docKasa 1 - Borzęcin
download 
Reklamacja Transkrypt
Kasa 1 - Borzęcin
Nauki pomocnicze historii: numizmatyka. Banknoty z lat 1913-1946. Lucjan Kołodziejski Będąc uczniem VIII klasy Szkoły Podstawowej w Borzęcinie Dolnym …zbierałem stare banknoty. Obecnie, po 33 latach prezentuję Państwu ich skromny zbiór. Posługiwali się nimi nasi pradziadowie, dziadowie, ojcowie. Warto wiedzieć jakie banknoty mieli w portfelach. Kolekcja ta jest niekompletna i odnosi się szczególnie do terenu Galicji i Generalnego Gubernatorstwa. *** Najstarsze odnalezione w Borzęcinie banknoty pochodzą z okresu gdy Borzęcin był pod zaborem austriackim. ( Ziemie tutejsze zwano Galicją, Lwów był jej stolicą , a Wiedeń był z kolei stolicą Austro-Węgier.) Walutą od 1892 r. była korona dzielaca się na 100 halerzy. (1, 2).Aby poznać wartość korony przedstawiam poniŜej za http://genealog.mrog.org/wartosc_pieniadza.html - dochody i ceny towarów w latach 19111914. Dochody. roczny dochód rzeźni gminnej wójt zarabiał rocznie zastępca wójta zarabiał rocznie pisarz [gminny - MR] zarabiał rocznie „oglądacz zwierząt” zarabiał rocznie policjant mundurowy zarabiał rocznie polowy zarabiał rocznie straŜak ochotniczy zarabiał rocznie stróŜ nocny zarabiał rocznie od numeru domu kominiarz zarabiał rocznie Ceny wybranych towarów przed I woj. św. 1 kg słoniny przed I woj. św. buciki męskie lub damskie przed I woj. św. ubranie męskie przed I woj. św. 1 l mleka przed I woj. św. koszula przed I woj. św. szpulka nici (pokątnie) przed I woj. św. (przed sierpniem pudełko zapałek 1914 r.) przed I woj. św. (przed sierpniem litr nafty przed 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. w 1911 r. 900 K 240 K 75 K 600 K 250 K 670 K 140 K 100 K 493 K 210 K 2K 8-10 K najwyŜej 40 K 16 - 20 h 4K 16 h 2h 32 h 1914 r.) przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.) przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.) przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.) przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.) przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.) 1 kg mydła 80 h 1 l wódki 2K 100 kg Ŝyta 16 K 100 kg pszenicy 26 K 1 sąg drzewa opałowego 36 K *** Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w obiegu (lata 1918-1920) znajdowały się waluty państw zaborczych: Rosji- ruble, Niemiec- marki i Austrii- korony. W latach 19211924 jednolitą walutą była marka polska ( 3, 4, 5). Marka okazała się słabym pieniądzem, tylko w 1923 r. jej wartość spadła o 36000%. Aby poznać spadającą wartość marki polskiej (mk) przedstawiam poniŜej za http://genealog.mrog.org/wartosc_pieniadza.html - ceny towarów w latach 1920-1924. w sierpniu 1920 r. w sierpniu 1920 r. w październiku 1921 r. w październiku 1921 r. w październiku 1921 r. w październiku 1921 r. w październiku 1921 r. w październiku 1921 r. w październiku 1921 r. w grudniu 1922 r. w grudniu 1922 r. w grudniu 1922 r. w grudniu 1922 r. w grudniu 1922 r. w grudniu 1922 r. w grudniu 1922 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. we wrześniu 1923 r. w styczniu 1924 r. w styczniu 1924 r. w styczniu 1924 r. w styczniu 1924 r. w styczniu 1924 r. w styczniu 1924 r. w styczniu 1924 r. buciki męskie robotnik zarabiał dziennie 1 kg słoniny ćwierć Ŝyta ćwierć pszenicy ćwierć ziemniaków koszula buciki sznurowane robotnik od kopania ziemniaków zarabiał dziennie 1 kg słoniny ćwierć Ŝyta ćwierć pszenicy ćwierć ziemniaków 1 l mleka jaja buciki sznurowane ćwierć Ŝyta ćwierć pszenicy ćwierć ziemniaków 1 kg słoniny 1 l mleka ser wiejski gęś kamaszki męskie ćwierć Ŝyta 1 kg słoniny 1 l mleka jajko ubranie męskie fabryczne sąg drzewa gałąŜkowego z dostawą robotnik zarabiał dziennie 1000 mk 100 mk 1500 - 1800 mk 3000 mk 4000 - 5000 mk 700 - 800 mk 4500 - 9000 mk 10.000 - 20.000 mk 300 mk 4500 - 9000 mk 8000 mk 14.000 mk 4000 - 5000 mk 400 - 500 mk 150 mk 40.000 - 50.000 mk 75.000 - 85.000 mk 160.000 - 200.000 mk 25.000 mk 80.000 - 100.000 mk 3000 - 5000 mk 18.000 - 30.000 mk 200.000 mk 600.000 - 1.000.000 mk 6.000.000 - 7.000.000 mk 5.000.000 mk 2.500.000 - 3.000.000 mk 150.000 - 200.000 mk 60.000.000 - 250.000.000 mk 53.000.000 mk 1.000.000 - 2.000.000 mk *** Aby naprawić finanse państwa w 1924 r. Władysław Grabski przeprowadził reformę walutową. Wprowadzono wtedy do obiegu złotego ( 6, 7, 8, 9, 10) który okazał się stabilną i mocną walutą. Przeprowadzono teŜ wymianę marki polskiej na złotego. Za 1,8 mln marek polskich płacono 1zł. Jeden dolar amerykański kosztował w 1926 r. około 6 zł. Reformy Leszka Balcerowicza – po 1989 r. - są porównywalne ze zmianami wprowadzonymi przez W. Grabskiego. Źródło: http://genealog.mrog.org/wartosc_pieniadza.html Siła nabywcza złotego w latach 1930-tych. Przedmiot/usługa/praca Wartość zarobki robotnika wykwalifikowanego ok. 30 złp / tydzień (0,78 złp / godzina) zarobki pracowników umysłowych ok. 280 złp / miesiąc bochenek chleb 0.30 złp ziemniaki 0.10 złp / kg mięso wołowe lub wieprzowe 1.53 złp / kg mleko 0.26 złp / l cukier 1.00 złp / kg węgiel 48.00 złp / 1 t energia elektryczna 0.53 złp / 1 kWh metr sześcienny gazu miejskiego 0.32 złp / 1 m3 drewno opałowe 37.00 złp / 1 t koszule męskie 10.40 złp / szt. kapelusze męskie 21.90 złp / szt. maszyna do pisania 1223.00 złp buty męskie 16.70 złp cegła 39.50 złp / 1000 szt cement 29.00 złp / 1 t Ŝarówka 0.88 złp / szt. *** Po przegranej wojnie obronnej1939 r. okupanta niemiecki i radziecki zajął ziemie polskie. Niemcy część podbitych ziem zachodnich i północnych wcielili bezpośrednio do Rzeszy. Z pozostałych ziem utworzono Generalne Gubernatorstwo dla zajętych obszarów polskich ze stolicą w Krakowie. Dalszym skutkiem było wprowadzenie nowego złotego jako własnej waluty (11,12,13,14,15,16,17). *** W 1945 r. wprowadzono złotego emitowanego przez prokomunistyczny Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (18,19).
