Załącznik Nr 8.6

Transkrypt

Załącznik Nr 8.6
USŁUGI WYKONAWCZO – PROJEKTOWE
ADAM KŁOSKOWSKI
Białystok, ul. Modlińska 1 lok.6
Tel.(85)732-02-49; 609-576-067
KONCEPCJA PROGRAMOWO-PRZESTRZENNA
OCZYSZCZENIA ZBIORNIKA WODNEGO (KONSERWACJA)
W M. WASILKÓW ORAZ UDROŻNIENIA RZEKI SUPRAŚL
W KM 22+400-22+920 WOJ. PODLASKIE
INWESTOR:
Wojewódzki Zarząd Melioracji I Urządzeń
Wodnych, 15-399 Białystok, ul. Handlowa 6
oraz
Gmina Wasilków, 16-010 Wasilków,
ul. Białostocka 7.
AUTOR PROJEKTU:
inż. Zenon Dziewiątkowski
upr. nr ewid. Bł/222/76
WSPÓŁPRACA:
mgr inż. Adam Kłoskowski
Białystok, 30.11.2010r.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE
Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie koncepcji oczyszczenia
czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie na rzece Supraśl, leżącego w gminie Wasilków, woj.
podlaskie.
1.1. Cel i zakres opracowania
Koncepcja programowo-przestrzenna opracowano w pracowni projektowej „Usługi
Wykonawczo-Projektowe Adam Kłoskowski”, mieszczącej się przy ul Modlińskiej 1 lok. 6,
W Białymstoku, w ramach umowy nr 46/K/2010 zawartej w dniu 16.09.2010 pomiędzy:
- Inwestorem – Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w Białymstoku oraz
Gminą Wasilków,
- a Wykonawcą – pracownią projektową „Usługi Wykonawczo-Projektowe Adam
Kłoskowski”.
Program i zakres prac projektowych został zaakceptowany przez Zlecającego na
etapie przetargu oraz uściślony w warunkach szczegółowych umowy.
Koncepcję programowo-przestrzenną opracowuje się w celu przedstawienia Inwestorowi:
• Zasad, zakresu i rozmiaru niezbędnych prac budowlanych,
• Sposobu realizacji proponowanej inwestycji,
• Szacunkowych kosztów inwestycji oraz harmonogramu jej realizacji,
• Wstępnej oceny skutków i wielkości oddziaływań proponowanej inwestycji na
środowisko przyrodnicze.
Dla potrzeb opracowania Koncepcji wykonano wstępne pomiary geodezyjne ( profile
podłużne i przekroje poprzeczne rzeki i doliny), badania geotechniczne podłoża oraz
waloryzację zasobów środowiska przyrodniczego.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
1.4 Podstawowe dane techniczno-ekonomiczne charakteryzujące
programowaną inwestycję
Główne informacje i dane określające zakres projektowanej inwestycji zawiera poniższa
tabela.
Lp. Wyszczególnienie
01
1.
02
Zalewnia hydrologiczna zbiornika w przekroju jazu
piętrzącego
Jednos
Ilość
jednostek
tka
03
04
km2
1448,2
mnpm
116.51
ha
6.2
tys.m3
150.0
2.
Normalny poziom piętrzenia NPP
3.
Powierzchnia zalewu zbiornika przy NPP
4.
Objętość zbiornika przy NPP
5.
Długość linii brzegowej przy NPP
m
950
6.
Długość zalewu
m
350
7.
Średnia głębokość zbiornika (poniżej NPP)
m
1.90
8.
Średnia szerokość zbiornika
m
210
9.
Odmulenie rz. Supraśli w km 22+400-22+920
m
520
Kubatura urobku do wydobycia z czaszy zbiornika
wodnego w Wasilkowie poza obszarem rzeki
Kubatura urobku do wydobycia z koryta rzeki w
11.
granicach zbiornika w km 22+400-22+800
Kubatura urobku do wydobycia z koryta rzeki
12.
poza zbiornikiem w km 22+800-22+920
Całość kubatury urobku do wydobycia ze
13.
zbiornika wodnego i rzeki w km 22+400-22+920
m3
48029,322
m3
28323,127
m3
5025,06
m3
81377,509
10.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
SZCZEGÓŁOWE WYLICZENIA ILOŚCI UROBKU
Zbiornik wodny i rzeka w obszarze zbiornika
Zbiornik wodny poza obszarem rzeki
Rzeka w obszarze zbiornika wodnego
Przekrój
Razem całość
od jazu do mostu
Ilość namułu m3
Ilość ziemi m3
Ilość namułu m3
Ilość ziemi m3
Ilość namułu m3
Ilość ziemi m3
Przekrój x długość odc.
Przekrój x dł. odc.
Przekrój x długość odc.
Przekrój x dł. odc.
(kol.2-kol.4)
(kol.3-kol.5)
1
2
3
4
5
6
7
P2
27,199*37,50=1019,962
35,052*37,50=1314,45
26,302*37,50=986,325
17,891*37,50=670,912
33,637
643,538
P3
135,078*52,5=7091,595
46,768*52,50=2455,32
65,978*52,50=3463,845
31,962*52,5=1678,005
3627,75
777,315
P4
217,479*56,0=12178,824
40,098*56,0=2245,488
75,136*56,0=4207,616
19,701*56,0=1103,256
7971,208
1142,232
P5
271,794*52,50=14269,185
29,531*52,5=1550,377
65,619*52,50=3444,997
18,217*52,50=956,392
10824,188
593,985
P6
299,042*51,5=15400,663
8,50*51,50=437,750
68,306*51,50=3517,759
1,147*51,50=59,070
11882,904
378,680
P7
179,291*50,0=8964,55
28,102*50,0=1405,10
54,520*50,0=2726,00
9,216*50,0=460,80
6238,55
944,30
P8
74,49*55,0=4096,95
39,212*55,0=2156,66
39,892*55,0=2194,06
20,296*55,0=1116,28
1902,89
1040,38
P9
12,425*45,0=559,125
26,81*45,0=1206,45
12,055*45,0=542,475
26,563*45,0=1195,335
16,650
11,115
12771,595
21083,077
7240,05
42497,777
5531,545
razem
razem
63580,854
76352,449
28323,127
Ilość urobku do wybrania na odcinku w km 22+800-22+920, przekrój P10
namuł– 12,400m2*120,0m=1488,06m3
ziemia - 29.475m2*120,0m=3537,00m3
Razem 5025,06m3
48029,322
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
2. CHARAKTERYSTYKA PRZYRODNICZA ORAZ GOSPODARCZA REJONU
PROGRAMOWANEJ INWESTYCJ
Zbiornik wodny „Wasilków” położony jest w dolinie rzeki Supraśli, w gminie Wasilków,
woj. podlaskie. Charakterystykę gminy, w miarę ściśle reprezentują warunki panujące w
rejonie programowanej inwestycji.
Warunki przyrodnicze (klimatyczne, geologiczne, glebowe, wodne), jakie występują na
tym obszarze przedstawiono poniżej:
2.1 Warunki klimatyczne
Omawiany zbiornik leży we wschodniej – IX dzielnicy rolniczo – klimatycznej (wg.R.
Gumińskiego 1948r.). Charakterystyczną cechą klimatu jest tu występowanie surowszych
warunków termicznych niż na obszarach położonych na zachód i południe.
Przeprowadzone analizy danych z wielolecia dla obszaru związanego z projektowanym
zbiornikiem pozwalają na stwierdzenie, że zmienność czasową zjawisk pogodowych dla tego
terenu w pełni reprezentuje stacja meteorologiczna Białystok. Na przykładzie charakterystyk
meteorologicznych dla tej stacji i jej okolic przedstawia się poniżej ocenę zjawisk
atmosferycznych związanych z problemem małej retencji.
2.1.1. Opady i zjawiska atmosferyczne związane z opadami
Podstawowe charakterystyki przebiegu zjawisk atmosferycznych związanych z
opadami dla wielolecia 1949 – 1971, są następujące:
OKRES
Sumy średnie miesięczne i
roczne[mm]
Liczba dni z opadem ≥0.1mm
jw.>1.0mm
jw.>10.0mm
Liczba dni ze śniegiem ≥0.1 mm
Grubość pokrywy śnieżnej (max) [cm]
Liczba dni z burzą
Liczba dni z gradem
Liczba dni z mgłą
Liczba dni z rosą
Liczba dni ze szronem
Liczba dni z szadzią
Liczba dni z gołoledzią
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII ROK
I-XII
31
30
30
38
56
69
71
79
49
44
50
40
587
16
8
0.2
11
28
0.1
5.1
1.2
1.5
0.9
15
8
0.5
9
35
0.2
6.0
1.0
2.2
0.3
11
7.5
0.3
7
30
0.1
2.8
0.3
3.6
0.6
0.2
12.5
8
1.2
2.5
30
1.0
0.6
2.0
2.1
4.6
0.1
-
11 12.5
7
9
1.3 2.0
1.2 3.0
0.7 0.4
1.5 0.8
8.6 9.5
1.8 0.2
-
15
10
2.5
3.0
0.1
1.5
10.6
-
12
11
2.0
3.5
0.1
2.2
14.5
-
11
8
1.5
1.00.3
3.1
14.8
1.8
-
12.8
8
1.3
0.2
6.2
7.0
4.8
0.1
0.1
14
9
0.7
4
10
0.4
7.1
0.9
3.5
0.5
0.1
17
9
0.5
8
23
0.5
9.5
0.5
2.0
1.9
1.1
159.8
103
14
41.5
35
12.7
3.8
47.8
68.8
24.5
6.9
2.7
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Rozkład opadów w wieloleciu przedstawia poniższe zestawienie średnich miesięcznych i
rocznych sum opadów atmosferycznych notowanych w stacji meteorologicznej Białystok.
MIESIĄCE
II
I
III IV
V
VI
VII
SUMA OPADÓW
OKRESU
VIII
IX
X
XI XII
mm
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
Średnia z
wielolecia
IV-IX
mm
%
X-III
mm
mm
25
34
43
37
34
43
42
36
13
12
42
48
54
62
16
110
18
36
45
56
49
9
31
21
42
30
59
41
35
58
27
33
44
33
26
25
24
74
15
19
48
52
14
36
27
27
58
21
22
73
23
55
12
36
54
49
42
27
47
16
52
21
46
51
46
54
69
58
55
18
20
50
31
36
39
99
44
29
112
49
28
66
82
103
30
53
72
18
83
55
90
81
61
56
25
68
74
126
136
61
47
64
98
56
39
63
51
155
93
40
52
23
51
88
51
23
57
83
24
13
134
124
47
83
104
80
76
82
76
68
69
62
29
93
118
27
21
45
149
20
40
46
36
80
56
38
26
59
51
48
36
43
53
31
112
17
57
22
57
6
6
50
48
13
46
47
67
44
73
53
29
23
24
31
26
59
44
57
73
83
58
77
39
23
78
49
30
89
40
36
38
54
32
28
20
24
42
45
59
88
15
31
46
33
295
348
386
317
309
473
356
403
306
243
346
385
369
348
383
463
256
55
56
66
53
66
66
65
65
60
47
60
57
52
62
63
54
57
236
279
200
286
160
241
189
213
204
280
226
292
341
215
224
395
190
45
44
34
47
34
34
35
35
40
53
40
43
48
38
37
46
43
531
627
586
603
469
714
545
616
510
523
572
677
710
563
607
858
446
39
38
34
43
47
69
62
76
50
44
48
42
352
59
245
41
597
2.1.2. Parowanie z wolnej powierzchni wody.
Sumy (średnie z wielolecia) parowania z wolnej powierzchni wody [mm] kształtują się
następująco:
Rok
1945
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
%
I-XII
Miesiąc
IV
V
VI
54
60
60
69
57
29
27
27
55
27
47
42
65
50
49
37
35
44
39
55
36
110
104
76
72
85
85
66
86
74
95
91
80
72
59
98
85
62
82
86
69
86
89
118
119
102
122
121
98
109
113
92
113
106
108
88
109
135
99
118
99
125
109
Okres
VII
VIII
98
96
113
119
115
85
105
98
100
115
125
89
84
88
128
117
102
96
113
100
114
81
83
111
89
92
77
105
72
82
91
94
80
66
76
97
69
79
89
89
97
81
IX
68
52
66
45
52
61
60
55
42
57
47
51
59
45
56
57
63
51
64
49
62
IV-IX
500
513
545
496
523
458
461
447
466
477
517
448
454
406
537
500
440
480
490
495
488
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
1970
Średnia z
wielolecia
35
45
76
81
114
109
98
104
90
86
47
55
460
483
2.1.3. Temperatura powietrza
Średnie miesięczne temperatury powietrza [0C] dla stacji meteorologicznej w Białymstoku
przedstawiają się następująco:
Rok
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
Średnia z
wielolecia
I
II
-1.4
-11.0
-4.7
-1.4
-3.9
-9.6
-4.4
-3.7
-2.2
-4.7
-2.0
-5.0
-4.2
-1.6
-12.9
-4.9
-3.3
-6.5
-8.2
-7.4
-9.7
-8.1
-5.1
-1.4
-0.9
3.5
-3.6
-5.4
-12.1
-4.8
-13.2
0.4
-2.8
-2.5
-6.0
-0.2
-4.4
-8.6
-7.5
-7.4
-3.5
-2.4
-3.3
-7.4
-7.9
-4.6
III
IV
-2.0
0.9
1.8
-7.4
0.7
0.5
-3.4
-3.2
-0.6
-4.2
2.6
-1.8
3.1
-4.3
-4.0
-4.7
-1.1
1.2
2.6
1.2
-3.6
-1.0
-1.2
Miesiące
VI
VII VIII
V
7.2
9.3
7.6
9.0
0.7
3.7
3.1
4.1
7.6
3.0
6.9
5.5
8.0
8.8
6.5
5.5
5.2
7.2
7.0
8.1
5.4
5.6
6.4
14.7
13.8
10.8
10.0
12.2
14.0
9.7
12.1
10.8
13.8
12.0
12.6
11.7
10.5
16.0
12.0
9.0
14.0
14.2
11.4
13.1
12.1
12.3
14.6
15.9
16.9
14.2
17.7
18.4
14.8
18.0
16.4
14.8
16.8
16.5
17.5
13.4
15.9
19.7
15.5
17.4
16.4
18.2
15.8
16.5
16.4
17.1
16.0
17.2
17.6
19.0
16.8
18.5
16.2
18.1
17.1
20.7
17.4
16.0
15.3
19.0
18.6
16.1
18.3
18.7
16.6
17.7
16.6
17.5
15.7
16.2
19.4
17.6
16.3
16.6
19.2
14.0
15.2
16.0
17.8
15.9
15.5
15.5
19.0
15.1
15.1
16.3
16.4
17.6
16.3
16.2
16.5
IX
X
14.4
12.5
13.9
10.2
12.0
13.5
14.2
11.1
10.6
11.8
9.8
10.8
12.7
11.1
14.1
12.1
14.0
11.0
15.4
12.7
12.1
11.0
12.3
7.6
6.3
4.2
5.7
7.8
7.2
7.6
6.6
7.6
8.6
5.8
7.1
9.2
7.4
7.3
6.6
6.7
9.1
10.1
6.5
7.0
6.0
7.2
Skrajne wielkości temperatur jakie wystąpiły w tych latach:
XI
3.6
2.0
3.2
0.5
-0.2
0.6
1.6
-2.6
3.2
2.5
1.1
2.8
2.4
3.1
4.3
2.0
-2.6
1.0
3.3
1.3
4.1
2.4
1.8
XII
1.0
-0.3
0.8
-3.0
-3.4
0.4
-2.5
-2.6
-3.0
-0.9
-4.2
1.7
-4.9
-5.6
-5.6
-1.6
-1.1
-2.5
-3.3
-4.7
-10.0
-1.2
-2.6
Średnia
IV-IX I-XII
13.9
13.9
14.3
13.1
17.0
13.8
13.3
12.6
13.1
12.8
14.0
13.1
13.6
12.4
15.1
13.8
12.5
14.0
14.7
14.1
13.4
13.0
13.6
7.6
6.7
7.8
5.8
7.6
5.8
6.1
4.7
7.0
6.3
7.1
6.5
7.2
5.8
5.9
6.1
5.5
6.9
7.5
6.5
5.1
6.2
6.4
max. +20.70C
min. -13.20C
2.1.4. Zachmurzenie nieba
Zachmurzenie określone dla stacji meteorologicznej Białystok wykazuje, że najbardziej
pochmurny jest listopad i grudzień, a średnie miesięczne i roczne, w skali stopniowej 1 – 10,
przedstawia się następująco:
Miesiąc
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
ROK
I-XII
Stopnie
7.8
7.5
6.5
6.0
6.0
6.0
6.5
6.0
5.8
7.0
8.0
8.3
Liczba dni
18
16
12
10
8
8
9
8
7.8
16
22
24
6.8
pochmurnych>8/10
2.1.5. Wiatr
Średnia prędkość wiatru w roku w poszczególnych miesiącach przedstawia się
następująco:
Miesiące
I
6.2
II
5.2
III
5.2
IV
5.1
V
4.9
VI
4.2
VII
4.2
Średnie
VIII
4.4
IX
4.6
X
5.0
XI
5.4
XII
6.0
IV-IX
4.6
I-XII
5.0
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Przeważają wiatry z kierunku zachodniego i północno-zachodniego (38,7%), najmniej
jest zaś wiatrów północno-wschodnich (7,5%).
2.1.6. Inne elementy i charakterystyki klimatu
• Liczba dni z wybranymi wartościami progowymi temperatury:
- dni upalnych, max ≥ 30°C – 3,
- dni gorących, max ≥ 25°C – 32,
- dni przymrozkowych, min < 0°C - 137,
- dni mroźnych, max < 0°C - 58,
- dni bardzo mroźnych, max ≤ -10°C – 4.
• Daty przejść przez wartości progowe (początek i koniec terminowych pór roku) są
następujące:
- 0°C - początek przedwiośnia i koniec zimy – 18 III,
- 5°C - początek wiosny i koniec przedwiośnia – 7 IV,
- 10°C - początek przedlecia i koniec wiosny – 2 V,
- 15°C - początek lata i koniec przedlecia – 2 VI,
- 15°C - początek polecia i koniec lata – 2 IX,
- 10°C - początek jesieni i koniec polecia – 27 IX,
- 5°C - początek przedzimia i koniec jesieni – 27 X,
- 0°C - początek zimy i koniec przedzimia – 1 XII.
2.2. Ukształtowanie powierzchni
Na współczesny krajobraz i rzeźbę, powstałą w plejstocenie, ukształtowaną w czasie
wycofywania się lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego, która uległa przekształceniom
w procesach peryglacjalnych zlodowacenia północnopolskiego oraz w czasie trwających do
dziś procesów erozji i sedymentacji, decydujący wpływ miała bardzo aktywna działalność
gospodarcza człowieka. Teren obecnej Wysoczyzny Białostockiej, podobnie jak ok. 90%
terytorium Polski, porasta dziewicza puszcza z rozległymi bagnami i mokradłami. Zmiana
pokrycia terenu i składu gatunkowego potencjalnej szaty roślinnej, aż do usunięcia całych
zespołów leśnych a następnie pastwiskowych i łąkowych, wywołała nasilające się procesy
erozji wietrznej i wodnej.
Otoczenie zbiornika to powierzchnia płaska, od strony północno-zachodniej zbiornik
jest ogroblowany. Za groblą jest zaniedbany teren byłej oczyszczalni ścieków, nadający się do
składowania urobku z dna zbiornika i zagospodarowania go do celów rekreacyjnych.
2.3. Budowa geologiczna, gleby i ich użytkowanie
Charakter doliny Supraśl i jej budowa związane są z genezą tego obszaru. Pod
względem fizjograficznym dolina położona jest w rejonie naturalnym Wysoczyzny
Białostockiej wchodzącej w skład Niziny Północnopodlaskiej. Podstawowe cechy rzeźby tego
obszaru związane są ze zlodowaceniem środkowo-polskim. Ukształtowało ono pradolinę
rzeki Supraśl odprowadzającej wody polodowcowe w kierunku zachodnim. Równocześnie
zostały ukształtowane towarzyszące dolinie formy powierzchni. Na terenie przyległym
przeważa wysoczyzna morenowa falista z wyższymi wałami moreny czołowej. Są one
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
zbudowane z różnorodnego materiału w tym zarówno z gliny zwałowej, jak też piasków i
żwirów. Na przedpolu moreny czołowej, głównie na południe od doliny spotyka się
piaszczyste równiny sandrowe występujące w rejonie m. Supraśl i Michałowo. W pobliżu
doliny w tym m. in. W rejonie m. Wasilków występują wzgórza kemowe zbudowane z
utworów piaszczysto-żwirowych. Okres interglacjalnego ocieplenia spowodował intensywną
erozję wodną, której efektem są liczne doliny boczne związane z doliną rz. Supraśl.
W czasie zlodowacenia bałtyckiego dolina znajdowała się na przedpolu lądolodu, w
strefie peryglacjalnej, gdzie następowały silne procesy erozji i łagodzenie form rzeźby terenu.
W okresie holoceńskim miała miejsce akumulacja torfów, mad i piasków rzecznych.
Torf wypełnia przede wszystkim szerokie odcinki doliny rz. Supraśl dolnej i górnej. Na
odcinku rz. Supraśl środkowej węższej i głębszej następowała w większym stopniu
akumulacja utworów piaszczystych. Stopień zatorfowienia jest tu mniejszy.
2.4. Świat roślin i zwierząt
2.5.1. Flora
Świat roślin bezpośredniego rejonu opracowywanej inwestycji to przede wszystkim
trwałe użytki zielone oraz drzewa i zakrzaczenia zlokalizowane w dolinie rzeki i ujścia do niej
Olszanki. Od prawego brzegu zbiornika i rzeki rozpoczyna się zabudowa miejska Wasilkowa
poczynając od km 22+600 ÷ 23+600. Lewy brzeg zbiornika graniczy z parkingiem ośrodka
sportowo-rekreacyjnego. Brzegi zbiornika są umocnione płytami betonowymi tworząc ciągi
spacerowe i stanowiska wędkarskie. Na lewym brzegu rzeki powyżej mostu drogowego
położone są tereny rekreacyjne z małymi zbiornikami wodnymi. Od km 23+100 lewostronna
dolina to łąki zmeliorowane użytkowane ekstensywnie. W km 24+270 znajduje się ujęcie
wody do celów komunalnych.
Sztucznie stworzony zespół roślinności łąkowej, wysokoprodukcyjnej i gospodarczo
opłacalnej, ze względów ekonomicznych pokrywa zmeliorowaną dolinę rz. Supraśl.
Roślinność drzewiastą reprezentują:
− Olsza czarna, pojedynczo lub w małych grupach, w formie samosiewów i pozostałości
dawnych skupisk,
− topola – pojedyncze nasadzenia,
− wierzba iwa wzdłuż nasypów dróg i cieków wodnych.
W sąsiedztwie zabudowań, poza doliną i bezpośrednim rejonem inwestycji występują
małe sady i ogrody, głównie jabłonie, wiśnie i śliwy. Znaczenie gospodarcze i efektywność
ekonomiczna tych sadów jest bardzo niska.
Na obszarze objętym inwestycją nie zinwentaryzowano roślin chronionych i rzadkich
oraz drzew pomników przyrody.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
2.5.2. Fauna
Zwierzęta zamieszkujące w dolinie rz. Supraśl, nie występują na liście zwierząt
chronionych i rzadkich (Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i
Leśnictwa z dn. 6.01.1995r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt – Dz.U. Nr 13 poz.61).
Niemniej jednak nie można wykluczyć, że rozległe kompleksy łąkowe lub nadrzeczne drzewa
mogą być miejscem gniazdowania i sezonowego przebywania chronionych ptaków i ssaków.
Drobne ssaki gatunków owadożernych jak kret, jeż oraz ryjówki występują dość
powszechnie, są typowe dla cichych, odludnych siedlisk łąkowych, drobnych kęp i
zakrzaczeń.
Rząd zającowatych reprezentowany jest przez dwa gatunki – zająca szaraka i coraz
rzadziej bielika. Gryzonie zasiedlające brzegi rzeki doliny Supraśl to głównie bóbr, którego
częściej spotkać można na wschodzie omawianego obszaru, w górnym biegu rz. Supraśl.
Hałas pochodzący od drogi biegnącej do Wasilkowa i pobliska zabudowa miejska płoszy i
niepokoi zwierzęta, co jest zasadniczą przeszkodą w zasiedlaniu koryta rzeki.
Zwierzęta drapieżne, takie jak wilk i lis, ze względu na sąsiedztwo obszarów
zurbanizowanych, nie osiedlają się w dolinie na stałe.
Rozległe, nadrzeczne łąki, podobnie jak w przypadku wilka i lisa, są miejscem
żerowania i sezonowego bytowania dla licznie występujących saren lub wędrujących łosi.
Występują na nich także dzik i jeleń europejski.
Świat zwierząt bezkręgowych w wilgotnych dolinach to głównie królestwo owadów.
W strefie nadrzecznej, wśród szuwarów występują ważki, jętki i widelnice, a wśród
pluskwiaków – nartniki.
W siedliskach suchych traw – motyle (wiele pospolitych gatunków) i świerszcze.
2.6. Charakterystyka gospodarcza rejonu projektowanej inwestycji
Gmina Wasilków liczy 13 800 mieszkańców zamieszkujących głównie miasto
Wasilków, liczące 9 335 mieszkańców. Tereny gminy obejmują powierzchnię 127,0 km2,
granicząc na południu bezpośrednio z miastem Białystok, na zachodzie z gminą Dobrzyniewo
Kościelne, na północy z gminą Czarna Białostocka, na wschodzie z gminą Supraśl. Znaczną
część terenu stanowią lasy oraz użytki zielone wchodzące w skład Parku Krajobrazowego
Puszczy Knyszyńskiej i jego otuliny, zajmujących ponad 80% powierzchni.
Przez gminę prowadzą dwie drogi krajowe kierujące się do przejść granicznych: nr 18
(Białystok – Kuźnica Białostocka) i nr 19 (Białystok – Augustów – Ogrodniki) oraz linia
kolejowa o znaczeniu międzynarodowym (Warszawa – St. Petersburg).
Sąsiedztwo atrakcyjnych terenów pod względem przyrodniczym, położenie wzdłuż
ważnych ciągów komunikacyjnych oraz bliskość miasta Białystok czynią z gminy Wasilków
bardzo atrakcyjny teren dla jej rozwoju.
INFORMACJE STATYSTYCZNE
- Powierzchnia gminy Wasilków – 127,0 km2
- Liczba ludności – 13 800
- Gęstość zaludnienia – 108 osób/km2
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
3.
LOKALIZACJA I PARAMETRY TECHNICZNE ZBIORNIKA
3.1. Lokalizacja zbiornika
Zbiornik „Wasilków” zlokalizowany jest w dolinie rz. Supraśl, na gruntach należących
do gminy. Zbiornik położony jest w 22+400 do 22+800 km biegu rzeki, powyżej jazu
żelbetowego o świetle przepływu 23+8 m i normalnym poziomie piętrzenia 116.51.
3.2. Wykorzystanie terenu zbiornika wg planu przestrzennego
zagospodarowania
Według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Wasilków,
zatwierdzonego Uchwałą Rady Narodowej Miasta i Gminy w Wasilkowie Nr VII/40/85 z dn.
17 czerwca 1985r i ogłoszonego w Dz. U. Województwa Białostockiego nr 10/85, poz. 162,
zbiornik wodny na rz. Supraśl stanowi kąpielisko miejskie.
Wskazuje się w planie możliwość poszerzenia terenu w celu urządzenia zespołu boisk
sportowych po zlikwidowaniu istniejącej przy zbiorniku oczyszczalni ścieków.
Obecnie wymieniona oczyszczalnia ścieków nie funkcjonuje, zostały tylko ruiny
budynków.
Otoczenie zbiornika przeznaczone jest do celów sportowo rekreacyjnych z
wydzieleniem parkingu ogólnie dostępnego.
3.3. Parametry techniczne zbiornika
− powierzchnia 6.2 ha o kształcie zbliżonym do kwadratu,
− warstwa zamulenia śr. 1,4 m,
− kubatura urobku do wydobycia ze zbiornika poza obszarem rzeki 48029,322 patrz pkt.
1.4
− normalny poziom piętrzenia dla potrzeb ujęcia wody – 116.51 to jest około 2,5m
ponad projektowane dno zbiornika (przy jazie).
3.4. Parametry techniczne rzeki na odcinku w km 22+400-22+920
−
−
−
−
−
−
szerokość dna koryta rzeki od 40 do 70 m,
nachylenie skarp od 1:1 do 1:3,
zamulenie od 0,6 do 0,2 m,
głębokość od 0,2 do 1,3 m
kubat. urobku do wydobycia na odc. w km 22+400-22+800 wynosi 28323,127m3
kubatura urobku do wydobycia na odcinku w km 22+800-22+920 wynosi 5025,06m3
patrz pkt. 1.4
3.5. Jaz w km 22+400 rzeki Supraśl
Jaz piętrzy wodę dla potrzeb gospodarki komunalnej m. Białystok oraz stworzonego
sztucznie zalewu-kąpieliska.
Jaz zbudowano na zlecenie władz miejskich Białegostoku. Służyć miał, wg założeń z
jednej strony Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągowemu jako ujęcie wody
powierzchniowej dla pokrycia wzrastających potrzeb miasta Białystok i przemysłu, z drugiej
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
zaś strony mógł być wykorzystany dla kąpieliska miejskiego. Jaz zlokalizowany jest w
odległości ok. 450 m poniżej zniszczonych urządzeń piętrzących nieistniejącego młyna
wodnego w Wasilkowie. Obszar zawarty między szosą Białystok – Wasilków a jazem po
ogroblowaniu przeznaczono na sztuczny zbiornik wodny wraz z basenem kąpielowym.
Budowa jazu oraz ośrodka sportów wodnych na obszarze ~15 ha spowodowała zakłócenia w
funkcjonowaniu istniejących dawniej urządzeń wodno-melioracyjnych.
Omawiany jaz jest konstrukcją żelbetową. Odstęp przyczółków 34,5 m. Światło
budowli 23,6+8,8 m z dwiema ruchomymi klapami uchylnymi. Normalny poziom piętrzenia
116,41.
3.6. Rozpoznanie warunków hydrologicznych zlewni zasilającej
Zbiornik wodny „Wasilków” zlokalizowany jest w km 22+400 (jaz) biegu rz. Supraśl
przed ujściem rzeki Czarnej. Powierzchnia zlewni zasilającej w przekroju jazu wynosi 1448,2
km2.
Głównymi dopływami rz. Supraśl powyżej Wasilkowa są: Dzierniakówka, Słoja,
Sokołda, Płoska, Pilnica, a poniżej: Czarna i Biała. Długość rzeki od źródeł w rejonie wsi
Topolany, do przekroju zamykającego jaz w Wasilkowie wynosi 71,6 km.
Maksymalne przepływy roczne i letnie o prawdopodobieństwie występowania p=50% w
przekroju zbiornika Wasilków wynoszą:
Q50%
-25,1 m3/s
Q50%l
-13,2 m3/s
Przepływy minimalne, najdłużej trwające i średnie w przekroju jazu w Wasilkowie
wynoszą:
QSNW
-2,58 m3/s
-3,59 m3/s
QNTweg
QSW
-7,01 m3/s
QSWweg
-6,54 m3/s
4.
STAN ISTNIEJĄCY ZABUDOWY TERENU
4.1. Dane ogólne
Teren objęty programową inwestycją położony jest na gruntach m. Wasilków. Dolina
rzeki na odcinku objętym inwestycją to teren płaski i zatorfiony wykorzystywany jako łąki i
pastwiska. Odmulenie zbiornika i rzeki (w każdym z wariantów) wymagać będzie
przeprowadzenia robót ziemnych o znacznym rozmiarze. Grunt wydobyty z czaszy zbiornika
zostanie rozścielony na obszarach przyległych do obiektu, a teren zagospodarowany metodą
pełnej uprawy jako użytek zielony.
Szczegółowe informacje o terenie objętym programową inwestycją zamieszcza się w
dalszej części mniejszego rozdziału.
4.2. Zabudowa mieszkalna i gospodarcza
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Zabudowania miasta Wasilków położone są w pobliżu ciągów komunikacyjnych (po
obu stronach drogi Białystok – Sokółka i rz. Supraśl po jej prawej stronie). Znajdują się one
poza bezpośrednim terenem inwestycji w odległości ok. 15÷100 m od granicy zbiornika.
Rzędne terenu, na którym są one posadowione wynoszą ok. 118.00mnpm (min. 2 m ponad
rzędną NPP).
Lokalizacja zbiornika i poziom piętrzenia nie ma wpływu na zabudowania.
4.3. Infrastruktura techniczna
Do melioracji doliny Supraśl Dolna przystąpiono w latach 30-tych na zlecenie
ówczesnych władz. Pierwsze próby częściowej regulacji rzeki związane były z potrzebami
młynów zlokalizowanych na rz. Supraśl: w Dzikach, Dobrzyniewie Fabrycznym, Leńcach,
Wasilkowie oraz na rz. Czarnej w Sochoniach i Jakimach. Wykonano także kilka rowów
opaskowych przejmujących wody naporowe i wysiąki z obrzeży doliny. W latach 1931-34
uregulowano rz. Białą od ujęcia do m. Białystok. Tuż przed wybuchem II wojny światowej
podjęto próbę nawodnienia ściekami z Białegostoku przesuszonej doliny. W czasie wojny
prowadzono jedynie fragmentaryczne melioracje – najczęściej półpodstawowe. Niektóre
partie terenu przygotowano do eksploatacji torfu, inne zaś pod plantacje konopi
(Jaworówka, Jurowce, Wasilków). Dla potrzeb plantacji teren intensywnie osuszono rowami
o rozstawie 20-50 m.
Po II wojnie światowej istniejący system rowów był częściowo zniszczony. Urządzenia
melioracyjne generalnie modernizowano i wykonano w latach 1949-53 oraz 1955-56. Część
obszaru w okolicach Dobrzyniewa Fabrycznego zmeliorowano w latach 1949-53. Kompleks
użytków zielonych, od ujścia rz. Pilnicy do m. Wasilków, zmeliorowano w latach 1971-74.
Piętrzenie jazem w Wasilkowie ma bezpośredni wpływ na działanie urządzeń
melioracyjnych obsługujących obszar użytków zielonych o pow. ok. 30 ha oraz tereny w
bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika.
4.4. Zagospodarowanie rolnicze doliny w rejonie zbiornika
Dolina rz. Supraśl od ujścia do 29+400, o szerokości ok. 2 km łączy się od zachodu z
doliną Narwi (299,8 km biegu) i rozprzestrzenia się w kierunku wschodnim. Trasa
naturalnego koryta przebiega licznymi zakolami i krótkimi odcinkami prostymi. Koryto przy
ujściu usytuowane jest po środku doliny, od km 4 do 8 przebiega jej lewym obrzeżem a dalej
w górę, co kilka kilometrów, przemieszcza się od jednej do drugiej krawędzi doliny. Przy
ujściu koryto ma szerokość górą ok. 40 m i lokalnie (w górę) maleje ona do ok. 20 m.
Szerokość dna waha się od 15 do 30 m, przy czym przed budowlami piętrzącymi w
Dobrzyniewie Fabrycznym i Wasilkowie znajdują się zbiorniki wodne szerokości ponad 100
m. Głębokości koryta są bardzo zróżnicowane i wahają się od 1,5 do 4,5 m. W dnie rzeki
występują lokalne przegłębienia i wypłycenia. Nachylenie skarp koryta jest zmienne – od 1:3
na łukach wypukłych do 1:1, a nawet pionowe na łukach wklęsłych, gdzie brzegi są
rozmywane. Dno rzeki wyścielone jest rumowiskiem o średnicy 0,3÷4,1 mm.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Średni spadek podłużny doliny rzeki na rozpatrywanym odcinku wynosi ok. 0,4‰.
Lokalnie spadki dna rzeki, na kilkusetmetrowych odcinkach są znacznie zróżnicowane.
Napełnienie koryta wodą w ciągu roku ulega wahaniom. Nie tylko ze względu na
naturalne przybory wody w rzece po opadach i roztopach wiosennych, ale także w wyniku
piętrzenia na budowlach w Dobrzyniewie, Wasilkowie i Nowodworcach. Zwierciadło wody w
rzece utrzymuje się na głębokości 0,5÷1,0 m poniżej poziomu terenu.
4.5. Stan własności terenu
Tereny będące w zasięgu zbiornika są częściowo gruntami Skarbu Państwa, częściowo
zaś gruntami prywatnymi.
Szczegółowy wykaz właścicieli działek w rejonie zbiornika zamieszcza się w końcowej
części opracowania, natomiast poniżej, podano numery działek pod zbiornik i jego okolice:
Obręb
Numer działki
zbiornik
Teren przyległy
3686
3687/5
5.
3683/1
3683/9
3681/1
1079
2917
2918
2920
2912
2913
3687/5
2911
3685/1
2907/2
3704/2
567/10
567/9
567/7
567/6
567/5
3685/2
3687/7
3687/1
3688
3689
3721
2883/2
OGRANICZENIA ROZWIĄZAŃ OCZYSZCZENIA ZBIORNIKA
Proponowane w niniejszej koncepcji rozwiązania techniczne mają na celu
przedstawienie możliwości i warianty odmulenia zbiornika i odcinka rzeki powyżej,
pozwalające spełnić następujące warunki, tj.:
• zrealizować cel inwestycji przy minimalizacji niekorzystnych oddziaływań na
środowisko przyrodnicze, zdrowie i samopoczucie mieszkańców,
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
• uzyskać akceptację samorządu lokalnego (nie wywoływać protestów lub też nie rodzić
konfliktów, uzyskać zgodę jednostek i instytucji zainteresowanych oraz władz
kompetencyjnie związanych),
• przepuścić bez przeszkód i ograniczeń wielkie wody, przekraczające zdolności
przepustowe budowli piętrzącej,
• zabezpieczyć dopływ wody do ujęcia dla celów komunalnych.
Koncepcja niniejsza przedstawia dwa warianty odmulenia zbiornika różniące się między sobą
technologią wykonania niezbędnych robót.
5.1. Ograniczenia lokalizacyjne wynikające z technicznej zabudowy terenu
Ilość kolizji programowej inwestycji z infrastrukturą techniczną terenu doliny rzeki
Supraśl zależeć będzie od przyjętego do realizacji wariantu rozwiązań technicznych.
Realizacja inwestycji wymagać będzie kontroli robót przez służby wodociągowe by
ograniczyć niebezpieczeństwo przerwania dopływu do stanów infiltracyjnych oraz ich
zanieczyszczenia.
Roboty ziemne prowadzone przy odmulaniu zbiornika nie będą kolidowały z
istniejącym uzbrojeniem technicznym.
W dolinie rzeki, powyżej zbiornika znajduję się systemy melioracyjne odwadniająco –
nawadniające, wymagające podczas prowadzenia robót szczególnej czujności służb
melioracyjnych i współpracy z wykonawcą robót.
5.2. Ograniczenia przyrodnicze i przewidywane oddziaływanie na tereny
przyległe
Inwestycja nie należy do mogących pogorszyć stan środowiska. Inwestycji tej nie
wymieniono wśród tych, które mimo, że niezaliczane do „szczególnie szkodliwych” ani też do
„mogących pogorszyć stan środowiska” zmieniają stosunki wodne. Inwestycja wprawdzie
dotyczyć będzie swego rodzaju robót ziemnych krótkotrwale zmieniających stosunki wodne,
jednak nie terenów o szczególnych wartościach przyrodniczych. W jeszcze mniejszym
zakresie przedmiotowa inwestycja dotyczyć będzie regulacji wód, obejmować będzie
bowiem odmulanie zbiornika i odcinka rzeki powyżej, z którego namuły w krótkim okresie
mogłyby ponownie napłynąć do czaszy.
5.2.1. Oddziaływanie inwestycji na zdrowie i samopoczucie ludzi
Programowana inwestycja obejmuje obszar położony w dolinie rz. Supraśl. Centrum
robót znajduje się w odległości ok. 0,2 km od głównych skupisk zabudowań ludzkich.
Oddziaływanie inwestycji na zdrowie i samopoczucie ludzi przebywających w
najbliższym jej sąsiedztwie będzie inne podczas realizacji, inne zaś w trakcie użytkowania i
eksploatacji.
Roboty przygotowawcze w czaszy zbiornika odbywać się będą z zastosowaniem
ciężkich maszyn i sprzętu wytwarzającego hałas i wibracje.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Uciążliwość ta, mierzona natężeniem dopuszczalnym, nie powinna przekraczać w
ciągu dnia 55dB(A), zaś w nocy 45dB(A) (patrz – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
30.09.1980r w sprawie ochrony przed hałasem i wibracjami).
W okresie budowy pewne uciążliwości i zagrożenia tworzyć będzie pył i kurz,
powstały przy robotach ziemnych, transporcie po drogach lokalnych gruntu (w przypadku
wyboru wariantu z wywozem urobku na tereny rekultywowane) i materiałów. Odory
smarów, paliw, środków chemicznych, toksycznych substancji izolacyjnych (impregnatów)
itp. Nie będą w konkretnym przypadku miały istotnego znaczenia.
Obowiązki inwestora dla zminimalizowania wymienionych powyżej zagrożeń lub
uciążliwości określają odrębne przepisy, zgodnie z założeniami planu zagospodarowania.
W bezpośrednim otoczeniu zbiornika należy podjąć szereg działań technicznych i
przeobrażeniowych, których głównym celem będzie poprawa estetyki otoczenia, warunków
komunikacyjnych lub mieszkaniowych. Zakres tych działań powinien określić profesjonalny
projekt zagospodarowania obrzeży zbiornika. Realizacja ww. projektu, także w zakresie małej
(zielonej) architektury, poprawi zdecydowanie samopoczucie ludzi stale lub czasowo
zamieszkujących rejon zbiornika. Zakres tych prac nie jest przedmiotem niniejszego
opracowania.
Uciążliwości i zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, jakie występują na etapie
realizacji inwestycji, ustaną po jej zakończeniu.
5.2.2. Oddziaływanie inwestycji na florę i faunę
Świat roślin i zwierząt doliny rz. Supraśl oraz najbliższego otoczenia inwestycji to
gatunki nie objęte ochroną prawną. Drzew, krzewów, i krzewinek wymienionych w
Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia
06.04.1995r w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. Nr 41, poz. 214) nie
zinwentaryzowano. Dotyczy to również roślin zielonych. Ssaków, ptaków, ryb, płazów, gadów
i owadów, które byłyby na liście krajowej gatunków chronionych lub też objętych ochroną
częściową, nie spotyka się w dolinie rz. Supraśl na odcinku objętym programową inwestycją.
5.2.3. Oddziaływanie inwestycji na atmosferę i klimat lokalny
W okresie realizacji inwestycji dojdzie do przykrycia pewnego obszaru doliny gruntem
wydobytym z dna zbiornika i rzeki, przysłonięte zostaną zielone powierzchnie, zmienią się
warunki parowania i ewapotranspiracji. Będą to jednak zmiany krótkotrwałe o stosunkowo
małym zakresie (do czasu ponownego porostu traw).
Po wykonaniu robót adaptacyjnych i zagospodarowaniu odsypisk zostanie
przywrócony stan środowiska podobny do tego jaki był przed rozpoczęciem inwestycji,
powiększy się jedynie otwarta powierzchnia lustra wody.
6.
FUNKCJE ZBIORNIKA
Przewidziane odmulenie zbiornika wodnego „Wasilków” wraz z rzeką powyżej będzie
służyć wielu celom, a głównie:
- retencji wód powierzchniowych,
- rekreacji oraz wypoczynkowi miejscowej ludności,
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
- ochronie przeciwpożarowej,
- podniesieniu walorów krajobrazowych i estetycznych obszarów miasta Wasilków,
- poprawie mikroklimatu w bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika.
Wymienione powyżej funkcje, jakie pełni zbiornik wodny, łączą się, wzajemnie
przenikają oraz uzupełniają.
6.1. Rola zbiornika jako obiektu małej retencji
W związku z ustaleniami Ministerstw Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i
Leśnictwa oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – sygnatariuszy „Porozumienia
dotyczącego współpracy w zakresie programu małej retencji” (21.12.1995r) obszar dawnego
województwa białostockiego zaliczony został do II strefy najwyższego priorytetu. „Hierarchia
potrzeb obszarowych małej retencji w Polsce”, wynikająca z niekorzystnych warunków
klimatycznych oraz znacznej poprawy stosunków wodnych na obszarach rolniczych
(Kowalczyk i Inn. – IMiGW. 1996r) wykazała, że racjonalne zagospodarowanie wód na
omawianym obszarze jest wskazane.
6.2. Rekreacyjne wykorzystanie zbiornika
Powstały w dolinie sztuczny zbiornik, utrzymujący wodę przez cały rok, jest
wykorzystywany jako obiekt służący mieszkańcom Wasilkowa oraz dla rekreacji i wypoczynku
weekendowego mieszkańców Białegostoku.
Zbiornik może służyć wędkarstwu sportowemu. Na całej długości lub w wydzielonych
strefach zbiornika pływać można kajakami lub łodziami wiosłowymi. W okresie zimy, w
momencie powstania grubej warstwy lodu, akwen może służyć łyżwiarzom.
W sytuacji, gdy jakość wód będzie zadowalająca (II klasa czystości – Rozporządzenie
Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5.11.1991r – w
sprawie klasyfikacji wód oraz warunków, jakim powinny odpowiadać ścieki wprowadzane do
wód i do ziemi – Dz. U. Nr 116 poz. 503), przewiduje się zorganizowanie kąpielisk i
sztucznych plaży, a także budowę przystani, pomostów widokowych i tarasów, co pozwoli w
pełni wykorzystać walory rekreacyjne obiektu.
W otoczeniu zbiornika, w jego strefie ochronnej, uzasadnione będzie zorganizowanie
lub przystosowanie istniejących dróg lokalnych jako ścieżek rowerowych.
W otoczeniu zbiornika (jego strefy ochronnej) można przewidzieć budowę boisk i
obiektów sportowych jak korty tenisowe, boiska do koszykówki i siatkówki. Obiekty
sportowe pozwolą na zorganizowanie czynnego wypoczynku na terenie zbiornika i jego
bezpośredniego otoczenia.
6.3. Wykorzystanie gospodarcze zbiornika w hodowli ryb
Wody zmagazynowane w zbiorniku mogą służyć celom gospodarczym, takich jak
hodowla ryb.
Ze względu na fakt, że obiekt będzie pełnił wiele funkcji wzajemnie się
ograniczających, nie jest możliwa intensywna hodowla ryb. Eksploatacja zbiornika i odłów
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
ryb będzie utrudniony. Nie przewiduje się opróżniania lub znacznego obniżania wód. Zakłada
się sportowe wędkowanie z pomostów, brzegów lub łodzi w strefach wyznaczonych do tego
celu.
6.4. Wykorzystanie zbiornika jako dodatkowe źródło wody do celów
pożarowych
Zbiornik może być źródłem wody wykorzystywanym w ochronie pożarowej
okolicznych zabudowań i zwartych kompleksów leśnych.
Obowiązki ochrony przeciwpożarowej dla inwestorów wykorzystujących obiekty
budowlane istniejące i będące w budowie, określa Ustawa z dnia 24.08.1991r o ochronie
przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81 poz.251). Z przepisów wykonawczych wynika, że wszystkie
jednostki osadnicze znajdujące się w odległości nie przekraczającej 500m od skrajnej
zabudowy tej jednostki powinny być przystosowane do poboru wody do celów
przeciwpożarowych w sytuacji, gdy wystąpi gwałtowna potrzeba ujęcia większej ilości wody
przy pożarze o dużej intensywności i zasięgu.
6.5. Rola zbiornika jako obiektu podnoszącego walory estetyczne i
krajobrazowe otoczenia
Sztuczny element rzeźby, jaki został wprowadzony poprzez budowę zbiornika wód
otwartych, należy traktować jako ozdobę krajobrazu, podnoszącą jego walory estetyczne.
Zespoły roślinne, zadrzewienia i zakrzaczenia upiększą otoczenie. W litoralu wód istnieje
środowisko roślinności wynurzonej trzcin i tataraków, roślinności pływającej i zanurzonej.
Wody te ozdabiają ptaki zalatujące lub gniazdujące na nadbrzeżnych drzewach i w
szuwarach. Groble i drogi przebiegające w sąsiedztwie zalewu tworzą dogodne warunki do
podziwiania widoków zbiornika bez penetracji jego obrzeży i naruszania ciszy i spokoju.
Walory krajobrazowe i estetyczne bezpośredniego otoczenia zbiornika i rzeki są
bezcenne.
6.6. Poprawa mikroklimatu w bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika
Klimat lokalny w bezpośrednim sąsiedztwie zalewu ulegnie korzystnym zmianom.
Poziomy i pionowy zasięg oddziaływania jest tym większy im większy i głębszy jest zbiornik
wodny.
Woda magazynować będzie znacznie większe ilości ciepła, które wolniej oddaje
otoczeniu. Dzięki temu temperatura powietrza nad powierzchnią niezamarzniętego zbiornika
i w jego otoczeniu jest w dzień niższa, natomiast w nocy wyższa, a amplitudy dobowe tej
temperatury mniejsze niż nad pobliskim lądem. Oprócz łagodnego wpływu wód na
temperaturę powietrza, wzrasta w ich pobliżu wilgotność powietrza, ilość rosy, zamgleń i
mgieł, a niekiedy też prędkość wiatru. Dodać należy, że przeważające kierunki wiatru w tym
regionie to wiatry zachodnie i północno zachodnie – w poprzek zbiornika.
Zasięg wpływu zbiornika na mikroklimat terenów przyległych zaznacza się najsilniej
podczas bezwietrznej i bezchmurnej pogody, gdy różnice temperatur wody i powietrza są
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
duże. Przy dużej różnicy temperatur wody i napływającego z zachodu powietrza, mogą
częściej powstawać mgły.
W upalne lato, przy bezdeszczowej pogodzie, uciążliwość klimatu będzie mniej
odczuwalna. Poprawi to samopoczucie mieszkańców Wasilkowa oraz osób przebywających
w okolicy zbiornika.
7.
KONCEPCJE TECHNICZNE PROPONOWANYCH ROZWIĄZAŃ
System (układ) hydrotechniczny zbiornika wodnego „Wasilków” tworzą następujące
obiekty, budowle i urządzenia oraz inne elementy inwestycji:
• jaz na rz. Supraśl w km 22+400,
• groble boczne,
• czasza zbiornika,
• strefa ochrony (otoczenia) zbiornika, a w niej:
− infrastruktura techniczna i uzbrojenie terenów przyległych,
− system obserwacji działania urządzeń oraz monitoringu czystości wód,
− obiekty i budowle strefy brzegowej zbiornika.
Poszczególne elementy programowej inwestycji omawia się w dalszej części
niniejszego rozdziału.
7.1. Materiały wyjściowe
Dla potrzeb opracowania niniejszej Koncepcji programowo-przestrzennej
przeprowadzono analizę archiwalnych materiałów, danych i informacji. Zebrano opinie osób
i instytucji kompetencyjnie związanych z gospodarką wodno-ściekową województwa
podlaskiego, a szczególnie gminy Wasilków.
Bardzo czynny i aktywny udział w pracach oraz pomoc w realizacji dokumentacji mieli
przedstawiciele Inwestora – Zlecającego Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń
Wodnych w Białymstoku oraz Urzędu Miasta Gminy Wasilków, jako przyszłego użytkownika
obiektu.
Wykonano rozpoznanie geodezyjne, geotechniczne, hydrograficzne i hydrologiczne.
7.1.1. Pomiary geodezyjne
W ramach rozpoznania geodezyjnego wykonano pomiary dla sporządzenia:
− profilu podłużnego rz. Supraśl w rejonie zbiornika, na długości ok. 900 m,
− przekrojów poprzecznych czaszy zbiornika, 11 szt.
Wykonano inwentaryzację geodezyjną głównych budowli komunikacyjnych na odcinku
rz. Supraśl w granicach programowej inwestycji (mosty, wyloty itp.) oraz wywiad niwelacyjny
w terenie sąsiadującym ze zbiornikiem. Ww. materiały są załącznikami graficznymi
zamieszczonymi w dokumentacji.
7.1.2. Badania geotechniczne
W ramach rozpoznania geotechnicznego terenu zbiornika przeprowadzono:
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
− Wykonano sondowania dna zbiornika na podstawie których określono warstwę
zamulenia.
7.2. Czasza zbiornika
Wykonanie odmulenia zbiornika (w każdym z wariantów) wymaga przeprowadzenia
robót ziemnych o znacznym rozmiarze, ze względu na niski poziom piętrzenia wody na jarze
oraz płaski teren doliny rzeki.
Przewiduje się uformowanie dna zbiornika na poziomie projektowanego dna rzeki ze
spadkiem podłużnym do jazu (0,3‰). Skarpy zbiornika umocnione betonowym murem
pozostają bez zmian. Zbiornik wraz z rzeką utworzą znaczną powierzchnię otwartego lustra
wody (obecnie znaczne zamulenie zbiornika powoduje duże przesłonięcie lustra wody).
Zbiornik zamulony jest średnio 1,4 m, kubatura namułu 63580,854 m3, namuł łącznie
z ziemią wybraną podczas równania dna zbiornika wynosi 76352,449m3.
Dane szczegółowe dotyczące zamulenia zbiornika:
a) Zbiornik wodny poza rzeką:
- namuł – 42497,777m3, ziemia z dna zbiornika 5531,545m3 razem:48029,322m3
b) rzeka na odcinku w km 22+400-22+800, poza zbiornikiem
- namuł 21083,077m3, ziemia z dnia rzeki 7240,05m3 razem: 28323,127m3
Łączna ilość urobku do wydobycia z dna na obszarze zbiornika: 76352,449m3
Zakres prac określono na podstawie aktualnych rzędnych dna zbiornika i rzeki oraz
rzędnych wymaganych do prawidłowego funkcjonowania obiektu.
Załączone w części rysunkowej przekroje poprzeczne zbiornika szczegółowo obrazują
rozmiar zamulenia czaszy.
7.3. Rzeka Supraśl od km 22+800÷22+920
Wykonane pomiary geodezyjne, rozpoznanie terenowe i badania pozwalają na
określenie potrzeb w zakresie oczyszczenia (odmulenia) omawianego docinka rzeki.
Warstwa zamulenia koryta rzeki na odcinku długości 120 m w km 22+800-22+920
wynosi średnio 0,4 m (0,6÷0,2 m), kubatura namułu 1488,06 m3, zaś kubatura ziemi
wybranej podczas równania dna rzeki 3537,00m3. Łącznia kubatura urobku do wywiezienia
na opracowywanym odcinku rzeki wynosi 5025,06m3. Przewidziano zachowanie istniejącego
nachylenia skarp rzeki wynoszącego ok. 1:2. Szerokość koryta rzeki również pozostanie bez
większych zmian.
Przewidywane rozwiązania techniczne przedstawiono na załączonym w części
rysunkowej profilu podłużnym i przekrojach poprzecznych rzeki.
7.4. Strefa ochrony zbiornika
Dla ochrony czystości wód, zabezpieczenia zbiornika przed zamuleniem oraz dla
stworzenia dogodnych warunków wykorzystania i eksploatacji obiektu niezbędne będzie
ustanowienie strefy ochronnej.
Wstępnie założono, że średnia szerokość tej strefy wyniesie ok. 50 m wzdłuż całej linii
brzegowej zbiornika.
7.5. Elementy techniczne obsługi zbiornika
Poszczególne obiekty, budowle i urządzenia muszą działać w sposób ciągły i sprawny,
pozwalający ograniczyć do minimum ewentualność wystąpienia awarii. Stworzone muszą być
warunki do właściwej eksploatacji (użytkowania) całej inwestycji.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Niezbędne jest wyposażenie obiektu w urządzenia do kontroli i obserwacji działania
ich poszczególnych elementów.
• Repery kontrolne do obsługi wielkości osiadań grobli bocznych odniesione
(nawiązane) do zewnętrznych punktów wysokościowych
• Sieć piezometrów do kontroli poziomów wód gruntowych na terenach przyległych.
7.6. Proponowane technologie wykonania robót
Niniejsza koncepcja programowo – przestrzenna przewiduje dwa warianty
oczyszczenia zbiornika, różniące się technologią wykonania robót.
Wariant I – zakłada odmulenie zbiornika i odcinka rzeki powyżej za pomocą
wielozadaniowej maszyny, np. Watermaster, przeznaczonej do pracy i przemieszczania się
po gruntach grząskich, bagnistych oraz po wodzie. Wariant ten zakłada również transport
urobku na tereny przyległe, będące własnością skarbu państwa lub refulowanie urobku na
składowisko i po odsączeniu wody transport kołowy na tereny przeznaczone do rekultywacji.
Transport namułu z dna zbiornika wodnego na brzeg ma się odbywać za pomocą
wielozadaniowej maszyny Watermaster. Następnie urobek byłby zagospodarowany na
terenach przyległy za pomocą koparek lub koparko-spycharek albo też transportowany
transportem kołowym na tereny przeznaczone do rekultywacji.
Podwyższenie terenów zalewowych materiałem z dna rzeki i zagospodarowanie jako
użytek zielony wpłynie korzystnie na czystość wody filtrującej z terenów przyległych do rzeki.
Wariant II – zakłada oczyszczenie zbiornika i odcinka rzeki powyżej za pomocą
koparki poruszającej się po zbiornika na pływającym pomoście, tratwie lub pontonie o
odpowiedniej wyporności i nośności. Przy tym wariancie do transportu wydobytego namułu
wykorzystywany byłby przenośnik taśmowy. Początek przenośnika mieściłby się w wodzie,
jego podpory stanowiły by rusztowania tymczasowe posadowione na dnie zbiornika (np.
bale drewniane układane w ruszt kratowy), w odległości nie stanowiącej przeszkody dla
pracy koparki. Koniec przenośnika znajdowałby się na brzegu zbiornika w miejscu
optymalnym dla dalszych prac związanych z zagospodarowaniem urobku na terenach
przyległych (za pomocą koparek lub koparko-spycharek) lub z transportem kołowym namułu
na tereny przeznaczone do rekultywacji.
Odmulenie samego zbiornika i pozostawienie namułu w rzece nie spełniłoby
zakładanego celu, ponieważ osady te w krótkim czasie (po większych przepływach) znalazły
by się w zbiorniku. Na obszarze zbiornika stanowiącym wyraźne rozszerzenie koryta
następuje spowolnienie przepływu i wytracenie się zawiesin, zaś sama budowla
uniemożliwia przemieszczenie się rumowiska wleczonego, co w konsekwencji prowadzi do
gromadzenia się namułów. Im mniejsza ilość rumowiska przedostawała się będzie do czaszy
zbiornika, tym dłuższe będą okresy między kolejnymi odmuleniami. Dlatego też planowana
jest inwestycja związana z budową progu antyrumowikowego w odległości ok. 100 m od
zbiornika wodnego w Wasilkowie w górę rzeki Supraśl. Próg ten ma znacznie ograniczać
gromadzenie się namułu w zbiorniku wodnym.
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
W obydwu wariantach przewidziane jest zagospodarowanie miejsca wbudowania
namułów jako użytek zielony. W przypadku zmiany przeznaczenia namułów nie wykluczona
jest inna możliwość wbudowania oraz zagospodarowania terenu.
Namuły z dna zbiornika zawierają do 30% składników organicznych, więc z
powodzeniem mogą być wykorzystane przy zagospodarowywaniu otoczenia zbiornika, a
także zieleńców w mieście.
O ostatecznej wersji zagospodarowania namułów będą decydowały władze Urzędu
Miasta w porozumieniu z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w
Białymstoku oraz Wodociągami Białostockimi.
8.
STREFY OCHRONNE UJĘCIA WODY W WASILKOWIE
Decyzja nr OŚ.II./6210/202/80 wydana przez Urząd Wojewódzki w Białymstoku dnia
28.12.1998r w sprawie ustanowienia strefy ochronnej komunalnych ujęć wody dla m.
Białystok, orzeka co następuje:
• Teren ochrony bezpośredniej ujęcia wody w Wasilkowie stanowią część rz. Supraśl
obejmująca istniejące miejsce poboru wody wraz z częścią koryta o zasięgu 200 m w
górę rzeki i 20 m w dół i 10 m od lewego brzegu rzeki; rów doprowadzający wodę do
stawów infiltracyjnych wraz z przyległym terenem o szerokości 3,5 m po obu
brzegach; stawy infiltracyjne i teren przyległy do stawów, obiektów i urządzeń
związanych z poborem wody.
• Wewnętrzny teren ochrony pośredniej ujęcia w Wasilkowie wyznaczony 12stogodzinnym przepływem wody średnio niskiej w rzece Supraśl obejmuje: rz. Supraśl
na długości 13 km w górę od mostu drogowego Białystok – Wasilków wraz z terenem
przyległym po obu brzegach o szerokości najczęściej 250 m w tym również
południową część miasta Wasilków.
• Zewnętrzny teren ochrony pośredniej ujęć w tym określony w oparciu o 25-cio letni
czas wymiany wody w warstwie wodonośnej dla wód podziemnych oraz wymagany
dla wód powierzchniowych, obejmuje dolinę rzeki Supraśl od wsi Sielachowskie po
miejscowość Krzemienna położoną za miasto Supraśl.
Granica zewnętrznego terenu ochrony pośredniej ujęć wody biegnie: rowem
melioracyjnym powyżej wsi Sielachowskie, polną drogą dochodzącą do szosy
Białystok – Augustów i przecinając przejazd kolejowy na szlaku kolejowym Białystok –
Sokółka podąża po terenie ogródków działkowych w obrębie wsi Nowodworce. Na
wysokości tej wsi równolegle do szosy Białystok – Supraśl kieruje się do ogrodniczek i
drogami polnymi oraz leśnymi do miasta Supraśl obejmując je w całości. Za miastem
sięga w górę rzeki a na wysokości wsi Krzemienne rowem melioracyjnym biegnie na
północ. Po przecięciu rzeki Supraśl, na prawym jej brzegu prowadzi drogą leśną od
wsi Krzemienne do wsi Podsupraśl, przecina drogę Supraśl – Krynki, obejmuje wieś
Studzianki i Dąbrówki i istniejącymi drogami polnymi oraz drogą asfaltową biegnie do
Wasilkowa obejmując cały obszar miasta, dalej podąża na zachód drogami polnymi i
leśnymi, przecina drogę nr 19, dochodzi do wsi Jurowce i stąd polną drogą a
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
następnie rowem melioracyjnym osiąga rzekę Supraśl na wysokości wsi
Sielachowskie.
• Na terenie ochrony bezpośredniej w Wasilkowie zakazuje się:
- użytkowania gruntów do celów nie związanych z eksploatacją ujęcia,
- kąpieli, prania bielizny i pojenia zwierząt,
- wykonywania wierceń i odkrywek nie związanych z ujęciem,
- wydobywania materiałów z dna rzeki, lodu oraz wycinania roślin z wody, łowienia
ryb,
- postoju i przebywania taboru pływającego nie związanego z eksploatacją ujęcia.
• Na wewnętrznym terenie ochrony pośredniej ujęcia w Wasilkowie obowiązuje
zakaz:
- wprowadzania ścieków do wód i do ziemi,
- rolniczego wykorzystania ścieków,
- stosowania nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin w formie
pylistej,
- urządzania pryzm kiszonkowych,
- intensywnej hodowli ryb i ich dokarmiania,
- zbiorowego pojenia i wypasania bydła,
- użytkowania taboru pływającego o napędzie spalinowym,
- mycia pojazdów mechanicznych w rz. Supraśl i jej dopływach oraz wykonywania
innych robót mogących powodować zanieczyszczenie wody,
- wykonywania robót melioracyjnych i trwałych wykopów ziemnych,
- budowy nowych dróg publicznych o zasięgu ponad lokalnym i torów kolejowych,
- lokalizowania zakładów przemysłowych i ferm hodowlanych,
- lokalizowania nowych cmentarzy i grzebania zwierząt,
- lokalizowania magazynów produktów ropopochodnych i innych substancji
chemicznych oraz rurociągów do ich transportu, w tym budowy stacji paliw płynnych,
-wykonywania nowych ujęć wody,
- budowy siedzib ludzkich i osiedli mieszkaniowych, gdy nie jest możliwe
odprowadzenie ścieków do kanalizacji (dopuszcza się budowę zbiorników szczelnych
do czasu wykonania kanalizacji).
• Na zewnętrznym terenie ochrony pośredniej ujęć – na całym obszarze zakaz:
- wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i do ziemi z
wyłączeniem ścieków wprowadzanych do ziemi, po ich oczyszczeniu w stopniu
spełniającym wymogi rozporządzenia MOŚZNiL z dn. 5.11.1991r w sprawie
klasyfikacji wód i warunków, jakim powinny odpowiadać ścieki wprowadzane do wód
i do ziemi Dz. U. Nr 116, poz. 503 (z wyłączeniem podstrefy „A”),
- przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych,
- lokalizowania wysypisk i wylewisk,
- lokalizowania magazynów produktów ropopochodnych i innych substancji
chemicznych oraz rurociągów do ich transportu,
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
- lokalizowania inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi,
- lokalizacja inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska w podstrefie „A”
natomiast w podstrefie „B” i „C” w przypadku negatywnej oceny oddziaływania na
środowisko,
- lokalizowania nowych cmentarzy i grzebowisk zwierząt,
- przeprowadzania zabiegów rolniczych i leśnych za pomocą rozpylania z samolotów.
• Dopuścić na zewnętrznym terenie strefy ochrony pośredniej do:
- wykonywania wierceń i odkrywek po pozytywnej ocenie oddziaływania na
środowisko z wyjątkiem podstrefy „A”,
- uprawianie kąpieli i sportów wodnych oraz urządzanie obozowisk,
- intensywnej hodowli ryb, wykonywania nowych rowów melioracyjnych, rolniczego
wykorzystania ścieków (z wyjątkiem podstrefy „A”),
- stosowania nawozów sztucznych w formie pylistej, zabudowy zagrodowej o
ilościach wytwarzanych ścieków do 5m3/d, budowy dróg publicznych i torów
kolejowych, po rozwiązaniu odprowadzania ścieków deszczowych poniżej ujęcia
wody w Wasilkowie lub z podczyszczaniem przed zrzutem do rzeki Supraśl,
- budowy stacji benzynowych, stacji obsługi pojazdów (oprócz podstrefy „A”) po
przedłożeniu pozytywnej oceny oddziaływania na środowisko.
Czasza zbiornika zlokalizowana jest na zewnętrznym terenie ochrony pośredniej
ujęcia wody w Wasilkowie, gdzie obowiązują wyżej wymienione zakazy.
Z uwagi na istniejące potrzeby komunalne, warunki hydrologiczne oraz morfologię
terenu w przedstawionych wariantach rozwiązań technicznych budowy zbiornika, przewiduje
się wykonanie robót przy zabezpieczeniu ciągłego dopływu czystej wody do ujęć
wodociągowych.
Oczyszczenie czaszy zbiornika nie koliduje więc z ograniczeniami zawartymi w decyzji.
Jednak oczyszczenie tylko czaszy zbiornika przyniosłoby krótkotrwały efekt, ponieważ
zalegające namuły w korycie rzeki powyżej zbiornika znalazły się w nim już po kilku
przepływach wód wielkich.
Projektowane odmulenie koryta rzeki odbywać się będzie w wewnętrznym terenie
ochrony pośredniej ujęcia w Wasilkowie z wyjątkiem odcinka rzeki w km 24+250÷24+470
znajdującego się na terenie ochrony bezpośredniej ujęcia wody w Wasilkowie. Projektowane
odmulenie koryta należy do robót konserwacyjnych niezbędnych do utrzymania drożności
koryta rzeki, a co za tym idzie dostarczania niezbędnej ilości wody do ujęcia.
Zalegające w dnie rzeki namułu nie zawierają substancji szkodliwych dla środowiska,
dlatego mogą być rozścielone w strefie ochrony pośredniej pod warunkiem
zagospodarowania ich jako użytki zielone.
Technologia rozściełania namułów przewiduje wykonanie filtrów z geowłókniny by
wykluczyć możliwość przedostawania się jakichkolwiek zanieczyszczeń wraz z odsączającą się
wodą do koryta rzeki.
Przewiduje się zachowanie bezpiecznych odległości zagospodarowania odkładów od
strefy ochrony bezpośredniej (zgodnie z wyżej cytowaną decyzją).
9.
PODZIAŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ZADANIA
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
Przedsięwzięcie pn. „Oczyszczenie czaszy zbiornika wodnego na rzece Supraśl, m.
Wasilków i odcinka rzeki” proponuje się podzielić na dwa zadania inwestycyjne, bez względu
na wybrany wariant, obejmujące:
Zadanie 1 - odmulenie zbiornika, odmulenie rzeki powyżej zbiornika i zagospodarowanie
odkładu.
Oczyszczenie zbiornika i rzeki należy wykonać jako jedno zadanie ze względu
na możliwość zamulenia zbiornika w przypadku odłożenia w czasie
oczyszczenia koryta.
Zadanie 2 - zagospodarowanie terenów wokół zbiornika i brzegów rzeki na terenie miasta
na podstawie odrębnego projektu zagospodarowania terenu w uzgodnieniu z
służbami melioracyjnymi i Wodociągami Białostockimi.
Koszy oczyszczenia zostały ujęte w kosztorysie dołączonym do niniejszej koncepcji.
10.
SZACUNKOWY KOSZT REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA
Niniejszy szacunek kosztów realizacji inwestycji sporządzono na podstawie katalogów
nakładów rzeczowych opracowanego przez pracownię projektową „Usługi WykonawczoProjektowe Adam Kłoskowski.
Koszty obejmują:
− oczyszczenie czaszy zbiornika i koryta rzeki
− rozścielenie urobku na terenach przyległych lub na tereny przewidziane do
rekultywacji,
− koszty nadzoru i rozruchu.
11.
WSKAZANIA DOTYCZĄCE DALSZYCH FAZ PROJEKTOWANIA
Po rozpatrzeniu niniejszej koncepcji programowo – przestrzennej, szczególnie po
wyborze przez Inwestora wariantu rozwiązań należy zgłosić do Podlaskiego Urzędu
Wojewódzkiego chęć przystąpienia do wykonania robót na minimum 30 dni przed.
Z uwagi na fakt, że roboty polegać będą na przywróceniu urządzeń do stanu pierwotnego tj.
wykonaniu konserwacji zbiornika jak i cieku Supraśl nie zachodzi konieczność opracowania
projektu budowlanego i wykonawczego.
12.
WNIOSKI
Zadaniem programowej inwestycji jest oczyszczenie zbiornika jak i odcinka rzeki
Supraśl z namułów nagromadzonych podczas wieloletniej eksploatacji.
Zbiornik wodny służy wielu celom, głównie:
• Retencji wód powierzchniowych dla celów komunalnych,
• Ochronie przyrody i środowiska (poprawienie czystości wód powierzchniowych,
wzbogaceniu niżówkowych przepływów – zapewnieniu przepływów
nienaruszalnych, powstrzymaniu erozji wodnej koryta rzeki),
Koncepcja programowo – przestrzenna oczyszczenia czaszy zbiornika wodnego w Wasilkowie „na rz. Supraśli
gm. Wasilków, woj. podlaskie oraz udrożnienia odcinka rzeki Supraśl w km 22+400-22+920
•
Rekreacji i wypoczynkowi sobotnio – niedzielnemu mieszkańców (poza strefą
ochrony bezpośredniej ujęcia wody w Wasilkowie),
• Gospodarczym (hodowli ryb), ochronie przeciwpożarowej.
Koncepcja programowo – przestrzenna przewiduje dwa warianty technologii
wykonania robót związanych z oczyszczeniem zbiornika „Wasilków” i koryta rzeki Supraśl na
przedmiotowym odcinku. Warianty różnią się technologią wykonania robót.
Rozpoznanie warunków terenowych, analiza zebranych materiałów i danych oraz
badania i pomiary wykonane dla potrzeb „Koncepcji”, pozwalają na stwierdzenie, że:
1. Zbiornik wodny jest zamulony w ok.60%, a po oczyszczeniu jego zdolność retencyjna
zostanie odtworzona i wyniesie ok. 150 tys. m3.
2. Oczyszczenie koryta rzeki (usunięcie ok. 5 tys. m3 osadów wraz ziemią wydobytą
podczas równania dna rzeki) utworzy wraz ze zbiornikiem obszar wodny do
wykorzystania turystycznego jak również do uprawiania sportów wodnych.
3. Inwestycja wymagać będzie zagospodarowania znacznych powierzchni składowisk
rozścielonych namułów. Podwyższony teren w sąsiedztwie zbiornika nie będzie
zagrożony podtopieniem w okresie zwiększonych przepływów i może być wykorzystany
pod budowę czy to obiektów sportowych czy też obiektów obsługi zbiornika.
4. Z analizy materiałów zgromadzonych w „Koncepcji”, zdaniem autorów, wynika
przewaga wariantu I nad II technologii wykonania robót.
Opracował:
Białystok 30.11.2010r.

Podobne dokumenty