Podsumowanie

Transkrypt

Podsumowanie

Budowanie geobaz
Podręcznik
1
Copyright © 2014 Esri
All rights reserved.
Course version 5.0.. Version release date August 2013.
Wersja Polska: Esri Polska, v1
The information contained in this document is the exclusive property of Esri. This work is protected under United States copyright
law and other international copyright treaties and conventions. No part of this work may be reproduced or transmitted in any form
or by any means, electronic or mechanical, including photocopying and recording, or by any information storage or retrieval
system, except as expressly permitted in writing by Esri. All requests should be sent to Attention: Contracts and Legal Services
Manager, Esri, 380 New York Street, Redlands, CA 92373-8100 USA.
EXPORT NOTICE: Use of these Materials is subject to U.S. export control laws and regulations including the U.S. Department
of Commerce Export Administration Regulations (EAR). Diversion of these Materials contrary to U.S. law is prohibited.
The information contained in this document is subject to change without notice.
US Government Restricted/Limited Rights
Any software, documentation, and/or data delivered hereunder is subject to the terms of the License Agreement.
The commercial license rights in the License Agreement strictly govern Licensee's use, reproduction, or disclosure of the
software, data, and documentation. In no event shall the US Government acquire greater than RESTRICTED/ LIMITED RIGHTS.
At a minimum, use, duplication, or disclosure by the US Government is subject to restrictions as
set forth in FAR §52.227-14 Alternates I, II, and III (DEC 2007); FAR §52.227-19(b) (DEC 2007) and/or FAR §12.211/
12.212 (Commercial Technical Data/Computer Software); and DFARS §252.227-7015 (DEC 2011) (Technical Data - Commercial
Items) and/or DFARS §227.7202 (Commercial Computer Software and Commercial Computer Software Documentation), as
applicable. Contractor/Manufacturer is Esri, 380 New York Street, Redlands, CA 92373-8100,
USA.
@esri.com, 3D Analyst, ACORN, Address Coder, ADF, AML, ArcAtlas, ArcCAD, ArcCatalog, ArcCOGO, ArcData, ArcDoc, ArcEdit,
ArcEditor, ArcEurope, ArcExplorer, ArcExpress, ArcGIS, ArcGlobe, ArcGrid, ArcIMS, ARC/INFO, ArcInfo, ArcInfo Librarian,
ArcLessons, ArcLocation, ArcLogistics, ArcMap, ArcNetwork, ArcNews, ArcObjects, ArcOpen, ArcPad, ArcPlot, ArcPress, ArcPy,
ArcReader, ArcScan, ArcScene, ArcSchool, ArcScripts, ArcSDE, ArcSdl, ArcSketch, ArcStorm, ArcSurvey, ArcTIN, ArcToolbox,
ArcTools, ArcUSA, ArcUser, ArcView, ArcVoyager, ArcWatch, ArcWeb, ArcWorld, ArcXML, Atlas GIS, AtlasWare, Avenue, BAO,
Business Analyst, Business Analyst Online, BusinessMAP, CityEngine, CommunityInfo, Database Integrator, DBI Kit, EDN, Esri,
Esri—Team GIS, Esri—The GIS Company, Esri—The GIS People, Esri—The GIS Software
Leader, FormEdit, GeoCollector, Geographic Design System, Geography Matters, Geography Network, GIS by Esri, GIS Day, GIS for
Everyone, GISData Server, JTX, MapIt, Maplex, MapObjects, MapStudio, ModelBuilder, MOLE, MPS—Atlas, PLTS,
Rent-a-Tech, SDE, SML, Sourcebook·America, SpatiaLABS, Spatial Database Engine, StreetMap, Tapestry, the ARC/INFO
logo, the ArcGIS logo, the ArcGIS Explorer logo, the ArcPad logo, the Esri globe logo, the Esri Press logo, the GIS Day logo, the MapIt
logo, The Geographic Advantage, The Geographic Approach, The World's Leading Desktop GIS, Water Writes, www.arcgis.com,
www.esri.com, www.geographynetwork.com, www.gis.com, www.gisday.com, and Your Personal
Geographic Information System are trademarks, service marks, or registered marks in the United States, the European Community,
or certain other jurisdictions. CityEngine is a registered trademark of Procedural AG and is distributed under license by Esri.
Other companies and products or services mentioned herein may be trademarks, service marks or registered marks of their respective
mark owners.
2
Przegląd geobazy ........................................................................................................................................11
Co znajduje się w geobazie? ........................................................................................................................................... 12
Identyfikacja możliwości geobazy .................................................................................................................................. 13
Ćwiczenie 1: Przegląd geobazy ....................................................................................................................................... 16
Etap 1: Eksploracja topologii .............................................................................................................................................. 17
Etap 2: Eksploracja sieci geometrycznej ............................................................................................................................. 20
Etap 3: Eksploracja podtypów............................................................................................................................................. 22
Etap 4: Eksploracja domen .................................................................................................................................................. 24
Etap 5: Eksploracja klas relacji ............................................................................................................................................ 26
Etap 6: Eksploracja załączników ......................................................................................................................................... 27
Podsumowanie ............................................................................................................................................................... 29
Odpowiedzi do lekcji 1 ................................................................................................................................................... 30
Tworzenie i wczytanie danych .......................................................................................................................31
Wprowadzenie ............................................................................................................................................................... 31
Utworzenie schematu geobazy ...................................................................................................................................... 32
Schemat działań: Od projektu do prototypu .................................................................................................................. 33
Techniki dodawania danych ........................................................................................................................................... 34
Ćwiczenie 2: Tworzenie geobazy i wczytanie danych .................................................................................................... 35
Etap 1: Utworzenie geobazy ArcSDE ................................................................................................................................... 36
Etap 2: Dodanie istniejących klas obiektów do geobazy .................................................................................................... 37
Etap 3: Utworzenie nowej klasy obiektów .......................................................................................................................... 39
Etap 4: Przygotowanie danych CAD do wczytania ............................................................................................................. 41
Etap 5: Wczytanie danych do pustej klasy obiektów geobazy ........................................................................................... 42
Etap 6: Przygotowanie danych GPS do wczytania .............................................................................................................. 44
Etap 7: Dołączenie danych .................................................................................................................................................. 48
Etap 8: Zapisanie geobazy do dokumentu przestrzeni roboczej XML ................................................................................ 48
Podsumowanie ............................................................................................................................................................... 50
Zarządzanie danymi rastrowymi ..................................................................................................................53
Wprowadzenie ............................................................................................................................................................... 53
Co to są dane rastrowe? ................................................................................................................................................. 54
Charakterystyka danych rastrowych .............................................................................................................................. 55
Zarządzanie danymi rastrowymi .................................................................................................................................... 56
Co to jest zestaw danych mozaiki? ................................................................................................................................. 57
Dlaczego warto używać zestawu danych mozaiki? ........................................................................................................ 58
Budowa zestawu danych mozaiki................................................................................................................................... 58
Ćwiczenie 3: Zarządzanie rastrami ................................................................................................................................. 61
Etap 1: Utworzenie geobazy ArcSDE ................................................................................................................................... 62
Etap 2: Utworzenie zestawu danych mozaiki ..................................................................................................................... 62
Etap 3: Utworzenie nowego zestawu danych mozaiki ....................................................................................................... 63
Etap 4: Dodanie rastrów do zestawu danych mozaiki........................................................................................................ 64
Etap 5: Zmiana granicy ....................................................................................................................................................... 67
Etap 6: Utworzenie podglądów........................................................................................................................................... 69
Podsumowanie ............................................................................................................................................................... 70
Odpowiedzi do Lekcji 3 ................................................................................................................................................... 71
3
Utrzymanie integralności atrybutów poprzez zastosowanie podtypów ........................................................... 73
Wprowadzenie ............................................................................................................................................................... 73
Cele ................................................................................................................................................................................. 73
Co to są podtypy? ........................................................................................................................................................... 74
Tworzenie podtpów ........................................................................................................................................................ 75
Ćwiczenie 4: Utworzenie podtypów dla klasy obiektów szlaki ....................................................................................... 76
Etap 1: Wybranie pola podtypu .......................................................................................................................................... 77
Etap 2: Utworzenie podtypów ............................................................................................................................................ 77
Etap 3: Przypisanie wartości domyślnych do podtypów .................................................................................................... 79
Etap 4: Aktualizacja symbolizacji warstwy Ścieżki ............................................................................................................. 80
Etap 5 Wczytanie danych do podtypów ............................................................................................................................. 82
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 87
Odpowiedzi do lekcji 4 ................................................................................................................................................. 88
Utrzymanie integralności atrybutów poprzez zastosowanie domen ................................................................ 89
Identyfikacja częstych błędów tabelarycznych............................................................................................................... 90
Domeny ........................................................................................................................................................................... 91
Tworzenie domen ............................................................................................................................................................ 92
Ćwiczenie 5: Utworzenie i zastosowanie domen ........................................................................................................... 94
Etap 1: Utworzenie domen zakresu .................................................................................................................................... 95
Etap 2: Utworzenie domen wartości kodowanych ............................................................................................................. 97
Etap 3: Utworzenie domen z tabeli ............................................................................................................................. 100
Etap 4: Przypisanie domen do podtypów ......................................................................................................................... 101
Etap 5: Użycie domen podczas edycji ............................................................................................................................... 103
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 107
Powiązanie danych za pomocą klas relacji .................................................................................................. 109
Wprowadzenie ............................................................................................................................................................. 109
Cele tworzenia klas relacji ............................................................................................................................................ 110
Definiowanie klas relacji .............................................................................................................................................. 111
Liczność tabel ................................................................................................................................................................ 111
Typy liczności................................................................................................................................................................. 111
Klasy relacji.................................................................................................................................................................... 113
Używanie klas relacji .................................................................................................................................................... 114
Właściwości klasy relacji ............................................................................................................................................... 117
Ćwiczenie 6: Użycie klas relacji do powiązania tabel ................................................................................................... 122
Etap 1: Utworzenie i zastosowanie prostej klasy relacji................................................................................................... 123
Etap 2: Utworzenie złożonej klasy relacji ......................................................................................................................... 126
Etap 3: Utworzenie klasy relacji wiele do wielu (opcjonalnie) ......................................................................................... 130
Etap 4: Dodanie rekordów do klasy relacji wiele-do-wielu (opcjonalnie) ........................................................................ 133
Wyzwanie: Aktualizacja tabeli pośredniej ........................................................................................................................ 138
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 139
Dodawanie załączników ............................................................................................................................ 149
Dodawanie załączników ............................................................................................................................................... 150
Tworzenie i przegląd załączników ................................................................................................................................ 151
4
Ćwiczenie 7: Dodanie załączników ............................................................................................................................... 152
Etap 1: Utworzenie geobazy plikowej ............................................................................................................................... 153
Etap 2: Dodanie załączników .......................................................................................................................................... 154
Etap 3: Dodanie pojedynczego dokumentu z opisem ....................................................................................................... 155
Etap 4: Dodanie kilku dokumentów .................................................................................................................................. 157
Etap 5: Dodanie zdjęć ........................................................................................................................................................ 159
Etap 6: Przegląd załączników ............................................................................................................................................ 160
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 162
Topologia geobazy ....................................................................................................................................163
Współdzielenie geometrii............................................................................................................................................. 164
Dlaczego warto używać topologii geobazy? ................................................................................................................. 165
Procedura pracy z topologią ......................................................................................................................................... 166
Procedura pracy z topologią: Projekt ........................................................................................................................... 167
Określenie reguł topologicznych .................................................................................................................................. 169
Procedura pracy z topologią: Tworzenie, Ocena, Walidacja, Rozwiązanie .................................................................. 173
Ćwiczenie 8: Tworzenie i użycie topologii .................................................................................................................... 175
Etap 1: Uruchomienie aplikacji ArcMap i przegląd danych .............................................................................................. 176
Etap 2: Utworzenie topologii ............................................................................................................................................ 177
Etap 3: Ocena topologii ..................................................................................................................................................... 180
Etap 4: Przegląd błędów topologicznych .......................................................................................................................... 183
Etap 5: Naprawa błędów topologicznych ......................................................................................................................... 183
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 188
Udostępnianie geobazy .............................................................................................................................191
Metody udostępniania ................................................................................................................................................. 192
Która metoda udostępniania sprawdza się najlepiej?.................................................................................................. 193
Udostępnianie usługi geodanych ................................................................................................................................. 194
Ćwiczenie 9: Udostępnianie geobazy ........................................................................................................................... 196
Etap 1: Import dokumentu przestrzeni roboczej XML ...................................................................................................... 197
Etap 2: Udostępnienie geobazy jako pakietu mapy ......................................................................................................... 198
Etap 3: Połączenie z ArcGIS Server .................................................................................................................................... 199
Etap 4: Udostępnienie geobazy jako usługi ...................................................................................................................... 200
Etap 5: Konfiguracja usługi ............................................................................................................................................... 201
Etap 6: Analiza i publikowanie usługi ............................................................................................................................... 201
Etap 7: Publikowanie usługi mapowej .............................................................................................................................. 203
Etap 8: Dostęp do danych w usłudze geodanych ............................................................................................................. 204
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 207
Projektowanie geobazy .............................................................................................................................209
Projekt geobazy – procedura pracy .............................................................................................................................. 210
Przygotowanie do implementacji geobazy ................................................................................................................... 213
Modele danych i szablony geobaz ................................................................................................................................ 220
Ćwiczenie 10: Zastosowanie modelu danych do projektowania geobazy ................................................................... 222
Etap 1: Zapoznanie z modelem geobazy .......................................................................................................................... 223
Etap 2: Wczytanie danych ................................................................................................................................................. 225
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 229
5
Odpowiedzi do lekcji 10 ............................................................................................................................................... 230
Projekt ....................................................................................................................................................... 235
Ćwiczenie 11: Implementacja geobazy......................................................................................................................... 236
Etap 1: Utworzenie prototypu geobazy plikowej ............................................................................................................. 237
Etap 2: Utworzenie nowej klasy obiektów, definiowanie podtypów oraz wczytanie danych ......................................... 237
Etap 3: Utworzenie i przypisanie domen oraz ustawienie wartości domyślnych ............................................................ 238
Etap 4: Utworzenie klasy relacji ........................................................................................................................................ 241
Etap 5: Utworzenie topologii ............................................................................................................................................ 241
Etap 6: Utworzenie zestawu danych mozaiki ................................................................................................................... 242
Etap 7: Wykonanie testu wdrożenia ................................................................................................................................. 243
Etap 8: Udostępnienie projektu ........................................................................................................................................ 245
Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 245
Ćwiczenie 11 rozwiązanie: Implementacja geobazy .................................................................................................... 246
Rozwiązanie etapu 1: Utworzenie prototypu geobazy plikowej ...................................................................................... 246
Rozwiązanie etapu 2: Utworzenie nowej klasy obiektów, definiowanie podtypów oraz wczytanie danych .................. 247
Rozwiązanie etapu 3: Utworzenie i przypisanie domen oraz ustawienie wartości domyślnych .................................... 250
Rozwiązanie etapu 4: Utworzenie klasy relacji ................................................................................................................ 254
Rozwiązanie etapu 5: Utworzenie topologii ..................................................................................................................... 256
Rozwiązanie etapu 6: Utworzenie zestawu danych mozaiki ............................................................................................ 257
Rozwiązanie etapu 7: Wykonanie testu wdrożenia .......................................................................................................... 259
Rozwiązanie etapu 8: Udostępnienie projektu ................................................................................................................. 264
6
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wiemy już, że geobaza organizuje zestawy danych geograficznych, takie jak
klasy obiektów, tabele lub rastry. Jednak sama geobaza posiada o wiele
szerszą funkcjonalność. Możemy w oparciu o zestawy danych geograficznych
modelować relacje przestrzenne, poprawiać integralność danych oraz
dodawać dynamiczne zachowania, aby codzienne zadania GIS uczynić bardziej
wydajnymi.
W trakcie tego kursu skoncentrujemy się na podstawowych procedurach
pracy, narzędziach oraz technikach efektywnego tworzenia geobazy,
dodawania do niej danych oraz modelowania rzeczywistych relacji
przestrzennych, właściwych dla danych geograficznych.
Cele kursu
Podczas kursu dowiemy się w jaki sposób:
Tworzyć strukturę geobazy.
Uzyskiwać dostęp do geobazy oraz udostępniać geodane.
Wczytywać i zarządzać danymi wektorowymi oraz rastrowymi w geobazie.
Tworzyć oraz stosować reguły oceny poprawności przestrzennej oraz
atrybutowej.
Edytować dane z zastosowaniem reguł oceny poprawności.
7
Dodatkowe źródła
ArcGIS Resource Center - http://resources.arcgis.com
Strona umożliwia dostęp do pomocy i wsparcia technicznego oraz kontakt ze
społecznością GIS (w języku angielskim).
Esri GIS Dictionary - www.esri.com/gisdictionary
Internetowy słownik GIS zawierający terminy związane z systemami informacji
geograficznej (w języku angielskim).
Słownik GIS – www.e-gis.esri.pl
Internetowy słownik GIS zawierający terminy związane z systemami informacji
geograficznej (w języku polskim).
8
Wprowadzenie
Ikony używane w książce
Dodatkowe informacje, wyjątki lub szczególne okoliczności, które mają
zastosowanie do konkretnego tematu lub procedury.
Pomoc do zadania lub wyjaśnienie pojęć.
Informacje opcjonalne o danym temacie.
Wytyczne branżowe, wyznaczanie celów, oszczędność czasu.
Szacowany czas wykonania ćwiczenia.
Ostrzeżenie o działaniach mogących powodować problem.
9
Przegląd geobazy
1
Przegląd geobazy
Słowa kluczowe
geobaza
element geobazy
geobaza
wielo-dostępna
geobaza
jedno-dostępna
Wprowadzenie
Wiele codziennych zadań GIS może obejmować pracę z geobazą. Możemy
pozyskiwać, organizować i edytować dane zapisane w geobazie. Ponadto,
możemy również zajmować się wykonywaniem analiz, a następnie
przedstawianiem wyników w postaci map, tabel, raportów oraz grafik. Samą
geobazę możemy również udostępnić innym użytkownikom w postaci usługi.
Geobaza jest zatem podstawowym elementem systemu ArcGIS.
Możliwe jest wprawdzie przechowywanie danych przestrzennych jako
prostych punktów, linii, poligonów, tabel lub rastrów, jednak wdrożenie
dodatkowej funkcjonalności geobazy dostarcza korzyści takich jak poprawa
jakości danych oraz zwiększenie wydajności edycji.
Zagadnienia
• Korzystanie z funkcjonalności geobazy do utrzymania integralności
przestrzennej i atrybutowej.
• Wykorzystanie zalet funkcjonalności geobazy podczas edycji.
• Połączenie z geobazą jedno-dostępną oraz wielo-dostępną.
Cele
Po ukończeniu tej lekcji będziemy mogli:
• Omówić zalety funkcjonalności geobazy.
• Utworzyć połączenie z geobazą.
11
Co znajduje się w geobazie?
Geobaza umożliwia centralne przechowywanie, zarządzanie i utrzymanie
jakości danych GIS. Geobaza jest natywnym modelem danych dla ArcGIS i
rozszerza podstawowy model przechowywania danych GIS używający
punktów, linii i poligonów do reprezentacji obiektów.
Geobazy reprezentują i zarządzają informacją geograficzną stosując
elementy, których funkcjonalność może zostać rozszerzone poprzez dodanie
zachowań GIS, reguł zarządzania jakością danych oraz narzędzi służących do
pracy z relacjami przestrzennymi.
Rysunek 1.1
Geobaza
przechowuje
elementy, reguły,
zachowania GIS
oraz narzędzia,
które
funkcjonują w
ten sam sposób
w geobazie
jedno- i wielodostępnej.
Geobazy mogą być wdrażane jako jedno-dostępne (single-user) lub wielodostępne (multiuser). Geobaza obsługuje wielu użytkowników, od
pojedynczego zarządzającego danymi w geobazie plikowej, do środowisk
obejmujących wielu użytkowników jednocześnie tworzących lub
aktualizujących dane w geobazie grup roboczych (workgroup geodatabase)
lub geobazie profesjonalnej (enterprise geodatabase). Wszystkie elementy
oraz funkcjonalność geobazy omówione w tym kursie są dostępne zarówno w
geobazie jedno-dostępnej jak i wielo-dostępnej.
12
Przegląd geobazy
Elementy przechowywane w geobazie obejmują różne zestawy danych
zawierające mechanizmy wspierające dodawanie zachowań i reguł do
zarządzania integralnością danych. Na przykład, zestaw danych wektorowych
to element geobazy zawierający klasy obiektów zapisane w jednym układzie
współrzędnych, umożliwiający zdefiniowanie funkcjonalności wymuszającej
integralność przestrzenną (np. topologii).
Wspomniane zestawy danych i ich funkcjonalność są dostępne i działają w
ten sam sposób we wszystkich typach geobaz.
Identyfikacja możliwości geobazy
1. Używając poniższej listy dostępnych rozwiązań wskaż, którą funkcjonalność
geobazy można zastosować w celu rozwiązania wymienionych problemów.
Problemy
Błędy integralności przestrzennej:
Błędy integralności atrybutów:
Organizacja/efektywność:
Rozwiązania geobazy
• Załączniki
• Domeny
• Domyślne wartości atrybutów
• Klasy relacji
• Podtypy
• Topologia
• Załączniki
• Domeny
• Klasy relacji
• Podtypy
• Topologia
• Załączniki
• Domeny
• Klasy relacji
• Podtypy
• Topologia
Funkcjonalność geobazy
Oprogramowanie ArcGIS zostało zaprojektowane do optymalnego
wykorzystania wbudowanych mechanizmów i funkcji geobazy,
wspomagających zapewnienie integralności danych i modelowanie
rzeczywistych relacji przestrzennych charakterystycznych dla danych
geograficznych.
13
Geobaza wspiera trzy fundamentalne zestawy danych: klasy obiektów, tabele
i zestawy danych rastrowych zarządzane jako zestawy danych mozaiki.
Istnieje możliwość rozbudowania wymienionych zestawów danych o
dodatkową funkcjonalność geobazy umożliwiającą poprawę jakości danych i
zwiększającą wydajność edycji.
Rysunek 1.2
Funkcjonalność
geobazy
omówiona
podczas
szkolenia
dostępna jest
zarówno w
geobazie jedno- i
wielo- dostępnej.
.
Funkcjonalność może zostać zaimplementowana dla pojedynczego elementu
geobazy jak również pomiędzy nimi. Na przykład, można poprawić integralność
atrybutów w klasie obiektów używając podtypów i domen oraz jednocześnie
zachować integralność przestrzenną definiując w tej samej klasie obiektów reguły
topologiczne. Następnie, reguły topologiczne mogą zostać zdefiniowane
pomiędzy klasami obiektów do zapewnienia ich prawidłowego położenia
względem siebie.
Szkolenie omawia poniższą funkcjonalność* geobazy:
Podtypy (Subtypes)
Podtypy pozwalają na wprowadzenie kategoryzacji obiektów w obrębie klasy
obiektów. Umożliwiają również ustawienie dla nowo dodawanych obiektów
wartości domyślnych, zawężając możliwe wartości atrybutów na podstawie
podtypów.
Domyślne wartości (Default values)
Ustawienie domyślnych wartości atrybutów oszczędza czas i zwiększa
dokładność, ponieważ atrybuty nowych obiektów będą automatycznie
wypełniane tymi wartościami.
Domeny (Domains)
Użycie domeny definiuje określony zestaw dopuszczalnych wartości atrybutów
dla pola: albo jest to zakres wartości numerycznych albo lista poprawnych
wartości.
14
Przegląd geobazy
Klasy relacji (Relationship classes)
Klasy relacji pozwalają na utrzymanie powiązań pomiędzy obiektami
lub rekordami w dwóch klasach (klasa obiektów lub tabela).
Integralność referencyjna może zostać zapewniona przez utworzenie
klasy relacji oferującej szerszą funkcjonalność niż złączenia (joins) i relacje
(relates) tworzone w aplikacji ArcMap.
Załączniki (Attachments)
Załączniki umożliwiają powiązanie informacji takiej jak zdjęcie lub
dokument z klasą obiektów lub tabelą. Oprogramowanie ArcGIS używa klasy
relacji do zachowania połączenia pomiędzy klasą obiektów/tabelą a
załącznikiem.
Topologia (Topology)
Stosując topologię możemy wymusić integralność przestrzenną obiektów,
która definiuje w jaki sposób obiekty punktowe, liniowe i poligonowe
współdzielą geometrię. Topologii możemy również używać w celu
wspomagania analiz GIS związanych z sąsiedztwem i przyleganiem obiektów.
*Szkolenie nie omawia bardziej zaawansowanych funkcji geobazy takich jak sieci
geometryczne, zestawy danych sieciowych oraz zestawy danych schematycznych.
15
20 minut
Ćwiczenie 1: Przegląd geobazy
Wiemy już, że geobaza organizuje zestawy danych geograficznych, takie jak
klasy obiektów, tabele lub rastry. Jednak sama geobaza posiada o wiele
szerszą funkcjonalność. Możemy w oparciu o zestawy danych geograficznych
modelować relacje przestrzenne, zachowania oraz poprawiać integralność
danych. W tym ćwiczeniu zapoznamy się z tą funkcjonalnością wykonując
prostą edycję, dodamy nowy wodociąg do zestawu danych dla
przedsiębiorstwa wodociągowego. W czasie tego procesu użyjemy wybranych
zachowań geobazy, które również utworzymy w dalszej części tego kursu.
Podczas tego ćwiczenia:
• Dokonamy przeglądu geobazy i jej funkcjonalności.
Rysunek 1.3
Funkcjonalność
klasy obiektów,
zapisanej w
geobazie, może
zostać
rozbudowana do
zrealizowania
wielu zadań,
takich jak
utrzymanie
integralności
przestrzennej i
atrybutowej.
16
Przegląd geobazy
Etap 1: Eksploracja topologii
Geobaza oferuje funkcjonalność umożliwiającą utrzymanie integralności danych przestrzennych. Na
przykład, możemy pracować z topologią, aby zapewnić zbieżność granic obiektów współdzielących
geometrię podczas ich edycji. Geobaza ofeuje również możliwość pracy ze złożonymi elementami, np.
siecią geometryczną, zapewniającą utrzymanie integralności przestrzennej sieci infrastruktury
technicznej.
W tym etapie zapoznamy się z topologią – elementem geobazy, który definiuje i wymusza reguły
integralności danych przestrzennych.
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz dokument mapy ..\Student\BLDG\EksploracjaGeobazy\
Portland.mxd
W dokumencie mapy zostały zapisane dwie warstwy grupowe – Wody GIS oraz Teren GIS. Warstwa
Wody GIS zawiera warstwy dotyczące sieci wodociągowej. Warstwa Teren GIS zawiera warstwy
związane z katastrem, włączając obrysy budynków, które stanowią tło dla sieci wodociągowej.
17
b. W tabeli zawartości (table of contents) rozwiń warstwę grupową Teren GIS.
Warstwy Granice działek i Działki są danymi katastralnymi. Były utworzone na podstawie wykonanych
pomiarów terenowych i są najbardziej dokładnymi warstwami.
Zwróćmy uwagę, że obwiednie budynków znajdują się całkowicie wewnątrz poligonów działek.
Analizujemy w tej chwili tylko niewielki obszar, ale co jeżeli będziemy odpowiedzialni za utrzymanie
wszystkich budynków w dużym mieście? W jaki sposób będziemy mogli kontrolować, czy setki tysięcy
budynków znajdują się w granicach działek? Funkcjonalność taką oferuje topologia geobazy.
Zapoznamy się teraz z tymi obiektami zapisanymi w geobazie.
c. Otwórz okno Katalog (Catalog). Na pasku narzędziowym Standardowy (Standard) kliknij przycisk
Katalog (Catalog)
.
d. Wyłącz autoukrywanie okna Katalog (Catalog) tak, aby pozostało otwarte (Kliknij przycisk
Autoukrywanie (Pin)
i upewnij się czy symbol pineski jest teraz skierowany do dołu
).
Dane geograficzne znajdują się w geobazie wielodostępnej zapisanej za pomocą programu Microsoft
SQL Server Express. Aby mieć do nich dostęp musimy utworzyć połączenie z bazą danych
przestrzennych. Ten rodzaj połączenia pozwala na dostęp do danych nawet wtedy, gdy nie mamy
administracyjnego dostępu do serwera bazy danych.
e. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń Serwery baz danych (Database Servers).
Plik połączenia z serwerem bazy danych SQL Server Express (.gds) został już utworzony i zapisany w
folderze użytkownika.
18
Przegląd geobazy
f. Jeśli zajdzie taka potrzeba, dwukrotnie kliknij <hostname>_SQLEXPRESS.gds, a następnie rozwiń
połączenie.
Połączenie z serwerem bazy danych (Database server connection) powinno zostać zarezerwowane tylko
dla dostępu administracyjnego. Podczas tego kursu będziemy wykonywać pracę użytkowników
końcowych i będziemy korzystać z połączenia z bazami danych (database connections).
g. Kliknij prawym przyciskiem geobazę grup roboczych Portland i wybierz Zapisz połączenie (Create
Connection).
Zotało utworzone połączenie przestrzenne z bazą danych.
h. Zwiń Serwery baz danych (Database Servers).
i. Rozwiń Połączenia z bazami danych (Database connections) i upewnij się czy nowe połączenie zostało
dodane.
Aby ułatwić identyfikację danych, do których mamy dostęp, zmienimy nazwę połączenia, aby
odpowiadała nazwie geobazy.
j. Kliknij prawym przyciskiem Podłącz do <hostname>_SQLEXPRESS.sde (Connection to
<hostname>_SQLEXPRESS.sde) i wybierz Zmień nazwę (Rename).
k. Zmień nazwę na Portland@<hostname>. Pamiętaj, w miejscu <hostname> podaj nazwę swojego
komputera. (Aby określić nazwę komputera, kliknij prawym przyciskiem ikonę Komputer i wybierz
Właściwości.)
l. Dwukrotnie kliknij połączenie Portland@<hostname>.sde, aby połączyć się z geobazą, a następnie
rozwiń połączenie.
Jest to przykład geobazy grup roboczych, która jest typem geobazy wielodostępnej. Dane i zachowania
wyglądają i funkcjonują w geobazie wielodostępnej tak samo jak w geobazie plikowej.
Pierwszą rzeczą, jaką możemy zauważyć, jest organizacja danych w zestawy danych. Ich głównym celem
jest zgrupowanie klas obiektów zapisanych w tym samym układzie współrzędnych. Utworzenie zestawu
danych jest również wymagane, jeżeli klasy obiektów będą uczestniczyły w topologii, zestawie danych
sieciowych, sieci geometrycznej, zestawie danych teren lub strukturze katastralnej.
m. Rozwiń zestaw danych Portland.DBO.CGIS.
19
Zwróć uwagę na obecność elementu topologii.
n. Kliknij prawym przyciskiem Portland.DBO.Budynki i wybierz Właściwości (Properties).
o. W oknie Właściwości (Properties) wybierz zakładkę Reguły (Rules).
Wyświetlona zasada topologii wskazuje, że obwiednie budynków muszą znajdować się wewnątrz
poligonów działek.
p. Wybierz regułę, aby ją podświetlić, następnie kliknij Opis (Description), aby zapoznać się z jej opisem.
q. Kliknij OK.
r. Kliknij Anuluj (Cancel), aby zamknąć Właściwości topologii (Topology Properties).
W dalszej części tego kursu zapoznamy się z tworzeniem topologii i przypisywaniem reguł.
Etap 2: Eksploracja sieci geometrycznej
Sieci geometryczne są używane do modelowania sieci o ustalonym kierunku przepływu medium, np.
elektryczności, wody lub gazu. Umożliwiają modelowanie topologii liniowej obiektów i zapewniają, że
wszystkie elementy sieci są ze sobą prawidłowo połączone.
20
Przegląd geobazy
a. W tabeli zawartości (table of contents) przejdź do warstwy grupowej Wody GIS i włącz jej
widoczność.
Widoczne warstwy odnoszą się do klas obiektów uczestniczących w sieci geometrycznej – strukturze
geobazy wymuszającej łączność pomiędzy obiektami punktowymi i liniowymi. Na przykład, liniowe
przyłącza muszą być zakończone zaworami punktowymi, w miejscu gdzie woda jest udostępniana
konsumentom.
Przyjrzymy się teraz sieci geometrycznej geobazy.
b. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń zestaw danych Portland.DBO.WodGIS (połaczenie
Portland@<hostname>.sde)
Sieć geometryczna może być zapisana tylko w zestawie danych, dlatego też mogą w niej brać udział
tylko klasy obiektów, które również są przechowywane w tym samym zestawie danych.
c. Kliknij prawym przyciskiem myszy sieć geometryczną Portland.DBO.WaterGIS_Net i wybierz
Właściwości (Properties).
d. W oknie dialogowym Właściwości sieci geometrycznej (Geometric Network Properties) kliknij
zakładkę Ogólne (General) i zapoznaj się z listą wszystkich klas obiektów uczestniczących w tej sieci.
Pomimo, że nie będziemy budować sieci geometrycznej podczas tego kursu, warto wiedzieć o
możliwości utworzenia takiej struktury w geobazie. Podobnie jak struktura działek, sieć geometryczna
zapewnia automatyczne utrzymanie relacji topologicznych pomiędzy obiektami.
e. Kliknij Anuluj (Cancel), aby zamknąć okno Właściwości sieci geometrycznej (Geometric Network
Properties).
21
Etap 3: Eksploracja podtypów
Zarządzając danymi w geobazie możemy zdefiniować zasady dotyczące sposobu edycji danych. W celu
zapewnienia integralności atrybutów bazy danych możemy zdefiniować zachowania takie jak podtypy
lub domeny. W kolejnym etapie wykonamy prostą edycję i zapoznamy się z tą funkcjonalnością.
a. Zwróćmy uwagę, że warstwa Główna dystrybucja wyświetlona jest w tabeli zawartości (table of
contents) z zastosowaniem symbolizacji dostosowanej do różnych elementów sieci.
Stosowanie podtypów jest szczególnie przydatne podczas pracy w sesji edycyjnej, ponieważ możemy
wykonywać edycję bezpośrednio do podtypu. Na przykład, jeżeli chcemy dodać nowy odcinek magistrali
głównej, możemy utworzyć ten obiekt bezpośrednio na poziomie podtypu i jednocześnie przypisać
wartości atrybutów charakterystyczne dla tego podtypu.
b. Z menu Zakładki (Bookmarks) wybierz Magistrala.
c. Zlokalizuj dwie niepołączone linie magistrali oraz cztery działki widoczne na poniższej grafice.
Wyłącz Autoukrywanie (Unpin) okna Katalog (Catalog).
d. Włącz pasek narzędziowy Edytor (Editor).
e. Z menu Edytor (Editor) wybierz Opcje (Options)
f. W oknie Opcje edycji (Editing Options) przejdź do zakładki Wersjonowanie (Versioning).
22
Przegląd geobazy
g. Upewnij się czy zaznaczona jest opcja Edytuj wersję bazy danych z możliwością cofania i ponawiania
(Edit a version of the database with the ability to undo and redo). Jeśli nie uaktywnij tę opcję i zatwierdź
zmiany wybierając przycisk Zastosuj (Apply).
h. Zamknij okno Opcje edycji (Editing Options).
i. Z menu Edytor (Editor) wybierz Zacznij edycję (Start Editing).
W oknie Zacznij edycję (Start Editing) została wyświetlona lista ostrzeżeń informująca, które warstwy nie
mogą być edytowane. Klasy obiektów biorące udział w strukturze działek (parcel fabric) nie podlegają
edycji w sesji edycyjnej. Możemy zignorować te ostrzeżenia, ponieważ nie będziemy edytować tych
warstw.
j. Kliknij Kontynuuj (Continue).
k. Jeśli to konieczne, na pasku narzędziowym Edytor (Editor) kliknij przycisk Utwórz obiekty (Create
Feature)
, aby wyświetlić okno Utwórz obiekty (Create Features).
Po rozpoczęciu sesji edycjnej dla wybranej przestrzeni roboczej, tworzone są szablony dla warstw
wyświetlonych w ramce danych. Szablony definiują wszystkie niezbędne informacje wymagane do
utworzenia obiektów. W oknie Utwórz obiekty (Create Features) dostępne są teraz szablony dla
każdego podtypu warstwy GłównaDystrybucja.
Abu utworzyć nowy obiekt należy wybrać szablon z listy i rozpocząć jego szkicowanie.
l. W oknie Utwórz obiekty (Create Features) wybierz szablon dla podtypu Distribution Main (Główna
dystrybucja).
Dorysujemy teraz brakujący odcinek magistrali głównej.
m. Umieść kursor na mapie, nad włazem zaznaczonym na poniższym rysunku okręgiem.
23
Na mapie została wyświetlona informacja wskazująca, że kursor został dociągnięty do punktu
końcowego.
n. Z kursorem dociągniętym do punktu końcowego kliknij, aby rozpocząć szkicowanie linii nowego
odcinka głównej magistrali wodnej.
o. Przesuń kursor w prawo i dociągnij do linii magistrali, jak pokazano na poniższej grafice.
p. Kliknij, aby wstawić wierzchołek.
q. Kliknij prawym przyciskiem i wybierz Zakończ szkic (Finish Sketch).
W celu ukończenia szkicu możemy również wybrać klawisz F2 na klawiaturze lub dwukrotnie
kliknąć w miejscu ostatniego wierzchołka.
Nowy odcinek magistrali został utworzony i jest wybrany (podświetlony).
Etap 4: Eksploracja domen
Teraz, gdy dodaliśmy już obiekt, możemy rozpocząć uzupełnianie atrybutów.
24
Przegląd geobazy
a. Na pasku narzędziowym Edytor (Editor) kliknij przycisk Atrybuty (Attributes)
.
Dla utworzonego w poprzednim etapie obiektu zostało wyświetlone okno Atrybuty (Attributes) z listą
wartości atrybutów. Zwróćmy uwagę, że wartość podtypu jest ustawiona na Distribution Main (Główna
dystrybucja) – identycznie jak dla wybranego szablonu.
Ponadto zauważmy, że wartość pola Status jest już ustawiona na aktywny (Active), co oznacza, że jest to
funkcjonująca część wodociągu. Jest to kolejny przykład zastosowania funkcjonalności geobazy: Do pól
nowych obiektów można przypisywać domyślne wartości.
Dodamy teraz wartości do pól Main Size (Rozmiar) oraz Material (Materiał).
b. W wierszu Main Size (Rozmiar) kliknij pole po prawej stronie, aby wyświetlić listę dopuszczalnych
wartości dla pola.
c. Wybierz 8.
d. W wierszu Material (Materiał), wybierz Ductile Iron (Żeliwo sferoidalne).
Zapoznaliśmy się właśnie z domenami atrybutów – kolejnym zachowaniem geobazy, o którym dowiemy
się więcej w dalszej części tego kursu. Domeny pomagają w ograniczeniu liczby błędów powstających w
trakcie edycji danych atrybutowych, jak również wpływają na skrócenie samego czasu edycji.
25
e. Z menu Edytor (Editor) wybierz Zapisz zmiany (Save Edits).
Etap 5: Eksploracja klas relacji
Geobaza posiada również funkcjonalność zarządzania relacjami pomiędzy obiektami. W tym etapie
zapoznamy się z opisami powiązanymi z obiektami, które zapisane są w klasie obiektów opisowych
(annotation feature class). Opisy powiązane z obiektami są zawsze aktualizowane wraz ze zmianą
połączonej klasy obiektów.
a. W tabeli zawartości (table of contents) włącz widocznośc warstwy GłównaDystrybucjaOpisy.
Zwróćmy uwagę, że opis dla nowego odcinka magistrali został utworzony automatycznie. Jest to
przykład zastosowania opisów powiązanych z obiektami, które funkcjonują w oparciu o klasę relacji –
inny typ zachowania geobazy, z którym będziemy pracować w dalszej części tego kursu.
Edycja obiektów wpływa na powiązane opisy, ze względu na istnienie pomiędzy nimi złożonej klasy
relacji. Kiedy obiekt zostanie przesunięty lub obrócony, również opis jest z nim automatycznie
przesuwany lub obracany. Jeśli obiekt zostanie usunięty z geobazy, powiązany z nim obiekt jest także
usuwany. Opis zostanie natomiast zaktualizowany, gdy zmieniona zostanie wartość atrybutu, która jest
używana jako tekst opisu.
b. Wybierz narzędzie Edycji (Edit)
i kliknij opis, który znajduje się nad nowo utworzonym odcinkiem
magistrali.
c. Kliknij i przeciągnij opis w dół, aż znajdzie się centralnie na linii magistrali.
d. Korzystając z narzędzia Edycji (Edit)
wybierz linię magistrali.
e. W oknie Atrybuty (Attributes) zmień wartość w polu Main Size (Rozmiar) z 8 na 10.
26
Przegląd geobazy
Zwróćmy uwagę, że wartość opisu również została zmieniona.
f. Zamknij okno Atrybuty (Attributes) oraz Utwórz obiekty (Create Features).
g. Z menu Edytor (Editor) wybierz Zakończ edycję (Stop Editing) i kliknij Tak (Yes), aby zapisać zmiany
edycyjne.
Opisy powiązane z obiektami implementowane są za pomocą złożonej klasy relacji ArcGIS. Pomimo, że
nie będziemy tworzyć podczas tego kursu opisów powiązanych z obiektami, dowiemy się, w jaki sposób
utworzyć klasy relacji służące do zarządzania powiązaniem pomiędzy klasą obiektów a atrybutami.
Etap 6: Eksploracja załączników
W tym etapie dowiemy się, w jaki sposób możemy zarządzać dodatkową informacją powiązaną z
obiektami, taką jak raporty, wykresy lub zdjęcia. Funkcjonalność geobazy pozwala na zarządzanie
dodatkową infomacją za pomocą załączników.
Załóżmy, że chcemy uzyskać dostęp do zdjęcia hydrantu zapisanego w naszych zasobach.
a. Na pasku narzędziowym Narzędzia (Tools) wybierz narzędzie Okno HTML (HTLM Popup)
.
b. Kliknij na mapie hydrant zakreślony na poniższej grafice okręgiem.
Wyświetlone zostało podręczne okno HTML ze zdjęciem hydrantu i wartościami atrybutów dla pól
pochodzącymi z tabeli atrybutów.
27
W dalszej części kursu dowiemy się, w jaki sposób dodawać załączniki.
c. Zamknij aplikację ArcMap.
d. Nie zapisuj dokumentu mapy.
W kolejnych lekcjach będziemy mieli możliwość zapoznania się bardziej szczegółowo z funkcjonalnością
geobazy.
28
Przegląd geobazy
Podsumowanie
1
Jakiego typu problemy możemy rozwiązać poprzez wdrożenie funkcjonalności geobazy?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2
Której funkcjonalności geobazy, omówionej podczas tej lekcji, możesz użyć w swoim miejscu pracy?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3
Funkcjonalność geobazy taka jak: domeny, podtypy, klasy relacji oraz topologia działa tak samo w
geobazie jedno- jak i wielo-dostępnej.
a. Prawda
b. Fałsz
29
Odpowiedzi do lekcji 1
1
Używając poniższej listy dostępnych rozwiązań wskaż, którą funkcjonalność geobazy można zastosować
w celu rozwiązania wymienionych poniżej problemów.
Problemy
Rozwiązania geobazy
Błędy integralności przestrzennej:
• Nałożenia, luki pomiędzy obiektami
• Obiekty o nieprawidłowej lokalizacji
Błędy integralności atrybutów:
• Niepoprawne wartości atrybutów
• Błędy ortograficzne
• Topologia
• Domeny
Organizacja/efektywność:
• Wiele klas obiektów zastosowanych do
reprezentacji tego samego typu obiektów
• Pliki przechowywane w systemie plików,
które są powiązane z obiektami
• Powiązane zagadnienia zapisane w różnych
klasach obiektów i tabelach
30
• Załączniki
• Klasy relacji
• Podtypy
Tworzenie i wczytanie danych
2
Słowa kluczowe
dołączenie
konwersja
model danych
wczytanie
schemat
prosta ładowarka
danych
XML document
przestrzeni
roboczej
Wprowadzenie
Pracę z geobazą rozpoczynamy od zapoznania się ze zbiorem szczegółowych
wymagań dla projektu GIS. Wymagania te przekładają się na listę zestawów
geograficznych, takich jak klasy obiektów, rastry oraz tabele atrybutów, które
będziemy przechowywać w geobazie.
Podczas tej lekcji skoncentrujemy się na utworzeniu schematu i wczytaniu
danych do geobazy.
Zagadnienia
• Utworzenie schematu geobazy.
• Wczytanie danych pochodzących z różnych źródeł do geobazy.
Cele
Po ukończeniu tej lekcji, będziemy mogli:
• Utworzyć schemat.
• Wybrać i zastosować właściwą metodę wczytania danych do
geobazy.
31
LEKCJA 2
Utworzenie schematu geobazy
Schemat definiuje fizyczną strukturę geobazy jak również reguły, relacje oraz
właściwości każdego zestawu danych zapisane w geobazie.
Istnieje kilka sposobów uzyskania lub opracowania schematu geobazy.
Rysunek 2.1
Schemat geobazy
możemy tworzyć od
podstaw, skopiować
z istniejących
danych lub pozyskać
z szablonu takiego
jak model danych
lub dokument
przestrzeni robocze
XML.
Użycie szablonu
Preferowaną metodą tworzenia schematu jest wyodrębnienie schematu
istniejącej bazy danych i dostosowanie go do własnych celów. Szablony mogą
być udostępniane w postaci modelu danych lub dokumentu przestrzeni
roboczej XML.
• Modele danych są najbardziej praktycznymi projektami geobazy
opracowywanymi dla wielu obszarów zastosowań GIS, takich jak samorządy,
dane adresowe, dane katastralne, hydrografia, zobrazowania satelitarne,
bezpieczeństwo wewnętrzne lub sektor naftowy.
• Dokument przestrzeni roboczej XML jest specyfikacją XML dla geobazy,
która może być używana do przechowywania całej zawartości geobazy.
Jednym z typów dokumentu XML jest schemat – tylko reprezentacja geobazy.
• Wczytanie istniejących danych
W przypadku gdy model logiczny jest zbliżony do istniejących danych GIS,
możemy utworzyć schemat bazy danych poprzez import do geobazy
istniejących klas obiektów.
• Utworzenie nowej geobazy
W sytuacji gdy model logiczny znacznie różni się od istniejących danych GIS,
możemy utworzyć nową geobazę i ręcznie tworzyć zestawy danych, klasy
obiektów i tabele stanowiące schemat geobazy. Aby rozpocząć pracę nie
potrzebujesz szablonu lub istniejących danych.
32
Schemat działań: Od projektu do prototypu
Proces tworzenia geobazy i zasilenia jej danymi obejmuje kilka etapów. Po
pierwsze, rozpoczynamy od logicznego projektu geobazy, który wdrażamy
przez utworzenie jej schematu. Następnie, możemy wprowadzić zmiany do
szablonu schematu, które będą odpowiadały naszym potrzebom
biznesowym. Na koniec do schematu geobazy dodajemy dane.
Rysunek 2.2
Trzy główne
metody
dodawania
danych do
geobazy.
Utworzenie schematu
Gdy posiadamy już projekt geobazy, pierwszym krokiem jest utworzenie
schematu.
Modyfikacja schematu
Modyfikacja schematu jest przedłużeniem procesu tworzenia schematu.
Zakres w jakim trzeba będzie zmodyfikować schemat zależy od metody użytej
do jego tworzenia. W przypadku gdy korzystamy z istniejącego szablonu może
okazać się, iż należy wykonać wiele modyfikacji. Jeżeli natomiast tworzymy
zupełnie nowy schemat, zmian może być niewiele, jeśli jakiekolwiek.
Typowe zmiany mogą obejmować:
• Dodawanie lub usuwanie klas obiektów
• Dodawanie lub usuwanie pól (kolumn) z klas obiektów lub tabel
• Przedefiniowanie typów pól (kolumn)
• Zmianę domen i klas relacji.
Dodanie danych
Następnym etapem jest dodanie danych do geobazy. Jeżeli dane istnieją już w
postaci cyfrowej możemy je zaimportować lub wczytać do geobazy. W
przypadku, gdy dane nie są zapisane w postaci cyfrowej, należy
przeprowadzić wektoryzację ekranową lub tabletową albo skanowanie przy
użyciu skanera.
33
LEKCJA 2
Techniki dodawania danych
Istnieje kilka metod dodania danych do geobazy.
Przykłady
Tabela 2.1
Technika
Dołącz (Append)
Prosta ładowarka danych
(Simple Data Loader)
Wczytaj dane
(Odject Loader)
Narzędzia konwersji
(np. Narzędzie Klasa
obiektów do klasy
obiektów)
Conversion tools
(e.g., Feature Class to
Feature Class tool)
34
Opis
Dodaje nowe obiekty z wielu
zestawów danych do
istniejącego zestawu danych
przy użyciu narzędzia
geoprzetwarzania
Wczytuje dane do istniejącego
prostego zestawu danych za
pomocą polecenia wczytaj. Nie
obsługuje złożonych danych.
Przetwarza zachowania podczas
wczytania danych do złożonych
zestawów danych. Musi być
wykonane w aplikacji ArcMap
podczas sesji edycyjnej.
Konwertuje zestawy danych
pomiędzy formatami stosując
opcje importu oraz eksportu.
Każde wejście staje się
osobnym wyjściem.
Automatyzacja
Tak
Nie
Nie
Nie
45 minut
Ćwiczenie 2: Tworzenie geobazy i wczytanie danych
Dane przestrzenne mogą pochodzić z różnych źródeł i być przechowywane w
wielu różnych formatach danych. Aby skorzystać z pełnej funkcjonalności
geobazy powinniśmy załadować istniejące dane do geobazy.
W ramach nowej inicjatywy inwentaryzacji drzew, zostaliśmy poproszeni o
utworzenie geobazy, która może być używana przez osoby wyznaczone do
monitorowania oraz utrzymania stanu drzew miejskich. Poniżej zostały określone
źródła danych wymagane dla tego projektu.
Tabela 2.2
Wymagane dane
Źródło
Bieżący format
Granica miasta, parki,
dzielnice
Prace publiczne
Klasa obiektów
geobazy
Lokalizacja drzew
Prace publiczne
Klasa obiektów
geobazy
Lokalizacja drzew dla
wybranej lokalizacji–
pomiar GPS
Prace publiczne
• Plik GPX
• Plik CSV
Ulice
Departament Transportu Plik CAD
W tym ćwiczeniu użyjemy różnych metod do wczytania danych do geobazy grup
roboczych, które mogą zostać wykorzystane do miejskiego programu
inwentaryzacji drzew.
• Utworzymy geobazę grup roboczych.
• Utworzymy schemat na podstawie danych istniejących.
• Utworzymy nowy schemat i wczytamy dane źródłowe CAD.
• Wykonamy import danych źródłowych z GPS.
• Udostępnimy schemat geobazy w formie dokumentu przestrzeni
roboczej XML.
35
LEKCJA 2
Etap 1: Utworzenie geobazy ArcSDE
Zanim rozpoczniemy tworzenie struktury klas obiektów i innych elementów geobazy, musimy posiadać
samą geobazę, do której będziemy dodawać elementy. Na początku utworzymy zatem nową
wielodostępną geobazę grup roboczych ArcSDE zapisaną w bazie danych Microsoft SQL Server Express.
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz dokument mapy
..\Student\BLDG\TworzenieDanych\Westerville.mxd
Mapa przedstawia istniejące dane uzyskane z różnych wydziałów Urzędu Miasta, łącznie z informacją o
dzielnicach, parkach oraz drzewostanie. Mapa zawiera również ulice uzyskane z Wydziału Transportu,
zapisane źródłowo w postaci pliku CAD (chwilowo wyłączone).
b. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń gałąź Serwery baz danych (Database Servers).
c. Jeśli połączenie z serwerem bazy danych nie jest aktywne, dwukrotnie kliknij
<hostname>_SQLEXPRESS.gds.
d. Rozwiń menu kontekstowe dla <hostname>_SQLEXPRESS.gds i wybierz Nowa geobaza (New
Geodatabase).
e. Podaj nazwę nowej geobazy Westerville.
f. Zaakceptuj ustawienia domyślne i wybierz OK.
Utworzenie nowej geobazy może chwilę potrwać
g. Rozwiń <hostname>_SQLEXPRESS.gds i zweryfikuj czy nowa geobaza została utworzona.
Utworzymy teraz połączenie przestrzenne z geobazą Westerville.
Pamiętaj, jako użytkownik końcowy, będziesz pracować z poziomu połączenia z bazą danych.
Połączenie z serwerem bazy danych powinno być zarezerwowane dla dostępu
administracyjnego.
f. Kliknij prawym przyciskiem myszy geobazę grup roboczych Westerville i wybierz Zapisz połączenie
(Save Connection).
Polecenie to tworzy przestrzenne połączenie z geobazą.
36
g. Zwiń gałąź Serwery baz danych (Database Server).
Zmienimy teraz nazwę nowego połączenia tak, aby było zgodne z nazwą geobazy i łatwe do
rozpoznania.
h. W gałęzi Połączenia z bazami danych (Database Connection) wybierz Podłącz do
<hostname>_SQLEXPRESS.sde (Connection to <hostname>_SQLEXPRESS.sde), wciśnij klawisz F2 i zmień
nazwę na Westerville@<hostname>.
Pamiętaj podać nazwę komputera zamiast <hostname>.
i. Jeżeli połączenie nie jest aktywne, kliknij je dwukrotnie.
Będziemy korzystać z tego połączenia, aby uzyskać dostęp do geobazy. Uczynisz teraz geobazę
Westerville geobazą domyślną.
j. Kliknij prawym przyciskiem myszy geobazę Westerville i wybierz Uczyń domyślną geobazą (Make
Default Geodatabase).
Etap 2: Dodanie istniejących klas obiektów do geobazy
Podczas tego etapu do utworzonej geobazy grup roboczych dodamy dane geograficzne. Część
wymaganych danych, została zapisana w geobazie plikowej. Dlatego też tworzenie schematu geobazy
Westerville rozpoczniemy od importu istniejących klas obiektów.
Zaczniemy od utworzenia połączenia z folderem, w którym zostały zapisane dane do tego szkolenia.
a. W oknie Katalog (Catalog), rozwiń menu kontekstowe dla Połączenia folderów (Folder Connections) i
wybierz Podłącz folder (Connect To Folder).
b. W oknie dialogowym Podłącz folder (Connect To Folder) rozwiń Komputer > Dysk lokalny (C:) >
Student (Computer > Local Disk (C:) > Student) i wybierz folder BLDG.
37
LEKCJA 2
c. Kliknij OK.
Zostało utworzone nowe połączenie C:\Student\BLDG.
d. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń nowe połączenie folderu.
e. Przejdź do …\Student\BLDG\TworzenieDanych\Planowanie i rozwiń zawartość geobazy
PlanZach.gdb.
W geobazie PlanZach zapisane są cztery klasy obiektów.
f. W Oknie Katalog (Catalog window) kliknij przycisk Przełącz panel zawartości (Toggle Contents
Panel)
.
g. W oknie Katalog (Catalog) zaznacz geobazę PlanZach.gdb, pozwoli to na wyświetlenie jej klas
obiektów w Panelu zawartości (Contents panel).
h. Używając klawisza Shift zaznacz wszystkie cztery klasy obiektów w Panelu zawartości (Contents
panel).
i. Przeciągnij wybrane klasy obiektów do połączenia z geobazą Westerville.
38
Wyświetlone zostało okno Transferu danych (Data Transfer window) zawierające nazwy klas obiektów,
które zostaną zapisane w geobazie.
j. Kliknij OK.
k. Rozwiń połączenie z geobazą Westerville i sprawdź czy wybrane klasy obiektów zostały zapisane.
Etap 3: Utworzenie nowej klasy obiektów
W tym etapie utworzymy schemat pustej klasy obiektów, do której wczytamy w dalszej części ćwiczenia
dane zapisane w pliku CAD.
a. Kliknij prawym przyciskiem geobazę Westerville i wybierz Nowa > Klasa obiektów (New > Feature
Class).
b. W oknie kreatora Nowa klasa obiektów (New Feature Class) uzupełnij następująco parametry:
• W polu Nazwa (Name) wpisz Ulice.
• W polu Typ (Type), zmień typ obiektów przechowywanych na Linia (Line Features).
39
LEKCJA 2
c. Kliknij Dalej (Next).
d. W oknie wybierz układ współrzędnych XY dla danych, wybierz strzałkę, aby rozwinąć listę, a
następnie wybierz Importuj (Import).
Możemy również w oknie wyszukiwania wpisać nazwę układu współrzędnych, który
chcemy przypisać do klasy obiektów, np. ETRS 1989 lub wyszukać układ współrzędnych z
listy.
e. Przejdź do C:/Student/BLDG/TworzenieDanych/Planowanie/PlanZach.gdb, zaznacz Dzielnice i kliknij
przycisk Dodaj (Add).
f. Wybierz przycisk Dodaj do ulubionych (Add to Favorites)
.
g. Kliknij Dalej (Next).
h. Zaakceptuj wartości domyślne dla Tolerancji XY (XY Tolerance).
Tolerancja XY to minimalna odległość między współrzędnymi, która jest używana do oceny pokrywania
się obiektów oraz do zdefiniowania relacji przestrzennych między współrzędnymi.
Zazwyczaj, zalecana jest akceptacja domyślnej wartości tolerancji XY.
Zapoznaj się z tematem pomocy ArcGIS: Feature class basics (poniżej „Feature
tolerances”).
i. Zaakceptuj domyślną wartość Klucza konfiguracji (Configuration Kyword) i kliknij Dalej (Next).
j. Dodaj nowe pole NAZWA i wybierz typ danych Tekst.
k. Kliknij Zakończ (Finish).
40
Nowa pusta klasa obiektów została dodana do geobazy, jak również do Tabeli zawartości (Table of
Content).
Etap 4: Przygotowanie danych CAD do wczytania
Do przygotowanego w poprzednim etapie schematu klasy obiektów ulice wczytamy teraz dane zapisane
w zestawie danych CAD. Pliki CAD przechowują geometrię ulic oraz ich nazwy, jako oddzielne elementy.
Zanim wczytamy dane CAD do utworzonej klasy obiektów, złączymy nazwy ulic zapisane w klasie
obiektów annotation z geometrią ulic przechowywaną w klasie obiektów polyline.
a. W tabeli zawartości (table of contents) włącz widoczność warstwy grupowej (Group layer)
UliceR2004.dwg.
Zestaw danych UliceR2004.dwg został wyświetlony w oprogramowaniu ArcGIS jako warstwa grupowa
(Group layer). Każdy zestaw danych CAD zawiera pięć klas obiektów: Annotation (Opis), Multipatch,
Point (Punkt), Polyline (Polilinia) oraz Polygon (Poligon). Każda taka klasa obiektów składa się z obiektów
o odpowiednim typie geometrycznym i jest reprezentacją tychże obiektów CAD w formacie ArcGIS.
b. Powiększ widok danych do momentu, aż będzie można zobaczyć nazwy ulic (do skali około 1:2 000).
Użyjesz teraz złączenia przestrzennego (spatial join) i połączysz nazwy ulic z ich geometrią. W
następnym etapie wczytasz wyniki złączenia przestrzennego do utworzonego wcześniej schematu klasy
obiektów ulice.
41
LEKCJA 2
c. W tabeli zawartości (table of contents) kliknij prawym przyciskiem myszy UliceR2004.DWG Polyline i
wybierz Złączenia i relacje > Złącz (Joins and Relates > Join).
d. W oknie dialogowym Złącz dane (Join Data):
• Z rozwijalnej listy wybierz opcję Dołącz dane z innej warstwy w oparciu o położenie
przestrzenne (Join data from another layer based on spatial location).
• W polu #1 jako warstwę dołączaną do bieżącej wybierz UliceR2004.DWG Annotation.
• W polu #2 wybierz opcję Każda linia otrzyma wszystkie atrybuty najbliższego punktu (Each line
will be given all the attributes of the point that is closest to it).
• W polu #3 wynik złączenia zostanie zapisany jako nowa warstwa, wybierz
..\Student\BLDG\TworzenieDanych\Robocza.gdb i zapisz nową klasę obiektów jako
UliceTekst.
Wskazówka: Aby w oknie dialogowym Zapisywanie danych (Saving Data) zobaczyć geobazę
Robocza.gdb zmień opcję Typ (Save as) na klasa obiektów geobazy plikowej i osobistej (File and
Personal Geodatabase feature classes).
e. Kliknij OK.
Etap 5: Wczytanie danych do pustej klasy obiektów geobazy
Utworzoną w poprzednim etapie klasę obiektów UliceTekst dołączymy teraz do istniejącej klasy
obiektów Ulice w geobazie Westerville.gdb. Klasa obiektów Ulice nie zawiera żadnych obiektów,
posiada tylko zdefiniowany schemat.
Rozpoczniemy od uruchomienia narzędzia Dołącz (Append).
42
a. Otwórz okno ArcToolbox , przejdź do Zarządzanie danymi/Ogólne (Data Management/General)
i dwukrotnie kliknij narzędzie (Dołącz) Append.
Zaczniemy od wybrania wejściowego zestawu danych, który zostanie dołączony do docelowego zestawu
danych. Można w tym miejscu wskazać wiele źródeł danych pod warunkiem, że ich schematy są zgodne.
b. W polu Wejściowe zestawy danych (Input Datasets) kliknij przycisk
, przejdź do
\Student\BLDG\TworzenieDanych\Robocza.gdb i dodaj klasę obiektów UliceTekst.
Następnie określimy docelowy zestaw danych, do którego zostaną dołączone dane wejściowe.
c. W polu Docelowy zestaw danych (Target Dataset) kliknij przycisk
, przejdź do Połączenia z bazami
danych\Westerville@<hostname>.sde (Database Connections\Westerville@<hostname>.sde) i dodaj
Westerville.DBO.Ulice
Ponieważ klasa obiektów UliceTekst zawiera wiele pól i nie odpowiada schematowi klasy obiektów
Ulice, w polu typ schematu wybierzemy opcję NO_TEST. Uaktywni to opcję Odwzorowanie pól (field
map control), która umożliwia określenie w jaki sposób informacja atrybutowa zostanie przeniesiona z
wejściowego zestawu danych do zestawu docelowego.
d. W polu typ schematu wybierz NO_TEST.
Wykonamy teraz odwzorowanie pól. Posiadanie tego samego schematu jest bardzo ważne, ponieważ w
przeciwnym wypadku możemy utracić dane atrybutowe. Chcemy zatem mieć pewność, że pola
docelowe (klasy obiektów, do której dołączamy dane) są odwzorowane do poprawnych pól źródłowych
(dołączanej klasy obiektów ulic).
e. W sekcji Odwzorowanie pól (Field Map), kliknij prawym przyciskiem Nazwa (tekst) i wybierz Dodaj
pole wejściowe (Add Input Field).
43
LEKCJA 2
f. W oknie dialogowym Dodaj wejście (Add Input), przewiń do końca listę i zmień rozmiar okna tak, aby
widzieć pełne nazwy pól.
g. Przewiń listę lekko w górę i zaznacz pole UliceTekst.Text.
h. Kliknij OK.
i. Kliknij ponownie OK, aby uruchomić narzędzie.
W wyniku działania narzędzia do klasy obiektów Westerville.DBO.Ulice zostały dodane obiekty.
j. W tabeli zawartości (table of content) wyłącz widoczność warstwy grupowej UliceR2004.DWG oraz
warstwy UliceTekst.
k. Otwórz Tabelę atrybutów (attribute table) warstwy Westerville.DBO.Ulice.
Możemy zauważyć, że w czasie geoprzetwarzania zostały wczytane również atrybuty obiektów. Pola
zostały dopasowane poprawnie i każdy obiekt opisany jest przez poprawne wartości.
l. Zamknij tabelę.
Etap 6: Przygotowanie danych GPS do wczytania
Do tej pory w geobazie zapisaliśmy klasy obiektów ulice, parki, inwentaryzacja drzew, granica oraz
dzielnice. Ostatnim zadaniem będzie aktualizacja informacji dotyczącej inwentaryzacji drzew.
44
Zaktualizowane dane zostały zebrane za pomocą urządzenia wyposażonego w odbiornik GPS.
Informacje o poszczególnych drzewach zostały zapisane w oddzielnym pliku CSV (tj. w pliku tekstowym).
Rozpoczniemy od konwersji danych GPS zapisanych w formacie GPX do formatu klasy obiektów
geobazy. GPX to standardowy format zapisu danych przez urządzenie GPS. Pomierzone punkty zostały
zapisane w układzie współrzędnych geograficznych WGS84.
a. Z menu Zakładki (Bookmarks) wybierz Inwentaryzacja.
b. W oknie ArcToolbox przejdź do Konwersja\Z GPS (Conversion tools\From GPS) i uruchom skrypt GPX
do obiektów (GPX to Features).
c. W polu Wejściowy plik GPX (Input GPX file) przejdź do folderu
..\Student\BLDG\TworzenieDanych\Pomiary i otwórz plik InwentaryzacjaDrzew.gpx.
d. W polu Wynikowa klasa obiektów (Output Feature Class) przejdź do geobazy
..\Student\BLDG\TworzenieDanych\Robocza.gdb i zapisz plik jako GPS_InwentaryzacjaDrzew.
e. Kliknij OK.
Punkty GPS zostały dodane do mapy.
Ponieważ informacja o lokalizacji drzew została zapisana w układzie współrzędnych WGS84 należy
dodatkowo przeprowadzić odwzorowanie danych do układu NAD 1983 StatePlane Ohio South FIPS
3402.
f. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi\Odwzorowania i Transformacje\Obiekty (Data
Management Tools\Projections and Transformations\Feature) i uruchom narzędzie Zmień
odwzorowanie (Project).
g. Uzupełnij parametry narzędzia w następujący sposób.
• Wejściowy zestaw danych lub klasa obiektów (Input Dataset or Feature Class):
GPS_InwentaryzacjaDrzew.
• Wynikowy zestaw danych lub klasa obiektów (Output Dataset or Feature Class):
..\Student\BLDG\TworzenieDanych\Robocza.gdb\DrzewaAktualizacja.
• Wynikowy układ współrzędnych (Output Coordinate System):
NAD_1983_StatePlane_Ohio_South_FIPS_3402_Feet.
45
LEKCJA 2
Zwróć uwagę na to, że właściwa transformacja WGS_1984_(ITRF00)_To_NAD_1983 została wybrana
automatycznie.
h. Kliknij OK.
Nowo utworzona klasa obiektów DrzewaAktualizacja została dodana do mapy.
i. Wyłącz widoczność warstwy GPS_InwentaryzacjaDrzew.
j. Otwórz Tabelę atrybutów (Attribute table) warstwy DrzewaAktualizacja.
Informacje opisowe zebrane o każdym drzewie zostały zapisane w oddzielnym pliku tekstowym.
Zajmiemy się teraz utworzeniem złączenia pomiędzy tym plikiem a klasą obiektów DrzewaAktualizacja.
Plik tekstowy oraz plik GPS posiadają pole z ID każdego drzewa. W pliku GPS informacja ta jest zapisana
w polu Name.
k. Zamknij Tabelę atrybutów (Attribute table).
l. Otwórz Właściwości warstwy (Layer Properties) DrzewaAktualizacja i wybierz zakładkę Pola (Fields).
m. Kliknij pole Descript.
1. Jakiego typu dane przechowywane są w polu Descript?
____________________________________________________________________
n. Zamknij okno Właściwości warstwy (Layer Properties).
Przeprowadzimy teraz konwersję pliku tekstowego do tabeli zapisanej w geobazie.
o. Dodaj do mapy plik ZbiórDrzew.csv z folderu ..\BLDG\TworzenieDanych\Pomiary.
p. Otwórz Właściwości (Properties) pliku ZbiórDrzew.csv i kliknij zakładkę Pola (Fields).
2. Jakiego typu dane przechowywane są w polu TreeID?
____________________________________________________________________
46
q. Zamknij Właściwości tabeli (Table Properties).
r. W oknie ArcToolbox przejdź do skrzynki narzędziowej Konwersja\Do geobazy (Conversion\To
geodatabase), wybierz narzędzie Tabela do tabeli (Table to Table) i wypełnij poniższe parametry.
• Wiersze wejściowe (Input Rows): ZbiórDrzew.csv
• Lokalizacja wyniku (Output Location): ..Student\ BLDG\TworzenieDanych\Robocza.gdb
• Tabela wynikowa (Output Table): DrzewaInfo
W celu utworzenia złączenia, nazwy pól nie muszą być takie same, natomiast pola muszą przechowywać
dane tego samego typu. Pola TreeId oraz Name różnią się typem przechowywanych w nich danych, dlatego
też zmienimy typ danych dla pola TreeID za pomocą odwzorowania pól (Field Map).
s. Przejdź do sekcji Odwzorowanie pól (Field Map), kliknij prawym przyciskiem myszy TreeID (Długie)
i wybierz Właściwości (Properties).
t. Zmień Typ (Type) z Długie (Long) na Tekst (Text).
u. Kliknij OK.
v. Kliknij OK, aby uruchomić narzędzie.
Możemy teraz złączyć nazwy atrybutów z klasą obiektów DrzewaAktualizacja.
w. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi/Złączenia (Data Management/Joins), uruchom
narzędzie Dołącz pola (Join Field) i uzupełnij parametry zgodnie z poniższą informacją:
• Tabela wejściowa (Input Table): DrzewaAktualizacja
• Wejściowe pole złączenia (Input Join Field): Name
• Tabela dołączana (Join Table): DrzewaInfo
• Wynikowe pole złączenia (Output Join Field): TreeID
x. W sekcji Pola złączenia (Join Fields) wybierz Zaznacz wszystko (Select All).
47
LEKCJA 2
y. Kliknij OK.
Pola z tabeli DrzewaInfo zostały dołączone do tabeli klasy obiektów DrzewaAktualizacja. Posiadamy już
wartości atrybutowe do uzupełnienia pól w istniejącej klasie obiektów InwentaryzacjaDrzew.
Etap 7: Dołączenie danych
Posiadamy już brakujące dane o drzewach, które dołączymy teraz do geobazy grup roboczych. Jedną z
korzyści używania narzędzia geoprzetwarzania Dołącz (Append) jest możliwość dołączenia danych do
klasy obiektów, która posiada już dane.
a. W celu wczytania danych z klasy obiektów DrzewaAktualizacja do klasy obiektów Drzewa uruchom
samodzielnie narzędzie Dołącz (Append), skrzynka narzędziowa Zarządzanie danymi\Ogólne (Data
Management\General).
Uwaga: Pamiętaj, aby w oknie dialogowym narzędzia Dołącz (Append) wybrać typ schematu NO_TEST, co
uaktywni sekcję Odwzorowanie pól (Field Map Control).
Po ukończeniu działania narzędzia klasa obiektów Drzewa zostanie dodana do mapy.
b. Wyłącz widoczność warstwy DrzewaAktualizacja, aby sprawdzić czy lokalizacje drzew zostały dodane
do klasy obiektów InwentaryzacjaDrzew zapisanej w geobazie Westerville.
Etap 8: Zapisanie geobazy do dokumentu przestrzeni roboczej XML
W tym etapie wykonamy eksport geobazy grup roboczych do dokumentu przestrzeni roboczej XML.
48
a. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi\Geobaza rozproszona (Data management\
Distributed Geodatabase) uruchom narzędzie Eksportuj dokument przestrzeni roboczej XML (Export XML
Workspace Document) i uzupełnij poniższe parametry:
• Dane wejsciowe (Input Data): Połączenie z bazą danych\ Westerville@<hostname>.sde
• Plik wynikowy (Output File): ..\Student\BLDG\TworzenieDanych\ Westerville.xml
b. Kliknij OK.
c. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do ..\Student\BLDG\TworzenieDanych i zweryfikuj czy plik
Westerville.xml został zapisany.
Inni pracownicy będą mogli odtworzyć utworzoną właśnie geobazę importując plik xml do innej,
istniejącej geobazy. W tym celu należy użyć narzędzia Importuj dokument przestrzeni XML (Import XML
Workspace Document).
d. Zamknij aplikację ArcMap i zapisz zmiany w dokumencie mapy.
49
LEKCJA 2
Podsumowanie
1. Wyjaśnij różnicę pomiędzy wczytaniem a importem danych.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2. Której metody użyjesz do utworzenia schematu geobazy dla zarządzania kryzysowego
na poziomie lokalnym?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3. Dla każdego z podanych scenariuszy wybierz z poniższej listy najbardziej odpowiednią
metodę dodania danych wektorowych do geobazy.
• Dołącz (Append)
• Prosta Ładowarka Danych (Simple data loader)
• Wczytaj dane (Object loader)
• Geoprzetwarzanie (Geoprocessing)
• Import/Eksport (Import/Export)
• Kopiuj/Wklej (Copy and paste)
• Dokument przestrzeni roboczej XML (XML workspace document)
Scenariusz
Dodanie obiektów z jednego pliku do klasy obiektów
posiadającej już 10 000 obiektów.
Import 100 klas obiektów z geobazy zapisanej na odległym
serwerze.
Przeniesienie danych z geobazy plikowej do geobazy
osobistej.
50
Metoda
1. Jakiego typu dane przechowywane są w polu Descript?
Tekst.
2. Jakiego typu dane przechowywane są w polu Kod?
Całkowite długie.
51
Zarządzanie danymi rastrowymi
3
Zarządzanie danymi
rastrowymi
Słowa kluczowe
granica
obwiednia
zobrazowanie
zestaw danych
mozaiki
podgląd
raster
Wprowadzenie
Dane rastrowe nie tylko mogą stanowić tło tematyczne dla innych zbiorów
danych, ale również być używane do wykonywania analiz lub tworzenia
nowych danych. Dane rastrowe stawiają przed użytkownikami GIS wiele
pytań. Jak przechowywać, organizować i zarządzać dużymi kolekcjami danych
rastrowych? W jaki sposób zarządzać różnymi formatami rastrów? Jakie są
możliwości zwiększenia dostępności danych rastrowych?
Podczas tej lekcji zapoznamy się z możliwościami efektywnego zarządzania
danymi rastrowymi w geobazie.
Zagadnienia
zestaw danych
• Co to są dane rastrowe?
• Zarządzanie danymi rastrowymi
• Budowa zestawu danych mozaiki
Cele
• Zarządzać danymi rastrowymi w geobazie.
53
LEKCJA 3
Co to są dane rastrowe?
Dane rastrowe pełnią istotną rolę w różnych typach projektów. Mogą
pochodzić z wielu źródeł, być zapisane w różnych formatach oraz
zastosowane do wielu różnych celów.
Rysunek 3.1
Kategorie rastrów
i zobrazowań
Zobrazowania satelitarne oraz zdjęcia lotnicze używane są często jako mapy
bazowe, na których wyświetlane są inne warstwy.
Zeskanowane mapy to skuteczny sposób na wykorzystanie istniejących map
i wykresów, takich jak mapy topograficzne lub zasadnicze.
Rastry dobrze nadają się do rejestrowania dowolnego typu wartości ciągłych
tworzących powierzchnie. Do najczęściej stosowanych wartości
powierzchniowych opisujących teren należą dane wysokościowe. Innymi
przykładami wartości stosowanymi do analiz przestrzennych są między
innymi temperatura, wysokość opadów oraz gęstość zaludnienia.
Dane rastrowe mogą również służyć do zapisu i wizualizacji wyników analiz
przestrzennych. Typowym zastosowaniem jest klasyfikacja zobrazowań
satelitarnych według kategorii pokrycia terenu. Wynikiem analizy
przestrzennej mogą być również mapy tematyczne, powstałe podczas
geoprzetwarzania modelu łączącego w sobie użycie danych pochodzących z
różnych źródeł, np. dane wektorowe, dane rastrowe oraz dane teren.
Rastrem nazywamy również zdjęcie lub zeskanowany dokument dotyczący
obiektu lub lokalizacji geograficznej.
54
Charakterystyka danych rastrowych
Zestaw danych rastrowych reprezentuje dane geograficzne za pomocą
matrycy zbudowanej z komórek (pikseli) zorganizowanych w kolumny i
wiersze.
.
Współrzędne każdego piksela określa się na podstawie punktu początkowego,
rozmiaru komórki oraz liczby wierszy i kolumn.
Każdy piksel reprezentuje wartości mogące przechowywać dowolne dane
mierzalne, liczby, wartości statystyczne lub kody (np. współczynnik odbicia,
kolor lub wysokość). Wartości komórek mogą być całkowite (np. 3; 9; 12…)
lub rzeczywiste (np. 18,379; 23,9) Komórki mogą również przechowywać
wartość NoData reprezentującą brak danych.
55
LEKCJA 3
Zarządzanie danymi rastrowymi obejmuje czynności związane z
przechowywaniem i katalogowaniem rastrów, zapewnieniem utworzenia
metadanych rastra oraz określenie w jaki sposób przetwarzać dane w celu
uzyskania produktów wymaganych przez użytkowników końcowych.
1. Zarządzanie danymi rastrowymi może być trudne ze względu na ich
właściwości wymienione poniżej. Opisz kwestie zarządzania danymi
uwzględniając podane przykłady.
Tabela 3.1
56
Duże zbiory
Różne źródła
Wiele formatów
Typowe funkcje rastrowe
Co to jest zestaw danych mozaiki?
Zestaw danych mozaiki to model danych geobazy używany do
przechowywania, zarządzania, wizualizacji i przeszukiwania dużych kolekcji
danych rastrowych. Zestaw danych mozaiki może tworzyć wiele kolekcji
danych rastrowych o różnych formatach, typach danych, rozdzielczości,
liczbie kanałów, głębi piksela, wielkości pliku oraz układzie współrzędnych.
Zestawy danych rastrowych nie są wczytywane do geobazy, ale pozostają
zapisane w swojej lokalizacji i formacie na dysku. Aplikacje odczytują zestaw
danych mozaiki jako obraz (z wymaganym przetwarzaniem wykonanym w
locie) lub jako katalog z obwiedniami i metadanymi.
Rysunek 3.3
Zestaw danych
mozaiki to
katalog
wszystkich
rastrów i
przypisanych
metadanych.
Posiada również
możliwość
zastosowania
funkcji takich jak
cieniowany relief
lub nachylenia,
jeśli są dostępne.
Po dodaniu zestawu danych mozaiki do aplikacji ArcMap, warstwa mozaiki
wyświetlana jest w tabeli zawartości jako specjalna warstwa grupowa złożona
z minimum trzech warstw.
Wyświetla granicę zestawu danych mozaiki.
(Zasięg wszystkich zestawów danych rastrowych) dany
Wyświetla obwiednię każdego rastra zestawu danych
Obwiednia mozaiki.
Granica
Raster
Kontroluje wyświetlanie mozaiki rastrów.
57
LEKCJA 3
Dlaczego warto używać zestawu danych mozaiki?
Zestaw danych mozaiki to optymalny model do zarządzania danymi
rastrowymi, posiadający wiele zalet.
 Skrócenie czasu przetwarzania
 Skalowalność, możliwy zapis dużych kolekcji danych rastrowych
 Obsługa wielu sensorów
 Brak utraty danych
 Łatwe zarządzanie i aktualizacja
 Zmniejszenie rozmiaru dzięki redukcji redundancji
 Wyświetlanie ciągłego obrazu we wszystkich skalach
 Zachowanie oryginalnych metadanych
 Utrzymanie jakości obrazu (redukcja przepróbkowania)
Budowa zestawu danych mozaiki
Procedura tworzenia zestawu danych mozaiki obejmuje poniższe etapy:
Rysunek 3.6
Etapy budowy
zestawu danych
mozaiki.
Zanim rozpoczniemy zarządzanie zestawem rastrów za pomocą zestawu
danych mozaiki:
• Upewnijmy się, czy dane rastrowe można odczytać
• Jeśli to konieczne, należy rozważyć wykonanie wstępnego
przetworzenia danych (budowa piramid, obliczenie statystyk, itp.)
58
1) Utworzenie zestawu danych mozaiki
Tworzenie zestawu danych mozaiki polega na utworzeniu w geobazie pustego
kontenera z przypisanymi pewnymi domyślnymi własnościami, do którego
następnie możemy dodać rastry.
Odniesienie przestrzenne zestawu danych rastrowych nie musi być
dopasowane do odniesienia przestrzennego dodawanych zestawów danych
rastrowych. Mimo to, na tym etapie, należy zdefiniować układ współrzędnych
zestawu danych mozaiki, ponieważ będzie on używany do tworzenia
dodatkowych komponentów takich jak granica i obwiednie.
Dla zestawów danych mozaiki używanych do celów ogólnych lub do
udostępniania w sieci stosuj układ współrzędnych WGS 1984 Web Mercator
Auxiliary.
2) Dodanie rastrów
Kolejny etap to dodanie rastrów do zestawu danych mozaiki. W tym celu
będziemy używać narzędzia Dodaj rastry do Zestawu danych mozaiki (Add
Rasters to Mosaic Dataset). Możemy dodawać dane rastrowe jako pojedyncze
pliki lub z jednego lub wielu folderów. Jeżeli posiadamy dane rastrowe od
określonego dostawcy, takie jak zobrazowania satelitarne (np. Landsat 7 lub
QuickBird), możemy w oknie dialogowym wybrać odpowiedni typ rastra. Pozwoli
to aplikacji ArcMap odczytać odpowiednie metadane i użyć ich do zdefiniowania
jakiegokolwiek przetwarzania, które musi zostać zastosowane.
• Określ sensor (jeśli znany).
• Zarządzaj indywidualnymi rastrami używając zestawu danych rastrowych.
• Zarządzaj kolekcjami danych rastrowych używając zestawu danych
mozaiki.
• Zachowuj oryginalne zestawy danych rastrowych, zwłaszcza dla
skompresowanych formatów.
3) Budowa granicy
(
Boundar )
Granica całego zestawu danych mozaiki jest tworzona po dodaniu rastrów i
jest obliczana na podstawie kolekcji obwiedni rastrów wejściowych. Piksele
poza granicą zostają przycięte. Istnieje możliwość manualnej edycji granicy w
trakcie sesji edycyjnej. Można również zaimportować własną granicę
używając narzędzia Importuj geometrię zestawu danych mozaiki (Import
Mosaic Dataset Geometry).
59
LEKCJA 3
4) Generowanie podglądów (opcjonalnie)
Podglądy zestawu danych mozaiki są rastrami o zredukowanej rozdzielczości,
które zostały utworzone do zwiększenia szybkości wyświetlania oraz redukcji
obciążenia procesora komputera. Podglądy są analogiczne do piramid
zestawu danych rastrowych, z tą różnicą, że tworzymy je dla całej mozaiki, a
nie dla pojedynczych rastrów. Do generowania podglądów służy narzędzie
Buduj podglądy (Build Overviews).
Generuj podglądy kiedy:
• Używasz zestawu danych mozaiki do celów wizualizacji.
• Tworzysz prosty zestaw danych mozaiki z mniejszej liczby rastrów.
• Nie zmieniasz obwiedni.
• Czas nie stanowi ograniczeń w pracy z dużymi zestawami danych mozaiki.
5) Edycja właściwości (opcjonalnie)
Zestawy danych mozaiki są dostępne jako dynamicznie mozaikowane rastry,
które mogą być kontrolowane i dostosowywane przez użytkownika. Na
przykład, możemy zastosować dodatkowe funkcje przetwarzania, które
zostaną wykonane w locie, do rastra zapisanego w zestawie danych mozaiki.
Przykładami takich funkcji są: wyostrzenie (pan sharpening) dla zobrazowań
satelitarnych i zdjęć lotniczych lub cieniowany relief (shaded-relief) dla
danych wysokościowych.
60
25 minut
Ćwiczenie 3: Zarządzanie rastrami
Dane rastrowe są również ważną częścią każdej geobazy. Rastry mogą być
używane jako tło topograficzne w trakcie redakcji map oraz jako źródło danych w
procesie digitalizacji czy wektoryzacji. W tym ćwiczeniu utworzymy zestaw
danych mozaiki na podstawie zestawu ortofotomap przedstawiających rejon
miasta Westerville pozyskanych w 2006 oraz 2007 roku.
• Utworzymy zestaw danych mozaiki.
61
LEKCJA 3
Etap 1: Utworzenie geobazy ArcSDE
W tym etapie utworzymy nową geobazę grup roboczych, w której będziemy przechowywać dane
rastrowe.
a. Otwórz nowy dokument mapy w aplikacji ArcMap.
b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do Serwery baz danych (Database Servers) i kliknij dwukrotnie
<hostname> SQLEXPRESS.gds, aby połączyć się z serwerem.
c. Rozwiń menu kontekstowe dla <hostname>_SQLEXPRESS.gds. i wybierz Nowa geobaza (New
Geodatabase).
d. Podaj nazwę nowej geobazy Rastry.
e. Zaakceptuj ustawienia domyślne i wybierz OK.
Utworzymy teraz połączenie przestrzenne z geobazą Rastry.
f. Kliknij prawym przyciskiem myszy geobazę Rastry i wybierz Zapisz połączenie (Save Connection).
g. Zwiń gałąź Serwery baz danych (Database Server).
h. Przejdź do Połączenia z bazami danych (Database Connection) i zmień domyślną nazwę połączenia
na Rastry@<hostname> (Pamiętaj o podaniu nazwy komputera zamiast <hostname>.)
i. Uczyń geobazę Rastry@<hostname>.sde domyślną geobazą (Default Geodatabase).
Etap 2: Utworzenie zestawu danych mozaiki
Podczas tego etapu utworzymy w geobazie nowy zestaw danych mozaiki. Dane źródłowe zostały
zapisane w dokumencie przestrzeni roboczej XML. Wykonamy teraz import zdjęć lotniczych (schemat
oraz dane) do nowoutworzonej geobazy.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem myszy połączenie Rastry@<hostname>.sde i
wybierz Importuj>XML Dokument przestrzeni roboczej (Import> XML Workspace Document).
b. Zaakceptuj ustawienia domyślne dla importu danych w kreatorze Importuj dokument przestrzeni
roboczej XML (Import XML Workspace Document).
c. Kliknij przycisk Przeglądaj (Browse), aby wskazać źródłowy plik XML.
d. Przejdź do ..\Student\BLDG\RastryDoWczytania, zaznacz UtrzymanieDrzew.xml i kliknij Otwórz
(Open).
62
e. Kliknij Dalej (Next) w celu zapoznania się z nazwami importowanych klas obiektów.
f. Kliknij Zakończ (Finish).
Wszystkie klasy obiektów zostały dodane do geobazy.
g. Możesz rozwinąć zawartość geobazy Rastry w celu weryfikacji jej zawartości.
h. Dodaj klasę obiektów Rastry.DBO.Granica do mapy.
Użyjemy tej warstwy w późniejszym etapie podczas prezentacji danych rastrowych miasta Westerville.
i. Wyłącz widoczność warstwy Rastry.DBO.Granica.
Etap 3: Utworzenie nowego zestawu danych mozaiki
Podczas tego etapu utworzysz w geobazie nowy zestaw mozaiki.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem myszy połączenie Rastry @<hostname>.sde i
wybierz Nowa > Zestaw danych mozaiki (New > Mosaic Dataset).
b. W oknie dialogowym Utwórz zestaw danych mozaiki (Create Mosaic Dataset) w polu Nazwa zestawu
danych mozaiki (Mosaic Dataset Name) wpisz Orto.
c. W polu Układ Współrzędnych (Spatial Reference Properties) kliknij przycisk
.
Odniesienie przestrzenne zestawu danych mozaiki nie musi odpowiadać odniesieniu
przestrzennemu dodawanych danych rastrowych. Każdy zestaw danych rastrowych zapisany w
innym odniesieniu przestrzennym zostanie przeliczony, kiedy zestaw zostanie użyty do utworzenia
zmozaikowanego obrazu.
63
LEKCJA 3
Podane dla zestawu danych mozaiki odniesienie przestrzenne będzie również zastosowane dla
dodatkowych komponentów (tj. granicy oraz obwiedni). Wybierzemy układ współrzędnych
odpowiadający odniesieniu przestrzennemu większości danych rastrowych, które dodamy w kolejnym
etapie.
d. Wybierz z ulubionych układ współrzędnych NAD 1983 StatePlane Ohio South FIPS 3402 (US Feet) lub
przejdź do Układy współrzędnych odwzorowanych (Projected Coordinate Systems) > State Plane > NAD
1983 HARN (US Feet) i wybierz NAD 1983 HARN StatePlane Ohio South FIPS 3402 (US Feet) i kliknij OK.
e. Kliknij OK. Geoprzetwarzanie może potrwać krótką chwilę.
Właśnie utworzyliśmy nowy zestaw danych mozaiki, który został dodany do tabeli zawartości (table of
contents) jako warstwa grupowa. Jest to pusty kontener zapisany w geobazie z przypisanymi pewnymi
domyślnymi właściwościami.
Etap 4: Dodanie rastrów do zestawu danych mozaiki
W tym etapie do zestawu danych mozaiki Orto dodamy dane rastrowe, które zostały zapisane w
folderze ..\Student\BLDG\RastryDoWczytania\Rastry.
Pamiętajmy, że podczas dodawania danych rastrowych do zestawu danych mozaiki, zapisywana jest
jedynie ścieżka dostępu do danych źródłowych, natomiast same dane (piksele) nie są fizycznie
transferowane i przechowywane w zestawie danych mozaiki.
64
a. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do utworzonego zestawu danych mozaiki Orto i z menu
kontekstowego wybierz Dodaj rastry (Add Rasters).
b. W oknie dialogowym narzędzia Dodaj rastry do zestawu danych mozaiki (Add Rasters To Mosaic
Dataset) rozwiń listę Typ rastra (Raster Type) i zapoznaj się z typami rastrów, które można dodać do
zestawu danych mozaiki.
W oknie Dodaj rastry do zestawu danych mozaiki (Add Rasters To Mosaic Dataset) możemy wybrać
odpowiedni typ rastra, który identyfikują metadane, takie jak odniesienie przestrzenne, data
pozyskania, typ sensora, jak również format rastra. Dodając dane rastrowe według typu rastra aplikacja
ArcMap może odczytać odpowiednie metadane i użyć ich do zdefiniowania odpowiedniego
przetwarzania, które musi zostać zastosowane.
c. Sprawdź czy Typ rastra (Raster type) został ustawiony na Raster Dataset.
d. Z rozwijalnej listy Dane wejściowe (Input Data) wybierz Workspace.
e. Kliknij przycisk Przeglądaj (Browse), przejdź do ..\Student\BLDG\RastryDoWczytania, zaznacz folder
Ortofoto i kliknij Dodaj (Add).
f. Kliknij OK, aby uruchomić narzędzie.
Właśnie dodaliśmy rastry do zestawu danych mozaiki.
g. Na pasku narzędziowym Narzędzia (Tools) kliknij przycisk Pełny zasięg (Full Extent)
.
h. Włącz widoczność warstwy zestawu danych mozaiki Granica.
65
LEKCJA 3
Warstwa zestawu danych mozaiki o nazwie Granica pokazuje zasięg przestrzenny wszystkich zestawów
danych rastrowych. Domyślnie, granica jest wyświetlana w kolorze różowym z przezroczystym
wypełnieniem.
Warstwa o nazwie Obwiednie wyświetla obwiednie każdego rastra wchodzącego w skład zestawu
danych mozaiki. Domyślnie obwiednie są wyświetlone kolorem zielonym z przezroczystym
wypełnieniem.
Warstwa o nazwie Obraz rastrowy jest stosowana w celu wyświetlenia zmozaikowanego obrazu.
Dodane rastry nie są obecnie widoczne, ponieważ we właściwościach zestawu danych mozaiki zostało
ustawione wyświetlanie rastrów w skali odpowiedniej dla rozdzielczości obrazu.
W późniejszym etapie utworzymy podglądy (obrazy danych o niższej rozdzielczości) do przeglądania
rastrów w tej skali. Możesz teraz zapoznać się z dodanymi rastrami powiększając wybrany fragment
zestawu danych mozaiki.
i. Na pasku narzędziowym Narzędzia (Tools) kliknij narzędzie Powiększ (Zoom) i powiększ mapę, aż
zobaczysz zmozaikowany obraz.
66
j. Przeskaluj mapę do Pełnego zasięgu (Full Extent).
Etap 5: Zmiana granicy
Może zaistnieć potrzeba zmiany geometrii po obwiedni lub granicy w celu przedstawienia właściwego
zasięgu analizowanego obszaru. W tym etapie zmienimy zasięg warstwy Granica (zestaw danych
mozaiki) i dopasujemy jej przebieg do geometrii granicy Westerville.
a. Przejdź do okna ArcToolbox i otwórz narzędzie Importuj geometrię zestawu danych mozaiki (Import
Mosaic Dataset Geometry), a następnie uzupełnij poniższe parametry (Zarządzanie
danymi\Raster\Zestaw danych mozaiki, Data management\Raster\Mosaic Dataset):
• Zestaw danych mozaiki: Rastry.DBO.Orto
• Docelowa klasa obiektów: BOUNDARY
• Docelowe pole złączenia: OBJECTID
• Wejściowa klasa obiektów: Granica
• Wejściowe pole złączenia: OBJECTID
67
LEKCJA 3
b. Kliknij OK, aby uruchomić narzędzie. Geoprzetwarzanie może chwilę potrwać.
c. Włącz ponownie widoczność warstwy Granica (Boundary).
Nowa granica została wyświetlona i jest zgodna z granicą Westerville.
d. Możesz porównać obie granice włączając i wyłączając widoczność warstwy Granica.
e. Powiększ widok lewej górnej granicy mapy, aż wyświetlony zostanie obraz rastrowy.
Pamiętajmy, nie dochodzi w tym przypadku do utraty informacji, dane źródłowe nie zostały przycięte do
zasięgu nowej granicy, dla zestawu danych mozaiki została zdefiniowana dodatkowa, nowa granica.
68
f. Powiększ mapę do pełnego zasięgu (Full Extent).
Etap 6: Utworzenie podglądów
Podczas tego etapu utworzymy podglądy, które pozwolą użyć zestawu danych mozaiki do celów
wizualizacji (tj. wyświetlenia rastrów w bieżącej skali mapy). Podglądy powinny zostać utworzone po
zakończeniu wszystkich modyfikacji zestawu danych mozaiki (np. edycji granicy).
a. Z menu Plik (File) wybierz Nowy (New), w oknie komunikatu wybierz Nie (No), aby nie zapisywać
poprzedniego dokumentu mapy.
b. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem Rastry.DBO.Orto i wybierz Optymalizacja >
Buduj podglądy (Optimize > Build Overviews).
Narzędzie Buduj podglądy (Build Overviews) definiuje i generuje podglądy dla zestawu danych mozaiki.
c. W oknie Buduj podglądy (Build Overviews) zaakceptuj ustawienia domyślne i kliknij OK.
d. Zaczekaj, aż narzędzie wygeneruje podglądy.
e. Do pustego dokumentu mapy dodaj z geobazy wielodostępnej zestaw danych mozaiki
Rastry.DBO.Orto.
Po zbudowaniu piramid rastry są widoczne nawet w pełnym zasięgu danych.
Dla niewielkiej liczby danych rastrowych jest to dość szybki proces. Jednak przy dużej liczbie rastrów
tworzenie podglądów należy odpowiednio zaplanować w czasie. Im większa liczba generowanych
podglądów tym dłuższy czas ich tworzenia.
f. Zamknij aplikację ArcMap, nie zapisuj dokumentu mapy.
69
LEKCJA 3
Podsumowanie
1. Opisz schemat działań wykonany podczas ćwiczenia do utworzenia zestawu danych mozaiki.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2. Wymień i opisz warstwy zestawu danych mozaiki widoczne w tabeli zawartości aplikacji ArcMap.
Warstwa
70
Cel
Odpowiedzi do Lekcji 3
1. Zarządzanie danymi rastrowymi może być trudne ze względu na ich właściwości wymienione poniżej.
Opisz kwestie zarządzania danymi uwzględniając podane przykłady.
Duże zbiory
Większość instytucji pracuje
więcej niż z pojedynczymi
obrazami rastrowymi.
Zazwyczaj osoby pracujące z
rastrami pracują z terabajtami
lub petabajtami danych.
Wiele źródeł
Wiele instytucji pozyskuje i używa
danych rastrowych z wielu źródeł. Na
przykład, instytucja może mieć takie
dane jak QuickBird, SPOT lub GeoEye.
Każdy sensor posiada swoje własne
metadane w charakterystycznym dla
danego sensora formacie. Ponieważ
dostępna jest większa liczba sensorów,
mogą mieć one coraz więcej kanałów.
Wiele formatów
Typowe funkcje rastrowe
Dane rastrowe mogą być
zapisane w różnych formatach,
które są utrzymywane poza
geobazą. Na przykład rastry
mogą być zapisane z
rozszerzeniem JPEG, TIFF, PNG
lub IMG.
Wysokość: shaded relief, slope, aspect
Zobrazowania satelitarne/zdjęcia
lotnicze: pan-sharpening, clip,
composite band, extract bands,
grayscale, NDVI, stretch.
71
Utrzymanie integralności atrybutów poprzez zastosowanie podtypów
4
Utrzymanie integralności
atrybutów poprzez zastosowanie
podtypów
Słowa kluczowe
zachowanie
wartości domyślne
podtypy
Wprowadzenie
Dobrze zaprojektowana geobaza zawiera zestaw zarządzanych klas obiektów
łącznie ze środowiskiem do precyzyjnej kontroli zachowań obiektów. Podczas
tej lekcji będziemy tworzyć podtypy w celu ograniczenia liczby klas obiektów i
tabel wymaganych w geobazie, ustalając jednocześnie zestaw reguł
zapewniających integralność danych.
Zagadnienia
• Tworzenie podtypów
• Wczytanie danych do podtypów
Cele
• Utworzyć podtypy
• Zastosować podtypy podczas edycji
73
LEKCJA 4
Co to są podtypy?
Podczas pracy z danymi geograficznymi może zaistnieć potrzeba kategoryzacji
obiektów w grupy.
Podtypy określają zbiory obiektów wewnątrz jednej klasy obiektów.
Na przykład w klasie obiektów ulice mogą zostać wydzielone trzy podtypy:
autostrady, drogi ekspresowe oraz drogi główne.
Rysunek 4.1
Podtypy
pozwalają na
zastosowanie
kategoryzacji w
obrębie klasy
obiektów.
Podtyp to specjalny rodzaj atrybutu, który pozwala przypisać odrębne
zachowania do różnych grup obiektów. Wszystkie podtypy danej grupy
(klasy) współdzielą atrybuty oraz typ geometri.
Podtypy są istotne podczas modelowania danych, ponieważ umożliwiają
zminimalizowanie liczby tabel i klas obiektów w geobazie.
Podtypy będziemy stosować podczas:
• Domyślnego wyświetlania grup obiektów różnymi kolorami.
• Indywidualnej edycji każdej z kategorii.
• Dodawania wartości domyślnych atrybutów do każdej z grup
obiektów.
• Jeśli wartość pola będzie określała wartości innych pól.
74
Tworzenie podtpów
Typowy schemat tworzenia podtypów obejmuje następujące etapy:
Rysunek 4.2
Schemat
tworzenia
podtypów.
Do utworzenia podtypów wymagane jest pole przechowujące liczby całkowite.
Umożliwia to kategoryzację lub pogrupowanie obiektów w oparciu o wartości
atrybutu. Zanim utworzone zostaną podtypy, może zaistnieć potrzeba dodania
i wyliczenia pola przechowującego liczby całkowite.
Wartości domyślne
Podtypy pozwalają na szybszą i dokładniejszą edycję danych, ponieważ możemy
ustawić wartości domyślne.
Przykład
Klasa obiektów drogi posiada podtyp główne ulice. Dla tego podtypu zostały
zdefiniowane domyślne wartości atrybutów takie jak: prędkość, liczba pasów,
warunki oraz nawierzchnia. W chwili, kiedy dodamy obiekt tego podtypu do
klasy obiektów drogi, jego atrybuty zostaną automatycznie uzupełnione o
podane powyżej wartości atrybutów.
75
LEKCJA 4
20 minut
Ćwiczenie 4: Utworzenie podtypów dla klasy
obiektów szlaki
Przechowywanie danych w geobazie pozwala na dodanie wybranego zachowania
do podtypów klasy obiektów. Podtypy umożliwiają wprowadzenie klasyfikacji w
klasie obiektów oraz zachowań poprzez zastosowanie reguł. Podtypy są jednym
ze sposobów ograniczenia liczby wymaganych klas obiektów w geobazie. W tym
ćwiczeniu utworzymy podtypy do reprezentacji różnych ścieżek. Następnie
podamy domyślne wartości dla szerokości oraz rodzaju nawierzchni ścieżek,
które zostaną przypisane automatycznie, gdy zostanie dodana nowa trasa.
• Utworzymy podtypy
• Przypiszemy wartości domyślne do pól podtypów
• Wczytamy dane do podtypów
76
Etap 1: Wybranie pola podtypu
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz dokument mapy ..\Student\BLDG\Podtypy\Podtypy.mxd.
Mapa przedstawia miasto Bozeman w Montanie. W tym etapie zapoznamy się z zawartością tabeli
atrybutów (attribute table).
b. Otwórz tabelę atrybutów (attribute table) warstwy Ścieżki.
c. Przewiń tabelę atrybutów i zlokalizuj pole Kod_ścieżki.
Wartości kodowe tego pola reprezentują różne klasy ścieżek.
1. Jak wiele unikalnych wartości znajduje się w polu Kod_ścieżki?
____________________________________________________________________
Każda wartość koresponduje z kategorią klasyfikacji szlaków w mieście Bozeman.
KOD ŚCIEŻKI
Klasa szlaku
Opis
100
Klasa IA
Intensywnie używany, o szerokości 3 metrów,
nawierzchnia asfaltowa lub betonowa.
200
Klasa IIA
Intensywnie lub umiarkowanie używany, o
szerokości 2 metry, nawierzchnia żwirowa.
300
Klasa III
Umiarkowanie lub rzadko używany, o szerokości 1
metra, nawierzchnia piaszczysta.
d. Zapoznaj się z wartościami kolumn Szerokość oraz Nawierzchnia.
Używając powyższych informacji utworzymy podtypy używając kodów szlaków oraz przypiszemy
wartości domyślne dla pól Szerokość oraz Nawierzchnia.
e. Zamknij tabelę atrybutów (attribute table).
Etap 2: Utworzenie podtypów
a. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do geobazy ..\Student\BLDG\Podtypy\BozemanMT i otwórz
Właściwości (Properties) dla klasy obiektów Ścieżki.
b. Kliknij zakładkę Pola (Fields).
77
LEKCJA 4
2. Jaki typ danych przechowuje pole Kod_ścieżki?
____________________________________________________________________
Zwróćmy uwagę na to, że pole Kod_ścieżki jest typu „krótkie całkowite”. Używanie pola
krótkie całkowite jest bardziej wydajne niż pola całkowite długie. Jest to spowodowane
większą liczbą bajtów potrzebną do zapisu liczb całkowitych długich. Liczby krótkie całkowite
używają do 2 bajtów, natomiast całkowite długie do 4 bajtów.
c. Kliknij zakładkę Podtypy (Subtypes).
d. W polu Pole podtypu (Subtype Field) kliknij na strzałkę obok pola <Brak> i zapoznaj się z listą
możliwych pól podtypów.
Pamiętaj, podtypy muszą zostać utworzone na podstawie liczb całkowitych długich lub
krótkich. Z tego powodu na liście będą wyświetlone tylko te typy pól.
g. W polu Pole podtypu (Subtype Field) wybierz Kod_ścieżki.
W części Podtypy (Subtypes) w kolumnie Kod, będziemy wpisywać kod typu całkowitego. Kody
pochodzą bezpośrednio z wartości w polu Kod_ścieżki. W celu utworzenia podtypów, przypiszemy dla
każdego kodu odpowiadający mu opis.
h. W części Podtypy (Subtypes) wpisz wartości w kolumnie Kod (Code) i Opis (Description) zgodnie z
poniższą tabelą.
KOD
78
Opis
100
Klasa IA
200
Klasa IIA
300
Klasa III
i. Zakładka Podtypy (Subtypes) powinna być zgodna z poniższą grafiką.
j. Kliknij Zastosuj (Apply), aby zastosować wszystkie podtypy bez zamykania okna dialogowego.
Etap 3: Przypisanie wartości domyślnych do podtypów
Zauważmy, że domyślnym podtypem stał się pierwszy wpisany na listę podtypów. Istnieje możliwość
zmiany domyślnego podtypu na dowolny inny. Domyślny podtyp będzie przypisywany nowym obiektom
dodawanym podczas sesji edycyjnej.
Ważną zaletą używania podtypów jest możliwość przypisania domyślnych wartości atrybutów do każdej
grupy obiektów. Na przykład: droga ekspresowa zwykle składa się z 2 jezdni, po 2 pasy drogowe w każdą
stronę, średnią szerokością pasa drogowego jest 40 metrów, a nawierzchnia jest zwykle bitumiczna.
Przypisanie domyślnych wartości do podtypu znacznie przyspiesza proces edycji atrybutów. W
przypadku digitalizacji nowego odcinka drogi ekspresowej pola, dla których zostały zdefiniowane
wartości domyślne, zostaną automatycznie uzupełnione.
a. Kliknij szary kwadrat, znajdujący się po lewej stronie podtypu Klasa IA.
79
LEKCJA 4
b. W sekcji Domyślne wartości i domeny (Default Values and Domains) wpisz wartości domyślne dla
podtypu Klasa IA zgodnie z poniższą tabelą:
Nazwa pola
Domyślna wartość
Szerokość
6
Nawierzchnia Asfaltowa
c. Kliknij Zastosuj (Apply).
d. Ustaw pozostałe wartości domyślne dla podtypów wzorując się na poniższej tabeli.
Szerokość
(Width)
Nawierzchnia
(Surface)
200 – Klasa IIA
3
Żwirowa
300 – Klasa III
1
Gruntowa
Podtyp
e. Kliknij OK, aby przypisać wartości domyślne.
Etap 4: Aktualizacja symbolizacji warstwy Ścieżki
W celu zaobserwowania efektów zdefiniowania podtypów, dodamy ponownie do mapy klasę obiektów
Ścieżki.
a. Usuń warstwę Ścieżki z tabeli zawartości (table of contents).
b. Z okna Katalog (Catalog) dodaj ponownie klasę obiektów Ścieżki.
80
Zwróćmy uwagę, że ścieżki są zasymbolizowane na podstawie zdefiniowanych podtypów.
Zastosujemy teraz symbolizację zapisaną w pliku Ścieżki.lyr, aby ścieżki były lepiej widoczne.
c. Otwórz Właściwości (Properties) warstwy Ścieżki.
d. Na zakładce Symbolizacja (Symbology) wybierz Importuj (Import), przejdź do
..\Student\BLDG\Podtypy i dodaj Ścieżki.lyr.
e. Kliknij OK.
f. Zweryfikuj czy w Oknie dopasowania importu symbolizacji (Import Symbology Matching Dialog) Pole
wartości (Value Field) jest ustawione na Kod_ścieżki.
g. Kliknij OK.
h. Kliknij OK w celu zamknięcia Właściwości warstwy (Layer Properties).
81
LEKCJA 4
Po zastosowaniu symbolizacji zapisanej w pliku warstwy mapa stała się bardziej czytelna.
Etap 5 Wczytanie danych do podtypów
Zaletą podtypów jest możliwość bezpośredniego wczytania danych do podtypu. W tym etapie dodamy
do mapy nową ścieżkę klasy IIA, która została zapisana za pomocą urządzenia GPS. Zastosujemy
poniższą technikę:
1. Zaimportujemy punkty GPS ścieżki.
2. Zastosujemy konwersję punktów do linii.
3. Wczytamy nowe dane do podtypu w klasie obiektów.
1) Import punktów GPS ścieżki
a. W oknie ArcToolbox przejdź do (Konwersja > Z GPS (Conversion > From GPS)) i otwórz narzędzie GPX
do obiektów (GPX To Features). Uzupełnij parametry narzędzia zgodnie z poniższymi wskazówkami.
• Wejściowy plik GPX: …\Student\BLDG\Podtypy\Ścieżka.gpx
• Wynikowa klasa obiektów: …\Student\BLDG\Podtypy\Robocza.gdb\Ścieżka_punkty
b. Kliknij OK.
Nowa klasa obiektów Ścieżka_punkty została dodana do mapy.
c. Powiększ mapę do zasięgu warstwy Ścieżka_punkty.
82
Ścieżka została dodana do mapy jako seria punktów, zatem następnym etapem będzie konwersja
punktów do linii.
2) Konwersja punktów do linii
d. Wyszukaj i otwórz narzędzie Punkty do linii (Points To Line), następnie uzupełnij jego parametry
zgodnie z poniższą informacją (Zarządzanie danymi > Obiekty (Data Management > Objects)):
• Obiekty wejściowe: Ścieżka_punkty
• Wynikowa klasa obiektów: ..\Student\BLDG\Podtypy\Robocza.gdb\Ścieżka_linia
• Pole linii: Name
e. Kliknij OK.
f. Wyłącz widoczność warstwy Ścieżka_punkty, aby zobaczyć nową klasę obiektów.
Teraz wczytasz nową liniową klasę obiektów Ścieżka_linia do podtypu Klasa IIA w klasie obiektów
Ścieżki.
3) Wczytanie nowych danych do podtypów
g. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do ..\Student\BLDG\Podtypy\BozemanMT.gdb, kliknij Ścieżki i
wybierz Wczytaj > Wczytaj Dane (Load > Load Data).
h. W oknie dialogowym Ładowarka prostych danych (Simple Data Loader), kliknij Dalej (Next).
W drugim oknie kreatora wskazujemy dane źródłowe do wczytania.
Możemy wczytać dane z wielu źródeł, jeśli posiadają zgodny schemat.
i. Dla parametru Dane wejściowe (Imput data) przejdź do ..\BLDG\Podtypy\Robocza.gdb, wybierz
Ścieżka_linia i kliknij Otwórz (Open).
j. Kliknij Dodaj (Add), aby dodać klasę obiektów do Listy danych źródłowych do wczytania (List of source
data to load).
83
LEKCJA 4
k. Kliknij Dalej (Next).
W kolejnym oknie kreatora wyświetlona jest nazwa docelowej geobazy i klasy obiektów oraz dostępna
jest opcja wczytania danych do podtypów, jeżeli dane wejściowe posiadają przypisane pole podtypu. (W
przypadku, gdy podtypy dla klasy obiektów nie zostały zdefiniowane, opcja ta nie będzie aktywna).
l. Wybierz opcję Chcę załadować wszystkie obiekty do podtypu (I want to load all features into a
subtype).
m. Wybierz docelowy podtyp (Select the target subtype) Klasa IIA.
n. Kliknij Dalej (Next).
Okno kreatora nie posiada opcji mapowania pól (field mapping). Dane źródłowe powinny mieć ten sam
schemat, w przeciwnym wypadku dane atrybutowe mogą zostać utracone, jeśli pola nie odpowiadają
sobie. Należy upewnić się, czy pola docelowe (klasa obiektów do której wczytujemy dane) odpowiadają
dopasowanym polom źródłowym (wczytywane dane).
o. Do pola Nazwa dopasuj pole Name.
84
Nie ma więcej pól źródłowych (source fields) do dopasowania z polami docelowymi (target fields).
p. Kliknij Dalej (Next).
q. Zaakceptuj ustawienia domyślne dla wczytania danych źródłowych i kliknij Dalej (Next).
r. Zapoznaj się z podsumowaniem i kliknij Zakończ (Finish).
s. Wyłącz widoczność warstwy Ścieżka_linia
Nowa ścieżka została dodana do podtypu Klasa IIA. Zwróćmy uwagę, że do jej wyświetlenia została
zastosowana symbolizacja dla Klasy IIA.
t. Na pasku narzędziowym Narzędzia (Tools) wybierz narzędzie Identyfikuj (Identify) i kliknij nową
ścieżkę.
85
LEKCJA 4
3. Jakie wartości atrybutów posiadają pola Nazwa, Szerokość, Nawierzchnia oraz Kod_ścieżki?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
u. Zamknij okno Identyfikuj (Identify).
v. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian w dokumencie mapy.
86
Podsumowanie
1. Co to są podtypy?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2. Co jest wymagane, aby w klasie obiektów utworzyć podtypy?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3. Opisz proces tworzenia podtypów w klasie obiektów opisany w ćwiczeniu.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
87
LEKCJA 4
1. Jak wiele unikalnych wartości znajduje się w polu Kod_ścieżki?
3
2. Jaki typ danych przechowuje pole Kod_ścieżki?
Krótkie całkowite
3. Jakie wartości atrybutów posiadają pola Nazwa, Szerokość, Nawierzchnia oraz Kod_ścieżki?
Pole Nazwa zostało utworzone na podstawie informacji z pliku GPS. Pole Kod_ścieżki reprezentuje
podtyp utworzony dla ścieżki Klasy IIA. Kolumny Szerokość oraz Nawierzchnia zawierają wartości
domyślne przypisane do Klasy IIA.
88
Utrzymanie integralności atrybutów poprzez zastosowanie domen
5
Utrzymanie integralności
atrybutów poprzez zastosowanie
domen
Słowa kluczowe
integralność
atrybutów
domeny wartości
kodowanych
domeny
domeny zakresu
Wprowadzenie
Atrybuty każdego obiektu przechowywane są w tabeli atrybutów klasy
obiektów. Każde pole (kolumna) przechowuje atrybuty obiektów, które mogą
być zapisane jako liczby, tekst data/czas itd. Wybrane pola tabeli są
predefiniowane (systemowe), natomiast większość z nich jest definiowana
przez użytkownika. Celem każdej osoby edytującej klasy obiektów lub tabele
jest unikanie błędów w chwili wpisywania danych. Podczas tej lekcji dowiemy
się w jaki sposób zastosować domeny atrybutów do sprawdzania
poprawności atrybutów zgromadzonych danych.
Zagadnienia
• Co to są domeny?
• Tworzenie domen
• Zastosowanie domen
Cele
• Utworzyć domeny wartości kodowanych i zakresu.
• Przypisać domeny atrybutów do pól i podtypów.
• Zastosować domeny atrybutów podczas edycji.
89
LEKCJA 5
Identyfikacja częstych błędów tabelarycznych
Jakość i spójność danych wpływają bezpośrednio na ich użyteczność.
Przesyłając zapytania do geobazy chcemy uzyskać wiarygodne wyniki. Dlatego
też dane zapisane w naszej geobazie produkcyjnej powinny być
zweryfikowane, a błędy poprawione, zanim inni użytkownicy zaczną z niej
korzystać.
2. Wyszukaj i zaznacz w poniższej tabeli błędy atrybutowe.
Rysunek 4.1
Jakie błędy
atrybutów
posiada ta
tabela?
90
Domeny
Domeny to zbiór poprawnych wartości dla określonego atrybutu klasy
obieków lub tabeli. Używanie domen wymusza integralność i standaryzację
zapisu danych atrybutowych.
Rysunek 4.2
Schemat
tworzenia i użycia
domen
Typy domen
Domena wartości kodowanych zachowuje się jak lista rozwijalnego słownika,
zawierająca dopuszczalne wartości dla pola. Na przykład drogi mogą posiadać
różne typy nawierzchni, np. asfalt, beton lub żwir. Domena wartości kodowanych
obejmuje zarówno przechowywaną w geobazie wartość (np. 1 reprezentującą
asfalt) oraz bardziej przyjazny dla użytkownika opis danej wartości.
Domena zakresowa określa numeryczny zakres poprawnych wartości dla pola.
Tworząc ten typ domeny podajemy poprawną minimalną i maksymalną wartość.
Na przykład, klasa obiektów drogi może mieć w dowolnym miejscu liczbę pasów
od 1 do 8.
91
LEKCJA 5
Tworzenie domen
Typowa procedura tworzenia i używania domen obejmuje następujące etapy.
Rysunek 4.2
Schemat
tworzenia i użycia
domen
1) Wybranie atrybutu
Jest to pole, do którego zostanie przypisana domena. Domeny możemy
przypisywać do następujących typów pól: krótkie całkowite, długie całkowite,
rzeczywiste, podwójne, tekst oraz data.
2) Podanie typu domeny
Domeny zakresu używamy, gdy chcemy zdefiniować zakres dopuszczalnych
wartości pomiędzy wartością minimalną i maksymalną. Ten typ domeny
możemy przypisać do każdego typu pola z wyłączeniem pola tekstowego.
Domeny wartości kodowanych używamy, kiedy chcemy określić zbiór
poprawnych wartości. Ten typ domeny możemy przypisać do każdego typu
pola.
3) Utworzenie domeny
Domeny tworzymy w oknie właściwości geobazy (database properties) na
zakładce Domeny (Domains) (w oknie Katalog z menu kontekstowego
geobazy wybieramy Właściwości (Properties)). Tworząc domenę podajemy
nazwę, opis oraz typ pola. Domeny możemy również tworzyć za pomocą
narzędzi geoprzetwarzania.
4) Przypisanie domeny do pola atrybutu
Domenę możemy przypisać do pola lub podtypu w oknie właściwości klasy
obiektów (Feature Class Properties) (w oknie Katalog z menu kontekstowego
klasy obiektów wybieramy Właściwości (Properties)).
92
5) Wykonanie edycji
Utworzonych domen możemy używać w trakcie edycji danych. Domeny
wartości kodowanych zapewnią rozwijalną listę poprawnych wartości
widoczną, np. w oknie Atrybuty (Attributes window). Domeny zakresu
użyjemy natomiast podczas oceny wpisanych do pola wartości atrybutów.
93
LEKCJA 5
35 minut
Ćwiczenie 5: Utworzenie i zastosowanie domen
Domeny odgrywają ważną rolę w walidacji danych atrybutowych zapisanych w
geobazie. Pozwalają na określenie prawidłowych atrybutów dla pola, które mogą
reprezentować prawidłowy zakres wartości, listę wartości lub standardową
klasyfikację. Podczas tego ćwiczenia utworzymy domeny w celu egzekwowania
poprawnej szerokości nawierzchni oraz materiału z którego jest wykonana dla
różnych klas ścieżek. Zastosujemy również domeny do ograniczenia listy
poprawnych wartości dla nazw systemu ścieżek. Na koniec przetestujemy
utworzone domeny dodając w sesji edycyjnej nową ścieżkę.
• Utworzymy domeny
• Przypiszemy domeny do pól i podtypów
• Użyjemy domen i podtypów podczas edycji
94
Etap 1: Utworzenie domen zakresu
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz dokument mapy ..\Student\BLDG\Domeny\Domeny.mxd
Mapa przedstawia ścieżki dla miasta Bozeman zasymbolizowane według podtypu kod ścieżki. Kody
ścieżek posiadają zdefiniowane wymagania dotyczące szerokości, na przykład ścieżka w klasie IA musi
posiadać szerokość pomiędzy 2,8-3 metry. W tym etapie utworzymy trzy domeny zakresu dla szerokości
ścieżek, które będzie można przypisać różnym kodom ścieżek. Utworzenie domen zakresu pozwoli na
ograniczenie liczby poprawnych wartości dla pola.
Rozpoczniemy od zapoznania się z polami klasy obiektów Ścieżki.
b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do geobazy ..\Student\BLDG\Domeny\BozemanMT.gdb i otwórz
Właściwości (Properties) klasy obiektów Ścieżki.
c. Kliknij zakładkę Pola (Fields).
1. Jaki typ danych przechowywany jest w polu Szerokość?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Zapamiętaj odpowiedź
d. Zamknij okno Właściwości klasy obiektów (Feature Class Properties).
e. Otwórz tabelę atrybutów (attribute table) dla warstwy Ścieżki.
Domeny zakresu mogą być utworzone jedynie dla pól numerycznych, włączając w to również daty. Z
tego powodu ważne jest upewnienie się czy tabela zawiera pole, do którego można przypisać zakres
numeryczny.
f. Kliknij prawym przyciskiem pole Szerokość i wybierz Sortuj malejąco (Sort Descending).
2. Jaka jest maksymalna szerokość?
____________________________________________________________________
3. Jaki jest minimalna szerokość?
____________________________________________________________________
95
LEKCJA 5
Wartości szerokości zmieniają się w zakresie od 0 do 6. Wartość 0 w tym polu oznacza, że nie ma
informacji na temat wartości atrybutu. W następnym etapie utworzymy domenę zakresu, która określi,
maksymalną szerokość ścieżki równą 6 metrów.
g. Zamknij tabelę.
h. W oknie Katalog (Catalog) kliknij geobazę ..\BLDG\Domeny\BozemanMT.gdb i wybierz Właściwości
(Properties).
i. Kliknij zakładkę Domeny (Domains).
j. W kolumnie Nazwa domeny (Domain Name) kliknij pierwszy wolny wiersz i wpisz Klasa IA szerokość
ścieżki.
k. W odpowiedniej kolumnie pola Opis (Description) wpisz Klasa IA, szerokość 5-6 metrów.
Podanie opisu pozwala na zrozumienie informacji o nazwie i kodzie domeny, które mogą być
często trudne do rozszyfrowania.
l. W sekcji Właściwości domeny (Domain Properties), w części Typ pola (Field Type), kliknij bieżącą
wartość, aby wyświetlić listę dostępnych typów dla pola.
4. Który typ pola należy wybrać dla tej domeny zakresu? Dlaczego?
____________________________________________________________________
m. Wybierz właściwy Typ pola (Field Type) z listy.
n. Upewnij się, czy zaznaczony Typ domeny (Domain Type) to Zakres (Range).
o. Jako wartość minimalną podaj 5.
p. Jako wartość maksymalną podaj 6.
96
q. Klknij Zastosuj (Apply).
Utworzona domena zakresu może być użyta do wszystkich ścieżek klasy IA. Zaletą stosowania podtypów
w geobazie, jest możliwość przypisania różnych domen do różnych podtypów. Na przykład, inne klasy
ścieżek posiadają szerokość różną od szerokości klasy IA.
r. Utwórz dwie dodatkowe domeny zakresu zgodnie z informacją podaną w poniższej tabeli.
Nazwa domeny
Opis
Typ pola
Zakres
Klasa IIA szerokość ścieżki
Klasa IIA, szerokość 3-4 metry
Krótkie całkowite
3-4
Klasa III szerokość ścieżki
Klasa III, szerokość 1-2 metry
Krótkie całkowite
1-2
s. Kliknij Zastosuj (Apply), nie zamykaj okna Właściwości geobazy (Database Properties).
Etap 2: Utworzenie domen wartości kodowanych
Podczas tego etapu utworzymy domeny wartości kodowanych, które ograniczą rodzaj materiału
stosowanego dla nawierzchni ścieżek. Ten typ domeny umożliwia bezpośrednie wybranie poprawnej
wartości atrybutu z rozwijalnej listy przez osobę edytującą dane. Pozwala to na znaczne przyspieszenie
prac, redukcję błędów w trakcie wprowadzania danych oraz zachowanie spójności danych w polu.
Nawierzchnia ścieżki w klasie IA może być jedynie asfaltowa lub betonowa. Utworzymy teraz domenę,
która ograniczy listę poprawnych wartości do tych dwóch typów.
97
LEKCJA 5
a. Utwórz nową domenę o poniższych właściwościach:
• Nazwa domeny (Domain Name): Klasa IA nawierzchni ścieżki
• Opis (Description): Klasa IA materiał konstrukcyjny
• Właściwości domeny (Domain properties):
• Typ pola (Field Type): Tekst
Zwróćmy uwagę na automatyczną zmianę typu domeny na wartości kodowane (Coded value) po
ustawieniu typu pola na tekst. Dzieje się tak dlatego, że domeny zakresu nie mogą być tworzone dla pól
tekstowych.
b. Kliknij Zastosuj (Apply).
Następnie, należy przypisać wartości do domeny. Domeny wartości kodowanych wymagają podania
kodu i opisu zamiast zakresu wartości numerycznych. Dodane do tej listy wartości zostaną wyświetlone
w środowisku edycyjnym dla pola, do którego zostanie przypisana ta domena.
c. W sekcji Wartości kodowane (Coded Values) wpisz poniższe wartości kolumn Kod (Code) i Opis
(Description).
Kod
Opis
Asfaltowa
Asfaltowa
Betonowa
Betonowa
Pozostałe ścieżki mogą być utworzone z zupełnie innego materiału.
d. Kliknij Zastosuj (Apply).
98
e. Utwórz teraz samodzielnie kolejną domenę wartości kodowanych o nazwie Możliwe nawierzchnie
ścieżek oraz opisie Wszystkie możliwe materiały konstrukcyjne. Dodaj poniższe wartości kodu oraz
opisu.
Kod
Opis
Asfaltowa
Asfaltowa
Betonowa
Betonowa
Żwirowa
Żwirowa
Tłuczniowa
Tłuczniowa
Gruntowa
Gruntowa
Domeny wartości kodowanych uwzględniają wielkość liter, dlatego każda wartość domyślna
przypisana do pola lub podtypu musi odpowiadać wartości kodu w domenie wartości
kodowanych.
99
LEKCJA 5
f. Kliknij Zastosuj (Apply), następnie kliknij OK.
Etap 3: Utworzenie domen z tabeli
Tym razem, do utworzenia domeny wartości kodowanych, użyjemy narzędzi geoprzetwarzania, które
konwertują tabelę do domeny wartości kodowanych.
a. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do ..\Student\BLDG\Domeny i dodaj do mapy tabelę
SystemŚcieżek.dbf.
b. Otwórz tabelę atrybutów SystemŚcieżek i zapoznaj się z wartościami atrybutów.
Użyjemy teraz narzędzia geoprzetwarzania do konwersji danych zapisanych w tabeli do domeny
wartości kodowanych.
c. Zamknij tabelę.
d. Wyszukaj i otwórz narzędzie Tabela do domeny (Table to Domain) oraz uzupełnij parametry
narzędzia zgodnie z poniższymi wskazówkami (Zarządzanie danymi > Domeny. (Data management >
Domains).
• Tabela wejściowa (Input table): SystemŚcieżek
• Pole kodu (Code Field): SYSTEM
• Pole opisu (Description Field): OPIS
• Wejściowa przestrzeń robocza (Input Workspace): ..\Student\BLDG\Domeny\BozemanMT.gdb
• Nazwa domeny (Domain Name): System ścieżek
• Opis Domeny: System ścieżek w pobliżu Bozeman
e. Kliknij OK. Poczekaj, aż narzędzie zakończy geoprzetwarzanie.
f. W oknie Katalog (Catalog) otwórz właściwości geobazy BozemanMT.gdb.
100
g. Zaznacz nową domenę System ścieżek i upewnij się, czy w sekcji Wartości kodowane (Coded Values)
znajdują się wartości z tabeli.
h. Zamknij okno Właściwości geobazy (Database Properties).
W dalszej części ćwiczenia przypiszemy domeny do podtypów.
Etap 4: Przypisanie domen do podtypów
Po utworzeniu domen, pozostało nam przypisać je do odpowiednich pól lub podtypów w klasach
obiektów lub tabelach. W tym etapie przypiszemy wszystkie domeny do trzech podtypów klasy
obiektów Ścieżki.
a. W oknie Katalog (Catalog) otwórz właściwości klasy obiektów Ścieżki.
b. Kliknij zakładkę Podtypy (Subtypes).
c. Kliknij wiersz odpowiadający polu Klasa IA.
d. W części Domyślne wartości i domeny (Default Values and Domains) w kolumnie Domena (Domain)
kliknij pustą komórkę dla pola SYSTEM i wybierz System ścieżek.
101
LEKCJA 5
e. Kliknij Zastosuj (Apply).
f. Zaznacz rekord odpowiadający polu Szerokość i przypisz do niego domenę Klasa IA szerokość ścieżki.
g. Przejdź do rekordu odpowiadającemu polu Nawierzchnia i przypisz do niego domenę Klasa IA
nawierzchnia ścieżki.
h. Kliknij Zastosuj (Apply).
Przypiszemy teraz domeny dla Klas IIA i III.
i. W sekcji Podtypy (Subtypes) zaznacz rekord odpowiadający podtypowi Klasa IIA.
j. Przypisz odpowiednie domeny do pól zgodnie z poniższą tabelą.
Nazwa Pola
Domena
SYSTEM
System ścieżek
Nawierzchnia
Możliwe nawierzchnie ścieżek
Szerokość
Klasa IIA szerokość ścieżki
k. W sekcji Podtypy (Subtypes) zaznacz rekord odpowiadający podtypowi Klasa III.
l. Przypisz odpowiednie domeny do pól zgodnie z poniższą tabelą.
102
Nazwa Pola
Domena
SYSTEM
System ścieżek
Nawierzchnia
Możliwe nawierzchnie ścieżek
Szerokość
Klasa III szerokość ścieżki
m. Kliknij OK.
Etap 5: Użycie domen podczas edycji
Teraz, gdy utworzyliśmy już kilka domen i przypisaliśmy je do pól i podtypów, przyjrzymy się zaletom
stosowania różnych form oceny atrybutów podczas sesji edycyjnej. W tym etapie narysujemy nową
ścieżkę i zastosujemy domeny do uzupełnienia odpowiednich pól tabeli atrybutów.
a. Z menu Zakładki (Bookmarks) wybierz Ścieżka Oak – Brentwoods.
b. Włącz widoczność rastra bozeman_doq.sid.
Narysujemy ścieżkę w miejscu zaznaczonym strzałkami na poniższej grafice.
Jest to ścieżka klasy IIA o nazwie Oak-Brentwoods.
103
LEKCJA 5
c. Włącz pasek narzędziowy Edytor (Editor toolbar), jeśli nie jest włączony (Na pasku narzędziowym
Standardowy (Standard) kliknij przycisk
).
d. Z menu Edytor (Editor) wybierz Zacznij edycję (Start Editing).
e. W wyświetlonym oknie Zacznij edycję (Start Editing) zaznacz warstwę Ścieżki i kliknij OK.
f. Na pasku narzędziowym Edytor (Editor toolbar), kliknij przycisk Utwórz obiekty (Create Features)
Okno Utwórz obiekty wyświetla szablony obiektów dla warstw dokumentu mapy, łącznie z szablonami
dla podtypów warstwy. Do narysowania nowej ścieżki użyjemy szablonu Klasa IIA.
g. W oknie Utwórz Obiekty (Create Features):
• Kliknij szablon Klasa IIA.
• W części Narzędzia konstrukcyjne (Construction Tools) wybierz Linia (Line).
h. Umieść kursor na mapie, w miejscu gdzie szlak łączy się z krawędzią drogi, tak jak pokazano na
poniższej grafice.
i. Po dociągnięciu kursora do krawędzi drogi, kliknij aby rozpocząć rysowanie ścieżki.
j. Przesuwając kursor wzdłuż ścieżki narysuj jej wektorową reprezentację.
k. W celu zakończenia szkicowania kliknij dwukrotnie.
104
.
Teraz do nowo utworzonej ścieżki dopiszemy atrybuty używając utworzonych wcześniej domen.
l. Na pasku narzędziowym Edytor (Editor) kliknij przycisk Atrybuty (Attributes) .
Okno atrybuty wyświetla wartości atrybutów nowej ścieżki. Zwróćmy uwagę, że pola Szerokość oraz
Nawierzchnia posiadają już wpisane wartości – są to wartości domyślne przypisane do podtypu Klasa
IIA.
m. W polu Nazwa wpisz Oak-Brentwoods.
n. W polu SYSTEM kliknij bieżącą wartość, aby została wyświetlona lista dopuszczalnych wartości.
105
LEKCJA 5
Lista jest efektem przypisania domeny wartości kodowanych System ścieżek za pomocą narzędzia
Tabela do domeny (Table to Domain). Zwróćmy uwagę, że nie możemy wpisać wartości z klawiatury.
o. Wybierz Mainstreet to the Mountains Trail System.
p. W polu Nawierzchnia zmień wartość z Żwirowa na Betonowa.
q. Zamknij okna Atrybuty (Attributes) i Utwórz obiekty (Create Features).
r. Z menu Edytor (Editor) wybierz Zakończ edycję (Stop Editing) i kliknij Tak (Yes) w celu zapisania zmian.
Nowa ścieżka została automatycznie zasymbolizowana zgodnie z symbolem podtypu Klasy IIA.
s. Zapisz dokument mapy i zamknij aplikację ArcMap.
106
Podsumowanie
1
Wymień i opisz dwa typy domen.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2
Jaki typ domeny powinien zostać utworzony dla klasy obiektów autostrady, przechowującej w tabeli
atrybutów informację o limicie prędkości w zakresie od 40 do 140 km/h?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3
Dlaczego warto stosować domeny?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
107
LEKCJA 5
Identyfikacja częstych błędów tabelarycznych
1
Wyszukaj i zaznacz w poniższej tabeli błędy atrybutowe.
Ćwiczenie 5: Utworzenie i zastosowanie domen
2
Jaki typ danych przechowywany jest w polu Szerokość?
Krótkie całkowite (Short Integer)
3
Jaka jest maksymalna szerokość?
6 metrów
108
Powiązanie danych za pomocą klas relacji
6
Powiązanie danych za pomocą
klas relacji
Słowa kluczowe
liczność
klucz
normalizacja
klasa relacji
Wprowadzenie
W Systemach Informacji Geograficznej dane tabelaryczne są często
zapisywane oddzielnie w stosunku do powiązanych z nimi obiektami.
Jednakże możemy mieć do nich dostęp poprzez klasy relacji. Klasy relacji
pomagają w zapewnieniu integralności referencyjnej poprzez utrzymanie
stałych powiązań między tabelami zapisanymi w geobazie. Ponadto,
pozwalają na dostęp do tabeli w trybie odczyt/zapis.
W oprogramowaniu ArcGIS możemy czasowo połączyć dane używając złączeń
i relacji aplikacji ArcMap. Są one przechowywane w dokumencie mapy i mają
charakter właściwości warstwy. Jeżeli natomiast potrzebujemy utworzyć
trwałe połączenie pomiędzy danymi, poza istniejącą sesją w aplikacji ArcMap,
należy utworzyć klasy relacji.
Zagadnienia
• Złączenia i relacje w aplikacji ArcMap
• Liczność tabel
• Tworzenie i zastosowanie klas relacji
Cele
• Utworzyć i zastosować klasy relacji
• Określić, kiedy stosować klasy relacji zamiast złączeń i relacji
w aplikacji ArcMap
109
LEKCJA 6
Cele tworzenia klas relacji
1 Dlaczego może zaistnieć potrzeba utworzenia relacji pomiędzy zestawami
danych?
2. Co należy określić w celu utworzenia tej relacji?
3. Jak utworzyć relacje w ArcGIS?
Wytyczne projektowania baz danych zalecają przechowywanie danych w
wielu tabelach, gdzie każda tabela dotyczy określonego tematu. Proces ten
znany jest jako normalizacja. Na przykład w tabeli działki możemy mieć
zapisane informacje o działkach oraz właścicielach działek. Proces
normalizacji powoduje utworzenie dwóch dodatkowych tabel:
właściciele, w której będziemy przechowywać informacje o właścicielach oraz
własność z zapisaną informacją o procencie własności danej działki przez
właściciela.
Rysunek 6.1
Normalizacja
tabel zmniejsza
redundancję
danych i
upraszcza edycję
Zapis danych w wielu tabelach eliminuje ich redundancję oraz upraszcza
proces edycji (tj. aktualizujemy dane tylko jeden raz, w jednej lokalizacji).
Jednakże, taka metoda zapisu może utrudniać wyszukiwanie, gdy dane nie
znajdują się w tej samej tabeli. Rozwiązaniem jest utworzenie połączenia
pomiędzy tabelami i wyszukiwanie danych za pomocą tego połączenia.
Połączenie dwóch tabel nazywamy relacją.
110
Definiowanie klas relacji
Połączenia pomiędzy tabelami tworzone są w oparciu o wspólne pole z
odpowiadającymi sobie wartościami. W celu utworzenia klasy relacji
pomiędzy dwoma tabelami, należy zidentyfikować pole wspólne dla obu tabel
nazywane polem klucza.
Nie jest wymagane, aby wspólne pola posiadały tę samą nazwę, jednak muszą
być tego samego typu. Wartości w tych polach muszą być takie same i są
używane do łączenia rekordów w tabelach.
Rysunek 6.2
W tym ćwiczeniu,
PID jest
wspólnym polem
z wspólnymi
wartościami.
Liczność tabel
Biorąc pod uwagę dwie tabele A i B, liczność określa liczbę rekordów w tabeli
A, które odnoszą się do rekordów w tabeli B. Liczność jest zawsze wyrażona
terminami "jeden" i "wiele".
Typy liczności
Rysunek 6.3
Liczność tabel
określa ile
rekordów w
jednej tabeli jest
powiązanych z
rekordami w
innej tabeli
111
LEKCJA 6
Realizowanie liczności wiele-do-jednego
Zastosowanie liczności 1:1, 1:M oraz M:1 jest proste, ponieważ obejmuje
połączenie tylko dwóch tabel. W przypadku implementacji liczności M:M
relacja wymaga zastosowania dodatkowej tabeli, pełniącej rolę tabeli
pośredniej.
Liczność M:M realizowana jest jako relacje 1:M oraz M:1. Tworzona tabela
pośrednia łączy tabelę główną z tabelą docelową. Tabela pośrednia zawiera
rekord dla każdej unikalnej kombinacji indeksów lub wyszukiwanych wartości.
Rysunek 6.4
Liczność wieledo-wielu
realizowana jest,
jako para relacji
1-do-wielu i
wiele-do-1.
112
Klasy relacji
Klasy relacji pozwalają na zdefiniowanie trwałego połączenia pomiedzy
dwoma elementami geobazy – dwoma klasami obiektów, tabelą i klasą
obiektów lub dwoma tabelami. Ponieważ klasy relacji tworzymy w geobazie,
zawsze dostępne jest tworzenie zapytań oraz edycja rekordów w
powiązanych tabelach (w przeciwieństwie do złączeń i relacji aplikacji
ArcMap, które zachowują połączenie tylko w dokumencie mapy).
Rysunek 6.5
Klasy relacji
definiują
powiązanie
pomiędzy dwoma
elementami
geobazy.
Połączenie to jest
zapisane i
zarządzane na
poziomie
geobazy. Klasy
relacji pozwalają
na edycję
powiązanych
tabel.
Zalety klas relacji
Klasy relacji możemy stosować do zarządzania, w jaki sposób obiekty z jednej
tabeli (klasa obiektów lub tabela) powiązane są z obiektami z innej tabeli.
Pozwala to na:
• Tworzenie zapytań do powiązanych obiektów i rekordów.
• Edytowanie powiązanych obiektów lub automatyczne stosowanie
aktualizacji.
• Zastosowanie reguł definiujących poprawne typy relacji.
• Przechowywanie atrybutów relacji.
113
LEKCJA 6
Używanie klas relacji
Klasy relacji są częścią geobazy i możemy używać ich w dowolnym momencie.
Możemy używać klas relacji do:
• Edycji powiązanych tabel (możemy aktualizować, dodawać lub
usuwać powiązane rekordy).
• Utrzymania integralność danych
• Obsługi relacji wiele-do-wielu
Rysunek 6.6
Klasa relacji w
geobazie.
ArcGIS używa klas relacji w celu zapewnienia użytkownikom dostępu do
wbudowanej funkcjonalności geobazy. Na przykład, kiedy tworzymy załączniki
dla klasy obiektów (lub tabeli) lub opisy powiązane z obiektami, ArcGIS
automatycznie tworzy tabelę do przechowywania powiązanych danych oraz
klasę relacji do połączenia tabeli głównej z docelową.
Wymagania klas relacji
Zanim utworzymy klasę relacji, uczestniczące w niej tabele lub klasy obiektów
muszę spełniać następujące wymagania:
• Być zapisane w tej samej geobazie (ale niekoniecznie w tym samym
zestawie danych).
• Być zarejestrowane w geobazie (Dotyczy tylko geobazy ArcSDE).
Tworzenie i edycja klas relacji dostępna jest dla licencji ArcGIS for Desktop
Standard i Advanced. Dla licencji ArcGIS for Desktop Basic klasy relacji
dostępne są tylko do odczytu.
114
Tworzenie klas relacji
Zanim zaczniemy
Tabela 6.1
Informacja
wymagana do
utworzenia klasy
relacji.
Procedura pracy
Do przeanalizowania
Identyfikacja danych
Klasa obiektów do klasy obiektów,
Klasa obiektów do tabeli,
Tabela do tabeli,
Tabela do klasy obiektów.
Które dwa element geobazy (tabela
czy klasa obiektów) będą brały udział
w klasie relacji?
Pole klucza
Wspólne pola – klucz główny,
klucz obcy.
Które dwa pola są wspólne dla obu
elementów geobazy i mogą zostać
użyte do ich połączenia?
Określenie liczności
1:1, 1:M, M:M
Jak wiele rekordów w pierwszym
elemencie jest powiązanych z
rekordami w drugim elemencie?
Określenie relacji elementów
Główny (rodzić),
Docelowy (dziecko).
Który element geobazy jest główny, a
który docelowy?
Określenie typu relacji
Prosta – niezależna
Złożona – zależna
Identyfikacja atrybutów relacji
Wymagana dla liczności M:M,
opcjonalna dla pozostałych.
Czy obiekty docelowego elementu
mogą istnieć bez rekordów głównego
elementu?
Czy istnieją atrybuty będące
właściwością klasy relacji dwóch
tabel?
115
LEKCJA 6
Przykład
Tabela 6.2
Etapy tworzenia klasy relacji
Element 1
Element 2
Identyfikacja danych
Stacje_meteorologiczne
Dane_pogodowe
Pole klucza
ID_Stacji
ID_Stacji
Jeden-do-wielu. Jedna stacja może zapisać
wielokrotnie dane pomiarowe.
Określenie relacji
elementów
Główna
Prosta
Docelowa
Oprogramowanie ArcGIS dostarcza trzy narzędzia do
tworzenia klas relacji.
 Kreator tworzenia Nowej klasy relacji (New Relationship Class
wizard)
W aplikacji ArcCatalog/oknie Katalog, rozwiń menu kontekstowe
geobazy i wybierz Nowa > Klasa relacji (New > Relationship Class).
 Narzędzie Utwórz klasę relacji (Create Relationship Class)
Narzędzie znajduje się w zestawie narzędzi Klasy relacji (Relationship
Classes), skrzynce narzędziowej Zarządzanie danymi (Data
Management)
 Narzędzie Tabela do klasy relacji (Table to Relationship Class)
Narzędzie znajduje się w zestawie narzędzi Klasy relacji (Relationship
Classes), skrzynce narzędziowej Zarządzanie danymi (Data
Management). Narzędzie nadaje atrybuty klasie relacji.
116
Właściwości klasy relacji
W oparciu o relację pomiędzy zestawami danych, możemy określić
wymagane właściwości relacji.
Nazwa (Name)
Każda klasa relacji posiada nazwę. Nazwa musi być
unikalna dla danej geobazy. Stosowanie nazw
opisujących klasę relacji uczyni strukturę geobazy
łatwą do interpretacji.
Typ (Type)
Typ klasy relacji, niezależnie czy prosta (simple)
czy złożona (composite), określa czy powiązane
obiekty mogą istnieć niezależnie.
Prosty – Obiekt docelowy/dziecko może istnieć
niezależnie od obiektu głównego/rodzica. Kiedy
obiekt główny jest usuwany, wartość klucza
obcego w tabeli docelowej zmienia się na NULL.
Obsługiwane relacje 1:1, 1:M oraz M:M.
Złożony – Obiekt docelowy/dziecko nie może
istnieć niezależnie od obiektu głównego/rodzica.
Kiedy obiekt główny jest usuwany, obiekt
podrzędny jest również usuwany (kaskadowe
usuwanie). Obsługiwane relacje 1:1, 1:M.
Klasy główna i docelowa Dwie tabele uczestniczące w klasie relacji. Do ich
(Origin and destination
rozróżnienia używamy liczności. Przyjmuje się, że
classes)
tabela główna posiada liczności 1, natomiast
tabela docelowa wiele.
Klucze główny i obcy
(Primary and foreign
keys)
Pola stosowane do ustanowienia relacji pomiędzy
dwoma tabelami. Pole o nazwie klucz lub inna
wspólna kolumna w tabeli głównej nazywana jest
kluczem głównym, natomiast pole o nazwie klucz
lub inna wspólna kolumna w tabeli docelowej
nazywana jest kluczem obcym.
117
LEKCJA 6
Liczność (Cardinality)
Liczba obiektów w głównej tabeli, którą możemy
powiązać z liczbą obiektów w tabeli docelowej.
Klasy relacji obsługują liczność 1:1, 1:M, M:M.
Kierunek komunikatów
(Messaging direction)
ArcGIS obsługuje następujące komunikaty: ‘Do
przodu’ (od tabeli głównej do docelowej), ‘Wstecz’
(od tabeli docelowej do tabeli głównej),
‘W obydwu’ oraz ‘W żadnym’. Z wyjątkiem
złożonej klasy relacji, dla której komunikat
ustawiany jest ‘Do przodu’, wszystkie pozostałe
komunikaty
wymagają
indywidualnego
programowania.
Atrybuty klasy relacji
Tabela pośrednia (wymagana do obsługi klas
(Relationship attributes) relacji M:M) używana do przechowywania
atrybutów klasy relacji. Tabela pośrednia mapuje
wartości klucza głównego z tabeli głównej do
wartości klucza obcego tabeli docelowej.
118
Etykiety (Labels)
Etykiety ‘do przodu’ i ‘do tyłu’ wyświetlane w
oknie Atrybuty oraz Identyfikuj w aplikacji ArcMap
pomagają w nawigacji pomiędzy powiązanymi
tabelami. Etykieta ‘do przodu’ jest wyświetlana,
gdy przechodzimy od tabeli głównej do tabeli
docelowej. Etykieta ‘do tyłu’ jest wyświetlana, gdy
przechodzimy od tabeli docelowej do głównej.
Reguły klas relacji
(Relationship rules)
Reguły klas relacji pomagają w utrzymaniu
integralności danych. Jeśli obie tabele posiadają
podtypy możemy zdefiniować poprawną liczność
pomiędzy
główną
klasą
obiektów/tabelą,
a docelową klasą obiektów/tabelą.
Reguły klas relacji
Reguły klas relacji są używane do utrzymania integralności danych w trakcie
tworzenia, modyfikowania lub usuwania obiektów w geobazie. Kontrolują
one, które podtypy głównej klasy obiektów/tabeli mogą być powiązane z
docelowymi podtypami. Dodatkowo możemy również określić liczność relacji.
Tak jak wszystkie reguły geobazy, są one sprawdzane poprzez narzędzie Oceń
Obiekty w aplikacji ArcMap.
Używamy klas relacji do:
• Zdefiniowania liczności między tabelą główną i docelową
• Ustawienia reguł relacji, które zapewniają ocenę relacji i liczności
pomiędzy obiektami i rekordami
• Precyzyjnego zdefiniowania klas relacji przy użyciu podtypów
• Lokalizacji niepoprawnych obiektów przy użyciu narzędzi do ich
oceny
Rysunek 6.7
Reguły relacji
umożliwiają
zdefiniowanie
relacji pomiędzy
podtypami.
Reguły klas relacji definiujemy po utworzeniu klasy relacji. Po dodaniu reguł
do klasy relacji, dopuszczalne są tylko określone przez nie relacje pomiędzy
danymi. Wszystkie pozostałe relacje nie są poprawne. Jeśli decydujemy się na
zastosowanie reguł relacji, należy określić wszystkie dopuszczalne reguły
pomiędzy podtypami dwóch uczestniczących klas obiektów/tabel.
119
LEKCJA 6
Kiedy stosować Złączenia, Relacje, Klasy relacji
Istnieje kilka metod na utworzenie połączenia pomiędzy klasami
obiektów/tabelami w oparciu o ich atrybuty. Przyjęte etapy pracy będą
determinowały czy powinniśmy użyć klas relacji czy też złączeń lub relacji.
Ogólne wskazówki
• Stosujmy złączenia i relacje dla prostych relacji atrybutów.
• Używajmy klas relacji do utrzymania złożonych relacji wraz
z atrybutami w geobazie.
Rozważania
• Jakie informacje powinniśmy posiadać o klasach obiektów/tabelach?
• Co możemy zrobić za pomocą jednej metody, czego nie możemy
zrobić za pomocą innych?
Tabela 6.3
Charakterystyka
Relacja
Złączenie
Miejsce
Geobaza
przechowywania
Dokument mapy Dokument mapy
lub warstwa
lub warstwa
Trwałość
Trwałe
Tymczasowe
Tymczasowe
Określenie
liczności
Obie klasy
obiektów/tabele
muszą być
zapisane w tej
samej geobazie.
Każde dwie
kompatybilne
klasy
obiektów/tabele
Każde dwie
kompatybilne
klasy
obiektów/tabele
Liczność
1:1
1:M
M:M
1:1
1:M
M:1
M:M
1:1
M:1
Obsługiwana
edycja,
integralność
referencyjna
oraz reguły
relacji
Tabele
pozostają
powiązane
relacją, której
używamy do
definiowania
zapytań. Tworzy
relacje
pomiędzy
wieloma
tabelami.
Tworzymy jedną
tabelę wirtualną
na podstawie
dwóch tabel.
Informacji z
tabeli
dołączonej
możemy użyć
podczas
tworzenia
zapytań lub
symbolizacji.
Zalety
120
Klasa relacji
1. Uzupełnij poniższą tabelę wskazując, która metoda będzie właściwa dla
opisanego scenariusza.
Tabela 6.4
Scenariusz
Złączenie, Relacja czy Klasa relacji?
Chcemy edytować
powiązane dane.
Dane zapisane są w
różnych geobazach lub
posiadają różny typ
danych.
Będziemy dodawać lub
usuwać powiązane
rekordy.
Chcemy użyć dodatkowej
informacji do symbolizacji
danych.
Posiadamy więcej niż
jeden pasujący rekord w
powiązanych klasach
obiektów/tabelach.
121
LEKCJA 6
45 minut
Ćwiczenie 6: Użycie klas relacji do powiązania tabel
Zostaliśmy przypisani do projektu migracji danych do geobazy. Biuro Geodezji
i Katastru potrzebuje naszego wsparcia w zakresie nowo opracowanej
procedury aktualizacji punktów referencyjnych. Ponadto przełożony poprosił
nas o dzienną aktualizację danych pogodowych. Dodatkowo Biuro Środowiska
oraz Biuro Rozwoju Regionalnego planują stworzyć bardziej dogodne warunki
dla obserwatorów ptaków i również potrzebuje naszej pomocy w tym
zakresie.
• Utworzymy prostą klasę relacji
• Utworzymy złożoną klasę relacji
• Utworzymy klasę relacji wiele-do-wielu
Rysunek 6.8
Klasy relacji w
geobazie
WilsonKlasyRelacji
122
Etap 1: Utworzenie i zastosowanie prostej klasy relacji
Biuro Geodezji i Katastru regularnie aktualizuje zestaw danych punktów referencyjnych o najbardziej
aktualne dane. Etapy pracy wymagają zachowania wcześniejszej informacji do celów odniesienia. Jako
jeden z departamentów uczestniczący w procesie migracji do geobazy, otrzymał on zadanie aktualizacji
informacji atrybutowej.
W poprzedniej procedurze pracy nowe punkty referencyjne tworzone były przez kopiowanie i wklejanie
geometrii punktów już istniejących, a następnie edycję atrybutów nowych obiektów. W nowej
procedurze pracy edycja geometrii i atrybutów została rozdzielona. Geometria i atrybuty zostały
zapisane w oddzielnych tabelach.
Naszym zadaniem jest zaproponowanie, a następnie utworzenie, klasy relacji dla celów Biura Geodezji i
Katastru, która połączy tabele umożliwiając spójne utrzymanie informacji o punktach referencyjnych.
a. Uruchom aplikację ArcMap, przejdź do ..\Student\BLDG\KlasyRelacji\ i otwórz dokument mapy
Wilson_KlasyRelacji.mxd.
Zanim utworzymy klasę relacji należy zapoznać się z zestawami danych, które będą w niej uczestniczyły
oraz określić typ liczności.
b. W tabeli zawartości (table of contents), rozwiń ramkę danych Punkty referencyjne i upewnij się czy
wyświetlona jest Lista według źródła (List By Source).
c. Otwórz tabelę atrybutów (attribute tables) warstwy Punkty referencyjne oraz tabeli Punkty
referencyjne dane i zapoznaj się z ich atrybutami.
1
Które pola (kolumny) są wspólne dla tych dwóch tabel i można użyć ich w celu utworzenia połączenia?
____________________________________________________________________
2
Ile rekordów w klasie obiektów Punkty referencyjne odpowiada rekordom z tabeli Punkty referencyjne
dane?
Wskazówka: Posortuj tabele po wspólnym polu.
____________________________________________________________________
3
Która tabela posiada wartości unikalne w polu klucza (wspólne pole)?
____________________________________________________________________
4
Korzystając z odpowiedzi na powyższe pytania, uzupełnij poniższą tabelę.
123
LEKCJA 6
Etapy
Obiekt 1
Obiekt 2
Identyfikacja tabel do połączenia
Punkty referencyjne
Punkty referencyjne dane
Identyfikacja kluczy
Wybranie tabeli głównej i docelowej
Prosta
Brak
Na podstawie powyższych informacji utworzymy teraz klasę relacji.
d. Zamknij okno Tabela (Table window).
e. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do ..\Student\BLDG\KlasyRelacji.
f. Rozwiń menu kontekstowe geobazy WilsonKlasyRelacji.gdb wybierz Nowa > Klasa relacji (New >
Relationship Class).
g. W kreatorze Nowej klasy relacji (New Relationship Class wizard) wpisz nazwę klasy relacji
PunktyRef_do_PunktyRefDane.
h. Zaznacz główną (Origin) oraz docelową (Destination) tabelę/klasę obiektów i kliknij Dalej (Next).
W przypadku tej klasy relacji wybierzemy prosty typ relacji. Katastrofy naturalne lub działalność
człowieka mogą spowodować zniszczenie punktów referencyjnych. W geobazie możemy mieć natomiast
zapisane dane dowiązane do punktów referencyjnych, np. pomiary dróg. Prosta klasa relacji pozwala na
usunięcie punktu referencyjnego, pozostawiając jednocześnie wszystkie informacje w powiązanej tabeli.
Usunięcie rekordu z tabeli głównej spowoduje wstawienie wartości NULL w polu klucza.
i. Zaakceptuj domyślny typ relacji i wybierz Dalej (Next).
j. Podaj następujące etykiety relacji:
 PunktyRef_do_PunktyRefDane
124
 PunktyRefDane_do_PunktyRef
• <od_Główna_tabela>_do_<do_Docelowa_tabela>
• < do_Docelowa_tabela >_do_< od_Główna_tabela >
k. Dla kierunku propagowania komunikatu pomiędzy obiektami będącymi w relacji, upewnij się czy
zaznaczona jest opcja W żadnym (None) i wybierz Dalej (Next).
l. Wybierz właściwą liczność (zgodnie z informacją zapisaną w tabeli) i kliknij Dalej (Next).
m. Nie będziemy nadawać atrybutów tej klasie relacji. Pozostaw zatem zaznaczoną opcję Nie (No) i
kliknij Dalej (Next).
n. Wybierz właściwe pola klucza głównego i obcego i kliknij Dalej (Next).
o. Zapoznaj się z podsumowaniem klasy relacji i upewnij się, czy jest zgodne z poniższą grafiką.
p. W oknie kreatora kliknij Zakończ (Finish).
Po zakończeniu procesu klasa relacji PunktyRef_do_PunktyRefDane została wyświetlona w geobazie.
q. Wybierz narzędzie Identyfikuj (Identify) i kliknij dowolny punkt referencyjny na mapie.
125
LEKCJA 6
r. W oknie Identyfikuj (Identify) rozwiń gałąź poniżej Punkty referencyjne, aż pojawi się nazwa tabeli
PunktyReferencyjneDane oraz lista powiązanych rekordów.
Utworzona klasa relacji umożliwi dostęp do zarchiwizowanych rekordów.
s. Zamknij okno Identyfikuj (Identify).
Etap 2: Utworzenie złożonej klasy relacji
Jesteśmy również odpowiedzialni za prowadzenie aktualizacji danych pogodowych zapisanych w
geobazie. Aktualne dane dostarczane są codziennie i należy wczytywać je do tabeli Dane pogodowe, a
następnie połączyć z odpowiednimi stacjami zapisanymi w klasie obiektów Stacje pomiarowe.
Jeszcze w tym roku stacja pomiarowa Lucama ma zostać zamknięta, w związku z tym nie ma
konieczności przechowywania jej historycznych danych pomiarowych. Zależy nam zatem na tym, aby
móc usunąć wszystkie rekordy stacji Lucama z tabeli Dane pogodowe, gdy stacja zostanie usunięta z
klasy obiektów Stacje pomiarowe. Utworzymy teraz złożoną klasę relacji, która zapewni w chwili
usunięcia stacji pomiarowej, usunięcie wszystkich powiązanych danych pogodowych.
a. W tabeli zawartości (table of contents):
• Zwiń ramkę danych Punkty referencyjne.
• Uaktywnij i rozwiń ramkę danych Stacje pomiarowe (kliknij prawym przyciskiem myszy i
wybierz Uaktywnij (Activate)).
126
b. Otwórz tabelę atrybutów (attribute table) warstwy Stacje pomiarowe oraz tabeli Dane pogodowe i
zapoznaj się z ich atrybutami.
5
____________________________________________________________________
6
Ile rekordów w klasie obiektów Stacje pomiarowe odpowiada rekordom z tabeli Dane pomiarowe?
____________________________________________________________________
7
Etapy
Obiekt 1
Obiekt 2
StacjePomiarowe
DanePogodowe
Złożona
Brak
c. Zamknij tabele.
d. Utwórz teraz samodzielnie nową, złożoną klasę relacji o nazwie StacjePom_do_Dane w geobazie
WilsonKlasyRelacji.gdb.
Wskazówka:
• Uzupełnij parametry kreatora Nowa klasa relacji (New Relationship Class wizard) korzystając z
informacji zapisanych w powyższej tabeli.
• Zaakceptuj domyślne kierunki propagowania komunikatów. Wprzód (od głównej do docelowej)
Forward (origin to destination).
e. Zapoznaj się z podsumowaniem klasy relacji i upewnij się, czy jest zgodne z poniższą grafiką.
127
LEKCJA 6
f. Użyj narzędzia Identyfikuj (Identify) do weryfikacji nowej klasy relacji.
Kolejnym etapem procesu jest dodanie najnowszych danych do tabeli Dane pogodowe i powiązanie ich
z właściwą stacją. Dane pogodowe dostarczane są w plikach .csv, które należy wczytać do właściwej
tabeli.
Rozpoczniemy od zapoznania się z plikiem WilsonAktualizacja.csv.
g. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do ..\Student\BLDG\KlasyRelacji\WilsonAktualizacja.csv i rozwiń
menu kontekstowe pliku, a następnie wybierz Opis elementu i przejdź na zakładkę Podgląd (Item
Description > Preview).
8
Jakiego pola brakuje w tabeli?
Wskazówka: Jakiego pola użyliśmy podczas łączenia tabeli Dane pogodowe z klasą obiektów Stacje
pomiarowe?
____________________________________________________________________
h. Zamknij okno Opis elementu (Item Description).
i. Rozpocznij sesję edycyjną.
j. W oknie dialogowym Zacznij edycję (Start Editing) zaznacz geobazę WilsonKlasyRelacji.gdb jako
przestrzeń roboczą do edycji i kliknij OK.
k. Przejdź do narzędzia Dołącz (Append), Skrzynka narzędziowa Zarządzanie danymi > Ogólne (Data
Management > General) i uzupełnij jego parametry następująco:
• Wejściowe zestawy danych (Input Datasets): ..\Student\BLDG\Klasy relacji\WilsonAktualizacja.csv
• Docelowy zestaw danych (Target Dataset): Dane pogodowe
• Typ schematu (Schema Type): NO_TEST
l. Kliknij OK.
m. Otwórz tabelę Dane pogodowe i posortuj rosnąco po polu ObjectID.
n. Przewiń tabelę w dół.
128
Zwróćmy uwagę, że dwa ostatnie rekordy w polu ID_Stacji mają wpisaną wartość pustą (NULL).
o. Wybierz te dwa rekordy.
Przypiszemy nowe rekordy do stacji pomiarowych w mieście Wilson używając okna Atrybuty
(Attributes).
p. Użyj Narzędzia edycji (Edit tool)
do selekcji na mapie stacji pomiarowej Wilson.
q. Otwórz okno Atrybuty (Attributes), na pasku narzędziowym Edytor (Editor) kliknij przycisk Atrybuty
(Attributes).
r. Rozwiń Wilson, aby zapoznać się z klasą relacji dla tego obiektu.
s. W oknie Atrybuty (Attributes), kliknij prawym przyciskiem DanePogodowe i wybierz Dodaj wybrane
(Add Selected).
t. Wróć do tabeli DanePogodowe.
129
LEKCJA 6
Zwróćmy uwagę, że ID_Stacji dla wybranych rekordów posiada wartość WILS. (Jeśli nadal widoczne są
wartości NULL, kliknij przycisk Przejdź na koniec tabeli (Move to end of table)
.
u. Na pasku narzędziowym Narzędzia (Tools) kliknij przycisk Wyczyść wybrane obiekty (Clear Selected
Features)
.
v. Powtórz powyższą czynność i dołącz aktualizacje dla pozostałych stacji pomiarowych Elm City oraz
Lucama używając danych zapisanych w plikach:
• ElmCity_Aktualizacja.csv
• Lucama_Aktualizacja.csv
Wskazówka:
• Pamiętajmy o wyczyszczeniu selekcji przed rozpoczęciem każdej aktualizacji.
• Być może trzeba będzie posortować tabelę, aby zobaczyć nowe rekordy (np. posortować
rosnąco pole OBJECTID).
w. Zapisz zmiany.
Minęło kilka miesięcy i stacja pomiarowa Lucama została zamknięta. Zdecydowano, że informacja o
stacji zostanie usunięta z klasy obiektów StacjePomiarowe oraz wszystkich powiązanych rekordów w
tabeli DanePomiarowe.
9
Ile rekordów z tabeli DanePogodowe jest powiązanych ze stacją Lucama?
____________________________________________________________________
x. Zaznacz i usuń stację Lucama.
10 Ile rekordów z tabeli DanePogodowe jest powiązanych ze stacją Lucama?
____________________________________________________________________
Ponieważ pomiędzy klasą obiektów StacjePomiarowe a tabelą DanePogodowe została utworzona
złożona klasa relacji, usunięcie stacji Lucama spowodowało usunięcie wszystkich powiązanych rekordów
z tabeli DanePogodowe.
y. Zamknij okno Tabela (Table).
z. Zakończ edycję i zapisz zmiany.
Etap 3: Utworzenie klasy relacji wiele do wielu (opcjonalnie)
W tym etapie zajmiemy się projektem realizowanym przez Biuro Środowiska oraz Biuro Rozwoju
Regionalnego koncentrującym się na stworzeniu bardziej dogodnych warunków dla obserwatorów
ptaków. Zostały już wyznaczone trzy proponowane parki, które zapisano w klasie obiektów
WybraneParki. Dodatkowo posiadamy już listę gatunków ptaków występujących w Karolinie Północnej
zapisaną w tabeli ListaPtaków. Dodatkowo Biuro Środowiska chciałoby, aby projekt uwzględniał
130
możliwość zarejestrowania numeru każdego gatunku widzianego w danym parku. Naszym zadaniem jest
zatem utworzenie klasy relacji, która będzie uwzględniała powyższe założenia projektu.
a. W tabeli zawartości (table of contents):
• Zwiń ramkę danych StacjePomiarowe.
• Uaktywnij i rozwiń ramkę danych Parki i Ptaki
Wyświetlony zasięg mapy przedstawia lokalizację wybranych trzech parków.
b. Jeśli istnieje taka potrzeba, zmień widok tabeli zawartości na Listę według źródła (List by Source).
c. Otwórz tabelę atrybutów warstwy Wybrane parki i zadokuj w dolnej części aplikacji ArcMap.
d. Otwórz tabelę Lista ptaków. Zaaranżuj widok tabel, tak aby były wyświetlone obok siebie.
Wskazówka: Kliknij i przeciągnij zakładkę tabeli, a następnie upuść w miejscu jednej z czterech
niebieskich, dokujących strzałek, które zostały wyświetlone w środku okna Tabeli (Table).
Cechą charakterystyczną relacji parki – ptaki jest to, że w parku może występować wiele gatunków
ptaków oraz różne gatunki ptaków mogą występować w wielu parkach. W tym przypadku, w celu
wsparcia pracy departamentów, należy utworzyć klasę relacji wiele do wielu.
e. Otwórz pomoc ArcGIS i wyszukaj temat pomocy Relationship class properties.
f. Przewiń w dół i zapoznaj się z sekcją zatytułowaną: "Many-to-many relationships."
11 Co jest automatycznie tworzone podczas tworzenia klasy relacji wiele-do-wielu?
____________________________________________________________________
12 Do czego służy ta tabela?
____________________________________________________________________
Implementacja klasy relacji wiele-do-wielu wymaga utworzenia tabeli pośredniej, która będzie pełniła
funkcję łącznika pomiędzy dwoma tabelami relacji. Tabelę pośrednią tworzą pola kluczy obu tabel oraz
dodatkowe pola wybrane do dodania.
131
LEKCJA 6
W tym przypadku użyjemy pola ID_Parku z klasy obiektów Wybrane parki oraz pola Id_Ptaka z tabeli
Lista ptaków. Dodamy również kolumnę Liczność do rejestracji liczby wystąpień gatunków ptaków w
parku. Do tabeli pośredniej wstawiany jest rekord, gdy przypiszemy wybrany gatunek ptaka do parku
lub gdy park zostanie przypisany do wybranego gatunku ptaka. W celu uzupełnienia tabeli pośredniej o
informacje o liczbie gatunków, musimy przeprowadzić jej bezpośrednią edycję.
13 Uzupełnij poniższą tabelę na podstawie analizy klasy obiektów WybraneParki oraz tabeli ListaParków.
Etapy
Obiekt 1
Obiekt 2
WybraneParki
ListaPtaków
Id_Parku
Id_Ptaka
M:M
Liczność (Długie całkowite/Long Integer)
g. Utwórz klasę relacji pomiędzy klasą obiektów Wybrane parki oraz tabelą Lista ptaków używając
poniższych właściwości oraz informacji zamieszczonej w powyższej tabeli:
• Nazwa (Name) Parki_i_Ptaki
• Etykiety (Labels): Parki_do_Ptaki, Ptaki_do_Parki
• Komunikaty (Messaging): W żadnym (None)
• Wybierz Tak (Yes), aby dodać dodatkowe atrybuty: Liczność (Długie całkowite/Long Integer)
h. Upewnij się czy podsumowanie dla tworzonej klasy relacji odpowiada poniższej grafice.
132
i. Kliknij Zakończ (Finish), aby utworzyć klasę relacji Parki_i_Ptaki.
Etap 4: Dodanie rekordów do klasy relacji wiele-do-wielu (opcjonalnie)
Bezpośrednio po utworzeniu pośrednia tabela klasy relacji wiele-do-wielu jest pusta. Wypełnimy ją teraz
informacją, łącząc wybrane parki z wybranymi ptakami.
Dodamy klasę relacji Parki_i_Ptaki do mapy, dzięki czemu będziemy mogli zaobserwować, w jaki sposób
tabela pośrednia jest wypełniana podczas przypisywania ListyPtaków do WybranychParków.
a. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń geobazę WilsonKlasyRelacji.gdb.
b. Przeciągnij i dodaj klasę relacji Parki_i_Ptaki do mapy.
Tabela Parki_i_Ptaki została dodana do tabeli zawartości.
c. Otwórz tabelę Parki_i_Ptaki i zadokuj ją pomiędzy tabelami WybraneParki i ListaPtaków.
d. Rozpocznij sesję edycyjną.
e. W oknie dialogowym Zacznij edycję (Start Editing) zaznacz geobazę WilsonKlasyRelacji.gdb jako
przestrzeń roboczą do edycji i kliknij OK.
133
LEKCJA 6
1. Zaznacz obiekt w warstwie mapy.
2. Zaznacz jeden lub więcej rekordów w powiązanej tabeli.
3. W oknie Atrybuty (Attributes):
• Rozwiń obiekty, aż pojawi się powiązana tabela.
• Kliknij prawym przyciskiem powiązaną tabelę i wybierz Dodaj wybrane (Add
Selected).
f. W tabeli zawartości kliknij prawym przyciskiem warstwę WybraneParki i wybierz Selekcja > Uczyń
wybieralna tylko tę warstwę (Selection > Make This The Only Selectable Layer).
g. Za pomocą narzędzia edycji (Edit tool) wybierz Buckhorn Reservoir w warstwie Wybrane parki.
h. W tabeli Lista ptaków zaznacz rekordy następujących ptaków:
• American Coot
• American Crow
• American Robin
• Bald Eagle
• Belted Kingfisher
i. Otwórz okno Atrybuty (Attributes) i rozwiń Wybrane parki > Buckhorn Reservoir, aż zobaczysz tabelę
Lista ptaków.
j. Kliknij prawym przyciskiem Lista ptaków i wybierz Dodaj wybrane (Add Selected).
134
Lista wybranych nazw ptaków została wyświetlona poniżej nazwy tabeli Lista ptaków.
k. Zapoznaj się z zawartością tabeli Parki_i_Ptaki.
Zwróćmy uwagę, że w tabeli pośredniej został również dodany rekord dla każdego wybranego gatunku
ptaka.
Zapoznamy się teraz z wynikami. Rozpoczniemy od sprawdzenia połączenia Wybrane parki z Listą
ptaków. Następnie zweryfikujemy to połączenie w przeciwnym kierunku.
l. Użyj narzędzia Identyfikuj (Identify) do identyfikacji Buckhorn Reservoir i zidentyfikuj, czy powiązane
rekordy odpowiadają nowo dodanym rekordom.
m. W tabeli Lista ptaków wybierz rekord Bald Eagle, następnie kliknij prawym przyciskiem szary
prostokąt (z lewej strony tabeli ListaPtaków) i wybierz Identyfikuj (Identify).
n. W oknie Identyfikuj (Identify) rozwiń odpowiednie obiekty, aby potwierdzić powiązanie parku.
135
LEKCJA 6
o. Wyczyść selekcję, następnie powtórz proces, aby przypisać poniższe gatunki ptaków do rezerwatu
Wiggins Mill.
• American Coot
• American Crow
• Carolina Chickadee
• Common Raven
p. W celu weryfikacji nowej klasy relacji:
• Wyczyść selekcję
• W tabeli Lista ptaków wybierz rekord Common Raven.
• W oknie Tabela (Table), kliknij przycisk Powiązane tabele
Ptaki_do_Parki.
i wybierz Parki_i_ptaki :
Powiązany park został wybrany w tabeli Wybrane parki oraz na mapie.
Kolejnym etapem jest aktualizacja liczności gatunków w każdym z parków. Na przykład, ostatnio siedem
Bald Eagles widziano w pobliżu zbiornika Buckhorn.
q. W tabeli Lista ptaków wybierz Bald Eagle.
r. Za pomocą przycisku Powiązane tabele (Related Tables)
otwórztabelę Wybrane parki.
Park Buckhorn został wybrany w tabeli Wszystkie parki oraz wyselekcjonowany został powiązany z nim
rekord w tabeli pośredniej Parki_i_Ptaki.
s. W tabeli Parki_i_ptaki w polu Liczność wpisz wartość 7 dla parku Buckhorn (Id_Parku = 101; Id_Ptaka
= 27).
t. Wyczyść selekcję.
136
u. Jeżeli dysponujesz jeszcze czasem, możesz wykonać kolejny etap. W przeciwnym wypadku, zakończ
sesję edycyjną i zapisz zmiany.
v. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian.
137
LEKCJA 6
Wyzwanie: Aktualizacja tabeli pośredniej
5 minut
Ostatnie obserwacje przeprowadzone w obrębie parku Toisnot wskazują na obecność nowego
mieszanego stada około 30 gęsi.
a. Korzystając z nabytych umiejętności zaktualizuj listę gatunków oraz atrybut liczności dla parku
Toisnot.
b. Zakończ edycję i zapisz zmiany.
c. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian.
138
Podsumowanie
1
Co należy określić przed utworzeniem klasy relacji?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2
Scenariusz:
Straż Miejska identyfikuje zgłoszenia i ich obsługę na podstawie danych adresowych zapisanych w
operacyjnej bazie danych. Kierownictwo oczekuje wdrożenie nowego usprawnienia, które pozwoli na
wyświetlenie listy wszystkich zgłoszeń i informacji o ich obsłudze, po kliknięciu na wybrany adres. Do
realizacji tego zadania, używana w Departamencie aplikacja, może mieć dostęp do wybranych tabel w
geobazie, natomiast dane nie mogą być kopiowane.
Złączenie, relacja czy klasa relacji?
Opisz liczność klas obiektów/tabel
Klasy obiektów/tabele


Liczność:
Której metody użyjesz do połączenia klas obiektów/tabel:
Dlaczego?
139
LEKCJA 6
3
Scenariusz:
Departament zarządzający infrastrukturą techniczną w mieście Wilson poszukuje bardziej efektywnego
procesu zarządzania transformatorami montowanymi na słupach energetycznych. (Obecnie do
udokumentowania przypisanych transformatorów używa arkusza kalkulacyjnego). Gdy słup zostanie
usunięty lub przeniesiony do nowej lokalizacji, wszystkie istniejące transformatory są usuwane,
natomiast w ich miejsce instalowane są nowe i odpowiednio przypisywane do słupów. Stare
transformatory są zwracane do naprawy, odnawiane i dodawane do puli części zamiennych.
Opisz liczność obiektów
Obiekty


Liczność:
Której metody użyjesz do połączenia obiektów:
Dlaczego?
140
4. Scenariusz:
Pracownik Urzędu Miasta chciałby umieścić na stronie Urzędu mapę przedstawiającą wyniki wyborów
na burmistrza. Mapa powinna umożliwiać użytkownikom kliknięcie na wybrany obwód i uzyskanie
informacji, ile głosów zdobył każdy z kandydatów. Mapa powinna być aktualizowana co pół godziny. W
mieście Wilson wyznaczono siedem obwodów wyborczych, a mieszkańcy mogą głosować na jednego z
pięciu kandydatów.
Opisz liczność obiektów
Obiekty


Liczność:
Której metody użyjesz do połączenia obiektów:
Dlaczego?
141
LEKCJA 6
Cele tworzenia połączeń
1
Dlaczego może zaistnieć potrzeba utworzenia połączenia pomiędzy zestawami danych?
Posiadamy dane, które są znormalizowane.
Chcemy dołączyć dodatkowe dane, które nie są częścią naszej bazy danych.
Potrzebujemy dodatkowych informacji do symbolizacji lub wykonywania analiz.
2
Co należy określić w celu utworzenia połączenia?
Pole klucza oraz liczność pomiędzy dwoma zestawami danych.
3
Jak utworzyć połączenie w ArcGIS?
Złączenie w aplikacji ArcMap, Relacja w aplikacji ArcMap oraz klasa relacji w geobazie.
Kiedy stosować Złączenia, Relacje, Klasy relacji
1
Uzupełnij poniższą tabelę wskazując, która metoda będzie właściwa dla opisanego scenariusza.
Scenariusz
Chcemy edytować
powiązane dane.
Dane zapisane są w
różnych geobazach lub
posiadają różny typ
danych.
Będziemy dodawać lub
usuwać powiązane
rekordy.
Chcemy użyć dodatkowej
informacji do symbolizacji
danych.
Posiadamy więcej niż jeden
pasujący rekord w
powiązanych klasach
obiektów/tabelach.
142
Złączenie, Relacja czy Klasa relacji?
Klasa relacji
Złączenia lub Relacja
Klasa relacji
Złączenia
Klasa relacji lub Relacja
Ćwiczenie 6 Użycie klas relacji do powiązania tabel
1
ID_Obiektu lub PID
2
Ile rekordów w klasie obiektów Punkty referencyjne odpowiada rekordom z tabeli Punkty referencyjne
dane?
Jeden obiekt z klasy obiektów Punkty referencyjne jest powiązany z jednym lub wieloma rekordami
w tabeli Punkty referencyjne dane. (1:M)
3
Która tabela posiada wartości unikalne w polu klucza (wspólne pole)?
Punkty referencyjne
4
5
Etapy
Obiekt 1
Obiekt 2
Punkty referencyjne
Punkty referencyjne dane
ID_Obiektu lub PID
ID_Obiektu lub PID
1:M
Główna
Prosta
Brak
Docelowa
ID_Stacji
6
Ile rekordów w klasie obiektów Stacje pomiarowe odpowiada rekordom z tabeli Dane pogodowe?
Do jednej stacji pomiarowej może odnosić się wiele rekordów z danymi. (1:M)
143
LEKCJA 6
7
8
Etapy
Obiekt 1
Obiekt 2
Stacje pomiarowe
Dane pogodowe
ID_Stacji
ID_Stacji
1:N
Główna
Złożona
Brak
Docelowa
Jakiego pola brakuje w tabeli?
Wskazówka: Jakiego pola użyliśmy podczas łączenia tabeli Dane pogodowe z klasą obiektów Stacje
pomiarowe?
Pola wskazującego stację, z którą powiązane są dane.
9
Ile rekordów z tabeli Dane pogodowe jest powiązanych ze stacją Lucama?
Osiem
10 Ile rekordów z tabeli Dane pogodowe jest powiązanych ze stacją Lucama?
Żaden
11 Co jest automatycznie tworzone podczas tworzenia klasy relacji wiele-do-wielu?
Tabela pośrednia
12 Do czego służy tabela pośrednia?
Tabela pośrednia mapuje wartości klucza głównego z tabeli głównej z wartościami klucza obcego z
tabeli docelowej.
13 Uzupełnij poniższą tabelę na podstawie analizy klasy obiektów Wybrane parki oraz tabeli Lista ptaków.
144
Etapy
Obiekt 1
Obiekt 2
Wybrane parki
Lista ptaków
Id_Parku
Id_Ptaka
1:M
Główna
Prosta
Liczność (Całkowite długie (Long Integer))
Docelowa
145
LEKCJA 6
Wyzwanie: Aktualizacja tabeli pośredniej (opcjonalnie)
a. Narzędziem Edycji (Edit tool) wybierz Toisnot Park z warstwy Wybrane parki.
b. W tabeli Lista parków wybierz rekordy o poniższych wartościach.
• Canada Goose
• Snow Goose
c. Otwórz okno Atrybuty (Attributes) i rozwiń Wybrane parki > Toisnot Park, aż zobaczysz tabelę Lista
ptaków.
d. Kliknij prawym przyciskiem Lista ptaków i wybierz Dodaj wybrane (Add Selected).
Wybrane ptaki zostały wyszczególnione poniżej Toisnot Park.
e. Zapoznaj się z zawartością tabeli Parki_i_ptaki, aby potwierdzić dodanie rekordów do każdego
wybranego ptaka.
Następnym etapem jest aktualizacja liczności każdego gatunku w tym parku.
f. W tabeli Lista ptaków wybierz rekord Canada Goose.
g. W oknie Tabela (Table) kliknij przycisk Powiązane tabele (Related Tables)
i wybierz Parki_i_ptaki.
Powiązany park został podświetlony zarówno w tabeli Wybrane parki, jaki i na mapie.
W tabeli Wybrane parki został wybrany Toisnot Park, jak również został wybrany powiązany rekord w
tabeli pośredniej Parki_i_Ptaki.
h. W tabeli Parki_i_Ptaki dla wybranego wiersza w polu Liczność wpisz wartość 30 (Id_Parku = 103;
Id_Ptaka = 87).
i. W tabeli Lista ptaków wybierz rekord Snow Goose.
j. Użyj przycisku Powiązane tabele (Related Tables)
do selekcji powiązanych rekordów w tabeli
pośredniej Parki_i_ptaki.
k. W tabeli Parki_i_ptaki dla wybranego wiersza w polu Liczność wpisz wartość 3 (Id_Parku = 103;
Id_Ptaka = 336).
l. Wyczyść selekcję.
146
m. Zakończ edycję i zapisz zmiany.
n. Zapisz zmiany i zamknij aplikację ArcMap .
147
Dodawanie załączników
7
Słowa kluczowe
załącznik
zdjęcie z geotagami
tabela
dopasowania
Wprowadzenie
Czasami obiekty wyświetlone na mapie mogą posiadać dodatkowe informacje
zapisane w formie zdjęć, planów, raportów lub grafik. Podczas tej lekcji
zapoznamy się, w jaki sposób możemy przechowywać powyżej wymienione
pliki w postaci załączników geobazy.
Zagadnienia
• Dodanie załączników do obiektów
• Przegląd załączników
Cele
• Powiązać dokumenty z poszczególnymi obiektami.
149
LEKCJA 7
Załączniki pozwalają na przechowywanie plików w geobazie i powiązanie
ich z odpowiednimi obiektami w klasie obiektów. Dołączenie plików takich
jak zdjęcia cyfrowe, pliki wideo, raporty, arkusze kalkulacyjne lub grafiki może
być używane między innymi w planowaniu przestrzennym oraz wyznaczaniu
stref użytkowych, monitoringu siedlisk i inwentaryzacji zasobów.
Na przykład, możemy połączyć obiekty danej działki z zeskanowanymi
odpowiednimi dokumentami, w celu zapewnienia dokładnego opisu terenu.
Rysunek 7.1
ArcGIS zarządza
plikami
załączników
używając tabel
załączników do
ich
przechowywania
oraz klas relacji
do połączenia
plików z
obiektami.
Zanim dołączymy plik do obiektu, należy włączyć dla danej klasy obiektów lub
tabeli funkcję przechowywania załączników. ArcGIS utworzy wówczas dwa
nowe elementy geobazy:
• tabelę załączników do przechowywania załączonych plików w
geobazie jako typ danych BLOB (binary large object)
• klasę relacji do zarządzania połączeniami z powiązanymi obiektami.
Załączniki używają własnej klasy relacji zarządzanej przez ArcGIS.
• Zawsze zarządzaj załącznikami używając oprogramowania ArcGIS
– nie edytuj ręcznie tabel systemowych.
• W celu usunięcia wszystkich załączników z klasy obiektów należy
wybrać z menu kontekstowego opcję usuń załączniki. Spowoduje to
usunięcie tabel załączników oraz klasy relacji.
150
Tworzenie i przegląd załączników
Po utworzeniu załączników, kiedy pracujemy już z mapą, możemy uzyskać
dostęp do załączonych plików za pośrednictwem powiązanych obiektów.
Załączniki możemy przeglądać z poziomu okna Identyfikuj, tabeli atrybutów
oraz okna podręcznego HTML.
Rysunek 7.2
Załącznik
wyświetlony w
oknie
podręcznym
HTML.
Procedura pracy: Dodawanie załączników podczas sesji edycyjnej
1. Uaktywnienie opcji załączników dla klasy obiektów lub tabeli.
2. Rozpoczęcie sesji edycyjnej.
3. Zaznaczenie obiektu i otworzenie okna Atrybuty (Attributes).
4. Otwarcie okna Meneger załączników (Attachment Manager) i dodanie
jednego lub większej liczby plików.
5. Zapisanie zmian i zakończenie sesji edycji.
Jeżeli posiadamy znaczną liczbę plików do powiązania z obiektami, w celu
automatyzacji procesu, możemy użyć narzędzi geoprzetwarzania.
Załączone pliki przechowywane są w tabeli geobazy i nie są dłużej połączone z
plikami źródłowymi. W przypadku aktualizacji pliku źródłowego, należy
ponownie dodać załącznik. (Usunięcie załącznika w oprogramowaniu ArcGIS
usuwa plik z tabeli geobazy, natomiast nie usuwa pliku źródłowego.)
151
LEKCJA 7
30 minut
Ćwiczenie 7: Dodanie załączników
Wiele miast angażuje się w analizę oraz utrzymanie zadrzewienia we
właściwej kondycji. Często wykonywane są również zdjęcia dokumentujące
stan drzew. W tym ćwiczeniu zajmiemy się inwentaryzacją drzew, w ramach
której do punktowych obiektów drzew dodamy załączniki z opisem każdego
gatunku, jak również wykonane zdjęcia.
• Dodamy załączniki w sesji edycyjnej.
• Dodamy jako załączniki pliki PDF używając tabeli plików.
• Dodamy zdjęcia do obiektów na podstawie czasu.
Rysunek 7.3
Załączniki
dostępne
z.poziomu okna
podręcznego
HTML.
152
Etap 1: Utworzenie geobazy plikowej
W tym etapie dodamy pliki z opisem gatunku drzew oraz zdjęcia do geobazy. Baza danych zapisana jest
w dokumencie przestrzeni roboczej XML.
Rozpoczniemy od utworzenia nowej geobazy plikowej i wykonania importu schematu oraz danych z
dokumentu przestrzeni roboczej XML.
a. Otwórz pustą mapę w aplikacji ArcMap.
b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do folderu ..\BLDG\Załączniki i utwórz nową geobazę plikową o
nazwie UtrzymanieDrzew
c. Uczyń nowo utworzoną geobazę domyślną (Default geodatabase).
d. Kliknij prawym przyciskiem geobazę UtrzymanieDrzew.gdb i wybierz Importuj > XML Dokument
przestrzeni roboczej (Import > XML Workspace Document).
e. W kreatorze Importuj dokument przestrzeni roboczej XML (Import XML Workspace Document):
• Zaakceptuj domyślne ustawienie Importuj: Dane (Import: Data).
• W celu podania źródła XML do zaimportowania przejdź do folderu ..\Student\BLDG\Załączniki
i otwórz UtrzymanieDrzew.xml.
• Kliknij Dalej (Next) i zapoznaj się z klasami obiektów oraz ich nazwami, które zostaną zapisane
w geobazie.
• Kliknij Zakończ (Finish).
Po krótkiej chwili klasy obiektów zostaną dodane do nowo utworzonej geobazy.
f. Dodaj do mapy wymienione poniżej klasy obiektów z geobazy UtrzymanieDrzew.gdb.
• Ulice
• Dzielnice
• Drzewa
153
LEKCJA 7
W celu uniknięcia potencjalnych problemów związanych z blokowaniem danych podczas używania
niektórych narzędzi geoprzetwarzania, konieczne będzie w tym ćwiczeniu wyłączenie przetwarzania w
tle.
g. Z menu Geoprzetwarzanie (Geoprocessing) wybierz Opcje geoprzetwarzania (Geoprocessing
Options).
h. W sekcji Przetwarzanie w tle (Background Processing) usuń zaznaczenie opcji Uaktywnij (Enable).
i. Kliknij OK.
Etap 2: Dodanie załączników
Zanim będziemy mogli dodawać załączniki, należy włączyć ich obsługę w klasie obiektów lub tabeli.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem klasę obiektów Drzewa (geobaza
UtrzymanieDrzew) i wybierz Zarządzaj > Utwórz załączniki (Manage > Create Attachments).
ArcGIS tworzy nową tabelę do przechowywania załączanych plików oraz nową klasę relacji
odpowiadającą za powiązanie obiektów z plikami załączników.
b. Użyj Wybierz według atrybutów (Select By Attributes) do wybrania dzielnicy OLDE TOWN.
154
c. Z menu Selekcja (Selection) wybierz Powiększ do wybranych obiektów (Zoom To Selected Features).
d. Kliknij przycisk Wyczyść wybrane obiekty (Clear Selected Features)
.
e. Z menu Zakładki (Bookmarks) wybierz Utwórz zakładkę (Create Bookmarks). W polu Nazwa zakładki
(Bookmark Name) wpisz Olde Town.
Etap 3: Dodanie pojedynczego dokumentu z opisem
W celu ułatwienia procesu inwentaryzacji drzew dodamy, w formie załączników, kilka opisów gatunków
drzew. Załączniki możemy dodać do obiektów podczas sesji edycyjnej lub używając narzędzia
geoprzetwarzania Dodaj załączniki (Add Attachments).
Rozpoczniemy od dodania załącznika podczas sesji edycyjnej.
a. Rozpocznij sesję edycyjną.
b. Używając Narzędzia edycji (Edit tool)
wybierz punkt zgodnie z poniższą grafiką.
c. Na pasku narzędziowym Edytor (Editor) kliknij przycisk Atrybuty (Attributes)
.
Wybrany punkt to drzewo o nazwie Yellow Buckeye.
155
LEKCJA 7
d. W oknie Atrybuty (Attributes) przejdź do i kliknij strzałkę obok przycisku Otwórz menedżera
załączników (Open Attachment Manager)
.
e. W oknie dialogowym Załączniki (Attachments) wybierz Dodaj (Add).
f. Przejdź do ..\Student\BLDG\Załączniki\Dokumentacja, wybierz aefl.pdf i kliknij Dodaj (Add).
g. Kliknij OK.
Widok okna został zaktualizowany i informuje nas o tym, iż wybrany obiekt posiada jeden załącznik.
h. Kliknij strzałkę obok przycisku Otwórz menedżera załączników (Open Attachment Manager)
wybierz plik aefl.pdf, aby go otworzyć.
156
i
Został otwarty dokument PDF z opisem drzewa Yellow Buckeye.
i. Zamknij dokument PDF.
j. Zapisz zmiany i zakończ edycję.
Etap 4: Dodanie kilku dokumentów
W przypadku niewielkiej liczby plików załączniki można dodać ręcznie, stosując metodę opisaną
powyżej. Przy dużej liczbie plików wskazana będzie automatyzacja procesu. W tym etapie dodamy
załączniki do wielu obiektów stosując narzędzie geoprzetwarzania Dodaj załączniki (Add Attachments).
Rozpoczniemy od utworzenia tabeli dopasowania, wymaganej przez narzędzie Dodaj załączniki (Add
Attachments) w celu dopasowania plików do obiektów w klasie obiektów.
a. Otwórz tabelę atrybutów dla warstwy Drzewa.
Zwróćmy uwagę, że klasa obiektów Drzewa posiada pole do przechowania kodu gatunku drzewa. Pliki,
które chcemy dołączyć do obiektów drzew, posiadają nazwy zgodne z tymi kodami. Możemy zatem
utworzyć tabelę dopasowania używając narzędzia Generuj załączniki tabeli dopasowania (Generate
Attachment Match Table), które dopasuje nazwy plików z wartościami pól atrybutów.
b. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi > Załączniki > Generuj załącznik tabeli
dopasowania (Data Management > Attachments > Generate Attachment Match Table) i uzupełnij
parametry narzędzia zgodnie z poniższymi wytycznymi.
• Wejściowy zestaw danych (Input Data): Drzewa
• Wejściowy folder (Input Folder): ..\BLDG\Załączniki\Dokumentacja
157
LEKCJA 7
• Wynikowa tabela dopasowania (Output Match Table):
..\BLDG\Załączniki\Robocza.gdb\TabelaDopasowania
• Pole klucza (Key Field): Kod
c. Kliknij OK.
Tabela dopasowania została dodana do tabeli zawartości.
d. Otwórz tabelę dopasowania.
Dla każdego znalezionego dopasowania w tabeli został utworzony rekord. Pole MatchID zawiera
wartości pola ObjectID z wejściowego zestawu danych, natomiast pole Filename przechowuje nazwę
dopasowanego pliku.
e. Zamknij okno tabeli.
Posiadamy już tabelę dopasowania oraz włączoną w poprzednim etapie funkcję przechowywania
załączników, zatem możemy teraz przystąpić do dołączenia plików PDF do obiektów.
f. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi > Załączniki > Dodaj załączniki (Data
Management > Attachments > Add Attachment) i uzupełnij parametry narzędzia zgodnie z poniższą
informacją:
158
• Wejściowy zestaw danych (Input dataset): .. \BLDG\Załączniki\UtrzymanieDrzew.gdb\Drzewa
• Wejściowe pole złączenia (Input Join Field): OBJECTID
• Dopasuj tabelę (Match Table) ..\BLDG\Załączniki\Robocza.gdb\TabelaDopasowania
• Dopasuj pole złączenia (Match Join Field): MatchID
• Dopasuj pole ścieżki (Match Path Field): Filename
• Folder przetwarzania (Working Folder): ..\BLDG\Załączniki\Dokumentacja
g. Kliknij OK.
Załączniki zostały dodane do obiektów. Możemy to sprawdzić za pomocą narzędzia Identyfikuj
(Identify).
h. Wybierz narzędzie Identyfikuj (Identify)
i kliknij wybrany obiekt reprezentujący pojedyncze
drzewo.
i. W oknie Identyfikuj (Identify) kliknij Otwórz menedżera załączników (Open Attachment Manager) i
otwórz załączony plik.
j. Zamknij dokument PDF oraz okno Identyfikuj (Identify).
Etap 5: Dodanie zdjęć
W ramach prowadzonej przez Urząd Miasta inwentaryzacji stanu drzew planuje się również dołączenie
dokumentacji graficznej w postaci zdjęcia każdego drzewa. W tym etapie jako załączniki dodamy zdjęcia
cyfrowe, które odpowiadają pozyskanym przez urządzenie GPS punktom.
159
LEKCJA 7
Zdjęcia zostały wykonane podczas pomiaru lokalizacji drzew. Będziemy mogli je dopasować do obiektów
na podstawie zarejestrowanego czasu.
a. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi > Zdjęcia (Data Management > Photos) i otwórz
narzędzie Dopasuj zdjęcia do wierszy na podstawie czasu (Match Photos To Rows By Time). Uzupełnij
parametry narzędzia zgodnie z poniższą informacją:
• Folder wejściowy (Input Folder): ..\BLDG\Załączniki\Zdjęcia
• Tabela wejściowa (Input Table): ..\BLDG\Załączniki\UtrzymanieDrzew.gdb\Drzewa
• Pole czasu (Time Field): Data_Invent
• Tabela wynikowa (Output Table): ..\BLDG\Załączniki\Robocza.gdb\Dopasowania
• Upewnij się czy pole Dodaj zdjęcia jako załączniki (Add Photos As Attachments) jest
zaznaczone.
• Kliknij OK.
Pliki zostały dodane do obiektów jako załączniki.
Etap 6: Przegląd załączników
W tym etapie zapoznamy się z dodanymi załącznikami.
a. Z menu Zakładki (Bookmarks) wybierz zakładkę Olde Town.
b. Na pasku narzędziowym wybierz narzędzie Okno HTML (HTML Popup)
c. Kliknij wybrany obiekt.
160
.
Okno HTML wyświetla zdjęcie drzewa zrobione w terenie.
Włączymy teraz przetwarzanie w tle.
d. Z menu Geoprzetwarzania (Geoprocessing) wybierz Opcje geoprzetwarzania (Geoprocessing
Options).
e. W części Przetwarzanie w tle (Background Processing) zaznacz pole Uaktywnij (Enable).
f. Kliknij OK.
g. Zamknij aplikację ArcMap i nie zapisuj dokumentu mapy.
161
LEKCJA 7
Podsumowanie
1
Opisz metody dodawania załączników do obiektów.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
2
Która metoda jest najlepsza do zarządzania plikami powiązanymi z obiektami? Opisz, w jaki sposób
uzyskać dostęp do tych plików.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
162
Topologia geobazy
8
Topologia geobazy
Słowa kluczowe
obszary niepewne
geometria
współdzielona
topologia
reguły topologiczne
ocena
Wprowadzenie
Topologia geobazy to zbiór reguł wymuszający sposób współdzielenia
geometrii punktów, linii i poligonów. Na przykład granice działek
ewidencyjnych współdzielą granicę z obrębami geodezyjnymi lub sąsiadujące
poligony typów gleb współdzielą geometrię. Topologia określa i wymusza
reguły integralności danych (np. brak luk pomiędzy poligonami), pozwala na
sprawdzenie poprawności danych pod kątem zdefiniowanych reguł oraz
umożliwia rozwiązanie wszelkich naruszeń.
Zagadnienia
• Identyfikacja relacji przestrzennych
• Etapy pracy z topologią geobazy
• Projekt topologii
• Utworzenie i praca z topologią
Cele
• Wyjaśnić cel tworzenia topologii
• Zaprojektować topologię geobazy
• Implementować topologię geobazy
163
LEKCJA 8
Współdzielenie geometrii
Każda geobaza zawiera w zestawie danych obiekty, które współdzielą
geometrię (tj. obiekty, które mają wspólne współrzędne), na przykład trasy
autobusów współdzielą geometrię z osiami ulic, linie energetyczne
współdzielą geometrię ze słupami, które utrzymują je nad ziemią; czy też
jeziora współdzielą linię brzegową z przyległymi terenami.
Podczas edycji zestawów danych, obiekty zbieżne powinny być edytowane
jednocześnie tak, aby po edycji ich geometria nadal była zbieżna.
Sposoby współdzielenia geometri przez obiekty
Obiekty współdzielą geometrię z innymi obiektami w tej samej klasie
obiektów, z obiektami w innej klasie obiektów oraz z obiektami o innym typie
geometrii.
Rysunek 8.1
Przykłady
obiektów, które
współdzielą
geometrię.
164
Topologia geobazy
Dlaczego warto używać topologii geobazy?
Topologi geobazy używamy w celu poprawienia jakości danych. Budowa
topologii geobazy pozwala na określenie, w jaki sposób obiekty punktowe,
liniowe oraz poligonowe powinny współdzielić geometrię, w których
miejscach jej nie współdzielą oraz umożliwia wykonanie naprawy błędów
topologicznych.
Rysunek 8.2
Topologi geobazy
używamy do
identyfikacji
problemów z
danymi poprzez
definiowanie i
stosowanie zasad
integralności.
Podobnie jak domeny są stosowane w celu zapewnienia integralności
atrybutu, topologia geobazy daje możliwość wymuszenia integralności
przestrzennej danych poprzez wyraźne określenie dopuszczalnych relacji
przestrzennych między obiektami i klasami obiektów.
Topologia geobazy jest…
• Zbiorem reguł opisujących, w jaki sposób obiekty współdzielą
geometrię. Obiekty mogą być w tej samej klasie obiektów lub różnych
klasach obiektów. Współdzielona geometria może być tego samego typu
geometrycznego, tak jak poligon do poligonu lub różnych typów, tak jak
poligon do linii.
• Zbiorem narzędzi oraz technik do edycji współdzielonej geometrii.
Zbieżność jest utrzymywana przez wprowadzanie zmian dla wielu
obiektów podczas jednej sesji edycyjnej.
• Mechanizmem zachowania przestrzennej integralności danych.
Możemy wyszukać i naprawić błędy sprawdzając dane w zakresie
określonego zbioru reguł.
165
LEKCJA 8
Procedura pracy z topologią
Procedura pracy do zarządzania topologią składa się z dwóch pętli: projektowej i
edycyjnej.
Rysunek 8.3
Procedura pracy
identyfikuje
etapy
zastosowania
topologii
geobazy.
Pętla projektowa
W pętli projektowej powtarzamy wykonanie takich etapów jak projektowanie,
tworzenie, ocena oraz walidacja do momentu, aż upewnimy się, że topologia
wykonuje oczekiwane sprawdzenie geometrii.
Pętla edycyjna
Podczas pętli edycyjnej pracujemy z topologią sprawdzając dane w zakresie
określonych reguł, oceniając naruszenia tych reguł oraz rozwiązując naruszenia
poprzez naprawę lub oznaczenie danych jako wyjątek. Następnie ponownie
oceniamy dane lub wykonujemy nową edycję i oceniamy dane.
166
Topologia geobazy
Procedura pracy z topologią: Projekt
Etap projektowania w procedurze pracy z topologią obejmuje:
• Identyfikację relacji przestrzennych.
• Wybranie klas obiektów uczestniczących w topologii.
• Nadanie rang klasom obiektów według ich dokładności
geometrycznej.
• Wybranie reguł topologicznych wymuszających integralność
przestrzenną.
Rysunek 8.4
Etapy
projektowania
pomagają w
identyfikacji
właściwości
topologicznych.
Identyfikacja relacji przestrzennych
Identyfikacja obiektów i klas obiektów, które współdzielą geometrię oraz
reguł określających zachowania tych obiektów. Na przykład podczas
szkicowania poligonu reprezentującego wydzielenie geologiczne,
powierzchnia tego poligonu nie może należeć do więcej niż jednego
wydzielenia. Ponadto poligony wydzieleń geologicznych powinny współdzielić
granice. Dlatego też obiekty, które się przecinają lub miejsca, gdzie występują
luki pomiędzy obiektami będą wymagały naprawy.
Wybranie klas obiektów uczestniczących w topologii
Obiekty, które współdzielą geometrię mogą być łącznie edytowane i
zarządzane. Obiekty współdzielą geometrię przez przyleganie, łączność,
zbieżność z lub zawieranie się w innych obiektach.
167
LEKCJA 8
Topologie i zestawy danych
Topologia geobazy tworzona jest w oparciu o zbiór klas obiektów zapisanych
w zestawie danych.
Nadanie rang klasom obiektów według ich dokładności geometrycznej
Rangi przypisujemy do klas obiektów, w celu kontroli dopuszczalnych
przesunięć węzłów podczas oceny topologii. Przypisanie rang odbywa się na
podstawie relatywnej ważności klas obiektów tworzących topologię.
Wierzchołki obiektów z klas obiektów o niskiej randze są przesuwane do
wierzchołków obiektów z klas obiektów o wyższej randze. Maksymalnie
możemy określić 50 rang. Zastosowanie rang zapewnia, że najbardziej
dokładne dane (pod względem geometrycznym) służą za punkty kontrolne,
do których dociągane są obiekty o mniejszej dokładności.
Wybranie reguł topologicznych wymuszających integralność przestrzenną
Reguły topologiczne definiują dopuszczalne relacje przestrzenne zachodzące
pomiędzy obiektami. Stosujemy je do kontroli relacji pomiędzy obiektami w
tej samej klasie obiektów lub pomiędzy obiektami w różnych klasach
obiektów. Poprzez identyfikację relacji przestrzennych i zachowań zbioru
danych możemy określić, których reguł topologicznych używać. Dobrze
zaprojektowana topologia będzie posiadała jedynie te reguły, które definiują
kluczowe relacje przestrzenne.
Reguły pomiędzy obiektami w tej samej klasie obiektów
Tabela 8.1
168
Reguły poligonu
Reguły linii
Reguły punktu
• Muszą być większe niż
tolerancja skupiania
• Nie mogą się przecinać
• Nie mogą mieć luk
• Muszą być większe niż
tolerancja skupiania
• Nie mogą mieć
psłdowęzłów
• Nie mogą mieć węzłów
wiszących
ze sobą
• Nie mogą się nakładać
na siebie
• Nie mogą się nakładać
• Muszą być
jednoczęściowe
ani dotykać wnętrza
• Brak
Topologia geobazy
Poster z regułami topologicznymi geobazy ArcGIS (ArcGIS Geodatabase
Topology Rules poster) możemy pobrać ze strony pomocy ArcGIS.com
wyszukując hasło „geodatabase topology rules poster”.
Reguły pomiędzy obiektami w różnych klasach obiektów
Tabela 8.2
Reguły poligon – poligon
• Musi się pokrywać z
klasą obiektów
• Nie mogą się nakładać z
• Muszą się pokrywać z
• Granice obszarów
muszą się pokrywać z
granicą
• Muszą się pokrywać
Reguła: Poligon – Linia
• Granica musi się
pokrywać z
Reguła Poligon - Punkt
• Zawiera punkt
• Zawiera jeden punkt
Reguły linia – poligon
• Muszą się
pokrywać z granicą
• Muszą być
wewnątrz
Reguła Linia – Linia
• Nie mogą się
nakładać z
• Muszą się
pokrywać z klasą
obiektów
• Nie migą się
przecinać ani
dotykać wnętrza
• Nie mogą się
nakładać z
Reguły punkt - poligon
• Muszą być
wewnątrz poligonów
z granicą
Reguła Punkt – Linia
z końcem
• Punkt musi być
pokryty linią
Reguła Linia - Punkt
Reguła Punkt – Punkt
• Końce muszą się
pokrywać z
• Muszą pokrywać się
z (musi być zbieżna)
• Muszą być rozłączne
Tabela 8.2
Określenie reguł topologicznych
Kolejna strona zawiera scenariusze, które wymagają użycia topologii geobazy.
Poszczególne scenariusze obejmują:
• Zbiór reguł opisujących poprawne relacje przestrzenne.
• Listę klas obiektów, które będą uczestniczyły w topologii.
169
LEKCJA 8
Ponadto, wszystkie klasy obiektów uznane zostały za równoważne pod
względem geometrycznym i zostanie im przypisana ta sama ranga.
Relacje przestrzenne, uczestniczące klasy obiektów oraz rangi klas obiektów
zostały już określone. Naszym zadaniem będzie ukończenie ostatniego etapu
pętli projektowej poprzez określenie zbioru reguł topologicznych
wymuszających relacje przestrzenne.
Rysunek 8.5
Pierwsze trzy
etapy procedury
pracy z topologią
w pętli
projektowej
zosały
ukończone. Do
wykonania
pozostał ostatni
etap wybrania
reguł
topologicznych,
który teraz
wykonamy.
Instrukcje
W tabeli dla scenariusza 1 należy uzupełnić sekcję „Reguły topologiczne”. Jako
wskazówki użyj dwóch tabel z regułami umieszczonych w poprzedniej części tej
lekcji lub zapoznaj się z ilustrowanym posterem ArcGIS Geodatabase Topology
Rules zapisanym w folderze ..BLDG\Topologia.
170
Topologia geobazy
Przykład scenariusza
Poniższa tabela przedstawia przykład scenariusza z wybranym już zestawem
reguł topologicznych.
Tabela 8.3
Scenariusz: Administracja wyborcza
Państwowa Komisja Wyborcza zwróciła się o wsparcie w zarządzaniu
infrastrukturą wyborczą. Jej głównym celem jest upewnienie się, że
wyborcy i obwody są przypisane do pojedynczego okręgu wyborczego.
Klasy obiektów
• Okręgi wyborcze (poligon) – jednostki podziału terytorialnego Polski
• Obręby wyborcze (poligon) – jest najmniejszą jednostką
wyznaczoną w celu przeprowadzenia wyborów.
• Lokale wyborcze (punkt) – miejsce głosowania
Reguły biznesowe
• Głosujący przypisany jest do jednego lokalu wyborczego.
• Lokal wyborczy nie może należeć do więcej niż jednego okręgu
wyborczego.
• Każdy obręb wyborczy ma jeden lokal wyborczy.
• Lokal wyborczy musi znajdować się w obrębie wyborczym.
Reguły topologiczne wymuszające relacje przestrzenne
• Obręby wyborcze Nie mogą mieć luk (Must not have gaps).
• Obręby wyborcze Nie mogą się nakładać (Must not overlap).
• Okręgi wyborcze Nie mogą mieć luk (Must not have gaps).
• Okręgi wyborcze Nie mogą się nakładać (Must not overlap).
• Obręb wyborczy Zawiera jeden punkt (Contains one point) Lokale
wyborcze
• Lokale wyborcze muszą być wewnątrz (Must be properly inside)
Obręby wyborcze.
171
LEKCJA 8
1. Zapoznaj się ze scenariuszem, a następnie określ reguły topologiczne.
Tabela 8.4
Scenariusz 1: Mapa roślinności dla planowania siedlisk
Jeden z Uniwersytetów realizuje projekt badawczy dotyczący gatunków
zagrożonych wyginięciem na obszarze 250 hektarów. Na podstawie badań
terenowych przeprowadzonych w ciągu ostatnich kilku lat opracowano mapę
roślinności.
Klasy obiektów
• Analizowany obszar (poligon) – granica działki o powierzchni 240
hektarów.
• Roślinność (poligon) – bieżąca mapa
• Punkty pomiarowe (punkt) – punkty badawcze użyte do utworzenia mapy
reoślinności.
• Linie pomiarowe (linia) – linie wzdłuż których były pobierane próbki i
prowadzono badania
Reguły biznesowe
• Wszystkie linie i punkty pomiarowe muszą być wewnątrz analizowanego
obszaru.
• Wszystkie grunty w analizowanym obszarze muszą pokrywać się z
poligonem roślinności .
• Wszystkie grunty w analizowanym obszarze nie mogą pokrywac się z więcej
niż jednym poligonem roślinności .
• Wszystkie punkty pomiarowe muszą być wewnątrz analizowanego obszaru.
• Wszystkie punkty pomiarowe muszą być wewnątrz poligonu roślinności.
• Poligony roślinności nie mogą wykraczać poza analizowany obszar.
• Linie pomiarowe nie mogą być zbieżne z granicą analizowanego obszaru
oraz granicą poligonu roślinności.
• Wszystkie punkty pomiarowe muszą być położone wzdłuż linii
pomiarowych.
172
Topologia geobazy
Procedura pracy z topologią: Tworzenie, Ocena, Walidacja,
Rozwiązanie
Po utworzeniu topologii możemy ukończyć procedurę pracy z topologią.
Rysunek 8.6
Po
zaprojektowaniu
topologii kolejnymi
etapami procedury
pracy są
utworzenie
topologii, ocena i
walidacja projektu,
wykrywanie i
naprawa błedów,
ponowna ocena i
walidacja.
Tworzenie
Tworzenie topologii to process polegający na zaimplementowaniu projektu
topologii w geobazie. Nową topologię geobazy tworzymy w zestawie danych
korzystając z kreatora Nowa topologia (New Topology) lub narzędzia Utwórz
topologię (Create Topology).
Opracuj i przetestuj projekt topologii używając geobazy plikowej oraz kopi
klas obiektów. Przeprowadź test na geobazie produkcyjnej po wykonaniu
testu projektu na geobazie testowej.
Walidacja
Ocena topologii to proces zastosowania reguł topologii do danych. Proces
oceny:
• Sprawdza tylko obszary niepewne (dirty areas).
• Skupia wierzchołki obiektów do identyfikacji geometrii
współdzielonej.
• Sprawdza obiekty pod względem reguł topologicznych oraz
identyfikuje i rejestruje jakiekolwiek naruszenia.
173
LEKCJA 8
Oceniaj topologię podczas sesji edycyjnej, co pozwala na wybranie opcji cofnij
(undu) lub wyjście bez zapisywania zmian.
Kiedy dodamy
topologię jako
warstwę do mapy,
oprogramowanie
ArcGIS wyświetla
błędy punktowe,
liniowe i poligonowe
wykryte podczas
walidacji.
Ocena
Walidacja topologii geobazy służy do dwóch celów.
• Walidacji projektu topologii, co wiąże się z udzieleniem odpowiedzi
na jedno pytanie. Czy topologia spełnia założone przez nas cele?
• Walidacji błędów topologicznych wykrywanych podczas oceny w
celu ustalenia najlepszej metody naprawy.
Oprogramowanie ArcGIS udostępnia metody walidacji błedów wykrytych w
procesie oceny.
Kontrola wizualna – służy do zapoznania się z lokalizacją i rozmieszczeniem
błędów. Zmiana właściwości warstwy umożliwia rozpoznanie, które reguły
zostały naruszone.
Podsumowanie błedów (właściwości topologii) – służy do identyfikacji klas
obiektów z błędami topologicznymi.
Kontroler błedów (pasek narzędziowy Topologia) – służy do wyszukiwania i
rozwiązywania błedów topologicznych oraz kontroli indywidualnych
błędów, jak również ustalania konkretnych obiektów, które naruszają
zasady topologii.
Rozwiązanie
Błędy topologiczne możemy rozwiązywać naprawiając obiekty oraz klasy
obiektów powodujące błędy lub oznaczając je jako wyjątki. Często błędy
możemy naprawiać za pomocą narzędzi dostępnych w Kontrolerze błędów
(Error Inspector), czasami naprawa może jednak wymagać szczegółowej
procedury pracy w zakresie edycji geometrii współdzielonej.
174
Topologia geobazy
30 minut
Ćwiczenie 8: Tworzenie i użycie topologii
Podczas tego ćwiczenia zajmiemy się analizą danych pod względem ich
jakości. Naszym zadaniem jest sprawdzenie czy dane spełniają minimalne
standardy jakości określone przez Urząd Miasta Gadsden. Do oceny danych
pod względem relacji przestrzennych zastosujemy topologię geobazy.
• Utworzymy topologię geobazy
• Dokonamy przeglądu błędów topologicznych
• Naprawimy błędy topologiczne za pomocą typowych narzędzi
Rysunek 8.7
Błędy w
topologii.
175
LEKCJA 8
Etap 1: Uruchomienie aplikacji ArcMap i przegląd danych
W tym etapie dokonamy przeglądu danych i zastanowimy się nad projektem topologii.
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz pustą mapę.
b. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń Połączenia folderów (Folder Connection) i przejdź do
..\BLDG\Topologia.
c. Kliknij prawym przyciskiem Gadsden.gdb i wybierz Uczyń domyślną geobazą (Make Default
Geodatabase).
d. Rozwiń zestaw danych DziałWodny.
e. Dodaj wszystkie sześć klas do mapy.
f. W tabeli zawartości (table of contents) zmień widok na Lista według kolejności wyświetlania (List by
Drawing Order) i ustaw warstwy w następującej kolejności:
• Manometry
• GłówneRzeki
• Strumienie
• RegionyWodne
• Dorzecza
• Granica
Klasa obiektów Dorzecza reprezentuje główne dorzecza w regionie Gadsden. Regiony wodne są
wyróżnionymi regionami w obrębie każdego dorzecza. Dorzecza oraz Regiony wodne współdzielą
geometrię na kilka sposobów. Na przykład, obszary te muszą obejmować ten sam zasięg geograficzny.
Ponadto, ponieważ Dorzecza i Regiony wodne są strukturami ciągłymi, nie powinny się nakładać lub nie
powinno być pomiędzy nimi luk.
Klasy obiektów Główne rzeki i Strumienie reprezentują przepływ wody w Dorzeczach i Regionach
wodnych. Klasa obiektów Manometry reprezentuje przyrządy do wyznaczania ciśnienia wody.
Strumienie i Manometry współdzielą geometrię, zatem Manometry powinny być umieszczone na
Strumieniach. Natomiast Strumienie i Główne rzeki topologicznie nie powinny się ze sobą pokrywać lub
częściowo nakładać.
Klasami obiektów uczestniczącymi w topologii zaprojektowanej dla tego regionu będą Dorzecza,
Regiony wodne, Manometry, Strumienie, oraz Główne rzeki. Wszystkim klasom zostanie przypisana ta
sama ranga, ponieważ nie posiadamy informacji na temat ich dokładności. Zbiór reguł topologicznych
będzie obejmował:
• Dorzecza Nie mogą się nakładać (Must Not Overlap)
• Dorzecza Nie mogą mieć luk (Must Not Have Gaps)
• RegionyWodne Nie mogą się nakładać (Must Not Overlap)
• RegionyWodne Nie mogą mieć luk (Must Not Have Gaps)
176
Topologia geobazy
• Strumienie Nie mogą się nakładać na siebie (Must Not Self Overlap)
• GłówneRzeki Nie mogą się nakładać na siebie (Must Not Self Overlap)
• Manometry musi być pokryty linią (Must Be Covered By Line) Strumienie
Etap 2: Utworzenie topologii
W tym etapie utworzymy nową topologię.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zestaw danych DziałWodny i wybierz
b. Kliknij zakładkę Domena, rozdzielczość i tolerancja (Domain, Resolution and Tolerance).
1
Jaka jest wartość tolerancji XY?
____________________________________________________________________
c. Zamknij okno Właściwości zestawu danych (Feature Dataset Properties).
d. Kliknij prawym przyciskiem zestaw danych DziałWodny i wybierz Nowa > Topologia (New >
Topology).
e. W pierwszym oknie kreatora kliknij Dalej (Next).
W drugim oknie kreatora zostały przyjęte domyślne wartości dla nazwy topologii i tolerancji skupiania
(cluster tolerance).
f. Zmień nazwę topologii na DziałWodny_Topologia.
g. Kliknij Dalej (Next), aby zaakceptować podaną nazwę i domyślną wartość tolerancji skupiania.
Trzecie okno kreatora wyświetla listę dostępnych klas obiektów.
h. Kliknij Zaznacz wszystko (Select All).
i. Kliknij Dalej (Next).
W czwartym oknie możemy przypisać rangi.
j. Zaakceptuj ustawienia domyślne i wybierz Dalej (Next).
Reguły topologii określimy w piątym panelu kreatora.
k. Kliknij Dodaj regułę (Add Rule).
177
LEKCJA 8
Pierwszą regułą jaką dodamy będzie RegionyWodne Nie mogą mieć luk (Must Not Have Gaps).
l. W oknie dialogowym Dodaj regułę (Add Rule) wybierz:
• W polu Obiekty klasy obiektów (Features of feature class) wybierz RegionyWodne.
• W polu Reguła (Rule) wybierz Nie mogą mieć luk (Must Not Have Gaps).
• Zapoznaj się z ilustracją oraz opisem reguły w panelu po prawej stronie.
m. Kliknij OK.
n. Dodaj kolejną regułę RegionyWodne Nie mogą się nakładać (Must Not Overlap).
Pozostałe reguły topologiczne dodamy z zestawu reguł. Zapisanie reguł do pliku zestawu reguł może
zaoszczędzić czas podczas projektowania, wdrażania i modyfikowania topologii.
o. Kliknij Wczytaj reguły (Load Rules).
p. W otwartym oknie dialogowym przejdź do ..\Student\BLDG\Topologia, wybierz plik
GadsdenDziałWodnyTopo.rul i kliknij Otwórz (Open).
q. Upewnij się czy w oknie dialogowym Wczytaj reguły (Load Rules) klasy obiektów zestawu reguł
odpowiadają klasom obiektów w topologii docelowej.
178
Topologia geobazy
r. Kliknij OK.
Dodatkowe reguły zostały dodane do topologii.
s. Kliknij Dalej (Next).
179
LEKCJA 8
Ostatnie okno kreatora przedstawia panel podsumowania.
t. Zapoznaj się z podsumowaniem i kliknij Zakończ (Finish).
u. Kliknij Nie (No), aby nie oceniać nowej topologii. (Ocenę topologi przeprowadzimy w kolejnym
etapie).
v. Upewnij się, czy utworzona przed chwilą topologia DziałWodny_Topologia jest widoczna w zestawie
danych DziałWodny.
Etap 3: Ocena topologii
W tym etapie dodamy topologię Dział wodny do mapy, wyświetlimy obszary niepewne (dirty areas),
dodamy kolejne reguły topologiczne oraz ocenimy topologię.
a. Dodaj do mapy topologię DziałWodny_Topologia.
b. Kliknij Nie (No), aby nie dodawać do mapy wszystkich klas obiektów biorących udział w topologii.
(Klasy obiektów zostały już dodane do mapy.)
Topologia, tak jak i inne warstwy tematyczne, posiada właściwości symbolizacji.
c. Otwórz Właściwości warstwy (Layer properties) dla warstwy (DziałWodny_Topologia).
d. Kliknij zakładkę Symbolizacja (Symbology).
e. W sekcji Pokaż (Show), zaznacz kontrolkę obok Obszary niepewne (Dirty Areas).
f. Kliknij OK.
180
Topologia geobazy
2
Dlaczego cały obszar danych zaznaczony jest jako obszar niepewny?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
g. W oknie Katalog (Catalog) kliknij DziałWodny_Topologia i wybierz Właściwości (Properties).
Tak jak wszystkie elementy geobazy również topologia posiada właściwości.
h. Wybierz zakładkę Ogólne (General).
3
Jaki jest stan topologi DziałWodny_Topologia?
____________________________________________________________________
i. Wybierz zakładkę Reguły (Rules).
Zakładka Reguły (Rules) wyświetla wszystkie zdefiniowane reguły topologiczne. Możemy dodać lub
usunąć reguły w dowolnym momencie. Dodatkowo, możemy zapisać aktualne reguły do pliku lub
wczytać plik przechowujący reguły.
Okazuje się, że utworzona topologia powinna posiadać zdefiniowaną jeszcze jedną regułę - GłówneRzeki
Nie mogą się nakładać na siebie (Must Not Self-Overlap).
j. Dodaj brakującą regułę.
181
LEKCJA 8
k. Kliknij OK, aby zamknąć okno właściwości.
Wykonamy teraz ocenę topologii DziałWodny_Topologia. Możemy przeprowadzić ją w oknie Katalog
(Catalog) lub w sesji edycyjnej. W tym ćwiczeniu użyjemy obu metod.
l. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem topologię DziałWodny_Topologia i wybierz
Oceń (Validate).
m. Kliknij OK, w oknie komunikatu informującego o wykonanej ocenie topologii.
Na mapie nadal wyświetlone są obszary niepewne.
n. Kliknij przycisk Odśwież (Refresh)
umieszczony w dolnej-lewej części okna Widok danych (Data
View).
Ocena usuwa obszary niepewne i może wykryć błędy topologiczne.
182
Topologia geobazy
Etap 4: Przegląd błędów topologicznych
W tym etapie zapoznamy się błędami, które zostały znalezione podczas procesu oceny.
a. W oknie Katalog (Catalog) otwórz Właściwości (properties) topologii DziałWodny_Topologia.
4
Jaki jest stan topologii?
____________________________________________________________________
Informacja w części Stan (Status) wykazuje, że istnieją błędy, które należy naprawić.
b. Wybierz zakładkę Błędy (Errors).
c. Kliknij Generuj podsumowanie (Generate Summary).
d. W oknie Właściwości topologii (Topology Properties) została wyświetlona lista błędów
topologicznych.
5
Ile błędów zostało znalezionych?
____________________________________________________________________
e. Naprawimy większość tych błędów w kolejnym etapie.
f. Kliknij OK.
Etap 5: Naprawa błędów topologicznych
Naprawa błędów topologicznych wymaga edycji danych. W tym etapie użyjemy domyślnych narzędzi do
naprawy części błędów oraz wykonamy edycję obiektów w celu naprawy pozostałych.
a. Rozpocznij sesję edycyjną.
W celu wyszukania i naprawy błędów topologicznych będziemy pracować z narzędziem Kontroler
błędów (Error Inspector) znajdującym się na pasku narzędziowym Topologia (Topology).
b. Wyświetl pasek narzędziowy Topologia (Topology), z menu Dostosuj wybierz Paski narzędziowe >
Topologia (Customize, Toolbars > Topology).
c. Na pasku narzędziowym Topologia (Topology) wybierz narzędzie Kontroler błędów (Error Inspector)
.
Okno Kontroler błędów składa się z trzech komponentów:
• Rozwijalnej listy Pokaż (Show), która umożliwia wyszukiwanie błędów według reguł
topologicznych.
183
LEKCJA 8
• Przycisku Przeszukaj (Search Now) oraz opcji wyszukiwania, która umożliwia wyszukiwanie
błędów lub wyjątków i ograniczenie obszaru przeszukiwania do widocznego zasięgu.
• Tabeli błędów, która zawiera informacje dla każdego błędu.
d. Kliknij Przeszukaj (Search Now).
Okno Kontrolera błędów (Error Inspector) wyświetla siedem błędów, które zostały wykryte podczas
procesu walidacji.
e. Kliknij błąd, który narusza regułę Nie mogą mieć luk (Must Not Have Gaps), a wartość w polu Klasa 1
to Dorzecza.
Kiedy zaznaczymy błąd topologiczny aplikacja ArcMap podświetli go domyślnie na czarno. Błąd
zaznaczony na powyższej grafice wskazuje, że obszar poza granicą Gadsden jest luką. Aby uniknąć
wyświetlania tego błędu za każdym razem, gdy będziemy oceniać topologię DziałWodny_Topologia,
oznaczymy go jako wyjątek.
f. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) kliknij prawym przyciskiem wybrany rekord i wybierz
Oznacz jako wyjątek (Mark as Exception).
Ocenę topologii w sesji edycyjnej możemy wykonać za pomocą dwóch narzędzi: Oceń topologię w
bieżącym zasięgu (Validate Topology In Current Extent) oraz Oceń topologię na podanym obszarze
(Validate Topology In Specified Area).
184
Topologia geobazy
g. Na pasku narzędziowym Topologia (Topology) wybierz narzędzie Oceń topologię w bieżącym zasięgu
(Validate Topology In Current Extent)
.
h. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector), w części Pokaż (Show) wybierz z listy RegionyWodne –
Nie mogą mieć luk (Must Not Have Gaps).
i. Kliknij Przeszukaj (Search Now).
Wyświetlone zostały dwa błędy.
j. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) kliknij każdy z błędów, aż zobaczysz, że cała warstwa
Regiony wodne zostanie wybrana.
k. Oznacz ten błąd jako wyjątek.
l. Wybierz drugi błąd.
Obszar w środkowej części mapy został podświetlony na czarno.
m. Kliknij rekord prawym przyciskiem i wybierz Powiększ do (Zoom To).
W niektórych przypadkach, w celu identyfikacji przyczyny błędu, może być wymagane wyłączenie
warstw lub zmiana symbolizacji.
n. Wyłącz widoczność wszystkich warstw, za wyjątkiem RegionyWodne oraz DziałWodny_Topologia.
185
LEKCJA 8
Teraz luka w warstwie RegionyWodne jest bardziej widoczna.
o. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) kliknij błąd prawym przyciskiem i wybierz Utwórz obiekt
(Create Feature).
Nowy obiekt został dodany do klasy obiektów RegionyWodne, a jego zasięg przestrzenny jest oznaczony
jako obszar niepewny.
p. Oceń topologię w bieżącym zasięgu.
q. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) kliknij Przeszukaj (Search Now).
186
Topologia geobazy
Utworzenie obiektu naprawiło błąd związany z regułą RegionyWodne – Nie mogą mieć luk (Must Not
Have Gaps).
Kolejny błąd, który teraz przeanalizujemy, nie ma dedykowanego narzędzia do jego naprawy.
Wymagana będzie bezpośrednia edycja geometrii.
r. Włącz widoczność wszystkich warstw, a następnie przeskaluj widok mapy do pełnego zasięgu.
s. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) przeszukaj błędy ze wszystkich reguł, a następnie
powiększ zasięg do dowolnego błędu punktowego.
t. Włączaj i wyłączaj widoczność warstwy DziałWodny_Topologia, aby zobaczyć znajdujący się pod nią
manometr.
Manometr jest przesunięty względem strumienia i musi być na niego nasunięty. Zamiast Kontrolera
błędów (Error Inspector) zastosujemy teraz Narzędzie naprawiania błędów topologii (Fix Topology Error
tool).
u. Na pasku narzędziowym Topologia (Topology) wybierz Narzędzie naprawiania błędów topologii (Fix
Topology Error tool)
i kliknij błąd na mapie.
v. Kliknij prawym przyciskiem na błąd i zaznacz Wybierz obiekty (Select Features).
w. Na pasku narzędziowym Edytor (Editor) kliknij Narzędzie edycji (Edit tool) . Wybierz i przeciągnij
manometr do najbliższego segmentu strumienia.
x. Oceń topologię, aby błąd został usunięty.
y. Samodzielnie rozwiąż pozostałe błędy punktowe, a następnie oceń topologię.
Jeżeli dysponujesz czasem, poeksperymentuj z pozostałymi błędami, wybierając do ich naprawy
domyślne narzędzia i obserwując w jaki sposób każde z nich zmienia bazową geometrię.
z. Zakończ edycję, zapisz zmiany i zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian.
187
LEKCJA 8
Podsumowanie
1
Dlaczego warto budować topologię geobazy?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2
Jakie wyróżniamy etapy tworzenia topologii?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3
Dlaczego oceniamy topologię? Jak często powinniśmy to wykonywać?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
188
Topologia geobazy
Określenie reguł topologii
1
Przeanalizuj poniższy scenariusz, a następnie określ zbiór reguł topologicznych.
Odpowiedzi mogą się różnić. Przykłady odpowiedzi:
Scenariusz 1: Mapa roślinności dla planowania siedlisk
 Punkty Pomiarowe Muszą być wewnątrz (Must be properly inside
polygons) Analizowanego obszaru
 Linie pomiarowe Muszą być wewnątrz (Must be inside )
Analizowanego obszaru
 Roślinność Nie może się przecinać (Must not overlap)
 Roślinność Nie może mieć luk (Must not have gaps)
 Granica roślinności Musi się pokrywać z granicą (Must be covered by
boundary) Analizowanego oszaru
 Punkty pomiarowe Muszą być wewnątrz poligonów (Must be
properly inside polygons) Roślinność
 Roślinność Musi się pokrywać z klasą obiektów (Must be covered by
feature class) Analizowany obszar
 Linie pomiarowe Muszą być wewnątrz (Must be inside)
Analizowanego obszaru
 Linie pomiarowe Muszą być wewnątrz (Must be inside) Roślinności
 Punkty pomiarowe Muszą się pokrywać z linią (Must be covered by
line) Linie pomiarowe
189
LEKCJA 8
Ćwiczenie 8: Topologia geobazy
1
Jaka jest wartość tolerancji XY?
0.0002560000 metra lub 0.256 mm
2
Dlaczego cały obszar danych zaznaczony jest jako obszar niepewny?
Topologia DziałWodny_Topologia jest nową topologią, która nie została jeszcze oceniona. Dopóki
topologia nie zostanie oceniona, zasięg przestrzenny wszystkich klas obiektów biorących w niej
udział jest zaznaczony jako obszar niepewny (dirty area).
3
Jaki jest stan topologii DziałWodny_Topologia?
Nie oceniona
4
Jaki jest stan topologii?
Oceniono – istnieją błędy
5
Ile błędów zostało znalezionych?
Siedem
190
Udostępnianie geobazy
9
Wprowadzenie
Po utworzeniu geobazy możemy przystąpić do pracy z danymi oraz
zdefiniowanymi zachowaniami. Dane możemy również udostępnić innym
użytkownikom. Podczas tej lekcji zapoznamy się z różnymi możliwościami
udostępniania geobazy.
Zagadnienia
• Opcje udostępniania.
• Publikowanie usługi geodanych.
Cele
• Ocenić, która metoda udostępniania jest właściwa dla naszej
geobazy.
• Udostępnić geobazę jako usługę geodanych.
191
LEKCJA 9
Metody udostępniania
Ponieważ użytkownicy mogą pracować z geobazą w różnym zakresie i czasie (na
przykład pewna część będzie potrzebowała dostępu do wybranego zestawu
danych, natomiast inna grupa użytkowników, w innym czasie, będzie chciała użyć
tylko schematu geobazy) wyróżniamy zatem wiele metod udostępniania danych
geobazy.
Rysunek 9.1
Wybierz metodę
udostępniania
pod kątem
użytkowników,
którym chcesz
udostępnić dane
oraz ich sposobie
interakcji z
danymi.
Dokument przestrzeni roboczej XML (XML workspace documents) umożliwia
udostępnienie schematu geobazy (lub schematu i danych) innym użytkownikom
GIS. Możemy udostępnić plik XML bezpośrednio lub spakować go i przesłać
mailem.
Pakiety (Packages) to kolejna metoda udostępniania danych innym
użytkownikom. Pakiety możemy zapisywać lokalnie lub udostępniać je w ArcGIS
Online.
• Pakiet warstwy (Layer package) umożliwia udostępnienie zestawu
danych wraz z właściwościami warstwy oraz danymi, do których odnoszą się
warstwy.
• Pakiet mapy (Map package) pozwala na udostępnienie całego
dokumentu mapy wraz z danymi, do których odnoszą się warstwy.
Usługi geodanych (Geodata services) umożliwiają użytkownikom dostęp do
geodanych z poziomu ArcGIS for Server. Jest to najsukteczniejsza metoda dla
udostępniania danych o charakterze publicznym lub danych, które mają być
dostępne dla kilku lokalizacji.
192
Która metoda udostępniania sprawdza się najlepiej?
Istnieje kilka różnych metod udostępniania danych innym użytkownikom. Sposób
w jaki udostępniamy dane zależy od tego, kto będzie miał dostęp do danych oraz
w jaki sposób dane będą używane.
Dla każdego z poniższych scenariuszy zadecyduj, która z opcji udostępniania jest
najbardziej odpowiednia:
• Dokument przestrzeni roboczej XML (XML workspace document)
• Pakiet warstwy (Layer package)
• Pakiet mapy (Map package)
• Usługa geodanych (Geodata service)
1. Przełożony poprosił o udostępnienie zestawu danych analitykowi GIS z innego
departamentu.
____________________________________________________________________
2. Potrzebujesz udostępnić schemat danych innym instytucjom dla ich projektów.
____________________________________________________________________
3. Będziesz udostępniać dane kilku innym oddziałom w kraju.
____________________________________________________________________
4. Zamierzamy udostępnić wybrane dane publicznie.
____________________________________________________________________
193
LEKCJA 9
Udostępnianie usługi geodanych
Udostępnianie usługi geodanych obejmuje procedurę pracy podobną do
publikowania dowolnego typu usługi.
Rysunek 9.2
Procedura pracy
udostępniania
geobazy jako
usługi.
1) Połączenie z Serwerem ArcGIS
W celu udostępnienia usługi geodanych wymagane jest utworzenie
połączenia publikującego lub administratora z Serwerem ArcGIS. Instancja
serwera może być hostowana lokalnie lub w chmurze.
2) Rejestracja danych na Serwerze
Inne typy usług nie wymagają rejestracji danych. W celu opublikowania
usługi geodanych geobaza musi być zarejestrowana na serwerze.
3) Udostępnienie usługi
Proces publikacji rozpoczniemy od zaznaczenia opcji udostępnienia geobazy
jako usługi.
4) Konfiguracja usługi
Dostepny Edytor usługi (Service Editor) przeprowadza publikującego przez
proces konfiguracji usługi. W zależności od zaznaczonych funkcji podczas
publikacji usługi w kreatorze będą dostępne odpowiednie opcje.
194
5)Analiza
Najczęściej
występującym
błędem podczas
publikowania
usługi geodanych
jest komunikat
„Geobaza nie jest
zarejestrowana
na serwerze”.
Zanim opublikujemy usługę należy ją przeanalizować pod kątem
występowania błędów. Proces analizy zależy od ustawień wybranych podczas
konfiguracji usługi. Jeżeli występują błędy usługa nie może zostać
opublikowana.
Usługę możemy nadal opublikować, jeżeli występują ostrzeżenia lub
komunikaty. Dobrą praktyką jest usunięcie wszystkich ostrzeżeń i
komunikatów przed opublikowaniem usługi.
6)Publikacja
Usługa geodanych tworzona jest na wybranej instancji serwera. Jeżeli
planujemy udostępnić użytkownikom również możliwość ekstrakcji danych,
będziemy musieli dodatkowo opublikować usługę mapową o tej samej
nazwie, co usługa geodanych.
7)Test
Upewnienie się, czy możemy utworzyć kopię danych, przez dodanie usługi
mapowej do mapy i użycie narzędzia Ekstrakcja danych (Data Extract)
dostępnego na pasku narzędziowym Geobaza rozproszona (Distributed
Geodatabase).
195
LEKCJA 9
30 minut
Ćwiczenie 9: Udostępnianie geobazy
Utworzona została już geobaza Westerville dla celów inwentaryzacji drzew.
Geobaza zostanie teraz udostępniona użytkownikom Urzędu Miasta oraz
użytkownikom innych urzędów miast, którzy będą mogli użyć podobnego
schematu podczas tworzenia własnych projektów inwentaryzacji drzew.
Podczas tego ćwiczenia udostępnimy geobazę za pomocą pakietu mapy oraz
usługi geodanych. Pozwoli to wszystkim zainteresowanym użytkownikom
uzyskać dostęp do danych. Utworzymy również towarzyszącą usługę
mapową, która umożliwi użytkownikom tworzenie kopi lokalnej danych.
• Udostępnimy geobazę za pomocą pakietu mapy
• Udostępnimy geobazę za pomocą usługi geodanych
Rysunek 9.3
Usługa
geodanych
pozwala na
dostęp do
geobazy przez
Internet i
wykonanie
operacji takiej jak
ekstrakcja
danych.
196
Etap 1: Import dokumentu przestrzeni roboczej XML
W tym etapie do nowej geobazy zaimportujemy dane z przeprowadzonej inwentaryzacji drzew zapisane
w dokumencie przestrzeni roboczej XML. Dokument zawiera tylko te dane, które będziemy chcieli
udostępnić w usłudze geodanych.
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz nową pustą mapę.
b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do folderu ..\Student\BLDG\Udostępnianie.
c. Kliknij prawym przyciskiem folder Udostępnianie i wybierz Nowa > Geobaza plikowa (New > File
Geodatabase).
d. Nazwij geobazę WestervilleDrzewa.
e. Rozwiń menu kontekstowe geobazy WestervilleDrzewa i wybierz Importuj > XML Dokument
przestrzeni roboczej (Import > XML Workspace Document). Uzupełnij parametry narzędzia zgodnie z
poniższą informacją:
• Geobaza docelowa (Target geodatabase)
..\Student\BLDG\Udostępnianie\WestervilleDrzewa.gdb
• Plik importu (Import File) ..\Student\BLDG\Udostępnianie\UtrzymanieDrzew.xml
• Opcje importu (Import Options): Dane
Narzędzie zaimportuje zarówno schemat jak i powiązane dane.
f. Kliknij Dalej (Next), a następnie Zakończ (Finish).
g. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń geobazę WestervilleDrzewa i upewnij się czy została zasilona
danymi.
197
LEKCJA 9
Etap 2: Udostępnienie geobazy jako pakietu mapy
W celu udostępnienia geobazy innym departamentom utworzymy pakiet mapy. Pozwoli to na szybkie
przekazanie informacji w obrębie instytucji.
a. W aplikacji ArcMap otwórz plik InwentaryzacaDrzew.mxd zapisany w folderze
..\Student\BLDG\Udostępnianie. (Kliknij Nie (No) w przypadku możliwości zapisu mapy.)
b. Z menu Plik (File) wybierz Udostępnij jako > Pakiet mapy (Save As > Map Package).
c. W oknie Pakiet mapy (Map Package), zaznacz Zapisz pakiet do pliku (Save package to file), przejdź do
folderu Udostępnianie i podaj nazwę pliku WestervilleDrzewa.mpk.
d. Kliknij zakładkę Opis Elementu (Item Description).
W przypdaku, gdy decydujemy się na udostępnianie danych, ważne jest, aby dołączyć odpowiednią
dokumentację. Podsumowanie i znaczniki (słowa kluczowe) są już podane – zostały odczytane z
Właściwości dokumentu mapy (Map Document Properties). Dodamy teraz krótki opis dla pakietu mapy.
e. W sekcji Opis (Description) podaj poniższy opis dla pakietu mapy: Pakiet mapy został utworzony w
celu udostępnienia schematu geobazy i danych dla przyszłych prac związanych z inwentaryzacją
drzew.
198
f. Kliknij Udostępnij (Share).
g. W przypadku zapytania o możliwość zapisu mapy kliknij Tak (Yes).
Pakiety możemy udostępniać innym dołączając do wiadomości e-mail, kopiując na inny dysk,
hostując na ArcGIS Online lub stosując inne metody transferu plików.
h. Po pomyślnym utworzeniu pakietu kliknij OK.
Etap 3: Połączenie z ArcGIS Server
Utworzyliśmy już pakiet mapy, który umożliwia udostępnianie danych wewnątrz organizacji. Teraz
przygotujemy się do opublikowania usługi geodanych (Geodata service). Następnie utworzymy
połączenie z lokalną instancją serwera ArcGIS.
a. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń Serwery GIS (GIS Servers) i dwukrotnie kliknij Dodaj serwer ArcGIS
(Add ArcGIS Server).
b. W oknie kreatora Dodaj serwer ArcGIS (Add ArcGIS Server), wybierz Publikować usługi GIS (Publish
GIS services) i kliknij Dalej (Next).
Połączenie publikującego umożliwia publikowanie usług do lokalnej instancji serwera ArcGIS.
Jednocześnie mamy dostęp do usług opublikowanych w tej instancji za pomocą tego typu połączenia.
c. Podaj adres URL serwera: http://<hostname>:6080/arcgis.
d. W sekcji Uwierzytelnienie (Authentication):
• W polu Nazwa użytkownika (User Name) wpisz student.
• W polu Hasło (Password) wpisz student.
e. Kliknij Zakończ (Finish).
f. W przypadku wyświetlenia ostrzeżenia, iż usługa nie jest zabezpieczona (a token service URL is not
secure), kliknij Tak (Yes).
199
LEKCJA 9
Połączenie zostało dodane do Serwery GIS (GIS Servers).
Etap 4: Udostępnienie geobazy jako usługi
Możemy teraz udostępnić geobazę jako usługę geodanych. Pozwoli to użytkownikom w innych
lokalizacjach uzyskać dostęp do danych.
4.1.2.
Zanim udostępnisz geobazę usuniesz jedną z warstw dokumentu mapy.
a. W Tabeli zawartości (Table of content) wybierz i usuń warstwę Inwentaryzacja Dzrzew.
b. Zapisz zmiany w dokumencie mapy.
c. W oknie Katalog (Catalog) w folderze ..\Student\BLDG\Udostępnianie, kiknij prawym przyciskiem
geobazę plikową WestervilleDrzewa i wybierz Udostępnij jako usługę geodanych (Share as Geodata
Service).
d. W panelu Udostępnij jako usługę (Share as Service) upewnij się czy wybrana jest opcja Publikuj
usługę (Publish a service) i kliknij Dalej (Next).
e. W panelu Publikuj usługę (Publish a Service):
• Wybierz połączenie (Choose a connection) arcgis on <hostname>_6080 (publikujący).
• Podaj nazwę usługi (Service name) WestervilleDrzewa.
f. Kliknij Dalej (Next).
g. W ostatnim panelu, zaakceptuj ustawienia domyślne i kliknij przycisk Kontynuuj (Continue).
200
Etap 5: Konfiguracja usługi
W tym etapie użyjemy Edytora usługi (Service Editor) do zdefiniowania właściwości usługi geodanych.
a. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij zakładkę Funkcje (Capabilities).
1
Jakie możliwości mogą być udostępnione dla tego typu usługi?
____________________________________________________________________
Dla publikowanej usługi mamy dostęp tylko do możliwości geodanych. Dane będą analizowane w
oparciu o zaznaczone dopuszczalne operacje. W zależności od zaznaczonych możliwości, może wystąpić
konieczność dokonania dodatkowych zmian w danych przed opublikowaniem usługi.
b. Kliknij zakładkę Geodane (Geodata).
2
Jakie operacje są dostępne dla usługi geodanych?
____________________________________________________________________
Zaakceptujemy operacje domyślne.
c. Kliknij zakładkę Opis Elementu (Item Description).
d. Dodaj podsumowanie usługi oraz wpisz znaczniki (słowa kluczowe): Szkolenie Esri, udostępnianie,
Westerville, inwentaryzacja drzew.
Etap 6: Analiza i publikowanie usługi
201
LEKCJA 9
Teraz, gdy ustawiliśmy właściwości usługi, przeprowadzimy analizę występowania potencjalnych błędów
uniemożliwiających publikację.
a. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij Analizuj (Analyze).
W aplikacji ArcMap zostało otwarte okno Przygotowanie (Prepare).
Został znaleziony jeden błąd, który musi zostać rozwiązany przed opublikowaniem usługi. W tym
przypadku, dane należy zarejestrować na serwerze.
b. W oknie Przygotowanie (Prepare) kliknij rekord prawym przyciskiem i wybierz Zarejestruj źródło
danych w serwerze (Register Data Source With Server).
Wyświetlone zostało okno dialogowe Zarejestruj folder (Register Folder) z wpisaną automatycznie
ścieżką folderu udostępnianej geobazy.
c. W polu Nazwa (Name) wpisz WestervilleDrzewa.
d. Kliknij OK.
e. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij ponownie Analizuj (Analyze).
W oknie Przygotowanie (Prepare) nie został wyświetlony błąd.
f. Zamknij okno Przygotowanie (Prepare).
Możemy teraz opublikować usługę.
g. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij Publikuj (Publish).
h. Po poprawnym opublikowaniu usługi kliknij OK.
202
i. W oknie Katalog (Catalog), poniżej Serwery GIS (GIS servers) rozwiń arcgis on <hostname>_6080
(publikujący), aby zapoznać się z utworzoną usługą geodanych (Jeśli to konieczne odśwież połączenie.)
Etap 7: Publikowanie usługi mapowej
W celu pobrania danych z usługi geodanych, należy udostępnić usługę mapową.
W tym etapie zajmiemy się publikowaniem serwisu mapowego dla usługi geodanych
WestervilleDrzewa.
a. Z menu Plik (File) wybierz Udostępnij jako > Usługa (Share As > Service).
b. W oknie Udostępnij jako usługę (Share as Service), upewnij się czy zaznaczona jest opcja Publikuj
usługę (Publish a service), a następnie wybierz Dalej (Next).
c. W kolejnym oknie kreatora Publikuj usługę (Publish a Service) zmień nazwę usługi na
WestervilleDrzewa.
d. Kliknij Dalej (Next).
e. W ostatnim oknie kreatora kliknij Kontynuuj (Continue).
f. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij Analizuj (Analyze).
W oknie Przygotowanie (Prepare) nie zostały wyświetlone błędy ani ostrzeżenia.
203
LEKCJA 9
g. Kliknij Publikuj (Publish).
h. Kiedy publikowanie usługi zakończy się pomyślnie kliknij OK.
i. Upewnij się, czy w oknie Katalog (Catalog) jest widoczna nowo dodana usługa (Jeśli to konieczne,
odśwież połączenia).
Etap 8: Dostęp do danych w usłudze geodanych
Opublikowaliśmy już usługi i możemy teraz uzyskać dostęp do danych, których będziemy chcieli użyć w
kolejnych projektach.
Nie możemy uzyskać bezpośredniego dostępu do usługi geodanych. Zamiast tego, możemy wyodrębnić
dane z usługi geodanych, aby móc z nimi pracować.
a. Otwórz nowy pusty dokument w aplikacji ArcMap. Kliknij Tak (Yes) w przypadku możliwości zapisu
mapy.
b. W oknie Katalog (Catalog) wybierz i przeciągnij nową usługę mapową WestervilleDrzewa do ramki
danych.
204
Wyświetlona usługa mapowa posiada te same warstwy i właściwości jak mapa InwentaryzacjaDrzew.
c. Z menu Dostosuj (Customize) wybierz Paski narzędziowe > Geobaza rozproszona (Toolbars >
Distributed Geodatabase).
d. Na pasku narzędziowym Geobaza rozproszona (Distributed Geodatabase) kliknij Wydziel dane
(Extract Data)
.
Wybrane narzędzie umożliwia utworzenie kopi lokalnej danych udostępnionych w usłudze geodanych.
Wydzielić możemy dane lub tylko schemat. Dane mogą zostać zapisane zarówno w geobazie jaki i w
dokumencie XML.
Tym razem zapiszemy dane w geobazie.
e. W kreatorze Wydziel dane (Extract Data) kliknij przycisk Przeglądaj (Browse).
f. Przejdź do ..\Student\BLDG\Udostępnianie i wybierz geobazę EkstrakcjaDrzew.
h. W panelu Opcje synchronizacji wycięcia danych (Post Data Extraction Options) kliknij Zakończ
(Finish).
i. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do geobazy EkstrakcjaDrzew
3
Jakie klasy obiektów znajdują się w geobazie EkstrakcjaDrzew?
____________________________________________________________________
Te same klasy obiektów, które zostały opublikowane w usłudze geodanych, są teraz zapisane w
geobazie EkstrakcjaDrzew i możemy ich użyć podczas kolejnych prac inwentaryzacyjnych.
j. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian.
205
LEKCJA 9
206
Podsumowanie
1
Która opcja udostępniania służy do szybkiego przekazania schematu geobazy innym specjalistom GIS?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2
Dlaczego podczas ćwiczenia musieliśmy opublikować usługę mapową?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3
Utworzyliśmy pakiet mapy, który chcemy udostępnić wielu użytkownikom. Które z opcji powinniśmy
zastosować?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
207
LEKCJA 9
Którą z opcji udostępniania wybrać?
1
Przełożony poprosił o udostępnienie zestawu danych analitykowi GIS z innego departamentu.
Pakiet mapy (Map package)
2
Potrzebujesz udostępnić schemat danych innym instytucjom dla ich projektów.
Dokument przestrzeni roboczej XML (XML workspace document)
3
Będziesz udostępniać dane kilku innym oddziałom w kraju.
Usługa geodanych (Geodata service)
4
Zamierzamy udostępnić wybrane dane publicznie.
Usługa geodanych (Geodata service)
Ćwiczenie 9: Udostępnianie geobazy
1
Jakie możliwości mogą być udostępnione dla tego typu usługi?
Geodanych, WFS oraz WCS.
2
Jakie operacje są dostępne dla usługi geodanych?
Ekstrakcja, Zapytanie, Replikacja
3
Jakie klasy obiektów znajdują się w geobazie EkstrakcjaDrzew?
Granica, Parki, Ulice, Działki, InwentaryzacjaDrzew
208
Projektowanie geobazy
10
Słowa kluczowe
model danych
szablon
Wprowadzenie
Tworzenie geobazy polega na utworzeniu klas obiektów oraz zestawów
danych mozaiki, dodaniu atrybutów i zachowań przestrzennych oraz
utworzeniu dokumentacji. Proces projektowania ułatwia określenie
elementów jakie zostaną utworzone w geobazie.
Zagadnienia
• Etapy tworzenia geobazy
• Modele danych i szablony geobazy
Cele
• Zastosować metodologię projektowania geobazy.
• Używać modeli danych jako części procesu projektowania geobazy.
209
LEKCJA 10
Projekt geobazy – procedura pracy
Projektowanie geobazy to proces przygotowania modelu geobazy. Składa się on z
szeregu etapów projektowania wspólnych dla projektów baz danych i aplikacji.
Rysunek 10.1
Etapy procesu
projektowania
geobazy.
Cel
Geobazę tworzymy w określonym celu, jaki jest to cel?
Wiedza o celu geobazy może pomóc w zapewnieniu, że proces projektowania
zmierza w oczekiwanym kierunku. Decydując, jakie poszczególne elementy
geobazy utworzyć, możemy zawsze zadać pytanie, „Czy realizujemy cel
geobazy tworząc dany element?”
Ocena
Zebranie i ocena informacji. Etap ten określa wymagania, jakie powinien
spełniać projekt, test i wdrożenie. Wiąże się on z zebraniem szczegółowych
informacji o proponowanych zastosowaniach geobazy. Jeżeli planujemy
zastąpić istniejącą geobazę, na tym etapie zbieramy informacje o tym, w jaki
sposób obecna geobaza jest używana.
Identyfikacja użytkowników
• Kto będzie używał geobazy?
• Jaką będzie miał rolę?
• Jakie zadania będzie wykonywać?
• Dokumentacja każdej roli i spodziewanych zadań
Identyfikacja procedur pracy
• W jaki sposób zarządzamy danymi?
• W jaki sposób rekordy są dodawane, aktualizowane oraz usuwane?
210
• Dokumentacja każdej zidentyfikowanej procedury pracy?
Identyfikacja produktów
• Jakiego rodzaju mapy, analizy, raporty, usługi i dane bedą
generowane z geobazy?
• Zebranie przykładów.
Identyfikacja tematów
• Jakie dane są wymagane do tworzenia map, wykonywania analiz,
generowania raportów oraz udostępniania usług?
• Zebranie przykładów.
Projekt
Określenie struktury danych i zachowań. Skorzystaj z informacji zebranych
podczas etapu oceny, aby rozbudować swój projekt geobazy.
Określenie skali i reprezentacji
• Z jaką skalą danych zamierzamy pracować?
• W jaki sposób będziemy reprezentować dane geograficzne (punkt,
linia, poligon)?
Definiowanie struktury tabel i zachowań
• Jakie tabele są wymagane do obsługi procedur pracy i zachowań?
• Opracuj definicje tabel, specyfikację pól, domyślnych wartości,
podtypów oraz domen.
Definiowanie struktury przestrzennej i zachowań
• Jakie klasy obiektów i rastry są wymagane do tworzenia procedur
pracy i produktów?
• Opracowanie definicji klasy obiektów, reprezentacji przestrzennej,
definicji atrybutów pól, wartości domyślnych, podtypów i domen.
Definiowanie reguł relacji i integralności
• Jakie klasy relacji oraz topologie geobazy są wymagane?
• Opracowanie definicji klasy relacji i topologii.
211
LEKCJA 10
Zaproponowanie projektu geobazy
• Opracowanie poglądowego projektu koncepcyjnego oraz
szczegółowego projektu, który może być użyty do implementacji
projektu.
• Opracowanie dokumentacji projektu.
Realizacja
Implementacja projektu. W tym etapie skorzystaj z opracowanej propozycji
projektu do budowy prototypu geobazy.
Budowa prototypu
Utworzenie elementów geobazy zgodnie z zaproponowanym projektem.
Projektowanie procedur pracy i produktów
Korzystając z zaproponowanego projektu nakreśl zarys procedur pracy i
utwórz produkty określone w etapie oceny.
Przypisanie zadań realizacji i utrzymania
Określ, kto będzie odpowiedzialny za wczytanie danych i zarządzanie
elementami geobazy opisanymi w projekcie.
Test
Ustalenie, czy projekt pomyślnie spełnia określone wymagania.
Test projektu pod kątem użytkowników, procedur pracy i produktów
Czy projekt spełnia wymagania pod kątem użytkowników, procedur pracy,
produktów oraz danych określonych podczas etapu oceny?
Ocena i udoskonalenie projektu
Projektowanie geobazy jest procesem iteracyjnym. Możemy, zatem spotkać
się z sytuacją, że na podstawie informacji uzyskanej podczas wykonywania
testu, wracamy do wcześniejszego etapu procesu.
Dokumentacja projektu
Sporządź dokumentację charakteryzującą elementy geobazy tworzone
podczas wdrożenia projektu.
Wdrożenie
Geobaza jest utworzona do ogólnego użycia. Nie jest to jednak koniec
procesu, ponieważ powinniśmy oczekiwać przyszłych możliwości do dalszego
udoskonalenia projektu.
212
Implementacja geobazy, procedur pracy oraz produktów
Przeprowadź transfer danych, użytkowników, procedur pracy do nowej
geobazy.
Po tym jak geobaza stanie się operacyjna, wszystkie proponowane
zmiany powinny wcześniej być wykonane i przetestowane na testowej
geobazie. Dopiero, kiedy jesteśmy przekonani, że rozwiązaliśmy
wszystkie kwestie, możemy zaplanować wprowadzenie zmian w
środowisku produkcyjnym.
Przygotowanie do implementacji geobazy
Lokalna firma komunalna planuje modernizację słupów energetycznych, linii
energetycznych oraz transformatorów w obrębie stref mieszkalnych. W celu
przygotowania się do utworzenia nowej geobazy, do której zaimportujemy
źródłowe pliki CAD, należy zdefiniować strukturę bazy danych oraz
zachowania dla klas obiektów oraz tabel.
Wprowadzenie
Wymagania dla słupów energetycznych, linii energetycznych oraz
transformatorów znajdują się na kolejnych stronach. Zidentyfikujemy teraz i
opiszemy, w jaki sposób następujące typy funkcjonalności geobazy możemy
zastosować w celu spełnienia wymagań specyfikacji danych:
• podtypy
• domeny
• domyślne wartości
• klasy relacji
• topologia
213
LEKCJA 10
Słupy elektryczne (klasa obiektów)
Słupy elektryczne podtrzymują napowietrzne linie elektryczne oraz związane
z nimi urządzenia, takie jak transformatory lub oświetlenie uliczne. Słupy
elektryczne mogą być wykonane z drewna, stali lub betonu. Istnieją dwa typy
słupów elektrycznych. Słupy pierwszego obwodu, które przeznaczone są do
prowadzenia przewodów linii średniego napięcia. Słupy drugiego obwodu,
które przeznaczone są do prowadzenia linii niskiego napięcia.
Nowe słupy powinny spełniać następujące warunki:
• Słupy pierwszego obwodu mogą być wykonane z drewna, betonu
lub stali.
• Słupy pierwszego obwodu mogą mieć wysokość 11, 13 i 15 metrów
(domyślnie 13).
• Słupy drugiego obwodu mogą być wykonane tylko z drewna.
• Słupy drugiego obwodu mogą mieć wysokość 9, 11 i 13 metrów
(domyślnie 11).
Klasa obiektów: Słupy elektryczne
Tabela 10.1
Pola
Wartości
ID_Słupa
Unikalny identyfikator
• Dystrybucja pierwszego obwodu
Funkcja_Słupa • Dystrybucja drugiego obwodu
214
Materiał
• Drewno
• Beton
• Stal
Wysokość
•9
• 11
• 13
• 15
1. Poniższa tabela przedstawia różne typy funkcjonalności geobazy, które
możemy zastosować w celu spełnienia wymagań specyfikacji dla słupów
elektrycznych. (Nie wszystkie są wymagane.)
Klasa obiektów: Słupy elektryczne
Tabela 10.2
Podtypy
Domyślne wartości
Domeny
Klasy relacji
Topologia
215
LEKCJA 10
Linie elektryczne (klasa obiektów)
Energia elektryczna jest przesyłana przez napowietrzne linie energetyczne.
Wyróżniamy w tym przypadku dwa typy linii energetycznych. Linie
elektryczne kategorii II, którymi płynie prąd o średnim napięciu. Drugi typ to
linie kategorii III, którymi płynie prąd o niskim napięciu.
Linie energetyczne powinny spełniać następujące warunki:
• Linie energetyczne kategorii II o napięciu 7.2 kV, 12.5 kV, lub 24.9 kV
(domyślnie 12.5 kV).
• Linie energetyczne kategorii II o napięciu 120 V, 120/240 V, 240 V,
240/480 V, 480 V (domyślnie 120/240 V).
• Na początku oraz końcu linii musi występować słup.
• Linie energetyczne muszą być zbieżne ze słupami
Klasa obiektów: Linie energetyczne
Tabela 10.3
216
Pola
Wartości
ID_Linii
Typ_Linii
• Kategoria II
• Kategoria III
Materiał
• Miedź
• Stal
• Aluminium
Napięcie
• 7.2 kV
• 12.5 kV
• 24.9 kV
• 120 V
• 120/140 V
• 240 V
• 240/480 V
• 480 V
2. Poniższa tabela przedstawia różne typy funkcjonalności geobazy, które
możemy zastosować w celu spełnienia wymagań specyfikacji dla linii
Klasa obiektów: Linie energetyczne
Tabela 10.4
Podtypy
Domyślne wartości
Domeny
Klasy relacji
Topologia
217
LEKCJA 10
Transformatory (tabela)
Transformator jest urządzeniem przekazującym energię elektryczną z
wyższym napięciem do niższego napięcia używanego przez klientów. Istnieją
dwa typy transformatorów: skrzynkowe oraz szafowe.
Transformatory powinny spełniać następujące warunki:
• Transformatory skrzynkowe mogą mieć napięcie rzędu 15, 25 lub
37.5 kVA (domyślnie 25)
• Transformatory szafowe mogą mieć napięcie rzędu 25, 50, 75 kVA
(domyślnie 25).
Tabela: Transformatory
Tabela 10.5
Pola
Wartości
ID_transformatora
ID_słupa
Unikalny identyfikator (z klasy
obiektów Słupy)
• Skrzynkowe
Klasa_transformatora • Szafowe
kVA
218
• 15
• 25
• 37.5
• 50
• 75
8) Poniższa tabela przedstawia różne typy funkcjonalności geobazy, które
możemy zastosować w celu spełnienia wymagań specyfikacji dla linii
Tabela: Transformatory
Tabela 10.6
Podtypy
Domyślne wartości
Domeny
Klasy relacji
Topologia
219
LEKCJA 10
Modele danych i szablony geobaz
Możemy użyć jednego z wielu branżowych modeli danych lub szablonów do
uproszczenia procesu projektowania i wdrażania naszej geobazy.
Rysunek 10.2
Model danych
jest projektem
geobazy oraz
zbiorem
najlepszych
praktyk
opracowanych
przez liderów
branży. Modele
geobazy mają na
celu wesprzeć
użytkowników
GIS w szybkim
rozpoczęciu pracy
z geobazą.
Model danych geobazy udostępnia schemat tabel, klas obiektów oraz
rastrów dla geobazy. Definiuje on elementy, ich reprezentacje oraz atrybuty,
reguły integralności i relacji oraz ich dokumentację.
Szablon udostępnia model danych geobazy jak również dokumenty mapy
oraz aplikacje, które są z nim powiązane.
Korzyści
• Szybkie rozpoczęcie procesu projektowania. Rozpoczęcie pracy z
modelem danych, a następnie wykonananie uzupełnień i modyfikacji
zgodnie z zapotrzebowaniem projektowym.
• Generowanie pomysłów. Identyfikacja innych zestawów danych,
elementów geobazy lub propozycji projektowych.
• Standaryzacja projektu. Normy ułatwiające zbieranie danych i ich
udostępnianie.
• Sprawdzenie projektu. Porównanie projektu ze standardem projektu.
Nie ograniczaj się do jednego modelu. Użyj powiązanych modeli do dalszej
rozbudowy geobazy.
220
Pobranie modeli danych oraz szablonów geobazy
Wiele branżowych modeli danych i szablonów jest dostępnych do pobrania z
poniższych stron internetowych Esri:
• ArcGIS Online (www.arcgis.com)
• ArcGIS Resource Center (resources.arcgis.com)
Ocena modelu danych lub szablonu jako część procesu
projektowania geobazy.
Rysunek 10.3
Procedura pracy
dla oceny modelu
danych lub
szablonu.
1. Pobranie modelu danych lub szablonu, który chcemy ocenić.
2. Utworzenie nowej geobazy plikowej do testów.
3. Import modelu danych lub schematu do geobazy testowej. Ustawienie
odpowiedniego odniesienia przestrzennego geobazy testowej.
4. Wczytanie niektórych danych do modeli klas obiektów, tabel oraz rastrów.
5. Wykonanie testu projektu (uwzględniającego model danych) pod
względem stosowanych procedur pracy oraz ewentualne udoskonalenie.
4.1.2.1.1.
221
LEKCJA 10
35 minut
Ćwiczenie 10: Zastosowanie modelu danych do
projektowania geobazy
W ramach trwającego procesu projektowania geobazy otrzymaliśmy zadanie
pobrania i oceny istniejących modeli danych. Modelem pierwszym na liście
do przeanalizowania jest model utworzony dla samorządów. (Local
Government Information Model, ArcGIS 10.)
• Wykonamy import modelu danych.
• Wczytamy dane do modelu danych.
Rysunek 10.4
Pierwszy etap
procesu ewaluacji
modelu danych
geobazy został
już wykonany.
Zajmiemy się
teraz trzema
pozostałymi.
222
Etap 1: Zapoznanie z modelem geobazy
Jednym ze sposobów utworzenia schematu geobazy jest użycie opublikowanych przez Esri modeli
danych. Posiadamy już schemat modelu geobazy dla samorządu lokalnego pobrany ze strony
ArcGIS.com. Model zapisany jest jako pakiet warstwy (.lpk) wraz z właściwościami warstw oraz
schematem danych, do których się odnoszą. W modelu nie zostały zapisane dane geograficzne.
Podobnie do dokumentu przestrzeni roboczej XML w pakiecie warstwy możemy zapisać schemat
geobazy i dane, dodatkowo pakiet warstwy przechowuje informację o symbolizacji.
Pakiet warstwy został już rozpakowany do geobazy plikowej ZDaneSLSchemat.gdb.
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz nową pustą mapę (new blank map).
b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do folderu ..\BLDG\ProjektGeobazy.
W folderze ProjektGeobazy został zapisany folder ModelDanych, geobaza Wilson oraz pakiet warstwy
LocalGovernmentSchema. Geobaza Wilson przechowuje klasy obiektów, które wczytamy do testowej
geobazy. Folder ModelDanych zawiera schemat geobazy dla samorządu lokalnego zapisany w geobazie
plikowej ZDaneSLSchemat.gdb oraz w dokumencie przestrzeni roboczej SLSchemat.XML (utworzone na
podstawie pliku warstwy LocalGovernmentSchema) W folderze ModelDanych został zapisany również
przykład innego modelu danych.
Zapoznamy się teraz ze słownikiem danych modelu dla samorządu lokalnego. Każda wersja modelu
zawiera słownik danych, który opisuje zawartość i organizację modelu. (Słownik do pobrania dostępny
jest na stronie ArcGIS.com).
Dla celów tego ćwiczenia, będziemy pracować z lokalną kopią słownika danych.
c. Otwórz okno Eksploratora Windows i przejdź do folderu ..\Student\BLDG\ProjektGeobazy.
d. Kliknij dwukrotnie plik SłownikDanychSamorządLokalny.mht .(Plik .mht jest zarchiwizowaną stroną,
którą możemy otworzyć w przeglądarce internetowej.
e. Zapoznaj się z podsumowaniem (Summary Information) umieszczonym na górze strony.
Zwróćmy uwagę, że model zawiera wiele elementów geobazy.
1
Jak wiele tabel, klas obiektów, rastrów oraz zestawów danych zawiera model informacyjny?
____________________________________________________________________
223
LEKCJA 10
Model informacyjny dostarcza schemat dla różnorodnych danych geograficznych powszechnie
stosowanych przez samorządy.
f. W sekcji zatytułowanej Feature Datasets and Child Classes przejdź do Administrative Area Feature
Dataset.
g. Kliknij link MunicipalBoundary – Simple, aby przejść do szczegółowego opisu właściwości klas
obiektów.
2
Które pole ma przypisaną domenę?
____________________________________________________________________
3
Jakie są wartości domeny?
Wskazówka: Kliknij link MunicipalType, aby przejść do listy wartości kodowanych (codes) dla domeny.
____________________________________________________________________
h. Kliknij w przeglądarce przycisk cofnij, aby wrócić do szczegółów w sekcji MunicipalBoundary –
FeatureClass.
i. Minimalizuj okno przeglądarki, zamknij Eksplorator Windows i wróć do aplikacji ArcMap.
j. Dodaj do mapy wszystkie dane zapisane w geobazie ZDaneSLSchemat.gdb. Proces dodawania klas
obiektów do mapy może potrwać krótką chwilę.
k. W tabeli zawartości zmień widok na Lista według źródła (List by Source).
224
Model informacyjny zawiera szereg istotnych założeń dla warstw oraz informacji operacyjnych
wspierających pracę z zakresem kluczowych map i aplikacji na poziomie samorządów. Jego struktura
uwzględnia specyfikę wymagania aplikacji oraz elementy projektów kartograficznych niezbędne do
produkcji bogatych, wielo – skalowych map bazowych oraz warstw operacyjnych.
l. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem geobazę ZDaneSLSchemat.gdb i wybierz
Odśwież (Refresh).
m. Rozwiń geobazę.
4
Czy którakolwiek z klas obiektów lub tabel geobazy ZDaneSLSchemat.gdb posiada załączniki? W jaki
sposób możemy to sprawdzić?
____________________________________________________________________
Model informacyjny zawiera nie tylko klasy obiektów, ale również pełny model danych.
Etap 2: Wczytanie danych
W tym etapie wczytamy dane z geobazy Wilson do wybranych klas obiektów geobazy
ZDaneSLSchemat.gdb. Ładowanie danych wymaga odwzorowania danych przestrzennych oraz
atrybutowych do obiektów w testowej geobazie oraz dokumentowania wszelkich różnic.
a. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń zestaw danych AdministrativeArea.
b. Otwórz Właściwości (Properties) klasy obiektów MunicipalBoundary.
5
Jaki jest układ współrzędnych klasy obiektów MunicipalBoundary?
____________________________________________________________________
Jest to odniesienie przestrzenne zdefiniowane podczas importu pakietu warstwy do geobazy
ZDaneSLSchemat.gdb i jest ono zgodne z odniesieniem przestrzennym danych zapisanych w geobazie
Wilson.
c. Zamknij okno dialogowe Właściwości klasy obiektów (Feature Class Properties).
d. Rozwiń geobazę ..\BLDG\ProjektGeobazy\Wilson.gdb.
225
LEKCJA 10
e. Zapoznaj się z tabelą klasy obiektów GranicaMiasta.
Rzadko pola atrybutów naszych danych będą bezpośrednio odpowiadały polom atrybutów w szablonie
modelu danych. Dlatego w celu odwzorowania pól atrybutów należy ocenić własne dane jak również
określić, w jakim stopniu odpowiadają one przyjętemu modelowi danych.
f. Przywróć okno przeglądarki ze słownikiem danych dla modelu Local Government.
g. Przejrzyj ponownie szczegóły dla klasy obiektów MunicipalBoundary.
h. Zaaranżuj widok okna Opis elementu (Item Description) oraz okna przeglądarki, dzięki czemu
zobaczymy je obok siebie.
6
Które pola warstwy GranicaMiasta możemy odwzorować do pól MunicipalBoundary?
____________________________________________________________________
i. Minimalizuj okno przeglądarki internetowej oraz zamknij okno Opis elementu (Item Description).
Wczytamy teraz dane zapisane w klasie obiektów GranicaMiasta do klasy obiektów MunicipalBoundary.
Ponieważ mapa zawiera wiele warstw, dodamy do niej nową ramkę danych, aby ułatwić pracę w tabeli
zawartości.
j. Z menu Wstaw (Insert) wybierz Ramka danych (Data frame).
k. Zmień widok tabeli zawartości na Lista według kolejności wyświetlania (List By Drawing Order) i zwiń
ramkę danych Warstwy.
l. Przejdź do skrzynki narzędziowej Zarządzanie danymi > Ogólne (Data Manager > General) i otwórz
narzędzie Dołącz (Append). Ustaw parametry tak, aby klasa obiektów GranicaMiasta z geobazy Wilson
została wczytana do klasy obiektów MunicipalBoundary zapisanej w zestawie danych
AdministrativeArea geobazy ZDaneSLSchemat.gdb.
Wskazówka: Ustaw Typ_schematu (Schema_Type) na NO_TEST oraz użyj odpowiedzi na poprzednie
pytanie do odwzorowania pól docelowych i wejściowych.
226
m. Kliknij OK, aby uruchomić narzędzie.
Warstwa MunicipalBoundary została dodana do tabeli zawartości oraz wyświetlona w widoku danych.
227
LEKCJA 10
n. Wczytaj samodzielnie klasę obiektów OkręgiWyborcze z geobazy
..\BLDG\ProjektGeobazy\Wilson.gdb do klasy obiektów LocalDistrict w zestawie danych
..\BLDG\ProjektGeobazy\ ZDaneSLSchemat.gdb \ElectionAdministration
Wskazówka: Skorzystaj ze słownika danych, aby określić, w jaki sposób odwzorować pola.
ArcGIS umożliwia automatyczną konwersję pól numerycznych do pól tekstowych.
Znajomość danych ułatwi odwzorowanie pól atrybutów do odpowiednich pól atrybutów szablonu.
o. Odśwież widok mapy.
Wyświetlone zostały okręgi wyborcze wraz z ganicą miasta Wilson.
Po wczytaniu danych do geobazy, możemy rozpocząć ocenę modelu. Przeprowadzamy szczegółowe
testy w oparciu o bieżące i planowane procedury pracy do momentu, aż wszystkie wymagania zostaną
spełnione. Możemy wykonywać modyfikacje modelu bazując na odpowiedziach na przykładowe
pytania:
• Czy model uwzględnia wszystkie dane wymagane przez użytkowników?
• Czy wspiera użytkowników w tworzeniu map lub wykonywaniu wymaganych analiz?
• Czy model obsługuje zaplanowane dla danych procedury prac?
p. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian.
228
Podsumowanie
1
Podczas tej lekcji zostało opisane sześć etapów projektowania geobazy: Cel, Ocena, Projekt, Realizacja,
Test i Wdrożenie. Wyjaśnij, w jaki sposób i dlaczego wymienione etapy przyczyniają się do pomyślnego
wdrożenia geobazy.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2
Podaj przyczyny użycia istniejącego modelu danych lub szablonu podczas projektowania geobazy.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
229
LEKCJA 10
Przygotowanie do implementacji geobazy
1
W poniższej tabeli opisz, która funkcjonalność geobazy może być wdrożona w celu spełnienia wymagań
specyfikacji dla SłupówElektrycznych. (Nie wszystkie typy są wymagane.)
Klasa obiektów: SłupyElektryczne
Podtyp
Wartość domyślna
Możemy utworzyć podtypy w oparciu o
pole FunkcjaSłupa dokonując klasyfikacji
słupów na dwa podtypy Dystrybucja
pierwszego obwodu oraz Dystrybucja
drugiego obwodu.
Niewymagane.
Domena
Możemy utworzyć kilka domen wartości kodowanych dla pól Materiał i
Wysokość oraz przypisane do podtypów słupów elektrycznych.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla słupów
pierwszego obwodu, w celu ograniczenia wartości materiału do:
drewno, beton i stal.
pierwszego obwodu, w celu ograniczenia wartości wysokości do: 11,
13 lub 15 metrów.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla słupów drugiego
obwodu, w celu ograniczenia wartości materiału tylko do drewna.
pierwszego obwodu, w celu ograniczenia wartości wysokości słupów
do 9, 11, 13 metrów.
230
Klasa relacji
Topologia
Możemy utworzyć prostą klasę relacji
pomiędzy klasą obiektów słupy
elektryczne a tabelą transformatory
przyjmując liczność 1:M.
Niewymagane.
2
specyfikacji dla LinieElektryczne. (Nie wszystkie typy są wymagane.)
Klasa obiektów: LinieElektryczne
Podtyp
Wartość domyślna
Możemy utworzyć podtypy w
oparciu o pole TypLinii dokonując
klasyfikacji linii energetycznych na
dwa podtypy linie pierwszego
obwodu oraz linie drugiego
obwodu.
 Dla linii pierwszego obwodu, w polu
Napięcie, możemy zastosować
domyślną wartość 12.5 kV.
 Dla linii drugiego obwodu, w polu
Napięcie, możemy zastosować
domyślną wartość 120/240 V.
Domena
Możemy utworzyć kilka domen wartości kodowanych dla pól Materiał i
Napięcie oraz przypisać do każdego podtypu linii elektrycznych.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla obu podtypów, w celu
ograniczenia wartości materiału do: miedź, stal i aluminium.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla linii pierwszego
obwodu, w celu ograniczenia wartości napięcia do: 7.2 kV, 12.5 kV i 24.9 kV.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla linii drugiego obwodu,
w celu ograniczenia wartości napięcia do 120 V, 120/240 V, 240 V,
 240/480 V lub 480 V.
Klasa relacji
Topologia
Nie wymagane.
Możemy utworzyć topologię geobazy
weryfikującą czy słupy i linie
elektryczne współdzielą geometrię
stosując reguły:
 Słupy “Punkt musi być pokryty linią”
(must be covered by)
LinieElektryczne
 LinieElektryczne „Końce muszą się
pokrywać z” (endpoints must be
covered by) Słupy
231
LEKCJA 10
3
specyfikacji dla Transformatorów. (Nie wszystkie typy sa wymagane.)
Klasa obiektów: Transformatory
Podtyp
Wartość domyślna
Możemy utworzyć podtypy w
oparciu o pole Klasa transformatora
dokonując klasyfikacji
transformatorów na dwa podtypy
skrzynkowe oraz szafowe.
 Dla podtypu skrzynkowe, w polu
kVA, możemy zastosować domyślną
wartość 25 kVA.
 Dla podtypu szafowe, w polu kVA,
możemy zastosować domyślną
wartość 25 kVA.
Domena
Możemy utworzyć dwie domeny wartości kodowanych dla pola kVA i
przypisać je do każdego podtypu.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla podtypu skrzynkowe,
w celu ograniczenia wartości w polu kVA do 15, 25 lub 37.5 kVA.
 Domenę wartości kodowanych możemy utworzyć dla podtypu szafowe, w
celu ograniczenia wartości w polu kVA do 25, 50 lub 75 kVA.
232
Klasa relacji
Topologia
Niewymagane.
Niewymagane.
Ćwiczenie 10: Zastosowanie modelu danych do projektowania geobazy
1
Jak wiele tabel, klas obiektów, rastrów oraz zestawów danych zawiera model informacyjny?
43 tabele, 232 klasy obiektów, 2 rastry oraz 24 zestawy danych.
2
Które pole ma przypisaną domenę?
TYPE
3
Jakie są wartości domeny?
Wskazówka: Kliknij link MunicipalType, aby przejść do listy wartości kodowanych (codes) domeny.
City, Town, Village, Township, Burrough, Other, Unknown.
4
Czy którakolwiek z klas obiektów lub tabel geobazy ZDaneSLSchemat.gdb posiada załączniki? W jaki
sposób możemy to sprawdzić?
Tak. Obecność tabel _ATTACH oraz klas relacji _ATTACHREL.
5
Jaki jest układ współrzędnych klasy obiektów MunicipalBoundary?
NAD_1983_StatePlane_North_Carolina_FIPS_3200_Feet
6
Które pola warstwy GranicaMiasta możemy odwzorować do pól MunicipalBoundary?
DATA do NAME oraz ACRES do MUNIAREA.
233
Projekt
11
Projekt
Wprowadzenie
Podczas tej lekcji zastosujesz umiejętności i wiedzę uzyskaną podczas tego
kursu do utworzenia geobazy, wczytania danych, zastosowania zachowań,
wykonania testu geobazy oraz na koniec udostępnienia danych zapisanych w
geobazie. Instrukcje do poszczególnych etapów tego ćwiczenia zostały
ograniczone, co pozwoli na ocenę zdobytych umiejętności.
Cele
• Zastosować techniki budowania geobazy.
235
LEKCJA 11
150 minut
Ćwiczenie 11: Implementacja geobazy
(Wersja ogólna)
Podczas tego ćwiczenia wykonamy migrację danych zapisanych jako zbiór
plików CAD do formatu geobazy ArcGIS. Została już opracowana specyfikacji
geobazy, w której szczegółowo scharakteryzowano poszczególne jej
elementy. Zadaniem zespołu, w którym pracujesz, jest utworzenie testowej
geobazy na podstawie już istniejącej specyfikacji. Każdemu pracownikowi
zespołu przypisano konkretne zadania i przekazano dokument przestrzeni
roboczej XML, aby każdy mógł wykonać swoją część implementacji. Twoim
zadaniem jest utworzenie klasy obiektów Słupy oraz implementacja reguł
integralności.
Poniższe etapy zawierają listę zadań do wykonania. Każdy etap posiada
jedynie krótki opis. Podczas poprzednich lekcji wykonywaliśmy podobne
zadania, a każde z nich było szczegółowo opisane. Jeżeli będziesz mieć
wątpliwości, możesz wrócić do odpowiedniego ćwiczenia w podręczniku.
• Utworzymy testową geobazę na podstawie specyfikacji.
• Wczytamy dane i wykonamy test geobazy.
• Udostępnimy geobazę.
Rysunek 11.1
Procedura pracy.
Utworzenie
testowej
geobazy.
Wczytanie
danych. Test
procedur pracy
użytkowników.
Udostępnienie
projektu.
236
Projekt
Etap 1: Utworzenie prototypu geobazy plikowej
Twoim pierwszym zadaniem będzie utworzenie pustej geobazy plikowej i zaimportowanie dokumentu
przestrzeni roboczej XML przesłanego przez innego członka zespołu. Dokument przestrzeni roboczej
XML został skopiowany do folderu \BLDG\ProjektKońcowy.
Potrzebne dane:
• Połączenie z folderem ..\BLDG\ProjektKońcowy
• Dokument przestrzeni roboczej XML: UsługiElektryczne
Wynik:
Geobaza plikowa UsługiElektryczne
Etap 2: Utworzenie nowej klasy obiektów, definiowanie podtypów oraz wczytanie
danych
Klasa obiektów Słupy nie została jeszcze utworzona. W tym etapie skorzystamy ze specyfikacji geobazy
w celu utworzenia klasy obiektów Słupy, zdefiniowania podtypów oraz importu danych. W celu
łatwiejszej migracji, zespół pracujący z danymi CAD wyeksportował potrzebne nam dane do pliku shape.
Potrzebne dane:
• Geobaza plikowa UsługiElektryczne
• Specyfikacja dotycząca klasy obiektów Słupy (zapoznaj się z poniższą tabelą)
• Plik Shape CAD_Słupy (zapisany w BLDG\ProjektKońcowy\Dane)
Wynik:
• Klasa obiektów Słupy zapisana w zestawie danych Dystrybucja
• Podtypy słupów
Wskazówki:
• Zapoznaj się z danymi źródłowymi przed wykonaniem importu
237
LEKCJA 11
Nazwa klasy obiektów
Słupy
Nazwa zestawu danych
Dystrybucja
Typ geometrii
Punkty
Odniesienie przestrzenne
Źródło danych
CAD_Słupy.shp
Nazwa pola
Typ pola
Podtypy
Domeny
ID_Słupa
Długie całkowite
(Long Integer)
Nie
Nie
Typ_Słupa
Krótkie całkowite
(Short Integer)
Tak
Nie
Materiał
Tekst (Text)
Nie
Tak
Wysokość
Krótkie całkowite
(Short Integer)
Nie
Tak
Sprzęt_Uzupełniający
Tekst (Text)
Nie
Tak
Podtypy
Nazwa pola podtypu
Funkcja słupa
Kod/opis podtypu
1 – Dystrybucja pierwszego obwodu (Domyślna)
2 – Dystrybucja drugiego obwodu
Etap 3: Utworzenie i przypisanie domen oraz ustawienie wartości domyślnych
Niektóre reguły integralności dla słupów nie zostały jeszcze utworzone i żadna nie została jeszcze
przypisana. W tym etapie skorzystamy z informacji zawartej w specyfikacji dotyczącej implementacji
geobazy w celu utworzenia i przypisania domen do atrybutów oraz ustawienia właściwych wartości
domyślnych.
Potrzebne dane:
• Klasa obiektów Słupy
238
Projekt
• Specyfikacja domeny dla pola Wysokość klasy obiektów Słupy (Zapoznaj się z poniższą tabelą)
• Domeny dla Materiału słupa oraz Sprzętu uzupełniającego (zostały zaimportowane z
dokumentu przestrzeni roboczej XML)
Wynik:
• Domeny utworzone dla wysokości słupów (klasa obiektów Słupy)
• Domeny przypisane do pól Wysokość, Materiał oraz Sprzęt_Uzupełniający (klasa obiektów
Słupy)
• Domyślne wartości przypisane do pól Wysokość, Materiał oraz Sprzęt_Uzupełniający na
podstawie podtypów (klasa obiektów Słupy)
Wskazówki:
• Domeny możemy przypisać do całej tabeli lub do wybranego podtypu.
• Domeny dla Materiał słupów oraz Sprzęt_Uzupełniający zostały już utworzone.
• Wartości domyślne dla pól Materiał oraz Sprzęt_Uzupełniający według podtypów:
Podtyp
Materiał
Dystrybucja pierwszego
obwodu
BETON
BRAK
Dystrybucja drugiego
obwodu
DREWNO
BRAK
Specyfikacja domen
Nazwa domeny
DystrybucjaPierwszegoObwodu
Typ domeny
Wartości kodowanych
Typ pola
Krótkie całkowite
(Short Integer)
Wartości kodowe oraz opis
Kod
Opis
11
11 metrów
13
13 metrów
15
15 metrów
239
LEKCJA 11
Przypisanie domen
Klasa obiektów/Tabela
Słupy
Nazwa pola
Wysokość
Podtyp
Dystrybucja pierwszego obwodu
Domyślna wartość
15
Specyfikacja domen
Nazwa domeny
DystrybucjaDrugiegoObwodu
Typ domeny
Wartości kodowanych
Nazwa pola
Krótkie całkowite
(Short Integer)
Wartości kodowe oraz opis
Kod
Opis
9
9 metrów
11
11 metrów
Przypisanie domen
240
Klasa obiektów/Tabela
Słupy
Nazwa pola
Wysokość
Podtyp
Dystrybucja drugiego obwodu
Domyślna wartość
11
Projekt
Etap 4: Utworzenie klasy relacji
Transformatory są przypisane do słupów zapisanych w geobazie. W tym etapie utworzymy klasę relacji
wymaganą do obsługi tego powiązania. Korzystając z poniższych informacji utworzymy klasę relacji
Słupy_do_Transformatorów.
Potrzebne dane:
• Specyfikacja klasy relacji Słupy_do_transformatorów (Zapoznaj się z poniższą tabelą)
• Klasa obiektów Słupy
• Tabela Transformatory (Zaimportowana z dokumentu przestrzeni roboczej XML)
Wynik:
• Klasa relacji Słupy_do_Transformatorów
Specyfikacja klasy relacji
Parametr
Obiekt 1
Obiekt 2
Dane uczestniczące
Słupy
Transformatory
Relacja
Główna
Docelowa
Liczność
1:N
Typ relacji
Prosta
Typ pola
ID_Słupa
Atrybuty relacji
Brak
ID_Słupa
Etap 5: Utworzenie topologii
W tym etapie utworzymy topologię geobazy dla klas obiektów zapisanych w zestawie danych
Dystrybucja.
Potrzebne dane:
• Geobaza plikowa UsługiElektryczne.
241
LEKCJA 11
• Specyfikacja topologii Dystrybucja_Topologia (Zapoznaj się z poniższą tabelą)
• Zestaw danych Dystrybucja
• Klasy obiektów Słupy oraz LinieElektryczne
Wynik:
• Dystrybucja_Topologia
4.1.3.Specyfikacja topologii geobazy
Nazwa topologii
Dystrybucja_Topologia
Nazwa Zestawu Danych
Dystrybucja
Uczestniczące klasy
obiektów
Słupy
LinieEnergetyczne
Rangi klas obiektów
1 – Słupy
2 - LinieEnergetyczne
Reguły topologii
Słupy muszą być pokryte
linią LinieEnergetyczne
(must be covered by line)
Etap 6: Utworzenie zestawu danych mozaiki
Rastry są kluczowym elementem projektu geobazy oraz jej implementacji. W tym etapie zajmiemy się
utworzeniem zestawu danych mozaiki.
Potrzebne dane:
• Specyfikacja dotycząca zestawu danych mozaiki (Mosaic dataset) (Zapoznaj się z poniższą
tabelą)
• Zbiór rastrów dla obszaru dystrybucji (zapisany w ..\BLDG\ProjektKońcowy\Rastry)
Wynik:
• Zestaw danych mozaiki ObszarDystrybucji
Specyfikacja zestawu danych mozaiki
242
Nazwa zestawu danych
mozaiki
ObszarDystrybucji
Odniesienie przestrzenne
Projekt
Przestrzeń robocza rastrów
..\BLDG\ProjektKońcowy\Rastry
Uczestniczące rastry
f372107.tif
f372108.tif
f372219.tif
f372220.tif
Po utworzeniu zestawu danych mozaiki możemy poprawić wydajność wyświetlania rastra wykonując
nastęujące czynności: budowa piramid, obliczenie statystyk oraz budowa podglądów.
Możesz zapoznać się z Pomocą ArcGIS (ArcGIS Help Library), aby uzyskać
informacje o każdym z powyżej wymienionych zadań.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zestaw danych mozaiki ObszarDystrybucji i
wybierz Modyfikuj > Buduj piramidy i statystyki elementu (Modify > Build Item Pyramids and Statistics).
b. W oknie Buduj piramidy i statystyki elementu (Build Item Pyramids and Statistics) zaakceptuj
ustawienia domyślne i kliknij OK.
c. Klikni ponownie prawym przyciskiem zestaw danych mozaiki ObszarDystrybucji i wybierz
Optymalizacja > Buduj podglądy (Optimize > Build Overviews).
d. W oknie Buduj podglądy (Build Overvies) zaakceptuj ustawienia domyślne i kliknij OK, aby zbudowć
podglądy.
Etap 7: Wykonanie testu wdrożenia
Podczas opracowywania planu wdrożenia zidentyfikowaliśmy źródła danych oraz metody ich wczytania.
W tym etapie wczytamy dane z różnych źródeł do klas obiektów i tabel geobazy, a następnie
przetestujemy domeny, podtypy, klasy relacji oraz topologię.
Potrzebne dane:
• Geobaza plikowa UsługiElektryczne.gdb
• Dokument mapy UsługiElektryczne.mxd
Wynik:
a. Otwórz dokument mapy UsługiElektryczne i powiększ zasięg mapy do zakładki Projekt.
Na mapie został wyświetlony zasięg projektu. Podświetlone są dwa obszary, teren o przeznaczeniu
mieszkalnym oraz strefa o przeznaczeniu handlowym. Są to obszary, dla których wykonamy teraz
zmiany edycyjne.
243
LEKCJA 11
Pierwszym zadaniem będzie ocena topologii Dystrybucja_Topologia oraz podtypów warstwy Słupy.
b. Dodaj do mapy topologię Dystrybucja_Topologia. Wybierz przycisk Nie (No) dla komunikatu, czy
chcesz dodać klasy obiektów uczestniczące w topologii.
c. Rozpocznij sesję edycyjną, wybierz geobazę ..\BLDG\ProjektKońcowy\UsługiElektryczne.gdb jako
przestrzeń roboczą podlegającą edycji i kliknij OK.
d. Oceń topologię.
Ocena topologii umożliwiła wyszukanie błędu przestrzennego w dzielnicy mieszkalnej projektu.
e. Wybierz zakładkę Mieszkalna, aby przeskalować zasięg mapy do tego obszaru.
f. W celu identyfikacji błędu użyj Narzędzia naprawiania błędów topologicznych (Topology Error
Inspector).
Narzędzie naprawiania błędów topologicznych (Topology Error Inspector) informuje o naruszeniu jednej
reguły: słup jest przesunięty względem punktu końcowego linii energetycznej.
g. Napraw błąd, ponownie oceń topologię i upewnij się, że błąd został naprawiony.
Następnie podczas aktualizacji wartości atrybutów dla dodanego słupa drugiego obwodu, ocenimy
podtypy klasy obiektów Słupy oraz domeny.
h. Przypisz następujące wartości atrybutów dla nowego słupa:
• ID_Słupa: 2012586
• Material: Drewno
• Wysokość: 11 metrów
• SprzętUzupełniający: Transformator
Kolejne zadanie ma na celu sprawdzenie klasy relacji Słupy_do_Transformatorów.
i. W celu wyświetlenia drugiej lokalizacji wybierz zakładkę Handlowa.
Właściciel tego terenu planuje budowę wielopiętrowego wieżowca z potencjalnie dużym
zapotrzebowaniem na energię elektryczną. Aby sprostać zapotrzebowaniu, należy dodać dwa
dodatkowe transformatory na najbliższym słupie, poprowadzić napowietrzną linię energetyczną
pierwszego rzędu, postawić słup dystrybucji pierwszego rzędu oraz umieścić na nim dwa
transformatory.
j. Dodaj dwa transformatory dystrybucji pierwszego obwodu o mocy 50 kVA do słupa o ID_Słupa 4829.
Wskazówka: W tabeli Transformatory wartość <wartość pusta> dla pola ID_Słupa wskazuje, że
transformator jest dostępny do przypisania.
244
Projekt
k. Dodaj napowietrzną linię energetyczną pierwszego obwodu (przewód zbrojony stalą) od słupa 4829
do środka działki. Ustaw ID_Linii na 2012326.
l. Dodaj nowy słup pierwszego obwodu o ID_Słupa 2012587 na końcu nowej linii.
m. Przypisz dwa transformatory pierwszego obwodu o mocy 37,5 kVA do słupa 2012587.
n. Zapisz zmiany edycyjne. Ponownie oceń topologię i przejrzyj błędy. Napraw wszystkie wyszukane
błędy, a następnie zakończ edycję.
Etap 8: Udostępnienie projektu
Ostatnim etapem pracy będzie przekazanie naszego projektu innemu pracownikowi zespołu. W tym
celu możemy utworzyć pakiet mapy lub też zapisać schemat geobazy w dokumencie przestrzeni
roboczej XML i wysłać go mailem.
Potrzebne dane:
• Geobaza plikowa UsługiElektryczne.gdb.
• Dokument mapy UsługiElektryczne.mdb.
Wynik:
• Pakiet mapy KońcowyProjektGeobazy.
a. W dokumencie mapy UsługiElektryczne usuń warstwy:
• Działki
• Ulice
• Zestaw danych mozaiki ObszarDystrybucji
b. Z zestawu danych ObsługiwanyObszar dodaj do mapy klasy obiektów ObsługiwaneStrefy oraz
ObsługiwanyObszar.
c. Podaj nowy opis (description) dla dokumentu mapy.
d. Zapisz dokument mapy UsługiElektryczne jako KońcowyProjektGeobazy.
e. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi > Pakiet (Data Management > Package) i
uruchom narzędzie geoprzetwarzania Utwórz pakiet mapy (Package Map).
f. Jeśli rozmiar pliku będzie mniejszy niż 2MB, prześlij plik na swój adres email.
Podsumowanie
1
Które z poznanych technik budowy geobazy możesz zastosować w swojej pracy?
____________________________________________________________________
245
LEKCJA 11
Ćwiczenie 11: Implementacja geobazy (Wersja tradycyjna)
Rozwiązanie etapu 1: Utworzenie prototypu geobazy plikowej
W tym etapie będziemy pracować z folderem ProjektKońcowy. Utworzymy w nim nową geobazę
plikową oraz wykonamy import dokumentu przestrzeni roboczej XML.
a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz nową pustą mapę.
b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do ..\BLDG\ProjektKońcowy.
Rozpoczniemy od utworzenia testowej geobazy plikowej, z którą będziemy pracować do końca tego
ćwiczenia.
c. Kliknij prawym przyciskiem folder ProjektKońcowy i wybierz Nowa > Geobaza plikowa (New > File
Geodatabase).
d. Zmień nazwę geobazy na UsługiElektryczne.
Wykonamy teraz import dokumentu przestrzeni roboczej XML UsługiElektryczne.
e. Kliknij prawym przyciskiem geobazę plikową UsługiElektryczne i wybierz Importuj > XML Dokument
przestrzeni roboczej (Import > XML Workspace Document).
f. W oknie kreatora Importuj dokument przestrzeni roboczej XML (XML Workspace Document wizard)
ustaw poniższe parametry:
• Importuj (What do you want to import): Dane (Data)
• Podaj plik źródłowy XML do zaimportowania (Specify the XML source to import):
..\BLDG\ProjektKońcowy\ UsługiElektryczne.XML
246
Projekt
h. Zapoznaj się z listą elementów, jakie zostaną utworzone, w wyniku działania kreatora, w geobazie
UsługiElektryczne.
i. Kliknij Zakończ (Finish).
j. Po zakończeniu procesu geoprzetwarzania rozwiń geobazę UsługiElektryczne, w celu weryfikacji jej
zawartości.
Rozwiązanie etapu 2: Utworzenie nowej klasy obiektów, definiowanie podtypów oraz
wczytanie danych
Podczas tego etapu utworzymy klasę obiektów słupy, którą zapiszemy w zestawie danych Dystrybucja.
Następnie wczytamy do niej dane zapisane w pliku shape o nazwie CAD_Słupy.
a. Kliknij prawym przyciskiem zestaw danych Dystrybucja i wybierz Nowa > Klasa obiektów (New >
Feature Class).
b. W oknie kreatora nowej klasy obiektów ustaw następujące parametry:
• Nazwa (Name): Słupy
• Alias : Słupy
• Typ obiektów (Type of features): Punkt (Point Features)
d. W drugim oknie kreatora, zaakceptuj domyślne ustawienia klucza konfiguracji (configuration
keyword) i kliknij Dalej (Next).
e. W ostatnim oknie kreatora dodaj poniższe pola do tabeli klasy obiektów słupy.
247
LEKCJA 11
Nazwa pola (Field Name)
Typ danych (Data Type)
ID_Słupa
Długie całkowite (Long
Integer)
Typ_Słupa
Krótkie całkowite (Short
Integer)
Materiał
Tekst (Text)
Wysokość
Krótkie całkowite (Short
Integer)
Tekst (Text)
f. Kliknij Zakończ (Finish).
Kowa klasa obiektów została wyświetlona w tabeli zawartości (table of contents) oraz w oknie Katalog
(Catalog). Jeśli zajdzie taka potrzeba kliknij prawym przyciskiem zestaw Dystrybucja i wybierz Odśwież
(Refresh).
Następnie dla klasy obiektów słupy zdefiniujemy podtypy.
g. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem klasę obiektów słupy i wybierz Właściwości
(Properties).
h. W oknie Właściwości klasy obiektów (Feature Class Properties) kliknij zakładkę Podtypy (Subtypes) i
ustaw poniższe parametry:
• Pole podtypu (Subtype Field): Typ_Słupa
• Podtypy (Subtypes):
Wartość kodu (Code)
Opis (Description)
1
Dystrybucja pierwszego
obwodu
2
Dystrybucja drugiego
obwodu
• Domyślny podtyp (Default subtypes): Dystrybucja pierwszego obwodu
248
Projekt
i. Kliknij OK.
Używając narzędzia Dołącz (Append) wczytamy teraz do pustej klasy obiektów słupy dane z pliku shape
zapisanego w folderze ..\BLDG\ProjektKońcowy\Dane.
j. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi > Ogólne (Data Management > General), otwórz
narzędzie Dołącz (Append) i uzupełnij parametry zgodnie z poniższą informacją.
• Wejściowy zestaw danych (Input dataset): ..\BLDG\ProjektKońcowy\Dane\CAD_Słupy.shp
• Docelowy zestaw danych (Target Dataset): Słupy
• Typ schematu (Schemat Type): NO_TEST
• Odwzorowanie pól (Field Map):
• Odwzoruj pola zgodnie z poniższą tabelą (kliknij prawym przyciskiem nazwę pola i wybierz
Dodaj pole wejściowe (Add Input Field) i zaznacz odpowiednią nazwę w pliku CAD_Słupy).
Nazwa pola (Field
name)
Nazwa pole w CAD_Słupy
Materiał
..\BLDG\ProjektKońcowy\Dane\CAD_Słupy.shp MateriałSł
Sprzęt uzupełniający
..\BLDG\ProjektKońcowy\Dane\CAD_Słupy.shp.SprzętUzup
Pola ID_Słupa, Typ_Słupa oraz Wysokość zostały automatycznie odwzorowane do odpowiednich pól.
249
LEKCJA 11
k. Kliknij OK.
Rozwiązanie etapu 3: Utworzenie i przypisanie domen oraz ustawienie wartości
domyślnych
W tym etapie dla pola wysokość utworzymy domenę, a następnie ustawimy odpowiednie wartości
domyślne dla podtypów dystrybucja pierwszego obwodu oraz dystrybucja drugiego obwodu.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem geobazę UsługiElektryczne i wybierz
b. W oknie Właściwości geobazy (Database Properties) wybierz zakładkę Domeny (Domains).
c. Przewiń do końca listę z nazwami domen.
d. Utwórz nową domenę wartości kodowanych o następujących parametrach:
• Nazwa domeny (Domain Name): DystrybucjaPierwszegoObwodu
• Opis (Description): Wysokość słupa dla dystrybucji pierwszego obwodu
• Właściwości domeny (Domain Properties):
• Typ pola (Field Type): Krótkie całkowite (Short Integer)
• Typ Domeny (Domain Type): Wartości kodowane (Coded Values)
• Wartości kodowane:
250
Projekt
Kod (Code)
Opis (Description)
11
11 metrów
13
13 metrów
15
15 metrów
e. Kliknij Zastosuj (Apply).
f. Utwórz kolejną domenę wartości kodowanych:
• Nazwa domeny (Domain Name): DystrybucjaDrugiegoObwodu
• Opis (Description): Wysokość słupa dla dystrybucji drugiego obwodu
• Właściwości domeny (Domain Properties):
• Typ pola (Field Type): Krótkie całkowite (Short Integer)
• Typ Domeny (Domain Type): Wartości kodowane (Coded Values)
• Wartości kodowane:
251
LEKCJA 11
Kod (Code)
Opis (Description)
9
9 metrów
11
11 metrów
g. Kliknij OK.
Następnie przypiszemy domeny do pól i ustawimy wartości domyślne.
h. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem klasę obiektów Słupy i wybierz Właściwości
(Properties).
i. W oknie dialogowym Właściwości klasy obiektów (Feature Class Properties) wybierz zakładkę Podtypy
(Subtypes).
j. W sekcji Podtypy (Subtypes) wybierz podtyp Dystrybucja pierwszego obwodu.
k. W sekcji Domyślne wartości i domeny (Default Values and Domains) ustaw wartości zgodnie z
poniższą tabelą:
Wartość domyślna (Default Value)
Domeny (Domain)
Materiał
BETON
DystrybPierwObwMateriał
Wysokość
15
DystrybucjaPierwszegoObwodu
BRAK
DystrybPierwObwSprzętUzup
252
Projekt
l. Kliknij Zastosuj (Apply).
m. W sekcji Podtypy (Subtypes) wybierz dystrybucja drugiego obwodu.
n. W sekcji Domyślne wartości i domeny (Default Values and Domains) ustaw wartości zgodnie z
poniższą tabelą:
Wartość domyślna (Default Value)
Domeny (Domain)
Materiał
DREWNO
DystrybDrugObwMateriał
Wysokość
11
DystrybucjaDrugiegoObwodu
BRAK
DystrybDrugObwSprzętUzup
253
LEKCJA 11
o. Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe Właściwości klasy obiektów (Feature Class Properties).
Rozwiązanie etapu 4: Utworzenie klasy relacji
Podczas tego etapu utworzymy klasę relacji pomiędzy klasą obiektów Słupy a tabelą Transformatory.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zestaw danych Dystrybucja i wybierz Nowa >
Klasa relacji (New > Relationship Class).
b. W pierwszym oknie kreatora uzupełnij parametry zgodnie z poniższą informacją:
• Nazwa klasy relacji (Name of the relationship class): Słupy_do_Transformatorów.
• Zaznacz Słupy jako główną tabelę (origin table).
• Zaznacz Transformatory jako docelową tabelę (destination table).
d. W drugim oknie kreatora, jako typ relacji wybierz Relacja prosta (Simple) i kliknij Dalej (Next).
e. W trzecim oknie kreatora uzupełnij parametry zgodnie z poniższą informacją:
• Podaj etykietę relacji w kierunku od głównej do docelowej (Set the From and To labels as
follows):
• Słupy_do_Transformatorów
• Transformatory_do_Słupów
• Ustaw propagowanie komunikatów na: W żadnym (None).
254
Projekt
f. Kliknij Dalej (Next).
g. W czwartym oknie kreatora ustaw liczność na 1:N.
h. Kliknij Dalej (Next).
i. W kolejnym oknie kreatora wybierz Nie (No) dla pytania o atrybuty tej klasy relacji, kliknij Dalej
(Next).
j. W szóstym oknie kreatora ustaw pole klucza głównego oraz pole klucza obcego na ID_Słupa.
l. Zapoznaj się z podsumowaniem i kliknij Zakończ (Finish).
Nowa klasa relacji Słupy_do_Transformatorów została dodana do zestawu danych Dystrybucja.
255
LEKCJA 11
Rozwiązanie etapu 5: Utworzenie topologii
W tym etapie utworzymy topologię geobazy dla klas obiektów zapisanych w zestawie danych
Dystrybucja.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zastaw danych Dystrybucja i wybierz Nowa >
Topologia (New > Topology).
b. W pierwszym oknie kreatora kliknij Dalej (Next).
c. W drugim oknie, wpisz nazwę topologii Dystrybucja_topologia, zaakceptuj domyślną wartość
tolerancji skupiania i kliknij Dalej (Next).
d. W kolejnym oknie zaznacz pole obok nazwy klasy obiektów Słupy oraz LinieElektryczne.
e. Kliknij Dalej (Next).
f. W czwartym oknie kreatora ustaw 2 rangi. Słupom przypisz rangę 1, a LiniomElektrycznym rangę 2.
W piątym oknie kreatora ustawimy jedną regułę:
• Słupy muszą być pokryte linią (Must be covered by Line) LiniąEnergetyczną.
h. Kliknij Dodaj regułę (Add Rule).
256
Projekt
i. Uzupełnij okno dialogowe Dodaj regułę (Add Rule) zgodnie z poniższą grafiką.
j. Kliknij OK.
l. W szóstym oknie kreatora zapoznaj się z podsumowaniem i kliknij Zakończ (Finish).
m. Kiedy nowa topologia zostanie utworzona wybierz Nie (No), odpowiadając na pytanie, czy chcesz
ocenić topologię.
Rozwiązanie etapu 6: Utworzenie zestawu danych mozaiki
W tym etapie zajmiemy się utworzeniem zestawu danych mozaiki, który zapiszemy w geobazie
UsługiElektryczne.
a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem geobazę UsługiElektryczne i wybierz Nowa >
Zestaw danych mozaiki (New > Mosaic Dataset).
b. W oknie dialogowym Utwórz zestaw danych mozaiki (Create Mosaic Dataset) uzupełnij parametry
zgodnie z poniższą informacją:
• Lokalizacja wyniku (Output Location): ..\BLDG\ProjektKońcowy\UsługiElektryczne.gdb
• Nazwa zestawu danych mozaiki (Mosaic Dataset Name): ObszarDystrybucji
• Układ współrzędnych (Coordinate system): Kliknij przycisk Właściwości odniesienia
przestrzennego (Spatial Reference Properties)
i przejdź do Układ współrzędnych
odwzorowanych (Projected Coordinate Systems) > State Plane > NAD 1983 (US Feet) > NAD
1983 State Plane North Carolina FIPS 3200 (US Feet).
257
LEKCJA 11
c. Kliknij OK.
Teraz do zestawu danych mozaiki dodamy rastry.
d. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zestaw danych mozaiki ObszarDystrybucji i
wybierz Dodaj rastry (Add Rasters).
e. W oknie dialogowym narzędzia Dodaj rastry do zestawu danych mozaiki (Add Rasters To Mosaic
Dataset) uzupełnij parametry zgodnie z poniższą informacją:
• Upewnij się czy parametr Typ rastra (Raster Type) został ustawiony na Raster Dataset.
• W polu Dane wejściowe (Input Data) wybierz Workspace, następniw kliknij ikonę folderu,
przejdź do BLDG\ProjektKońcowy zaznacz folder Rastry i wybierz Dodaj (Add).
f. Kliknij OK.
W celu poprawy i zwiększenia wydajności wyświetlania danych rastrowych wykonamy kilka
dodatkowych czynności. Są one przeprowadzane po zakończeniu dodawania rastrów do zestawu
danych mozaiki. Każde z zadań zostało omówione na stronie pomocy ArcGIS (ArcGIS Help Library).
Zadania, jakie teraz wykonamy to: budowa piramid, obliczenie statystyk oraz budowa obwiednii.
g. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zestaw danych mozaiki ObszarDystrybucji i
wybierz Modyfikuj > Buduj piramidy i statystyki elementu (Modify > Build Item Pyramids and Statistics).
258
Projekt
h. W oknie dialogowym narzędzia Buduj piramidy i statystyki elementu (Build Item Pyramids and
Statistics) zaakceptuj ustawienia domyślne i kliknij OK.
i. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem zestaw danych mozaiki i wybierz Optymalizacja
> Buduj podglądy (Optimize > Build Overviews).
j. W oknie dialogowym narzędzia Buduj podglądy (Build Overviews) zaakceptuj ustawienia domyślne i
kliknij OK.
Rozwiązanie etapu 7: Wykonanie testu wdrożenia
a. Otwórz dokument mapy UsługiElektryczne zapisany w folderze ..\BLDG\ProjektKońcowy. Kliknij Nie
(No), aby nie zapisywać zmian w bieżącej mapie.
b. Powiększ zasięg mapy do zakładki Projekt.
c. Widok mapy przedstawia dwa podświetlone obszary: teren o przeznaczeniu mieszkalnym oraz strefę
o przeznaczeniu handlowym. Są to wybrane obszary, dla których wprowadzimy zmiany edycyjne.
d. Pierwszą czynnością będzie ocena topologii Dystrybucja_Topologia oraz podtypów klasy obiektów
Słupy.
e. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń zestaw danych Dystrybucja i dodaj topologię
Dystrybucja_Topologia do mapy. Kliknij Nie (No) w odpowiedzi na pytanie, czy chcesz dodać wszystkie
klasy obiektów uczestniczące w topologii.
f. Rozpocznij sesję edycyjną, wybierz geobazę \BLDG\ProjektKońcowy\UsługiElektryczne.gdb, jako
źródło podlegające edycji i kliknij OK.
g. Na pasku narzędziowym Topologia (Topology) wybierz narzędzie Oceń topologię w bieżącym zasięgu
.
259
LEKCJA 11
Ocena topologii umożliwiła wyszukanie błędu topologicznego w strefie mieszkalnej.
h. Wybierz zakładkę Mieszkalna, aby powiększyć zasięg mapy do miejsca, w którym został znaleziony
błąd topologiczny.
Do identyfikacji błędu użyjemy narzędzia Kontroler błędów (Error Inspector):
• Na pasku narzędziowym Topologia (Topology) wybierz narzędzie Kontroler błędów (Error
Inspector) .
• W oknie Kontroler błędów (Error Inspector), kliknij przycisk Przeszukaj (Search Now).
W oknie kontrolera błędów została wyświetlona informacja o naruszeniu jednej reguły – słup jest
przesunięty i nie leży na linii elektrycznej. Naprawimy teraz ten błąd topologiczny.
i. Włącz pasek narzędziowy Dociąganie (Snapping) i ustaw Dociąganie do końca (End Snapping).
j. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector), zaznacz błąd, co spowoduje podświetlenie błędu na
mapie.
260
Projekt
k. W celu naprawy błędu wykonaj poniższe czynności:
• W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) kliknij prawym przyciskiem wyselekcjonowany
wiersz i wybierz z listy Wybierz obiekty (Select Features).
• Używając Narzędzia edycji (Edit Tool) przesuń wybrany słup na koniec linii energetycznej.
Wyświetlone informacje o dociąganiu powinny wskazywać, że obiekt jest dociągany do
LinieElektryczne: Punkt końcowy (Endpoint).
l. Wyczyść selekcję i ponownie oceń topologię używając narzędzia Oceń topologię w bieżącym zasięgu
.
m. W oknie Kontroler błędów (Error Inspector) przeszukaj ponownie błędy i upewnij się, że błąd został
naprawiony.
Ocenimy teraz pracę z podtypami i domenami aktualizując wartości atrybutów dla tego słupa.
n. Za pomocą Narzędzia edycji (Edit Tool)
wybierz słup, dla którego przed chwilą zmieniliśmy
położenie.
o. Otwórz okno Atrybuty (Attributes window)
i ustaw dla wybranego słupa poniższe wartości.
261
LEKCJA 11
• ID_Słupa: 2012586
• Materiał: Drewno
• Wysokość: 11 metrów
• Sprzęt_Uzupełniający: Transformator
Kolejnym zadaniem jest sprawdzenie klasy relacji Słupy_do_Transformatory.
p. Wyczyść wszystkie wybrane obiekty. Następnie wybierz zakładkę Handlowa, aby wyświetlić drugą z
analizowanych stref.
Właściciel tego terenu planuje budowę wielopiętrowego wieżowca z potencjalnie dużym
zapotrzebowaniem na energię elektryczną. Aby sprostać zapotrzebowaniu, należy dodać dwa
dodatkowe transformatory na najbliższym słupie, poprowadzić napowietrzną linię energetyczną
pierwszego obwodu, postawić słup dystrybucji pierwszego obwodu oraz umieścić na nim dwa
transformatory.
q. Przypisz dwa transformatory pierwszego obwodu o mocy 50 kVA do słupa o ID_Słupa równym 4829
zgodnie z poniższymi wskazówkami:
262
Projekt
• W tabeli zawartości (table of contents) kliknij prawym przyciskiem warstwę Słupy i wybierz
Etykietuj obiekty (Label Features).
• Otwórz tabelę Transformatory i wybierz dwa dowolne dostępne transformatory pierwszego
obwodu o mocy 50 kVA – wartość <pusta wartość> w kolumnie ID_Słupa informuje o tym, iż
transformator jest dostępny i możemy go przypisać.
• W tabeli atrybutów warstwy Słupy wyszukaj i zaznacz słup o ID_Słupa 4829.
• Otwórz okno Atrybuty (Attribute window), rozwiń wybrany obiekt, kliknij prawym
przyciskiem Transformatory i wybiedz Dodaj wybrane (Add Selected).
r. Dodaj napowietrzną linię energetyczną o napięciu 12.5 kV od słupa, jak pokazano na poniższej
grafice:
• W oknie Utwórz obiekty (Create Features), poniżej LinieElektryczne, wybierz szablon dla
Dystrybucja pierwszego obwodu.
• Kliknij nowy słup (ID 4829, który powinien nadal być wybrany) i rozpocznij szkicowanie
nowej linii.
• Kliknij dwukrotnie w centrum działki, aby zakończyć rysowanie nowej linii.
s. W oknie Atrybuty (Attribute window) jako ID_Linii wpisz 2012326.
t. Na końcu nowego odcinka linii energetycznej dodaj nowy słup pierwszego obwodu o ID_Słupa
2012587:
• W oknie Utwórz obiekty (Create Features) poniżej Słupy, wybierz szablon Dystrybucja
pierwszego obwodu.
263
LEKCJA 11
• Na końcu nowego odcinka linii energetycznej dodaj nowy słup.
• W oknie Atrybuty (Attributes window) wpisz ID_Słupa 2012587.
u. Dodaj dwa transformatory Dystrybucja pierwszego obwodu o mocy 37.5 kVA do słupa 2012587:
• W tabeli Transformatory wybierz dwa dostępne transformatory Dystrybucja pierwszego
obwodu o mocy 37.5 kVA. (Należy pamiętać, że dostępne transformatory mają w polu
ID_Słupa wartość <pusta wartość>.)
• W oknie Atrybuty (Attributes window) dodaj wybrane transformatory do nowego słupa
2012587.
v. Zapisz zmiany edycyjne, a następnie oceń ponownie topologię i wyszukaj błędy. Napraw wszystkie
znalezione błędy i zakończ edycję.
Rozwiązanie etapu 8: Udostępnienie projektu
Ostatnim etapem pracy będzie przekazanie naszego projektu innemu pracownikowi zespołu. W tym
celu utworzymy pakiet mapy.
264
Projekt
Pierwszym zadaniem będzie usunięcie wszystkich warstw z tabeli zawartości, które nie są częścią
geobazy UsługiElektryczne.
a. Zapisz mapę, jako nowy dokument mapy, pod nazwą ProjektKońcowyGeobazy.
b. Usuń z mapy następujące warstwy:
• Działki
• Ulice
c. W celu zredukowania rozmiaru pliku wynikowego usuń również zestaw danych mozaiki
ObszarDystrybucji.
d. Wybierz zakładkę Projekt.
e. Z zestawu danych ObsługiwanyObszar dodaj klasy obiektów ObsługiwaneStrefy oraz
ObsługiwanyObszar.
f. Zmień widok tabeli zawartości (table of contents) na Listę według kolejności wyświetlania (List By
Drawing Order) i przesuń warstwę ObsługiwanyObszar powyżej warstwy ObszarProjektu.
Uzupełnimy teraz opis mapy.
g. Z menu Plik (File) wybierz Właściwości dokumentu mapy (Map Document Properties).
h. Podaj następujący opis mapy (map’s description): Projekt końcowy geobazy dla instalacji
elektrycznej.
i. W polu autor (Author) wpisz <Twoje imię>.
j. Kliknij OK.
k. Zapisz mapę.
Zajmiemy się teraz utworzeniem pakietu mapy (map package), na podstawie dokumentu mapy
ProjektKońcowyGeobazy. Użyjemy w tym celu narzędzia geoprzetwarzania Utwórz pakiet mapy
(Package Map).
l. W oknie ArcToolbox przejdź do Zarządzanie danymi > Pakiet (Data management > Package) i otwórz
narzędzie Utwórz pakiet mapy (Package Map):
• Wejściowy dokument mapy (Input Map Document): ProjektKońcowyGeobazy
• Plik wynikowy (Output File): ..\BLDG\ProjektKońcowy\ProjektKońcowyGeobazy.mpk
• Podsumowanie (Summary): Projekt końcowy geobazy dla instalacji elektrycznej
• Znaczniki (słowa kluczowe) (Tags): geobaza, projekt, instalacja elektryczna
265
LEKCJA 11
m. Kliknij OK.
Narzędzie utworzyło pakiet mapy, w którym została zapisana mapa oraz geobaza.
n. Otwórz Eksplorator Windows przejdź do C:\Student\BLDG\ProjektKońcowyGeobazy, kliknij prawym
przyciskiem plik ProjektKońcowyGeobazy.mpk i wybierz Właściwości.
o. Jeżeli rozmiar pliku jest mniejszy niż 2MB możesz przesłać go teraz na swoją skrzynkę mailową.
p. Zamknij wszystkie otwarte aplikacje.
266
Projekt
A
Zasady i warunki korzystania z Materiałów
Szkoleniowych
WAŻNE - NALEŻY UWAŻNIE PRZECZYTAĆ PRZED SKORZYSTANIEM Z PODRĘCZNIKA
ORAZ DANYCH SZKOLENIOWYCH UMIESZCZONYCH NA NOŚNIKU
JEŚLI UŻYTKOWNIK NIE ZGADZA SIĘ Z PODANYMI ZASADAMI I WARUNKAMI POWINIEN
ZWRÓCIĆ NOŚNIK ORAZ PODRĘCZNIK SZKOLENIOWY ESRI LUB AUTORYZOWANEMU
PRZEZ ESRI INSTRUKTOROWI.
Zastrzeżenie własności oraz udzielenie licencji: Esri zachowuje wyłączne prawo, tytuł i
własność kopii podręcznika szkoleniowego oraz kopii danych szkoleniowych umieszczonych na
nośniku (zwanych dalej łącznie „Materiałami Szkoleniowymi) i niniejszym udziela Użytkownikowi
osobistej, niewyłącznej, niezbywalnej licencji na korzystanie z Materiałów Szkoleniowych w
postaci pojedynczego pakietu wyłącznie do osobistego użytku zgodnie z poniższymi zasadami i
warunkami. Użytkownik zobowiązuje się dołożyć rozsądnie uzasadnionych starań w celu
ochrony Materiałów Szkoleniowych przed nieuprawnionym użyciem, powielaniem, dystrybucją
lub publikacją.
Prawa własności i prawa autorskie: Użytkownik przyjmuje do wiadomości, że Materiały
Szkoleniowe stanowią zastrzeżoną i poufną własność firmy Esri i podlegają ochronie przez prawo
autorskie.
Dozwolone użytkowanie:


Użytkownik może wykonać jedną (1) kopię danych szkoleniowych umieszczonych na
nośniku, na urządzeniu elektronicznym umożliwiającym trwałe przechowywanie danych
oraz dokonać w celach archiwalnych reprodukcji jednej (1) kopii podręcznika
szkoleniowego do wyłącznego osobistego użytku Użytkownika.
Użytkownik może korzystać z Materiałów Szkoleniowych, dostarczonych przez Esri w
określonym celu, którym jest osobiste szkolenie i edukacja Użytkownika w zakresie GIS.
Niedozwolone użytkowanie


Użytkownikowi nie wolno sprzedawać, wynajmować, wydzierżawiać, podlicencjonować,
wypożyczać, dokonywać cesji, udostępniać czasowo, przekazywać w całości lub w
części, ani umożliwiać osobom trzecim dostępu do Materiałów Szkoleniowych.
Użytkownik nie może usuwać, ani ukrywać żadnych informacji o prawach autorskich,
znakach towarowych i/lub prawach własności firmy Esri.
Okres obowiązywania: Licencja udzielona na mocy niniejszej Umowy rozpoczyna się z chwilą
267
Dodatek A
odebrania przez Użytkownika Materiałów Szkoleniowych.
Ograniczona gwarancja i odpowiedzialność: Esri gwarantuje, że nośnik, na którym są
dostarczone dane szkoleniowe, będzie wolny od wad materiałowych i wad wykonania w
warunkach normalnego użytkowania i obsługi przez okres dziewięćdziesięciu (90) dni od dnia
otrzymania.
SZKOLENIOWA BAZA DANYCH ZOSTAŁA OPRACOWANA NA PODSTAWIE ŹRÓDEŁ
UZNANYCH ZA WIARYGODNE, ALE NIE UDZIELA SIĘ GWARANCJI ODNOŚNIE
DOKŁADNOŚCI I KOMPLETNOŚCI TEJ BAZY, ANI OPINII POWSTAŁYCH NA JEJ
PODSTAWIE.
SZKOLENIOWA BAZA DANYCH MOŻE ZAWIERAĆ PEWNE NIEZGODNOŚCI, WADY, BŁĘDY
I/LUB POMINIĘCIA. DANE ZAWARTE W TYM PAKIECIE MOGĄ ULEC ZMIANIE BEZ
UPRZEDZENIA.
268
Projekt
269

Podsumowanie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zapraszamy do odwiedzenia nas - Instytut Magii Peverell