Współpraca regionalna w ramach Unii Europejskiej Z punktu

Współpraca regionalna w ramach Unii Europejskiej
Z punktu widzenia współpracy regionalnej polskie władze samorządowe winny
wykorzystywać formuły kooperacji w ramach podpisanych umów Unii Europejskiej z
Chińską Republiką Ludową. Stosunki między oboma podmiotami zostały nawiązane w
1975 r. a w 2003 r. obie strony podpisały dokument podnoszący stosunki wzajemne do
rangi „całościowego strategicznego partnerstwa”.
W aspekcie praktycznej współpracy regionalnej należy wskazać dwa porozumienia
podpisane w ostatnich latach: Memorandum nt. polityki regionalnej podpisane w 2006 r.
oraz partnerstwo UE-Chiny ukierunkowane na zrównoważoną urbanizację (EU-China
Sustainable Urbanisation Partnership), sygnowane w 2012 r.
W nadchodzących
dekadach Chiny będą prowadziły proces urbanizacji, który z uwagi na skalę odbiega
nieco od procesów zachodzących w Europie. Przede wszystkim dla Chin urbanizacja nie
jest jedynie zagospodarowaniem obszarów wielkomiejskich ale również i przede
wszystkim tworzenia miejsc pracy w obszarze pozarolniczym. W Chinach mimo, iż
stopień urbanizacji osiąga już 50%, to w dalszym ciągu podstawowym problem jest
bezrobocie i dysproporcje w przychodach obszarów zurbanbizowanych i wiejskich.
Dochody mieszkańców mniejszych miast (w pobliżu dużych aglomeracji) są mniejsze
blisko trzykrotnie (21 tys. RMB w miastach, 7 tys. RMB w obszarach mniejszych miast i
wsi).
W dokumencie dopisanym w 2006 r. wskazywano na chęć wzajemnej wymiany
doświadczeń w zakresie rozwoju regionalnego opartego na stabilnym wzroście
gospodarczym,
wyrównywaniu szans w regionach biedniejszych oraz tworzenia
środowiska przyjaznego tworzeniu nowych miejsc pracy. Wówczas to stworzono
mechanizm konsultacyjny, który miał zapewnić o koordynacji działań i wspólnych
przedsięwzięciach.
Podpisane w maju 2012 r. urbanizacyjne partnerstwo nakreśliło ramy współpracy
regionalnej. Zwraca się szczególną uwagę na fakt koherencji strategii europejskiej
Zakład Azji Wschodniej WSMiP UŁ
www.zaw.uni.lodz.pl
Kontakt: 042 6354262
Email: [email protected]
„Europa 2020” z 12 Planem 5-letnim realizowanym w Chinach. W dokumencie
przedstawiono 12 głównych obszarów współpracy: planowanie rozbudowy miast i
gospodarki przestrzennej, rozbudowy usług publicznych na obszarach miejskich, rozwój
infrastruktury miejskiej oraz sposobów jej finansowania, bezpieczeństwo energetyczne
obszarów miejskich, rozwój transportu miejskiego, energooszczędnego budownictwa,
ekologiczny rozwój miast, ochrona zabytków i rewitalizacja, zarządzanie miastem,
rozwój
obszarów
wiejsko-miejskich
oraz
wymiana
pracowników
szczebla
administracyjnego.
Strona polska powinna aktywnie włączyć się w prowadzone warsztaty, konferencje i
spotkania takie jak: Forum Merów Miast UE-Chiny, EC Link Project, EU-China Emissions
Trading
Scheme,
EU-China
Social
Protection
Reform
Project,
EU-China
DisasterRiskManagment Project, Satelite Cities oraz Metropolitan Governance Project.
Ponadto w oparciu o formułę partnerstwa urbanizacyjnego polskie samorządy mogą,
poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju targach np. EU-China Exhibition on Urban
Development, które odbyły się w 2013 r. w Pekinie czy warsztatach dotyczących
innowacyjności w przestrzeni miejskiej które odbyły się w Foshan (prowincja
Guangdong) w maju 2013 r., promować współpracę małych i średnich firm a także
przedstawiać własną ofertę inwestycyjną. Forum Merów Miast UE-Chiny jest flagowym
forum mającym na celu wspieranie współpracy w ramach moderowania procesów
urbanizacyjnych. Takie spotkania odbyły się w Brukseli (wrzesień 2012 r.). Kluczowym
dokumentem podpisanym w trakcie spotkanie była Karta Prezydentów Unii
Europejskiej i Chin w którym zapewniono, iż celem nadrzędnym jest rozbudowa i
zarządzanie procesami urbanizacyjnymi przyjaznych środowisku (Eco-city). Obie strony
zobowiązały
się
również
do
wymiany
doświadczeń
z
zakresu
zarządzania
przestrzeniami miejskimi, wspieraniu rozwoju przemysłu i tworzeniu miejsc pracy w
obszarach
ułatwianiu
zurbanizowanych,
kontaktów
w
tworzenia
zakresie
środowiska
planowania
przyjaznego
przestrzennego
inwestycjom,
w
postaci
organizowanych konferencji, szkoleń oraz misji gospodarczych.
Zakład Azji Wschodniej WSMiP UŁ
www.zaw.uni.lodz.pl
Kontakt: 042 6354262
Email: [email protected]
Władze samorządowe powinny wykorzystywać zapisy przyjętego Plan strategiczny
współpracy Unia Europejska-Chiny 2020 (EU-China 2020 Strategic Agenda for
Cooperation) podpisanego na 16 szczycie UE-Chiny w listopadzie 2013 r.. Głównie w
aspektach rolnictwa, transportu i logistyki, wymiany międzyludzkiej oraz rozwoju
obszarów miejskich. W przypadku rolnictwa na co wskazuje agenda 2020 istotne będą
polskie doświadczenia z zakresu kontroli jakości żywności oraz bezpieczeństwa
sanitarno-epidemiologicznego. W aspekcie transportu i logistyki wskazuje się na
konieczność rozwoju transportu morskiego, kołowego i kolejowego. Z punktu widzenia
chińskiej koncepcji "mostu euro-azjatyckiego" perspektywicznym będzie transport
lądowy, w tym funkcjonujące połączenie kolejowe z Chengdu do Łodzi. Ponadto władze
samorządowe mogą brać aktywny udział w promocji polskiej transformacji na szczeblu
lokalnym w odniesieniu m.in. do efektywnego wykonywania budżetu czy też budżetów
obywatelskich. Agenda 2020 wspiera rozwój partnerskich relacji między miastami
europejskimi a chińskimi. Przykładem dla polskich samorządów winno być partnerstwo
Bonn i Chengdu, które nawiązane zostało w 2013 r. Również współpraca regionalna
przedstawiana jest przez UE i Chiny jako priorytetowa. i ujęta w formule EU-China High
Level Dialogue and Seminar on Regional Policy. Zwraca się uwagę na wymianę
personelu administracyjnego szczebla regionalnego oraz wspólne planowanie
przyszłego rozwoju na szczeblu lokalnym. Istotnym punktem jest również podkreślenie
ważności wymiany międzyludzkiej. Tu na poziomie władz samorządowych, wzorem
Francji czy Niemiec powinno dochodzić do wymiany młodzieży w wieku gimnazjalnym i
licealnym. Ponadto, co zostało podkreślone w Agendzie 2020, ważne będzie tworzenie
bazy edukacyjnej związanej z Polską, w tym promowanie języka polskiego jako jednego
z języków unijnych, współpraca przy tworzeniu centrów badań polskich i europejskich.
Rozwojowi kontaktów gospodarczych sprzyjają funkcjonujące w ramach struktur
europejskich instytucje otoczenia biznesu, do których polscy przedsiębiorcy powinni
kierować zapytania. Jedną z takich instytucji jest EU - China Business Association
(EUCBA, http://www.eucba.org/index.html). Stowarzyszenie to, mające za zadanie
usprawnianie wymiany gospodarczej między Unią Europejską a Chinami, mieści się w
Zakład Azji Wschodniej WSMiP UŁ
www.zaw.uni.lodz.pl
Kontakt: 042 6354262
Email: [email protected]
Brukseli. Niestety, jak dotąd żaden z polskich samorządów gospodarczych nie jest
członkiem EUCBA, co należałoby zmienić (członkiem jest za to np. prowadzona przez
Rosjan Litewsko-Chińska Izba Handlowa).
Tabela 1. Mechanizmy dialogu z Chinami na poziomie lokalnym i regionalnym
Poziom
Polska-Chiny
Unia Europejska-Chiny
EŚW-Chiny (16+1)
Dokumenty
Wspólne oświadczenie w
sprawie ustanowienia
partnerskich stosunków
strategicznych (2011)
Plan strategiczny
współpracy Unia
Europejska-Chiny 2020
(2013)
Deklaracja
bukaresztańska (2013)
Grupa WyszehradzkaChiny
Inicjatywy
Forum Regionów
Polska-Chiny
Uwagi
Partnerstwo Urbanizacji
UE-Chiny
EU-China City Expo
Forum Merów UE-Chiny
Forum Liderów
Lokalnych EŚW-Chiny
Planowany związek
gubernatorów EŚWChiny
Finansowanie
wspólnych
projektów np.
Horyzont 2020
Nawiązywanie do
wymiany
studenckiej jako
mechanizmu
budowania relacji
dwustronnych
Fundusz
Wyszehradzki
Program wspólnej
promocji turystyki
Źródło: opracowanie własne
(opr. D. Mierzejewski, T. Jurczyk)
Zakład Azji Wschodniej WSMiP UŁ
www.zaw.uni.lodz.pl
Kontakt: 042 6354262
Email: [email protected]