Wpływ używek (alkohol, narkotyki, papierosy) na zdrowie i życie
Transkrypt
Wpływ używek (alkohol, narkotyki, papierosy) na zdrowie i życie
Wpływ używek (alkohol, narkotyki, papierosy) na zdrowie i życie człowieka Ludzie uzależniają się od tytoniu, alkoholu, substancji odurzających i psychotropowych, hazardu, nadmiernego lub niedostatecznego jedzenia oraz wielu innych czynników. Gdy uzależnienie jest słabe lub jest w początkowym stadium to zazwyczaj nie wywołuje groźnych skutków. Doświadczenie społeczne ostrzega jednak nas, że uzależnienie może się pogłębić i spowodować niebezpieczne krótkotrwałe lub długofalowe konsekwencje. Szkody mogą mieć charakter osobisty: zdrowotny, psychiczny, charakterologiczny lub społeczny: odrzucenie, naruszanie spokoju, czy także działania przestępcze. Ludzkość podejmowała w swej historii różnorodne wysiłki mające na celu wyzwolenie się od wielu uzależnień. Często stosowane środki (kara śmierci, kamienowane, palenie na stosie) były gorsze od samej choroby uzależnienia i były hańbą dla stosujących je społeczeństw i organizacji. ALKOHOL- z alkoholem zetknął się prawie każdy. Nie każdy jednak wie czym jest alkohol, jak powstaje i jak działa na organizm! PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O ALKOHOLU- niewielka już ilość wypitego alkoholu wpływa często na zachowanie człowieka. Alkohol działa szkodliwie na układ nerwowy. Praktycznie funkcjonowania układu każda jego nerwowego. dawka powoduje Przeprowadzono obniżenie na ten sprawności temat wiele doświadczeń; wyniki ich świadczą o obniżonej wraz z ilością wypitych kieliszków zdolnością osądu, zanikaniu krytycyzmu, zanikaniu precyzyjnego myślenia. Nawet niewielkie dawki alkoholu, które nie wywołują widocznych zmian w zachowaniu się człowieka powodują zaburzenia reakcji wzrokowej, słuchowej, pogarszają też precyzję ruchów. Błędnie się więc sądzi, że alkohol działa na układ nerwowy pobudzająco, działa hamująco zaburzając jego sprawność. Dochodzą do głosu instynkty i popędy, prymitywne zachowania. Szkodliwy wpływ alkoholu sięga ośrodków podkorowych. Występuje otępienie i senność. Człowiek traci przytomność. 1 PROBLEMY ZDROWOTNE- na stan zdrowia wpływają zarówno czynniki wewnętrzne jak i zewnętrzne. Wśród tych ostatnich ważną rolę odgrywa alkohol, którego działanie prowadzić może do wystąpienia powikłań zdrowotnych, zarówno somatycznych (fizycznych jak i psychicznych (psychiatrycznych)). Wiadomo też, że osobnicze reakcje na alkohol mogą być różne i zależą od szeregu czynników zarówno fizycznych i psychicznych. NARKOTYKI Każdy kontakt z narkotykami jest niebezpieczny, każdy może prowadzić do uzależnienia. W Polsce z dnia na dzień przybywa narkomanów szacuje się że jest ich obecnie około 100 tys., także wiek sięgających po narkotyki stale się obniża. Każdy sam musi się zastanowić czy warto dla chwili sztucznej przyjemności zaryzykować życie. Dlaczego ludzie narkotyzują się? Gdy pragną poprawić sobie nastrój i nie potrafią zrobić tego w inny sposób. Gdy nie potrafią poradzić sobie z problemami. Czynniki sprzyjające uzależnieniom: osobowościowe- mała odporność na stres, niedojrzałość społeczna i emocjonalna, obawa przed światem, lęk przed problemami, próba ucieczki od nich. czynniki środowiskowe- osobą uzależnioną może być każdy, niekoniecznie człowiek ze środowiska patologicznego. Często są to np. dzieci z "dobrych domów". nacisk grupowy- pod jego wpływem szerzy się moda na narkotyki. Może być próbą zademonstrowania przez młodzież dorosłości; fałszywe opinie- opinie lansowane przez środowiska rozprowadzające narkotyki mają na celu zmniejszanie obawy potencjalnych odbiorców przed narkotykiem i wyolbrzymiają jego pozytywne skutki. ciekawość- ciekawość to pierwszy stopień do piekła - tak mówi przysłowie. W przypadku narkotyków jest ono całkowicie prawdziwe. Ośrodkowy układ nerwowy jako najbardziej wrażliwy różnicuje człowieka od pozostałych organizmów żywych (zwierząt). Zbudowany on jest z milionów komórek nerwowych nazywanych neuronami, które warunkują i wpływają na nasze funkcje biologiczne i psychiczne. Wszystkie środki narkotyczne uszkadzają komórki centralnego układu nerwowego. Neurony, w odróżnieniu od innych komórek naszego organizmu nie posiadają zdolności regeneracyjnych i dlatego neurony uszkodzone 2 przez narkotyki giną nieodwracalnie. Istnieją różne środki narkotyczne, które się pali lub wdycha. Do najbardziej popularnych narkotyków należą: konopie indyjskie, amfetamina, crack, heroina, kokaina, LSD, ASID, ECSTASY, SPEED, psylocybina – grzybki halucynogenne, UFO, kleje, mak. WPŁYW NARKOTYKÓW NA ZDROWIE: UKŁAD KRĄŻENIA: zaburzenia rytmu serca, niedokrwienie mięśnia sercowego (łącznie z zawałem), nadciśnienie tętnicze. UKŁAD NERWOWY: zaburzeniem koordynacji ruchowej, drżeniem mięśniowym. UKŁAD ODDECHOWY: przewlekły nieżyt oskrzeli, utrudnienie wymiany gazowej w pęcherzykach płuc przejawiające się bólem w klatce piersiowej. UKŁAD WYDZIELANIA WEWNETRZNEGO: brak miesiączki, niepłodność, impotencja, zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy. WĄTROBA: wirusowe zapalenie wątroby typu A, B i C, w dwóch ostatnich typach może prowadzić do raka. SKÓRA: zakażenia bakteryjne skóry (ropnie, czyraki), zmiany grzybicze. SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE Przedstawiamy poniżej objawy, które mogą być objawami zażywania narkotyków. Choć powody takiego zachowania mogą być różne i wcale nie muszą oznaczać kłopotów z narkotykami warto zwrócić na nie uwagę: przekrwione oczy, bełkotliwa, niewyraźna mowa, brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie zasad higieny, pogorszenie ocen, wagarowanie, wypowiedzi zawierające pozytywne nastawienie do narkotyków, napady złości, agresja, bunt, kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu. NIKOTYNA Istnieją dwie zasadnicze grupy przyczyn: Pierwsza grupa obejmuje przyczyny psychosocjologiczne, gdzie palenie tytoniu jest postrzegane jako rodzaj czynności ułatwiającej nawiązywanie kontaktu z innymi osobami i pomagającej 3 w przezwyciężeniu dystansu oraz uznawane jako wspólna towarzyska rozrywka. Druga grupa to przyczyny farmakologiczne. Tytoń bowiem, w zależności od okoliczności i predyspozycji osobniczych może oddziaływać na nasz układ nerwowy w sposób stymulujący bądź sedatywny, tzn. uspokajający. Zdaniem wielu osób zapalenie np. papierosa pozwala im bardziej się skoncentrować, inni zaś uważają, że nałóg ten wyzwala u nich uczucie relaksu i odprężenia. Czy jednak jest to warte tego, abyśmy umarli przedwcześnie na raka płuc lub byli współodpowiedzialni za rozwinięcie się np. astmy oskrzelowej u naszego dziecka? Na to pytanie musi odpowiedzieć już sobie każdy z nas oddzielnie. Dym tytoniowy składa się z prawie 4.000 związków chemicznych, z tego ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób (mężczyzn, kobiet i dzieci), które przebywają w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy Oto przykłady niektórych tylko substancji występujących w dymie tytoniowym: Aceton - rozpuszczalnik, składnik farb i lakierów. amoniak - stosowany w chłodnictwie, składnik nawozów mineralnych. Arsen - stosowany także jako popularna trutka na szczury i inne gryzonie. Benzopiren - o właściwościach rakotwórczych, wykorzystywany w przemyśle chemicznym. Butan - gaz pędny, używany do wyrobu benzyny. Chlorek winylu - używany np. do produkcji plastiku. Posiada właściwości rakotwórcze. Ciała smołowate - są odpowiedzialne za powstawanie nowotworów złośliwych u człowieka. Cyjanowodór - kwas pruski, gaz używany przez hitlerowców w komorach gazowych do masowego ludobójstwa. Fenole - niszczą rzęski nabłonka wyściełającego oskrzela. Rzęski te oczyszczają wdychane przez człowieka powietrze i chronią drogi oddechowe przed przenikaniem przez ich ściany substancji i związków chemicznych oraz mikroorganizmów, np. wirusów. Formaldehyd - stosowany m.in. do konserwacji preparatów biologicznych, np. żab. Kadm - silnie trujący metal o właściwościach rakotwórczych. Metanol - silne trujący związek chemiczny, używany do produkcji benzyn silnikowych. Naftalen środek owadobójczy. Nikotyna - działa obkurczająco na ściany naczyń krwionośnych (w tym także naczyń wieńcowych zaopatrujących serce), zwiększa ciśnienie krwi, jest odpowiedzialna za niefizjologiczne przyspieszenie akcji serca oraz zaburzenia rytmu serca, a także wpływa negatywnie na gen p53, który powstrzymuje niekontrolowany rozwój komórek, czyli powstawanie nowotworów. Polon 210– wysoko radioaktywny 4 pierwiastek, Posiada właściwości rakotwórcze. Tlenek węgla (czad, CO) – składnik spoalin zmniejszając zawartość tlenu we krwi, w znaczny sposób utrudnia pracę serca i dotarcie tlenu do różnych części i narządów organizmu człowieka. Jest to związek będący bezpośrednią przyczyną śmierci wielu osób w czasie pożarów. Toluen – rozpuszczalnik Palenie papierosów będzie zawsze przeszkodą w osiągnięciu ładnego wyglądu. Zęby pokryją się kamieniem, palce będą żółte, a oddech nieświeży. Najlepsze perfumy nie zabiją zapachu tytoniu. Wchłanianie dymu tytoniowego zachodzi głównie w układzie oddechowym, a także w przewodzie pokarmowym jako rezultat połykania m.in. śliny. Składniki dymu przenikają do krwiobiegu i są rozprowadzane po całym organizmie. Zły wpływ dymu tytoniowego obserwowany jest nie tylko w obrębie jamy ustnej czy płuc, ale także we wszystkich innych narządach, np. w pęcherzu moczowym, trzustce, narządach rodnych itp. Wykazano również zaburzenia funkcjonowania narządu wzroku, czy uszkodzenia formującego się płodu. Wdychanie dymu tytoniowego, czyli bierne palenie, jest równie niebezpieczne jak samo palenie. Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez aktywnych palaczy. Jeżeli w codziennym życiu będziemy wprowadzać więcej ostrzeżeń i przestróg, a jednocześnie będziemy informować o niebezpieczeństwach związanych z używkami mamy większe szanse na zniwelowanie problemu uzależnień w naszym kraju i na całym świecie. Jednak aby osiągną pełen sukces, my sami musimy uwierzyć w siebie, w swoje możliwość. Zaakceptować siebie takiego jakim się jest, postawić na pewne, zaufane grono ludzi wyznających wartości naprawdę ważne w życiu. Nie możemy pozwolić wciągnąć się w wir, wir, którego konsekwencje możemy ponosić do końca naszego życia. Każda używka to pułapka, pomyśl zanim dasz się złapać! 5