Portugalski przemysł wydobywczy – nowe

Portugalski przemysł wydobywczy – nowe

Portugalski przemysł wydobywczy – nowe przedsięwzięcia
Według portugalskiego ministra gospodarki, Álvaro Santos Pereira, analizy dotyczące
sektora wydobywczego w Portugalii wskazują, że górnictwo w tym kraju może być
warte od jednego do dwóch raza produktu krajowego brutto (PKB), czyli ok. 340 mld
euro.
Od lat 60–tych górnictwo w Portugalii nie przeżywało takich zmian, jak obecnie. Od
czasu objęcia przez Álvaro Santos Pereira stanowiska ministra gospodarki (czerwiec
2011) rząd już podpisał ponad 80 umów na realizację badań i poszukiwań
wydobywczych, a jak podaje tygodnik ekonomiczny Expresso, minister gwarantuje, że
do końca roku 2012 liczba ta wzrośnie do 100 umów podpisanych z wieloma innymi
grupami inwestorów.
Przemysł wydobywczy odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce portugalskiej. Dzięki
obecnemu rządowi został przywrócony proces eksploatacji gazu naturalnego z morza,
na wybrzeżu Algrave, który znajdował się w zawieszeniu przez cały okres rządów
byłego premiera José Socratesa.
Niecały miesiąc temu portugalski gigant naftowy GALP połączył się z kanadyjskim
przedsiębiorstwem Mohave w celu wydobywania ropy i gazu naturalnego w strefie
Aljubarrota (powiat Alcobaça). Tylko w tym przypadku inwestycje osiągną wartość 230
mln euro, przyczyniając się do utworzenia 250 bezpośrednich oraz 1700 pośrednich
miejsc pracy.
W lipcu br. podczas wizyty ministra gospodarki Álvaro Santos Pereira w kopalni miedzi
i cynku w miejscowości Neves Corvo w regionie Alentejo, gdzie prace wydobywcze
prowadzi przedsiębiorstwo górnicze Somincor, którego większość kapitału należy do
kanadyjskiej grupy Lundin, została ogłoszona jeszcze jedna inwestycja tej firmy, która
tylko w 2013 roku ma wynieść 130 mln euro. Ponadto, firma ta planuje do roku 2017
zrealizować w Portugalii szereg inwestycji o łącznej wartości rzędu 700 mln euro.
Przedsiębiorstwo Somincor zatrudnia w chwili obecnej ponad tysiąc pracowników,
a pośrednio zapewnia pracę około 2 tysiącom osób. Jest to jeden z największych
eksporterów krajowych, będąc odpowiedzialnym za około 90% eksportu rud metali
Portugalii.
Od 2010 r. wpłynęło do Ministerstwa Gospodarki 18 wniosków o przyznanie koncesji
na eksploatację rud metali, w tym złota. Liczba wniosków o prowadzenie poszukiwań
złożonych do Dyrekcji Generalnej ds. Energii i Geologii (Ministerstwo Gospodarki)
przekracza obecnie 20. Proces ten poprzedza przejście do eksploatacji, z którą można
rozpocząć tylko, jeśli istnieją przesłanki, że ruda posiada wartość handlową.
Większość wniosków wpływa ze strony spółek o kapitale kanadyjskim, które są
głównymi operatorami na całym świecie w zakresie badań.
Kanadyjska firma Colt Resources prowadząca wiercenia w innej części regionu
Alentejo, blisko miejscowości Évora, wyjawiła, iż istnieją tam imponujące złoża złota
położone blisko powierzchni ziemi. Colt Resources, poprzez "joint venture" z Iberian
Resources, podpisała z portugalskim rządem umowę na koncesję na eksperymentalne
poszukiwania złota, srebra, miedzi, ołowiu i cynku na obszarze około 4000 i 600
hektarów niemal całkowicie znajdujących się w gminach Boa Fé, Nossa Senhora da
Tourega, São Sebastião da Giesteira i Guadalupe (okręg Évora) i Escoural (okręg
Montemor-o-Novo).
1
Prezes (CEO) Colt Resources, Nikolas Perrault, poinformował w maju br., iż wiercenia
na obszarze Nossa Senhora da Boa-Fé potwierdziły „mineralizacje złota wysokiej
klasy" i ogłosił, że prace wydobywcze rozpoczną się w 2014 roku.
Trwające obecnie prace poszukiwawcze odpowiadają minimalnej skali inwestycji rzędu
3 mln euro ze strony Colt Resources i Iberian Resources. Okres eksperymentalny to
3 lata, a w przypadku przyznania ostatecznej koncesji państwo portugalskie otrzyma 4%
wartości kopalnianej (valor boca mina - pithead value) produktów górniczych lub
koncentratów, z tytułu opłat eksploatacyjnych.
Firma Colt Resources jest ponadto przekonana, iż znalazła w okolicach Tabuaço,
w regionie Viseu złoża wolframu o wysokiej zawartości nie wydobywane jeszcze
w Europie. Metal ten używany jest w przemyśle wojskowym i lotniczym i jest wart
obecnie około 37 euro za kilogram. Kanadyjska firma szacuje, że w Tabuaço można
liczyć na złoża, co najmniej 1,5 mln ton wolframu.
Rząd podpisał ostatnio także umowę z przedsiębiorstwem Mineralia na poszukiwanie i
badanie złóż wolframu, cyny i innych minerałów na obszarze Bejanca (region
Vouzela/Viseu) i Borralha (region Montalegre/Vila Real).
Portugalia słynie z wydobywania wolframu, ze względu na jedną z największych na
świecie kopalni tego minerału Mina da Panasqueira w regionie Castelo Branco na
północy Portugalii. Kopalnia, zarządzana przez przedsiębiorstwo Beralt In & Wolfram,
należąca w większości do japońskiej firmy Sojitz, posiada 12 tys. kilometrów
wykopanych tuneli i prowadzi prace wydobywcze na głębokości do 400 metrów,
zatrudniając około 300 górników i na dzień dzisiejszy eksportuje całą swoją produkcję,
tj. 1500 ton wolframu rocznie, głównie do USA, Japonii i Austrii.
Do niedawna, jedno z największych na świecie przedsiębiorstw górniczych o kapitale
anglo-australijskim Rio Tinto było zainteresowane ponownym otwarciem kopalni
żelaza w Torre de Moncorvo w regionie Trás-os-Montes (inwestycja rzędu 1,8 mld
euro). Według ostatnich doniesień firma wycofała się z inwestycji po tygodniach
negocjacji z rządem portugalskim i firmą Mining Technology Investments, posiadającą
prawa koncesyjne do kopalni do 2070 r. Pomimo, iż uległ zawieszeniu ogromny
projekt, dotyczący 550 mln ton rudy żelaza i innych zasobów naturalnych, szacowanych
na miliard ton, mający w początkowej fazie przyczynić się do stworzenia 420
bezpośrednich i 800 pośrednich miejsc pracy, jak również utworzenia centrum
badawczo-rozwojowego w partnerstwie z lokalnymi i międzynarodowymi instytucjami,
portugalskie Ministerstwo Gospodarki podkreśla, iż istnieją inni zainteresowani tym
projektem, wśród nich prawdopodobnie gigant z branży - brazylijska Vale do Rio Doce.
Minister gospodarki Álvaro Santos Pereira podkreśla, że Portugalia musi się
uprzemysłowić, a sektor wydobywczy należy do tych, które zapewniają krajowi
najwięcej dynamizmu w perspektywie zarówno krótko i średnio, jak również
długoterminowej, biorąc pod uwagę, iż czas trwania rozwoju projektów górniczych
i eksploatacji przekracza zazwyczaj 20 lat. Produkcja rud przekracza miliard euro a
eksport szacuje się na ponad 750 milionów euro rocznie. W odniesieniu do wpływu
tego sektora na gospodarkę krajową, to niewątpliwie poza samą inwestycją, przyczynia
się do tworzenia tysięcy miejsc pracy, wzrostu eksportu, a także do wzrostu dochodów
podatkowych z tytułu CIT, tym bardziej, że prawie cała produkcja przeznaczona jest na
eksport. Ponadto, rząd portugalski przygotowuje się do weryfikacji systemu należności
licencyjnych, tzw. royalties, podnosząc je do poziomu światowym. W ten sposób rząd
2
ma nadzieję potroić przychody państwa z eksploatacji zasobów naturalnych, które
powinny wzrosnąć z 15 do 45 milionów euro.
Inną charakterystyką inwestycji górniczych w Portugalii jest fakt, iż są one prowadzone
w regionach centralnych kraju, daleko od linii wybrzeża i jego dużych miast. Dzięki
temu przyczyniają się one do likwidowania asymetrii między częścią wewnętrzną
a wybrzeżową kraju, generując bogactwo w obszarach o niekorzystnym położeniu
geograficznym, jak niektóre z nich w regionie Alentejo czy Trás-os-Monte.
To właśnie w regionie Trás-os-Monte, w okręgu Vila Pouca de Aguiar, zostaną
w niedługim czasie wznowione prace w zamkniętych w latach 90-tych kopalniach złota
w Jales/Gralheira, gdzie koncesja na eksperymentalne wydobycia została przyznana
konsorcjum przewodzonym przez spółkę Almada Mining SA (w której 100% udziałów
posiada kanadyjska firma Petaquilla Minerals Ltd) w połączeniu z publiczną firmą
portugalską EDM – Empresa de Desenvolvimento Mineiro SA, będącą „prawą ręką”
rządu odnośnie sektora górniczego.
Warto w tym miejscu podkreślić, iż firma EDM, której działalność w ostatnich latach
ograniczała się do interwencji w zakresie odnowy obszarów opuszczonych kopalni
z punktu widzenia środowiska, odgrywa obecnie główną rolę na poziomie inwestycji
podstawowych w górnictwie.
W samym rządzie nierzadko podnoszą się głosy, które twierdzą, że państwo powinno
częściej interweniować w sektorze wydobywczym, przechodząc do konkretnych działań
i pozostawiając swoją rolę zwykłego obserwatora. Wielu wręcz oczekuje, iż państwo
zacznie w niedługim czasie jawić się jako inwestor w niektórych znajdujących się
obecnie w przygotowaniu projektów, mogąc w ten sposób ciągnąć korzyści nie tylko z
praw licencyjnych i dochodów podatkowych, ale także samych zysków
eksploatacyjnych.
W pierwszym półroczu tego roku rząd portugalski przeprowadził trzy konkursy
międzynarodowe dotyczące poszukiwań złóż złota, srebra, miedzi, ołowiu, cynku, cyny
i metali w trzech obszarach położonych w gminach Alcoutim, Aljustrel, Beja, Castro
Marim, Castro Verde i Mertola, określanych Albernoa, Alcoutim i Mértola. Do tej pory,
odnośnie pierwszego obszaru, otrzymano jedynie jedną kandydaturę ze strony firmy
EPOS - Empresa Portuguesa de Obras Subterrâneas, należącej do Teixeira Duarte i
hiszpańskiego przedsiębiorstwa Obras Subterrâneas.
Podsumowując, mimo faktu, iż Portugalia posiada aktualnie tylko pięć aktywnych
kopalni prowadzące wykopy podziemne (Panasqueira, Aljustrel, Neves Corvo, Torres
Vedras i Loulé), to mają one bardzo duże znaczenie dla gospodarki tego kraju, a ich
produkcja stanowi duży udział w eksporcie, np. Panasqueira posiada największą
produkcję koncentratu wolframu w Europie. Ponadto, w Portugalii znajdują się liczne
kopalnie odkrywkowe i obserwuje się niespotykany od dekad wzrost liczby umów
koncesyjnych i eksploatacji górniczej.
3
MAPA OBSZARÓW WYDOBYWCZYCH
Część Północna Portugalii
Kopalnia w Ponte
da Barca
Obszary koncesjonowane lub w
procesie przyznania koncesji
Kopalnia w
Bragança
Lit, Kwarc, Skaleń
Talk
Aktywne miny odkrywkowe
Kopalnia w
Viana do Castelo
Nowe umowy koncesyjne
Przyszłe umowy
Złoża uranu
Kaolin
Kopalnie w
Esposende i
Barcelos
Kaolin
Kopalnia w Torre
de Moncorvo
Żelazo
Kopalnia w Ovar
Kaolin
Kopalnie w
Esposende i Barcelos
Złoto, Srebro, Miedź, Cyna
Tabuaço
Wolfram
Kopalnia w Seixo
Amarelo
Lit
4
Część Centralna Portugalii
Obszary koncesjonowane lub w procesie
przyznania koncesji
Aktywne miny podziemne
Kopalnia w
Panasqueira
Przyszłe umowy
Wolfram
Złoża uranu
Kopalnia w Nisa
Uran
Kopalnia w
Torres Vedras
Halit
5
Część Południowa Portugalii
Obszary koncesjonowane
lub w procesie przyznania
koncesji
Aktywne miny podziemne
Nowe umowy koncesyjne
Montemor
Przyszłe umowy
Złoto
Złoża uranu
Kopalnia
w Aljustrel
Miedź
Odemira
Mangan
Żelazo
Kopalnia w
Neves Corvo
Miedź
Kopalnia
w Loulé
Halit
6