tutaj

Transkrypt

tutaj
Krzysztof Balon
Aneks do pkt. 2.3 ekspertyzy: Standaryzacja a system świadczenia usług pomocy społecznej w Niemczech.
Aneks przyporządkowuje poszczególne kategorie usług z pkt. 2. 3 przywołanej ekspertyzy do grup docelowych usługobiorców sklasyfikowanych
zgodnie z założeniami projektu „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej” (na tyle, na ile występują one w praktyce
świadczenia usług społecznych w Niemczech; pominięto zakres „dziecko, rodzina, rodzina zastępcza” ze względu na diametralne różnice
systemowe pomiędzy Polską a Niemcami w tym zakresie oraz niezaliczanie w Niemczech tej grupy usług do usług pomocy społecznej). Aneks
umiejscawia standardy usług zgodnie z poniższą klasyfikacją:
 Standardy normatywne „ustawowe”, tzn. oparte bezpośrednio na ustawach i innych wiążących aktach prawnych (rozporządzeniach,
przepisach administracyjnych wynikających z delegacji ustawowej) szczebla federalnego lub krajowego.
 Standardy normatywne „umowne”, zawarte w różnego rodzaju umowach zawieranych pomiędzy podmiotami prowadzącymi
(finansującymi) a usługodawcami.
 Standardy „eksperckie” w powiązaniu z „best practice”. Standardy te opierają się na propozycjach wypracowywanych w ramach badao
naukowych, weryfikowanych następnie w praktyce pod kątem ich zastosowalności i przydatności w ramach współpracy pomiędzy
instytucjami naukowymi a wykonawcami usług społecznych. Powstające przy „okrągłych stołach” standardy tego rodzaju mają często
charakter jedynie zaleceo, również ze względu na często występujący brak publicznych gwarancji finansowania ich realizacji w praktyce
świadczenia usług społecznych. Standardy te dotyczą całych grup wykonawców wzgl. rodzajów usług społecznych; podobny charakter mają
standardy „koncepcyjne” poszczególnych wykonawców usług społecznych, powstające często w ramach procesu zarządzania jakością (QM)
w poszczególnych placówkach/usługach, a różniące się głównie zasięgiem ich stosowania.
Skróty:
jst = wyspecjalizowane oddziały lub agendy jednostek samorządu terytorialnego,
op = organizacja/e pozarządowa/e, w tym „kościelne”,
pk = podmioty komercyjne,
SGB = Sozialgesetzbuch (kodeks socjalny), w połączeniu z cyfrą rzymską odpowiednia księgę kodeksu socjalnego, np. SGB II oznacza Kodeks
socjalny, księga II.
2
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Specyficzna opieka medyczna (praktyki
Porozumienie instytucji
Umowy zawierane
Standardy wprowadzane
lekarskie i in. zakłady służby zdrowia
ustawowego
pomiędzy poszczególnymi przez samorządy
prowadzone przez jst, pk i op)
ubezpieczenia
instytucjami
zawodowe zawodów
zdrowotnego,
ustawowego
ubezpieczeniowymi
a
medycznych, orzecznictwo
Psychoterapia (praktyki lekarskie i in.
ubezpieczenia
poszczególnymi
sądowe, standardy
zakłady służby zdrowia prowadzone
emerytalnego i
usługodawcami spełniające wewnętrzne
przez jst, pk i op)
ustawowego
warunki minimalne z § 21
poszczególnych
Terapia zajęciowa (z reguły op, niekiedy
ubezpieczenia
SGB IX
usługodawców, w
jst)
wypadkowego w sprawie
szczególności w ramach
Doradztwo i różne formy pomocy
wspólnych
wymogów,
systemów zarządzania
psychologicznej i pedagogicznej, w tym
które spełnid muszą
jakością (QM); standardy
trening umiejętności społecznych i
świadczeniodawcy usług
jakości proponowane przez
komunikacyjnych, zachowania w
rehabilitacji
medycznej
Federalną Wspólnotę
sytuacjach kryzysowych oraz trening
zawarte na podstawie § 13
Roboczą ds. Rehabilitacji
praktycznych umiejętności życiowych (z
ust. 4 SGB VI oraz § 13 SGB
zgodnie z § 20 SGB IX
reguły op)
IX
w
związku
z
realizacją
Działania samopomocowe w ramach
grup i organizacji samopomocowych oraz postanowieo §§ 26-30 SGB
IX; wspólne rekomendacje
centrów wspierania samopomocy (op)
ww. podmiotów dotyczące
standardów jakości
proponowane przez
Federalną Wspólnotę
Roboczą ds. Rehabilitacji
zgodnie z § 20 SGB IX
3
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością (cd.)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Kompleksowa wczesna interwencja
obejmująca działania medyczne,
socjalpediatryczne, psychologiczne,
pedagogiczno-lecznicze,
psychospołeczne oraz doradztwo
wychowawcze (z reguły op)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Porozumienie instytucji
Umowy zawierane
Standardy wprowadzane
ustawowego
pomiędzy poszczególnymi przez samorządy
ubezpieczenia
instytucjami
zawodowe zawodów
zdrowotnego, ustawoubezpieczeniowymi a
medycznych, orzecznictwo
wego ubezpieczenia
poszczególnymi
sądowe, standardy
emerytalnego i
usługodawcami spełniające wewnętrzne
ustawowego
warunki minimalne z § 21
poszczególnych
ubezpieczenia wypadkoSGB IX
usługodawców, w
wego w sprawie wspólnych
szczególności w ramach
wymogów, które spełnid
systemów zarządzania
muszą świadczeniodawcy
jakością (QM); standardy
usług rehabilitacji
jakości proponowane przez
medycznej zawarte na
Federalną Wspólnotę
podstawie § 13 ust. 4 SGB
Roboczą ds. Rehabilitacji
VI oraz § 13 SGB IX w
zgodnie z § 20 SGB IX
związku z realizacją
postanowieo §§ 26-30 SGB
IX; wspólne rekomendacje
ww. podmiotów dotyczące
standardów jakości
proponowane przez
Federalną Wspólnotę
Roboczą ds. Re-habilitacji
zgodnie z § 20 SGB IX oraz
wspólne rekomendacje
uzgadniane na poziomie
krajów związkowych przy
4
ew. udziale władz
oświatowych na podst. §
30 ust. 3 SGB IX
5
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością (cd.)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Specyficzne formy szkolenia,
przeszkalania i doszkalania zawodowego
(różni usługodawcy, zarówno op jak i pk,
rzadziej jst)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Porozumienie instytucji
Umowy zawierane
Standardy wewnętrzne
ustawowego
pomiędzy poszczególnymi poszczególnych
ubezpieczenia
instytucjami
usługodawców, w
zdrowotnego, ustawowego ubezpieczeniowymi a
szczególności w ramach
ubezpieczenia
poszczególnymi
systemów zarządzania
emerytalnego i
usługodawcami spełniające jakością (QM); standardy
ustawowego
warunki minimalne z § 21
jakości proponowane przez
ubezpieczenia
SGB IX
Federalną Wspólnotę
wypadkowego w sprawie
Roboczą ds. Rehabilitacji
wspólnych wymogów,
zgodnie z § 20 SGB IX
zawarte na podstawie § 13
ust. 4 SGB VI oraz § 13 SGB
IX; wspólne rekomendacje
ww. podmiotów dotyczące
standardów jakości
proponowane przez
Federalną Wspólnotę
Roboczą ds. Rehabilitacji
zgodnie z § 20 SGB IX;
możliwośd wpływu na
standardy przez Federalną
Agencją Pracy w trybie §
38 SGB IX
6
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością (cd.)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Asystent osoby niepełnosprawnej (z
reguły op)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Porozumienie instytucji
Umowy zawierane przez
Standardy wewnętrzne
ustawowego
Urzędy Integracyjne (na
poszczególnych
ubezpieczenia
poziomie krajów
usługodawców, w
zdrowotnego, ustawowego związkowych) z
szczególności w ramach
ubezpieczenia
usługodawcami w trybie § systemów zarządzania
emerytalnego i
102 ust. 4 SGB IX
jakością (QM); standardy
ustawowego
spełniające warunki
jakości proponowane przez
ubezpieczenia
minimalne z § 21 SGB IX
Federalną Wspólnotę
wypadkowego w sprawie
Roboczą ds. Rehabilitacji
wspólnych wymogów,
zgodnie z § 20 SGB IX
zawarte na podstawie § 13
ust. 4 SGB VI oraz § 13 SGB
IX; wspólne rekomendacje
ww. podmiotów dotyczące
standardów jakości
proponowane przez
Federalną Wspólnotę
Roboczą ds. Rehabilitacji
zgodnie z § 20 SGB IX
7
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością (cd.)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Zatrudnienie wspierane (usługa
Porozumienie instytucji
Umowy zawierane
Standardy wewnętrzne
kompleksowa obejmująca orientację
ustawowego ubezpiepomiędzy poszczególnymi poszczególnych
zawodową, wyszukanie miejsca pracy,
czenia zdrowotnego,
instytucjami
usługodawców, w
job coaching, wsparcie psychologiczne i
ustawowego
ubezpieczeniowymi a
szczególności w ramach
społeczne) (z reguły op, często
ubezpieczenia
poszczególnymi
systemów zarządzania
prowadzące warsztaty dla
emerytalnego i ustawousługodawcami spełniające jakością (QM); standardy
niepełnosprawnych/ZAZ)
wego ubezpieczenia
warunki minimalne z § 21
jakości proponowane przez
wypadkowego w sprawie
SGB IX
Federalną Wspólnotę
wspólnych wymogów,
Roboczą ds. Rehabilitacji
zawarte na podstawie § 13
zgodnie z § 20 SGB IX
ust. 4 SGB VI oraz § 13 SGB
IX; wspólne rekomendacje
ww. podmiotów dotyczące
standardów jakości proponowane przez Federalną
Wspólnotę Roboczą ds.
Rehabilitacji zgodnie z § 20
SGB IX; wypełnianie przez
usługodawcę standardów
zawartych w § 38a ust. 5
SGB IX
Firmy/przedsiębiorstwa integracyjne
Rozporządzenie
Standardy wewnętrzne
(zatrudniające pomiędzy 25% a 50% osób Federalnego Ministra
poszczególnych
niepełnosprawnych, działające jako
Pracy i Spraw Socjalnych
usługodawców, w
samodzielne podmioty lub oddziały) (z
wydane na podstawie §
szczególności w ramach
reguły op, również jst i pk)
135 SGB IX za zgodą Rady
systemów zarządzania
Federacji (Bundesrat)
jakością (QM)
8
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością (cd.)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Warsztat dla osób niepełnosprawnych
(usługa podobna do zakładów
aktywizacji zawodowej/ZAZ w Polsce) (z
reguły op, bardzo rzadko jst)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Porozumienie instytucji
Umowy zawierane
Standardy wewnętrzne
ustawowego
pomiędzy poszczególnymi poszczególnych
ubezpieczenia
instytucjami
usługodawców, w
zdrowotnego, ustawowego ubezpieczeniowymi a
szczególności w ramach
ubezpieczenia
poszczególnymi
systemów zarządzania
emerytalnego i
usługodawcami spełniające jakością (QM); standardy
ustawowego
warunki minimalne z § 21
jakości proponowane przez
ubezpieczenia
SGB IX
Federalną Wspólnotę
wypadkowego w sprawie
Roboczą ds. Rehabilitacji
wspólnych wymogów,
zgodnie z § 20 SGB IX
zawarte na podstawie § 13
ust. 4 SGB VI oraz § 13 SGB
IX; wspólne rekomendacje
ww. podmiotów dotyczące
standardów jakości
proponowane przez
Federalną Wspólnotę
Roboczą ds. Rehabilitacji
zgodnie z § 20 SGB IX;
Rozporządzenie
Federalnego Ministra
Pracy i Spraw Socjalnych
wydane na podstawie §
144 ust. 2 SGB IX za zgodą
Rady Federacji (Bundesrat)
9
Grupa
docelowa
Osoby z
niepełnosprawnością (cd.)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Mieszkalnictwo (domy, wspólnoty
mieszkaniowe, mieszkania serwisowane,
często prowadzone przez podmioty
prowadzące warsztaty dla osób
niepełnosprawnych/ZAZ) (op, rzadziej jst
i pk)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Federalna ustawa o doUmowy zawierane
Standardy wewnętrzne
mach *pomocy społecznej+ pomiędzy poszczególnymi poszczególnych
(Heimgesetz): zwłaszcza §§ instytucjami
usługodawców, w
3 (standardy budowlane i
ubezpieczeniowymi a
szczególności w ramach
personalne), 10 (standardy poszczególnymi
systemów zarządzania
dot. samorządności) i 11
usługodawcami spełniające jakością (QM)
(standardy dotyczące pod- warunki minimalne z § 21
miotu prowadzącego) wraz SGB IX
z czterema rozporządzeniami wykonawczymi
Federalnego Ministra
Rodziny, Seniorów, Kobiet i
Młodzieży wydanymi za
zgodą Rady Federacji
(Bundesrat): ws.
minimalnych standardów
budowlanych, standardu
personelu, samorządności
mieszkaoców i
bezpieczeostwa
przedmiotów wartościowych należących do
mieszkaoców; Ustawy
poszczególnych krajów
związkowych*
*) Np. Ustawa kraju związkowego Berlin: Ustawa o samostanowieniu i partycypacji w ramach wspólnotowych serwisowanych formach mieszkalnictwa z 3 czerwca 2010 r.
(Wohnteilhabegesetz - WTG)
10
Grupa
docelowa
Osoby
starsze
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Dom *pomocy społecznej+ (usługa
pielęgnacyjna) (op i pk, rzadziej jst)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Federalna ustawa o doUmowy ramowe zawierane Standardy eksperckie
mach *pomocy społecznej+ w wyk. § 75 SGB XI
ustanowione na podstawie
(Heimgesetz): zwłaszcza §§ pomiędzy krajowymi
§ 113a księgi XI kodeksu
3 (standardy budowlane i
zrzeszeniami kas
socjalnego i ogłoszone w
personalne), 10 (standardy pielęgnacyjnych oraz
Federalnym Dzienniku
dot. samorządności) i 11
zrzeszeniami jst a
Urzędowym; system
(standardy dotyczące pod- zrzeszeniami
zarządzania jakością i
miotu prowadzącego) wraz usługodawców, przy
zapewnienia jakości
z czterema rozporządzeudziale związku
zgodny z § 113 księgi XI
niami wykonawczymi
prywatnych ubezpieczeo
kodeksu socjalnego
Federalnego Ministra
zdrowotnych i Służby
Rodziny, Seniorów, Kobiet i Medycznej Ubezp. ZdroMłodzieży wydanymi za
wotnego; umowy
zgodą Rady Federacji
„zaopatrzeniowe”
(Bundesrat): ws.
zawierane przez
minimalnych standardów
usługodawcę w wykonaniu
budowlanych, standardu
§ 72 SGB XI z kasami
personelu, samorządności pielęgnacyjnymi w uzgodn.
mieszkaoców i
z ponadlok. podmiotem
bezpieczeostwa
prowadzącym pomocy
przedmiotów wartościospołecznej.; porozumienia
wych należących do
o wynagrodzeniu za usługi
mieszkaoców
zawierane w wykonaniu §§
84 i n. SGB XI oraz z
lokalnymi podmiotami
prowadzącymi pomocy
społecznej
11
Grupa
docelowa
Osoby
starsze (cd)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Pielęgnacja domowa (op i pk)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Ogólne zasady, z których
Umowy ramowe zawierane Standardy eksperckie
wynika standaryzacja
w wyk. § 75 SGB XI
ustanowione na podstawie
zawierają przepisy SGB XI
pomiędzy krajowymi
§ 113a księgi XI kodeksu
(oraz uzupełniająco
zrzeszeniami kas
socjalnego i ogłoszone w
odpowiednie przepisy
pielęgnacyjnych oraz
Federalnym Dzienniku
administracyjne,
zrzeszeniami jst a
Urzędowym; system
proceduralne i o ochronie
zrzeszeniami
zarządzania jakością i
danych osobowych SGB I,
usługodawców, przy
zapewnienia jakości
IV i X), a także – w zakresie udziale związku
zgodny z § 113 księgi XI
uzupełniających świadczeo prywatnych ubezpieczeo
kodeksu socjalnego
medycznych – przepisy
zdrowotnych i Służby
SGB V
Medycznej Ubezp. Zdrowotnego; umowy „zaopatrzeniowe” zawierane
przez usługodawcę w
wykonaniu § 72 SGB XI z
kasami pielęgnacyjnymi w
uzgodn. z ponadlok. podmiotem prowadzącym
pom. społ.; porozumienia
o wynagrodzeniu za usługi
zawierane w wykonaniu §
89 SGB XI (usługi
pielęgnacyjne) i § 37 SGB V
(towarzysz. usługi
medyczne) z kasami
chorych/ pielęgnac. oraz z
12
lok. podm. prowadzącymi
pomocy społecznej
13
Grupa
docelowa
Osoby
starsze (cd)
Osoby
bezrobotne
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Mieszkania serwisowane (bez usług
pielęgnacyjnych) (op, pk)
Działania wolontarystyczne i
samopomocowe w ramach grup i
organizacji samopomocowych oraz
centrów wspierania samopomocy
przeznaczone w szczególności dla osób z
demencją (op)
Pośrednictwo pracy i doradztwo
zawodowe (z reguły bezpośrednio przez
terenowe oddziały federalnej
administracji pracy)
Szkolenia zawodowe, przeszkolenia (op i
pk)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Standardy wewnętrzne
poszczególnych
usługodawców, w
Wymogi dot. wspierania
szczególności w ramach
finansowego przez kasy
systemów zarządzania
pielęgnacyjne: § 45d SGB
jakością (QM)
XI
SGB II/III i przepisy
wykonawcze, regulacje
wewnętrzne Federalnej
Agencji Pracy
SGB II/III i przepisy
wykonawcze, regulacje
wewnętrzne Federalnej
Agencji Pracy; jednolite
standardy ustalane przez
Federalną Agencję Pracy,
w tym obligatoryjny tryb
konkursowy
Istniejące standardy
eksperckie wzgl.
koncepcyjne w praktyce
podporządkowane
standardom narzucanym
przez Federalną Agencję
Pracy w ramach trybu
konkursowego
14
Grupa
docelowa
Osoby
bezrobotne
(cd)
Rodzaj usługi (oraz typowi usługodawcy)
Doradztwo psychospołeczne (z reguły
op, rzadziej jst)
Doradztwo oddłużeniowe (z reguły op,
rzadziej jst)
Doradztwo w zakresie zwalczania
nałogów (z reguły op, rzadziej jst)
Opieka nad dziedmi niepełnoletnimi lub
niepełnosprawnymi, pielęgnacja
domowa niesamodzielnych członków
rodzin (z reguły op)
Umiejscowienie standardów o istotnym (przeważającym) znaczeniu
normatywne ustawowe
normatywne umowne
eksperckie/koncepcyjne
Tylko ogólna podstawa
W przypadku świadczenia
W przypadku świadczenia
prawna: § 16a SGB II; w
usług przez op: umowy
usług przez op przeważają
przypadku świadczenia
zawierane przez
standardy koncepcyjne,
usług bezpośrednio przez
poszczególne jst z
rzadziej eksperckie.
jst również ich regulacje
poszczególnymi op.
wewnętrzne

Podobne dokumenty