Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania (2011

Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania (2011

SPIS TREŚCI
Wstęp
Rozdział pierwszy
Zagadnienia wstępne
1. Podstawowe pojęcia dotyczące rozwoju osobniczego człowieka
2. Aspekty rozwoju
3. Ontogeneza a filogeneza
Literatura
Pytania
11
14
15
15
16
Rozdział drugi
Czynniki rozwoju osobniczego
1. Czynniki endogenne genetyczne
2. Czynniki rozwój u endogenne paragenetyczne i niegenetyczne
3. Egzogenne czynniki rozwoju
4. Wpływ trybu życia na przebieg rozwoju
Literatura
Pytania
18
32
36
42
45
46
Rozdział trzeci
Rola żywienia w rozwoju
1. Wpływ żywienia na rozwój i stan zdrowia człowieka
2. Charakterystyka podstawowych składników pokarmowych
3. Najważniejsze błędy w żywieniu
Literatura
Pytania
47
50
60
62
62
Rozdział czwarty
Rozwój struktury i funkcji organizmu
1. Budowa i rozwój aparatu ruchu
1.1. Rozwój układu kostno-stawowego
1.2. Rozwój układu mięśniowego i nerwów ruchowych
2. Aparat wegetatywny
2.1. Rozwój układu oddechowego
2.2. Budowa i rozwój układu krwionośnego
2.3. Układ pokarmowy
2.4. Układ wydalniczy
64
64
68
71
71
76
81
85
3. Układ rozrodczy
4. Aparat koordynacyjno-regulacyjny
4.1. Układ nerwowy
4.2. Układ endokrynalny
4.3. Układ immunologiczny
Literatura
Pytania
90
90
95
104
108
109
Rozdział piąty
Okresy rozwoju ontogenetycznego
1. Kryteria podziałów ontogenezy na okresy
2. Charakterystyka poszczególnych okresów rozwojowych
2.1. Okres rozwoju prenatalnego
2.2. Okres noworodkowy
2.3. Okres niemowlęctwa
2.4. Okres wczesnego dzieciństwa (infans I)
2.5. Przystosowanie szkolne
2.6. Okres dzieciństwa starszego (infans II)
2.7. Okres młodzieńczy (iuvenis)
2.8. Okres wieku dorosłego (adultus)
2.9. Okres wieku dojrzałego (maturus)
2.10. Okres starości (senilis)
Literatura
Pytania
111
116
116
118
118
120
123
125
131
132
134
136
141
142
Rozdział szósty
Rozwój cech morfologicznych i proporcji ciała
1. Samoregulacja procesu ontogenezy
2. Kinetyka i dynamika wzrastania
3. Zmiany proporcji ciała z wiekiem
4. Dymorfizm płciowy
5. Tendencja przemian
Literatura
Pytania
143
144
148
151
156
160
161
Rozdział siódmy
Pojęcie zdrowia i warunków zdrowotnych
1. Pojęcie zdrowia
2. Czynniki warunkujące stan zdrowia. Promocja zdrowia
3. Mierniki zdrowia populacji
4. Główne zagrożenia zdrowia
Literatura
Pytania
163
166
170
172
174
175
Rozdział ósmy
Zaburzenia w rozwoju somatycznym i stanie zdrowia dzieci
i młodzieży
1.
2.
3.
4.
5.
Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami
Błędy w przekazywaniu informacji genetycznej
Czynniki teratogenne
Nieprawidłowości w regulacji neurohormonalnej ustroju
Inne, często występujące zaburzenia w rozwoju somatycznym
i problemy zdrowotne dzieci i młodzieży
5.1. Nieprawidłowości w narządzie żucia
5.2. Niektóre nieprawidłowości w adaptacji psychospołecznej
i zaburzenia w układzie nerwowym
5.3. Wady i zaburzenia wzroku
5.4. Zaburzenia układu ruchu
5.5. Zaburzenia rozwoju somatycznego
5.6. Choroby alergiczne
5.7. Zdrowotne przyczyny niepowodzeń w nauce
Literatura
Pytania
177
178
182
187
190
190
191
194
195
198
201
202
204
205
Rozdział dziewiąty
Ogólny kształt ciała - somatotyp, postawa ciała
1. Konstytucja (somatotypologia) człowieka
2. Postawa ciała- proces posturogenezy
3. Metody oceny postawy ciała
Literatura
Pytania
207
215
217
228
228
Rozdział dziesiąty
Metody kontroli i normy oceny procesów wzrastania
1. Podstawowe przyrządy antropometryczne i technika
wykonywania pomiarów
2. Podstawowe charakterystyki statystyczne wykorzystywane
do oceny rozwoju fizycznego
3. Praktyczna ocena procesów wzrastania dziecka z zastosowaniem
tabel liczbowych, siatek centylowych, skorelowanych cech,
metody morfograficznej i wskaźników proporcji
4. Ocena stanu odżywienia
5. Przewidywanie wielkości osobnika dorosłego
Literatura
Pytania
229
235
240
265
269
270
271
Rozdział jedenasty
Kryteria oceny wieku rozwojowego
1. Wiek morfologiczny (sylwetki)
2. Wiek kostny (szkieletowy)
3. Wiek zębowy
4. Wiek wtórnych cech płciowych
5. Wiek kalendarzowy a wiek rozwojowy
6. „Normalność" i norma jako biologiczny układ odniesienia
Literatura
Pytania
273
274
276
278
281
285
288
288
Rozdział dwunasty
Znaczenie aktywności ruchowej w rozwoju fizycznym człowieka
1. Uwagi ogólne
2. Układ kostny i mięśniowy a aktywność ruchowa
3. Skład ciała i wydolność fizyczna a aktywność ruchowa
4. Zasady doboru i prowadzenia ćwiczeń
Literatura
Pytania
289
291
292
295
296
297
Rozdział trzynasty
Metody oceny rozwoju czynnościowego człowieka
1. Wydolność i sprawność fizyczna jako pozytywne mierniki
stanu zdrowia
2. Ocena wydolności fizycznej
3. Ocena sprawności fizycznej
Literatura
Pytania
299
302
310
315
317
Indeks osób...
319