KONSPEKT DO LEKCJI W KLASIE II

1
Bożena Kaczmarska
[email protected]
nauczyciel Przysposobienia Obronnego
Liceum Ogólnokształcące Nr IV
im. C. K. Norwida
w Ostrowcu Św.
KONSPEKT DO LEKCJI W KLASIE II
Temat: „Zagrożenie ludności spowodowane zanieczyszczeniem środowiska”
Cele lekcji:
1. Interpretacja przyczyn i skutków globalnych zagrożeń związanych
z
degradacją środowiska.
2. Kształtowanie aktywnej postawy wobec zagadnień związanych z ochroną środowiska.
3. Ćwiczenie umiejętności samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków.
Po zakończeniu lekcji uczniowie powinni:
1. Uzasadnić, że zagrożenia ekologiczne mają wpływ ujemny na zdrowie ludzkie.
2. Dowieść, że część zagrożeń jest następstwem lekkomyślnej działalności człowieka.
3. Wynieść przekonanie o odpowiedzialności za stan środowiska zarówno
globalnej jak i lokalnej.
Forma pracy: praca w grupach
w skali
2
Metoda:
metaplan – metoda „cichej dyskusji” polegająca na tym, że w czasie lekcji uczniowie
tworzą plakat, który jest graficznym skrótem dyskusji.
Środki dydaktyczne:
• szary papier, szpilki, kolorowe kartki o kształtach owalu, kółka, prostokąta, chmurki;
klej, pisaki, wskaźniki;
• pozycje książkowe: K. Stępczak „Ochrona i kształtowanie środowiska”, Warszawa
1997; T. Umiński „Ekologia, środowisko, przyroda”, Warszawa 1995; J. Walker
„Katastrofy ekologiczne”, Warszawa 1994.
Wskazówki organizacyjno – metodyczne:
1. Uczniowie na poprzedniej lekcji zostali podzieleni na trzy grupy. Każda
z tych
grup otrzymała do przygotowania zagadnienie:
• Grupa pierwsza – Efekt cieplarniany;
• Grupa druga – Dziura ozonowa;
• Grupa trzecia – Skażenia powietrza, wód i gleby przez przemysł, rolnictwo i
transport.
2. Przed lekcją uczniowie przygotowują salę do pracy w grupach.
3. Podczas lekcji uczniowie mogą korzystać z literatury fachowej.
3
Przebieg lekcji:
1
2
3
4
Przebieg zajęć
Czas
Czynności nauczyciela
Czynności ucznia
•
Część wstępna
Wprowadzenie
5 min. •
w problematykę
Przywitanie uczniów
•
Przywitanie nauczyciela
Prezentacja tematu i celów
•
Zajęcie miejsc przy stolikach
lekcji
•
Omówienie metody pracy na
w grupach
•
Zapisanie tematu lekcji
•
Opracowanie metaplanu
lekcji
•
Część główna
Pełni rolę doradcy,
Określenie przyczyn,
ukierunkowuje w odpowiednich
zgodnie z przygotowanymi
skutków i sposobów
momentach pracę grupy
przez uczniów zagadnieniami
Wartościowuje zdobyte przez
umieszczonymi na chmurkach:
rozwiązywania
20 min. •
problemów
uczniów informacje
Gr.I – W jaki sposób można
zawartych
zmniejszyć zjawisko efektu
w poszczególnych
cieplarnianego?
tematach metaplanu
Gr.II – Jak przeciwdziałać
powiększaniu się „dziury
ozonowej”?
Gr.III – W jaki sposób należy
przeciwdziałać skażeniom
powietrza, wód i gleby przez
przemysł, rolnictwo i transport?
•
Podanie głównych
Analizowanie i ewentualne
wniosków z dyskusji 15 min.
uzupełnianie przedstawionych
w poszczególnych
przez uczniów wyników pracy
•
metaplanów
•
grupach
Część końcowa
Przedstawienie wyników
Omówienie zagadnienia na
podstawie zrobionego plakatu
5 min. •
Podsumowanie
•
Zebranie i usystematyzowanie
•
Sporządzenie notatki do zeszytu
wniosków z metaplanu
•
Pożegnanie z nauczycielem
Podziękowanie za aktywny
udział w zajęciach
•
Ocenienie uczniów szczególnie
wyróżniających się aktywnością
i dojrzałością wypowiedzi
•
Pożegnanie z klasą
4
W jaki sposób
można zmniejszyć
zjawisko efektu cieplarnianego?
Jak jest?
Dlaczego nie jest tak, jak
być powinno?
Jak powinno
być?
• Wydzielanie CH4 na
bagnach i torfowiskach
• Nadmierne stężenie
gazów cieplarnianych
w atmosferze
• Wycinanie lasów
tropikalnych
• Emisja tlenków azotów
• Niszczenie instalacji
gazowych i nieprawidłowe składowanie śmieci
i odchodów, głównie
hodowlanych
• Emisja CO2 w wyniku
zbyt szybkiego spalania
paliw kopalnianych
• Systematyczne podnoszenie się wód oceanicznych wskutek
topnienia gór lodowych
• Nadmierny i niekontrolowany wyrąb lasów
• Niezdawanie sobie
sprawy z zagrożeń
• Niska świadomość ekologiczna społeczeństwa
• Brak odpowiednich
środków finansowych
• Zbyt szybki rozwój
przemysłu motoryzacyjnego
• Nadmierne uwalnianie
węgla w kopalniach
• Likwidacja elektrowni
węglowych
• Stosowanie filtrów na
kominach
• Wprowadzenie zakazów
wycinania lasów
tropikalnych
• Zastąpienie elektrowni
i ciepłowni elektrociepłowniami
• Wykorzystanie energii
słonecznej i wiatru
• Używanie benzyn bezołowiowych
• Katalizatory w pojazdach
• Stosowanie nowych
rodzajów energii do
napędzania silników
np. wodór
Wnioski
• Zalesianie
• Kształtowanie świadomości
ekologicznej ludzi
• Energooszczędne i ekologiczne
budownictwo
• Przystąpienie państw do porozumienia
w sprawie emisji CO2 oraz innych
szkodliwych gazów
• Szukanie nowych źródeł energii
• Wprowadzenie na szeroką skalę
recyklingu
• Zwiększenie nakładów finansowych
na ochronę środowiska
5
Jak przeciwdziałać
powiększaniu się
dziury ozonowej?
Jak jest?
Dlaczego nie jest tak,
jak być powinno?
Jak powinno
być?
• Ozon w warstwie przyziemnej powstaje
podczas reakcji
zanieczyszczeń pod
wpływem światła
słonecznego
• Wzrost zachorowań na
nowotwory skóry
• Przewiduje się, że emisja
freonów i halonów osiągnie poziom z lat
70-tych w połowie XXI
wieku
• Ilość ozonu zmniejsza
się o 0,1% co roku
• Brak odpowiednich
środków finansowych
• Brak świadomości
ekologicznej wśród ludzi
• Nieprzestrzeganie konwencji wiedeńskiej
i protokołu montrealskiego
• 1985 (Wiedeń) konferencja na temat ochrony
warstwy ozonowej
• 1987 (Montreal) – protokół montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową
• W państwach biednych
nadal korzysta się z freonów i halonów
• Wzrost świadomości
ekologicznej
• W warstwie przyziemnej
powinno być 0,03 ozonu
na 1 mln część powietrza
• Przestrzeganie konwencji wiedeńskiej i protokołu montrealskiego
• Zakaz wydawania
atestów na kosmetyki,
w których znajduje się
freon
• Konsekwentna redukcja
substancji zubożających
warstwę ozonową
• Zakaz stosowania gaśnic
halonowych
Wnioski
• Niedopuszczenie do produkcji
kosmetyków z freonami
• Stosowanie okularów i filtrów
• Zmniejszenie produkcji freonów
i halonów
• Ograniczenie ruchu drogowego
• Zmniejszenie emisji różnych
zanieczyszczeń
• Stosowanie recyclingu
• Zapobieganie tworzeniu i powiększaniu się dziury ozonowej
6
W jaki sposób należy
przeciwdziałać skażeniom
powietrza, wód i gleby
przez przemysł, rolnictwo
i transport?
Jak jest?
Dlaczego nie jest tak,
jak być powinno?
Jak powinno
być?
• Zanieczyszczenie wód
przez ścieki komunalne
i przemysłowe
• Wzrost urbanizacji
• Wzmożona emisja SO2
i CO2 do atmosfery
• Zakwaszanie gleb przez
kwaśne deszcze
• Degradacja gleb przez
stosowanie środków
chemicznych
• Wzrost emisji zanieczyszczeń przez przemysł
i rolnictwo
• Powstawanie stref zagrożenia ekologicznego oraz
obszarów klęsk ekologicznych
• Przedostawanie się do
gleb pierwiastków
ciężkich np. fosforu,
azotu, węgla
• Wzrost zachorowalności
na nowotwory, choroby
cywilizacyjne i inne na
obszarach o dużym
skażeniu
• Brak świadomości
ekologicznej
• Stosowanie przestarzałych technologii i instalacji produkcyjnych
o silnych emisjach pyłowo-gazowych
• Wzrost chemizacji
rolnictwa
• Niewłaściwe składowanie odpadów przemysłowych i komunalnych
• Dążenie do własnych
wygód
• Powstawanie dużej
liczby fabryk i aglomeracji miejskich
• Ludzka bezmyślność
• Łamanie przepisów
dotyczących skażenia
środowiska
• Ograniczenie produkcji
szkodliwych dla środowiska tworzyw przemysłowych
• Ograniczenie rozwoju
motoryzacji
• Budowa oczyszczalni
ścieków
• Wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł
energii
• Stosowanie bezsiarkowych i bezołowiowych
paliw
• Wykorzystanie odpadów
do powtórnej produkcjirecykling
• Wzrost świadomości
ekologicznej
7
Wnioski
• Ograniczenie chemizacji i mechanizacji rolnictwa
• Stosowanie upraw ekologicznych
• Egzekwowanie przepisów prawnych
• Nakładanie kar na zakłady pracy
zanieczyszczające środowisko
• Wprowadzenie odpowiednich
przepisów dotyczących emisji
zanieczyszczeń
• Stosowanie nowoczesnych energooszczędnych technologii
• Przestrzeganie umów międzynarodowych
• Zastępowanie transportu indywidualnego masowym
Bożena Kaczmarska
Nauczyciel PO
IV LO im. C. K. Norwida
Ostrowiec Św.