Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007
Transkrypt
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007
Załącznik do Uchwały Nr VIII/85/07 Rady Powiatu Zduńskowolskiego z dnia 25 maja 2007 r. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007 – 2013 2007 rok SPIS TREŚCI 1. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego ............................. str. 4 1.1 Uzasadnienie powstania. Znaczenie dla społeczności lokalnej ........................... str. 4 1.2 Uwarunkowania zewnętrzne .................................................................................str. 4 1.3 Struktura dokumentu, konsultacje społeczne ........................................................str. 5 1.4 Ramy czasowe i obszar realizacji Planu Rozwoju Lokalnego .............................. str. 6 2. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarczego na obszarze powiatu zduńskowolskiego ............................................. str. 7 2.1 Położenie i charakterystyka Powiatu .................................................................... str. 7 2.2 Środowisko przyrodnicze ...................................................................................... str. 8 2.2.1 Turystyka ......................................................................................................... str. 9 2.2.2 Walory krajobrazowo-przyrodnicze ............................................................... str. 10 2.2.3 Dziedzictwo kulturowe ................................................................................... str. 11 2.3 Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego ............................................. str. 12 2.3.1 Gospodarka wodno-ściekowa ....................................................................... str. 12 2.3.2 Gospodarka odpadami stałymi ...................................................................... str. 14 2.3.3 Energetyka .................................................................................................... str. 16 2.4 Infrastruktura komunikacyjna .............................................................................. str. 19 2.5 Własność terenów .............................................................................................. str. 20 2.6 Gospodarka ........................................................................................................ str. 20 2.6.1 Struktura podmiotów gospodarczych ............................................................ str. 20 2.6.2 Zatrudnienie .................................................................................................. str. 22 2.6.3 Największe podmioty gospodarcze na terenie powiatu ................................ str. 22 2.6.4 Instytucje otoczenia biznesu i wspierające rozwój gospodarczy ................... str. 23 2.7 Sfera społeczna .................................................................................................. str. 24 2.7.1 Sytuacja społeczna i demograficzna ............................................................. str. 24 2.7.2 Służba zdrowia .............................................................................................. str. 26 2.7.3 Szkolnictwo ................................................................................................... str. 27 2.7.4 Kultura .......................................................................................................... str. 28 2.7.5 Bezpieczeństwo ........................................................................................... str. 29 2.7.6 Pomoc społeczna i grupy wymagające wsparcia ......................................... str. 31 2.7.7 Warunki i jakość życia mieszkańców powiatu .............................................. str. 32 2.7.8 Działania na rzecz osób niepełnosprawnych w powiecie zduńskowolskim .. str. 36 2.7.9 Zadania związane z interwencją kryzysową ................................................. str. 37 2 3. Diagnoza potrzeb i czynników rozwoju. Analiza SWOT .................... str. 39 4. Cele strategiczne i kierunki rozwoju ................................................... str. 46 5. Powiązania projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie powiatu zdunskowolskiego ............................................... str. 48 6. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego .......... str. 50 7. System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego ................................... str. 53 8. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej .............. str. 53 9. Public relations Planu Rozwoju Lokalnego ....................................... str. 55 10. Załączniki ............................................................................................. str. 56 10. 1 Wieloletni Program Inwestycyjny Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013 ...................... str. 57 10.2 Zadania inwestycyjne zgłoszone do Wieloletniego Programu Inwestycyjnego, których realizacja jest możliwa po roku 2013 .............................................................................. str. 67 3 1. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 1.1 Uzasadnienie powstania. Znaczenie dla społeczności lokalnej Podstawowym celem działania samorządu jest osiągnięcie zrównoważonego rozwoju regionu. Lokalny rozwój to proces, dzięki któremu samorząd podnosi jakość życia mieszkańców i pobudza postęp gospodarczy. Proces ten wymaga przygotowania dokumentu planistycznego, który na podstawie analizy poszczególnych sfer funkcjonowania powiatu pozwala na identyfikację problemów i na ich podstawie wyznaczy obszary działania niezbędne do osiągnięcia założonego celu. Obowiązujący dokument planistyczny, pn. „Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2004-2006” stracił swoją ważność z uwagi na czas realizacji. Wejście Polski w nowy okres programowania pomocy strukturalnej UE, a tym samym pojawienie się nowych programów operacyjnych wymusza opracowanie nowego „Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 20072013” zbieżnego z okresem programowania UE. Dokument ten pozwoli również na efektywny wybór obszarów koncentracji środków dla realizacji przedsięwzięć spełniających kluczową rolę w rozwoju powiatu i stanowił będzie ponadto podstawę do ubiegania się o środki pomocowe Unii Europejskiej, uzasadniając ubieganie się wsparciem wskazanych w nim inwestycji mających największe znaczenie dla poprawy warunków życia mieszkańców powiatu. „Plan Rozwoju Lokalnego” to plan systemowego, długofalowego działania władz samorządowych. Uwzględnia on szanse i zagrożenia wynikające ze zmiennego otoczenia. Wynika z wartości i celów uznanych przez społeczność lokalną, bazując na potencjale sił i uwzględniając wewnętrzne słabości. W warunkach dynamicznie zmieniającej się sytuacji gospodarczej Plan Rozwoju Lokalnego stanowi uzupełnienie i uszczegółowienie zadań wynikających z obejmującej lata 2001 – 2010 Strategii Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego, w wersji zaktualizowanej. Pozwala to na najlepsze zaangażowanie środków funduszy strukturalnych w finansowaniu inwestycji niezbędnych dla zrównoważonego rozwoju powiatu zduńskowolskiego. Określenie zadań i kolejności ich realizacji, wynikających z Wieloletniego Programu Inwestycyjnego nie przekreśla możliwości dynamicznego podejścia do planu i dokonywania korekt wynikających z uwarunkowań zewnętrznych. 1.2 Uwarunkowania zewnętrzne Opracowanie Planu Rozwoju Lokalnego jest niezbędnym czynnikiem warunkującym możliwość ubiegania się o środki unijne dostępne w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 20072013 oraz innych programów pomocowych UE. Plan Rozwoju Lokalnego 4 spełnia zasady funkcjonowania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, którego środki angażowane są we współfinansowanie inwestycji określonych na zasadzie programowania. Plan Rozwoju Lokalnego został zintegrowany z celami i działaniami zawartymi w Strategii Rozwoju Kraju (SRK) 2007-2015 przyjętej przez Radę Ministrów 29.11.2006 r., Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 przyjętej 31.01.2006 r. oraz Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 wg wersji przyjętej przez Zarząd Województwa Łódzkiego 20.02.2007 r.. Plan Rozwoju Lokalnego uwzględnia wszystkie założenia wyżej wymienionych dokumentów planistycznych i programów operacyjnych i wpisuje się w ich priorytety. Jednocześnie, jako dokument planistyczny szczebla lokalnego jest skorelowany z zadaniami wyznaczonymi przez strategie rozwoju powiatu, jak i gmin leżących na jego terenie. Powiat spełnia funkcje ponadgminne szczególnie w zakresie drogownictwa, co ma zasadnicze znaczenie dla zwiększania możliwości rozwojowych powiatowego obszaru gospodarczego. 1.3 Struktura dokumentu, konsultacje społeczne Zarządzeniem Nr 2/07 Starosty Zduńskowolskiego z dnia 16.01.2007 r. został powołany Zespół ds. Opracowania „Planu Rozwoju Lokalnego na lata 2007-2013” oraz aktualizacji „Strategii Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego” w składzie: 1. Jacek Hillebrand - Przewodniczący 2. Jan Antoszczyk - sekretarz 3. Anna Królikowska - członek 4. Włodzimierz Piegat - członek 5. Barbara Lisik - członek 6. Radosław Stefaniak - członek Zadaniem zespołu było opracowanie projektów: „Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013” oraz aktualizacji „Strategii Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego”. Natomiast Uchwałą Nr IV/39/07 Rady Powiatu z dnia 26.01.2007r. została powołana Komisja Rady Powiatu ds. opracowania projektu Wieloletniego Programu Inwestycyjnego na lata 2007-2013 (WPI), stanowiącego załącznik do Planu Rozwoju Lokalnego. Komisja ukonstytuowała się w następującym składzie: 1. Tomasz Filipowski – przewodniczący 2. Paweł Mataśka – z-ca przewodniczącego 3. Maria Adamiak - członek 4. Marian Fijołek - członek 5. Grzegorz Śpikowski - członek Opracowanie WPI poprzedzone zostało konsultacjami społecznymi poprzez możliwość złożenia praktycznie przez każdego mieszkańca powiatu, propozycji zadania inwestycyjnego na odpowiednim formularzu wniosku. Zadaniem Komisji była analiza złożonych wniosków zadań inwestycyjnych oraz przygotowanie projektu WPI. Projekt Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Programem Inwestycyjnym zostanie przedłożony Radzie Powiatu Zduńskowolskiego celem jego uchwalenia. 5 Niniejszy Plan nawiązuje zarówno do Strategii Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego, jak i do dotychczasowego Planu Rozwoju Lokalnego. Nie jest jednak jego modyfikacją. Jest opracowaniem nowym. Za nową redakcją przemawiała potrzeba: rozszerzenia struktury dokumentu, doprowadzenia do spójności z unijną zasadą programowania, to jest dostosowania Planu do siedmioletniego okresu programowania pomocy strukturalnej UE w latach 2007-2013, wprowadzenia dalszych, nowych zadań i projektów ze wskazaniem źródeł finansowania Plan Rozwoju Lokalnego jest instrumentem służącym do realizacji polityki rozwoju społeczno - gospodarczego oraz polityki programowania rozwoju lokalnego powiatu. Obejmuje diagnozę sytuacji obecnej oraz analizę SWOT, wyznacza cele strategiczne, priorytetowe kierunki rozwoju, opis planowanych zadań inwestycyjnych. Niniejszy Plan zawiera załącznik pn. Wieloletni Program Inwestycyjny (WPI), prezentujący zadania wraz ze źródłami finansowania. 1.4 Ramy czasowe i obszar realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Realizacja planu obejmuje lata 2007 – 2013 wyznaczone obecnym okresem programowania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 i innych dokumentów planistyczno-strategicznych. Przedmiotem Planu Rozwoju Lokalnego jest obszar Powiatu Zduńskowolskiego, natomiast zakres zawartych w nim przedsięwzięć wynika z zadań administracji samorządowej szczebla powiatowego przy uwzględnieniu przedsięwzięć ujętych w planach gmin położonych na terenie powiatu. Powiązanie zadań powiatu i gmin położonych na jego terenie pozwoli na osiągnięcie synergii wynikającej z koncentracji środków na kompleksowej realizacji zadań mających zasadnicze znaczenie dla wzrostu konkurencyjności powiatu i zwiększenia jego szans rozwojowych. 6 2. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze Powiatu Zduńskowolskiego 2.1 Położenie i charakterystyka powiatu 7 Powiat Zduńskowolski położony jest w zachodniej części Województwa Łódzkiego. Graniczy od zachodu z powiatem sieradzkim, od północy z powiatem poddębickim i od strony wschodniej i południowej z powiatem łaskim. Obszar powiatu wynosi 369 km2. Na terenie powiatu znajdują się dwa miasta: stolica powiatu Zduńska Wola – miasto o powierzchni 25 km2 liczące 44,5 tys. mieszkańców, stanowiące centrum ekonomiczno – administracyjno – kulturowe powiatu oraz miasto Szadek o powierzchni 18 km2 liczące ok. 2,2 tys. mieszkańców, spełniające przede wszystkim funkcje usługowe dla mieszkańców Gminy i Miasta Szadek. W skład powiatu wchodzą cztery gminy: miasto Zduńska Wola, Gmina i Miasto Szadek, Gmina Zduńska Wola oraz Gmina Zapolice. Od strony północnej teren powiatu tworzą Gmina i Miasto Szadek o powierzchni 152 km2 i ludności ok. 7,4 tys. Centralną część powiatu tworzą dwie jednostki administracyjne: gmina miejska Zduńska Wola o powierzchni 25 km2 i położona wokół miasta Gmina Zduńska Wola o powierzchni 111 km 2 i ludności 11,2 tys. Jest to obszar o dość dużej gęstości zabudowy, spełniający przede wszystkim funkcje usługowo – gospodarcze. Południową część powiatu tworzy Gmina Zapolice zajmująca powierzchnię 81 km2 i ludności ok. 4,8 tys. Powiat liczy 67,8 tys. mieszkańców z czego 68,9% zamieszkuje w miastach. Potencjał ludnościowy powiatu stanowi jedną z jego mocnych stron ze względu na swoją strukturę: Ludność w wieku przedprodukcyjnym 26,27% Ludność w wieku produkcyjnym 58,85% Ludność w wieku poprodukcyjnym 14,90% kobiety stanowią 51,67% ludności powiatu. Populacja powiatu należy do stosunkowo dobrze wykształconej części społeczeństwa: 6,3% populacji posiada wykształcenie wyższe, natomiast 27,4% średnie i policealne. Wymienione wyżej cechy świadczą o dużym potencjale zasobów ludzkich powiatu. 2.2 Środowisko przyrodnicze Powiat Zduńskowolski, tak jak i województwo łódzkie charakteryzuje się małą dyspozycyjnością zasobów przyrodniczych. Lesistość należy tu do najniższych w kraju. Występuje deficyt wody, erozje wietrzne i powierzchniowe. Jest to region o stosunkowo wysokiej kulturze rolnej, występują liczne ograniczenia w przeznaczeniu gruntów do zalesień. Powiat Zduńskowolski jest miejscem występowania wielu obszarów cennych pod względem przyrodniczym, zasiedlonym przez liczne gatunki flory i fauny. Położony jest na obszarze VI Małopolskiej krainy przyrodniczo – leśnej w Dzielnicy 1 Łódzko – Opoczyńskiej. Pod względem ukształtowania terenu i jego budowy geologicznej teren powiatu stanowi obszar mało urozmaicony. W północnej i środkowej części powiatu dominuje płaska równina moreny dennej, wyniesiona 160 – 180 m n.p.m. Południowa część powiatu leży w obszarze doliny Warty. Najważniejsze dla rozwoju powiatu są warstwy przypowierzchniowe, czwartorzędowe obejmujące osady zlodowacenia środkowo-polskiego. Obszar powiatu ma niewielkie znaczenie pod względem gospodarczego 8 wykorzystania kopalin. Do pozyskiwanych surowców naturalnych należą żwiry i piaski mające zastosowania jako materiały budowlane Naturalną formacją przyrodniczą są lasy. Lasy powiatu zduńskowolskiego występują w przeważającej części na siedliskach borowych, najczęściej na najuboższych glebach. Charakterystyczny jest skład gatunkowy oraz wiek drzewostanów. W składzie tym dominuje sosna (85 %), ponadto występuje: brzoza, olcha, dąb, jesion, klon oraz topola, osika, wierzba, świerk, jodła i inne gatunki mające marginalne znaczenie dla produkcji drewna, ale istotne dla ekosystemów leśnych. ogólna powierzchnia leśna w powiecie zduńskowolskim wynosi wg ewidencji gruntów 7 923 ha (stan na dzień 31.12.2005 r.), tj. około 21,5 % ogólnej powierzchni powiatu. Powierzchnia lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa (należących do osób fizycznych, wspólnot gruntowych, spółdzielni, kościołów) wynosi 2 184 ha, co stanowi 27,6 % ogólnej powierzchni lasów powiatu. Pod względem wieku dominują drzewostany klas wieku I, II i III (tj. w wieku do 60 lat). Korzystnym zjawiskiem jest wzrost udziału drzewostanów starszych klas wieku - powyżej 60 lat. Średnia zasobność masy drewna na 1 ha wynosi ok. 160 m 3. Zasobność masy drewna w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa jest niższa od zasobności dla Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi. 2.2.1 Turystyka Powiat Zduńskowolski jest najmniejszym terytorialnie powiatem w województwie łódzkim. Nie znaczy to jednak, że jest nieatrakcyjny pod względem turystycznym . Posiada trzy znakowane szlaki turystyczne o łącznej długości 100 km. Dwa z nich: „Wokół Zduńskiej Woli” oraz „Uroczysk i rezerwatów” są przeznaczone dla turysty pieszego, a „W środku Polski – ziemia znana i nieznana” to szlak rowerowy. Wszystkie trzy rozpoczynają się w Zduńskiej Woli, gdzie warto odwiedzić Muzeum Historii Miasta, Skansen Lokomotyw, Muzeum - Dom Urodzin św. Maksymiliana Marii Kolbego, Muzeum Dziejów Zgromadzenia Księży Orionistów w Polsce, pamiątkę po żydowskiej społeczności miasta – cmentarz z licznymi rzeźbami w piaskowcu tzw. macewami. Ponadto przez powiat przebiegają dwa szlaki turystyczne: Europejski Szlak Romański z najcenniejszym obiektem zabytkowym powiatu - romańskim kościołem p.w. św. Urszuli z ok. 1250 roku w Strońsku oraz Szlak walk nad Wartą 1939 roku , który biegnie doliną Warty i łączy miejscowości związane z walkami 10 DP Armii Łódź. Najważniejszymi zabytkami historycznymi są obiekty sakralne, dawne dwory szlacheckie, kapliczki, nekropolie. Wymienić tu należy: XIX- wieczne dwory i parki w Kalinowej, Paprotni, Pstrokoniach, Prusinowicach, Wojsławicach, drewniane domy tkaczy w Zduńskiej Woli, gotycki kościół p.w. Wniebowzięcia NMP i św. Jakuba w Szadku, romański kościół p.w. św. Urszuli w Strońsku. Turystyczne walory powiatu to także przyroda – zachowane fragmenty cennych skupisk roślinnych chronione są w formie rezerwatów leśnych: „Jamno”, „Wojsławice”, „Jabłecznik”, torfowo-leśny „Korzeń” oraz Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki. 9 Otaczające Zduńską Wolę gminy mają charakter rolniczy z możliwością rozwoju bazy agroturystycznej oraz turystyczno – rekreacyjnej, szczególnie na obszarach południowych nad rzeką Wartą. Zarówno zabytki kultury jak i przyroda stwarzają szansę rozwoju turystyki aktywnej (konie, rowery, kajaki, runo leśne) oraz agroturystyki ukierunkowanej na turystę sobotnio-niedzielnego oraz na zatrzymanie turystów przejeżdżających przez powiat zduńskowolski, na terenie którego krzyżują się ważne szlaki komunikacyjne: drogowe i kolejowe. Przyjmowanie i obsługa turystów stanowić może źródło dodatkowych dochodów, a co się z tym wiąże wzrost rentowności bazy noclegowej, gastronomicznej i handlowej powiatu. 2.2.2 Walory krajobrazowo-przyrodnicze Naturalnie piękne i cenne przyrodniczo obiekty, rozsiane na obszarze powiatu zduńskowolskiego obejmowane są ochroną w postaci rezerwatów przyrody, użytków ekologicznych czy innych przewidzianych prawem form. Najważniejszymi obszarami chronionymi na terenie powiatu zduńskowolskiego są rezerwaty przyrody. Celem tworzenia rezerwatów jest zachowanie przyrody w stanie pierwotnym dla nauki i dydaktyki, a wszelka działalność tam prowadzona musi być podporządkowana funkcji ochronnej. Rezerwaty występujące na terenie powiatu to rezerwaty częściowe, gdzie ochronie podlegają poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, są udostępniane dla zwiedzających, a na ich terenie przeprowadzane są zabiegi pielęgnacyjne. Są to: Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki rezerwat „Jamno” o powierzchni 22,35 ha - położony na terenie gm. Szadek, rezerwat „Jabłecznik” o powierzchni 47,29 ha - położony na terenie gm. Zduńska Wola, rezerwat „Wojsławice” o powierzchni 97,29 ha - położony na terenie gm. Zduńska Wola, rezerwat „Korzeń” o powierzchni 34,93 ha - położony na terenie gm. Zapolice. Użytki ekologiczne zlokalizowane są na terenie gmin Zduńska Wola (we wsi Piaski o powierzchni 3 ha oraz utworzony w 2004 r. uchwałą Rady Gminy we wsi Zborowskie o powierzchni 4,70 ha) i Zapolice (dwa użytki we wsi Rembieszów o powierzchni 32,54 ha i 4,32 ha oraz we wsiach Kalinowa o powierzchni 1 ha i Jeziorko o powierzchni 1,34 ha). Na terenie powiatu zduńskowolskiego znajdują się 153 drzewa pomnikowe objęte ochroną prawną. Ich rozmieszczenie w gminach przedstawia się następująco: - m. Zduńska Wola - łącznie 58 drzew różnych gatunków, w tym aleja wielogatunkowa składająca się z 38 klonów srebrzystych i 2 klonów jesionolistnych; - Zduńska Wola - 21 drzew różnych gatunków, w tym grupa drzew jednogatunkowych, tj. 3 wiązy szypułkowe; - Zapolice - 50 drzew różnych gatunków, w tym aleja jednogatunkowa składająca się z 13 lip drobnolistnych; - Szadek - 24 drzewa pomnikowe różnych gatunków, w tym tulipanowiec, gatunek rzadko występujący na terenie całego kraju, który znajduje się w parku wiejskim w Boczkach. 10 2.2.3 Dziedzictwo kulturowe W Powiecie Zduńskowolskim znajduje się wiele pamiątek przeszłości. Zarejestrowanych jest 35 zabytków architektury, głównie obiektów sakralnych oraz dworów szlacheckich. Wśród których znajdują się zarówno placówki muzealne, jak i zabytkowe obiekty sakralne: 1. Muzeum Historii Miasta w Zduńskiej Woli gromadzące głownie eksponaty związane z dziejami miasta. Zbiory muzeum liczą około 10 tysięcy eksponatów zgromadzonych w działach tematycznych: historycznym, technicznym, numizmatycznym, sztuki, biograficznym, militariów i archeologii. Stałe ekspozycje to „Rodowód miejski przemysłowej Zduńskiej Woli”, „Salon Mieszczański z przełomu XIX i XX wieku. 2. Muzeum Dom Urodzenia św. Maksymiliana Marii Kolbe gdzie w czterech izbach znajdują się sprzęty oraz świadectwa i materiały dotyczące życia i działalności Świętego. Jedno z pomieszczeń to ówczesny warsztat tkacki z maszynami i urządzeniami do produkcji tkanin. 3. Muzeum Dziejów Zgromadzenia Księży Orionistów w Polsce – znajdują się tu ekspozycje dotyczące założyciela zgromadzenia św. Ks. Alojzego Orione,przedmioty kultu religijnego, a także zbiory dotyczące Ojca Świętego Jana Pawła II. 4. Skansen Lokomotyw w Zduńskiej Woli – Karsznicach – zgromadzonych jest tu 14 lokomotyw z początku XX w., kolejka linowa – terenowa na Gubałówkę oraz kilka innych zabytkowych urządzeń kolejowych. Do Skansenu należy również Izba Historii, w której znajdują się dokumenty dotyczące działalności Zakładu Taboru Kolejowego. 5. Izba Regionalna przy Zespole Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wojsławicach – posiada zbiory związane z kulturą ludową regionu sieradzkiego, w tym również powiatu zduńskowolskiego. Wśród najcenniejszych zabytków powiatu należy wymienić: - Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia NMP w Zduńskiej Woli, - Kościół Ewangelicko-Augsburski wraz z Pastorówką i Domem służby kościelnej w Zduńskiej Woli - Dom – obecnie Liceum Plastyczne w Zduńskiej Woli, - Dom tkacza w Zduńskiej Woli, ul. Kolbego 9, - Dom w Zduńskiej Woli, ul. Złotnickiego 6, - Dom w zduńskiej Woli, ul. Złotnickiego 13, - Kościół p.w. św. Urszuli w Strońsku (romański z XIII wieku), - Kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Szadku (gotycki z XIV wieku), - Kościół cmentarny p.w. św. Idziego w Szadku, - Dzwonnica przy kościele parafialnym w Szadku, - Kościół p.w. św. Katarzyny w Korczewie (drewniany z XVIII wieku), - Dwór, oficyna i spichlerz w Prusinowicach, - Spichlerz w Pszatowie Górnym, - Dwór w Rzepiszewie, - Dwór w Kalinowej, - Dwór w Pstrokoniach, - Dwór w Wojsławicach, - Kaplica w Rembieszowie, 11 - Kaplica w Strońsku, Kapliczka przydrożna w Tymienicach, 2.3 Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego W zakresie zadań powiatów nie występują zadania dotyczące gospodarki komunalnej, jednak administracja samorządowa szczebla powiatowego pełni funkcje administracyjne dla tej sfery gospodarki gmin. Do zadań powiatu należy stwierdzanie zgodności gospodarki komunalnej na terenie gmin z obowiązującymi przepisami prawa poprzez wydawanie decyzji i pozwoleń. Zadania powiatu obejmują również sferę gospodarczego wykorzystania środowiska przez przedsiębiorców, których przedsięwzięcia są nadzorowane przez Wydział Środowiska i Rolnictwa Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli. Analizując poszczególne aspekty gospodarki komunalnej na terenie powiatu należy wyróżnić: gospodarkę wodno-ściekową, gospodarkę odpadami stałymi i zadania z zakresu ochrony atmosfery. 2.3.1 Gospodarka wodno-ściekowa Wody powierzchniowe Teren powiatu zduńskowolskiego leży w całości w zlewni rzeki Warty. Sama rzeka Warta płynie krótkimi odcinkami przez południowo zachodnie obrzeża powiatu. Sieć hydrograficzną powiatu tworzą rzeki: Warta, Widawka, Pichna, Pichna z Szadkowic (Szadkówka), Pisia i Tymianka. Ponadto zasoby wód powierzchniowych powiększa sztuczny zbiornik retencyjny „Kępina” w Zduńskiej Woli o powierzchni lustra wody 7,4 ha i pojemności 128 090 m3 (jedyny zbiornik retencyjny na terenie powiatu zduńskowolskiego) zbudowany w górnym odcinku rzeki Pichny. Generalnie zasoby wód powierzchniowych w powiecie zduńskowolskim są bardzo małe. W kontekście zapotrzebowania gospodarczego zarysowuje się deficyt wody. Problem niedoboru wód powierzchniowych może stanowić barierę rozwojową dla naszego powiatu. Małe przepływy w rzekach oraz niewielka ich długość powoduje, że są one podatne na zanieczyszczenia. Wszystkie rzeki na terenie powiatu prowadzą wody silnie zanieczyszczone – pozaklasowe. Przez rzekę Pichnę odwadniane jest 82 % miasta Zduńska Wola, północno-zachodnia część gmin Szadek i Zduńska Wola; przez rzekę Wartę – południowo-zachodnia część gm. Zapolice; przez ciek Pisia – północnowschodnia część gm. Szadek; przez rzekę Tymiankę odwadniane są zachodnie obrzeża gminy Zduńska Wola i północno-wschodnia część miasta Zduńska Wola, oraz przez dopływy rzeki Grabi – północno-wschodnia część gminy Zapolice. Rzeka Warta na terenie powiatu przepływa przez Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki. Występują tu liczne zabagnienia i starorzecza. Rzeka jest częściowo obwałowana. Rzeka Pichna zbiera wodę głównie z terenu miasta Zduńska Wola i stanowi odbiornik oczyszczonych ścieków z Miejskiej Oczyszczalni Ścieków dla m. Zduńska Wola. Przepływ rzek przez kompleksy leśne ma zwykle charakter naturalny. 12 Powiat zduńskowolski charakteryzuje brak jezior. Zasoby wodne określa się w związku z ich odnawialnością. Analizując zasoby wodne z różnych grup uwzględnia się objętość wody i czas jej wymiany. Powiat zduńskowolski jest ubogi w wody powierzchniowe. Ocena wielkości zasobów wód rzecznych związana jest z naturą cieku jako nośnika wody. Zasoby te są określane wielkością odpływu ze zlewni. Zasoby wodne określone są odpływem jednostkowym i na terenie powiatu wahają się między 3,8 a 5,0 l/s z 1 km2. Odpływ ulega zmianom sezonowym: w półroczu zimowym (miesiące XI-IV) odpływa 60% odpływu rocznego, w półroczu letnim (miesiące V-X) około 40 %. Gospodarka wodna Gospodarowanie wodą polega na trwałym zabezpieczeniu potrzeb ilościowych i jakościowych wody oraz jej dostarczenia w odpowiednim czasie. Poza zaspokojeniem potrzeb ludności i gospodarki celem gospodarki wodnej są: podtrzymanie funkcji ekologicznych, zapewnienie ochrony przed niekorzystnymi zjawiskami hydrologicznymi (powódź, susza). W ostatnich latach obserwuje się powolny efekt odbudowy zasobów wód podziemnych. Głównym czynnikiem prowadzącym do odbudowy zasobów jest zmniejszenie zużycia wody przez gospodarkę komunalną (oszczędzanie, racjonalizacja, wzrost cen wody) i przemysł (spadek produkcji, likwidacja zakładów pracy). Na terenie powiatu zużywano, na potrzeby przemysłu i gospodarki komunalnej, wyłącznie wody podziemne. Przykładowo w 2005 r. pobór wody na terenie powiatu wyniósł średnio 11 820,6 m3/d na potrzeby gospodarki komunalnej i przemysłu. Z sieci wodociągowej pobierano 79,2 %, z czego na przemysł przypada 20,7 %, a gospodarkę komunalną 58,5 %. Z ujęć własnych zakładów przemysłowych pobrano 2 457 m3/d (20,8 %). Sumaryczny pobór wody na terenie powiatu w latach 2003 – 2005 [m3/d]. Sieć wodociągowa Lata Ujęcia własne zakładów przemysłowych Łączny pobór wody Gospodarka komunalna Przemysł 2003 8 116 1 888 2 195 12 199 2004 8 388 767 2 044 11 199 2005 7 161 2 170 1 952 11 283 Źródło: opracowanie własne (na podstawie danych z “Raportu o stanie środowiska w województwie łódzkim” za lata 2003 – 2005) 13 W ostatnich latach zarysowuje się tendencja spadkowa zużycia wody. Obserwuje się zmniejszenie zużycia wody na obszarach miejskich (oszczędność wywołana opomiarowaniem użytkowników indywidualnych), a wzrost na obszarach wiejskich (rozbudowa wodociągów). Zużycie wody przez gospodarkę komunalną w latach 2003 – 2005 [m3/d] Wodociąg miejski w Szadku miejski w Zduńskiej Woli wiejskie ogółem Razem Lata „2004 762 5 532 2 094 8 388 „2003 764 5 736 1 616 8 116 „2005 195 5 095 1 871 7 161 Źródło: opracowanie własne (na podstawie danych z “Raportu o stanie środowiska w województwie łódzkim” za lata 2003 – 2005) Na terenie powiatu funkcjonuje 16 ujęć wód podziemnych zaopatrujących wodociągi miejskie i wiejskie. Ujęcia czerpią głównie wodę z poziomu górnokredowego (poza ujęciem w Gajewnikach, gm. Zduńska Wola i jednej studni w Rębieskich, gm. Zduńska Wola) i całkowicie pokrywają zapotrzebowanie na terenach zwodociągowanych. Największe zakłady na terenie powiatu czerpią wodę z ujęć własnych. Są to Elektrociepłownia Zduńska Wola Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli, „Zwoltex Włóknina” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli, ICOPAL S.A. w Zduńskiej Woli oraz Browar Staropolski Sp. jawna w Zduńskiej Woli. Mniejsze zakłady pobierają wodę z wodociągów. Ilość wody pobieranej na potrzeby przemysłu wykazuje niewielkie zmiany. Jedynie w 2004 r. zanotowano znaczne obniżenie pobieranej wody przez przemysł. 2.3.2 Gospodarka odpadami stałymi Można wyróżnić następujące rodzaje odpadów i sposób gospodarowania nimi: 1. komunalne - ilość odpadów komunalnych powstających w powiecie zduńskowolskim (przyjęta na podstawie danych z “Raportu o stanie środowiska w województwie łódzkim” za lata 2003 – 2005) w latach 2003 – 2005 wyniosła odpowiednio 68 712 m3, 34 430 m3 i 19 244 Mg rocznie, 2. wytwarzane w sektorze handlowym i publicznym - część odpadów wytwarzanych w ww. działach gospodarki jest segregowana u źródła i nie trafia na składowisko odpadów tylko bezpośrednio poddawana jest recyklingowi, 3. medyczne i weterynaryjne - ilość wytwarzanych odpadów medycznych w roku 2005 wyniosła ok. 18 Mg (przyjęta na podstawie danych z “Raportu o stanie środowiska w województwie łódzkim”). Ponadto na terenie powiatu zduńskowolskiego wytwarzanych jest ok. 0,5 Mg odpadów niebezpiecznych w 19 prywatnych gabinetach lekarskich. Odpady weterynaryjne wytwarzane są w 7 lecznicach weterynaryjnych funkcjonujących na terenie powiatu. Odpady niebezpieczne pochodzenia medycznego przekazywane są głównie firmom zajmującym się transportem tego typu odpadów (do kolejnych 14 4. 5. 6. 7. posiadaczy odpadów zajmujących się ich termicznym unieszkodliwianiem). Odbiorem padłych zwierząt zajmują się firmy, których siedziby znajdują się poza terenem powiatu zduńskowolskiego w oparciu o umowy zawarte z gminami, przemysłowe - na terenie powiatu zduńskowolskiego w roku 2005 wytworzono ogółem 24 956 Mg, w tym 31 Mg odpadów niebezpiecznych, z których poddano odzyskowi 11 750 Mg, w tym 12 Mg odpadów niebezpiecznych. Z analizy danych za lata 2003 – 2005 wynika, że ilość wytworzonych odpadów przemysłowych jest z roku na rok coraz mniejsza, z sektora budowlanego - szacunkowa ilość odpadów rozbiórkowych i budowlanych wytwarzanych w Polsce na jednego mieszkańca miasta wynosi 40-50 kg/rok. Dodatkowo powstaje około 20% odpadów pochodzących z remontów i budowy w poszczególnych sektorach gospodarki. Duża część odpadów budowlanych zarówno z terenów prywatnych (głównie na wsiach) oraz z zakładów produkcyjnych wykorzystywana jest do niwelacji i rekultywacji terenu, odzyskiwana w procesie budowy dróg, fundamentów. Niewielka część trafia na składowiska odpadów, wraki samochodowe - winny być przekazywane do uprawnionych odbiorców posiadających wymagane prawem zezwolenia. Obecnie na terenie powiatu funkcjonują 3 zakłady (w Zduńskiej Woli, gminie Zduńska Wola i gminie Szadek), w których w 2006 r. złomowano 237 pojazdów o wadze 155 Mg. Wydaje się, że istniejąca w powiecie ilość punktów złomowania pojazdów wycofanych z eksploatacji w pełni zabezpiecza potrzeby w tym zakresie, z oczyszczalni ścieków komunalnych - osady ściekowe, skratki, odpady z piaskowników pochodzą z 5 oczyszczalni ścieków. Największą ilość stanowią osady ściekowe. Są one wykorzystywane głównie w rolnictwie. Pozostałe składowane są na składowiskach odpadów. Ilości wytwarzanych odpadów w poszczególnych oczyszczalniach ścieków na terenie powiatu zduńskowolskiego w latach 2005 i 2006 [Mg] Lp. Oczyszczalnia MPWiK sp. z o.o. w Zduńskiej Woli ZSRCKU Wojsławice, 2. gm. Zduńska Wola 1. 3. ZGK Szadek 4. DPS Przatówek, gm. Szadek 5. Gmina Zapolice Razem lata 2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 Osady ściekowe 11500 9988 60 63 8,16 9,0 2,0 120 128 11689,00 10189,16 Skratki 100 146 0,1 0,1 0,009 0,007 0,002 0,5 0,6 100,607 146,711 Piasek z piaskowników 100 128 5,4 b.d. b.d. 34 51 134,0 184,4 Źródło: opracowanie własne (dane uzyskane od właścicieli i użytkowników oczyszczalni ścieków) 15 Przywóz i wywóz odpadów Na terenie powiatu zduńskowolskiego występuje zarówno wywóz jak i przywóz odpadów. Wywozi się odpady podlegające odzyskowi, których nie można odzyskać na terenie powiatu, a przywozowi podlegają odpady, których nie można pozyskać na terenie powiatu. Odpady przemysłowe podlegające wywozowi poza granice powiatu zduńskowolskiego to zarówno odpady rolnospożywcze (np. odpady poubojowe, padłe zwierzęta), jak i odpady niebezpieczne (np. odpady medyczne i weterynaryjne, akumulatory, lampy fluoroscencyjne, zużyte środki ochrony roślin, zużyte oleje). Niektóre dziedziny przemysłu w trakcie swojej działalności wykorzystują odpady, których nie mogą pozyskać z terenu powiatu zduńskowolskiego – zachodzi wówczas potrzeba przywozu odpowiednich odpadów (ICOPAL S.A. w Zduńskiej Woli – popioły lotne z węgla, Borg Automotive Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli – niesprawne alternatory, rozruszniki i prądnice). W przypadku osadów ściekowych z Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Zduńskiej Woli przekazywane są one innym posiadaczom odpadów wykorzystującym je w większości poza terenem powiatu zduńskowolskiego. W powiecie prowadzona jest częściowa segregacja odpadów komunalnych, a na jedynym składowisku mieszczącym się na terenie powiatu zduńskowolskiego prowadzony jest odzysk surowców wtórnych z masy odpadów komunalnych przywożonych w celu składowania. W granicach powiatu zduńskowolskiego jedyną metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest ich składowanie na składowisku odpadów. Na terenie powiatu znajduje się jedno składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne z uregulowanym stanem prawnym. Mieści się ono w gminie Zduńska Wola, w miejscowości Mostki, a jego właścicielem jest Miasto Zduńska Wola. Składowisko powstało w 1988 r. w wyrobisku poeksploatacyjnym piasku i żwiru o powierzchni 10,49 ha. Składowisko posiada przeglądy ekologiczne oraz zatwierdzoną instrukcję eksploatacyjną składowiska. Składowisko posiada naturalne zabezpieczenie (uszczelnienie) w postaci glin. Wpływ składowiska na środowisko (wody podziemne) monitorowany jest przy pomocy 4 piezometrów. 2.3.3 Energetyka Stan zanieczyszczenia powietrza (imisji) zależy od przebiegu emisji i rozmieszczenia jej źródeł oraz od czynników rozprzestrzeniających zanieczyszczenia. Jest on z natury bardzo zmienny, podobnie jak warunki meteorologiczne. Stan zanieczyszczenia powietrza (dwutlenek siarki, dwutlenek azotu i pył zawieszony) – pomiary przeprowadzone w stacjach należących do ogólnokrajowej sieci monitoringowej w latach 2003 – 2005 [stężenie średnioroczne w g/m3] 16 Dwutlenek azotu pył zawieszony PM 10 Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu pył zawieszony PM 10 ul. Dąbrowskiego 2 Dwutlenek siarki ul. Szadkowska 2 2003 14,3 20,8 35,9 15,2 21,3 41,5 2004 7,4 21,4 39,5 7,7 20,9 42,9 2005 4,7 24,2 42,9 6,3 20,6 42,8 Wyszczególnienie pogrubiony – stężenie przekroczyło wartość dopuszczalną wraz z marginesem tolerancji Źródło: opracowanie własne (na podstawie danych z “Raportu o stanie środowiska w województwie łódzkim” za lata 2003 – 2005) Po analizie wyników pomiarów zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego należy stwierdzić, że jakość jego ulega sukcesywnej poprawie w przypadku jednych wskaźników (dwutlenek siarki), a pogorszeniu w przypadku innych (pył zawieszony). O poziomie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego dwutlenkiem azotu decyduje przede wszystkim transport i komunikacja samochodowa. Emisja tego zanieczyszczenia jest jednym z ubocznych efektów spalania paliw w silnikach samochodowych. Zanieczyszczeniem powietrza jest wprowadzanie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą ujemnie wpłynąć na zdrowie ludzi, klimat, przyrodę, glebę, wodę lub spowodować inne szkody w środowisku. Do głównych źródeł zanieczyszczeń należy zaliczyć zakłady energetyczne (elektrociepłownie, elektrownie), zakłady przemysłowe, kotłownie komunalne, paleniska indywidualne (domowe, tzw. niska emisja), środki transportu, źródła wtórne powstałe w wyniku odprowadzania oraz utylizacji ścieków i odpadów (np. oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów), rolnictwo (np. rozsiewanie nawozów sztucznych, stosowanie środków ochrony roślin), a także przemiany i reakcje chemiczne zachodzące w zanieczyszczonej atmosferze oraz źródła naturalne (np. pożary lasów, burze pyłowe, pyły kosmiczne). Główne rodzaje zanieczyszczeń emitowane do powietrza atmosferycznego z terenu naszego powiatu to: pyły, dwutlenek siarki, dwutlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory, benzo/a/piren, przy czym największe ilości źródeł zanieczyszczeń skoncentrowane są w mieście Zduńska Wola. Należy zaznaczyć, że większe instalacje zlokalizowane na terenie naszego powiatu, z których emisja wymaga pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, posiadają je (13 jednostek organizacyjnych), a na terenie powiatu jest zlokalizowanych również 6 instalacji podlegających zgłoszeniu. 17 Poniżej w tabeli przedstawiona została emisja zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza w latach 2001 i 2005 dla miasta Zduńska Wola, które znalazło się wśród 150 miast o dużej skali zagrożenia środowiska emisją zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych (przedstawione dane pokrywają się z danymi opisującymi emisję zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza w powiecie zduńskowolskim). Emisja zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza w latach 2001 i 2005 dla miasta Zduńska Wola. Zanieczyszczenia zatrzymane w urządzeniach do redukcji Emisja zanieczyszczeń gazowych w tym Lata pyłowych ogółem dwutlenek siarki tlenek azotu dwutlenek węgla pyłowych gazowych w tysiącach ton 2001 2005 0,1 0,2 90,3 111,0 0,4 0,6 0,1 0,1 89,8 110,3 1,1 - Źródło: opracowanie własne na podstawie: Główny Urząd Statystyczny „Ochrona środowiska 2001”, „Ochrona środowiska 2005” Z powyższej tabeli wynika, że emisja zanieczyszczeń do powietrza (pyłowych i gazowych) zwiększyła się w ciągu ostatnich 5 lat. Wyżej przedstawione przykłady to dane o emisji z zakładów szczególnie uciążliwych dla czystości powietrza, dotyczące zanieczyszczeń wprowadzanych w sposób zorganizowany (tzn. z wszelkiego rodzaju urządzeń technologicznych i ogrzewczych za pośrednictwem emitorów-kominów, wyrzutni wentylacyjnych) lub w sposób niezorganizowany (z oczyszczalni ścieków, składowisk, w toku przeładunku substancji sypkich lub lotnych, z hałd produkcyjnych itp.). Znaczne zanieczyszczenie powietrza substancjami pochodzącymi ze spalania paliw w silnikach pojazdów występuje w mieście Zduńska Wola, szczególnie w rejonie głównych ulic miasta oraz na obwodnicy, gdzie istnieje duże natężenie ruchu oraz przy trasach wylotowych z miasta oraz gmin Szadek, Zapolice, Zduńska Wola. Producentem ciepła zaspakajającym potrzeby miasta Zduńska Wola jest Elektrociepłownia Zduńska Wola Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli, natomiast przesyłem i dystrybucją ciepła do odbiorców i zarządzaniem sieciami cieplnymi na terenie miasta Zduńska Wola zajmuje się Miejskie Sieci Cieplne Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli. Stosowanym przez spółkę nośnikiem energii cieplnej jest woda. Innym producentem ciepła w Zduńskiej Woli jest kotłownia zlokalizowana na terenie PKP Cargo S.A. w dzielnicy Karsznice, która zaopatruje w ciepło zakład i osiedle mieszkaniowe. Lokalne kotłownie w 18 Szadku i w Zapolicach dostarczają ciepło do znajdujących się tam bloków mieszkalnych. Do większych inwestycji zrealizowanych w powiecie z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego można zaliczyć wykonanie modernizacji urządzeń odpylających w Elektrociepłowni Zduńska Wola sp. z o.o. w Zduńskiej Woli. Na terenie powiatu zduńskowolskiego stopniowo ulegają likwidacji lokalne kotłownie, m. in. kotłownie szkół, charakteryzujące się dużą uciążliwością dla środowiska ze względu na stosowanie paliwa klasycznego, jakim jest węgiel kamienny i koks. Postępuje również modernizacja urządzeń grzewczych (wymiana kotłów na wysokosprawne), a zainteresowane podmioty dokonują w swoich obiektach termomodernizacji polegającej na dociepleniu ścian zewnętrznych budynków, wymianie stolarki okiennej oraz modernizacji sieci cieplnych. Działania tego typu ograniczają straty ciepła, a tym samym emisja wprowadzanych zanieczyszczeń do powietrza zmniejsza się. 2.4 Infrastruktura komunikacyjna Na terenie powiatu zduńskowolskiego występuje dość dobrze rozwinięta sieć komunikacyjna. Krzyżują się tu takie szlaki komunikacyjne jak droga krajowa Nr 12 i 14 łącząca obszar powiatu z Łodzią w kierunku wschodnim oraz Poznaniem i Wrocławiem w kierunku zachodnim oraz linie kolejowe - Śląsk – Porty biegnąca z południa na północ oraz Łódź – Kalisz przebiegająca na kierunku wschód – zachód. Obecnie połączenia kolejowe tracą na znaczeniu, gdyż główny ciężar transportu przejęły połączenia drogowe. Łączy się to ze znacznym nasileniem ruchu kołowego i dużym obciążeniem dróg położonych na terenie powiatu. W związku z dużym obciążeniem ruchu kołowego systematycznemu pogorszeniu ulega stan techniczny dróg. Dotyczy to zarówno dróg o znaczeniu regionalnym – krajowych i wojewódzkich, jak i mających największe znaczenie dla komunikacji wewnątrz powiatu dróg powiatowych i częściowo gminnych. Istniejący na terenie powiatu układ kołowych szlaków komunikacyjnych ma charakter zintegrowany: drogi o większym znaczeniu komunikacyjnym – krajowe i wojewódzkie biegną na kierunku wschód – zachód, natomiast łączące je drogi powiatowe przebiegają na kierunku północ – południe. Takie ukształtowanie układu komunikacyjnego powiatu powoduje, że drogi powiatowe są w dużym stopniu obciążone nie tylko ruchem wewnętrznym lecz również obsługą transportu zewnętrznego. Duży stopień obciążenia powoduje pogarszanie się stanu technicznego dróg powiatowych, co w połączeniu z niedostatecznymi nakładami na ich modernizację (środki finansujące drogownictwo przeznaczane są przede wszystkim na utrzymanie dróg i niezbędne remonty) przyczynia się do stałego wzrostu stopnia zużycia powiatowych ciągów komunikacyjnych. Łączna długość dróg powiatowych wynosi 197,00 km, długość dróg powiatowych na terenie poszczególnych gmin przestawia się następująco: - gmina Zduńska Wola 56,6 km - gmina Zapolice 39,0 km - gmina i miasto Szadek 66,90 km w tym miasto Szadek – 12,09 km - miasto Zduńska Wola 34,5 km 87,4% dróg powiatowych ma nawierzchnię asfaltową lub utwardzoną (płyty IOMB niewielki odsetek dróg). 19 Istniejący układ dróg na terenie powiatu nie wskazuje na potrzebę jego rozbudowy, a jedynie na konieczność modernizacji już istniejącej sieci. Największe potrzeby w zakresie modernizacji powiatowego układu komunikacyjnego występują na drogach łączących północną i południową część powiatu wraz z drogami przebiegającymi w granicach miasta Zduńska Wola. Zwłaszcza modernizacja dróg powiatowych położonych w granicach miasta ma duże znaczenie dla poprawy układu komunikacyjnego, gdyż zwiększa dostępność komunikacyjną stolicy powiatu oraz ułatwia komunikację pomiędzy południową i północną częścią powiatu. Osobnym problemem, zwłaszcza w obliczu wzrastającego ruchu rowerowego jest brak ścieżek rowerowych. Problem ten należy uwzględnić przy formułowaniu zadań inwestycyjnych z zakresu drogownictwa. Ponadto, ze względu na fakt, iż problem ruchu rowerowego dotyczy nie tylko dróg powiatowych, ale całego układu komunikacyjnego powiatu niezbędne jest opracowanie wspólnie z gminami zintegrowanego planu rozmieszczenia ścieżek rowerowych. 2.5 Własność terenów Uregulowania ustawowe określają, jakie tereny stanowiące własność skarbu państwa zostały przekazane jednostkom samorządowym poszczególnych szczebli. Na mocy tych przepisów własność powiatów stanowią tereny, na których znajdują się składniki majątku powiatów, takie jak: drogi powiatowe, powiatowe jednostki samorządowe. Na terenie powiatu zduńskowolskiego sytuacja prawna tych terenów jest uregulowana i nie stanowi przeszkód w efektywnym zarządzaniu majątkiem powiatu, w tym w realizowaniu inwestycji w obiektach stanowiących majątek powiatu. Istotnym problemem w zakresie gospodarki terenami jest kwestia kształtowania oferty inwestycyjnej powiatu. Jest to problem wykraczający poza sferę gospodarki terenami, mający jednak wpływ na możliwości rozwojowe powiatu. Posiadanie przez gminy tworzące powiat uporządkowanej oferty terenów inwestycyjnych pozwala na prowadzenie spójnej polityki informacyjnej zarówno przez same gminy, jak i przez powiat w jego wydawnictwach promocyjnych. Mapa terenów inwestycyjnych powiatu zduńskowolskiego jest w fazie opracowywania. 2.6 Gospodarka 2.6.1 Struktura podmiotów gospodarczych Na terenie powiatu zduńskowolskiego wg stanu na dzień 31.12.2005 r. funkcjonowało 6116 podmiotów gospodarczych tj. 2,45% podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w województwie łódzkim. Struktura organizacyjna podmiotów gospodarczych powiatu zduńskowolskiego przedstawia się następująco: 20 forma organizacyjna liczba podmiotów udział w udział w ogólnej licznie podmiotach podmiotów % województwa % 100,00 2,45 3,20 2,63 podmioty ogółem sektor publiczny 6116 196 sektor prywatny spółdzielnie spółki prawa handlowego w tym: spółki akcyjne w tym spółki z o.o. osoby fizyczne 5920 22 234 96,80 0,36 3,83 2,45 2,12 2,06 6 0,12 1,38 177 2,89 1,95 5008 81,88 2,49 Z przedstawionych powyżej danych wynika, że dominującą formą prowadzenia działalności na terenie powiatu zduńskowolskiego stanowią podmioty prowadzone przez osoby fizyczne. Spółki prawa handlowego stanowią 3,83% ogółu podmiotów gospodarczych na terenie powiatu. Odniesienie struktury organizacyjnej do danych dla województwa łódzkiego pozwala zauważyć, że przy średnim udziale podmiotów ogółem na poziomie 2,45% powyżej tej średniej plasują się tylko udziały sektora publicznego (2,67%) i podmioty prowadzone przez osoby fizyczne (2,49%). Wyraźnie poniżej poziomu średniego przedstawia się udział spółdzielni i spółek prawa handlowego tj. dużych przedsiębiorstw. Świadczy to o większym niż średnia w województwie rozdrobnieniu działalności gospodarczej na terenie powiatu. Analiza gospodarki powiatu pod względem rodzaju działalności wskazuje, że podstawową dziedzinę działalności stanowi handel. Zajmuje się nim ok. 36% funkcjonujących w powiecie firm, około 16,2% przedsiębiorstw prowadzi działalność produkcyjną, 8,4% to przedsiębiorstwa budowlane, natomiast około 6% podmiotów stanowią przedsiębiorstwa transportowe i prowadzące gospodarkę magazynową. W ostatnim okresie czasu w związku z ożywieniem się rynku nieruchomości, powstało wiele firm obsługujących tę sferę działalności. Udział podmiotów zajmujących się obsługą nieruchomości stanowi 11,9% ogółu podmiotów gospodarczych powiatu. Przedstawione powyżej dane dotyczące form organizacyjnych podmiotów gospodarczych oraz rodzaju działalności prowadzonej przez podmioty gospodarcze wskazują na dominujący udział mikroprzedsiębiorstw lokalnych prowadzących działalność w zakresie handlu detalicznego. Świadczy to o dużej przedsiębiorczości lokalnego społeczeństwa, ale jednocześnie wskazuje na ich słabość finansową oraz mniejszą skłonność do innowacji. Wykazana zależność oznacza również na dużą podatność tych podmiotów na niekorzystne zmiany zachodzące na rynku. O potencjale gospodarki powiatu stanowią przede wszystkim przedsiębiorstwa produkcyjne. Analiza działalności według działów pokazuje dość wyraźnie specjalizację przemysłową powiatu. W działalności produkcyjnej dominują takie branże jak: - przemysł lekki - produkcja materiałów budowlanych 21 - przemysł spożywczy 2.6.2 Zatrudnienie Ilość osób w wieku produkcyjnym na terenie powiatu zduńskowolskiego wynosi 43.246 osób, co stanowi 63,81% ludności powiatu. Potencjał ludnościowy powiatu na tle województwa przedstawia się korzystnie, gdyż udział poszczególnych grup ludności wynosi: ludność ogółem 2,63 % ludność w wieku przedprodukcyjnym 2,92 % ludność w wieku produkcyjnym 2,63 % ludność w wieku poprodukcyjnym 2,32 % co oznacza, że ludność powiatu stanowi stosunkowo młodą populację. Zatrudnienie na terenie powiatu jest coraz bardziej rozproszone. Obecnie 10 największych przedsiębiorstw na terenie powiatu zatrudnia łącznie tylko ok. 7,8% ogółu zatrudnionych. Wynika to z zarysowanej wcześniej tendencji do zmniejszania zatrudnienia przez duże firmy funkcjonujące na terenie powiatu zduńskowolskiego. Na zmniejszenie tego wskaźnika wpłynęły zwolnienia grupowe w największych zakładach w mieście Zduńska Wola, tj. Z.P.Dz. „Wola” oraz Fabryce Wyrobów Frotowych i Kocowych „Zwoltex” (obecnie „Zwoltex Włóknina” Sp. z o.o.). Na dzień 31.12.2005 r. w powiecie zduńskowolskim wśród dominujących na terenie powiatu branż produkcji najwięcej osób zatrudnia: przemysł i budownictwo – ok. 51,1% usługi rynkowe – ok. 26,3% usługi nierynkowe - ok. 21,8% rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybactwo - ok. 0,8% Dużym pracodawcą jest handel zatrudniający ok. 19% pracowników na terenie powiatu, jednak wynika to z dużej ilości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w tym zakresie. Przedstawione powyżej dane pozwalają na sformułowanie następującej prawidłowości dotyczącej sytuacji w zakresie zatrudnienia na obszarze powiatu zduńskowolskiego: spadek zatrudnienia w dużych podmiotach gospodarczych wzrastający stopień rozproszenia zatrudnienia duża zmienność w zakresie powstawania i likwidacji miejsc pracy 2.6.3 Największe podmioty gospodarcze na terenie powiatu Do największych podmiotów gospodarczych funkcjonujących w powiecie zduńskowolskim należą: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. „Ferax” „Gatta” s.j. „Wola” Sp. z o.o. „Zwoltex Włóknina” Sp. z o.o. “Icopal” S.A. „AVES” Sp. z o.o. „Browar Staropolski” Sp. Jawna „Budvar CENTRUM” S.A. 22 - producent wyrobów pończoszniczych, producent wyrobów pończoszniczych, producent koców i ręczników, produkcja materiałów izolacyjnych, producent przetworów z drobiu, producent piwa, produkcja okien, 8. Fabryka Okien „SZKILNIK” - produkcja okien, 9. „Agros Nova” Sp. z o.o. - produkcja soków owocowych, 10. „Izodom 2000 Polska Sp. z o.o. - producent systemu budowy domów, 11. „FABELO” s.j. - producent elementów obuwia, 12. PPH „ALMAX” - produkcja odzieży damskiej, 13. Zakład obuwia „EXBUT” - produkcja obuwia, 14. „Polmatex-Wolma” S.A. - producent konstrukcji stalowej, 15. „MABUDO” Sp. z o.o. - producent materiałów budowlanych 16. „MAGNUM METAL” Sp. z o.o. - producent maszyn do wyrobu żaluzji i rolet 17. Gminna Spółdzielnia „SCh” - produkcja piekarska, masarska i w Szadku mieszanek paszowych 18. Młyn Zbożowy w Szadku - usługi młynarskie, produkcja i Jerzy Łaszkiewicz i synowie sprzedaż „Mąka Szadkowska” 19. „MAGDA” s.c. - usługi młynarskie – produkcja i sprzedaż 20. PKS Spółka z o.o. - usługi transportowe w zakresie przewozu 2.6.4 Instytucje otoczenia biznesu i wspierające rozwój gospodarczy Instytucje otoczenia biznesu to podmioty wspierające przedsiębiorczość oraz instytucje działające na rzecz rozwoju lokalnego. Zaliczamy do nich m. in. instytucje finansowe, skarbowe, ubezpieczeń społecznych, agencje, fundacje, stowarzyszenia rozwoju lokalnego, ośrodki szkoleniowo-doradcze, inkubatory przedsiębiorczości oraz organizacje przedsiębiorców. Niebagatelne znaczenie dla możliwości rozwojowych powiatu mają instytucje finansowe, do których na terenie powiatu można zaliczyć banki obsługujące podmioty gospodarcze: 1. Bank Pekao S.A. O/Zduńska Wola 2. Bank PKO BP S.A. O/Zduńska Wola 3. Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. filia w Zduńskiej Woli 4. Getin Bank S.A. O/Zduńska Wola 5. Kredyt Bank S.A. filia w Zduńskiej Woli 6. Bank Spółdzielczy w Zduńskiej Woli 7. Gospodarczy Bank Południowo-Zachodni S.A. filia w Zduńskiej Woli 8. Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. Filia w Zduńskiej Woli Bardzo istotne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstw mają też istniejące na terenie miasta Zduńska Wola instytucje: 1. Urząd Skarbowy w Zduńskiej Woli 2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Zduńskiej Woli 3. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Zduńskiej Woli Na terenie powiatu istnieje oddział Fundacji Rozwoju Gminy Zelów, Oddział Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, działają ponadto organizacje przedsiębiorców – Stowarzyszenie Kupców i Cech Rzemiosł Różnych. Samorząd powiatu kilkakrotnie podejmował próby realizacji zapisanego w Strategii Rozwoju Powiatu zadania w postaci powołania organizacji 23 wspierania rozwoju lokalnego, jednak ze względu na nikłe zainteresowanie przedsiębiorców, organizacja taka nie została powołana. W 2006 roku Miasto Zduńska Wola stało się Partnerem samorządowym Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (ŁSSE). Rada Miasta podjęła szereg uchwał wyrażających zgodę na utworzenie Podstrefy Zduńska Wola ŁSSE w następujących kompleksach: 1. Kompleks „Karsznice” 2. Kompleks „Lipowa” 3. Kompleks „Spacerowa” 4. Kompleks „Szadkowska” 5. Kompleks „Przemysłowa” 6. Kompleks „Spacerowa II” 7. Kompleks „Murarska” Rada Ministrów w Rozporządzeniu z dnia 27.10.2006 r. w sprawie Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej włączyła do Podstrefy Zduńska Wola ŁSSE obszar o powierzchni 4,0819 ha w następujących kompleksach: 1. Kompleks „Szadkowska” 2. Kompleks „Przemysłowa” Przewiduje się, że pozostałe kompleksy znajdą się również w Podstrefie Zduńska Wola. Utworzenie na obszarze miasta Zduńska Wola Podstrefy będzie miało nie bagatelne znaczenie dla rozwoju miasta Zduńska Wola, a tym samym powiatu, bowiem w myśl przepisów inwestorzy działający w ŁSSE korzystają z pomocy publicznej: na wsparcie nowych inwestycji, na tworzenie nowych miejsc pracy Bardzo korzystne warunki inwestowania na terenie Podstrefy zapewne przełożą się na realizację nowych inwestycji tworzących dodatkowe miejsca pracy. Fakt ten wpłynie bezpośrednio na rozwój powiatu i poprawę warunków życia mieszkańców. 2.7 Sfera społeczna 2.7.1 Sytuacja społeczna i demograficzna Stopa bezrobocia w powiecie zduńskowolskim na koniec 2005 roku wynosiła 20,4 %, przy liczbie bezrobotnych 5.912. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego spadła o 0,8 %. Jednakże największy przyrost osób bezrobotnych odnotowano na koniec miesiąca stycznia - 720 osób. W końcu grudnia 2005 roku spośród zarejestrowanych bezrobotnych najliczniejszą populację stanowili bezrobotni posiadający 1 - 5 letni staż pracy (22,5%). Drugą grupą pod względem wielkości omawianego zjawiska byli bezrobotni posiadający 10 - 20 letni staż pracy (20,1%). Grupę o zbliżonych wielkościach stanowiły osoby posiadające 20 - 30 letni staż pracy (14,9%), ze stażem 5 - 10 lat (14%), bezrobotni bez stażu zawodowego (15,1%), oraz osoby ze stażem zawodowym do 1 roku (11,7%). Najmniej liczną populację stanowili bezrobotni, którzy przepracowali 30 i więcej lat (1,6%). Wśród bezrobotnych dominowały osoby pozostające bez pracy powyżej 24 miesięcy - 1 748 osób (tj. 29,6% ogółu bezrobotnych). Udział ten 24 zwiększył się o 1,2 punktu procentowego w odniesieniu do stanu z końca grudnia 2004 r. Wśród tej grupy bezrobotnych najwięcej było osób z 10 - 20 letnim stażem pracy (24,8% tj. 434 osoby) oraz 1 - 5 letnim stażem pracy (21,4%, tj. 375 osób), najmniej natomiast było osób z 30 letnim i dłuższym stażem (9 osób). Na koniec 2005 roku odnotowano 3 zgłoszenia zwolnień grupowych, obejmujące 591 osób. Likwidacja stanowisk pracy spowodowała z jednej strony wzrost liczby bezrobotnych a z drugiej wpłynęła korzystnie na aktywność zawodową w zakresie samozatrudnienia bądź uczestnictwa w programach współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Pozostając bez pracy przez dłuższy czas osoby bezrobotne mają trudności w dostosowaniu do potrzeb nowoczesnego rynku pracy, posiadają słabą motywację do poszukiwania i utrzymania zatrudnienia, a przede wszystkim ich kwalifikacje dezaktualizują się. O szansach na rynku pracy może przesądzić również pochodzenie społeczne. Młodzi ludzie wychowani w rodzinach bezrobotnych oraz patologicznych najszybciej ulegają procesom marginalizacji na rynku pracy. Będąc drugim pokoleniem bezrobotnym, „dziedziczą” status bezrobotnego, utwierdzając się w przekonaniu, że są skazani na brak pracy. Jak wynika z obserwacji, pracodawcy nie są zainteresowani zatrudnieniem osób z „bagażem” długiego pozostawania bez pracy. Jednym z wyznaczników pozycji na rynku pracy i szans bezrobotnych na znalezienie pracy jest poziom wykształcenia i przygotowania zawodowego W końcu grudnia 2005 r. najwięcej osób zarejestrowanych jako bezrobotne posiadało wykształcenie gimnazjalne i poniżej – 2.099 osób co stanowi 35,5% oraz zasadnicze zawodowe – 1.734 osoby (29,3%), a najmniej bezrobotnych legitymowało się dyplomami wyższych uczelni – 259 osób (4,4%). W odniesieniu do końca grudnia 2004 r. spadł udział liczby bezrobotnych posiadających wykształcenie policealne i średnie zawodowe o 0,5 punktu procentowego, zasadnicze zawodowe o 0,9 punktu procentowego oraz gimnazjalne i poniżej o 0,2 punktu. Wzrósł natomiast udział bezrobotnych z wykształceniem ogólnokształcącym o 1,2 punktu i wyższym o 0,5 punktu procentowego. Znaczną grupę w ewidencji Urzędu Pracy stanowią również bezrobotni w wieku 18-24 lata tj. 1.463 osoby, (24,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych). W stosunku do analogicznego okresu 2004 roku liczba bezrobotnej młodzieży spadła o 105 osób tj. o 0,4%. Na poprawę sytuacji, na rynku pracy, wśród tej grupy bezrobotnych wpłynęła m.in. realizacja: programu finansowanego ze środków Phare 2002 pod nazwą „Prymus”, programu „Zielone Światło” finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Pracy, projektu „Pomoc dla młodzieży poszukującej pracy Alternatywa 2” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Celem tych programów było umożliwienie młodym ludziom wejścia na rynek pracy poprzez udział w stażach i przygotowaniu zawodowym oraz 25 kursach zawodowych Warunkiem ubiegania się o wymienione formy pomocy było opracowanie indywidualnego planu działania. Jednak szczególne obawy budzą dalsze losy młodych bezrobotnych, u których brak kwalifikacji ma swoje odzwierciedlenie w braku motywacji do dalszego kształcenia. Największe trudności ze znalezieniem zatrudnienia mają absolwenci zamieszkali na terenach wiejskich, gdzie brak jest podmiotów gospodarczych, a dojazdy z miejsca zamieszkania do innych miejscowości są kłopotliwe ze względu na trudności komunikacyjne i finansowe. Trudna sytuacja materialna osób dotkniętych bezrobociem połączona z innymi niekorzystnymi czynnikami stała się barierą w godziwym egzystowaniu wielu mieszkańców naszego powiatu a niejednokrotnie całych grup środowiskowych. Może to sprzyjać kumulacji szeregu niekorzystnych zjawisk przyczyniających się do marginalizacji. Wobec tego jedną z najskuteczniejszych metod przywracania do zatrudnienia jest pobudzanie tworzenia miejsc pracy, doszkalanie i przekwalifikowywanie poprzez inicjowanie i realizowanie wielu programów, które mają duży wpływ na proces ograniczania bezrobocia. Pracodawcy chętnie korzystają z formy stażu, przygotowania zawodowego, prac interwencyjnych oraz możliwości zatrudnienia osób w ramach refundacji kosztów wyposażenia nowego stanowiska pracy. W sytuacji wysokiego bezrobocia szansą na znalezienie swojego miejsca na rynku pracy coraz częściej jest samozatrudnienie osób bezrobotnych, którzy na mocy obowiązujących przepisów mogą otrzymać środki finansowe na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Jednym z istotnych elementów podejmowania tych decyzji jest przekonanie o własnych możliwościach związanych z pełnieniem roli pracodawcy i pracy na własny rachunek. 2.7.2 Służba zdrowia Na terenie powiatu zduńskowolskiego funkcjonuje 28 placówek publicznej i niepublicznej służby zdrowia świadczących usługi zdrowotne w oparciu o umowę z NFZ. Większość placówek świadczących usługi w zakresie podstawowej opieki medycznej skupiona jest na terenie miasta Zduńska Wola. Obsługują one zarówno mieszkańców miasta jak i mieszkańców gminy Zduńska Wola położonej wokół miasta. Teren Gminy i Miasta Szadek jest obsługiwany przez jedną placówkę podstawowej opieki medycznej, podobnie jak teren gminy Zapolice. Średnio na terenie powiatu na jedną placówkę podstawowej opieki medycznej przypada 5.648 osób, w poszczególnych gminach ilość osób przypadających na placówkę podstawowej opieki zdrowotnej przedstawia się odpowiednio: miasto Zduńska Wola i gmina Zduńska Wola - 5.570 osoby, gmina Zapolice - 4.718, gmina i miasto Szadek - 7.349. Przedstawione powyżej dane świadczą o pełnym zabezpieczeniu potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej. Występujące dysproporcje wynikają z dominującego znaczenia miasta Zduńska Wola na terenie powiatu i związanej z tym koncentracji służby zdrowia na jego terenie. Na terenie Zduńskiej Woli skoncentrowane jest również lecznictwo specjalistyczne, realizowane przede wszystkim przez poradnie SP ZOZ w Zduńskiej Woli. 26 Potrzeby w zakresie leczenia w podstawowych oddziałach szpitalnych i w ramach pomocy doraźnej zapewnia Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zduńskiej Woli. Leczenie szpitalne na oddziałach specjalistycznych niedostępnych na terenie powiatu ukierunkowuje się w stronę Łodzi, Sieradza i Łasku. Podstawowym problemem związanym z funkcjonowaniem służby zdrowia na terenie powiatu poza poziomem finansowania przez NFZ jest niedostateczne wyposażenie placówek służby zdrowia w sprzęt medyczny, pozwalający na świadczenie usług specjalistycznych Niedostateczny poziom finansowania służby zdrowia ze środków NFZ powoduje stałe pogarszanie się bazy sprzętowej w funkcjonujących na terenie powiatu placówkach służby zdrowia. 2.7.3 Szkolnictwo Teren powiatu posiada dobrze rozwiniętą bazę edukacyjną dysponującą bogatą ofertą edukacyjną. Ze względu na dominującą pozycję miasta Zduńska Wola większość placówek oświaty znajduje się na jego terenie. Funkcja edukacyjna gmin ogranicza się do szkolnictwa podstawowego i gimnazjalnego. Układ placówek oświaty na terenie powiatu przedstawia się następująco: Miasto Zduńska Wola 7 szkół podstawowych, 5 gimnazjów, Zespół Szkół Specjalnych im. Marii Grzegorzewskiej Gmina Zduńska Wola 6 szkół podstawowych, 3 gimnazja Gmina Zapolice 1 szkoła podstawowa, 1 gimnazjum Gmina i Miasto Szadek 4 szkoły podstawowe, 2 gimnazja Szkolnictwo ponadgimnazjalne, dla którego powiat zduńskowolski jest organem prowadzącym obejmuje następujące szkoły: 1. I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego w Zduńskiej Woli 2. II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II w Zduńskiej Woli 3. Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 im. Obrońców Westerplatte w Zduńskiej Woli – kierunki mechaniczne, ekonomiczne, włókienniczo – odzieżowe i transportowe 4. Zespół Szkół im. Kazimierza Kałużewskiego i Juliusza Sylli w Zduńskiej Woli – kierunki informatyczne i elektryczne 5. Zespół Szkół Elektronicznych im. Stanisława Staszica w Zduńskiej Woli – kierunki elektroniczne i informatyczne 6. Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wojsławicach – kierunki rolnicze, technologia żywności i usługi. Oferta placówek edukacyjnych prowadzonych przez powiat obejmuje również możliwość zakwaterowania w internacie ZS RCKU i bursie, gdzie łącznie dostępne jest 156 miejsc. Zduńska Wola, jako centrum edukacyjne, posiada również coraz bogatszą ofertę kształcenia na poziomie wyższym i pomaturalnym. Na terenie Zespołu Szkół w Zduńskiej Woli funkcjonuje Punkt Zamiejscowy Politechniki Łódzkiej, który oferuje studia inżynierskie na Wydziale Mechanicznym, Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności, Wydziale Elektrotechniki i Elektroniki oraz Wydziale Inżynierii i Marketingu Tekstyliów. W Zduńskiej Woli działa także Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych objęte 27 patronatem naukowo – dydaktycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W zespołach szkół ponadgimnazjalnych działają szkoły policealne oferujące kształcenie w takich zawodach jak: technik informatyk, technik ekonomista, technik rachunkowości, technik technologii odzieży, technik rolnik, technik architektury krajobrazu. Obok publicznych szkół policealnych funkcjonują również szkoły niepubliczne - Policealne Studium EkonomicznoAdministracyjno-Prawne i Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu „Żak”. Oferta edukacyjna uzupełniana jest ponadto przez Wyższe Seminarium Duchowne Księży Orionistów oraz szkoły artystyczne: Liceum Plastyczne im. Katarzyny Kobro i Państwową Szkołę Muzyczną I i II stopnia. Wachlarz szkół w powiecie zduńskowolskim jest dość bogaty i uwzględnia potrzeby zarówno młodzieży jak i osób dorosłych. Istotnym problemem związanym z kształtowaniem oferty edukacyjnej powiatu jest pogarszający się stan obiektów i wysokość przekazywanych powiatowi środków na funkcjonowanie edukacji, co powoduje ograniczanie bieżących nakładów na remonty substancji oświatowej i w konsekwencji konieczność realizacji dużych prac remontowych. Niski w stosunku do potrzeb poziom subwencji oświatowej stanowi również hamulec dla prac modernizacyjnych, a w konsekwencji wpływa na pogarszanie się stanu technicznego obiektów i wzrost kosztów ich utrzymania. 2.7.4 Kultura Działalność kulturalna stanowi tradycyjną i znaczącą, jeśli chodzi o zakres i liczbę osiągnięć sferę aktywności mieszkańców powiatu. Przejawia się to w zaangażowaniu domów kultury, stowarzyszeń kulturalno oświatowych, szkół, organizacji i osób prywatnych. Na terenie powiatu działalność kulturalna jest prowadzona przez szereg placówek, do których można zaliczyć: 1. Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury w Zduńskiej Woli, 2. Miejski Dom Kultury w Zduńskiej Woli, 3. Dom Kultury „Lokator” w Zduńskiej Woli, 4. Miejską Bibliotekę Publiczną im. J. Szaniawskiego w Zduńskiej Woli pełniącą rolę biblioteki powiatowej dla powiatu zduńskowolskiego, 5. Bibliotekę Pedagogiczną w Zduńskiej Woli, 6. szkoły artystyczne: Liceum Plastyczne im. Katarzyny Kobro i Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia w Zduńskiej Woli, 7. placówki muzealne: Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola, Muzeum Dom Urodzenia św. Maksymiliana Marii Kolbe, Muzeum Zgromadzenia Księży Orionistów w Polsce, Skansen Lokomotyw, Izba Regionalna przy Zespole Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wojsławicach, Przyszkolna Izba Regionalna w Prusinowicach, Gminne Ośrodki Kultury funkcjonujące w gminach wiejskich powiatu. Oferta placówek kultury działających na terenie powiatu zduńskowolskiego jest dostosowana do potrzeb mieszkańców. Pracujący w nich instruktorzy i animatorzy kultury prowadzą zespoły i organizują szereg przedsięwzięć zapewniających mieszkańcom Zduńskiej Woli oraz poszczególnych gmin kontakt z kulturą. Są to imprezy cykliczne o zasięgu powiatowym, wojewódzkim, a nawet ogólnopolskim: konkursy literackie, ekologiczne, wokalne, taneczne, koncerty muzyki poważnej, wystawy prac 28 plastycznych, czy wystawy fotograficzne. Przy placówkach działają kluby piosenki, zespoły taneczne, zespoły wokalne, klubu literackie i kolekcjonerskie. Rokrocznie w mieście i na terenie powiatu odbywają się: „Dni Zduńskiej Woli”, „Dni Szadku”, „Dni Gminy Zapolice”, Regionalna Wystawa Rolno-Przemysłowa, Dożynki powiatowo-gminne, „Pożegnanie wakacji”, „Sylwester pod gwiazdami”, „Gala kapel ludowych”. Podobnie jak w przypadku edukacji również w sferze działalności placówek kultury podstawowym problemem jest pogarszający się stan obiektów i brak środków na ich modernizację i dostosowanie do zmieniających się potrzeb odbiorców. Znaczącym problemem jest brak na terenie powiatu sali widowiskowej, w której mogłyby się odbywać występy artystów i zespołów z terenu powiatu i koncerty zaproszonych gości. Ponadto braki w poziomie finansowania uniemożliwiają należytą konserwację i udostępnienie będących w posiadaniu Miejskiej Biblioteki Publicznej w Zduńskiej Woli pełniącej również zadania biblioteki powiatowej rękopisów Jerzego Szaniawskiego oraz obiektów muzealnych zgromadzonych w Skansenie Lokomotyw w Karsznicach. Brak środków jest również przeszkodą dla szerszego wykorzystania możliwości związanych z obiektami zlokalizowanymi w ZS RCKU w Wojsławicach. Na tym terenie obok liczącej ok. 7000 eksponatów Izby Regionalnej znajduje się XVIII wieczny dworek szlachecki wpisany do rejestru zabytków. Stan techniczny tego obiektu pilnie wymaga kosztownych prac renowacyjnych, których zadaniem jest powstrzymanie jego postępującej degradacji. Szersze wykorzystanie obiektów położonych na terenie ZS RCKU w Wojsławicach jest utrudnione również ze względu na stan połączenia drogowego na trasie Zduńska Wola – Kotliny. 2.7.5 Bezpieczeństwo Powiat Zduńskowolski wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, ochrony przeciwpowodziowej, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom, życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Zarządzanie bezpieczeństwem na obszarze powiatu stanowi zespół czynności decyzyjnych Starosty wśród których realizowane są funkcje planowania, organizowania i doskonalenia procesów dotyczących przygotowania zasobów powiatu do funkcjonowania w sytuacjach kryzysowych. W sytuacji wystąpienia na obszarze powiatu stanu klęski żywiołowej, katastrof naturalnych, komunikacyjnych, awarii technicznych bądź innych zagrożeń życia i zdrowia dużej liczby osób albo środowiska w znacznych rozmiarach, przyjęte w Powiecie Zduńskowolskim rozwiązania organizacyjne w zakresie ochrony ludności, pozwalają w oparciu o istniejące uregulowania prawne na prawidłowe kierowanie i koordynowanie działaniami w celu zapobieżenia skutkom tych zjawisk lub ich usunięcie. Zadaniem Powiatowego Zespołu Reagowania Kryzysowego jest zabezpieczenie procesu przygotowania i kierowania działaniami prowadzonymi w celu zapobiegania i likwidacji potencjalnych zagrożeń. W celu doskonalenia procedur ratowniczych i planów reagowania kryzysowego oraz zdolności do wypracowania odpowiednich decyzji w warunkach 29 ekstremalnych, Starosta zarządza corocznie ćwiczenia Powiatowego Zespołu Reagowania Kryzysowego, uwzględniając przy tym katalog istniejących i potencjalnych zagrożeń na terenie powiatu. Starosta określa zadania Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego na obszarze powiatu i koordynuje ich wykonanie a w sytuacjach wspomnianych wyżej zagrożeń nadzwyczajnych życia, zdrowia, środowiska, czy mienia zarządza systemem przy pomocy Powiatowego Zespołu Reagowania Kryzysowego. Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Zduńskiej Woli w ramach zadań powiatu w zakresie ochrony przeciwpożarowej prowadzi analizy i prognozy dotyczące zagrożeń pożarowych, możliwych klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń, dysponowanych sił i środków jednostek KSRG, służb, inspekcji i podmiotów przewidywanych do udziału w działaniach ratowniczo-gaśniczych. W obiekcie Starostwa na podstawie uchwały Nr 31/99 Rady Powiatu z dnia 2 czerwca 1999 r. w celu umożliwienia Staroście realizacji zadań zarządzania kryzysowego oraz zapewnienia koordynacji i współdziałania powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek samorządu terytorialnego na obszarze powiatu utworzone zostało Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego. Centrum włączone jest do radiowej sieci zarządzania kryzysowego Wojewody Łódzkiego obejmującej jednostki administracji samorządowej w celu zapewnienia łączności radiowej z powiatami, gminami, powiatowymi służbami w sytuacjach współdziałania i koordynowania przez Starostę działaniami ratowniczymi. W zakresie powiatowego stanu bezpieczeństwa publicznego następuje systematyczny spadek liczby zdarzeń niekorzystnych tj. stwierdzonych przestępstw pozwala co pozwala na zaliczenie powiatu zduńskowolskiego do powiatów bezpiecznych. Należy przypuszczać, że jest to wynikiem planowego procesu kształtowania bezpieczeństwa, podejmowania systematycznych i długofalowych działań w celu jego utrzymania i poprawy. Na terenie powiatu zduńskowolskiego nie odnotowano w ostatnich latach szczególnie groźnych przestępstw typu zbrodni, gwałtu, drastycznych rozbojów. Największe źródło zagrożeń stanowią przestępstwa pospolite przeciwko mieniu (kradzieże cudzej rzeczy, kradzieże z włamaniem), prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwym oraz przestępczość nieletnich wywodzących się najczęściej z rodzin patologicznych i zagrożonych bezrobociem. W działaniach z zagrożeniami bezpieczeństwa na terenie powiatu istotna rola przypada Komendzie Powiatowej Policji w Zduńskiej Woli a także organom administracji samorządowej i instytucjom społeczeństwa obywatelskiego. Podstawą wszelkich działań na rzecz bezpieczeństwa są dobre relacje i współpraca pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za porządek publiczny i jednostkami realizującymi zadania z zakresu zwalczania patologii społecznych i lokalnymi mediami w zakresie określenia zjawisk i przyczyn powodujących lokalne zagrożenia tj. pomiędzy samorządami i Policją. Skuteczną metodą eliminowania występujących jeszcze patologii społecznych na terenie powiatu jest konsekwentna realizacja kolejnego programu zapobiegania przestępczości porządku publicznego 30 i bezpieczeństwa obywateli pn. „Bezpieczny Powiat Zduńskowolski w latach 2007-2010”. Program uwzględnia realizację wszelkich możliwych działań prewencyjnych, edukacyjnych i prewencyjno-wychowawczych zarówno w placówkach szkolnych jak i w odniesieniu do osób dorosłych dla zapobiegania przestępczości, kształtowania postaw społecznych negujących przestępczość, ograniczenia marginesu społecznego, likwidacji bezrobocia itp. Duże zaangażowanie w zakresie diagnozowania źródeł powstawania przestępstw i zjawisk patologicznych oraz inicjowania i organizowania działań mających na celu zwalczanie przestępstw i zjawisk kryminogennych na obszarze powiatu przejawia Komisja Bezpieczeństwa i Porządku Powiatu Zduńskowolskiego. W Zduńskiej Woli od grudnia 2006 r. uruchomiony jest system monitoringu, który tworzy 6 kamer rozstawionych w różnych punktach miasta. Władze miasta przewidują w najbliższych latach rozbudowę sieci monitoringu oraz zainteresowanie rozbudową właścicieli firm, punktów handlowo-usługowych oraz administratorów posesji. Także Straż Miejska w Zduńskiej Woli realizuje m.in. we współpracy z Policją w zakresie posiadanych uprawnień, zadania o charakterze porządkowo-ochronnym i prewencyjnym w szczególności zapobiegania popełnianiu wykroczeń oraz ochrony spokoju i porządku w miejscach publicznych. Pozytywnym działaniem KP Policji w Zduńskiej Woli jest wdrożenie zadania, dotyczącego budowy w latach 2007-2009, nowej wyposażonej zgodnie z normami Unii Europejskiej, Komendy Powiatowej Policji w Zduńskiej Woli. Nowa Siedziba Komendy pozwoli na odpowiednią poprawę warunków pracy Policji oraz poprawi jakość obsługi mieszkańców powiatu a tym samym poziom powiatowego stanu bezpieczeństwa. Mając powyższe atuty Powiat Zduńskowolski aspiruje do miana powiatu bezpiecznego, spełniającego oczekiwania jego mieszkańców, osób odwiedzających i potencjalnych inwestorów. 2.7.6 Pomoc społeczna i grupy wymagające wsparcia Informacje o warunkach materialnych mieszkańców powiatu zduńskowolskiego zebrano na podstawie danych na dzień 31.12.2005 r. przekazanych przez ośrodki pomocy społecznej powiatu oraz w oparciu o materiały posiadane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zduńskiej Woli. Mieszkańcy powiatu korzystają z wielu form pomocy społecznej, w szczególności z powodu ubóstwa, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej choroby, realizowanej przez wiele instytucji i organizacji działających na terenie powiatu. Każda osoba zgłaszająca się po pomoc do Ośrodka, ją otrzymuje w formie pomocy finansowej bądź rzeczowej, a poza tym jest obejmowana pomocą w formie pracy socjalnej. W powiecie powołane zostały instytucje zajmujące się przeciwdziałaniem patologiom społecznym tj. uzależnieniom i przemocy. W gminach działają Komisje ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów 31 Alkoholowych oraz świetlice socjoterapeutyczne, w których prowadzone są zajęcia terapeutyczne. Wsparcia i opieki osobom bezdomnym udziela Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn w Henrykowie. Z myślą o osobach niepełnosprawnych przy Spółdzielni “Bonex”działa Warsztat Terapii Zajęciowej dla 22 osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz funkcjonują zakłady pracy chronionej zatrudniające osoby niepełnosprawne. Na terenie powiatu zduńskowolskiego funkcjonują dwa domy pomocy społecznej dla osób przewlekle somatycznie chorych w Zduńskiej Woli i Przatówku. Domy Pomocy Społecznej świadczą usługi opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne osobom, które wymagają całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności i nie mogą samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu. Na dzień 31 grudnia 2005 roku w Domach Pomocy Społecznej przebywały 194 osoby. Przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli działa Europejski Punkt Informacyjno – Doradczy w ramach realizacji projektu “Euro – Informacja”, którego celem jest zwiększenie społecznego zaangażowania w promowanie i szerzenie dostępu do informacji na temat integracji społecznej wśród osób niepełnosprawnych oraz systemowych rozwiązań dotyczących problemów osób niepełnosprawnych. Ośrodki Pomocy Społecznej organizują również usługi opiekuńcze dla osób starszych i schorowanych, poza tym udzielają pomocy materialnej i niematerialnej osobom potrzebującym, głównie z powodu ubóstwa i bezrobocia. Zadowalającym jest fakt, iż Ośrodki nie obserwują między latami 2004-2005 znacznego wzrostu liczby osób potrzebujących pomocy, z wyjątkiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli. Niepełnosprawni mieszkańcy powiatu korzystają z różnego rodzaju imprez integracyjnych organizowanych przez organizacje pozarządowe, z dofinansowań do turnusów rehabilitacyjnych, likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się, dofinansowań do zakupu środków pomocniczych, przedmiotów ortopedycznych i sprzętu rehabilitacyjnego. 2.7.7 Warunki i jakość życia mieszkańców powiatu I. Gmina Zduńska Wola Gmina Zduńska Wola w roku 2005 liczyła 11.095 mieszkańców. Na dzień 31.12.2005 r. z pomocy społecznej tj. z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej skorzystało: - 29 rodzin z powodu ubóstwa (w tym: 3 rodziny niepełne i 4 rodziny wielodzietne), - 27 rodzin z powodu bezdomności (1-osobowe gospodarstwa domowe), - 21 rodzin z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa (w tym: 3 rodziny wielodzietne), - 289 rodzin z powodu bezrobocia (w tym: 30 rodzin niepełnych i 34 rodziny wielodzietne), - 87 rodzin z powodu niepełnosprawności (w tym: 6 rodzin niepełnych i 5 rodzin wielodzietnych), - 23 rodziny z powodu długotrwałej choroby (w tym: 3 rodziny niepełne 32 i 4 rodziny wielodzietne), - 71 rodzin z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego (w tym: 39 rodzin niepełnych i 24 rodziny wielodzietne), - 34 rodziny z powodu alkoholizmu, - 2 rodziny z powodu trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego, W roku 2005 do Ośrodka nie wpłynął wniosek o udzielenie pomocy z powodu klęski żywiołowej lub ekologicznej. Średnia wysokość zasiłku celowego w roku 2005 wynosiła 150 zł. Każdy wniosek z prośbą o pomoc był rozpatrywany pozytywnie i w związku z tym, Ośrodek nie wydawał decyzji odmownych. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli kierował osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej do Ruchu Pomocy Bezrobotnym po pomoc w formie żywności oraz do Fundacji Aktywni w Potrzebie po pomoc w formie odzieży. Ośrodek dla 418 dzieci ze 191 rodzin pokrywał koszty dożywiania w szkole. Biorąc pod uwagę lata 2004-2005 wzrosła liczba osób potrzebujących pomocy, w roku 2004 pomocą objętych było 379 rodzin, a w 2005 roku 428 rodzin. W związku ze wzrostem liczby osób potrzebujących pomocy, wzrastał nakład środków pieniężnych o około 50%. W ramach zadań własnych gmin (świadczenia typu: zasiłki celowe, zasiłki okresowe, dożywianie dzieci, usługi opiekuńcze), pomocy udzielono 398 rodzinom na łączną kwotę 388.157,00 zł. W ramach zadań zleconych, ze świadczeń (np. zasiłki stałe, składki na ubezpieczenie zdrowotne) skorzystało 38 rodzin na kwotę 97.364,00 zł. Łącznie z pomocy przyznanej w ramach zadań zleconych i własnych skorzystało 428 rodzin. Poza tym 136 rodzinom udzielono pomocy niematerialnej w postaci pracy socjalnej. II. Gmina Zapolice Gmina Zapolice na dzień 31.12.2005 r. liczyła 4.747 osób. Z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zapolicach w roku 2005 skorzystała następująca grupa osób i rodzin: 1. z powodu ubóstwa – 4 rodziny, 2. z powodu bezdomności – 0 rodzin, 3. z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa – 10 rodzin, 4. z powodu bezrobocia – 100 rodzin, 5. z powodu niepełnosprawności – 35 rodzin, 6. z powodu długotrwałej choroby – 22 rodziny, 7. z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych – 18 rodzin, 8. z powodu alkoholizmu – 8 rodzin, 9. z powodu trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego – 0 rodzin, 10. z powodu klęski żywiołowej lub ekologicznej – 0 rodzin, 33 Z ogólnej liczby rodzin korzystających z pomocy społecznej w roku 2005 – 18 rodzin stanowiły rodziny niepełne i wielodzietne. Średnia wartość zasiłku w roku 2005 wynosiła 159 zł. Każda rodzina, która zgłosiła się o pomoc i spełniała kryteria zawarte w ustawie o pomocy społecznej, otrzymała pomoc w miarę posiadanych przez GOPS środków finansowych. W 2005 roku 60 osobom przyznano pomoc w naturze tj. w formie żywności w ramach współpracy Ośrodka z PCK. Ośrodek porównując lata 2004 i 2005 zauważył nieznaczną tendencję wzrostową w liczbie osób wymagających pomocy z terenu gminy Zapolice. W roku 2004 z pomocy społecznej ogółem skorzystało 309 rodzin, w tym 108 rodzin stanowiły rodziny rolników, które skorzystały jednorazowo z zasiłków związanych z klęską suszy, jaka miała miejsce na terenie gminy Zapolice w 2004 r. (nie były to rodziny będące pod stałą opieką Ośrodka). Natomiast ze stałej, okresowej bądź celowej pomocy w ciągu całego 2004 roku skorzystało 201 rodzin. W roku 2005 z pomocy społecznej skorzystało 211 rodzin, w roku 2005 nie udzielano pomocy z powodu klęski żywiołowej lub ekologicznej. Wzrost liczby osób i rodzin potrzebujących pomocy wiązał sie ze wzrostem nakładu środków pieniężnych przeznaczonych na wypłatę świadczeń. W roku 2005 wykorzystano na ten cel 191.885,00 zł. Ze świadczeń należących do zadań własnych gminy skorzystało 377 osób ze 165 rodzin, koszt udzielenia świadczeń należących do zadań własnych gminy wynosił 152.228,00 zł. Ze zadań należących do zadań zleconych gminom skorzystało 13 osób z 13 rodzin w formie zasiłków stałych na ogólną kwotę 39.657,00 zł. W roku 2005 z prośbą o pomoc zgłosiło się 215 rodzin, w tym 4 rodziny nie spełniały kryteriów do otrzymania pomocy, 39 rodzin otrzymało wyłącznie pomoc w postaci pracy socjalnej. III. Gmina i Miasto Szadek. Gmina i Miasto Szadek według stanu na dzień 31.12.2005 r. liczyła 7.540 osób. W roku 2005 r. z pomocy Miejsko – Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Szadku skorzystały następujące osoby: 1. z powodu ubóstwa – 207 rodzin, 2. z powodu bezdomności – 3 osoby, 3. z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa – 10 rodzin, 4. z powodu bezrobocia – 175 rodzin, 5. z powodu niepełnosprawności – 117 rodzin, 6. z powodu długotrwałej choroby – 180 rodzin, 7. z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego – 86 rodzin, 8. z powodu alkoholizmu – 37 rodzin, 9. z powodu trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego – 2 osoby, 10. z powodu klęski żywiołowej lub ekologicznej - 0 rodzin, W tym liczbę 60 stanowiły rodziny niepełne i 40 rodziny wielodzietne. Średnia wartość zasiłku celowego w roku 2005 wynosiła – 157,49 zł. 34 Każda rodzina lub osoba potrzebująca pomocy ją otrzymała. W roku 2005 pomocy w naturze udzielono 166 rodzinom. Ośrodek w Szadku nie zaobserwował wzrostu liczby osób potrzebujących pomocy od roku 2004 do roku 2005. Ze świadczeń należących do zadań własnych gminy skorzystało w roku 2005 – 410 rodzin, ogólny koszt udzielenia świadczeń wyniósł 343.278,00 zł. Ze świadczeń należących do zadań zleconych gminom w roku 2005 skorzystały 32 osoby, ogólny koszt udzielenia świadczeń wyniósł 109.632,00 zł. W roku 2005 o pomoc do Ośrodka zgłosiło się łącznie 486 osób. IV. Miasto Zduńska Wola. Miasto Zduńska Wola na dzień 31.12.2005 r. liczyło 44.671 mieszkańców. W roku 2005 z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli korzystały osoby z następujących powodów: 1. ubóstwa – skorzystało 1.380 rodzin, 2. bezdomności – skorzystało 28 rodzin, 3. ochrony macierzyństwa – skorzystało 48 rodzin, 4. bezrobocia – skorzystało 1.100 rodzin, 5. niepełnosprawności – skorzystało 370 rodzin, 6. długotrwałej choroby – skorzystało 295 rodzin, 7. bezradności w sprawach opiekuńczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego – skorzystało 407 rodzin, 8. alkoholizmu – skorzystało 255 rodzin, 9. trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego – skorzystało 12 rodzin, 10. klęski żywiołowej lub ekologicznej – 0 rodzin, w tym 287 stanowiły rodziny niepełne i 104 rodziny wielodzietne. Średnia wartość zasiłku celowego w roku 2005 wynosiła 70 zł. Wszystkie osoby (rodziny) zgłaszające się po pomoc ją otrzymały. Pomoc w naturze w ramach pomocy żywnościowej z Banku Żywności w Łodzi otrzymało 1.241 rodzin; 137 rodzin otrzymało środki czystości i żywność w ramach akcji organizowanej przez Fundację Muszkieterów; 100 rodzin otrzymało pomoc w postaci żywności i odzieży z Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej; 290 dzieci otrzymało paczki dzięki współpracy Ośrodka z organizacjami pozarządowymi. Ośrodek nie zaobserwował od 2004 r. do 2005 r. wzrostu liczby osób potrzebujących pomocy. W roku 2005 ze świadczeń należących do zadań własnych gminy skorzystało 1.554 rodzin na ogólną kwotę 1.767.353,00 zł. Ze świadczeń należących do zadań zleconych gminom skorzystało 129 rodzin na ogólną kwotę 353.232,00 zł. MOPS w roku 2005 objął pomocą społeczną ogółem 2.666 rodzin, w tym 1.606 rodzin objęto pomocą finansową i 1.060 objęto pracą socjalną. 35 2.7.8 Działania na rzecz zduńskowolskim. osób niepełnosprawnych w powiecie Uchwałą Nr XIV/102/2003 Rady Powiatu Zduńskowolskiego z dnia 28 listopada 2003 roku uchwalono Powiatowy Program Działań Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2003-2008 w Powiecie Zduńskowolskim. Celem programu jest prowadzenie działań sprzyjających aktywności życiowej osób niepełnosprawnych m.in. poprzez likwidację barier architektonicznych obiektach użyteczności publicznej (np. w zakładach opieki zdrowotnej, szkołach, placówkach opiekuńczych, w transporcie zbiorowym); rozwijanie rehabilitacji leczniczej poprzez doposażanie w sprzęt rehabilitacyjny i aparaturę medyczną w placówkach służby zdrowia i opieki społecznej; usuwanie barier społecznych (wolontariat na rzecz osób niepełnosprawnych, organizowanie imprez integracyjnych dla niepełnosprawnych, spotkania, pogadanki z uczniami szkół); stworzenie osobom niepełnosprawnym korzystnych warunków do samodzielnego funkcjonowania w środowisku rodzinnym i lokalnym (prowadzenie psychologicznego wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin, prowadzenie punktów kompleksowego poradnictwa i wsparcia rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi, edukacja integracyjna w szkołach i przedszkolach, zwiększenie dostępu dzieci i młodzieży niepełnosprawnej do edukacji, wspieranie funkcjonowania warsztatu terapii zajęciowej, zatrudnianie osób niepełnosprawnych, dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych, do likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się, do zakupu środków pomocniczych, przedmiotów ortopedycznych i sprzętu rehabilitacyjnego); organizowanie imprez integrująco-kulturalno-sportowych, rekreacyjnych, edukacyjnych dla osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem; promowane twórczości artystycznej osób niepełnosprawnych; podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia przez osoby niepełnosprawne. W roku 2005 z dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego skorzystało 356 osób niepełnosprawnych wraz z opiekunami na kwotę 232.914,00 zł. Z dofinansowania do likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się skorzystało w 2005 r. 91 osób niepełnosprawnych na kwotę 496.656,98 zł. Z dofinansowania do zakupu środków pomocniczych, przedmiotów ortopedycznych i sprzętu rehabilitacyjnego skorzystało w 2005 r. 339 osób niepełnosprawnych na kwotę 221.573,71 zł. Powiatowy Urząd Pracy w Zduńskiej Woli zaktywizował w 2005 roku 50 osób niepełnosprawnych, w tym: 22 osoby niepełnosprawne uczestniczyły w szkoleniach indywidualnych i 28 osób brało udział w szkoleniach grupowych np. w zakresie: kierowca wózków jezdniowych, obsługa komputera z minimum sanitarne, profesjonalna obsługa komputera II stopnia z modułem finansowym i księgowym systemem zarządzania “Symfonia” i programem “Płatnik”, pracownik ochrony fizycznej osób i mienia, dokształcający kurs dla kierowców przewożących osoby. Spośród 50 osób, pracę podjęły 22 osoby. Powiatowy Urząd Pracy w Zduńskiej Woli w 2005 roku dysponował 95 ofertami pracy dla osób niepełnosprawnych, zgłoszonymi przez pracodawców oraz pozyskanymi podczas wizyt pośrednika pracy w zakładach pracy. Na ich podstawie 84 osoby podjęły zatrudnienie, pracodawcy najczęściej poszukiwali 36 osób niepełnosprawnych na stanowiska pracy: pakowacz - pasowacz, formierz-pakowacz, pomoc cukiernika, szwaczka, sprzątaczka, monter okien, pracownik brygady sprzątającej, obuwnik montażysta. W 2005 roku odbyły się 2 Giełdy Pracy dla osób niepełnosprawnych, zorganizowane dla “Ferax-Iril” w Zduńskiej Woli oraz dla Usług Wnętrzarskich i Utrzymania Zieleńców w Łodzi. Poza tym 89 osób niepełnosprawnych skorzystało z usług poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej w PUP. Usługi te obejmowały następujące kategorie problemu: wybór zawodu, doskonalenie zawodowe, zatrudnienie. W roku 2005 ze środków PFRON zorganizowano 15 imprez integracyjnych, kulturalnych, turystycznych, w których uczestniczyło ogółem 1.143 osoby niepełnosprawne. Imprezy organizowane były przez Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Zduńskiej Woli, Polski Związek Niewidomych w Zduńskiej Woli, Polski Związek Rencistów, Emerytów i Inwalidów w Zduńskiej Woli, Polskie Stowarzyszenie Diabetyków w Zduńskiej Woli, Sieradzki Klub “Amazonka”. W imprezach udział wzięło 750 dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz 393 osoby dorosłe niepełnosprawne. W roku 2005 podczas imprez okolicznościowych, uczestnicy Warsztatu Terapii Zajęciowej w Zduńskiej Woli oraz mieszkańcy Domów Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli i w Przatówku, prezentowali przygotowane przez siebie prace, programy artystyczne, poza tym osoby niepełnosprawne brały udział w różnego rodzaju konkursach na szczeblu lokalnym czy ogólnopolskim np. konkursy plastyczne, literackie, fotograficzne, festiwale tańca i piosenki. W roku 2005 przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Zduńskiej Woli działał Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Zespół orzekał mieszkańców powiatu zduńskowolskiego i łaskiego. W roku tym wydano 2.279 orzeczeń, w tym: 1.926 orzeczeń o stopniu niepełnosprawności dla osób powyżej 16 roku życia i 353 orzeczeń o niepełnosprawności u dzieci. 2.7.9 Zadania związane z interwencją kryzysową. W roku 2005 przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Zduńskiej Woli działał punkt konsultacyjny, czynny w godzinach urzędowania instytucji tj. w poniedziałek 8.00 -16.00, wtorek - piątek 7.30 – 15.30. Do punktu zgłaszały się osoby lub rodziny, znajdujące się w sytuacji kryzysowej, trudnej sytuacji losowej, rodzinnej, mieszkaniowej lub materialnej. Często pojawiały się osoby dotknięte przemocą, uzależnieniami, niepełnosprawnością. W związku z tym PCPR w ramach udzielania pomocy osobom potrzebującym, współpracowało z innymi instytucjami np. Policją, Sądem Rodzinnym, Ośrodkami Pomocy Społecznej, szkołami, Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną, Ośrodkiem Adopcyjno – Opiekuńczym, Powiatowym Urzędem Pracy, Urzędem Miasta Zduńska Wola, Komisjami Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W roku 2005 do punktu zgłosiły się 343 osoby potrzebujące pomocy, porady i wsparcia. Osoby niepełnosprawne i starsze zgłaszały się po pomoc w wyjaśnieniu z jakich ulg i uprawnień mogą skorzystać, aby poprawić swoje funkcjonowanie w życiu codziennym i w społeczeństwie. 37 Z pomocy skorzystało ogółem 21 osób niepełnosprawnych i starszych. Z uwagi na istniejące bezrobocie, osoby pozostające bez pracy zgłaszały się po pomoc w znalezieniu pracy (8 osób). W tej sytuacji kontaktowano się z Powiatowym Urzędem Pracy w Zduńskiej Woli oraz lokalnymi pracodawcami. Dzięki nam pracę znalazły 2 osoby. Do punktu zgłaszały się również osoby znajdujące się w trudnej sytuacji mieszkaniowej (ciasnota, brak wygód, eksmisja). Osobom zainteresowanym udzielano pomocy w wypełnianiu wniosków o najem lokalu w pisaniu podań o przyznanie mieszkania (skorzystało 12 osób) W związku z otrzymanymi informacjami z Komendy Policji w Zduńskiej Woli, dotyczącymi osób nadużywających alkoholu oraz stosowania przez nich przemocy psychicznej i fizycznej w stosunku do członków rodziny, pracownicy socjalni PCPR przeprowadzili w 2005 r. łącznie 50 interwencji w środowisku. Liczną grupę stanowiły także osoby dotknięte przemocą, które zgłosiły się bezpośrednio do tut. Centrum. Z osobami tymi przeprowadzano rozmowy indywidualne, udzielano porad, pomocy w pisaniu pozwów rozwodowych, pozwów o zasądzenie alimentów, o ograniczenie władzy rodzicielskiej rodzicowi). Z analizy przeprowadzonych wizytacji w środowisku jak i rozmów indywidualnych wynika, iż sprawcami przemocy w rodzinie są najczęściej mężczyźni, natomiast ofiarami kobiety i dzieci. Problemowi przemocy bardzo często towarzyszy problem alkoholowy u sprawcy przemocy. PCPR w roku 2005 skierowało 10 osób do Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych o wszczęcie postępowania w sprawie zastosowania obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu. Wobec 2 osób na nasz wniosek, Komisja zastosowała obowiązek leczenia odwykowego w zakładzie leczniczym. Jednakże w większości, osoby uzależnione nie wyrażają zgody na leczeniu, bądź po pewnym czasie powracają do nałogu. Spośród wszystkich ofiar przemocy tylko 5 zdecydowało się opuścić sprawcę, jedna z nich z dwójką dzieci zamieszkała u swoich rodziców, druga z ofiar opuściła mieszkanie i z czwórką dzieci wynajęła mieszkanie. Za naszym pośrednictwem osoba ta wraz z rodziną, została uwzględniona przy podziale mieszkań i umieszczona na liście osób oczekujących. Pozostałe 3 ofiary zdecydowały się złożyć pozew o rozwód. Za pośrednictwem Centrum 6 rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej otrzymało pomoc rzeczową w postaci odzieży i obuwia. W przypadku 2 rodzin, gdzie występowało uzależnienie od alkoholu oraz przemoc i zaniedbywanie wychowawcze wobec małych dzieci, wystąpiliśmy do Sądu Rodzinnego z wnioskiem o ograniczenie władzy rodzicielskiej rodzicom nad dziećmi, w wyniku podjętych działań dzieci te umieszczono pilnie w Domu Małego Dziecka w Piotrkowie Trybunalskim. Ponadto na wniosek PCPR jedną osobę umieszczono w Domu Pomocy Społecznej w Zduńskiej Woli, gdyż osoba ta była pozbawiona w mieszkaniu elektryczności, opału na zimę i wymagała stałej opieki osób drugich. W grudniu 2005 r. odbyła się impreza pn. “Mikołajkowe Cuda”, zorganizowana przez Powiatowy Dom Kultury “Na Pięterku”, Ruch Pomocy Bezrobotnym w Zduńskiej Woli i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zduńskiej Woli. Nasza instytucja na imprezę wytypowała ponad 23 dzieci wychowujących się w rodzinach ubogich oraz dotkniętych przemocą i alkoholizmem. 38 3. Diagnoza potrzeb i czynników rozwoju. Analiza SWOT Przedstawiona powyżej diagnoza stanu obecnego Powiatu Zduńskowolskiego obrazuje nam sytuację społeczno-gospodarczą powiatu, a także warunki życia mieszkańców. Informacje zawarte w diagnozie są wg stanu na dzień 31 grudzień 2005 r. Jej analiza pozwala określić niezbędne działania w poszczególnych obszarach problemowych zmierzające do osiągnięcia zamierzonego celu, tj. poprawy sytuacji na terenie powiatu i mające wpływ na zachowanie zrównoważonego rozwoju. Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem planistycznym spójnym z obowiązującą Strategią Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego . Dlatego też oceny stanu obecnego i nakreślenie kierunków działań dokonano analogiczną metodą, tj. przy pomocy analizy SWOT. Jest ona efektywną metodą identyfikacji słabych i silnych stron powiatu oraz badania szans i zagrożeń jakie stoją przed powiatem. SWOT zawiera określenie czterech grup czynników: „mocnych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią silne strony powiatu i które należycie wykorzystane sprzyjać będą jego rozwojowi (utrzymać je jako mocne, na których należy oprzeć jego przyszły rozwój); „słabych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią słabe strony powiatu i które niewyeliminowane utrudniać będą jego rozwój (ich oddziaływanie należy minimalizować); „szans” – uwarunkowań zewnętrznych, które nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności powiatu, ale które mogą być traktowane jako szanse i przy odpowiednio podjętych przez nią działaniach, wykorzystane jako czynniki sprzyjające rozwojowi powiatu; „zagrożeń” – uwarunkowań zewnętrznych, które także nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności powiatu, ale które mogą stanowić zagrożenie dla jego rozwoju (należy unikać ich negatywnego oddziaływania na rozwój powiatu) Analizę SWOT przeprowadzono w trzech obszarach problemowych, nazwanych sferami: - sfera społeczna - sfera ekonomiczna - sfera środowiskowa 39 ANALIZA SWOT POWIATU ZDUNSKOWOLSKIEGO Sfera społeczna SŁABE STRONY MOCNE STRONY 1. Dobra sieć szkół ponadgimnazjalnych 2. Dobrze wyposażone pracownie komputerowe w szkołach ponadgimnazjalnych 3. Zróżnicowana oferta szkół ponadgimnazjalnych 4. Aktywnie działający Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury. 5. Różnorodność i cykliczność imprez kulturalnych m.in. plenerowych, przeglądów artystycznych, konkursów plastycznych, literackich, wystaw. 6. Dobre warunki do uprawiania turystyki aktywnej (m.in. pieszej, rowerowej, wędkarstwa). 7. Tereny wypoczynku niedzielnego nad Wartą i Widawką. 8. Istnienie kompleksów sportowo – rekreacyjnych w Zduńskiej Woli (MOSiR i PMOS). 9. Prężne funkcjonowanie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. 10. Dobre warunki lokalowe ośrodków pomocy społecznej i domu dziecka – możliwość stosowania różnorodnych form pomocy dla dzieci, rodzin, osób starszych i niepełnosprawnych. 11. Funkcjonowanie Domu Dziecka im. Maksymiliana Marii Kolbego w Wojsławicach, zapewniającego opiekę 30 dzieciom pozbawionym opieki rodzicielskiej 12. Utworzenie Środowiskowego Domu Samopomocy w Przatówku dla osób zaburzonych psychicznie i niepełnosprawnych intelektualnie (pobyt dzienny) 13. Systematyczne podnoszenie kwalifikacji zawodowych 40 1. Duży stopień zużycia technicznego bazy oświatowej. 2. Zły stan techniczny szkolnej bazy sportowej - w niektórych szkołach brak sal gimnastycznych o odpowiednim standardzie, siłowni, sprzętu sportowego. 3. Brak w Zduńskiej Woli sali widowiskowej o wysokim standardzie. 4. Brak amfiteatru dla imprez masowych w Zduńskiej Woli. 5. Słaba sieć gastronomiczna na terenach wiejskich. 6. Brak zagospodarowanych parkingów przy trasach (ławki, kosze, toalety). 7. Brak krytej pływalni o odpowiednich wymiarach pozwalającej na organizację zawodów. 8. Słabe zagospodarowanie otoczenia zbiornika „Kępina”. 9. Niedostateczna ilość placówek dziennego pobytu oraz placówek na pobyt krótkoterminowy dla osób starych; 10. Zła baza lokalowa Powiatowej Komendy Policji. 11. Słaby poziom komputeryzacji i łączności oraz niewystarczająca ilość środków transportu Powiatowej Komendy Policji i Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej. 12. Ograniczony nadzór pielęgniarski nad dziećmi i młodzieżą szkolną. 13. Brak poradni leczenia i przeciwdziałania uzależnień. pracowników zatrudnionych w Domach Pomocy Społecznej, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Domu Dziecka, Ośrodkach Pomocy Społecznej w celu poprawy jakości świadczonej pomocy. 14. Stała współpraca instytucji (Ośrodki Pomocy Społecznej, Policja, Sąd, szkoły) w celu świadczenia kompleksowej pomocy osobom potrzebującym. 15. Powołanie koalicji na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W koalicji znajdują się pracownicy socjalni, pedagodzy szkolni, pielęgniarki szkolne, pracownicy instytucji edukacyjnych, kuratorzy sądowi, służby medyczne, pracownicy Straży Miejskiej. 16. Osiągnięcie standardów przez Dom Pomocy Społecznej w Przatówku.. 17. Dobra współpraca administracji samorządowych, powiatowych służb i inspekcji na rzecz poprawy bezpieczeństwa publicznego. 18. Funkcjonowanie Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego. 19. Stosunkowo dobra baza lokalowa Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej. 20. Istnienie Szpitala Powiatowego i Działu Pomocy Doraźnej 21. Dobry dostęp mieszkańców do usług w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej i części specjalistyki. 22. Duża liczba Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej. 23. Siedziba Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Zduńskiej Woli. ZAGROŻENIA SZANSE 1. Nawiązanie współpracy ze szkołami za granicą. 2. Możliwość pozyskania środków z funduszy Unii 41 1. Ograniczone możliwości przeznaczenia dodatkowych środków finansowych na kulturę. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Europejskiej. Rozwój turystyki i agroturystyki Rozszerzenie działań profilaktycznych wobec grup zagrożonych patologią społeczną, w tym zwłaszcza narkomanią i alkoholizmem. Standaryzacja usług socjalnych według norm Unii Europejskiej. Zaopatrzenie w nowoczesny sprzęt do prowadzenia działań ratowniczych przez Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej przy wsparciu środków zewnętrznych. Ścisła współpraca placówek publicznej i niepublicznej służby zdrowia działających na obszarze powiatu zduńskowolskiego w celu zwiększenia dostępności, zakresu i jakości świadczonych usług. Unowocześnienie szpitala powiatowego w zakresie dostosowania bazy lokalowej i bazy diagnostycznej. Poprawa jakości i dostępności usług medycznych. 10. Utworzenie mieszkań chronionych dla usamodzielnianych wychowanków placówek i rodzin zastępczych, dzięki środkom pozyskanym z budżetu państwa w ramach tworzenia programów celowych oraz dzięki środkom własnym powiatu. 2. Małe środki w budżecie przeznaczone na inwestycje w oświacie. 3. Małe środki w budżecie przeznaczone na kulturę fizyczną i sport. 4. Wzrost zapotrzebowania na usługi opiekuńcze. 5. Wzrost liczby uzależnionych od narkotyków i alkoholu zwłaszcza wśród młodzieży. 6. Zbyt małe nakłady finansowe na szeroko rozumianą strefę społeczną. 7. Przestępczość wśród ludzi młodych powoduje zwiększenie się liczby środowisk kryminogennych. 8. Bliskość szpitali w sąsiednich powiatach. 9. Odpływ pacjentów do ośrodków zdrowia działających poza powiatem zduńskowolskim. 10. Ograniczone możliwości przeznaczenia dodatkowych środków finansowych na promocję i ochronę zdrowia. 11. Zmniejszenie zakresu rzeczowego badań laboratoryjnych poprzez likwidację Wojewódzkiej Stacji sanitarnoEpidemiologicznej w Łodzi Oddział zamiejscowy w Zduńskiej Woli. 11. Utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej. 12. Udział pracowników w szkoleniach i kursach nieodpłatnychorganizowanych ze środków Unii Europejskiej. Sfera ekonomiczna SŁABE STRONY MOCNE STRONY 1. Przewaga ludności w wieku produkcyjnym 1. Struktura 42 dochodów powiatu ograniczająca możliwości 2. Przewaga ludności zamieszkującej w miastach 3. Duża średnia gęstość zaludnienia w powiecie 4. Wypracowane formy współdziałania między pracodawcami a PUP. 5. Stosunkowo dobrze rozwinięty układ sieci drogowych. 6. Dogodna dostępność komunikacji drogowej i kolejowej. 7. Wysoki poziom zwodociągowania powiatu. 8. Rezerwy poboru i przesyłu wody z ujęć komunalnych. 9. Doprowadzenie gazociągu do Zduńskiej Woli wraz ze stacją redukcyjną. 10. Wysoki poziom telefonizacji powiatu. 11. Istnienie elektrociepłowni w Zduńskiej Woli (ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery) 12. Korzystne położenie powiatu. 13. Duża ilość podmiotów gospodarczych, umiejscowionych szczególnie w Zduńskiej Woli i terenach sąsiadujących. 14. Dobra dostępność usług finansowych. 15. Sprzyjające warunki do prowadzenia produkcji ekologicznej i rozwoju agroturystyki. 16. Istnienie nowoczesnych zakładów przetwórstwa mięsnego i owocowo-warzywnego. 17. Istnienie Podstrefy Zduńska Wola w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej inwestycyjne. 2. Duży udział bezrobotnych wśród ludzi młodych. 3. Duży odsetek osób bezrobotnych bez wykształcenia i zawodu. 4. Ograniczanie stanu zatrudnienia w zakładach pracy. 5. Zły stan techniczny dróg publicznych. 6. Mała przepustowość układów komunikacyjnych w stosunku do rosnących potrzeb. 7. Brak obwodnic dla miast powiatu. 8. Niski stopień wyposażenia w sieć kanalizacyjną na obszarach wiejskich. 9. Dominacja mikroprzedsiębiorstw o zasięgu lokalnym. 10. Nadmierna koncentracja siły roboczej w dwóch sektorach gospodarczych tj. branży włókienniczej oraz odzieżowej. 11. Brak dużych uzbrojonych terenów pod inwestycje. 12. Nieaktualne plany zagospodarowania przestrzennego w gminach. 13. Niski poziom wykształcenia ludności zamieszkującej obszary wiejskie i niska świadomość rynkowa rolników. 14. Niski poziom inicjatyw gospodarczych na wsi. 15. Brak kapitału na wsi. 16. Bezrobocie na wsi. ZAGROŻENIA SZANSE 1. Znaczne rezerwy siły roboczej w wieku produkcyjnym 2. Możliwość tworzenia programów dla osób zwalnianych w wyniku restrukturyzacji zatrudnienia w lokalnych podmiotach gospodarczych. 3. Tranzytowe położenie powiatu na ważnych krajowych szlakach drogowych i liniach kolejowych. 43 1. Dalsze utrzymywanie struktury dochodów powiatu nie pozwalającej na wyodrębnienie wolnych środków, które mogłyby być przeznaczone przez Radę Powiatu na wydatki inwestycyjne. 2. Wzrost ludności w wieku produkcyjnym, co wymaga znacznego wzrostu podaży miejsc pracy. 4. Możliwość przebiegu drogi ekspresowej S8 przez Zduńską Wolę. 5. Możliwość utworzenia w Łasku w odległości 14 km od Zduńskiej Woli lotniska towarowo – cywilnego. 6. Możliwość poszerzenia obszaru Podstrefy Zduńska Wola w ramach Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. 7. Możliwość pozyskania środków pomocowych z funduszy UE na rozwój infrastruktury technicznej. 8. Możliwość wykorzystania środków pomocowych z funduszy UE do rozwoju przedsiębiorczości 9. Współpraca z gminami i podmiotami gospodarczymi w zakresie poprawy stanu dróg powiatowych. 10. Rozwijająca się sieć teleinformatyki. 11. Bliskość wielkiego ośrodka przemysłowego – Łodzi – możliwość przepływu kapitału do Zduńskiej Woli. 12. Wzrastające zaangażowanie kapitału zagranicznego 13. Istnienie dużego rynku zbytu w pobliżu powiatu (aglomeracja łódzka). 14. Rozwój rolnictwa ekologicznego. 15. Rozwój usług w otoczeniu rolnictwa. 16. Możliwość tworzenia grup producenckich. 3. Wzrost wymagań pracodawców dotyczących kwalifikacji i dyspozycyjności osób bezrobotnych. 4. Długoletnia dominacja na terenie powiatu przemysłu lekkiego i związane z tym tradycje zawodowe mieszkańców. 5. Niewystarczające nakłady ze strony wszystkich zarządców dróg na inwestycje drogowe oraz na ich utrzymanie we właściwym stanie majątku drogowego. 6. Ograniczone możliwości pozyskania środków zewnętrznych na realizację infrastruktury z uwagi na wysoką konkurencyjność innych powiatów i regionów. 7. Narastające natężenie tranzytowego ruchu drogowego. 8. Słaba konkurencyjność przedsiębiorstw w stosunku do krajów wysoko uprzemysłowionych. 9. Ograniczenie roli kolei w gospodarce. 10. Niska dochodowość pracy w rolnictwie. 11. Nasilająca się konkurencja na rynkach produktów rolnych. Sfera środowiskowa SŁABE STRONY MOCNE STRONY 1. Występowanie przyrodniczych obszarów chronionych 2. Zmniejszanie zanieczyszczenia powietrza poprzez zastępowanie paliwa stałego paliwem gazowym związane z rozwojem sieci gazowej 3. Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej 4. Funkcjonowanie składowiska odpadów o uregulowanym statusie prawnym 44 3. Niska świadomość ekologiczna mieszkańców powiatu. 4. Niski stopień oczyszczania ścieków (poza m. Zduńska Wola). 5. Nieuporządkowana gospodarka odpadami komunalnymi (nielegalne składowiska odpadów). ZAGROŻENIA SZANSE 1. Edukacja w zakresie ochrony środowiska. 1. 2. Modernizacja kotłowni lokalnych i stosowanie paliw bardziej czystych ekologicznie, tzw. biomasy 2. 3. Likwidacja niskiej emisji. 3. 4. Poprawa jakości powietrza poprzez termomodernizację obiektów użyteczności publicznej, będących własnością Powiatu Zduńskowolskiego. 4. 5. 45 Zwiększanie ilości produkowanych odpadów komunalnych i przemysłowych. Zwiększające się zanieczyszczanie lasów. Ograniczone możliwości pozyskania środków zewnętrznych na realizację termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej, będących własnością powiatu. Niepełna realizacja przez gminy zapisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Nielegalne wydobywanie żwiru i piasku. 4. Cele strategiczne i kierunki rozwoju Ocena diagnozy stanu obecnego Powiatu Zduńskowolskiego metodą SWOT pozwala określić cele strategiczne rozwoju powiatu mające charakter ogólny i określające pożądane stany lub procesy. W ramach celów strategicznych określono priorytetowe kierunki działań, które winny wskazać co należy zrobić, aby osiągnąć dany cel strategiczny. Priorytetowym kierunkom działań przypisano z kolei zadania, które już w sposób bardziej szczegółowy precyzują konkretne przedsięwzięcia warunkujące realizację przyjętych celów. Dla zachowania przejrzystości dokumentu wyodrębniono je w załączniku nr 1 pn. „Wieloletni Program Inwestycyjny Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013”. Cele strategiczne uporządkowano, wyznaczając trzy priorytety rozwojowe, które obejmują główne sfery życia i działalności mieszkańców: I. II. III. Sferę społeczną, w której priorytetem jest wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego w powiecie. Sferę ekonomiczną, w której priorytetem jest rozwój gospodarczy i poprawa pozycji konkurencyjnej powiatu. Sferę środowiskową, w której priorytetem jest ochrona walorów zasobów przyrodniczych oraz poprawa stanu środowiska. Sfera społeczna Cele strategiczne 1. Podniesienie poziomu jakości życia Priorytetowe kierunki działań: 2. poprawa bezpieczeństwa i porządku publicznego mieszkańców powiatu zduńskowolskiego oraz poprawa stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym, inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć i programów poprawiających warunki pracy Komendy Powiatowej Policji, Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej, zapobieganie i przeciwdziałanie problemom uzależnień, zwiększenie samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych, tworzenie warunków sprzyjających uczestnictwu w życiu społecznym osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym, poprawa warunków egzystencji grup społecznych wymagających wsparcia poprzez modernizację infrastruktury społecznej. Podniesienie poziomu wykształcenia i rozwój kulturowy mieszkańców Priorytetowe kierunki działań: 46 dostosowywanie profilów kształcenia w szkołach średnich do potrzeb współczesnego rynku pracy, wspieranie rozwoju szkolnictwa wyższego, rozwijanie i promowanie różnych form nabywania nowych i zmiany posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz kształcenia ustawicznego, zwiększenie możliwości dostępu młodzieży do różnych form kształcenia, wyrównywanie szans edukacyjnych, w tym poprzez programy stypendialne, unowocześnienie bazy lokalowej placówek oświatowych, rozszerzenie oferty kulturalnej i turystycznej powiatu. Podniesienie stanu zdrowotności mieszkańców 3. Priorytetowe kierunki działań: wspieranie działań profilaktycznych na rzecz poprawy zdrowia mieszkańców powiatu, poprawa dostępności i jakości usług medycznych, poprawa stanu technicznego infrastruktury ochrony zdrowia, wzrost znaczenia sportu, turystyki i rekreacji w życiu mieszkańców powiatu, zwiększenie możliwości rozwoju sportu i rekreacji (poprawa bazy sportowej, wspieranie inicjatyw i działalności klubów i stowarzyszeń kultury fizycznej, itp.). Sfera ekonomiczna Cele strategiczne 1. Tworzenie nowoczesnej i innowacyjnej bazy gospodarczej w powiecie Priorytetowe kierunki działań: 2. stworzenie Powiatowego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości, zmiany w strukturze gospodarczej obszaru poprzez tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, wspieranie inicjatyw lokalnych prowadzących do wzrostu przedsiębiorczości i tworzenia instytucji okołobiznesowych, określenie, wspólnie z gminami, obszarów inwestycyjnych w powiecie i zasad ich zagospodarowania ze szczególnym uwzględnieniem terenów turystycznych, Poprawa dostępności gospodarczej poprzez rozwój infrastruktury transportowej i komunikacyjnej 47 Priorytetowe kierunki działań: 3. wykorzystanie korzystnego położenia powiatu poprzez skoordynowanie działań z zakresu infrastruktury transportowej z programami wojewódzkimi, organizowanie lobbingu na rzecz budowy na terenie powiatu dróg ekspresowych oraz utworzenie lotniska towarowocywilnego w Łasku, wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w Podstrefie Zduńska Wola Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej poprzez poprawę lokalnej infrastruktury technicznej, przebudowa i modernizacja dróg powiatowych oraz poprawa stanu ich bezpieczeństwa dla ruchu pojazdów i pieszych. Budowa społeczeństwa informacyjnego Priorytetowe kierunki działań: wspieranie rozwoju infrastruktury informacyjnej, wspieranie wdrażania systemów teleinformatycznych gospodarki elektronicznej w biznesie i w administracji samorządowej, wspieranie wdrażania innowacyjnych interaktywnych usług publicznych. Sfera środowiskowa Cele strategiczne 1. Poprawa stanu środowiska naturalnego i zachowanie walorów przyrodniczych Priorytetowe kierunki działań: 5. ochrona i poprawa stanu środowiska naturalnego, intensyfikacja edukacji w zakresie ochrony środowiska, zrównoważony rozwój gospodarki zasobami naturalnymi, zalesianie nieużytków i gleb o niskiej bonitacji, podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa. Powiązania projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie powiatu Projekty realizowane w ramach Programu Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego wpisują się w zadania realizowane w ramach Strategii Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2001-2010, Strategii Promocyjno-Informacyjnej Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013 oraz Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 przyjętej 31.01.2006 r., stanowiąc ich uzupełnienie bądź kontynuację. Zgodność Planu Rozwoju Lokalnego ze strategicznymi dokumentami planistycznymi jest warunkiem koniecznym jego skutecznej realizacji. 48 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego jest dokumentem programowym, który wyraża potrzeby społeczności lokalnej, a jego nadrzędnym celem jest zapewnienie zrównoważonego rozwoju społecznogospodarczego oraz podniesienie poziomu życia mieszkańców powiatu. Dbałość o wielofunkcyjny rozwój powiatu, chęć podniesienia jego konkurencyjności dla inwestorów, dążenie do poprawy jakości życia mieszkańców wymusza komplementarność - w stosunku do inwestycji infrastrukturalnych – działań. Samorząd powiatu swoje cele strategiczne i kierunki rozwoju uszczegółowione w zadaniach wymienionych w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym zamierza realizować przy wykorzystaniu środków funduszy Unii Europejskiej m.in. takich jak: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Funduszu Spójności, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Norweski Mechanizm Finansowy i EOG, aplikując wnioski o dofinansowanie projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 20072013, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013, Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Niezbędnym środkiem do realizacji celu nadrzędnego, jakim jest zrównoważony rozwój i coraz wyższy standard życia, jest tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, dla wzrostu konkurencyjności gospodarki, opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej kraju z wykorzystaniem kapitału lokalnego i zewnętrznego, szczególnie przy wykorzystaniu zasady partnerstwa publiczno-prywatnego. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013 jest spójny z dotychczas opracowanymi dokumentami programowymi: - Strategią Rozwoju Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2001 - 2010, - Strategią Promocyjno - Informacyjną Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013, - Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu Zduńskowolskiego, - Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu. Działania objęte Planem Rozwoju Lokalnego winny spowodować: zwiększenie atrakcyjności obszaru powiatu dla inwestorów lokalnych i zagranicznych, aktywizację społeczności lokalnej, zwiększenie poziomu inwestycji, wzrost mobilności zawodowej mieszkańców, przeciwdziałanie marginalizacji społecznej i ekonomicznej powiatu, poprawę warunków nauczania i rekreacji młodzieży, poprawę komunikacji z otoczeniem zewnętrznym, wzrost kreatywności mieszkańców w zakresie poszukiwania pracy. 49 6. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego Realizacja projektów zawartych w Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013 będzie poddana ocenie i korekcie w terminach po 2, 4 latach oraz na koniec okresu objętego planem. Kontroli podlegać będzie stopień realizacji poszczególnych zadań, monitorowanie postępu wdrażania działań zaplanowanych, ich zgodności z harmonogramem, sposób finansowania i rezultaty. W wyniku wdrażania działań zaplanowanych w Planie Rozwoju Lokalnego na lata 2007-2013 przewiduje się osiągnięcie następujących wskaźników ogólnych: - polepszenie stanu dróg powiatowych poprzez ich przebudowę i modernizację, - zwiększenie długości dróg o wyższych parametrach technicznych, - poprawę stanu obiektów i infrastruktury edukacyjnej - poprawę warunków nauczania i rekreacji młodzieży, - poprawę jakości funkcjonowania placówek służby zdrowia, - zwiększenie liczby miejsc pracy, - wsparcie finansowe dla rozwoju edukacyjnego uczniów i studentów, - wzrost poziomu wykształcenia ludności, - poprawę jakości środowiska naturalnego. Oddziaływanie i rezultaty zrealizowanych projektów będą miały charakter wykraczający poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Zrealizowane projekty analizowane będą pod kątem następujących wskaźników: Wskaźniki produktu - długość przebudowanych i zmodernizowanych dróg powiatowych, - długość wybudowanych ścieżek rowerowych, - długość wybudowanych chodników i ciągów jezdno-pieszych, - ilość wybudowanych zatok autobusowych, - liczba projektów z zakresu transportu, - liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza, - liczba projektów e-urząd, - liczba komputerów w Starostwie Powiatowym, - ilość nowych łączy w Starostwie Powiatowym, - liczba projektów z zakresu kultury, - liczba projektów w zakresie infrastruktury pomocy społecznej, 50 - ilość wybudowanych podjazdów, wind i innych instalacji likwidujących bariery architektoniczne, - ilość zmodernizowanych kotłowni, - liczba projektów w zakresie infrastruktury zdrowia, - liczba projektów w zakresie infrastruktury edukacji, - ilość powstałych specjalistycznych pracowni edukacyjnych, - liczba obiektów poddanych termomodernizacji, - kubatura obiektów poddanych termomodernizacji, - powierzchnia zmodernizowanych obiektów przeznaczonych na cele oświatowe, - ilość zorganizowanych kursów doradztwa zawodowego i form podwyższania kwalifikacji, - liczba osób przeszkolonych w ramach działań przeciwdziałających bezrobociu, Wskaźniki rezultatu - oszczędność czasu w euro (na drogach przebudowanych i zmodernizowanych) w przewozach pasażerskich i towarowych - nośność zmodernizowanych dróg, - skrócenie średniego czasu przejazdu miedzy dwoma punktami sieci drogowej, - poprawa bezpieczeństwa pieszych i kierowców, - poprawa stanu nawierzchni, - powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku budowy i modernizacji dróg, - liczba osób korzystających z usług publicznych on-line, - ilość usług dostępnych on-line, - liczba utworzonych miejsc pracy w sferze kultury - liczba uczniów korzystających z pomocy - liczba studentów korzystających z pomocy - liczba jednostek świadczących usługi z zakresu pomocy społecznej, które podniosły standard, - liczba dostępnych dla niepełnosprawnych obiektów użyteczności publicznej, 51 - liczba zakładów opieki zdrowia, które podniosły standard, - wzrost ilości i jakości świadczonych usług medycznych, - ilość osób korzystających z usług medycznych, - średni wiek aparatury medycznej w ZOZ-ach - liczba osób poddanych diagnostyce, - liczba uczniów korzystających z lokalnej bazy edukacyjnej, - zmniejszenie zużycia energii cieplnej przez obiekty w wyniku ich termomodernizacji, - zmniejszenie emisji spalin do atmosfery Wskaźniki oddziaływania - liczba pojazdów korzystających z dróg (w okresie 1 roku), - spadek liczby wypadków drogowych (w okresie 1 roku), - wzrost bezpieczeństwa ruchu na zmodernizowanych drogach, - wzrost atrakcyjności terenów pod kątem inwestycyjnym i turystycznym, - poprawa stanu środowiska naturalnego, - poprawa jakości powietrza, - poprawa wskaźnika lesistości, - podwyższenie standardu nauczania, - wyrównanie różnic w dostępie do edukacji, - poprawa dostępu do podstawowej infrastruktury sportowej, - liczba utworzonych bądź utrzymanych miejsc pracy, - aktywizacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych, - lepsze wykorzystanie posiadanych środków pieniężnych, - poprawa stanu zdrowia mieszkańców powiatu, - poprawa jakości świadczonych usług medycznych, - poprawa warunków życia mieszkańców. Monitorowanie wskaźników produktów, rezultatu i oddziaływania będzie dokonywane raz do roku na etapie oceny Planu Rozwoju Lokalnego na podstawie: - danych statystycznych GUS i Państwowego Urzędu Pracy, - danych statystycznych Starostwa Powiatowego, 52 - danych statystycznych SP ZOZ, NFZ, - danych statystycznych WIOŚ, - danych statystycznych PFRON, - danych statystycznych Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, - danych z ewidencji działalności poszczególne urzędy miast i gmin, - okresowych pomiarów ruchu pojazdów wykonywanych przez Wydział Inwestycji, Dróg i Funduszy Zewnętrznych, - danych statystycznych Komendy Powiatowej Policji, - innych dostępnych opracowań wskaźników rezultatu. 7. gospodarczej pozwalających prowadzonej na przez monitorowanie System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem, określającym zadania na lata 2007-2013. Ze względu na jego długookresowy charakter wdrażanie będzie procesem ciągłym, wymagającym systematycznego i stałego śledzenia zmian prawnych, gospodarczych oraz elastyczności w dostosowywaniu się do możliwości pozyskiwania zewnętrznych środków finansowych. Realizacja Planu Rozwoju Lokalnego uzależniona jest od wysokości pozyskanych środków, zarówno krajowych, jak i z funduszy strukturalnych UE. Biorąc pod uwagę prognozę dopuszczalnych zobowiązań w poszczególnych latach i wysokości środków, jakie mogą być wydatkowane z budżetu powiatu, ocenia się, że na realizację przyjętych zadań zapewni się wymagany wkład dla uzyskania środków (85% kosztów kwalifikowanych) z funduszy UE, głównie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 20072013, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego i EOG na lata 2004-2009. Zakłada się również, że niewykonanie wszystkich planowanych zadań w latach 2007-2013 spowoduje przesunięcie ich realizacji na lata następne. Plan Rozwoju Lokalnego będzie wdrażany przez Zarząd Powiatu Zduńskowolskiego. System wdrażania planu obejmuje: 1. Komunikację społeczną w zakresie przyjmowania nowych zadań 53 2. 3. 4. 5. 6. 7. organizacyjnych i inwestycyjnych. Przygotowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla Inwestycji ujętych w planie. Składanie wniosków aplikacyjnych o przyznanie dofinansowania ze środków zewnętrznych, w tym z funduszy strukturalnych UE oraz środków krajowych. Przygotowanie przetargów, gromadzenie dokumentacji, nadzór nad wykonawstwem. Realizację inwestycji zgodnie z określonymi wymogami. Monitorowanie i raportowanie wydatków i efektów rzeczowych poszczególnych projektów po zakończeniu inwestycji. Przedkładanie jednostce monitorującej i oceniającej raportów i informacji z przebiegu realizacji zadań. 8. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013 zakłada jego współfinansowanie ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 oraz innych programów operacyjnych, jak również ze źródeł krajowych i podmiotów prywatnych. W celu racjonalnego, sprawnego i efektywnego wykorzystania środków Unia Europejska nakłada na państwa członkowskie i poszczególnych beneficjentów obowiązek monitorowania wydatków i efektów rzeczowych wdrażania programów. Monitorowanie jest to proces systematycznego zbierania, raportowania i interpretowania danych opisujących postęp i efekty realizowanego projektu i programu. Monitoring dostarcza informacji o postępie realizacji i efektywności wdrażania pomocy oraz spełnia istotną rolę w systemie wczesnego ostrzegania o ewentualnych nieprawidłowościach. W monitorowaniu brać udział będą wszystkie podmioty zaangażowane w jego wdrażanie. Monitoring prowadzony będzie w zakresie rzeczowym i finansowym. Monitoring rzeczowy obejmował będzie skwantyfikowane dane obrazujące postęp we wdrażaniu planu oraz umożliwiał ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów ustalonych w Planie Rozwoju Lokalnego i będzie prowadzony w trzech kategoriach: - wskaźniki produktu – odnoszące się do rzeczowych efektów działalności mierzone w jednostkach materialnych, - wskaźniki rezultatu – odpowiadające bezpośrednim i natychmiastowym efektom wdrożenia planu, (w formie wskaźników materialnych lub finansowych), - wskaźniki oddziaływania – obrazujące konsekwencje projektów wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Monitoring finansowy obejmował będzie dane finansowe realizacji projektów, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego środków, w oparciu o raporty okresowe obrazujące wysokość wkładu finansowego pochodzącego ze środków publicznych 54 z uwzględnieniem wydatków poniesionych w okresie objętym raportem, wydatków poniesionych od początku realizacji zadania, stopnia realizacji zadania oraz prognozy w tym zakresie na rok następny. W celu oceny efektów realizacji projektów powstanie Zespół Monitorujący, powołany uchwałą Zarządu Powiatu. Zespół opiniować będzie merytorycznie poszczególne zadania. Do 31 stycznia każdego roku przygotuje raport dotyczący roku poprzedniego. W takim raporcie realizacja zadań będzie oceniona w oparciu o kryteria skuteczności, efektywności i użyteczności. W raporcie ewaluacyjnym zawarte będą również rekomendacje i proponowane zmiany w Planie Rozwoju Lokalnego. Plan Rozwoju Lokalnego będzie aktualizowany uchwałą Rady Powiatu Zduńskowolskiego na podstawie rekomendacji i propozycji zmian zawartych w raporcie. Ocena realizacji zadań wynikających z Planu Rozwoju Lokalnego dokonywana będzie na sesji Rady Powiatu. Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem otwartym i winien być uzupełniany poprzez wpis nowych zadań organizacyjnych i inwestycyjnych raz w roku kalendarzowym, w okresie projektowania budżetu. Władze powiatu powinny zwrócić szczególną uwagę na sprawny system przyjmowania wniosków płynących od partnerów społecznych. Niezbędne jest stworzenie systemu komunikacji z otoczeniem wewnętrznym obejmującym pracowników Starostwa i jednostek podległych, którzy uczestniczą bezpośrednio w administrowaniu powiatem oraz otoczeniem zewnętrznym, które tworzą gminy wchodzące w skład powiatu, jednostki organizacyjne powiatu oraz struktury wojewódzkie i rządowe. System komunikacji umożliwiający uwzględnianie wniosków i postulatów do Planu Rozwoju Lokalnego, powinien obejmować również stowarzyszenia, nieformalne grupy mieszkańców i inne organizacje, w tym środowiska przedsiębiorców oraz podmioty gospodarcze funkcjonujące na terenie powiatu. 9. Public relations Planu Rozwoju Lokalnego W celu osiągnięcia celów związanych z właściwym przepływem informacji, upowszechnieniem i promocją Planu Rozwoju Lokalnego stosowane będą następujące instrumenty: - informacja o postępach wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego oraz terminie i trybie przyjmowania wniosków i postulatów płynących z otoczenia zewnętrznego dostępna będzie w siedzibie Starostwa wraz z możliwością wglądu w dokumentację oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej, - podjęta zostanie współpraca z lokalnymi mediami w celu upowszechnienia informacji związanych z wdrażaniem poszczególnych projektów i całego planu, - informacje o realizacji poszczególnych projektów oraz danych o zaangażowaniu funduszy strukturalnych na rzecz rozwoju powiatu zamieszczone zostaną na stronie internetowej Starostwa, 55 - powstanie system informacji wizualnej związanej z realizacją projektów (np. logo UE, logo Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, logo Europejskiego Funduszu Społecznego w korespondencji, tablice informacyjne, itp.). 56 10. Z A Ł Ą C Z N I K I 10. 1 Wieloletni Program Inwestycyjny Powiatu Zduńskowolskiego na lata 2007-2013 (WPI) Wstęp W rozdziale 4 Planu Rozwoju Lokalnego określone zostały cele strategiczne rozwoju powiatu. Cele strategiczne wyznaczyły priorytetowe kierunki działania, którym przypisano konkretne zadania inwestycyjne. Realizacja zaplanowanych celów strategicznych powiatu jest procesem długofalowym. W niniejszym Planie Rozwoju Lokalnego zaplanowana została na lata 2007-2013 i odbywać się będzie głównie poprzez realizację zadań inwestycyjnych zapisanych w tabeli Wieloletniego Programu Inwestycyjnego. Na uwagę zasługuje fakt, że opracowany Wieloletni Program Inwestycyjny jest pierwszym tego rodzaju dokumentem w historii funkcjonowania Powiatu Zduńskowolskiego. Kształt tabeli WPI stanowiący załącznik do Planu Rozwoju Lokalnego jest rezultatem prac Komisji Rady Powiatu ds. opracowania projektu WPI na lata 2007-2013. Komisja na podstawie złożonych wniosków dokonując hierarchizacji potrzeb inwestycyjnych Powiatu Zduńskowolskiego zdeterminowanych przyjętymi kierunkami rozwoju powiatu stworzyła projekt WPI, wpisując w ten dokument konkretne zadania inwestycyjne. Zaznaczyć jednak należy, iż realizacja zadań ujętych w WPI zależeć będzie od tego czy dane zadanie zostanie dofinansowane ze źródeł zewnętrznych w postaci środków strukturalnych Unii Europejskiej czy też krajowych funduszy celowych. Powyższe wynika ze struktury dochodów i wydatków budżetu powiatu, 57 bowiem pomimo stosunkowo niedużego obciążenia dochodów budżetu powiatu dotychczasowymi zobowiązaniami ( za 31.12.2006 r. jest to 33,65% na możliwe 60% wg ustawy o finansach publicznych ) możliwości realizacji inwestycji uzależnione są od kształtowania się w danym roku budżetowym wydatków bieżących o charakterze stałym, tj. wydatków dotyczących utrzymania szkół, placówek pomocy społecznej i innych. Ich udział za rok 2006 wyniósł 95,2%, a wynagrodzeń i pochodnych 57,8%. Ponadto realizacja proponowanego kształtu projektu WPI wiąże się również z faktem ustalenia ostatecznego zakresu projektu pn. „Poprawa dostępności komunikacyjnej województwa łódzkiego poprzez przebudowę infrastruktury transportowej Północ-Południe w powiecie zduńskowolskim i łaskim”. Projekt ten został zgłoszony do Indykatywnego Planu Inwestycyjnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 wspólnie z Powiatem Łaskim, Miastem Zduńska Wola, Gminą Zduńska Wola, Gminą Zapolice i Gminą Widawa i otrzymał dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Przyjęte możliwe źródła finansowania Podczas działań mających na celu rozmieszczenie zaproponowanych inwestycji w poszczególnych latach wzięto pod uwagę realne możliwości pozyskania zewnętrznych środków finansowych uwzględniając terminy rund aplikacyjnych oraz okres upływający od złożenia wniosku do rzeczywistego otrzymania dofinansowania. Ponadto fundusze strukturalne nie były w procesie planowania jedynym źródłem pozyskania środków finansowych z zewnątrz. Planowane inwestycje oparte zostały o następujące źródła finansowania: 1. Budżet powiatu 2. Budżety innych jednostek samorządu terytorialnego 3. Powiatowe Fundusze Celowe - Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, - Powiatowy Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym 4. Wojewódzkie Fundusze Celowe - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 5. Krajowe Fundusze Celowe - Państwowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, - Fundusz Pracy, - Fundusz Termomodernizacyjny, - Fundusz Inwestycji Komunalnych 6. Środki strukturalne Unii Europejskiej 7. Środki w ramach partnerstwa publiczno-prywatynego 8. Budżet państwa - w ramach Kontraktu Wojewódzkiego, 58 - środki z rezerw celowych oraz programów ministerstw 9. I inne – kredyty, pożyczki. W samej tabeli WPI z uwagi na jej rozmiar i zagęszczenie danych nie wskazano na źródła dofinansowania. Źródeł tych należy szukać w bardziej szczegółowym opisie zadań, jakie znajdują się w programach operacyjnych, czy środkach krajowych. W tabeli WPI wysokość procentowego udziału dofinansowania z zewnętrznych źródeł przyjęto następująco: 1. 85 % - ze środków budżetu UE; należy tu zaznaczyć, że zgodnie z ustaleniami rady Europejskiej maksymalna stopa współfinansowania UE w programach operacyjnych w nowej perspektywie finansowej na lata 2007-2013 będzie wynosić właśnie do 85 % kosztów kwalifikowanych zadania. 2. 85 % - ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego i EOG. 3. 50 % udziału własnego powiatu współfinansowanego przez podmioty niepubliczne w ramach partnerstwa publiczno – prywatnego. 4. 25 % - ze środków krajowych W chwili opracowywania Planu Rozwoju Lokalnego żaden z programów operacyjnych poza Norweskim Mechanizmem Finansowym i EOG nie wszedł jeszcze w życie. Aktualnie trwają rozmowy negocjacyjne między Instytucjami Zarządzającymi poszczególnymi programami operacyjnymi, a Komisją Europejską. Według wstępnego harmonogramu negocjacji przewiduje się ich zakończenie we wrześniu 2007 r. Dopiero po tym terminie poszczególne programy zostaną uchwalone i przyjęte do wdrożenia. Przewiduje się, że pierwsze terminy konkursów na nabór wniosków o dofinansowanie projektów, Instytucje Zarządzające ogłoszą w IV kwartale 2007 roku. Poniżej prezentujemy możliwe źródła dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, wskazując osie priorytetowe i poziomy dofinansowania na zadania umieszczone w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym: Źródła dofinansowania ze środków Unii Europejskiej 1) Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Ostatnia wersja projektu tego programu przyjęta 20.02.2007 przez Zarząd Województwa Łódzkiego zawiera siedem osi priorytetowych. Poniżej umieszczamy osie priorytetowe będące przedmiotem zainteresowania Powiatu: I. Infrastruktura transportowa II. Ochrona środowiska III. Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość IV. Społeczeństwo informacyjne V. Infrastruktura społeczna Każdej osi priorytetowej przypisano określony cel szczegółowy, cele operacyjne oraz podano główne typy projektów. Projekty realizowane w 59 ramach Regionalnego Programu Operacyjnego mogą otrzymać do 85% dofinansowania kosztów kwalifikowanych finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Około 30% środków tego programu zostało zabezpieczonych w trybie pozakonkursowym na dofinansowanie projektów w ramach Indykatywnego Planu Inwestycyjnego. Pozostałe projekty będą wybierane w drodze konkursu. Regionalny Program Operacyjny będzie głównym, w którym Powiat Zduńskowolski będzie aplikował o środki na realizację zadań umieszczonych w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym. 2) Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 Głównym celem Programu jest podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizowanych będzie 17 priorytetów. Powiat jako jednostka samorządowa ma możliwość aplikowania w następujących priorytetach: V. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych X. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku XII. Kultura i dziedzictwo kulturowe XIII. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia XIV. Infrastruktura szkolnictwa wyższego Projekty realizowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko mogą otrzymać do 85% dofinansowania kosztów kwalifikowanych finansowanych w 77% z Funduszu Spójności oraz w 23% z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jednakże program ten przewiduje dofinansowanie dużych projektów w trybie pozakonkursowym, których koszt całkowity przekracza 25 mln euro – w przypadku projektów dotyczących środowiska naturalnego oraz projektów o wartości powyżej 50 mln euro – w przypadku innych dziedzin, zatwierdzanych przez Komisję Europejską. Pozostałe projekty będą wybierane w drodze konkursu. 3) Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 Celem głównym Programu jest: umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie dla budowy struktur administracyjnych państwa. W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki realizowanych będzie 11 priorytetów: I. Zatrudnienie i integracja społeczna II. Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw III. Wysoka jakość systemu oświaty IV. Szkolnictwo wyższe i nauka 60 Dobre rządzenie Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia ludności w wieku produkcyjnym VII. Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej VIII. Regionalne kadry gospodarki IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach X. Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich XI. Pomoc techniczna Program Operacyjny Kapitał Ludzki finansowany będzie w 85 % ze środków Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Społecznego) oraz w 15 % ze środków krajowych. V. VI. 4) Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Program ten realizowany będzie w 4 osiach priorytetowych: oś 1 (gospodarcza): wsparcie konkurencyjności sektora rolnego i leśnego; II. oś 2 (środowiskowa): poprawa stanu środowiska i tereny wiejskie; III. oś 3 (społeczna): podniesienie jakości życia na obszarach wiejskich i dywersyfikacja ekonomiczna obszarów wiejskich; IV. oś 4: Leader. Każda z tych osi zawiera szereg działań, na realizację których można otrzymać wsparcie finansowe. Głównymi beneficjentami tego programu będą: osoby fizyczne (rolnicy), osoby prawne, jednostki samorządu terytorialnego, instytucje kultury i inne wymienione w programie w zależności od osi priorytetowej. Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich będzie finansowany z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz z budżetu państwa. Poziom dofinansowania będzie zróżnicowany, w zależności od poszczególnych osi priorytetowych i beneficjentów występujących o wsparcie. Szczegóły zostaną określone w programie wynegocjowanym z Komisją Europejską i zatwierdzonym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z uwagi na specyfikę zadań samorządów powiatowych, program ten w niewielkim stopniu będzie przedmiotem występowania o dofinansowanie. I. 5) Norweski Mechanizm Finansowy i Europejskiego Obszaru Gospodarczego Głównym celem utworzonego przez państwa – darczyńców Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego jest realizacja przedsięwzięć prorozwojowych przyczyniających się do zmniejszenia różnic ekonomicznych i społecznych. Mechanizmy te pełnią funkcję uzupełniającą w stosunku do działań realizowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE. Okres programowania w mechanizmach to lata 2004-2009. W ramach Mechanizmu Finansowego EOG 61 środki finansowe na realizację projektów dostępne były w sześciu obszarach priorytetowych Po dwóch rundach aplikacyjnych zostały już wyczerpane środki w Priorytetach I, III i VI. Na pozostałe obszary priorytetowe beneficjenci będą mogli składać wnioski o dofinansowanie w terminach ogłaszanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy, są to następujące priorytety.: I. Promowanie zrównoważonego rozwoju poprzez lepsze wykorzystanie i zarządzanie zasobami, IV. Rozwój zasobów ludzkich poprzez m.in. promowanie wykształcenia i szkoleń, wzmacnianie w samorządzie i jego instytucjach potencjału z zakresu administracji lub służby publicznej, a także wzmacnianie wspierających go procesów demokratycznych, V. Opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem, Wybór projektów w mechanizmach finansowych odbywa się również w drodze konkursu. Dla jednostek samorządu terytorialnego poziom dofinansowania wynosi do 85 % kosztów kwalifikowanych projektu. Monitorowanie Wieloletniego Programu Inwestycyjnego Tabela WPI opracowana została według stanu wiedzy na kwiecień roku 2007 i wszelkie zmiany co do zasad współfinansowania zadania przez fundusze strukturalne oraz inne dodatkowe źródła finansowania mogą wpłynąć na jej zmianę. Zmiana ta również następować będzie w przypadku kiedy inwestycja nie otrzyma wsparcia zewnętrznego i wówczas należy wskazać inne źródło finansowania zadania o ile wcześniej projektowana była dla tej inwestycji dotacja ze środków zewnętrznych. Ewentualnie możliwe jest również zrezygnowanie z realizacji planowanego zadania. W przypadku braku możliwości zamknięcia montażu finansowego dla konkretnego przedsięwzięcia zamieszczonego w tabeli WPI, zadanie takie winno zostać z tabeli WPI wykreślone. Wyjaśnienia do Wieloletniego Programu Inwestycyjnego na lata 2007 – 2013 1. W łącznych nakładach (kol. nr 7) nie uwzględniono kosztów zadań poniesionych przed 01.01.2007 r. (jako niekwalifikowanych w ramach RPO), za wyjątkiem zadania w poz. nr 1 „Modernizacja systemu ciepłowniczego wraz z termomodernizacją budynków ZS RCKU w Wojsławicach”, gdzie pokazano koszt wraz z kosztami poniesionymi wcześniej, które były kosztami kwalifikowanymi. 2. Założono dofinansowanie zadań ze środków unijnych w wysokości maksymalnej, tj. 85 %, za wyjątkiem zadań, dla których przyjęto faktyczne dofinansowanie wynikające z przyjęcia projektów do realizacji w ramach Indykatywnego Planu Inwestycyjnego (IPI), tj.: - zadanie z poz. nr 2, pn. „Przebudowa ciągu drogowego PółnocPołudnie w powiecie zduńskowolskim od Szadku (Wielka Wieś) do 62 - Ligoty – przez Zduńską Wolę, Zapolice (poza obszarem m.Zduńska Wola)” - dofinansowanie z środków UE - 60 %, zadanie z poz. 12 pn. „Infrastruktura Regionalnego Systemu Informacji Przestrzennej w ramach IPI – zakres projektu obejmujący Powiat Zduńskowolski” – dofinansowanie z UE - 65%. 63 WIELOLETNI PROGRAM INWESTYCYJNY POWIATU ZDUŃSKOWOLSKIEGO NA LATA 2007-2013 Lp. 1 Nazwa zadania 2 Nazwa jednostki realizującej 3 Termin realizacji rozp. zak. 4 Źródła finansowania Łączne nakłady Dotychczasowe nakłady 6 7 8 5 Lata / koszty w PLN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 9 10 11 12 13 14 15 INWESTYCJE ogółem środki UE środki WFOŚiGW Modernizacja systemu ciepłowniczego wraz z środki termomodernizacją Starostwo EkoFunduszu budynków ZS RCKU w Powiatowe w 1 2007 2007 Wojsławicach (pierwsze Zduńskiej budżet państwa kwalifikowane wydatki Woli poniesiono w latach 2005 i śr. własne 2006) 4 454 052 358 262 4 095 790 - - - 1 022 000 - 1 022 000 1 356 242 - 1 356 242 113 539 113 539 - 1 962 271 244 723 1 717 548 1 862 271 144 723 1 717 548 w tym: budżet powiatu PFOŚiGW Przebudowa ciągu ogółem drogowego Północśrodki UE Południe w powiecie Starostwo gm. Zd.Wola zduńskowolskim od Powiatowe w 2 Szadku (Wielka Wieś) do 2008 2012 gm. Zapolice Zduńskiej Ligoty – przez Zduńską śr. własne Woli Wolę, Zapolice (poza w tym: obszarem m.Zduńska Wola) budżet powiatu 100 000 100 000 29 400 065 17 713 245 956 060 1 391 282 9 339 478 100 000 1 700 000 7 650 000 1 084 482 4 609 048 7 650 000 4 609 048 7 650 000 4 650 065 4 609 049 2 801 618 100 000 1 039 478 2 000 000 2 000 000 2 200 000 2 000 000 9 339 478 100 000 1 039 478 2 000 000 2 000 000 2 200 000 2 000 000 64 1 2 Przebudowa ciągu drogowego PółnocPołudnie w powiecie zduńskowolskim na 3 obszarze m. Zduńska Wola: ul. Szadkowska, Juliusza, pl.Wolności, Kościelna, Złota, Widawska. Przebudowa ciągu drogowego w powiecie zduńskowolskim od m. Boczki do m. Brzeski (Kol.Ptaszkowice) - przez 4 Reduchów , Zamłynie, , Annopole Stare, Rębieskie, Annopole Nowe, Izabelów, Czechy, Zduńska Wola, Paprotnia, Marżynek, Ptaszkowice 3 4 5 6 ogółem środki UE Urząd Miasta śr. własne Zduńska Wola 2008 2010 w tym: (zastępstwo inwestycyjne) budżet powiatu 9 309.000 - 300 000 11 10 9 300 000 9 500 000 12 13 14 15 9 091 640 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 - 300 000 - 78.985 300 000 500 000 500 000 700 000 2 415 269 budżet powiatu 4 415 269 78.985 300 000 500 000 500 000 700 000 2 415 269 ogółem środki UE 4 240 000 3 604 000 środki UE gm. Zd.Wola Starostwo gm. Zapolice Powiatowe w 2008 2013 Zduńskiej śr. własne Woli w tym: ogółem 6 27 891 640 16.902.388 300 000 8 30 792 715 26 173 808 151 294 52.344 4 415 269 ogółem Przebudowa ul. Starostwo Karsznickiej w Zduńskiej środki BP Powiatowe w 5 Woli na długości – 2008 2009 Zduńskiej śr. własne 4.041m w granicach pasa Woli w tym: drogowego budżet powiatu Przebudowa ciągu komunikacyjnego dróg powiatowych: ul.Getta Żydowskiego od Placu Wolności do Kotlin, oprócz odcinka od Tymienic do Wojsławic 7 środki UE środki BP Starostwo Powiatowe w 2009 2010 środki prywatne Zduńskiej Woli śr. własne 3 704 864 3 704 864 5 183 761 17 899 226 3 180 118 3 180 118 4 452 165 15 361 407 2 906 667 1 333 333 2 470 667 1 133 333 636 000 69.170 436 000 200 000 636 000 9 000 000 7 650 000 69.170 436 000 200 000 300 000 6 033 305 1 333 347 5 383 305 1 133 347 1 333 348 1 133 348 675 000 150 000 325 000 100 000 100 000 675 000 150 000 325 000 100 000 100 000 675 000 150 000 325 000 100 000 100 000 w tym: budżet powiatu 65 1 2 3 4 5 6 ogółem 7 Przebudowa drogi powiatowej nr 4906E na odcinku Janiszewice Wymysłów - Gajewniki, na długości ok. 4.200 m środki UE Starostwo Powiatowe w 2013 Zduńskiej Woli środki prywatne śr. własne 9 10 11 8 9 10 11 12 13 14 15 2 040 000 1 734 000 106 000 1 934 000 1 734 000 153 000 153 000 53 000 53 000 100 000 100 000 53 000 100 000 1 200 004 1 333 391 1 020 004 1 133 391 180 000 200 000 1 450 932 1 233 282 217 650 w tym: budżet powiatu 8 7 ogółem Termomodernizacja budynku I LO w Starostwo środki UE Zduńskiej Woli wraz z Powiatowe w 2008 2010 śr. własne wymianą instalacji Zduńskiej w tym: wewnętrznej c.o. i zewn. Woli instalacji odgromowych budżet powiatu Inwestycje budowlane w ogółem budynkach SPZOZ w celu Starostwo środki UE dostosowania placówki do Powiatowe w śr. własne wymogów zawartych w Zduńskiej 2009 2013 rozporządzeniu Ministra Woli przy w tym: Zdrowia oraz inne prace udziale zapobiegające degradacji SPZOZ budżet SP ZOZ posiadanych zasobów ogółem Starostwo Termomodernizacja Powiatowe w środki UE budynku oddziału Zduńskiej dziecięcego wraz z 2008 2008 śr. własne Woli przy wymianą wewnętrznych w tym: udziale instalacji c.o. SPZOZ budżet powiatu Rozwój społeczeństwa ogółem Starostwo informacyjnego poprzez środki UE Powiatowe w modernizację Zduńskiej infrastruktury 2008 2009 śr. własne Woli przy teleinformatycznej w tym: udziale Starostwa Powiatowego w SPZOZ budżet powiatu Zduńskiej Woli 153 000 2 340 000 1 989 000 351 000 251 000 1 755 667 1 705 667 251 000 50 000 351 000 6 251 000 5 313 350 937 650 251 000 937 650 50 000 170 000 170 000 50 000 2 096 673 1 926 673 170 000 170 000 170 000 490 000 416 500 73 500 490 000 416 500 73 500 73 500 500 000 425 000 75 000 73 500 267 000 227 000 40 000 233 000 198 000 35 000 75 000 40 000 35 000 66 333 333 283 333 50 000 180 000 200 000 217 650 1 2 Infrastruktura Regionalnego Systemu Informacji Przestrzennej 12 w ramach IPI – zakres projektu obejmujący Powiat Zduńskowolski* 3 4 5 6 ogółem środki UE Starostwo Powiatowe w śr. własne 2008 2013 Zduńskiej w tym: Woli pow. fundusz geodezyjny Remont ciągu ogółem komunikacyjnego w m. środki UE Zduńska Wola na odcinku środki BP Sieradzka, Pl.Wolności, Starostwo Łaska o długości ok. 3.900 śr. własne Powiatowe w 13 m w związku z realizacją 2013 2013 w tym: Zduńskiej przez Miasto Zd.Wola Woli budżet powiatu kanalizacji sanit. i deszcz. w ramach projektu pn. "Zduńska Wola lustrem Unii Europejskiej" pożyczka/kredyt 7 8 435 000 282 500 152 500 - 152 500 9 10 11 52 500 154 300 134 300 20 000 12 57 050 37 050 20 000 52 500 20 000 20 000 52 500 13 14 15 57 050 37 050 20 000 57 050 37 050 20 000 57 050 37 050 20 000 20 000 20 000 20 000 4 625 000 3 931 250 4 625 000 3 931 250 693 750 693 750 693 750 693 750 Łączne nakłady budżetu Powiatu na lata 2007-2013 Łączne koszty zadań inwestycyjnych 1 967 548 2 617 478 2 675 000 2 940 000 2 900 000 2 973 000 3 446 669 4 495 790 21 000 472 22 129 647 24 266 908 12 611 918 11 330 267 25 966 208 * - za realizację tego zadania odpowiedzialny jest Geodeta Wojewódzki, którego wniosek został przyjęty do dofinansowania przez Zarząd Województwa w ramach Indykatywnego Planu Inwestycyjnego 67 10.2 Zadania inwestycyjne zgłoszone do Wieloletniego Programu Inwestycyjnego, których realizacja jest możliwa po roku 2013. Nr wniosku Data wpływu Wnioskodawca Przedmiot wniosku 2 12.02.2007 Zespół Szkół w Zduńskiej Woli 3 4 12.02.2007 13.02.2007 6 20.02.2007 7 20.02.2007 8 20.02.2007 9 20.02.2007 10 20.02.2007 11 20.02.2007 12 22.02.2007 Zespół Szkół w Zduńskiej Woli Wydział Środowiska i Rolnictwa Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli Zespół Szkół nr 1 w Zduńskiej Woli Zespół Szkół nr 1 w Zduńskiej Woli Zespół Szkół nr 1 w Zduńskiej Woli Zespół Szkół nr 1 w Zduńskiej Woli Zespół Szkół nr 1 w Zduńskiej Woli Zespół Szkół nr 1 w Zduńskiej Woli Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Termomodernizacja budynków Zespołu Szkół Budowa sali gimnastycznej Zakup samochodu służbowego do realizacji zadań wydziału w terenie 14 15 16 17 19 22.02.2007 22.02.2007 22.02.2007 22.02.2007 22.02.2007 Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Urząd Miasta w Zduńskiej Woli 20 22.02.2007 Urząd Miasta w Zduńskiej Woli 21 22 26 22.02.2007 22.02.2007 23.02.2007 28 23.02.2007 29 23.02.2007 30 23.02.2007 31 23.02.2007 32 23.02.2007 Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Urząd Miasta w Zduńskiej Woli Powiatowy Międzyszkolny Ośrodek Sportowy Poradnia PsychologicznoPedagogiczna w Zduńskiej Woli II Liceum Ogólnokształcące w Zduńskiej Woli II Liceum Ogólnokształcące w Zduńskiej Woli Zespół Szkół Elektronicznych w Zduńskiej Woli Zespół Szkół Elektronicznych w Zduńskiej Woli 33 23.02.2007 34 23.02.2007 35 26.02.2007 Zespół Szkół Elektronicznych w Zduńskiej Woli Zespół Szkół Elektronicznych w Zduńskiej Woli Wydział Promocji, Kultury 68 Termomodernizacja budynków Zespołu Szkół nr 1 Modernizacja instalacji c.o. w budynkach Zespołu Szkół nr 1 Remont i modernizacja pomieszczeń dydaktycznych Zespołu Szkół nr 1 Modernizacja terenów wokół Zespołu Szkół nr 1 Modernizacja boiska szkolnego Zespołu Szkół nr 1 Modernizacja pomieszczeń do ćwiczeń sportowych w Zespole Szkół nr 1 Przebudowa ul. Dąbrowskiego (od ul. Łaskiej do Szadkowskiej) Przebudowa ul. Jodłowej Przebudowa ul. Kilińskiego Przebudowa ul. Kolejowej Przebudowa ul. Opiesińskiej Przebudowa ul. Spacerowej (od ul. Łódzkiej do Szadkowskiej) Przebudowa ciągów pieszych na ul. Spółdzielczej Przebudowa ul. Staszica Przebudowa ul. Świerkowej Termomodernizacja budynków PMOS Termomodernizacja budynku Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Termomodernizacja budynku II LO Budowa sali gimnastycznej przy II LO Termomodernizacja budynków ZSE Przebudowa i modernizacja pomieszczeń sportowych i instalacji c.o. w ZSE Przebudowa boiska szkolnego przy ZSE Modernizacja instalacji elektrycznej i przeciwpożarowej w ZSE Budowa nowych i modernizacja 36 26.02.2007 41 26.02.2007 42‟ 26.02.2007 43 26.02.2007 44 26.02.2007 45 27.02.2007 46 27.02.2007 47 27.02.2007 48 27.02.2007 49 27.02.2007 50 27.02.2007 51 27.02.2007 53 27.02.2007 54 28.02.2007 57 28.02.2007 62 28.02.2007 63 28.02.2007 65 28.02.2007 66 28.02.2007 67 68 28.02.2007 28.02.2007 69 28.02.2007 70 28.02.2007 71 28.02.2007 i Sportu Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli Wydział Promocji, Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zduńskiej Woli Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zduńskiej Woli istniejących rowerowych szlaków turystycznych Budowa konnego szlaku turystycznego Zakup aparatury i sprzętu medycznego Termomodernizacja budynku patomorfologii, oddziału chirurgicznego w SPZOZ i budynku przychodni na ul. Getta Żydowskiego Informatyzacja SPZOZ Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zduńskiej Woli Samodzielny Publiczny Zespół Rozbudowa systemu ratownictwa Opieki Zdrowotnej w Zduńskiej medycznego Woli Dom Pomocy Społecznej Termomodernizacja obiektów DPS w w Przatówku Przatówku Dom Pomocy Społecznej Modernizacja oczyszczalni ścieków przy w Przatówku DPS w Przatówku Dom Pomocy Społecznej Modernizacja składowiska odpadów w Przatówku komunalnych przy DPS w Przatówku Dom Pomocy Społecznej Termomodernizacja i wymiana węzła w Zduńskiej Woli cieplnego w DPS w Zduńskiej Woli Zespół Szkół RCKU Renowacja elewacji zewnętrznej w Wojsławicach i dachu pałacu przy ZSRCKU Zespół Szkół RCKU Remont dróg wew., ciągów pieszych w Wojsławicach oraz ogrodzenia ZSRCKU Zespół Szkół RCKU Remont kapitalny internatu przy w Wojsławicach ZSRCKU Jan Zaborowski – Radny Powiatu Budowa ścieżek rowerowych: Zduńskowolskiego 1. Zd-Wola – Ptaszkowice 2. Zd-Wola-Piaski-StrońskoZapolice Ilona Rychlik – Radna Powiatu Przebudowa drogi na odcinku Annopole Zduńskowolskiego – Korczew - Suchoczasy Wydział Inwestycji, Dróg Przebudowa drogi powiatowej nr 37231 i Funduszy Zewnętrznych (Kotliny - Grzybów) Urząd Gminy w Zduńskiej Woli Przebudowa drogi powiatowej na odcinku Wojsławice – Wiktorów – do granic powiatu w kierunku wsi Męcka Wola Urząd Gminy w Zduńskiej Woli Przebudowa drogi powiatowej na odcinku Annopole - Suchoczasy Urząd Gminy w Zduńskiej Woli Przebudowa drogi powiatowej na odcinku ul Wiejska w Zduńskiej Woli Urząd Gminy w Zduńskiej Woli Budowa chodnika i ścieżki rowerowej na odcinku Czechy – Izabelów – Annopole Nowe Urząd Gminy w Zduńskiej Woli Budowa chodnika we wsi Piaski Urząd Gminy w Zduńskiej Woli – Przebudowa drogi powiatowej i budowa Radny Gminy Zduńska Wola – chodnika na łączniku Tymienice Przemysław Sowała Izabelów Zespół Szkół w Zduńskiej Woli Wybudowanie kotłowni na biomasę i zainstalowanie kolektorów słonecznych Sołtysi i Radni Gminy Szadek Przebudowa drogi powiatowej Lichawa – Górna Wola w gm. Szadek Bursa Szkolna w Zduńskiej Woli Wymiana stolarki okiennej w Bursie Szkolnej 69 72 28.02.2007 Bursa Szkolna w Zduńskiej Woli 73 28.02.2007 74 28.02.2007 Maria Adamiak – Radna Powiatu Zduńskowolskiego Zespół Szkół Specjalnych w Zduńskiej Woli 75 28.02.2007 Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury w Zduńskiej Woli 76 28.02.2007 Tomasz Filipowski, Janusz Pawęta – Radni Powiatu Zduńskowolskiego 77 01.03.2007 Bursa Szkolna w Zduńskiej Woli 78 01.03.2007 79 01.03.2007 82 01.03.2007 83 05.03.2007 96 08.03.2007 98 08.03.2007 100 08.03.2007 101 08.03.2007 103 08.03.2007 105 12.03.2007 Termomodernizacja budynku i konserwacja dachu Bursy Szkolnej Przebudowa drogi powiatowej Kromolin – Pratków- Zamłynie Modernizacja Zespołu Szkół Specjalnych, m.in.: termomodernizacja, zmiana systemu ciepłowniczego, remont trzonu kuchennego, remont sanitariatów, remont posadzek, parkietów, malowanie wew. Przystosowanie wejścia do potrzeb os. niepełnosprawnych oraz utworzenie pracowni wokalno-muzycznej Przebudowa dróg: 1. Kwiatkowice–Lichawa–Zygry– Zadzim–Pęczniew 2. Lichawa-KrokociceChoszczewo-Prusinowice 3. Grzybów-Kotliny-Wojsławice. Przebudowa systemu ciepłowniczego: wybudowanie kotłowni na biomasę i montaż kolektorów słonecznych Modernizacja ul. Kościelnej w Szadku Zbigniew Augustyniak (pracownik UG w Szadku) w imieniu mieszkańców ul. Kościelnej w Szadku Jarosław Andrysiak – Modernizacja ul. Widawskiej w Szadku mieszkaniec powiatu zduńskowolskiego Przemysław Bożęcki – Budowa i renowacja chodnika na ul. mieszkaniec powiatu Piwnej (od ul. Łaskiej do zduńskowolskiego ul. Kobusiewicza) Grzegorz Duszyński – sołtys wsi Przebudowa drogi powiatowej Borki Prusinowskie w miejscowości Borki Prusinowskie Urząd Gminy Zapolice Przebudowa drogi powiatowej nr 37291 (Ptaszkowice-Zapolice-Strońsko) Urząd Gminy Zapolice Budowa chodnika przy drodze powiatowej nr 37287 (Holendry) Urząd Gminy Zapolice Przebudowa drogi powiatowej nr 37285 (Pstrokonie-Beleń Urząd Gminy Zapolice Przebudowa drogi powiatowej nr 37295 (1907E) (Kalinowa-Podule) Urząd Gminy Zapolice Przebudowa drogi powiatowej nr 4917E (Rembieszów- Branica-PtaszkowiceGrabia) Grzegorz Śpikowski – Radny Przebudowa chodników Powiatu Zduńskowolskiego na ul. Sieradzkiej 70