6/ LINIE RYSUNKOWE

6/ LINIE RYSUNKOWE
Normy rysunkowe
PN-EN ISO 128-20:2002 Rysunek techniczny. Zasady ogólne przedstawiania Część 20: Wymagania
podstawowe dotyczące linii
PN-ISO 128-23:2002 Rysunek techniczny. Ogólne zasady przedstawiania Część 23: Linie na rysunkach
budowlanych.
Norma PN-EN ISO 128-20 określa podstawowe wymagania dotyczące linii tj. ustala rodzaje linii
rodzaje linii, ich oznaczenia i kształt oraz zasady ogólne kreślenia linii stosowanych w rysunku
technicznym, np. na wykresach, planach lub mapach.
Norma PN ISO 128-23 określa rodzaje linii rysunkowych i ich zastosowanie w dokumentacji
budowlanej obejmującej między innymi rysunki architektoniczne, konstrukcyjne, wykonawcze instalacji
budowlanych, planów urbanistycznych oraz projektów zagospodarowania terenu.
Grubość linii
Zgodnie z wymaganiami PN-EN ISO 128-20, szerokość, d, wszystkich rodzajów linii powinna być
jedną z następujących, w zależności od rodzaju i wielkości rysunku.
• 0,13mm; 0,18mm; 0,25mm; 0,35mm; 0,5mm; 0,7mm; 1,0mm; 1,4mm; 2,0mm.
UWAGA: Grubości linii bardzo grubych, grubych i cienkich są w stosunku liczbowym 4:2:1.
Szerokość linii z każdej jednej linii musi być stała przez cały linii
Grubość linii grubość linii grubość linii d grubość linii d
Do
d dla linii
d dla linii
dla linii
dla symboli formatów
cienkiej
grubej
bardzo grubej graficznych
arkuszy
W rysunkach
0,13
0,25
0,50
0,18
A4
O bardzo dużej liczbie
szczegółów
0,18
0,35
0,70
0,25
A3 i A4
O dużej liczbie szczegółów
0,25
0,50
1,00
0,35
A1 i A2
O niezbyt dużej liczbie
szczegółów
0,35
0,70
1,40
0,50
A1 i A0
O małej liczbie szczegółów
0,50
1,00
2,00
0,70
A0
O charakterze poglądowym
Rodzaje linii podstawowych
Rodzaj linii
01
linia ciągła
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
linia kreskowa
linia kreskowa z odstępami
linia z długą kreską i kropką
linia z długą kreską i z dwoma kropkami
linia z długą kreską i trzema kropkami
linia kropkowa
linia z długą i z krótką kreską
linia z długą kreską i z dwoma krótkimi kreskami
linia kreskowo-kropkowa
linia z dwoma kreskami i z kropką
12
13
linia kreskowa z dwoma kropkami
linia z dwoma kreskami i z dwoma kropkami
14
linia z krotką kreską i z trzema kropkami
15
linia z dwoma kreskami z trzema kropkami
Zaleca się, aby w przypadku ręcznego wykonywania rysunków długości elementów linii odpowiadały
podanym niżej
Element linii
Rodzaj linii nr
Długość
Kropki
od 04 do 07 i od 10 do 15
Przerwy
02 i od 04 do 15
Kreski krótkie
08 i 09
Kreski
02,03 i od 10 do 15
Kreski długie
od 04 do 06, 08 i 09
Odstępy
03
Odmiany linii podstawowych
≤ 0,5d
3d
6d
12d
24d
18d
Kombinacje linii o tej samej długości
a/ Układ dwóch lub większej liczby linii równoległych względem siebie
Minimalny odstęp między liniami to 0,70mm
b/ Układ linii dwóch różnych rodzajów
- Linie różnej grubości nakładające się
a/ nakładają się na siebie linie (ciągła i kropkowa)
b/ nakładają się na siebie linie (ciągła i kreskowa z odstępami)
- Układ linii leżących obok siebie
(dwie linie ciągłe po obu stronach dwóch linii kreskowych z odstępami)
c/ Układ dwóch linii ciągłych równoległych z regularnie powtarzającymi się między nimi elementami
łączącymi
a/ zaczernione elementy koliste
b/ zaczernione elementy trapezoidalne
d/ Układ regularnie powtarzających się elementów geometrycznych w połączeniu z liniami ciągłymi
a) Bez przerywania linii ciągłej
b) Z przerwaniem linii ciągłej.
Barwy linii
Linie powinny być rysowane jako czarne lub jako białe, zależnie od barwy tła. Inne znormalizowane
barwy mogą także być stosowane do rysowania znormalizowanych linii. W takim przypadku
znaczenie barw powinno być objaśnione.
Połączenia i przecięcia linii
Rodzaje linii i ich zastosowanie
Nr
01.1
Opis linii
i przedstawienie
Cienka linia ciągła
Zastosowanie
.1 linie rozgraniczające różne materiały w widoku, na rzucie i przekroju
(alternatywnie patrz 01.2.2)
.2 linie kreskowania rzutów figur przekrojów
.3 przekątne wyróżniające otwory, zagłębienia i wnęki
.4 zakończone strzałkami linie osiowe rzutu schodów, pochylni i spadków
.5 linie siatek modularnych - pierwsze stadium (projekt budowlany), (w razie
potrzeby stosować inny kolor niż kolor obrysów)
.6 krótkie linie osiowe
.7 pomocnicze linie wymiarowe
.8 linie wymiarowe i ich znaki ograniczające
.9 linie odniesienia
.10 istniejące warstwice na projektach zagospodarowania terenu (alternatywnie patrz
02.1.1)
.11 kontury widocznych części przedstawianych w widoku (alternatywnie, patrz
01.2.3)
.12 uproszczone przedstawienia drzwi, okien schodów,
(alternatywnie patrz 01.2.4)
.13 linie zaznaczające wyróżniane detale
14 linie ograniczające częściowe lub przerywane widoki, rzuty i
przekroje, jeżeli nie są to linie 04.1 (alternatywnie patrz 04.1.6)
01.1
Cienka linia ciągła
zygzakowa
01.2
Gruba linia ciągła
01.3
Bardzo
ciągła
02.1
Cienka linia kreskowa
02.2
Gruba linia kreskowa
02.3
Bardzo gruba
kreskowa
04.1
Cienka linia punktowa
04.2
Gruba linia punktowa
04.3
Bardzo gruba
punktowa
linia
05.1
Cienka
dwupunktowa
linia
05.2
Gruba
dwupunktowa
linia
gruba
linia
linia
wyposażenia
itp.
.1 kontury widocznych części przedstawianych na rzucie i przekroju, w przypadku
zastosowania kreskowania
.2 linie rozgraniczające różne materiały w widoku, na rzucie i przekroju
(alternatywnie patrz 01.1.1)
.3 kontury widocznych części przedstawianych w widoku (alternatywnie patrz
01.1.11)
.4 uproszczone przedstawienia drzwi, okien, schodów, wyposażenia itp.
(alternatywnie patrz 01.1.12)
.5 linie siatek modularnych - drugie stadium (projekt wykonawczy), (w razie potrzeby
zastosować inny kolor niż kolor obrysów)
.6 strzałki służące oznaczeniu widoków, rzutów i przekrojów
.7 projektowane warstwice na projektach zagospodarowania terenu
.1 kontury widocznych części przedstawianych na rzucie lub w
przekroju, jeżeli nie stosuje się kreskowania
.2 pręty zbrojeniowe (alternatywnie patrz 02.3.1)
.3 linie o szczególnej ważności na rysunkach
.1 istniejące warstwice na planach zagospodarowania terenu
(alternatywnie patrz 01.1.10)
.2 linie rozgraniczające uprawy roślinne, trawniki
.3 kontury niewidocznych części (alternatywnie patrz 02.2.1)
.1 kontury niewidocznych części (alternatywnie patrz 02.1.3)
.1 pręty zbrojenia dolnej warstwy na rzucie lub warstwy dalszej
na widoku, jeżeli oznaczenia prętów warstwy górnej i dolnej
względnie warstwy bliższej i dalszej pokazywane są na tym
samym rysunku
.1 płaszczyzny przekrojów (linie rodzaju 04.2 na końcach i w
miejscach zmiany kierunku)
.2 linie osiowe
.3 osie symetrii lub rzuty płaszczyzn symetrii (wyróżnione na
obu końcach przez pary cienkich, krótkich linii prostopadłych do
wykreślonej osi)
.4 linie zaznaczające detale w powiększeniu
.5 linie odniesienia - nawiązania wymiarowego
.6 linie ograniczające przerwane widoki, rzuty i przekroje
(szczególnie w przypadku kreślenia krótkich linii na wąskich
rysunkach; patrz przykłady 01.1.2, 01.2.1, 01.3.1 w załączniku
A; alternatywnie patrz 01.1.14)
.1 płaszczyzny przekroju (na ich końcach oraz w miejscach
zmiany kierunku; patrz 04.1.1)
.2 kontury części widocznych, usytuowanych przed płaszczyzną
przekroju
.1 pomocnicze linie tyczenia oraz bazowe linie odniesienia
(nawiązania)
.2 oznaczenie linii, względnie powierzchni, których dotyczą
szczególne wymagania
.3 linie graniczne terenów dla etapów itp.
.1 skrajne położenia części ruchomych
.2 linie środkowe (np. osie obojętne)
.3 kontury części przyległych
.1 kontury części niewidocznych usytuowanych przed
płaszczyzną przekroju
05.3
Bardzo gruba
dwupunktowa
linia
.1 pręty i kable sprężające
07.1
Cienka
wielopunktowa
linia
.1 kontury części nie objętych projektem
Przykłady zastosowania
Nr
01.1
01.1.1
Rodzaj linii
Cienka linia ciągła
Linie rozgraniczające różne materiały w
widoku, na rzucie i przekroju
Przykład zastosowania
01.1.2
Linie kreskowania
Przekrój pionowy ściany
01.1.3
Przekątne wyróżniające otwory,
zagłębienia i wnęki
Widok ściany z otworem
01.1.4
Zakończone strzałkami linie osiowe rzutu
schodów, pochylni i spadków
01.1.5
Linie siatek modularnych, pierwsze
stadium (projekt budowlany)
01.1.6
Krótkie linie osiowe
01.1.7
01.1.8
Pomocnicze linie wymiarowe
Linie
wymiarowe
i
ich
ograniczające
Linie odniesienia
01.1.9
znaki
01.1.10
Istniejące warstwice na projektach
zagospodarowania terenu
01.1.11
Kontury
widocznych
przedstawianych
w
(alternatywnie patrz 01.2.3)
01.1.12
Uproszczone
przedstawienia
drzwi,
okien, schodów, wyposażenia, itp.
(alternatywnie patrz 01.2.4)
części
widoku
Widok podłogi z różnych materiałów
01.1.13
Linie zaznaczające wyróżniane detale
01.1.14
Linie ograniczające przerywane widoki,
rzuty i przekroje, jeżeli nie są to linie 04.1
01.2
01.2.1
Gruba linia ciągła
Kontury
widocznych
części
przedstawianych
w
przekroju
w
przypadku zastosowania kreskowania
01.2.2
Linie rozgraniczające różne materiały w
widoku, na rzucie i przekroju
01.2.3
Kontury
widocznych
przedstawianych
w
(alternatywnie patrz 01.1.11)
01.2.4
Uproszczone
przedstawienia
drzwi,
okien,
schodów,
wyposażenia
(alternatywnie patrz 01.1.12)
01.2.5
Linie siatek modularnych, drugie stadium
(projekt wykonawczy)
01.2.6
Strzałki służące oznaczeniu widoków,
rzutów i przekrojów
01.2.7
Projektowane warstwice na projektach
zagospodarowania terenu
01.3
01.3.1
Bardzo gruba linia ciągła
Kontury
widocznych
części
przedstawianych na rzucie lub w
przekroju, jeżeli nie stosuje się
kreskowania
01.3.2
Pręty zbrojeniowe
02.1
02.1.1
Cienka linia kreskowa
Istniejące warstwice na projektach
zagospodarowania terenu (alternatywnie
patrz 01.1.10)
Linie rozgraniczające uprawy roślinne,
trawniki
02.1.2
części
widoku
02.2
02.2.1
Gruba linia kreskowa
Kontury części niewidocznych
02.3
02.3.1
Bardzo gruba linia kreskowa
Pręty zbrojeniowe dolnej warstwy na
rzucie lub warstwy dalszej na widoku,
jeżeli oznaczenia prętów warstwy górnej
i dolnej względnie warstwy bliższej i
dalszej pokazywane są na tym samym
rysunku
Cienka linia punktowa
Płaszczyzny przekrojów (linie rodzaju
04.2 na końcach i w miejscach zmiany
kierunku)
04.1
04.1.1
04.1.2
Linie osiowe
04.1.3
Osie symetrii
04.1.4
Linie zaznaczające wyróżnione detale w
powiększeniu
04.1.5
Linie odniesienia (nawiązania
wymiarowego)
04.2
04.2.1
Gruba linia punktowa
Płaszczyzny przekrojów na ich końcach
oraz w miejscach zmiany kierunku
04.2.2
Kontury części widocznych
usytuowanych przed przekrojem
04.3
04.3.1
Bardzo gruba linia punktowa
Pomocnicze linie tyczenia i bazowe linie
odniesienia (nawiązania)
04.3.2
Oznaczanie linii względnie powierzchni,
której dotyczą szczególne wymagania
04.3.3
Linie graniczne terenów dla etapów, stref
itp.
05.1
05.1.1
Cienka linia dwupunktowa
Skrajne położenie części ruchomych
05.1.2
Linie środkowe (np. osie obojętne)
05.1.3
Kontury części przyległych
05.2
05.2.1
Gruba linia dwupunktowa
Kontury części niewidocznych
usytuowanych przed płaszczyzną
przekroju
05.3
05.3.1
Bardzo gruba linia dwupunktowa
Pręty i kable sprężające
07
07.1
Cienka linia wielopunktowa
Kontury części nie objętych projektem