docSZPITAL BEZ BÓLU - Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie
download 
Reklamacja Transkrypt
SZPITAL BEZ BÓLU - Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie
Czy program certyfikacji „Szpital bez bólu” stwarza szansę na podwyŜszenie standardów świadczeń medycznych Jan Dobrogowski Obecna sytuacja Szacuje się, iŜ ból pooperacyjny jest niewłaściwie uśmierzany u ponad połowy pacjentów Przyczyny: - problemy organizacyjne - mała wiedza o uśmierzaniu bólu - brak czasu - złoŜoność postępowania przeciwbólowego Często głównym kryterium wyboru leku przeciwbólowego jest cena (bez liczenia całkowitych kosztów), przyzwyczajenie i dostępność leków przeciwbólowych Zdarza się, Ŝe pielęgniarki a nie lekarze decydują o rodzaju podanego leku przeciwbólowego (terapia na Ŝądanie) Ponadto istnieją co najmniej dwie przeszkody we wdroŜeniu optymalizacji uśmierzania bólu pooperacyjnego: 1. MoŜna i naleŜy to zrealizować, ale bez dodatkowych kosztów (PŁATNIK) 2. Przeszkody psychologiczne : jeŜeli wynik operacji jest dobry, to ból ustępuje w ciągu kilku dni i szybko jest zapominany. Po co zatem stosować wymyślne, skomplikowane i kosztowne techniki uśmierzania bólu, które przecieŜ nie są wolne od powikłań? (PŁATNIK, CHIRURG) WIELOSPECJALISTYCZNY ZESPÓŁ UŚMIERZANIA BÓLU POOPERACYJNEGO (Acute Pain Service) Anestezjolog Pielęgniarka Chirurg Farmakolog Zastosowanie technik znieczulenia regionalnego Zastosowanie i obsługa pomp PCA Nadzór nad prawidłowym stosowaniem analgezji multimodalnej Edukacja personelu medycznego Audyt oceniający wyniki postępowania Obecna sytuacja w Wielkiej Brytanii, Kanadzie i Francji Wielka Brytania i Kanada – w około 90% szpitali istnieją APS Brak środków i refundacji powoduje, Ŝe zmagają się z trudnościami i walczą o przetrwanie Rząd Francji od roku 1994 zwraca uwagę na obowiązek lekarzy i pielęgniarek, a w szczególności anestezjologów, zapewnienia adekwatnego uśmierzania bólu pooperacyjnego. Podkreśla równieŜ prawo pacjenta do otrzymania informacji dotyczących bólu ostrego i jego skutecznego uśmierzania. Nagi H: Acute pain services in the United Kingdom. Acute Pain 2004 Breivik H: Management of acute postoperative pain: Still a long way to go! Pain 2008 PATHOS Postoperative Analgesic THerapy Observational Survey – Obserwacyjne badanie pooperacyjnego leczenia przeciwbólowego Europejskie badanie dotyczące POP (1558 anestezjologów i chirurgów z 746 instytucji w 7 krajach w 2005r.) Dokonano oceny pięciu obszarów, waŜnych dla właściwego uśmierzania bólu pooperacyjnego: • szkolenie personelu, • informowanie pacjentów, • stosowane schematy leczenia, • prowadzenie dokumentacji oraz • monitorowanie bólu Wyniki tego szeroko zakrojonego badania dowodzą, Ŝe nadal istnieją znaczne moŜliwości poprawy w zakresie pooperacyjnego uśmierzania bólu w całej Europie, pomimo rozpowszechnienia w latach 90-tych krajowych i międzynarodowych zaleceń i wytycznych. ORGANIZATORZY PROJEKTU „SZPITAL BEZ BÓLU” Polskie Towarzystwo Badania Bólu - inicjator projektu Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii Towarzystwo Chirurgów Polskich Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne Grupa Ekspertów Nad merytoryczną częścią projektu czuwa interdyscyplinarna Grupa Ekspertów złoŜona z przedstawicieli wymienionych powyŜej Towarzystw Naukowych oraz Konsultant Krajowy w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii OPIS I CELE PROJEKTU „SZPITAL BEZ BÓLU” Program polega na nadawaniu certyfikatu „Szpital bez bólu” szpitalom, które spełnią kryteria określone przez Polskie Towarzystwo Badania Bólu. Certyfikat otrzymają szpitale, które będą zapewniać pacjentom najwyŜszy poziom uśmierzania bólu pooperacyjnego. Program ma się przyczynić do poprawy jakości uśmierzania bólu pooperacyjnego w Polsce. KORZYŚCI Z UZYSKANIA CERTYFIKATU • Promocja szpitali/oddziałów, związana z medialnym nagłośnieniem programu „Szpital bez bólu” • Podniesienie wizerunku szpitala/oddziału • Redukcja kosztów hospitalizacji pacjentów dzięki zmniejszeniu częstości występowania powikłań pooperacyjnych oraz wcześniejszemu wypisowi ze szpitala • W przyszłości umoŜliwienie ubiegania się o dodatkowe środki finansowe z NFZ na uśmierzanie bólu pooperacyjnego • ZASADY PRZYZNAWANIA CERTYFIKATU • Wypełnienie kwestionariusza zgłoszeniowego dostępnego na stronie www.szpitalbezbolu.pl • Wprowadzenie niezbędnych procedur w ciągu 3 miesięcy • Wystąpienie z pisemnym wnioskiem do PTBB o nadanie certyfikatu • Kontrola spełnienia wyznaczonych kryteriów przez PTBB • Nadanie certyfikatu na okres 3 lat KRYTERIA PRZYZNAWANIA CERTYFIKATU 1. Uczestnictwo personelu medycznego w szkoleniach z zakresu uśmierzania bólu pooperacyjnego (np. Szkoła Bólu) 2. Prowadzenie monitoringu natęŜenia bólu u wszystkich operowanych pacjentów, co najmniej 4 razy na dobę 3. Informowanie pacjentów o moŜliwości i metodach uśmierzania bólu pooperacyjnego przed zabiegiem 4. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej pomiarów bólu i zastosowanego postępowania zgodnie z rekomendacjami uśmierzania bólu 5. Monitorowanie ewentualnych działań niepoŜądanych zastosowanego leczenia na specjalnym formularzu zgłaszania działań niepoŜądanych leków SZKOLENIA DLA PERSONELU MEDYCZNEGO Uczestnictwo personelu medycznego raz w roku w szkoleniu z zakresu bólu pooperacyjnego np. Szkolenie to po powinno obejmować m.in. następujące zagadnienia: • Definicja i patofizjologia bólu, • Konsekwencje źle uśmierzanego bólu pooperacyjnego, • Metody uśmierzania bólu pooperacyjnego, • Informowanie pacjentów o moŜliwościach postępowania w bólu pooperacyjnym. ZALECENIA UŚMIERZANIA BÓLU POOPERACYJNEGO • rekomendowane przez PTBB oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie AiIT • zalecenie to ma siłę decydującą o właściwie realizowanym na terenie szpitala systemie zarządzania jakością • wdroŜenie zaleceń do praktyki klinicznej będzie postrzegane przez płatnika jako właściwe postępowanie w zakresie systemów zarządzania jakością • wdroŜenie zaleceń będzie wymiernie oceniane podczas kontraktowania świadczeń zdrowotnych przez świadczeniodawców w postaci dodatkowych środków finansowych przeznaczonych na wdraŜanie i realizowanie systemu zarządzania jakością * http://anestezjologia.bydgoszcz.pl (24.03.2009) REGULARNE POMIARY NATĘśENIA BÓLU Prowadzenie monitoringu natęŜenia bólu u wszystkich operowanych pacjentów co najmniej 4 razy na dobę 0 - odpowiada „wcale nie odczuwam bólu”, 10 - „ najgorszy ból, jaki mogę sobie wyobrazić INFORMOWANIE PACJENTA Informowanie pacjentów o moŜliwości i metodach uśmierzania bólu pooperacyjnego przed zabiegiem PROWADZENIE DOKUMENTACJI POSTĘPOWANIA PRZECIWBÓLOWEGO Prowadzenie dokumentacji dotyczącej pomiarów bólu i zastosowanego postępowania zgodnie z zaleceniami i rekomendacjami uśmierzania bólu PROWADZENIE DOKUMENTACJI POSTĘPOWANIA PRZECIWBÓLOWEGO W przypadku zastosowania innej karty niŜ opracowanej przez organizatorów projektu, naleŜy przesłać ją do akceptacji PTBB Karta dokumentacji postępowania przeciwbólowego powinna zawierać informacje dotyczące: • • • • • • Danych pacjenta Chorób współistniejących/czynników ryzyka Zastosowanej analgezji z wyprzedzeniem Zastosowanej analgezji pooperacyjnej • Farmakoterapii • Analgezji przewodowej Wyników pomiaru nasilenia bólu pooperacyjnego Wystąpienia niepoŜądanych działań zastosowanych leków MONITOROWANIE DZIAŁAŃ NIEPOśĄDANYCH LEKÓW Monitorowanie ewentualnych działań niepoŜądanych zastosowanego leczenia na formularzu zgłaszania działań niepoŜądanych leków (tzw. Ŝółta karta) PRZYZNANO PIERWSZE CERTYFIKATY „SZPITAL BEZ BÓLU” 27 kwietnia 2009 r. certyfikat „Szpital bez bólu” otrzymały szpitale: 1. Krakowskie Centrum Rehabilitacji, Kraków 2. Szpital Kliniczny Nr 1 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Zabrze 3. Wojewódzki Szpital Zespolony, Tarnobrzeg PRZYZNANO PIERWSZE CERTYFIKATY „SZPITAL BEZ BÓLU” 26 czerwca 2009 r. Certyfikaty otrzymały kolejne 3 szpitale: 1. Szpital specjalistyczny im. śeromskiego w Krakowie 2. Zachodniopomorskie Centrum Onkologii w Szczecinie 3. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Św. Rafała w Czerwonej Górze Komisja certyfikacyjna: Leon Drobnik Ewa Mayzner-Zawadzka Jerzy Wordliczek Anna Misiołek Jan Dobrogowski Projekt „Szpital bez bólu” 21 października 2009 r. certyfikat „Szpital bez bólu” otrzymały Szpitale: Szpital Specjalistyczny im. Stefana śeromskiego, Kraków 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ, Bydgoszcz Szpital Specjalistyczny im. Floriana Ceynowy, Wejherowo Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital im. Franciszka śaczka, Puck Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony, Szczecin Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA, Opole Centrum Medyczne, Łańcut Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Przeworsk Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Parczew Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Specjalistyczny im. Władysława Biegańskiego, Jędrzejów Projekt „Szpital bez bólu” Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Fryderyka Chopina, Rzeszów Płocki Zakład Opieki Zdrowotnej Sp. z o.o., Płock III Szpital Miejski im. Dr Karola Jonschera, Łódź Szpital Zakonu Bonifratrów Św. Jana Grandego, Kraków Specjalistyczne Centrum Diagnostyczno- Zabiegowe Sp. z o.o. Medicina, Kraków Szpital Specjalistyczny Św. Łukasza, Końskie Oddział Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej Oddział Intensywnego Nadzoru Pooperacyjnego, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Oddział Terenowy im. Jana i Ireny Rudników, Rabka Zdrój Projekt „Szpital bez bólu” Do tej pory w mediach ukazało się prawie 250 publikacji o projekcie „Szpital bez bólu” Badanie ,,Ból pooperacyjny w Polsce” przeprowadzone: w dniach 25.05 – 22.06.2009 pod patronatem Polskiego Towarzystwa Badania Bólu przy wsparciu firmy Bristol-Myers Squibb przez zewnętrzną firmę badawczą Human Graph Rodzaj szpitala M3. Rodzaj szpitala Szpital ogólny SZPITALE W PROGRAMIE Szpital specjalistyczny SZPITALE POZA PROGRAMEM 28% 35% 65% n=100 72% n=100 Szkolenia w ciągu ostatniego roku P1. Czy na Pana/i oddziale odbywało się w ciągu ostatniego roku szkolenie związane z tematyką bólu pooperacyjnego? Procent odpowiedzi "tak" SZPITALE POZA PROGRAMEM SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL n=100 n=100 44% 70% LEKARZE n=50 n=50 40% 60% PIELĘGNIARKI n=50 * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy 42% 65% n=50 Tematyka szkoleń P2. Jakiej tematyki dotyczyło to szkolenie / te szkolenia? MOśLIWYCH WIELE ODPOWIEDZI SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL metod uśmierzania bólu pooperacyjnego - analgezja multimodalna LEKARZE 57% definicji i patofizjologii bólu SZPITALE POZA PROGRAMEM PIELĘGNIARKI 60% 52% 54% 48% 56% TOTAL 29% 17% LEKARZE 30% 18% PIELĘGNIARKI 28% 16% następstw źle uśmierzanego bólu pooperacyjnego informowania pacjentów o metodach uśmierzania bólu pooperacyjnego inne tematy nie wiem * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy 39% 28% 50% 28% 28% 28% 27% 15% 28% 14% 26% 16% 1% 2% 0% 4% 4% 4% 1% 0% 2% 2% 2% 2% n=50 n=50 n=100 n=50 n=50 n=100 Kontrola nasilenia bólu - częstotliwość P5. Z jaką częstotliwością (jeśli w ogóle), po zakończeniu procedury chirurgicznej, kontrolowane jest zazwyczaj nasilenie bólu na oddziale … ? SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL 25% 41% SZPITALE POZA PROGRAMEM 10%10%14% n=100 LEKARZE 22% 28% n=50 72% * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy 55% 5% 28% 6% 59% 2% 27% 8% n=100 38% 16% 8% 16% n=50 PIELĘGNIARKI 6% 4% n=50 44% 4%12%12% 8% 50% 8% 30% n=50 Z inną częstotliwością (najczęściej co 4h) W stałych odstępach czasu, co najmniej 4 razy dziennie W stałych odstępach czasu, 1-2 razy dziennie Tylko w przypadku, gdy pacjent skarŜy się z powodu bólu Nasilenie blu nie jest oceniane 58% 4% Kontrola nasilenia bólu - metoda P6. Która z wymienionych poniŜej metod oceny nasilenia bólu pooperacyjnego jest najczęściej stosowana na oddziale … ? SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL 34% SZPITALE POZA PROGRAMEM 29% 29% 9% n=86 LEKARZE 31% 44% 11%10% 33% 15% 12% 54% 8%8% n=94 15% 42% 12% n=42 39% n=46 37% PIELĘGNIARKI 34% 40% 17% 7% n=44 30% n=48 Skala wzrokowo-analogowa Skala oceny werbalnej Skala oceny numerycznej Inna metoda Kontrola nasilenia bólu – sytuacja P7. Czy nasilenie bólu pooperacyjnego jest standardowo oceniane … ? MOśLIWE DWIE ODPOWIEDZI SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL W ruchu LEKARZE 100 % W spoczynku 42% n=86 SZPITALE POZA PROGRAMEM PIELĘGNIARKI 100 % 100 % 50% 33% n=42 TOTAL n=44 LEKARZE 96% 23% n=94 PIELĘGNIARKI 94% 98% 25% 20% n=46 n=48 Kontrola nasilenia bólu – odnotowywanie w dokumentacji P8. Czy wyniki pomiaru nasilenia bólu pooperacyjnego są zazwyczaj odnotowywane w dokumentacji medycznej? SZPITALE W PROGRAMIE SZPITALE POZA PROGRAMEM Nie; 26% Tak; 65% Tak; 74% n=86 LEKARZE Nie; 35% n=94 PIELĘGNIARKI LEKARZE PIELĘGNIARKI n=50 Tak; 64% Nie; 36% Nie; 16% Tak; 58% Tak; 84% n=42 n=44 Nie; 42% n=46 Nie; 29% Tak; 71% n=48 Informowanie pacjentów o metodach uśmierzania bólu P9. Czy w Pana(i) placówce pacjenci przed zabiegiem są standardowo informowani o metodach uśmierzania bólu pooperacyjnego? SZPITALE W PROGRAMIE SZPITALE POZA PROGRAMEM TOTAL 65% 6% 12%15% 2% n=100 n=100 40% 19% 21% 20% n=100 LEKARZE 10% 18% 18%4% 50% n=50 n=50 34% 22% 16% 28% n=50 PIELĘGNIARKI 80% n=50 * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy 2%6%12% n=50 46% 18% n=50 Tak, wszyscy pacjenci są o tym standardowo informowani Tak, ale tylko w przypadku duŜych zabiegów Tak, na prośbę pacjenta Nie są o tym zazwyczaj informowani Nie wiem 22% 14% Karty postępowania pooperacyjnego P16. Czy na Pana(i) oddziale codziennie wypełniane są karty postępowania pooperacyjnego, które zawierają informacje o zastosowanym leczeniu bólu? SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL 73% SZPITALE POZA PROGRAMEM n=75 LEKARZE 22% 44% 8% 14% n=38 32% 34% n=41 67% 71% 14% 19% n=37 n=38 Codziennie wypełniamy takie karty * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy 11% n=79 78% PIELĘGNIARKI 57% 11% 16% Wypełniamy czasem takie karty, ale nie codziennie Nie istnieją u nas takie karty 29% Standardy uśmierzania bólu u pacjentów z grup ryzyka P17. Czy na Pana(i) oddziale są opracowywane i wdraŜane standardy uśmierzania bólu u pacjentów z grup ryzyka? SZPITALE W PROGRAMIE SZPITALE POZA PROGRAMEM TOTAL 29% 50% 21% n=100 22% 55% 23% n=100 LEKARZE 34% 50% 16% n=50 29% 49% 22% n=50 PIELĘGNIARKI 24% 50% n=50 26% 16% 60% 24% n=50 Tak, zawsze * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy Sposoby postępowania w stosunku do takich pacjentów są dobierane kaŜdorazowo w zaleŜności od przypadku Nie wdraŜamy takich standardów Zgłaszanie przypadków wystąpienia działania niepoŜądanego P18. Czy w Pana(i) placówce systematycznie zgłaszane są przypadki wystąpienia działania niepoŜądanego zastosowanych leków przeciwbólowych do Regionalnych Ośrodków Monitorowania Działań NiepoŜądanych Leków? SZPITALE W PROGRAMIE TOTAL 27% 11% 27% SZPITALE POZA PROGRAMEM 35% n=100 LEKARZE 34% * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy 12% 20% 10% 24% n=50 13% 24% 38% n=100 30% 24% n=50 PIELĘGNIARKI 25% 24% 18% 26% 32% n=50 46% 26% 8% 22% n=50 Tak, zawsze Tak, w niektórych przypadkach Nie Nie słyszałem/am o takim przypadku w mojej placówce 44% ANKIETY Z PACJENTAMI Odczuwany ból Q1a. Proszę powiedzieć, jak często w ciągu pierwszej doby po zabiegu odczuwał (a) Pan(i) ból? TOP 2 BOXES 58% 65% 4% 3% Nigdy 32% 37% Czasami 28% * 41% Często 30% 24% Ciągle * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy SZPITALE W PROGRAMIE n=250 SZPITALE POZA PROGRAMEM n=250 Nudności Q1b. Proszę powiedzieć, jak często w ciągu pierwszej doby po zabiegu występowały u Pan(i) nudności? TOP 2 BOXES 26% 35% Nigdy 40% * 31% Czasami 34% 34% Często 23% 24% 2% * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy SZPITALE W PROGRAMIE n=250 12% SZPITALE POZA PROGRAMEM n=250 Ciągle Wymioty Q1c. Proszę powiedzieć, jak często w ciągu pierwszej doby po zabiegu występowały u Pan(i) wymioty? TOP 2 BOXES 14% 30% Nigdy 54% 46% Czasami 24% Często 31% 21% 14% * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy SZPITALE W PROGRAMIE n=250 9% SZPITALE POZA PROGRAMEM n=250 Ciągle Zawroty głowy Q1d. Proszę powiedzieć, jak często w ciągu pierwszej doby po zabiegu występowały u Pan(i) zawroty głowy? TOP 2 BOXES 26% 35% Nigdy 29% 28% Czasami 45% 38% Często 21% 24% 14% 2% * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy SZPITALE W PROGRAMIE n=250 SZPITALE POZA PROGRAMEM n=250 Ciągle Ocena bólu w czasie pobytu w szpitalu Q3. Na ile ocenia Pan(i) ból w czasie całego pobytu w szpitalu, w skali od 0 do 10? Mediana 10 9 8 7 4,92 5,29 6 5 4 3 2 1 0 * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy SZPITALE W PROGRAMIE n=250 SZPITALE POZA PROGRAMEM n=250 ŚREDNIA Długość pobytu w szpitalu Q2. Ile dni przebywał(a) Pan(i) w szpitalu? Mediana 10 9 8 7 7 6 6 5 4 3 2 1 0 * Wynik dla szpitali w programie istotnie wyŜszy/niŜszy SZPITALE W PROGRAMIE n=250 SZPITALE POZA PROGRAMEM n=250 Wyniki badania prezentowane były podczas sesji plakatowej w trakcie kongresu ,,Pain in Europe –EFIC”, który odbył się 9-12 września 2009 w Lizbonie
