyki wzrosły do
255 mln €. Przychody Pionu Energii wyniosły 177 mln €.
63
/ Podstawowe rodzaje działalności Grupy
Z początkiem 2008 roku struktura pionów naszej Grupy została na nowo określona i składa się obecnie
z obszarów:
Chemia
Energia
Logistyka
Pozostałe
We wszystkich pionach łącznie wypracowaliśmy w roku obrotowym 2008 przychody ze sprzedaży
w wysokości 913 mln €. Oznacza to spadek o 3,3 proc. w stosunku do przychodów w wysokości
944 mln € osiągniętych w poprzednim roku. Wysokość skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży
nie spełniła więc naszych oczekiwań na rok obrotowy 2008 (plan na 2008 r. > 1 mld €). Spowodowane
zostało to z jednej strony dramatycznym załamaniem cen surowców w wyniku zaczynającego się
w czwartym kwartale globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego. Drugą składową przyczyniająca się do tego trendu był znaczny spadek kursu złotego wobec euro. Rok obrotowy 2008 był dla
po poszczególnych pionów Grupy kolejnym okresem bardzo zróżnicowanego przebiegu działalności.
Chemia
W Pionie tym działają od 1 stycznia 2008 roku oprócz spółek produkcyjnych:
Rokita S.A., Brzeg Dolny (udział PCC SE 97,67 proc.)
Synteza S.A., Kędzierzyn-Koźle
Węglopochodne Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
PCC Chemax, Inc., Piedmont
S.C. Euro-Urethane S.R.L., Râmnicu Vâlcea (udział PCC SE 58,72 proc.)
także spółki zajmujące się handlem surowcami:
Petro Carbo Chem GmbH, Duisburg
PCC Morava-Chem s.r.o., Český Těšín
Petro Carbo Chem S.A., Gliwice
Petro Carbo Chem Oy, Helsinki
C & C Coke and Coal Products GmbH, Duisburg (udział PCC SE 60 proc.)
64
Osiągając skonsolidowane przychody ze sprzedaży w wysokości 480 mln € (rok poprzedni: 666 mln €),
Pion Chemii stanowił główne źródło przychodów Grupy PCC. Zysk operacyjny przed odsetkami, opodatkowaniem, umorzeniem i amortyzacją (EBITDA) ukształtował się na poziomie prawie +12,0 mln €,
a więc na poziomie niższym niż w poprzednim roku, kiedy wskaźnik ten osiągnął +13,2 mln €. Wynika
to przede wszystkim z wyceny na dzień bilansowy instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu
przed przyszłym ryzykiem walutowym. Pomijając te efekty walutowe, wynik operacyjny Pionu Chemii
wyniósł +20,0 mln € i tym samym leżał znacznie powyżej wyniku z poprzedniego roku.
Po stronie produkcyjnej na taki stan istotnie wpłynęła spółka PCC Rokita SA z siedzibą w Brzegu
Dolnym. Ta spółka zależna zajmuje wiodącą pozycję na środkowoeuropejskim, a częściowo nawet
ogólnoeuropejskim rynku w segmentach produktów takich jak poliole, surfaktanty i fosforopochodne
(uniepalniacze, plastyfikatory). Sytuacja działu polioli była w 2008 roku ponownie niełatwa: w dalszym
ciągu największa część portfelu produktów PCC Rokita SA składa się z polioli standardowych narażonych na ostrą konkurencję cenową. Dlatego kontynuowano w 2008 roku intensywne prace celem
rozszerzenia portfela o poliole do produkcji pianek twardych o większej wartości dodanej. Jednakże
w wyniku globalnego spowolnienia gospodarczego zapoczątkowanego jesienią 2008 roku konieczne
okazało się przesunięcie w czasie niektórych niezbędnych w tym zakresie inwestycji oraz innych projektów. Z powodzeniem zrealizowana została inwestycja pozwalająca na przejście z elektrolitycznego
wytwarzania chloru w PCC Rokita SA na ekologiczną technologię membranową, która pozwoli na
realizację istotnych oszczędności energii. W grudniu 2008 roku PCC Rokita S.A. zrezygnowała
z produkcji środków ochrony roślin: w 100 proc. zależna spółka Rokita-Agro S.A. została sprzedana
izraelskiemu konkurentowi. Był to kolejny krok na drodze realizacji strategii koncentracji na
podstawowej działalności.
Spółka PCC Synteza S.A. z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu, która oprócz bisfenolu-A produkuje m.in.
nonylfenol, zamknęła rok obrotowy 2008 kolejną stratą, głównie z powodu ponadprzeciętnego wzrostu cen surowców w pierwszej połowie 2008 roku oraz rozwoju kursu PLN-EUR.
Nasza trzecia spółka produkcyjna w Polsce, PCC Węglopochodne Sp. z o.o., z siedzibą w KędzierzynieKoźlu, która pierwotnie zakończyła produkcję pod koniec 2007 roku na podstawie układu zawartego
z naszym długoletnim partnerem, uruchomiła na prośbę tego partnera w pierwszym kwartale 2008
roku ponownie produkcję, by zrekompensować wstrzymanie produkcji w innym zakładzie tego partnera. Układ zawarty w 2007 roku pozostał w mocy, ale w wyniku tych wydarzeń PCC Węglopochodne
Sp. z o.o. nieoczekiwanie wypracowała w 2008 roku dodatni wkład do wyniku finansowego Grupy.
W międzyczasie doszło do ostatecznego zamknięcia instalacji.
Dodatni wkład w wynik finansowy Grupy wniosła również działająca w dziedzinie formulacji substancji
powierzchniowo czynnych firma PCC Chemax, Inc. z siedzibą w Piedmont, choć wynik ten ukształtował
się na poziomie niższym od naszych oczekiwań ze względu na przedłużające się osłabienie koniunktury
w USA.
65
Dzięki akwizycji udziałów w rumuńskiej spółce S.C. Euro-Urethane S.R.L. z siedzibą w Râmnicu Vâlcea
oraz nabyciu strategicznego pakietu mniejszościowego spółki S.C. Oltchim S.A., która również działa
w produkcji polioli, dokonaliśmy kolejnych kroków w ramach realizowanej od 2007 roku strategii
dywersyfikacji w segmentach wymagających zbliżonych kompetencji. Dynamika przyszłego rozwoju
tych projektów została jednak na razie przyhamowana wskutek rozpoczynającego się w 2008 roku
globalnego spowolnienia gospodarczego, i w dużym stopniu zależy od czasu trwania i intensywności
sytuacji kryzysowej.
Planowana inwestycja S.C. Euro-Urethane S.R.L. w instalację do produkcji TDI (diizocyjanianotoluen) nie
mogła ruszyć 2008 roku. Dlatego 2008 okazał się rokiem przejściowym, w którym spółka zależna ta
skupiała się na – prowadzonej na małą skałę – działalności w ramach współpracy rozpoczętej z S.C.
Oltchim S.A. w handlu poliolami. W wyniku tego spółka niestety zamknęła rok obrotowy ze stratą.
Przyszła współpraca obu spółek w produkcji TDI pozostaje jednak aktualna.
Obydwie największe spółki handlowe wchodzące w skład Pionu Chemii, Petro Carbo Chem GmbH,
Duisburg oraz PCC Morava-Chem s.r.o., Český Těšín, zamknęły 2008 rok zyskiem. Spółki zyskały przy
tym na wysokim poziomie cen oraz na niedoborze surowców. Ponadto na wynik Petro Carbo Chem
GmbH pozytywnie wpłynęła transakcja sprzedaży terminali przeładunkowych na Ukrainie. Pozostałe
spółki segmentu handlu surowcami miały stosunkowo niewielkie znaczenie dla wyniku finansowego
Grupy. W wyniku reorganizacji naszej struktury Pionów i związanych z tym działań restrukturyzacyjnych
doprowadziliśmy w międzyczasie albo do fuzji tych małych spółek (Petro Carbo Chem S.A. Gliwice
z PCC Synteza S.A.), albo do ich likwidacji (PCC Energy S.A. Chorzów). Pozostała działalność tych
spółek w handlu surowcami została przeniesiona na Petro Carbo Chem GmbH z siedzibą w Duisburgu.
Dotyczy to również działalności Petro Carbo Chem Oy, która od 1 stycznia 2009 roku funkcjonuje jako
wewnętrzne centrum zysku Petro Carbo Chem GmbH Duisburg dla krajów skandynawskich.
Energia
Pion ten obejmuje spółki zależne działające w zakresie dostaw energii i budowy elektrowni:
PCC Energie GmbH, Duisburg
Z.E. Blachownia Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle (udział PCC SE 84,46 proc.)
PCC DEG Renewables GmbH, Duisburg (udział PCC SE 60 proc.)
Grid BH d.o.o., Sarajewo (udział PCC SE 60 proc.)
oraz spółkę działającą głównie w obrocie energią, certyfikatami i węglem energetycznym:
PCC Energy Trading GmbH, Duisburg
66
Udziały w spółce Energetyka-Rokita, która jest operatorem zakładowej elektrowni w Brzegu Dolnym
i również wchodzi w skład Pionu Energii, zostały pod koniec roku sprzedane przez PCC SE na rzecz
PCC Rokita SA. Nowa elektrociepłownia tej spółki zależnej, budowa której została wsparta ze środków
Unii Europejskiej, została przyłączona do polskiej sieci elektroenergetycznej w październiku 2008 roku.
Korzysta ona z węgla i biomasy i posiada 14 MW mocy elektrycznej oraz 80 MW mocy cieplnej. Nowa
instalacja pozwala na redukcję rocznej emisji CO2 o 40 tys. ton.
Wszystkie spółki Pionu Energii wypracowały w 2008 roku łączne skonsolidowane przychody ze sprzedaży w wysokości 177 mln € (rok wcześniej: 184 mln €). Zgodnie z oczekiwaniami Pion ponownie
zamknął rok ujemnym EBITDA na poziomie –2,8 mln €.
Istotny udział w stracie miała spółka PCC Energie GmbH, Duisburg. Z jednej strony utworzona przez tę
spółkę na dzień 31 grudnia 2007 roku rezerwa na pokrycie potencjalnych strat nie wystarczyła na pełne
pokrycie straty faktycznie poniesionej w 2008 roku, ponieważ zabezpieczenia cen zakupu gazu związanych z cenami ropy nie dokonano na czas. Z drugiej strony osiągnięcie w dziedzinie dostaw energii
marży wystarczającej do pokrycia kosztów stałych spółki zależnej znów okazało się niemożliwe. Stratę
tę częściowo zrekompensował dodatni wynik spółki Z.E. Blachownia Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle,
działającej również w dziedzinie dostaw energii.
Działalność pozostałych spółek zależnych należących do Pionu znalazła się w roku obrotowym 2008
jeszcze w fazie początkowej. Jedynie bośniacka spółka zależna Grid BH d.o.o., Sarajewo, przyłączyła
pod koniec 2008 roku do sieci swoją pierwszą małą elektrownię wodną. Na pozostałe trzy lokalizacje
w Bośni w dalszym ciągu brakuje niektórych pozwoleń. Negocjacje na temat umów koncesyjnych dla
jedenastu lokalizacji zdobytych w ramach przetargu w Macedonii już w 2007 roku również nie zostały
pomyślnie zakończone w roku 2008. Realizacja tych projektów budowy elektrowni odbywa się pod
kierownictwem spółki PCC DEG Renewables GmbH z siedzibą w Duisburgu, która została założona
wspólnie z DEG (Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft mbH), spółką należącą do banku
KfW. Spółka ta zintensyfikowała poza tym w 2008 roku swoją działalność w Bułgarii. Nabycie spółki
Novi Energii OOD z siedzibą w Sofii oraz założenie spółki PCC Izvorsko EOOD z siedzibą w Sofii służą
realizacji kolejnych projektów z zakresu ochrony klimatu w tym interesującym dla PCC rejonie. Po
pokonaniu wszelkich formalnych i prawnych przeszkód oczekujemy tu w 2009 roku rozpoczęcia
pierwszych inwestycji. Znaczących wkładów do zysku z tych działań należy spodziewać się natomiast
dopiero w perspektywie długoterminowej.
67
Logistyka
Działalność gospodarcza Pionu koncentruje się na przewozach kolejowych i transporcie intermodalnym.
Obejmuje on spółki:
PCC Rail S.A., Jaworzno (udział PCC SE 97,65 proc.)
PCC Rail Rybnik S.A., Rybnik (udział PCC SE 90,11 proc.)
PCC Intermodal S.A., Gdynia (udział PCC SE 95,57 proc.)
Euro-Line GmbH, Duisburg (udział PCC SE 50 proc.)
oraz działającą w transporcie drogowym spółkę
PCC Autochem Sp. z o.o., Brzeg Dolny (udział PCC SE 99,04 proc.)
Skonsolidowane przychody Pionu wyniosły 255 mln €, znacznie przekraczając poziom 92 mln €
osiągnięty w poprzednim roku. Wynika to głównie z pierwszej konsolidacji wyników spółki
PCC Rail Rybnik S.A., na którą przypada 108 mln € przychodów Pionu. To ostatnie dotyczy również
zysku operacyjnego Pionu przed odsetkami, opodatkowaniem, umorzeniem i amortyzacją (EBITDA)
w wysokości +25,2 mln € (rok ubiegły: +14,2 mln €).
Dominującymi, bo wypracowującymi największą część przychodów i zysku podmiotami Pionu
Logistyki są podgrupy PCC Rail S.A. z siedzibą w Jaworznie i PCC Rail Rybnik S.A. z siedzibą
w Rybniku. PCC Rail S.A. uzyskała na początku 2008 roku, poprzez zwiększenie udziałów
w szczecińskiej spółce portowej Drobnica, pakiet kontrolny tej spółki. Od marca 2008 działa ona
pod nazwą PCC Port Szczecin S.A. z siedzibą w Szczecinie. Grupa PCC Rail zapewniła sobie tym samym
dostęp do rynku przewozów związanych ze stale rosnącym handlem zagranicznym Polski. Spółka
portowa będzie w najbliższych dwóch latach inwestować ok. 20 mln PLN w infrastrukturę w samym
porcie, we własne kontenery oraz w żurawie, by przygotować się na spodziewane w przyszłości
natężenie wymiany handlowej.
Od 1 stycznia 2008 roku PCC Rail S.A. we współpracy z PCC SE zapewniła sobie pakiet kontrolny
PCC Rail Rybnik S.A. (dawniej PTKiGK Rybnik S.A.), a ponadto znaczący pakiet mniejszościowy spółki
PTK Holding S.A. Zabrze, wzmacniając swoją pozycję na polskim rynku przewozów kolejowych. Dzięki
tym akwizycjom grupa spółek „PCC Logistyka“ stała się w 2008 roku największym prywatnym
przewoźnikiem kolejowym Polski z 8-procentowym udziałem w rynku.
68
Liczba kontenerów przewożonych przez PCC Intermodal wzrosła w 2008 roku do ok. 47.600.
Poprzez spółkę zależną PCC Intermodal S.A. z siedzibą w Gdyni (wcześniej PCC Rail Containers S.A.
z siedzibą w Jaworznie) Grupa zintensyfikowała ponadto swoją działalność na dynamicznie rozwijającym się polskim rynku przewozów kontenerowych, która została wzmocniona nowymi połączeniami, w tym zagranicznymi. W celu bardziej precyzyjnego określenia modelu biznesowego, wiosną
2008 roku dokonano zmiany nazwy. Ponadto spółka ukończyła w 2008 roku pomyślnie budowę
własnego terminalu w Kutnie. W wyniku początkowych strat spowodowanych niewystarczającym
stopniem wykorzystania pociągów na nowo uruchomionych relacjach, spółka zależna ta zakończyła
2008 rok obrotowy stratą. Planowany debiut giełdowy został przesunięty na 2009 rok ze względu na
sytuację na światowych rynkach kapitałowych. Prospekt emisyjny został już zatwierdzony przez Komisję
Nadzoru Finansowego i został opublikowany w celach informacyjnych na stronie internetowej spółki.
Dwie pozostałe spółki zależne wchodzące w skład Pionu, Euroline GmbH z Duisburga (przewozy
kolejowe) i PCC Autochem Sp. z o.o. z Brzegu Dolnego (przewozy samochodowe), miały stosunkowo niewielkie znaczenie, przy czym wkład Euro-Line w wynik Pionu był dodatni, zaś wkład
PCC Autochem Sp.z o.o. ujemny ze względu na drastyczny spadek kursu złotego wobec euro.
69
Polska spółka transportowa PCC Autochem dysponuje flotą złożoną z ok. 50 cystern drogowych.
Pozostałe
Oprócz trzech podstawowych segmentów działalności, nasza Grupa działa w dziedzinie factoringu
(PCC Capital GmbH, Duisburg) oraz w branży teleinformatycznej (PCT S.A., Brzeg Dolny). Te spółki
zależne wniosły w 2008 roku obrotowym również dodatni wkład w wynik finansowy Grupy.
PRZYCHODY PIONÓW PCC PRZED I PO ZMIANIE STRUKTURY PIONÓW
skonsolidowane, w mln. €
943,9*
874,4*
Logistyka
Produkcja chemiczna
684,3*
47,9
174,0
803,8*
56,9
218,3
88,9
92,3
913,0
1,2
255,0
Logistyka
247,9
176,9
528,3
537,6
479,8
Chemia
Handel
70
Energia
575,0
461,6
2004
możliwe różnice wynikające z zaokrąglenia
* Pion „Pozostałe” niewykazany oddzielnie
Pozostałe
276,5
2005
2006
2007
2008
/ Wyniki działalności i sytuacja finansowa
Grupa PCC zamknęła rok obrotowy 2008 łącznym operacyjnym wynikiem przed odsetkami,
opodatkowaniem, umorzeniem i amortyzacją (EBITDA) w wysokości 28,7 mln €, o ok. 9,6 mln €
(–25,2 proc.) poniżej wyniku poprzedniego roku w wysokości 38,4 mln €. Wynika to w pierwszej
kolejności z efektu kursów walutowych w działalności operacyjnej oraz z wyceny na dzień bilansowy
instrumentów finansowych zabezpieczających przed przyszłym ryzykiem walutowym. Łączny efekt
netto zysków i strat z tytułu różnic kursowych w EBITDA wyniósł –12,8 mln €. Dodatkowe obciążenie
wyniku stanowił ponadprzeciętny wzrost cen surowców w pierwszym półroczu 2008 roku, który można
było tylko z opóźnieniem przerzucić na klientów.
Spadek zanotowaliśmy na poziomie wyniku przed opodatkowaniem (EBT). Po zysku w wysokości
8,2 mln € w 2007 roku, odnotowaliśmy w 2008 roku ujemny wynik przed opodatkowaniem
w wysokości –27,7 mln €. Taka sytuacja spowodowana została głównie następującymi czynnikami:
wzrostem do 29,4 mln € (poprzedni rok: 17,7 mln €) odpisów amortyzacyjnych w wyniku wysokich
inwestycji oraz większymi kosztami finansowania realizowanych inwestycji w środki trwałe oraz
nabyciem udziałów w kwocie 23,0 mln € (poprzedni rok: 16,7 mln €). Ponadto w związku z bardzo
silną deprecjacją złotego w ostatnim kwartale 2008, na koniec roku konieczne było ujęcie w bilansie
niebagatelnych odpisów aktualizujących z tytułu obowiązkowych zgodnie z prawem handlowym wycen
pochodnych instrumentów finansowych i zobowiązań w walutach obcych. Dotyczy to w pierwszej
kolejności dwóch polskich podgrup PCC Rokita SA i PCC Rail S.A., z łączną kwotą ok. 20 mln €.
Połowa tej sumy zawarta jest w wyniku operacyjnym i wyjaśniona powyżej. Drugą połowę ujęto
w pozostałym wyniku finansowym.
W skonsolidowanym bilansie zanotowaliśmy wskutek niewielkiego spadku przychodów ze sprzedaży
zmniejszenie należności z tytułu dostaw i usług z niemal 110 mln € do 98 mln €. Zobowiązania
z tytułu dostaw i usług wzrosły natomiast w wyniku włączenia PCC Rail Rybnik S.A. do konsolidacji
z niecałych 88 mln € do 100 mln €. Jeszcze wyraźniejszy wzrost zanotowaliśmy w przypadku
zobowiązań z tytułu kredytów bankowych. W wyniku kontynuowanych w 2008 roku inwestycji
i akwizycji wzrosły one o prawie 55 mln €, z 87,4 mln € do 142 mln €. Zobowiązania z tytułu obligacji
na okaziciela zmniejszyły się w 2008 roku z 112 mln € do 105 mln €. Stało się tak w wyniku
terminowego wykupu obligacji PCC SE i PCC Rokita w terminie zapadalności. Łączna suma
zobowiązań wzrosła z 406 mln € do 480 mln €. Mocna deprecjacja złotego w ostatnim kwartale
2008 roku wpłynęła na prawie wszystkie pozycje bilansu i rachunku zysków i strat.
71
/ Wyniki działalności i sytuacja finansowa
Po stronie aktywów zanotowaliśmy istotny wzrost wartości rzeczowych aktywów trwałych do
267 mln € (z 203 mln € rok wcześniej). Aktywa finansowe zmniejszyły się w wyniku włączenia
PCC Rail Rybnik do konsolidacji z 53,3 mln € do ok. 38 mln €. Natomiast wartość aktywów obrotowych zmniejszyła się z 230 mln € do niecałych 197 mln €. Fakt ten był spowodowany przede
wszystkim znacznym zmniejszeniem posiadanych środków pieniężnych o 19 mln € (rok wcześniej:
43 mln €).
SKONSOLIDOWANE PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY GRUPY PCC
w mln €
874
913
684
354
267
174
59
1994
72
89
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
/ Prognoza na lata 2009 i 2010
Za rok obrotowy 2009 należy oczekiwać wyraźnie niższych skonsolidowanych przychodów ze
sprzedaży niż w poprzednich latach. Ma to z jednej strony związek z drastycznym spadkiem cen
surowców w wyniku trwającego od 2008 roku globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego,
z drugiej strony – z wyraźnym osłabieniem polskiego złotego wobec euro. Kolejną przyczyną jest
zaplanowana sprzedaż większości działalności logistycznej – PCC Rail S.A. i grupy PCC Rybnik,
w wyniku czego udział Pionu Logistycznego w skonsolidowanych przychodach będzie wyraźnie niższy
niż w poprzednich latach.
Odpowiednia umowa kupna z Deutsche Bahn AG została podpisana już w styczniu 2009 roku,
jednakże na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania rocznego zgody nie udzieliły jeszcze
władze antymonopolowe w Brukseli, co było warunkiem zawieszającym. Po udzieleniu zgody w dniu
12 czerwca 2009 roku, do ostatecznego zamknięcia transakcji dojdzie najprawdopodobniej do końca
lipca 2009 roku.
Dzięki temu 2009 rok będzie najbardziej udanym w dotychczasowej historii Grupy PCC, bo zostanie
zamknięty dodatnim wynikiem na trzycyfrowym poziomie w milionach euro. Część oczekiwanych
wpływów środków pieniężnych z tej transakcji zostanie wykorzystana lub zarezerwowana na spłatę
długów. Poza tym zintensyfikowane zostaną rozpoczęte już projekty w Pionach Chemii i Energii oraz
rozszerzenie działalności w dziedzinie transportu intermodalnego, by zapewnić dalszy wzrost
w działalności podstawowej i istotne wzmocnienie konkurencyjności Grupy PCC. Jednocześnie PCC SE
będzie kontynuowała realizację strategii aktywnego zarządzania portfelem spółek i badać potencjalne
nowe akwizycje w celu dywersyfikacji działalności w segmentach wymagających zbliżonych
kompetencji.
Dynamika wyników spółek Grupy prowadzących działalność operacyjną będzie w 2009 i 2010 roku
w dużym stopniu zależna od – trudnego na razie do przewidzenia – czasu trwania i głębokości obecnego globalnego spowolnienia gospodarczego. Na podstawie wyników pierwszego kwartału 2009
roku oraz najnowszych tendencji w kwietniu i maju 2009 roku kierownictwo Grupy zakłada, że 2009
rok będzie charakteryzował się raczej stagnacją. Za 2010 rok natomiast zakładamy, że wrócimy już do
wzrostu na poziomie operacyjnym. Przyczynią się do tego także pierwsze inwestycje Pionu
Chemicznego, których dokończenie planuje się właśnie na przyszły rok. Dynamika wzrostu na rynku
przewozów kontenerowych w Polsce oraz przekazanie do pełnej eksploatacji pierwszych małych
elektrowni wodnych w Europie Południowo-Wschodniej zgodnie z aktualnymi założeniami będą
dodatkowo wspierać taką pozytywną tendencję.
73
/ Zagrożenia dla przyszłego rozwoju
Oprócz ogólnego koniunkturalnego ryzyka, na które nie mamy wpływu, Grupa PCC w działalności
operacyjnej narażona jest na ryzyko związane z wahaniami cen i nieściągalnością należności. To
ostatnie chcemy w dużej mierze wyeliminować poprzez zawarcie ubezpieczeń kredytów kupieckich.
Narzędziem do minimalizacji ryzyka związanego z wahaniami cen jest zawieranie transakcji na zasadzie
back-to-back, na podstawie określonych formuł cenowych lub/i formy zabezpieczenia cen.
Poza tym zarówno spółki działające operacyjnie jak i spółka holdingowa są narażone na ryzyko zmian
stóp procentowych i kursów walutowych, które można co najmniej częściowo zmniejszać przy pomocy
hedgingu. Ryzyko kursowe i walutowe Grupy ulegnie wyraźnej redukcji po przyjęciu euro jako oficjalnej
waluty w Polsce.
Szczególnie dla spółek Pionu Chemii istnieje ponadto ryzyko rosnących nakładów na ochronę
środowiska ze względu na zaostrzające się w całej Europie przepisy o odpadach, odprowadzaniu
ścieków i o innych aspektach ochrony środowiska. Potencjalne obowiązki inwestycyjne z tym związane
mogą odbić się negatywnie na wynikach Pionu. Dotyczy to również ewentualnych dodatkowych
nakładów, które mogą wyniknąć z wydanej w grudniu 2006 roku dyrektywy REACH (Dyrektywa UE
w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów).
Nakłady te powinny zostać zrekompensowane przez wykorzystanie potencjału dodatkowych
oszczędności.
74
/ Istotne wydarzenia po zamknięciu bilansu
Jak wspomniano wyżej, na początku 2009 roku została podpisana umowa kupna „PCC Logistyka“
przez Deutsche Bahn AG. Rada Nadzorcza DB AG i Federalne Ministerstwo Transportu, Budownictwa
i Rozwoju Miast wydały już stosowną zgodę. Zgodę europejskiego urzędu antymonopolowego
uzyskano w dniu 12 czerwca 2009 roku. W związku z tym, do ostatecznego zamknięcia transakcji
dojdzie najprawdopodobniej w lipcu 2009 roku.
Spółka Energetyka-Rokita S.A. została wiosną 2009 roku połączona z PCC Rokita SA. Fuzja ta przyczyni
się do redukcji kosztów i nakładów administracyjnych. Biorąc pod uwagę fakt, że spółka już wcześnie
była objęta pełną konsolidacją w PCC Rokita, wynikający dla Czytelnika obraz sytuacji majątkowej
i finansowej jak również wyników finansowych podgrupy pozostaje porównywalny.
Transakcja związana z umową sprzedaży spółki Rokita-Agro została w międzyczasie ostatecznie
zamknięta.
Duisburg, 23 czerwca 2009 roku
PCC SE
Ulrike Warnecke
Dr Alfred Pelzer
Dyrektor Zarządzający
Dyrektor Zarządzający
75
/„Od chwili przejęcia zakładów chemicznych Rokita przez PCC SE przed sześciu laty efektywność firmy na poziomie
organizacyjnym i operacyjnym zwiększyła się znacznie. Dziś największą satysfakcję daje mi wdrażanie pomysłów i nowatorskich
rozwiązań, przynoszących znaczące efekty ekonomiczne. Dynamiczność, którą charakteryzuje się podejmowanie strategicznych,
a także bieżących decyzji jest dla mnie niezwykle ważna.“
Jerzy Wacek (55 lat): Ukończył Wydział Inżynerii Chemicznej Politechniki Wrocławskiej i podyplomowe studia w zakresie Bezpieczeństwa Procesów
Przemysłowych na Politechnice Łódzkiej. Rozpoczął pracę w 1979 roku w dzisiejszej PCC Rokita jako Mistrz Produkcji (elektroliza soli), następnie
Starszy Mistrz Produkcji, 1987 Kierownik Wydziału Produkcji w produkcji polieterów, 1998 Główny Technolog Kompleksu Rokopole®, od 2006 roku
Dyrektor ds. Produkcji Kompleksu Rokopole®.
Jerzy Wacek przed uruchomioną w 2006 roku wytwórnią polioli nr 3 w Brzegu Dolnym
05. Skonsolidowane sprawozdanie
finansowe
78
Dział polioli – na zdjęciu linia produkcyjna nr. 3 – stanowił w 2008 roku główne źródło przychodów PCC Rokita, z 36 procentowym udziałem w sprzedaży.
Publikacja raportu rocznego jest istotną składową
przejrzystości w zewnętrznej komunikacji PCC SE.
W szczególności, skonsolidowane sprawozdanie finansowe
wraz z odpowiednimi objaśnieniami daje wszechstronny
obraz sytuacji finansowej Grupy PCC. Wszystkie informacje
finansowe, w tym raporty kwartalne i roczne od 2003 roku,
są dostępne w wersji elektronicznej w Internecie pod
adresem www.pcc-finanzinformationen.de.
79
/ Spis treści
Skonsolidowany rachunek zysków i strat
81
Skonsolidowany bilans
82
Skonsolidowany rachunek
przepływów pieniężnych
84
Sprawozdanie ze zmian w skonsolidowanym
kapitale własnym
85
Zestawienie zmian w skonsolidowanym
majątku trwałym
86
Załącznik do skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
90
Podstawy i metody sporządzania skonsolidowanego
80
90
Objaśnienia do skonsolidowanego rachunku zysków i strat
97
Objaśnienia poszczególnych pozycji bilansu
104
Opinia biegłych rewidentów
114
/ Skonsolidowany rachunek zysków i strat
za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2008 roku
w tys. €
Nr objaśnienia w załączniku
Przychody ze sprzedaży
1.1.-31.12. 2008 1.1.-31.12. 2007
(4)
912.962
943.797
9.226
2.040
Koszt wytworzenia na własne potrzeby jednostki
(5)
2.289
390
Pozostałe przychody operacyjne
(6)
31.438
40.239
Koszt materiałów
(7)
716.561
814.927
Koszty osobowe
(8)
105.030
56.820
(10)
105.617
76.325
Wynik przed odsetkami, opodatkowaniem, umorzeniem i amortyzacją (EBITDA)
28.707
38.394
Amortyzacja
29.472
17.658
pozostałej działalności finansowej (EBIT)
– 765
20.736
Przychody z udziałów
4.323
1.664
Przychody odsetkowe i podobne przychody
4.334
2.778
Zmiana stanu zapasów produktów gotowych i produkcji w toku
Pozostałe koszty operacyjne
(9)
Wynik przed odsetkami, opodatkowaniem i wynikiem
Amortyzacja aktywów finansowych i papierów wartościowych aktywów obrotowych
Koszty odsetkowe i podobne
(12)
Wynik przed opodatkowaniem (EBT)
Podatek dochodowy
(13)
1.785
209
33.813
16.743
– 27.706
8.226
1.681
3.152
Wynik netto
– 29.387
5.074
Wynik netto przypadający Grupie
– 28.706
4.588
– 681
486
Wynik netto przypadający innym akcjonariuszom
81
/ Skonsolidowany bilans
na dzień 31 grudnia 2008 roku
Aktywa w tys. €
Aktywa trwałe
Wartości niematerialne i prawne
Środki trwałe
Aktywa finansowe
Aktywa obrotowe
31.12. 2007
328.922
263.322
23.735
6.467
267.133
203.532
38.053
53.323
196.865
229.575
Zapasy
(14)
45.366
45.748
Należności z tytułu dostaw i usług
(15)
97.608
110.242
Należności od jednostek powiązanych
(16)
3.865
945
Należności od podmiotów stowarzyszonych
(17)
536
1.998
Pozostałe składniki majątku
(18)
25.211
26.717
Papiery wartościowe
Środki pieniężne
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
82
31.12. 2008
783
1.250
23.496
42.675
6.853
2.107
11.293
9.740
543.932
504.744
Pasywa w tys. €
31.12. 2008
31.12. 2007
(20)
29.564
72.496
5.000
5.000
56
56
Kapitał własny
Kapitał zakładowy
Kapitał zapasowy
Skonsolidowany zysk niepodzielony
14.261
44.288
Inne składowe skumulowanego skonsolidowanego kapitału własnego
–1.544
10.207
Udziały mniejszości
11.792
12.945
33.158
25.002
5.466
3.093
Rezerwy na zobowiązania
(21)
Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne zobowiązania
Rezerwy na podatek dochodowy
Rezerwy na podatek odroczony
Pozostałe rezerwy
Zobowiązania
Kapitał mezzanine
(22)
7
306
1.686
600
25.999
21.003
479.566
405.500
66.000
66.000
Zobowiązania z tytułu obligacji na okaziciela
105.275
112.325
Zobowiązania z tytułu kredytów bankowych
141.998
87.448
Otrzymane zaliczki na zamówienia
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
Zobowiązania wobec jednostek powiązanych
Zobowiązania wobec podmiotów
stowarzyszonych
Pozostałe zobowiązania
Rozliczenia międzyokresowe
Pasywa razem
2.494
1.597
99.695
88.431
1.026
848
741
42
62.337
48.809
1.643
1.746
543.932
504.744
83
/ Skonsolidowany rachunek
przepływów pieniężnych
za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2008 roku
w tys. €
Wynik finansowy
Amortyzacja materialnych i niematerialnych środków trwałych
– 29.387
5.074
29.472
17.658
Amortyzacja aktywów finansowych
1.766
199
Zmiana stanu rezerw
8.156
10.188
Zwiększenie (+), zmniejszenie (–) odpisów aktualizjących
wartość należności i innych aktywów
3.568
Zysk (–), strata (+) z tytułu zbycia sładników majątku trwałego
– 1.013
Pozostałe wpływy (–) koszty (+) niepłatne w okresie
– 2.809
Przepływy środków pieniężnych brutto
Zwiększenie (–) / zmniejszenie (+) stanu zapasów
Zwiększenie (–) / zmniejszenie (+) należności z tytułu dostaw i usług
– 421
– 14.806
0
9.753
17.891
382
– 3.011
9.084
– 6.729
Zwiększenie (–) / zmniejszenie (+) należności od jednostek powiązanych
– 2.920
– 903
Zwiększenie (–) / zmniejszenie (+) pozostałych aktywów
– 2.883
– 4.853
Zwiększenie (+) / zmniejszenie (–) zobowiązań z tytułu dostaw i usług
11.264
7.736
Zwiększenie (+) / zmniejszenie (–) zobowiązań wobec jednostek powiązanych
177
215
15.020
16.154
– 361
499
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
39.517
26.999
Wpływy z tytułu zbycia składników rzeczowego majątku trwałego
5.482
13.618
Wpływy z tytułu zbycia składników aktywów finansowych
9.841
27.498
Wydatki na inwestycje w wartości niematerialne i prawne
– 20.186
– 2.416
Zwiększenie (+) / zmniejszenie (–) pozostałych pasywów
Pozostałe zmiany
Wydatki na inwestycje w rzeczowy majątek trwały
– 83.022
– 91.256
Wydatki na inwestycje w aktywa finansowe
– 30.156
– 44.155
– 473
0
– 118.513
– 96.711
– 1.600
– 3.000
Skutki zmiany zakresu konsolidacji
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Wypłaty na rzecz właścicieli (dywidenda)
Wpływy (+) / Wydatki (–) z tytułu emisji / spłaty kapitału mezzanine
0
– 35
3.409
2.608
Wpływy (+) / Wydatki (–) z tytułu emisji /spłaty obligacji na okaziciela
– 7.049
– 16.530
Wpływy (+) / Wydatki (–) z tytułu zaciągnięcia / spłaty pozostałych
zobowiązań finansowych
54.551
32.636
Wpływy (+) / Wydatki (–) z tytułu emisji / spłaty certyfikatów udziału w zysku
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
Zmiana stanu środków pieniężnych
84
1.1.- 31.12. 2008 1.1.- 31.12. 2007
49.311
15.679
– 29.685
– 54.033
Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
10.506
– 357
Środki pieniężne na początek okresu
42.675
97.065
Środki pieniężne na koniec okresu
23.496
42.675
/ Sprawozdanie ze zmian w skonsolidowanym
kapitale własnym
Skonsolidowany wynik netto
na 31 grudnia 2008
7.599
Certyfikaty udziału
w zysku
– 28.706
Efekty konsolidacyjne
3.409
– 1.600
– 1.600
– 1.600
279
279
– 15.161
56
72.496
3.409
Zmiany z tytułu
przeliczenia walut
5.000
12.945
– 681 – 29.387
3.409
Wypłata dywidendy
właścicielom spółki
59.551
– 28.706
Wpływy kapitału z tytułu emisji
certyfikatów udziału w zysku
Stan na 31.12.2008
2.608
Udziały mniejszości
44.288
Kapitał własny wg
skonsolidowanego bilansu
56
Pozycje korygujące z
przeliczenia walut
5.000
Skonsolidowany zysk
niepodzielony
Stan na 31.12.2007
Kapitał zapasowy
w tys. €
Kapitał podstawowy
Pozostały
skumulowany
kapitał Grupy
Skonsolidowany kapitał własny
za rok obrotowy 2008
14.261
– 7.562
– 471
– 15.161
6.017
17.772
– 193
– 15.161
11.792
29.564
85
/ Zestawienie zmian w skonsolidowanym majątku trwałym
Wg cen nabycia lub kosztów wytworzenia
01. 01. 2008
Zmiany
zakresu konsolidacyjnego
Włączenia
Wyłączenia
Przeksięgowania
Różnice
kursowe
31.12. 2008
w tys. €
Wartości niematerialne i prawne
13.186
4.127
20.186
106
Prawa autorskie i podobne prawa
9.501
1.253
358
106
Wartość firmy
2.957
2.874
Zaliczki wpłacone na poczet wartości
niematerialnych i prawnych
Rzeczowy majątek trwały
Grunty i nieruchomości
Urządzenia techniczne i maszyny
728
34.675
– 808
10.779
19.006
– 34
– 1.813
22.990
822
– 546
– 98
906
366.433
72.456
84.830
12.700
– 48.273
462.747
36.467
7.538
4.155
198
7.917
– 5.264
50.615
170.753
62.368
12.718
7.634
37.079
– 22.824
252.460
Inne urządzenia, wyposażenie
zakładów i innych placówek
91.603
1.523
687
1.277
6.061
– 11.599
86.998
Zaliczki wpłacone i inwestycje w toku
67.609
1.028
67.271
3.591
– 51.057
– 8.585
72.674
Aktywa finansowe
60.509
– 36.897
36.161
15.299
– 2.402
42.072
Udziały w jednostkach powiązanych
8.933
– 44.892
1.428
7.630
Pożyczki udzielone jednostkom powiązanym
1.761
35
144
8.030
1.642
342
120
25.031
288
1.295
5.005
141.177
28.105
Udziały w podmiotach stowarzyszonych
Inne udziały
Pożyczki udzielone podmiotom stowarzyszonym
33.814
8.051
5.784
– 33
473
Papiery wartościowe aktywów trwałych
8.186
12
Inne udzielone pożyczki
1.559
– 34
Zaliczki wpłacone na poczet aktywów finansowych
Aktywa trwałe
86
– 2.719
580
440.128
39.687
48.413
– 692
5.561
1.652
– 28.106
– 758
19.389
– 4.596
– 763
392
–20.716
470
– 38
656
–6
12.220
– 147
5.005
908
1.295
– 53.394
539.494
Amortyzacja
Wartość bilansowa
01. 01. 2008
Zmiany
zakresu konsolidacyjnego
Włączenia
Wyłączenia
6.720
2.975
2.720
93
6.141
928
1.189
93
579
2.047
1.531
Przeksięgowania
Różnice
kursowe
31.12. 2008
31.12. 2007
Korekta
wyceny wg
praw własności
31.12. 2008
– 1.382
10.940
6.467
23.735
20
– 824
7.361
3.362
3.418
– 20
– 558
3.579
2.377
19.411
728
906
162.901
39.377
26.752
7.697
– 25.720
195.614
203.532
267.133
14.627
2.364
1.582
115
–3
– 2.145
16.310
21.840
34.305
102.163
36.995
21.572
6.478
9
– 16.998
137.263
68.590
115.197
45.763
19
3.542
1.103
–6
– 6.522
41.694
45.839
45.304
– 55
347
67.263
72.327
– 794
4.019
53.323
38.053
– 606
1.941
4.058
3.619
512
1.210
1.139
367
33.447
19.022
263
5.479
129
347
55
7.185
– 3.138
1.766
1.000
4.875
– 3.066
1.758
1.000
551
– 39
– 21
367
304
– 41
8
1.089
176.806
21
– 34
39.214
31.238
8.790
473
656
12.192
–1
28
8.185
– 147
908
471
– 27.896
210.572
0
1.295
263.322
328.922
87
/ „Po wejściu Grupy PCC dla nas wszystkich w PCC Chemax powiało świeżością. Dynamiczne otoczenie zorientowane na
klienta stanowi dla mnie ciągłe wyzwanie, by znaleźć optymalne rozwiązania. Na przykład czuję ogromne zadowolenie, gdy udaje
się wytworzyć dokładnie taki surfaktant, który w optymalny sposób spełnia funkcjonalne i ekonomiczne wymagania klienta.“
Denise Cooper (52 lata): Ukończyła biologię na Clemson University w Clemson (Południowa Karolina) w stopniu Bachelora, od 1983 w PCC Chemax,
początkowo jako technolog laboratoryjny, później Menedżer Produktu, dziś wiceprezes zarządu ds. Rozwoju Rynku i Produktu.
Denise Cooper w jednym z laboratoriów PCC Chemax w Piedmont (USA)
/ Załącznik do skonsolidowanego
Podstawy i metody
Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności PCC Societas
Europaea, Duisburg (PCC SE) na dzień 31 grudnia 2008 roku zostały sporządzone zgodnie z wymogami
niemieckiego Kodeksu Handlowego (HGB). Skonsolidowane sprawozdanie finansowe PCC SE składa się
ze skonsolidowanego bilansu, skonsolidowanego rachunku zysków i strat, skonsolidowanego rachunku
przepływów pieniężnych, skonsolidowanego sprawozdania ze zmian w kapitale własnym oraz załącznika
do skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
31 grudnia 2008 roku jest dniem bilansowym, na który sporządzone zostało zarówno skonsolidowane
sprawozdanie finansowe jak i jednostkowe roczne sprawozdanie finansowe PCC SE. Rok obrotowy Grupy
Kapitałowej pokrywa się z rokiem kalendarzowym.
Sprawozdania finansowe spółek załeżnych oraz części Grupy Kapitałowej ujęte w sprawozdaniu
finansowym Grupy również zostały sporządzone na ww. dzień bilansowy.
Sprawozdania PCC SE jak i spółek zależnych objętych konsolidacją są sporządzane według ujednoliconych
metod bilansowania i wyceny. Metody bilansowania i wyceny zastosowane w (poprzednim) roku
obrotowym 2007 pozostały bez zmian.
Niektóre pozycje skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat Grupy zostały
przedstawione w inny sposób dla większej przejrzystości prezentacji. Pozycje te wyjaśniono w załączniku.
Sposób sporządzania skonsolidowanego rachunku zysków i strat zgodnie z metodą kosztów całkowitych
pozostał bez zmian.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w euro. Walutą sprawozdawczą jest euro.
Wszystkie kwoty wyrażono w tysiącach euro (tys. €), chyba że wskazano inaczej. W rzędach przedstawiających dane sumaryczne mogą wystąpić różnice wynikające z zaokrąglenia.
PCC SE jest Spółką Europejską (Societas Europaea) nienotowaną na giełdzie. PCC SE jest podmiotem
dominującym wobec koncernu PCC (Grupy PCC).
(1) Zakres
konsolidacji
Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym PCC SE objęte są wszystkie najważniejsze spółki zależne
Grupy Kapitałowej.
W przypadku spółek zależnych nieprowadzących istotnej działalności gospodarczej, które nawet w ujęciu
sumarycznym mają niewielkie znaczenie dla przedstawienia prawdziwego obrazu sytuacji majątkowej
i finansowej jak też wyników finansowych i przepływów pieniężnych Grupy, odstąpiono od ich konsolidacji w skonsolidowanych sprawozdaniu finansowym. Następujące spółki zależne zostały objęte metodą
konsolidacji pełnej lub proporcjonalnej:
90
udział w
głosach, proc.
Spółki zależne objęte pełną konsolidacją
Kraj
C & C Coke and Coal Products GmbH, Duisburg
Niemcy
60,00
Euro-Line GmbH, Duisburg
Niemcy
50,00
PCC Capital GmbH, Duisburg
Niemcy
100,00
PCC DEG Renewables GmbH, Duisburg
Niemcy
60,00
Niemcy
100,00
Niemcy
100,00
Niemcy
100,00
„Grid BH“ d.o.o., Sarajevo
60,00
PCC Oy, Helsinki
Finlandia
100,00
PCC MORAVA-CHEM s.r.o., Český Těšín
Republika Czeska
100,00
PCC Chemax Inc., Piedmont
USA
100,00
S.C. Euro-Urethane S.R.L., Râmnicu Vâlcea
Rumunia
PCC Energy S.A., Chorzów
Polska
100,00
PCC Rokita SA, Brzeg Dolny
Polska
97,67
58,72
Apakor-Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
95,30
Ekologistyka Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,67
Energetyka-Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,67
Kosmet Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,67
LabMatic Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,21
PCC Synteza S.A., Kędzierzyn-Koźle
Polska
100,00
PCC Węglopochodne Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
Polska
100,00
Rokita-Agro S.A., Brzeg Dolny
Polska
87,81
Tensis Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,67
PCC Autochem Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
99,04
PCT S.A., Brzeg Dolny
Polska
100,00
Zakład Energetyki-Blachownia Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
Polska
84,46
PCC Intermodal S.A., Gdynia (dawna PCC Rail Containers S.A.)
Polska
95,58
PCC RAIL S.A., Jaworzno
Polska
97,65
PCC Rail COALTRAN Sp. z o.o., Warszawa
Polska
97,65
PCC Cargo S.A., Sławków
Polska
97,65
PCC Śląskie Linie Kolejowe Sp. z o.o., Jaworzno
Polska
97,65
PCC Spedkol Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
Polska
97,65
PCC Kolchem Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,65
PCC Tabor Szczakowa Sp. z o.o., Jaworzno
Polska
97,65
P-IT Intechkop Sp. z o.o., Katowice
Polska
63,38
PCC LOK-WAG S.A., Jaworzno
Polska
97,65
PCC Port Szczecin Sp. z o.o., Szczecin
Polska
89,29
Doker-Port Sp. z o.o., Szczecin
Polska
55,81
PCC Rail Rybnik S.A., Rybnik (dawna PTKiGK S.A.)
Polska
90,10
PCC Rail Tabor S.A., Rybnik (dawna PNTK PTK Tabkol S.A.)
Polska
90,10
PTK „INFRASTRUKTURA“ S.A., Rybnik
Polska
90,10
ENERGOPORT Sp. z o.o., Rybnik
Polska
90,10
PUT TRANS PAK Sp. z o.o., Konin
Polska
90,10
ZOS PTK Sp. z o.o., Rybnik
Polska
90,10
91
/ Załącznik do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2008
Poniższe podmioty stowarzyszone zostały uwzględnione wg metody praw własności:
92
udział w
głosach, w proc.
Spółki stowarzyszone
Kraj
Nadwiślański Zakład Transportu Kolejowego „NZTK“ Sp. z o.o., Bieruń
Polska
69,10
Trawipol Sp. z o.o., Gliwice
Polska
53,17
PCC Rail Sea Sp. z o.o., Katowice
Polska
48,83
Nowiny Zabrzańskie Sp. z o.o., Zabrze
Polska
48,10
PTK Holding S.A., Zabrze
Polska
48,10
PTK Zakład Napraw Utrzymania Taboru Sp. z o.o., Pyskowice
Polska
48,10
Śląskie Centrum Logistyki S.A., Gliwice
Polska
11,43
Port Handlowy Świnoujście Sp. z o.o., Świnoujście
Polska
10,46
Port-Inwest Sp. z o.o., Świnoujście
Polska
10,46
Port Operator Sp. z o.o., Świnoujście
Polska
3,66
Kolej Bałtycka S.A., Świnoujście
Polska
2,30
Inwestycyjna Grupa Budowlano-Surowcowa S.A., Katowice
Polska
32,22
Telekomunikacja Kopalń Piasku S.A., Gliwice
Polska
35,28
PUH Włodzimierz S.A., Katowice
Polska
13,69
Górnicze Zakłady Dolomitowe S.A., Siewierz
Polska
10,63
Kopalnia Piasku Kotlarnia S.A., Kotlarnia
Polska
10,63
Wytwórnia Konstrukcji Betonowych S.A., Siemanowice
Polska
2,11
TRANSGAZ S.A., Rybnik
Polska
8,78
Następujące przedsiębiorstwa nie zostały uwzględnione w skonsolidowanym sprawozdaniu rocznym
PCC SE, ponieważ – nawet w ujęciu sumarycznym – mają one niewielkie znaczenie dla przedstawienia
sytuacji majątkowej i finansowej jak też dla wyników finansowych i przepływów pieniężnych.
udział w
głosach, w proc.
Spółki nie objęte konsolidacją
Kraj
„Petro Carbo Chem“, Dnipropetrovsk
Ukraina
PCC Development (Chemia Partners) Sp. z o.o., Warszawa
Polska
100,00
PCC Energia EOOD, Sofia
Bułgaria
100,00
PCC Energie Kft., Miskolc
Węgry
100,00
PCC Energija d.o.o., Beograd
Serbia
100,00
100,00
PCC Energija d.o.o., Ljubljana
Slowenia
100,00
Petro Carbo Chem Energija d.o.o., Zagreb
Chorwacja
100,00
PCC Envolt Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
100,00
PCC Izvorsko EooD, Sofia
Bułgaria
100,00
PCC Ploiesti S.R.L., Ploiesti
Rumunia
100,00
PCC Rail Morava s.r.o., Český Těšín
Republika Czeska
100,00
WBG S.A., Jaworzno
Polska
100,00
PCC Slovakia s.r.o., Košice
Słowacja
100,00
Niemcy
100,00
PCC Utilities S.A., Warszawa
Polska
100,00
WFP Project Development Sp. z o.o., Jaworzno
Polska
100,00
ZAO „NOVOBALT Terminal“, Kaliningrad
Rosja
100,00
ZAO „Petro Carbo Chem“, Moskwa
Rosja
100,00
PCC MCAA SE, Duisburg
Niemcy
100,00
ChemiPark Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,17
GEKON Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,57
PCC Exol S.A., Płock
Polska
97,67
BiznesPark Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,62
LabAnalityka Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
97,47
CWB „Partner“ Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
95,23
Technochem Sp. z o.o., Brzeg Dolny
Polska
83,80
PCC HYDRO DOOEL Skopje, Skopje
Republika Macedonii
60,00
Petromag-Kaliningrad, Kaliningrad
Rosja
50,00
Arriva PCC Sp. z o.o., Warszawa
Polska
48,83
„NOVI ENERGII“ OOD., Sofia
Bułgaria
36,00
Drefakt GmbH, Dresden
Niemcy
25,50
SBB Sp. z o.o., Katowice
Polska
17,30
SGT S.A., Gliwice
Polska
17,15
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A., Katowice
Polska
6,79
Przedsiębiorstwo Kompleksowej Realizacji
Budownictwa „Fabud“ S.A., Siemianowice
Polska
0,73
Szczegółowe zestawienie portfela posiadanych udziałów znajduje się w punkcie (27).
93
Zakres konsolidacji zmienił się w ubiegłym roku obrotowym w następujący sposób:
01.01.2007
Kraj
Zagranica
6
28
Włączenia
2
4
Wyłączenia/Połączenia
0
1
31.12.2007
8
31
Włączenia
0
10
Wyłączenia/Połączenia
Spółki objęte konsolidacją na dzień 31.12.2008
1
4
7
37
Spółki zależne PCC Port Szczecin Sp. z o.o., Szczecin, Polska, PCC Lok-Wag S.A., Jaworzno, Polska,
Doker-Port Sp. z o.o., Szczecin, Polska, PCC Rail Rybnik S.A. (dawna PTKiGK Rybnik S.A.), Rybnik, Polska,
PCC Rail Tabor S.A. (dawna PNTK PTK Tabkol S.A.), Rybnik, Polska, PTK „INFRASTRUKTURA“ S.A.,
Rybnik, Polska, ENERGOPORT Sp. z o.o., Rybnik, Polska, PUT TRANS PAK Sp. z o.o., Konin, Polska i ZOS
PTK Sp. z o.o. zostały na dzień 31 grudnia 2008 roku po raz pierwszy włączone do konsolidacji w sprawozdaniu rocznym Grupy PCC SE. Wszystkie spółki konsolidowano metodą konsolidacji pełnej.
Spółka zależna PCC Cargo GmbH, Duisburg, Niemcy, została ze skutkiem od 1 lipca 2008 roku połączona
z PCC GmbH, Duisburg, Niemcy. Kolejna zmiana w strukturze portfela spółek Grupy to połączenie PCC
S.A. (Gliwice, Polska) z PCC Synteza S.A. (Kędzierzyn-Koźle, Polska) ze skutkiem od 1 stycznia 2008 roku.
Spółki zależne WBG S.A. (Jaworzno, Polska) i PCC Rail Morava s.r.o. (Český Těšín, Republika Czeska)
zostały wyłączone z zakresu konsolidacji ze skutkiem od 1 stycznia 2008 roku. Spółki te nie prowadziły
istotnej działalności gospodarczej.
Zmiany zakresu konsolidacji miały w wyniku włączenia do konsolidacji podgrupy PCC Rail Rybnik S.A.
istotny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Ponadto w wyniku restrukturyzacji dywizji,
do której doszło w dniu 1 stycznia 2008 roku, możliwość porównania wyników Pionów ze skonsolidowanymi sprawozdaniami finansowymi ubiegłych lat jest ograniczona.
(2) Metody
konsolidacji
W rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy PCC uwzględniono wszystkie
najważniejsze krajowe i zagraniczne spółki zależne, na których politykę finansową i operacyjną PCC SE
bezpośrednio lub pośrednio ma decydujący wpływ.
Konsolidacja kapitału następuje w drodze rozrachunku udziału podmiotu dominującego z proporcjonalnym kapitałem własnym spółki zależnej w oparciu o metodę wartości księgowej. Wartość księgowa
udziałów w przedsiębiorstwach objętych konsolidacją podlega rozrachunkowi z kapitałem własnym spółek
zależnych objętych konsolidacją na podstawie ich wartości w momencie włączenia tych spółek zależnych
do skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
94
Dodatnie i ujemne różnice wynikające z rozrachunku podlegają rozrachunkowi z rezerwami, o ile te nie
podlegają rozwiązaniu w rachunku zysków i strat. W kontekście włączenia do konsolidacji PCC Rail Rybnik S.A. uzyskana wartość firmy została zaliczona do aktywów i podlega amortyzacji przez okres 15 lat
poczynając od dnia 1 stycznia 2008 roku.
Wyłączeniu podlegają zarówno przychody i koszty operacji dokonanych pomiędzy spółkami objętych
konsolidacją jak i należności i zobowiązania między nimi. Wyniki pośrednie, o ile są one istotne, podlegają również wyłączeniu.
Sprawozdania PCC SE jak i spółek zależnych objętych konsolidacją są sporządzane według ujednoliconych
metod bilansowania i wyceny.
Udziały w podmiotach stowarzyszonych w bilansie Grupy Kapitałowej zostały wycenione zgodnie z metodą wartości księgowej. Wypracowany wynik roczny został przyporządkowany proporcjonalnie zgodnie
z metodą praw własności. Udziały w PCC Rail Rybnik S.A. wykazane w ubiegłym roku w pozycji „włączenia“ zostały w tym roku przeniesonie do grupy spółek objętych pełną konsolidacją ze względu na
posiadanie pakietu kontrolnego. Udziały w powiązanej spółce Petromag-Oy, Helsinki, zostały w 2008 roku
wyłączone z bilansu.
w tys. €
Udziały wg. praw własności na początku roku
Włączenia/wyłączenia
31.12. 2008
31.12. 2007
28.406
243
– 28.406
28.012
Dywidendy
0
0
Udział w wyniku rocznym
0
151
Udziały wg. praw własności w końcu roku
0
28.406
Składniki majątku i długi spółek zależnych, których walutą transakcyjną nie jest euro, zostały przeliczone
według kursu walut, obowiązującego w dniu bilansowym. Pozycje rachunku zysków i strat przeliczono
według średnioważonego kursu w danym roku. Składniki kapitału własnego spółek zależnych przeliczono
według odpowiedniego historycznego kursu z dnia nabycia. Różnice kursów wynikające z przeliczenia,
księgowane są jako pozycja korygująca z tytułu przeliczeń walutowych w pozycji skumulowanego
pozostałego kapitału własnego względnie w udziałach mniejszości. Kursy walutowe stosowane do
rozliczenia najważniejszych bilansów sporządzonych w walutach obcych kształtowały się w stosunku do
euro następująco:
kurs w dniu bilansowym
kurs walut obcych za 1 €
Korona czeska (CZK)
kurs średni
31.12. 2008
31.12. 2007
2008
2007
26,8750
26,6280
24,9460
27,7660
Złoty polski (PLN)
4,1535
3,5935
3,5121
3,7837
Dolar amerykański (USD)
1,3917
1,4721
1,4708
1,3705
Lej rumuński (RON)
4,0225
3,6077
3,6826
3,3353
Bośniacka marka zamienna (BAM)
1,9558
1,9558
1,9558
1,9558
95
(3) Objaśnienie
metod bilansowania
i wyceny
Wartości niematerialne i składniki majątku trwałego są ujmowane w aktywach wg ceny nabycia lub kosztu
wytworzenia i amortyzowane liniowo, stosownie do przewidywanego okresu użytkowania. Koszty
środków trwałych wytworzonych we własnym zakresie obejmują wszystkie koszty jednostkowe, jak
i wspólne koszty powstałe w związku z procesem wytworzenia. Odsetki od kapitału obcego są w całości
ujęte w kosztach wytworzenia, o ile zaciągnięty kapitał obcy jest wykorzystywany do wytworzenia
składnika majątku trwałego i odsetki przypadają na okres wytworzenia. Niskowartościowe składniki środków trwałych poniżej 150 € podlegają pełnej amortyzacji w roku nabycia, niskowartościowe składniki
środków trwałych w przedziale od 150 € do 1.000 € amortyzowane są jako pozycja zbiorcza w środkach
trwałych przez okres 5 lat.
Udziały w spółkach zależnych, które ze względu na swoje znikome znaczenie nie zostały objęte konsolidacją, jak również pozostałe udziały i udzielone pożyczki, ujmowane są po niższej z dwóch wartości:
kosztu nabycia lub wartości godziwej.
Zapasy wycenia się wg niższej z dwóch wartości: cen nabycia lub kosztów wytworzenia.
Należności i pozostałe składniki majątku są ujmowane w bilansie wg wartości nominalnej i wyceniane
indywidualnie. Dostrzegalne ryzyka nieściągalności zostały uwzględnione poprzez odpowiedne odpisy
aktualizujące. Należności w walutach obcych zostały wycenione w sprawozdaniach finansowych spółek
zależnych wg niższego z dwóch: kursu z dnia powstania należności lub kursu z dnia bilansowego.
Środki na kontach bankowych oraz gotówka w kasie ujmowane są wg wartości nominalnej.
Odroczone podatki ujęte w jednostkowych sprawozdaniach skonsolidowanych spółek zależnych tworzone są wg różnic czasowych pomiędzy wartością księgową składnika majątku lub długu, a podatkową
wartością bilansową, o ile wynika z tego podatkowe obciążenie lub też zwrot podatku w okresach
przyszłych. Poza tym rozpoznawano aktywa i pasywa z tytułu podatku odroczonego, o ile wynikają one
z działań konsolidacyjnych skutkujących zmianą poziomu wyniku finansowego. Nie ujęto natomiast
podatku odroczonego na przeniesione straty podatkowe, których wykorzystanie możliwe jest w okresach
przyszłych.
Wydatki przed zamknięciem bilansu zostały ujęte jako rozliczenia międzyokresowe po stronie aktywów,
o ile zostały one poniesione za określony okres po tym terminie. Rozliczenia międzyokresowe po stronie
pasywów dotyczą przychodów przed dniem bilansowym, o ile chodzi o przychody za określony okres po
tym terminie.
Rezerwy na zobowiązania zostały rozpoznane w wysokości, która zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny jest
potrzebna na pokrycie dostrzegalnego ryzyka oraz niepewnych zobowiązań. Rezerwy na świadczenia
emerytalne i podobne utworzono zgodnie z obliczeniami aktuarialnymi wg wartości gotówkowej,
i w wysokości nabytych uprawnień do uzyskania świadczeń.
96
Wycena zobowiązań została dokonana wg wyższej z dwóch: wartości nominalnej lub kwoty spłaty.
Pochodne instrumenty finansowe stosowane są przez Grupę PCC w celu zabezpieczenia przed ryzykiem
walutowym i odsetkowym oraz zabezpieczenia działalności w zakresie obrotu energią elektryczną.
Bilansowanie pochodnych instrumentów finansowych dokonuje się zawsze wg wartości godziwej.
Objaśnienia poszczególnych pozycji
rachunku zysków i strat
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY UZYSKANE W POSZCZEGÓLNYCH PIONACH
KSZTAŁTOWAŁY SIĘ W 2008 ROKU OBROTOWYM NASTĘPUJĄCO:
w tys. €
31.12. 2007
31.12. 2008
(4) Przychody
ze sprzedaży
666.283
Chemia
479.766
184.201
Energia
176.951
Logistyka
92.273
255.053
Pozostałe
1.040
1.192
943.797
Przychody ze
sprzedaży
912.962
PRZYJMUJĄC NIEZMIENIONĄ WOBEC 2007 ROKU STRUKTURĘ PIONÓW, STRUKTURA
PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY WYGLĄDAŁABY W 2008 ROKU NASTĘPUJĄCO:
w tys. €
Chemia/
Produkcja
31.12. 2007
31.12. 2008
276.487
299.689
575.037
Handel
358.220
Logistyka
92.273
255.053
Przychody ze
sprzedaży
943.797
912.962
97
W geograficznym podziale wg obszarów zbytu, przychody ze sprzedaży kształtowały się następująco:
w tys. €
31.12. 2008
31.12. 2007
Niemcy
295.577
336.090
Polska
395.068
326.354
Inne kraje członkowskie UE
146.637
185.370
Pozostałe kraje Europy
37.414
41.471
USA
15.992
17.783
Azja
17.008
21.941
5.267
14.788
912.962
943.797
Pozostałe regiony
Przychody ze sprzedaży
(5) Koszt wytworzenia świadczeń na
własne potrzeby
jednostki
(6) Pozostałe
przychody operacyjne
Koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki wynika w istocie z aktywowania kosztów
finansowania zewnętrznego, o ile są one bezpośrednio przyporządkowane długoterminowym projektom
inwestycyjnym i odnoszą się do okresu dostosowywania odpowiednich aktywów.
POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE W 2008 R. DZIELĄ SIĘ W SPOSÓB NASTĘPUJĄCY:
w tys. €
40.239
Przychody z tytułu różnic kursowych
8.069
7.376
Przychody z tytułu różnic kursowych
1.937
Przychody z tytułu rozwiązania rezerw
1.602
882
Odszkodowania ubezpieczeniowe
Przychody z tytułu zbycia aktywów
rzeczowych trwałych i finansowych
682
15.483
Przychody z tytułu zbycia aktywów
rzeczowych trwałych i finansowych
Przychody z wynajmu
i podobne przychody
364
Przychody z tytułu rozwiązania rezerw 4.083
Odszkodowania ubezpieczeniowe
31.438
287
Przychody z tytułu rozwiązania odpisów
aktualizujących wartość należności
216
1.265
Przychody z tytułu rozwiązania odpisów
aktualizujących wartość należności
Przychody z tytułu refakturowania
118
9.529
Przychody z tytułu refakturowania
Inne pozostałe przychody operacyjne 16.304
3.480
Inne pozostałe przychody operacyjne
31.12. 2008 31.12. 2007
Pozostałe przychody operacyjne
98
Przychody z wynajmu
i podobne przychody
Przychody ze zbycia rzeczowych aktywów trwałych i aktywów finansowych w poprzednim roku obejmują
wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych w wysokości 14.419 tys. €.
Przychody z tytułu różnic kursowych należy powiązać ze stratami kursowymi i walutowymi w zakresie
pozostałych kosztów operacyjnych, natomiast ze względu na znaczące osłabienie złotego w 2008 roku
niemożliwe okazało się wyrównanie strat odpowiednimi przychodami, co negatywnie wpłynęło na wynik
finansowy.
Przychody z tytułu rozwiązania rezerw obejmują kwotę 2.950 tys. €, która jest częścią utworzonej
w 2007 roku rezerwy na zobowiązania demontażowe (6.000 tys. €). Proces demontażu kontynuowany
jest w 2009 roku.
Pozycja „inne pozostałe przychody operacyjne“ obejmuje m.in. dopłaty samorządów wojewódzkich do
przewozów pasażerskich w konsorcjum PCC Rail S.A. (ok. 3.300 tys. €, wobec 250 tys. € rok wcześniej).
Z drugiej strony wzrosły koszty przewozów pasażerskich, co znajduje odzwierciedlenie w pozycji „inne
pozostałe koszty operacyjne“.
(7) Koszt materiałów
KOSZT MATERIAŁÓW KSZTAŁTOWAŁ SIĘ W ROKU OBROTOWYM 2008 NASTĘPUJĄCO:
w tys. €
814.927
716.561
700.076
Koszt surowców, materiałów
pomocniczych i eksploatacyjnych
oraz zakupu towarów
110.790
96.493
Koszt zakupu usług
18.585
18.358
Koszt transportu i składowania
Koszt surowców, materiałów
pomocniczych i eksploatacyjnych
oraz zakupu towarów
587.186
Koszt zakupu usług
Koszt transportu i składowania
31.12. 2008 31.12. 2007
Koszt materiałów
99
(8) Koszty osobowe
NA KOSZTY OSOBOWE SKŁADAŁY SIĘ W ROKU OBROTOWYM 2008:
w tys. €
105.031
Wynagrodzenia
86.017
46.382
Wynagrodzenia
18.662
8.505
Koszt ubezpieczeń społecznych
352
1.934
Koszt ubezpieczeń emerytalnych
i rentowych
56.821
Koszt ubezpieczeń społecznych
Koszt ubezpieczeń emerytalnych
i rentowych
31.12. 2008 31.12. 2007
Koszty osobowe
Znaczny wzrost kosztów osobowych w porównaniu z poprzednim rokiem wynika z włączenia do pełnej
konsolidacji PCC Rail Rybnik S.A. i jej spółek zależnych. Ilustruje to również poniższa tabela przedstawiająca dynamikę średniego poziomu zatrudnienia w Grupie PCC:
DYNAMIKA ŚREDNIEGO POZIOMU ZATRUDNIENA W GRUPIE PCC:
Pracownicy
umysłowi
Pracownicy
fizyczni
Zatrudnienie
ogółem
100
1.321
1.831
2.446
4.306
3.767
6.137
31.12. 2007
31.12. 2008
Poniższe przedstawienie podziału zatrudnienia na Piony wyraźniej pokazuje wpływ włączenia do konsolidacji PCC Rail Rybnik S.A. i jej spółek zależnych na dynamikę zatrudnienia:
ŚREDNIE ROCZNE ZATRUDNIENIE W GRUPIE PCC W PODZIALE NA PIONY:
31.12. 2007
31.12. 2008
1.848
Chemia
1.828
Energia
196
223
1.654
Logistyka
Pozostałe
3.996
69
90
3.767
Zatrudnienie
ogółem
6.137
Geograficzny podział przeciętnego zatrudnienia wynika z poniższej tabeli:
GEOGRAFICZNY PODZIAŁ PRZECIĘTNEGO ROCZNEGO ZATRUDNIENIA GRUPY PCC:
Niemcy
31.12. 2007
31.12. 2008
138
189
3.557
Polska
5.887
inne kraje
członkowskie
UE
Pozostałe
kraje Europy
USA
42
27
–
3
30
31
Zatrudnienie
ogółem
3.767
6.137
101
(9) Amortyzacja
ODPISY AMORTYZACYJNE W ROKU OBROTOWYM 2008 OBEJMUJĄ:
w tys. €
29.472
Odpisy amortyzacyjne wartości
niematerialnych aktywów trwałych
1.057
Odpisy amortyzacyjne wartości
niematerialnych aktywów trwałych
16.601
Odpisy amortyzacyjne rzeczowych
aktywów trwałych
2.639
17.658
Odpisy amortyzacyjne rzeczowych
aktywów trwałych
26.833
31.12. 2008 31.12. 2007
Amortyzacja ogółem
Ze względu na przeprowadzone w 2007 roku i zakończone w 2008 roku inwestycje, zwiększeniu
w porównaniu z poprzednim rokiem uległy w szczególności odpisy amortyzacyjne rzeczowego majątku
trwałego. Istotny wpływ ma tutaj również efekt włączenia do konsolidacji PCC Rail Rybnik S.A.
(10) Pozostałe
koszty operacyjne
POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE KSZTAŁTOWAŁY SIĘ W ROKU OBROTOWYM 2008 NASTĘPUJĄCO:
w tys. €
105.617
Koszt z tytułu różnic kursowych
20.846
Koszt napraw i utrzymania
15.700
4.304
Koszt z tytułu różnic kursowych
13.505
Koszt napraw i utrzymania
76.325
Pozostałe podatki
9.010
6.616
Pozostałe podatki
Koszt usług prawnych i doradczych
8.378
4.509
Koszt usług prawnych i doradczych
Koszt najmu i podobne
6.676
7.156
Koszt najmu i podobne
Koszt ogólnego zarządu
5.984
4.750
Koszt ogólnego zarządu
Zwiększenie odpisów aktualizujących
wartość należności
5.942
4.885
Zwiększenie odpisów aktualizujących
wartość należności
Koszty podróży służbowych oraz
reprezentacyjne
3.638
2.431
Koszty podróży służbowych oraz
reprezentacyjne
Nakłady ubezpieczeniowe
2.373
1.718
Nakłady ubezpieczeniowe
Koszt sprzedaży i dystrybucji
2.151
2.723
Koszt sprzedaży i dystrybucji
Pozostałe świadczenia na rzecz
pracowników
1.845
1.675
Pozostałe świadczenia na rzecz
pracowników
Utworzenie pozostałych rezerw
1.499
10.811
Utworzenie pozostałych rezerw
Straty z tytułu zbycia środków trwałych
Inne pozostałe koszty operacyjne
676 Straty z tytułu zbycia środków trwałych
216
21.358
10.566
31.12. 2008 31.12. 2007
Pozostałe koszty operacyjne
102
Inne pozostałe koszty operacyjne
Zasadniczo stwierdzić należy, że rozszerzenie zakresu konsolidacji doprowadziło do wzrostu kosztów
operacyjnych.
Koszt z tytułu różnic kursowych wynika z przeliczenia w rachunku zysków i strat zobowiązań w walutach
obcych wg kursu w dniu bilansowym oraz z kosztu z tytułu wyceny instrumentów finansowych
zabezpieczających przed ryzykiem kursowym. Wskaźnik ten zwiększył się w porównaniu z poprzednim
rokiem o 16.542 tys. €. Odzwierciedla to m.in. duży wpływ osłabienia polskiego złotego w ostatnim
kwartale 2008 roku na skonsolidowany wynik finansowy.
Kolejnym czynnikiem przyczyniającym się do wzrostu pozostałych kosztów operacyjnych jest wzrost
nakładów na zewnętrzne usługi doradcze w związku z akwizycjami. Zmiana w pozycji „utworzenie
pozostałych rezerw“ wynika z utworzonych w 2007 roku rezerw na oczekiwane straty z działalności spółki
PCC Energie GmbH w handlu gazem (4.319 tys. €) oraz z zobowiązań demontażowych spółki PCC
Węglopochodne Sp. z o.o. (6.000 tys. €).
Wynik pozostałej działalności finansowej obejmuje następujące pozycje:
w tys. €
Przychody z udziałów w podmiotach stowarzyszonych
Przychody z udziałów mniejszościowych
Przychody z udziałów ogółem
Amortyzacja aktywów finansowych
Amortyzacja papierów wartościowych aktywów obrotowych
Przychody z wynajmu składników aktywów finansowych
Wynik pozostałej działalności finansowej
(11) Wynik pozostałej
działalności finansowej
31.12. 2008
31.12. 2007
3.662
1.518
660
146
4.323
1.664
– 1.766
– 199
– 18
– 10
0
0
2.538
1.455
Pozycja ta dzieli się na odsetki kredytowe, odsetki z tytułu emisji obligacji na okaziciela i kapitału mezzanine oraz pochodne instrumenty finansowe, i przedstawia się następująco:
w tys. €
31.12. 2008
31.12. 2007
8.064
3.879
Odsetki z tytułu emisji obligacji na okaziciela i kapitału mezzanine
14.974
12.864
Pochodne instrumenty finansowe
10.775
0
Koszty odsetkowe i podobne
33.813
16.743
Odsetki kredytowe
(12) Koszty odsetkowe
i podobne
Wzrost kosztu odsetek od kredytów w porównaniu z poprzednim rokiem wynika z dokonanych
w 2008 roku i sfinansowanych kapitałem obcym akwizycji udziałów w spółkach logistycznych grupy
PCC Rail Rybnik oraz udziałów mniejszościowych w Trawipol Sp. z o.o., Gliwice. Ponadto wynik w chwili
obecnej obejmuje już w pełnej wysokości koszty odsetek inwestycji rozpoczętych w 2007 i zakończonych
w 2008 roku.
Suma 10,8 mln € podana w pozycji „pochodne instrumenty finansowe“ obejmuje odpisy aktualizujące
dokonane na dzień bilansowy, które wynikają ze znacznego osłabienia złotego pod koniec roku.
103
(13) Podatek
dochodowy
W pozycji podatku dochodowego ujęto uiszczone lub należne podatki dochodowe w poszczególnych
krajach oraz odroczone podatki mające wpływ na wynik finansowy. Podatek dochodowy składa się
z państwowego (Körperschaftsteuer) i lokalnego (Gewerbesteuer) podatku dochodowego od osób
prawnych, podatku solidarnościowego (Niemcy) i odpowiednich zagranicznych podatków dochodowych
od osób prawnych. Nie doszło do powstania odroczonych podatków z tytułu działań konsolidacyjnych.
Koszty podatku dochodowego od osób prawnych w zależności od ich pochodzenia kształtują się
następująco:
w tys. €
Bieżące podatki dochodowe (krajowe)
Bieżące podatki dochodowe (zagraniczne)
Odroczone podatki (zagraniczne)
Podatek dochodowy
31.12. 2008
31.12. 2007
636
177
4.255
2.728
– 3.210
247
1.681
3.152
31.12. 2008
31.12. 2007
12.238
16.223
Objaśnienia poszczególnych pozycji bilansu
(14) Zapasy
Klasyfikacja zapasów kształtuje się następująco:
w tys. €
Surowce, materiały pomocnicze i eksploatacyjne
Produkcja w toku
Produkty gotowe i towary handlowe
(15) Należności z tytułu
dostaw i usług
6.748
6.439
21.387
18.964
Wpłacone zaliczki
4.994
4.122
Zapasy ogółem
45.366
45.748
31.12. 2008
31.12. 2007
105.949
115.531
Na należności z tytułu dostaw i usług składają się:
w tys. €
Odpisy aktualizujące
– 8.341
– 5.289
97.608
110.242
Całość należności z tytułu dostaw i usług istniejących na dzień 31 grudnia 2008 roku ma termin płatności
do jednego roku.
104
Całość należności od jednostek powiązanych istniejących na dzień 31 grudnia 2008 roku ma termin
płatności do jednego roku.
Całość należności od podmiotów stowarzyszonych istniejących na dzień 31 grudnia 2008 roku ma termin
płatności do jednego roku.
Pozostałe składniki majątku obejmują:
w tys. €
Należności z tytułu podatku od towarów i usług (VAT) i innych świadczeń
Kaucje i depozyty
(17) Należności
od podmiotów
stowarzyszonych
(18) Pozostałe
składniki majątku
31.12. 2008
31.12. 2007
13.146
11.274
6.592
4.634
Należności z tytułu podatków dochodowych
1.943
2.681
Inne pozostałe składniki majątku
3.530
8.128
25.211
26.717
Pozostałe składniki majątku ogółem
(16) Należności od
jednostek powiązanych
Pozostałe składniki majątku mają termin płatności do jednego roku.
W rozliczeniach międzyokresowych występuje disagio w wysokości 616 tys. € (rok wcześniej 776 tys. €).
(19) Rozliczenia
międzyokresowe
W pełni wpłacony kapitał zakładowy PCC SE wynosił na dzień 31 grudnia 2008 roku 5.000 tys. €.
(20) Kapitał własny
Kapitał zakładowy składa się z 5.000.000 akcji jednostkowych o wartości nominalnej 1 euro każda.
Skonsolidowany niepodzielony zysk składa się z następujących pozycji:
w tys. €
31.12. 2008
31.12. 2007
Zatrzymany zysk i przeniesiony wynik finansowy spółek objętych konsolidacją
29.930
24.322
Rozliczone różnice z działań konsolidacyjnych
13.037
15.378
Udział Grupy Kapitałowej w wyniku finansowym
Skonsolidowany zysk niepodzielony
– 28.706
4.588
14.261
44.288
Skonsolidowany niepodzielony zysk obejmuje wyniki finansowe spółek zależnych objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym za okres sprawozdawczy, o ile nie zostały one podzielone. Przypisany
Grupie udział w skonsolidowanym wyniku finansowym poprzedniego roku w wysokości 4.588 tys. € jest
ujęty w skonsolidowanym niepodzielonym zysku jako przeniesiony wynik finansowy.
105
Pozostały skumulowany kapitał własny obejmuje pozycję korygującą z tytułu dokonanych przeliczeń
walutowych, która kształtuje się w sprawozdaniu rocznym 2008 w wysokości –7,5 mln €, czyli na
znacznie, bo o 15 mln €, niższym poziomie niż w ubiegłym roku (+7,6 mln €). Odzwierciedla to dynamikę kursów pomiędzy dniami bilansowymi 31.12.2007 i 31.12.2008 roku.
Poza tym, pozycja „inne składowe skonsolidowanego skumulowanego kapitału własnego“ obejmuje
pozycję „Kapitał z emisji certyfikatów udziału w zysku“. Obejmuje ona – wg wysokości zobowiązania
spłaty – przypływ kapitału na dzień 31 grudnia 2008 roku w wysokości 6.017 tys. € w wyniku emisji
podporządkowanego certyfikatu udziału w zysku PCC SE. Certyfikat wyemitowany w październiku roku
obrotowego 2007 opiewa na kwotę 20.000 tys. €. Wartość nominalna jednej obligacji wynosi 1.000 €,
wpłata minimalna 5.000 €. Certyfikat uprawnia do podstawowego wynagrodzenia w wysokości
8,75 proc. wartości posiadanych certyfikatów w skali roku i dodatkowego udziału w zysku w wysokości
0,5 do 2,0 proc. w skali roku zależnie od wysokości skonsolidowanego wyniku finansowego. Posiadacz
certyfikatu partycypuje również w stratach, rozliczonych w dniu wykupu, o ile takie powstały w okresie
ważności certyfikatu. Certyfikat został wyemitowany na czas nieokreślony. Pozycja „inne składowe skonsolidowanego skumulowanego kapitału własnego“ obejmuje ponadto przychody w wysokości 29 tys. €,
uzyskane w związku z emisją certyfikatu udziału w zysku, a przekraczające wartość nominalną certyfikatu
(agio).
Grupa PCC ma mniejszościowych akcjonariuszy w Niemczech oraz za granicą. Mniejszościowi akcjonariusze uczestniczą w kapitale Grupy Kapitałowej oraz w wyniku finansowym Grupy Kapitałowej.
(21) Rezerwy na
zobowiązania
Rezerwy na zobowiązania zmieniły się następująco:
w tys. €
Rezerwy na świadczenia
emerytalne i podobne
Rezerwy na podatek dochodowy
Rezerwy na podatek odroczony
01. 01. 2008
Efekty
walutowe Rozwiązania
Pozostałe
zmiany
31.12. 2008
3.093
– 417
2.251
5.041
5.467
307
– 30
4
– 265
8
599
– 76
6
1.168
1.685
Pozostałe rezerwy
21.003
– 548
4.364
9.908
25.999
Rezerwy na zobowiązania ogółem
25.002
– 1.072
6.624
15.853
33.158
Pozostałe zmiany obejmują saldo wykorzystania, utworzenia, przeksięgowania i zmian zakresu konsolidacji.
Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne wynikają w pełnej wysokości ze zobowiązań skonsolidowanych spółek za granicą (w Polsce). Wycena wg obliczeń aktuarialnych oparta jest na stopie procentowej w wysokości 4 proc. (rok poprzedni: 4 proc.).
106
Pozostałe rezerwy na zobowiązania obejmują:
w tys. €
31.12. 2008
31.12. 2007
17.121
10.468
Rezerwy na niezapłacone faktury
5.046
5.997
Rezerwa na zobowiązania wobec pracowników
1.242
1.120
Rezerwy na oczekiwane straty
Zobowiązania wobec klientów
416
643
Rezerwy na koszty postępowań sądowych
347
348
Rezerwy na koszt sporządzania sprawozdania finansowego i audytu
279
343
49
691
Rezerwy na generalne remonty
Rezerwy na złożone zamówienia
2
3
Rezerwy restrukturyzacyjne
0
242
1.496
1.148
25.999
21.003
Pozostałe rezerwy
Pozostałe rezerwy ogółem
Rezerwy na oczekiwane straty zostały dodatkowo zwiększone w porównaniu z 2007 rokiem. W 2007
roku utworzono tutaj rezerwę w wysokości 4.319 tys. € w celu pokrycia przyszłych nadwyżek zobowiązań
nad należnościami wynikających z umów zakupowych znajdujących się w toku w dziedzinie obrotu
energią. W 2008 roku wykorzystano z tej rezerwy 2.180 tys. €, pozostała kwota przewidywana jest na
2009 rok.
Odwrotny efekt mają w tej pozycji odpisy aktualizujące z tytułu pochodnych instrumentów finansowych
zabezpieczających przed ryzykiem walutowym. Wynoszą one w 2008 roku 13,3 mln € i odnoszą się do
spółek zależnych, których walutą transakcyjną jest złoty polski.
Struktura terminów płatności zobowiązań na dzień 31 grudnia 2008 roku przedstawia się następująco:
TP1 do
1 roku
TP1 od
1 do 5 lat
TP1 powyżej
5 lat
31.12. 2008
0
66.000
0
66.000
Zobowiązania z tytułu obligacji na okaziciela
11.762
87.260
6.253
105.275
Zobowiązania z tytułu kredytów bankowych
84.097
53.517
4.384
141.998
2.492
2
0
2.494
96.825
2.871
0
99.695
powiązanych
1.026
0
0
1.026
stowarzyszonych
741
0
0
741
w tys. €
Kapitał mezzanine
Zaliczki otrzymane na poczet zamówień
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
1
40.521
17.094
4.721
62.337
Zobowiązania ogółem
237.464
226.744
15.359
479.566
(22) Zobowiązania
termin płatności
107
Kapitał mezzanine składa się w pełnej wysokości z pożyczek podporządkowanych o stałym oprocentowaniu pomiędzy 7,5 a 7,9 proc. w skali roku, częściowo uprawniajacych do dodatkowego wynagrodzenia zależnego od skonsolidowanego wyniku finansowego.
Zobowiązania z tytułu obligacji na okaziciela wynikają z emisji obligacji PCC SE oraz krótkoterminowych
obligacji PCC Rokita i PCC Rail. Obligacje PCC SE mają stałe oprocentowanie pomiędzy 6,5 a 7,25 proc.
w skali roku.
(23) Pozostałe
zobowiązania
POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA OBEJMUJĄ NASTĘPUJĄCE POZYCJE:
w tys. €
62.337
Zobowiązania z tytułu podatków
obrotowych, cła i podobnych składek
8.534
8.773
Zobowiązania z tytułu podatków
obrotowych, cła i podobnych składek
48.809
Wartość godziwa pochodnych
instrumentów finansowych
6.295
9.182
Wartość godziwa pochodnych
instrumentów finansowych
Zobowiązania wobec pracowników
3.728
2.731
Zobowiązania wobec pracowników
Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń
społecznych
2.756
3.698
Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń
społecznych
Zobowiązania z tytułu podatku
dochodowego
1.106
1.929
Zobowiązania z tytułu podatku
dochodowego
24.261
Inne pozostałe zobowiązania
Inne pozostałe zobowiązania
38.152
31.12. 2008 31.12. 2007
Pozostałe zobowiązania ogółem
Pozycja „inne pozostałe zobowiązania“ obejmuje w wysokości 268 tys. € zobowiązania wobec jednego
z akcjonariuszy PCC SE.
(24) Pochodne
instrumenty finansowe
W ramach swojej działalności w sektorze obrotu energią, Grupa PCC narażona jest na ryzyko finansowe
związane z wahaniami cen na krajowym i międzynarodowym rynku energii. Efektem tego ryzyka są
wahania wyniku finansowego i przepływów pieniężnych.
W celu ograniczania lub wyeliminowania tego ryzyka Grupa PCC stosuje pochodne instrumenty finansowe
w postaci notowanych na giełdzie opcji i kontraktów terminowych w obrocie energią elektryczną i gazem.
Otwarte pozycje z tego tytułu wycenia się w dniu bilansowym wg cen rozliczeniowych ustalanych
w każdym dniu giełdowym i publikowanych przez izbę clearingową. Wstępne depozyty zabezpieczające
(initial margins) zostały wykazane w pozycji „Pozostałe składniki majątku“ (18). Odchylenia (variation
margins) poniesione przez okres ważności kontraktu, są ujęte jako „pozostałe zobowiązania“ (23) lub
„pozostałe składniki majątku“ (18).
108
w tys. €
Kontrakty terminowe na energię elektryczną
Zobowiązania do kupna
Zobowiązania do sprzedaży
Kontrakty terminowe na gaz
wart. nom.
wart. godz.
3.859
11.656
79.244
72.333
– 75.385
– 60.677
3.788
2.286
3.788
2.286
0
0
Suma na dzień 31.12.2008
7.647
13.942
W wyniku postępującej globalizacji i wzrostu międzynarodowej wymiany handlowej, spółki Grupy PCC są
ponadto narażone na ryzyko walutowe i odsetkowe. W celu minimalizycji tego ryzyka stosuje się pochodne instrumenty finansowe. Są one ujmowane w bilansie i wyceniane na dzień bilansowy. Różnicę
ujmuje się zwiększając/obniżając wynik w rachunku zysków i strat, gdzie koszty z tytułu walutowych instrumentów pochodnych są wykazywane w kosztach operacyjnych, a koszty z tytułu odsetkowych instrumentów pochodnych w wyniku z działalności finansowej. Oddzielne objaśnienia pozycji znajdują się
w odpowiednich akapitach. Wartość godziwa instrumentów finansowych wynika z poniższej tabeli:
w tys. €
Walutowe kontrakty terminowe
Opcje walutowe
wart. nom.
wart. godz.
– 18.535
– 6.067
1.937
3
– 20.472
– 6.070
– 11.640
– 31
0
0
– 11.640
– 31
20.898
– 8.584
Swapy stopy procentowej
0
0
Inne instrumenty pochodne
0
0
Walutowe swapy stopy procentowej
Na dzień 31 grudnia 2008 roku Grupa miała następujące zobowiązania z tytułu gwarancji:
w tys. €
Zobowiązania z tytułu gwarancji
zobowiązania z tytułu rękojmi
31.12. 2008
31.12. 2007
13.149
17.966
482
13.747
Zobowiązania z tytułu wystawienia i przeniesienia weksli
4.062
0
Inne zobowiązania z tytułu odpowiedzialności
3.974
9.162
Zobowiązania z tytułu odpowiedzialności
21.666
40.875
(25) Zobowiązania
z tytułu gwarancji i inne
zobowiązania finansowe
Na dzień 31 grudnia 2008 roku Grupa miała następujące inne zobowiązania finansowe:
w tys. €
Zobowiązania z tytułu najmu i leasingu
(w tym transakcje w toku)
Zobowiązania ogółem
1
TP1 do
1 roku
TP1 od
1 do 5 lat
TP1 powyżej
5 lat
31.12. 2008
6.307
17.020
17.273
40.600
340
2.727
10.188
13.255
6.648
19.747
27.461
53.856
termin płatności
109
(26) Organy spółki
PCC SE jest reprezentowana przez następujące organy:
Dyrektorzy Zarządzający:
• Dr ekonomii (Dr. rer. oec. (BY)) Alfred Pelzer
• Ulrike Warnecke
Rada Administrująca:
• Mgr ekonomii (Dipl. Volkswirt) Waldemar Preussner, Przewodniczący Rady Administrującej
• Dr ekonomii (Dr. rer. oec. (BY)) Alfred Pelzer
• Reinhard Quint, członek zarządu ThyssenKrupp Services AG
W roku obrotowym 2008 Rada Administrująca otrzymała wynagrodzenie w wysokości 132 tys. €
(rok wcześniej: 132 tys. €).
Duisburg, 23 czerwca 2009 roku
PCC SE
Dyrektorzy Zarządzający
Ulrike Warnecke
110
Dr Alfred Pelzer
(27) Wykaz posiadanych udziałów
waluta
Nazwa i siedziba spółki
Spółka macierzysta
PCC SE, Duisburg, D
EUR
kurs w dniu
31.12. 2008
1 Euro =
udział PCC SE w kapitale
zakładowym w proc.
bezpośrednio
pośrednio
ogółem
1,0000
Spółki zależne
EUR
1,0000
100,00
C & C Coke and Coal Products GmbH, Duisburg
EUR
1,0000
60,00
100,00
60,00
EUR
1,0000
100,00
100,00
PCC Capital GmbH, Duisburg
EUR
1,0000
100,00
PCC MORAVA-CHEM s.r.o., Český Těšín
CZK
26,8750
98,00
100,00
Zakład Energetyki-Blachownia Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
PLN
4,1535
84,46
84,46
PCC Oy, Helsinki
EUR
1,0000
100,00
100,00
PCC Chemax Inc., Piedmont
USD
1,3917
100,00
100,00
PCC Energy S.A., Chorzów
PLN
4,1535
100,00
100,00
PCC Rokita SA, Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,67
Kosmet Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,67
97,67
Rokita-Agro S.A., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
88,26
88,26
PCT S.A., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
Energetyka-Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,67
Tensis Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,67
97,67
Ekologistyka Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,67
97,67
LabMatic Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,21
97,21
Apakor-Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
95,30
PCC Węglopochodne Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
PLN
4,1535
100,00
PCC Synteza S.A., Kędzierzyn-Koźle
PLN
4,1535
100,00
PCC Autochem Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
58,85
PCC RAIL S.A., Jaworzno
PLN
4,1535
97,65
2,00
100,00
97,67
100,00
100,00
97,67
95,30
100,00
100,00
40,19
99,04
97,65
PCC Rail COALTRAN Sp. z o.o., Warszawa
PLN
4,1535
97,65
97,65
PCC Cargo S.A., Sławków
PLN
4,1535
97,65
97,65
PCC Spedkol Sp. z o.o., Kędzierzyn-Koźle
PLN
4,1535
97,65
97,65
PCC Intermodal S.A., Gdynia (dawna PCC Rail Containers S.A.)
PLN
4,1535
PCC Kolchem Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
78,23
17,35
95,58
97,65
97,65
PCC Tabor Szczakowa Sp. z o.o., Jaworzno
PLN
4,1535
97,65
97,65
PCC Śląskie Linie Kolejowe Sp. z o.o., Jaworzno
PLN
4,1535
97,65
97,65
PCC LOK-WAG S.A., Jaworzno
PLN
4,1535
97,65
97,65
P-IT Intechkop Sp. z o.o., Katowice
PLN
4,1535
63,38
63,38
PCC Port Szczecin Sp. z o.o., Szczecin
PLN
4,1535
89,29
89,29
Doker-Port Sp. z o.o., Szczecin
PLN
4,1535
55,81
55,81
PCC Rail Rybnik S.A., Rybnik (dawna PTKiGK S.A.)
PLN
4,1535
48,85
90,11
PUT TRANS PAK Sp. z o.o., Konin
PLN
4,1535
90,11
90,11
ZOS PTK Sp. z o.o., Rybnik
PLN
4,1535
90,11
90,11
ENERGOPORT Sp. z o.o., Rybnik
PLN
4,1535
90,11
90,11
PCC Rail Tabor S.A., Rybnik (dawna PNTK PTK Tabkol S.A.)
PLN
4,1535
90,11
90,11
PTK „INFRASTRUKTURA“ S.A., Rybnik
PLN
4,1535
90,11
90,11
BAM
1,9558
60,00
60,00
PCC DEG Renewables GmbH, Duisburg
EUR
1,0000
60,00
60,00
EUR
1,0000
100,00
100,00
SC Euro-Urethane S.R.L., Râmnicu Vâlcea
RON
4,0225
58,72
Euro-Line GmbH, Duisburg
EUR
1,0000
„Grid BH“ d.o.o., Sarajevo
41,26
58,72
50,00
50,00
111
waluta
kurs w dniu
31.12. 2008
1 euro =
zakładowym w proc.
bezpośrednio
pośrednio
ogółem
Spółki stowarzyszone
112
Nadwiślański Zakład Transportu Kolejowego „NZTK“
Sp. z o.o., Bieruń
PLN
4,1535
69,10
69,10
Trawipol Sp. z o.o., Gliwice
PLN
4,1535
53,17
53,17
PCC Rail Sea Sp. z o.o., Katowice
PLN
4,1535
48,83
48,83
Nowiny Zabrzańskie Sp. z o.o., Zabrze
PLN
4,1535
48,10
48,10
PTK Holding S.A., Zabrze
PLN
4,1535
48,10
48,10
PTK Zakład Napraw Utrzymania Taboru Sp. z o.o., Pyskowice
PLN
4,1535
48,10
48,10
Śląskie Centrum Logistyki S.A., Gliwice
PLN
4,1535
11,43
11,43
Port Handlowy Świnoujście Sp. z o.o., Świnoujście
PLN
4,1535
10,46
10,46
Port-Inwest Sp. z o.o., Świnoujście
PLN
4,1535
10,46
10,46
Port Operator Sp. z o.o., Świnoujście
PLN
4,1535
3,66
3,66
Kolej Bałtycka S.A., Świnoujście
PLN
4,1535
2,30
2,30
Inwestycyjna Grupa Budowlano-Surowcowa S.A., Katowice
PLN
4,1535
32,22
32,22
Telekomunikacja Kopalń Piasku S.A., Gliwice
PLN
4,1535
PUH Włodzimierz S.A., Katowice
PLN
4,1535
13,70
13,70
Górnicze Zakłady Dolomitowe S.A., Siewierz
PLN
4,1535
10,63
10,63
Kopalnia Piasku Kotlarnia S.A., Kotlarnia
PLN
4,1535
10,63
10,63
35,28
35,28
Wytwórnia Konstrukcji Betonowych S.A., Siemanowice
PLN
4,1535
0,15
0,15
TRANSGAZ S.A., Rybnik
PLN
4,1535
8,78
8,78
waluta
kurs w dniu
31.12. 2008
1 Euro =
zakładowym w proc.
bezpośrednio
pośrednio
ogółem
Kapitał własny
w tys. lokalnej
waluty
Wynik finansowy
w tys. lokalnej
waluty
Spółki nie objęte konsolidacją
„Petro Carbo Chem“, Dnipropetrovsk
PCC Development (Chemia Partners) Sp. z o.o., Warszawa
UAH
10,8555
PLN
4,1535
100,00
100,00
PCC Energia EOOD, Sofia
BGN
1,9558
PCC Energie Kft., Miskolc
HUF
266,7000
PCC Energija d.o.o., Beograd
RSD
PCC Energija d.o.o., Ljubljana
EUR
PCC Energija d.o.o., Zagreb
HRK
PCC Envolt Sp. z o.o., Brzeg Dolny
100,00
100,00
1.499,0
171,0
100,00
27,9
– 26,3
100,00
13,0
– 58,0
100,00
100,00
30.059,0
1.194,0
88,3352
100,00
100,00
– 4.046,0
– 6.458,0
1,0000
100,00
100,00
9,4
2,5
7,3555
100,00
100,00
0,0
0,0
– 204,0
PLN
4,1535
100,00
374,2
PCC Izvorsko EooD, Sofia
BGN
1,9558
100,00
100,00
– 29,0
– 34,0
PCC Ploiesti S.R.L., Ploieşti
RON
4,0225
100,00
100,00
136,5
– 52,0
PCC Rail Morava s.r.o., Český Těšín
CZK
26,8750
100,00
100,00
152,8
– 7,0
WBG S.A., Jaworzno
PLN
4,1535
100,00
453,0
– 22,0
PCC Slovakia s.r.o., Košice
SKK
30,1260
100,00
100,00
3.018,0
2.820,0
EUR
1,0000
100,00
100,00
398,9
– 65,0
PCC Utilities S.A., Warszawa
PLN
4,1535
100,00
100,00
385,7
– 16,7
100,00
WFP Project Development Sp. z o.o., Jaworzno
PLN
4,1535
ZAO „NOVOBALT Terminal“, Kaliningrad
RUB
41,2830
ZAO „Petro Carbo Chem“, Moskwa
RUB
41,2830
PCC MCAA SE, Duisburg
EUR
1,0000
ChemiPark Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
100,00
100,00
100,00
378,0
– 5,0
100,00
100,00
26.064,1
2.655,1
100,00
100,00
4.733,0
1.594,0
100,00
97,67
97,67
100,1
– 25,0
4.695,8
– 1.388,2
GEKON Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,67
97,67
*
*
PCC Exol S.A., Płock
PLN
4,1535
97,67
97,67
77,8
– 47,2
BiznesPark Rokita Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,62
97,62
1.424,1
121,1
LabAnalityka Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
97,47
97,47
830,6
– 199,6
CWB „Partner“ Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
95,23
95,23
288,8
77,2
Technochem Sp. z o.o., Brzeg Dolny
PLN
4,1535
83,80
83,80
7,8
– 19,6
– 134,7
PCC HYDRO DOOEL Skopje, Skopje
EUR
1,0000
60,00
60,00
– 129,7
Petromag-Kaliningrad, Kaliningrad
RUB
41,2830
50,00
50,00
49,0
– 17,0
Arriva PCC Sp. z o.o., Warszawa
PLN
4,1535
48,83
48,83
1.129,1
– 2.870,9
„NOVI ENERGII“ OOD, Sofia
BGN
1,9558
36,00
36,00
– 44,4
– 12,5
Drefakt GmbH, Dresden
EUR
1,0000
25,50
25,50
560,7
40,7
SBB Sp. z o.o., Katowice
PLN
4,1535
17,30
17,30
40,6
– 21,1
SGT S.A., Gliwice
PLN
4,1535
17,15
– 589,6
– 1.126,0
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A., Katowice
PLN
4,1535
17,15
6,80
6,80
1.802,1
56,2
Przedsiębiorstwo Kompleksowej Realizacji Budownictwa
„Fabud“ S.A., Siemianowice
PLN
4,1535
0,73
0,73
26.066,8
1.872,0
* Działalność zaniechana
113
/ Opinia biegłych rewidentów
Badaniu poddaliśmy skonsolidowanie sprawozdanie finansowe PCC SE, Duisburg, składające się ze
skonsolidowanego bilansu, skonsolidowanego rachunku zysków i strat, załącznika do skonsolidowanego
sprawozdania finansowego, skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych i zestawienia zmian
w skonsolidowanym kapitale własnym, z uwzględnieniem ksiąg rachunkowych Grupy i sprawozdania
z działalności Grupy, za rok obrotowy od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 roku. Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności Grupy zgodnie z przepisami niemieckiego prawa handlowego, leży w gestii uprawnionych reprezentantów Spółki. Naszym zadaniem jest
wydanie opinii na temat skonsolidowanego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności
Grupy w oparciu o przeprowadzone przez nas badanie.
Badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego przeprowadziliśmy zgdnie z § 317 HGB
(Niemieckiego Kodeksu Handlowego) z uwzględnieniem obowiązujących w Niemczech zasad ustalonych
przez IDW (Instytut Rewidentów Gospodarczych). Zgodnie z ww. zasadami badanie należy zaplanować
i przeprowadzić w taki sposób, aby z dużą pewnością możliwe było wykrycie nieprawidłowości i zniekształceń, wpływających istotnie na sposób przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej, oraz wyniku
finansowego, które wynikają ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sporządzonego zgodnie
z zasadami prawidłowego prowadzenia księgowości, oraz ze sprawozdania z działalności Grupy. W trakcie ustalania poszczególnych etapów badania uwzględnia się wiedzę o działalności gospodarczej,
o ekonomicznym i prawnym otoczeniu Grupy, jak również oczekiwania związane z wystąpieniem blędów.
W ramach badania oceniana jest głównie w sposób wyrywkowy skuteczność wewnętrznego systemu
kontroli księgowej oraz dowody dla danych zawartych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
i w sprawozdaniu z działalności Grupy. Badanie obejmuje ocenę: sprawozdań finansowych spółek objętych
skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, określenia zakresu konsolidacji, zastosowanych zasad
bilansowania i konsolidacji oraz istotnych opinii uprawnionych reprezentantów, jak również ewaluację
całości prezentacji skonsolidowanego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności Grupy.
Uważamy, że przeprowadzone przez nas badanie jest wystarczającą podstawą do dokonania właściwej
oceny.
W wyniku przeprowadzonego audytu nie sformułowano żadnych zastrzeżeń.
Na podstawie wiedzy zdobytej w trakcie badania stwierdzamy, iż skonsolidowane sprawozdanie finansowe
PCC SE, Duisburg, jest zgodne z przepisami prawnymi i przedstawia – w oparciu o zasadach prawidłowgo
prowadzenia księgowości – faktyczny obraz sytuacji majątkowej i finansowej jak też wyników finansowych Grupy. Sprawozdanie z działalności Grupy jest zgodne ze sprawozdaniem finansowym i przedstawia
rzeczywistą sytuację Grupy, realistycznie oceniając szanse i ryzyka przyszłego rozwoju.
Düsseldorf, dnia 26 czerwca 2009 roku
Warth & Klein GmbH
Wirtschaftsprüfungsgesellschaft (Spółka Biegłych Rewidentów)
114
Häger
Krichel
Wirtschaftsprüfer (Biegły Rewident)
Wirtschaftsprüfer (Biegły Rewident)
/ Słowniczek
Addytywy
dodawane w bardzo niewielkich ilościach optymalizują profil
właściwości, produkcję i przetwarzanie lakierów i tworzy
sztucznych
MCAA
skrót z angielskiego: monochloroacetic acid; po polsku: kwas
monochlorooctowy; związek chemiczny będący postawą produkcji środków ochrony roślin, barwników i lekarstw.
BAT
skrót z angielskiego: Best Available Techniques, pol. Najlepsze
Dostępne Techniki.
megawat (MW)
jednostka miary mocy elektrycznej:
1 megawat = 103 kilowatów
1 gigawat = 106 kilowatów
1 terawat = 109 kilowatów
EBIT
skrót z angielskiego: Earnings before Interest and Taxes; po
polsku: wynik przed odsetkami, wynikiem pozostałej działalności finansowej i opodatkowaniem; ↑ EBITDA bez amortyzacji
EBITDA
skrót z angielskiego: Earnings before Interest, Taxes, Depreciation and Amortisation; po polsku: wynik przed odsetkami,
opodatkowaniem, umorzeniem i amortyzacją
EBT
skrót z angielskiego: Earnings before Taxes; po polsku: wynik
przed opodatkowaniem; ↑EBIT bez odsetek i wyniku pozostałej działalności finansowej
Energia odnawialna
inna nazwa: energia regeneratywna; określa energię uzyskaną
ze źródeł odnawialnych. Do nich zalicza się m.in. energię
słoneczną, biomasę, energię wiatrową i wodną.
Etoksylacja
chemiczny proces wytwarzania niejonowych surfaktantów
(środków powierzchniowo czynnych) wchodzących w skład
środków czystości i proszków do prania
GPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Hedging
zabezpieczenie
Initial Margin
wstępny depozyt zabezpieczający, który należy wpłacić przy
zawieraniu ↑kontraktów terminowych
Opcje (transakcje opcyjne)
Transakcje opcyjne to ↑ kontrakty terminowe obejmujące
prawo kupna lub sprzedaży określonej ilości aktywów po z
góry ustalonej cenie do z góry ustalonego terminu (wersja
amerykańska) lub w z góry ustalonym terminie (wersja europejska). Podstawą transakcji jest opcja.
Produkty fosforopochodne
substancje i materiały wyprodukowane na bazie fosforu, np.
uniepalniacze i plastyfikatory
Proweniencja
w kontekście handlu: pochodzenie towaru udowodnione
przez poprzedniego właściciela
REACH
skrót z angielskiego: Registration, Evaluation, Authorisation
and Restriction of Chemicals, pol: rejestracja, ocena, udzielanie zezwoleń i stosowane ograniczenia w zakresie chemikaliów
ROCE
skrót z angielskiego: Return on Capital Employed; pol.: zwrot
z zaangażowanego kapitału. ↑ EBIT: (przeciętna kwota kapitału własnego + przeciętna kwota oprocentowanego kapitału
obcego wliczając rezerwy na świadczenia emerytalne)
SE
skrót z łaciny: Societas Europaea; po polsku: Europejska Spółka
Akcyjna
IPO
Initial Public Offering, wprowadzenie na giełdę, pierwsza publiczna oferta akcji na zorganizowanym rynku kapitałowym
Siarczanowanie
chemiczny proces wytwarzania anionowych surfaktantów
(środków powierzchniowo czynnych), które ze względu na
przyjazne działanie dla skóry znajdują zastosowanie jako składniki kosmetyków oraz płynów do ręcznego mycia naczyń.
IPPC
skrót z ang.: Integrated Pollution Prevention and Control: dyrektywa UE w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli
Surfaktant
z angielskiego surfactants, substancje powierzchniowo
czynne, zwane również tensydami. Składnik środków czystości
i środków do prania (↑ etoksylacja, ↑siarczanowanie)
Kapitał mezzanine
określenie zbiorowe dla wszystkich sposobów finansowania
będących pod względem warunków prawnych i ekonomicznych formą mieszaną c cechami kapitału własnego i obcego.
Swap
transakcja wymiany
kontrakty terminowe / transakcje terminowe
Istotą transakcji zawieranych na rynkach terminowych są kontrakty dotyczące dostaw w przyszłości. Cenę przedmiotu
handlowego, na który zawierany jest kontrakt na rynku terminowym, ustala się w momencie zawierania umowy.
Łańcuch tworzenia wartości
sekwencja kroków przetwarzania w procesie produkcyjnym,
od surowców do różnych półproduktów i ostatecznie do gotowego produktu końcowego.
TDI
diizocyjanianotoluen, jeden z najważniejszych izocyjanianów,
istotny półprodukt w przemyśle tworzyw sztucznych, m.in.
w procesie wytwarzania klejów i pianek (poliuretanów)
Transport intermodalny
transport towarów, przede wszystkim w kontenerach, wykorzystując więcej niż jeden środek transportu, np. kolejowy,
drogowy lub morski.
Variation Margin
dzienne wyrównywanie zysków i strat w przypadku ↑ kontraktów terminowych
115
/„Dział obsługi klienta jest dla mnie jednym z kluczowych działów firmy, a na zajmowanym przeze mnie stanowisku
najważniejsze jest to, że codziennie mogę pomagać klientom. Szczególnie ciekawa jest również dla mnie współpraca
pomiędzy działami tworząca, w konsekwencji, produkt, którego oczekuje klient.“
Karolina Worona (28 lat): Ukończyła Logistykę Morską na Akademii Morskiej w Gdyni, specjalista ds. transportu
intermodalnego, od 2007 roku w dziale obsługi klienta PCC Intermodal.
Karolina Worona na terenie terminalu BCT (Baltic Container Terminal) w Porcie Gdynia
PCC SE- raport roczny 2008
/ Stopka redakcyjna
Wydawca
PCC SE
Moerser Str. 149
47198 Duisburg
Niemcy
Kontakt
Public Relations
Telefon +49(0)20 66.2019-35
Telefax + 49(0)20 66.2019-72
[email protected]
www.pcc.eu
Projekt i redakcja
Susanne Biskamp, PCC SE
Opracowanie graficzne i realizacja
Helm & Wienand, Dortmund
Tłumaczenie
nov-ost Presse- und Sprachdienste
Torsten Stein, Berlin, Niemcy
Zdjęcia
lime agencja reklamowa, Aleksander Bilicki, Wrocław, Polska
Mareike Foecking, Düsseldorf, Niemcy (str. 21)
Ulli Steinmetz Fotodesign, Düsseldorf, Niemcy (str. 23)
Rob Belknap, Belknap Photographic, Inc., SC (USA) (str. 88/89)
Paweł Klein, Gdynia, Polska (str. 116/117)
Druk
Druckerei und Verlag Peter Pomp GmbH, Bottrop, Niemcy
Prawa do zdjęć
Prawa autorskie do zdjęć – PCC SE
Niniejszy raport roczny jest dostępny w języku niemieckim
(oryginał) oraz w tłumaczeniach na język angielski i polski.
Wersje językowe są dostępne do pobrania na naszej stronie
internetowej www.pcc.eu.
PCC SE
Duisburg, lipiec 2009
SE
118
Stwierdzenia
dotyczące
przyszłości
Niniejszy raport roczny zawiera stwierdzenia dotyczące przyszłości bazujące na aktualnej ocenie przyszłego
rozwoju, dokonanej przez naszą kadrę zarządzającą. Tego typu oceny noszą cechy ryzyka i niepewności,
wynikające z braku kontroli lub możliwości precyzyjnego oszacowania przez PCC SE. Przykładami mogą
być przyszłe otoczenie rynkowe i uwarunkowania makroekonomiczne, zachowanie pozostałych uczestników rynku, skuteczna integracja nowych akwizycji, realizacja oczekiwanych efektów synergii, jak również
działania władz państwowych. W przypadku wystąpienia jednego z wymienionych czy też innych
czynników nieprzewidywalnych lub losowych, jak również w razie gdyby założenia, na których opierają
się nasze stwierdzenia, miały okazać się nieprawidłowe, faktyczne wyniki mogą znacznie odbiegać od
wyników podanych w tych stwierdzeniach lub z nich wynikających. PCC SE nie zamierza aktualizować
i nie zobowiązuje się osobno do aktualizacji stwierdzeń dotyczących przyszłości, w celu dostosowania ich
do wydarzeń mających miejsce po terminie opublikowania niniejszego raportu.
Odchylenia
ze względów
technicznych
Ze względów technicznych (np. przekształcenia formatów elektronicznych) możliwe są odchylenia między
danymi zawartymi w niniejszym raporcie, a danymi księgowymi dostarczonymi do publikacji w elektronicznym Monitorze Federalnym (Bundesanzeiger). W tym przypadku wersją obowiązującą jest wersja
opublikowana w elektronicznym Monitorze Federalnym.
PCC. synergies at work
119
/ PCC w Internecie
www.pcc.eu
www.pcc.de
www.pcc-finanzinformationen.de
PCC. Direct Invest
www.pcc-directinvest.de
www.pcc-wertpapiere.de
www.pcc-anleihe.de
Chemia
www.chemproducts.com
www.pcc.rokita.pl
www.mcaase.eu
www.pccsynteza.pl
www.pcc-chemax.com
www.oltchim.ro
www.pccmorava-chem.cz
www.chemipark.pl
www.kosmet.com.pl
www.tensis.pl
www.labanalityka.pl
www.labmatic.com.pl
www.apakor-rokita.pl
Energia
www.mittelstandsstrom.de
www.pcc-energie.de
www.cokeandcoal.com
www.zeblach.pl
www.co2-platform.com
www.pcc-energytrading.eu
Intermodal
www.pccintermodal.pl
www.pcc.autochem.pl
Pozostałe
www.pcc-capital.de
www.pcc-factoring.de
www.cwbpartner.pl
www.pct.pl
120
asaäölä öjsdpoasipfoapfojpojm cju
xkdfjkfjfj
www.pcc.eu

Raport roczny 2008

Transkrypt

Podobne dokumenty

Raport roczny 2013 Annual