docdentaltribune
download 
Reklamacja Transkrypt
dentaltribune
W e erz E m nu UN B RI T HO tym ORT DENTAL TRIBUNE The World’s Dental Newspaper · Polish Edition ISSN 1730-315X KWIECIEŃ + MAJ 2010 www.dental-tribune.com CENA: 9,50 zł VOL. 8, NR 4+5 Praktyka Perspektywy Praktyka Rozbudowa gabinetu – korzyści dla rozwoju praktyki Miniimplanty – powikłania i zagrożenia Wypełnianie ubytków klasy II metodą bezpośrednią Strona Foto: RagmaImages 8 Strona 9 Strona 12 Wczesne wykrywanie nowotworów AD Wyniki najnowszych badań potwierdzają znaczny wzrost przypadków infekcji powiązanych komórek rakowych Oesophageal squamous z Papillomavirus (HPV) skorelowanych prawdopodobnie z wirusem HPV przenoszonym drogą płciową. AD Pomimo niewielkiego spadku występowania najczęstszego wśród nowotworów raka (okolic szyi i głowy), w ciągu ostatnich lat znacznie wzrosła liczba osób, u których wykryto komórki OSCC (płaskokomórkowy rak jamy ustnej i gardła), zwłaszcza w krajach gospodarczo rozwiniętych. WUSApoziom ten nie ulegał zmianie od 1975 r. aż do r. 1999, natomiast w latach 1999-2006 odnotowano wzrost o 22%. W Wielkiej Brytanii od 1989 r. do 2006 r. wykryto o 51% więcej przypadków nowotworów jamy ustnej i gardła wśród mężczyzn. Grupa badaczy pod kierunkiem Hisham Mehanna (Insitute of Head and Neck Studies and Education, University Hospital, Coventry) jako przyczynę tej sytuacji podaje wzrost częstości występowania nowotworów powiązanych z HPV. Badania wskazały również 70% wzrost (od 1970 r.) wykrytych przypadków HPV w biopsji wykonanej w celu diagnozy raka jamy ustnej i gardła w Sztokholmie. W USA powiązane z HPV przypadki komórek OSCC zostały zauważone w 60-80% ostatnich próbek biopsji, w porównaniu z 40% w ostatnich 10 latach. Największą grupę ryzyka w tym zakresie stanowią osoby, które miały 6 lub więcej partnerów seksualnych oraz mężczyźni, którzy wcześnie rozpoczęli współżycie seksualne. Fundacja walcząca z rakiem jamy ustnej zaapelowała o wprowadzenie w Wielkiej Brytanii nowego testu, który pomógłby zdiagnozować raka jamy ustnej w bardzo wczesnym stadium. Brytyjska Fundacja Zdrowia Jamy Ustnej (BDHF) chce wprowadzenia powszechnych badań wykrywających HPV w bardzo wczesnym stadium w jamie ustnej, możliwych do wykonania w gabinecie dentystycznym. Dr Nigel Carter – zarządca BDHF podkreśla jednocześnie wagę wczesnej diagnozy: „Największa szansa na zwalczenie raka to wykrycie choroby w bardzo wczesnym stadium, zwiększa to możliwości wyleczenia o ponad 90%”. DT AESIC – działania na rzecz kontroli zakażeń AESIC (Association for European Safety & Infection Control in Dentistry) jest pierwszą organizacją o zasięgu europejskim, która stawia sobie za cel działania na rzecz zapobiegania zakażeniom w stomatologii. Wśród członków-założycieli organizacji są m.in.: SciCan, W&H, DürrDental. Pierwsze oficjalne spotkanie zostało zaplanowane na 18. listopada 2010 r., a jego miejscem będzie Leeds w Wielkiej Brytanii. AESIC ma zamiar nie tylko być źródłem informacji na temat standardów dotyczących systemu kontroli zakażeń, stawia sobie także zadanie ujednolicenia że ich realizacja wygląda inaczej w różnych krajach”. norm dotyczących dekontaminacji w Europie. Zamierza działać dla i we współpracy z całym środowiskiem stomatologicznym na rzecz pacjentów i personelu. Michael Paten z W&H Dentalwerk Bürmoos GmbH przedstawia cele stowarzyszenia w następujący sposób: „Nadszedł czas, aby powstała organizacja o zasięgu europejskim, która przedstawi konstruktywną propozycję ujednolicenia norm i – co ważniejsze – procedur związanych z ich zastosowaniem w praktyce. Chociaż Unia Europejska opracowała wiele standardów w zakresie higieny, dezynfekcji i sterylizacji, to każde państwo członkowskie wierzy, Foto: Barri Strona internetowa AESIC (www.aesic.eu) zachęca do współpracy wszystkie osoby zainteresowane ujednoliceniem norm i ich jednoznaczną interpretacją. Na stronie znaleźć można kalendarz wydarzeń oraz przewodnik po standardach dotyczących dezynfekcji i sterylizacji obowiązujących w Europie. Członkiem stowarzyszenia może zostać każdy – roczna opłata wynosi 10 euro. Bezpłatnie można zalogować się na stronie i uzyskać dostęp do aktualnych informacji związanych z systemem kontroli zakażeń i działaniami AESIC. DT AD Blend-a-med PRO-EXPERT OCHRONA DZIĄSEŁ pasta o działaniu bakteriostatycznym NOWE SPOJRZENIE NA OCHRONĘ DZIĄSEŁ I NADWRAŻLIWOŚĆ Pomaga chronić dziąsła przez działanie ograniczające rozmnażanie bakterii i uwalnianie toksyn. Pomaga w zmniejszaniu recesji dziąseł powodujących obnażanie kanalików zębinowych, które prowadzi do nadwrażliwości zębów. Redukcja płytki Ochrona dziąseł Zapobieganie i leczenie nadwrażliwości zębów ܂ ܂ ܂ 2 DENTAL TRIBUNE News Polish Edition GlaxoSmithKline eliminuje cynk ze swoich produktów protetycznych Fred Michmershuizen, DT America GlaxoSmithKline (GSK) – producent materiałów adhezyjnych do protez marki Super Poligrip ogłasza plan wprowadzenia wolnych od cynku wersji swoich produktów. „Chociaż cynk stanowi ważny składnik diety, ostatnie publikacje sugerują, że nadmierne stosowanie materiałów adhezyjnych do protez zawierających cynk przez wiele lat może prowadzić do rozwoju objawów neurologicznych i problemów związanych z krwią, np. niedokrwistości. Objawy neurologiczne mogą obejmować drętwienie, mrowienie lub osłabienie ramion i nóg, a w efekcie trudności w chodzeniu i utrzymywaniu równowagi” – czytamy w poradniku dla konsumentów. Firma utrzymuje, że jej produkty stosowane zgodnie z zaleceniami są bezpieczne, lecz mimo to profilaktycznie usuwa z nich cynk na wypadek, gdyby konsumenci używali ich w nadmiernych ilościach. Jak napisano w oświadczeniu, materiał Super Poligrip jest bezpieczny, jeżeli jest stosowany zgodnie z zaleceniami. Większość konsumentów przestrzega tych zaleceń. Jednak niektórzy nakładają grubszą warstwę kleju niż zalecana i stosują go częściej niż 1 raz dziennie. Dlatego GSK dobrowolnie zaprzestaje produkcji, dystry- bucji i reklamy tych produktów w ramach działań profilaktycznych, minimalizujących ewentualne zagrożenia dla konsumentów.” Nowe produkty będą miały umieszczone na opakowaniach czytelne oznaczenie, że nie zawierają cynku. GSK podaje, że aktualna sytuacja została omówiona z FDA i okazało się, że nie ma w tej chwili wymogu podejmowania żadnych dodatkowych działań w tym zakresie. DT FDI i OSAP – wspólne działanie dla bezpieczeństwa pacjentów FDI (World Dental Federation) wraz z OSAP (Organization for Safety and Asepsis Procedures), International Federation of Dental Educators and Associations (IFEDA) oraz innymi światowymi zrzeszeniami profesjonalistów wzięło udział w oficjalnym omówieniu raportu „Patient Safety Curriculum Guide” (PSCG), zorganizowanym przez WHO w Genewie (Szwajcaria). Bezpieczeństwo pacjentów to stosunkowo nowa dziedzina, w której działania ukierunkowane są nie tylko na zredukowanie szkód pacjentów spowodowanych opieką zdrowotną, ale także na identyfikację możliwości ulepszenia wyniku leczenia. Wg grupy badaczy WHO ds. bezpieczeństwa pacjentów, dziesiątki milionów chorych na całym świecie każdego roku cierpią z powodu strat zdrowot- nych, takich jak niepełnosprawność lub śmierć bliskich z powodu nieprawidłowości z zakresie bezpiecznej opieki zdrowotnej. Raport odnoszący się do wielu dziedzin medycyny po raz pierwszy został opublikowany w 2009 r. jako przewodnik dla studentów medycyny i został pobrany w wersji on line przez ponad 1.000 instytucji w 100 krajach. Dr David Alexander – dyrektor wykonawczy FDI powiedział: „FDI World Dental Federation jest bardzo zadowolona ze współpracy z WHO oraz innymi liderami w tej dziedzinie, takimi jak OSAP i IFDEA nad tak ważnym projektem, jakim jest poprawa bezpieczeństwa pacjentów”. Szczegóły dotyczące projektu zostaną szczegółowo omówione podczas corocznego Sympozjum OSAP w czerwcu br. DT AD O wydawcy Wydawca : Biuro w Polsce: Dental Tribune Polska Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 44, lok. 518 00-024 Warszawa Tel.: (22) 433 63 63 Fax: (22) 433 63 64 [email protected] www.dental-tribune.com Konkurs +SHJaLNV^`IPLYHT RVTWVa`[*OHYPZTH& Zespół redakcyjny: Konsultacja naukowa: Prof. zw. dr hab. med. Leszek Kryst Redaktor naczelna: Magdalena Wojtkiewicz [email protected] Tłumacze: Ewa Aleksińska, Marcin Aleksiński, Ewa Ganowicz Redakcja i korekta tekstów: Marzena Bojarczuk Marketing i reklama: Grzegorz Rosiak, [email protected] Tel.: (22) 433 63 62 Informacje w sprawie prenumeraty: Dental Tribune Polska Sp. z o.o., [email protected], Tel.: (22) 433 63 62 Nakład: 10.000 egz. Wydawca i redakcja nie ponoszą odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Publikacja ta jest przeznaczona dla osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót produktami leczniczymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. Nr 126, poz. 1381, z późn. zmianami i rozporządzeniami). Redakcja Dental Tribune dokłada wszelkich starań, aby publikować artykuły kliniczne oraz informacje od producentów jak najrzetelniej. Nie możemy odpowiadać za informacje, podawane przez producentów. Wydawca nie odpowiada również za nazwy produktów oraz informacje o nich, podawane przez ogłoszeniodawców. Opinie przedstawiane przez autorów nie są stanowiskiem redakcji Dental Tribune. Dental Tribune makes every effort to report clinical information and manufacturer’s product news accurately, but cannot assume responsibility for the validity of product claims, or for typographical errors. The publishers also do not assume responsibility for product names or claims, or statements made by advertisers. Opinions expressed by authors are their own and may not reflect those of The World’s Dental Newspaper Dental Tribune International. DENTAL TRIBUNE .RU]\ĘFLQDSLHUZV]\U]XWRND 6WZRU]RQDZRSDUFLXRZLHOROHWQLHGRĘZLDGF]HQLD zastosowania kompozytu Charisma Kompaktowy system odcieni z 14 odcieniami GODNDĹGHMNRPELQDFML ĀDWZHGRSDVRZDQLHRGFLHQL]]DVWRVRZDQLHP dwuwarstwowego kolornika, przygotowanego z oryginalnego kompozytu (IHNWQDWXUDOQHMƃXRUHVFHQFMLLRSDOL]DFML DWDNĹH]RSW\PDOL]RZDQDSU]HMU]\VWRĘÉ SR]ZDODMÇQDVWZRU]HQLHQDWXUDOQLH SLÛNQ\FKZ\SHāQLHăNRPSR]\WRZ\FK Licensing by Dental Tribune International Publisher Torsten Oemus Group Editor/Managing Editor DT Asia Pacific Daniel Zimmermann [email protected] Tel.: +49-341/4 84 74-107 Editorial Assistant Claudia Salwiczek [email protected] Copy Editors Sabrina Raaff Hans Motschmann President/CEO Torsten Oemus VP Marketing & Sales Peter Witteczek Marketing & Sales Services Nadine Parczyk License Inquiries Jörg Warschat Charisma 8 x 4 g Charisma Opal Basic 6 x 4 g Charisma Opal Master 10 x 4 g wybierz jeden z trzech zestawów, odpowiedz na pytanie i wygraj! ZLÛFHMQDwww.heraeus-dental.pl Z\JUDMSRGUµĹGR Toskanii Accounting Manuela Hunger Business Development Manager Bernhard Moldenhauer International Editorial Board Dr Nasser Barghi, Ceramics, USA Dr Karl Behr, Endodontics, Germany Dr George Freedman, Esthetics, Canada Dr Howard Glazer, Cariology, USA Executive Producer Gernot Meyer Production & Ad Disposition Jens Lindenhain Project Manager Online Alexander Witteczek Designer Franziska Dachsel Dental Tribune International Holbeinstr. 29, 04229, Leipzig, Germany Tel.: +49-341-4 84 74-302 Fax: +49-341-4 84 74-173 [email protected] www.dental-tribune.com Regional Offices Asia Pacific Dental Tribune Asia Pacific Limited Room A, 26F, 389 King’s Road North Point, Hong Kong Tel.: +852-3118-7508 Fax: +852-3118-7509 The Americas Dental Tribune America, LLC 213 West 35th Street, Suite 801 New York, NY 10001 Tel.: +1-212-244-7181 Fax: +1-212-244-7185 Prof. Dr I. Krejci, Conservative Dentistry, Switzerland Dr Edward Lynch, Restorative, Ireland Dr Ziv Mazor, Implantology, Israel Prof. Dr Georg Meyer, Restorative, Germany Prof. Dr Rudolph Slavicek, Function, Austria Dr Marius Steigmann, Implantology, Germany © 2010, Dental Tribune International GmbH. All rights reserved AD DENTAL TRIBUNE Polish Edition News W dyskusjach na temat zdrowia jamy ustnej brakuje dentystów! Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne (ADA) skrytykowało komisję Instytutu Medycyny zajmującą się dostępem do stomatologicznych usług zdrowotnych za wykluczenie z udziału w 2 panelach dyskusyjnych lekarzy dentystów pracujących w gabinetach prywatnych. opieki dentystycznej nauczyły nas, że problem ten wynika z istnienia wielu przyczyn i przeszkód. Niektóre z nich mają charakter ekonomiczny, inne środowiskowy. Niektóre są bezpośrednie, inne działają w sposób pośredni. Liczne związane są z potencjalnymi pacjentami, inne z osobami świadczącymi usługi rębie ADAi zapewniającą wkład w sprawy o dużym znaczeniu dla zdrowia publicznego. • Zwołanie w 2007 r. spotkania Indian amerykańskich i autochtonów z Alaski w celu wspólnego podjęcia kwestii wyjątkowych potrzeb tych populacji. • Wdrożenie inicjatywy dotyczącej potrzeb stomatologicznych osób starszych – jednym z jej efektów będzie wprowadzenie prawnych regulacji federalnych. • Próby zwiększenia współpracy lekarzy dentystów pracujących w gabinetach prywatnych oraz w federalnych ośrodkach zdrowia i innych klinikach, w których ok. 70% lekarzy dentystów stanowią członkowie ADA. • Lobbing na rzecz niemal każdego programu stanowego, który mógłby skutecznie poprawić sytuację populacji o ograniczonym dostępie do usług medycznych. Foto: Dmitriy Shironosov Spotkania zostały zorganizowane na prośbę amerykańskiego Departamentu Zdrowia i Usług Społecznych (DHHS), ich zadaniem jest analiza świadczeń i dostępu do stomatologicznej opieki zdrowotnej. Przewodniczący ADA – dr Ronald Tankersley występował przed Instytutem Medycyny (IOM) na początku marca br. Zaznaczył, że lekarze dentyści pracujący w gabinetach prywatnych reprezentują niemal 92% wszystkich aktywnych zawodowo dentystów. Podkreślił, że ich wkład ma kluczowe znaczenie dla kwestii dostępu do usług zdrowotnych w obrębie jamy ustnej. „W imieniu naszych członków jestem zobowiązany do zaprotestowania przeciwko ciągłemu pomijaniu przedstawicieli prywatnych gabinetów stomatologicznych w panelach dotyczących jamy ustnej, organizowanych przez IOM” – powiedział Tankersley. „Szanujemy doświadczenie i wiedzę członków komisji, ale 176.000 lekarzy dentystów pracujących w prywatnych gabinetach reprezentuje ok. 92% aktywnych zawodowo dentystów w USA. Bez nich nie jesteśmy w stanie w znaczący sposób wpłynąć na dostęp do usług stomatologicznych, niezależnie od istniejącego systemu opieki zdrowotnej” – dodał. W dalszej części wystąpienia Tankersley wymienił starania ADA, zmierzające do poprawy sytuacji populacji w rejonach o ograniczonej dostępności do usług medycznych. „ADA wierzy, że zdrowie jamy ustnej zależy od profilaktyki” – powiedział. „Żadne społeczeństwo nie jest w stanie rozwiązać tego problemu, wiercąc i zalepiając dziury w zębach. Nasze wysiłki zmierzające do poprawy dostępu do medyczne. ADA była jednym z pionierów zajmujących się tym problemem” – wyjaśnił Tankersley, przytaczając przykłady inicjatyw podejmowane przez ADA: • Zaprojektowanie i wdrożenie programu pilotażowego dla koordynatora ds. zdrowia publicznego jamy ustnej, pracownika zajmującego się profilaktyką i zdrowiem publicznym, posiadającego wykształcenie stomatologiczne, pracującego obecnie w Filadelfii, przemysłowej części Oklahomy i na obszarach zajmowanych przez plemiona Indian. • Zwołanie w 2009 r. dla grupy 144 interesariuszy spotkania na szczycie dotyczącego dostępu do opieki stomatologicznej, a mającego na celu identyfikację krótko- i długoterminowych sposobów na poprawę stanu zdrowia jamy ustnej populacji o ograniczonym dostępie do usług medycznych. • Stworzenie Komisji Doradczej ds. Zdrowia Publicznego, stanowiącej formalną jednostkę w ob- „Obecny system opieki stomatologicznej dobrze służy większości Amerykanów, musimy jednak pracować razem, aby objąć nim także najsłabszych spośród nas, którzy są w największym stopniu zagrożeni rozwojem chorób jamy ustnej” – podkreśla Tankersley. Wg ADA istnieją 3 sposoby zapobiegania chorobom jamy ustnej: • odbudowa infrastruktury zdrowia publicznego oraz rozbudowa i odpowiednie finansowanie programów bezpieczeństwa, w tym Medicaid; • rozwój społecznych programów profilaktycznych; • wzrost świadomości w zakresie zdrowia jamy ustnej. „Istniejąca infrastruktura zdrowia publicznego jest niewystarczająca dla zaspokojenia potrzeb populacji o ograniczonym dostępie do usług medycznych, a przepaść pomiędzy potrzebami a możliwością ich zaspokojenia stale rośnie” – dodaje Tankersley. DT Foto: Yuri Shirokov 4 DENTAL TRIBUNE News Polish Edition Już w 2012 r. może się zmniejszyć liczba dentystów Z przeprowadzonego ostatnio badania wynika, że liczba lekarzy dentystów odchodzących na emeryturę lub zmieniających zawód może już niedługo przewyższać liczbę absolwentów studiów stomatologicznych. Jeśli ta tendencja się utrzyma, zarezerwowanie terminu wizyty u dentysty w nadchodzących latach może okazać się prawdziwym wyzwaniem. Badanie przeprowadzone przez niezależnych naukowców z The Long Group i sponsorowane przez organizację non-profit Delta Dental Plans Association wykazało, że populacja lekarzy dentystów może zacząć się zmniejszać już w 2012 r. Badacze dokonali analizy współczesnych wskaźników i danych dotyczących odchodzenia na emeryturę oraz wyników badania ankietowego, w którym lekarze dentyści deklarowali zamiar zmiany zawodu w okresie 5-10 lat. Następnie porównali te wartości z liczbą absolwentów opuszczają- cych co roku uczelnie stomatologiczne. Przenosząc obecne trendy na przyszłość stwierdzono, że populacja lekarzy dentystów, która w 2009 r. wynosiła 179.600 osób będzie rosła do 2011 r., ale liczba dentystów odchodzących na emeryturę lub zmieniających zawód może już od 2012 r. zacząć przewyższać liczbę absolwentów szkół stomatologicznych. Zakładając stałą ich liczbę, która wynosi 4.500 osób rocznie, do r. 2019 populacja lekarzy dentystów może zmniejszyć się o blisko 7.000! „Coraz więcej osób korzysta z refundacji kosztów leczenia przez pracodawcę, z indywidualnego ubezpieczenia, z programów rządowych lub ponosi koszty opieki dentystycznej z własnych środków. Zwiększa się liczba pacjentów, ale równie ważne jest, by dostępni byli lekarze, którzy będą ich diagnozować i leczyć” – powiedziała Kim E. Volk, przewodnicząca i dyrektor generalny Delta Dental Plans Association. „Nasza sieć obejmuje 132.000 lekarzy dentystów, dlatego chcemy także wpływać na obecne trendy, a nie tylko je monitorować” – dodaje Volk. Grupy takie jak Delta Dental skutecznie zapewniają pomoc lekarzy dentystów w obszarach o ograniczonej dostępności do usług medycznych, dając przyszłym dentystom nadzieję, że kończąc studia, nie pozostaną oni z niemożliwą do spłacenia pożyczką pokrywającą koszty kształcenia. Wg Amerykańskiego Towarzystwa Edukacji Stomatologicznej absolwenci szkół dentystycznych wchodzą na rynek pracy zadłużeni średnio na kwotę 170.000 dolarów. Lekarze, którzy chcą pracować we wskazanym przez władze obszarze, gdzie brakuje dentystów, mogą liczyć na umorzenie 80.000-100.000 dolarów z tej kwoty w ciągu 3-5 lat. Dr Arron McWilliams pracuje w wiejskim obszarze hrabstwa Crawford w stanie Iowa, w dużym stopniu dzięki programowi FIND (Fulfilling Iowa’s Need for Dentists) finansowanemu przez Delta Dental stanu Iowa oraz miejscowe organizacje przemysłowe, rządowe, zdrowotne i obywatelskie. Miasto Denison, którego populacja liczy nieco ponad 7.000 mieszkańców, prawdopodobnie nie byłoby pierwszym wyborem lekarza dentysty, który zamierzałby otworzyć swój gabinet. „Gdyby nie program FIND, dr McWilliams pracowałby na rzecz innej społeczności” – powiedział Don Luensmann, dyrektor wykonawczy Chamber and Development Council hrabstwa Crawford. Podobne odczucia mają reprezentanci władz innych wiejskich obszarów hrabstwa. „Przedstawiciele zawodów związanych z opieką zdrowotną odgrywają kluczową rolę w sytuacji ekonomicznej naszego społeczeństwa” – podkreśla Jeffrey Johnson, dyrektor oddziału BankWest w Gregory – miejscowości liczącej niespełna 2.000 mieszkańców. „Program refundacji pożyczek organizacji Delta Dental pomaga nam zyskać pewność, że jedyny gabinet dentystyczny w naszym mieście nie zostanie zamknięty. Tego typu programy są korzystne dla wszystkich stron: dla lekarzy dentystów, którzy mają do spłacenia pożyczkę, dla miejscowej sytuacji ekonomicznej oraz dla mieszkańców potrzebujących opieki stomatologicznej” – mówi K. Volk. Firmy zrzeszone w Delta Dental wspierają obecnie programy refundacji pożyczek uczelni stomatologicznych w stanach: Arkansas, Iowa, Dakota Płd., Maine, New Hampshire oraz Vermont. Delta Dental inwestuje także znaczne środki w edukację stomatologiczną w całym kraju. Organizacja nonprofit Delta Dental Plans Association (www.deltadental.com) założona w Oak Brook w stanie Illinois to krajowa sieć niezależnych korporacji stomatologicznych, specjalizujących się w programach stomatologicznych na rzecz 54 mln mieszkańców USAw ponad 89.000 grupach pracowników w całym kraju. DT Gabinety dentystyczne przyjazne środowisku Wg Eco-Dentistry Association, 40. rocznica Dnia Ziemi to czas dla dentystów, aby rozważyli skierowanie swoich praktyk w stronę przyjazną środowisku. Dzień Ziemi jest obchodzony na całym świecie w celu promocji świadomości potrzeby ochrony środowiska. Regulacje prawne dotyczące zmian klimatu są jednym z najbardziej popularnych tematów w dyskusjach zarówno międzynarodowych, jak i lokalnych. Gabinet dentystyczny przyjazny środowisku na pewno zainteresuje wielu pacjentów. Foto: Mitar Art EDA – międzynarodowe stowarzyszenie promujące praktyki dentystyczne przyjazne środowisku zachęca dentystów, aby wzięli udział w ochronie środowiska. Poprzez przybliżenie zagadnień wpływu, jakie gabinety dentystyczne wywierają na naturalne środowisko, EDAchce pokazać, że zdecydowana większość dentystów w swoich praktykach, w wyniku stosowanych procedur, produkuje zbyt dużo odpadów i zanieczyszczeń. Na stronie internetowej stowarzyszenia czytamy: „Pojawienie się najnowszych produktów i technologii pomoże dentystom zredukować znaczną część odpadów. W wielu przypadkach przyjazna środowisku alternatywa lepiej wpływa na zdrowie pacjenta i pozwala zaoszczędzić pieniądze. Najważniejszą sprawą dla każdego dentysty jest zainstalowanie separatorów amalgamatu, które filtrowałyby zawartość rtęci w tym materiale, zapobiegając jednocześnie zanieczyszczaniu zasobów wodnych. Takie procedury dentystyczne, jak np. standardowe prześwietlenie to niepotrzebne, tok- syczne śmieci, które muszą zostać zutylizowane. Takie technologie, jak radiografia cyfrowa, sterylizacja parą wodną oraz zarządzanie bioodpadami w ramach zarządzania gabinetem nie tylko zredukują ilość odpadów, ale również wyeliminują ich wytwarzanie”. EDA zaleca, aby dentyści przestrzegali następujących zasad w celu redukcji ilości odpadów i zanieczyszczeń: • używanie separatorów amalgamatu, • wprowadzenie kontroli infekcji bez wytwarzania śmieci, usunięcie toksycznych procesów podczas kontroli infekcji, • wprowadzenie cyfrowych zdjęć rtg, • prowadzenie gabinetu przy zużyciu jak najmniejszej ilości papieru. DT Wzrasta wartość światowego rynku implantów stomatologicznych i materiałów kościozastępczych Stomatologiczne systemy implantologiczne szybko stają się preferowanym rozwiązaniem zastępującym brakujące zęby lub podparciem dla koron, mostów i protez zębowych. Światowa sprzedaż tych produktów będzie prawdopodobnie w ciągu kolejnych 5 lat notowała znaczny wzrost, sięgając kwoty ponad 4,5 mld dolarów – tak wynika z drugiego wydania raportu pt.: „Uzupełnienia stomatologiczne oparte na implantach – światowy rynek implantów stomatologicznych i materiałów kościozastępczych”, opublikowanego przez Kalorama Information. W 2006 r. sprzedaż implantów i łączników stomatologicznych wzrosła o ponad 15%, sięgając kwoty niemal 2 mld dolarów. Najwyższy wzrost odnotowano w Europie, gdzie popularność implantów doprowadziła do uzyskania w tej dziedzinie obrotów na poziomie 760 mld dolarów, co stanowi 42% światowego rynku. Zaawansowane techniki przeszczepiania i regeneracji kości doprowadziły do ogromnego wzrostu możliwości stomatologicznego leczenia protetycznego w oparciu o implanty. Światowa sprzedaż stomatologicznych materiałów kościozastępczych osiągnęła w 2006 r. wartość 130 mln dolarów, co stanowiło 12% wzrost w porównaniu do r. 2005. Zgodnie z raportem, wykorzystanie materiałów kościozastępczych do 2012 r. wzrośnie niemal dwukrotnie, a zyski z ich sprzedaży sięgną poziomu 266 mln dolarów. Techniki przeszczepiania kości umożliwiają powiększenie grupy kandydatów do leczenia implantologicznego, w tym włączenie do niej licznej populacji pacjentów bezzębnych, którzy do niedawna rzadko kwalifikowali się do stomatologicznego leczenia implantologicznego ze względu na znaczną resorpcję kości. „Obecnie największą uwagę w dziedzinie przeszczepiania kości w obrębie jamy ustnej zyskują programy rozwojowe i badawcze dotyczące wykorzystania produktów białek morfogenetycznych kości (bone morphogenic protein – BMP). Białka z rodziny BMP wykazują potencjał umożliwiający całkowitą rewolucję na rynku materiałów kościozastępczych. Mogą wyprzeć wszystkie inne produkty dostępne obecnie na rynku, w tym także syntetyczne materiały kościozastępcze, materiały allogenne i zdemineralizowaną macierz kostną” – zauważa Anne Anscomb, autorka raportu. „Wraz z ogłoszeniem w marcu, że FDA zaaprobowała stosowanie materiału InFuse Bone Graft firmy Medtronic w określonych zabiegach regeneracji kości ze wskazań szczękowo-twarzowych i stomatologicznych, przyszłość BMP i większe wykorzystanie materiałów wszczepialnych oraz implantów stają się jeszcze bardziej prawdopodobne” – dodaje. Raport pt.: „Uzupełnienia stomatologiczne oparte na implantach” obejmuje prognozy dotyczące zysków w każdym sektorze do 2016 r., udziały w światowym rynku dla 4 obszarów geograficznych, ponad 35 tabel i rycin przedstawiających szczegółowe dane rynkowe, przeglądy nowych produktów i stomatologii wspomaganej komputerowo oraz trendy w kwestii refundacji. Można go kupić bezpośrednio od Kalorama Information za pośrednictwem strony internetowej www.kalorama information.com. Jest także dostępny na stronie internetowej www.Market-Research.com. DT CK Dental Industries Tel.: (800) 675 25 37 Faks: (800) 634 17 88 www.ckdental.net DENTAL TRIBUNE News Polish Edition 5 Nadzieja dla pacjentów z rakiem jamy ustnej Najnowsze badania przeprowadzone w Ameryce pozwoliły odkryć narzędzie diagnostyczne umożliwiające wykrycie raka jamy ustnej w bardzo wczesnym stadium. Amerykańscy badacze mają nadzieję, że wdrożenie nanobioczipów obniży koszty diagnostyki oraz znacząco wpłynie na podniesienie jakości opieki zdrowotnej na całym świecie. Dzięki temu odkryciu, dentyści mogą stać się najważniejszymi specjalistami w walce z nowotworami jamy ustnej, bowiem możliwe będzie wykrycie najwcześniejszych objawów nowotworu już na fotelu dentystycznym. Narzędzie wyglądem przypomina szczoteczkę do zębów i można dzieki niemu uzyskać bardzo dokładne wyniki, dotykając rany na języku lub wewnętrznej stronie policzka. Poprzez porównanie z tradycyjnymi metodami diagnostycznymi, badania wykazały, że sensory nanobioczipa są o 97% bardziej wrażliwe i 93% bardziej precyzyjne w wykrywaniu nowotworów (również złośliwych). Gdyby technologia ta została wprowadzona do powszechnego użytku, „szczoteczka” mogłaby być używana przez dentystów podczas wizyt jako minimalnie inwazyjna technika dostarczająca wyników już w 15 min (wyniki dotychczasowych, tradycyjnych metod wymagają kilku dni). Byłaby to również wygodna alternatywa dla inwazyjnych biopsji, którym często towarzyszy ból. Niebawem planowana jest największa dotychczasowa próba nanobioczipów, w której udział ma wziąć ok. 500 pacjentów. Nanobioczipy zostały wynalezione przez prof. Johna McDevitt oraz jego grupę badaczy z Rice University w Huston. Prof. McDevitt powiedział: „Najważniejszym punktem moich badań było pokazanie, że zminiaturyzowana, nieinwazyjna technologia pozwala uzyskać te same wyniki, jakie dają dotychczasowe badania wykonywane przez patologów. Ta dziedzina diagnostyki została szczególnie podważona przez naukowców i badaczy. Niestety, problem polega na tym, że pomimo badań nie ma żadnych niezawodnych narzędzi”. John McDevitt dodał, że pacjenci z podejrzanymi zmianami w jamie ustnej najczęściej poddawani są zabiegom operacyjnym albo biopsji co 6 miesięcy. McDevitt wyjaśnia: „Ludzie przeszkoleni w tej dziedzinie nie mają żadnych problemów ze znalezieniem zmian. Problemem jest następny krok, tzn. pobranie tkanki. Najważniejszym elementem tych badań jest odkrycie mniej bolesnej metody diagnostyki, a ich wyniki możemy uznać za sukces na tym etapie”. Wspomniane badania zostały poparte przez British Dental Health Foundation. Dr Nigel Carter – dyrektor BDHF powiedział: „Rak jamy ustnej jest wyniszczającą i śmiertelną chorobą, a z tak wczesnej diagnostyki, jaką umożliwia nanobioczip można uzyskać wiele korzyści. Obecnie największa szansa na pokonanie raka to wczesne wykrycie, co zwiększa szanse na przeżycie o 90%. Bez wczesnej diagnozy szansa ta spada do 50%” – podkreśla N. Carter. DT Foto: Aleks Key Source: dentistry.co.uk AD EMS-SWISSQUALITY.COM 1+1=3 NOWY AIR-FLOW MASTER PIEZON – 6.$/,1*25$= 1$',32''=,Ą6à2:( PIASKOWANIE – LIDER W PROFILAKTYCE 1DGLSRGG]LąVáRZHSLDVNRZDQLH MDN Z $LU)ORZ 0DVWHU $ GRGDWNRZR VNDOLQJ MDN Z 3LH]RQ 0DVWHU : VXPLH $LU)ORZ 0D VWHU 3LH]RQ ± QDMQRZV]H RVLąJQLĊFLHWZyUFyZ2U\JLQDOQ\FK 0HWRGWR WU]\DSOLNDFMHZMHGQ\P 5Ċ NRMH Ğ F L D P L 3 LH ] R Q / ( ' 3U]\VáRZLRZDV]ZDMFDUVNDMDNRĞü SRáąF]RQD ] LQWHOLJHQW Qą WHFKQRORJLąL3LH]RQ PIEZON BEZ BÓLU 3UDNW\F]QLHEH]EyOXGODSDFMHQWDL QLH]Z\NOHáDJRGQ\GODQDEáRQND PDNV\PDOQ\NRPIRUWSDFMHQWD MHVW JáyZQ\PZ\UyĪQLNLHP2U\JLQDOQHM0HWRG\3LH]RQ1LH PyZLąFMXĪ RXQLNDOQLHJáDGNLFKSRZLHU]FK QLDFK]ĊEyZ7HGRGDWNRZH]DOHW\ Vą Z \ QL N LHP SURVWROLQLMQ\FK UXFKyZ Z]GáXĪSRZLHU]FKQL]ĊEyZ 2 U \J L QDO Q\FK 6] ZDMFD U VN LFK .RĔFyZHN(06ZVSyáSUDFXMąF\FK SHUIHNF\MQLH ] 2U \JLQDOQ\PL > 2U\JLQDOQD5ĊNRMHĞü3LH]RQ/(' ]H6]ZDMFDUVNą.RĔFyZNą36 > 2U\JLQDOQH5ĊNRMHĞFL$LU )ORZL3HULR)ORZ AIR-FLOW NISZCZY BIOFILM 8VXZDQLHV]NRGOLZHJRELR¿OPXDĪ GRVDPHJRGQDNLHV]RQHN7RLVWRWD 2U\JLQDOQHM0HWRG\$LU)ORZ3HULR 3RGG]LąVáRZDUHGXNFMDEDNWHULL]DSRELHJDXWUDFLH]ĊEDSHULRGRQWLWLV OXEXWUDFLHLPSODQWXSHULLPSODQWLWLV5HJXODUQH]DZLURZDQLDVWUXPLHQLDPLHV]DQNLSRZLHWU]DLSLDVNX RUD] ZRGD ]DSRELHJDMą RGPLH ± QDZHWJG\GRFLHUDMąGRJUDQLFSUR¿ODNW\NL ± G]LĊNLG]LDáDQLXNRĔFyZNL 3HULR)ORZ $NLHG\ FKRG]LRNRQZHQFMRQDOQH SLDVNRZDQLHQDGG]LąVáRZHQLFQLH MHVW ZDĪQLHMV]H RG QLH]UyZQDQHM MDNRĞFL2U\JLQDOQHM0HWRG\$LU )ORZ 6NXWHF]QRĞü V]\ENRĞü SHZQRĞüLEH]VWUHVRZRĞü]DELHJXEH] XV]NDG]DQLDWNDQNLáąF]QHMEH]U\ VRZDQLDSRZLHU]FKQL]ĊEyZ ']LĊNL áDJRGQHPX]DVWRVRZDQLX HQHUJLL ELR NLQHW\F]QHM : XU]ąG]HQLX $LU)ORZ 0DVWHU 3LH]RQZV]\VWNRWR MHVWSRáąF]RQH± RG GLDJQR]\LOHF]HQLDZVWĊSQHJR DĪ SR NROHMQH ZL]\W\ =DSUDV]DP\ SURIHVMRQDOLVWyZ SURI LODNW \NL DE\ VSUDZG]LOL VDPL &RĞ ZLĊFHM R SUR¿ODNW\FH ! ZZZHPVVZLVVTXDOLW\FRP 6 DENTAL TRIBUNE Opinie Polish Edition Ewolucja wróżki Ken Munkens i Kristin Kenyon, USA Przez wiele lat zaangażowani członkowie zespołów stomatologicznych, w tym lekarze pedodonci, higienistki stomatologiczne i inne grupy pracowników służby zdrowia, nie ustawali w wysiłkach, aby zapewnić leczenie stomatologiczne i działania profilaktyczne dzieciom mającym ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej. Pomimo ich wysiłków, próchnica dziecięca występuje jednak coraz powszechniej, wywołując cierpienie milionów dzieci. Choroby zębów dotykają wszystkich Wielu dorosłych, nie tylko w Ameryce, pamięta zwyczaj chowania pod poduszkę mlecznych zębów, które wypadły, a potem cudem zamieniały się w niespodzianki. Wraz z upływem czasu i dokonującym się postępem we współczesnym świecie, ewolucja stała się także udziałem wróżki „Zębuszki”. Kiedyś popularna wróżka nagradzała dzieci za każdy utra- cony ząbek. Dziś odgrywa niezwykle istotną rolę, pomagając dzieciom zachować stałe zęby, a także cieszyć się pięknym uśmiechem i zdrowszym życiem. Stała się zaangażowaną bojowniczką w walce przeciwko najczęstszej przewlekłej chorobie dotykającej dzieci w wielu krajach świata: próchnicy dziecięcej. Obecnie nie jest już tylko wróżką, ale superbohaterką uzbrojoną w potężną broń, jaką jest wiedza. Dzieci, u których nie leczone są choroby zębów mogą mieć trudności z jedzeniem, snem i wyraźną mową, co wpływa na możliwość koncentracji w szkole, kontakty z rówieśnikami i rozwój umiejętności społecznych niezbędnych w dorosłym życiu. Choroba postępuje, a dolegliwości odczuwane przez dzieci nasilają się z wiekiem. Mogą być one przyczyną przewlekłego bólu, ale także chorób dziąseł, złamania lub utraty zębów, ropni, infekcji lub w niektórych przypadkach nawet podwyższać ryzyko śmierci. AD Do niedawna niewiele mówiono i pisano się na temat zależności pomiędzy stanem jamy ustnej a ogólnym stanem zdrowia. Obecnie dostępne są wyniki licznych badań wiążących próchnicę z chorobami serca, zawałem, cukrzycą, zapaleniem płuc, nieprawidłowym zakończeniem ciąży, infekcjami wtórnymi i demencją. A to tylko niektóre zagrożenia związane z próchnicą. Choroba ta cechuje się także logiczną progresją. knięte próchnicą zębów często nie są w stanie dostatecznie długo lub dokładnie żuć, co utrudnia właściwe trawienie, prowadząc do utraty wielu cennych składników odżywczych. Niedożywienie związane z problemami w jamie ustnej prowadzi też do niedostatecznego rozwoju, słabych kości i mięśni, alergii, braku koncentracji, problemów emocjonalnych i innych zaburzeń systemowych, które nie zawsze wiąże się z chorobami zębów. Dziecko, które odczuwa ból w jamie ustnej, może mieć problemy z utrzymywaniem odpowiedniej diety, a szczególnie spożywaniem warzyw i ziaren, które są trudniejsze do pogryzienia. Dodatkowo, dzieci dot- Wg amerykańskiego Ministerstwa Zdrowia i Usług Społecznych, co roku absencje związane z chorobami zębów odzwierciedlają utratę 51 mln godzin lekcyjnych i 164 mln godzin pracy. AD FDI Annual World Dental Congress 2-5 September 2010 18th INTERNATIONAL DENTAL FAIR Salvador da Bahia, Brazil Prague Exhibition Grounds Holesovice Professional partners [email protected] www.fdiworldental.org www.pragodent.eu ª DENTAL TRIBUNE ª Liczba Amerykanów, którzy nie posiadają ubezpieczenia stomatologicznego jest niemal 3-krotnie wyższa od liczby osób bez ubezpieczenia medycznego. Szansa na uzyskanie pomocy stomatologicznej przez nieubezpieczone dzieci jest 2,5-krotnie niższa niż w przypadku dzieci posiadających ubezpieczenie. Kiedy wreszcie te zaniedbania doczekają się zmian, dzieje się to często w gabinecie pomocy doraźnej i wiele kosztuje podatników. Wielu tym problemom można zapobiec, stosując odpowiednią profilaktykę. Zgodnie z informacjami Koalicji na rzecz Zdrowia Jamy Ustnej, każdy 1 dolar wydany na profilaktykę chorób jamy ustnej to 50 dolarów oszczędności na kosztach leczenia doraźnego i odtwórczego. Wyższe całkowite koszty opieki zdrowotnej, wyższe składki na ubezpieczenie zdrowotne i niższa wydajność pracy, a nawet koszty związane z wyższym wskaźnikiem przestępczości to cena, jaką wszyscy płacimy za to, że choroby zębów u dzieci nie są odpowiednio leczone. Amerykańska wróżka „Zębuszka” przynosi nadzieję Krajowa Fundacja Zdrowia Jamy Ustnej Dzieci jest właśnie taką amerykańską wróżką – organizacją non-profit, skupiającą się wyłącznie na zwalczaniu najczęstszej przewlekłej choroby dzieci w USA – próchnicy poprzez wszechstronne leczenie oraz inicjatywy profilaktyczne i edukacyjne. Amerykańska wróżka „Zębuszka” (www.americastoothfairy.org) to grupa krajowych przedstawicieli opieki zdrowotnej i osób prywatnych – zarówno tych, którzy już walczą przeciwko tej niebezpiecznej chorobie, jak i osób, które dopiero zamierzają przyłączyć się do walki. Organizacja dba o zwiększanie publicznej świadomości na temat dziecięcej próchnicy i trwających całe życie powikłań tej choroby. Ponadto wspiera sieć programów zdrowia jamy ustnej, zapewniając wszechstronną opiekę dzieciom z obszarów o utrudnionym dostępie do opieki zdrowotnej w całej Ameryce. W ciągu niespełna 4 lat Fundacja dostarczyła wartościowe produkty i bezpośrednio finansowała działania partnerów na łączną kwotę ponad 6 mln dolarów. W ten sposób wpłynęła na życie ponad miliona dzieci w całym kraju! Ponieważ ubezpieczyciele korporacyjni ponoszą wszelkie koszty operacyjne, każdy dodatkowy dolar oddany na rzecz organizacji jest przeznaczany na jeden z programów zapewniających dzieciom zdrowszą przyszłość. Wróżka „Zębuszka” długo była symbolem magii dzieciństwa, mityczną postacią, która materializuje się tylko wtedy, kiedy dziecko zaśnie, śniąc o prezentach, jakie nazajutrz znajdzie pod poduszką. Ponad 4 mln dzieci w Ameryce cierpi każdego dnia z powodu bólu zębów – tak Polish Edition Opinie 7 silnego, że nie pozwala zasnąć. Dla tych dzieci i dla każdego, komu bliskie są ich problemy zdrowotne, Krajowa Fundacja Zdrowia Jamy Ustnej Dzieci stworzyła amerykańską wróżkę „Zębuszkę”. Jest ona symbolem zmian: edukuje, zapobiega, chroni i – co być najważniejsze – daje nadzieję wszystkim dzieciom. Aby uzyskać więcej informacji lub wesprzeć Fundację, należy odwiedzić stronę internetową www.americastoothfairy.org. DT AD EMS-SWISSQUALITY.COM 8 DENTAL TRIBUNE Praktyka Polish Edition Rozbudowa i odnowienia gabinetu – korzyści dla rozwoju praktyki Anne Levitch, Australia Remont lub przeniesienie gabinetu stomatologicznego w nowe miejsce może przynieść wiele korzyści. Choć decyzja o podjęciu tak istotnych zmian we własnym gabinecie jest zwykle wtórna wobec problemów finansowych, większość lekarzy stwierdza, że nowy gabinet pozwala osiągnąć znacznie więcej niż mogło się wcześniej wydawać. Możliwość uporządkowania działania gabinetu i zdobycia nowych pacjentów może być bardzo opłacalne dla twojej praktyki. Dzięki zwiększeniu funkcjonalności gabinetu wzrośnie też wydajność personelu. Pacjenci będą czuli się bezpieczniej w odświeżonym, dobrze zorganizowanym gabinecie. AD Przed (DTI; Ryc. dzięki uprzejmości Levitch Design Associates, Australia). Instalacje i wyposażenie większości gabinetów stomatologicznych zaczyna się zauważalnie zu- żywać po ok. 10 latach użytkowania. Zmienia się także moda – i to tak wyraźnie, że nawet najbardziej no- Po włączeniu do dzierżawionego lokalu nowych pomieszczeń. woczesny wizerunek z 2000 r. dziś tylko podkreśla wiek twojej praktyki. Pacjenci oczekują czystego, nowoczesnego wystroju gabinetu, wiążąc go z najwyższymi standardami opieki zdrowotnej. Komercyjny leasing obejmuje zwykle okres 5 lat. Koniec drugiego okresu leasingu to na ogół odpowiedni moment, aby zastanowić się nad zmianą lokalizacji gabinetu. Ze względu na zmiany technologii i dostępność części zapasowych, wyposażenie gabinetu służy zwykle przez ok. 10 lat. Podstawowe czynniki wpływające na decyzję o otworzeniu gabinetu w nowym miejscu to przestrzeń umożliwiająca dalszy rozwój, wizerunek praktyki, chęć zapewnienia większej prywatności pacjentom i pracownikom, zwiększenie funkcjonalności, wyższe standardy higieny oraz wiek posiadanego sprzętu. Przenosiny do większego lokalu pozwalają na rozbudowę gabinetu i umożliwiają zatrudnienie większej liczby personelu, a w efekcie przyjmowanie większej liczby pacjentów. Może istnieć także możliwość dołączenia do obecnego lokalu dodatkowych pomieszczeń. Warto mieć świadomość takich możliwości. Jeśli podczas odnawiania praktyki decydujesz się na zmianę ogólnego wizerunku lokalu, musisz pamiętać o takich sprawach, jak: wykończenia, grafik, przejrzystość, obraz zespołu oraz udogodnienia dostępne w gabinecie. Większy remont lub zmiana lokalu pozwoli na zmianę wizerunku praktyki, co może pomóc w zdobyciu nowych pacjentów, a dotychczasowych przywiązać do gabinetu jeszcze bardziej. Kierunek ruchu w twoim gabinecie powinien umożliwiać łatwe poruszanie się pracowników i pacjentów przy jednoczesnym zachowaniu prywatności obu grup. Remont daje możliwość zmiany układu pomieszczeń w gabinecie i lepszego wykorzystania dostępnej przestrzeni. Przenosiny do nowego lokalu umożliwiają zaprojektowanie układu gabinetu w oparciu o zalety i wady poprzedniego miejsca. Nowe wykończenia i gładkie, łatwe do czyszczenia powierzchnie zapewnią wyższy standard gabinetu pod względem kontroli infekcji. Zaletą zmiany lokalu lub gruntownego remontu jest też możliwość wymiany wyposażenia na nowsze oraz okazja do ponownej oceny potrzeb w zakresie przechowywania. Wymogi dotyczące miejsca i dostępności nowego wyposażenia można uwzględnić już na etapie planowania nowego gabinetu. Przeniesienie do nowego lokalu niesie ze sobą większe ryzyko finansowe niż remont, ponieważ przygotowanie nowych pomieszczeń wymaga czasu, a jednocześnie rosną wydatki bieżące – zwykle jest to jednak rekompensowane przez rozwój gabinetu. Przystosowywanie nowego lokalu eliminuje także konieczność przerywania działalności dotychczasowego gabinetu – praca w starych pomieszczeniach może trwać do chwili, kiedy nowe będą już gotowe do przeprowadzki. Jeśli zastanawiasz się nad zmianą lokalizacji swojej praktyki, zacznij zbieranie informacji na temat dostępnych lokali 18 miesięcy wcześniej, aby lepiej poznać warunki i przyszłe możliwości. Odpowiednio wczesne rozpoczęcie poszukiwań ułatwi ci znalezienie lokalu, który będzie odpowiedni na twój nowy gabinet. Jeśli poinformujesz o swoich poszukiwaniach agentów nieruchomości i właścicieli lokali, możliwości mogą przyjść do ciebie same. DT Autorka Anne Levitch przez ponad 25 lat zarządzała firmą Levitch Design Associates, zajmującą się projektowaniem obiektów medycznych. Można się z nią skontaktować, pisząc na adres e-mail: [email protected]. DENTAL TRIBUNE Perspektywy Polish Edition 9 Miniimplanty – kluczowe rozwiązanie w gabinecie stomatologicznym Część VI: powikłania i zagrożenia Björn Ludwig, Bettina Glasl, Thomas Lietz, Jörg A. Lisson, Niemcy Użycie miniimplantów ułatwia leczenie ortodontyczne. W niektórych przypadkach jest to jedyny sposób, aby leczenie w ogóle było możliwe. Terapia oparta na stosowaniu miniimplantów – jak każda procedura medyczna – jest jednak związana z pewnymi problemami, powikłaniami i zagrożeniami. Główna faza badań nad miniimplantami rozpoczęła się w 2000 r., a dzisiaj stosowanie miniimplantów staje się coraz bardziej rutynowym działaniem. Oznacza to, że potencjał, ale i ograniczenia tej metody są jeszcze wyraźniej zauważalne. Nawet niewielki problem lub pomyłka podczas planowania i leczenia z użyciem miniimplantów może mieć różne konsekwencje i prowadzić do licznych powikłań. Często dochodzi do wyzwolenia całej serii zdarzeń niepożądanych, Ryc. 3 Ryc. 3: Fizjologiczne ruchy zęba mogą w pewnych okolicznościach powodować mikroprzesunięcia śruby, prowadząc do niepowodzenia leczenia. Ryc. 4a Ryc. 4b Ryc. 4 a, b: W przypadku wykonywania zdjęć na kliszy zębowej, przydatne informacje uzyskamy, stosując technikę kąta prostego (a). Niewłaściwa technika wykonywania zdjęcia rtg naraża pacjenta na niepotrzebny stres, ale jest także nieprzydatna z punktu widzenia planowania leczenia (b). choć na pierwszy rzut oka nie ma często bezpośredniego związku między powstaniem problemu i/lub powikłania a jego przyczyną. Oczywiście, wciąż pozostaje kilka obszarów, które nie zostały dostatecznie zbadane, ale wiemy coraz więcej na temat tego, co gwarantuje sukces, co prowadzi do porażki, a co leży w strefie pomiędzy sukcesem i katastrofą (Tabela 1). Dlatego tak ważne jest, aby pacjent został poinformo- Miniimplanty: Powik∏ania i zagro˝enia Przyczyny obiektywne Problemy jatrogenne Pacjent kwestie konstrukcyjne przyczyny przedoperacyjne przyczyny Êródoperacyjne przyczyny pooperacyjne kwestie zwiàzane z post´powaniem wp∏yw lekarza • p´kni´cie miniimplantu • miejsce implantacji • proces implantacji • doÊwiadczenie • czynniki JakoÊç koÊci Klasa D1 Klasa D2 • problemy Klasa D3 Klasa D4 Wskaźnik powodzeń/wskaźnik niepowodzeń Na ile niski jest wskaźnik niepowodzeń lub jak wysoki jest wskaźnik powodzeń leczenia z użyciem miniimplantów? Łatwo byłoby przytoczyć liczby podawane w publikowanych artykułach, ale nie są one bardzo przydatne, np. wskaźnik powodzeń waha się od 0 do 100%. Wyniki wszystkich opublikowanych obserwacji klinicznych mieszczą się w tym zakresie. Czy ta wiedza pozwala nam na ocenę, czy określone miniimplanty są dobre? I czy jest to odpowiednie kryterium, na którym można się oprzeć, oceniając system miniimplantów lub procedurę terapeutyczną? Behrens i Wiechmann na podstawie przeprowadzonego badania stwierdzili, że wskaźnik niepowodzeń dla miniimplantów wprowadzonych w językową powierzchnię żuchwy wynosi 100% dla śrub Dual-Top i 76,9% dla śrub AbsoAnchor. Co to znaczy? Czy miniimplanty AbsoAnchor są lepsze niż Dual-Top? W tym przypadku można łatwo pomylić przyczynę ze skutkiem. Wbadaniu uwzględniono tylko jedną okolicę i uzyskano wysokie wartości wskaźnika niepowodzeń dla 2 badanych miniimplantów – bez wątpienia oznacza to, że miejsce implantacji było problematyczne lub zupełnie nieodpowiednie. Prawdopodobnie taki sam efekt można byłoby uzyskać dla każdego rodzaju miniimplantów wprowadzanych w tę okolicę. Musimy zapamiętać, że przedwczesne wnioski formułowane tylko na podstawie liczb nie są właściwe ani miarodajne. Utrata lub częściowe niepowodzenie wszczepienia miniimplantu może mieć wiele przyczyn. Zazwyczaj wina nie leży po stronie samego systemu! Problematyczną kwestią jest porównywalność sytuacji klinicznych i warunków badania. Pacjenci bardzo różnią się pod względem reakcji i nawyków, sytuacja biomechaniczna może być bardzo różna – to tylko niektóre przykłady. W publikacjach często pomija się kwestię doświadczenia chirurga w chwili rozpoczęcia badania. Tymczasem jest to istotny czynnik wpływający na efekt leczenia. Ze względu na liczne czynniki modyfikujące nie jest możliwe bezpośrednie porównanie wyników różnych badań. Cienka koÊç zbita/rzadka koÊç gàbczasta Tylny odcinek szcz´ki (okolica zatrzonowcowa) ¨ s∏aba stabilizacja pierwotna Przedwczesna utrata miniimplantu lub niepowodzenie leczenia wany o potencjalnych zagrożeniach oraz o dostępnych alternatywnych metodach leczenia. Najczęściej spotykanym powikłaniem jest utrata miniimplantu. Cienka koÊç zbita/g´sta koÊç gàbczasta Boczne odcinki ˝uchwy/boczne odcinki szcz´ki ¨ umiarkowana stabilizacja pierwotna • nawyki Ryc. 1: Istnieje wiele potencjalnych przyczyn przedwczesnej utraty miniimplantów. Najczęściej występujące są związane z działaniem lekarza. Gruba koÊç zbita/g´sta koÊç gàbczasta Przedni odcinek szcz´ki/odcinek z´bów przedtrzonowych ˝uchwy ¨ dobra stabilizacja patologiczne mechaniczne Niemal ca∏kowicie homogenna zbita koÊç Przedni odcinek ˝uchwy ¨ dobra stabilizacja pierwotna Ryc. 2: Klasyfikacja jakości kości wg Misch’a (1990) oraz Lekholm’a & Zarb’a (1985). Same statystyki mają niewielką wartość, ponieważ ostatecznie liczy się osobiste doświadczenie. Lekarz musi chcieć się uczyć nie tylko na własnych błędach, ale także na błędach innych. Wskaźnik powodzenia powinien wynosić znacznie powyżej 90%, chociaż uzyskanie takiego wyniku jest mało prawdopodobne, kiedy lekarz dopiero zaczyna pracę z miniimplantami. Krzywa zależności wyników od doświadczenia jest w przypadku tego typu leczenia bardzo wyraźnie wykształcona. Dotyczy to szczególnie zabiegu implantacji. Przyczyn większości problemów należy szukać w samym zabiegu chirurgicznym. które pozwala ocenić sytuację przestrzenną w 2 wymiarach dostarcza ograniczonych informacji. Mimo to, diagnostyka radiologiczna zapobiega lub przynajmniej zmniejsza ryzyko uszkodzenia korzenia zęba (Ryc. 3). W przypadku zdjęć rtg (szczególnie zdjęć zębowych) należy wziąć pod uwagę kierunek ekspozycji, wynikające z niego przesunięcia i potencjalną utratę informacji (Ryc. 4a, b). Warunki przestrzenne można także ocenić, odtwarzając położenie linii śluzówkowo-dziąsłowej, przebieg osi zębów i korzeni na modelu (Ryc. 5). Informacje dotyczące maksymalnej możliwej do zastosowania długości śrub można uzyskać, mierząc model wzdłuż osi implantacji (Ryc. 6a). Ten prosty sposób pomaga zmniejszyć ryzyko perforacji powierzchni wyrostka zębodołowego przez miniimplant od strony jamy ustnej właściwej (Ryc. 6b, c). Podczas planowania należy także uwzględnić pożądany kierunek przesunięcia zębów. Z tego powodu warunki przestrzenne ulegają zmianie w trakcie leczenia. Miniimplant nie może utrudniać ani blokować pożądanego przesunięcia (Ryc. 7). Implantacja Pierwsze pytanie (związane z potencjalnymi powikłaniami) brzmi: Kto powinien wszczepiać miniimplanty? Wiele przemawia za tym, aby robił to lekarz ortodonta. Badania wykazały, że ortodonci zachwoują w tej kwestii znacznie więcej ostrożności. Jeśli miniimplanty wszczepiają „doświadczeni” implantolodzy, często dochodzi do niepowodzenia, np. utraty śruby, ponieważ lekarze ci mają skłonność do ignorowania lub nie są dostatecznie świadomi wymogów, z jakimi wiąże się wszczepianie miniimplantów. ª Problemy jatrogenne Jak wynika z ryciny 1 i tabeli 1., istnieje cały szereg możliwych przyczyn utraty miniimplantu. Wobec ich znacznego zróżnicowania możemy rozważyć tylko kilka aspektów. Planowanie i organizacja Staranne planowanie stanowi bez wątpienia główny warunek sukcesu. Podczas planowania leczenia z użyciem miniimplantów potrzeba dokładnie takiej samej dokumentacji i informacji, jak w przypadku innych procedur ortodontycznych. Wybór terapii opartej na założeniach biomechanicznych powinien uwzględniać wywiad medyczny, wyniki badania (w tym potencjalne przeciwwskazania), rozpoznanie i cel leczenia. Przeciwwskazania ogólne opracowano na podstawie przeciwwskazań do leczenia przy użyciu implantów stomatologicznych. Faktyczny wpływ tych zaburzeń i chorób na wykorzystanie/ efekty leczenia z użyciem miniimplantów nie został jeszcze określony. Lokalizacja miniimplantu Wybór optymalnego miejsca wszczepienia śruby powinien opierać się na założeniach biomechanicznych. Należy uwzględnić następujące aspekty: Ryc. 5 Ryc. 5: Dobry pogląd na warunki przestrzenne można uzyskać, odtwarzając przebieg linii śluzówkowo-dziąsłowej, osi zębów i zarysów korzeni na modelu. Ryc. 6b Ryc. 6a Ryc. 6c Ryc. 6a-c: Pomiar modelu wzdłuż osi wprowadzania (a) dostarcza informacji na temat długości miniimplantu, jaki można zastosować, a także pomaga zmniejszyć ryzyko perforacji od strony jamy ustnej właściwej (b, c). • wokół miniimplantu z każdej strony musi pozostać co najmniej 0,5 mm kości; • główka śruby powinna znaleźć się w obrębie dziąsła związanego, wolnego od stanu zapalnego. Sprawą najwyższej wagi jest określenie ilości i jakości kości w wybranym miejscu implantacji. Dzięki temu można oczekiwać spełnienia wstępnych wymogów powodzenia leczenia (Ryc. 2). Zdjęcie rtg, Ryc. 7 Ryc. 7: Nie jest możliwa pożądana mezjalizacja zębów trzonowych ze względu na położenie miniimplantów oraz zbyt krótkie sprężynki. DENTAL TRIBUNE 10 Perspektywy Przegląd 1 Przeciwwskazania miejscowe: • iloÊciowy i jakoÊciowy niedobór koÊci w miejscu implantacji • implantacja – w obr´bie ruchomej b∏ony Êluzowej – na j´zykowej powierzchni ˝uchwy – w pobli˝u ran poekstrakcyjnych, mieszków z´bowych lub z´bów mlecznych • niew∏aÊciwa higiena jamy ustnej • nawracajàce choroby b∏ony Êluzowej jamy ustnej • zapalenie koÊci • radioterapia w obr´bie czaszki Przeciwwskazania ogólne: • upoÊledzony uk∏ad immunologiczny • leczenie kortykosteroidami • zaburzenia krzepni´cia krwi • niekontrolowane choroby endokrynologiczne • choroby reumatyczne • choroby uk∏adu kostnego • marskoÊç wàtroby Przegląd 2 Miniimplanty ze stoperami Nazwa miniimplantu Aarhus Mini-Implant* AbsoAnchor Ancotek BENEFIT Infinitas LOMAS** S.I.N.-Implant System ST Anchor Screw tomas®-pin Producent Medicon Dentos Tekka Mondeal db orthodontics Mondeal Microparafuso Ortodontico Surgi-tec DENTAURUM * Typy miniimplantów: system 1.6 i „one-point head” ** odpowiednie do formy implantacji ª Jeśli ortodonta nie przeprowadza implantacji osobiście, konieczna jest dobra komunikacja pomiędzy nim a chirurgiem. W przeciwnym razie może dojść do problemów, takich jak przedstawione na rycinie 7. W tym przypadku nie ma możliwości osiągnięcia celu leczenia (mezjalizacji zębów trzonowych). Jest to związane z faktem, że śruby znajdują się na drodze, jaką miałyby przemieszczać się zęby i są położone w niewłaściwym miejscu, a sprężyny są zbyt krótkie i dlatego nieskuteczne. Śruby powinny znajdować się pomiędzy zębami 3 i 4. Do tego problemu doszło na skutek nieporozumienia i braku komunikacji pomiędzy ortodontą i chirurgiem stomatologicznym w zakresie celu leczenia i położenia miniimplantów. Chirurg nie chciał podejmować ryzyka i umieścił śruby tam, gdzie było na nie dużo miejsca. Jest to oczywiście zrozumiałe z punktu widzenia chirurga, jednak w tym przypadku był to błąd – błąd jatrogenny! Ocena jakości kości w wybranym miejscu powinna nastąpić przed implantacją. W okolicach, w których istnieje duże prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z kością D3 lub D4 (Ryc. 2), należy wcześniej wprowadzić w głąb kości zgłębnik. Jeśli zgłębnik znacznie wnika w kość, jej jakość nie pozwala na wprowadzenie miniimplantu i należy wybrać inne miejsce. Miniimplant nie może kontaktować się z korzeniem zęba. Jeśli się tak stanie, fizjologiczne ruchy zęba mogą wywoływać ciągłe mikroprzesunięcia śruby (Ryc. 3). Upośledza to proces gojenia i uniemożliwia osiągnięcie stabilizacji wtórnej. Nie dochodzi natomiast do powikłań ze strony przyzębia. Liczne badania wykazały, że po usunięciu miniimplantu dochodzi do całkowitego wygojenia więzadła ozębnej. Niektóre miniimplanty posiadają stopery ograniczające głębo- kość implantacji. Moment dotknięcia stopera do powierzchni kości podczas zabiegu powinien być łatwo wyczuwalny, stanowiąc znak do zaprzestania wkręcania (Ryc. 8c). Jednak w zależności od sytuacji klinicznej, m.in. od jakości kości, lokalizacji, kąta oraz techniki implantacji, moment kontaktu nie jest zwykle wyczuwalny, istnieje więc ryzyko nazbyt głębokiego wprowadzenia i zniszczenia kości przez główkę śruby. Daje to efekt podobny do efektu korkociągu. Początkowa (pierwotna) stabilizacja śruby wydaje się być wystarczająca, ale szybko dochodzi do utraty miniimplantu. Aby temu zapobiec, zaleca się pomiar grubości dziąsła przed implantacją. Jeśli uwzględnimy ten wymiar wobec przekroju przez dziąsło, stanie się jasne, na ile głęboko należy wprowadzić miniimplant do kości. Pęknięcie miniimplantu jest rzadkim zjawiskiem. Ryzyko pęknięcia zależy od następujących parametrów (występujących pojedynczo lub razem): Lista kontrolna potencjalnych przyczyn utraty miniimplantów Możliwych przyczyn jest wiele, ale prawdopodobieństwo ich wystąpienia znacznie się różni Tabela 1 Wysoki Âredni Niski Prawie nigdy Badania Empiryczne Analogia Za∏o˝enie 1.1. Przyczyny strukturalne Zale˝à od stosowanego systemu; mogà byç kontrolowane przez lekarza tylko w niektórych systemach. Stosunek d∏ugoÊci g∏ówki do d∏ugoÊci trzonu ø szyjki dziàs∏owej > ø g∏ówki Materia∏ Êruby Stosunek Êrednicy trzpienia do Êrednicy gwintu < 1:1.3 (nieznaczne podcienie) Typ gwintu (samonawiercajàcy = SD, samoskrawajàcy = SC) NiekompatybilnoÊç wiert∏a pilota˝owego i miniimplantu • • stal nierdzewna x x x Ti/ pow∏oka Ti • x ST SD • x x 1.2. Przyczyny zwiàzane z post´powaniem Sterylizacja przemys∏owa Sterylizacja w gabinecie z dezynfekcjà, oczyszczaniem i sterylizacjà Sterylizacja w gabinecie; tylko sterylizacja bez wczeÊniejszej dezynfekcji i oczyszczenia • x • x • x 2. Problemy jatrogenne Te problemy sà wywo∏ane wy∏àcznie dzia∏aniem lekarza. 2.1. Przyczyny przedoperacyjne 2.1.1. Planowanie Wybór miejsca implantacji i aparatu. Nieodpowiednie za∏o˝enia biomechaniczne Po∏o˝enie na j´zykowej powierzchni ˝uchwy Po∏o˝enie w obszarze zatrzonowcowym szcz´ki Niedostateczna iloÊç koÊci lub miejsca Zbyt d∏uga Êruba Âruba wprowadzona w pobli˝u z´ba mlecznego, mieszka z´bowego lub jeszcze nie skostnia∏ej rany poekstrakcyjnej G∏ówka miniimplantu po∏o˝ona w pobli˝u ruchomej b∏ony Êluzowej lub miejsca za∏o˝enia pierÊcienia Rotacja g∏ówki Êruby wzgl´dem gwintu Zakotwienie bezpoÊrednie P∏eç • x • x • •• • x x x • x • x • x • x • x 2.1.2. Przygotowanie do implantacji Ska˝enie miniimplantu lub narz´dzi, zaniedbanie w∏aÊciwych procedur higienicznych Pomini´cie dezynfekcji jamy ustnej Wiele problemów wynika z niedostatecznego przeszkolenia lub braku doświadczenia operatorów. Odsetek utraconych miniimplantów, liczony na podstawie pierwszych 5-10 przypadków może być wyraźnie podwyższony. Osobistą krzywą zależności wyników od doświadczenia można znacznie poprawić, ćwicząc na próbkach kości wieprzowych (Ryc. 8). Można symulować różne sytuacje kliniczne (różną jakość kości, efekt nawiercania itp.). Takie szkolenie pozwala lekarzowi lepiej „czuć” kość i śrubę. W celu zminimalizowania potencjalnych zagrożeń, szczególnie podczas implantacji, zaleca się wdrożenie do rutynowego użytku standaryzowanego schematu postępowania. • x • x 2.2. Przyczyny Êródoperacyjne 2.2.1. Miejsce implantacji Niedostateczna iloÊç koÊci lub miejsca Brak stabilizacji pierwotnej Po∏o˝enie na j´zykowej powierzchni ˝uchwy Po∏o˝enie w obszarze zatrzonowcowym szcz´ki JakoÊç koÊci Kontakt z korzeniem Âruba wprowadzona w pobli˝u z´ba mlecznego, mieszka z´bowego lub jeszcze nie skostnia∏ej rany poekstrakcyjnej G∏ówka miniimplantu po∏o˝ona w pobli˝u ruchomej b∏ony Êluzowej lub miejsca za∏o˝enia pierÊcienia Âruba zbyt d∏uga, perforacja strony przeciwleg∏ej ••• ••• x x ••• x • •• x x ••• x •• x ••• x ••• x 2.2.2. Sposób wprowadzania Implantacja bez wczeÊniejszej perforacji dziàs∏a (nak∏uwaczem) Nawiercanie pilota˝owe (ø otworu, technika, szybkoÊç) Napr´˝enia w koÊci zwiàzane z brakiem nawiercenia pilota˝owego Miejscowe przegrzanie koÊci zwiàzane z brakiem ch∏odzenia lub zbyt du˝ym momentem obrotowym Si∏a wkr´cania (< 5 Ncm, > 10 Ncm) Implantacja r´czna vs maszynowa Nadmierne przekr´cenie Êruby/wyÊlizgni´cie si´ Êruby w koÊci Niedostateczne „wyczucie” koÊci i Êruby Niedostateczna stabilizacja pierwotna Kontakt z korzeniem DoÊwiadczenie lekarza (krzywa uczenia) Stabilizacja pierwotna i wtórna Pierwotna stabilizacja miniimplantu w kości musi być dobra. Stabilizacja śruby zależy głównie od warstwy korowej. Elementy miniimplantu wprowadzone w kość gąbczastą wywierają nieznaczny wpływ na retencję śruby. Do przyczyn niezadowalającej stabilizacji pierwotnej należą: • x • x • x • • x x • x ••• x • x x ••• •• x •• x 2.2.3. Po∏àczenie z aparatem ortodontycznym • Nieodpowiednie za∏o˝enia biomechaniczne Rotacja g∏ówki Êruby wobec gwintu U˝ycie natychmiastowe lub odroczone Ciàg∏e mikroprzesuni´cia (np. w zwiàzku z bezpoÊrednim po∏àczeniem z elementami elastycznymi) • niedostateczna ilość/jakość kości; • zbyt szeroki otwór nawiertu związany ze złą techniką nawiercania (np. wielokrotnym wprowadzaniem wiertła w otwór, zbaczaniem z właściwej osi); • nieodpowiedni gwint miniimplantu (kształt gwintów i odległość pomiędzy nimi: stosunek średnicy trzonka do średnicy zewnętrznej). ª èród∏o informacji1 Stopieƒ prawdopodobieƒstwa 1. Przyczyny obiektywne • kształtu śruby: cienkie (Ø < 1,4 mm) i długie śruby (> 10 mm) łatwiej pękają; • czynników anatomicznych; • grubej warstwy korowej (> 2 mm); • warunków implantacji: zbyt dużego momentu obrotowego i/lub zmiennej prędkości implantacji. Miniimplant musi wykazywać stabilizację pierwotną bezpośrednio po implantacji, ponieważ nie można uzyskać jej późniejszego zwiększenia. Jeśli tak się nie stanie, najlepiej usunąć śrubę i wybrać inne miejsce implantacji, gdzie będą lepsze warunki wstępne. Regeneracja tkanki kostnej, niezbędna dla osiągnięcia stabilizacji wtórnej, rozpoczyna się wkrótce po wszczepieniu (Ryc. 9). Polish Edition x • • x x • x 3. Pacjent/faza pooperacyjna Wielu problemów mo˝na uniknàç, zapisujàc dok∏adnie wywiad medyczny i wyniki badania oraz przekazujàc pacjentowi odpowiednie informacje. 3.1. Stan pacjenta • Stan uk∏adu krzepni´cia Zaburzenia gojenia ran lub regeneracji koÊci (np. w cukrzycy) Nadu˝ywanie tytoniu i alkoholu Leczenie immunosupresyjne (np. chemioterapia, radioterapia) Osteoporoza x • x • x • x • x 3.2. Faza leczenia U˝ycie natychmiastowe lub odroczone Wektory si∏, nieodpowiednie za∏o˝enia biomechaniczne Nieprawid∏owa higiena Stan zapalny (perimucositis, periimplantitis) Manipulowanie (nawyki, badanie j´zykiem) Podra˝nienie dziàse∏ 1 • x • x • ••• x x • x • x Wiele informacji dotyczących potencjalnych przyczyn utraty miniimplantów nie pochodzi z badań, ale z doświadczeń opisywanych przez różnych autorów. Należy także uwzględnić fakt, że miniimplanty to rodzaj implantów. Dlatego jest bardzo prawdopodobne, że znaczna część informacji, jakie posiadamy na temat implantów będzie także dotyczyła miniimplantów. Istnieją jednak pewne czynniki, co do których można jedynie podejrzewać, że prawdopodobnie mogą prowadzić do niepowodzenia leczenia przy użyciu miniimplantów – nie ma na to empirycznych dowodów. DENTAL TRIBUNE Perspektywy 11 Polish Edition ª te są ze sobą wzajemnie powiązane (Ryc. 10). Jeśli ten proces jest stale hamowany (np. poprzez mikroprzesunięcia śruby), może dojść do utraty miniimplantu. Powikłania pozabiegowe Zapalenie Jeśli dojdzie do perimucositis lub periimplantitis, ryzyko utraty miniimplantu jest duże. Dlatego tak ważne jest zapewnienie pacjentowi odpowiednich informacji (w tym instruktażu higieny jamy ustnej) i umożliwienie wizyt kontrolnych. Podczas wizyt kontrolnych należy oceniać miniimplanty (stan tkanek otaczających, stabilizację śruby). Ułożenie elementów połączonych ze śrubą (sprężyn, ramion) może spowodować powstanie nadżerek lub nawet owrzodzeń błony śluzowej, należy więc monitorować sytuację w tym zakresie i w razie potrzeby podjąć leczenie. Higiena jamy ustnej Pacjent musi zapewnić utrzymywanie odpowiedniej higieny wokół miniimplantu. Można użyć do tego celu normalnej szczoteczki do zębów. Istnieją dowody na to, że elektryczne szczoteczki do zębów, szczególnie te z obrotowymi główkami, mogą prowadzić do poluzowania, a w efekcie utraty miniimplantów. Poza samą techniką oczyszczania, niewątpliwe znaczenie mają także jego częstość i intensywność. Bardzo częste szczotkowanie może prowadzić do utrzymujących się mikroprzesunięć śruby, co może okazać się niekorzystne. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej Ortodonci, którzy chcą samodzielnie dokonywać wszczepiania miniimplantów w swoich gabinetach często nie znają dobrze wszystkich aspektów ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Dostępne polisy pokrywają roszczenia do kwoty od 1,5-5 mln euro. Decydując się na zakres ubezpieczenia (i na wysokość składki), należy uwzględnić szczególne cechy praktyki. Polisa ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej obejmie także personel, ale może nie obejmować osób zatrudnionych tymczasowo. Jeśli profil działalności praktyki ulega jakimkolwiek zmianom, właściciel powinien upewnić się, czy w polisach zostanie to uwzględnione. Niektóre firmy ubezpieczeniowe nie różnicują polis dla gabinetów stomatologicznych i gabinetów ortodontycznych. Jeśli ortodonta zamierza osobiście wszczepiać miniimplanty (co ma wiele zalet), jest to zwykle automatycznie uwzględniane w polisach. Ryc. 8a Ryc. 8b Ryc. 8c Ryc. 8a-c: Wieprzowa kość miednicy jest dobrym materiałem do ćwiczeń ze względu na zróżnicowaną grubość kości zbitej (a, b). Ten materiał może być wykorzystywany do symulacji różnych scenariuszy (c). Wi´ksza stabilizacja pierwotna Stabilizacja w koÊci Przykładanie siły Natychmiastowe lub późniejsze wykorzystanie miniimplantu do przyłożenia siły nie ma prawdopodobnie wpływu na wskaźnik niepowodzeń. Wielkość przykładanej siły powinna być tak dobrana, aby nie doszło do uszkodzenia zęba, który ma być przesuwany. Jeśli miniimplant jest połączony z elastycznym łańcuszkiem lub sprężyną, może dochodzić do jego mikroprzesunięć. Należy zapewnić jak najmniejszą odległość pomiędzy miniimplantem i miejscem przykładania siły ewentualnej sprężyny połączonej ze śrubą. W przeciwnym razie układ ten nie będzie skuteczny (Ryc. 7). Podsumowanie serii artykułów Stabilizacja pierwotna Wi´ksza stabilizacja wtórna Stabilizacja wtórna Miniimplanty – powik∏ania i zagro˝enia Budowa Przedoperacyjne Śródoperacyjne Proces produkcji Przedwczesna utrata miniimplantów Pooperacyjne Umiejętności lekarza Czas po implantacji Seria 6 artykułów zaprezentowanych na łamach Dental Tribune poświęcona została kotwieniu w kości przy wykorzystaniu miniimplantów. Autorzy mają nadzieję, że udało im się osiągnąć cele określone na początku przedsięwzięcia i dostarczyć (jeszcze niezdecydowanym) lekarzom kompendium informacji i doświadczeń. Nie jest jednak możliwe szczegółowe omówienie tutaj wszystkich aspektów tego problemu. Dlatego zachęcamy zainteresowanych lekarzy do zapoznania się z odpowiednim piśmiennictwem. Trzeba też pamiętać, że zawsze wiedza teoretyczna musi być sprawdzona w praktyce. DT Ryc. 9: Stopień stabilizacji pierwotnej maleje w miarę wzrostu stop- Ryc. 10: Przyczyny utraty miniimplantów są wzajemnie powiązane. nia stabilizacji wtórnej. Krytyczny jest moment przecięcia się tych krzywych – wówczas istnieje ryzyko utraty miniimplantu. W dokumentach istnieje wówczas określenie „implantologiczny” lub „chirurgiczny”. Jednak w razie jakichkolwiek wątpliwości właściciel polisy powinien zawsze kontaktować się ze swoim ubezpieczycielem i poinformować go o zakresie prowadzonego leczenia – szczególnie, jeśli w umowie nie wymieniono leczenia chirurgicznego lub implantologicznego. W takim przypadku roczna składka prawdopodobnie wzrośnie. W celu ochrony własnych interesów na wypadek pozwu o zaniedbania, lekarz ortodonta powinien zawsze przestrzegać kilku podstawowych zasad. Obowiązek poinformowania Przed rozpoczęciem każdej procedury pacjent musi być poinformowany o charakterze i efektach potencjalnych zagrożeń, alternatywnych metodach leczenia oraz konsekwencjach zaniechania leczenia. Dobrze jest stosować drukowane wstępnie szablony przeznaczone do gromadzenia informacji i wywiadu lekarskiego oraz zapisywania ważnych danych. Mogą one służyć jako przypomnienie lub zachęta podczas wywiadu z pacjentem. Materiałów drukowanych nie należy w żadnym wypadku używać zamiast dialogu! Materiały pisane muszą dokumentować (np. w postaci notki) fakt przekazania pacjentowi w formie ustnej istotnych informacji. Nie wystarczy sam podpis pacjenta, świadka i lekarza. Dokumentacja Dokumentacja jest absolutnie sprawą najwyższej wagi! Zapisy przebiegu leczenia (karta pacjenta, zdjęcia rtg, modele itp.) muszą w jednoznaczny sposób dokumentować sposób postępowania i wszelkie procedury oraz problemy lub powikłania. Skrupulatne i dokładne prowadzenie dokumentacji ma podstawowe znaczenie, np. w przypadku problemów prawnych – niepełna dokumentacja może być przyczyną przegrania sprawy. Roszczenia o odszkodowanie Jeśli pacjent dozna uszczerbku na zdrowiu lub złoży pozew, zaleca się kontakt z ubezpieczycielem, który będzie nadzorował wszystkie kwestie finansowe i prawne. Podsumowanie Podstawowymi parametrami, które determinują kliniczne powo- dzenie leczenia są jakość kości i ilość miejsca dostępnego w obszarze zaplanowanej implantacji, zastosowanie techniki wszczepiania odpowiedniej dla stosowanego systemu oraz staranne przemyślenie założeń biomechanicznych, a także zapobieganie zapaleniu wokół miniimplantu. Wiele przyczyn może prowadzić do porażki – czynniki Kontakt Dr Björn Ludwig bludwig@ kieferorthopaedie-mosel.de AD DENTAL TRIBUNE 12 Praktyka Polish Edition Wypełnianie ubytków klasy II materiałami złożonymi metodą bezpośrednią – rozwiązania kliniczne Robert Lowe, USA U wielu pacjentów nadal spotyka się wypełnienia wykonane z materiałów złożonych metodą bezpośrednią w zębach bocznych, które obejmują powierzchnię styczną. Przeciwnie do amalgamatu, który w celu ukształtowania punktu stycznego daje się łatwo kondensować w kierunku paska formówki, prawidłowe założenie materiału złożonego stawia szereg wyzwań lekarzowi wykonującemu zabieg. Przebieg adhezji w zakresie izolacji pola operacyjnego i sposób postępowania w takich przypadkach są dobrze rozumiane przez większość klinicystów, jednak niektóre etapy zakładania wypełnienia sprawiają trudności i ostatecznie mogą prowadzić do gorszego niż oczekiwany efektu końcowego. W niniejszym artykule opisane zostaną 3 etapy leczenia: postępowanie z tkankami miękkimi w regionie interproksymalnym, stworzenie konturu powierzchni stycznej oraz kontaktu, a także ukończenie i wypolerowanie wypełnienia. Ostateczne opracowanie i polerowanie wypełnienia z materiału złożonego Ryc. 1 Ryc. 2 Ryc. 1: Przedoperacyjny widok powierzchni zgryzowej: trzonowiec szczęki z próchnicą na powierzchni stycznej mezjalnej w obrazie radiologicznym. – Ryc. 2: Po zakończeniu opracowywania ubytku widoczne jest krwawienie na powierzchni stycznej. Ryc. 3 Ryc. 4 Ryc. 3: Expa-syl (Kerr) zakładany na powierzchnię styczną przy pomocy strzykawki, a następnie uciśnięty kulką z waty. – Ryc. 4: Po wypłukaniu większości Expa-sylu (niewielka ilość preparatu pozostaje poniżej poziomu brzegu ubytku w celu dodatkowej kontroli krwawienia) tkanki w okolicy powierzchni stycznej obkurczają się i nie krwawią, pozwalając na łatwe wprowadzenie paska. Postępowanie z dziąsłem w okolicy powierzchni stycznej Najczęstszą lokalizacją, w której proces adhezji nie zachodzi prawidłowo jest okolica brzegu dziąsłowego na powierzchni stycznej. Z tym problemem współistnieje brak możliwości uzyskania dostępu do tej okolicy, który jest konieczny, aby naprawić wypełnienie bez konieczności jego całkowitego usunięcia. Zgodnie ze stanowiskiem dr. Rona Jacksona, wypełnienia adhezyjne są wyjątkowe, gdyż w przypadku drobnych defektów (próchnica lub mikroprzeciek) w miejscu połączenia brzeżnego często mogą być odświeżone lub naprawione poprzez usunięcie uszkodzonych tkanek zęba i zastosowanie dodatkowego materiału złożonego. Epizody nawrotu próchnicy są ograniczone dzięki połączeniu materiału wypełniającego ze szkliwem i zębiną. Nie dotyczy to wypełnień metalowych, które nie wiążą się z tkankami zęba, jeżeli jednak uszkodzony obszar znajduje się na brzegu dodziąsłowym lub w kącie przylegania, to dostęp jest niemożliwy. Dlatego najważniejsze jest precyzyjne dopasowanie brzeżne wypełnień wykonanych z materiałów złożonych metodą bezpośrednią i uszczelnienie brzeżne bez obecności wilgoci i płynu dziąsłowego. Z powodu próchnicy umiejscowionej poddziąsłowo i/lub zapalenia uszczelnienie brzegu dodziąsłowego przy pomocy paska w obecności krwi może być trudne. Kontakt styczny oraz kształt wypełnienia Istotnym wyzwaniem dla dentysty wciąż jest odtworzenie kontaktu z sąsiadującym zębem i równocześnie stworzenie prawidłowego kształtu anatomicznego powierzchni stycznej, z czym wiążą się ograniczenia konwencjonalnych systemów do odbudowy powierzchni stycznych. Materiał złożony zakładany metodą bezpośrednią nie daje się skrawać tak jak amalgamat. Niestety, oznacza to, że materiały złożone zakładane w zębach bocznych muszą być kształtowane przy pomocy wierteł. Nie jest to czynność wchodząca w skład ostatecznego opracowania i polerowania wypełnienia. Należy pamiętać, że odbudowane guzki są wypukłe i nie powinno się ich skrawać przy pomocy wypukłych instrumentów rotacyjnych, które powodują powstanie wklęsłych obszarów na materiale wypełniającym. Materiał złożony powinien być zakładany stopniowo i rzeźbiony tak, aby uzyskać prawidłowy kształt zgryzowy przed polimeryzacją. Proces kończenia i polerowania wykonywany jest w celu uzyskania prawidłowego dopasowania brzeżnego i niewielkiej korekty w zgryzie. Gumowe instrumenty ścierne dalej udoskonalają powierzchnię materiału złożonego, a w celu uzyskania dodatkowego uszczelnienia brzeżnego w miejscach, w których nie udało się go uzyskać podczas instrumentacji, stosuje się uszczelniacze powierzchni. Przypadek kliniczny Ryc. 5 Ryc. 6 Ryc. 5: Pasek do formówki odbudowujący jedną ścianę uchwycony przez kleszcze Composi-Tight Matrix Forceps; instrument umożliwia precyzyjne umieszczenie paska bez jego deformacji. – Ryc. 6: WedgeWand podczas aplikacji klinicznej z klinem zagiętym pod kątem 90° w uchwycie. U pacjenta (Ryc. 1) radiologicznie stwierdzono objawy próchnicy na mezjalnej powierzchni stycznej zęba 3. Pole operacyjne zostało odizolowane przy pomocy OptiDam (Kerr Hawe). Próchnica była niewielka, dlatego plan zabiegu zakładał wykonanie maksymalnie oszczędzającej preparacji. Po usunięciu próchnicy i nadaniu kształtu części stycznej i zgryzowej, pole operacyjne zostało odizolowane przy pomocy koferdamu w celu przygotowania do procesu odbudowy. Na rycinie 2 pokazano, że dziąsło znajdujące się przy powierzchni stycznej zęba zostało skaleczone podczas preparacji ubytku i wystąpiło krwawienie. Ryc. 6a Ryc. 7 Ryc. 6a: WedgeWands zapewnia doskonałe uszczelnienie.– Ryc. 7: Soft Face 3D-Ring po wprowadzeniu na miejsce; należy podkreślić precyzję uszczelnienia brzeżnego paska do formówki. Grubość paska do formówki oraz ryzyko nacisku na więzadła przyzębne zębów odbudowywanego i sąsiadującego może czasami spowodować, że wykonanie wypełnienia na powierzchni stycznej jest utrudnione i wymaga sporo pracy. Z punktu widzenia anatomii, powierzchnia styczna zęba bocznego jest wypukła w kierunku powierzchni żującej i wklęsła w kierunku dodziąsłowym. Punkt styczny ma kształt elipsy w kierunku policzkowo-jezykowym i znajduje się w ok. 1 mm w kierunku wierzchołkowym w stosunku do krawędzi zęba. Powierzchnia zęba staje się coraz bardziej wklęsła w kierunku dodziąsłowym od punktu stycznego w stronę połączenia szkliwno-cementowego, dając miejsce brodawce dziąsłowej. Konwencjonalne systemy do odbudowy powierzchni stycznych składają się z cienkich, płaskich pasków metalowych, które zakładane są dookoła odbudowywanego zęba, a pasek jest umocowany przy pomocy trzymadełka. Kontakt z sąsiadującym zębem może być osiągnięty przy pomocy paska umieszczonego wokół zęba, ale praktycznie niemożliwe jest odtworzenie naturalnej, wypukłopłaskiej powierzchni stycznej zęba bocznego z powodu naturalnych ograniczeń tych systemów. Próby nadania kształtu lub wyprofilowania pasków przy pomocy nacisku instrumentami o kształcie elipsoidalnym mogą pomóc w osiągnięciu kontaktu niezgodnego z budową anatomiczną tylko w postaci zniekształcenia i wcięcia w pasku, a to z kolei nie pozwala na uzyskanie w pełni naturalnego kształtu powierzchni stycznej. Bez nadania prawidłowego kształtu tej powierzchni brodawka dziąsłowa może nie wypełnić całkowicie trójkąta, w którym powinno znajdować się dziąsło, prowadząc do gromadzenia się w tym miejscu cząstek jedzenia oraz powstania obszarów o zwiększonej akumulacji płytki nazębnej. Wypełnienia klasy II z materiałów złożonych wykonane metodą bezpośrednią, podczas zakładania mogą stawiać przed lekarzem więcej wyzwań z powodu braku możliwości kondensowania w kierunku paska metalowego materiałów na bazie żywic w tym stopniu co amalgamat, a to powoduje, że trudno jest odtworzyć kontakt styczny. Nie poleca się suszenia i spłukiwania krwi wodą, a później szybkiego założenia paska. Nawet, jeżeli zakończy się to sukcesem, z dużym prawdopodobieństwem krew przeniknie do ubytku w obszarze przylegającym do dziąsła i spowoduje, że wytrawienie i aplikacja systemu łączącego na zębinę bez obecności zanieczyszczeń będą niemożliwe. Najlepszym sposobem szybkiej i całkowitej likwidacji krwawienia z tkanek miękkich w obrębie powierzchni stycznej jest aplikacja w to miejsce Expa-sylu (Kerr) z następowym dociśnięciem go przy pomocy suchej kuleczki z waty i odczekaniem 1-2 min (Ryc. 3). Stosując strzykawkę wodnopowietrzną, należy następnie wypłukać Expasyl, pozostawiając niewielką ilość materiału na powierzchni tkanki, ale poniżej brzegu dziąsłowego opracowanego ubytku (Ryc.4). Expa-syl odchyli tkanki ª DENTAL TRIBUNE Praktyka 13 Polish Edition ª oraz szare, wysoki połysk) do ostatecznego wypolerowania i udoskonalenia powierzchni wypełnienia (Ryc. 11). z brzegu ubytku, zahamowując jakiekolwiek krwawienie i ułatwiając założenie paska bez ryzyka zanieczyszczenia pola operacyjnego. Ubytki klasy II, które do odbudowy wymagają założenia paska będą wymagały odbudowy krawędzi brzeżnej, punktu stycznego i często dużej części powierzchni stycznej. Celem założenia materiału złożonego jest spełnienie wszystkich tych warunków w taki sposób, aby zminimalizować konieczność zastosowania urządzeń rotacyjnych do ukształtowania i nadania ostatecznego kształtu wypełnienia. Odnosi się to w szczególności do powierzchni stycznych. Z powodu ograniczonego dostępu do powierzchni stycznych podczas pracy klinicznej, niezwykle trudno jest rzeźbić i prawidłowo ukształtować tę powierzchnię wypełnienia. Prawidłowa jej rekonstrukcja w bardzo dużej części zależy od kształtu paska i dokładności jego założenia. Po usunięciu próchnicy i starego materiału wypełniającego oceniany jest kontur ubytku. Jeżeli pozostaje jakakolwiek część punktu stycznego, nie ma konieczności jej usuwania. Należy pozostawić, w miarę możliwości, jak najwięcej zdrowych tkanek zęba. Jeżeli nie uda się łatwo założyć paska formówki z powodu pozostającego fragmentu punktu stycznego, można go częściowo spiłować przy pomocy Fine Diamond Strip (DS25F, Komet USA). W celu ułatwienia wykonania wypełnienia anatomicznego odtwarzającego morfologię mezjalnej powierzchni stycznej pierwszego trzonowca szczęki zastosowano Composi-Tight 3D™ Matrix System. Prawidłowy wybór paska polega na dobraniu takiego, który będzie odpowiedni do anatomii odbudowywanego zęba, a także szerokości i wysokości powierzchni stycznej. Wysokość paska po prawidłowym założeniu nie powinna przekraczać wysokości krawędzi brzeżnej sąsiedniego zęba. Z powodu wklęsłego kształtu anatomicznego, kontakt styczny będzie znajdował się ok. 1 mm wierzchołkowo w stosunku do wysokości krawędzi brzeżnej. Do umiejscowienia wybranego paska w prawidłowym położeniu w okolicy stycznej służą kleszcze Composi-Tight Matrix. Pewny chwyt tego instrumentu pozwoli na dokładniejsze umiejscowienie niż pęseta, która może uszkodzić lub pofałdować pasek. Pasek odbudowujący ścianę styczną (Garrison Dental Solutions) znajduje się w odpowiednim miejscu i jest odpowiednio ustawiony przy pomocy kleszczy ComposiTight Matrix w stosunku do mezjalnej powierzchni stycznej zęba nr 4 (Ryc. 5). Ustawienie paska i jego prawidłowe dopasowanie pozwala na precyzyjne założenie wypełnienia nawet w odcinkach bocznych z trudnym dostępem. Następnie część przydziąsłowa paska jest stabilizowana i dociskana do brzegu dodziąsłowego zęba przy pomocy odpowiedniego rozmiaru klina. Elastyczny klin WedgeWand Klin elastyczny WedgeWand® (Ryc. 6) powinien być odpowiednio szeroki, aby utrzymać część dziąs- Ryc. 8 Ryc. 8a Ryc. 8: Wypełnienie z materiału złożonego ukończone przed zdjęciem paska do formówki. Precyzyjne umieszczenie paska pozwala na odbudowanie prawidłowego kształtu powierzchni stycznej zęba. – Ryc. 8a: Wypełnienie zaraz po zdjęciu paska do formówki. Kiedy polerowanie zostanie zakończone, ostatnim etapem jest aplikacja uszczelniacza powierzchni (Seal and Shine, Pulpdent) w celu uszczelnienia i ochrony mikroskopijnych niedoskonałości w miejscu połączenia wypełnienia z zębem, które mogą pozostawać w wyniku braku możliwości dotarcia do tych miejsc na poziomie mikronowym. Należy pamiętać, że osoba badająca może w najlepszym wypadku zidentyfikować obszary z nieszczelnością brzeżną o wielkości 30 mikronów, a bakterie mają średnicę 1 mikrona. Celem zastosowania Seal and Shine jest zatem wypełnienie tych obszarów. Na rycinie 12 pokazano obraz powierzchni żującej zakończonego wypełnienia klasy II wykonanego z materiału złożonego. Ryc. 9 Ryc. 10 Ryc. 9: Ostro zakończone wiertła Q-Finisher z węglika spiekanego stosowane do niewielkich korekt w zgryzie i ostatecznego opracowania brzegów wypełnienia. – Ryc. 10: Wiertła o bardzo drobnym nasypie wykonane z kompozytu używane są do dalszego udoskonalenia powierzchni i ostatecznego opracowania miejsc, które były dostosowywane w zgryzie. Ryc. 11 Ryc. 12 Ryc. 11: Wiertło kompozytowe o bardzo drobnym nasypie podczas wygładzania korygowanych miejsc. – Ryc. 12: Widok powierzchni żującej wypełnienia typu MO wykonanego z materiału złożonego metodą bezpośrednią po aplikacji uszczelniacza Seal-n-Shine. łową paska dociśniętą do brzegu dodziąsłowego ubytku, kiedy druga część klina przylega pewnie do powierzchni sąsiadującego zęba. Aby umieścić klin Wedge Wand, zagina się go pod kątem 90° w miejscu, gdzie styka się z uchwytem. Elastyczny klin może być teraz wygodnie wciśnięty bez używania pęsety, która często w tym przypadku jest niewygodna. Kiedy klin jest prawidłowo umieszczony, odkręcenie od uchwytu uwalnia klin. Kleszcze G-Ring® używane są do wprowadzenia pierścienia Soft Face™ 3D Ring na właściwą pozycję. Łopatki Soft Face 3D Ring ustawiane są po obu stronach elastycznego klina i pierścień uwalniany jest z kleszczy. Siła generowana przez 3D Ring powoduje niewielką separację zębów z powodu ucisku na więzadło przyzębne. Unikalne łapki pierścienia Soft Face 3D dostosowują się do morfologii części stycznej powierzchni policzkowej i językowej sąsiadującego zęba, powodując równocześnie niezwykle precyzyjną adaptację paska odbudowującego powierzchnię styczną do krawędzi ubytku (Ryc. 7). Kiedy pasek jest prawidłowo dociśnięty i założony przy użyciu Soft Face 3D Ring, można rozpocząć proces odbudowy. Wytrawianie przez 15 s techniką Total-etch (10 s na brzegach szkliwa i 5 s na powierzchni zębiny) wykonywane jest 37% kwasem ortofosforowym. Następnie wytrawiacz jest spłukiwany przez co najmniej 15-20 s. Ubytek jest potem suszony, a później aplikowany jest na niego AcQuaSeal desensitiser (AcQuaMed Technologies) w celu dezynfekcji i spo- wodowania, aby powierzchnia stała się wilgotna przed rozpoczęciem adhezji i wstępnej penetracji HEMA do kanalików zębinowych. Na powierzchnię ubytku aplikowany jest system wiążący V generacji (Optibond Solo Plus, Kerr), a rozpuszczalnik odparowywany poprzez dmuchanie delikatnym strumieniem powietrza na powierzchnię ubytku. System wiążący jest potem naświetlany przez 20 s. Wnastępnej kolejności wprowadza się do ubytku pierwszą warstwę materiału złożonego o grubości ok. 0,5 mm w postaci materiału typu flow (Revolution 2, Kerr). Płynny materiał złożony dostanie się do nieregularnych obszarów ubytku i utworzy warstwę inhibicji tlenowej, z którą połączą się następne warstwy materiału z grupy mikrohybryd. Po 20 s naświetlenia kolejnym etapem jest warstwowe zakładanie materiału mikrohybrydowego. Najpierw, przy pomocy jednorazowej kaniuli, pierwsza porcja mikrohybrydowego materiału złożonego (Premise, Kerr) zakładana jest na część styczną ubytku. Gładko zakończony instrument do kondensacji stosowany jest do odpowiedniego ułożenia materiału odbudowującego na wewnętrznej części paska i ubytku. Pierwsza warstwa nie powinna mieć więcej niż 2 mm grubości. Po jej naświetleniu następna warstwa powinna rozciągać się bardziej w stronę wierzchołkową wobec punktu stycznego oraz pokrywać sklepienia komory. Materiał od strony policzkowej i językowej został założony, a następnie modelowany przy pomocy Goldstein Flexithin Mini 4 (HuFriedy). Do naciągnięcia materiału na krawędzie ubytku i wygładzenia jego powierzchni użyty został A #2 Keystone brush (Patterson Dental) nasączony niewielką ilością żywicy. Na rycinie 8 przedstawiono wypełnienie po założeniu wszystkich warstw materiału złożonego przed usunięciem paska. Kleszcze Composi-Tight Matrix zostały zastosowane do usunięcia paska po zdjęciu elastycznego klina oraz Pierścienia Soft Face 3D. Composi-Tight™ 3D Ring maksymalnie redukuje przestrzeń między zębami. Ostateczne opracowanie i polerowanie zostało wykonane wiertłami Q-Finisher Carbide Finishing Burs (Komet USA). Do ostatecznego opracowania stosowane są zazwyczaj 3 rodzaje nasypów i 3 rodzaje wierteł. W przypadku systemu Q-Finisher, wiertła z paskami niebiesko-żółtymi ze swoją unikalną konfiguracją części pracującej wykonują pracę 2 wierteł przy pomocy jednego. Doskonała jakość powierzchni przylegania materiału złożonego i naturalnego zęba jest osiągana dzięki projektowi cięcia poprzecznego instrumentu tnącego. Niewielki, ostro zakończony (H134Q-014) Q-Finisher został użyty do wykonania korekt wysokości wypełnienia oraz wygładzenia i udoskonalenia okolic krawędzi wypełnienia tam, gdzie dostęp był możliwy (Ryc. 9). Wiertło z drobnym nasypem oznaczone białym paskiem ultrafine finishing bur (H134UF-014) zostało użyte w celu dostosowania obszarów wymagających precyzyjnego i delikatnego wykończenia (Ryc. 10). Następnie zastosowano wiertła Komet Diamond Composite polishing points (zielone, polerujące Wnioski W niniejszym artykule opisano technikę pracy, na którą składają się następujące etapy: 1. Kontrola krwawienia tkanek znajdujących się w okolicy powierzchni stycznej przed założeniem paska przy pomocy preparatu Expa-syl (Kerr). 2. Wykorzystanie systemu do odbudowy powierzchni stycznej (Composi-Tight 3D, WedgeWand, Garrison Dental Solutions) i materiału złożonego z nano-wypełniaczami (Premise, Kerr), aby uzyskać precyzyjną pod względem anatomicznym powierzchnię styczną. 3. Zastosowanie Q-Finisher 2-wiertłowego systemu (Komet USA) w celu ostatecznego opracowania materiału przy pomocy diamentowych instrumentów ściernych do materiałów złożonych (Komet USA), uzyskania najlepszej jakości integralności brzeżnej bez zniszczenia kształtu anatomicznego powierzchni żującej. Powierzchnia styczna została odtworzona z uzyskaniem naturalnego konturu i posiada przewidywalny, eliptyczny kontakt z zębem sąsiadującym. Uzyskując prawidłowy kształt części zgryzowej i stycznej, mamy pewność, że takie niewidoczne wypełnienie będzie służyło pacjentowi przez wiele lat. DT Autor Robert A. Lowe posiada praktykę prywatną w Charlotte w USA, jest przedstawicielem American Board of Aesthetic Dentistry. Prowadzi wykłady na forum międzynarodowym, jest przewodniczącym Advanstar Dental Media’s – komisji doradczej nauczania ustawicznego. Można się z nim skontaktować pod nr tel. (704) 364 47 11 lub pisząc na adres e-mail: [email protected]. DENTAL TRIBUNE 14 Produkty Polish Edition PROMOCJA Rentgenodiagnostyka w gabinecie Znana i ceniona za jakość i nowoczesność urządzeń Firma Sirona (dawny Siemens) – legitymująca się ponad 100-letnim doświadczeniem w konstrukcji urządzeń rentgenowskich zaprezentowała niedawno nowy aparat zewnątrzustny Heliodent Plus. Aparat został wyposażony w najnowszej generacji lampę rtg o najmniejszym ognisku 0,4 mm, która gwarantuje uzyskiwanie nie tylko wyższej jakości zdjęć, ale pozwala również na współpracę z nowoczesną radiografią cyfrową o najwyższej na świecie rozdzielczości – 33 plm. Efektowne wzornictwo, maksymalna prostota obsługi i łatwe pozycjonowanie (stabilność ramienia nożycowego zapewnia nieporuszone zdjęcie) dopełniają charakterystyki tego urządzenia. Nową radiografię Sirony reprezentuje Xios Plus. Zapewnia nie tylko najwyższą rozdzielczość, a tym samym najlepszą jakość obrazu, ale oferuje także wiele innowacyjnych rozwiązań, jak np.: możliwość pracy z 2 czujnikami równocześnie. Oprogramowanie uwzględnia nie tylko typowe, ale także bardziej specjalistyczne sytuacje, jest przy tym łatwe w obsłudze. Do znanych i cenionych przez użytkowników rentgenów pantomograficznych Sirony zów 3D, co stanowi stosunkowo tanie i bardzo korzystne ze względów klinicznych rozwiązanie dla lekarza. Obszar obrazowania obejmuje walec o średnicy 7 cm i wysokości 8 cm. Jest na tyle duży, że można na jego podstawie przeprowadzić pełne planowanie implantologiczne. Amadar nie wprowadzono istotnych zmian technicznych. Jedyną innowację stanowi możliwość rozbudowy tych urządzeń do tworzenia obra- ul. Świętokrzyska 14 00-050 Warszawa Tel.: (22) 826 43 81 www.amadar.pl doskonałe połączenie chemiczne i mikromechaniczne ze szkliwem i zębiną oraz połączenie z pozostałymi składnikami zawartymi w matrycy kompozytowej. Dzięki temu Vertise Flow jest wyjątkowym kompozytem, który przylega do tkanek bez pośrednictwa systemu wiążącego, spełniając oczekiwania lekarzy wobec prostej i wyjątkowo przyjaznej pacjentowi procedurze wypełniania ubytku. stosuje uniwersalny materiał kompozytowy, np. Herculite XRV Ultra – bez błędów związanych z wytrawianiem i osuszaniem tkanek i bez potrzeby zastosowania samotrawiącego systemu wiążącego. Vertise Flow – rewolucyjny materiał kompozytowy do stosowania bez systemu wiążącego Po wielu latach intensywnych badań nad bezpośrednim łączeniem materiałów kompozytowych z tkankami zęba firma Kerr – lider w dziedzinie materiałów do wypełnień i systemów wiążących wprowadza do na rynek Vertise Flow – pierwszy samoadhezyjny materiał kompozytowy. Vertise Flow jest światłoutwardzalnym materiałem kompozytowym, który nie wymaga stosowania takich dodatkowych etapów, jak wytrawianie/zastosowanie primera/bonding, zwykle niezbędnych do uzyskania połączenia materiałów komAD pozytowych z zębiną i szkliwem. Dzieje się tak dzięki wykorzystaniu sprawdzonej w wielu produktach firmy Kerr technologii adhezyjnej OptiBond, która sprawia, że postępowanie w czasie wypełniania ubytku jest proste i krótkie – Vertise Flow wykazuje działanie systemu wiążącego, a jednocześnie jest pełnowartościowym, płynnym materiałem kompozytowym, przeznaczonym do stosowania jako materiał do wypełnień, podkład lub uszczelniacz bruzd i zagłębień. Podstawą technologii OptiBond jest monomer GDPM – cząstka, która posiada dwoistą naturę, zapewniającą AD Po opracowaniu, wypłukaniu i osuszeniu tkanek rozprowadza się pierwszą warstwę Vertise Flow po powierzchni szkliwa i zębiny, wyrównuje strumieniem powietrza i utwardza światłem lampy. Następnie, w zależności od wskazań, wypełnia się pozostałą część ubytku kolejnymi porcjami tego samoadhezyjnego materiału lub Vertise Flow jest nanohybrydowym materiałem złożonym, zawierającym kompleksy wypełniacza prepolimeryzowanego (PPF), szkło barowe, nanokrzemionkę oraz fluorek iterbu. Tak zróżnicowana struktura zapewnia optymalizację materiału pod względem ilości wypełniacza (70% wag.), która z kolei wpływa na wielkość skurczu, właściwości fizyczne/ mechaniczne i estetyczne, porównywalne z właściwościami tradycyjnych, płynnych materiałów kompozytowych. Sprawia także, ª DENTAL TRIBUNE Produkty 15 Polish Edition PROMOCJA Charisma® Opal Flow – łatwy sposób uzyskania naturalnych i trwałych wypełnień W marcu br. firma Heraeus udostępniła dentystom nowy płynny kompozyt Charisma® Opal Flow, pozwalający na tworzenie naturalnych i wytrzymałych wypełnień. Charisma® Opal Flow jest kompozytem, który łatwo się opracowuje, wykazuje bardzo dużą nieprzepuszczalność dla promieni rtg. Płynna konsystencja umożliwia łatwe nakładanie w przypadku minimalnie inwazyjnych wypełnień, co pozwala na użycie tego kompozytu do wielu zastosowań. Charisma® Opal Flow opiera się na 50-letnim doświadczeniu firmy Heraeus w dziedzinie kompozy- ª że materiał bardzo dobrze adaptuje się i wnika w powierzchnię tkanek, a jego estetyka jest doskonała. Vertise Flow dostepny jest w 9 odcieniach (XL, A1, A2, A3, A3.5, B1, B2, UO, Translucent), które zapewniają pełne wykorzystanie produktu we wszystkich proponowanych wskazaniach. Ten innowacyjny kompozyt można stosować do wypełnień niewielkich ubytków klasy I i II w zębach stałych, wypełnień ubytków wszystkich klas w zębach Idealny wybór do różnych zastosowań tów. Podobnie jak uniwersalny kompozyt Charisma® Opal, płynna postać zawiera innowacyjną recepturę. Dzięki temu można uzyskać wysoką wytrzymałość na zginanie i niewielkie naprężenia skurczowe, co gwarantuje silne, wytrzymałe i trwałe wypełnienie. Charisma® Opal Flow doskonale pasuje do składu chemicznego Charisma® Opal oraz większości systemów kolorystycznych. Można go także stosować z innymi dostępnymi kompozytami na bazie akrylu. Naturalne wypełnienia dzięki idealnemu dostosowaniu koloru Charisma® Opal Flow dopasowuje się do oryginalnego koloru mlecznych oraz jako podkład typu base/liner w dużych ubytkach klasy I i II. Materiał nadaje się również do uszczelniania bruzd i zagłębień, naprawy defektów szkliwa, naprawy uzupełnień porcelanowych i kompozytowych, odbudowy pod uzupełnienia protetyczne w obszarach, które nie są narażone na duże siły żucia, a także do blokowania podcieni i szynowania. Kerr Polska Tel.: (22) 654 40 06 Faks: (22) 654 40 07 www.vertise.pl www.kerrhawe.pl Charisma® Opal Flow – kompozyt płynny – jest uzupełnieniem asortymentu kompozytów firmy Heraeus. Nowy model strzykawki zapewnia łatwą i niezawodną aplikację. struktury zęba, co daje wspaniały, naturalny wygląd. System wypełniaczy i matryca monomerowa zostały tak zmieszane, że po polimeryzacji wypełnienie przyjmuje kolor otaczającej go zębiny i nie widać połączenia z naturalnym zębem. Dzięki wspaniałym właściwościom Charisma® Opal Flow w zakresie polerowania można szybko i łatwo uzyskać wysoki połysk. Łatwość opracowywania i wspaniała nieprzepuszczalność dla promieni rtg Nowy system zapewnia optymalne właściwości w zakresie opracowywania w codziennej praktyce. Charisma® Opal Flow tworzy jednolite, gładkie powierzchnie w miejscach ubytków, do których trudno dotrzeć. Nowy model strzy- kawki z udoskonalonymi właściwościami obsługi oraz ograniczenie skapywania zapewniają łatwość i niezawodność aplikacji materiału, a naturalne wyniki można szybko osiągnąć. Płynny kompozyt ma wygodną konsystencję, dzięki której zachowuje kształt i pozycję po aplikacji. Materiał płynie dopiero po dociśnięciu instrumentem, dzięki właściwościom tiksotropowym i nie spływa przed utwardzeniem światłem. W diagnozowaniu materiał kompozytowy bardzo łatwo odróżnić od pozostałej struktury zęba ze względu na jego wyjątkową nieprzepuszczalność dla promieni rtg, dlatego Charisma® Opal Flow zapewnia optymalną, wiarygodną diagnozę. Zostało to niedawno potwierdzone przez wielu naukowców – specjalistów. Płynna konsystencja Charisma® Opal Flow powoduje, że jest to wielozadaniowy kompozyt, odpowiedni do różnych zastosowań zarówno w zębach przednich, jak i bocznych. Charisma® Opal Flow to doskonały materiał do uszczelniania poszerzonych bruzd, wyścielania ubytku (liner), wypełnień klasy III i V lub szynowania zębów rozchwianych. To również najlepszy wybór do minimalnie inwazyjnych wypełnień klasy I i II w miejscach, gdzie nie występuje bezpośrednie obciążenie zwarciowe, a także do niewielkich napraw uzupełnień bezpośrednich i pośrednich. Charisma® Opal Flow jest dostępny w 7 różnych kolorach: kolor nieprzeziernej zębiny (OM), barwy uniwersalne (A1, A2, A3, A4, B2), a także Baseliner. Kontakt: Biuro Heraeus ul. I Dywizji Pancernej 45, pok. 201 43-300 Bielsko- Biała Tel.: (33) 496 35 39 e- mail:[email protected] Konsultant: lek. dent. Małgorzata Grzegorzak-Nowakowska tel.: 0 600 975 896 www.heraeus-dental.pl AD DENTAL TRIBUNE 16 Wydarzenia Polish Edition Osteologia w Krakowie 2010 „Nowoczesne koncepcje leczenia i zarządzanie tkankami przy użyciu technik sterowanej regeneracji kości i tkanek” Wejście do Auditorium Maximum UJ. W kwietniu br. (09-10.04.) w jednej z najbardziej reprezentacyjnych sal Krakowa – Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ul. Krupniczej 35 odbyła się konferencja „Osteologia w Krakowie 2010”. „Osteologia w Krakowie” była 5. z kolei wymianą doświadczeń w gronie wybitnych specjalistów, a jednocześnie prezentacją najnowszych trendów w dziedzinie regeneracji kości i tkanek w implantologii, periodontologii i chirurgii stomatologicznej. Te- goroczna konferencja przebiegała pod hasłem „Nowoczesne koncepcje leczenia i zarządzanie tkankami przy użyciu technik sterowanej regeneracji kości i tkanek”. Konferencja objęta została patronatem Fundacji Osteologicznej (Osteology Fundation) z siedzibą w Szwajcarii. Przewodniczącym Rady Naukowej z ramienia Fundacji Osteologicznej został prof. Mariano Sanz z Madrytu – członek Rady Naukowej Fundacji, szef kolegium dziekanów stomatologii w całej Europie i aktywny zawodowo naukowiec, a ze strony polskiej dr n. med. Piotr Majewski z Krakowa – Dyrektor CEIA (Central European Implant Academy), szef Pracowni Implantologii Instytutu Stomatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W pierwszym dniu konferencji odbyły się warsztaty i sesje przedkongresowe, w drugim – obrady główne z 4 sesjami tematycznymi: • „Kształtowanie tkanek miękkich w leczeniu periodontologicznym i implantologicznym”, AD Bezstresowa technologia kompozytowa Warsztaty podczas pierwszego dnia konferencji. • „Zachowanie tkanki kostnej w zębodołach poekstrakcyjnych – nowe techniki postępowania”, • „Wyzwania kliniczne związane z leczeniem periimplantitis”, • „Zaawansowane procedury regeneracji tkanek w trudnych przypadkach implantologicznych”. Poza bogatym programem naukowym, imprezie towarzyszyła wystawa sprzętu i materiałów stomatologicznych, związana tematycznie z programem obrad. W przerwach pomiędzy wykładami uczestnicy konferencji mogli zapoznać się z bogatą ofertą firm działających w branży. Wśród wykładowców prezentujących swoje osiągnięcia i doświadczenia kliniczne znaleźli się m.in.: Krzysztof Awiłło, Domenico Baldi, Krzysztof Chmielewski, Mark Hochman, Witold Jurczyński, Gerd Körner, Piotr Majewski, Mariano Sanz, Stefan Renvert, Anton Sculean, Krzysztof Śliwowski, Frank Schwarz, Fabio Vignoletti, Dietmar Weng, Wilfried Wagner, Radosław Witkowski, Orcan Yüksel. Obrady prowadzone były w języku angielskim. Niezmiennie bardzo wysoki poziom merytoryczny sympozjum, a także nazwiska znanych i cenionych w naukowym świecie stomatologii autorytetów, corocznie gromadzą w Krakowie szerokie grono lekarzy praktyków nie tylko z Polski. Doskonała organizacja, jaką wyróżnia się ta impreza sprawia, że zainteresowanie nią nie słabnie – organizatorzy już dziś zapraszają na następną konferencję osteologiczną. DT Warsztat prowadzony przez Krzysztofa Chmielewskiego i Orcana Yüksela. L=Kbgm^eb`^gmgrfZm^kbZõh][n]hpncĵ\rsŋ[bgŋbh`kZgb\sZcĵ\rldnmdbldnk\snihebf^krsZ\rcg^`h' C^]ghkZshpZ ZiebdZ\cZpZklmp`kn[hİ\b-ff =hldhgZõZlZfhblmgZZ]ZimZ\cZ]hİ\bZgn[rmdngb^prfZ`Zcĵ\Znir\aZgbZ DhfiZmr[beghİăs^plsrlmdbfblrlm^fZfbpbĵĸĵ\rfbbdhfihsrmZfb Pełna sala wykładowa podczas warsztatów na „Osteologii w Krakowie”. DTP0410_17_OT01 12.05.2010 10:25 Uhr Seite 1 ORTHO TRIBUNE The World’s Orthodontic Newspaper · Polish Edition KWIECIEŃ + MAJ 2010 VOL. 1, NR 1 Praktyka Perspektywy Wydarzenia Plan na trudne czasy – jak utrzymać się na rynku? Ortodoncja oparta na... sprzecznych dowodach Zjazd Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego Foto: MonkeyBusinessImages Strona 3 Strona 7 Strona Foto: Dmytro Hurnytskiy 8 Problemy spowodowane oddychaniem przez jamę ustną Wraz z nadejściem wiosny u osób cierpiących na alergie pojawiają się dokuczliwe objawy. Często obserwuje się u nich zjawisko oddychania ustami. Wg badań opublikowanych na początku br. w General Dentistry (Academy of General Dentistry) większość psychicznych, medycznych i społecznych problemów związanych z oddychaniem przez usta jest bagatelizowana przez lekarzy i innych specjalistów. Dentyści zalecają swoim pacjentom zgłaszanie się na wizyty kontrolne średnio co pół roku, co oznacza, że niektórzy odwiedzają gabinet dentystyczny częściej niż lekarza pierwszego kontaktu. Z tego powodu, to właśnie dentysta może być pierwszą osobą, która zidentyfikuje problem oddychania przez usta oraz pomoże zapobiec negatywnym skutkom problemu. „Alergie powodują niedrożność górnych dróg oddechowych lub oddychanie przez usta” – mówi Yosh Jefferson, autor badań. „Praktycznie w każdej rodzinie co najmniej jedna osoba ma problem z oddychaniem przez usta” – dodaje. Z biegiem czasu dzieci, u których ta dolegliwość nie jest leczona, mogą cierpieć na zniekształ- Foto: BestPhoto1 cenie twarzy oraz nieprawidłowy rozwój zębów, m.in. zwężoną twarz czy usta, choroby dziąseł czy krzywe zęby. Zła jakość snu spowodowana przez oddychanie ustami może również przynieść negatywne skutki dotyczące zachowań społecznych, np. w szkole. Wg dr. Jeffersona, wiele z tych dzieci została błędnie zdiagnozowana w kierunku ADD (attention deficit disorder) lub nadaktywności. Ponadto, oddychanie przez usta może spowodować niedobór tlenu w krwioobiegu, co może być przyczyną nadciśnienia, choroby serca, zaburzeń snu i innych problemów medycznych. „Po operacji i interwencji ortodontycznej, znaczna liczba pacjentów wykazuje poprawę zachowania, poziomu energii, wyników w nauce, akceptacji wśród rówieśników oraz w ogólnym rozwoju” – mówi Leslie Grant, rzecznik AGD. „Leczenie problemu oddychania przez usta może znacznie poprawić jakość życia” – dodaje. Niestety, duża liczba lekarzy wciąż nie jest świadoma problemów zdrowotnych powiązanych ze zjawiskiem oddychania przez usta. OT co powoduje zmęczenie w ciągu dnia, utrudniając skupienie nad lekcjami” – mówi dr. Jefferson. „Jeśli dziecko jest zestresowane w szkole, to bez odpowiedniej opieki mogą u niego wystąpić zaburzenia zachowania”. Zlikwidowanie zjawiska oddychania ustami jest możliwe i może być korzystne dla dzieci, jeśli zostanie zdiagnozowane we wczesnym etapie. Dentysta może zbadać te symptomy oraz stan migdałków. Jeśli są one powiększone, można je leczyć lub usunąć operacyjnie. Source: Academy of General Dentistry AD Sukces wymaga innowacji! Kodak 3D - najchętniej wybierana tomografia w Polsce System Kodak 9000 Kompleksowe rozwiązanie dla najbardziej wymagających. Pantomografia, Tomografia i Cefalometria – 3 rozwiązania w jednym plus możliwość obrazowania całej szczęki lub żuchwy. Aparat Kodak 9500 Niezrównany Tomograf Wiązki Stożkowej. Trójwymiarowe obrazowanie w średnim i WIELKIM formacie. „Dzieci, które oddychają przez usta zazwyczaj nie śpią dobrze, Pole obrazowania: 184 x 206 mm Brytyjski Krajowy Tydzień Ortodontyczny Po raz pierwszy w historii The British Orthodontic Society (BOS) zorganizowało Narodowy Tydzień Ortodontyczny. Na uroczyste otwarcie przybyli dentyści, członkowie BOS, przedstawiciele prasy oraz członkowie partii Konserwatystów. Obchody te są częścią kampanii zorganizowanej w celu skupienia uwagi na sposobach i możliwościach poprawy stanu uzębienia. Prezes BOS – Nigel Harradine podczas przemówienia rozpoczynającego powiedział: „Jako dentyści nie dysponujemy wystarczającą wiedzą na tematy ortodontyczne, której potrzebujemy, aby w pełni zrozumieć wzrastające potrzeby naszych pacjentów.” „Dokonał się wielki postęp w technologii ortodontycznej, ale mimo tego, że dysponujemy najlepszymi badaniami i znakomitymi profesjonalistami, wciąż odczuwamy braki w sferze ortodoncji, a listy oczekujących na leczenie w ostatnich 3 latach systematycznie się powiększają” – dodaje N. Harradine. Badania przeprowadzone przez YouGov dowiodły, że 45% dorosłych nie jest zadowolonych z wyglądu swoich zębów, a 20% rozważa poddanie się leczeniu ortodontycznemu. Spośród dorosłych, którzy uważają, że leczenie ortodontyczne przyniosłoby efekty, 56% odczułoby poprawę wyglądu, 25% lepszą samoocenę, a 18% polepszenie stanu zdrowia jamy ustnej. Komentując wyniki ankiety, dr Harradine powiedział: „Te badania potwierdzają apele ortodontów, którzy oczekują znacznego wzrostu wizyt pacjentów dorosłych, którzy wcześniej nie mieli możliwości poprawy zgryzu i uśmiechu. To prowokuje do rozważań na temat zarówno stosunku do leczenia ortodontycznego, jak i najnowszych postępów techniki w tym zakresie”. OT ier Prem w • Kodak - najczęściej kupowane pantomografy cyfrowe • Najłatwiejsze w obsłudze aparaty pantomograficzne • Najbardziej kompletna oferta aparatów pantomograficznych na rynku – rata już od 1580 pln miesięcznie • Polskie oprogramowanie KODAK 8000 C ie rmac o f im wielk • Komfortowy program finansowy • Najniższa dawka promieniowania KODAK 8000 a– KODAK 9000 KODAK 9000 3D Optident S. J., 53-032 Wrocław, ul. Jeździecka 12 tel. 071 781 84 62, 0501 242 101, www.kodakdental.pl Optident Wyłączny Dystrybutor Kodak Dental Systems Equipment w Polsce. KODAK 9000 C KODAK 9000 C 3D KODAK 9500 2 Opinie ORTHO TRIBUNE Polish Edition Coraz więcej zdrowych produktów w szkolnych sklepikach Sara Bojarczuk, Dental Tribune Polska Najnowsze badania dowiodły, że coraz więcej dzieci je zdrowe posiłki w czasie szkolnych przerw pomiędzy zajęciami. Brytyjska organizacja „School Food Trust” przeprowadziła badanie dotyczące produktów spożywanych przez dzieci w czasie zajęć szkolnych. Było to pierwsze tego typu badanie w tym kraju od czasu wprowadzenia przez rząd nowych standardów dotyczących przeką- sek dostępnych w szkołach, które weszły w życie w 2006 r. Badania dowiodły, że coraz więcej dzieci rezygnuje ze słodkich przekąsek. Posiłki, które dzieci zabierały do szkoły były znacznie zdrowsze niż te, które spożywane były 4 lata wcześniej. Standardy wprowadzone przez rząd zawierały obowiązek (zwłaszcza w szkołach podstawowych) dostarczenia zdrowych zamienników słodkich napojów, chipsów i słodyczy. Pomimo tego, że oferowane w szkolnych sklepikach soki owocowe oraz suszone owoce zawierają ważne substancje odżywcze (m.in. witaminy i antyoksydanty), należy pamiętać, że zawierają również cukier, a spożywanie żywności z zawartością cukru i słodzonych napojów w dużych ilościach prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia jamy ustnej. Badacze sugerują, aby szkoły zdecydowały o dostępności tych przekąsek tylko podczas posiłku, a w zamian oferowały wodę i owoce jako przekąski. Naukowcy na tropie odkrycia sposobu tworzenia zębów Wzrost i rozwój wszystkich komórek i organów ludzkiego organizmu, także zębów, kontrolowany jest przez geny. Grupa badaczy z Instytutu Biotechnologii University of Helsinki opracowała model komputerowy do identyfikacji różnic wśród struktur złożonych, takich jak zęby. Prof. Jukka Jernvall wraz z zespołem badaczy dokonał ewolucyjnego odkrycia, badając zęby ssaków. Po ponad 15 latach pracy zebrał on wystarczającą ilość danych, aby wyróżnić główne aspekty procesu powstawania zębów. Zęby są dla helsińskich badaczy rodzajem „modelu gatunkowego”, co oznacza, że wyniki ich badań mają zastosowanie również w odniesieniu do innych organów. Badania pokazały, że obecnie ok. 74% dzieci spożywa warzywa albo sałatki podczas lunchu w porównaniu z 59% w 2005 r. Przeciętnie, dzieci w 2009 r. spoży- Zoptymalizowane zaczepy zostały opracowane w taki sposób, aby poprawić przebieg ekstruzji przednich zębów i rotacji kłów poprzez optymalizację działania sił prostujących. Są one dostosowywane do unikalnej anatomii zębów pacjenta, tworząc zindywidualizowane rozwiązania. Foto: niderlander Prof. Jernvall jest znany jako międzynarodowy pionier w interdyscyplinarnych odkryciach biologicznych. Kilka lat temu na łamach Nature opublikowano jego prace, nadając im rangę jednego z 15 tematów edukacyjnych dotyczących biologii ewolucyjnej. OT Source: University of Helsinki wały więcej niż 2 porcje owoców lub warzyw w ciągu dnia. Badania wykazały również, że proporcja między dziećmi pijącymi wodę w szkołach wzrosła ponad 20%. Przeciętny posiłek, spożywany przez dziecko w szkole spełniał najnowsze wymogi dotyczące szkolnego lunchu, a zawartość w nim soli, tłuszczu i cukru została zredukowana. Autorzy raportu podkreślają znaczną poprawę stanu zdrowia jamy ustnej wśród najmłodszych w związku z jakością szkolnych posiłków. OT Nowe funkcje systemu Invisalign Align Technology ogłasza poszerzenie linii produktów Invisalign o nowe możliwości, które mają usprawnić ekstruzję, rotację i przemieszczanie korzeni. Ulepszone łączniki Power Ridge™ oraz optymalizacja szybkości przesunięć pozwala na uzyskanie większej kontroli i precyzji w przypadku konkretnych ruchów zębów w szerszym zakresie wskazań. Wg komputerowego modelu matematycznego, stosunkowo prosta formuła wydaje się skrywać skomplikowaną układankę genetyczną dotyczącą powstawania zębów. Badacze testowali również model teoretyczny, opierając się na zębach myszy. Prof. Jukka Jernvall Ankieta przeprowadzona przez „Trust” opierała się na badaniach posiłków, które 6.696 dzieci z 136 szkół podstawowych przynosiły do szkoły pomiędzy lutym a kwietniem ubiegłego roku. Wyniki zostały porównane z podobnymi badaniami przeprowadzonymi w r. 2005. Łączniki Power Ridge, dostępne wcześniej wyłącznie w systemie Invisalign Teen®, ułatwiają zrotowanie korzeni w kierunku językowym, optymalizując siły działające na zęby przednie szczęki. Można je stosować podczas prostowania górnych zębów siecznych w sytuacji retroklinacji zębów szczęki, np. w przypadkach wad zgryzu klasy II grupy 2. Optymalizacja szybkości zapewnia bardziej kontrolowany ruch całego zęba, w tym korzenia i – wraz z ulepszonymi protokołami ClinCheck® – ogranicza tempo ruchu korony i korzenia do optymalnego zakresu. Udoskonalenie IPR pozwala obecnie na jego wdrożenie na późniejszych etapach leczenia, kiedy stłoczone zęby zostaną już częściowo ustawione liniowo i uzyskanie dostępu do nich może być łatwiejsze. Nowy zestaw Invisalign Attachment Kit stosowany do wykonywania zaczepów (w tym zaczepów zoptymalizowanych) także ułatwia osiągnięcie większej siły wiązania, odporności na ścieranie i dokładności wymiarów. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie internetowej: www. invisalign.com. OT Foto: Ustin Gry komputerowe a stan zdrowia jamy ustnej nastolatków Najnowsze badania ujawniły, że przekąski spożywane podczas grania w gry komputerowe mogą negatywnie wpływać za niski poziom zdrowia jamy ustnej nastolatków. Badania sugerują, że osoby uzależnione od tych gier, spędzające dużo czasu przed monitorem są ponad dwukrotnie bardziej narażone na ubytki i próchnicę niż te, które prowadzą aktywny tryb życia. Wg badań, dzieci i młodzież spędzające dużo czasu przed monitorem komputera lub telewizorem znacznie częściej spożywają pokarmy i przekąski zawierające dużą ilość cukru. Dyrektor British Dental Health Foundation – dr Nigel Carter powiedział, że badania te potwierdzają, jak ważna jest ustabilizowana i właściwa dieta dla pra- widłowego rozwoju zdrowia jamy ustnej. „Za każdym razem, kiedy jemy lub pijemy coś słodkiego, nasze zęby są atakowane przez kwasy w czasie ok. 1 godz. Dlatego tak ważne jest, aby spożywać słodycze tylko podczas posiłków, ogranicza- jąc tym samym czas, kiedy jama ustna i zęby narażone są na działanie kwasów – mówi Carter. „Kwasotwórcze jedzenie i napoje mogą być bardzo groźne dla zębów. Kwasy niszczą szkliwo, pozostawiając zębinę bez ochrony, a to Foto: Liv Friis-Larsen może spowodować wrażliwość zębów oraz negatywnie wpłynąć na ich wygląd” – dodaje. Badania, którym objęto grupę nastolatków między 12. i 16 r.ż. sugerują, że nawyki żywieniowe prowadzące do próchnicy ściśle korelują z czasem spędzonym przed ekranem komputera. Badania potwierdziły również, że wśród nastolatków mających wyznaczone reguły w zakresie spędzania czasu przed ekranem oraz dietę, występuje mniejsze prawdopodobieństwo spożywania pokarmów i picia podczas oglądania telewizji lub grania w gry komputerowe w porównaniu z tymi, którzy pozostają bez kontroli rodziców. Dr Carter dodaje: „Lepsze dla zębów i zdrowia jest spożywanie 3 posiłków zamiast 7, a nawet 10 przekąsek. Jeśli potrzebujesz przekąski między posiłkami, wybieraj takie, które nie zawierają cukru. Trzeba pamiętać, że nie tyle ilość spożywanego cukru jest ważna, co częstość jego spożywania. Słodycze są dozwolone, ale należy je jeść razem z posiłkami”. Badania pt.: „Video gaming teenagers: An Examination of Diet and Caries” przeprowadzone przez Jordon Poss z University of Lowa zostały zaprezentowane podczas corocznego spotkania American Association for Dental Research w Waszyngtonie. Popularność gier video i komputerowych wciąż rośnie – inne badania przeprowadzone w ostatnich latach wykazały, że 97% nastolatków gra w nie regularnie. OT AD ORTHO TRIBUNE Praktyka Polish Edition „Plan na trudne czasy” Chris Roussos, USA Foto: MonkeyBusinessImages Wszyscy pamiętamy nie tak odległe czasy, gdy wystarczyło po prostu być dobrym ortodontą, aby pacjenci trafili do gabinetu. Te czasy bezpowrotnie minęły i zasady obowiązujące na rynku gruntownie się zmieniły. Lekarze, którzy dziś odnoszą sukcesy musieli wdrożyć w życie „Plan na trudne czasy”, aby zdobywać nowych pacjentów. W rezultacie nie tylko zarabiają na życie, ale doskonale prosperują. Jeśli chcesz utrzymać się na rynku, musisz w pełni zaakceptować i dostosować się do warunków ekonomicznych. Niektóre gabinety zbyt późno zaczęły panować nad kosztami, które dla wielu lekarzy stale rosną. Jeśli twoje przychody są stałe, lub – co jeszcze gorsze – spadają, a koszty nie zmieniają się lub nawet rosną, nie będziesz w stanie się utrzymać. Koszty braku reklamy Jednym z wydatków, na których nie można oszczędzać jest reklama. Zmniejszanie środków przeznaczanych na reklamę będzie miało negatywny wpływ na funkcjonowanie twojego gabinetu teraz i w przyszłości. Dopracowana strategia reklamowa, wykorzystująca korzyści związane ze stosowaniem technologii i powszechnych mediów zapewni doskonały efekt za rozsądną cenę. Dobra strategia marketingowa może sprawić, że do twojego gabinetu trafi wielu pacjentów. Kiedy z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej większość gabinetów zredukowała wydatki na marketing, największe korzyści przyniesie optymalizacja wyszukiwarek internetowych – przede wszystkim dlatego, że jest najtańszą formą reklamy, zapewniająca wyjątkowo wysoki procent zwrotu. W przeciwieństwie do bezpośrednich listów i innych form reklamy, strona internetowa oferuje reklamę przez całą dobę 365 dni w roku. Klienci mogą znaleźć twój gabinet w każdej chwili i każdym miejscu. Wyobraź sobie, że 150 nowych klientów dowiaduje się o twojej praktyce dzięki stronie internetowej i porównaj koszty tego przedsięwzięcia z kosztami zdobycia każdego kolejnego pacjenta za pośrednictwem środków masowego przekazu i reklamy bezpośredniej. Od ciebie zależy najwięcej Twoim celem powinno być doprowadzenie każdej rozmowy tele- fonicznej i każdej konsultacji do etapu przywiązania do siebie pacjenta. Skoncentruj się na tym, co określane jest często luką między stworzeniem planu leczenia a podjęciem tego leczenia. Zastanów się, ile planów leczenia podpisałeś w ciągu ostatnich 6 miesięcy i porównaj tę liczbę z liczbą pacjentów, którzy rozpoczęli leczenie. Obecnie wielu pacjentów podpisuje plan leczenia, jednak potem nie podejmują leczenia zgodnego z tym planem. Wielu lekarzy podejmuje agresywne kroki, aby usunąć tę lukę. Jednym z potencjalnych rozwiązań jest umożliwienie pacjentowi rozpoczęcia terapii tego samego dnia, kiedy podpisze plan leczenia. Prawdopodobnie zastanawiasz się nad logistyką tej porady. Jak można przywiązać do siebie pacjenta tego samego dnia, skoro prawdopodobnie masz już ułożony bieżący grafik przyjęć? Jest to możliwe! Motywacja zespołu Nie popełnij błędu twierdząc, że pieniądze są najsilniejszym środkiem motywującym. Jeśli regularnie dajesz swoim pracownikom podwyżki niezależnie od tego, jak działa gabinet, tracisz okazję do motywowania swojego zespołu i sprawienia, aby cele pracowników pokrywały się z celami twojej praktyki. Zmotywowany zespół o jasno określonych celach może sprostać wielu zadaniom, które na początku mogą wydawać się bardzo trudne. Każdy potrzebuje informacji zwrotnych. Dają one pracownikowi i pracodawcy możliwość porównania oczekiwań i obserwacji, wyjaśnienia celów i zaplanowania dalszego rozwoju. Jednak bardzo ważne jest, aby pamiętać, że pochwale nie zawsze towarzyszy wzrost wynagrodzenia. W przeciwieństwie do popularnego poglądu, nie jest przyjętą praktyką automatyczne zwiększanie godzinowej stawki każdego pracownika na początku każdego roku kalendarzowego. Nieważne, jak wyjątkowy był pracownik w danym okresie – jeśli gabinet nie przynosi większych dochodów, to skąd weźmiesz środki na wzrost wynagrodzenia? To ty musisz od początku określić swoje oczekiwania. Działanie i cele zespołu powinny pokrywać się z działaniem praktyki. Zespół w pełni zaangażowany w pracę będzie przedkładać potrzeby gabinetu nad własne. Skrócenie przerwy na lunch lub praca po obowiązkowych godzinach, aby przywiązać do siebie pacjenta stanie się normą. Jeśli tylko działają odpowiednie motywatory, nie ma nic, czego ty i twój zespół nie moglibyście zrobić. Zarządzanie leczeniem refundowanym Jeśli zajmujesz się leczeniem, którego koszty są refundowane ze środków publicznych lub przez inne instytucje ubezpieczeniowe, musisz znać zasady i mechanizmy procesów refundacyjnych. Ma to szczególne znaczenie, jeżeli stawki obowiązujące w twoim gabinecie są znacząco różne od stawek oferowanych przez ubezpieczycieli. Posiadanie odpowiednio zróżnicowanych płatników to ważny klucz do sukcesu gabinetu. Prowadzenie leczenia refundowanego może zwiększyć liczbę pacjentów i przychody, a także zapewnić lepsze wykorzystanie foteli w okresach mniej wypełnionego grafiku przyjęć. Analiza demograficzna pracodawców i znajomość oferowanych ubezpieczeń to najważniejsze elementy wpływające na rozwój lub zwiększenie zróżnicowania płatników. Możesz rozwinąć swoją praktykę nawet w czasie zwalniającej gospodarki, jeśli szczegółowo rozpoznasz sytuację i podejmiesz odpowiednie działania, wcielając w życie „Plan na trudne czasy”. Jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie, skontaktuj się z jednym ze specjalistów ds. rozwoju praktyki firmy OrthoSynetics Inc. (OSI), najlepiej przez stronę internetową: www.orthosynetics.com. OT OT Autor Chris Roussos jest dyrektorem generalnym OrthoSynetics Inc. (OSI) – firmy działającej w obszarze ortodoncji i stomatologii. Posiada ponad 20-letnie doświadczenia w zarządzaniu wiodącymi firmami (np. PepsiCo i Newell Rubbermaid), a także w opiece zdrowotnej, bowiem zarządzał krajowym hospicjum, ośrodkami domowej opieki medycznej i ambulatoryjną placówką terapii fizykalnej. Więcej informacji o autorze można uzyskać na stronie internetowej: www.orthosynetics.com. Projekt2 26.04.10 09:52 Seite 1 Projekt2 26.04.10 09:52 Seite 1 6 Perspektywy ORTHO TRIBUNE Polish Edition Opracowywanie powierzchni szkliwa po leczeniu ortodontycznym S. Jay Bowman, USA R yc. 2 Ryc. 1 Ryc. 3 Ryc. 1: Po zdjęciu aparatu ortodontycznego, do wstępnego usunięcia pozostałości żywicy stosuje się czerwone wiertło z węglików (H375R-106-7675) na mikrosilniku szybkoobrotowym. – Ryc. 2: To samo czerwone wiertło z węglików można wykorzystać do wyrównania brzegów siecznych i mamelonów. – Ryc. 3: Wygładzenie i polerowanie powierzchni szkliwa za pomocą długiego (białego) wiertła z węglików o kształcie płomyka i 30 nacięciach (H246L-012UF), założonego na ten sam szybkoobrotowy mikrosilnik. Ryc. 5 Ryc. 4 Ryc. 4: Szkliwo poleruje się dalej zielonym stożkiem polerskim P0153-031 typu FG, wykonanym z silikonu. – Ryc. 5: Stan po zakończeniu usuwania systemu wiążącego i polerowania za pomocą Axis Orthodontic Adhesive Removal Set. Zestaw Axis Orthodontic Adhesive Removal Set1 złożony z 3 narzędzi do polerowania został stworzony w celu wydajnego i skutecznego usuwania systemów wiążących i cementu po zakończeniu leczenia ortodontycznego oraz zapewniania gładkiego wykończenia powierzchni szkliwa. Zestaw składa się z następujących elementów: • H375R-016 (7675) Red Carbide – wiertła do wstępnego usuwania systemu wiążącego, • H246L-012UF White Finishing Carbide – wiertła do wykańczania o 30 nacięciach, • P0153-031 Polisher – zielonego stożka polerskiego. Wszystkie te narzędzia są zamknięte w aluminiowej podstawce wiertła, którą można poddawać sterylizacji. Końcówki można stosować na mikrosilnikach stomatologicznych wolno- lub szybkoobrotowych (także na mikrosil- nikach elektrycznych). Stosowanie do usuwania systemu wiążącego mikrosilnika szybkoobrotowego jest dla pacjenta bardziej komfortowe ze względu na mniejsze wibracje w porównaniu z końcówką wolnoobrotową. Mniejsze wibracje zapewniają także gładsze wykończenie. Usuwając wstępnie nadmiary materiałów wiążących i cementu, należy unikać zaburzania budowy anatomicznej szkliwa poprzez nadmierne polerowanie jego Zaleca się lekko przykładać końcówkę do zęba, aby uniknąć nadmiernego przegrzewania i szybkiego zużywania się narzędzia. Po uzyskaniu odpowiedniego ukształtowania powierzchni szkliwa, można w razie potrzeby przeprowadzić dodatkowe polerowanie za pomocą past lub zawiesin polerskich albo pumeksu (Ryc. 5). OT Ten prosty, 3-etapowy system zwiększa wydajność kliniczną dzięki możliwości przeprowadzenia całego procesu usuwania pozostałości i wykańczania przy pomocy jednej kątnicy. Po zdjęciu aparatu ortodontycznego usuwa się największe pozostałości żywicy z powierzchni szkliwa za pomocą wiertła 7675 Carbide (czerwonego) na kątnicy (Ryc. 1). To stożkowate wiertło o zaokrąglonej końcówce i 12 nacięciach idealnie nadaje się do usuwania zarówno ortodontycznych systemów wiążących, jak i cementów pozostających na zębach po zdjęciu pierścieni i zamków. Eliades i wsp. stwierdzili, że wiertła z węglików są idealnymi narzę- MFG. Nr ROZMIAR 1/10 mm D¸UGOÂå (mm) P0153 031 Opis zielony Trzonek dziami do usuwania substancji plastycznych, takich jak żywice. Phil Campbell pisze w publikacji nagrodzonej Angle Research Award: „Wiertła z węglika wol- H375R 016 8.0 H246L 012 5.4 czerwony ultracienki FG (31) tek materiałów wiążących i jednoczesnego wygładzenia szkliwa. Uniwersalny ostro zakończony czubek tego wiertła umożliwia jego umieszczenie na poziomie brzegu dziąsła (Ryc. 3). Wiertło z węglików o 30 nacięciach prowadzi do uzyskania w procesie wykańczania bardzo gładkiej powierzchni. Kolejny etap to użycie narzędzia P0153-031 Polisher – zielonego stożka silikonowego typu FG stosowanego do ostatecznego wykończenia powierzchni szkliwa (Ryc. 4). Stożki polerskie można zakładać na tę samą kątnicę szybkoobrotową co wcześniejsze wiertła z węglików, jednak należy pracować na wolnych obrotach, ponieważ silikon szybko się ściera. 1 Dr Jay Bowman opracował system AXIS Orthodontic Adhesive Removal Set, dostępny w Axis Sybron Dental Specialties (800 W. Sandy Lake Road, Suite 100, Coppell, Teksas 75019; (888) 452-8879; adres e-mail: [email protected]) OT Ryc. 6 Ryc. 6: Wszystkie narzędzia wchodzące w skład zestawu Axis Orthodontic Adhesive Removal Set są zamknięte w aluminiowej podstawce na wiertła, która nadaje się do sterylizacji. Można je stosować na mikrosilnikach stomatologicznych wolno- lub szybkoobrotowych (także na mikrosilnikach elektrycznych). framu okazały się najskuteczniejszym narzędziem do usuwania żywic z dużą ilością wypełniacza i pozostawiały najmniej rys”. Zwężający się kształt wiertła zapewnia łatwość pracy na powierzchniach wargowych szkliwa, zmniejszając jednocześnie ryzyko uszkodzenia dziąseł. Przeprowadza się za jego pomocą korektę szkliwa w obrębie nierównych brzegów siecznych (Ryc. 2). To wiertło nadaje się idealnie do usuwania materiału kompozytowego nakładanego często podczas leczenia aparatem Invisalign. powierzchni. Często po wysuszeniu powierzchni zęba powietrzem z kątnicy szybkoobrotowej widoczne są pozostałości żywicy. Stały moment obrotowy i niewielkie wibracje generowane przez mikrosilniki elektryczne (przy prędkości obrotowej 35.00040.000 rpm) mogą także przyczynić się do większego komfortu i bardziej przewidywalnego efektu. Po wstępnym usunięciu pozostałości kompozytu lub cementu stosuje się wiertło White Finishing Carbide, długie wiertło w kształcie płomyka z 30 nacięciami do usunięcia ostatnich resz- Autor Dr S. Jay Bowman uzyskał dyplom American Board of Orthodontics, jest członkiem Angle Society of Orthodontists i Akademii Pierre Faucharda oraz American College of Dentists. Zajmuje stanowisko adiunkta w Saint Louis University, wykłada w University of Michigan, jest także profesorem kontraktowym w Case Western Reserve University. J. Bowman opracował i opatentował wiele innowacji w dziedzinie ortodoncji klinicznej, m.in. własny system Butterfly Bracket i inne aparaty. Opublikował ponad 85 artykułów i rozdziałów książek, a także podręcznik na temat kotwienia za pomocą miniimplantów. Prof. Bowman występował ze swoimi wykładami w 27 krajach, prowadzi prywatny gabinet od ponad 25 lat. ORTHO TRIBUNE Perspektywy Polish Edition 7 Ortodoncja oparta na... sprzecznych poglądach Rohan Wijey, USA Im mniej wiadomo na dany temat, tym bardziej burzliwe są dyskusje i ostre kontrowersje między dyskutantami. Nie inaczej jest w przypadku ortodoncji – w tej dziedzinie spór trwa już ponad 100 lat. Idea ortodoncji zmierza w 2 różnych kierunkach. Pierwsza, tradycyjna szkoła (Angle, 1907) opiera się na zasadzie, że pewne wymiary szkieletowe nie podlegają zmianom (Cross, 1977). Przedstawiciele tej szkoły wykorzystują stałe aparaty, aby wymusić przede wszystkim przesunięcia zębowo-zębodołowe. Drugi pogląd, początkowo rozwijający się w Europie (Andreson i Haupl, 1936) opiera się na przekonaniu, że rozmiary kości i łuków zębowych zależą od czynności mięśni. Zgodnie z tym założeniem aparaty czynnościowe mogą prowadzić do wyleczenia wad zgryzu poprzez leczenie dysfunkcji. Tradycjonalizm a postęp „Wczesne leczenie ortodontyczne dzieci z wadami w obrębie przednich zębów szczęki nie jest bardziej skuteczne niż przeprowadzenie jednoetapowego leczenia ortodontycznego we wczesnym okresie wieku dojrzewania” (Cochrane Review 2007). Turpin (2007) uważa, że dzięki tej tezie „lekarze będą odczuwali mniejszą presję, aby jak najwcześniej rozpocząć leczenie tego typu wady zgryzu”. Należy jednak zauważyć, że wnioski zespołu Cochrane Review opierały się wyłącznie na wielkości nagryzu pionowego, wartości wskaźnika PAR (wskaźnika oceny porównawczej) i kąta ANB. Pierwsze i drugie kryterium dotyczy zależności pomiędzy łukami zębodołowymi, trzecie opisuje stopień zbliżania się do siebie szczęki i żuchwy bez uwzględnienia pozostałej części czaszki. Nie oceniano profilu tkanek miękkich, a zastosowane wskaźniki nie mówią o tym, jak wygląda twarz pacjenta. Nie wspominano także o takich powikłaniach, jak resorpcja korzenia (Ballard i wsp., 2009), uraz zębów siecznych (Justus, 2008), odwapnienia (Willmot, 2008) i niekorzystny wpływ na profil twarzy koniecznych ekstrakcji zębów przedtrzonowych. Wszystkie te powikłania związane są z późniejszym leczeniem ortodontycznym. „Gdy mięśnie walczą z kośćmi, kość ustępuje pola” (Graber, 1963) Rola mięśni w kreowaniu kształtu kości i łuków zębowych jest bezspornym faktem. Wiele badań wykazało, że czynność mięśni żucia nasila rozwój szwów w kompleksie twarzowo-czaszkowym i stymuluje odkładanie kości (Kiliaridis, 2006). Chodzi nie tylko o samo żucie, ale o całe spektrum czynności wywoływanych przez mięśnie wpływające na kości (połykanie, oddychanie, ssanie i mowa). Badania elektromiograficzne wykazały, że mięśnie mogą powodować remodeling kości i łuków Ryc. 1: Październik 2009 r. zębowych nawet w pozycji spoczynkowej, w postaci kompensacyjnych zmian mięśniowo-czynnościowych wywoływanych przez zaburzenia strukturalne (de Souza i wsp., 2008). Badania te rzuciły światło na stwierdzenie Grabera (1963), że cała nadzieja na stabilny efekt leczenia opiera się na odtworzeniu równowagi mięśniowoczynnościowej w obrębie układu stomatognatycznego. Ten przekonujący dowód jasno wskazuje konieczność leczenia ukierunkowanego na korektę funkcji, ponieważ to właśnie funkcja wpływa na formę. Ortodoncja oparta na faktach Odkąd epidemiolog Sackett (1986) stwierdził, że ortodoncja opiera się na dowodach naukowych mniej więcej w takim stopniu jak scjentologia, w dziedzinie tej dokonano wielkiego wysiłku ukierunkowanego na jej przemianę. Coraz więcej lekarzy ortodontów korzysta z dowodów, które jednoznacznie przemawiają za wczesnym leczeniem i korektą czynności mięśni. Dobrym przykładem jest przypadek 9-letniej dziewczynki z wąską, cofniętą szczęką i żuchwą, stłoczeniami w górnym łuku i spłaszczeniem przedniego odcinka dolnego łuku zębowego. W szczęce zastosowano aparat w celu ekspansji łuku i stworzenia dostatecznej ilości miejsca, aby język w odpowiedni sposób układał się na podniebieniu. Jednocześnie zastosowano aparat czynnościowy. Sama korekta czynnościowa pozwoliła na znaczącą redukcję zwiększonego nagryzu w ciągu zaledwie 4 miesięcy. Dolny łuk zębowy zaczął formować się w kształt litery C. Poprawiło się także usta- OT Autor Dr Rohan Wijey ukończył Griffith University (Gold Coast, Queensland) w r. 2009. Podczas studiów interesował się szczególnie ortodoncją, a zwłaszcza leczeniem czynnościowym. W2007 r. rozpoczął współpracę z Myofucntional Research, prowadząc badania naukowe i pisząc artykuły na temat ortodoncji tradycyjnej i czynnościowej. Dr Wijey rozpoczyna obecnie intensywny program studiów podyplomowych w dziedzinie ortodoncji tradycyjnej i czynnościowej oraz zaburzeń w zakresie stawów skroniowo-żuchwowych. Ryc. 2: Styczeń 2010 r. wienie zębów. Oczywiście, faza czynnościowa leczenia nie została jeszcze zakończona, a faza zębowa nawet się nie rozpoczęła. Mimo to jest już widoczna poprawa profilu twarzy (Ryc. 1, 2). Aparaty stałe będą zawsze odgrywały ważną rolę, ponieważ nadal jest to najbardziej skuteczny sposób na przesuwanie zębów. Należy jednak zauważyć, że oba poglądy nie wykluczają się wzajemnie. Można skrócić niezbędny czas noszenia aparatu stałego oraz znacząco zwiększyć trwałość efektu leczenia i poprawić rysy twarzy, jeśli na wczesnym etapie zastosuje się leczenie czynnościowe. W dziedzinie ortodoncji nadchodzi nowa era, w której można wykorzystać najlepsze cechy obu kierunków, uzyskując lepszy wygląd zarówno twarzy, jak i zębów. OT AD 8 Wydarzenia ORTHO TRIBUNE Polish Edition 14. Zjazd Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego Foto: Dmytro Hurnytskiy Foto: PT Images Na przełomie września i października br. (30.09.-03.10.) w centrum kongresowym Hotelu Hilton w Warszawie (ul. Grzybowska 63) odbędzie się 14. Zjazd Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego, zorganizowany przez Warszawskie Koło Regionalne. Jest to największe i najważniejsze naukowe spotkanie leka- rzy ortodontów, jakie odbywa się w Polsce. W corocznych zjazdach PTO uczestniczy około 500 lekarzy dentystów, dla których jest to okazja AD nie tylko do bezpośredniego kontaktu ze światowej sławy specjalistami, ale również do wymiany własnych doświadczeń i spostrzeżeń z praktyki oraz zapoznania się z szeroką ofertą adresowaną do ich środowiska przez sponsorów. Zjazdowi towarzyszy również kurs dla asystentek ortodontycznych, a także, w tym roku po raz pierwszy, sesja dla techników ortodontycznych. Na 14. Zjazd PTO zaproszono liczne grono polskich i zagranicznych specjalistów. 14. Zjazd Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego ZU]HĂQLD ļSDěG]LHUQLNDU Centrum Kongresowe, Hotel Hilton w Warszawie, ul. Grzybowska 63 :DĝQHGDW\LWHUPLQ\ 2VWDWHF]Q\WHUPLQQDGV\ïDQLD VWUHV]F]Hñ IRUPDHOHNWURQLF]QDQDDGUHV HPDLOELXUR#SWRZDZSO =DZLDGRPLHQLHRDNFHSWDFML VWUHV]F]HQLDSU]H].RPLWHW 1DXNRZ\ 2VWDWHF]Q\WHUPLQUHMHVWUDFML ]REQLĝRQÈRSïDWÈ]MD]GRZÈ 2VWDWHF]Q\WHUPLQUHMHVWUDFML .XUV\SU]HG]MD]GRZH 'U0RQLFD3DOPHU 3URI+XJR'H&OHUFN 8URF]\VWHRWZDUFLH=MD]GX372 LPSUH]DWRZDU]\VND ķ6SRWNDMP\VLÚĵ 6HVMHQDXNRZHZ\VWDZDğUP VWRPDWRORJLF]Q\FK 3U]HZRGQLF]ÈFD.RPLWHWX1DXNRZHJR 'UQPHG(ZD&]RFKURZVND :\NïDG\ZSURZDG]DMÈFH Prof. zw. dr hab. Anna Komorowska (Polska) Prof. Anne Marie Kuijpers-Jagtman (Holandia) Prof. David Sarver (USA) Prof. Arild Stenvik (Norwegia) Dr Tiziano Baccetti :ïRFK\ Dr Veronica Giuntini :ïRFK\ Dr Gundega Jakobsone RWZD Dr Monica Palmer 1LHPF\ Dr n. med. Barbara Warych (Polska) Prof. Hugo De Clerck (Belgia) Dr n. med. Beata Walawska (Polska) 6HVMHQDXNRZHGOD WHFKQLNöZRUWRGRQW\F]Q\FK Dr n. med. Piotr Fudalej (Polska) .XUVGODDV\VWHQWHNRUWRGRQ W\F]Q\FKļ'U0DULH§WHINRYÁ 7HPDW\SU]HZRGQLH .XUV\SR]MD]GRZH 'U'DQLHO5ROOHW 3URI'DYLG6DUYHU ľ=DEXU]HQLDV]F]ÚNRZRWZDU]RZH ľ/HF]HQLH]HVSRïRZHFKLUXUJLF]QRRUWRGRQW\F]QH ľ(VWHW\NDZRUWRGRQFML ľ3UREOHP\HW\F]QRSUDZQHZRUWRGRQFML ľ7HPDW\ZROQH www.pto.waw.pl Zaplanowano urozmaicony program wykładów oraz kursów przed- i pozjazdowych. Szeroki zakres poruszanych tematów powinien zainteresować nie tylko lekarzy ortodontów, ale również dentystów innych specjalności. Wykłady wprowadzające na Zjeździe wygłoszą: prof. zw. dr hab. Anna Komorowska (Polska), prof. Anne Marie Kuijperts-Jagtman (Holandia), prof. David Sarver (USA), prof. Arild Stenvik (Norwegia), dr Tiziano Baccetti (Włochy), dr Veronica Giuntini (Włochy), dr Gundega Jakobsone (Łotwa), dr Monica Palmer (Niemcy), dr n. med. Barbara Warych (Polska). Tematyka wystąpień: • Zaburzenia szczękowo-twarzowe • Leczenie zespołowe chirurgiczno-ortodontyczne • Estetyka w ortodoncji • Problemy etyczno-prawne w ortodoncji • Inne zagadnienia Harmonogram 14. Zjazdu PTO: • kurs przedzjazdowy (30. września br.), prowadząca – dr Monica Palmer • sesje naukowe, wystawa firm stomatologicznych (1-2. października br.) • sesje naukowe dla techników ortodontycznych (2-3. października) • kurs dla asystentek ortodontycznych (2. października) – prowadząca dr Marie Štefková • kurs pozjazdowy (3. października), prowadzący – prof. David Sarver (kurs organizowany przez firmę Orto-Fan; Kontakt: tel. (22) 818 53 87; e-mail: [email protected] Przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego 14. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego jest lek. stom. Barbara WyszomirskaZdybel. www.pto.waw.pl Informacje dodatkowe: Zgłoszenia przyjmuje współorganizator zjazdu – firma Projekt J.N.P – reprezentowana przez Jacka Jaworskiego. Tel.: (22) 516 03 03 74; e-mail: [email protected] Rejestrujący się do 1. czerwca br. wnoszą obniżoną opłatę zjazdową; ostateczny termin zgłoszeń upływa 15. września br. OT
Podobne dokumenty
DEN TALTRI BU NE Po lish Edi tion
Wydawca i redakcja nie ponoszą odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Publikacja ta jest przeznaczona dla osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót produktami lecz...
