Test wiedzy

KRZYŻÓWKA DOT. ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI KS. JANA TWARDOWSKIEGO
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
1. W wierszu „Śpieszmy się” Jana Twardowskiego dominuje motyw ……………, obecny w literaturze od starożytności.
Jego początków należy dopatrywać się w biblijnej Księdze Koheleta oraz filozofii starożytnej (np. Heraklita z
Efezu).
2. Miasto urodzin i śmierci poety.
3. Pismo, na łamach którego debiutował Jan Twardowski.
4. Tytuł debiutanckiego tomu poetyckiego ks. Jana Twardowskiego.
5. 4 lipca 1915 roku Jan Twardowski przyjął sakrament chrztu, tego samego dnia, …………… lata później przyjął
święcenia kapłańskie.
6. Została do niego skierowana apostrofa w wierszu „Który stwarzasz jagody”.
7. Wiersz-wspomnienie, którego adresatem są niepełnosprawni wychowankowie ks. Twardowskiego ze szkoły
specjalnej.
8. Jaki środek poetycki, charakterystyczny dla poetyki barokowej, został wykorzystany w tytule oraz pierwszej
strofie wiersza „Mrówko ważko biedronko”?
9. W podanym fragmencie wiersza „Kiedy mówisz”: „małe wielkie nieszczęścia potrzebne do szczęścia” zastosowano
zaskakujące swoją treścią sformułowanie, oparte na zestawieniu dwóch kontrastowych całości znaczeniowych,
czyli …………… .
10. Nazwa międzynarodowego odznaczenia, przyznawanego na wniosek dzieci, otrzymanego przez poetę w 1996
roku.
11. Nazwa środka wyrazu artystycznego zastosowanego w podanym fragmencie wiersza „Poczekaj”: „Nie wierzysz –
mówiła miłość / w to że nawet z dyplomem zgłupiejesz (…)”.
12. W wielu utworach poety (m.in. „Mrówko ważko biedronko”, „Poczekaj”, „Który stwarzasz jagody”, „O wróblu”)
ujawnia się ……………. – czyli idea wiary radosnej, prostej, płynącej z wszechogarniającej miłości do świata i
wszelkiego Bożego stworzenia, miłości wynikającej z ewangelicznej zasady miłosierdzia, ubóstwa i braterstwa.
13. Imię i nazwisko poetki, której Twardowski zadedykował liryk „Śpieszmy się”.
14. W 1999 roku Katolicki Uniwersytet Lubelski przyznał ks. Janowi Twardowskiemu akademicki tytuł honorowy,
nadawany przez uczelnie osobom szczególnie zasłużonym dla nauki i kultury. Podaj jego nazwę.
ODPOWIEDZI:
1.PRZEMIJANIA, 2. WARSZAWA, 3. KUŹNIA MŁODYCH, 4. POWRÓT ANDERSENA, 5. TRZYDZIEŚCI TRZY, 6. BÓG, 7. DO
MOICH UCZNIÓW, 8. WYLICZENIE, 9. PARADOKS, 10. ORDER UŚMIECHU, 11. PERSONIFIKACJA, 12. FRANCISZKANIZM,
13. ANNA KAMIEŃSKA, 14. DOKTOR HONORIS CAUSA.
HASŁO: JAN OD BIEDRONKI – tak poetę nazywano żartobliwie. Biedronka to symbol świata przyrody i jej uroku, który
ksiądz w swoich wierszach opisywał i bardzo doceniał.
Moim symbolem jest biedronka (boża krówka) – mówił poeta. Jeszcze w seminarium napisałem wiersz „Modlitwa do
świętego Jana od Krzyża”:
Święty Janie od Krzyża, kiedy pełnia lata
i derkacz się odezwał, głuchy odgłos łąki,
owieczka dzwonkiem beczy, przepiórka szeleści,
rzuć mi malwę i nazwij Janem od Biedronki.
Lubię to stworzenie, gdyż jest wesołe, ma kropki i jest dowcipne.
(…) W pisaniu potrzebna jest pokora. Ja uważam, że pokora własnej miary. Stąd – Jan od Biedronki.
W moich wierszach przyroda jest jakby osobnym bohaterem. I chyba w pełni na to zasługuje. Zawsze staram się
wydobywać z pamięci nazwy roślin, kwiatów, drzew, zwierząt i otaczać je troską. Pragnę przypominać, że świat
przyrody nie pozostaje w izolacji od człowieka. Wręcz przeciwnie: może mu pomóc, nieraz bardziej niż ktoś bliski.
Przecież kiedy człowiek obejmuje brzozę, czuje się mocniejszy. Kiedy patrzy na słońce, ma lepszy humor. A kiedy pada
deszcz, może popaść w depresję. Dopiero gdy się napije melisy, na nowo uspokoi nerwy. A gdy ktoś wypije herbatkę
lipową, spada mu gorączka. Oto jak lipa broni człowieka. Świat natury jest bardzo bliski człowiekowi. A także Bogu.1
1
Autobiografia : myśli nie tylko o sobie. T. 1, Czas coraz prędszy 1959 - 2006 / Jan Twardowski ; oprac. Aleksandra Iwanowska. - Kraków : Wydawnictwo
Literackie, 2006.