pobierz plik - Ultima Thule

ULTIMA THULE - NA KRAŃCU ŚWIATA
O PROJEKCIE
„Ultima Thule – na krańcu świata” to polsko-islandzki artystyczny projekt Filmoteki
Narodowej realizowany z partnerem na Islandii – Reykjavík Film Academy (islandzką
szkołą filmową) oraz we współpracy z kinem Bíó Paradís w Reykjavíku, Icelandic Film
Centre i tamtejszym archiwum filmowym - Kvikmyndasafn Íslands, a w Polsce z KinoPortem w CSW Łaźnia w Gdańsku i Nowym Kiniem Pałacowym w Centrum Kultury
Zamek w Poznaniu. Wydarzenia kulturalne z pogranicza wizualno-audialnego, odbywać
się będą w: Rejkiavíku (12–16.11.2015), Gdańsku (12–24.02.2016), Poznaniu
(25.02– 8.03.2016) oraz Warszawie (9–20.03.2016).
Na wszystkie wydarzenia wstęp jest wolny. „Ultima Thule – na krańcu świata” ma
na celu poszukiwanie kulturalnej różnorodności położonej pomiędzy Ameryką
Północną a Europą nordyckiej Islandii i usytuowanej w środkowo-wschodniej części
starego
kontynentu
słowiańskiej
Polski.
Wszystkie
działania
kulturotwórcze
i animatorskie - bezpłatne: przeglądy filmowe, warsztaty, spotkania z twórcami,
wystawy, akcje fotograficzne i dźwiękowe (field recording) opierają się na wymianie
artystycznej pomiędzy tymi dwoma krajami.
1
www.ultima-thule.pl
PROGRAM
ULTIMA THULE – NA KRAŃCU ŚWIATA ze względu na szczególny charakter działalności
Filmoteki Narodowej - instytucji kultury promującej polskie dziedzictwo w zakresie
kinematografii,
odwołuje
się
do
kultury
obrazu
-
filmu.
Projekt
opiera
się
na przeglądach: filmów polskich na Islandii (Reykjavík) oraz filmów islandzkich
w Polsce (Gdańsk, Poznań, Warszawa). Ruchome obrazy zrealizowane w obu krajach
niosą treści wskazujące na specyfikę krajów: różnorodność kulturową i artystyczną,
zjawiska społeczne, kondycję intelektualną i mentalność ich mieszkańców, przemiany
tożsamości narodowej itd. Zaufaliśmy językowi filmu, by pokazać to, co ich twórcy widzą
patrząc na Polskę/Islandię, by nakreślić obrazy obu krajów, kierując się tym, co ich
mieszkańcy sami o sobie chcieliby nam powiedzieć, co czują, za czym tęsknią, czego się
boją, co ich śmieszy itp.
Konstruując
program
skupiliśmy
się
na
emocjach, które zdają się być uniwersalne,
niezależne
od
szerokości
tożsamości,
mentalności
czy
geograficznej,
doświadczenia
kulturowego. Czynniki te sprawiają, jednak, że
odmiennie na dane emocje reagujemy, inaczej je
wyrażamy, różnie sobie w podobnych sytuacjach
radzimy. A może wręcz przeciwnie? Może mimo
oczywistych różnic odczuwamy podobnie?
Produkcje
polskie
zaproponuje
mieszkańcom
Reykjavíku Bíó Paradís 12 - 16 listopada
2015, a filmy islandzkie wyświetlimy w trzech
odsłonach, w:
▪
Gdańsku - KinoPort (CSW Łaźnia):
12 – 24 lutego 2016
▪
Poznaniu - Nowe Kino Pałacowe
w Centrum Kultury Zamek:
25 lutego – 8 marca 2016
▪
Warszawie - kino Iluzjon (FILMOTEKA
NARODOWA): 9 – 20 marca 2016
2
www.ultima-thule.pl
Reykjavík
Widzów z Reykjavíku zapraszamy (12-16 listopada) w podróż po zakamarkach polskiej
kinematografii. Przybliżymy najciekawsze nurty polskiego kina. Poprzez emocje
i filmy, które są ich nośnikiem, chcemy mieszkańcom wyspy pokazać jacy jesteśmy.
Islandczycy zmierzą się z takimi filmami jak „Dług”, (1999) i „Plac Zbawiciela” (2006)
Krzysztofa Krauzego czy kultowe obrazy reżysera o dość zadziornych predyspozycjach
- Wojciecha Smarzowskiego („Róża”, 2011, „Dom zły”, Polska 2009), który wychodząc
z założenia, że „Polska jest przeważnie brzydka” wciąż zaskakuje tematyką i formami
filmowej ekspresji. Sięgniemy również po tytuły spoza głównego nurtu, z różnych –
często sentymentalnych - względów dla kinematografii znad Wisły znaczące lub po prostu
kultowe. Zdecydowaliśmy się na dość subiektywne spektrum: od niemego dramatu
psychologicznego o człowieku ogarniętym demonicznym pragnieniem sławy („Mocny
człowiek”, reż. Henryk Szaro), poprzez dzieła przedstawicieli polskiej szkoły filmowej
(Janusz Morgenstern – „Do widzenia, do jutra” 1960), fabułę przedstawiciela polskiego
offu – Bodo Koxa („Dziewczyna z szafy”, 2012) po popularne fantasy z lat 80. –
„Akademię Pana Kleksa”. Głos oddamy też polskim dokumentalistom. Pokażemy
m.in. „Czasem śnię, że latam” Anety Popiel–Machnickiej (2013) - opowieść o marzeniach
i przekraczaniu granic w dążeniu do ich spełnienia oraz oparty na prawdziwej historii
pełnometrażowy animowany dokument „Droga na drugą stronę” (2011).
Gdańsk / Poznań / Warszawa
W
ramach
największego
w
Polsce
przeglądu
kinematografii
islandzkiej
zaprezentujemy filmy tworzące subiektywną panoramę emocji związanych z odbiorem
twórczości z dalekiej Północy. Pokazywana w Gdańsku, Poznaniu i Warszawie sekcja
nordycka
projektu
zawiera
produkcje
o
ludzkich
pragnieniach
i
tęsknotach,
specyficznym poczuciu humoru, a także o bardziej uniwersalnych uczuciach – smutkach
i wzruszeniach oraz lękach i oburzeniu. Z podobnej perspektywy chcielibyśmy również
przedstawić zarys historii islandzkiego kina. Zaprezentujemy m.in. obrazy takich
filmowców jak: Fridrik Thór Fridriksson, Dagur Kári czy Marteinn Thorsson. Planujemy też
spotkania z reżyserem Árnim Ásgeirssonem.
W programie przeglądów przewidzieliśmy też pokazy filmów niemych z muzyką
na żywo: jedynego dokumentu z Islandii z okresu kina niemego, obrazującego życie
w Reykjavíku w latach 20. XX w oraz wspomnianego „Mocnego człowieka” w reżyserii
3
www.ultima-thule.pl
Henryka Szaro. Część projekcji poprzedzą wstępy historyków kina. Odbędzie się również
dyskusja z udziałem socjologów, architektów oraz filmoznawców, poświęcona specyfice
wyspiarskiego życia na przykładzie Islandii.
WARSZTATY Z FIELD RECORDINGU
Podczas
warsztatów
z
„nasłuchiwania”
(Reykjavík,
Warszawa)
potraktowaliśmy
wszechobecny dźwięk jako współczesny język sztuki, medium, które informuje,
integruje, poszerza horyzonty. Nagrania terenowe (ang. field recording) to ciekawy
przypadek sztuki, skoncentrowany na dźwiękach badanej przestrzeni; eksploracja tego,
co świszcze, bulgocze i szumi. Tematem naszego projektu są pejzaże dźwiękowe
dwóch
miast:
Reykjavíku
i
Warszawy.
Z
grupą
uczestników
warsztatów
przemierzyliśmy miasta, aby badać aspekt akustyczny oraz wpływ przyrody, położenia,
rytmu przestrzeni na ich dźwiękowy charakter. Efektem warsztatów jest płyta –
pocztówka dźwiękowa pt. SOUND(E)SCAPE, ukazująca audialne oblicza Rejkjawíku
i Warszawy. Warsztaty odbyły się pod czujnym okiem i uchem Marcina Dymitera muzyka, improwizatora, popularyzatora idei field recordingu w Polsce.
Dla
najmłodszych
widzów
stołecznego
Iluzjonu
przygotowaliśmy
WARSZTATY
Z TEATRU CIENI, podczas których dzieci poznają najciekawsze sagi islandzkie. Islandia
to kraj, w którym latem słońce praktycznie nie zachodzi, zimą zaś ciemność zapada
na długie godziny, przy czym światło samo w sobie jest niezwykłe, jakby „z innego
świata”. To właśnie światło, a co za tym idzie również i cień, staną się głównymi
bohaterami warsztatów dla dzieci.
Dzieci zaprosimy też na WARSZTATY Z ANIMACJI POKLATKOWEJ. Inspiracją jest
odnaleziona w zbiorach Polony (cyfrowej odsłony Biblioteki Narodowej) mapa Abrahama
Orteliusa, na której można zaobserwować mityczne stwory zamieszkujące Islandię Ultima Thule, czyli dosłownie „krainę na krańcu świata”. Podczas warsztatów, dzięki
technice poklatkowej, ożywimy morskie kreatury, które upodobały sobie wybrzeże tej
wyspy - hieny morskie, niedźwiedzie polarne i obdarzone wielkimi zębiskami ryby.
Małych
których
Islandczyków zaprosimy na
poznają
animację
WARSZTATY
non-camerową,
czyli
NON
taką,
CAMEROWE, podczas
którą
wykonuje
się
bezpośrednio na taśmie filmowej. Czerpiąc garściami z twórczości nieprzeciętnego
polskiego eksperymentatora w dziedzinie animacji - Juliana Antonisza spróbujemy
zrealizować własny utwór filmowy. Efektem warsztatów będzie niepowtarzalna
4
www.ultima-thule.pl
animacja, inspirowana ideą DIY („zrób to sam”), której premiera odbędzie się
w listopadzie w kinie Bíó Paradís w Reykjavíku.
MUZYKA
Kultura Islandii jest silnie związana z muzyką. Poza pokazami otwierającym przegląd,
którym będzie towarzyszyła muzyka na żywo, zrealizowana zostanie polsko-islandzka
odsłona projektu zainicjowanego przez duńską grupę Efterklang. Do projektu Efter/
Sóley/ Asikids pt. Wyspa dźwięków zostaną zaproszone dzieci z polskich szkół
muzycznych (kwartet smyczkowy), które na żywo uzupełnią wideoklipy ze specjalnie na
tę okazję zarejestrowaną muzyką islandzkiej artystki - Sóley. Grupą młodych muzyków
dyrygować będzie Bartłomiej Bunio (orkiestra kameralna Aukso). Całością projektu
opiekuje się Joanna Bronisławska - Asi Mina (muzyk, pedagog, animatorka kultury).
Obrazy, dźwięki, interakcja - to elementy składowe tego projektu.
FOTOGRAFIA
Warszawskiej odsłonie projektu (kino Iluzjon), towarzyszyć będzie wystawa "Is(not)",
która jest wynikiem współpracy polskich fotografów dokumentalistów z islandzkimi
pisarzami i poetami. To część zrealizowanego przez kolektyw fotograficzny Sputnik
Photos pt. „Islandzkie opowieści". Wystawa przedstawia historię dotkniętego kryzysem
społeczeństwa na tle niezwykłego krajobrazu i tradycyjnych zajęć. Jest ona ujęta w cyklu
fotografii oraz multimedialnych zapisów ze wspólnej podróży fotografów i pisarzy.
***
Projekt pt.: „Ultima Thule – na krańcu świata” Promowanie różnorodności kulturowej
poprzez organizację w Polsce oraz na Islandii wydarzeń filmowych, muzycznych, wystaw
i spotkań” w ramach Programu „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej
w ramach europejskiego dziedzictwa kulturowego” współfinansowanego z Mechanizmu
Finansowego EOG 2009-2014 realizowany będzie przez Filmotekę Narodową do kwietnia
2016 roku.
Finansowane z funduszy EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz
środków krajowych/ Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway
through the EEA Grants and co-financed by the Polish funds.
5
www.ultima-thule.pl
***
STRONA INTERNETOWA: http://ultima-thule.pl/pl/
ZWIASTUN PROJEKTU: na kanale YouTube Filmoteki Narodowej
MATERIAŁY DO POBRANIA Z FTP: ftp1.fn.org.pl
użytkownik: [email protected]
haslo: qxpX0IR7
***
KOORDYNACJA PROJEKTU
Marlena Gabryszewska [email protected] +48 22 845 50 74 wew.028
|
+48 692 769 264
PROMOCJA PROJEKTU
Justyna Jabłońska
[email protected]
Paulina Litwinow
[email protected]
| + 48 22 542 10 75
| + 48 662 099 300
| + 48 22 845 50 74 wew. 27
FILMY / selekcja oraz opracowanie opisów filmów islandzkich
dr Sebastian Jakub Konefał
[email protected] | +48 503 020 836
REYKJAVĺK FILM ACADEMY – PARTNER PROJEKTU
Steven Meyers
[email protected] | (+354) 698 5086
KOORDYNATOR WYDARZEŃ SPECJALNYCH (WARSZTATY)
Katarzyna Waletko
[email protected]
| + 48 22 542 10 88
KONCEPCJA PŁYTY SOUND(E)SCAPE/ WARSZTATY Z FIRLDRECORDINGU
Marcin Dymiter
[email protected] | +48 696 132 933
MUZYKA: Efter/ Sóley/ Asikids
Joanna Bronisławska (Asi Mina) [email protected] | +48 889 201 027
6
www.ultima-thule.pl
7
www.ultima-thule.pl