Tematy – GRUDZIEO

Tematy – GRUDZIEO
EMOCJE NA WODZY
Uczucia i emocje – scenariusz zajęć i przykłady zabaw
Uczucia są elementem nieodzownym w komunikowaniu się z drugim człowiekiem, towarzyszą
przekazywaniu informacji, posiadają ogromną rolę tworzącą więź, są podstawą współprzeżywania,
współbrzmienia, określanych w psychologii komunikacji terminem empatia. Stan uczuciowy dziecka
trafnie określa powiedzenie, iż dziecko myśli sercem a nie rozumem.
W procesie wspierania rozwoju emocjonalnego małego dziecka możemy wykorzystywać wiele
metod, które pozwolą ukształtować jego charakter.
Pozwolą wyposażyć dziecko:
- w wiedzę, której będzie potrzebowało do zrozumienia i podejmowania właściwych decyzji,
- w poczucie stabilizacji i równowagi we własnym życiu,
- w poczucie bezpieczeństwa,
- w wiedzę i przykłady prawidłowego postępowania
- w poczucie przynależności do rodziny i społeczności.
Proponuję wykorzystanie m. in.:
- gier i zabaw przeciwdziałających agresji
- ćwiczeń i zabaw uczących rozpoznawać i nazywać uczucia,
- gier i zabaw pozwalających budować poczucie własnej wartości,
- terapii muzyką i ruchem,
- elementów wizualizacji,
- ćwiczeń i lekcji ciszy wg. M. Montessori,
- zabaw na uspokojenie
Tematy – GRUDZIEO
SCENARIUSZ ZAJĘĆ
Temat: Dlaczego się złościmy i kłócimy?
Cele:
- uświadomienie dzieciom, że można zmieniać sytuacje powodujące nieprzyjemne uczucia
- rozpoznawanie i nazywanie uczuć
- kojarzenie uczuć z różnymi sytuacjami
- uświadomienie, jak ludzie ujawniają przeżywane uczucia
- szukanie sposobów rozwiązywania problemów
Metody:
Czynna – zadań stawianych do wykonania
Słowna – rozmowa
Percepcyjna – pokaz
Forma:
- zbiorowa z całą grupą,
- indywidualna
Środki dydaktyczne:
- instrumenty perkusyjne dla każdego dziecka: bębenki, kołatki, grzechotki, talerze, tamburyna
- kartoniki z „minkami” (smutek, radość, złość, strach), duże dla nauczycielki (A-4), małe – jeden
komplet dla dziecka
- cztery ilustracje przedstawiające ww. uczucia (np.: zabawa z tatą, burza, niebezpieczne
zachowanie dziecka w domu – wkładanie drutu do kontaktu, upadek z deskorolki – rozbicie kolana)
- nagranie wesołej piosenki np.: „Wesoła piosenka”
- twarze „bez minki” dla każdego dziecka – do informacji zwrotnej
- kredki, magnesy
Tematy – GRUDZIEO
Przebieg:
1. Nazywamy uczucia
a) Przedstawienie ilustracji – dzieci opisują co czują postacie przedstawione na rysunkach,
co takiego się wydarzyło, że dana osoba na obrazku właśnie to odczuwa?
a. Prezentacja nauczycielki danego uczucia (smutek, radość, złość, strach). Pokaz
w wykonaniu dzieci, co robią, jak reagują, gdy są: smutne, wesołe, złe
i przestraszone.
b) Gra „w karty uczuć” – każde dziecko otrzymuje po jednym komplecie czterech „minek” –
dzieci pokazują „minki” adekwatnie do tego, jak czułyby się w proponowanych przez
nauczycielkę sytuacjach:
- mam urodziny
- jestem chory
- idę oglądać fajny film
- brat przeszkadza mi w zabawie
- jestem sam w ciemnym pokoju
- popsuła się moja ulubiona zabawka
- idę z tatą do cyrku
- rozpętała się okropna burza
2. Rozmowy instrumentów
a) dowolna gra na instrumencie – każde dziecko otrzymuje jeden instrument.
Będzie hałas – na umówiony wcześniej sygnał nauczycielka przerywa granie instrumentów
i pyta: Jak się czuliście gdy było tak głośno?
b) Prezentacja złości każdej grupy instrumentów – każdy instrument pokazuje jak się „złości”:
jak złoszczą się bębenki? Posłuchajcie. Jak złoszczą się grzechotki? Itd.
c) Prezentacja „kłótni” instrumentów (wszyscy razem) – Co czujecie, gdy inni się kłócą?
Tematy – GRUDZIEO
3. Rozmowa w kręgu – dlaczego się złościmy? Jak odczuwamy i wyrażamy złość? (płacz,
krzyk, tupanie…)
Czy odczuwanie i okazywanie złości jest czymś złym? A co jest złe w naszym postępowaniu,
gdy jesteśmy źli? (kłótnie, bójki). Dlaczego to jest złe? (można wyrządzić komuś krzywdę). Co zrobić,
gdy się pokłócimy? Jak doprowadzić do wspólnej zgody? Zabawa przy piosence „Wesoła piosenka”:
http://www.youtube.com/watch?v=yFpd40AnZqw.
4. „Pomnik grupy”
Dzieci ustawiają się do wspólnego wesołego zdjęcia. Nauczycielka robi zdjęcie.
5. Informacja zwrotna
Dzieci otrzymują narysowane twarze, na których mają za zadanie narysować usta wyrażające, jak
w danej chwili się czują. Podpisują je swoim imieniem i zawieszają na tablicy.
PRZYKŁADY ZABAW
Dostrzeganie i wyrażanie uczuć
Rozpoznajemy i nazywamy uczucia
Cel: kształcenie umiejętności odczytywania z twarzy uczuć, dzielenie się przeżyciami. Dzieci
omawiają wysłuchane opowiadanie lub ilustracje, określają odczucia bohaterów, wybierają kartonik
z odpowiednią minką.
Tablica uczuć
Cel: identyfikacja własnych uczuć. Dzieci przypinają do tablicy namalowaną buzię, która wyraża jego
aktualny nastrój.
Tematy – GRUDZIEO
Drzewo uczuć
Na sali rozwieszona jest plansza z drzewem. Na każdej gałęzi napisany jest inny dźwięk:
fff – to złość
oj – to strach
mmm – to smutek
uuu – to radość
Nauczycielka wskazuje dźwięk a dzieci powtarzając starają się wyrazić dane uczucie głosem, całym
ciałem. Nauczycielka porusza się po gałęziach w dowolny sposób.
Co nowego i dobrego
Dzieci siedząc w kręgu kończą zdanie:
Najmilszą rzeczą, jaka mi się dzisiaj przydarzyła było...
Jak się dzisiaj czujemy?
Przyporządkowywanie koloru listka określającego uczucia:
niebieski – smutek
żółty – radość
czerwony - złość
Wybrany przez siebie listek dziecko dopasowuje do jednego z trzech drzew.
Możemy przeliczyć listki na poszczególnych drzewach.
Po zakończonych zajęciach możemy przewieszać listki na drzewach.
Podróż po krainach…
Złości – rysowanie
Radości – drama
Smutku – w parach rozweselanie kolegi
Następnie dzieci udzielają odpowiedzi na pytanie, w której krainie czuły się źle a w której dobrze.
Tematy – GRUDZIEO
Kiedy jestem zła
Kiedy jestem zła, wściekła – to.....
Malowanie uczuć
Malujemy uczucia: złości, smutku, strachu, a następnie zastanawiamy się, w jaki sposób można
zmienić te obrazki.
Opanowywanie i przezwyciężanie złości i agresji
Pudełko uczuć
Cel: radzenie sobie z uczuciami. Pudełko dekorujemy zdjęciami ludzi, którzy są źli, szczęśliwi, smutni
itp. Do środka pudełka wkładamy komplet kart uczuć, „poduszkę złości”(w którą będzie można
walić), czarodziejską różdżkę (laskę pokrytą błyszczącą farbą), kapelusz „zwróćcie na mnie uwagę”,
maski uczuć na talerzach papierowych, lusterko, chusteczkę higieniczną, kilka lalek, „karty
zdolności”.
Za każdym razem, gdy dziecko traci panowanie nad sobą, mówimy mu, że może skorzystać
z pudełka uczuć. Zapoznajemy dziecko i zachęcamy do właściwego stosowania rekwizytów.
Niwelowanie napięcia
Praca z mandalą
Układanie mandali z różnorodnego materiału, rysowanie mandali na kartonie w kształcie koła,
kolorowanie gotowych wzorów mandali, wykorzystanie przy tym muzyki relaksacyjnej, taniec wokół
mandali.
Tematy – GRUDZIEO
Start rakiety
Zaczyna się on od tego, że dzieci:
- bębnią palcami po blacie stołu, najpierw cicho i powoli, a potem coraz szybciej i głośniej;
- uderzają płaskimi dłońmi o stół albo klaskają, również z natężającą się głośnością
i we wzrastającym tempie;
- tupią nogami, także zaczynając cicho i powoli, a potem coraz głośniej i szybciej;
- cicho naśladują brzęczenie owadów, przechodząc aż do bardzo głośnego wrzasku;
- hałas i szybkość wykonywanych ruchów stopniowo wzrastają, dzieci wstają gwałtownie ze
swoich miejsc, wyrzucając z głośnym wrzaskiem ramiona do góry – rakieta wystartowała.
Powoli dzieci znowu siadają na swoich miejscach. Ich ruchy uspokajają się. Hałas przebrzmiewa,
stopniowo cichnie – rakieta znikła za chmurami.
Walka kogutów
Dzieci dobierają się parami i stają naprzeciwko siebie. Oboje krzyżują ramiona na piersiach, stają na
jednej nodze i popychając się próbują wytrącić przeciwnika z równowagi. Nie wolno przy tym
opuszczać rąk w dół i bezpośrednio się nimi posługiwać.
Nadepnąć na odcisk
Dzieci dobierają się parami i chwytają się za ręce. Pomiędzy nimi leży na podłodze kartka
z gazety „odcisk”. Każde dziecko próbuje teraz przeciągnąć swojego partnera tak na swoją stronę,
aby musiał on nadepnąć na odcisk.
Papierowa wojna
Pomoce: stare gazety
Papierowa wojna może zostać przeprowadzona w wielu wariantach:
- dzieci mogą rzucać kulki jedynie na siedząco lub kucając;
- do rzucania muszą wykorzystywać zamiast rąk stopy;
- wolni im rzucać tylko zza pleców lub pomiędzy nogami;
- wszyscy muszą rzucać lewą dłonią – a leworęczne osoby prawą.
Po upływie ustalonego wcześniej czasu kończy się papierowa wojna. Wtedy można na przykład
wspólnie uformować ze wszystkich papierowych kulek wielką „piłkę pokoju”.
Tematy – GRUDZIEO
Tańce integracyjne
Wykonywane w kręgu, w parach, kołach, rzędach i różnych ustawieniach.
Materiały opracowała:
Mirosława Matczak
Nauczyciel – Konsultant
ds. edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej WODN w Łodzi