I. Informacje o Wydziale

Transkrypt

I. Informacje o Wydziale
Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Wydział Nauk o Bezpieczeństwie
Informator ECTS
na rok akademicki 2008/2009
1
I. Informacje o Wydziale
1. Nazwa Wydziału i adres:
Wydział Nauk o Bezpieczeństwie
Adres: ul. Herlinga-Grudzińskiego 1
30-705 Kraków
tel. (012) 252-46-30 lub (012) 252-46-31
fax: (012) 252-46-32
e-mail: [email protected]
2. Władze wydziału:
Dziekan – prof. dr hab. Sławomir M. Mazur
Adres: ul. Herlinga-Grudzińskiego 1, pok. 331
tel. (012) 252-46-33
fax: (012) 252-46-32
e-mail: [email protected]
3. Koordynator wydziałowy ECTS:
dr Wiesław Szot
Adres: ul. Herlinga-Grudzińskiego 1, pok. 332
tel. (012) 252-46-30 lub (012) 252-46-31
fax: (012) 252-46-32
e-mail: [email protected]
4. Kierownik Dziekanatu:
mgr Marzena Zawadzka
Adres: ul. Herlinga-Grudzińskiego 1, pok. 332
tel. (012) 252-46-30 lub (012) 252-46-31
fax: (012) 252-46-32
e-mail: [email protected]
II. Informacje o programach studiów
A. Opis ogólny
1. Opis programów studiów i przyznawanych dyplomów
Wydział Nauk o Bezpieczeństwie kształci studentów na kierunku: Bezpieczeństwo
Narodowe. Kształcenie realizowane jest w ramach studiów pierwszego stopnia, w systemie
stacjonarnym i niestacjonarnym. Studia są realizacją przedsięwzięć dydaktycznowychowawczych w ujęciu interdyscyplinarnym. Właściwy dobór teorii, ugruntowany na
praktyce edukacyjnej zapewnia pełne przygotowanie absolwentów, do skutecznego działania
2
w aspekcie ciągle wzrastającej liczby wyzwań cywilizacyjnych i zagrożeń bezpieczeństwa.
Osiągnięcie tak zakładanych celów edukacyjnych wiąże się ściśle z wychowaniem
patriotycznym, obywatelskim, moralnym, obronnym, ekologicznym i fizycznym, które są
odzwierciedleniem realizowanych przedmiotów kształcenia na tym kierunku.
Absolwenci w ramach studiów uzyskują ogólną wiedzę oraz umiejętności praktyczne
z zakresu bezpieczeństwa i przygotowanie do rozwiązywania problemów wywołanych
wszelkimi zagrożeniami. Umożliwi im to podjęcie zatrudnienia w instytucjach sektora
publicznego i przedsiębiorstwach prywatnych zajmujących się problematyką bezpieczeństwa
i porządku publicznego, ochrony osób i mienia, zarządzania i organizacji bezpieczeństwa,
a także zarządzania kryzysowego na wielu stanowiskach pracy, począwszy od gminy czy
starostwa, aż po województwa. Są ponadto w sposób właściwy przygotowani w zakresie
praktycznych umiejętności niezbędnych do pracy w edukacji dla bezpieczeństwa, jak
i w różnych służbach zajmujących się problematyką bezpieczeństwa, niesieniem pomocy
osobom i grupom społecznym, a także pracy w zawodzie menadżera bezpieczeństwa.
W ramach kierunku Bezpieczeństwo Narodowe studenci zapoznają się z treściami
tematycznymi z wybranej specjalności, jak również ze wspólnymi tematycznie przedmiotami
kształcenia takimi jak:
− teoria bezpieczeństwa;
− prawne podstawy bezpieczeństwa;
− strzelectwo sportowe;
− negocjacje i przywództwo;
− strategia bezpieczeństwa;
− analiza rodzajów ryzyka i sposoby przeciwdziałania im;
− systemy bezpieczeństwa narodowego.
2. Specjalności (wybór specjalności po I roku – nabór 2008/2009)
• Zarządzanie bezpieczeństwem i obronnością
studia I stopnia:
stacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
niestacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
W ramach specjalności: zarządzanie bezpieczeństwem i obronnością absolwenci
zdobywają wiedzę oraz umiejętności praktyczne z zakresu zarządzania i kierowania
(dowodzenia) bezpieczeństwem instytucjonalnym i społecznym oraz przygotowanie do
rozwiązywania problemów wywołanych czynnikami naturalnymi, społecznymi, technicznymi.
Studia przygotowują do pracy w administracji rządowej, samorządowej i gospodarczej oraz
instytucjach i przedsiębiorstwach zajmujących się problematyką bezpieczeństwa i porządku
publicznego, ochrony osób i mienia oraz do pracy w policji, wojsku, służbie celnej
i penitencjarnej, straży granicznej, instytucjach pozarządowych, a także w instytucjach
zajmujących się ochroną i niesieniem pomocy osobom i grupom społecznym zagrożonym
patologiami społecznymi. Absolwent zdobywa umiejętności menedżera bezpieczeństwa
i przygotowanie do pełnienia funkcji (w tym kierowniczych i dowódczych) w strukturach
bezpieczeństwa narodowego.
Wśród przedmiotów kształcenia realizowanych dla specjalności: zarządzanie
bezpieczeństwem i obronnością znajdują się m.in.:
− współczesne zagrożenia cywilizacyjne;
− kierowanie i dowodzenie w instytucjach bezpieczeństwa;
− patologie i zagrożenia społeczne;
− obrona cywilna;
3
−
−
−
−
−
−
jednostka i grupa społeczna w sytuacji zagrożenia;
etyka zawodowa pracownika bezpieczeństwa;
kryminologia i kryminalistyka;
analiza rodzajów ryzyka i sposoby przeciwdziałania im;
zarządzanie i dowodzenie w sytuacjach kryzysowych;
komunikacja interpersonalna w sytuacji zagrożeń.
• Edukacja dla Bezpieczeństwa
studia I stopnia:
stacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
niestacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
W ramach specjalności: Edukacja dla Bezpieczeństwa absolwenci zdobywają
właściwe przygotowanie teoretyczne, oparte na praktycznej znajomości podstawowej wiedzy
i umiejętności na temat bezpieczeństwa szkolnego i społecznego. Potrafią w działaniach
praktycznych zastosować teorię z zakresu szczegółowej dydaktyki obronnej i teorii
wychowania dla bezpieczeństwa, którą uzyskują w ramach wiedzy z zakresu edukacji dla
bezpieczeństwa i ścieżek przedmiotowych edukacji obronnej. Potrafią również wykorzystać
w praktyce nabytą wiedzę z zakresu psychologii społecznej, socjologii wychowania oraz
innych nauk społecznych istotnych do podjęcia zasadnych działań z dziedziny edukacji
obronnej. Orientują się w problematyce z zakresu ochrony zdrowia oraz potrafią poprawnie
udzielać pomocy przedmedycznej. Zostaną również przygotowani do pracy w edukacji dla
bezpieczeństwa, jak i różnych służbach zajmujących się problematyką bezpieczeństwa.
Posiadają podstawową wiedzę z dziedziny prawa oraz problematyki bezpieczeństwa państwa
i jego obywateli.
Wśród przedmiotów kształcenia realizowanych dla specjalności: Edukacja dla
Bezpieczeństwa znajdują się m.in.:
− europejskie koncepcje edukacji dla bezpieczeństwa;
− wspólnotowe priorytety bezpieczeństwa w polityce oświatowej;
− problemy prawne bezpieczeństwa i ochrony;
− psychologia konfliktu i sztuka negocjacji;
− dydaktyka bezpieczeństwa w szkole;
− profilaktyka agresji i frustracji młodzieży szkolnej;
− metodyka edukacji dla bezpieczeństwa;
− pomoc przedmedyczna;
− zagrożenia społeczne młodzieży;
− socjotechnika pracy grupowej.
• Zarządzanie kryzysowe i ochrona ludności
studia I stopnia:
stacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
niestacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
W ramach specjalności: zarządzanie kryzysowe i ochrona ludności absolwenci są
przygotowani do obejmowania stanowisk w instytucjach sektora publicznego
i przedsiębiorstwach prywatnych związanych z zarządzaniem w sytuacjach kryzysowych,
stanowisk przewidzianych dla cywilnych pracowników Sił Zbrojnych, gdzie potrzebne są
profesjonalna wiedza i kwalifikacje oraz w administracji specjalnej. Mając usystematyzowaną
wiedzę z zakresu bezpieczeństwa narodowego, mogą zostać pracownikami administracyjnymi
Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urzędu Wojewódzkiego, urzędu miasta lub starostwa,
4
koordynatorami działań Powiatowego lub Gminnego Centrum Zarządzania oraz
w przedsiębiorstwach przemysłu chemicznego, farmaceutycznego i innych instytucjach
zagrożonych awariami i katastrofami. Mogą również pełnić funkcje koordynatorów lub
menedżerów ds. bezpieczeństwa oraz uzyskać uprawnienia edukacyjne z zakresu
bezpieczeństwa narodowego.
Wśród przedmiotów kształcenia realizowanych dla specjalności: zarządzanie
kryzysowe i ochrona ludności znajdują się m.in.:
− zarządzanie kryzysowe;
− ratownictwo i ochrona ludności;
− edukacja obronna społeczeństwa;
− polityka bezpieczeństwa i obronności;
− prawne podstawy bezpieczeństwa;
− system bezpieczeństwa narodowego;
− międzynarodowe stosunki polityczne i wojskowe.
• Zarządzanie bezpieczeństwem pracy
studia I stopnia:
stacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
niestacjonarne – 3 lata (6 semestrów)
W ramach specjalności: zarządzanie bezpieczeństwem pracy absolwenci zdobywają
wiedzę oraz umiejętności praktyczne umożliwiające im sprawne działanie na rzecz:
bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy, profilaktyki zagrożeń dla życia i zdrowia
pracowników oraz poprawy warunków pracy, rozpoznawania zagrożeń i racjonalizacji ryzyka
z nimi związanego. Zdobyta podczas studiów wiedza pozwalać im będzie prowadzić
w przedsiębiorstwach kontrolę warunków pracy, sporządzać analizy stanu bezpieczeństwa
i przestrzegania przepisów i zasad BHP, a także zgłaszać propozycje przedsięwzięć
planistyczno-rozwojowych i organizacyjno-technicznych poprawiających stan BHP. Ważne
też będą umiejętności ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz
doradzania i wnioskowania w zakresie poprawy BHP. Korzystne dla absolwentów będzie
nabycie umiejętności prowadzenia szkoleń BHP zgodnie z zasadami określonymi przez
Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 roku. Absolwenci mają możliwość
podejmowania pracy w komórkach Państwowej Inspekcji Pracy, w służbach BHP instytucji
i przedsiębiorstw, a także na stanowiskach w ośrodkach szkoleniowych i projektowych
zakładów przemysłowych.
Wśród przedmiotów kształcenia realizowanych dla specjalności: zarządzanie
bezpieczeństwem pracy znajdują się m.in.:
− prawna ochrona pracy;
− fizyczne i psychospołeczne środowisko pracy;
− kontroling w bezpieczeństwie i ochronie pracy;
− techniczne i technologiczne bezpieczeństwo pracy;
− mechaniczne i elektroenergetyczne bezpieczeństwo pracy;
− bezpieczeństwo pożarowe w procesie pracy;
− zagrożenia chemiczne, promieniotwórcze i toksyczne w środowisku pracy;
− bezpieczeństwo procesów produkcyjnych i usługowych;
− bezpieczeństwo logistyki i transportu;
− profilaktyka bezpieczeństwa i diagnostyka zagrożeń pracy;
− wypadki przy pracy, elementy prowadzenia akcji ratowniczych;
− bezpieczeństwo konstrukcyjno-projektowe.
5
3. Sylwetka absolwenta
Absolwent studiów na kierunku Bezpieczeństwa Narodowego posiadać będzie
podstawowe i ogólne wykształcenie na poziomie studiów pierwszego stopnia,
usystematyzowaną wiedzę teoretyczną i praktyczną z zakresu bezpieczeństwa narodowego
oraz będzie posiadał umiejętności skutecznego zachowania się w warunkach realnych
zagrożeń. Powinien rozumieć oraz umieć analizować i stosować zasady prawne oraz
procedury bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego w skali globalnej, regionalnej,
narodowej i lokalnej. Powinien znać zasady funkcjonowania podmiotów bezpieczeństwa.
Powinien umieć rozwiązywać problemy zawodowe, gromadzić, przetwarzać oraz udostępniać
informacje z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, a także uczestniczyć w pracy
zespołowej. Powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu
opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz posługiwać się językiem specjalistycznym
niezbędnym do wykonywania zawodu.
Absolwent będzie przygotowany do obejmowania stanowisk przewidzianych dla
cywilnych pracowników Sił Zbrojnych w szczególności dla Instytucji Centralnych, gdzie
potrzebna jest profesjonalna wiedza i kwalifikacje, a także pracowników pionów dyplomacji
w tej części, gdzie potrzebne są kwalifikacje wojskowe oraz administracji specjalnej. Mając
usystematyzowaną wiedzę z zakresu bezpieczeństwa narodowego, może zostać pracownikiem
administracyjnym Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu
Miasta lub Starostwa, koordynatorem działań Gminnego Centrum Reagowania, ma również
możliwość uzyskania uprawnień edukacyjnych z zakresu bezpieczeństwa narodowego (w tym
także do pełnienia funkcji pomocnika dyrektora szkoły do spraw bezpieczeństwa
i zarządzania kryzysowego).
Absolwent kierunku Bezpieczeństwo Narodowe będzie potrafił:
1. Identyfikować i samodzielnie w sposób krytyczny analizować zjawiska i procesy
z obszaru współczesnych zagrożeń cywilizacyjnych.
2. Interpretować poprzez wiązanie teorii z praktyką wyżej wymienione zjawiska.
3. Przewidywać tendencje zmian w różnych sferach życia społecznego w zmieniających się
warunkach ekonomicznych i społecznych.
4. Rozpoznawać, diagnozować i definiować problemy związane z szeroko pojętym
bezpieczeństwem oraz umieć znajdować adekwatne ich rozwiązania.
5. Przygotowywać plany reagowania kryzysowego.
6. Posługiwać się sprzętem ratowniczym.
7. Udzielać pierwszej pomocy przedlekarskiej.
8. Skutecznie zachować się w warunkach realnych zagrożeń (naturalne i nadzwyczajne) oraz
umiejętnie kierować ludźmi (kierowanie małymi zespołami ludzkimi).
9. Umiejętnie przygotowywać się do prowadzenia zajęć edukacyjnych na wybranych
formach kształcenia związanych z edukacją dla bezpieczeństwa.
10. Promować zdrowy styl życia, dbając o tężyznę fizyczną oraz doskonalić nabyte
umiejętności z zakresu obronności i bezpieczeństwa.
11. Racjonalnie zachować się w sytuacji trudnej i umieć ponosić odpowiedzialność za
podejmowane decyzje (działania).
12. Powinien być przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.
4. Warunki uzyskania dyplomu
Warunkiem uzyskania dyplomu kończącego studia pierwszego stopnia na kierunku
Bezpieczeństwo Narodowe jest uzyskanie oceny pozytywnej na egzaminie dyplomowym, do
którego może przystąpić student po uzyskaniu zaliczenia ze wszystkich obowiązkowych
przedmiotów i praktyk przygotowania zawodowego przewidzianych planem studiów. Szósty
6
semestr jest semestrem dyplomowym na koniec, którego student składa u promotora
kompletną pracę dyplomową. Temat pracy licencjackiej ma być zgodny z treścią
kierunkowych przedmiotów występujących w programie studiów oraz ze specyfiką miejsca
odbywania praktyki zawodowej. Promotorem pracy jest pracownik Krakowskiej Akademii im.
Andrzeja Frycza Modrzewskiego ze stopniem naukowym doktora habilitowanego lub doktora.
5. Informacje dodatkowe
W ramach studiów studenci uczestniczą w praktyce przygotowania zawodowego
realizowanych w placówkach paramilitarnych (np.: Liga Obrony Kraju, Polski Czerwony
Krzyż, Państwowa Straż Pożarna, Policja, Jednostki Wojskowe MON, Jednostki zarządzania
kryzysowego i obrony cywilnej) w następującym układzie:
a) studenci studiów stacjonarnych:
− I rok (II semestr) – 40 godz.;
− II rok (IV semestr) – 40 godz.;
− III rok (IV semestr) – 40 godz.
b) studenci studiów niestacjonarnych:
− I rok (II semestr) – 20 godz.;
− II rok (IV semestr) – 20 godz.;
− III rok (V semestr) – 20 godz.;
− III rok (VI semestr) – 20 godz.
6. Tabele semestralne planów studiów
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA
Studia stacjonarne:
Kierunek: Bezpieczeństwo Narodowe
Rok akademicki: 2008/2009
Rok I, semestr I
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
PRZEDMIOT
Wychowanie fizyczne
Technologia informacyjna
Filozofia bezpieczeństwa
Wiedza o państwie i prawie
Prawne podstawy bezpieczeństwa
Teoria edukacji dla bezpieczeństwa
Wybrane aspekty bezpieczeństwa
Edukacja obronna społeczeństwa
Strzelectwo sportowe
Wiedza o wojsku i obronności
W.
Ćw.
E/Z
0
0
30
30
20
30
15
25
25
15
30
15
0
15
20
30
15
25
25
15
Suma:
Z
Z
E
Z
E
E
Z
E
E
E
Punkty
ECTS
1
1
4
4
4
4
4
3
4
3
32
7
Rok I, semestr II
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
PRZEDMIOT
Wychowanie fizyczne
Technologia informacyjna
Historia Polski
Współczesne systemy polityczne
Systemy bezpieczeństwa narodowego
Negocjacje i przywództwo
Pierwsza pomoc przedmedyczna
Metodyka sportów i specjalności obronnych
Praktyka przygotowania zawodowego
W.
Ćw.
E/Z
0
0
30
30
30
15
25
15
0
30
15
0
0
15
15
25
15
40
Suma:
Z
Z
E
E
E
E
Z
E
Z
W.
Ćw.
E/Z
0
20
30
25
15
10
10
25
10
15
0
15
25
15
10
10
25
10
Suma:
Z
E
Z
E
E
Z
Z
E
E
W.
Ćw.
E/Z
0
0
30
30
30
10
15
15
0
40
15
0
0
15
10
15
15
20
Suma:
Z
Z
E
E
E
E
Z
E
Z
Punkty
ECTS
2
2
4
4
4
4
4
4
1
29
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA
Studia niestacjonarne:
Kierunek: Bezpieczeństwo Narodowe
Rok akademicki: 2008/2009
Rok I, semestr I
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
PRZEDMIOT
Technologia informacyjna
Filozofia bezpieczeństwa
Wiedza o państwie i prawie
Prawne podstawy bezpieczeństwa
Teoria edukacji dla bezpieczeństwa
Wybrane aspekty bezpieczeństwa
Edukacja obronna społeczeństwa
Strzelectwo sportowe
Wiedza o wojsku i obronności
Punkty
ECTS
1
4
4
4
4
4
3
4
3
31
Rok I, semestr II
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
PRZEDMIOT
Wychowanie fizyczne
Technologia informacyjna
Historia Polski
Współczesne systemy polityczne
Systemy bezpieczeństwa narodowego
Negocjacje i przywództwo
Pierwsza pomoc przedmedyczna
Metodyka sportów i specjalności obronnych
Praktyka przygotowania zawodowego
Punkty
ECTS
3
2
4
4
4
4
4
4
2
31
8
Rok II, semestr III
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
PRZEDMIOT
Język obcy
Podstawy geografii
Teoria bezpieczeństwa
Polityka bezpieczeństwa i obronności RP
Zarządzanie kryzysowe
Jednostka i społeczeństwo w sytuacji
zagrożenia
Komunikacja interpersonalna w sytuacjach
kryzysowych
Bezpieczeństwo ekologiczne
W.
Ćw.
E/Z
0
20
30
60
25
30
0
30
0
25
Z
Z
E
E
E
Punkty
ECTS
1
4
4
4
5
10
10
E
5
10
10
Z
4
10
10
Suma:
Z
4
31
Rok II, semestr IV
Lp.
PRZEDMIOT
W.
Ćw.
E/Z
1.
2.
3.
4.
5.
Język obcy
Logistyka w sytuacjach kryzysowych
Międzynarodowe stosunki polityczne
Współczesne zagrożenia cywilizacyjne
Analiza ryzyk oraz sposoby ich ubezpieczania
Medialne wspomaganie systemu
bezpieczeństwa
Seminarium dyplomowe
Praktyka przygotowania zawodowego
0
25
60
10
10
30
25
0
10
10
Z
E
E
Z
E
Punkty
ECTS
1
6
6
6
6
10
10
Z
6
10
0
Suma:
10
20
Z
Z
1
1
33
6.
7.
8.
7. Opisy przedmiotów
Wychowanie fizyczne
Rok: I
Semestr: I i II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: mgr P. Szcześniewski
Forma kursu, liczba godzin:
studia stacjonarne: I semestr Ćw. 30godz; II semestr Ćw. 30godz.
studia niestacjonarne: II semestr Ćw. 40 godz. (szkolenie poligonowe),
Forma zaliczenia: Zaliczenie na podstawie ocen bieżących z poszczególnych bloków
tematycznych.
Opis przedmiotu – cel: Zajęcia z tego przedmiotu mają za zadanie wykształcić indywidualny
tryb ćwiczeń prowadzący do udoskonalenia cech psychomotorycznych i powiększenia
odporności organizmu studentów na stres występujący w sytuacjach zagrożenia. Rozwój
prawidłowej budowy fizycznej studenta, zwiększenie systemu wydolnościowego niezależnie
od płci i wieku ćwiczącego – to nadrzędny aspekt zajęć.
Opis przedmiotu – treści: Ocena sprawności fizycznej studentów. Sprawdzian koordynacji
i cech motorycznych. Testy sprawnościowe i psychosomatyczne. Podstawa prawna
9
samoobrony. Gry zespołowe – siatkówka, koszykówka, piłka ręczna. Systematyka przepisów,
zasad i ćwiczeń. Metodyka nauczania sposobów poruszania się po boisku – analiza techniki.
Zmienność i różnorodność akcji ofensywnych i obronnych. Przetransponowanie tematów
ataków i obrony, struktury ruchu w grach zespołowych na analogiczne postępowanie
w samoobronie. Budowanie mentalności zbiorowej na zasadzie gry zespołowej ze
szczególnym uwzględnieniem interesu grupy. Samoobrona – istota, definicja, elementy
składowe: rodzaje uników, bloki i zasłony, struktura ruchu i metody poruszania się.
Potencjalne ataki agresora: racjonalne przygotowanie do sytuacji zagrożeń, podstawy
zadawania ciosów, typowe kopnięcia, ataki innymi częściami ciała (np. głowa). Definicja
i istota obrony: psychologia zachowania w sytuacjach niebezpiecznych, podstawowe reakcje
obronne, trzy strefy obrony, dystans i elementy obrony – cztery warianty. Klasyczna
samoobrona: obrona przed chwytami za ręce, obrona przed chwytami za włosy, obrona przed
chwytaniem za ubranie, różne chwyty ciała, obrona przed duszeniem. Postawy, pozycje gardy:
pozycja naturalna, sposoby poruszania się w walce determinowane rodzajem przyjętej pozycji,
układ rąk – specyfika gardy w obronie, szczelność gardy. Ćwiczenia uzupełniające w obronie:
stretching – rozciąganie, zasady i cele, przewroty w tył i w przód, różne rodzaje padów,
kołyski, jako pady szczególne. Metody sprowadzenia przeciwnika do parteru.
Charakterystyka ruchu w samoobronie – droga do zwycięstwa. Systematyka różnych
rodzajów ataku.
Literatura: J. Diaczuk, M. Góralczyk, Plażowa piłka ręczna. Poznaj przepisy gry,
Wydawnictwo AWF, Katowice 2004: Z. Naglak, Nauczanie i uczenie się wielopodmiotowej
gry z piłką, Kształcenie gracza na wstępnym etapie, Wydawnictwo AWF, Wrocław 2005;
A. Rumiński, Mini koszykówka, Warszawa 1994; L. Walszyk, R. Szkutnik, Piłka ręczna Zasób ćwiczeń dla dzieci i młodzieży, ZPRP, Warszawa 2005; S. Wrześniewski, Piłka
ręczna. Poradnik metodyczny, Warszawa 2000; Z. Zatyracz, L. Piasecki, Piłka siatkowa,
Szczecin 2000.
Punkty ECTS: 3
Technologia informacyjna
Rok: I
Semestr: I i II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr Z. Onderka; mgr inż. J. Dudek; mgr I. Gajda; mgr S. Rymarczyk;
mgr K. Sorkowska; mgr D. Wilk-Kołodziejczyk
Forma kursu, liczba godzin:
studia stacjonarne: I semestr Ćw.15godz.; II semestr Ćw.15godz.
studia niestacjonarne: I semestr Ćw.15godz.; II semestr Ćw.15godz.
Forma zaliczenia: test pisemny.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z zasadami zapisywania danych, kopiowania,
przenoszenia oraz obsługą edytora tekstu. Studenci powinni uzyskać wiedzę z zakresu
redagowania dokumentów tekstowych zawierających tabele, rysunki oraz umiejętność
zapisania ich we wskazanym miejscu. Zapoznanie studentów z zasadami korzystania ze
słowników elektronicznych współpracujących z edytorem tekstu oraz automatycznymi
systemami tłumaczącymi.
Opis przedmiotu – treści: System Operacyjny MS Windows. Eksplorator Windows - zasady
tworzenia katalogów, podkatalogów, zapisywanie plików. Operacje kopiowania
i przenoszenia. Programy użytkowe: notatnik, kalkulator, program malarski (MS Paint).
Wyszukiwanie plików, folderów, rozszerzenia. Używanie pomocy. Redaktor tekstu MS Word.
Przepisywanie tekstu, formatowanie tekstu: krój i rozmiar czcionki, podział na akapity,
10
formatowanie akapitu, kopiowanie i przenoszenie tekstu. Wstawianie grafiki, obrazów,
wzorów matematycznych, formatowanie elementów graficznych, ułożenie względem tekstu,
ramki wokół tych elementów. Dodawanie nagłówka i stopki, numerowanie stron,
obramowania i cieniowania tekstu, wypunktowania i numerowania w tekście, formatowanie
wypunktowania i numerowania. Wstawianie i formatowanie tabel w dokumentach tekstowych,
redefiniowanie szerokości kolumn i wysokości wierszy, linie w tabelach, łączenie komórek,
kolorowanie i cieniowanie. Słowniki elektroniczne – konfiguracja i metody pracy oraz
współpraca z redaktorem tekstu. Automatyczne systemy tłumaczące instalowane na
komputerze oraz dostępne w Internecie. Program do prezentacji MS Power Point - struktura
programu, tworzenie slajdu, modyfikowanie i powielanie slajdów, tworzenie prezentacji
i sterowanie jej przebiegiem, import tekstów, danych i wykresów z innych aplikacji pakietu
MS Orfice. Bezpieczne systemy.
Literatura: Dokumentacja pakietu Microsoft Office 2000; I. Gajda, M. Pękala,
D. Wilk-Kołodziejczyk, Elementy redaktora tekstu MS Word 2000. Zeszyt ćwiczeń, wyd.
Krakowska Szkoła Wyższa; Elementy programu prezentacyjnego MS PowerPoint 2000.
Zeszyt ćwiczeń pod red. M. Pękali; Dokumentacja i instrukcje użytkowania słowników
elektronicznych i automatycznych systemów tłumaczących.
Punkty ECTS: 3
Filozofia bezpieczeństwa
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski/slowacki
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. L. Hofreiter
Forma kursu, liczba godzin:
studia stacjonarne: W 30godz.
studia niestacjonarne: W 20godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z filozoficznym podejściem
do pojmowania bezpieczeństwa, pokazanie rozwoju filozoficznego myślenia
w dziedzine bezpieczeństwa od starożytności aż po współczesność. Zapoznanie studentów
z podstawowymi czynnikami mającymi wpływ na poziom bezpieczeństwa, wyjaśnienie
metod analizy i wpływu poszczególnych czynników na bezpieczeństwo podmiotu. Po
ukończeniu kursu studenci powinni dobrze orientować się w strukturze bezpieczeństwa, znać
główne czynniki bezpieczeństwa a także umieć korzystać z dostępnych badań odbioru
i oceniać wpływ poszczególnych czynników na bezpieczeństwo podmiotu.
Opis przedmiotu – treści: Filozofia bezpieczeństwa. Rozwój filozofii bezpieczeństwa od
starożytnośći do nowożytności. Równorodność poglądów na czynniki bezpieczeństwa, teoria
konfliktu cywilizacji, współzawodnictwo mocarstw. Bezpieczeństwo. Znaczenie a treść
pojęcia bezpieczeństwo. Bezpieczeństwo jako stan, jako proces, jako potrzeba i wartość.
Odczuwanie
bezpieczeństwa.
Konfliktowy
fundament
bezpieczeństwa.
Nauka
o bezpieczeństwie. Potrzeba nauki o bezpieczeństwie. Securitologia jako nauka
o bezpieczeństwie. Cel, obiekt i przedmiot badania securitologii. Zasady securitologii.
Funkcje securitologii. Analiza bezpieczeństwa. Sektory bezpieczeństwa. Kopenhagska szkoła
o sektorach bezpieczeństwa. Sektor politycznego, militarnego, gospodarczego,
a informacyjnego bezpieczeństwa. Groźby, zagroźenia i konsekwencje dla poszczególnych
sektorów bezpieczeństwa. Środowisko bezpieczeństwa. Pojęcie środowisko, środowisko
bezpieczeństwa. Struktura środowiska bezpieczeństwa. Zewnętrzne i wewnętrzne środowisko
11
bezpieczeństwa. Czynniki zewnętrznego i wewnętrznego środowiska bezpieczeństwa.
Socjalne czynniki wewnętrznego środowiska bezpieczeństwa.
Literatura: L. Hofreiter, Wstęp do studia bezpieczeństwa, Kraków 2008; B.Buzan, O.Waer,
J.de Wild, Security. A New Framework for Analysis, London, Lynne Riener Publishers,1988;
A. Collins (red.), Contemporary Security Studies, Oxford University Press, 2007; U. Beck,
Risikogeselschaft. Auf dem Weg in eine andere Moderne. Suhrkamp Verlag Frankfurt am
Main,1986; Czasopisma: Problemy bezpieczeństwa, Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka wybrane artykuły.
Punkty ECTS: 4
Wiedza o państwie i prawie
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr A. Walecka-Rynduch;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 30godz., Ćw.15godz.
studia niestacjonarne: W 30godz., Ćw.15godz.
Forma zaliczenia: praca pisemna.
Opis przedmiotu – cel: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami
i problemami z zakresu wiedzy o państwie i prawie. Student powinien nabyć podstawowe
wiadomości o genezie i procesach zachodzących we współczesnym państwie oraz pojęciu
i istocie prawa.
Opis przedmiotu – treści: Nazwa i przedmiot dyscypliny naukowej – wiedza o państwie
i prawie. Pojęcie i klasyfikacja nauk. Miejsce nauk prawnych w systemie nauk. Pojęcie
państwa. Istota i geneza państwa. Filozofia i teoria państwa (teorie, teleologiczne,
kratologiczne, koncepcje prawa naturalnego, zwane też naturalistycznymi, koncepcje umowy
społecznej, teorie podboju i przemocy, teorie psychologiczne i socjologiczne, teoria
ekonomiczna, czyli marksistowska, teoria legitymizacji władzy wg. Maxa Wezera).
Podmiotowość polityczna państwa – państwo a system polityczny w rozumieniu D. Eastona.
Suwerenność państwa, suwerenność narodu. Typy i formy państwa. Monteskiuszowski
trójpodział władzy w państwie. Analiza doktryn państwowych a poznanie rzeczywistości.
Liberalna koncepcja państwa, koncepcja państwa prawa, libertariańska koncepcja prawa,
koncepcja państwa faszystowskiego, koncepcja państwa dobrobytu. Koncepcja praw
jednostki. Koncepcje prawnonaturalne, koncepcja liberalna, koncepcja praw jednostki
w socjalnym systemie prawnym, koncepcja chrześcijańska, koncepcja marksistowska,
koncepcja faszystowska, koncepcja islamska, koncepcja azjatycka, Uniwersalistyczne
i indywidualistyczne ujęcie praw jednostki Kryterium funkcjonalne klasyfikacji typologii
państwa. Państwa liberalne, neoliberalne, państwa demokratyczne i autokratyczne. Typy
reżimów politycznych – prezydencki, pół-prezydencki, parlamentarno-gabinetowy. Modele
ustroju terytorialnego w państwach współczesnych. Państwa unitarne, federacje,
konfederacje. Centralizacja i decentralizacja oraz dekoncentracja. Rola Konstytucji
w państwie prawa. Funkcje konstytucji. Władza polityczna. Zasada podziału władz jako
źródło współczesnego państwa. Funkcjonalistyczne koncepcje władzy. Koncepcja władzy
politycznej w teorii umowy społecznej J.J. Rousseau. Zasady pluralizmu politycznego
w państwie demokratycznym. Typologia partii politycznych. Cechy i funkcje partii
politycznych. Zasada instytucjonalizacji partii politycznych. Typy ordynacji wyborczych.
Metody liczenia głosów w ordynacji proporcjonalnej. Metoda d’Hondta, metoda Saint
Language. Zachowania polityczne wyborców - kultura polityczna. Formy demokracji
bezpośredniej: Referendum, inicjatywa ludowa. Podmioty polityki. Pluralizm polityczny.
12
Elitaryzm. Neokorporacjonizm. Teorie dynamiki społecznej. Rewolucja, reforma,
transformacja. Teoria krytyczna, teoria konfliktu, teoria wymiany. ródła prawa. Różne
znaczenia terminu „źródła prawa”. Formy powstania prawa w znaczeniu form działalności
prawotwórczej. System źródeł prawa. System źródeł prawa w RP. Technika prawodawcza.
System prawa. Pojęcie systemu prawa. Kryteria systematyzacji prawa. Prawo publiczne
i prawo prywatne. System prawa w RP. Norma prawna i stosunek prawny. Pojecie normy
prawnej. Pojęcie przepisu prawnego. Przepis prawny a norma prawna. Sposoby wyrażania
przepisów w tekście prawnym. Niektóre podziały przepisów prawnych. Budowa normy
prawnej. Stosunek prawny i jego elementy. Fakty prawne. Stosowanie prawa. Pojęcie
stosowania prawa. Pojęcie wykładni prawa. Teorie wykładni prawa. Pojęcie praworządności.
Gwarancje praworządności w demokratycznym państwie prawnym.
Literatura: A. Antoszewski, R. Herbut, Demokracje zachodnioeuropejskie, Wrocław 1997;
T. Biernat, Legitymizacja władzy politycznej. Elementy Teorii, Toruń 2000; M. BoruckaArctowa, J. Woleński, Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 1997; M. Chmaj, M. Żmigrodzki,
Wprowadzenie do Teorii Polityki, Lublin 2001; B. Krauz-Mozer, Teoria polityki. Podstawy
metodologiczne politologii empirycznej, Kraków 1993, r.2; E. Kustra, Wstęp na nauki
o państwie i prawie, Toruń 2000; A. Łopatka, Prawoznawstwo, Warszawa 2000; L. Morawski,
Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2005; J. Nowacki, Z. Tabor, Wstęp do prawoznawstwa,
Zakamycze 2002; W. Szostak, Współczesne teorie państwa, Kraków1997; P. Winczorek,
Nauka o państwie, Liber 2005; E. Zieliński, Nauka o państwie i polityce, Elipsa 2006.
Punkty ECTS: 4
Prawne podstawy bezpieczeństwa
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. J. Konieczny;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 20godz., Ćw. 20godz.,
studia niestacjonarne: W 25godz., Ćw. 25godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z zagadnieniami, źródłami oraz ich analizą
odnoszącą się do pojęcia bezpieczeństwa, zarówno międzynarodowego, jak i krajowego.
W szczególności uwzględnione zostaną podmioty ochrony prawa, organizacje
międzynarodowe i krajowe, ich zadania i sposób realizacji, które powołane zostały w związku
z zapewnieniem bezpieczeństwa. Nabycie umiejętności poszukiwania źródeł, interpretacji
i stosowania prawa w obszarze bezpieczeństwa oraz dostrzegania związków i zależności
między prawem krajowym a europejskim i międzynarodowym.
Opis przedmiotu – treści: Pojęcie bezpieczeństwa: bezpieczeństwo powszechne,
bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo zewnętrzne,
bezpieczeństwo wewnętrzne, obronność, porządek publiczny. Organy ochrony prawa i ich
funkcjonariusze - zadania, funkcje, zakres kompetencji. Związki między prawem krajowym
a prawem międzynarodowym w obszarze bezpieczeństwa. Międzynarodowe prawo
konfliktów zbrojnych. Międzynarodowe prawo humanitarne. Stany nadzwyczajne – istota
i zasady konstytucyjne, stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski żywiołowej. Stan wojny.
Związki między prawem krajowym a prawem międzynarodowym w obszarze bezpieczeństwa.
Międzynarodowe prawo konfliktów zbrojnych. Międzynarodowe prawo humanitarne. Stany
nadzwyczajne – istota i zasady konstytucyjne, stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski
żywiołowej. Stan wojny. Rada Bezpieczeństwa Narodowego RBN, Biuro Bezpieczeństwa
Narodowego
BBN,
Komitet
Obrony
Kraju
KOK.
Organizacja
Traktatu
13
Północnoatlantyckiego – NATO (historia struktura, zadania; członkostwo Polski).
Międzynarodowe Organizacje Policyjne: Interpol, Europol. Unia Europejska – w zakresie
bezpieczeństwa europejskiego i światowego. Rada Europy i jej zadania w zakresie
bezpieczeństwa - w szczególności zarządzania kryzysowego. Organizacja Narodów
Zjednoczonych ONZ (historia struktura, zadania, zakres kompetencji). Bank Światowy
(historia, struktura, zadania w zakresie bezpieczeństwa). Światowa Organizacja Zdrowia
WHO. Światowa Organizacja Handlu. Podstawy prawne działań wywiadowczych
i kontrwywiadowczych. Krajowe i międzynarodowe systemy ochrony informacji.
Literatura: Bezpieczeństwo człowieka we współczesnym świecie, Instytut Problemów
Współczesnej Cywilizacji, Warszawa 1998; D.B Bobrow., Haliżak E., Zięba
R., Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, ISM, UW, Warszawa
1997; W. Smiałka, J. Tymanowski, Bezpieczeństwo państw i narodów w procesie integracji
europejskiej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2002; E. Ura, Prawne zagadnienia
bezpieczeństwa państwa, KAW, Rzeszów 1988; A. Żukiewicz, Bezpieczeństwo publiczne
u progu XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
Punkty ECTS: 4
Teoria edukacji dla bezpieczeństwa
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. dr hab. S. Mazur;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 30godz., Ćw. 30godz.,
studia niestacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z teoretycznymi podstawami wychowania dla
bezpieczeństwa, kształtowanie społecznych postaw wobec różnego rodzaju zagrożeń
współczesnego świata (zagrożeń o charakterze militarnym i niemilitarnym). Zapoznanie
studentów z teoretycznymi podstawami wychowania patriotyczno obronnego, pobudzanie,
rozwijanie i kształtowanie poglądów i postaw patriotyzmu oraz poczucia odpowiedzialności
za stan obronności kraju.
Opis przedmiotu – treści: Pojęcia podstawowe z zakresu teorii wychowania. Patriotyzm,
Ojczyzna, Naród jako kategorie określające świadomość narodową i państwową. Świadomość
i przygotowanie obronne społeczeństwa i młodzieży. Edukacja i wychowanie obronne po
integracji europejskiej. Funkcje społeczne nauki, zadania pedagogiki i teorii edukacji
obronnej. Periodyzacja epok w historii wychowania obronnego. Wychowanie patriotycznoobronne w poszczególnych okresach historii Polski. Wychowanie obronne w II
Rzeczypospolitej. Wychowanie obronne w okresie II wojny światowej. Polski system
edukacji i wychowania obronnego. Świadomość społeczna, historyczna, państwowa,
narodowo i patriotyczno-obronna. Istota wychowania obronnego. Funkcje patriotyzmu –
zasadność istnienia. Edukacja i wychowanie obronne w państwach NATO i Europy. Obrona
narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa Polski
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; T. Bieniasz, T. Siuda, Problemy obronności
w systemie szkolnym, Warszawa 1978; J. Bogusz, Z. Kosyrz, Kształtowanie postaw
patriotyczno-obronnych młodzieży, Warszawa 1999; Edukacja dla bezpieczeństwa
w jednoczącej się Europie. Teoria i jej zastosowanie, (red. nauk.) Rosa S, Siedlce 1999;
14
Z. Kosyrz, S. Mazur, Wychowanie patriotyczno - obronne dzieci i młodzieży, Warszawa 1987;
J. Kunikowski, Teoria wychowania obronnego, Warszawa 2000; J. Kunikowski, Wiedza
i edukacja dla bezpieczeństwa, Warszawa 2002; S. Mazur, Edukacja dla bezpieczeństwa,
Katowice 2006; R. Stepień, Współczesne problemy edukacji dla bezpieczeństwa, ADN,
Warszawa 1996; B. Śliwerski, Z. Kwieciński, Pedagogika- podręcznik akademicki,
Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Punkty ECTS: 4
Wybrane aspekty bezpieczeństwa
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: gen. broni. doc. dr M. Bieniek;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.,
studia niestacjonarne: W 10godz., Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: praca pisemna.
Opis przedmiotu – cel: zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami z zakresu
teorii bezpieczeństwa; zrozumienie istoty terminu bezpieczeństwo; opis systemu ochrony
ludności w Polsce.
Opis przedmiotu – treści: Pojmowanie terminu bezpieczeństwa: rodzaje zagrożeń, stan
zagrożenia, stan poczucia bezpieczeństwa. Sposoby zapewnienia bezpieczeństwa
indywidualnego i zbiorowego: ochrona podstawowych wartości człowieka, ochrona rodziny
i społeczeństw, rola prawa w historii ludzkości. Ochrona cywilna: obrona cywilna, krajowy
system ratowniczy, zarządzanie kryzysowe. Człowiek i państwo jako podmioty
bezpieczeństwa: system ochrony ludności w państwie, bezpieczeństwo obywateli,
bezpieczeństwo powszechne, porządek publiczny. Uspołecznienie bezpieczeństwa: edukacja
dla bezpieczeństwa, kultura a bezpieczeństwo, zagrożenia cywilizacyjne. Bezpieczeństwo
międzynarodowe: podstawowe problemy globalne, ochrona środowiska naturalnego i zdrowia,
pokój na świecie.
Literatura: M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; D.B Bobrow, H. Haliżak, R. Zięba (red.).,
Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, UW, Warszawa 1997;
E. Cziomer, Zyblikiewicz L.W., Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych, Wyd.
Nauk. PAN, Kraków 2000, 2002; R. Jakubczak (red.)., Obrona narodowa w tworzeniu
bezpieczeństwa III RP. Podręcznik dla studentek i studentów, Dom Wydawniczy Bellona,
Warszawa 2003; J. Kunikowski (red.)., Przygotowanie obronne społeczeństwa, Dom
Wydawniczy Bellona, Warszawa 2001; S. Kwiatkowski, A. Kwiatkowska-Drożdż,
O bezpieczeństwie obywateli i zarządzaniu kryzysowym, Wyższa Szkoła SpołecznoGospodarcza, Tyczyn 2005; J. Wnuczek, H. Cebrat, Przysposobienie obronne. Wybrane
problemy zarządzania kryzysowego, Wydawnictwo ATH w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała
2005; J. Wolanin, Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli: ochrona ludności na czas pokoju,
Fundacja Edukacja i Technika Ratownictwa, Warszawa 2005.
Punkty ECTS: 4
15
Edukacja obronna społeczeństwa
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: doc. dr J. Ziarko;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 25godz., Ćw. 25godz.,
studia niestacjonarne: W 10godz., Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z zagrożeniami czasu wojny i pokoju, ich
źródłami, przeciwdziałaniu ich powstawaniu, a także uświadomienie, jakie zasady
postępowania obowiązują w przypadku ich wystąpienia. Zapoznanie z zasadami
funkcjonowania systemu obronności Rzeczypospolitej Polskiej, a także powszechnej
samoobrony.
Opis przedmiotu – treści: Wybrane zagadnienia prawne obronności. Edukacja obronna na
przestrzeni dziejów. Podstawy systemu obronnego Rzeczypospolitej Polskiej: obronność
państwa, a doktryna, elementy systemu obronnego. Kształcenie obronne społeczeństwa:
system pozamilitarny, system militarny. Środki masowego przekazu w edukacji obronnej
społeczeństwa. Elementy edukacji dla bezpieczeństwa w szkołach podstawowych
i gimnazjach. Przysposobienie obronne (obrona cywilna) w szkołach ponadgimnazjalnych.
Edukacja obronna w szkołach wyższych formą odbycia służby wojskowej. Formy i metody
szkolenia w zakresie edukacji obronnej społeczeństwa. Służba wojskowa – formy i zasady jej
realizacji.
Literatura: G. Adamczyk, B. Breitkopf, Z. Worwa, Obrona cywilna, Program nauczania dla
klas 1-3 gimnazjum, DKW – 40114-81/99, WsiP, Warszawa 1999; : M. Bieniek, S. Mazur,
Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur, System zarządzania
kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego,
Katowice 2007; J. S. Kadras, Edukacja obronna w Polsce. Zarys historii, stan obecny
i perspektywy rozwoju, Warszawa 1999; S. Koziej, Polska polityka obronna u progu XXI
wieku, Warszawa 1994; J. Kunikowski, Wybrane programy edukacji dla bezpieczeństwa –
Wiedza ogólna, Warszawa 2000; S. Mazur (red), Edukacja dla Bezpieczeństwa,
Wydawnictwo AWF, Katowice 2006; Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym
obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz. U. Nr. 4, poz. 16 z 1992 r. z póź. zm.).
Punkty ECTS: 3
Strzelectwo sportowe
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. dr hab. S. M. Mazur;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 25godz., Ćw. 25godz.,
studia niestacjonarne: W 25godz., Ćw. 25godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z ogólną budową i zasadami działania broni
strzeleckiej oraz warunkami bezpieczeństwa, nauka praktycznego strzelania z broni
strzeleckiej małokalibrowej, centralnego zapłonu i pneumatycznej, długiej i krótkiej.
Zapoznanie studentów ze sposobami organizowania i przeprowadzania strzelań z broni
16
sportowej, rozbudzenie zainteresowań do czynnego uprawiania strzelectwa sportowego,
podnoszenia umiejętności zawodniczych, instruktorsko – metodycznych.
Opis przedmiotu – treści: Rys historyczny rozwoju broni strzeleckiej i sportowej. Akty
prawne regulujące problematykę uzyskiwania pozwoleń na broń i amunicję, jej zakupu,
posiadania, przechowywania, ewidencjonowania. Przepisy dotyczące bezpieczeństwa
obowiązujące na strzelnicy oraz dostosowanie ich do warunków lub wymogów lokalnych.
Przeznaczenie, podziały, budowa oraz zasady działania broni strzeleckiej. Rodzaje i budowa
amunicji do broni strzeleckiej, podstawy wiedzy rusznikarskiej. Tarcze strzeleckie, rodzaje
kalibromierzy oraz klasyfikacja przestrzelin. Podstawowe zjawiska balistyki. Rozrzut i jego
wpływ na celność strzelania oraz miary rozrzutu, określanie średniego punktu trafienia.
Zasady strzelania konkurencji sportowych według programu międzynarodowego UIT.
Konkurencje strzeleckie: karabinek sportowy, karabinek standard, karabin dowolny dużego
kalibru, karabin dowolny małego kalibru, karabinek pneumatyczny, pistolet sportowy, pistolet
standard, pistolet centralnego zapłonu, pistolet szybkostrzelny, pistolet pneumatyczny.
Strzelnice sportowe – budowa, rodzaje i charakterystyka. Praktyczne odbycie strzelań z broni
sportowej małokalibrowej długiej i krótkiej oraz broni pneumatycznej – ocena wyników,
prowadzenie ewidencji, zasady ustalania kolejności miejsc.
Literatura: J. Brodacki, Amunicja małokalibrowa, Wydawnictwo Politechnika Warszawska,
Warszawa 1981; J. Hebda, Strzelanie z broni krótkiej – podręcznik do nauki strzelania
z pistoletu i rewolweru, Wydawnictwo KARAT, Tarnów 1993; J. Hebda, Współczesna broń
strzelecka, Wydawnictwo KARAT, Tarnów 1997; S. Mazur, Podręcznik strzelectwa
sportowego, Wydawnictwo AWF, Katowice 2002; C. Moll, Strzelectwo kulowe – zarys teorii
i metodyki, Wydawnictwo PSF, Warszawa 1974.
Punkty ECTS: 4
Wiedza o wojsku i obronności
Rok: I
Semestr: I
Język wykładowy: polski
Prowadzący: gen. bryg. prof. nadzw. dr hab J. Kręcikij;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.,
studia niestacjonarne: W 10godz., Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z głównymi problemami wiedzy o wojsku
i obronności. Przygotowanie studentów w umiejętności dotyczące aktywnego uczestnictwa
w przedsięwzięciach proobronnych, wychowaniu patriotyczno-obywatelskim oraz w edukacji
dla bezpieczeństwa. Wdrażanie do systematycznego, samodzielnego śledzenia wydarzeń
w kraju i na świecie, a dotyczących wojska i obronności.
Opis przedmiotu – treści: Struktura organizacyjna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Kobiety w siłach zbrojnych. Wybrane armie świata. Małoletni żołnierze. Służba wojskowa
obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Regulacje konstytucyjne w zakresie obronności
Rzeczypospolitej Polskiej. Wojska specjalne w strukturach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej. Umundurowanie i odznaki żołnierzy Sił Zbrojnych RP. Problemy społeczne
w wojsku oraz sposoby ich rozwiązywania.
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; R. Jakubczak (red.)., Obrona narodowa
17
w tworzeniu bezpieczeństwa państwa, Warszawa 2003; J. Kaczmarek, A. Skowroński, NATO.
Europa. Polska, Warszawa 2002; W. Kitler, Obrona narodowa w wybranych państwach
demokratycznych, Warszawa 2001; J. Kunikowski, R. Rosa, L. Wyszczelski, Armia
w systemie demokratycznym, Toruń 2004; Z. Trejnis, Siły zbrojne w państwie
demokratycznym i autorytarnym, Warszawa 1997; A.E. Wesołowska, A. Szerauc
A., Patriotyzm. Obronność. Społeczeństwo, Warszawa 2002.
Punkty ECTS: 3
Historia Polski
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. dr hab. W. Wróblewski;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 30godz.
studia niestacjonarne: W 30godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Głównym celem zajęć jest prezentacja uwarunkowań, jakie
decydowały o pozycji Polski na arenie międzynarodowej oraz rozumienia istoty wiedzy
historycznej, analizy przyczyn sukcesów i porażek w tworzeniu i umacnianiu państwowości
oraz bezpieczeństwa Polski w ujęciu historycznym. W odniesieniu do okresu braku
państwowości dotyczy to kondycji i znaczenia społeczeństwa polskiego i wężej narodu
polskiego. Przeanalizowane zostają dzieje zmagań o zabezpieczenie interesu
państwowego/narodowego. Istotnym elementem jest wskazanie nie tylko na czynniki polityki
międzynarodowej, wojen i dyplomacji, ale także na podłoże społeczne i gospodarcze siły
Polski oraz na znaczenie elementów kulturowych a zwłaszcza mentalności społecznej
(świadomości państwowej, narodowej, obywatelskiej). Ten ostatni zespół zagadnień ujęty jest
przede wszystkim w obrębie ćwiczeń tak, aby mógł być przedstawiony jako przedmiot do
dyskusji. Celem zajęć jest ukazanie dziejów Polski z punktu widzenia szans i zagrożeń, jakie
były udziałem jej mieszkańców oraz państwa działającego jako organizm polityczny na arenie
międzynarodowej.
Opis przedmiotu – treści: Zmagania monarchii pierwszych Piastów o miejsce w systemie
państw chrześcijańskiej Europy. Kryzysy polskiej monarchii patrymonialnej i próby
ograniczenia tendencji decentralizacyjnych. Polska Łokietka i Kazimierza Wielkiego –
odzyskiwanie przez kraj pozycji w Europie Środkowo-Wschodniej. Unie z Węgrami i z Litwą;
narodziny i rozkwit potęgi jagiellońskiej. Polska Złotego Wieku – czynniki stabilizacji
i ekspansji. Kryzys II poł. XVII – I. poł. XVIII w., narastanie zjawisk ubezwłasnowolnienia
w stosunkach międzynarodowych. Próba odbudowy podmiotowości Polski na arenie
międzynarodowej w dobie stanisławowskiej i upadek państwa. „Sprawa polska” w polityce
mocarstw do roku 1830; działania polskie na rzecz odbudowy państwowości. Polskie ruchy
narodowowyzwoleńcze, spiskowo-powstańcza koncepcja odzyskania niepodległości.
Umacnianie siły i spoistości społeczeństwa polskiego / narodu polskiego – droga
„organiczna” i „nacjonalistyczna”. Odrodzenie polskiej irredenty na przełomie XIX
i XX w., ponowne wprowadzenie „sprawy polskiej” na arenę międzynarodową w dobie
I wojny światowej. Kształtowanie się pozycji międzynarodowej II Rzeczypospolitej, czynniki
siły i słabości tego państwa. Polska pomiędzy rewizjonizmem niemieckim i radzieckim,
obrona polskiej niepodległości w dobie II wojny światowej. Polska w systemie jałtańskim,
w realiach ograniczonej suwerenności. Poszukiwania nowego miejsca Polski na arenie
międzynarodowej po rozpadzie systemu jałtańskiego – opcja „prozachodnia”. Czynniki
integracji i dezintegracji społeczeństwa Polski wczesnopiastowskiej. Zwycięstwo koncepcji
18
Korony Królestwa Polskiego, ustabilizowanie się społeczeństwa stanowego. Silny monarcha,
silne elity, silna szlachta? Kształtowanie się modelu ustrojowego do przełomu XV
i XVI w. Rzeczypospolita narodu szlacheckiego – czynniki gospodarcze, społeczne
i ustrojowe warunkujące jej międzynarodową pozycję. Kryzys połowy XVII w. Przemiany
świadomości obywatelskiej i mentalności szlachty w dobie istnienia politycznego narodu
szlacheckiego. Spór polityczno-ideologiczny o kształt Rzeczypospolitej w II poł.
XVIII w. Czy „Polska wymazana już jest z listy narodów” – problem przetrwania narodu po
upadku państwowości. Akceptacja czy opór? Dylematy ideowe Polaków pod zaborami.
Problem polskiej irredenty: koszta i zyski zbrojnej walki o niepodległość. Narodziny
nowoczesnych ruchów narodowych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i problem relacji
narodu polskiego z narodami sąsiednimi. Spór o model ustrojowy i społeczno-gospodarczy
II Rzeczypospolitej. Zagrożenie bytu narodu w warunkach okupacji przez państwa totaliterne;
próby oporu. Kryzys ideologiczny i mentalny społeczeństwa „Polski ludowej”. Wizje „wolnej
Polski” środowisk opozycyjnych u schyłku istnienia PRL.
Literatura: A. Chwalba, Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000; J. Kłoczowski, Młodsza
Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza,
Warszawa 2003 – odpowiednie fragmenty; W. Roszkowski, Historia Polski 1914 – 2000 dowolne wydanie; M. Tymowski, J. Kieniewicz, J. Holzer, Historia Polski, Warszawa 1990.
Punkty ECTS: 4
Współczesne systemy polityczne
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski/slowacki
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. L. Hofreiter;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 30godz.,
studia niestacjonarne: W 30godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z pojęciami
charakterystycznymi dla analizy współczesnych systemów politycznych, z funkcjonowaniem
procesów politycznych, streszczeniem i strukturą władzy w współczesnych państwach. Obok
charakterystyki i wyjaśnienia struktury systemów politycznych zwrócenie uwagi także na
funkcje partii politycznych, systemy partyjne i formy demokracji, grupy społeczne (grupy
interesów społecznych, grupy nacisku itp.), systemy wyborcze i rozwiązanie konfliktów
między aktorami polityki. Po ukończeniu zajęć studenci powinni dobrze orientować się
w strukturze systemów politycznych, uzyskać predyspozycje do analizowania
i porównywania współczesnych systemów politycznych oraz zrozumieć procesy polityczne
występujące we współczesnym świecie.
Opis przedmiotu – treści: Nauka polityczna, jej struktura a metody badań. System
polityczny jako dział nauki o polityce. Władza w państwach współczesnych. Demokracja
w państwach współczesnych a jej formy. Partie polityczne a systemy partyjne. Systemy
wyborcze. Grupy społeczne w systemie politycznym. Konflikty w systemie politycznym.
Literatura: A. Antoszewski, R. Herbut, Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk
2001; M. Bankowicz, Demokracja. Zasady, procedury, instytucje, Kraków 2006; D. Nohlen,
Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004;
M. Gulczyński, Panorama systemów politycznych świata, Warszawa 2004; Systemy
polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej. Ustrój, organy władzy, partie polityczne,
Katowice 2005.
19
Punkty ECTS: 4
Systemy bezpieczeństwa narodowego
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: gen. bryg. prof. nadzw. dr hab J. Kręcikij;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 30godz., Ćw. 15godz.
studia niestacjonarne: W 30godz., Ćw. 15godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Rozumienia misji, funkcji i zadań systemu bezpieczeństwa
narodowego; opisu elementów kierujących i wykonawczych systemu bezpieczeństwa
narodowego; rozpoznawania relacji występujących między elementami systemu
bezpieczeństwa na wszystkich poziomach jego organizacji – gminy, powiatu, województwa
i kraju.
Opis przedmiotu – treści: Pojęcie systemu bezpieczeństwa. Podstawy prawne
funkcjonowania systemu bezpieczeństwa. Podmiotowy i przedmiotowy zakres systemu
bezpieczeństwa narodowego. Organizacja systemu bezpieczeństwa narodowego. Organy
kierowania systemem bezpieczeństwa narodowego. Podmioty wykonawcze systemu
bezpieczeństwa narodowego. Organizacja i funkcjonowanie gminnych, powiatowych
i wojewódzkich systemów bezpieczeństwa. Zasady funkcjonowania systemu bezpieczeństwa
narodowego w sytuacjach kryzysowych i w stanach nadzwyczajnych.
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; D.B. Bobrow, H. Haliżak, R. Zięba (red.).,
Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, UW, Warszawa 1997;
W. Feler (red. nauk.), Współczesne bezpieczeństwo, Toruń 2003; S. Koziej, Bezpieczeństwo
narodowe i obronność RP, Toruń 1996; M. Krauze, System bezpieczeństwa Polski, Warszawa
1994; W. Malendowski, Polityka bezpieczeństwa RP: uwarunkowania, strategia, kierunki
działania, Poznań 1998; Raport o bezpieczeństwie 2000, Instytut Stosunków
Międzynarodowych, Studia i analizy 10, Kraków 2001; Słownik terminów z zakresu
bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2002; J. Stefanowicz, Bezpieczeństwo współczesnych
państw, Warszawa 1984.
Punkty ECTS: 4
Negocjacje i przywództwo
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: gen. bryg. prof. nadzw. dr hab J. Kręcikij;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.
studia niestacjonarne: W 10godz., Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Przedstawić przywództwo i negocjacje jako kompetencje
zjednywania sobie ludzi w celu realizacji określonego zadania. Uzmysłowić, że nabycie
i doskonalenie tych umiejętności ułatwia kierowanie ludźmi, gdyż wiąże się przede
wszystkim z instrumentalnymi cechami osobowości człowieka.
20
Opis przedmiotu – treści: Ewolucja poglądów na przywództwo. Typologie przywództwa.
Wybrane wizje, koncepcje i modele przywództwa organizacyjnego. Katalog umiejętności
przywódczych i ich charakterystyka. Zasady etyki a skuteczność działania przywódcy.
Twórcze rozwiązywanie problemów. Proces negocjacyjny i jego etapy. Style negocjowania.
Wybrane techniki negocjacyjne. Gry negocjacyjne.
Literatura: G. Bartkowiak, H. Januszek, Umiejętności kierownicze, Poznań 1999;
G. Kennedy, Negocjować. Jak osiągnąć przewagę negocjacyjną, Warszawa 1999; Z. Nęcki,
Negocjacje w biznesie, Kraków 1991; A. Słaboń, Konflikt społeczny i negocjacje, Kraków
2005; Z. Uniszewski, Konflikty i negocjacje, Kraków 2000; A. Wiszniewski, Jak
przekonująco mówić i przemawiać, Warszawa 2004.
Punkty ECTS: 4
Pierwsza pomoc przedmedyczna
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr. I. Kowalewski;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 25godz., Ćw. 25godz.
studia niestacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.
Forma zaliczenia: kolokwium zaliczeniowe.
Opis przedmiotu – cel: Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z anatomią
i fizjologią układu oddechowego, krążenia, nerwowego oraz nabycie praktycznej znajomości
ogólnych zasad udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej, wzywania pomocy,
postępowania na miejscu wypadku.
Opis przedmiotu – treści: Prawne podstawy udzielania pierwszej pomocy. Wzywanie
pomocy, wzór „łańcucha ratunkowego”. Postępowanie na miejscu wypadku, zadania
udzielającego pierwszej pomocy, zabezpieczenie miejsca wypadku. Pierwsza pomoc
psychologiczna, wypadek drogowy, wypadek w górach, atak terrorystyczny. Reanimacja
krążeniowo – oddechowa. Wstrząs – postacie, zapobieganie. Ocena podstawowych funkcji
życiowych. Podstawowe wiadomości o budowie i funkcji układu kostno – mięśniowego,
pokarmowego, moczowego i dokrewnego. Anatomia i fizjologia układu krążenia. Anatomia
i fizjologia układu oddechowego. Anatomia i fizjologia układu nerwowego Ogólne zasady
udzielania pomocy przedlekarskiej. Pielęgnowanie chorych i rannych w warunkach
improwizowanych. Ogólne zasady udzielania pomocy przedlekarskiej. Tamowanie
krwotoków. Bandażowanie części ciała. Oparzenia i odmrożenia. Zatrucia organizmu. Rany,
rodzaje ran i sposoby ich opatrywania. Złamania.
Literatura: M. Buchfelder, Podręcznik pierwszej pomocy, wyd. 2, Wydawnictwo lekarskie
PZWL, Warszawa 1994; J. Chlebowska, Anatomia i fizjologia człowieka, Warszawa 1968; J.
Ejmont, Pierwsza pomoc, Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 1970; J. Gawryluk,
Organizacja i metodyka szkolenia medyczno – sanitarnego, MON IOCK, Warszawa 1980; K.
Chądziński, Szkolenie z ratownictwa ogólnego i specjalistycznego. Prowadzenie akcji
ratowniczej. Pierwsza pomoc poszkodowanym, Kraków 1982; W. Gacek, Pierwsza pomoc,
Warszawa 1998.
Punkty ECTS: 4
21
Metodyka sportów i specjalności obronnych
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. dr hab. S. M. Mazur;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.
studia niestacjonarne: W 15godz., Ćw. 15godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie studentów z ogólnymi wiadomościami z zakresu sportów
obronnych oraz wymogami regulaminowymi, zasadami przygotowania i przeprowadzenia
zawodów sportowo-obronnych. Poza tym przedmiot ma na celu zmobilizowanie studentów do
czynnego uprawiania sportów obronnych, a także wyrobienie umiejętności organizacyjnych
i instruktorsko-metodycznych tak w zakresie sportów jak i specjalności obronnych.
Opis przedmiotu – treści: Podstawowe pojęcia i definicje dotyczące sportów i specjalności
obronnych. Charakterystyka letnich sportów obronnych. Charakterystyka zimowych sportów
obronnych. Sporty łącznościowe z elementami obronnymi oraz ich charakterystyka. Sporty
motorowe z elementami obronnymi oraz ich charakterystyka. Sporty wodne z elementami
obronnymi oraz ich charakterystyka. Radioorientacja sportowa i radiopelengacja. Pojedynek
strzelecki i strzelectwo sportowe. Zasady organizacji oraz regulaminy zawodów sportowo –
obronnych manewrów i spartakiad oraz obozowych form sportów obronnych i ekstremalnych.
Podstawy wiedzy z zakresu sponsoringu, bezpieczeństwa oraz analizy ryzyk masowej
działalności sportowo – obronnej. Organizacja masowych imprez sportowo-obronnych oraz
obozów młodzieżowych na szczeblu szkoły, miasta i województwa.
Literatura: J. Brodacki, Amunicja małokalibrowa, wyd. Politechnika Warszawska,
Warszawa 1981; S. Mazur, J. Wojtycza, J. Ziarkowski, Praca pozalekcyjna nauczyciela –
poradnik metodyczny, WN WSP, Kraków 1996; S. Mazur, Metodyka sportów i specjalności
obronnych, cz. I, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1985.; S. Mazur, Podręcznik
terenoznawstwa, wydawnictwo AWF, Katowice 2006; S. Mazur, Podręcznik strzelectwa
sportowego, wydawnictwo AWF, Katowice 2002; B. Panasiuk, Zdolności i umiejętności
przywódcze współczesnych dowódców-wychowawców, nauczycieli, liderów grup, Zeszyty
Naukowe AMW, Gdynia 2000; L. Berek, Wybrane zagadnienia ze szkolenia strzeleckiego, cz.
I, Wydawnictwo Naukowe WSP, Bydgoszcz 1982.
Punkty ECTS: 4
Praktyka przygotowania zawodowego
Rok: I
Semestr: II
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr W. Szot;
Forma kursu, liczba godzin: studia stacjonarne: Ćw. 40godz.
studia niestacjonarne: Ćw. 20godz.
Forma zaliczenia: obecność i wykonanie sprawozdania.
Opis przedmiotu – cel: Praktyka ma na celu zapoznanie studentów z: zadaniami Wydziałów
Zarządzania Kryzysowego, gminnych i powiatowych zespołów reagowania kryzysowego,
a także możliwościami działania służb ratowniczych w zakresie: ratownictwa pożarowego,
ratownictwa technicznego, ratownictwa chemicznego, ratownictwa medycznego, ratownictwa
górskiego.
Opis przedmiotu – treści: Zapoznanie się z przyszłymi obowiązkami wynikającymi ze
specyfiki zawodu poprzez: zapoznanie się z organizacją i regulaminem urzędu miasta
22
i wydziału, zrozumienie zasadności planowania, realizacji i kontroli przedsięwzięć z zakresu
bezpieczeństwa gminy i powiatu, praktyczne, graficzne opracowanie oceny zagrożenia gminy
oraz wykonanie szkicu terenu, analizę potrzeb w zakresie planistycznym i realizacji zadań,
działalność public – relation na wypadek zagrożenia, przeprowadzenie hospitacji
i samodzielną pracę na wyznaczonych stanowiskach, przestrzeganie obowiązującej
w zakładzie dyscypliny pracy, regulaminów wewnętrznych i przepisów BHP.
Literatura: D. Elsner i M. Taraszkiewicz, Opiekun stażu jako refleksyjny praktyk, Mentor,
Chorzów 2002; S. M. Kwiatkowski, Kształcenie zawodowe: dylematy teorii i praktyki,
Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2001; Z. Murawski, Praktyki zawodowe studentów
Wydziału Administracji Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku,
Włocławek 2004; red. M. Śnieżyńskiego; przy współpr. E. Bryckiej, M. Chymuk, E.
Szewczyka Optymalizacja procesu kształcenia studentów, Wydaw. Naukowe Akademii
Pedagogicznej, Kraków 2002.
Punkty ECTS: 2
Język obcy
Rok: II
Semestr: III i IV
Język wykładowy: angielski
Prowadzący: Lektor
Forma kursu, liczba godzin:
studia niestacjonarne: III semestr Ćw. 20godz; IV semestr Ćw. 30godz.
Forma zaliczenia: pisemna praca zaliczeniowa.
Opis przedmiotu – cel: Studenci przydzieleni zostaną do odpowiednich grup na podstawie
testu kwalifikacyjnego. Proponowany program dotyczy poziomu pośredniego A2/B1
reprezentowanego przez większość studentów i wymaganego od studentów rozpoczynających
naukę języka specjalistycznego.
Opis przedmiotu – treści: Bloki tematyczne i zagadnienia leksykalne: Everyday activities /
routines, habits, working day schedule/. Family life / describing family relations, family
members, single-parent families/. Interpersonal relations / love and relationship, personality
and manner/. Education /stages in career, year off, school experience, school systems/.
Employment / job vacancies, writing CV and letter of application, full and part-time jobs, dos
and don`t s of a job interview/. Healthy lifestyle / keeping fit, organic food, visiting a doctor,
how to relax/. Spare time activities I / sports and games, martial arts, perfect workout/. Spare
time activities II / going out: film, performance, socialising, clubbing/. Media / TV
programmes, radio broadcast, kinds of newspapers, headlines/. Celebrities / politicians, actors,
pop stars, paparazzi, interviewing someone famous/. Politics / political systems in Europe
and America, elections, welfare state, self-defence, pros and cons – discussing different
aspects of democracy. Transportation / ways of travelling in the past and nowadays, personal
preferences/. Intercultural communication / cultural social and national stereotypes/. Models
of culture / systems of values, national holidays, customs, anniversaries, traditions, national
heroes and symbols/. Crime and criminals / juvenile delinquents, law- related vocabulary/.
Communication and technology / inventions, innovators, PC in everyday life, text messaging
language/. Safety at home and work /cctv system, getting to know others, globalisation/.
Environmental issues / global warming, protecting environment, greenhouse effect/.
Zagadnienia gramatyczne: Sentence structure / subject, predicate, object /. Verbs with
stative and dynamic meanings. Present Simple and Continuous / present and future usage,
annoying habits/. Past Simple and Present Perfect / characteristic time expressions/.
PastSimple and Past Continuous / used to, past habits: would+verb/. Past Perfect Simple and
Continuous. `Wh` and `yes/no’ questions. Subject and object questions. Expressing futurity /
23
to be going to, present continuous, future simple and continuous/. Time clauses. Conditional
sentences: 0, I, II, III, mixed types. Adjective and adverb forms. Comparison of adjectives and
adverbs. Definite and indefinite articles. Linkers in complex sentences. Gradable and absolute
adjectives. Narrative tense structure. Modal verbs
/ability and permission, prohibition,
deduction/. Reporting verbs and verb structure. Indirect questions. Reported statements.
Reported orders and requests. Reported questions. Wordbuilding. Prasal verbs – selection.
Gerund and infinitive constructions. Passive voice. Impersonal passive.
Funkcje językowe: Introducing people. Inviting people to speak. Responding with interest.
Starting a conversation. How to keep a conversation going. Asking for information, polite
requests, enquiries. Giving instructions. Offering and suggesting issues. Expressing opinion:
agreeing and disagreeing. Emphasizing. Applying conversational fillers. Summarizing.
Welcoming and greeting. Reassuring. Asking and telling the way. Booking and ordering
services. Accepting and refusing invitations. Confirming activities. Apologizing. Delivering
speeches/ presentations. Interviewing people. Giving and responding to news. Expressing
preferences. Thanking and replying. Asking for clarification. Making and accepting excuses.
Describing, comparing and defining objects. Cancellations of arrangements. Writng
transactional letter, memo, note and report. Generalizations.
Literatura: Podręczniki wydawnictwa Oxford University Press, Macmillan lub Longman,
dobrane zgodnie z poziomem zaawansowania studentów. Indywidualnie przygotowywane
materiały autorskie lektorów. Nagrania audio i video. Gry językowe. Materiały autentyczne:
artykuły z prasy i Internetu, broszury, materiały reklamowe.
Punkty ECTS: 1
Podstawy geografii
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: doc. dr S. Klima
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 20godz.
Forma zaliczenia: test pisemny.
Opis przedmiotu – cel: Współczesny świat charakteryzuje się dynamicznym rozwojem
cywilizacyjnym, stąd istotnym staje się przedstawienie uwarunkowań geograficznych
w rozwoju współczesnego świata, wynikających z rozmieszczenia zasobów produkcyjnych,
jak też kierunków handlu zagranicznego.
Opis przedmiotu – treści: Rola środowiska przyrodniczego w gospodarce krajów – pojęcie
środowiska, elementy środowiska i ich wpływ na rozwój gospodarki, wpływ gospodarki
człowieka na środowisko. Państwa świata i organizacje międzynarodowe– kryteria podziału
krajów, terytoria zależne i obszary bezludne, Konwencja Praw Morza. Procesy demograficzne
współczesnego świata – dynamika rozwoju ludności, typy przyrostu naturalnego, procesy
migracyjne, rozmieszczenie ludności, procesy urbanizacji i fazy procesu, struktura rasowa,
etniczna, narodowościowa, językowa i wyznaniowa ludności, struktura według płci, wieku
i zatrudnienia. Gospodarka rolno-spożywcza i jej wpływ na bezpieczeństwo żywieniowe
państw i regionów – uprawa zbóż, rośliny bulwiaste, cukrodajne, oleiste, włókniste,
kauczukodajne, używki i przyprawy, owoce i warzywa. Zaplecze hodowlane państw
w zakresie podstawowych potrzeb żywieniowych – hodowla zwierząt, marikultura.
Bezpieczeństwo energetyczne – baza surowcowa, producenci, rejony wydobycia surowców,
bilans energetyczny oraz konkurencyjność źródeł alternatywnych. Surowcowe podstawy
rozwoju hutnictwa – rudy żelaza i metali nieżelaznych, główni producenci, rejony wydobycia,
hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych. Wpływ przemysłu elektromaszynowego na
konkurencyjność gospodarki – przemysł maszynowy, środków transportu, metalowy,
24
elektrotechniczny i elektroniczny, precyzyjny. Surowcowe i lokalizacyjne uwarunkowania
rozwoju przemysłu chemicznego – baza surowcowa, producenci, przetwórstwo, branże
przemysłu chemicznego i ich znaczenia dla rozwoju pozostałych sektorów gospodarki.
Przemysł mineralny – baza surowcowa, przetwórstwo, producenci. Przemysł celulozowo –
papierniczy – czynniki lokalizacji, branże, zużycie papieru w najbardziej rozwiniętych
krajach. Przemysł lekki – włókienniczy, odzieżowy, skórzano – obuwniczy. Przemysł
spożywczy – czynniki lokalizacji, branże. Komunikacja – konkurencyjność współczesnych
systemów transportowych.
Literatura: R. Domański, Geografia ekonomiczna. Ujęcie dynamiczne, Państwowe
Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004; Geografia ekonomiczna świata, red. I. Fierli,
Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2005; Podstawy geografii ekonomicznej, red.
J. Wrony, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2006.
Punkty ECTS: 4
Teoria bezpieczeństwa
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. inż. A. Bujak;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 30godz.; Ćw.30godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Kształcenie umiejętności w zakresie rozumienia kategorii
bezpieczeństwa oraz ich opisu. Absolwent powinien opanować wiedzę z zakresu interpretacji
zjawisk towarzyszących bezpieczeństwu. Absolwent wykorzystując umiejętności: analizy
i oceny przyczynowo-skutkowej procesów zachodzących w obszarze bezpieczeństwa oraz ich
interpretacji, dostrzegając wpływ otoczenia na te zjawiska (procesy), powinien posiąść
podstawy do podejmować poprawnych decyzji w obszarze oceny zjawisk i zarządzania
bezpieczeństwem. Absolwent powinien być przygotowany w podstawowym stopniu do pracy
na stanowiskach specjalistycznych w systemach zarządzania bezpieczeństwem. Absolwent
powinien zaznajomić się z literaturą przedmiotu, jej zakresem i tematyką, specyfiką oraz
opanować umiejętność trafnego i sprawnego korzystania z niej w celu uzupełnienia
wiadomości z zakresu zarządzania bezpieczeństwem. Absolwent powinien posiąść
umiejętności i kompetencje twórczego interpretowania opanowania wiedzy programowej
z zakresu bezpieczeństwa i w wymiarze teoretycznym i praktycznym.
Opis przedmiotu – treści: Podstawy wiedzy o bezpieczeństwie. Geneza, cele i treści
bezpieczeństwa. Rys historyczny bezpieczeństwa. Rola, znaczenie i zadania bezpieczeństwa.
Teoretyczne i normatywne podstawy bezpieczeństwa. Kategorie bezpieczeństwa. Stan
poczucia bezpieczeństwa. Wyjaśnienie pozostałych podstawowych pojęć związanych
z
bezpieczeństwem.
Istota
bezpieczeństwa.
Podstawowe
terminy
związane
z bezpieczeństwem. Typologia bezpieczeństwa. Kierunki polityki bezpieczeństwa. Znaczenie
polskiej racji stanu. Strategia bezpieczeństwa narodowego RP. Podstawowe uwarunkowania
bezpieczeństwa i geostrategiczne położenie Polski. Uwarunkowania geograficzne i wybrane
doświadczenia historyczne bezpieczeństwa. Osłona strategiczna Polski. Istota sytuacji
kryzysowych. Znaczenie obrony narodowej. Wybrane europejskie doświadczenia
w tworzeniu bezpieczeństwa. Przesłanki i czynniki rozwoju teorii bezpieczeństwa.
Doktrynalne i instytucjonalne przesłanki bezpieczeństwa. Znaczenie ideologicznych,
religijnych i narodowościowych czynników teorii bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo
ekonomiczne: problemy surowcowe i energetyczne, bezpieczeństwo inwestycji i kapitałowe,
bezpieczeństwo rolne i żywnościowe. Ewolucja poglądów na rolę mocarstw w kształtowaniu
25
bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Dylematy interwencji państwa w życie
gospodarcze. Istota i uwarunkowania bezpieczeństwa ekonomicznego Polski do 2025r.
Zagrożenia dla bezpieczeństwa ekonomicznego wynikające ze zmian w gospodarce światowej
i procesów globalizacji. Polska wobec wyzwań i zagrożeń energetycznych do roku 2025.
Społeczne konsekwencje rozwoju przemysłowego Polski: problemy surowcowe,
żywnościowe i ekonomiczne. Podstawowe zagrożenia bezpieczeństwa. Istota i rola
bezpieczeństwa na początku XXI wieku. Współczesne wyzwania i zagrożenia dla
bezpieczeństwa. Terminologia i klasyfikacja zagrożeń. Wyzwania i zagrożenia globalne, dla
bezpieczeństwa międzynarodowego i bezpieczeństwa Polski. Zagrożenia terrorystyczne,
kryzysowe asymetryczne i siecicentryczne. Charakter, skala prognozowania współczesnych
zagrożeń. Istota sytuacji kryzysowych. Istota zagrożeń bezpieczeństwa narodowego,
podstawowe terminy i typologia (podział) zagrożeń. Zagrożenia militarne: wojenne (agresja),
interwencja zbrojna, inwazja i incydent zbrojny. Termin „kryzys” w literaturze przedmiotu,
jego definiowanie, sytuacja kryzysowa. Zagrożenia kryzysowe o charakterze polityczno –
militarnym, typy kryzysów. Zagrożenia kryzysowe - niemilitarne, podział i ogólna
charakterystyka. Człowiek jako podmiot bezpieczeństwa. Postrzeganie zagrożeń.
Obywatelskie poczucie bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo społeczne: działalność obywateli
w państwie, instytucje społeczne, zagrożenia cywilizacyjne młodzieży. Istota bezpieczeństwa.
Podstawowe terminy związane z bezpieczeństwem. Typologia bezpieczeństwa. Kierunki
polityki bezpieczeństwa. Znaczenie polskiej racji stanu. Strategia bezpieczeństwa
narodowego RP. Podstawowe uwarunkowania bezpieczeństwa i geostrategiczne położenie
Polski. Uwarunkowania geograficzne i wybrane doświadczenia historyczne bezpieczeństwa.
Znaczenie obrony narodowej. Wybrane europejskie doświadczenia w tworzeniu
bezpieczeństwa. Koncepcje bezpieczeństwa narodowego na tle rozwoju cywilizacji światowej
i polskiej transformacji na początku XXI wieku. Państwo jako podmiot bezpieczeństwa.
Tradycyjne i współczesne (nowoczesne) pojęcie bezpieczeństwa narodowego. Koncepcje
bezpieczeństwa państwa. Funkcje ochronne państwa. Typologia bezpieczeństwa narodowego.
System ochrony ludności. Bezpieczeństwo kulturowe tożsamość narodowa. Aspekty
pojęciowe. Czynniki tożsamości kulturowej. Bezpieczeństwo kulturowe w obszarze kultury
duchowej. Bezpieczeństwo w obszarze kultury materialnej. Tożsamość narodowa
a członkostwo w UE. System bezpieczeństwa narodowego RP, podsystem militarny.
Terminologia i typologia systemu. Istota i układ strategii i systemu BN RP, strategiczne RP.
Podsystem kierowania bezpieczeństwem. Strategiczne kierunki transformacji systemu
bezpieczeństwa. Zakres problemowy bezpieczeństwa militarnego. Naukowy aspekt
bezpieczeństwa militarnego. Rola informacji w systemach bezpieczeństwa. Sztuka wojenna
w bezpieczeństwie militarnym. Bezpieczeństwo RP w XXI wieku - Podstawowe problemy
i opcje ich rozwiązania. Wpływ na prognozę rozwoju bezpieczeństwa globalnego i RP do
2025 roku: problemów geopolitycznych; problemów kulturowo – religijnych; problemów
ekonomicznych; problemów biofizyczno – ekologicznych; problemów techniczno –
technologicznych. Cele polityczne państwa w dziedzinie bezpieczeństwa w świetle
zidentyfikowanych zagrożeń, wyzwań i szans. Koncepcja polityki bezpieczeństwa państwa
(pozytywna). Bezpieczeństwo międzynarodowe. Istota i definicje bezpieczeństwa
międzynarodowego. Podstawowe czynniki kształtujące poziom bezpieczeństwa
międzynarodowego. Regionalne systemy bezpieczeństwa. Rola mocarstw w kształtowaniu
bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Konflikty międzynarodowe. Ochrona
praw człowieka – wymiar międzynarodowy. Podstawowe podmioty współczesnego
bezpieczeństwa światowego. Zagrożenia i kwestie normatywne związane z bezpieczeństwem
światowym. Organizacje regionalne kształtujące bezpieczeństwo światowe. Polityka
bezpieczeństwa wybranych państw. Instytucjonalne formy bezpieczeństwa. Organizacje
międzynarodowe, integracja europejska, Wspólnota atlantycka, KBWE i OBWE. Koncepcje
26
na rzecz bezpieczeństwa związane z integracją europejską. Rola Polski w Europejskiej
Polityce Bezpieczeństwa i Obrony UE. Podmioty odpowiedzialne za stan bezpieczeństwa
wewnętrznego, europejskiego i światowego. Wyjaśnienia terminologiczne. System
bezpieczeństwa. Kryteria podziału bezpieczeństwa światowego (podmiotowe, przedmiotowe,
przestrzenne, czasu, sposobu organizowania). Środowisko bezpieczeństwa. ONZ jako czynnik
kształtujący bezpieczeństwo światowe. Relacje NATO – Unia Europejska, kontekst
bezpieczeństwa euroatlantyckiego. Organizacje regionalne kształtujące bezpieczeństwo
światowe: Organizacja Państw Amerykańskich (OPA), Stowarzyszenie Państw Azji
Południowo – Wschodniej (ASEAN), Unia Afrykańska (UA); Wspólnota Niepodległych
Państw (WNP), Liga Państw Arabskich (LPA). Istota polityki bezpieczeństwa wybranych
państw: elementy polityki bezpieczeństwa USA; elementy strategii bezpieczeństwa Rosji;
elementy strategii bezpieczeństwa Chińskiej Republiki Ludowej. Prognoza rozwoju
bezpieczeństwa. Uniwersalistyczna, ogólnoeuropejska, euroatlantycka prognoza rozwoju
bezpieczeństwa. Systemy bezpieczeństwa wybranych państw: polityka bezpieczeństwa
Francji i Niemiec, system bezpieczeństwa Rosji. Inne problemy regionalne. Podsystem
militarny systemu bezpieczeństwa narodowego. Podstawy normatywne. Kwestie
terminologiczne i klasyfikacyjne. Zakres problemowy bezpieczeństwa militarnego. Naukowy
aspekt bezpieczeństwa militarnego. Koncepcje wykorzystania potencjału militarnego. Sojusze
polityczno – militarne. Polska polityka bezpieczeństwa po roku 1989 – Strategia
bezpieczeństwa narodowego RP. Koncepcje bezpieczeństwa od odzyskaniu niepodległości do
wstąpienia Polski do NATO. Bezpieczeństwo państwa w Konstytucji RP z 1997 roku.
Strategie bezpieczeństwa Polski w latach 2000 – 2004. Uwagi o Strategii Bezpieczeństwa
Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2007 roku. Stany nadzwyczajne i gotowość obronna
państwa. Pojęcie i istota stanów nadzwyczajnych i gotowości obronnej państwa. Stan klęski
żywiołowej, stan wyjątkowy i stan wojenny - zasady wprowadzania stanów nadzwyczajnych.
Zasady działania organów władzy publicznej w zakresie wprowadzania stanów
nadzwyczajnych i podwyższania gotowości obronnej państwa. Zakres ograniczeń wolności
i praw człowieka i obywatela. Funkcjonowanie państwa po wprowadzeniu stanów
nadzwyczajnych. Zarządzanie kryzysowe.
Literatura: Bezpieczeństwo międzynarodowe. Teoria i praktyka, red. K. Żukrowska,
M. Grącik, Warszawa 2006; R. Jakubczak, J. Flis, Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI
wieku, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2006; S. Koziej, Między piekłem a rajem. Szare
bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wyd. Marszałek, Toruń 2006; R. Kuźniar, Polityka i siła,
Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005; Obrona narodowa w tworzeniu
bezpieczeństwa Polski w XXI wieku, podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Bellona,
Warszawa 2008; Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Wydawnictwo
AON, Warszawa 2002; J. Wolanin, Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli: ochrona ludności
na czas pokoju, Fundacja Edukacja i Technika Ratownictwa, Warszawa 2005.
Punkty ECTS: 4
Polityka bezpieczeństwa i obronności RP
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: gen. bryg. prof. nadzw. dr hab J. Kręcikij;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 60godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie z istotą politycznego charakteru bezpieczeństwa; opisu
i interpretacji zjawisk towarzyszących polityce bezpieczeństwa oraz zrozumienie relacji
między teorią a praktyką polityki bezpieczeństwa państwa.
27
Opis przedmiotu – treści: Obszar zainteresowań, zakres, cele i uwarunkowania polityki
bezpieczeństwa w światowych i europejskich systemach bezpieczeństwa. Regionalne polityki
bezpieczeństwa. Podstawy teorii polityki bezpieczeństwa państwa. Polityka bezpieczeństwa
Polski. Instytucjonalne elementy funkcjonowania państwowych i niepaństwowych kreatorów
stosunków międzynarodowych kształtujących środowisko bezpieczeństwa. Problemy
globalne w polityce bezpieczeństwa. Problemy polityki bezpieczeństwa w ujęciu
ewolucyjnym i prognostycznym.
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; D.B. Bobrow, H. Haliżak, Zięba R. (red.).,
Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytet
Warszawski, Warszawa 1997; E. Cziomer, L.W. Zyblikiewicz, Zarys współczesnych
stosunków międzynarodowych, Wyd. Nauk. PAN, Kraków 2000, 2002; W. Malendowski,
Polityka bezpieczeństwa RP: uwarunkowania, strategia, kierunki działania, Poznań 1998;
Raport o bezpieczeństwie 2000, Instytut Stosunków Międzynarodowych, Studia i analizy 10,
Kraków 2001; P. Seydak, Polityka bezpieczeństwa Polski, Warszawa; Toruń 1996; R. Ziemba,
Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”,
Warszawa 1999; R. Ziemba, Europejska tożsamość bezpieczeństwa i obrony, Wydawnictwo
Naukowe „Scholar”, Warszawa 2000.
Punkty ECTS: 4
Zarządzanie kryzysowe
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr inż. W. Kozaczyński;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 25godz.; Ćw. 25godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: nabycie podstawowych wiadomości z zakresu zarządzania
kryzysowego; poznanie struktur, zasady działania systemów i elementów zarządzania
kryzysowego, znać podstawowe pojęcia z zakresu definicji i zjawisk kryzysowych, umieć
charakteryzować różne sytuacje kryzysowe, znać systemowe podejście do zarządzania
w sytuacjach kryzysowych w przedsiębiorstwach, znać zasady zarządzania kryzysowego
w poważnych awariach i katastrofach.
Opis przedmiotu – treści: Zagadnienia wstępne: definicje i przebieg stanu kryzysowego,
zadania i kategorie zarządzania kryzysowego. Podstawy planowania kryzysowego: znaczenie
i typy planów, planowanie strategiczne i operacyjne. Strategie działania zarządzania
kryzysowego: proces podejmowania decyzji, racjonalność decyzji i style podejmowania
decyzji w zarządzaniu kryzysowym. Podstawy zarządzania w sytuacjach kryzysowych:
prawne aspekty zarządzania kryzysowego, zasady zarządzania w sytuacjach kryzysowych,
program zarządzania kryzysowego, ograniczenia zarządzania kryzysowego. Zarządzanie
kryzysowe w przedsiębiorstwie: analiza zagrożeń, planowanie na wypadek kryzysu,
procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych. Zarządzanie kryzysowe w poważnych
awariach i katastrofach: klasyfikacja katastrof, klęski żywiołowe i ich skutki, opracowywanie
planów, organizacja ratownictwa. System zarządzania kryzysowego w Polsce: poziomy
zarządzania kryzysowego, fazy zarządzania w sytuacjach kryzysowych, struktura zarządzania
kryzysowego w Polsce, procedury zarządzania kryzysowego.
28
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; R. Grocki /red./, Zarządzanie kryzysowe, Fundacja
Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa 2000; M. Jabłonowski, L. Smolak /red./,
Zarządzanie kryzysowe w Polsce, Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora, Pułtusk 2007;
P. Sienkiewicz, Zarządzanie ryzykiem w sytuacjach kryzysowych. Zarządzanie kryzysowe z
uwzględnieniem ryzyka, Warszawa 1996; R. Wróblewski, Zarys teorii kryzysu, zagadnienia
prewencji i zarządzania kryzysami, Wydawnictwo AON, Warszawa 1996.
Punkty ECTS: 5
Jednostka i społeczeństwo w sytuacji zagrożenia
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. A. Bujak;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 10godz.; Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Celem przedmiotu jest przedstawienie podstawowych mechanizmów
rządzących funkcjonowaniem człowieka w sytuacji trudnej i kryzysowej, zapoznanie
z definicją kryzysu psychologicznego, koncepcją stresu, agresją i przemocą we współczesnym
społeczeństwie, istotą mobbingu jako zjawiska, gwałtem i eksterminacją, ludobójstwem,
pomocą psychologiczną w sytuacjach kryzysowych, samobójstwem oraz psychologią tłumu.
Wyjaśnić, na czym polega niepewność i zakłopotanie, a także stereotypy i uprzedzenia.
Opis przedmiotu – treści: Psychologiczne i socjologiczne definicje kryzysu w świetle
psychologii lęku. Psychologia stresu. Agresja i przemoc we współczesnym społeczeństwie.
Zjawisko agresji, przemocy i przestępczości jako problem kulturowy, społeczny,
penitencjarny i wychowawczy. Mobbing. Istota mobbingu jako zjawiska. Mobing w szkole
i w instytucji. Uwarunkowania prawne i społeczne. Gwałt. Gwałciciele i ich ofiary.
Morderstwo. Mordercy i ich ofiary. Dlaczego mordercy zabijają? Przemoc w telewizji.
Eksterminacja. Ludzie i eksterminacja. Urodzeni maniakalni eksterminatorzy. Ludobójstwo
spuszczone z uwięzi. Ludobójstwo dzisiaj. Puszka Pandory. Samobójstwo a przemiana
psychiczna. Psychologia tłumu. Niepewność i zakłopotanie. Pokonywanie niechcianych uczuć.
Stereotypy i uprzedzenia. Plotka i pogłoska.
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; E. From, Anatomia ludzkiej destrukcyjności,
Poznań 1998; M. P. Ghiglieri, Ciemna strona człowieka, Warszawa 2001; J. Hillman,
Samobójstwo a przemiana psychiczna, Warszawa 1996; K. Jedliński, Jak rozmawiać z tymi,
co stracili nadzieję, Warszawa 1996; J. Kuźma, Z. Szarota (red.)., Agresja i przemoc we
współczesnym świecie, Kraków 1998; J. Terelak, Psychologia stresu, Bydgoszcz 2001.
Punkty ECTS: 5
29
Komunikacja interpersonalna w sytuacjach kryzysowych
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr hab. T. Rotter;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 10godz.; Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: pisemna praca zaliczeniowa.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznać studentów z ogólną charakterystyką komunikacji
interpersonalnej, jako szczególną umiejętnością przydatną w szeroko rozumianej edukacji dla
bezpieczeństwa. Zaznajomić studentów z podstawowymi zasadami cechującymi dojrzałą
komunikację interpersonalną. Kształtować poczucie przekonania, że umiejętność
nawiązywania satysfakcjonujących relacji stanowi podstawę wszelkich działań
wychowawczych i estetycznych oraz moralnego rozwoju człowieka.
Opis przedmiotu – treści: Efektywne porozumiewanie się. Atrakcyjność interpersonalna.
Formy i typy komunikowania. Komunikacyjne kompetencje i umiejętności. Zasady
komunikowania werbalnego. Sztuka komunikowania się z podwładnymi. Osobowość
a kompetencje społeczne, emocjonalne i komunikacyjne. Komunikowanie społeczne a agresja
i przemoc. Wybrane techniki argumentacyjne. Wykorzystanie materiałów ilustrujących –
kompetencje komunikacyjne a informacyjno – medialne.
Literatura: A. F. Acland, Doskonałe umiejętności interpersonalne, Poznań 2000;
A. J. Bierach, Komunikacja niewerbalna – sztuka czytania z twarzy, Wrocław 1996; J. Eicher,
Sztuka komunikowania się, Łódź 1995; D. Goleman, Inteligencja emocjonalna w praktyce,
Poznań 1999; A. Leigh, M. Maynard, Komunikacja doskonała, Poznań 1999; M. McKay,
M. Davis, P. Fanning, Sztuka skutecznego porozumiewania się, Gdańsk 2001.
Punkty ECTS: 4
Bezpieczeństwo ekologiczne
Rok: II
Semestr: III
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr inż. W. Kozaczyński,
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 10godz.; Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: test pisemny.
Opis przedmiotu – cel: nabycie wiadomości z zakresu teorii i praktyki bezpieczeństwa
ekologicznego, znać podstawowe pojęcia z zakresu teorii bezpieczeństwa ekologicznego,
umieć charakteryzować różne czynniki zagrożeń ekologicznych, znać instytucjonalne formy
bezpieczeństwa ekologicznego, zapoznać się z polityką ekologiczną Polski i wybranych
państw, upowszechniać wiedzę ekologiczno-środowiskową.
Opis przedmiotu – treści: Postrzeganie bezpieczeństwa ekologicznego: definicje
bezpieczeństwa, wymiary bezpieczeństwa, istota bezpieczeństwa ekologicznego.
Bezpieczeństwo ekologiczne w aspekcie międzynarodowym: termin „rozwój zrównoważony”,
działania i konferencje międzynarodowe, prawo międzynarodowe, w tym Unii Europejskiej.
Polityka ekologiczna Polski: I i II PEP, ustawy związane z ochroną środowiska i przyrody.
Instytucjonalne formy bezpieczeństwa: organizacje międzynarodowe, integracja europejska.
Program ekorozwoju gminy i miasta: najpilniejsze działania ochronne w gminie, koncepcja
ekorozwoju gminy, tworzenie warunków realizacji ekorozwoju gminy. Zagrożenia
ekologiczne: zagrożenia globalne, zagrożenia człowieka. Bezpieczeństwo ekologiczne
w Europie. Czynnik kulturowy zagrożeń: nurty filozoficzne człowiek-przyroda, świadomość
ekologiczna w Europie i w Polsce (raporty InE). Czynnik polityczny zagrożeń: konferencje
30
i konwencje, ruchy ekologiczne, zrównoważony rozwój w UE. Bezpieczeństwo ekologiczne
w gminie: zagrożenia ekologiczne w gminie, problemy gmin (woda, ścieki, odpady), transport
substancji niebezpiecznych. Edukacja środowiskowa: edukacja szkolna (programy ścieżek
edukacyjnych), edukacja pozaszkolna (ruchy ekologiczne, edukacja leśna, agroturystyka).
Projekt ekorozwoju w gminie: „Bezpieczne miasto i gmina”, koncepcja programu
ekologicznego dla gminy, tworzenie strategii rozwoju gminy.
Literatura: T. Burger, Świadomość ekologiczna społeczeństwa polskiego, Instytut
Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa 2005; W. Ciczkowski (red.),
Bezpieczeństwo człowieka w środowisku lokalnym, WSP, Olsztyn 1999; J. Kawałczewska, S.
Kozłowski, W. Lenart, M. Roge-Wiśniewska, Poradnik. Jak własnymi silami opracować
gminny lub powiatowy program ochrony środowiska, Płock 2003; S. Kozłowski, Ekorozwój.
Wyzwanie XX I wieku, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Warszawa 2002; M. Pietraś,
Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1996.
Punkty ECTS: 4
Logistyka w sytuacjach kryzysowych
Rok: II
Semestr: IV
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. A. Bujak
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 25godz.; Ćw. 25godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Rozumienie mechanizmów organizacji zabezpieczenia logistycznego
w sytuacjach kryzysowych; kierowanie akcją na rzecz poszkodowanej ludności na szczeblu
gminy i zakładu pracy.
Opis przedmiotu – treści: Pojęcie zabezpieczenia logistycznego: aspekty teoretyczne
logistyki, zadania i sposoby zabezpieczeń logistycznych. Terenowa infrastruktura logistyczna:
struktura zarządzania kryzysowego w Polsce, Rezerwy państwowe. Zabezpieczenie
logistyczne w rejonach zagrożeń: proces podejmowania decyzji, misje i cele, zadania
zabezpieczenia logistycznego. Organizacja zabezpieczenia logistycznego: sposoby
zabezpieczenia logistycznego w rejonach zagrożeń, procedury działań logistycznych.
Świadczenia kraju na rzecz działań logistycznych w czasie zagrożeń: podstawy prawne
działań, świadczenia osobiste i rzeczowe. Wykorzystanie wojska w sytuacjach kryzysowych:
system obrony terytorialnej, wykorzystanie pododdziałów wojskowych.
Literatura: : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo i obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur,
System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia
Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; E. Nowak, Logistyka w sytuacjach kryzysowych,
Wydawnictwo AON, Warszawa 2005; Kompendium wiedzy o logistyce (pod red. Elżbiety
Gołembskiej), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 2002; Z. Piątek, Procedury
i przedsięwzięcia systemu reagowania kryzysowego, Wydawnictwo AON, Warszawa 2006;
Podstawy wiedzy logistycznej (red. nauk. M. Ciesielski), Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej, Poznań 2004.
Punkty ECTS: 6
31
Międzynarodowe stosunki polityczne
Rok: II
Semestr: IV
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. R. Chrobak;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 60godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie z istotą politycznego charakteru stosunków
międzynarodowych; wyjaśnienie roli różnych państw w układzie politycznym na świecie;
korzystanie z politycznego myślenia w praktyce przeciwdziałania zagrożeniom
i kształtowania bezpieczeństwa.
Opis przedmiotu – treści: Przedmiot i kategorie międzynarodowych stosunków politycznych.
Czynniki kształtujące międzynarodowe stosunki polityczne. Państwo jako podmiot stosunków
międzynarodowych: polityka zagraniczna państwa, zadania i cele polityki zagranicznej
państwa, środki polityki zagranicznej państwa. Regionalne systemy bezpieczeństwa: systemy
bezpieczeństwa w Ameryce, systemy bezpieczeństwa w Azji, systemy bezpieczeństwa
w Europie. Międzynarodowy układ stosunków politycznych: historia międzynarodowych
stosunków politycznych w Europie, stosunki bipolarne i regionalne w świecie, rola wielkich
mocarstw, dominująca rola Stanów Zjednoczonych. Znaczenie Polski w międzynarodowych
stosunkach politycznych.
Literatura: D.B. Bobrow, H. Haliżak, R. Zięba R. (red.)., Bezpieczeństwo narodowe
i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydawnictwo UW, Warszawa 1997; A. Ciupiński,
K. Malak (red.)., Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe, Wydawnictwo AON, Warszawa
2004; E. Cziomer, L. W. Zyblikiewicz, Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych,
Wydawnictwo Naukowe PAN, Kraków 2000, 2002; R. Ziemba, Instytucjonalizacja
bezpieczeństwa europejskiego, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 1999.
Punkty ECTS: 6
Współczesne zagrożenia cywilizacyjne
Rok: II
Semestr: IV
Język wykładowy: polski
Prowadzący: doc. dr J. Ziarko;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 10godz.; Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: pisemna praca zaliczeniowa.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie ze współczesnymi zagrożeniami cywilizacyjnymi, jako
wytworów działalności człowieka. Dotychczasowe klęski, jakie nawiedziły człowieka miały
w pewnym sensie charakter żywiołowy, quasi-naturalny, powodzie, trzęsienia ziemi,
wybuchy wulkanów, katastrofy kosmiczne i często człowiek nie miał na nie żadnego wpływu.
Kształtować wśród studentów przekonanie, że obecne zagrożenia i zagrożenia na najbliższą
przyszłość mają głównie „cywilizacyjny” charakter.
Opis przedmiotu – treści: Typologia współczesnych zagrożeń ludności, mienia i środowiska.
Ogólna definicja zagrożeń, zagrożenia pierwotne (katastrofy; kataklizmy), zagrożenia wtórne
(klęski żywiołowe). Groźba zniszczenia ludzkości w wypadku wojny termonuklearnej, czyli
problem wojny i pokoju. Przyrost ludności świata, czyli problem demograficzny. Choroby
cywilizacyjne. Terroryzm międzynarodowy i wewnętrzny, wzrost przestępczości
zorganizowanej. Patologie społeczne. Zagrożenia płynące z Internetu. Zagrożenia
nadzwyczajne. Globalne przyczyny zmian i zagrożenia dla środowiska.
32
Literatura: Z. Bauman, Globalizacja, Gdańsk 2002; : M. Bieniek, S. Mazur, Bezpieczeństwo
i obronność Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego,
Katowice 2006; M. Bieniek, S. Mazur, System zarządzania kryzysowego Rzeczpospolitej
Polskiej, Wydawnictwo Akademia Wychowania Fizycznego, Katowice 2007; J. A. Corvera,
Zagrożenia cywilizacji XX wieku, Warszawa 2002; L. Degenhart, W. Hall, M. Teesson,
Uzależnienia, Gdańsk 2005; Encyklopedia Terroryzmu, Warszawa 2004; P. Gasparski,
Psychologiczne wyznaczniki gotowości do zapobiegania zagrożeniom, Warszawa 2003; R.
Grodzki, Vademecum zagrożeń, Warszawa 2003; H. Jastrzębska – Smolaga, W kierunku
trwałej konsumpcji. Dylematy, zagrożenia, szanse, Warszawa 2000; J. E. Newson, Katastrofy,
Warszawa 2003; P. Piotrowski, Przemoc i marginalizacja. Patologie społecznego dyskursu,
Warszawa 2004.
Punkty ECTS: 6
Analiza ryzyk oraz sposoby ich ubezpieczania
Rok: II
Semestr: IV
Język wykładowy: polski
Prowadzący: dr M. Sraga;
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 10godz.; Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: egzamin.
Opis przedmiotu – cel: Zapoznanie z podstawowymi wiadomościami z zakresu prawnych
podstaw ubezpieczeń oraz podstawowymi podziałami i pojęciami z tego zakresu.
Uświadomienie studentom, na czym polega teoria ryzyka ubezpieczeniowego, która jest
działem nauki zajmującym się badaniem ogólnych własności ubezpieczeń oraz analizą
powszechnie stosowanego w działalności ubezpieczeniowej pojęcia ryzyka, które jest
nieodłącznym elementem życia codziennego.
Opis przedmiotu – treści: Prawne podstawy ubezpieczeń, specyfika działalności
ubezpieczeniowej oraz ryzyka ubezpieczeniowego. Podstawy definiowania ryzyka
ubezpieczeniowego, klasyfikacje ryzyka ubezpieczeniowego. Poziom i lokalizacja ryzyka.
Metody manipulacji i zarządzania ryzykiem. Ryzyko, a ubezpieczenie. Specyfika ryzyk
w działalności ubezpieczeniowej. Metodyka predykcji i pomiaru ryzyka w działalności
ubezpieczeniowej. Reasekuracja i jej rola w ograniczaniu ryzyka działalności
ubezpieczeniowej. Ryzyka w ubezpieczeniach osobowych. Ryzyka w ubezpieczeniach
majątkowych. Porównanie i analiza produktów ubezpieczeniowych na podstawie danych
z różnych polskich firm ubezpieczeniowych. Porównanie i analiza ogólnych warunków
ubezpieczeń na podstawie danych z różnych polskich firm ubezpieczeniowych.
Literatura: Podstawy ubezpieczeń (pod red.) J. Monkiewicza., Mechanizmy i funkcje, tom I,
Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2000; Podstawy ubezpieczeń (pod red.) J. Monkiewicza.,
Produkty, tom II, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2001; W. Ronka – Chmielowiec,
Ubezpieczenia. Rynek i ryzyko, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002; W.
Tarczyński, M. Mojsiewicz, Zarządzanie ryzykiem. Podstawowe zagadnienia, Państwowe
Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001; W. Ronka – Chmielowiec, Modelowanie
ryzyka w ubezpieczeniach. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej,
Wrocław 2003; A. Śliwierski, Ryzyko ubezpieczeniowe, Wydawnictwo Poltext, Warszawa
2002.
Punkty ECTS: 6
33
Medialne wspomaganie systemu bezpieczeństwa
Rok: II
Semestr: IV
Język wykładowy: polski
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. R. Chrobak
Forma kursu, liczba godzin: studia niestacjonarne: W 10godz.; Ćw. 10godz.
Forma zaliczenia: pisemna praca zaliczeniowa.
Opis przedmiotu – cel: Nabycie umiejętności prawidłowego odbioru, przekazu i tworzenia
komunikatów medialnych z wykorzystaniem narzędzi TI (w tym nabycie umiejętności
wykorzystywania komputera – obsługa wybranych programów, jak edytor tekstowy, wybrane
edytory graficzne, arkusz kalkulacyjny, programy do wykonywania prezentacji,
wyszukiwanie informacji w Internecie) oraz mediów audiowizualnych.
Opis przedmiotu – treści: Podstawy techniki cyfrowej. Technika cyfrowa a analogowa
(proces digitalizacji tekstu, dźwięku i obrazu). Praktyczne umiejętności wykorzystania
skanera i cyfrowego aparatu fotograficznego. Podstawowe narzędzia technologii
informacyjnej: edytor tekstowy, wybrane edytory, graficzne arkusz kalkulacyjny (Excel –
proste obliczenia, wykresy), programy do prezentacji (Power Point). Multimedia i hipermedia.
Zalety i wady hipermedialnych struktur informacyjnych. Internet, jako medium informacyjne
i komunikacyjne. Wyszukiwanie informacji, selekcja, zamiana informacji w wiedzę.
Współpraca między poznanymi aplikacjami (wymiana danych). Zapoznanie się z wybranymi
mediami audiowizualnymi – kształtowanie umiejętności komunikacji interpersonalnej.
Literatura: Dokumentacja pakietu Microsoft Office 2000; I. Gajda, M. Pękala,
D. Wilk-Kołodziejczyk, Elementy redaktora tekstu MS Word 2000. Zeszyt ćwiczeń, wyd.
Krakowska Szkoła Wyższa; Elementy programu prezentacyjnego MS PowerPoint 2000.
Zeszyt ćwiczeń pod red. M. Pękali; Dokumentacja i instrukcje użytkowania słowników
elektronicznych i automatycznych systemów tłumaczących.
Punkty ECTS: 6
34

Podobne dokumenty