pobierz fragmenty - S-Can
Transkrypt
pobierz fragmenty - S-Can
Agata i Zbigniew Judyccy DELEGATURA WICEPROWINCJI POLSKIEJ MISJONARZY OBLATÓW MARYI NIEPOKALANEJ WE FRANCJI, BELGII I LUKSEMBURGU OBLACI POLSCY Opracowanie graficzne Zbigniew Judycki, Andrzej Cedro Fotografie Archiwum Misjonarzy Oblatów w Vaudricourt Archiwum Instytutu Badań Biograficznych w Vaudricourt Tadeusz Czaja, Michał Judycki, Zbigniew Judycki, Jerzy Kalinowski, Józef Pielorz, Stefan Szymański, Andrzej Surman, Czesław Urbański. we Francji, Belgii i Luksemburgu Na okładce Rzeźba przedstawiająca św. Eugeniusza de Mazenod wykonana przez o. Andrea Martini OFM 60 lat Wiceprowincji Polskiej Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej we Francji, Belgii i Luksemburgu © Copyright by Agata i Zbigniew Judyccy Skład i przygotowanie do druku Andrzej Cedro Druk i oprawa Drukarnia Finidr Czechy Wydawca „S-CAN” Wydawnictwo s.c. www.s-can.pl Warszawa – Tarnów 2006 Publikacja dofinansowana przez Polonia Aid Foundation Trust (Londyn) Vaudricourt ISBN 83-87785-41-5 Album_x.indd 2 ANNO DOMINI 2006 2006-08-01 13:08:57 Album_x.indd 3 2006-08-01 13:08:58 Z godnie z charyzmatem, naczelnym zadaniem oblatów jest głoszenie Ewangelii najbardziej opuszczonym i tradycyjnie pierwsze miejsce w ich apostolstwie zajmuje głoszenie misji. Ich hasło to: Evangelizare pauperibus misit me — Posłał mnie Pan, by głosić Dobrą Nowinę ubogim (Iz 61,1). Widnieje ono na herbie zakonnym (zaprojektowanym przez Eugeniusza de Mazenod), a ideał misjonarza oblata najdoskonalej uosabia Maryja, dlatego oblaci mają do Niej szczególne nabożeństwo, starając się oddać Jej w sposób bezgraniczny. Znakiem wyróżniającym oblatów jest duży krzyż noszony na sutannie. HISTORIA ZGROMADZENIA MISJONARZY OBLATÓW MARYI NIEPOKALANEJ W początkach XX wieku na całym świecie było ok. 2.000 oblatów, w 1932 już 4.000. Tragiczne wydarzenia II wojny światowej powstrzymały nieco ów dynamiczny rozwój, szczególnie w Europie. Jednakże w 1947 r. zgromadzenie liczyło już 5549 członków, a w 1966 r. – 7630. W okresie posoborowym nastąpił w zgromadzeniu kryzys, zmniejszyła się bowiem liczba powołań. Obecnie (2006 r.) zgromadzenie liczy 3.242 ojców i 427 braci (w tym 1 kardynał, 11 arcybiskupów i 31 biskupów). Oblaci posiadają domy na całym niemal świecie. W Europie jest 15 prowincji, w Kanadzie 8, w Stanach Zjednoczonych 5, w Ameryce Łacińskiej 7, w Azji i Oceanii 6, w Afryce i na Madagaskarze 7. Poza tym pracują w 34 delegaturach i misjach. Powstanie Zgromadzenia Z Matka Boska oblacka ałożenie Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej to dzieło życia św. Eugeniusza de Mazenod, który zaniepokojony sytuacją Kościoła we Francji, pragnąc odbudować zniszczone przez rewolucję dzieło ewangelizacji Prowansji, zebrał wokół siebie kilku kapłanów i zamieszkał z nimi w na pół zniszczonym klasztorze sióstr karmelitanek w Aix-en-Provence. Za początek zgromadzenia uznaje się dzień 25 stycznia 1816 roku, kiedy to ks. Eugeniusz de Mazenod z ks. Henrykiem Tempier podpisali petycję do władz diecezji o pozwolenie na założenie Misji Prowansji, której członkowie będą żyli razem. Trzech z pięciu rozpoczęło w tym dniu życie wspólnotowe. „Misjonarze Prowansji”, bo tak nazywano księży zgromadzonych wokół założyciela, rozpoczęli dzieło ewangelizacji południowej Francji, głosząc słowo Boże po wsiach i miasteczkach. W dniu 17 lutego 1826 roku papież Leon XII zatwierdził Zgromadzenie, nadając mu nazwę Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (Congregatio Missionariorum Oblatorum Sanctissimae et Immaculatae Virginis Mariae – OMI). Zgromadzenie rozwijało się szybko. Powstało kilkanaście domów zakonnych we Francji, a w 1841 w Anglii i Irlandii. W tym samym roku rozpoczęła się wielka epopea oblacka w Kanadzie i USA, a historia Kościoła w Kanadzie utożsamia się niemal z tamtejszą historią Zgromadzenia. Heroiczna praca misyjna kapłanów i braci zakonnych wśród drwali kanadyjskich, Indian i Eskimosów dała podstawę do określenia oblatów przez Piusa XI jako „specjalistów od misji trudnych”. Po śmierci założyciela nastąpił dalszy prężny rozwój zgromadzenia na wszystkich kontynentach. Założyciel E ugeniusz Karol Józef de Mazenod urodził się w szlacheckiej rodzinie 1 sierpnia 1782 roku w Aix-en-Provence we Francji, jako syn Karola Antoniego i Marii Róży Joannis. Chęć przyjścia z pomocą Kościołowi Chrystusa, który przez rewolucję został okrutnie spustoszony i zhańbiony był jednym z powodów wstąpienia w 1808 r., wbrew woli rodziny, do Seminarium Duchownego św. Sulpicjusza w Paryżu. Po otrzymaniu święceń kapłańskich, których udzielił mu w katedrze w Amiens bp Demandolx, dnia 21 grudnia 1811 r., rozpoczął działalność w rodzinnym Aix, koncentrując się na pracy wśród najuboższych, młodzieży i więźniów. Pragnąc głosić misje ludowe oraz odbudować zniszczone przez rewolucję życie zakonne założył zgromadzenie oblatów. W 1823 został wikariuszem generalnym bpa Fortunata de Mazenod (stryja Euge- niusza), a 14 października 1832 otrzymał w Rzymie sakrę biskupią (stolica tytularna: Ikosja, Tunis) z pozwoleniem przebywania w Marsylii. Był to jeden z elementów zmagania się Stolicy Apostolskiej i rządu francuskiego o niezależność w wydawaniu decyzji kościelnych. Rząd francuski bowiem postanowił znieść biskupstwo w Marsylii zaraz po śmierci bpa Fortunata de Mazenod. Stał na stanowisku, że żaden obywatel francuski nie może być mianowany biskupem bez jego zgody. Natomiast Stolica Apostolska uważała, że to odnosi się tylko do nominacji we Francji, a nie na terenach misyjnych. Pragnąc rozwiązać ten konflikt bp de Mazenod wystosował list do króla, w którym uznał jego władzę, a ten mianował go 24 grudnia 1837 ordynariuszem marsylskim. Eugeniusz de Mazenod przez 50 lat ofiarnie służył Kościołowi, najpierw jako misjonarz, potem wikariusz generalny i biskup. Odnowił diecezję marsylską, tworzył nowe parafie, budował świątynie i kaplice, a przede wszystkim służył najbiedniejszym, starając się w każdej sytuacji być jak najbliżej ludu Bożego. Jako biskup nie wahał się udzielać sakramentów odwiedzając biednych ludzi w domach czy też ofiarnie służyć chorym podczas epidemii cholery. Od początku czcił Maryję przede wszystkim jako Matkę Odkupiciela, stojącą pod krzyżem Matkę Miłosierdzia. Maryja była dla niego zawsze wzorem i ostoją działalności misjonarskiej przez całe życie. Ufał Jej też w chwili śmierci, umierając z modlitwą do Niej na ustach. Zmarł 21 maja 1861 w Marsylii. W 1975 został beatyfikowany przez papieża Pawła VI, a 3 grudnia 1995 r., w liturgiczne święto św. Franciszka Ksawerego, patrona misji, Ojciec Święty Jan Paweł II ogłosił go nowym świętym Kościoła. Katedra w Marsylii wybudowana przez Eugeniusza de Mazenod 12 Album_x.indd 12 Herb oblacki Eugeniusz de Mazenod Klasztor pokarmelitański w Aix 13 2006-08-01 13:09:01 Album_x.indd 13 2006-08-01 13:09:01 Z N nany historyk oblacki o. dr Józef Pielorz w książce „Oblaci polscy”, w rozdziale „Eugeniusz de Mazenod, serdeczny przyjaciel Polaków”, m.in. napisał: /.../ W roku 1809, w seminarium paryskim, ks. Eugeniusz de Mazenod wiąże się szczerą przyjaźnią z ks. Józefem Szadurskim. I przyjaźń ta trwała aż do śmierci tego ostatniego, zmarłego „przedwcześnie za Polskę” jak notuje w swym dzienniku Ks. de Mazenod. W razie prześladowania religijnego we Francji, miał nawet zamiar szukać schronienia w Polsce i przyjąć gościnę u zamożnej rodziny Szadurskich. Ks. Bp de Mazenod spotykał się w swym życiu prawie ze wszystkimi warstwami narodu polskiego. W jego pismach natrafia się na imiona świętych polskich: św. Stanisława Kostki i Szczepanowskiego, św. Andrzeja Boboli i św. Kazimierza. W różnych okolicznościach zapoznawał się z przedstawicielami kleru polskiego: z mons. Ledóchowskim, późniejszym arcybiskupem Poznania i kardynałem, z ks. Galiczem, rektorem Kolegium Jezuickiego we Fryburgu, z wyżej wymienionym już ks. Szadurskim i wielu innymi księżmi polskimi pracującymi we Francji. Jeszcze jako młody kapłan w Aix-en-Provence, a potem jako biskup Marsylii otaczał troskliwą opieką duchową więźniów pochodzenia polskiego z armii austriackiej i rosyjskiej /.../. o. Jan Wilhelm Kulawy iestety, podczas II wojny światowej Prowincja straciła niemal wszystkie domy zakonne oraz wielu ojców, braci i kleryków (zob. Józef Pielorz, Martyrologium polskich oblatów 1939–1945, Poznań 2005). Wielu wyjechało za granicę do Włoch i Francji, gdzie kończyli studia. Kilkunastu oblatów trafiło jako kapelani do Wojska Polskiego na Zachodzie lub czynnie uczestniczyli w ruchu oporu na terenie państw okupowanych, m.in.: Alfred Bednorz (kapelan 2. Batalionu 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej; uczestnik desantu pod Arnhem; za męstwo w bitwach i ocalenie wielu rannych odznaczony Krzyżem Walecznych), Karol Brzezina (kapelan Polskiej Marynarki Wojennej w Wielkiej Brytanii), Jan Chwist (kapelan w 1. Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej), Roman Duda (kapelan w II Korpusie Polskim), Jerzy Kania (kapelan 4. Dywizji Piechoty w Sourges), Bolesław Krachulec (kapelan lotników polskich w Wielkiej Brytanii), Paweł Latusek (kapelan w 1. Dywizji Pancernej; uczestnik walk dywizji we Francji i w Niemczech), Józef Lewicki (kapelan polskich jednostek wojskowych w obozie k. Lille, a następnie w Wielkiej Brytanii), Wiktor Mendrella (kapelan w II Korpusie Polskim), Hubert Misiuda (kapelan 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej; zginął podczas desantu spadochronowego pod Arnhem; pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych), Antoni Murawski (kapelan I Kompanii „Krakowskiej” walczącej przy boku francuskiej Armii Podziemnej FFI i uczestnik wielu akcji bojowych), Ignacy Pluszczyk (kapelan w 1. Dywizji Grenadierów; odznaczony francuskim Croix de Guerre), Henryk Repka (czynny uczestnik francuskiego ruchu oporu), Feliks Rozynek (kapelan polskich jednostek wojskowych stacjonujących w Auch, Montestruc i Isle Jourdain we Francji), Wilhelm Stempor (kapelan lotników polskich w Wielkiej Brytanii), Konrad Stolarek (szef duszpasterstw 1. Brygady Spadochronowej w Szkocji; pierwszy polski ksiądzspadochroniarz, który zeskoczył na terytorium zajęte przez nieprzyjaciela; odznaczony Orderem Virtuti Militari), Alfons Stopa (kapelan 10. Pułku Dragonów I Dywizji Pancernej; uczestnik bitwy pod Falaise i oswobodzenia Bredy; odznaczony Orderem Virtuti Militari), Feliks Strużek (ochotnik w 3. Dywizji Strzelców Karpackich, z którą uczestniczył w walkach pod Senio i Santerno, a pod koniec działań wojennych na froncie przed Bolonią), Kazimierz Szymurski (kapelan polskich lotników w Wielkiej Brytanii). Oblaci w Polsce P ierwszym polskim oblatem był Jan Wilhelm Kulawy, który wstąpił do junioratu oblackiego w Valkenburgu i złożył jako pierwszy Polak śluby wieczyste 15 sierpnia 1894 roku. Do Polski pierwsi oblaci (Jan Kulawy, Paweł Czakaj, Jan Nawrat, Jan Pawołek, Fran- o. Bronisław Kowalski pierwszy prowincjał 1925–1931 ciszek Kosian) przybyli w 1920 roku, kiedy to Administracja Generalna odłączyła dom w Krotoszynie Wielkopolskim od prowincji niemieckiej i został tam otwarty juniorat. W roku następnym został założony nowicjat w pokarmelitańskim klasztorze w Markowicach na Kujawach. W dniu 17 lutego 1922 r. superior generalny abp Dontenwill powołał do życia Wikariat Generalny, który 13 czerwca 1925 Wikariat podniesiono do rangi Prowincji. Dom w Krotoszynie okazał się za mały więc utworzono drugi juniorat w Lublińcu (1922) oraz dwa scholastykaty: w Krobi (1923) i w Obrze (1926). W 1927 powstał dom prowincjalny w Poznaniu oraz objęto parafię w miejscu piegrzymkowym w Kodniu, a w 1936 dawny klasztor benedyktyński na Świętym Krzyżu i rozpoczęto budowę nowego domu w Katowicach. Najcenniejszym skarbem oblackim na Świętym Krzyżu jest relikwia Krzyża Chrystusowego, którą przywiózł do Polski w XI wieku królewicz węgierski św. Emeryk. Od tej relikwi wziął nazwę klasztor i cały łańcuch Gór Świętokrzyskich. gen. dyw. abp Józef Gawlina biskup polowy Wojska Polskiego o. mjr Konrad Stolarek Legitymacja oficerska o. H. Misiudy Wizyta kard. A. Hlonda w Lublińcu (1926) Krobia (21 kwietnia 1927) „Trzej muszkieterowie” – o. Alfons Stopa, gen. Władysław Anders, gen. Stanisław Maczek 14 Album_x.indd 14 15 2006-08-01 13:09:02 Album_x.indd 15 2006-08-01 13:09:03 10 kw i et ni a KALENDARIUM Dzień skupienia pod opieką o. Piotra Miczki dla prezesek żeńskich oddziałów Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej. WAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ, ZWIĄZANYCH Z INTERNATEM ŚW. KAZIMIERZA W BÉTHUNE, A NASTĘPNIE Z INTERNATEM I INSTYTUTEM ŚW. KAZIMIERZA W VAUDRICOURT W LATACH 1947–2006 23 kw i et ni a Stopień kompletności i szczegółowości kalendarium uwarunkowany został stanem dostępnych źródeł archiwalnych oraz uzyskanych informacji. W kalendarium nie uwzględniono powtarzających się często wydarzeń (np. okolicznościowe Msze św, robocze spotkania organizacji polonijnych, narady zakonne, rady prowincjalne, coroczne obchody świąt katolickich i narodowych, okresowe rekolekcje, sesje egzaminacyjne), ograniczając się jedynie do wydarzeń o znaczeniu ogólniejszym. Niemniej jednak zapisano niekiedy w kalendarium mniej ważne zdarzenia, ale charakterystyczne i dające ogólny obraz wszechstronnej działalności misjonarzy oblatów oraz innych osób związanych z zakonną posiadłością w Vaudricourt. W kalendarium ujęto również niektóre informacje obrazujące aktywność oblatów poza Vaudricourt. 9 maj a Spotkanie wychowanków Internatu z ks. biskupem Armandusem Clabaut. 1 maj a Dzień skupienia dla kierowników męskich oddziałów Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej. Objęcie opieką duszpasterską polskiej kolonii w Auchy-les-Mines (ok. 250 polskich rodzin). 12 maj a Dzięki inicjatywie o. Ryszarda Woryny przejęto dla Internatu sprzęt i wyposażenie oraz bibliotekę po likwidowanym Polskim Ośrodku Wojskowym w Calais. 1 cz er wc a Spotkanie uczniów Internatu z przybyłym z Polski o. Henrykiem Paruzelem, który wygłosił wykład na temat objawień fatimskich. 5 w r z eś n i a BÉTHU NE 1947– 19 52 6– 1 2 w rz eśn i a 1947 Kolegium St. Vaast w Béthune Ojcowie Edward Olejnik i Antoni Murawski kierowali pracami związanymi z wynajęciem budynku i przygotowaniem Internatu św. Kazimierza na przyjęcie uczniów pobierających naukę w katolickim Kolegium St. Vaast. 4 st yc z ni a Superiorem Domu Oblackiego w Béthune został mianowany o. Edward Olejnik. Uroczyste obchody 122. rocznicy zatwierdzenia Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej przez Stolicę Apostolską. Występ chóru podczas Zjazdu Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Bruay. Wizyta przedstawicieli Stowarzyszenia Polskich Kombatantów z Paryża. 1 w r z eś n i a Poświęcenie obrazu św. Kazimierza – patrona Internatu [zob. rozdz. Lamus wspomnień]. 24 Album_x.indd 24 Pierwszy publiczny występ chóru Internatu (na 4 głosy) podczas akademii ku czci św. Kazimierza. 3 l ip c a 4 marc a o. Piotr Miczko 15 maj a 1 7 lutego Św. Kazimierz patron Internatu Pracę w Internacie rozpoczyna o. Bolesław Krachulec, muzyk i kompozytor, były kapelan polskich lotników w RAF. Postanowił stworzyć chór i orkiestrę uczniowską. 6 marc a Zwycięski mecz siatkówki ekipy Internatu, rozegrany z miejską drużyną młodzieżową z Béthune. 8 lutego Zjazd Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Żeńskiej zorganizowany przez o. Piotra Miczkę. 26 st yc zn i a Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego w Kolegium St. Vaast z udziałem 28 uczniów polskiego pochodzenia. 1948 Pożegnanie o. Alfonsa Stopy obejmującego parafię w Dourges. 23 st yc zn i a 9 listop ad a Rekolekcje dla wychowanków Internatu. Nauki głosił o. Wiktor Mendrella. 1949 Z okazji otwarcia internatu Prymas Polski, ks. August kardynał Hlond w liście skierowanym do polskich misjonarzy oblatów we Francji m.in. napisał: „Nie mam zastrzeżeń co do powstania w Béthune gimnazjum polskiego, owszem rad jestem, że ten zakład otworzył już swe podwoje młodzieży naszej. Tej inicjatywie błogosławię z głębi serca. Mam do Was polskich Oblatów głęboką wdzięczność za prace kapłańskie spełnione we Francji podczas wojny dla wiary naszego uchodźstwa. Mam też wiele uznania dla Was za to, że po wojnie chętnie obejmowaliście polskie placówki duszpasterskie a przy tym urządzacie w swym domu w La Ferté-sous- Jouarre rekolekcje dla księży i młodzieży, kursy i kolonie, wygłaszając ponadto misje i rekolekcje parafialne, służąc pomocą organizacjom młodzieżowym i wydając pismo homiletyczne «Słowo Boże»”. 2 p aździer ni ka Kurs dla organistów poświęcony pogłębieniu znajomości muzyki i śpiewu kościelnego. 11 – 13 p a źd zi er ni ka 1 –30 w rześni a Walne zebranie dyrygentów chórów kościelnych. Ojciec Marian Mroz rozpoczął pracę w Internacie, a jego specjalnym zadaniem było przygotowanie uczniów do egzaminów maturalnych. Na placówce tej pracował do 1955 roku, a następnie udał się na misje do Kanady. o. Marian Mróz 25 2006-08-01 13:09:10 Album_x.indd 25 2006-08-01 13:09:10 POSTACIE HISTORYCZNE J. Adamczyk ADAMCZYK Józef, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 18 marca 1920 w Poznaniu, zm. 10 września 1989 w Genk (Belgia), syn Jakuba i Wandy z domu Poprawska. W okresie II wojny światowej więziony i torturowany w niemieckim obozie koncentracyjnym w Dachau, a następnie w Gusen 1940–1945. Wykształcenie: studia filozoficzno-teologiczne w San Giorgio Canavesel 1946–1947 i w Obrze 1947–1950. Święcenia kapłańskie: 4 czerwca 1950 w Obrze. Duszpasterz w: Katowicach 1950–1953, Św. Krzyżu 1953–1956, Kędzierzynie 1956–1962, Poznaniu 1962–1964. Duszpasterz polonijny w Lens i Valenciennes (Francja) oraz w Charleroi (Belgia) 1964–1966, a następnie na stałej placówce duszpasterskiej w Luksemburgu 1966–1988. Z uwagi na zły stan zdrowia od 1988 na emeryturze. Msza pogrzebowa odprawiona została w polskim kościele Tysiąclecia w Lens, a następnie doczesne szczątki złożono na cmentarzu w Vaudricourt w grobowcu oblackim. Lit. Arch. IRB (Vaudricourt). ADAMSKI Józef, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 2 marca 1935 w Bruay en Artois (Francja), zginął smiercią tragiczną przez utonięcie w jeziorze 12 lipca 1968 w Montaubray, syn Wojciecha i Wiktorii z domu Jędrzejak. Wykształcenie: studia seminaryjne w Belgii. Święcenia kapłańskie: 29 czerwca 1961 w Vaudricourt. Proboszcz parafii w Baudras 1965–1968. Lit.: Achiwum o. J. Pielorza (Belgia). BEDNORZ Alfred, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 22 maja 1912 w Radlinie na Górnym Śląsku, zm. 11 października 1981 w drodze do szpitala w Dechy (Francja). Wykształcenie: studia seminaryjne w Obrze. Święcenia kapłańskie: 20 czerwca 1939 w Obrze. W czasie II wojny światowej duszpasterz polonijny w Banyuls et Vernet-les-Bains (Francja), a następnie kapelan 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej w Wielkiej Brytanii (ranny podczas desantu pod Arnhem). Od 1950 we Francji. Duszpasterz polonijny w Marles-les-Mines 1950–1953, a następnie w Waziers Notre-Dame 1953–1980. Odznaczenia: Krzyż Walecznych. Lit.: Archiwum o. Józefa Pielorza (Belgia). A. Bednorz K. Brzezina K. Czajka BRZEZINA Karol, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 20 stycznia 1905 w Radzionkowie na Śląsku, zm. 25 września 1976 w Brukseli, syn Bernarda i Julianny z domu Renka. Wykształcenie: studia filozoficzne w Krobi 1925-1930, teologiczne w Lublińcu 1927–1930 i Obrze 1930–1931, doktorat z filozofii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie 1937. Święcenia kapłańskie: 22 czerwca 1925 w Warszawie. Superior Niższego Seminarium Duchownego w Lublińcu 1937–1939; przełożony kleryków polskich w Rzymie, a następnie Roviano i Cineto 1940; profesor Seminarium Duchownego w Notre Dame de Lumières k. Awinionu (Francja) 1940; kapelan Delegatury Polskiego Czerwonego Krzyża w Perpignan (Francja) pracujący głównie na terenie obozów dla internowanych w Rivesaltes, Argelès-sur-Mer i Agde 1940–1942; kapelan w polskim sanatorium w Hauteville 1942; duszpasterz Polaków i organizator polskiego szkolnictwa w Nicei 1942–1944; kapelan w schronisku polskim w Wic s/ Cère 1944; kapelan (kapitan) Polskiej Marynarki Wojennej w Wielkiej Brytanii 1944–1948; superior polskiego dystryktu oblackiego w Wielkiej Brytanii 1946–1947; proboszcz parafii polskiej i moderator generalny Bractw Żywego Różańca w Brukseli (m.in. wydawca „Biuletynu Bractwa Różańcowego” i organizator dorocznych pielgrzymek do Banneux) 1948–1976. Lit.: Archiwum o. Józefa Pielorza OMI (Belgia); Maluty A.: Śp. ks dr Karol Brzezina, „Narodowiec” (Lens) z 6 października 1976. CZAJKA Kazimierz, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 18 stycznia 1915 w Kobiernie k. Krotoszyna, zm. 1 stycznia 1984 w Morteaux-Couliboeuf (Calvados, Francja), syn Pawła i Agnieszki z domu Olender. Wykształcenie: studia filozoficzne w Krobi 1935–1937, a teologiczne w Obrze 1937 oraz Notre Dame de Lumières (Francja) 1940–1941. Święcenia kapłańskie: 23 lutego 1941 w Notre Dame de Lumières (Francja). W czasie II wojny światowej duszpasterz polonijny, m.in. w Voiron, Uriage-les-Bains, Villars de Lans (wychowawca młodzieży w polskim gimnazjum) 1941–1944. W 1944 aresztowany i skazany na karę śmierci (uratowany przez armię aliancką). Po wojnie duszpasterz w Potigny, Marles-les-Mines, Calonne-Ricouart (Francja) i Charleroi (Belgia) 1945–1957. Proboszcz polskiej parafii w Lens (obejmującej również kościół w Loos-en-Gohelle) 1957–1980; duszpasterz polonijny w La Ferté-sous-Jouarre 1980–1984. Inicjator i organizator budowy polskiego kościoła „Millenium” w Lens (poświęconego w 1967). Wieloletni kapelan Kongresu Polonii Francuskiej i Związku Sokołów Polskich we Francji. Lit.: Pielorz J.: Martyrologium polskich oblatów 1939–1945, Poznań 2005. DRESZER Antoni, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 24 stycznia 1918 w Koszęcinie na Górnym Śląsku, zm. 22 czerwca 1985 w Lublińcu, syn Marcina i Anny z domu Nancka. Wykształcenie: studia seminaryjne w Obrze i Notre Dames des Lumières (Francja). Święcenia kapłańskie: 18 czerwca 1944 w Notre Dames des Lumières. Duszpasterz polonijny w: Molièresur-Cèze 1945–1947, Potigny (m.in. organizator polskiej parafii, budowniczy kaplicy, założyciel Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej) 1947–1950, Caen 1950–1953, Arenberg (m.in. organizator polskiej placówki i stowarzyszenia) 1953–1954, Noeux-les-Mines (m.in. powiększył i urządził salę parafialną oraz postawił na wysokim poziomie katechizację i organizacje młodzieżowe) 1954–1963, Troyes (m.in. odbudował dom parafialny i prowadził polską szkółkę dla dzieci) 1963–1974, Calonne-Ricouart i Dourges 1974–1976, Charleroi (Belgia) 1976–1984, Vaudricourt 1984–1985. Lit.: Archiwum o. Józefa Pielorza (Belgia). DUDA Roman, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 13 lutego 1914 w Świętochłowicach na Górnym Śląsku, zm. 20 października 1981 w Lagny pod Paryżem (Francja), syn Franciszka i Elżbiety z Ficków. Wykształcenie: studia filozificzne i teologiczne w Obrze i Notre Dame de Lumières (Francja). Święcenia kapłańskie: 13 maja 1943 w Notre Dame de Lumières. Duszpasterz Polaków w Le Martinet (dep. Gard, Francja) 1943–1944; kapelan (kapitan) w II Korpusie Polskim w Egipcie, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii 1944–1947. Od 1947 we Francji. Duszpasterz polonijny w Noeux-les-Mines 1947–1953; misjonarz ludowy w departamentach Nord, Pas-de-Calais, a także w innych częściach Francji i w Belgii 1953–1981. Autor artykułów w „Głosie Katolickim” (Paryż) i w „Niepokalanej” (Vaudricourt). Odznaczenia: Croix de Guerre. Lit.: Archiwum o. Józefa Pielorza (Belgia). R. Duda GRABECKI Edward, brat Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej; ur. 1 października 1913 w Płocku, zm. 7 sierpnia 1960 w Vaudricourt, syn Stanisława i Władysławy z Woleńskich. W okresie II wojny światowej wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Po wojnie przez dwa lata służył w oddziałach Wartowniczych w Niemczech, a następnie przedostał się do Francji, gdzie pracował w kopalni rudy. Śluby zakonne: 25 stycznia 1950 w La Ferté-sous-Jouarre. Jako brat zakonny pracował kolejno w La Ferté-sous-Jouarre, Caen 1950-1952 i Vaudricourt 1952-1960. Lit. Archiwum IRB (Vaudricourt). GRABIŃSKI Marian, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat), ur. 13 czerwca 1925 w Paruszowcu (pow. rybnicki), zm. 29 listopada 1991 w Noeux-les-Mines (Francja), syn Wincentego i Jadwigi z Grabińskich. W czasie II wojny światowej wcielony do armii niemieckiej 1943–1944. Po dostaniu się do niewoli alianckiej został przerzucony do Wojska Polskiego w Wielkiej Brytanii 1944–1945. Wykształcenie: Liceum 3. Dywizji Strzelców Karpackich w Bodney Airfield North 1948; Seminarium Duchowne w Velaines (Belgia). Święcenia kapłańskie: 1 sierpnia 1954 w Hautrage (Belgia). Od 1954 we Francji. Nauczyciel języka polskiego w Internacie św. Kazimierza w Vaudricourt oraz duszpasterz polonijny w Valenciennes, Arenberg, Calonne-Ricouart, Noeux-les-Mines, Sailly-Labourse, Biache, Arras 1954– 1991. Odznaczenia: Medal Komisji Edukacji Narodowej. Lit.: Archiwum o. Józefa Pielorza (Belgia). M. Grabiński JAREK Bernard, kapłan Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 29 czerwca 1913 w Łaziskach Górnych (pow. pszczyński), zm. 26 grudnia 1990 w Calonne-Ricouart (Francja), syn Franciszka i Emilii z domu Pomykoł. Wykształcenie: studia filozoficzno-teologiczne w Obrze i Krobi oraz w Notre Dame de Lumières (Francja). Święcenia kapłańskie: 23 lutego 1941 w Notre Dame de Lumières (Francja). Duszpasterz w: Marsylii 1941–1942, Caen-Biver 1942–1950, Dourges 1950–1977, Marles les Mines 1977–1990. Ceremonie pogrzebowe odbyły się w kościele św. Stanisława w Marles les Mines i na cmentarzu w Vaudricourt z udziałem chórów Millenium i Moniuszko. Lit. Arch. IRB. KACZMAREK Andrzej, brat Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (oblat); ur. 1 września 1951 w Wolsztynie, zm. 6 lutego 2003 w wyniku wypadku samochodowego pod Lille, syn Stanisława i Jadwigi z domu Kaczmarek. Wykształcenie średnie. Nowicjat: 8 marca 1973 w Obrze-Markowicach; pierwsze śluby zakonne: 8 września 1974 w Obrze; śluby wieczyste: 6 września 1981 w Kodniu. W latach 1973–1987 pracował kolejno w placówkach oblackich w: Obrze, Markowicach, Kodniu, Katowicach, Milanówku, Lublińcu, Bodzanowie. Misjonarz w Kamerunie 1995–1997. Od 1987–1995 i 1998–2003 w domu zakonnym Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Vaudricourt (Francja) zajmował się pracami gospodarczo-remontowymi, pielęgnacją parku i opieką nad ojcami w podeszłym wieku. Przez kilka lat współpracował przy dystrybucji miesięcznika „Niepokalana”. Lit. Archiwum IRB (Vaudricourt). 136 Album_x.indd 136 A. Dreszer B. Jarek A. Kaczmarek 137 2006-08-01 13:11:00 Album_x.indd 137 2006-08-01 13:11:00 SŁOWNIK BIOGRAFICZNY Słownik obejmuje wybrane postacie, których nazwiska odnotowano w niniejszym albumie oraz osoby, które współpracowały z misjonarzami oblatami we Francji i krajach Beneluksu. ANKIERSKI Rajmund, kapłan diecezji włocławskiej; ur. 6 sierpnia 1931 w Saint Laurent d’Andenay (Francja). Wykształcenie: studia filozoficzno-teologiczne w Instytucie Katolickim w Paryżu 1949–1955. Święcenia kapłańskie: 29 maja 1955 w Paryżu. Duszpasterz polonijny w Harnes 1955–. Zainteresowania/hobby: muzyka operowa. Miejsce zamieszkania: Francja BECK-DOMŻALSKA Marta Danuta, z domu Domżalska, ekonomistka; ur. 28 października 1961 w Krakowie. Studia ekonomiczne (specjalizacja: międzynarodowe stosunki gospodarcze) na Akademii Ekonomicznej w Krakowie 1980–1985 oraz studia zaoczne dotyczące zagadnień polonijnych w Instytucie Duszpasterstwa Polonijnego w Poznaniu i Instytucie Polonijnym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ekspert Komisji Europejskiej-Eurostat (Biuro Statystyczne) w Luksemburgu 1991–. Główne kierunki pracy zawodowej: statystyka społeczna. Autorka publikacji, w tym książki Women and men in the European Union (Luxembourg 1995). Sekretarz Towarzystwa Przyjaciół Kultury Polskiej w Luksemburgu 2000–. Członek Rady Parafialnej Polskiej Misji Katolickiej w Luksemburgu 1996–. Miejsce zamieszkania: Luksemburg 1989–. BEMKA Denyse Annette z domu Wachowski, pracownik handlu, działaczka społeczna; ur. 12 maja 1947 w Marles-les-Mines (Pas-de-Calais, Francja), córka Edwarda i Anny z domu Pietrzak. Wykształcenie: średnie ogólnokształcące. Pracownik handlu w Marles-les-Mines 1961–1967. Działaczka Association d’Education Populaire du Millenium (sekretarz administracyjny 1995–1998; sekretarz generalny 2002–; sekretarz sekcji „Don du sang” 1985–; wicesekretarz chóru Millenium 1996–2005; sekretarz sekcji „Amicale du Millenium” 2005–; sekretarz sekcji „Rencontres et loisirs” 1982–1998; członek chóru Millenium 1983–2004; członek klubu „Guitare” 1987–1989; kronikarka opracowująca złotą księgę Stowarzyszenia 1995–) 1982–. Odznaczenia: Médaille d’Honneur de la ville de Marles-les-Mines, Médaille d’Honneur de l’Union Départamentale des Donneurs de Sang du Pas-de-Calais, Médaille de Reconnaissance des Donneurs de Sang, Médaille pour Services rendus des Donneurs de Sang, Médaille d’Honneur des Sociétés de Musique et Chorales, Croix de Chevalier du Mérite du Sang. Zainteresowania/hobby: poezja, teatr, śpiew, praca społeczna. Miejsce zamieszkania: Francja. BEMKA Jean Marie, górnik, działacz społeczny; ur. 25 listopada 1939 w CalonneRicouart (Pas-de-Calais, Francja), syn Józefa i Marii ze Śliwińskich. Wykształcenie: zawodowe. Szef ekipy górniczej w kopalniach węgla kamiennego w Marles-lesMines 1956–1972; pracownik Société de Transmission Automatique w Ruitz 1973–1990. Działacz Association d’Education Populaire du Millenium (członek chóru Millenium 1983– 2004; prezes sekcji „Rencontres et loisirs” 1995–1998; członek sekcji „Don du sang” 2000–; księgowy 1995–) 1982–. Odznaczenia: Médaille du travail (argent, vermeil), Médaille d’Honneur des Sociétés de Musique et Chorales, Médaille d’Honneur de la ville de Marles-les-Mines. Zainteresowania/hobby: śpiew. Miejsce zamieszkania: Francja. BERNACKI Zbigniew, kapłan polonijny we Francji; ur. 25 października 1920 w Grybowie, zm. 13 sierpnia 1985 w La Crèche (Francja). W czasie II wojny światowej więzień niemieckich obozów koncentracyjnych w Mauthausen i Dachau. Święcenia kapłańskie: 16 kwietnia 1949 w Paryżu. Wyksztacenie: międzydiecezjalne seminarium Des Carmes w Paryżu. Duszpasterz polonijny w Saint-Denis i w Paryżu 1949–1960; sekretarz generalny Polskiej Misji Katolickiej we Francji 1960–1972; rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji 1972–1985. Prałat Jego Świątobliwości 1971. Odznaczenia: Grande Medaille Vermeille de la Ville de Paris. BORGUS Victor, urzędnik, działacz katolicki i polonijny; ur. 17 października 1929 w Béthune (Francja). Elektromechanik górniczy w północnej Francji 1953– 1983; urzędnik miasta Béthune. Prezes Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Béthune 1949–1959; skarbnik Związku Katolickich Stowarzyszeń Młodzieży we Francji 1958–1959; skarbnik 1972–1976, a następnie prezes 1977– Związku Mężów Katolickich we Francji; wiceprezes 1975–1997, prezes 1997–1999, wiceprezes 1999– Kongresu Polonii Francuskiej. Członek: Związku Harcerstwa Polskiego we Francji 1938–1947, Rady Polskiego Zjednoczenia Katolickiego we Francji 1976–, Polskiej Rady Duszpasterskiej Europy Zachodniej 1989–. Założyciel Komitetu Pomocy Polsce w Béthune 1981. Przyczynił się do nazwania jednej z ulic w Béthune im. Ks. Jerzego Popiełuszki. Uhonorowany dyplomem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” za krzewienie kultury polskiej we Francji. Odznaczenia: Pro Ecclesia et Pontifice, Exsuli bene de Ecclesia merito, Order Zasługi RP (V), Złoty Krzyż Zasługi Polskiej Misji Katolickiej we Francji, Medal Senatu RP, Medal Zasługi i Uznania Diecezji Arras, medal „Za zasługi dla m. Béthune”. Miejsce zamieszkania: Francja 1929–. BYTNIEWSKI Wacław, kapłan Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej (chrystusowiec); ur. 15 lutego 1932 w Miastkowie Kościelnym (pow. garwoliński). Wykształcenie: studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej w Poznaniu 1952–1958. Święcenia kapłańskie: 20 kwietnia 1958 w Poznaniu. Wikariusz parafii: Tetyń 1958, Pyrzyce (odpowiedzialny za odbudowę kościoła) 1958–1962; duszpasterz pomocniczy w Montigny-en-Ostrévent i Roubaix (Francja) 1962–1970; prowincjał Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej we Francji 1970–1983; ekonom prowincji Towarzystwa Chrystusowego we Francji 1983– 1989; proboszcz Polskiej Misji Katolickiej w Wingles (diecezja Arras) 1989–1998; duszpasterz pomocniczy w Polskiej Misji Katolickiej w Montigny-en-Ostrévent (Francja) 1998–2001; superior domu prowincjalnego w Hesdigneul-les-Béthune 2001–. W latach 1970–1983 sekretarz generalny Polskiego Zjednoczenia Katolickiego we Francji. Autor artykułów w „Narodowcu” (Lens) i „Głosie Katolickim” (Paryż) oraz publikacji Jubileusz Zjednoczenia Katolickiego we Francji 1924–1974 (La Ferté-sous-Jouarre 1974). W okresie stanu wojennego organizator pomocy dla Polski. Zainteresowania: pielgrzymki, budowa przedmiotów i obiektów kultu. Miejsce zamieszkania: Francja. CHMIELECKI Walenty Stanisław, górnik, działacz społeczny; ur. 14 lutego 1916 w Skaszewie (woj. warszawskie). Wykształcenie średnie techniczne. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939. Jeniec wojenny stalagu XIA w Altegrabow k. Magdeburga, a następnie skierowany do pracy przymusowej w rolnictwie jako traktorzysta w Elbeu 1939–1945. Podoficer ewidencyjny, a następnie pracownik działu gospodarczego w obozie dla jeńców wojennych w Hildesheim (Niemcy) 1945–1947; górnik w kopalni węgla w Hautrage-Etat (Belgia) 1947–1959; renta inwalidzka 1960–1972; emerytura 1972–. Członek i działacz: Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Hautrage-Etat 1948–1950, Stowarzyszenia Mężów Katolickich (reżyser teatru amatorskiego 1953–1960, sekretarz 1955–1974, nauczyciel w szkole sobotniej 1962–1964) 1953–, Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Mons (kierownik i reżyser teatru amatorskiego) 1960–, Ośrodka Kulturalno-Oświatowego Wolnych Polaków w Mons (m.in. członek zarządu, sekretarz, p.o. gospodarza) 1977–. Laureat I nagrody podczas konkursu teatralnego Stowarzyszenia Mężów Katolickich w Belgii 1958. Uhonorowany dyplomami uznania za pracę społeczną. Odznaczenia: Pro Ecclesia et Pontifice, Exsuli bene de Ecclesia merito, Order Zasługi RP (V). Zainteresowania/hobby: sport, praca społeczna. Miejsce zamieszkania: Belgia 1947–. CHORZEMPA Jerzy, kapłan Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej (chrystusowiec); ur. 3 stycznia 1944 w m. Wysoka Głogowska na Rzeszowszczyźnie. Wykształcenie: studia filozoficzne i teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej w Poznaniu 1962–1969. Święcenia kapłańskie: 25 maja 1969 w Stargardzie Szczecińskim.Wikariusz parafii: Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Ziębicach (Dolny Śląsk) 1969–1970, Najświętszego Serca Pana Jezusa w Szczecinie 1970; duszpasterz Polonii w Méricourt sous Lens 1971–1979 i dyrektor Krucjaty Eucharystycznej 1976–1986; instruktor na Kursach Loretto we Włoszech 1975–1978; duszpasterz polonijny w Dunkierce (m.in.: budowa kaplicy i zagospodarowanie Polskiego Ośrodka Katolickiego; prowadzenie audycji radiowych w języku polskim w radiu flamandzkim) 1979–1986; duszpasterz polonijny w Maroku, Algierii i Tunezji 1986–1990; wikariusz katedralny parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Rabacie 1986–1990; duszpasterz akademicki młodzieży afrykańskiej i kapelan więzienia w Rabacie 1986–90; duszpasterz polonijny w 12 departamentach Południowej Francji (ośrodki nabożeństw: Avignion, Alès, Albi, Béziers, Montpellier, Montélimar, Nimes, Perpignan, Rodez, Tuluza) 1990–1994; kapelan Legii Cudzoziemskiej (uczestnik misji wojskowych, m.in.: w Centralnej Afryce, Bośni) 1992–. Autor artykułów i homilii w „Narodowcu” (Lens), „Głosie Katolickim” (Paryż), „Mszy Świętej” (Poznań), „Kepi Blanc” (Aubagne). Odznaczenia: Brązowy Medal Obrony (NATO), Médaille de l’OTAN, Médaille Commémorative Française (Ex-Yougoslavie). Zainteresowania/hobby: film amatorski. Miejsce zamieszkania: Francja. CZAPKOWSKI Wiesław, przedsiębiorca budowlany; ur. 7 sierpnia 1951 w Łańcucie, syn Edmunda i Stefanii z Olechowskich. Wykształcenie średnie budowlane. Właściciel przedsiębiorstwa budowlanego CRL Entreprise Générale de Batiment w Lille 1991–. Wybudował wiele domów jednorodzinnych w departamencie Nord i Pas-de-Calais oraz przeprowadził liczne remonty i renowacje mieszkań, restauracji i sklepów. Członek: Stowarzyszenia „Muzeum Policji” w Kielcach 2003–. Sponsor Galerii Malarstwa i Rzeźby Polskiej w Vaudricourt. Zainteresowania/hobby: polityka, turystyka, sport. Miejsce zamieszkania: Francja. DALMAGNE-PAWLIŃSKA Teresa, z domu Pawlińska, sekretarka, działaczka społeczna; ur. 7 października 1947 w Goutroux (Charleroi, Belgia). Wykształcenie średnie. Krawcowa w „Tout pour elle” w Charleroi 1964–1965; sekretarka: Papeteries Intermills w Brukseli 1965–1981, Promotion du Tourisme w Brukseli 1985–1986, Centre d’Immigration w Charleroi 1988–1997. Prezeska Bractwa Żywego Różańca w Courcelles 1992–; sekretarka Towarzystwa Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II w Belgii 1994–. Aktywny działacz chrześcijańskich związków zawodowych (SCS) w Belgii. Zainteresowania/hobby: lektura, gimnastyka, pływanie. Miejsce zamieszkania: Belgia 1947–. DITTE-ADAM Lucy, piosenkarka, pianistka; ur. 16 maja 1930 w Marles-lesMines, córka Bolesława i Joanny z Cieślewiczów. Naukę gry na fortepianie i naukę śpiewu rozpoczęła jako 10-letnie dziecko. Pierwszy publiczny występ w wieku 16 lat. Występowała z koncertami i recitalami w różnych miastach Francji, m.in. w koncercie Gilberta Bécaud. Współpracowała z orkiestrą braci Kaszowskich i Henri Potier. Koncerty na wieczorach i galach Rotary Club i Lyons Club oraz uroczystościach polonijnych. Od 1990 uczestniczy jako piosenkarka i pianistka w Mszach św. w kaplicy Ośrodka Wypoczynkowego „Stella Maris” w StellaPlage. Nagrała wiele płyt długogrających i CD. Uhonorowana dyplomem Konsulatu RP w Lille oraz przyjęta do grona Honorowych Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej otrzymując w Rzymie specjalny dyplom i krzyż oblacki. Odznaczenia: Exsuli bene de Ecclesia merito. Miejsce zamieszkania: Francja 1930–. DOMARADZKI Marian, językoznawca, redaktor; ur. 15 sierpnia 1956 w Połczynie Zdroju, syn Stanisława i Jadwigi z Kuroczyckich. Studia w zakresie filologii polskiej 1975–1979 oraz doktorat z językoznawstwa 1990 na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Bibliotekarz w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej i Książnicy Miejskiej w Toruniu 1979–1982; asystent, a następnie adiunkt Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu 1982–1993; przedstawiciel Instytutu Wydawniczego „Gravis” w Toruniu 1993–1995; współpracownik i redaktor 1996–1998, a następnie redaktor naczelny 1998– miesięcznika „ Niepokalana” w Vaudricourt (Francja). Autor artykułów w czasopismach specjalistycznych, m.in. „Język polski” (Kraków), „Poradnik językowy” (Warszawa) oraz publikacji książkowej Oprzymiotnikowane rzeczowniki atrybutywne w historii polszczyzny (Toruń 1997). Zainteresowania/hobby: podróże, teatr. Miejsce zamieszkania: Francja 1996–. FABER Eugeniusz, piłkarz, pracownik administracji państwowej; ur. 6 kwietnia 1939 w Chorzowie, syn Franciszka i Matyldy z domu Raczek. Wykształcenie średnie. Wychowanek Górniczego Klubu Sportowego Kopalni Prezydent w Chorzowie. Piłkarz: Ruchu Chorzów 1959–1971, RC Lens 1971–1975. W polskiej I lidze 14 sezonów, 284 mecze, 104 gole; mistrz Polski 1960 i 1968; olimpijczyk (Rzym) 1960. W reprezentacji Polski 39 meczy (13 goli). Finalista Pucharu Francji z Lens 1975. W latach 1982–2004 pracował w merostwie w Liévin (dep. Pas-de-Calais) jako specjalista ds. sportu. Współpracownik klubów piłkarskich w Liévin. Odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi, Brązowy Krzyż Zasługi, odznaka „Zasłużony mistrz sportu”, dwa medale miasta Lens, medal miasta Liévin. Zainteresowania/hobby: wędkarstwo. 158 Album_x.indd 158 GAŁĄZKA Teresa Ludwika z domu Chacińska, ekonomistka; ur. 5 września 1926 w Warszawie, córka Józefa i Ludwiki z Rogozińskich. W czasie II wojny światowej uczestniczka powstania warszawskiego. Po upadku powstania wywieziona na roboty przymusowe do Niemiec 1944–1945. Studia handlowe na Uniwersytecie Brukselskim 1945–1950. Przez 26 lat pracowała jako ekonomistka w Belgii. Współpracownik Polskiej Misji Katolickiej w Brukseli (pomoc przyjeżdżającym do Belgii Polakom) 1987–. Autorka publikacji książkowej Złote runo. Do Belgii po pracę i chleb (Bruksela 1996). Odznaczenia: Exsuli bene de Ecclesia merito. Miejsce zamieszkania: Belgia 1945–. GARÇON Gabriel, nauczyciel akademicki, publicysta, działacz społeczny, badacz dziejów emigracji polskiej we Francji; ur. 10 stycznia 1953 w Leforest (Pas-de-Calais, Francja), syn Władysława i Marty z Grzesiaków. Wykształcenie: studia matematyczne (agrégation) i slawistyczne oraz doktorat z zakresu historii Polski na uniwersytecie w Lille. Profesor matematyki w Wyższej Szkole Inżynieryjnej w Lille 1978–. Autor artykułów prasowych oraz publikacji książkowych, m.in.: La radio française parle le polonais; Histoire des émissions en langue polonaise de la Radiodiffusion française 1932–1974 (Lille 1991); Les catholiques polonais en France 1919–1949, (Lille 2004). Popularyzator historii i kultury polskiej oraz polonijnej we Francji (wykłady, wystawy, filmy, imprezy o charakterze kulturalno-naukowym, biuletyny informacyjne). Prezes Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej we Francji 1971–1978; członek Rady Naczelnej Polskiego Zjednoczenia Katolickiego we Francji 1971–1978; sekretarz generalny Kongresu Polonii Francuskiej 1975–1979; prezes Polsko-Francuskiego Zjednoczenia Kulturalno-Oświatowego (od 1989 Le Rayonnement Culturel Polonais) 1987–. Członek, m.in: Towarzystwa Polaków w Auby, Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Francuskiego Towarzystwa Studiów Polskich. Zainteresowania/hobby: sport, śpiew, muzyka. Miejsce zamieszkania: Francja. GAWLINA Józef Feliks, arcybiskup, biskup polowy Wojska Polskiego, generał dywizji; ur. 18 listopada 1892 w Strzybniku na Śląsku Opolskim, zm. 21 września 1964 w Rzymie (pochowany na polskim cmentarzu wojskowym pod Monte Cassino), syn Franciszka i Joanny z domu Banas. Wykształcenie: studia teologicznofilozoficzne na Uniwersytecie Wrocławskim; studia dziennikarskie oraz magisterium z teologii moralnej na Uniwersytecie Warszawskim. Święcenia kapłańskie: 19 czerwca 1921. Biskup polowy Wojska Polskiego i biskup tytularny Mariamme 1933 (arcybiskup tytularny Mandito 1952). Po klęsce wrześniowej przedostał się do Anglii, gdzie pełnił funkcję naczelnego kapelana polskich wojsk lądowych, morskich i powietrznych, pełniąc jurysdykcję duszpasterską nad całością wojska, a od 1942 również nad uchodźcami z okupowanej Polski. Założył na Bliskim Wschodzie drukarnię i wydawnictwo (wydawał pismo „W imię Boże” i „Biuletyn Wewnętrzny Biskupa Polowego”) 1942. Uczestniczył jako kapłan liniowy w bitwie pod Monte Cassino i walkach II Korpusu o Ankonę. Biskup ordynariusz Polaków w Niemczech 1945; rektor polskiego kościoła św. Stanisława w Rzymie 1947; założyciel rzymskiego instytutu wydawniczego „Hozjanum” oraz organizator Centralnego Ośrodka Emigracji Polskiej i Polskiego Instytutu Historycznego 1947. Redaktor kwartalnika „Duszpasterz Polski Zagranicą” 1949–1964. Członek Rady Emigracyjnej przy Kongregacji Konsystorialnej i członek jej Komitetu Wykonawczego 1953. W latach 1954–1964 przewodniczący komitetu redakcyjnego „Sacrum Poloniae Millenium” – rocznika pomyślanego jako wydawnictwo mające uczcić tysiąclecie chrześcijaństwa w Polsce. Dyrektor Światowej Federacji Kongregacji Mariańskich 1954–1964. Asystent tronu papieskiego. W latach 1960–1964 czynnie uczestniczył w pracach przygotowawczych Soboru Watykańskiego II jako sekretarz Komisji ds. Biskupów i Diecezji. Autor licznych artykułów, listów pasterskich i odezw. Odznaczenia: m.in. Order Virtuti Militari (III), Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Monte Cassino. GAWRON Krystian, kapłan archidiecezji częstochowskiej; ur. 29 stycznia 1948 w Mierzecicach, syn Józefata i Heleny z domu Hyla. Wykształcenie: studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Częstochowskim Seminarium Duchownym w Krakowie 1966–1972; studia teologiczne w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie 1968–1972 oraz na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie zakończone doktoratem z teologii dogmatycznej 1978–1982. Święcenia kapłańskie: 21 maja 1972. Wikariusz parafii: Będzin-Łagisza 1972–1973, Sosnowiec 1973–1975; wikariusz przy Polskiej Misji Katolickiej w Londynie 1975–1978; profesor w Polskim Seminarium Duchownym w Paryżu 1982–1999; wykładowca IRCOM w Angers 1986–1987 oraz Instytutu Schumana w Brukseli 1987–1988; rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii 1999–; wykładowca eklezjologii w związanej z Uniwersytetem Fryburskim Ecole de la Foi 1999–; redaktor naczelny miesięcznika „Wiadomości” (Marly, Szwajcaria) 1999–. Uczestnik międzynaro- 159 2006-08-01 13:11:21 Album_x.indd 159 2006-08-01 13:11:22 WSPOMNIENIE Z FRANCJI Z VAUDRICOURT DO FIGUIL Moja „przygoda” z Francją, z oblatami w Beneluksie rozpoczęła się w latach osiemdziesiątych, gdy jako młody ksiądz – student przyjechałem w czasie wakacji na miesiąc kursu języka francuskiego do Paryża, w Instytucie Katolickim. Aby mieć pieniądze na kurs musiałem podjąć się zastępstwa duszpasterskiego w Lens, w parafii Św. Elżbiety, u Ojca Józefa Przybyckiego. Już wtedy liturgia w kościele Millenium odbywała się w dwóch językach: po polsku i po francusku, co bardzo mi pomogło „odnaleźć” się później w Paryżu. Parafianie byli bardzo życzliwi i wyrozumiali dla mojej francuszczyzny, a miałem wówczas wiele chrztów, kilka ślubów i pogrzebów, nie licząc codziennej Eucharystii po francusku. Ale pewnie nie było tak źle, skoro po roku czy dwóch przychodzili ci właśnie młodzi małżonkowie, by tym razem ochrzcić ich potomstwo… były to miłe spotkania. Również Ojca Józefa wspominam jak najlepiej, jego troskę o to czy w czasie jego nieobecności będę miał co jeść, czy poradzę sobie ze sprawami kulinarnymi, z praniem i sprzątaniem, z przygotowaniem liturgii, czy „znajdę” organistę w razie pogrzebu itd. Raz czy drugi będąc w Lens w czasie Bożego Narodzenia czy Wielkanocy widziałem jego starania o piękno liturgii, o przygotowanie Żłóbka czy Grobu Pańskiego, o świąteczny wystrój kościoła, o ład i porządek wokół kościoła. W tym wszystkim był perfekcjonistą. Byłem dla niego pełen podziwu, tym bardziej iż wiedziałem, że jest słabego zdrowia, że ma kłopoty z sercem, co zresztą stało się bezpośrednią przyczyną jego śmierci. Gdy byłem pierwszy raz w kościele w Lens naprawdę byłem zauroczony piękną liturgią, duchem modlitwy i skupienia, francuskim i polskim śpiewem, występami chóru, atmosferą życzliwości i przyjaźni. Myślę, że miał w tym swój udział również O. Proboszcz. W Lens spotkałem także, chociaż krótko, Ojca Józefa Puchałę, starszego już ale bardzo życzliwego i sympatycznego kapłana, który łączył w sobie troskę o potrzeby duchowe i materialne parafian. Był człowiekiem z „sercem na dłoni”. Wyrazem wdzięczności parafian dla niego jest tabliczka z nazwą ulicy jego Imienia, przy samym kościele, która przedłuża pamięć o nim, o jego życiu i pracy, o jego czynach, o jego oddaniu dla innych, o jego tragicznej śmierci. Także obecny Proboszcz w Lens, o. Jan Domański, kontynuując tradycje swych poprzedników, troszczy się o życie duchowe swych parafian, o piękno kościoła i liturgii. Wykorzystując swoje doświadczenie misyjne stara się ubogacić i uatrakcyjnić nabożeństwa wprowadzając akcenty misyjne. Można zatem powiedzieć, że parafia polonijna w Lens ma szczęście – miała i ma dobrych Pasterzy, którzy z oddaniem i pełnym poświęceniem służą Bogu i ludziom. I tylko życzyć należy, oby tak było dalej. (rozmowa Z. Judyckiego z o. Jerzym Kalinowskim przeprowadzona 15 maja 2006) o. Marian Puchała Poznań, dn. 20 kwietnia 2006 INDEKS NAZWISK Zbigniew Judycki: Po wieloletniej pracy na różnych odpowiedzialnych stanowiskach Wiceprowincji Polskiej Misjonarzy Oblatów we Francji i Belgii, zdecydował się Ojciec na pracę misyjną w Kamerunie. Co skłoniło Ojca do wyjazdu na kontynent afrykański? o. Jerzy Kalinowski: Wybierając Oblatów myślałem zawsze o pracy na Misjach. Nie dane mi było spełnić tego pragnienia w latach najlepszej aktywności i zapału. Zbliżając się do wieku emerytalnego poprosiłem przełożonych o rok sabatyczny. I tak się zaczęła moja nowa „przygoda”. Co więcej: znoszę dobrze tamtejszy klimat, a potrzeby są wciąż wielkie. Z.J.: Jest Ojciec między innymi inicjatorem i współtwórcą monumentalnej „Drogi Krzyżowej”, która powstała w Figuil. Znając Ojca uzdolnienia artystyczne miało to niewątpliwie duży wpływ na powstanie tego dzieła. o. J.K.: Trudno tu mówić o uzdolnieniach artystycznych. Czytam po prostu piękno otaczającej mnie przyrody i to w jakiś sposób wzbudza we mnie fantazję i chęć tworzenia. Jeżeli są ku temu potrzeby – proponuję, a przyjęte propozycje realizuję w miarę możliwości. Potrzeby były, bo Figuil jest miejscem pielgrzymkowym. A skoro pielgrzymki to i „Droga Krzyżowa”. Z.J.: „Droga Krzyżowa” to nie jedyne dzieło Ojca w Kamerunie. To także budowa kaplic i innych prac misjonarskich o charakterze budowlano-artystycznym. o. J.K.: Proszę nie zapomnieć, że jestem tam przede wszystkim duszpasterzem. Wyjeżdzam do ludzi w sektorze mi powierzonym, by nieść Ewangelię, by przygotować nowych katechumenów do chrztu świętego, by sprawować Eucharystię i inne sakramenty. Naturalnie, dobrze mieć przyzwoitą kaplicę, której nie ruszą pierwsze ulewne deszcze i wichury. Stąd potrzeba stworzenia miejsca godnego tych spotkań. Dzięki dobrym ludziom z Europy mogę zakupić potrzebny materiał budowlany; natomiast pracę z zapałem i gratisowo wykonują miejscowi ludzie. Chcąc nie chcąc zmuszony jestem samemu rysować plany i nauczyć ich budowania. Dlatego jestem z nimi przez cały czas. Dbam również o wewnętrzny wystrój tych miejsc co ułatwia naszą modlitwę. Wielu książy z okolic zwraca się do mnie o poradę lub wręcz o wykonanie malowideł. Sięgam w tym względzie często do rodzimych wzorców. Z.J.: A plany na przyszłość? o. J.K.: Jeszcze wracam na jakiś czas do Kamerunu, by dokończyć co nie jest skończone i kontynuować co rozpoczęte. Bóg sam wie na ile dni, miesięcy lub lat starczy mi sił i zdrowia. Jeśli można o to prosić Boga to proszę; ale do Was się zwracam o wsparcie w tej modlitwie. Z.J.: Szczęść Boże tym zamierzeniom, ojcze Jerzy. Dziękuję za rozmowę. ADAMCZUK Marek 98 ADAMCZYK Józef 83, 120, 123–124, 126, 136 ADAMSKI Antoni 98 ADAMSKI Józef 35, 42, 77, 83, 117, 122, 136 ADAMSKI Paweł 83 ADAMSKI Paweł Norbert 143 ADAMSKI Stanisław 83, 93, 143 ADAMSKI Stanisława 99 ALBERS Daniel 26 ALOSZKO Stanisław 70, ANDERS Władysław 15, 68, ANDRZEJEWSKI Jean 77 ANDRZEJEWSKI Józef 17 ANIOL Henri, ANKIERSKI Rajmund 52 BABINSKI Daniel 77 BACZA Lech 77 BACZYK Bernard 77 BACZYNSKI Pascal 77 BAKOWSKI Jean 77 BALA Henri 77 BALCEWICZ Wojciech 77 BANACH Ryszard 98 BANAK Jerzy 98 BANAŚ Etienne 77 BANIECKA-DZIADZIO Barbara 105 BARA Richard 77 BARANOWSKI Henryk 77 BARANOWSKI Jerzy 77 BARANOWSKI Michel 77, BARRAS Hervé 106, 171 BARTOL Janusz 77 BARTOSIAK Jolanta 131 BARTOSIAK Tomasz 131 BARTOSZEWSKA Felicja 98 BASTIN François 107 BĄCZKOWSKI Laure 99 BĄCZKOWSKI Marian 9, 57, 70, 77, 99 BĄCZYK Bernard 77 BEBLIK Jean-Michel 77 BECK-DOMŻALSKA Marta 158 BEDNAREK Patrick 77 BEDNARSKI Zbigniew 77 BEDNORZ Alfred 15, 21, 39, 84, 93–94, 117, 136 BEJZE Bohdan 98 BENUSZAK Piotr 77, BERA W. 124 BERNACKI Zbigniew 34, 38, 40, 44–45, 47–48, 50, 53, 55, 88, 94, 98, 158 BETZ Pierre 124 BIAŁECKA Lidia 123 BIAŁECKA Monika BLACHUTA Miecislas 77 BŁASZAK DE JULIS Ewa 105 BLIN Władysław 98, 131 BLIN Władysław BOBOLA Andrzej BOBOWSKI André 77 BOBOWSKI Józef 77 BOBOWSKI Raymond 77 BODES Stanisław 105 BOJSZCZAK Edouard 77 BOMBA Stanislas 77 BONCZYK Bernard 77, BONIECKI Adam 98 BOŃCZYK Bernard 94–95 BORGUS Victor 158 BORGUS Wiktor 98 BORIZEK Claude 77 BORKOWSKI Jean-Luc 77, BOROWCZAK Teresa 99 BOROWCZYK Ireneusz 77 BOROWCZYK Richard 77 BOROWICZ Daniel 77 BOROWICZ Joanna 105 BOROWICZ Marian 77 BOROWIEC Bernard 77 BRACHA Richard 77 BRACHMAŃSKI Zygmunt 92 BROCKI Leon 77 BRONOWICKI Edmund 77, BRUFFAUT Daniel 77 BRZENCZEK Serge 77 BRZEŚCIŃSKA-RICCIO Joanna 105 BRZEZINA Karol 15, 20, 121, 124, 136 BRZEZINA Leon 21–23, 47–48, 53, 57, 64, 68, 71–72, 83, 87, 97–98, 103, 109, 113, 120, 126, 128, 130, 143, 156–157 BRZEZINSKI Bernard 77 BUGZEL 54 BUKOWIECKI Czesław 77 BURMISTRZAK Bernard 77 BURNIAK Marian 98 BURY Jean 77 BURZY Remigia 68, 115 BURZYCKI Jerzy 37, 77 BYCZEWSKI Iwo 132, 171 BYTNIEWSKI Wacław 47, 158 174 Album_x.indd 174 CABAN Wiesław 103 CABRAS Lucien 77, CALOZ Jean-Pierre 58, 61–62 CALUJEK Louis 77 CAMIER H. 53–54 CARLIER Maurice 107 CAZES Alain 77 CEBULA Józef 148 CEBULSKI Claude 77 CECCHY Huques 99, 114 CEGIELSKI Józef 77 CEPEL Jean 77 CEURTENS F. 107 CHARUBA Lech 26, 84, 123 CHIRAC Jacques 127 CHMIELECKI Walenty 158 CHMIELEWSKI Jean 77 CHMIELOWIEC Eugene 77 CHMIELOWIEC Roman 77 CHODURSKA Elżbieta 104 CHOJECKI Mirosław 53 CHOLEWKA Piotr 84 CHOPIN Fryderyk 68, 105, 145 CHORZEMPA Jerzy 47, 98, 158 CHROSTOWSKI Waldemar 98 CHRUSLINSKI Edouard 77 CHRZANOWSKI Grzegorz 129 CIEMNIEWSKI Michel 77 CIERPKA Jerzy 77 CIESIELSKI Stanisław 77 CIESIELSKI Jerzy 161 CIESLIK Karol 77 CIEŚLAK Bruno 77 CIKAŁA Richard 77 CLABAUT Armandus 25–26, 29, 32, 39 CYRUS Józef 17 CZAICKI Jan 77, 169 CZAJA Tadeusz 2, 120, 128, 130, 133, 144 CZAJKA Kazimierz 21, 48, 55, 83–84, 87, 117, 121–122, 136 CZAK L. 124 CZAKAJ Paweł 14 CZAPKOWSKI Wiesław 106, 159, 172 CZEKAJ Edouard 77 CZERMAŃSKI Adrian 98 CZOGAŁA Szymona 115–116 CZYŻ Stanisław 98 DAGBERT Michel 106, 171–172 DALMAGNE Teresa 159 DANNEELS Gotfied 125–127, 129 DAREMNIAK Irena 98 DAWIDOWICZ Joseph 77 DĄBROWSKI Bronisław 98 DĄBROWSKI Waldemar 171 DEBSKI Bruno 77 DECKMYN Leon 77 DEJNEKA Bronisław 98, 120, 126, 128, 144 DELABY 55 DELAMAGNE Michel DELAPORTE Jacques 94–95 DELELIS André 58 DEL-FABRO Julien 114 DEPREZ Leonce 113, 171–172 DEROUET Henri 57, 62, 88, 91 DERTKOWSKI Joseph 77 DERYNG J. 44 DESCHATELETS Léo 30, 40, 43 DEWERCICKI Antoni 77 DEWERCICKI Józef 77 DHAENE Frédéric 77 DHAENE Rémy 77 DITTE-ADAM Lucy 112–114, 159, 173 DJIDA Joseph 98 DŁUBACZ Włodzimierz 69 DMOWSKI Roman 68, 105 DOBROŃSKI Adam 104 DOBRZELEWSKI Ryszard 77 DOMAŃSKI Jan 7, 9, 21, 72, 84, 87, 89, 115, 144, 171, 174 DOMARADZKI Marian 97–98, 113, 159, 173 DOMZALAKI Jean 77 DONIEC Aleksander 71 DOPIERAŁA Kazimierz 103, 171 DÖRR Jadwiga 98 DRABINIOK Elżbieta 68, 70, 115–116, 153 DRESZER Antoni 21, 35, 83–84, 125, 137 DROUART J. 33 DROZD Jerzy 77 DROŻDZYNIAK H. 124 DROŻDŻ Jerzy 72, 103, 114 DRUELLE Michel 77 DU BOIS D’AISCHE I. 64 DUCH Bronisław 37, 43, 46 DUDA A. 21 DUDA Eric 77 DUDA Roman 15, 83–84, 87, 98, 117, 137, 168 DUDA-GRACZ Jerzy 105–106 DUDEK Jean-Luc 77 DUDKIEWICZ Bernard 77 DUDZIAK Franciszek 121 DULLIER Bernard 72 DUPONT Alfred 77 DUPONT Paul 93 DURA Jean 77 DURAND Jacques 87 DUTKIEWICZ Henri 77 DYDYCZ Antoni 98, 130 DYDYCZ Antoni DYJAK Franciszek 77 DYMNY Gérald 77 DZIADZIO Bogdan 105 DZIERZYNSKI Jean 77 DZIUBA Andrzej 98 ECHEVIN Philippe 77 EISINGER Benedikt 77 ELESZKIEWICZ Stanisław 105 ELSNER MICHALSKI Maria 105 FABER Eugeniusz 69, 159 FALKIEWICZ Karola 68, 115–116 FAŁKOWSKI Henryk 77 FERENZ Edward 77 FERENZ Józef 77 FERRIEU Jean 107–108 FIDYK Richard 77 FILSTICH Mieczysław 77 FIODOROWICZ Józef 98 FOKCIŃSKI Hieronim 9, 103 FRACKOWIAK André 77 FRANCK Fernard 131 FRANKOW Tadeusz 47, 53, 120, 125, 127 FRANKOWSKI Edward 64, 127 FRANKOWSKI Edward FRASZCZAK Francis-Jean 77 FRASZCZAK Patrice 77 FRAZIK Franciszek 122 FRĄCKOWIAK Krystyna 98 FRONCKOWIAK André 77 FRYC Zofia 68, 115 FURMANIAK Dominique 77 FURMANIAK Marian 77 GABRYELSKI Jacek 77 GACZOŁ Stanisław 103 GAJDA Vincent 77 GAŁĄZKA Teresa 159 GAŁĄZKA-CHACIŃSKA Teresa 130 GAŁKOWSKI Adam 103, 171–173 GAPSKA Aleksandra 98 GARÇON Gabriel 45–46, 71, 77, 159 GARNIER François 67, 96 GAWLINA Józef Feliks 15, 33, 122, 159 GAWRON Krystian 54, 57, 159 GAWRONSKI Jean-Pierre 77 GĄGAŁA Stanisław 103, 106, 171 GĄSIOR Fidelis 49, 57, 115 GENDERA Richard 77 GÉRARD Józef 93 GERVOIS André 160 GERVOIS Janine 160 GESLAK Jean Marc 77 GĘBKA A. 124 GIANADD Jean-Claude 89 GIERTYCH Maciej 98 GIES Aleksandra 93 GLEMP Józef 56–57, 63, 88, 95, 126–128, 130–131, 133 GLOWACZ Tadeusz 77 GŁADYSZ Sykstyna 115 GŁOWACKI Leonard 52 GŁÓDŹ Sławoj 62, 128, 130 GMEREK Bernard 77 GMEREK Patrick 77 GOCZOWSKA Irena 99 GOGOLIŃSKI-ELSTON Rafał 30–31, 160 GOJ Antoni 77 GOLKA Cherubina 49, 57, 68, 115–116 GOŁYGA Andrzej 103, 172 GOMOLLA Richard 77 GORZEJEWSKI Bernard 77 GÓRNIAK Wacław 120, 122, 144 GÓRNIAK Władysław 69 GÓRSKI Andrzej 77 GÓRSZCZYK Jean 77 GRABECKI Edward 26, 34, 117, 137 GRABIŃSKI Marian 26, 48, 59, 83–84, 117, 122, 137 GREDZINSKI Jean 77 GROCHOLEWSKI Zenon 103, 132 GROCHOLSKI Stanisław 126 GROCHOT Józef 27, 41, 53, 160 GRUDZIEŃ Mariusz 72 GRUSZCZYŃSKI Mieczysław 160 GRUSZKA Gloriosa 49, 115 GRZĄDZIEL Henryk 98 GRZEGORZEWSKI Jakub 77 GRZEGORZEWSKI Jean-Luc 77 GRZEŚKOWIAK Alicja 89, 128 GRZEŚKOWIAK Jerzy 98 GRZYBEK Stanisław 84, 86 GRZYWACZEWSKI Józef 98 GUENTHER Zygmunt 77 GUERRY Emile-Maurice 94 GUILLEMANT 84 GULBINOWICZ Henryk 57–58, 67, 95–96, 126–127 GUTOWSKI Mariusz 43 GUZIKOWSKI Jan 9, 60, 98, 160 HAIN Laurent 77 HALASA Alfred 105 HANCYK Zenon 77 HARLÉ Jules-Louis 52 HAVA Daniel 98 HEIDRICH Andrzej 105 HELLER Stanisław 23, 58, 62, 120, 128, 132, 145 HETMAN Włodzimierz 104 HEUGEN Jean 124 HIDWAG Georges 107 HILAK Freddy 77 HLOND August 14, 20, 24, 63, 89, 109, 120–121, 138, 150 HŁADKIEWICZ Wiesław 103, 172 HOEFT Wojtek 105 HOHENGARTEN Janina 160 HOLBE Jean-Marc 77 HOLINSKI Robert 77 HORAŁA Ceslas 77 HUDZIAK Edward 98 HUMEZ Christian 77 HUMEZ Dominique 77 HUMMEL Piotr 77 HUYGHE Gerard 36, 38, 85, 87 HYMCZAK Iwona 71 HYMCZAK Jacek 70–71 HYŻY Richard 77 IDCZAK Alain 77 ILEWICZ Józef 130 IMIELA François 77 INGLOT Andrzej 105 IWANICKI François 77, 173 IWANICKI Janina 173 IWANKOWSKI Bernard 77 IZYDORCZYK Marian 77 JABLONSKI Ewa 105 JACKOWIAK Denis 99 JACQUINET Georges 107 JAEGER Jean-Paul 65, 72, 86, 89–90 JAGELOWITZ Alexander 105 JAGŁA Franciszek 38, 160 JAGOSZ Michał 61, 98, 104, 161 JAKOBIAK Etienne 77 JAKUBOWSKI Eugeniusz 77 JAKUBOWSKI Ghislain 77 JAKUBOWSKI Wojciech 171 JAN III SOBIESKI 68 JAN PAWEŁ II 10, 13, 68, 102–103, 105, 120, 125–126, 128, 130, 144, 146, 159, 161–166 JANCZEWSKI Andrzej 105 JANECZEK Józef 77 JANKOWICZ Stanisław 98 JANKOWSKI 26 JANKOWSKI Jerzy 111, 122–123 JANKOWSKI Michał 77 JANKOWSKI Pascal 77 JANOSZKA Christophe 77 JANURA Katarzyna 68 JAREK Bernard 21, 26, 83–84, 117, 137 JAROS Jan 77 JAROSZ Michel 77 JASIŃSKI Piotr 103, 171 JASKULSKI André 71, 77 JATKULSKI Jean 77 JAWORSKI Jan 103 JELSKI Andrzej 77 JETTÉ Ferdynand 48, 53 JEZIOR Józef 127 JEZIORKOWSKI Andrzej 105 JEZIORO Gilbert 77 JEŻ Ignacy 55, 124, 131 JEŻ Stanisław 57, 64, 72, 86, 89, 95, 98, 161, 171 JĘDRYSIAK Bruno 77 JĘDRZEJAK Henri 77 JĘDRZEJAK Stanisław 77 JOANNIS Maria Róża 13 JOCHEM Teodor 67, 72, 115, 161, 171 JOCZ Paweł 105 JOLDA Henri 77 JOZEFIAK Edmond 77 JUDYCKA Agata 2–3, 9, 66–67, 74, 98, 101, 104–105, 131, 157, 171–173 JUDYCKA Magdalena 66 JUDYCKI Maksymilian 66, 68 JUDYCKI Michał 66 JUDYCKI Zbigniew 2–3, 9, 66–67, 74, 98, 101, 104–105, 131, 156–157 172–174 JURETZKO Eugeniusz 17, 64, 69, 98, 128, 161, 171 KACZMAREK Andrzej 64–66, 117, 137, 161 KACZMAREK Helena 161 175 2006-08-01 13:11:26 Album_x.indd 175 2006-08-01 13:11:27 KACZMAREK Janine 99–100 KACZMAREK Lech 98 KACZMAREK Tadeusz 77 KALINOWSKI Jarosław 103, 145, 156 KALINOWSKI Jerzy 2, 21, 23, 52, 54, 58, 61, 64–66, 69, 98, 126, 174 KALINOWSKI Marc 77 KALIŃSKA Wanda 68, 70–72, 90, 100 KALOPSIDIOTIS Jolanta 105 KALUZNY Antoine 77 KAMIEŃSKA Anna 98, 106 KAMIEŃSKA Teresa 172 KANIA Jerzy 15, 83–84, 138 KAPELLA Bogdan 77 KAPELLA Bohdan 57, 99 KAPLEWSKI Stanisław 105 KARASINSKI Jerzy 77 KARPIŃSKI Ryszard 131–132 KARSKA Halina 105 KASINSKI Jean-Yves 77 KASIŃSKI Krzysztof 105 KASPROWICZ Jean-Claude 111, 113, 141, 161, 173 KASZYCA Jerzy 120, 126, 145, 156 KATA Franciszek 77 KATA Władysław 77 KAWIAK Tomek 105 KAZANECKA Grażyna 105 KCIUK W. 124 KEDZIA Alfred 77 KEMPA Joseph 77 KEMPA Natalia 98 KHAN Walter 113, 171 KIEDROWSKI Witold 44–45, 56, 67, 161 KIERNICKI Kazimierz 77 KISIELEWSKI Stefan 52 KLABA Alphonse 77 KLAJBERT Philippe 77 KLAMECKI Leon 26, 32, 54, 63, 97, 117, 138, 171 KLIMANEK Christian 77 KLIMASZEWSKI Bolesław 104 KLIMCZAK Jean-Marie 77 KLINGSPORN Jean-Pierre 77 KLOCZKO Bernard 77 KLUSKA Wiesław 77 KOCHALSKI Richard 77 KOCHANOWSKA Janina 108 KOCHOWICZ Bogdan 77 KOCOŃ Czesław 77 KOENIG Jean-Pierre 77 KOKOSINSKI Andrzej 77 KOLASA Bolesław 71, 77 KOLASA Jean-Pierre 71, 77 KOLATA Bernard 77 KOMINEK Bolesław 37 KOMOREK Pierre 77 KOMOROWSKI Stanisław 171 KONIECZNY Jan 70 KONIKOWSKI Ryszard 105–106 KORPALA Małgorzata 133 KORUPCZYNSKI Adam 77 KOSIAN Franciszek 14 KOSTUJ Jean 77 KOSZPUSZEWSKI Richard 77 KOŚCIUSZKO Tadeusz 61, 68, 105 KOTLARZ Zenon 77 KOWALCZYK Antoni 17, 54 KOWALCZYK Edouard 77 KOWALCZYK Jean 77 KOWALCZYK Józef 62 KOWALSKA Teresa 100, 114 KOWALSKI Bernard 77 KOWALSKI Bronisław 14 KOWALSKI Charles 77 KOWALSKA Faustyna 166 KOWALSKI Franciszek 14 KOWALSKI Jean 77 KOWALSKI Richard 77 KOWALSKI W. 124 KOWALSKI Zygmunt 105 KOZACKA Stephan 77 KOZANECKI Stanisław 130 KOZIERSKI Stanisław 85 KOZIK Edward 69 KOZLIK Ladislas 77 KOZŁOWSKA Anna 161 KOZŁOWSKI Artur 71, 90 KOZŁOWSKI Eric 77 KOZŁOWSKI Janusz 98 KOZŁOWSKI Stanisław 161 KOZUBEK Filip 77 KOZUBEK Jan 85 KRACHULEC Bolesław 15, 21, 23, 25–26, 29, 32, 35, 40–41, 43–44, 60, 66–67, 117, 138, 173 KRAJEWSKI Jan 105 KRAJEWSKI Jean-Marie 72, 106, 113, 162, 171, 173 KRAKOWIAK Bernard 77 KRAKOWIAK Jean-François 77 KRALY Roman 77 KRASINSKI Claude 77 KRASINSKI Simon 77 KRASNODĘBSKI Jan 103, 114 KRASOWSKI Marian 77 KRASZEWSKI Zbigniew 127 KRAWCZYK Jerzy 77, 150 KRETZ Walter 77 KROMA Richard 77 KROPIOWSKA Anna 105 KROPIWNICKI Jerzy 128 KRUSZEWSKI Henryk 98, 120, 129, 131, 133, 145, 156 KRUZEL Alfred 77 KRYSKOWIAK Roman 77 KRYSŁKOWIAK Casimir 77 KRYSTKOWIAK Henri 77 KRYSTKOWIAK Kazimierz 85 KRZEMIŃSKI Tadeusz 9, 58, 66, 72, 83, 98, 120, 125–127, 130, 132–133, 145, 156–157 KRZOS Anna 171 KRZOS Czesław 99, 105 KRZYSZTON Christian 77 KUBAT Andrzej 105 KUBECZKO Joachima 68, 115–116 KUBIAK Robert 77 KUBIAK Wanda 98 KUBICKI Jean-Pierre 77 KUBICKI Ryszard 77 KUBICKI Stanislas 77 KUBIK Marek 77 KUBIK Zbigniew 77 KUBSKI Marek 105 KUBSZ Karol 20–22, 120–122, 138, 168, 171, 173 KUCHARSKA Elwira 72, 132 KUCHCIŃSKI Mieczysław 66, 72, 83, 93, 122–123, 131, 146 KUCIA Edouard 77 KUCIA Edward 87, 94 KUCZAJ Kazimierz 55, 61, 162 KUCZERA Iwona 57, 115 KUDLA Jean-Paul 77 KUJAWIK Jean 77 KULAWIK Jean 77 KULAWY Jan 14 KULESZA Andrzej Olgierd 40, 71, 84, 87, 162 KULESZA Teresa 71, 162 KULESZA Wanda 112, 162 KUŁAGOWSKI Daniel 77 KUŁAKOWSKI Jan 36, 51, 59, 127–128 KUPKA Alfons 52 KURDA Paweł 58, 83, 117, 138 KUREK Antoni 40, 98 KUROCZYCKI Józef 9, 48, 53, 61, 63–64, 67, 69, 71, 74, 83–85, 99, 103, 113–114, 146, 173 KURZAWA Bolesław 120, 125, 129 KUSZELEWSKI Robert 77 KUŚNIERZ Józef 48, 87 KUŹMICZ Adam 103 KWASEK Mariola 105 KWASNIAK Joseph 77 KWASNIEWSKI Frédéric 77 KWASNIEWSKI Patrick 77 KWASNIEWSKI Richard 77 KWASNIK Christian 77 KWASNIK Raymond 77 KWAŚNY Kazimierz 21, 27, 31, 33, 40–41, 44, 85, 87, 94, 162, 170 KWIATKOWSKI Jerzy 105 KWIATKOWSKI Michał Aleksander Włodzimierz 45, 87, 162, 168 KWIECIEN Franciszek 77 KWIECIEN Ryszard 77 LACH Joseph 77 LAMORSKI Marek 77 LANGE-CZECHOWICZ Markus 105 LASKOWSKI Władysław 98, 120, 129, 131–132, 146 LATUSEK Paweł 15, 156 LAWNICZAK Joseph 77 LE BERRE Patrick 77 LECAILLON Marie-Françoise 113 LEDÓCHOWSKI Stanislas 14, 77 LEGIERSKI Stefan 99 LEON XII 12 LEONOWICZ-BABIAK Barbara 105 LESNIAK Jean 77 LESNIAK Robert 77 LESONGEUR Patrick 77 LESZ Antoni 65, 147 LÉTOQUART Léandre 91 LEWANDOWICZ Marianne 99–100, 163 LEWANDOWSKI Bogumił 98 LEWICKI Józef 15, 21, 33, 36, 39, 41, 44–45, 83, 85, 109, 111, 117, 138–139 LICHA Barbara 105 LIGMANOWSKI Edmund 94 LIGMANOWSKI Edward 77 LIS Marian 98 LITUKIEWICZ Władysław 77 LOKS André 77 LOMMEL Léo 124 LORENSKI Jean-Pierre 77 LOZEWICZ Józefa 94 LUBINSKI Patrick 77 LUBOWIECKI Edward 124 LUCAS Sinforiano 36 LUCHT Emilia 98 LUCZAK Jean-Marc 77 LUDWIKOWSKI Jean 77 LUKASIEWICZ Claude 77 LUPINSKI Kazimierz 77 LUTOMSKI Józef 77 ŁADOMIRSKA J. 64 ŁAGOCKI Edmund 162 ŁAKOMY Ceslas 77 ŁAWRYNOWICZ Władysław 105 ŁOSOWSKI Jan 103 ŁUKASIEWICZ Klaudiusz 45 ŁYKO Wiesław 98 MACHARSKI Franciszek 50, 127 MACHEJEK Michał 98 MACIEJEWSKI Henri 77 MACIERZANKA Jan 77 MACIOL Andrzej 77 MACIOL Jerzy 77 MACZEK Stanisław 15, 106, 172–173 MADEJ Andrzej 98 MADEJSKI Mieczysław 41 MAES Gerard 114 MAILLARD Philippe 58 MAJ Julian 68, 171 MAJCHERCZYK Julian 98 MAJKA Artur 103, 105–106, 163 MAKIELA Patrick 77 MAKOWSKI Stanisław 34, 48, 71, 97, 147, 171 MALECHA Robert 99–100 MALEK Edouard 77 MALESZKA Jacques 77 MALIK Vincent 77 MALIŃSKI Mieczysław 98 MALKOWSKI Romuald 107, 150 MALYCHA Jean-Marie 77 MAŁYCHA Leon 35, 40, 84, 117, 122, 139 MANCZAK Christophe 77 MARCINIAK Andrzej 77 MARCINIAK Marian 77 MARCINIAK Raymond 77 MARCINKOWSKI Alex 77 MARCINOWSKI Richard 77 MARCISZEWSKI Bronisław 21, 32–33, 39, 44, 64, 66, 77, 83, 87, 89, 117, 139 MARÉCHAL 84 MAREK Mariola 57, 68, 115–116 MAREKWICA Hiacenta 49, 115 MARKIEWICZ Jerzy 77 MARKIEWICZ Lidia 163 MAROŃ Kinga 68, 115 MARSKI Alfred 107 MASLANA Dominique 77 MASLANA Michel 77 MASLANA Patrick 77 MASSET-CHROBOT arlette 130 MASTALERZ Stanislas 77 MATKOWSKI S. 97 MATUSZAK Christian 77 MATUSZKIEWICZ Leon 77 MATYSIAK Jacques 77 MAZENOD DE Fortunat 13 MAZENOD DE Eugeniusz 2, 7, 12–14, 21, 46, 55, 61–62, 64, 69, 74, 86, 89, 91, 93, 112, 129, 148, 154, 157, 166 MAZENOD DE Karol 13 MAZOWIECKI Tadeusz 127 MAZUR Adam 77 MAZUR John 47 MAZURCZAK Jean 77 MAZURKIEWICZ Sylwester 98 MELLICK Jacques 58, 106, 171–172 MENDRELLA Wiktor 15, 21–22, 25–26, 31, 53, 56, 93–94, 156 MERING Wiesław 132 MICHALAK Richard 77 MICHALCZAK Teresa 133 MICHALKIEWICZ Jean-Michel 77 MICHALONEK Walery 77 MICHALSKI Frédéric 77 MICHALSKI Gerard 77 MICHAŁOWSKI Jan 114, 171 MICKIEWICZ Adam 9, 68, 105, 132, 145, 150, 172 MICZKO Piotr 20, 25, 111, 121, 139 MIKA Teodor 77 MIKLUSIAK M. 124 MIKOŁAJCZAK Georges 77 MILEWSKI Philippe 77 MILLER Bernard 77 MILLER Jean 77 MIŁTO Lilia 105 MISIAK André 77 MISIUDA Hubert 15, MISZEWSKI André 77 MITRI Angelo 54 MŁYNARCZYK J. 124 MODZELEWSKI Zenon 47, 163 MOKWA Leon 32, 163 MOMPACH Robin 77 MONIUSZKO Stanisław 62, 68, 89, 132, 137, 145, 151 MOSIĄDZ Zofia 105 MROZ Marian 25, 61, 163, 173 MROZKIEWICZ Andrzej 77 MRUGAŁA Jerzy 26, 42, 117, 139 MULEWSKA Danuta 68, 70, 153 MULEWSKA Lucjana 115–116 MŰLLER Augustyn 139 MURAWSKI Antoni 15, 23–24, 26, 59, 83, 117, 140, 168 MURAWSKI K. 26 MUSIELAK Pierre 77 MUSIELSKI Zygmunt 42, 77 MUSZYŃSKI Henryk 131 MYCIELSKI Jacek MYSLIWSKI Patrick 77 NAGLIK Anne 105 NANDZIK Teofil 17 NAPIERALA Alain 77 NAPIERALA Bronislaw 77 NAPIERAŁA Grzegorz 21, 23, 66–67, 71, 83–84, 97–98, 115, 147, 171 NAROŻNA Franciszka 100 NASALIK Krzysztof 77 NASIOROWSKI Jerzy 77, 93 NATANEK Bolesław 52 NATER Władysław 98 NAWRAT Jan 15 NAZARUK Wiesław 86 NECKI Edouard 77 NGUYEN-VAN-DANH Eric 77 NGUYEN-VAN-DANH Wiliam 77 NIEDZIELSKI Henryk 44, 77 NIEPSUJEWICZ Edmond 77 NIERUCHALSKI Jan 35, 66, 69, 77, 83, 147 NOWACKI Rajmund 77 NOWAK Bruno 77, 164 NOWAK Claude 77 NOWAK Czesław 103, 114 NOWAK Georges 77 NOWAK Jean-Luc 77 NOWAK Józef Szczepan 140 NOWAK Józef 58, 65–66, 77, 83, 93, 117 NOWAK Leon 77 NOWAK Marek 98 NOWAK Richard 77 NOWAK Rozalia 105 NOWAK Rozalia 98, 154, 163 NOWAK Stanisław 77, 127 NOWAK Thaddée 77 NOWAK Zygmunt 171 NOWAKOWSKI Lech 77 NOWAKOWSKI Edmund 87 NOWICKI Christian 71 NOWICKI Guy 77 NOWICKI H. 124 NOWICKI Jean 77 NOWICKI K. 124 NOWICKI Michel 77 NOYER Jacques 98, 113 NTALOU Antoine 64 NYCZKA Tadeusz 77 OBARA Christian 77 OFFREDO Jean 52, 88, 163 OGONOWSKI A. 124 OGORZELEC Ludwika 105 OKOŁOWSKI Marek 147 OLEJNIK Edward 21, 23–24, 26, 29, 32–33, 35, 39, 40–42, 49, 83, 117, 124, 140, 170, 173 OLEJNIK Stanisław 121 OLSZEWSKI Edward 103 OLSZEWSKI Jean-François 77 ONYSZKIEWICZ Ryszard 60, 107–108 OPIGEZ Hevré 77 OPIGEZ Pascal 77 OPYD Zbigniew 120, 130, 147 ORZECHOWSKI Ronald 77 ORZECHOWSKI Tadeusz 70 OSIEKA Daniel 77 OSINSKI Joseph 77 OSINSKI Leon 77 OSIŃSKI Leon 32 OSINSKI Marc 77 OSIŃSKI Józef 9, 21, 48, 58, 65, 83, 87–88, 91, 127, 148, 169 OSLISŁO Henri 77 OSLISŁO Waldemar 77 OSTAFIN Frederic 77 OTRĘBSKI Michał 114 OTRZONSEK Józef 17 OZAROWSKI Jean 77 OZGA Jerzy 105 PADEREWSKI Ignacy 68, 105 PAGACZ Alexis 77 PAJĄK Jacek 72 PAKUŁA Józef 21, 39, 47, 59, 84–85, 117, 121, 140 PALCZEWSKI Henryk 77 PALCZEWSKI Jan 77 PALCZEWSKI Józef 77 PALMI Jerzy 103 PALMOWSKI Georges 77 PALMOWSKI Marian 77 PALUK Richard 77 PALUS Karol 21, 51, 59, 61, 83–84, 117, 140 PANASIUK Zofia 105 PANICZ Paweł 23, 65, 69, 83, 148 PAPALSKI Edward 29, 44, 68, 90, 98, 114, 164, 171 PARAZYSKI Michał PASEK Zygmunt 107–108 PASIERB Janusz 59, 177 PASZKIEWICZ Mieczysław 103, 171 PAWELA Edmund 77 PAWEŁ VI 40, 87 PAWLAK Jean 77 PAWLAK Richard 77 PAWOŁEK Jan 14 PENKALLA Daniel 77 PEREK Stefan 35, 77 PERRIN Victor-Jean 35 PERSKA Ewa 130 PERZYNA J. 124 PETRUCK M. 86 PIASECKI Richard 77 PIAZZA Adeodato 29, 122 PIEKARSKI Jan 130 PIELORZ Józef 2, 9, 14–15, 53–54, 98, 120, 124–129, 131–132, 136–142, 148, 156–157 PIESOWOCKI Leon 105 PIĘDEL Jean 77 PIJACZYNSKI Marian 77 PILIPAK Thaddée 77 PIŁSUDSKI Józef 68, 105 PINET Georges 107 PIOTROWSKI Stanislas 77 PLATER-BROEL Michalina 160 PLATER-ZYBERG Tadeusz 121 PLATTA Leszek 114, 172 PLĄSKOWSKI Zbigniew 103 PLETKUS Juozapas 122 PLUSZCZYK Ignacy 15 PLUTA Simon 77 PŁASZCZYŃSKA Barbara Maria 60, 64, 67, 164 PŁAŻYŃSKI Maciej 71, 90 PŁOWIECKI Leopold 71, 103, 106, 164, 172 POCZOBYT Ryszard 77 PODLODOWSKA Janina 98 POGORZELSKI Piotr 83–84, 140 POLEWIAK Wiesław 77 POTOCKI Raymond 77 POŻOGA Piotr 120, 128, 132, 148 PRALAT Eric 77 PRĘDKI Antoni 77 PROCKI Jean 77 PROCKI Wiktor 77 PROCKI Yurek 77 PRZENICZKA Rodolphe 77 PRZENICZKA Roman 77 PRZENIOSLA Dominique 77 PRZYBYCKI Józef Jan 58, 87–89, 141, 174 PSCZOLINSKI Michel 77 PSZCZOLINSKI Edmond 77 PTASZKOWSKI Antoni 65 PUCHAŁA Józef 21, 48, 58, 83, 87–88, 117, 141, 174 PUKASZEWSKA Bogdan 77 PUŁASKI Kazimierz 68, 105 PUZYŃSKI Piotr 48, 53, 60, 66, 72, 83, 87, 122, 149, 170, 177 PYACZYNSKI Marian 77 RACZAK Henri 77 RADAŁA Jan 77 RADLICKI Jean 77 RADOMSKI Andrzej 105 RAKOWSKI Edmond 77 RATAJCZAK Henryk 103, 171 RATAJCZAKOWA Maria 121 RAZNY Christian 77 RAZNY René 77 REJKOWICZ Marian 23, 62, 64, 67, 98, 117, 141 RENZ Regina 103, 171 REPKA Henryk 15, 20–21, 29, 33, 58, 83, 85, 120–123, 125, 141 REŚ Michel 93 REWUCKA Elena 105 RĘBACZ A. 128 RIEDEL Georges 77 ROBAKOWSKI Jan 98 ROJEK Marek 149 ROKOSZ-STALANOWSKA Maria 112 ROLEK Adam 98, 149 ROMINSKI Daniel 77 ROSENSKI Tadeusz 77 ROSZAK Jean 77 ROSZEK Zofia 98 ROZANSKI Bernard 77 ROZYNEK Feliks 15, 20, 83, 117, 141, 170 RÓG Henryk 98, 152 RÓJ Albert 63, 83–84, 117, 141 RÓZIECKI Edouard 77 RÓZIECKI Thaddée 77 RUBIN Władysław 38–40, 42, 48, 85, 87, 94, 120, 123–124, 164, 166 RUPP Jan 34–35, 38–39 RUSOWICZ K. 124 RYBCZYŃSKI Michał 61, 83, 87, 98, 149 RYSZKA Czesław 98 RZECZNIK Francis 77 RZEGOCKI Edmond 77 RZEPECKI Casimir 77 RZEPNIEWSKA Magdalena 72 176 Album_x.indd 176 RZEŹNICZEK Alfons 21, 60–61, 63, 70, 84, 93, 107–108, 122, 149, 156 SADOWSKI Jan 84, 98 SADOWSKI Jean 77 SAJEWICZ Jan 97–98, 157 SALIJ Jacek 130 SAMULSKI Bohdan 98, 105–106, 172 SAPIEHA Michał 114 SARZYNSKI Richard 77 SCHEFFER Robert 77 SCHNEIDER Albert 44 SCHUERMANS Swietłana 107 SCHULZ Maunfrid 77 SCOTT Marie 107 SEKIGUCHI Yoko 103 SEMNONT Eric 77 SENBROWSKI Teddy 77 SĘK Jan 104, 114 SIDZINA Jean 77 SIEJAK Edmond 77 SIEKIERA Andrzej SIEMIATKOWSKI Zdislaw 77 SIENKIEWICZ Henryk 68, 105 SIENKIEWICZ Jan 171 SIERZAN Michel 77 SIKORA Henryk 105 SIKORA Jan 105–106 SIKORSKI Bogdan 98 SIKORSKI Jerzy 60, 98, 164, 170 SIKORSKI Władysław 94, 150 SITARZ Franciszek 77 SIUDMAK Wojciech 71, 103 SIWEK Józef 103–104, 172 SIWIEC Ignacy 124 SKARBEK Georges 77 SKARBEK Jean 77 SKIBA Jean 77 SKIBA Joseph 77 SKOCZEK Tadeusz 114 SKORYNA Jerzy 103 SKOWRONEK Zbigniew 77 SKOWRONSKI Bernard 77 SKÓRCZYŃSKI Stanisław 22, 53, 83, 97–98, 150, 170 SKUBISZEWSKI Henryk 126 SLADEK Jean 77 SLADEK Kazimierz 77 SLIWA Jean 77 SLIWINSKI Jean-Pierre 77 SLIWKA Krzysztof 77 SLOBODA Edouard 77 SLUSNIAK Georges 77 SMALCERZ Maxime 77 SMARZYK Alexandre 77 SMIAROWSKI Stanislas 77 SMIAROWSKI Wladislaw 77 SMOLEN Edmund 77 SOBANSKI Edmond 77 SOBERSKI Grzegorz 105 SOBOL Michel 77 SOBOLEWSKA Anna 103 SOCHA Tadeusz 77 SOJKA Alojzy 112, 114, 164, 173 SOSNOWSKA Dorota 98 SOSNOWSKI Darek 105 SROCKI Jean 77 SROCKI Marian 77 SROKA Józef 117, 165 STACHURSKI Zbigniew 77 STANIASZEK Joseph 77 STEC Henri 77 STEC Józef 77 STEC Michel 77 STECKLING Wilhelm 72 STEFANIAK Edmond 77 STEFANIAK Stanisław 83–84, 117, 142, 168 STELMACHOWSKI Andrzej 72, 127–128, 171 STEMPIN Casimir 77 STEMPOR Wilhelm 15 STEPIEN Robert 77 STEVANATO N. 58 STOLAREK Konrad 15, 20–23, 26, 29, 39, 43–44, 97–98, 109, 120, 124, 126–127, 150, 157, 168, 171 STOPA Alfons Marcel 15, 21–22, 25, 58–59, 83, 117, 121–122, 125, 142, 156 STROBA Jerzy 39, 55 STRUMIŁŁO Andrzej 105 STRUZIK Adam 103 STRUZIK Dominique 77 STRUŻEK Feliks 142 STRYKOWSKI Robert 77 STRZELCZYK Jean 71, 77 STULIGROSZ Stefan 52, 88, 169 SURMAN Aline 114, 165 SURMAN Andrzej 2, 9, 84, 114, 165 SWIAROWSKI Wladislaw 77 SWIENTCZAK Dominik 77 SWIENTCZAK Dominique 77 SYGUŁA Elżbieta 98, 157 SZABATURA Pierre-Paul 77 SZABLEWSKI Robert 77 SZADURSKI Józef 14 SZAJNA Józef 105 SZALENIEC Casimir 66, 77 SZAŁ Michel 77 SZAŁAMACHA Marc 77, 165 SZAŁAMACHA Marek 111, 113, 173 SZAMBELAŃCZYK Jan 89 SZARKOWSKI Władysław 77 SZAST-SERAFIN Wiktor 98 SZATKOWSKI Ladislas 77 SZAWELSKI Bronisław 77 SZCZEPANIAK Raymond 77 SZCZĘSNY Engelbert 41, 117, 123, 127, 142 SZCZUREK Jean-Paul 77 SZECEL Jean-Pierre 77 SZEREMIETIEW Romuald 128 SZEWCZYKOWSKI Zdzisław 77 SZMIDT Iga 103 SZMYDKI Ryszard 61, 65, 70, 165 SZOFIŃSKI Zygmunt 99–100 SZTURNY Bernard 77 SZTYLKA Ryszard 72, 98, 120, 125, 131, 150, 157 SZUBERT Wacław 58, 98, 165 SZULBORSKI Henryk 67, 165 SZULC Mannfrid 77 SZUSZMAN Wacław 77 SZWEDA Paweł 117, 142 SZWEDO B. 157 SZWEJ Mieczysław 98 SZYMANEK Edward 56 SZYMANOWSKI Etienne 77 SZYMANSKI François 77 SZYMANSKI Zygmunt 77 SZYMAŃSKI Stefan 2, 26, 28, 48, 51, 65, 97, 151, 171 SZYMASZEK Jan 32, 37 SZYMASZEK Jan Tomasz 165 SZYMCZYK Marlena 105 SZYMECKI Stanisław 55 SZYMECZKO Edward 48, 50, 63, 83, 97–98, 117, 143, 170 SZYMURSKI Kazimierz 15, 21, 39, 48, 61, 70, 72, 110, 120–125, 127–128, 131, 151, 168 SZYPURA Leon 77 ŚLIWAŃSKI Jan 98 ŚMIECH Tadeusz 90, 98 ŚMIGLAK Bogdan 41 ŚWIĄTEK Andrzej 72, 120, 130, 133, 151 ŚWIDERSKI K. 124 ŚWITAŁA Kazimierz 128 TACIK Henryk 131 TACZAŁA Janina 98 TARNOWSKI Władysław 114 TARONT Gérard 77 TCHÓRZ Tadeusz 105 TEMPIER Henryk 12 TEODORCZYK Henri 77 TEPER Jerzy 68, 105, 172 TEPER Piotr 103 TERESIAK Henri 77 THIEL Joseph 120–121 TOMANEK Aniela 99–100 TOMASZEWSKI Antoine 99–100 TOMASZEWSKI Christine 99 TOMKIEWICZ Edmund 45 TOMKOWIAK Bolesław 107 TOPCZYNSKI Zygfryd 77 TRAFFAS Raymond 77 TRELA-MAZUR Elżbieta 98, 157, 171 TROIKOWICZ Joanna 105 TUROWSKI Jackie 77 TWARDOWSKI Jan 98, 131 TYJ Jean-Paul 77 TYLSKI Dominique 77 TYRPAK Janusz 105–106 UBYCHA Jean-Claude 77 ULINSKI Edmond 77 URBANEK Andrzej 69, 151 URBANIAK Jean 77 URBANOWICZ Witod 105, 112, 165, 169 URBAŃSKI Czesław 2, 9, 166 URYGA Jan 98 VAN ZUYLEN Guillaume 123 VVANLERENBERGUE Jean-Marie 88 WAJS Dariusz 70, 152 WALASZCZYK Władysław 62, 120, 128–130, 132–133, 144, 152 WALENSA Marian 77 WALEROWSKI Michał 77 WALEWANDER Edward 98, 103 WALEZA Freddy 77 WALIGÓRSKI Walenty 77 WALKIEWICZ Zofia 98 WAŁACH Jan 107 WAŁĘSA Lech 51, 126, 162, 170 WAŁĘSA Marian 44–45, 109 WARCHULINSKI André 77 WAWRZYNIAK Eddy 77 WAYMEL Gilles 77 WĄCHAŁA Józef 64, 166 WĄDOŁOWSKI Jan 98 WENTZIGER Alain 77 WESOŁEK Michel 77 WESOŁOWSKI Waldemar 55, 84, 112, 166 WESOŁOWSKI Wojciech 64, 100 WESOŁY Szczepan 5, 43–44, 46–47, 52–53, 55, 57, 60–61, 64, 69, 85, 88–91, 94–96, 98, 113, 124, 128–131, 166, 157, 171 WIECZOREK Adam 77 WIECZOREK-KWAŚNIEWSKA L. 98 WIENSKOL Jean 71, 77 WIERZBICKA Elżbieta 105 WIERZEWSKI Wojciech 103 WIĘCKOWSKI Zbigniew 105 WIKLANOWICZ Teresa 129 WILK Jan 98, 171 WILK Jean-François 77 WILKAS J. 97 WILKOWSKI 20 WINER Walter 107 WINOGRODZKI Andrzej 98 WISZNIEWSKI Andrzej 103 WIŚNIEWSKI Leszek 68, 103, 105, 172 WITCZYK H. 58 WITUKIEWICZ Władysław 71, 77 WIZNER Jerzy 69, 84, 86, 151 WLODARCZYK Patrick 77 WOCH Janusz 77 WOJTANEK Eugène 77 WOHLFARTH Rudy 77 WOJTASIAK Radosław 68 WOJCIECHOWSKI Christophe 77 WOJCIECHOWSKI Pierre 77 WOJCIECHOWSKI Władysław 128 WOJTASZAK François 77 WOJTKOWSKI Stanislas 77 WOJTUŚ Bogdan 96 WOJTYŁA Franciszek 67, 93–95, 98, 151 WOJTYŁA Karol 48, 123–124, 130, 157 WOLKA Władysław 35, 77, 122 WOLNIEWICZ Antoine 77 WOLNY Mirosław 77 WORKO Joseph 77 WORYNA Paweł 21, 64, 66, 70, 152 WORYNA Ryszard 25, 143 WOZNIAK Raymond 77 WOZNICKI Janusz 77 WRONA Agnieszka 105 WRONSKI Jean-Pierre 69, 88, 152 WROŃSKI Jean-Pierre, WRÓBEL Herkulan 98 WUJEC Valery 77 WYCHOWALEK Eric 77 WYSZYNSKI Stefan 23, WYSZYŃSKI Stefan 23, 42, 48, 68, 105, 123, 125, 164 ZACHARCZUK Adam 77 ZACHARCZUK Dariusz 77 ZAGO Marcello 62, 64, 98 ZAJĄC Felicjana 68, 70, 115–116, 153 ZAJĄC Franciszek 61, 84, 117, 143 ZAMIARA Wanda 98–100 ZANDECKI Richard 77 ZAPAŁA Walenty 98 ZARĘBCZAN Władysław Marian 67, 103, 166 ZGRZEBLAK Zdzisław 77 ZIEC Frédéric 77 ZIELINSKI Bernard 77 ZIELINSKI Jean 77 ZIELINSKI Victor 77 ZIELIŃSKI Zygmunt 103 ZIMOŃ Damian 98 ZLOTKOWSKI Chrystian 77 ZYLINSKI Bernard 77 ZYLINSKI Daniel 77 ŻALIŃSKI Henryk 103–104, 171 ŻOK Franciszek 129 ŻÓŁTOWSKI Wiesław 103, 171 ŻYLIŃSKI Daniel 55, 66, 166 177 2006-08-01 13:11:27 Album_x.indd 177 2006-08-01 13:11:27