Nr 9/2008

Transkrypt

Nr 9/2008
RUSZAJĄ KREDYTY DLA ROLNIKÓW
ISSN 1641-0017
CISZEJ
W WIELENIU
INFORMATOR SAMORZADU GMINY PRZEMET
Nr 9/2008 (199)
*
LISTOPAD 2008
*
Cena 2 zł
*
www.przemet.pl
TURECKIE
SPOTKANIE
ROWEREM
NA SZLAKU
CYSTERSÓW
POMARAŃCZOWA
PROMOCJA
NA TOUR-SALON 2008
ARMATURA SANITARNA, INSTALACYJNA, GRZEWCZA, WYPOSAŻENIE ŁAZIENEK
PRZEMĘT
WŁOSZAKOWICE
Pl. 21 Października 2
tel. 065 5370 960, 065 5370 022
ul. Powstańców Wlkp.1
tel. 065 549 69 85
Zestaw solarny
Solarset MONO SM 220
Darmowa ciepła woda
+ wszystko w komplecie
bez możliwości pomyłek
+ dobra cena
GODZINY OTWARCIA:
PONIEDZIAŁEK - PIĄTEK - 8:00 - 17:00
SOBOTA - 8:00 - 13:00
str. 3
Na początek
WYB RAN E TE MATY, KTÓ RYC H N I E M O Ż NA PO M I N Ą Ć
Kompromis ciszy
Rada Gminy Przemęt uchwaliła prawo,
którego celem jest pogodzenie wielu
interesów. Czy się uda?
.........................................................
4
Historia: Życie gospodarcze
Mało kto dziś wie, że w Mochach była
kiedyś fabryka cygar, a właścicielem
ziemskim był tutaj Moritz Flieger.
.........................................................
7
Aby aktywnym być
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w
Przemęcie realizuje program pomagający
pozytywnie spojrzeć na siebie
I swoje umiejętności.
...................................................
12
UWAGA !
POZBĄDŹ SIĘ ZUŻYTEGO
SPRZĘTU RTV I AGD
WYSTAW SPRZĘT DO GODZ 8.00 - ODBIÓR BEZPŁATNY
01.12.2008
Bucz, Barchlin, Popowo Stare, Poświętno, Biskupice ,
Sokołowice, Borek
02.12.2008
Siekówo, Siekowo, Kluczewo, Sączkowo
03.12.2008
Radomierz, Starkowo, Błotnica
04.12.2008
Olejnica, Górsko, Osłonin, Wieleń, Kaszczor,
Mochy, Solec, Solec Nowy
05.12.2008
Nowa Wieś, Perkowo, Przemęt
”Nie śmieć – Ziemia to doceni!”
NUMER
PRZED 200
To już 199 numer “Kuriera Przemęckiego”. W tym wydaniu kilka bardzo różnych, a jednocześnie ważnych
tematów.
Rada Gminy Przemęt przyjęła
uchwałę, której celem jest ograniczenie hałasu w miejscowości Wieleń. Od
kilku lat w Wieleniu trwa spór pomiędzy
tymi, którzy chcą wypoczywać w ciszy,
a tymi, którzy chcą się bawić przy muzyce. Każda ze stron przytacza swoje
argumenty i każda ze stron ma rację.
Zrozumieć trzeba osoby, które chcą
wieczorem położyć się w ciszy spać,
a i osoby, które pragną się bawić w centrum tej wypoczynkowej miejscowości
też mają swoje prawa, tym bardziej, że
jest to jak napisałem centrum Wielenia,
które od lat było miejscem zabaw. Spór
godny Salomona. A jak rozstrzygnęli go
radni? Zapraszam na stronę 4 do
tekstu “Kompromis ciszy”.
W tym numerze także ciekawa relacja z wyjazdu młodzieży ze szkoły
w Przemęcie do zaprzyjaźnionej placówki w Turcji. Wiele ciekawych spostrzeżeń w relacji Pani Izabeli Kędzierskiej na stronie 8.
Dużym wydarzeniem jesieni był
rajd rowerowy szlakiem cystersów, zorganizowany przez Stowarzyszenie
Przyjaciół Moch, Urząd Gminy Przemęt oraz Urząd MiG Wolsztyn. Rajd był
oficjalnym otwarciem oznakowanego
cysterskiego szlaku rowerowego.
Więcej o wyprawie na stronie 14.
Chciałbym zwrócić także uwagę na
akcję, którą pod hasłem “Aktywnym
być” prowadzi przemęcki Gminny
Ośrodek Pomocy Społecznej . Akcja
skierowana jest do osób chcących
przede wszystkim zdobyć nową wiedzę i zmienić swój stosunek do życia na
bardziej otwarty i aktywny. Więcej
o akcji na stronach 12-13.
Życząc miłej lektury przypominam,
że za miesiąc czyli już w grudniu numer świąteczny, a do tego dwusetne
wydanie naszej gazety. To podwójna
okazja do świętowania, tak więc w kolejnym numerze znajdziecie Drodzy
Czytelnicy wiele atrakcji - konkursów
i niespodzianek.
Maciej Ratajczak
KURIER PRZEMĘCKI - INFORMATOR SAMORZĄDU GMINY PRZEMĘT
64-234 Przemęt, ul. Jagiellońska 8, tel. (065) 549 60 71 fax (065) 549 69 77
Redaguje zespół w składzie: Maciej Ratajczak (red. naczelny, skład komputerowy),
Urszula Grzesiak, Violetta Rozynek, Stefania Karwatka, Jolanta Flieger, Włodzimierz Pilich
Wydawca: Gminny Ośrodek Kultury w Przemęcie,
Druk: Drukarnia “HAF”, 64-100 Leszno, al. Konstytucji 3 Maja 6, tel. (065) 529 74 05
REDAKCJA nie odpowiada za treść ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo do
skracania i opracowywania nadesłanych tekstów. NAKŁAD: 700 egz.
str. 4
Z OBRAD
RADY GMINY
3 października 2008 r. odbyła się
XXII sesja Rady Gminy Przemęt. Podczas obrad radni przyjęli następujące
uchwały:
- w sprawie uchylenia uchwały nr
XVI/128/08 Rady Gminy Przemęt
z dnia 14 marca 2008 roku w sprawie
zasad korzystania ze stołówek szkolnych, w tym wysokości opłat za korzystanie z posiłków – zgodnie ze zmianami w prawie zasady te określać
będą dyrektorzy szkół (przyjęta jednogłośnie),
- w sprawie przyjęcia przez Gminę
Przemęt zadania własnego Gminy
Włoszakowice w zakresie wychowania przedszkolnego – dotyczy dzieci
z terenu gminy Włoszakowice, które
uczęszczają do przedszkoli na terenie
gminy Przemęt (przyjęta jednogłośnie),
- w sprawie zatwierdzenia „Planu
Rozwoju Miejscowości Barchlin”
(przyjęta jednogłośnie),
- w sprawie celowości modernizacji
gruntowych dróg dojazdowych z wykorzystaniem środków Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych (przyjęta jednogłośnie),
- w sprawie ograniczenia czasu
funkcjonowania instalacji lub korzystania z urządzeń, z których emitowany
hałas może negatywnie oddziaływać
na środowisko (przyjęta przy 11 głosach za, 3 wstrzymujących się i 1 przeciwko),
- w sprawie powołania Zastępcy
Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego –
od 3 października funkcję Zastępcy
Kierownika USC w Przemęcie pełni
Pani Żaneta Powchowicz (przyjęta
jednogłośnie),
- w sprawie zmian budżetu i zmian
w budżecie Gminy na rok 2008 – deficyt budżetowy zmniejszył się
o 2.030.000 zł (przyjęta jednogłośnie)
- w sprawie ustalenia ekwiwalentu
dla członków OSP – ekwiwalent ustalono na 10 zł za godzinę udziału w akcji
ratowniczo-gaśniczej, 5 zł za godzinę
udziału w ćwiczeniach bojowych oraz
3 zł za godzinę udziału w szkoleniu
gaśniczym (przyjęta jednogłośnie),
- w sprawie wyrażenia zgody na
zakup nieruchomości zabudowanej na
terenie miejscowości Mochy (przyjęta
jednogłośnie).
Radni wysłuchali także informacji
o wykonaniu budżetu Gminy Przemęt
za I półrocze 2008 roku oraz wydali
oświadczenie w sprawie sytuacji związanej z przeniesieniem przedszkola
w Kaszczorze z dotychczasowego starego budynku do odnowionych pomieszczeń znajdujących się w obiekcie
szkolnym. Treść na stronach 14-15.
Nowe prawo
Podczas głosowania
KOMPROMIS CISZY
Problem nadmiernego hałasu w miejscowościach letniskowych to nie tylko
specyfika gminy Przemęt, lecz wszystkich miejsc, w którym spotykają się osoby
preferujące różne sposóby wypoczynku jedni chcą się bawić przy muzyce, inni
wypoczywać w ciszy. Pogodzenie obu
stron jest bardzo trudne, jeśli w ogóle możliwe. Dodatkowo pojawia się tu jeszcze
trzecia strona - właściciele lokali, którzy
organizują zabawy, chcąc ściągnąć do
letniska turystów i zarobić.
Próbę usatysfakcjonowania wszystkich stron podjęli przemęccy radni, którzy na sesji 3 października br. przyjęli
uchwałę określającą zasady emitowania
hałasu na terenie gminy Przemęt.
Uchwała ogranicza czas używania instalacji i urządzeń, z których emitowany hałas może negatywnie oddziaływać na
środowisko (urządzeń nagłaśniających)
poprzez wprowadzenie zakazu korzystania z tych urządzeń w okresie od 1 maja do 30 września na terenie gminy
Przemęt w godzinach od 22.00 do 6.00
w dni powszednie, a w piątki, niedziele
i dni świąteczne w godz. od 24.00 do
6.00, natomiast w soboty od godz. 2.00
do 6.00. Ograniczenia nie stosuje się do
lokali zabezpieczonych przed wydobywaniem się hałasu na zewnątrz budynku
oraz imprez gminnych, takich jak np. Coroczny Festyn nad Jeziorem Wieleńskim.
Jak nowe prawo wpłynie na funkcjonowanie lokali w centrum turystycznym
gminy czas pokaże.
MR
Dzień Edukacji
Narodowej
Podczas
głosowania
TRÓJKA NAGRODZONA
W Błotnicy powstaje kanalizacja
W tym roku z okazji Dnia Edukacji
Narodowej Wójt Gminy Przemęt Pani Dorota
Gorzelniak zaprosiła dyrektorów szkół i przedszkoli na uroczyste spotkanie w gospodarstwie agroturystycznym „Stara Stajnia” w Wieleniu. Podczas spotkania Pani Wójt wręczyła
nagrody trojgu dyrektorom:
Pierwsze wyróżnienie otrzymała Pani Barbara Utrata - Dyrektor Przedszkola Samorządowego w Mochach. Nagrodę przyznano
za osobisty wkład w remont przedszkola oraz
za działalność na rzecz
promocji przedszkola
i gminy Przemęt czego
dowodem jest zdobycie
tytułu Najlepszego Wielkopolskiego Przedszkola”,
Nagrodę otrzymała
także Pani Melania Wysocka - Dyrektor Przedszkola Samorządowego
w Buczu. W tym przypadku Pani Wójt doceniła
ważne inicjatywy na
rzecz integracji przedszkola ze środowiskiem
lokalnym oraz osobiste
zaangażowanie w remont
przedszkola.
Na spotkaniu
Doceniony został tak-
że Pan Włodzimierz Pilich - Dyrektor Zespołu
Szkolno-Przedszkolnego w Kluczewie za
wzorowe prowadzenie placówki, co związane
jest z osiąganiem sukcesów przez nauczycieli
i uczniów na szczeblu wojewódzkim i ogólnopolskim.
Uroczystość przebiegła w bardzo miłej
atmosferze. Zgromadzeni dyrektorzy mieli
także okazję poznać „Starą Stajnię” podczas
krótkiej przejażdżki wozem turystycznym po
terenie wokół gospodarstwa.
dyrektorów
str. 5
Aktywna Wieś 2008
Uwaga rolnicy
RUSZAJĄ KREDYTY NAJPIĘKNIEJSZE
Jak informuje Urząd Gminy w Przemęcie, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi pismem z dnia 11 września 2008 roku poinformował Prezesa
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Wojewodę
Wielkopolskiego o wyrażeniu zgody na uruchomienie procedury
otwarcia preferencyjnej linii kredytowej na wznowienie produkcji dla
gospodarstw rolnych i działów specjalnych produkcji rolnej poszkodowanych w wyniku tegorocznej klęski suszy.
- Oznacza to, że rolnicy którzy złożyli wnioski o oszacowanie strat
w uprawach spowodowanych klęską suszy i zadeklarowali chęć
skorzystania z kredytu mogą z wypełnionym wnioskiem kredytowym
pobranym z banku udzielającego kredyt zgłaszać się do naszego
Urzędu Gminy w celu wydania przez Zespół Komisji projektu opinii dla
Wojewody. - mówi Tomasz Konieczny z UG Przemęt. Projekt opinii
zostanie przesłany do Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu w celu zatwierdzenia kwoty udzielonego kredytu. Pozytywnie
zatwierdzona opinia wraz z wnioskiem kredytowym odesłana zostanie
do Urzędu Gminy w Przemęcie, skąd zainteresowany rolnik będzie
mógł je odebrać, by móc załatwiać w banku pozostałe formalności
dotyczące uzyskania kredytu.
red.
WSIE WYBRANE
Tegoroczna edycja konkursu”AKTYWNA WIEŚ GMINY
PRZEMĘT” została rozstrzygnięta. Po drugiej wizycie
we wsiach biorących udział w konkursie komisja konkursowa za
najaktywniejszą wieś gminy Przemęt wśród wsi dużych uznała
Mochy, natomiast spośród wsi mniejszych najwyżej oceniono
Solec Nowy.
Oficjalne wręczenie nagród finansowych oraz dyplomów nastąpi na najbliższej sesji Rady Gminy Przemęt.
Poświęcenie Kapliczki w Nowej Wsi
PAMIĘCI BOHATERÓW
11 listopada br. w Nowej Wsi poświęcono odnowioną kapliczkę. Jak
głosi napis na jednej z tablic, kapliczka
to powstała w 1908 roku. Teraz na jej
murach pojawiły się nowe pamiątkowe
tablice z nazwiskami mieszkańców
wioski, którzy zginęli podczas wojen
światowych lub zostali zamordowani
w obozach zagłady: Bolesław Jąg,
Józef Klecha, Józef Wieczorek, Antoni
Kochanek, Antoni Grajek, Roman Rąk,
Jan Frąckowiak, Franciszek Tomiak,
Jan Witkiewicz, Władysław Reiman,
Wincenty Wieczorek, Franciszek Galla, Jan Ratajczak, Ludwik Bocian, Antoni Kozak, Maria Didziak, Jan Adamczak.
Warto przejeżdżając przez Nową
Wieś zatrzymać się na chwilę przy
kapliczce i wspomnieć upamiętnionych
tu bohaterów.
red.
W Mochach pięknieje każdy skwer
WYNIKI KONKURSU
WSIE WIĘKSZE
WSIE MNIEJSZE:
1. Mochy - 19 pkt.
2. Przemęt - 18,5 pkt.
3. Kaszczor - 18 pkt.
4. Nowa Wieś - 17 pkt.
5. Siekowo - 14,5 pkt.
6. Perkowo - 14 pkt.
7. Radomierz - 13,5 pkt.
8. Solec - 13 pkt.
9. Bucz - 10 pkt.
1. Solec Nowy - 19,5 pkt.
2. Barchlin - 19 pkt.
3. Górsko - 18 pkt.
4. Sokołowice - 17 pkt.
5. Siekówko - 16,5 pkt.
6. Starkowo - 11,5 pkt.
7. Sączkowo - 11 pkt.
8. Poświętno - 9,5 pkt.
9. Biskupice - 9 pkt.
10. Popowa Stare - 8,5 pkt.
11. Borek - 7 pkt.
12. Osłonin - 5 pkt.
Odnowiona
kapliczka
Oświata
PASOWANIE W DNIU EDUKACJI
Pasowanie na ucznia
12 października 2008 roku w sali
GOK, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
świętował Dzień Edukacji Narodowej.
Uroczystość rozpoczęła się przywitaniem
i złożeniem życzeń wszystkim pracownikom przez Panią Dyrektor Zdzisławę
Bessmann.
Następnie pierwszoklasiści złożyli
ślubowanie na ucznia. Wiele emocji
i uśmiechu dostarczył wszystkim uczestnikom występ artystyczny młodzieży ze
Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych
w Przemęcie.
red.
Pokaz artystyczny
str. 6
OSP Kaszczor
Przemęt na targach turystycznych TOUR-SALON 2008
NOWY WÓZ
POMARAŃCZOWA
PROMOCJA
W Komendzie Powiatowej Straży Pożarnej w Wolsztynie 28 października 2008 r.
miała miejsce uroczystość przekazania
samochodu gaśniczego jednostce OSP
Kaszczor. Oficjalnie kluczyki od samochodu
przekazał Komendant KP PSP w Wolsztynie
mgr inż. Rafał Kociemba prezesowi OSP
Przekazanie samochodu
Kaszczor Panu Marianowi Skibińskiemu.
Przekazany pojazd do tej pory przez 18 lat
służył jednostce PSP w Wolsztynie. Jest to
samochód gaśniczy średni na podwoziu
STARA 244 GBA 2,5/16, napęd 4x4 . Jego
podstawowe wyposażenie to: zbiornik wody
na 2500 l i zbiornik środka pianotwórczego
250 l. Wydajność autopompy wynosi 1600
l/min. Obsada pojazdu to sześć strażaków.
Wszelkie koszty związane z utrzymaniem
samochodu ponosić będzie gmina Przemęt.
Obecnie Ochotnicza Straż Pożarna w Kaszczorze ma na stanie dwa wozy strażackie.
MAN GBA 2,5/16 i niedawno przekazany
STAR 244.
ŁW
Podczas zakończonych niedawno Międzynarodowych Targów Turystycznych
TOUR-SALON w Poznaniu (16-18.10.2008)
furorę zrobiła prezentacja gminy Przemęt. Już
pierwszego dnia stoisko urządzone jako pełna
zabawy plaża zostało zauważone i docenione
przez wielu odwiedzających targi, w tym także
przez reporterów TVP Poznań. Podczas pierwszej relacji z targów w TVP obok prezentacji
Słowacji, Włoch i Wenezueli znalazła się właśnie ziemia przemęcka.
To jednak nie koniec. O naszym niekonwencjonalnym podejściu do promocji pozytywnie pisała także gazeta „Wiadomości Turystyczne” w artykule „Pomarańczowa rewolucja”. Przemęt zaistniał także w TV Biznes oraz
w TV Toruń.
I rzeczywiście, na targach mało kto nie
widział pomarańczowych koszulek z logo
Przemętu. Po pierwszym dniu chyba wszyscy
znali już nazwę „Przemęt” i, co ważne, kojarzyli ją bardzo pozytywnie – z plażą, zabawą i ciepłymi kolorami. Podobnie było drugiego i trzeciego dnia targów. Szczególnie w sobotę, podczas dnia otwartego dla publiczności stoisko
Przemętu przeżyło prawdziwe oblężenie. Ilość
pobranych materiałów ze stoiska, szczególnie
naszego rodzimego gadżetu – leczniczej kory
z Krainy Wyspy Konwaliowej przerosła nasze
Auto zostało poświęcone
“Wiadomości Turystyczne”
oczekiwania. Rozdaliśmy ponad 1000 sztuk
kory i setki materiałów drukowanych. Co ważne wiele osób dopytywało się o szczegóły
pobytu w naszej gminie.
Podczas targów nawiązane zostały także
ciekawe kontakty. – Zostaliśmy zaproszeni do udziału
w targach we Wrocławiu,
Gdańsku, Łodzi, a nawet
w Barcelonie. – mówi M. Ratajczak. – Z części oferty na
pewno skorzystamy, bo już
teraz mamy nowe pomysły
jak skutecznie zwrócić uwagę na Przemęt i na to, że
warto tu spędzić wakacje.
A o tym że warto tu przyjeżdżać niech świadczy fakt,
że już wkrótce w gminie
przybędzie kolejna atrakcja otwarty zostanie przepływ
dla żaglówek z Jeziora Wieleńskiego na Jezioro Osłonińskie i kolejne akweny. Będzie więc to prawdziwy raj
dla żeglarzy... takie Wielkopolskie Małe Mazury.
red.
Kolorowe stoisko gminy Przemęt
W wigilie Święta Niepodległości
KWIATY POD “PIETĄ”
Podczas uroczystości przy “Piecie”
7 listopada br. z inicjatywy Pana Antoniego Fornalskiego Dyrektora Zespołu Szkół
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Przemęcie delegacje z przemęckich szkół oraz
Urzędu Gminy Przemęt dla upamiętnienia wydarzeń sprzed 90. lat złożyły pod Pomnikiem
“Piety” wiązanki kwiatów Podczas uroczystości Dyrektor Antoni Fornalski przypomniał
zebranym historię walk narodowowyzwoleńczych na ziemi przemęckiej. - Podczas gdy 11
listopada 1918 roku w Warszawie już świętowano niepodległość, tu, na ziemi przemęckiej
Polacy cały czas walczyli z zaborcą. Wolność przyniosło dopiero Powstanie Wielkopolskie.
- zaznaczył A. Fornalski.
str. 7
800 lat Ziemi Przemęckiej
ŻYCIE GOSPODARCZE ZIEMI PRZEMĘCKIEJ
W II RZECZYPOSPOLITEJ (2)
W ramach obchodów osiemsetlecia ziemi przemęckiej śledzimy
także jej dzieje gospodarcze. Czas na drugą część wędrówki po naszej
gminie na podstawie wydanej w 1930 r. „Księgi adresowej Polski wraz
z W. M. Gdańskiem dla handlu, rzemiosł i przemysłu”.
Ówczesna Rzeczpospolita była dużym krajem europejskim o obszarze 386
tys. km2 (szóste miejsce w Europie) i liczyła ponad 30 mln ludności.. Dzieliła się
na 16 województw: białostockie, kieleckie, krakowskie, lubelskie, lwowskie,
łódzkie, nowogródzkie, poleskie, pomorskie, poznańskie, stanisławowskie,
śląskie, tarnopolskie, warszawskie, wileńskie i wołyńskie. Województwa z kolei
dzieliły się na powiaty (261) a te na gminy
jący przedsiębiorcy - głównie rzemieślnicy i kupcy:
1. akuszerka – P. Kasińska;
2. art. kolonialne – M... Flieger
i L. Mierzwa;
3. kołodziej – J. Pochanka;
4. kowale – A. Drygas i H. Winter;
5. krawcy –J. Kubala i M... Rademacher;
6. murarze – M. Matske, A. Panda
i A. Reiman;
Budynek fabryki cygar w Mochach
(630 miast i 12001 gmin wiejskich) oraz
w Poznańskiem i Pomorskiem – na obszary dworskie (2339). W tamtym czasie praktycznie każda miejscowość stanowiła osobną gminę. Uważny czytelnik
dostrzeże podobieństwa i różnice, jeśli
porówna podział administracyjny Polski
z początku lat trzydziestych i tej dzisiejszej.
W kolejnym odcinku charakterystyki
ziemi przemęckiej chciałbym zaprezentować cztery kolejne miejscowości: Mochy, Kaszczor, Solec i Solec Nowy. Wtedy należały one do powiatu wolsztyńskiego.
Mochy liczyły w 1930 r. 1386 mieszkańców. Właścicielem ziemskim był
tutaj Moritz Flieger gospodarujący na 66
ha. Funkcjonowała w Mochach kooperatywa – Kółko Rolnicze oraz Spółka Mleczarska. Oprócz tego działali tu następu-
7. piekarz – F. Przesmycki;
8. rzeźnicy – A. Bosy i I. Kaczmarek;
9. siodlarz – St. Kwaśnik;
10. stolarze – P. Banowski, F. Krzemieniewski i P. Pochanka;
11. szewcy – A. Markwitz i A. Stritaka;
12. wiatraki – A. Jakubowski, J. Nadolski, F. Rademacher, R. Weigt;
13. wody mineralne (fabryka) –
J. Elsner;
14. wyszynk trunków – R. Janer,
C. Semmler, J. Węclewski;
Kaszczor jest wzmiankowany jako
wieś i majątek. Liczył w 1930 r.
1151 mieszkańców. Funkcjonowały tu
2 świątynie – katolicka i ewangelicka.
W Kaszczorze działała Spółka Rolnicza
Gorzelniana, Kółko Rolnicze oraz Landw.
Ein-und Verkaufsgenossenschaft i SparUnd Darlehnkasse - spółki zajmujące się
handlem ziemiopłodami. Pomoc medyczną świadczył dr L. Nowak, a dzieci na
świat przyjmowała akuszerka H. Mayerowa.
Byli tu aktywni również następujący kupcy
i rzemieślnicy:
1. art. kolonialne – J. Bajon, M. Bajon,
Ł. Czyczwyński, M.Fengler, T. Flieger,
P. Markwitz, A. Michalak;
2. art. spożywcze – Z. Widzimski;
3. bednarz – E. Bentzin;
4. bławaty (tkaniny) – T. Ittner,
S.Ławniczak, A. Michalak;
5. cieśla – S. Walkowiak;
6. kołodzieje – J. Eilmes, F. Korneczyński, F. Pochanke;
7. kowale – K. Markwitz i H. Schulz;
8. krawcy – J. Hojka, F. Katański,
I. Kosiński, T. Szymyst;
9. maszyny do szycia – S. Cichorzewski;
10. murarz – L. Orsetkiewicz;
11. piekarze – St. Bajon, J. Wojtkowiak;
12. restauracja – W. Kostanczak;
13. rzeźnicy – I. Knop, G. Słomiński;
14. stolarz – W. Bura;
15. szewcy – J. Apolinarski, J. Barczyński, M. Ciesielski, J. Galla,
A. Hensel, J.Schulz;
16. tapicer – G. Kloze;
17. tartak – K. Metzler;
18. wiatraki – O. Hentcke, A. Paluch,
J. Ziarkowski;
19. wyroby tytoniowe – R. Hoff;
20. zajazdy – T. Flieger, J. Markwitz;
21. zegarmistrze – J. Sybilla, F. Ziombka.
Solec jest wzmiankowany jak wieś i gmina. Liczył 474 mieszkańców. Miejscowi
przedsiębiorcy działali w następujących
branżach:
1. art.. kolonialne – F. Gonda, J. Kuske;
2. murarze –Langiewicz, Pawłowski;
3. wiatraki – J. Gonda;
4. wyszynk trunków – F. Serwa.
Wieś i gmina Solec Nowy liczyła 263 mieszkańców. Funkcjonowała tutaj Kasa Gospodarcza (oszczędn. – pożyczkowa). Oprócz tego aktywni byli:
1. art. kolonialne – K. Paech;
2. kowal – W. Kuśka;
3. krawiec – P. Neldner;
4. murarze – A. Lhisetka, A. Reich,
P. Schiller;
5. stolarz – R. Päch;
6. szewc – W. Strempel;
7. wiatraki – A. Tamko, A. Wittko;
8. wyszynk trunków – P. Fechner.
Tak, jak poprzednio ze strony Szanownych Czytelników oczekuję na ewentualne
sprostowania (szczególnie dotyczące
brzmienia nazwisk i imion) i uzupełnienia,
a także pamiątki rodzinne – przede wszystkim fotografie – do wglądu i zeskanowania
w redakcji. Kolejne miejscowości naszej
gminy znajdą swą charakterystykę w następnym numerach „Kuriera Przemęckiego”.
Włodzimierz Pilich
str. 8
Wymiana młodzieży Socrates Comenius
POZNALIŚMY TURECKĄ KULTURĘ
Polska delegacja była przyjmowana z największymi honorami
W dniach 11.-19.10.2008 r. delegacja uczniów i nauczycieli z Zespołu Szkół Gimnazjum i Szkoła
Podstawowa im. Powstańców Wielkopolskich w Przemęcie przebywała z wizytą w Turcji. Wyjazd ten był
możliwy dzięki programowi Socrates Comenius, który jest realizowany w ZSGiSP w Przemęcie oraz
w szkole Yenimahalle Ilkogretim Okulu w Terme. W wyprawie uczestniczyli uczniowie: Katarzyna
Piotrowska, Karolina Jęskowiak, Patrycja Gracz, Daria Pabich, Błażej Sobierajski; nauczyciele: Izabela
Kędzierska - koordynator projektu Comenius, Ewa Siwek oraz dyrektor Antoni Fornalski. Oto jak pobyt
w Turcji wspomina Pani Izabela Kędzierska.
Uczniowie i nauczyciele z Terme zadbali
o to aby każdy dzień spędzony z nimi i nowo
poznani ludzie zostawili ślad w sercach gości
z Polski. Serdeczność i gościnność z jaką
młodzież i nauczyciele z Polski spotykali się
na każdym kroku, przechodziła nasze najśmielsze oczekiwania.
Tuż po przylocie zostaliśmy zaskoczeni
niecodzienną gościnnością. Ogromna grupa
uczniów i nauczycieli przyjechała przywitać
nas na samym lotnisko w Samsun.
Program pobytu obfitował w liczne spotkania – z uczniami i nauczycielami w szkole,
Z turecką flagą narodową
z przedstawicielami władz lokalnych w Terme,
Samsun, Ünye, z przedstawicielami Centrum
Kultury w Terme, gdzie przygotowano pokaz
tradycyjnych obrzędów „Henna Night” (noc
poprzedzająca zaślubiny).
W trakcie oficjalnego przywitania w tureckiej szkole wielu z nas łzy wzruszenia pociekły
po policzkach. Tureckie dzieci witały nas
polskimi i tureckimi flagami, muzyką, tańcem,
a powitanie słyszało pewnie całe Terme.
Podczas pobytu w Turcji mogliśmy poznać
odmienną od naszej kulturę i obyczaje, które
nam wydawać mogą się dziwne, a tam są na
porządku dziennym.
I tak na przykład, podobno najlepsze kasztany są na placu Pigalle we Francji, a tu
niespodzianka - przepyszne kasztany można
zjeść na ulicach Samsun.
Co ciekawe, każdy posiłek dla Turków to
rytuał, a po spożytym posiłku czy to w domu
czy w restauracji dłonie polewane są płynem
zapachowym, który nazywa się "kolonya".
Tradycja ta wywodzi się z ich religii.
Mówiąc o religii nie sposób nie wspomnieć
o meczetach, które mieliśmy okazję odwiedzić. Przez chwilę mogliśmy obserwować jak
Wizyta w tureckiej szkole
str. 9
Jubileusz KGW w Perkowie
40 LAT MINĘŁO...
Na lotnisku w Istambule
wyglądają modły. Poza tym każdego dnia o różnych porach słyszeliśmy
z głośników głośne nawoływania do modlitwy.
Co ciekawe Turcy piją mnóstwo herbaty. Pokazano nam wiele tak
zwanych "tea house" - domów, gdzie przychodzą tylko i wyłącznie
mężczyźni pić herbatę i grać w karty. Widzieliśmy je tylko z zewnątrz,
gdyż kobiety nie maja tam wstępu.
W czasie naszego pobytu w Turcji na każdym kroku spotykaliśmy
się z tradycją dotyczącą ściągania butów przed wejściem do domu czy
mieszkania. To wyraz szacunku dla domowników. Poza tym Turcy
pokazują niesamowity szacunek dla starszych całując ich w rękę
a następnie pocałowaną rękę przykładają do czoła.
Niezapomniane wrażenie zrobiły na nas także przepiękne krajobrazy – malownicze wzgórza, z których rozpościera się niesamowity widok
na wybrzeże Morza Czarnego. Nieodzownym elementem krajobrazu
regionu Terme są drzewa orzeszków laskowych.
Wspaniałego jubileuszu doczekały się panie z Koła Gospodyń
Wiejskich z Perkowa. W sobotę 18 października 2008 r. odbyła się
uroczystość czterdziestolecia istnienia Koła Gospodyń Wiejskich
w Perkowie. Przybyłych na jubileusz gości witała Pani Leokadia Prais przewodnicząca koła.
Koło Gospodyń Wiejskich w Perkowie powstało w 1968 roku przy
ówczesnym Kółku Rolniczym. Od tego czasu skład zarządu zmieniał się
czterokrotnie. Obecny zarząd został powołany w 1987 r., a więc działa
już ponad 20 lat. Obok Przewodniczącej p. Leokadii Prais, w zarządzie
są także p. Krystyna Herkt - zastępca przewodniczącej, p. Wanda
Kokornaczyk - sekretarz oraz p. Małgorzata Jędrzychowska - skarbnik.
Dziś koło liczy 28 członkiń.
- W swojej historii panie z naszego koło zajmowały się m.in. rozprowadzaniem piskląt, wyplataniem wieńców dożynkowych, organizują
wycieczek, zabaw i wieczorków. - mówi p. Leokadia Prais. - Przez ostatnie 2 lata organizowaliśmy także rajdy rowerowe - w sumie było ich już
osiem.
Panie urządzają również pokazy oraz kursy pieczenia i gotowania.
- W tej dziedzinie możemy pochwalić się pierwszym miejscem za
przygotowanie „Kotletów z pyrów” na Powiatowym Dniu Pyry w 2000
roku. - podkreśla p. Prais. W tym samym roku KGW z Perkowa gościło
Podczas całego pobytu wszystkim uczestnikom wymiany (po
stronie tureckiej i polskiej) dopisywały pogodne nastroje, nawiązały się
nowe przyjaźnie, a pożegnaniu towarzyszyły nie tylko łzy, ale też
ogromna nadzieja na ponowne spotkanie.
Nasi tureccy gospodarze przyznali się nam, że ludzie z krajów
europejskich nie lubią tureckiego narodu. Bardzo nas ten pogląd zabolał
i obiecaliśmy im, że zmienimy opinie Polaków na ich temat. Turcy to
naprawdę niesamowici ludzie, pełni ciepła, przyjaźni, dobroci i gościnności,
Izabela Kędzierska - Krzywonos
Dzień Seniora w Nowej Wsi
TAK SIĘ BAWIONO
Podczas corocznego Dnia Seniora, jaki odbył się 8 listopada 2008 r.
w Nowej Wsi wręczono złote odznaki zasłużonych PZERiI dla pięciu
członków tutejszego koła. Odznaki otrzymali: Elżbieta Mikołajczyk,
Janina Konieczna, Barbara Poluszkiewicz, Czesław Praiss i Stefan
Bernacki.
Jak za każdym razem emeryci bawili się wyśmienicie. Nikogo nie
trzeba było specjalnie zachęcać do tańca i już przy pierwszych utworach
na parkiecie zrobiło się tłoczno. Było także wiele smakołyków. Jednym
słowem impreza udana w stu procentach. Świetna organizacja to zasługa przede wszystkim Pana Jana Małego - prezesa tutejszego koła. /red
Odznaczeni emeryci
Zabawa jak widać była świetna
panie z gmin: Siedlec, Wolsztyn i Przemęt, zaproszone na Powiatowy
Dzień Matki.
Na spotkaniu gratulacje paniom z Perkowa złożyła Pani Wójt Dorota Gorzelniak, przewodnicząca KGW z Nowej Wsi Irena Jąder oraz
sołtys wsi Perkowo Czesław Praiss.
Na uroczystości nie zabrakło także występu przedszkolaków z Perkowa, które pod okiem pani Bernadetty Kaczmarek przygotowały piękny
koncert.
Po części oficjalnej wzniesiono toast za kolejne 40 lat Koła Gospodyń Wiejskich z Perkowa tradycyjną lampką szampana, a następnie
zaproszono wszystkich na przepyszny gorący poczęstunek. Podczas
świętowania rozbrzmiewała skoczna muzyka, która podrywała wszystkich do tańca i umilała czas do późnych godzin wieczornych.
- Pragnę złożyć wszystkim członkiniom szczere podziękowania za
zaangażowanie i trud jaki włożyły w przygotowaniach wspaniałego
jubileuszu - mówi p. Leokadia Prais.
Panie z KGW Perkowo
str. 10
Rada Gminy Przemęt informuje
OŚWIADCZENIE RADY GMINY PRZEMĘT
W SPRAWIE PRZEDSZKOLA W KASZCZORZE
Czego oczekują mieszkańcy Kaszczoru?
Czy Rada Gminy i wójt nie znają problemu przedszkola w Kaszczorze i czy rzeczywiście
nic w kwestii rozwiązania problemu nie robią?
A może - komu i o co w tym sporze chodzi?
Wójt i większość Rady Gminy Przemęt nie zmieniła się od końca 2002 roku.
Dla wszystkich z nas, od zawsze, jednym
z najważniejszych priorytetów była i jest
troska o poprawę funkcjonowania wszystkich placówek oświatowych, począwszy od przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadpodstawowych.
Remonty w większym lub mniejszym
zakresie zostały przeprowadzone we
wszystkich placówkach samorządowych. W budynek szkolny w Kaszczorze
zainwestowano poza pałacem w Buczu
zdecydowanie najwięcej.
Rada Gminy i wójt wyrażają z tego
miejsca zdecydowany protest przeciwko
nieuzasadnionym pomówieniom i oskarżeniom, ogólnym i personalnym, jakoby
nie wykazywali maksymalnie dobrej woli
i desperacji, aby w możliwie najszybszym czasie poprawić warunki pobytu
dzieci w przedszkolu w Kaszczorze.
W 2004 roku dzięki przeniesieniu klasy „0” ze szkoły do budynku przedszkola
i uzupełnieniu go dziećmi 5 letnimi, powstał drugi oddział przedszkolny. Rozwiązanie takie spowodowało, że zamiast
jednej 25 osobowej grupy złożonej
z dzieci 3,4,i 5 letnich powstały dwie
grupy przedszkolne jedna dla 3 i 4 latków, druga dla 5 i 6 latków a liczba
przedszkolaków ogółem wzrosła z 25 do
45 dzieci. W tym też czasie po długim
okresie braku jakichkolwiek inwestycji
w bardzo leciwy budynek przedszkolny
dokonaliśmy pierwszych nakładów od
niepamiętnych lat (w wys. ok. 10 tys. zł.)
Już od roku 2004 jasne było, że
zarówno kuchnia jak i część socjalna
przedszkola nie spełniają coraz bardziej
zaostrzonych wymagań sanitarno – higienicznych, instalacja elektryczna
i drewniane zabiegowe schody - wymagań przeciwpożarowych a stary budynek
administracyjny majątku pocysterskiego
Kaszczor- funkcji wymaganych w XXI
wieku od przedszkoli. Datę graniczną
funkcjonowania kuchni Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Wolsztynie określiła na 31.08.2008 roku,
o czym pismem powiadomiła dyrektor
przedszkola panią Katarzynę Rimke już
w 2006 roku.
Wiedziała o tym również grupa
szczególnie aktywnych opozycjonistów
świadomie przemilczając ten fakt i wynikające z niego konsekwencje przed opinią publiczną. Zaślepieni swoją „misją”
narazili wiele kaszczorskich rodzin na
kłopoty związane z nieodwołalnym ograniczeniem zakresu funkcjonowania
przedszkola.
Znając problem Rada Gminy przeznaczyła w tworzonym na 2007 rok budżecie wydatków gminy 500 tys. zł ze
środków własnych. (warte przypomnienia jest, że takich środków na wszystkie
inwestycje gminne jest rocznie zaledwie
ok. 2,5 mln.)
W październiku 2006 roku został
przedstawiony Radzie Gminy kosztorys
w wysokości 740 tys. zł na dostosowanie
obecnego budynku przedszkola do obowiązujących standardów.
Rozwiązanie, mimo że bardzo drogie,
nie umożliwiało przygotowywania
posiłków we własnej kuchni, sale lekcyjne zlokalizowane zostały na pierwszym i drugim piętrze. Zostało ono więc
uznane za bardzo kosztowne (brakowało
240 tys. zł.) i mało efektywne.
Wiedząc, że w Zespole Szkół, na co
dzień wykorzystuje się jedynie 9 z 16 klas
lekcyjnych (licząc w tym salę gimnastyczną), na początku 2007 roku zlecone
zostało wykonanie nowej koncepcji
przedszkola – tym razem dostosowanie
na ten cel parteru szkoły. Wartość kosztorysowa tego remontu zamknęła się kwotą
ponad połowę niższą - ok. 340 tys. zł.
Po wizytacji obu obiektów, analizach
ekonomicznych i demograficznych, spotkaniach z rodzicami przedszkolaków,
rozpatrując wszystkie za i przeciw, zaakceptowaliśmy ostatecznie koncepcję
umieszczenia przedszkola w budynku
szkolnym, stawiając wszakże jeden warunek – dzieci przedszkolne mają być całkowicie oddzielone od dzieci i młodzieży
szkolnej.
Co wszyscy zyskamy na urządzeniu
przedszkola w budynku szkoły? Przede
wszystkim możliwość przyrządzania
świeżych posiłków w istniejącej kuchni
szkolnej - tym samym tańsze jednostkowe obiady dla uczniów, urządzenie
trzeciej sali dla przedszkolaków – wszystkie sale na jednym poziomie. Sale wyposażone w toalety z prawdziwego zdarzenia - odpowiednie dla wzrostu przedszkolaków i w odpowiedniej liczbie. Znacznie poprawi się także strona ekonomiczna funkcjonowania szkoły – koszty
obsługi, ogrzewania, wykorzystanie
pomieszczeń…
Plan tak ambitny i prosty, ale póki co,
niemożliwy do realizacji.
Z powodu przeciągających się negocjacji nad kształtem ostatecznego
projektu, nie było możliwości wykorzystania pieniędzy w 2007 roku.
Kwota 500 tys. zł. została więc przesunięta na 2008 rok jako tzw. wydatek
niewygasający do wykorzystania do 30
września 2008 roku.
Decyzja o warunkach zabudowy na
dostosowanie parteru szkoły na przedszkole uprawomocniła się w marcu 2008.
Rada Rodziców przy Przedszkolu Samorządowym odwołała się od niej wnioskiem z 31 marca 2008 roku do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO)
w Lesznie.
Kolegium decyzją z 19 maja 2008 postanowiło odmówić wszczęcia postępowania, uzasadniając odmowę – Rada
Rodziców nie jest stroną postępowania
i tym samym nie ma interesu prawnego
do występowania w sprawie.
Posiadając takie rozstrzygnięcie, 20
maja Urząd Gminy wystąpił do Starosty
Wolsztyńskiego o wydanie pozwolenia
na budowę. Mimo, że Rada Rodziców nie
str. 11
była stroną postępowania, Starosta pismem z 2 czerwca 2008 poinformował
Radę Rodziców o wszczęciu postępowania w sprawie wydania pozwolenia na
budowę.
Rada Rodziców chcąc przeciągnąć
sprawę, zwróciła się 3 czerwca 2008 do
SKO o ponowne rozpatrzenie skargi. Na
tej podstawie Starosta Wolsztyński
pismem z 11 czerwca 2008 zawiesił postępowanie dotyczące wydania pozwolenia na budowę – do czasu ponownego
rozpatrzenia sprawy przez SKO w Lesznie.
17 czerwca 2008 wójt złożyła zażalenie na postanowienie Starosty do
Wojewody Wielkopolskiego, zarzucając
organowi powiatowemu wydanie postanowienia z naruszeniem przepisów
prawa budowlanego (…)
SKO decyzją z 30 czerwca 2008
utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję
Urzędu Gminy o warunkach zabudowy
(z czego wynika, ze gmina działała
zgodnie z prawem i decyzje były właściwe.). Na skutek takiego rozstrzygnięcia,
wójt 8.07 złożyła wniosek do Starosty
Wolsztyńskiego o ponowne podjęcie zawieszonego postępowania.
9 lipca Starosta Wolsztyński otrzymał
rozstrzygnięcie od Wojewody Wielkopolskiego, w którym ten ostatni uchylił zaskarżone postanowienie Starosty
Wolsztyńskiego i 15 lipca zostało podjęte
ponowne postępowanie w sprawie pozwolenia na adaptacje parteru szkoły na
przedszkole.
W tej sytuacji Rada Rodziców złożyła
kolejny wniosek do Starosty – tym razem
o zbadanie projektu przez dodatkowego
rzeczoznawcę. Wniosek ostatecznie po
zapoznaniu się z nim Zarządu Powiatu
i konsultacji z radcą prawnym powiatu,
po kilku tygodniach upadł.
A czas mijał.
Wreszcie, 26 sierpnia 2008 roku
otrzymaliśmy pozwolenie na budowę.
Kiedy wydawało się już, że po 14 dniach
pozwolenie na budowę się uprawomocni
i możemy zacząć działać – kolejne
spotkanie z rodzicami, kolejne zebranie
wiejskie w Kaszczorze i kolejne odwołanie z 21 sierpnia 2008 - tym razem do
wojewody Wielkopolskiego od decyzji
starosty - pozwolenia na budowę.
To, co powinno wszystkim przyświecać jako cel nadrzędny- dobro dziecka zaginęło w kolejnych bojkotach prawo-
mocnych decyzji administracyjnych.
Dziecko, jego rozwój, potrzeby, stały się
kartą przetargową - ale dla kogo? 1 września tego roku wybiła godzina zero.
Przedszkole w Kaszczorze może
funkcjonować jedynie jako placówka 5
godzinna. Decyzja Sanepid z 2004 stała
się ostateczna.
Decyzją z 24 września 2008 Wojewoda Wielkopolski umorzył postępowanie odwoławcze i tym samym potwierdził
to, co dla kolejnych instancji samorządowych i odwoławczych od początku było
jasne – Rada Rodziców nie jest stro-ną
tego postępowania, a wszelkie działa-nia
firmowane „dobrem dziecka” są je-dynie
„grą na zwłokę”. Prawo jest coraz
bardziej precyzyjne oraz restrykcyjne.
Stawianie się ponad prawem oraz oczekiwanie, by organy powołane do działania zgodnie z prawem je łamały jest
nieuczciwe, wręcz chore!
Niestety, wskutek takich działań 30
września 2008 – czas wykorzystania
zarezerwowanych na przedszkole w budżecie pieniędzy minął.
Kiedy rodzice wreszcie uznają, że
o przeznaczeniu środków w budżecie
decyduje demokratycznie wybrana Rada
Gminy? Ona i tylko ona?
Kiedy uwierzą, że to radni mają władzę uchwałodawczą, i że pisanie kolejnych listów do posłów, telewizji, Kuratorium Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, pani Marii
Kaczyńskiej tylko opóźnia realizację podjętego zadania?
Kiedy wreszcie przyjmą do wiadomości, że Gmina Przemęt to 25 wsi i że mieszkańcy każdej z nich oczekują istotnych
dla nich inwestycji?
W artykułach prasowych zarzuca się
złośliwość pani wójt a Radzie Gminy
niezauważanie „ogólnie pojętego dobra
małego dziecka”, które wg rodziców
może być realizowane jedynie w obecnej
placówce o „swoistym klimacie…w pobliżu lasu, łąk i boiska sportowego”
Przypominamy więc, że w Kaszczorze jak zresztą we wszystkich innych
naszych wsiach jest wszędzie blisko do
lasów, łąk i pól i że wszędzie przy minimum dobrych chęci można urządzić
„ogródek warzywny, w którym maluchy
uczą się hodować i pielęgnować rośliny”.
Przypominamy również o tym, że radni już dwukrotnie przeznaczyli pienią-
dze na adaptację parteru szkoły na nowe,
piękne przedszkole i że przez 2 lata jedynie przez opisaną wyżej postawę niektórych mieszkańców Kaszczoru i Radę
Rodziców nie można ich było do tej pory
wydać.
Jak długo jeszcze 500 tys. zł. ma być
zamrożone, a dzieci mają chodzić do
przedszkola tylko na 5 godzin? Podobne,
jak proponowane przez Radę Gminy
rozwiązanie – tj. Umieszczenie przedszkola w tym samym budynku co Szkoła
Podstawowa i Gimnazjum funkcjonuje
z powodzeniem np. w Kąkolewie, Buku,
Kościanie czy Czaczu.
Gdy grupę inicjatywną w trakcie negocjacji poproszono o przedstawienie
własnej koncepcji rozwiązania problemu,
zapadła cisza i do dziś w tej kwestii, prócz
bojkotu nic nie zaproponowano.
Jakie moralne prawo mają mieszkańcy Kaszczoru do domagania się rozwiązań bardzo drogich, skoro ten sam cel
można osiągnąć o wiele taniej? Dlaczego
zapominają o pozostałych 24 wsiach?
Czy takie postępowanie jest racjonalne?
Oczywiście, że nie.
Pewnie najlepszym rozwiązaniem
byłoby wybudowanie nowego przedszkola w zupełnie nowym miejscu. Być może
tak za kilka lat się stanie. Wtedy, kiedy
pojawią się możliwości dofinansowania
podobnych inwestycji, kiedy zrealizowane będą inne nieodzowne inwestycje
i stać nas będzie na luksus za kilka
milionów złotych. Teraz jednak, przez kilkanaście następnych lat priorytetem
w naszej gminie musi być dokończenie
kanalizowania kolejnych miejscowości.
Jako Rada Gminy oświadczamy jednak, że mimo tak destrukcyjnej postawy
Rady Rodziców, dobro dziecka leży nam
bardzo na sercu. Tak jak przed dwoma
laty, przed rokiem, tak i dziś, postanawiamy urządzić dla najmłodszych
dzieci w Kaszczorze piękne, bezpieczne
i spełniające wszelkie wymogi przedszkole – z obiadami, placem zabaw
i otwarte na 8 godzin dziennie.
Żywimy nadzieję, że dzięki niniejszemu oświadczeniu, wszyscy zainteresowani będą mogli ocenić kulisy tego problemu i że w obecnej sytuacji ograniczonej podaży środków finansowych,
Rada Rodziców i mieszkańcy Kaszczoru
zaakceptują propozycję może w ich odczuciu nie idealną, ale rozwiązującą
skutecznie nabrzmiały, lokalny problem.
str. 12
Szkolenie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
ABY AKTYWNYM BYĆ
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemęcie w ramach Projektu „Aktywnym być” rozpoczął cykl aktywizacyjno-szkoleniowy dla
osób wychowujących i opiekujących się dziećmi niepełnosprawnymi.
Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu
Społecznego oraz budżetu państwa w ramach Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzi, Priorytet VII Promocja integracji społecznej, Poddziałanie
7.1.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki
pomocy społecznej.
Celem projektu jest aktywizacja społeczna osób wychowujących
i opiekujących się dziećmi niepełnosprawnymi z gminy Przemęt. W ramach projektu uczestnicy będą mieli możliwość podnieść swoje kwalifikacje, nabyć nowe umiejętności, uzyskać wsparcie od specjalistów,
zwiększyć swoją aktywność społeczną.
Do oferowanych form wsparcia, w ramach projektu będą zaangażowane do współpracy organizacje pozarządowe, działające w gminie
Przemęt, które będą tworzyć otoczenie sprzyjające dla integracji ze
społeczeństwem.
W związku z tym w niedzielę została zorganizowana i konferencja
inauguracyjna projektu pn.: „Aktywnym być” realizowanego w ramach
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VII, Działanie 7.1.,
Poddziałanie 7.1.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez
ośrodki pomocy społecznej.
Na konferencję zostały zaproszone władze samorządowe oraz
społeczność lokalna. Celem było przedstawienie dokładnych informacji dotyczących realizacji projektu oraz poinformowane, iż fundusze
pochodzą z Europejskiego Funduszu Społecznego.
Na spotkanie przybyło ponad 100 osób, w tym również rodziny
z dziećmi niepełnosprawnymi.
Konferencję rozpoczęła uroczyście Pani Marianna Zygmunt Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemęcie. Zgodnie
z programem konferencji na początek została przedstawiona Gminna
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w oparciu o Strategię Rozwoju Gminy Przemęt na lata 2004-2011. Został omówiony
również Lokalny Program Pomocy Społecznej. Prelekcje wygłosiła Pani
Barbara Ścigała pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Przemęcie.
Następnie zaproszeni przedstawiciele organizacji pozarządowych
z gminy Przemęt zaprezentowali działalność swoich stowarzyszeń. Podzielili się doświadczeniami w zakresie realizowania projektów współfinansowanych przez Unię Europejską. Wypowiedzieli się przedstawiciele następujących organizacji: Pani Wiesława Woś Dyrektor
Zespołu Szkolno - Przedszkolnego w Starkowie i członek Zarządu
Stowarzyszenia Gospodarczo – Edukacyjnego „Przyjaciele Szkoły”,
Pani Maria Langner Prezes Stowarzyszenia „Uśmiech”, Pan
Włodzimierz Zygmunt Prezes Stowarzyszenia „Bądźmy Razem”.
Na zakończenie został przedstawiony i szczegółowo omówiony
projekt pn.: „Aktywnym być” realizowany przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemęcie współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Organizatorzy zapewnili wszystkim poczęstunek. Uczestnikom
konferencji zostały rozdane ulotki informacyjne projektu pn.: „Aktywnym
być”.
Konferencja cieszyła się wielkim zainteresowaniem wśród
społeczności lokalnej, zwłaszcza osób sprawujących opieką nad osobami zależnymi, które stanowią grupę docelową projektu „Aktywnym
być”. Na konferencję przybyło mnóstwo osób w odpowiedzi na
rozwieszone plakaty informacyjne.
Bardzo cieszymy się, że projekt „Aktywnym być” współfinansowany
przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego został życzliwie przyjęty i cieszy się dużym zainteresowaniem
lokalnej społeczności i władz samorządowych.
JP
Szkolenia w ramach Programu “Aktywnym być”
JAK SIĘ ZAPREZENTOWAĆ
27 października zakończył się pierwszy kurs zorganizowany w ramach projektu pn.: „Aktywnym być” współfinansowanego przez Unię
Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Był to
kurs podnoszący umiejętności i kwalifikacje zawodowe z podstaw
obsługi komputera i internetu prowadzony przez wykładowcę Pana
Waldemara Kalitkę. Spotkania odbywały się po 2 godziny dziennie
przez 15 dni i trwały w okresie od 6 października do 27 października br.
W zajęciach uczestniczyło 12 kobiet. Dzięki uprzejmości Pani Dyrektor
Zdzisławy Bessmann zajęcia odbywały w sali komputerowej w Zespole
Szkół Ponadgimnazjalnych w Przemęcie, która została udostępniona
nie-odpłatnie na czas trwania kursu. - Kurs komputerowy był pierwszym
zadaniem realizowanym w ramach projektu „Aktywnym być”, 12-osobowa grupa regularnie i systematycznie uczestniczyła w zajęciach.
Panie były zainteresowane pogłębianiem swojej wiedzy i jak mówiły są
zadowolone, że mogą uczestniczyć w projekcie. – mówi Pani Marianna
Zygmunt Kierownik GOPS Przemęt.
Prowadzone zajęcia z zakresu obsługi komputera pozwoliły na
nabycie praktycznej wiedzy z obsługi edytora tekstu (pisanie podań, życiorysów, listów motywacyjnych), obsługi Internetu: poczty elektronicznej oraz stron www (szukanie ofert pracy, korzystanie z poczty
email). Posiadanie takich umiejętności pomoże w szukaniu pracy. Jak
str. 13
wspomina Pani Iwona Herbert uczestniczka kursu: - Bardzo mi się
podobało, nauczyłam się wiele przydatnych rzeczy, np. uczyliśmy się
pisać dokumenty: podanie, życiorys. Trener doskonale potrafił
przekazać wiedzę. Szkoda, że kurs komputerowy już się skończył,
mogłoby być więcej godzin. Udział w projekcie niektórym
uczestniczkom pokazał, jakie można czerpać z tego korzyści w sensie
rozwijania integracji społecznej. Zdaniem Pani Zuzanny Banach:
- Dzięki uczestnictwu w tym projekcie nawiązałam nowe znajomości,
można trochę oderwać się od szarej rzeczywistości. W grupie utworzyła
się pewna więź, dzięki której możemy się wspierać i dzielić
doświadczeniami z życia. Natomiast z wypowiedzi Pani Anety Szukało
wynika, że „miła atmosfera w grupie, jaka się utworzyła przyczyniła się
do lepszej pracy i bardziej efektywnej, chętnie się przychodzi na takie
zajęcia. Na co dzień nie mam styczności z komputerem, dlatego taki
kurs był dla mnie bardzo przydatny, ponieważ mogłam się nauczyć
czegoś nowego.”
W dniach od 6 października do 7 października br. odbyły się
warsztaty doskonalące umiejętność autoprezentacji. Szkolenie
obejmowało 16 godzin lekcyjnych. Celem szkolenia było przekazanie
uczestnikom wiedzy umożliwiającej wykreowanie własnego wizerunku,
nawiązania udanych kontaktów interpersonalnych i zastosowania
technik autoprezentacji. Zajęcia były prowadzone formą raczej
warsztatową, a ciekawa tematyka spowodowała, iż panie bardzo
aktywnie uczestniczyły w zajęciach.
Ta sama grupa kobiet uczestniczy w warsztatach psychologicznych
oraz w zajęciach psychoedukacyjnych w zakresie rozwijania inteligencji
emocjonalnej, które trwają od połowy października do grudnia 2008
roku. Spotkania prowadzone są przez psychologa i pedagoga. Panie
uczestniczą również w zajęciach ruchowych w ramach działań o charakterze środowiskowym.
Cieszymy się bardzo, że wszystkie Panie tak chętnie przychodzą na
Hubertus na “RANCZO” w Starkowie
POGONILI LISA
11 października 2008 r. właściciele gospodarstwa agroturystycznego „RANCZO” w Starkowie Państwo Teresa i Jan Murkowie
wraz z córką i synami zorganizowali Hubertusa połączonego z rajdem
konnym. Trasa wiodła przez malownicze tereny Przemęckiego Parku
Krajobrazowego. Uczestnicy poruszali się Konwaliowym Szlakiem
Konnym. Udział w imprezie wzięło ponad sto osób. Korzystając ze
wspaniałej pogody cała kawalkada dotarła na wyznaczone miejsce,
gdzie zaplanowano widowiskową pogoń za lisem. Dla zwycięzcy tej
gonitwy ufundowano nagrodę główną. Wyróżniono również jeźdźca
markującego lisa. Wszyscy uczestnicy pogoni, jak i całego rajdu udali
się na obfity posiłek przygotowany przez gospodarzy imprezy.
Następnie odbyły się różnego rodzaju zawody sprawnościowe i pokazy
kunsztu jeździeckiego.
Organizatorzy zapraszają wszystkich miłośników turystyki konnej
na kolejne tego typu imprezy.
TARTAK CHOJNO
SOMAPOL
zaplanowane kursy, biorą aktywny udział i przede wszystkim swoim
optymizmem zarażają wszystkich dookoła, bowiem projekt „Aktywnym
być” cieszy się dużym zainteresowaniem wśród społeczności lokalnej.
Zakłada się, że wymieniony projekt będzie realizowany przez
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemęcie do 2013 roku. W tej
chwili już trwa nabór na rok 2009. Chęć udziału w projekcie można
zgłaszać pod nr tel. 065-549-71-66 lub osobiście w Gminny Ośrodku
Pomocy Społecznej w Przemęcie.
JP
Oferujemy szeroki asortyment:
- drewno budowlane
- więźba dachowa
- łaty i kontrłaty
Prowadzimy
- boazeria
hurtową sprzedaż
- tarcica obiciowa
drewna iglastego
i liściastego
- tarcica szalunkowa
KONTAKT
tel./fax 065 537 01 46
tel.kom. 501 182 120 lub 508 366 166
Zapraszamy do współpracy !
str. 14
Otwarcie rowerowego szlaku cysterskiego
Trasa wiodła przez urokliwe scieżki
ROWEREM
NA SZLAKU
CYSTERSÓW
Cystersi w naszym regionie odegrali znaczącą rolę. O tym, że obiekty przez nich zbudowane znajdują się
na terenie gmin Wolsztyn i Przemęt, wie wielu, ale miejsc tych nikt do tej pory nie spiął turystycznym
szlakiem. A przecież Szlak Cysterski znany jest w całej Europie.
Stąd pomysł Stowarzyszenia Przyjaciół Moch, aby na części szlaku cysterskiego biegnącego przez
gminy Wolsztyn i Przemęt oznakować i tym samym wyznaczyć trasę rowerową.
Otwarcie nowego szlaku odbyło się 25 i 26 października br. podczas
dwudniowego Rowerowego Rajdu "ŚLADAMI CYSTERSÓW". Z tej
okazji wydano także okolicznościową broszurkę, którą obdarowywano
każdego z blisko stu uczestników RAJDU, a także wszystkich, którzy
pomagali w jego organizacji.
Rajd rozpoczął się na Rynku w Wolsztynie, gdzie jego uroczystego
otwarcia dokonali Burmistrz Wolsztyna - p. Andrzej Rogoziński i Wójt
gminy Przemęt - p. Dorota Gorzelniak.
Pierwszego dnia wyprawy jej uczestnicy odwiedzili pocysterski
kościół w Obrze, Kębłowo, Świętno i na nocleg zjechali do Moch. Drugiego dnia trasa rajdu wiodła już przez bogata w historię ziemię przemecką. Rowerzyści odwiedzili Kaszczor, Wieleń i Przemęt – miejsca
gdzie od XIII do XVIII wieku żyli cystersi.
Rajd okazał się świetna promocją naszego terenu i zapewne nie jest
ostatnim tego typu przedsięwzięciem realizowanym przez Stowarzyszenie Przyjaciół Moch. /Red.
Trasa rowerowego szlaku cysterskiego po ziemi przemęckiej i wolsztyńskiej prowadzi przez miejscowości, w których znajdują się obiekty
pocysterskie. Wyprawę możemy rozpocząć w dowolnym miejscu - w Wolsztynie, Mochach, Kaszczorze, Wieleniu lub Przemęcie. Cała trasa liczy 55
km, dlatego mniej wytrwałym rowerzystom polecamy podzielenie wyprawy
na dwa dni, z noclegiem w Wolsztynie lub cysterskim Wieleniu.
Zaczynając wyprawę w Wolsztynie jedziemy ścieżką rowerową wzdłuż
drogi nr 315 do Obry. Tu znajduje się pierwszy na szlaku obiekt pocysterski kościół pw. św. Jakuba wraz z zabudowaniami poklasztornymi, które warto
zwiedzić. Z Obry ruszamy polnymi drogami do Kębłowa, skąd asfaltową
drogą jedziemy do Świętna. Kolejnym przystankiem na trasie znajduje się już
na ziemi przemęckiej - to pocysterska wieś Mochy. Z Moch ruszamy w kierunku Kaszczoru, gdzie odwiedzić warto kolejną pocysterską świątynię kościół pw. św. Wojciecha. Stąd leśnym szlakiem docieramy do pobliskiego
Wielenia, gdzie z kolei odwiedzić warto przepięknie położone nad samym
jeziorem Sanktuarium Matki Bożej Ucieczki Grzeszników. To także obiekt
zbudowany przez cystersów.
Z Wielenia jadąc asfaltowa droga wzdłuż Jeziora Wieleńskiego i Osłonimskiego docieramy do Olejnicy. Tu możemy wybrać jedną z dwóch proponowanych tras do Przemętu - kontynuować jazdę drogą asfaltową przez
Radomierz i Błotnicę lub wybrać podróż drogami leśnymi przez Perkowo. Ta
druga opcja pozwala zobaczyć najsłynniejszy
rezerwat przyrody Przemęckiego Parku
wolsztyn
Krajobrazowego - Wyspę Konwaliową, na której
rosną różowe konwalie.
W Przemęcie, obiektem, który obowiązobra
kowo trzeba odwiedzić jest pocysterski kościół
pw. św. Jana Chrzciciela wraz z pozostałościami po budynkach klasztornych. Warto także
keblowo
zobaczyć dwie
przemet
inne przemochy
męckie świątyswietno
blotnica nie - pw. św. Andrzeja oraz pw.
radomierz
Św. Piotra i Paolejnica
kaszczor
wła.
wielen oslonin
MR
Przed kościołem w Kaszczorze
str. 15
Ruszyła fundacja
Liga Tenisa Stołowego
FUNDACJA
SZUKA POMOCY
RUCH PRZY STOŁACH
W Górsku od wielu lat gospodarstwo rolnoagroturystyczne prowadzi rodzina Państwa
Murków. Jak wielu z mieszkańców gminy wie,
głowa rodziny, Marian Murek, oprócz codziennych prac gospodarczych ma wyjątkową pasję,
wynikającą z wielkiego umiłowania rzeźbienia
w drewnie. Talent rzeźbiarski Pana Mariana
zmaterializował się dokładnie 13 lat temu. Zrodziła się wówczas idea stworzenia galerii ptaków
występujących w Przemęckim Parku Krajobrazowym. Podglądając przyrodę wyrzeźbił w drewnie większość gatunków ptaków występujących w w/w parku. Przeznaczył jedno z pomieszczeń w swoim gospodarstwie na specjalnie przygotowaną ekspozycję tych rzeźb, udostępniając wystawę gościom i turystom. Podczas
oglądania ekspozycji z głośników emitowane są specjalne nagrania
odgłosów, jakie wydają ptaki, żyjące w naturze.
Po zrealizowaniu tego pomysłu Marian Murek postanowił przystąpić
do dzieła, jak sam mówi, swojego życia w dziedzinie rzeźbiarstwa.
Rozpoczął tworzenie płaskorzeźb ilustrujących poszczególne księgi
naszej epopei narodowej - „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Do
każdej księgi postanowił wykonać 3 płaskorzeźby o wymiarach: 170 cm
x 200 cm, ma ich powstać 36. Pracę rozpoczął w 1999 roku. Obecnie
dzisiejszy istnieje już 27 płaskorzeźb ilustrujących różne wydarzenia
opisywane przez wieszcza narodowego w „Panu Tadeuszu”. Do
zakończenia dzieła artysta potrzebuje jeszcze około 3 lat.
W międzyczasie M. Murek co roku od kilku lat organizuje w okresie
letnim międzynarodowe plenery rzeźbiarsko-malarskie. Podczas tych
artystycznych spotkań uczestnicy plenerów rzeźbią w drewnie lipowym
bohaterów epopei narodowej. Do tej pory wykonano ich około 60.
Docelowo ma powstać 120.
Dziś artysta staje przed poważnym wyzwaniem - zorganizowaniem
miejsca, gdzie mógłby udostępnić całą ekspozycję. Podejmowane
dotychczas próby
Marian Murek przy pracy pozyskania instytucji
oraz firm do zmaterializowania tej idei
napotykały na przeszkody, z którymi
autor nie potrafił sobie poradzić. Dotychczas udało się wyznaczyć grunt, na
którym miałyby powstać budynki ekspozycji. Właścicielem
tego terenu jest M.
Murek. Teren jest
ogrodzony murem
z dwiema bramami
wjazdowymi.
Aby jednak dokończyć to dzieło powołana została Fundacja
Rotundy Ekspozycyjnej “Pan Tadeusz”, której celem jest pomoc w realizacji tego przedsięwzięcia, szczególnie w aspekcie finansowym.
- Poszukujemy sponsorów indywidualnych, instytucji czy firm, które
mają pomysł na pomoc w realizacji tego przedsięwzięcia. - mówi Janusz
Maruwka - Prezes Fundacji.
Popularność tenisa stołowego w gminie Przemęt cały czas rośnie.
Coraz więcej osób spotyka się aby rywalizować przy tenisowych
stołach. Stąd kilka lat temu zrodził się pomysł zorganizowania ligi tenisa
stołowego. W tym roku także za sprawą Urzędu Gminy Przemęt
startuje PRZEMĘCKA LIGA TENISA STOŁOWEGO. - Do udziału w lidze zaprasza się amatorskie zespoły tenisa stołowego reprezentujące
poszczególne wsie z terenu naszej gminy - mówi Leszek Anglart z UG
Przemęt. Rozgrywki będą przeprowadzone w okresie od grudnia 2008
roku do marca 2009 roku na salach wiejskich lub innych obiektach
sportowych.
Red.
XVII Bieg Niepodległości
BIEGŁO BLISKO 700 OSÓB
W zorganizowanym 10
listopada br. XVII Biegu Niepodległości wystartowało
ponad 600 uczestników. Ta
forma uczczenia pamięci
bohaterskich walk o wolność
Polski stała się tradycją w naszej gminie i urosła do rangi
imprezy powiatowej.
Szczegóły tegorocznego
Biegu Niepodległości oraz
jego historia w następnym
numerze
Koncert zespołu “Każdy Grosz” w Kluczewie
WIECZÓR PEŁEN
JESIENNEGO BRZMIENIA
W jesienny wieczór 9 listopada u Państwa Pieśniaków w Kluczewie
odbył się koncert zespołu “Każdy Grosz”, którego liderem jest Pan Piotr
Filipowicz - nauczyciel muzyki w tutejszej szkole. W drewnianej scenerii
“Siedliska” melancholijne utwory z gatunku poezji śpiewanej zabrzmiały
wyjątkowo pięknie. Zebranej licznie publiczności szczególnie spodobał
się śpiew młodej artystki - Moniki..., aż ciarki przechodziły po plecach.
Zespół przedstawił kilka własnych kompozycji i tekstów, ale także
można było usłyszeć poezję polskich poetów, np. Bolesława Leśmiana.
Pomysł zorganizowania koncertu w Kluczewie i jego oprawa
zasługują na słowa uznania. Kto nie był niech żałuje! Miejmy nadzieję,
że to nie ostatni tego typu koncert w naszej gminie.
MR
Fundacja Rotundy Ekspozycyjnej „Pan Tadeusz”
(0-65) 549 47 37, e-mail: [email protected],
Wpłat można dokonywać na konto:
94 8669 0001 2004 0042 7054 0001
z dopiskiem: Fundacja Rotundy Ekspozycyjnej „Pan Tadeusz”
Świetna muzyka w jesiennej scenerii
L
str. 16
Pasowanie na czytelnika
OŚRODEK
SZKOLENIA KIEROWCÓW
NOWI CZYTELNICY
Sp. C. Jan, Jadwiga, Marcin Kubala
64-234 Przemęt ul. Rzemieślnicza 34
organizuje
kursy na prawo jazdy kat. A B T i B E
Ceny konkurencyjne
Materiałów i wszelkich informacji na temat
szkolenia udziela p. Kubala Jan pod adresem j.w.
Szkolenie praktyczne odbywa się na Fiat Punto II,
motocykl ETZ-150 i ciągnik Zetor, krótki okres
szkolenia.
tel. (065) 549 61 88
tel. kom. 601 54 27 10 lub 601 86 38 28
W poniedziałek, 20 października br. w Filii
Bibliotecznej w Kaszczorze odbyło się pasowanie uczniów klasy I SP z Kaszczoru na
czytelników biblioteki publicznej oraz biblioteki
szkolnej. Klasa I liczy w tym roku szkolnym 29
dzieci, a wychowawczynią pierwszoklasistów
jest pani Jolanta Bryl z Górska. Pasowanie na
czytelnika ma za zadanie wprowadzić ucznia
w świat książki i zachęcić go do czytania.
Podczas spotkania goszcząca w bibliotece
pani Jadwiga Kasperska – Dyrektorka
Biblioteki Publicznej Gminy Przemęt przeczytała nowym czytelnikom wierszyki o bibliotece i książkach. Pierwszoklasiści chętnie
odgadywali zagadki i wykazali się bardzo
dobrą znajomością baśni i bajek. Świadczy to
o tym, że książka towarzyszyła w ich życiu już
od wczesnych lat.
Niespodzianką na koniec spotkania była
wycieczka do biblioteki szkolnej, którą
prowadzi pani Wanda Wojciechowska.
Mottem przewodnim odwiedzin w tej bibliotece
było zdanie: „Książki to najlepsi przyjaciele,
nie skłamią, nie zdradzą, a nauczą wiele”. Pani
Wanda pokazała dzieciom czytelnię,
wypożyczalnię i pracownię komputerową.
Nowym czytelnikom życzymy zadowolenia z odwiedzin z bibliotece oraz wielu
miłych spotkań z książką.
red.
Gościem była Pani Jadwiga Kasperska
Serdecznie dziękujemy
firmie INTELCOM Marcin Knop z Przemętu
za darmowe założenie
łącza radiowego internetu
w świetlicy socjoterapeutycznej
w Przemęcie.
Dzieci i młodzież ze świetlicy
- DZIĘKUJEMY -
Serdecznie dziękujemy
Pani Wójt Dorocie Gorzelniak
Panu Sołtysowi Wsi Przemęt
Kajetanowi Smoczykowi
oraz firmie Pana Marszałka z Nowej Wsi
za położenie kostki na ulicy Słonecznej
i zagospodarowanie tej ulicy
Mieszkańcy ul. Słonecznej
w Przemęcie
TERAZ PROMOCYJNE CENY !!!

Podobne dokumenty