Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka

Kampania edukacyjna
Jeden test. Dwa życia.
Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka
Krajowe Centrum ds. AIDS, agenda Ministra Zdrowia, 20 listopada 2014 r.
rozpoczyna ogólnopolską kampanię edukacyjną pt. Jeden test. Dwa życia. Zrób test
na HIV. Dla siebie i swojego dziecka™.
Grupy docelowe i przekaz kampanii
Przekaz tej kampanii społecznej kierowany jest do kobiet w wieku prokreacyjnym,
które
nie
odnoszą
ryzyka
zakażenia
HIV
do
siebie,
a
także
do tych lekarzy ginekologów, którzy niechętnie kierują swoje pacjentki
na badania w kierunku HIV. Kampania przypomina, że lekarz ma obowiązek
zaproponować pacjentce będącej w ciąży badanie w kierunku HIV. Badanie
powinno zostać wykonane przed 10. tygodniem ciąży oraz między 33. a 37.
tygodniem.
Cele kampanii
Celem kampanii jest zmniejszenie liczby zakażeń HIV wśród nowo narodzonych
dzieci oraz zwiększenie świadomości dotyczącej testowania w kierunku HIV wśród
osób dorosłych. Wiele osób niesłusznie uważa, że problem HIV ich nie dotyczy,
przez co o swoim zakażeniu dowiadują się zbyt późno, nawet w fazie AIDS. W
naszym kraju rodzą się również dzieci zakażone tym groźnym wirusem. Można
temu jednak zapobiec – wystarczy jedynie, żeby przyszła mama wykonała w czasie
ciąży test w kierunku HIV i poddała się odpowiedniemu leczeniu, gdyby jego wynik
okazał się pozytywny. Dzięki wykonaniu testu w kierunku HIV kobiety ratują nie
tylko swoje życie, lecz także dają szansę na zdrowe życie swoim dzieciom.
Test na HIV powinna wykonać nie tylko przyszła mama, lecz także przyszły tata.
Ojciec dziecka może wykonać test anonimowo, bezpłatnie i bez skierowania
w jednym z punktów konsultacyjno-diagnostycznych (adresy punktów można
znaleźć na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS www.aids.gov.pl).
Patroni i partnerzy kampanii
Kampania została objęta patronatem honorowym przez: Ministra Zdrowia,
Głównego Inspektora Sanitarnego, Polskie Towarzystwo Naukowe AIDS,
Konsultanta krajowego w dziedzinie położnictwa i ginekologii oraz Konsultanta
krajowego w dziedzinie perinatologii.
Jednym z partnerów kampanii jest Fundacja Rodzić po Ludzku.
Elementy kampanii
Krajowe Centrum ds. AIDS będzie kierowało do kobiet planujących macierzyństwo
i będących w ciąży oraz do lekarzy ginekologów działania informacyjno-edukacyjne
na temat ryzyka wertykalnej transmisji HIV.
Ulotka skierowana do kobiet informuje o celowości wykonania testu w kierunku
HIV na etapie planowania ciąży i w trakcie jej trwania, a także o tym, że test na
HIV powinna wykonać nie tylko przyszła mama, lecz także przyszły tata.
Ulotka skierowana do ginekologów zachęca lekarzy do kierowania pacjentek
na
badanie
diagnostyczne
oraz
przypomina
o
obowiązku
odnotowania
w dokumentacji pacjentki, że nie wyraziła ona zgody na wykonanie testu.
Elementami kampanii są także:
strona internetowa
bannery internetowe
plakaty-kalendarze
roll-up
billboard
Regulacje
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie
standardów
postępowania
medycznego
przy
udzielaniu
świadczeń
zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą
w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad
noworodkiem określa poszczególne elementy opieki medycznej sprawowanej
przez podmioty wykonujące działalność leczniczą, mającej na celu uzyskanie
dobrego stanu zdrowia matki i dziecka. Wynika z niego, że lekarz ma
obowiązek zaproponować pacjentce w ciąży badanie w kierunku HIV, które
powinno zostać wykonane do 10. tygodnia ciąży oraz pomiędzy 33. a 37.
tygodniem ciąży. To badanie pozwala wcześnie wykryć zakażenie HIV
u możliwie jak największej liczby kobiet w ciąży oraz wprowadzić niezbędną
terapię.
Rekomendacje grupy ekspertów powołanych przez Polskie Towarzystwo
Ginekologiczne w zakresie perinatalnej transmisji HIV zalecają, aby
wszystkim kobietom ciężarnym proponować badanie w kierunku HIV
podczas pierwszej wizyty u lekarza ginekologa-położnika.
Inspiracja
Kampania Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka™
powstała z inspiracji hasłem i logotypem programu profilaktycznego pt. One test.
Two
lives.
Get
tested
for
HIV.
For
you
and
baby™
skierowanego
do kobiet ciężarnych i ich lekarzy. Program był realizowany przez agencję rządu
federalnego Stanów Zjednoczonych Centers for Disease Control and Prevention
(CDC). Krajowe Centrum ds. AIDS zwróciło się do niej z prośbą o możliwość
wykorzystania hasła i logotypu, na co CDC wyraziło zgodę (stąd symbol ™
w haśle). Informacje o kampanii One test. Two lives™ są dostępne na stronie
www.cdc.gov/actagainstaids/campaigns/ottl/index.html
Zogniskowane wywiady grupowe
W dniach 1–3 października 2014 r. TNS przeprowadziło dla Krajowego Centrum
ds. AIDS zogniskowane wywiady grupowe (FGI) na temat postaw kobiet w ciąży
i planujących ciążę wobec testowania na HIV.
Otrzymano następujące wnioski z badania:
1. Temat HIV/AIDS nadal stanowi temat tabu, a więc taki, którego nie można
poruszać wśród znajomych, bliskich, czy nawet rodziny. Z jednej strony
wywołuje strach, lęk i niepokój, a z drugiej – śmiech i żarty
na temat ewentualnej drogi zakażenia (nawiązanie do zdrady).
2. HIV kojarzony jest głównie z zakażeniem drogą płciową (zdrada oraz seks
bez zabezpieczenia z przypadkowym partnerem).
3. Można zauważyć małą wiedzę na temat specyfiki HIV i AIDS. Badane nie
zdają sobie sprawy z tego, jak duża jest szansa na urodzenie dziecka
niezakażonego HIV przez zakażoną matkę.
4. Tylko część kobiet miała świadomość, że w czasie ciąży/planując ciążę,
należy wykonać badanie w kierunku HIV.
5. Istnieje duża potrzeba kampanii społecznej uświadamiającej kobietom
w ciąży i planującym ciążę, potrzebę wykonywania testów w kierunku HIV.
6. Mężczyźni niekiedy reagują negatywnie na informację o zleceniu
żonie/partnerce testu w kierunku HIV. W pierwszej kolejności, generuje
to w nich negatywne odczucia, wynikające z podejrzenia o zdradę.
7. Wśród lekarzy ginekologów-położników istnieją niezdefiniowane bariery
powodujące niezalecanie testów w kierunku HIV.
8. Zdarza się, że lekarze jedynie proponują (pytają pacjentki), a nie zlecają
wykonanie testu w kierunku HIV. Biorąc pod uwagę mentalną barierę
badanych, jest to duży błąd ze strony lekarzy. Część kobiet nie widzi
potrzeby wykonywania badań, dlatego nie mają oporów odmówić bądź
zrezygnować z wykonania badania.
Współpraca
Jeśli są Państwo zainteresowani bardziej szczegółowymi informacjami nt.
kampanii Jeden test. Dwa życia™, wersjami elektronicznymi logo i innych
elementów kampanii lub otrzymaniem niniejszego materiału w wersji edytowalnej,
prosimy o kontakt. Dodatkowych informacji udzielają:
Iwona Gąsior, [email protected], 22 331 77 82
Anna Kaczmarek, [email protected], 22 331 77 81
Zapraszamy do korzystania z elektronicznych wersji materiałów wydawniczych
zamieszczonych na stronie www.aids.gov.pl.
Bezpłatne, drukowane wersje publikacji dystrybuują Krajowe Centrum ds. AIDS i
Wojewódzkie Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne.
Od początku epidemii do 31 sierpnia 2014 r. rozpoznano w Polsce 18 204
zakażenia HIV, 3 163 osoby zachorowały na AIDS, 1 283 chorych zmarło.
Na dzień 31 października 2014 r. leczeniem ARV objętych było 7 776 pacjentów,
w tym 110 dzieci.
Szacuje się, że z wirusem żyje ok. 35 tys. osób, więc co druga osoba żyjąca
z HIV nie wie, że jest zakażona i może nieświadomie zakażać innych.
Jak czytamy w Rekomendacjach PTN AIDS osoby nieświadome swojego
zakażenia stanowią źródło 75% nowych zakażeń.