standardy wymagań edukacyjnych z historii dla klasy ii

standardy wymagań edukacyjnych z historii dla klasy ii

STANDARDY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z HISTORII DLA KLASY II
V OKRES WCZESNONOWOŻYTNY – OD XVI DO KOŃCA XVIII WIEKU
Wiedza
Umiejętności
Podstawowe
1. znać i rozumieć przyczyny i
lokalizować w czasie i przestrzeni
skutki odkryć geograficznych,
wyprawy Kolumba, Magellana i
wymienić czynniki, które
Vasco da Gamy; lokalizować
zdecydowały o upadku kultur
posiadłości kolonialne Hiszpanii,
Azteków i Inków, rozumieć pojęcia: Portugalii, Francji, Wielkiej
kolonizacja, korsarstwo, karawela, Brytanii i Holandii w początku
XVIII w.; oceniać metody podboju
stosowane przez Europejczyków z
uwzględnieniem roli Kościoła,
2. znać i rozumieć przyczyny i
skutki reformacji w Europie i
Rzeczypospolitej; wymienić główne
nurty reformacji w Europie i
Rzeczypospolitej; wymienić
postanowienia soboru trydenckiego,
rozumieć pojęcia: reformacja,
luteranizm, kalwinizm,
kontrreformacja, inkwizycja, indeks
ksiąg zakazanych, postacie: Jan
Hus, Henryk VIII,
porównywać cele działania
reformatorów: Lutra, Kalwina,
Henryka VIII, ocenić charakter
tolerancji religijnej w
Rzeczypospolitej; porównywać
metody rozwiązywania konfliktów
religijnych w Europie i
Rzeczypospolitej,
1
Wiedza
Umiejętności
Ponadpodstawowe
wymienić i rozumieć przyczyny
oceniać ekspansję Europy z różnych
oraz skutki rywalizacji pomiędzy
perspektyw; ocenić skutki rozwoju
mocarstwami; podać przykłady
niewolnictwa dla współczesności;
działalności misyjnej Kościoła;
porównywać systemy kolonialne,
znać pozytywne i negatywne skutki wskazać różnice i podobieństwa,
zderzenia różnych cywilizacji,
rozumieć pojęcia: busola,
nawigacja, postacie: Henryk
Żeglarz, Ferdynand Aragoński,
Izabela Kastylijska,
znać podstawowe tezy głównych
porównywać główne nurty
nurtów reformacji; podać przykłady reformacji w Europie i
osiągnięć arian i ich znaczenie dla Rzeczypospolitej, wskazywać
kultury polskiej; wymienić skutki różnice i podobieństwa; ocenić
wojen religijnych dla Europy i
konsekwencje postanowień soboru
Rzeczypospolitej, rozumieć pojęcia: trydenckiego z różnych perspektyw,
konsystorz, kontestacja, hugenoci,
supremacja, cuius regio eius religio,
purytanie, anabaptyzm, oficjum,
laicyzacja, sekularyzacja, postacie:
Ignacy Loyola, Ulrich Zwingli,
3. wymienić cechy
charakterystyczne renesansu; znać
dokonania twórców renesansu z
uwzględnieniem wkładu Polski do
kultury europejskiej, rozumieć
pojęcia: kopuła arkady, attyki, styl
renesansowy, postacie: Jan
Gutnberg, Dante Alighieri,
Francesco Petrarka, Giovanni
Boccaccio, William Shakespeare,
Leonardo da Vinci, Michelangelo
Buonarotti (Michał Anioł), Thomas
Moore, Niccolo Machiavelli, Jean
Bodin, Galileusz
4. wymienić cechy
charakterystyczne demokracji
szlacheckiej; znać i rozumieć cele
oraz metody walki szlachty z
magnaterią; znać organizację sejmu
walnego i jego kompetencje;
wymienić postanowienia artykułów
henrykowskich, rozumieć pojęcia:
sejm walny, sejmiki ziemskie, wolna
elekcja,
egzekucyjny,
postacie:
5. znać iruch
rozumieć
przyczyny
i
skutki wojny trzydziestoletniej,
rozumieć pojęcia: Liga
Protestancka, Liga Katolicka,
rozpoznawać dzieła renesansu i
identyfikować je z ich twórcami,
wymienić źródła rozwoju kultury
włoskiego renesansu; podać
przykłady wpływów kultury
włoskiej na rozwój renesansu w
Polsce, rozumieć pojęcia: arrasy,
rozpoznawać idee renesansu w
dokonaniach literackich,
intelektualnych głównych twórców,
lokalizować w czasie demokrację
szlachecką, pierwsze wolne elekcje;
ocenić znaczenie konstytucji Nihil
novi, analizować program ruchu
egzekucyjnego, wskazując na jego
osiągnięcia,
wymienić funkcje sejmików
ziemskich i główne przywileje
szlacheckie, kompetencje króla;
znać i rozumieć przyczyny
powstania artykułów
henrykowskich, rozumieć pojęcia
pacta conventa, elekcja viritim,
ocenić demokrację szlachecką jako
model ustrojowy Rzeczypospolitej
szlacheckiej; porównywać oceny
demokracji szlacheckiej
dokonywane przez historiografię
polską i europejską,
usytuować w czasie wojnę
trzydziestoletnią; zlokalizować na
mapie postanowienia pokoju
westfalskiego,
wymienić główne etapy wojny oraz ocenić konsekwencje wojny dla
cele państw walczących, rozumieć państw i społeczeństw europejskich,
pojęcia: defenestracja
2
6. wymienić charakterystyczne cechy
monarchii absolutnej Ludwika XIV
oraz monarchii parlamentarnej w
Anglii, rozumieć pojęcia:
merkantylizm, centralizm,
absolutyzm, hegemonia, monarchia
parlamentarna, postacie: Armand J.
Richelieu, Giulio Mazzarini, ,
7.znać i rozumieć przyczyny oraz
skutki wojen dla Rzeczypospolitej
w XVII w.; wymienić i rozumieć
przyczyny i skutki powstania
Chmielnickiego,
8. wymienić cechy
charakterystyczne oligarchii
magnackiej, postacie: Zygmunt III
Waza, Władysław IV, Jan
Kazimierz,
porównać monarchię absolutną z
monarchią parlamentarną, wskazać
cechy wspólne i różnice,
wymienić przyczyny i skutki
rewolucji w Anglii, rozumieć
pojęcia: prezbiterianizm,
independentyzm, Akt nawigacyjny,
regencja, fronda, sukcesja,
restytucja, torysi, wigowie, postacie:
Olivier Cromwell, Karol I Stuart,
ocenić możliwości obronne
Rzeczypospolitej w XVII w.;
porządkować chronologicznie
wojny, bitwy, władców
Rzeczypospolitej XVII w.,
ocenić rządy władców z dynastii
Wazów, porównać pozycję króla,
szlachty i magnaterii w XVI i XVII
w.; porównać demokrację
szlachecką z oligarchią magnacką,
wymienić źródła sukcesów oraz
ocenić konsekwencje wojen XVII
przyczyny niepowodzeń wojennych w. dla Rzeczypospolitej
Rzeczypospolitej w XVII w.,
(gospodarcze, polityczne, społeczne,
kulturowe),
3
wymienić źródła ekonomicznej i
politycznej dominacji magnaterii,
znać cele i metody rządów
magnackich,
rozpoznawać związki pomiędzy
ustrojami politycznymi (monarchia
absolutna, monarchia
parlamentarna) a kulturą,
gospodarką, funkcjonowaniem
jednostki w społeczeństwie i
państwie,
ocenić działalność sejmu w XVII
w.; porównać monarchię absolutną z
demokracją szlachecką i oligarchią
magnacką; ocenić ideologię
sarmatyzmu, rozpoznawać cechy
charakterystyczne literatury i sztuki
sarmackiej,
9. wymienić cechy baroku
europejskiego i polskiego,
scharakteryzować zjawisko
sarmatyzmu i podać jego
przedstawicieli w kulturze polskiej,
wskazać najważniejszych twórców,
sztuki i architektury na świecie i w
Polsce, rozumieć pojęcia:
kartezjanizm, empiryzm,
sarmatyzm, postacie: Rene
Descartes, Isaac Newton, Molier,
Peter Paul Rubens, Caravaggio,
Rembrant, Jan Chryzostom Pasek,
10. wymienić i rozumieć przyczyny
i skutki utraty suwerenności przez
Rzeczpospolitą za panowania
dynastii saskiej i Stanisława
Augusta, postacie: August II
Mocny, August III, Stanisław
Leszczyński, Maria Teresa,
Fryderyk Wilhelm I, Fryderyk II,
Piotr I, Katarzyna II,
wskazać cechy charakterystyczne
baroku na przykładzie wybranych
zabytków,
dokonać charakterystyki podłoża
baroku i sarmatyzmu, znać rolę
filozofii, literatury i historiografii,
wskazać tendencje w sztukach
plastycznych, architekturze, teatrze
i muzyce,
rozumieć pojęcia: jansenizm,
pietyzm, cogito ergo sum,
dogmatyzacja, postacie: Corneille
Jansen, Blaise Pascal, Johannes
Kepler, Baruch Spinoza, Pierre
Corneille, Jean Racine,
opisać wybrane przykłady zabytków
architektury, sztuk plastycznych,
wskazać przykłady zabytków
barokowych w regionie,
porządkować chronologicznie
władców z dynastii saskiej,
Stanisława Leszczyńskiego i
Stanisława Augusta; porównać
reformy przeprowadzone w
Prusach, Rosji i Austrii, wskazać
podobieństwa i różnice,
wymienić przejawy utraty
suwerenności przez Rzeczpospolitą
za panowania dynastii saskiej i
Stanisława Augusta,
ocenić skutki reform
wprowadzonych w Prusach, Rosji i
Austrii; ocenić konsekwencje utraty
suwerenności
przez Rzeczpospolitą,
4
11. znać i rozumieć filozoficzne
źródła oświecenia (empiryzm i
racjonalizm); wymienić
przedstawicieli oświecenia i ich
główne dokonania; znać instytucje
naukowe i kulturalne europejskiego
i polskiego oświecenia; wymienić
dokonania reformatorskiego nurtu
polskiego oświecenia (oświata,
publicystyka),
rozumieć pojęcia: oświecenie,
rokoko, klasycyzm, empiryzm,
racjonalizm, encyklopedyści,
postacie: Stanisław Konarski
12. znać i rozumieć przyczyny i
skutki rewolucji amerykańskiej;
znać postanowienia Deklaracji
Niepodległości, znać postacie:
George Washington, Beniamin
Franklin,
rozpoznawać główne idee
oświecenia w dokonaniach nauk
przyrodniczych, społecznych, w
literaturze, sztuce, architekturze;
rozpoznawać oświeceniową myśl
polityczną w aktach prawnych tego
okresu,
znać poglądy głównych
przedstawicieli oświecenia (Locke,
Newton, Monteskiusz, Rousseau,
Smith); wymienić źródła i przejawy
zmian w kulturze, polityce,
gospodarce doby oświecenia,
rozumieć pojęcia: deizm, ateizm,
porównywać oświecenie europejskie
z polskim, wskazując na
podobieństwa i różnice; ocenić
wpływ ideologii oświecenia na
zmiany polityczne na świecie i w
Europie,
sytuować w czasie rewolucję
amerykańską, powstanie Stanów
Zjednoczonych; wskazywać zasadę
suwerennej władzy narodu,
federalizmu, podziału władz w
konstytucji amerykańskiej,
wymienić cechy charakterystyczne
ustroju politycznego Stanów
Zjednoczonych; wymienić
postanowienia konstytucji oraz
„ojców założycieli" Stanów
Zjednoczonych,
ocenić znaczenie powstania Stanów
Zjednoczonych; wykazać związek
idei oświecę nią z Deklaracją
Niepodległości i z konstytucją
Stanów Zjednoczonych -
5
13. znać okoliczności wyboru
Stanisława Augusta na króla
Rzeczypospolitej; wymienić
reformy przeprowadzone przez
Sejm Czteroletni, rozumieć pojęcia:
sejm konwokacyjny, prawa
kardynalne, insurekcja, naczelnik,
kosynierzy, Uniwersał połaniecki,
Legiony, Mazurek Dąbrowskiego,
znać postanowienia Konstytucji 3
maja, znać postacie: Ignacy
Krasicki, Tadeusz Kościuszko,
Józef Poniatowski
porządkować chronologicznie
główne fakty i wydarzenia doby
stanisławowskiej; porównywać cele
konfederacji
barskiej i targowickiej; wskazywać
zasadę zwierzchnictwa narodu i
podziału władz w Konstytucji 3
Maja; oceniać szansę powstania
kościuszkowskiego, lokalizować w
czasie i przestrzeni rozbiory
Rzeczypospolitej; ocenić Stanisława
Augusta jako polityka i monarchę,
znać okoliczności zawiązania
konfederacji barskiej i targowickiej,
wymienić cechy charakterystyczne
ustroju Rzeczypospolitej według
Konstytucji 3 maja; wymienić
źródła zagrożeń wewnętrznych i
zewnętrznych dla Rzeczypospolitej
doby stanisławowskiej, wymienić
sukcesy Rzeczypospolitej XVIII w.
(polityczne, gospodarcze,
kulturowe), rozumieć pojęcia;
czarna procesja, Virtuti Militari
znać postacie: Jan Śniadecki, Adam
Naruszewicz,
14. znać i rozumieć przyczyny oraz lokalizować w czasie Rewolucję
wymienić cechy charakterystyczne
skutki Wielkiej Rewolucji
Francuską; wyodrębniać główne fazy form ustrojowych doby rewolucji;
Francuskiej, wymienić
rewolucji i przyporządkowywać im znać i rozumieć przyczyny oraz
postanowienia Deklaracji Praw
znaczące fakty i wydarzenia;
skutki radykalizmu rewolucyjnego
Człowieka i Obywatela, rozumieć rozpoznawać przejawy radykalizmu jakobinów, rozumieć pojęcia:
pojęcia: Bastylia, monarchia
rewolucyjnego jakobinów,
dyrektoriat, terror, postacie:
konstytucyjna,
Maksymilian Robespierre, Jerzy
Danton,
6
porównywać programy obozu
patriotycznego i hetmańskiego;
oceniać dzieje państwa polskiego
dóby stanisławowskiej z różnych
perspektyw w kategoriach
pozytywnych i negatywnych;
oceniać przyczyny i skutki upadku
Rzeczypospolitej,
rozpoznawać idee oświeceniowe w
aktach prawnych rewolucji; ocenić
konsekwencje rewolucji dla Francji
i Europy,
15 znać okoliczności objęcia władzy
przez Napoleona; wymienić reformy
wewnętrzne przeprowadzone przez
Napoleona we Francji; znać istotne
sukcesy i porażki wojenne
Napoleona; znać okoliczności
utworzenia Legionów Polskich i
Księstwa Warszawskiego, rozumieć
pojęcia: dyrektoriat, wojskowy
zamach stanu, konsulat
ocenić cele polityczne Napoleona;
porządkować chronologicznie
główne fakty, wydarzenia doby
napoleońskiej; lokalizować w czasie
i przestrzeni główne etapy podbojów
Napoleona i najważniejsze bitwy;
sytuować w czasie i przestrzeni
Księstwo Warszawskie,
wymienić cechy charakterystyczne
ustroju Francji doby Napoleona; znać
i rozumieć źródła sukcesów
Napoleona w polityce wewnętrznej;
znać i rozumieć przyczyny oraz
skutki sukcesów i porażek wojennych
Napoleona; wymienić cechy
charakterystyczne ustroju Księstwa
Warszawskiego, pojęcia: blokada
kontynentalna, Kodeks Napoleona,
ocenić przyczyny i skutki
powstania legendy napoleońskiej;
wskazywać różnice między „białą" i
„czarną" legendą,
VI. WIEK XIX i XX
Wiedza i rozumienie
Podstawowy
1. wymienić główne postanowienia
kongresu wiedeńskiego, wymienić
głównych twórców systemu
kongresowego, rozumieć pojęcia:
legitymizm, równowaga europejska,
reakcja, Święte Przymierze,
2. wymienić największe osiągnięcia
nauki techniki i sztuki XIX w., •
znać postacie: Michael Faraday,
Maria Skłodowska Curie, Thomas
Edison, Vincent van Gogh, Claude
Monet, pojęcia: neoromanizm,
neogotyk, neorenesans
Umiejętności
Ponadpodstawowy
Podstawowy
wymienić charakterystyczne
cechy europejskiego porządku
pokongresowego, wyjaśnić, jaką
rolę na kongresie wiedeńskim
odgrywali Klemens Metternich i
Aleksander I,
wskazać zależności między
rozwojem nauki i techniki,
rozumieć zmiany w życiu
codziennym prowadzące do
podniesienia standardów
społecznych i egzystencjalnych.
7
odczytać z mapy zmiany
terytorialne w Europie po
kongresie wiedeńskim,
lokalizować w czasie kongres
wiedeński, ocenić skutki decyzji
kongresu wiedeńskiego dla
sprawy polskiej,
rozpoznawać charakterystyczne
cechy kultury masowej.
Ponadpodstawowy
zaznaczyć na mapie konturowej
zmiany terytorialne w Europie po
kongresie wiedeńskim, ocenić
konsekwencje decyzji kongresu
wiedeńskiego dla państw i
społeczeństw europejskich,
rozpoznawać style w sztuce i
kulturze, umieć wskazać ich
charakterystyczne cechy.
3. wyjaśnić przyczyny i skutki
ruchów rewolucyjnych w Europie w
okresie 1815-1849, znać ogólny
przebieg Wiosny Ludów w Europie,
wymienić następstwa ruchów
rewolucyjnych, rozumieć pojęcia:
liberalizm, demokratyzm
Umieć przyporządkować
poszczególnym państwom i
narodom przyczyny
rewolucyjnych wystąpień
(społeczne, ustrojowe,
narodowowyzwoleńcze,
integracyjne), uzasadnić, że ruchy
rewolucyjne wymuszały
demokratyzację systemów
politycznych, postacie: Ludwik
Napoleon Bonaparte, Franciszek
Józef I, Lajos Kossuth, Józef
Bem,
Analizować źródła konfliktów
rasowych i etnicznych, pojęcia:
Skonfederowane Stany Ameryki,
Richmond, Unia, bitwa pod
Gettysburgiem, Ku-Klux-Klan,
postacie: Ulisses Grant, Jefferson,
Davis,
4. wskazać proces rozwoju
terytorialnego USA do roku 1867,
wskazać różnice w rozwoju
gospodarczym stanów północnych i
południowych, opisać przyczyny i
skutki wojny secesyjnej, pojęcia:
abolicjonizm, republikanie ,
demokraci, Biały Dom, postacie:
Abraham Lincoln,
5. wskazać cele i metody realizacji • wymienić główne etapy w
koncepcji zjednoczenia Niemiec i
zjednoczeniu Włoch i Niemiec,
Włoch, postacie: Camillo Cavour,
Otto von Bismarck,
wskazać na mapie miejsca w
których doszło do wystąpień
rewolucyjnych w Europie,
lokalizować w czasie zasadnicze
rewolucje: lipcową we Francji,
październikową w Belgii, Wiosnę
Ludów, odczytać z mapy kraje
objęte ruchami rewolucyjnymi w
latach 1848-1849,
Rozumieć znaczenie następstw
rewolucji dla świadomości
społecznej i tożsamości
Narodowej Europejczyków.
Wskazać na mapie nowe nabytki
terytorialne USA, sytuować w
czasie wojnę secesyjną, rozumieć
znaczenie aktu o domostwach i
aktu o zniesieniu niewolnictwa
dla losów wojny,
Wykazać dalekosiężne
następstwa zwycięstwa Północy,
wskazać kierunki polityki
zagranicznej USA w II połowie
XIX w.
lokalizować w czasie
• ocenić polityczne i społecznozjednoczenie Włoch i Niemiec,
gospodarcze skutki zjednoczenia
porównać, jaką rolę odegrał
Włoch i Niemiec,
Garibaldi, a jaką Bismarck w
realizowaniu zjednoczeniowych
aspiracji Włoch i Niemiec,
8
6.wyjaśnić, jakie były przyczyny i • wyjaśnić, dlaczego masowa
•
skutki europejskiej emigracji w XIX emigracja europejska odbywała się
w., eksplozja demograficzna,
do USA,
wymienić charakterystyczne cechy wymienić czynniki umożliwiające i
uprzemysłowienia Europy
opóźniające proces
Zachodniej w XIX w., pojęcia:
uprzemysłowienia Europy, pojęcia:
imperializm, koncentracja kapitału, koncentracja pionowa i pozioma, •
monopole, trusty, syndykaty,
koncerny,
•
7. wyjaśnić przyczyny i skutki
wymienić specyficzne cechy
ruchu robotniczego w Europie XIX ruchów rewolucyjnych w XIX w.,
w i jego nurtów,
umieć rozpoznać nurty w ruchu
robotniczym: socjalizm utopijny,
marksizm, reformizm, anarchizm,
prudonizm,
8. wyjaśnić przyczyny ekspansji
kolonialnej Europy w Afryce i na
Dalekim Wschodzie,
wskazywać pozytywne i
negatywne cechy zjawiska
asymilacji emigrantów,
rozpoznawać pozytywne i
negatywne skutki
uprzemysłowienia,
• ocenić charakter przemian
społecznych w XIX w.,
• ocenić przyczyny i skutki
konfliktów etnicznych i rasowych
w USA,
wskazać osiągnięcia i porażki
• uzasadnić, że ruchy rewolucyjne
ruchów rewolucyjnych XIX w.,
wymuszały demokratyzację
porządkować chronologicznie
systemów politycznych,
rewolucje europejskie w XIX w.,
sytuować w czasie życie i
działalność Fryderyka Engelsa,
Karola Marksa,
• wymienić cechy charakterystyczne • wskazywać różnice i podobieństwa
podbojów kolonialnych w XIX w., w metodach kolonizacji, znać
ważniejsze kolonie
poszczególnych mocarstw,
rozumieć pojęcia: protektorat,
półkolonia, dominium, eksport
kapitału
9. wymienić charakterystyczne cechy wymienić główne postanowienia rozpoznawać przyczyny i skutki po
ustroju politycznego Królestwa
konstytucji Królestwa Polskiego,
wstania opozycji legalnej i
Polskiego, przedstawić główne
wymienić czynniki umożliwiające i nielegalnej, ocenić działalność
założenia koncepcji
utrudniające rozwój gospodarki w Stanisława Staszica i Franciszka
uprzemysłowienia Królestwa
Królestwie Polskim,
Ksawerego Druckiego-Lubeckiego,
Polskiego,
zaznaczyć na mapie konturowej
Królestwo Polskie i Zagłębie
Staropolskie,
9
ocenić skutki podbojów
kolonialnych, wskazać na mapie
imperia kolonialne Wielkiej
Brytanii, Francji, Hiszpanii,
Holandii
ocenić skuteczność działania
opozycji legalnej i nielegalnej,
ocenić przyczyny i charakter sporu
między Stanisławem Staszicem a
Franciszkiem Ksawerym DruckimLubeckim,
10.wyjaśnić przyczyny. wybuchu
wyjaśnić, jakie czynniki
powstania listopadowego,
wewnętrzne i międzynarodowe
krakowskiego i styczniowego,
wpłynęły na podjęcie decyzji o
postacie: Józef Chłopicki, ks. Adam wybuchu powstania listopadowego
Czartoryski, Jan Skrzynecki, Jan
i styczniowego w Królestwie
Tyssowski, Jakub Szela, Jarosław
Polskim,
Dąbrowski, Romuald Traugutt,
• wyjaśnić, dlaczego Polacy
Aleksander Wielopolski,
uczestniczyli w ruchach
6.
rewolucyjnych i narodowych w
Europie XIX w.,
ocenić konsekwencje powstania
listopadowego i styczniowego,
lokalizować w czasie powstanie
listopadowe i styczniowe,
ocenić, jaką rolę odegrał
Romuald Traugutt w powstaniu
styczniowym,
porównywać opinie historyków
dotyczące szans powstań
narodowych,
• ocenić argumenty zwolenników i
przeciwników walki zbrojnej o
niepodległość,
711. wymienić charakterystyczne
• wymienić cele i metody polityki
ocenić postawy Polaków wobec • wskazać różnice w celach i
cechy germanizacji w zaborze
polskiej Bismarcka,
zaborców,
metodach germanizacji w zaborze
pruskim i rusyfikacji w zaborze
• scharakteryzować instytucje
• lokalizować w czasie powstanie
pruskim i rusyfikacji w zaborze
rosyjskim,
autonomiczne Galicji,
monarchii austro-węgierskiej i
rosyjskim,
wyjaśnić przyczyny nadania
autonomię Galicji,
• ocenić charakter konfliktów
autonomii Galicji, pojęcia: trializm,
polsko--ukraińskich w Galicji,
hakata
12. wymienić partie polityczne
wskazać źródła i cele ruchu
uporządkować chronologicznie
ocenić programy partii
działające na ziemiach polskich na
narodowego, socjalistyczneg o i
powstanie Wielkiego Proletariatu, politycznych w kategoriach
przełomie XIX i XX w., wymienić ludowego na ziemiach polskich,
PPS, SDKPiL, ND, PSL,
pozytywnych i negatywnych,
główne założenia programowe PPS, wymienić różnice i podobieństwa przyporządkować głównych
uzasadnić, że ideologia
SDKPiL, ND, PSL, postacie:
programowe PPS, SDKPiL, ND,
polityków, działaczy do partii
nacjonalizmu kształtowała oblicze
Roman Dmowski, Józef Piłsudski,
PSL
politycznych, postacie: Stanisław
programowe i działalność ND,
Jan Stapiński, Wincenty Witos,
Wojciechowski, Ignacy
Daszyński, Jędrzej Moraczewski,
Julian Marchlewski, Róża
Luksemburg, Feliks Dzierżyński,
Maria Koszucka,
10
13. wyjaśnić przyczyny wybuchu I
wojny światowej, dokonać ogólnej
charakterystyki działań zbrojnych,
pojęcia: wojna pozycyjna, front,
wskazać źródła konfliktów
między państwami europejskimi,
wskazać przebieg i zmiany frontów
na mapie,
uzasadnić, że I wojna światowa
przyniosła istotne zmiany w
technologii militarnej, •
zlokalizować na mapie państwa
należące do Trójprzymierza i
Trójporozumienia, państwa
uczestniczące w I wojnie
światowej po stronie ententy bądź
państw centralnych,
14. wymienić cele głównych
wymienić główne etapy
uzasadnić, że Akt 5 listopada
orientacji politycznych na ziemiach umiędzynarodowienia sprawy
zapoczątkował
polskich, pojęcia: Legiony Polskie, polskiej w I wojnie światowej,
umiędzynarodowienie sprawy
trializm, stańczycy, Rada
polskiej, ocenić działalność Józefa
Regencyjna
Piłsudskiego w czasie I wojny
światowej, pojęcia: Komitet
Narodowy Polski, Tymczasowa
komisja Skonfederowanych
Stronnictw, Niepodległościowych,
15 wyjaśnić przyczyny rewolucji • wyjaśnić, w jakich
lokalizować w czasie rewolucje
rosyjskich w 1917 r., wymienić
okolicznościach władzę w Rosji
rosyjskie i wojnę domową w Rosji,
przyczyny i skutki wojny domowej przejęli bolszewicy,
• ocenić metody działania Lenina i
w Rosji, postacie Włodzimierz
wskazać cele interwencji państw
bolszewików w Rosji, postacie:
Lenin, pojęcia: rewolucja lutowa,
ententy w Rosji,
Grzegorz Rasputin, Mikołaj II
rewolucja październikowa, tezy
książę Jerzy Lwow, Aleksander
kwietniowe, bolszewizm,
Kiereński, Lew Trocki, pojęcia:
komunizm wojenny, Nowa
Ekonomiczna Polityka
11
uzasadnić, że I wojna światowa
miała charakter wojny totalnej,
ocenić polityczne i społecznogospodarcze skutki I wojny
światowej,
ocenić wysiłek zbrojny Polaków
w I wojnie światowej,
ocenić, czy pokój brzeski miał
wpływ na przebieg I wojny
światowej, ocenić, czy rewolucja
rosyjska stanowiła zagrożenie dla
Polski,