bestwina - Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina

Transkrypt

bestwina - Lokalna Grupa Rybacka Bielska Kraina
BESTWINA
Położenie
G
mina Bestwina położona jest w powiecie
bielskim na terenie województwa śląskiego.
Od zachodu przez rzekę Biała Bestwina sąsiaduje
z miastem i gminą Czechowice-Dziedzice,
na południu z miastem Bielsko-Biała, na północy z kolei
przez rzekę Wisła z gminami Miedźna i Pszczyna, a na wschodzie z gminą Wilamowice. W nizinnej części gminy, wzdłuż
rzeki Białej, znajduje się długi łańcuch stawów rybnych
o historii sięgającej jeszcze XVI wieku. Walory przyrodnicze i krajobrazowe stanowią niezaprzeczalne atuty
wszystkich sołectw wchodzących w skład gminy Bestwina
(Bestwina, Bestwinka, Janowice i Kaniów). Na całym terenie
występuje zróżnicowana szata roślinna od pastwisk,
poprzez łąki, pola uprawne, kompleksy stawów, mokraPałac Habsburgów w Bestwinie 1824 r.
dła,
aż po spore obszary lasów i zatopione tereny pofot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
przemysłowe, na których rozwinęła się roślinność
charakterystyczna dla terenów podmokłych. Do jednych z najbardziej malowniczych obszarów gminy należą okolice
„Podkępia”. Jest to strefa chronionego krajobrazu z siedliskiem rzadkich gatunków roślinności i zwierząt. Podobny w charakterze jest tzw. Las Janowicki – ulubione miejsce wypraw grzybiarzy, miłośników pieszych wędrówek leśnymi dróżkami i traktami, a także unikalne miejsce z zabytkowym parkiem starodrzewia z dębami szypułkowymi. Równie bogaty jest
w Lesie Janowickim stan fauny obfitujący w okazy ptactwa, gryzoni, bezkręgowców i zwierzyny łownej. Ukształtowanie terenu, warunki przyrodnicze sprawiają, że gminę chętnie odwiedzają turyści, dla których dodatkową atrakcją są niewątpliwie
akweny w Kaniowie powstałe po dawnych wyrobiskach żwiru. W znacznej części zagospodarowane na potrzeby Ośrodka
Rekreacji i Sportów Wodnych stanowią magnes dla mieszkańców gminy i przyjezdnych. W ich obrębie utworzono dwa boiska do kajak-polo oraz baseny pływające, piaszczystą plażę, boiska do siatkówki, plac zabaw i pole namiotowe. Właśnie
na bazie akwenów w Kaniowie rozwinęła się sztandarowa dla gminy dyscyplina sportu – kajak-polo. Na terenie Bestwiny cieszą oko i poznawczego ducha liczne i cenne zabytki. Wśród najciekawszych można znaleźć m.in. późnoklasycystyczny dwór
Habsburgów z 1824 roku. Jest on usytuowany w stylowym parku starodrzewia. Kolejna „perełka” to kościół Wniebowzięcia NMP zbudowany w stylu późnogotyckim
w 1577 roku, a przebudowany w XVIII i XIX wieku, z ciekawym renesansowym
nagrobkiem wojewody krakowskiego Myszkowskiego i jego żony Jadwigi z Tęczyńskich.
Godne obejrzenia są też figury przydrożne św. Jana Nepomucena (1786 r.) i Michała
Archanioła (koniec XVIII wieku) oraz XIX-wieczne chaty drewniane o konstrukcji zrębowosłupowej. Warta uwagi jest ponadto kolekcja tutejszego Muzeum Regionalnego
im. ks. Zygmunta Bubaka. Obejmuje ona bardzo ciekawe zbiory folklorystyczne
z terenu gminy, a także eksponaty pochodzące z odkrytego na jej terenie grodziska Stawy Bestwińskie
rycerskiego. Zobaczyć tu można również starą wozownię oraz galerię „Na prowincji”. fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
1
Bestwina – Położenie
zabytki i ciekawe miejsca
Do zabytków zalicza się również wspomniany Park Starodrzewia oraz Park Lipowy Pszczelarzy z działką miododajną. Tradycyjnie jednak gmina słynie z hodowli ryb, dzięki kompleksom stawów hodowlanych. „Na przełomie XV i XVI wieku w historii Bestwiny odnotowany został
szybki rozwój gospodarki stawowej. Niewątpliwie sprzyjające warunki związane z istnieniem dużej
ilości stawów zlokalizowanych wzdłuż rzeki Białej oraz budowa urządzeń technicznych, przyczyniły
się do wzrostu hodowli. Stawy były zakładane na nieużytkach oraz mniej urodzajnych glebach. Znajdowały się one w majątkach dworskich, kościelnych oraz w posiadaniu zamożnych
kmieci. Największa ich liczba była własnością dworu. Ogólna ilość stawów na terenie Bestwiny szacowana była na około 200. Do dnia dzisiejszego funkcjonują niektóre stare nazwy rozlewisk, wśród których możemy wymienić: Podymacz, Folwarczny, Podkępi, Łaźni. W okolicach Bestwiny hodowane były karpie i liny. W XVI wieku w Bestwinie istniało chłopskie gospodarstwo
stawowe, które należy zaliczyć do fenomenu na skalę Polski.” – czytamy w opracowaniu
historycznym dr Grzegorza Bobonia.
Tutaj właśnie wyhodowano specjalną rasę karpia, tzw. Karpia Polskiego.
Dokonał tego w Kaniowie habsburski dzierżawca Adolf Gasch, absolwent Akademii Rolniczej
w Hohenheim, który za swoje osiągnięcia otrzymał w 1880 roku złoty medal na wystawie rolniczej
w Berlinie. W 2002 roku w Kaniowie postawiono pomnik – głaz upamiętniający działalność Adolfa
Gascha, jego zasługi dla rozwoju rybactwa i wpływ na obecny stan rybackości obszaru objętego
Lokalną Strategią Rozwoju Obszarów Rybackich. Historia hodowli karpia w Bestwinie sięga XVI
wieku. Ryba ta jest obecna nawet w herbie gminy Bestwina. W Kaniowie z kolei organizowana
jest każdego lata impreza – Święto Karpia Polskiego, która łącząc festyn z zawodami wędkarskimi
i degustacją ryb ściąga rzesze osób, w tym głównie związanych z hodowlą, wędkarstwem oraz
miłośników i smakoszy ryb.
Kompleks wodny w Kaniowie
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Pomnik karpia w Kaniowie
www.sekcja-wedkarska-kaniow.pl
2
Bestwina – Zabytki i ciekawe miejsca
Gospodarstwa rybackie
Gospodarstwo Rybackie Edward Chmielniak
Gospodarstwo rybackie Pana Edwarda Chmielniaka to dwa stawy hodowlane o powierzchni 1,3 ha. Stawy położone
są w zacisznym miejscu z dala od zabudowań, nieopodal lasu. Dopływa do nich woda z leśnych źródeł. Pan Edward
zajmuje się głównie hodowlą karpia, amura i lina. Swoje ryby karmi paszą wyprodukowaną na własnym gruncie.
Jest to pszenica, jęczmień, bobik. Zaopatrujący się u Edwarda Chmielnika konsumenci są bardzo zadowoleni z kupionych
ryb – przede wszystkim z uwagi na ich walory smakowe.
Gospodarstwo Rolno-Rybackie Marcin Jonkisz
Pan Marcin Jonkisz jest właścicielem trzech stawów rybnych o całkowitej powierzchni lustra
wody przekraczającej 6 ha. Gospodarstwo i doświadczenie zawodowe przejął po swoim ojcu, który
na stawach gospodarował blisko 40 lat. Pan Marcin Jonkisz produkuje głównie karpia, chociaż
ze stawów wyławia także tołpygę i amura. Ryby skarmiane są wyłącznie zbożem z upraw rosnących
na polach właściciela stawów. Prócz ryb, pan Marcin hoduje trzodę chlewną i byki.
Staw Pana Marcina Jonkisza
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Gospodarstwo Rybackie Łukasz i Izabela Maroszek
Gospodarstwo Rybackie jest prowadzone przez Państwa Maroszek wielopokoleniowo. Już w 1976 roku rozpoczęto chów
i hodowlę ryb. Gospodarstwo powiększono o dwa stawy o powierzchni 1,90 ha oraz pole rolne o powierzchni ok. 3,60 ha,
a następnie stopniowo było powiększane. Gospodarstwo Rybackie zajmuje się przede wszystkim chowem i hodowlą karpia,
ale także amura i tołpygi. Sprzedaż prowadzona jest w okresie świątecznym. Oprócz podstawowej działalności rybackiej,
gospodarstwo zajmuje się także hodowlą kur niosek, kur zielononóżek, gęsi, kaczek, brojlerów oraz indyków. Rozszerzona
została także hodowla bydła, przez co wprowadzono na rynek więcej wołowiny wyhodowanej tradycyjnie. Wprowadzając
na lokalny rynek produkty wyhodowane tradycyjną metodą, gospodarstwo pozyskuje nowych odbiorców zadowolonych
z jakości wyprodukowanego materiału w gospodarstwie. Zainteresowanie odbiorców produktami gospodarstwa Państwa
Maroszek świadczy o tym, jak wielkie jest zapotrzebowanie na zdrowy, smaczny i ekologiczny produkt.
3
Bestwina – Gospodarstwa rybackie
1
Gospodarstwo Rybackie Adamaszek Franciszek,
Bestwina, ul. Plebańska 10
20
Gospodarstwo Rybackie Góra Leon,
Kaniów, ul. Młyńska 12
2
Gospodarstwo Rybackie Chmielniak Agata, Chmielniak Dariusz,
Bestwina, ul. Gospodarska 34
21
Gospodarstwo Rybackie Grzybowski Leszek,
Janowice, ul. Janowicka 90
3
Gospodarstwo Rybackie w Janowicach Chmielniak Edward,
Czechowice-Dziedzice, ul. Wyspiańskiego 17/40
22
Gospodarstwo Rybackie Hałas Jadwiga, Hałas Antoni, Hałas
Aleksander, Bestwina, ul. Witosa 94
4
Gospodarstwo Rybackie Chrapek Łukasz,
Bestwina, ul. Wydrzyniec 4
23
Gospodarstwo Rybackie Janeczko Edward,
Kaniów, ul. Słoneczna 7
5
Gospodarstwo Rybackie Chromik Władysław,
Janowice, ul. Janowicka 25
24
Gospodarstwo Rybackie Janeczko Barbara, Janeczko Bronisław,
Kaniów, ul. Krzywolaków 33
6
Gospodarstwo Rybackie Ciszczoń Grzegorz,
Janowice, ul. Janowicka 67
25
Gospodarstwo Rybackie Jazowy Helena, Jazowy Andrzej,
Bestwina, ul. Młyńska 3
7
Gospodarstwo Rybackie Cofała Elżbieta, Cofała Tomasz,
Bestwinka, ul. Gandora 10
26
Gospodarstwo Rybackie Jonkisz Marcin,
Bestwina, ul. Gospodarska 52
8
Gospodarstwo Rybackie Czech Zofia,
Bestwina, ul. Hallera 12
27
Gospodarstwo Rybackie Jopek Dariusz,
Bestwina, ul. Studziennik 4
9
Gospodarstwo Rybackie Fajkis Lesław,
Bestwina, ul. Konopnickiej 50
28
Gospodarstwo Rybackie Kastelik Bernadeta, Kastelik Tadeusz
Bestwina, ul. Dolna 14
10
Gospodarstwo Rybackie Faruga Grzegorz,
Bestwinka, ul. Podpolec 4
29
Gospodarstwo Rybackie Kędzior Paweł,
Bestwinka, ul. Gandora 35
11
Gospodarstwo Rybackie Firganek Kazimierz,
Bestwina, ul. Witosa 133
30
Gospodarstwo Rybackie Kędzior Dominik,
Bestwinka, ul. Gandora 25
12
Gospodarstwo Rybackie Firganek Sylwia,
Bestwina, ul. Hallera 39
31
Gospodarstwo Rybackie Kłoda Mirosław,
Bestwina, ul. Gospodarska 4
13
Gospodarstwo Rybackie Firganek Danuta, Firganek Tadeusz,
Bestwina, ul. Hallera 39
32
Gospodarstwo Rybackie Kłoda Tomasz,
Bestwina, ul. Witosa 104
14
Gospodarstwo Rybackie Furczyk Piotr,
Bestwinka, ul. Gandora 23
33
Gospodarstwo Rybackie „Bestwinka” Kłoda Zofia,
Bielsko-Biała, ul. Samotna 59
15
Gospodarstwo Rybackie Furczyk Waleria,
Bestwina, ul. Witosa 73
34
Gospodarstwo Rybackie Korycinski Mieczysław,
Kaniów, ul. Czechowicka 19
16
Gospodarstwo Rybackie Gac Stanisław,
Bestwina, ul. Hallera 45
35
Gospodarstwo Rybackie Kraus Mirosława, Kraus Krzysztof,
Bestwina, ul. Witosa 140
17
Gospodarstwo Rybackie Gajda Edward,
Janowice, ul. Janowicka 41
36
Gospodarstwo Rybackie Kruk Andrzej, Wawrzyczek-Kruk Anna
Bestwina, ul. Gospodarska 26
18
Gospodarstwo Rybackie Gola Czesław,
Bestwina, ul. Witosa 139
37
Gospodarstwo Rybackie Kubik Mateusz,
Bestwina, ul. Bialska 80
19
Gospodarstwo Rybackie Góra Antoni, Góra Przemysław,
Bestwina, ul. Gospodarska 38
38
Gospodarstwo Rybackie Lasek Adam, Lasek Szymon,
Bestwina, ul. Gospodarska 62
4
Bestwina – Gospodarstwa rybackie
39
Gospodarstwo Rybackie Maga Józef,
Bestwina, ul. Kościelna 28
58
Gospodarstwo Rybackie Stanclik Antoni,
Bestwina, ul. Krakowska 78
40
Gospodarstwo Rybackie Maroszek Izabela, Maroszek Łukasz,
Bestwina, ul. Witosa 107
59
Gospodarstwo Rybackie Stanclik Czesław,
Bestwina, ul Witosa 73
41
Gospodarstwo Rybackie Mika Adam,
Kaniów, ul. Czechowicka 3
60
Gospodarstwo Rybackie Stanclik Celina, Stanclik Jan,
Bestwina, ul. Witosa 63
42
Gospodarstwo Rybackie Mika Bolesław,
Bestwina, ul. Magi 2
61
Gospodarstwo Rybackie Szlosarczyk Franciszek,
Bestwinka, ul. Gandora 19
43
Gospodarstwo Rybackie Miodoński Antoni,
Janowice, ul. Janowicka 288
62
Gospodarstwo Rybackie Szlósarczyk Janusz,
Bestwina, ul. Hallera 18
44
Gospodarstwo Rybackie Mleczko Waleria i Józef,
Kaniów, ul. Batalionów Chłopskich 49
63
Gospodarstwo Rybackie Szwed Marcin, Szwed Iwona,
Kaniów, ul. Kóski 26
45
Gospodarstwo Rybackie Mynarska Bogusława,
Bestwina, ul. Spokojna 8
64
Gospodarstwo Rybackie Ślosarczyk Aleksander,
Bestwina, ul. Witosa 90
46
Gospodarstwo Rybackie Nycz Stanisław,
Janowice, ul. Graniczna 11b
65
Gospodarstwo Rybackie Ślosarczyk Anna, Ślosarczyk Józef,
Bestwina, ul. Gospodarska 30
47
Gospodarstwo Rybackie Orłowska Urszula,
Bestwina, ul. Krakowska 177
66
Gospodarstwo Rybackie Ślosarczyk Zbigniew,
Bestwina, ul. Sucharskiego 21
48
Gospodarstwo Rybackie Orłowska Urszula,
Bestwina, ul. Krakowska 177
67
Gospodarstwo Rybackie Ślósarczyk Sławomir,
Janowice, ul. Janowicka 86
49
Gospodarstwo Rybackie Pasierbek Danuta, Pasierbek Zbigniew,
Bestwina, ul. Witosa 135
68
Gospodarstwo Rybackie Wandziura Czesław,
Bestwina, ul. Spokojna 4
50
Gospodarstwo Rybackie Pawełko Adam,
Bestwina, ul. Gospodarska 42
69
Gospodarstwo Rybackie Tomecka Aleksandra,
Kaniów, ul. Hallera 55
51
Gospodarstwo Rybackie Pawełko Jarosław,
Bestwina, ul. Gospodarska 646
70
Gospodarstwo Rybackie Wilczek Wojciech,
Bestwina, ul. Hallera 38
52
Gospodarstwo Rybackie Prymula Ewa,
Bestwinka, ul. Gandora 6
71
Gospodarstwo Rybackie Wróbel Krystyna, Wróbel Jan,
Bestwinka, ul. Plebańska 14
53
Gospodarstwo Rybackie Puchałka Edward,
Kaniów, ul. Krzywolaków 46
72
Gospodarstwo Rybackie Wróbel Józef,
Bestwinka, ul. Sportowa 34
54
Gospodarstwo Rybackie Radwan Cecylia, Radwan Stanisław,
Bestwina, ul. Witosa 177
73
Gospodarstwo Rybackie Zdrowak Marian,
Bestwina, ul. Leśna 25
55
Gospodarstwo Rybackie Rychta Kazimierz,
Bestwina ul. Gospodarska 8
74
Gospodarstwo Rybackie Żaczek Jacek,
Bestwinka, ul. Gandora 29
56
Gospodarstwo Rybackie Sajdak Teresa, Sajdak Roman,
Bestwina, ul. Hallera 29
75
Gospodarstwo Rybackie Żaczek Jerzy,
Bestwinka, ul. Gandora 27
57
Gospodarstwo Rybackie Sowa Andrzej,
Kaniów, ul. Furczyka 4
76
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Przełom”,
Bestwinka, ul. Dworkowa 11
5
Bestwina – Gospodarstwa rybackie
POŁOŻENIE
Miasto z lotu ptaka
fot. Janusz Moczulski
Z
apraszamy do Czechowic-Dziedzic położonych na granicy uprzemysłowionego Śląska i beskidzkich stoków.
Miasto wraz z sołectwami – Bronowem, Ligotą i Zabrzegiem – tworzą liczącą ponad 43 tysiące mieszkańców Gminę
Czechowice-Dziedzice o łącznej powierzchni 6,6 tys. ha. Prawa miejskie nadano Czechowicom-Dziedzicom w 1950
roku, ale historia miejscowości sięga wielu stuleci wstecz. Pierwsze wzmianki o obszarach, na których istnieje dzisiejsze miasto pochodzą z XV wieku. Przełomowym momentem w historii rolniczego – do połowy XIX wieku – terenu
było zlokalizowanie w Dziedzicach stacji Cesarsko-Królewskiej Uprzywilejowanej Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda.
Wokół powstałej w 1855 roku linii kolejowej, biegnącej z Wiednia do Krakowa i Lwowa, zaczął rozwijać się przemysł – powstały
liczne zakłady. Obecnie Czechowice-Dziedzice i sąsiadujące z nimi od południa miasto Bielsko-Biała tworzą rdzeń aglomeracji
bielskiej, stanowiącej jeden z czterech obszarów metropolitalnych województwa śląskiego. Aglomeracja ta to nowoczesny
ośrodek przemysłu, kultury i nauki o znaczeniu regionalnym, a także krajowe centrum rozrządu ruchu turystycznego i ośrodek węzłowy strefy transgranicznej z odnogami w kierunku Republiki Czeskiej i Republiki Słowackiej. Droga krajowa nr 1,
przebiegająca przez środek gminy, dzieli ją na dwie części. Sołectwa Zabrzeg, Ligota i Bronów to obszar zdominowany przez
tereny rolnicze i leśne.
Z uwagi na bogactwo przyrodnicze zachodnia część gminy została włączona w Europejską Sieć
Ekologiczną NATURA 2000 „Dolina Górnej Wisły”.
Charakteryzuje się ona dużymi walorami krajobrazowymi z atrakcyjnymi pasmami Beskidu Małego i Śląskiego, licznymi
stawami, rzekami oraz Jeziorem Goczałkowickim zwanym „Śląskim Morzem” – jednym z największych w Polsce zbiorników
wodnych. Charakter przyrodniczy gminy wyznacza głównie przewaga terenów rolniczych z pozostałościami wielkoobszarowej gospodarki rolnej, stawami hodowlanymi oraz szerokim pasmem doliny rzeki Wisły i kompleksem lasów
zabrzeskich przylegających do Zbiornika Goczałkowickiego. Mimo podziału gminy na część uprzemysłowioną i część rolniczą
o terenach otwartych, można zauważyć istniejącą równowagę krajobrazową dzięki zachowaniu biokorytarzy w postaci
zalesionych, zadrzewionych terenów połączonych ciekami wodnymi. Przez gminę przepływa pięć rzek: Wisła, Biała, Wapienica,
Jasienica, Iłownica.
6
Czechowice-Dziedzice – Położenie
Czechowice-Dziedzice
zabytki i ciekawe miejsca
Na pograniczu Gminy Czechowice-Dziedzice i Chybia rozciąga się jedyny na terenie województwa śląskiego
rezerwat torfowiskowy „Rotuz”. To ostoja zagrożonego w Polsce gatunku – turzycy bagiennej. Występują
tu także gatunki roślin naczyniowych m.in. rosiczka okrągłolistna, żurawina błotna i rzadkie mszaki. W pobliżu
rezerwatu przebiega Międzynarodowa Trasa Rowerowa Greenways Kraków–Morawy–Wiedeń, nizinny odcinek IVa –
o długości 9,4 km. Przez malownicze zakątki gminy przebiegają również trzy lokalne trasy rowerowe – zielona „Dolina
Wisły”, niebieska – „Dolina Podraj” i pomarańczowa – „Dolina Iłownicy” – o łącznej długości 56 km. Kolejny, wytyczony
niedawno szlak rowerowy pozwala dotrzeć z Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Czechowicach-Dziedzicach, poprzez
Plac Ratuszowy w Bielsku-Białej, aż na Słowację.
Na terenie Czechowic-Dziedzic znajduje się kilka cennych zabytków architektonicznych.
Najmocniej wrośnięty w krajobraz i historię miasta jest kościół parafialny pw. św. Katarzyny – najstarszy i najcenniejszy
zabytek w mieście. Pierwsza drewniana sakralna budowla istniała w tym miejscu już w 1447 roku. W latach 1722–1729 rozpoczęła się budowa kościoła murowanego ufundowanego przez właściciela Czechowic Franciszka Karola Kotulińskiego
i proboszcza Walentego Antoniego Martiusa. Innymi cennymi budowlami sakralnymi na terenie gminy są: wybudowany
w 1890 roku kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wspomożenia Wiernych w Czechowicach-Dziedzicach, zabrzeski kościół
pw. św. Józefa z 1787 roku, kościół pw. Opatrzności Bożej w Ligocie z 1806 roku i kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
z roku 1877 w Bronowie. Z historią miasta szczególnie związany jest rokokowy pałac Kotulińskich z początku XVIII wieku.
Wokół pałacu znajduje się późnobarokowy park na rzucie prostokąta z półkolistą aleją grabową i bezcennymi pomnikami
przyrody w postaci lip kandelabrowych. Pałac i park mieszczą obecnie restauracje i wart odwiedzenia, elegancki hotel.
Miasto Czechowice-Dziedzice zajmuje wschodnią część gminy. Jego rozwój opierał się głównie na przemyśle,
m.in. rafineryjnym, górniczym, metalurgicznym, zapałczanym. Obecnie gospodarka miasta ewoluuje w kierunku nowych,
innowacyjnych technologii, jak produkcja biopaliw, przemysł lotniczy i samochodowy. Na obrzeżach Czechowic-Dziedzic
powstało lotnisko, działa Bielski Park Technologiczny Lotnictwa, Przedsiębiorczości i Innowacji, oraz Śląskie Centrum
Naukowo-Technologiczne Przemysłu Lotniczego – najnowocześniejszy w Europie ośrodek wytwarzania konstrukcji kompozytowych w technologii autoklawowej. Czynnikiem ułatwiającym
prowadzenie działalności gospodarczej jest rozbudowane zaplecze
obsługi biznesu, na które składają się banki i ich oddziały, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, operatorzy pocztowi,
urzędy, oddziały celne oraz kancelarie notarialne, prawne, agencje
i biura pośrednictwa ubezpieczeniowego. Rosnąca od kilku lat liczba
mieszkańców Gminy Czechowice-Dziedzice jest najlepszym dowodem na to, że jest ona postrzegana jako atrakcyjne miejsce do życia.
Z pewnością warto tu zajrzeć i przekonać się o tym osobiście.
Pałac Kotulińskich
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
7
Czechowice-Dziedzice – Zabytki i ciekawe miejsca
gospodarstwa rybackie
Gospodarstwo Rybackie K. Wypiórkiewicz i K. Rosner,
fot. Kazimierz Rosner
Gospodarstwo rybackie Adam Kłaptocz
Pan Adam ryby hoduje od blisko 15 lat. „Ukryte” w uroczym lesie dwa małe stawy zasilone
są wyjątkowo czystą wodą, gdyż w okolicy nie ma żadnych zabudowań. Adam Kłaptocz
hoduje głównie karpia karmionego wyłącznie własnym zbożem. Sprzedaje też amura
i tołpygę. Całość hodowli trafia do indywidualnego odbiorcy, w dużej mierze zawsze tego
samego
- Kto raz skosztuje mojej ryby, nie chce już innej i zawsze do mnie wraca – przekonuje Pan
Adam.
Stawy Adama Kłaptocza
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Gospodarstwo rybackie Paweł Myrczek
Gospodarstwo Pana Pawła położone jest w południowo-wschodniej części Czechowic-Dziedzic (rejon ulic Zabiele i Dębowa). W jego skład wchodzi 5 obiektów stawowych,
przyległe do nich magazyny ziemne dla ryby handlowej oraz magazyn pasz, sprzętu
rybackiego i transportowego. Dojazd do magazynów ryb i obiektów stawowych realizowany
jest asfaltową drogą gminną bez ograniczeń tonażowych i gabarytowych. W gospodarstwie
produkowany jest karp (narybek, kroczek, handlówka) oraz amur (kroczek, handlówka).
Tradycja hodowli karpia w gospodarstwie sięga początku XX wieku. Hodowane ryby cieszą
się wysokimi walorami smakowymi, co związane jest z wysoką jakością wody oraz stosowaniem naturalnych pasz.
Stawy Pawła Myrczka
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
8
Czechowice-Dziedzice – Gospodarstwa rybackie
Czechowice-Dziedzice
Gospodarstwa rybackie
Gospodarstwo Rybackie K. Wypiórkiewicz i K. Rosner
Gospodarstwo Rybackie K. Wypiórkiewicz i K. Rosner w Czechowicach-Dziedzicach
działa od 1994 r. jako spółka dwóch rodzin. Gospodaruje wspólnie na 300 ha stawów.
Gospodarstwo posiada jednak dłuższą historię. Pierwsze stawy były budowane od XVI wieku, jednakże większość w XIX wieku. Produkuje się głównie karpia, ale oprócz tego również:
amura, szczupaka, sandacza, suma, okonia, lina, karasia, leszcza, płoć oraz od trzech lat
jesiotra. Gospodarstwo handluje głównie hurtowo z sieciami sklepów, jak również z innymi
odbiorcami. Prowadzi także sprzedaż detaliczną całoroczną. Cała sprzedaż prowadzona jest
w Ligocie we własnych magazynach. Gospodarstwo współpracuje również z wędkarzami
handlując z nimi wszystkimi gatunkami ryb, na zarybienie posiadanych przez koła
zbiorników. Ponadto, planowane jest zwiększenie oferty poprzez wybudowanie łowiska
karpiowego na blisko pięćdziesięciohektarowym stawie, dzięki pomocy unijnej ze środków
Lokalnej Grupy Rybackiej Bielska Kraina.
Gospodarstwo Rybackie
K. Wypiórkiewicz i K. Rosner
fot. Kazimierz Rosner
Gospodarstwo Rybackie Małgorzata i Bronisław Hess
Rodzinne gospodarstwo w Ligocie prowadzi chów i hodowlę ryb od ponad stu lat. W kronice rodzinnej zapisano:
Andrzej Hess jesienią 1898 roku zakupił od szwagra Dzidy staw tzw. Hałcnowiec warunkowo o ile uda mu się usypać wał
i doprowadzić wodę, o powierzchni 11,313 morgów za 250 zł reńskich za morgę… Na przedstawiony
Starostwu wniosek zjechała na miejsce Komisja już 12.12.1898 r., która przychyliła się do wniosku, zwłaszcza
że żaden z sąsiadów nie zgłosił sprzeciwu ani zastrzeżeń. Mając zezwolenie i wolną rękę, a co ważne
sprzyjającą zimę, oddał natychmiast w kontrakt sypanie wałów, wskutek czego roboty ukończono w czerwcu 1898 r.
Aktualnie gospodarstwo prowadzi czwarte już pokolenie – Małgorzata i Bronisław Hess. Powierzchnia stawów po rozbudowie wynosi 17,00 ha. Obiekt zasilany jest wodą z Jasieniczanki poprzez Młynówkę Międzyrzecko-Ligocką, zrzut do Iłownicy.
Corocznie w listopadzie i grudniu prowadzona jest w gospodarstwie bezpośrednia sprzedaż żywych ryb, głównie karpia,
ale także amura, lina, sandacza, szczupaka i karasia.
9
Czechowice-Dziedzice – Gospodarstwa rybackie
1
Gospodarstwo Rybackie Dzida Antoni,
Bronów, ul. Księdza Kunza 13
2
Gospodarstwo Rybackie Górka Bogusław,
Czechowice-Dziedzice, ul. Szkolna 7
3
Gospodarstwo Rybackie Hess Małgorzata, Hess Bronisław,
Ligota, ul. Zabrzeska 5
4
Gospodarstwo Rybackie Kłaptocz Adam,
Czechowice-Dziedzice, ul. Wiewiórcza 4
5
Gospodarstwo Rybackie Kłaptocz Łukasz,
Czechowice-Dziedzice, ul. Miarki 15
6
Gospodarstwo Rybackie Kołoczek Stanisław,
Ligota, ul. Wspólna 2
7
Gospodarstwo Rybackie Kraus Jan, Kraus Józef,
Ligota, ul. Bielska 11
8
Gospodarstwo Rybackie Myrczek Paweł,
Czechowice-Dziedzice, ul. Prusa 20
9
Gospodarstwo Rybackie Plewik Jacek,
Czechowice-Dziedzice, ul. Wodna 18
10
Gospodarstwo Rybackie Pokładnik Adam,
Czechowice-Dziedzice, ul. Zabiele 15
11
Gospodarstwo Rybackie Sieńczak Janusz,
Czechowice-Dziedzice, ul. Zacisze 11
12
Gospodarstwo Rybackie Srokol Marek,
Czechowice-Dziedzice, ul. Spółdzielcza 18
13
Gospodarstwo Rybackie Stusek Józef,
Bronów, ul. Rudzicka 13
14
Gospodarstwo Rybackie Szczyrbowski Czesław,
Bronów, ul. Zbożowa 8
15
Gospodarstwo Rybackie Szczyrbowski Tadeusz,
Ligota, ul. Wolna 1
16
Gospodarstwo Rybackie Wojciech Stanisław,
Ligota, ul. Młynarska 9
17
Gospodarstwo Rybackie Wypiórkiewicz Krzysztof, Rosner Kazimierz,
Czechowice-Dziedzice, ul. Kaniowska 19 a
18
Gospodarstwo Rybackie Żoczek Wojciech,
Czechowice-Dziedzice, ul. Potoczna 1
19
Górnicze Stowarzyszenie Wędkarskie „Silesia”,
Czechowice-Dziedzice, ul. Boczna 3
10
Czechowice-Dziedzice – Gospodarstwa rybackie
Jasienica
Położenie
Gminny Ośrodek Kultury w Jasienicy
fot. Mateusz Pindel
herb Jasienicy
J
asienica jest jedną z największych gmin w Polsce i największą w województwie śląskim. Administracyjnie
jest położona w powiecie bielskim, w obrębie trzech regionów geograficznych południowej Polski: Beskidów,
Pogórza Cieszyńskiego i Kotliny Oświęcimskiej. Gmina Jasienica znajduje się w strefie obejmującej zurbanizowany
obszar aglomeracji bielskiej i graniczy z jej śródmiejską częścią tj. miastem Bielsko-Biała. Gmina należy do euroregionu Śląsk Cieszyński. W skład Gminy wchodzi 14 sołectw: Jasienica, Bielowicko, Grodziec, Iłownica, Mazańcowice, Międzyrzecze Górne, Międzyrzecze Dolne, Rudzica, Landek, Świętoszówka, Roztropice, Biery, Łazy i Wieszczęta. Jasienica jest jedną
z najstarszych miejscowości w powiecie. Pierwsze historyczne wzmianki na jej temat pojawiły się już w 1305 roku. W 1355
roku w Jasienicy istniało już probostwo, a wieś należała do dużych i zasobnych. Jasienica była wtedy własnością książąt cieszyńskich, a w kolejnych wiekach należała do właścicieli bielskiego państwa stanowego. Do przyspieszenia rozwoju Jasienicy
przyczyniło się uprzemysłowienie sąsiednich miast: Bielska i Skoczowa, a także powstanie szosy cesarskiej i linii kolejowej.
W 1881 roku powstała tu filia szwajcarskiej fabryki mebli giętych Thonet-Mundus, rozbudowana w 1913 roku w duży zakład
zatrudniający 700 robotników i produkujący 300 tys. sztuk mebli rocznie. Dziś to Paged Meble S.A. Produkowane tu meble
są znane i cenione na całym świecie.
11
Jasienica – Położenie
zabytki i ciekawe miejsca
Drewniany Kościół pw. św. Wawrzyńca z 1701r.
fot. Andrzej Świerkot
Znajduje się tu też sporo interesujących zabytków. W samej Jasienicy warto zwrócić
uwagę na kościół parafialny św. Jerzego, wzniesiony w 1787 roku i kilka drewnianych
chałup z XIX wieku o ciekawej konstrukcji zrębowej i słupowej. Wrażenie robią też
dwie wille z końca XIX wieku z pruskim murem oraz secesyjny budynek szkoły
podstawowej z 1910 roku. W Grodźcu do najcenniejszych zabytków należy zamek
z XVI wieku, zrekonstruowane prezbiterium starego kościoła św. Bartłomieja,
zespół zabudowań dworskich z XVIII i XIX wieku oraz kaplica grobowa Zoblów
z XIX wieku. Atrakcjami przyrodniczymi w Grodźcu są dwa sędziwe dęby szypułkowe
(600 i 800 lat) oraz dęby zasadzone w zabytkowym parku na pamiątkę przemarszu
pod Wiedeń wojsk Jana III Sobieskiego. Z kolei w Bielowicku znajduje się zabytek
klasy zerowej: drewniany kościółek św. Wawrzyńca z XVI wieku z renesansowym
tryptykiem, barokowym tabernakulum oraz amboną.
Zabytki gminy najlepiej zwiedzać wędrując czerwonym szlakiem turystycznym, wytyczonym w 1987 roku,
a prowadzącym ze stacji PKP Jasienica-Jaworze przez Biery do Jaworza Nałęża i Grodźca.
Dużym atutem Gminy Jasienica są jej walory krajobrazowe z panoramą Beskidu
Śląskiego na południu i malowniczymi stawami i skupiskami lasów na północy.
Kulturowo Jasienica była i jest związana z ziemią cieszyńską i wpływy te widoczne
są do dzisiaj w języku (gwara śląsko-cieszyńska), strojach i obyczajach. Tutejsze
tradycje ludowe są bogate i pieczołowicie pielęgnowane, m.in. przez cztery zespoły
regionalne: „Grodźczanie”, „Bierowianie”, „Międzyrzeczanie” i „Jasieniczanka”.
Rolę inspirującą w zakresie upowszechniania kultury pełni Gminy Ośrodek Kultury
w Jasienicy, organizując liczne wystawy, spotkania i koncerty.
Standardową imprezą kalendarza imprez
kulturalnych jest „Lato w Jasienicy”,
cykl corocznych imprez plenerowych
połączonych z licznymi występami artystycznymi i festynem. Nietypowy dom
kultury działa w Międzyrzeczu Górnym. To stylowa chata, gdzie prócz wystaw
można oglądać izbę regionalną. Izba to kilka pomieszczeń stylizowanych
na chłopską chatę sprzed lat (sypialnia, warsztat, stajnia, kuchnia), z ekspozycją
zabytkowych sprzętów domowych. W Chacie Międzyrzecze organizowane są m.in.
koncerty, warsztaty, wystawy i spotkania z ciekawymi ludźmi.
W maju 2012 roku w Jasienicy został oddany do użytku nowy Kompleks
Sportowo-Kulturalno-Rekreacyjny. Duża konferencyjno-widowiskowo-wystawowa sala pozwoli organizować imprezy kulturalne na znacznie większą skalę
niż dotychczas. W budynku znajduje się również Punkt Informacji Turystycznej
i Transgranicznej, którego podstawowym zadaniem jest wspieranie współpracy transgranicznej i inicjowanie w ramach tejże nowych kierunków działań.
Renesansowy XVI-wieczny zamek w Grodźcu
fot. Andrzej Świerkot
Żródło przy kaplicy Św. Wendelina
fot. Andrzej Świerkot
12
Jasienica – Zabytki i ciekawe miejsca
Jasienica
zabytki i ciekawe miejsca
Orlik obiekt sportowy
fot. Andrzej Świerkot
W Rudzicy znajduje się galeria autorska plastyka Floriana Kohuta,
gdzie oprócz interesujących obrazów gospodarza obejrzeć można liczną
kolekcję polnych strachów, zbieraną przez artystę przy współudziale
mieszkańców gminy każdego roku. Od 21 lat, zawsze w maju, galeria
organizuje „Dzień Stracha Polnego”, gdzie obok barwnego korowodu,
organizowany jest konkurs na wykonanie najciekawszego stracha
polnego.
Gmina Jasienica posiada trzy kompleksy sportowe w ramach programu „Moje Boisko – Orlik 2012”. Znajdują się one w Rudzicy, Mazańcowicach oraz Międzyrzeczu Górnym. W Jasienicy znajdują się 4 pełnowymiarowe boiska do gry w piłkę nożną (2 trawiaste, 1 z trawy sztucznej,
1 z poliuretanu). Jasienica ze względu na swoje położenie i przepiękne
krajobrazy jest doskonałym miejscem do uprawiania sportu i rekreacji.
Przez teren gminy przebiegają ciekawe trasy rowerowe o zróżnicowanym stopniu trudności oraz szlaki piesze. Szczególną atrakcją turystyczną,
zwłaszcza dla miłośników jeździectwa i koni, jest przepięknie usytuowany
ośrodek „Czanki” w Międzyrzeczu Górnym, prowadzący naukę jazdy
konnej dla dzieci i dorosłych. Placówka dysponuje krytą ujeżdżalnią,
także sezon jeździecki trwa tu cały rok.
Gmina słynie także z hodowli ryb słodkowodnych, zwłaszcza karpia,
a tradycje hodowlane w tym regionie sięgają kilku wieków wstecz.
Oprócz słynnej fabryki mebli i zakładu płytek ceramicznych zarejestrowanych jest tu ponad 1700 podmiotów gospodarczych.
Plany inwestycyjne gminy zakładają dalszy rozwój infrastruktury
komunalnej, w szczególności rozbudowę wodociągów, kanalizacji, sieci
telefonicznej i modernizację dróg.
Świetna lokalizacja na szlaku drogowo-kolejowym z Bielska
do Cieszyna, potencjał gospodarczy i dobre warunki do dalszego
rozwoju przemysłu turystycznego stanowią o dużej atrakcyjności Jasienicy jako potencjalnego obszaru inwestycyjnego.
Stawy w Jasienicy z lotu ptaka
fot. Roman Niemczyk
13
Jasienica – Zabytki i ciekawe miejsca
Gospodarstwa rybackie
gospodarstwo rybackie Karol Kominek
Karol Kominek jest właścicielem stawu hodowlanego o powierzchni lustra 1,5 ha usytuowanego na granicy Jasienicy i Rudzicy
w gminie Jasienica. Jego staw jest pierwszym z kompleksu stawów hodowlanych, których łączna powierzchnia to blisko
70 ha. Karol Kominek zajmuje się hodowlą karpia od kilkudziesięciu lat i sprzedaje go głównie odbiorcom indywidualnym.
Staw hodowlany Karola Kominek
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Gospodarstwo Rybackie Szramek www.rybyszramek.pl
Gospodarstwo Rybackie Szramek jest rodzinnym przedsiębiorstwem szczycącym się ponad stuletnią tradycją. Głównym
przedmiotem działalności jest chów ryb słodkowodnych. W stawach gospodarstwa spotkać można królewskiego karpia,
amura, tołpygę, lina, jazia oraz szczupaka i sandacza. Ryby oferowane są w sprzedaży hurtowej i detalicznej. Poza hodowlą
gospodarstwo świadczy także usługi specjalistycznego transportu żywych ryb. Na terenie gospodarstwa prowadzona jest
również sprzedaż pasz dla ryb. Praca przy rybach jest dla rodziny Szramek czymś więcej, niż tylko pracą... jest dla nich mimo
dużego wysiłku, przede wszystkim radością i pasją, jak sami podkreślają
„Każdego dnia staramy się, aby naszym rybom niczego nie brakowało ...
to dlatego nasi klienci cenią sobie ich jakość i smak – tłumaczy Karol Szramek.
Gospodarstwo rybackie Szramek
fot. Karol Szramek
14
Jasienica – Gospodarstwa rybackie
Jasienica
Gospodarstwa rybackie
Gospodarstwo rolno-Rybackie Krzysztof Kopeć
Gospodarstwo Rolno–Rybackie Krzysztofa Kopcia znajduje się w Międzyrzeczu Dolnym, w gminie Jasienica, tuż przy
drodze do miejscowości Ligota. Pan Krzysztof gospodaruje na dwóch stawach o łącznej powierzchni lustra wody wynoszącej
około 2 ha. Hoduje głównie karpia, chociaż zdarza się, że wyławia również szczupaki i tołpygi. Ryby skarmiane są zbożem
pochodzącym z własnej uprawy i sprzedawane odbiorcom indywidualnym na Śląsku. Krzysztof Kopeć oprócz tego zajmuje
się produkcją roślinną, a także jest właścicielem młyna, którego tradycje sięgają pierwszej połowy XVIII wieku.
Staw hodowlany gospodarstwa Krzysztofa Kopeć
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
gospodarstwo rybackie Piotr Fuchs
Gospodarstwo Pana Piotra specjalizuje się w hodowli karpia konsumpcyjnego. Sprzedaż detaliczna prowadzona jest
na terenie Bielska-Białej przy ul. Michałowicza (stoisko indywidualne), jak również na terenie gospodarstwa w okresie
przedświątecznym. Sprzedaż hurtowa możliwa w okresie odłowów tj. październik – listopad. Gospodarstwo posiada certyfikat
w zakresie dobrostanu i humanitarnego obchodzenia się z rybami, jak również prowadzone jest pod nadzorem powiatowego
lekarza weterynarii.
Stawy hodowlane gospodarstwa Piotra Fuchs
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
15
Jasienica – Gospodarstwa rybackie
Gospodarstwa rybackie
Gospodarstwo Rybno-Sadownicze „Huculak”
Rodzinne gospodarstwo rybno-sadownicze ”Huculak” prowadzone jest
od kilku pokoleń. Położone jest na terenie Międzyrzecza Dolnego (siedziba) oraz
Międzyrzecza Górnego w gminie Jasienica. Specjalizuje się w hodowli ryb, głównie
karpia, w mniejszych ilościach amura, szczupaka, suma i lina. Gospodarstwo
prowadzi również uprawy sadownicze, w tym produkcję owoców: jabłek, gruszek
i wiśni. Właściciele dbają o wysoką jakość produktów, zgodnie z najnowszą wiedzą
i wymaganiami fitosanitarnymi. Sprzedaż hurtowa i detaliczna prowadzona
jest bezpośrednio w gospodarstwie. Zapewniony jest również dowóz towaru
na miejsce.
rolnicza spółdzielnia produkcyjna „Zwycięstwo”
Stawy gospodarstwa „Huculak”
fot. Urszula Huculak
Sad gospodarstwa „Huculak”
fot. Urszula Huculak
Znaczna część działalności produkcyjnej Spółdzielni to produkcja karpia
handlowego w kompleksie stawów o łącznej powierzchni lustra wody wynoszącej
blisko 24 hektary. Znajdujące się na terenie Rudzicy i Międzyrzecza Górnego stawy
dają w sumie 25 ton karpia handlowego i od 4 do 5 ton kroczka, a także ponad
2 tony amura. Ryby skarmiane są zbożem produkowanym przez Spółdzielnię
i sprzedawane do odbiorców hurtowych i detalicznych. Spółdzielnia posiada
własny punkt sprzedaży detalicznej w okolicach stawów. Poza rybami RSP
„Zwycięstwo” zajmuje się produkcją roślinną uprawiając rzepak, pszenicę,
jęczmień i owies. Spółdzielnia prowadzi też własną stację CPN, sklep z częściami
do maszyn rolniczych, zajmuje się wytwarzaniem donic i skrzynek balkonowych,
a nawet obróbką metali przy użyciu obrabiarek cyfrowych (obrabiane są m.in.
podzespoły dla potrzeb firm produkujących samochody marki Audi). W tym roku
RSP „Zwycięstwo” obchodzi 60 lecie istnienia. Obecnie zrzesza ona 54 członków.
Od wielu lat prezesem zarządu jest Jerzy Czudek, jednocześnie pełniący w gminie
funkcję Przewodniczącego Rady Gminy.
Stawy RSP „Zwycięstwo”,
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
16
Jasienica – Gospodarstwa rybackie
1
Gospodarstwo Rybackie Barański Dariusz,
Iłownica 83
17
Gospodarstwo Rybackie Kopeć Krzysztof,
Międzyrzecze Dolne 74
2
Gospodarstwo Rybackie Bogacz Wiesław,
Jasienica 809
18
Gospodarstwo Rybackie Kopeć Ireneusz,
Mazańcowice 328
3
Gospodarstwo Rybackie Brychcy Antonii,
Międzyrzecze Dolne 59
19
Gospodarstwo Rybackie Szarek Jarosław
Międzyrzecze Dolne 76
4
Gospodarstwo Rybackie Duś Edward,
Jasienica 11
20
Gospodarstwo Rybackie Szramek Karol,
Landek 39
5
Gospodarstwo Rybackie Fuchs Andrzej,
Międzyrzecze Dolne 63
21
Gospodarstwo Rybackie Szramek-Urbaniak Anna w Landeku,
Jaworze, ul. Wapienicka 476
6
Gospodarstwo Rybackie Fuchs Piotr,
Międzyrzecze Dolne 132
22
Gospodarstwo Rybackie Tomiczek Danuta,
Iłownica 170
7
Gospodarstwo Rybackie Handzel Bogumiła,
Iłownica 50
23
Gospodarstwo Rybackie Urbaniec Marek,
Międzyrzecze Dolne 138
8
Gospodarstwo Rybackie Hess Aleksander,
Międzyrzecze Dolne 146
24
Gospodarstwo Rybackie Waleczek Grzegorz,
Świętoszówka 142
9
Gospodarstwo Rybackie Hoffman Maria, Majewski Bartosz,
Międzyrzecze Dolne 173
25
Gospodarstwo Rybackie Wardas Józef,
Iłownica 39
10
Gospodarstwo Rybackie Huculak Zofia,
Międzyrzecze Dolne 177
26
„KORZEC” s.c. Szabelski i Czechowski
Międzyrzecze Górne 165
11
Gospodarstwo Rybackie Jankowska Marta,
Jasienica 158
27
Polska Akademia Nauk Zakład Doświadczalny Gospodarki Stawowej
w Gołyszu, Gospodarstwo Landek, Landek 47
12
Gospodarstwo Rybackie Karpińska Katarzyna,
Międzyrzecze Dolne 252
28
Polski Związek Wędkarski Koło nr 17 w Jasienicy,
Biery, ul. Stawowa 270
13
Gospodarstwo Rybackie Kenig Leopold,
Łazy 113
29
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Rolnik”,
Międzyrzecze Górne 165
14
Gospodarstwo Rybackie Kołoczek Marcin,
Międzyrzecze Dolne 54
30
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Zwycięstwo”,
Jasienica 829
15
Gospodarstwo Rybackie Kominek Karol,
Jasienica 144
31
Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki PIB,
Świętoszówka, Grodziec 3
16
Gospodarstwo Rybackie w Jasienicy Kaliak Zofia,
Czechowice-Dziedzice, ul. Bestwińska 6/11
17
Jasienica – Gospodarstwa rybackie
Położenie
G
mina Jaworze to malowniczo położony obszar
w południowej części województwa śląskiego,
na pograniczu powiatów bielskiego i cieszyńskiego.
Już samo to sprawia, że gmina charakteryzuje
się dużą różnorodnością kulturową. Od południa
Jaworze graniczy z Brenną, od północy z Jasienicą, a od wschodu
z miastem Bielsko-Biała. W skład gminy Jaworze wchodzą
przysiółki: Jaworze Średnie, Jaworze Dolne, Jaworze Górne
i Jaworze Nałęże. Gmina Jaworze położona jest w obrębie
Pogórza Cieszyńskiego u północnego progu Beskidu Śląskiego
w rozgałęzieniu ułożonych południkowo ramion górskich
łączących się w masywie Błotnego (917 m n.p.m.) znanego jako
Błatnia. Urokliwe doliny oraz stromo opadające zalesione stoki
Bucznika (679 m), Ostrego (659 m), Borowiny (718 m) i Wysokiego
(756 m) tworzą niezapomniane tło dla położonej na pagórkach
gminy. Przez miejscowość przepływają też potoki: „Szeroki” Jaworze z lotu ptaka
i „Wysoki” oraz potok zwany przez mieszkańców „Jesionka”. fot. Józef Czader
Jaworze, wchodzące w skład Lokalnej Grupy Rybackiej Bielska Kraina stanowi ważny jej element uzupełniając bogactwo
obszaru LGR o niespotykane gdzie indziej atuty zdrowotne gminy. Jest ona bowiem znana z walorów uzdrowiskowych.
Na tym terenie w XIX wieku odkryto źródła wody bogate w sole jodo-bromowe. Corocznie przybywa tutaj wiele osób
ze schorzeniami dróg oddechowych. Na terenie Jaworza funkcjonują obiekty wczasowo-rekreacyjne, liczne ścieżki rowerowe
i narciarskie.
Jaworze to w końcu część Parku Krajobrazowego Beskidu
Śląskiego z liczącą sobie 960 ha otuliną i parkiem leśnym –
11,4 ha.
Amfiteatr w Jaworzu
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Tradycje uzdrowiskowe kontynuują obecne władze gminy, których
celem jest doprowadzenie do uzyskania dla gminy statusu gminy
uzdrowiskowej, a co się z tym wiąże możliwość używania łącznie
z nazwą miejscowości określenia „zdrój”. Od lat w tym celu Jaworze
zmienia swoje oblicze inwestując w tzw. infrastrukturę. W ostatnich
latach w gminie powstały alejki spacerowe, odnowiono amfiteatr,
zainwestowano w budowę sieci kanalizacyjnej i wodociągowej.
Jaworze jednak to przede wszystkim rejon podgórski, gdzie
po specjalnie przygotowanych do tego trasach – jak „Ścieżki
Dydaktyczne”, prowadzących do ciekawych miejsc, przebiegających przez parki krajobrazowe, dzięki którym można poznawać uroki
Jaworza oraz poprzez liczne szlaki turystyczne wiodące do Szczyrku,
18
Jaworze – Położenie
Jaworze
Brennej czy też Bielska-Białej można bez przeszkód przechadzać się korzystając z ciszy, spokoju i zbawiennego wpływu przyrody na nasze samopoczucie.
Przez gminę przebiegają ponadto dwa międzynarodowe szlaki rowerowe –
szlak Greenways łączący Kraków–Morawy–Wiedeń oraz szlak rowerowy
Regitour. Oprócz tego na terenie gminy wyznaczono łącznie 35 km tras rowerowych, co sprawia, że teren ten jest licznie odwiedzany przez rowerzystów
z pobliskich gmin.
Nastawiona na odwiedziny turystów gmina Jaworze proponuje
im na początek wizytę w Punkcie Informacji Turystycznej, który znajduje
się na terenie malowniczo położonego Amfiteatru. Turyści znajdą w Jaworzu
ponadto sporo ciekawych miejsc wartych odwiedzenia, gdzie po trudach
spaceru czy też rowerowej jazdy można się również znakomicie posilić.
Wśród nich warto polecić znajdującą się nieopodal centrum „Galerię
na Zdrojowej”, w której oprócz posmakowania wyśmienitej kawy zobaczyć
można dzieła lokalnych twórców i artystów. Z kolei w znajdujących
się w okolicy ośrodkach można liczyć na fachowe porady z zakresu
rehabilitacji i odnowy biologicznej serwowane w „asyście” dobrego zaplecza
gastronomicznego.
zabytki i ciekawe miejsca
Ścieżka w Parku Zdrojowym
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Niezaprzeczalnym atutem Jaworza jest obecność na jego terenie
Beskidzkiego Zespołu Leczniczo-Rehabilitacyjnego-Szpitala
Opieki Długoterminowej, w którym wykonywane są wszelkie zabiegi
z zakresu fizykoterapii, balneoterapii, hydroterapii, kinezyterapii, tlenoterapii, masaży wodnych i wiele innych.
Kolejną atrakcją gminy jest fakt, że można w niej (Jaworze Górne
i Jaworze Nałęże) skorzystać bezpłatnie z Wiat Góralskich z przygotowanym
paleniskiem, gdzie każdy może upiec kiełbasę nad ogniskiem i odpocząć słuchając szemrania górskich potoków. W Jaworzu warto też odwiedzić jedyne
na południu Polski „Muzeum Fauny i Flory Morskiej” oraz skansen przy
ulicy Cyprysowej. Prócz tego gmina ta szczyci się kilkoma ciekawymi
zabytkami: klasycystycznym pałacem Arnolda Saint-Genois d’Anneaucourt pochodzącym z 1793 roku, neorokokowym kościołem ewangelickim z lat 1909–1912, a także pozostałościami grodziska z epoki żelaza
na szczycie wzniesienia zwanego Młyńską Kępą. Teren Jaworza obfituje nie tylko w typowe atrakcje turystyczne i możliwości rekreacji. Z uwagi
na swoje położenie i przepływające przez gminę cieki wodne gmina cieszy
się uznaniem wędkarzy. Na jej terenie istnieją też stawy hodowlane, których
właściciele oferują do sprzedaży głównie pstrągi oraz karpie.
Pomnik – ławeczka, na której usiadł Maurycy Jan Nepomucen,
hrabia Saint Genois d’Anneaucourt.
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
19
Jaworze – Zabytki i ciekawe miejsca
gospodarstwa rybackie
Specjalistyczne Gospodarstwo Rybackie „Nałęże”
Jednym z inwestorów stawiających na hodowlę ryb jest w Jaworzu Pan Zdzisław Bylok. Jego gospodarstwo rybackie zalicza
się do tych mniejszych, jednak – jak twierdzi sam zainteresowany – w zupełności zaspokaja jego ambicje w tym względzie.
Gospodarstwo Pana Byloka, usytuowane w Jaworzu Nałężu, ma powierzchnię 700 m kw lustra wody. Nastawione jest
na hodowlę pstrąga tęczowego i źródlanego. Powstało w 1995 roku, na bazie zrekultywowanego terenu po byłym wyrobisku
żwirowym. Dzisiaj Zdzisław Bylok dostarcza swoje pstrągi głównie do odbiorców detalicznych i restauracji. Nie myśli
o poszerzeniu hodowli wychodząc z założenia, że nie zawsze ilość jest najważniejsza.
„W moim gospodarstwie najważniejsza jest jakość” – podkreśla Zdzisław Bylok.
Specjalistyczne Gospodarstwo rybackie „Nałęże”
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Specjalistyczne Gospodarstwo Rybackie „NAŁĘŻE”
43-384 Jaworze ul. Cisowa 116
20
Jaworze – Gospodarstwa rybackie
Wilamowice
położenie
Dwór Bulowskich
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
G
mina Wilamowice leży na pograniczu południowej części Kotliny Oświęcimskiej, u podnóża Beskidów,
w powiecie bielskim. W skład gminy wchodzi miasto Wilamowice i pięć sołectw: Pisarzowice, Dankowice,
Stara Wieś, Hecznarowice i Zasole Bielańskie. Korzystne usytuowanie geograficzne warunkuje jej bardzo dobre
walory przyrodnicze, gospodarcze, krajoznawcze, a także turystyczne, z niezwykle interesującą siecią stawów
rybnych, łącznie zajmującą powierzchnię ponad 200 ha, w których prowadzona jest hodowla karpia. Wilamowice
stanowią doskonałą bazę wypadową do większych miast tj.: Bielsko-Biała, Kraków, Wadowice czy Katowice,
do których jest zaledwie kilkanaście, kilkadziesiąt kilometrów. Wilamowice posiadają niezwykle ciekawą historię,
niepowtarzalny język, którym do dziś posługują się jeszcze starsze osoby, które jednocześnie uczą młode pokolenie. Historia
Wilamowic rozpoczęła się w połowie XIII wieku, kiedy to na ziemie spustoszone w czasie najazdu tatarskiego książę opolskoraciborski Władysław I sprowadził osadników z zachodu. Grupa kolonistów przybyła z terenów Flandrii i Fryzji zakładając
osadę w Wilamowicach. Prawa miejskie Wilamowice uzyskały w 1818 roku.
Gmina Wilamowice słynie z bogatego życia kulturalnego. Na jej terenie działa kilka
zespołów regionalnych, orkiestry zaliczane do krajowej czołówki, a przy nich
dziewczęce grupy mażoretek. Folklor, niepowtarzalną kulturę Wilamowic oraz
piękne kolorowe tradycyjne stroje wilamowskie prezentuje Zespół Regionalny
„Wilamowice” oraz „Cepelia Fil Wilamowice”.
Do najcenniejszych zabytków w gminie należy XIV-wieczny, wczesnobarokowy z wieloma
elementami późnogotyckimi drewniany kościółek w Starej Wsi, datowany na lata 1522–1530.
Na zboczu w pobliżu kościoła znajduje się cmentarz, a obok w drewnianym budynku starej
szkoły mieści się izba regionalna ze zbiorami narzędzi rolniczych i rzemieślniczych
oraz licznymi eksponatami XVIII i XIX-wiecznymi. Wartym zwiedzenia i coraz
Kościół parafialny w Starej Wsi
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
21
Wilamowice – Położenie
zabytki i ciekawe miejsca
bardziej cenionym w Polsce jest kościół parafialny w Wilamowicach. Charakteryzuje
się imponującą, ponad 70-metrową wieżą oraz wielkim drewnianym ołtarzem wykonanym
przez wilamowickiego artystę ludowego Kazimierza Danka. Świątynia jest miejscem
kultu Świętego Arcybiskupa Józefa Bilczewskiego za wstawiennictwem którego wierni
doznają łask cudownego uzdrowienia. Doskonałą atrakcję turystyczną na terenie
gminy stanowią szkółki ogrodnicze upiększające miejscowy krajobraz. Wielohektarowe
gospodarstwa mogą poszczycić się produkcją ozdobnych krzewów i drzew eksportowanych
do wielu krajów Europy. Gospodarze szkółek ogrodniczych w ramach promocji gminy
organizują znane targi pn. „Święto kwitnącej azalii” i „Babie lato w ogrodzie”.
Na imprezach ogrodniczych gromadzą się wówczas
tysiące miłośników kwiatów i roślin ozdobnych z kraju
i zagranicy.
Ołtarz w Kościele parafialnym wykonany
W Pisarzowicach znajduje się zmodernizowany przez Kazimierza Danka
w ostatnich latach dawny dwór Bulowskich z XVII fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
wieku. Miłośnicy jazdy konnej mogą wybrać się do Wilamowic czy Starej Wsi, gdzie
znajdują się gospodarstwa agroturystyczne oferujące naukę jazdy konnej. Właściciele dysponują zapleczem gastronomicznym oraz miejscami noclegowymi. Istnieje
również możliwość grillowania i wędkowania. Malownicze zakątki gminy, czyste powietrze, stawy, rzeki i lasy stanowią znakomitą bazę rekreacyjną dla szukających ciszy
i wypoczynku. Gmina Wilamowice współpracuje z wieloma gminami i miastami
w Europie. Efektem jest wymiana zespołów artystycznych, młodzieży szkolnej, wspólna organizacja imprez kulturalnych, współpraca w pozyskiwaniu funduszy unijnych.
Do miast partnerskich należą: Rajeckie Teplice i Horna Suca ze Słowacji, Dolni Benesov
z Czech, Kisujszallas z Węgier, Żupanja, Klanjec i Klostar Ivanic z Chorwacji. Kulturę
i zwyczaje zaprzyjaźnionych narodów mieszkańcy Gminy Wilamowice i licznie przybywający Goście mogą podziwiać podczas tradycyjnej, corocznej imprezy plenerowej
„Wilamowskie Śmiergusty”. Zapraszamy do Gminy Wilamowice.
Ogrody w Pisarzowicach
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
gospodarstwo rolno-rybackie Mirosław Carbol
Pan Mirosław Carbol posiada gospodarstwo rolno-rybackie. W Pisarzowicach gospodaruje
m.in. na jednym, półtorahektarowym stawie, w którym od 20 lat produkuje głównie
karpia, tołpygę i amura. Ryby skarmiane są ekologicznym zbożem i sprzedawane głównie
indywidualnym odbiorcom.
Staw Mirosława Carbola
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
22
Wilamowice – Zabytki i ciekawe miejsca
Wilamowice
Gospodarstwa rybackie
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Wyzwolenie” w Pisarzowicach
Spółdzielnia prowadzi działalność na terenie gminy Wilamowice – zrzesza 25 członków, z których 19 świadczy pracę
w spółdzielni. Pracą spółdzielni kieruje zarząd, a jego prezesem jest od 23 lat mgr inż. Stanisław Tara. Spółdzielnia jako jedna
z niewielu w województwie śląskim, a może jedyna, oprócz produkcji roślinnej prowadzi działalność handlową w trzech
kierunkach:
- trzody chlewnej w cyklu zamkniętym - około 50 macior, sprzedaż tuczników – około 1000 sztuk,
- produkcji karpia na powierzchni 44 ha lustra wody, sprzedaż karpia handlowego – około 17 ton,
jak również sprzedaż materiału obsadowego, tj. wylęg, wycier, narybek i kroczek,
- usługowy odchów kurek, 2 razy 40 tys. sztuk oraz sprzedaż jaj.
W produkcji roślinnej na powierzchni 143 ha uprawia się: rzepak ozimy (kontraktacja Bielmar), oraz zboża – pszenica
i jęczmień na potrzeby paszowe, a nadwyżka na sprzedaż. Ponadto, Spółdzielnia w ofercie posiada działki budowlane
położone na atrakcyjnych terenach Pisarzowic.
gospodarstwo rybackie Stanisław Zdrowak
Stawy Pana Stanisława Zdrowaka mieszczą się w Starej Wsi, w gminie Wilamowice. Jest to „Staw
młyński” o powierzchni 1,7 ha, „Staw pod domem” o powierzchni 0,60 ha i „Staw Zdrowak”
o powierzchni 2,0 ha. Stawy słyną z dobrej jakości produktu hodowanego na naturalnym
pokarmie, przez co odbiorcy doceniają walory smakowe hodowanych tutaj ryb.
gospodarstwo rybackie tadeusz lubański
Tadeusz Lubański jest właścicielem położonego w miejscowości Dankowice Gospodarstwa
Rybackiego, które składa się z trzech stawów: „Długi”, „Duży” i „Maleńki”, o łącznej powierzchni
ogroblowanej 2,4 ha, natomiast łączna powierzchnia lustra wody to 2,15 ha. Gospodarstwo
znajduje się w kompleksie 22 stawów o paciorkowym systemie spustu wody. Co roku wiosną
stawy zarybiane są kroczkiem karpia w łącznej ilości około 2000 szt., amura około 70 szt.
i szczupaka 20 szt. Jesienią w sprzyjających latach odławiane jest ok. 3 ton ryb. W okresie
zimowym stawy nie są zalewane. Wokół brzegów stawów utrzymywany jest pas trzcin
o szerokości ok. 1,5 metra, co umożliwia lęgi takim gatunkom ptaków jak: łyska, kurka wodna,
kaczka krzyżówka, czernica, krakwa, perkozek. Tadeusz Lubański skarmia hodowane przez
siebie ryby wyłącznie własną paszą – zbożem.
Stawy Stanisława Zdrowaka
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
Stawy Tadeusza Lubańskiego
fot. Krzysztof Oremus, arch. LGR Bielska Kraina
„Nie stosuję granulatu, przez co moje ryby mają smakowite mięso – zachwala pan Tadeusz. – Może przyrost jest mniejszy,
za to jakość gwarantowana”
23
Wilamowice – Gospodarstwa rybackie
1
Gospodarstwo Rybackie Adamowicz Jerzy,
Dankowice, ul. Kamieniarska 8
26
Gospodarstwo Rybackie Nycz Józef,
Stara Wieś, ul. Dolna 5
2
Gospodarstwo Rybackie Carbol Gabriela, Carbol Mirosław,
Pisarzowice, ul. Bociania 1
27
Gospodarstwo Rybackie Nycz Małgorzata, Nycz Piotr,
Stara Wieś, ul. Bestwińska 17
3
Gospodarstwo Rybackie Chmielniak Ewa, Chmielniak Marek,
Stara Wieś, ul. Pielgrzymów 8
28
Gospodarstwo Rybackie Nycz Stanisław,
Stara Wieś, ul. Dolna 10
4
Gospodarstwo Rybackie Chmielniak Helena, Chmielniak Marcin,
Dankowice, ul. Bielska 11
29
Gospodarstwo Rybackie Nycz Tomasz,
Dankowice, ul. Kościelna 8
5
Gospodarstwo Rybackie Czader Józef
Stara Wieś ul. Kwiatowa 5
30
Gospodarstwo Rybackie Nycz Edyta, Nycz Zbigniew,
Stara Wieś, ul. Dolna 54
6
Gospodarstwo Rybackie Domasik Bożena,
Dankowice, ul. Św. Wojciecha 15
31
Gospodarstwo Rybackie Pająk Anna, Pająk Marek,
Hecznarowice, ul. Stawowa 11
7
Gospodarstwo Rybackie Englard Stanisław, Krawczyk Stanisław
Star Wieś ul. Dolna 73 i Dolna 75
32
Gospodarstwo Rybackie Papla Jadwiga,
Stara Wieś, ul. Wierzbowa 3
8
Gospodarstwo Rybackie Gasidło Paweł,
Hecznarowice Odsole 146
33
Gospodarstwo Rybackie Pieczka Kazimierz,
Stara Wieś, ul. Cicha 5
9
Gospodarstwo Rybackie w Wilamowicach Górka Roman,
Bestwina, ul. Krakowska 4
34
Gospodarstwo Rybackie Pucka Andrzej,
Dankowice, ul. Leśna 19
10
Gospodarstwo Rybackie Kubera Andrzej
Dankowice, ul. Mickiewicza 51
35
Gospodarstwo Rybackie, Stanclik Adam,
Stara Wieś, ul. Młyńska 5
11
Gospodarstwo Rybackie Jonkisz Danuta, Jonkisz Franciszek,
Dankowice, ul. Kościelna 4
36
Gospodarstwo Rybackie Stanclik Kazimierz,
Stara Wieś, ul. Młyńska 7
12
Gospodarstwo Rybackie Jonkisz Irena, Jonkisz Stanisław,
Dankowice, ul. Św. Wojciecha 35
37
Gospodarstwo Rybackie Staszek Ryszard
Dankowice, ul. Bielska 8
13
Gospodarstwo Rybackie Kluka Krystyna, Kluka Adam,
Dankowice, ul. Mickiewicza 45
38
Gospodarstwo Rybackie Sternat
Stara Wieś ul. Pańska 39
14
Gospodarstwo Rybackie Kubiczek Stanisław, Kubiczek Elżbieta
Pisarzowice, ul. Szkolna 66
39
Gospodarstwo Rybackie Szlosarczyk Jacek, Szlosarczyk Tomasz,
Stara Wieś, ul. Kamieniec 5
15
Gospodarstwo Rybackie Kyrcz Barbara,
Dankowice, ul. Polna 35
40
Gospodarstwo Rybackie Szlosarczyk Zuzanna, Szlosarczyk Mieczysław,
Stara Wieś, ul. Dolna 50
16
Gospodarstwo Rybackie Lubański Tadeusz
Dankowice, ul. Bielska 19
41
Gospodarstwo Rybackie Ślosraczyk Sławomir
Janowice ul. Janowicka 86
17
Gospodarstwo Rybackie Markiel Czesław
Stara Wieś ul. Wczasowa 1
42
Gospodarstwo Rybackie Świątek Urszula, Świątek Tomasz,
Pisarzowice, ul. Słodka 9
18
Gospodarstwo Rybackie Michalik Lucyna i Henryk
Stara Wieś, ul. Lipowa 36
43
Gospodarstwo Rybackie Ulbrich Stanisław
Stara Wieś ul. Zakręty 1
19
Gospodarstwo Rybackie Moś Jan
Stara Wieś
44
Gospodarstwo Rybackie Wojciech Jacek,
Stara Wieś, ul. Dolna 8
20
Gospodarstwo Rybackie Mynarski Mateusz,
Stara Wieś, ul. Dolna 20
45
Gospodarstwo Rybackie Wróbel Janusz,
Dankowice, ul. Maksymiliana Kolbe 47
21
Gospodarstwo Rybackie Mynarski Tomasz,
Stara Wieś, ul. Dolna 13
46
Gospodarstwo Rybackie Zdrowak Stanisław,
Stara Wieś, ul. Pańska 38
22
Gospodarstwo Rybackie Nawrocki Paweł,
Stara Wieś, ul. Cicha 7
47
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Postęp”,
Stara Wieś, ul. Starowiejska 49
23
Gospodarstwo Rybackie Nowak Janina, Nowak Marian,
Stara Wieś, ul. Mickiewicza 14
48
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Wyzwolenie”,
Pisarzowice, ul. Pańska 30
24
Gospodarstwo Rybackie Nycz Andrzej
Stara Wieś, ul. Dolna
49
Spółdzielnia Produkcji i Usług Rolniczych,
Wilamowice, ul. Spółdzielcza 2
25
Gospodarstwo Rybackie Nycz Eugeniusz
Stara Wieś ul. Rybacka 3
24
Wilamowice – Gospodarstwa rybackie

Podobne dokumenty