Nowe urządzenia do zwalczania organizmów szkodliwych

NOWE URZĄDZENIA DO
ZWALCZANIA ORGANIZMÓW
SZKODLIWYCH
1
Stanisław Ignatowicz
SGGW
Katedra Entomologii Stosowanej
Warszawa
METODA CHEMICZNA

Najpowszechniejsza z metod.

Najtańsza.



Możemy gwałtownie
ingerować w populację
szkodnika i zmniejszać jej
liczebność.
Metoda dająca wyrównane
efekty.
Metoda bardzo skuteczna,
ale …
Polega na stosowaniu
środków ochrony roślin
i produktów
biobójczych.
2
POŻEGNALIŚMY DOBRE SUBSTANCJE AKTYWNE
POPULARNYCH PRODUKTÓW BIOBÓJCZYCH








…
Diazinon
Bromek metylu
Chlorpiryfos
DDVP (dichlorfos)
Malation
Metomyl
…
Co robić?
Co zaplanować na
nadchodzące lata?
3
Integrowane metody zwalczania
szkodników
Integrowane metody
zwalczania szkodników
(IPM) polegają na łącznym
stosowaniu wszystkich
dostępnych metod i sposobów
niszczenia szkodników w celu
obniżenia ich liczebności w
sposób

skuteczny,

ekonomiczny i

bezpieczny dla środowiska i
zdrowia ludzi.
Zwalczani
e
Monitorin
g
Zapobiegani
e
4
NASZĄ REAKCJĄ POWINNO BYĆ
ZIELONE DDD



Żyjemy w czasie szybkich
zmian – musimy
unowocześniać metody
zwalczania szkodników.
Obiekty, w których
przetrzymywana jest
żywność, zmieniają się
szybko.
Potrzeba zmian w metodach
i sposobach zwalczania
szkodników.
5
NOWE URZĄDZENIA I METODY DO
ZWALCZANIA ORGANIZMÓW
SZKODLIWYCH
CRYONITE
 VELOXY
 SAURUS
 THERMONOX
 EXOSECT
 MOTH
SUPPRESSION

6
CRYONITE
7
Zamrozić!
CRYONITE



Wytwarza „suchy śnieg”
CO2 o drobnych
cząstkach.
Drobne cząstki „śniegu”
wnikają w szczeliny,
szpary i inne miejsca,
które służą szkodnikom
jako kryjówki.
Zapewniają doskonałe
wyniki eliminowania
szkodników.
8
ZASTOSOWANIE
Pokój hotelowy może być
użytkowany od razu po
zakończeniu zabiegu.
Może być bezpiecznie
stosowany na urządzenia
elektryczne.
9
ZALETY CRYONITE



„Śnieg” z CO2 jest
suchy; wilgoć nie jest
dodawana.
Nie ma pozostałości
substancji
chemicznych.
Nie ma po zabiegu
zapachu od substancji
chemicznych.
10
CRYONITE
Do stosowania w
 zakładach przemysłu
spożywczego,
 domach,
 blokach mieszkalnych,
 magazynach,
 centrach handlowych,
 hotelach,
 biurach,
 szpitalach,
 szkołach,
 ….
11
THERMONOX
12
Podgrzać!
THERMONOX


Wewnętrzne lub
zewnętrzne źródło
ciepła.
Właściwe czyszczenie i
usuwanie odpadów jest
konieczne przed
zabiegiem.
Temperatura 50°C (do
56°C) przez 24 godziny


Metoda nie wiąże się ze
stosowaniem
toksycznych związków.
Nie jest wymagana
gazoszczelność
pomieszczenia.
13
THERMONOX W AKCJI
Praktyczna
demonstracja metody
we młynie Polskich
Młynów, Białołęka:




temp. początkowa - 18oC;
8,000 m3;
cztery piętra;
okres: 6 – 7 września (48
godz.).
Piętro
Grzejniki
Wentylatory
Piwnica
8
2
I piętro
8
3
II piętro
5
2
III piętro
5
2
14
THERMONOX W AKCJI
15
POMIAR TEMPERATURY
16
POMIAR TEMPERATURY
17
18
THERMONOX
Zabieg z zastosowaniem
HT jest skuteczną
metodą:
temp. 50-55oC utrzymana
przez 10-12 godzin
niszczy wszystkie stadia
szkodników we młynie i
w innych obiektach.
19
INNY RODZAJ ZABIEGU
20
BEDBUG CHASER



Przenośny grzejnik do
niszczenia owadów
wrażliwych na wysoką
temperaturę.
Grzejnik bardzo wydajny:
dostarcza do 20 kW ciepła z
lekkiego (35 kg) i łatwego do
obsługi urządzenia.
Urządzenie dostarcza ciepło
we wszystkich kierunkach
(360°) i zapewnia, że całe
pomieszczenie wewnątrz jest
szybko i równomiernie
nagrzewane.
21
BEDBUG CHASER


Przyspiesza przepływ
powietrza jednocześnie w
trzech kierunkach,
wymuszając cyrkulację
powietrza w każdą stronę
pomieszczenia.
Urządzenia elektroniczne,
meble, tkaniny i inne
przedmioty są bezpiecznie
poddawane zabiegowi z
zastosowaniem systemu
BedBug ChaserTM.
22
SAURUS
23
Ugotować!
MIKROFALE


Mikrofale to rodzaj
promieniowania
elektromagnetycznego
o długości fali
pomiędzy
podczerwienią i falami
ultrakrótkimi.
Zaliczane są do fal
radiowych.
„SAURUS”
24
MIKROFALE



Promieniowanie
mikrofalowe jest
pochłaniane przez materię.
Dipole: woda, metanol,
octan etylu, kwas octowy.
Jeśli w materiale są dipole,
to w wyniku działania pola
elektrycznego fali
elektromagnetycznej
starają się one ustawić
zgodnie z kierunkiem i
zwrotem tego pola.
25
TROCHĘ FIZYKI …




Wektor pola elektrycznego zmienia zwrot co pół
okresu fali promieniowania.
Dipole zmieniają więc również ustawienie,
podążając za polem.
Podczas obrotów uderzają w sąsiadujące z nimi
cząsteczki, przekazując im nabytą od
promieniowania energię.
Te przekazują ją kolejnym i w ten sposób ciepło
rozprzestrzenia się w materiale.
26
ZASTOSOWANIA MIKROFAL

suszenie mikrofalowe
w przemyśle,

osuszanie budynków;

pomiary wilgotności

kuchenka
mikrofalowa do
rozmrażania,
podgrzewania i
gotowania
żywności;
Można podgrzewać i
gotować żywność.
Można podgrzewać i
gotować szkodniki.
27
Np. spuszczela pospolitego w drewnianej belce
stropowej
28
JAK DZIAŁA?

Metoda polega na
ogrzewaniu masy
drewna do
temperatury
wywołującej śmierć
szkodników w wyniku
hipertermii, nie
wpływając przy tym w
żaden sposób na
drewno i otoczenie.
29
ZALETY


Tam, gdzie zwalczanie
szkodników trwa wiele dni,
użytkownicy mogą wracać do
obiektów, domów bezpiecznych i wolnych od
substancji chemicznych zaraz
po zakończeniu zabiegu.
Metoda mikrofalowa nie jest
uzależniona od temperatury i
warunków atmosferycznych.
30
ELEMENT Z GWOŹDZIEM …
31
32
33
„SAURUS” OSIĄGA TEMPERATURĘ DREWNA 75⁰C W
CZASIE 5 MIN.
34
35
CIMEX EXTERMINATOR
‘PRZEGRZANA PARA WODNA’
36
Jeszcze raz: ugotować
POLTI BEDBUG EXTERMINATOR
37
POLTI BEDBUG EXTERMINATOR
38
VELOXY
39
Udusić!
W WARUNKACH BEZTLENOWYCH
W środowisku o niskiej
zawartości tlenu: 0.1-0.3%
w czasie około 3 tygodni
giną wszystkie formy
dorosłe, poczwarki,
larwy i jaja owadów.
40
ŚMIERTELNOŚĆ OWADÓW W ATMOSFERZE
ZAWIERAJĄCEJ 0,4% TLENU I W TEMP. 30OC PO
TYGODNIU (GILBERG, 1989)
Gatunek szkodnika
Śmiertelność (%)
Mól włosienniczek
Tineola bisselliella
100
Świdrzyk cygarowiec
Lasioderma serricorne
100
Żywiak chlebowiec
Stegobium paniceum
100
Miazgowiec brunatny
Lyctus brunneus
100
Mrzyk
Anthrenus vorax
100
41
W WARUNKACH BEZTLENOWYCH
Przyczyny śmierci
owadów:



Zamknięta
przetchlinka
brak tlenu,
ciągle otwarte
przetchlinki,
znaczne straty wody i
wysuszenie ciała.
Owad zamyka przetchlinki, aby
zaoszczędzić wodę.
42
VELOXY
VELOXY
(Very Low OXYgen)

Metoda VELOXY
umożliwia jednoczesną
dezynsekcję licznych i
dużych zbiorów
obiektów muzealnych.
43
ZASADA

Obiekty, w zależności od
wielkości, zamykane są po
kilka lub kilkanaście w
opakowaniu z folii
nieprzepuszczającej tlenu.

Wszystkie kolejne
opakowania łączone są przy
pomocy rurek i zaworów.

Z wnętrza „wypychany” jest
tlen do momentu, aż jego
stężenie wewnątrz
opakowań spadnie do
poziomu 0,1% - 0,3%.
44
VELOXY
Po osiągnięciu wymaganego poziomu tlenu, obiekty pozostają
szczelnie zamknięte przez okres 21 dni.
45
ŚMIERTELNOŚĆ SZKODNIKÓW
Śmiertelność owadów w
atmosferze o obniżonej
zawartości tlenu zależy
od
 temperatury,
 wilgotności względnej i
 czasu ekspozycji.
46
ZALETY METODY VELOXY


Dezynsekcja metodą
VELOXY stosowana
jest 'in situ'.
Aby przeprowadzić
skuteczny zabieg
dezynsekcji nie trzeba
dzieł sztuki i innych
obiektów pakować,
zabezpieczać,
transportować i
ubezpieczać.
47
ZWALCZANIE SZKODNIKÓW W …











wykonanych z drewna (ikony, ramy obrazów, podobrazia
drewniane, zabytkowe meble)
starych i zabytkowych księgach
zbiorach archiwalnych
kolekcjach przyrodniczych
wyrobach z wełny
przedmiotach wykonanych ze skóry
trofeach myśliwskich,
wartościowych półproduktach,
wyrobach farmaceutycznych,
cennych partiach produktów spożywczych i używkach
(np. tytoń),
…
48
MOTH SUPPRESSION
49
Oszukać!
... TROCHĘ MATEMATYKI ...
Omacnica spichrzanka:
Płodność: 200-400 jaj w
ciągu 7-14 dni.
Stosunek liczebności
płci 1:1.
Liczba pokoleń w roku:
3-6.
50
OBNIŻENIE LICZEBNOŚCI
może nastąpić tylko wtedy,
gdy są wyłapywane i
samice i samce.
 W pomieszczeniu jest 10
samic i 10 samców. Złapano
5 samców. Brak obniżenia
liczebności.
 W pomieszczeniu jest 10
samic i 10 samców. Złapano
5 samców i 5 samic. Wyraźne51
obniżenie liczebności (!).
ATRAKTANTY


są to substancje
wabiące zwierzęta i
wskazujące im
pokarm.
Opracowano
atraktant wabiący
samice omacnicy
spichrzanki.
52
MOTH SUPPRESSION




Atraktant wabiący samice
działa przez 4 tygodnie.
Feromon płciowy wabiący
samce działa przez 8
tygodni.
W pułapce umieścić
atraktant i feromon.
W pomieszczeniu 30 m3
umieścić 1-2 pułapki.
53
EXOSECT
54
Zakłócić!
EXOSECT
Samice motyli wabią
samce wydzielając
zapach – feromon
płciowy.
Samce wykrywają zapach
czułkami i lecą do
samic.

System EXOSECT
zakłóca komunikowanie
się płci.
55
DYSPENSERY


Dyspensery zawierają
proszek Entostat, na
który naniesiono
feromon płciowy.
Rozmieszczane są w
terenie (w
pomieszczeniu).
56

Samce zaraz po
wyjściu z poczwarek
wabione są do
dyspensera przez
feromon płciowy.
57
SAMCE W DYSPENSERZE


Gdy samce są w
dyspenserze – proszek
osiada na powierzchni
ich ciała.
Różnice
elektrostatyczne.
58
PROSZEK OSIADA NA POWIERZCHNI CIAŁA
OWADÓW I NA CZUŁKACH
59
SAMCE POKRYTE FEROMONEM
Pokryte proszkiem
Entostat – receptory
feromonów samców są
„przeładowane”
feromonem.
Samce nie potrafią
zlokalizować samicy.
60
SAMCE POKRYTE FEROMONEM
Jeśli nawet samica
przypadkowo natknie się
na samca,
do zbliżenia nie dojdzie ...
bo samiec pachnie jak
samica.
61
SAMIEC PACHNIE JAK SAMICA
Samce, pokryte
proszkiem Entostat po
wizycie w
dyspenserze, są ...
wykrywane przez nowe
samce jako „samice”.
Samce z proszkiem Entostat
są ruchomymi dyspenserami.
62
KONTAKTY HOMOSEKSUALNE

Proszek jest więc
przekazywany od
samca do samca (w
wyniku kontaktów
homoseksualnych).
63
... W KOŃCU MOŻE BYĆ WYKRYTA.
Samica w końcu może
być wykryta przez
nowego samca, ale
nastąpi to później:
niższa płodność,
 niższa żywotność
potomstwa.

64
ZALETY SYSTEMU


mniej czaso- i mniej
pracochłonna niż inne
metody;
nie rozmieszcza się
1000 dyspenserów na
ha, lecz tylko 25.
65
PODPATRUJĄC PRZYRODĘ
66
EXOROACH
Pułapkę ustawić w
miejscu aktywności
karaczanów.
Nocą poszukują
pokarmu i kryjówek.
Wabi atraktant
pokarmowy (tabletka).
67
EXOROACH
Wspinaja się na brzeg
pułapki.
Stromy brzeg pokryty
warstewką proszku
Entostat.
Proszek powleka stopę –
wpadają do środka na
lep.
68
A
– STOPA KARACZANA; B – STOPA
KARACZANA POKRYTA PROSZKIEM
a
ENTOSTAT
b
69
INNOWACYJNOŚĆ
TO
PRZYSZŁOŚĆ BRANŻY DDD.
70
DZIĘKUJĘ BARDZO ZA UWAGĘ!
71