Zaufanie rolników nie zmienia sie w kontekście - Copa

ECON(12)9540:1
Wyniki wskaźnika zaufania europejskich rolników - trzeci kwartał 2012
Zaufanie rolników nie zmienia sie w kontekście wyzwań klimatycznych
i gospodarczych
Według ankiety przeprowadzonej w państwach członkowskich1 pomiędzy wrześniem i październikiem
2012, zaufanie sektora rolnictwa jest niższe niż pół roku wcześniej, ale nadal panuje umiarkowany
optymizm.
Wskaźnik zaufania Copa-Cogeca jest obliczany dwa razy do roku w oparciu o krajowe ankiety dotyczące
oceny obecnej oraz przewidywanej przyszłej sytuacji ekonomicznej w gospodarstwie.
Optymizm prezentują głównie producenci zbóż, dzięki ogólnie wyższym cenom oraz równowadze między
podażą a popytem, mimo zmian klimatu. Sektor hodowli, przede wszystkim z przeznaczeniem na mleko,
zmaga się z wyższymi kosztami produkcji oraz cenami, które polepszają się zbyt wolno w stosunku do
kosztów. Tym niemniej widoczne są różnice między poszczególnymi sektorami i krajami, które należy
przeanalizować bardziej szczegółowo.
Belgia i Polska to jedyne kraje, w których nastrój rolników cechuje rosnący optymizm.
Nastroje w Belgii wracają do wcześniejszego stanu po tym jak dwukrotnie odnotowano negatywne
odczucia wśród rolników. Producenci zbóż i wołowiny nabrali pewności dzięki wyższym dochodom.
W sektorze hodowli, odnotowuje się stabilne nastroje producentów wieprzowiny. Poprawiły się po
kryzysie związanym z obecnością dioksyn. Ceny latem wzrosły, a obecnie ponownie spadają. Tym
niemniej, producenci mleka pozostają w tyle. W sektorze ogrodnictwa, jedynie producenci owoców są
zadowoleni z obecnych cen, przy czym na poziom produkcji wpłynęła chłodna pogoda. Producenci
warzyw i kwiatów mają nastawienie pesymistyczne ze względu na wysokie koszty paliwa.
Nastroje wśród polskich rolników również się poprawiają, przy czym różnią się w zależności od typu
gospodarstwa. Producenci zbóż oceniają sytuację jako korzystniejszą niż na wiosnę dzięki lepszym
zbiorom i cenom zbóż, podczas gdy zbiory ziemniaków nie są zadowalające. W ocenie rolników
prowadzących hodowlę bydła na mleko i mięso sytuacja pogorszyła się od marca 2012 z powody spadku
cen mleka, bydła i pasz, natomiast lekki wzrost cen wieprzowiny sprawił, że hodowcy świń poczuli sie
pewniej. Za poprawą sytuacji po wiośnie 2012 stoją przede wszystkim oczekiwania co do przyszłości,
głównie przyszłe możliwości zwiększenia produktywności i konkurencyjności polskiego rolnictwa.
W Niemczech, Francji i na Węgrzech nastroje sa również pozytywne, choć mniej niż wiosną.
Na przykład w Niemczech pozytywne nastroje można przypisywać lepszej analizie sytuacji gospodarczej,
podczas gdy poglądy rolników na obecne wydarzenia w gospodarce są gorsze niż w marcu. Stabilne ceny
lub pozytywne zmiany w cenach ważnych produktów rolnych takich jak zboża, wołowina i wieprzowina
oraz przewidywanie dobrych zbiorów zwiększają pewność rolników. Tym niemniej, wysokie ceny
nawozów, pasz, paliw i energii wywierają negatywny wpłaty szczególnie na hodowców. Ze względu na
umiarkowanie optymistyczne prognozy, można spodziewać się znacznego wzrostu inwestycji
w najbliższym półroczu, z czego większość będzie przeznaczona na budynki gospodarskie.
We Francji po raz pierwszy od dwóch lat odnotowuje się pogorszenie nastrojów. Wysokie koszty
produkcji zaważają na postrzeganiu sytuacji we wszystkich typach gospodarstw, również ogólna sytuacja
gospodarcza martwi rolników. Najgorszą opinię na temat aktualnej sytuacji odnotowuje się w sektorze
sadownictwa i ogrodnictwa, z powodu złej pogody niskich zbiorów, na kolejnym miejscu plasują się
producenci wieprzowiny i drobiu, których trudności wynikają z przyczyn sanitarnych. Producenci mleka
zmagają się z trudną sytuacją finansową ze względu na niskie ceny i fakt, że światowe tendencje cenowe
nie znajdują odzwierciedlenia w Europie, a koszty są wysokie. Plantatorzy winogron i warzyw oceniają
1 Belgii (Flandrii), Niemczech, Francji, Włoszech, Węgrzech, Holandii, Polsce, Rumunii, Szwecji
i Zjednoczonym Królestwie.
Copa - Cogeca | European Farmers European Agri-Cooperatives
61, Rue de Trèves | B - 1040 Bruxelles | www.copa-cogeca.eu
EU Transparency Register Number | Copa 44856881231-49 | Cogeca 09586631237-74
obecną sytuację jako dobrą. Jednak producenci zbóż są bardziej pesymistycznie nastawieni do przyszłych
wydarzeń mimo że obecnie ceny sa dobre.
Węgierscy rolnicy w dalszym ciągu mają nie najgorsze nastroje mimo trudnej sytuacji w całej gospodarce
jak i rolnictwie. Wzrost cen zbóż jest niwelowany przez niskie zbiory (zbioru kukurydzy spadły o połowę
w porównaniu z rokiem 2011) oraz wysokie koszty środków produkcji. Niższe dopłaty oznaczają, że
rolnicy będą musieli liczyć na własne zasoby, by prowadzić inwestycje. Rolnicy oczekują, że w ciągu
najbliższych 2-3 lat ich sytuacja ekonomiczna się poprawi. W szczególności, mają nadzieję, że zły rok
2012 odejdzie w przeszłość, a pogoda i zbiory się polepszą. Domniemywa się, że rolnicy nadal mają wiele
do zrobienia w zakresie konkurencyjności.
W trzecim kwartale 2012, odczucia was sektorze rolnictwa w Holandii były umiarkowanie pozytywne. W
Holandii ankietę przeprowadzono po raz pierwszy, stąd nie da się porównać wyników z poprzednimi
latami. Ogrodnictwo, w szczególności szklarniowe, oraz produkcja wieprzowiny to podsektory w których
nastroje sa najbardziej pesymistyczne. Hodowcy warzyw szklarniowych cały czas ponoszą konsekwencje
kryzysu E-coli z roku 2011 i płacą wysokie ceny za energię. Producenci wieprzowiny uzyskują niskie
marże ze względu na wysokie koszty pasz. Rośnie presja na rolników, by bardziej wydajnie stosowali
środki produkcji. Producenci roślin pozytywnie oceniają sytuację dzięki lepszym cenom uzyskiwanym za
ziemniaki i zboże. Producenci mleka zmagają się z wysokimi kosztami pasz, ale od września ceny mleka
podążają za trendem światowym.
Ankiety przeprowadzone w pozostałych czterech krajach odzwierciadliły pesymistyczne, pogarszające się
nastroje.
W Rumunii2 ocena sytuacji pogorszyła się w porównaniu z marcem 2012. Tendencja ta wychodzi z
sektorów zbóż i hodowli/mleka. Producenci zbóż mają w tym roku najniższe zbiory od roku 2007 z
powodu suszy i upałów. Ponadto ceny nawozów wpływają na znaczny wzrost cen środków produkcji ,a
wzrost cen zbóż nie jest wystarczający, by go zrównoważyć. Sytuacja hodowców/producentów mleka jest
trudna zarówno ze względu na ceny jak i koszty. Podobnie jak w Polsce, przyszłe możliwości zwiększenia
produktywności i nowe technologie motywują pozytywne oczekiwania.
We Włoszech, zła sytuacja gospodarcza, wywołująca stagnację popytu jest wskazywana jako jedna z
przyczyn pozarolniczych wpływających na obniżenie nastroju rolników. Za negatywną tendencję
odpowiedzialne są niekorzystne zjawiska pogodowe, które niszą zbiory oraz wysokie ceny nawozów, pasz
i paliw. Ich skutki ponoszą wszystkie typy gospodarstw, przy czym największy pesymizm panuje wśród
producentów oliwy z oliwek, a następnie mleka i pozostałych hodowców. Z drugiej strony, plantatorzy
winorośli i wieprzowiny nie są aż tak pesymistycznie nastawieni, ponieważ spodziewają się opłacalnych
cen i popytu wyższego niż podaż.
Brytyjscy rolnicy zmagali się z licznymi wyzwaniami w bieżącym roku, głównie z powodu niekorzystnych
zjawisk klimatycznych, które uderzyły w produkcję zbóż, pastwiska i hodowlę. Wiosną była susza, a
następnie latem i jesienią wystąpiły obfite opady. Z tego powodu poziom zaufania spadł w porównaniu do
dobrych wyników sprzed roku. Dotyczy to zarówno krótko- jak i długo terminowego zaufania. We
wszystkich sektorach producentów martwi obecna sytuacja, ale producenci wołowiny, baraniny, mleka i
wieprzowiny także w przyszłość spoglądają nieufnie. Producenci mleka uważają, że ich sytuacja cały czas
sie pogarsza. To co wywołuje obawy rolników to wysokie koszty środków produkcji, ograniczenia prawne
i regulacyjne oraz ogólna sytuacja gospodarcza. Ta trudna sytuacja sprawia, ze mało prawdopodobny jest
wzrost produkcji.
Szwedzcy rolnicy uważają, że ich produkcja jest mało opłacalna i będzie w przyszłości przynosić jeszcze
mniej zysku. Silna korona szwedzka wywiera presję na dochody z działalności rolniczej. W szczególności
wszyscy producenci mleka uważają, że ich sytuacja się pogorszyła ze względu na spadek cen, sprzeczny z
tendencją światową oraz jednoczesny wzrost kosztów. Również producenci wieprzowiny uważają, że jest
im trudniej niż na początku roku z powodu wzrostu cen pasz. Jedynie producenci zbóż są zadowoleni
i pełni nadziei na przyszłość.
2
Ankietę w Rumuni przeprowadzono wśród rolników mających gospodarstw powyżej 60 ha.
2|3
Obecna sytuacja ekonomiczna
w gospodarstwie - bilans odpowiedzi
-100 = pesymistyczne, +100 = optymistyczne
Obecna i przewidywana sytuacja
ekonomiczna gospodarstwa - wskaźnik
Przewidywana sytuacja ekonomiczna
w gospodarstwie - bilans odpowiedzi
-100 = pesymistyczne, +100 = optymistyczne
Zagregowany wskaźnik zaufania
Opracowane przez Copa-Cogeca przy wykorzystaniu danych krajowych
Oświadczenie
Copa-Cogeca pragnie podziękować Wydziałowi ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Rządu Flamandzkiego
Deutscher Bauernverband e.V. (DBV), Fédération Nationale des Syndicats d'Exploitants Agricoles
(FNSEA), Istituto di Servizi per il Mercato Agricolo Alimentare (ISMEA), German agricultural
machinery association (VDMA), LEI - Wageningen UR oraz LTO Holandia, Lantbrukarnas
Riksförbund (LRF), a także National Farmers' Union z Anglii i Walii za udostępnienie nam danych.
Tym niemniej Copa-Cogeca ponosi odpowiedzialność za przetworzenie danych w przedstawionej
postaci.
3|3