Gazeta Rytwiańska nr 11
Transkrypt
Gazeta Rytwiańska nr 11
GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 18 „Z całego serca.” Wizyta ks. biskupa Krzysztofa Nitkiewicza w strzegomskiej parafii. 20 „Rekord pobity.” Fotorelacja z XX Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Rytwianach. 34 „W czasach rytwiańskiej cukrowni.” Wspomnienie o Adolfie Rzepeckim Gazeta RYTWIAŃSKA ISSN: 1732-7415 www.rytwiany.com.pl nr 11 styczeń-marzec 2012 Drodzy Mieszkańcy Gminy Rytwiany Niech Zmartwychwstanie Pańskie, które niesie odrodzenie duchowe, napełni wszystkich spokojem i wiarą, da siłę w pokonywaniu trudności i pozwoli z ufnością patrzeć w przyszłość... Grzegorz Forkasiewicz Wójt Gminy Rytwiany Marek Sadowski Przewodniczący Rady Gminy w Rytwianach 1 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 fotokronika a n n i m G Palmy biorące udział w konkursie na najpiękniejszą palmę wielkanocną zorganizowanym przez Centrum Kultury w Rytwianach Palma wielkanocna wykonana przez Koło Gospodyń Wiejskich ze Strzegomia - III miejsce I miejsce dla palmy wielkanocnej wykonanej przez Stowarzyszenie Przyjazna Ruda Harcerska wigilia w ZSO w Rytwianach Strażacy z OSP w Rytwianach przygotowali pokaz sprzętu ratowniczego podczas WOŚP Turyści podczas rajdu pieszego w Rytwianach „ Po wąskim torze - I etap” - fot. A. Sochacki KG PTTK w Staszowie 2 Walne zebranie sprawozdawcze w jednostce OSP w Rytwianach GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA Promesa na remont infrastruktury drogowej dla Gminy Rytwiany We wtorek, 13 marca 2012r., w Świętokrzyskim Urzędzie Wojewódzkim w Kielcach, wręczono promesy na sfinansowanie dalszego usuwania skutków klęsk żywiołowych, w zakresie remontów i odbudowy obiektów komunalnej infrastruktury technicznej, zniszczonych w wyniku po- wodzi, lub nadmiernych opadów, w maju i czerwcu 2010r. Wójt Gminy Rytwiany Grzegorz Forkasiewiczotrzymał z rąk podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Stanisława Rakoczego, wojewody Bożentyny Pałki-Koruby, promesę na kwotę 300 tys. zł., która pozwoli na remont kolejnych odcinków dróg gminnych. Zadania przewidziane do realizacji zostały wymienione w protokole szkód powstałych w 2010r. Łączna kwota dotacji dla województwa świętokrzyskiego wynosi 30 mln zł z tego 4,99 mln otrzymali samorządowcy z terenu powiatu staszowskiego. Gazeta RYTWIAŃSKA Pismo samorządowe Gminy Rytwiany pod redakcją Marianny Stryszowskiej Wydawca i redakcja: Urząd Gminy w Rytwianach Rytwiany, ul. Staszowska 15, 28 – 236 Rytwiany, e-mail : [email protected] www.rytwiany.com.pl Opracowanie i Druk: PHU SzostakDruk ul. Kościelna 31 28-200 Staszów Nakład: 1000 egzemplarzy. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów i tytułów. Informacja o sesjach Rady Gminy Rytwiany odbytych w okresie: grudzień 2011r. - marzec 2012 r. Sesja w dniu 29 grudnia 2011 r. 1. Podjęcie uchwały w/s zmiany w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Rytwiany na lata 2011-2027. 2. Podjęcie uchwały w/s zmian w budżecie Gminy na 2011r. 3. Podjęcie uchwały w sprawie aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji miejscowości Rytwiany na lata 20092013. 4. Podjęcie uchwały w sprawie przystąpienia Gminy Rytwiany do konsorcjum pn. „Świętokrzysko-Podkarpacki Klaster Energetyczny” 5. Podjęcie uchwały w sprawie zmiany uchwały nr V/24/2011 z dnia 27 stycznia 2011r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w gminie Rytwiany na 2011r. Sesja w dniu 30 stycznia 2012 r. 1. Sprawozdanie z pracy komisji stałych Rady Gminy w 2011r. 2. Plan pracy Rady Gminy Rytwiany i Komisji Stałych na 2012r. 3. Podjęcie uchwały w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Rytwiany na lata 2012 – 2027. 4. Uchwalenie budżetu Gminy na 2012 r. 5. Podjęcie uchwały w/s przystąpienia Gminy Rytwiany do Lokalnego Partnerstwa dla Młodzieży. 6. Podjęcie uchwały w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w gminie Rytwiany na 2012 rok.. 7. Podjęcie uchwały w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Rytwiany na lata 2012 - 2016. 8. Podjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rytwiany” Sesja w dniu 28 lutego 2012 r. 1. Podjęcie uchwały w/s zmiany w uchwale nr XIX/107/2012 Rady Gminy w Rytwianach z dnia 30.01.2012r. w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Rytwiany na lata 2012-2027. 2. Podjęcie uchwały w/s zmian w uchwale nr XIX/108/2012 Rady Gminy Rytwiany z dnia 30.01.2012r. w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Rytwiany na 2012r. 3. Podjęcie uchwały w sprawie zmiany w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Rytwiany na lata 2012 – 2027. 4. Podjęcie uchwały w sprawie zmian w budżecie Gminy na 2012r. 5. Podjęcie uchwały w/s zaciągnięcia długoterminowego kredytu przeznaczonego na spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań. Sesja w dniu 28 marca 2012 r. 1. Podjęcie uchwały w/s zmiany w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Rytwiany na lata 2012-2027. 2. Podjęcie uchwały w/s zmian w budżecie Gminy na 2012r. 3. Podjęcie uchwały w/s Funduszu Sołeckiego. 4. Podjęcie uchwały w/s rozpatrzenia skargi. 5. Podjęcie uchwały w/s zmian w uchwale w/s poboru w drodze inkasa podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości. 3 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WIEŚCI Z URZĘDU Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rytwianach w 2012 roku realizuje projekt systemowy pn. „Aktywna Kobieta”, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VII Działanie 7.1 Poddziałanie 7.1.1 „Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej”. PROJEKT POKL Celem głównym projektu jest zwiększenie w 2012 roku dostępu do lokalnego rynku pracy dla siedmiu bezrobotnych kobiet zamieszkujących na terenie Gminy Rytwiany, zagrożonych wykluczeniem społecznym, poprzez nabycie przez nie umiejętności psychospołecznych i zawodowych zwiększających szansę na podjęcie zatrudnienia. Zaplanowano, że w 2012 roku w projekcie weźmie udział siedem kobiet zamieszkujących Gminę Rytwiany. Są to Panie w wieku od 19 do 50 lat, bezrobotne i korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej w GOPS w Rytwianach. Dzięki udziałowi w projekcie uczestniczki otrzymają kompleksowe wsparcie w readaptacji zawodowej i dostępie do rynku pracy. Cele szczegółowe projektu to: 1. Podniesienie poziomu samooceny i wiary we własne możliwości uczestniczek w czasie udziału w projekcie. 2. Nabycie umiejętności poruszania się uczestniczek projektu po lokalnym rynku pracy. 3. Nabycie lub podniesienie kwalifikacji zawodowych uczestniczek w czasie udziału w projekcie. 4. Zmniejszenie barier ekonomicznych dla uczestniczek na okres udziału w projekcie. 5. Upowszechnianie pracy socjalnej w GOPS w Rytwianach w 2012r. W ramach projektu będzie kontynuowane również zatrudnienie pracownicy socjalnej w GOPS. Ze względu na fakt, że projekt adresowany jest do ściśle określonej grupy docelowej, tj. bezrobotnych kobiet zamieszkujących Gminę Rytwiany i korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej w tut. GOPS, rekrutacja odbyła się na podstawie analizy dokumentacji własnej i szczegółowego rozeznania sytuacji osobistej i materialnej każdej z uczestniczek. Zainteresowane Panie podpisały deklarację uczestnictwa w projekcie. Utworzona została również lista rezerwowa uczestniczek na wypadek rezygnacji 4 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z udziału w projekcie. Z uczestniczkami projektu zostały podpisane kontrakty socjalne, w ramach których będą brały udział w bezpłatnych zajęciach prowadzonych przez doradcę zawodowego i psychologa. Ponadto wszystkie Panie uczestniczyć będą w wybranych indywidualnie kursach zawodowych. Projekt przewiduje, że spośród uczestniczek: · 3 ukończą kurs zawodowy dla handlowców z obsługą i kas fiskalnych, · 1 ukończy kurs zawodowy dla kucharza małej gastronomii, · 3 ukończą kurs zawodowy dla przedstawiciela handlowego z prawem jazdy kategorii "B". Szkolenia będą realizowane przez zewnętrznego wykonawcę po przeprowadzeniu stosownego postępowania mającego na celu jego wyłonienie. Zajęcie prowadzone będą przez profesjonalnych trenerów, z zapewnieniem niezbędnych materiałów i pomocy dydaktycznych a uczestniczki otrzymają imienne zaświadczenia o ukończeniu szkoleń. W latach 2008-2011 udział w projekcie wzięło 35 kobiet. 34 Panie ukończyły udział w projekcie zgodnie z założeniami, jedna przerwała udział z przyczyn osobistych. Spośród grupy 33 Pań biorących udział w szkoleniach, wszystkie uczestniczyły w zajęciach prowadzonych przez doradcę zawodowego i psychologa, ponadto: · 10 ukończyło kurs zawodowy dla handlowców z obsługą i kas fiskalnych, · 9 ukończyło kurs zawodowy dla kucharza małej gastronomii, · 3 ukończyły kurs zawodowy z zakresu księgowości małych i średnich przedsiębiorstw, · 11 odbyło kurs prawa jazdy kategorii „B”. Udział w szkoleniach jest dla wszystkich Pań pozytywnym doświadczeniem życiowym, okazją do zwiększenia własnej atrakcyjności dla pracodawców. Opracował: Marcin Mich Projekt „Poprawa gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy Rytwiany” W dniu 30.12.2011r. w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, podpisana została umowa o przyznanie pomocy finansowej na realizację zadania inwestycyjnego pt.: „Poprawa gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy Rytwiany”. Projekt współfinansowany będzie ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. W projekcie przewidziana jest bu- dowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami domowymi w ciągu ulic Staszowskiej i Klasztornej w Rytwianach oraz budowa zbiornika wyrównawczego wody pitnej w Stacji Uzdatniania Wody w miejscowości Ruda. Wartość kosztorysowa zadania inwestycyjnego wynosi 2.527.181,55 zł. z tego wsparcie finansowe ze środków unijnych wynosi 859.389,00 zł. ( wartość 50% kosztów kwalifikowanych Projektu). Realizacja zadania inwestycyjnego rozłożona jest na dwa etapy obejmujące okres lat 2012 i 2013. Red. GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Od 1 stycznia 2012 roku obowiązują zmiany dotyczące dokumentów, które należy przedłożyć w sprawie o przyznanie świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego. INFORMACJA WIEŚCI Z URZĘDU brane po uwagę dochody za 2011 rok. Wniosek składa się w Urzędzie Gminy lub Miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W RYTWIANACH Po 1 stycznia 2012r. składając wniosek wymagane jest przedstawienie zaświadczenia lub oświadczenia o dochodzie, ale również dodatkowo wymagane jest dołączenie zaświadczenia lub oświadczenia o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, odprowadzonej w roku poprzedzającym okres zasiłkowy/ świadczeniowy. Po zaświadczenia dotyczące wysokości składki zdrowotnej należy udać się do ZUS, KRUS lub pracodawcy. Ponieważ jest to pierwszy rok, w którym będziecie Państwo składali wnioski na nowych zasadach informujemy, jak udało się nam ustalić, iż ZUS często odmawia wydania zaświadczenia, podając wnioskodawcy tylko dane dotyczące składki zdrowotnej, a Państwo uzyskane dane mogą wpisać w oświadczeniu. Wzory oświadczeń dostępne są w Ośrodku Pomocy Społecznej w Rytwianach. Przypominamy, że wnioskodawca może posługiwać się przy składaniu wniosku oświadczeniem. Jednak należy pamiętać, że oświadczenia składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Oświadczenie powinno zawierać klauzulę następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań – obowiązuje już od 1 lipca 2011 r. na mocy ustawy deregulacyjnej. Wnioski o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy 2012/2013 będą przyjmowane od 1 września 2012 roku. Aby nie utracić prawa do świadczeń rodzinnych za pierwszy miesiąc nowego okresu zasiłkowego, wniosek należy złożyć najpóźniej do 30 listopada. Natomiast wnioski w sprawie ustalenia prawa do funduszu alimentacyjnego na okres świadczeniowy 2012/2013 będą przyjmowane od 1 sierpnia 2012 roku. Przypominamy, że w nowym okresie zasiłkowym/ świadczeniowym będą Mieszkańcy Gminy Rytwiany wniosek składają w Ośrodku Pomocy Społecznej w Rytwianach, ul. Staszowska 15, pok. 22. W związku ze zgłaszanymi do Ośrodka Pomocy Społecznej w Rytwianach problemami dotyczącymi prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2012/2013 dla 5-latków informujemy: Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity Dz. U. Nr 139 poz. 992 z 2006 r. z póź. zm.): Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne. Rodzice dzieci, dla których przyznany został dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2012/2013 ( decyzją przyznającą prawo do świadczeń rodzinnych na okres zasiłkowy 2011/2012, na dziecko urodzone w 2007 roku), zobowiązani są dostarczyć do dnia 10 września 2012 roku zaświadczenie potwierdzające, że dziecko jest uczniem/ uczennicą klasy zerowej lub rocznego przygotowania przedszkolnego. Ale również należy pamiętać, że jeżeli dziecko nie będzie uczęszczało w roku szkolnym 2012/2013, a taki dodatek był przyznany, należy zgłosić się do OPS najpóźniej do 10 września 2012 roku w celu złożenia wniosku w sprawie uchylenia prawa do dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego lub rozpoczęcia rocznego przygotowania przedszkolnego. Przypominamy, iż prawo do świadczeń ustala się na wniosek osoby uprawnionej ! Zgodnie z art. 25 w/w ustawy: W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, osoba, o której mowa w art. 23 ust. 1, jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia rodzinne. Uwaga! Należy również pamiętać, że do dnia 10 września 2012 roku należy dostarczyć zaświadczenie ze szkoły dziecka (w wieku powyżej 16 lat) o kontynuowaniu nauki w roku szkolnym 2012/2013 lub oświadczenie – jeśli osoba ubiegała się o dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego bądź dojazdu do szkoły/ miejsca zamieszkania w internacie. Przypominamy również o zmianach od 1 stycznia 2012r. zasad ustalania prawa do świadczeń związanych z urodzeniem dziecka Prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka i jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, ponownie uzależnione będzie od przedstawienia przez osobę ubiegającą się zaświadczenia, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży – do porodu (przepisy ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców nie przewidują możliwości zastąpienia w/w. zaświadczenia oświadczeniem). Opracowała: Jolanta Markiewicz PUNKT PIERWSZEGO KONTAKTU DLA OSÓB I RODZIN Z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM OFERUJEMY: POMOC, PORADY, KONSULTACJE ! Konsultant: Krzysztof Bąkowski Urząd Gminy Rytwiany parter, pok. nr 4 tel. 509 – 042 - 839 lub 015-864-79-54, 15/864-79-30, 15/864-79-46 5 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 OGŁOSZENIA OGLOSZENIE O NABORZE WNIOSKÓW Zarząd Województwa Świętokrzyskiego informuje o możliwości składania wniosków o dofinansowanie za pośrednictwem Stowarzyszenia "LGR Świętokrzyski Karp" (LGR) w ramach środka 4.1. "Rozwój obszarów zależnych od rybactwa" określone w § 1 pkt 1 lit. a-d rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 pazdziernika 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwracania pomocy finansowej na realizację środków objętych osią priorytetową 4 - Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa, zawartą w programie operacyjnym "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013" · wniosek (dwa egzemplarze w wersji papierowej oraz w wersji elektronicznej) należy składać bezpośrednio w biurze Stowarzyszenia "LGR Świętokrzyski Karp" przy ul. Szkolna 1, 28-236 Rytwiany, od poniedziałku do piątku w godz. 7.00-15.00 I. Termin składania wniosków: · od dnia 17 lutego 2012 roku do dnia 16 kwietnia 2012 roku. III. Miejsce udostępnienia dokumentacji konkursowej Wzór wniosku o dofinansowanie wraz z instrukcją jego wypełnienia, kryteria wyboru operacji przez LGR określone w LSROR oraz wykaz dokumentów, które dołącza się do wniosku, można pobrać: · osobiście w biurze Stowarzyszenia · na stronie internetowej Stowarzyszenia "LGR Świętokrzyski Karp" http://www.swietokrzyskikarp.pl · na stronie internetowej Świętokrzyskiego Biura Rozwoju Regionalnego w Kielcach http://www.prow.sbrr.pl lit. c. Podnoszenie wartości produktów rybactwa, rozwoju usług na rzecz społeczności zamieszkującej obszary zależne od rybactwa - 58 496,40,00 zł - sektor gospodarczy i społeczny: 58 496,40 zł II. Miejsce składania wniosków: IV. Dodatkowe informacje Więcej informacji o sposobie ubiegania się o dofinansowanie można uzyskać w biurze Stowarzyszenia - ul. Szkolna 1, 28-236 Rytwiany, tel./fax. (15) 864 78 06 lub 795 492 195, email: [email protected] GRUPA AA „JESTEŚMY” Jeżeli: - jesteś zainteresowany tematem uzależnienia i współuzależnienia, - żyjesz w bliskości osoby uzależnionej i czujesz się przytłoczony, - masz problem z alkoholem lub in- nymi używkami, - szukasz informacji, wsparcia, pomocy przyjdź na miting otwarty dla wszystkich, na który zapraszamy w każdą pierwszą niedzielę miesiąca o godz. 17.00. Mitingi zamknięte dla Anonimowych Alkoholików, odbywają się we wtorki o godz. 18.30 oraz w niedziele o godz. 17.00. Na mitingi zapraszamy do budynku Domu Kultury w Rytwianach, ul. Szkolna 1, II piętro, sala nr 23. Grupa AA „JESTEŚMY” Czas pracy w 2012r. Punktu pierwszego kontaktu dla osób i rodzin z problemem alkoholowym. Zapraszamy do urzędu gminy w rytwianach osoby i członków rodzin, u których występuje problem alkoholowy, parter, pok. Nr. 4. MIESIĄC STYCZEŃ LUTY MARZEC KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC LIPIEC SIERPIEŃ WRZESIEŃ PAŹDZIERNIK LISTOPAD GRUDZIEŃ 6 DZIEŃ 03.01.2012R. I WTOREK 14.02.2012R. II WTOREK 06.03.2012R. I WTOREK 03.04.2012R. I WTOREK 08.05.2012R. II WTOREK 05.06.2012R. I WTOREK 03.07.2012R. I WTOREK 07.08.2012R. I WTOREK 04.09.2012R. I WTOREK 02.10.2012R. I WTOREK 13.11.2012R. II WTOREK 04.12.2012R. I WTOREK GODZINA 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 DZIEŃ 10.01.2012R. II WTOREK 21.02.2012R. III WTOREK 13.03.2012R. II WTOREK 17.04.2012R. III WTOREK 15.05.2011R. III WTOREK 12.06.2012R. II WTOREK 10.07.2012R. II WTOREK 21.08.2012R. III WTOREK 11.09.2012R. II WTOREK 09.10.2012R. II WTOREK 20.11.2012R. III WTOREK 11.12.2012R. II WTOREK GODZINA 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 DZIEŃ 17.01.2012R. III WTOREK 28.02.2012R. IV WTOREK 20.03.2012R. III WTOREK 24.04.2012R. IV WTOREK 22.05.2012R. IV WTOREK 19.06.2012R. III WTOREK 24.07.2012R. IV WTOREK 28.07.2012R. IV WTOREK 25.09.2012R. IV WTOREK 16.10.2012R. III WTOREK 27.11.2012R. IV WTOREK 18.12.2012R. III WTOREK GODZINA 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 8.00 – 12.00 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA Posiadasz stare książki i ciekawe dokumenty, wycinki prasowe, pamiętniki z dawnych lat? W twojej rodzinie kultywowane są tradycje społeczne i edukacyjne? Znasz z opowiadań swoich dziadków czy kuzynów ciekawe świadectwa życia społecznego i interesujące wydarzenia? Teraz możesz podzielić się nimi z innymi mieszańcami regionu i zachować je dla przyszłych pokoleń w miejscu, w którym będą ogólnodostępne – w Bibliotece Sichowskiej. Rusza konkurs edukacyjno-społeczny Biblioteki Sichowskiej i Kuratorium Oświaty w Kielcach Z początkiem marca rozpoczyna się konkurs zatytułowany "Szkoła i Dwór - twórcze zbieranie dokumentów życia społecznego 1863-1989". Konkurs adresowany jest do młodzieży szkolnej i nauczycieli z całego województwa świętokrzyskiego. W przedsięwzięciu mogą również wziąć udział osoby indywidualnie zainteresowane tematyką, pasjonaci historii i myśli społecznej - także spoza regionu, a nawet z zagranicy. Do zdobycia są cenne nagrody pieniężne i rzeczowe, o łącznej wartości około 10 tysięcy złotych. Organizatorami przedsięwzięcia są Dom i Biblioteka Sichowska im. Krzysztofa i Zofii Radziwiłłów w Sichowie Dużym ( Gmina Rytwiany) oraz Kuratorium Oświaty w Kielcach. Projekt wspierają merytorycznie i organizacyjnie: Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Archiwum Państwowe w Kielcach, Klasztor Pallotynów na Karczówce, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach oraz magazyn historyczny „Mówią Wieki”. Rozstrzygnięcie konkursu i wręczenie nagród nastąpi we wrześniu 2012 roku. - Wybór tematyki i okresu konkursu jest ściśle związany z misją, którą stawia przed sobą Biblioteka Sichowska – mówi Stefan Dunin-Wąsowicz, właściciel Domu i Biblioteki Sichowskiej. – Została ona reaktywowana celem gromadzenia zachowanych dokumentów i książek związanych z życiem społecznym i duchowym regionu leżącego między Wisłą, a Pilicą i obejmującego dzisiejszą ziemię świętokrzysko-sandomierską. Chcemy w ten sposób wnieść wkład w poznanie naszej wspólnej tożsamości – dopowiada. Przygotowana akcja konkursowa, dzięki swojemu twórczemu charakterowi wymagającemu osobistego zaangażowania i podjęcia trudów badawczych i kronikarskich, ma za zadanie przybliżyć młodemu pokoleniu mieszkającemu w regionie świętokrzyskim historię życia społecznego jego mieszkańców. – Zależy nam aby zachęcić młodzież z naszego regionu wraz z jej opiekunami do aktywnego włączenia się w wydarzenie. Będzie to doskonała lekcja pamięci o życiu społeczno-kulturalnym poprzednich pokoleń. Posłuży również umacnianiu więzi kulturalnych we własnych rodzinach – mówi Małgorzata Muzoł, Świętokrzyski Kurator Oświaty. – Zbieranie książek, dokumentów, wspomnień i relacji mieszkańców pozwoli ocalić od zapomnienia świadectwa życia społecznego. Ich zgromadzenie w tak pięknym miejscu, to stworzenie źródła inspiracji do kolejnych prac naukowych i edukacyjnych w zakresie historii i tożsamości regionu, dlatego z radością włączyliśmy się w przygotowa- nie tego projektu – mówi ks. Jan Oleszko, rektor Klasztoru Pallotynów na kieleckiej Karczówce, w którego murach powstaje Pallotyńskie Centrum Wychowania, Dialogu i Promocji. Konkurs realizowany będzie pod patronatem Wojewody Świętokrzyskiego – Bożentyny Pałki-Koruby, Marszałka Województwa Świętokrzyskiego – Adama Jarubasa oraz Rektora Uniwersytetu im. Jana Kochanowskiego w Kielcach – prof. Reginy Renz. Akcję wspierają medialnie swoim patronatem: dziennik Echo Dnia, kielecki oddział Telewizji Polskiej S.A., Radio Plus Kielce oraz Tygodnik Nadwiślański. Położony w gminie Rytwiany Dom i Biblioteka Sichowska to miejsce, które łączy historię i tradycję dawnych polskich domów arystokratycznych z dzisiejszymi czasami i stylem życia. Zespół pałacowo-parkowy w Sichowie Dużym powstał w 1794 roku, a następnie przez półtora wieku był w posiadaniu kilku polskich rodzin arystokratycznych. Po II wojnie światowej został znacjonalizowany. Dziś ponownie należy do rodziny swoich dawnych właścicieli, której celem jest przywrócenie jego dawnego blasku i społecznego charakteru. Składa się z dworu (w odbudowie) i zabudowań gospodarczych, otoczonych 10-hektarowym parkiem. Jest miejscem otwartym, gdzie jak dawniej można twórczo spędzić czas i szukać inspiracji. Szczegółowe informacje na temat konkursu dostępne są na stronie www.biblioteka.sichow.eu Autor: Nikodem Zygadło 7 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA W mroźną sobotę 18 lutego, przed południem, na miejscu zbiórki zjawiło się prawie czterdziestu uczestników kuligu, zorganizowanego dla czytelników przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Rytwianach. Zabawa i frajda była znakomita. Szusowaliśmy sankami po leśnych ścieżkach. Śnieżny rajd obejmował malowniczą trasę Rytwiany- Strzegom i z powrotem. ce świeżego, mroźnego powietrza, wszystko smakowało wyśmienicie ! Za pomoc w zorganizowaniu kuligu serdecznie dziękujemy Panom: Włady- sławowi Wołowcowi ze Święcicy i Panu Jerzemu Gwizdowskiemu z Rytwian. Izabela Maciejko Gminna Biblioteka Publiczna w Rytwianach Kolejny kulig za nami Oprócz pięknych widoków na trasie kuligu było również mnóstwo śmiechu, radosnych pisków i wrzasków, zabaw na śniegu, a nawet wojna na śnieżki. Nie obyło się także bez wywrotek na zakrętach. Po kuligu wszyscy jego uczestnicy ogrzali się pyszną, gorącą herbatą z cytryną i posilili gorącymi kiełbaskami, smażonymi na grillu. Po śnieżnych szaleństwach i dużej daw- Rytwiański karp W ogłoszonym przez wojewodę Bożentynę Pałkę Korubę konkursie kulinarnym „Świąteczna ryba na świętokrzyskich stołach” wędzony karp z Gospodarstwa Rybackiego w Rytwianach zajął II miejsce. Celem konkursu było wyróżnienie najlepszych bożonarodzeniowych potraw rybnych, mających związek z naszym regionem. Po raz kolejny w ścisłej czołówce takowych znalazł się karp hodowany w rytwiańskich stawach, który jurorom zaserwowany został bezpośrednio po uwędzeniu.Nikt nie chce wierzyć, gdy mówimy, że poza solą mięso wkładane do wędzarni niczym więcej nie jest doprawiane - mówi Wacław Szczoczarz, właściciel Gospodarstwa Rybackiego w Rytwianach. -A jednak taka jest prawda. Sekret wyjątkowego smaku zależy od innych czynników. Pierwszy to miejsce, skąd pochodzi ryba. Każdy akwen charakteryzuje się określonymi właściwościami. Podobno znawcy, próbując karpia, są w stanie dość dokładnie określić, gdzie został on złowiony. - Hołdujemy zasadzie, że najlepszy smak ma ta ryba, która od razu po wyjęciu z wody i wypatroszeniu trafiła na ruszt - podkreśla hodowca. - Nasza wędzarnia to prosta konstrukcja, jakich kiedyś spotykało się na wsiach sporo. Palimy pod nią tylko olchowym drewnem.Ryba musi się wędzić około 4-5 godzin. W tym czasie trzeba jej przez cały czas pilnować. Chodzi bowiem o to, by otrzymała odpowiednią ilość dymu i by ogień nie był zbyt duży, bo wtedy mięso po prostu się upiecze. Można eksperymentować z innymi niż olcha rodzajami drewna, ważne, żeby nie było ono z drzew iglastych. 8 znów nagrodzony - Olcha, moim zdaniem, daje jednak zdecydowanie najlepszy aromat, a przy tym idealnie złocisty kolor - zapewnia W. Szczoczarz.Karpia z Rytwian w tegorocznym konkursie wojewody wyprzedziła jedynie propozycja zaserwowana przez kielecką restaurację „Gildia". Był to „Karp po żydowsku", przygotowany według przedwojennego przepisu Izaaka Farkasa z Chmielnika. Trzecie miejsce zajął „Karp z chłopskiej izby" - potrawa przyrządzona przez Agatę Chudykę. Źródło: Tygodnik Nadwiślański nr 51/52 (1597/98) z 22.12.2011r. R. Staszewski GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA 16 stycznia 2012 r. w Sichowie Dużym odbyła się niecodzienna uroczystość. W tym dniu Pan Władysław Woźniczka z Sichowa Dużego obchodził swoje setne urodziny. Z tej okazji najbliższa rodzina urządziła Szacownemu Jubilatowi przyjęcie w „Domu i Bibliotece Sichowskiej”. 100 – lecie urodzin Pana Władysława Woźniczki Z rąk Wójta Gminy Rytwiany Grzegorza Forkasiewicza Pan Władysław otrzymał kosz pełen czerwonych róż, wraz z najserdeczniejszymi życzeniami kolejnych zdrowych i szczęśliwych lat życia. Wójt Gminy przekazał Jubilatowi listy gratulacyjne z najlepszymi życzeniami od Premiera Rządu Rzeczypospolitej Polskiej Donalda Tuska i Wojewody Świętokrzyskiego Bożentyny Pałki – Koruby. W uroczystym spotkaniu uczestniczył przedstawiciel Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Opatowie, który do życzeń dołączył decyzję o przyznaniu Panu Władysławowi z urzędu honorowego świadczenia z tytułu osiągnięcia stu lat życia. Wielce wzruszony Jubilat podziękował licznie zgromadzonej rodzinie oraz zaproszonym gościom, życząc wszystkim osiągnięcia również stu lat życia. Pan Władysław otoczony miłością rodziny dożył sędziwego wieku w dobrym zdrowiu. Oby każdy z nas miał równie dużo szczęścia w jesieni życia. AC Dwieście lat dla pana Władysława Przeżyć sto lat to jest wyczyn. A jeśli swoje urodziny obchodzi się w dobrym zdrowiu, można to nazwać wyczynem podwójnym. W Sichowie Dużym setne urodziny świętował Władysław Woźniczka. Mieszkaniec gminy Rytwiany przed kilkoma dniami skończył 100 lat. Władysław Woźniczka urodził się na kilka lat przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę. Kiedy naród świętował wolność, on miał 6 lat. MIAŁ 6 LAT, GDY POLSKA STAŁA SIĘ WOLNA Władysław Woźniczka urodził się tuż przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę w 1912 roku. Urodził się w Tuklęczy, miał pięcioro dzieci (żyje czworo). - Wujek jest w znakomitej kondycji. Niedawno gościł u niego jeden ze studentów Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, który pisze pracę magisterską o Radziwiłłach. Najwięcej informacji zdobył z pamięci wujka. Umysł i ciało w znakomitej formie – mówi o solenizancie Andrzej Wawrylak, regionalista.Sędziwy starszy pan do wybuchu wojny pracował u Artura Radziwiłła w Rytwianach. W pewnym okresie był lokajem. W czasie okupacji działał aktywnie w podziemiu, był komendantem Batalionów Chłopskich w Tuklęczy. NA WOJNIE WALCZYŁ W PODZIEMIU W 1943 roku był w obstawie "Jędrusiów” podczas jednej z największych akcji - likwidacji Andrzeja Reslera ( Resler stał na czele żandarmów, którzy w styczniu 1943 roku osaczyli kwaterę w Trzciance niedaleko Osieka. Przebywał tam Władysław Jasiński, dowódca "Jędrusiów” i kilku jego ludzi. Ostrzeliwani partyzanci próbowali wycofać się w bezpieczne miejsce, ale trzech z nich dosięgły kule. Oprócz Jasińskiego zginęli: Antoni Toś "Antek” i Marian Gorycki "Polikier”. Jędrusie pomścili swojego dowódcę, a Reslera zastrzelono dwa miesiące później, w zasadzce na leśnym odcinku drogi pomiędzy Staszowem a Rytwianami – przyp. red).STO LAT TO ZA MAŁO! – ŚPIEWA RODZINAWładysław Woźniczka po wojnie podjął pracę w charakterze magazyniera. Nie zapomniał też o działalności na rzecz lokalnej społeczności. W dniu, kiedy świętował swoje setne urodziny z życzeniami dla niego pospieszyli nie tylko przedstawiciele urzędu gminy i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ale też mieszkańcy Sichowa. W Bibliotece Sichowskiej zgromadziły się dzieci, wnuki i prawnuki - najbliższa rodzina pana Władysława, licząca około 30 osób. Były piękne kwiaty, uściski, szczere życzenia i chóralne "dwieście lat”!!. Była też lampka szampana i mnóstwo wspomnień przy obiedzie. – Bardzo wam wszystkim dziękuję, Bóg zapłać – mówił bardzo wzruszony pan Władysław. Źródło: echodnia.eu, 26.01.2012 Marcin JAROSZ 9 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA My, członkowie i sympatycy Koła Grodzkiego PTTK w Staszowie im. Adama Bienia, zwykliśmy Dzień 8 Marca święcić rajdem pieszo -rowerowym. Już po raz trzeci rajd odbył się na terenie Gminy Rytwiany. Rajdowi patronowała Wiceburmistrz Miasta i Gminy Staszów Pani Henryka Markowska. Natomiast gospodarzem rajdu był Wójt Gminy Rytwiany Pan Grzegorz Forkasiewicz. szła nad naszym regionem tuż przed startem, bynajmniej nie zniechęciła nas do maszerowania. Piękne słońce, jakie później wyjrzało zza chmur, zrekompensowało nam chwilowe załamanie pogody i wszelkie trudy eskapady. W Alei Lipowej, tuż przed Sichowem Dużym, dołączyli do nas koledzy ze Staszowa, podążający do naszego wspólnego celu na rowerach. BABSKI rajd pieszo - rowerowy dotarł do Sichowa Dużego Pierwsza grupa uczestników, pod przewodnictwem Pań: Grażyny Migalskiej i Henryki Markowskiej wyruszyła pieszo ze Staszowa. W tym samym czasie, z Połańca w kierunku Sichowa Dużego, pod hasłem „Babskie Pedałowanie”, wyruszyła grupa rowerzystów. Grupa pań z Rytwian oraz ze Święcicy dołączyła „po drodze” do grupy staszowskiej. Nasza rytwiańska trasa rajdu miała długość ok. 12 km. Pozostali uczestnicy mieli do pokonania około 37 km. Burza śnieżna, jaka prze- 10 Metą naszego Babskiego Rajdu był Sichów Duży i gościnne progi „Domu i Biblioteki Sichowskiej ” im. Krzysztofa i Zofii Radziwiłłów. 35 – osobową grupę piechurów i rowerzystów, a także szacownych gości, którzy przybyli na spotkanie z turystami, powitali oficjalnie Panowie: Sławomir Migalski Prezes Koła Grodzkiego PTTK w Staszowie oraz gospodarz rajdu Grzegorz Forkasiewicz Wójt Gminy Rytwiany. Następnie uczestnicy rajdu mieli niezwykłą okazję, by zwiedzić wnętrza zabudowań pod- worskich zespołu pałacowo – parkowego Radziwiłłów, które dziś noszą nazwę „Domu i Biblioteki Sichowskiej ” im. Krzysztofa i Zofii Radziwiłłów. Zespół pałacowo-parkowy w Sichowie Dużym powstał w 1794 r. Przez półtora wieku był w posiadaniu polskich rodzin arystokratycznych. Obecnie jego właścicielem jest Pan Stefan Dunin-Wąsowicz, wnuk Krzysztofa Radziwiłła. Zamierza on przywrócić posiadłości dawny blask. Naszym przewodnikiem po wnętrzach Domu i Biblioteki była autorka książki pt. „Sichów wczoraj i dziś”, znawczyni historii tej okolicy, Pani Alicja Gil z Sichowa Dużego. W pałacowej restauracji zostaliśmy pięknie ugoszczeni ciepłymi i zimnymi napojami oraz przepysznym domowym ciastem, przygotowanym przez Stowarzyszenie „Nasze Rytwiany”, a także lampką wina. Nie zabrakło miłych i serdecznych życzeń pod adresem kobiet. Była też część artystyczna. A jakże ! Zawsze sami ją organizujemy, tak też było i tym razem. Piękny wiersz Ewy Nowak odczytała Pani Grażyna Migalska. Przedstawiła także uczestnikom rajdu genezę Święta Kobiet. Natomiast Pani Anna Kurek zaprezentowała śmieszny monolog o kobietach. GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Nieco zdrożeni, przyjemnie odpoczęliśmy w gościnnych progach sichowskich. Humory dopisywały nam wszystkim, ciasto ogromnie smakowało. Jednym słowem: atmosfera spotkania była wspaniała. W drodze powrotnej, spostrzegliśmy nadlatujące w promieniach słońca stado bocianów. To niewątpliwie świadczy o zbliżającej się wiośnie, a dla nas oznacza to pełnię sezonu turystycznego. Już dziś zapraszamy Państwa do uczestnictwa, nie tylko w przyszłorocznym babskim rajdzie, ale także w pozostałych, bardzo ciekawych imprezach turystycznych, organizowanych przez nasze Grodz- WYDARZENIA kie Koło PTTK w ciągu całego 2012 roku. Szczegóły na stronie www.pttkstaszow.info . Do zobaczenia na trasie ! Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom, które w jakikolwiek sposób przyczyniły się do organizacji tegorocznego Babskiego Rajdu. Państwa nieoceniona pomoc spowodowała, że mogliśmy spotkać się w tak dużym gronie, w miłej i gościnnej atmosferze. Byliśmy dumni z tego, że możemy gościć kolegów i koleżanki ze Staszowa i Połańca oraz pochwalić się atrakcjami, jakie znajdują się na terenie malowniczej Gminy Rytwiany. Pięknie dziękujemy ! Relację przygotowała: Małgorzata Kurek, Sekcja Turystyczno – Krajobrazowa w Rytwianach Koła Grodzkiego PTTK w Staszowie Fotografie: Małgorzata Kurek, Andrzej Wawrylak Zobacz również: http://www.fotosik.pl/u/grosz47/ album/1128322 http://www.pttkstaszow.info/index. php?option_com_content&task_view&id_281&Itemid_72 http://www.polaniec.pl/news. php?id_10206 Cóż to był za Bajkowy Bal ! W niedzielę 19 lutego 2012 r. w Domu i Bibliotece Sichowskiej odbył się drugi Bajkowy Bal Karnawałowy dla dzieci. Przybyły do nas: królewny, księżniczki, rycerze, biedronki, Zorro i wiele innych bajkowych postaci. Była świetna zabawa z animatorem i DJ-em, liczne konkursy, robienie masek karnawałowych, malowanie twarzy, rysowanie, a nawet odwiedziła nas Wróżka, która pomyliła różdżki i zamieniła właściciela w pająka… Na szczęście wszystko dobrze się skończyło. Wszystkim dzieciom i rodzicom, którzy przybyli na bal serdecznie dziękujemy i zapraszamy ponownie za rok ! Źródło: tekst i foto "Dom i Biblioteka Sichowska" www.sichow.eu 11 REKREACJA GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Kalendarz imprez turystycznych PTTK na 2012r Koło Grodzkie PTTK w Staszowie oraz Rytwiańska Sekcja Turystyczno - Krajobrazowa zapraszają na imprezy turystyczne Koło Grodzkie PTTK w Staszowie oraz Rytwiańska Sekcja Turystyczno - Krajobrazowa Koła zapraszają mieszkańców Gminy Rytwiany do wzięcia udziału w ciekawych imprezach turystycznych przygotowanych na ten rok. Koło od kilku lat propaguje turystykę pieszą i rowerową wśród dzieci, młodzieży i dorosłych, zdrowy i aktywny tryb życia, bogatą historię naszego regionu oraz osoby z nią związane, namawia do poznawania walorów historycznych, przyrodniczych i kulturowych naszego regionu, zachęca i uczy jak chronić przyrodę. Prezentowany poniżej kalendarz imprez turystycznych na 2012r. jest na tyle bogaty i różnorodny, że z pewnością każdy z mieszkańców naszej gminy znajdzie w nim coś odpowiedniego dla siebie. Bliższych informacji na temat tegorocznych spotkań, rajdów pieszych i rowerowych, warunków uczestnictwa w nich, a także możliwości przystąpienia w poczet członków Koła PTTK udzieli Państwu Kierownik Rytwiańskiej Sekcji Koła Grodzkiego PTTK w Staszowie Pani Małgorzata Kurek, tel. 602-171-382. Przypominamy także, że działający przy Centrum Kultury w Rytwianach Punkt Informacji Turystycznej działa we: - wtorki w godzinach : 10 – 16, - środy w godzinach : 10 – 16, - w piątki w godzinach: 9 – 17. Zapraszamy wszystkich – bez względu na wiek - miłośników aktywnego stylu życia, do czynnego włączenia się w działania Koła PTTK. Bo, jak mówi stare, mądre przysłowie - nawet najdłuższą podróż rozpoczyna pierwszy krok. Wycieczka do Opatowa. Fot. archiwum PTTK 12 Rajd pieszy „Gdzie Czarna wpadła”. Fot. archiwum Koła Grodzkiego PTTK w Staszowie Po wąskim torze, I etap. Fot. A Sochacki Rajd pieszy „3 rzeki”. Fot. archiwum PTTK GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 REKREACJA Terminarz imprez turystycznych Koła Grodzkiego PTTK w Staszowie na 2012 rok Imprezy piesze Lp Termin Prowadzący Nazwa imprezy Dł. trasy Uwagi 1 31X11/1 I Sławomir Migalski Powitanie Nowego Roku 18 km 2 3 4 5 15 I 29 I 5 II 19 II Jerzy Han Jerzy Han Jerzy Han Przemysław Boroń Gdzie Czarna Wpadła? Po Wąskim Torze - I etap Po Wąskim Torze - II etap Rajd „Popielowski” 10 km 20 km 20 km 18 km 6 11 III Grażyna Migalska „Babski Rajd” 9 km 7 28 IV-2 V Wycieczka autokarowa w Sudety 8 7X Sławomir MIGALSKI Lucjan ZACZKOWSKI Lucjan Zaczkowski Pogórze Strzyżowskie - Schronisko w Głobikowej Połaniec-Łęg-Połaniec Staszów-Łubnice Łubnice-Szczucin Staszów-Kurozwęki - CzernicaPoddębowiec- Pocieszka-Staszów Pieszy lub rowerowy - zależnie od warunków pogodowych 4 noclegi w Lubawce Rajd „Jesienny” 18 km 9 21 X Sławomir Migalski Rajd „Po Złote Liście” 20 km Nazwa imprezy Dł. trasy Uwagi Babskie Pedałowanie 30 km 20 km 20 km 50 km 70 km Pieszy lub rowerowy - zależnie od warunków pogodowych Lasy Smerdyńskie Imprezy rowerowe Lp Termin 1 11 III Prowadzący 2 3 4 5 6 7 8 9 18 III 25 III 1 IV 22 IV 29 IV - 2 V 3V 12 V 27 V Lucjan ZACZKOWSKI Zarząd Koła PTTK Zofia DZIEDZIC- WOŚ Rajd „Na Wiśniówkę” Rajd „Szukamy Wiosny” Rajd „Palmowy” Zlot Katyński - Byszów Wycieczki weekendowe Rajd „Kołłątajowski” VIII Rajd Staszowski Rajd „Śladami Żeromskiego” 10 2-6 VI Maria PLEWA Sławomir MIGALSKI 52 Szkoleniowy Zlot Przodowników 11 12 17 VI 22/25 VI Jerzy HAN Turystyki Kolarskiej Pielgrzymka rowerowa do Sulisławic Na Dzień Ojca Do Ojcowa 70 km 350 km Staszów-Ojców- Staszów II Staszowskie Keszowanie Wyprawa rowerowa wzdłuż Dunaju 30 km 800 km Pasawa-Wiedeń Bratysława- Andrzej WAWRYLAK Roman BIENIASZEWSKI Grażyna MIGALSKA Zarząd Koła 25 km 50 km 55 km Sichów Duży -zlot gwiaździsty Pieszy lub rowerowy - zależnie od warunków pogodowych Staszów-Wiśniowa- Staszów Meta w Łubnicach Organizuje Sekcja Młodzieżowa w Oleśnicy Łódź Sławomir MIGALSKI 13 14 30VI/1VII 7-20 VII Sławomir MIGALSKI Jerzy HAN Budapeszt 15 16 17 18 19 8 VII 15 VII 22 VII 7 VIII 10-14 VIII Andrzej WAWRYLAK Jerzy HAN Lucjan Zaczkowski Wycieczka weekendowa Wycieczka weekendowa „Rajd Do Cebra” Wszystkie Drogi Prowadzą Na Pierogi 61 Ogólnopolski Zlot Turystów Kolarzy w 20 15/19 VIII Sławomir Migalski Sławomir MIGALSKI 21 2 IX 22 23 15 IX 22 IX 24 25 23 IX 7X 26 27 28 X 11 XI 70 km 140 km Staszów-Lipiny- Staszów Ostrowie Wlkp. Wycieczka do Warszawy 450 km Warszawa, Puszcza Kampinoska, Wycieczka rodzinna 20 km Łowicz, Żelazowa Wola Staszów-Wiśniowa- Smerdyna- Andrzej WAWRYLAK Zarząd Koła Rajd „Kościuszkowski” Podchody Rowerowe o Puchar Wójta 50 km Piotr Kustra Grażyna MIGALSKA Gminy Rytwiany Rajd „Pieczonego Ziemniaka” Rajd „Jesienny” 50 km 50 km Rajd „Zaduszkowy” Rajd „Niepodległościowy” 35 km 30 km Staszów Dębno k/Rakowa Lasy Smerdyńskie. Pieszy lub rowerowy - zależnie od warunków pogodowych Rowerowy bądź pieszy - zależnie od warunków pogodowych UWAGA: Terminy niektórych imprez mogą ulec zmianie z przyczyn od nas niezależnych! O wszelkich zmianach będziemy z odpowiednim wyprzedzeniem informować! 13 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 REKREACJA 30 września 2011r. w Ośrodku Hipoterapii i Rekreacji Ruchowej w Rytwianach, ul. Połaniecka 73 odbył się piknik dla podopiecznych Warsztatów Terapii Zajęciowej z Połańca, zorganizowany przez Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych „ Integracja”, w ramach realizacji zadania publicznego UMiG Połaniec pod nazwą „ Kultura, sport , edukacja i rehabilitacja szansa dla rozwoju osób niepełnosprawnych i przeciwdziałaniu i wykluczeniu społecznemu”. Małgorzatę Żugaj oraz przewodniczącego Rady Miejskiej Stanisława Lolo, którzy zaszczycili nas swoją obecnością. Obecnie w Ośrodku Hipoterapii prowadzone są zajęcia hipoterapii dla 50 osób niepełnosprawnych z terenu powiatu staszowskiego. W ramach projektu Promocja Integracji Społecznej działanie 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji realizowanego przez Powiatowe Cen- Jest takie miejsce w rytwianach czyli: Piknik rekreacyjny w ośrodku hipoterapii i rekreacji konnnej agrogabi w rytwianach oferuje możliwość zorganizowania ciekawych zajęć rekreacyjnych, naukę jazdy konnej, przejażdżki konne dla grup zorganizowanych, przejażdżki na kucyku, zajęcia rehabilitacyjne z zakresu hipoterapii dla osób niepełnosprawnych, ogniska, wspólne grillowanie. Pozyskanie funduszy unijnych umożliwiło Pani Monice Majcherskiej rozpoczęcie tego typu działalności. OGŁOSZENIE Zarząd Koła Łowieckiego „BÓR" w Rytwianach informuję, że w związku ze zwiększoną ilością szkód rolnych powodowanych przez dziki posiada środki odstraszające zwierzynę od upraw. Środek ten można odebrać bezpłatnie u myśliwych naszego koła. 1. Kamil Migoń zam. Rytwiany ul. Połaniecka 46. tel. 661 917 979 2. Andrzej Altenberg zam. Staszów ul. Wojska Polskiego 1 tel. 509 932 946 Podczas pikniku jego uczestnicy korzystali z zajęć hipoterapii, będącej jedną z metod rehabilitacji leczniczej, brali udział w konkursach sportowych, przygotowanych przez terapeutów WTZ. Były konkursy plastyczne, zawody sportowe, połączone z konkursem muzycznym oraz karaoke. Dodatkową atrakcją było przeciąganie liny pod hasłem „ Podopieczni kontra kadra WTZ”. Każdy mógł spróbować swych sił w wybranej przez siebie dyscyplinie. Koniec zabawy to wspólne grillowanie i rozdanie nagród dla wszystkich podopiecznych, które zostały wręczone przez skarbnika UMiG Połaniec 14 trum Pomocy Rodzinie w Staszowie pt. „ Nowe szanse – nowe możliwości”. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Monika Majcherska Ośrodek Hipoterapii i Rekreacji Konnej AGROGABI w Rytwianach www.agrogabi.pl Od Redakcji: Działalność Ośrodka Hipoterapii i Rekreacji Konnej AGROGABI Pani Moniki Majcherskiej w Rytwianach to nie tylko pikniki dla osób niepełnosprawnych. Na co dzień Ośrodek HUKINOL Preparat Hukinol występuje w postaci cieczy gotowej do stosowania. Koncentrat zapachu potu ludzkiego, nie toksyczny, stosowany bez kontaktu z roślinami, zwierzyną, bądź glebą. Posiada atest MriRW. Nr 54/2002 z dnia 17 lipca 2002 Zakres stosowania i dawki: Wokół wybranych upraw należy rozmieścić paliki o wysokości 5060 cm. w odstępach co 15-20 m. z umocowanym na szczycie zwitkiem szmat, filcu lub gąbki. Od góry należy osłonić je daszkiem z tworzywa bądź kawałkiem papy. Daszek ten ma chronić od deszczu, zapewnić musi jednak swobodny przepływ powietrza konieczny dla rozchodzenia się zapachu. Co 10-14 dni w zależności od pogody, na zwitek szmat nanosi się preparat Hukinol za pomocą kroplomierza lub strzykawki w ilości 3-5 kropli na palik. Uwaga! Zwiększenie ilości kropli działa niekorzystnie, powodując zmianę zapachu. Środka nie należy stosować wzdłuż całej linii lasu. Przed użyciem prosimy zapoznać się z instrukcją dołączoną do produktu! GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 W naszej gminie zapanowała nowa moda: decoupage. Zajęcia plastyczne wykonywane tą metodą, stają się w naszej gminie coraz bardziej popularne. Cieszy również fakt, że przyciągają one mieszkańców z sąsiednich gmin, którzy aktywnie biorą udział w zajęciach pod patronatem naszego Centrum Kultury. KULTURA Uważa się, że technika decoupage pochodzi ze wschodniej Syberii. Plemiona nomadów ozdabiały w ten sposób groby swoich przodków. Stamtąd technika przywędrowała do Chin, gdzie aż do XII wieku była popularną metodą ozdabiania lampionów, okien, pudełek i innych AKTUALNY TREND: DECOUPAGE Pokaz decoupagu w wykonaniu Pań ze Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Pacanówka Decoupage ( z francuskiego: wycinanie, czytaj: de kupaż) to technika zdobnicza znana od dawna. W dodatku bardzo prosta. W chwili obecnej te zajęcia plastyczne stały się niezmiernie popularne w Polsce. Decoupage umożliwia własnoręczne stworzenie pięknej i oryginalnej dekoracji, która wygląda jak ręcznie malowana. Technika ta polega na efektownym zdobieniu przedmiotów (mebli, skrzynek, kasetek, tacek, doniczek, itp.) poprzez wydzieranie lub wycinanie elementów papierowych (z papierów lub serwetek) i naklejanie ich na wybraną powierzchnię: drewnianą, metalową, ceramiczną, tekturową, plastikową lub skórę albo tkaninę. Decoupage daje wspaniałe efekty i nie wymaga specjalnych umiejętności plastycznych. Do ozdobienia przedmiotów tą techniką potrzebne są zazwyczaj farby akrylowe, płaskie, miękkie pędzle, klej do serwetek, lakier pękający, środki konserwujące, lakiery. Do uzyskania najlepszego efektu czasem trzeba nałożyć nawet do 30 warstw lakieru tak, aby powierzchnia była zupełnie gładka. przedmiotów. W XVII wieku dzięki wymianie handlowej z Dalekim Wschodem decoupage przywędrowało najpierw do Włoch, a w XVIII w. do innych krajów Europy. Weneccy stolarze używali decoupage do produkcji mebli tworząc tańszą alternatywę do modnych wówczas chińskich lakierowanych mebli. Wkrótce odchodzono od naśladowania dalekowschodniego wzornictwa na rzecz kopii dzieł ówczesnych malarzy. Decoupage zyskało przydomek "sztuki biedaków". Popularna m.in. we Włoszech, Hiszpanii i USA, od kilku lat z powodzeniem podbija również Polskę. Do techniki decoupage stosuje się materiały, które zazwyczaj są dostępne w każdym gospodarstwie domowym: · Przedmioty do ozdabiania: pudełka, skrzynki, świeczniki, doniczki, ramki do zdjęć, albumy, ceramika. · Motywy do nanoszenia na przedmioty wycięte lub wyrwane z serwetek papierowych, ozdobnego papieru, gazet i magazynów, wydruków komputerowych. · Narzędzia: nożyczki, nóż do tapet, żyletka, pędzle, a także gąbka kuchenna, waciki i patyczki kosmetyczne, chusteczki jednorazowe. · Klej typu wikol lub białko jajka. · Farby akrylowe, lakier. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele przyborów i materiałów produkowanych z myślą o osobach tworzących techniką decoupage. Można kupić gotowe przedmioty przygotowane specjalnie do ozdabiania, specjalistyczne kleje, farby i lakiery, a także media pozwalające postarzać dany przedmiot np. przez stworzenie na nim charakterystycznych pęknięć. Warsztaty decupage, odbywają się bezpłatnie w co drugi wtorek, w godz. od 17.00 do 19.30 w Centrum Kultury w Rytwianach, ul. Szkolna 1 oraz w co drugi wtorek w Filii Gminnego Centrum Kultury w Pacanówce. Serdecznie zapraszamy wszystkich chętnych do wzięcia udziału w warsztatach ! Opracowała: Ewa Maciejska Przedmioty ozdobione metodą decoupage - dzieła Pań z Pacanowki 15 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 OŚWIATA Tradycją w naszej szkole jest organizowanie spotkań noworocznych oraz przygotowywanie i wystawianie w okresie świątecznym Jasełek bożonarodzeniowych. W Jasełkach udział brali uczniowie klas II – VI. Piękna scenografia przygotowana przez Panią Leonardę Stawiarz, oprawa muzyczna, o którą zadbał Pan Tradycyjne Spotkanie Noworoczne z Jasełkami w Sichowie Dużym Przygotowania do uroczystości trwały wiele dni, uczniowie uczyli się pięknych kolęd oraz ról do jasełkowych „aktorskich scen”. Tegoroczny scenariusz oparty na biblijnych i współczesnych scenach związanych z Bożym Narodzeniem doskonale oddał wydarzenia sprzed tysięcy lat oraz te, które dotyczą ludzi przygotowujących się do świąt duchowo i fizycznie.. W tym roku Spotkanie Noworoczne odbyło się 17 stycznia 2012 r. Jasełka zawsze podnoszą atmosferę i czynią ją bardzo wzruszającą. Tak było również w tym roku. Na początku spotkania Pani dyrektor Dorota Karasińska – Kozłowska powitała licznie zgromadzonych gości, złożyła wszystkim noworoczne życzenia i zaprosiła do obejrzenia scen bożonarodzeniowych, aby jeszcze wspólnie przypomnieć sobie i poczuć świąteczny klimat. Swoją obecnością zaszczycili nas: Wójt Gminy Rytwiany Pan Grzegorz Forkasiewicz, Pani Sekretarz Gminy Rytwiany Marianna Stryszowska, Przewodniczący Rady Gminy Rytwiany Pan Marek Sadowski, Państwo Radni: Zofia Mazanka, Irena Pogorzelska, Lidia Dziuba, Teresa Reczko, Andrzej Karaś, Stanisław Głowacki, a także Zespół Śpiewaczy „Sichowianie” wraz z instruktorem Panem Gustawem Kozłowskim. Nie zabrakło też Nauczycieli emerytów: pani Krystyny Majki, Danuty Giemlewicz, Marii Strojna, Nauczycieli uczących w szkole i Rodziców. 16 Dariusz Karasiński, kolorowe stroje, a przede wszystkim dzieci przeżywające atmosferę świąt Bożego Narodzenia, były powodem, dla którego warto było obejrzeć przedstawienie wyreżyserowane przez Panią Joannę Pietras i ks. Adama Pikula. Aktorzy w swoich strojach prezentowali się doskonale. Chórek szkolny oraz wokalistki śpiewali kolędy i pastorałki. Występ był niezapomnianym przeżyciem zarówno dla aktorów jak i dla oglądających. Młodzi artyści zostali nagrodzeniu gromkimi brawami. Na zakończenie swoje umiejętności zaprezentowali uczniowie, którzy uczą się gry na pianinie i akordeonie. Spotkanie uświetnił też występ zespołu śpiewaczego „Sichowianie”, który przy dźwiękach akordeonu wyśpiewał kolędy i pastorałki dawno już zapomniane. Na zakończenie Wójt Gminy Rytwiany Grzegorz Forkasiewicz przekazał nam pełne ciepła noworoczne życzenia, dziękując za zaproszenie i piękny występ. Ksiądz Adam Pikula w swoim wystąpieniu także złożył życzenia noworoczne w imieniu swoim i ks. Proboszcza Pawła Cygana i pobłogosławił całą szkolną rodzinę na 2012 rok. Pani dyrektor Dorota Karasińska – Kozłowska zakończyła spotkanie zapraszając wszystkich na skromny poczęstunek przygotowany na stołówce szkolnej. Anna Gaj Świąteczne wspomnienia 22 grudnia 2011r. uczniowie Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Rytwianach przedstawili jasełka, na które przybyli zaproszeni Goście, Grono Pedagogiczne oraz Pracownicy. Przedstawienie przygotowane przez uczniów i nauczycieli zaskoczyło wszystkich oryginalnym scenariuszem, który swoją biblijną tematyką nawiązywał do współczesnych problemów życia codziennego, zarówno dorosłych jak i młodych ludzi . Taka forma scenariusza skłoniła widzów do zadumy i refleksji, a często budziło w nich chwile wzruszenia. Całe przedstawienie, jak na jasełka przystało, przeplatane było scenami z okoliczności narodzin Jezusa i oczywiście zakończone zostało radosną chwilą jego narodzenia, dającą nadzieję na rozwiązanie wszystkich pojawiających się przed ludźmi problemami. Poza scenariuszem, dekoracją oraz przygotowaniem aktorskim uczniów, ogromne wrażenie na widzach zrobiła, jak się słyszało w kuluarach po przedstawieniu, profesjonalnie przygotowana oprawa muzyczna. Po inscenizacji długim i gorącym brawom i ciepłym gratulacjom nie było końca, co ostatecznie potwierdziło wysoką jakość przygotowanej uroczystości. Jasełka jak co roku wystawiono również w Hotelu w Rytwianach oraz przedszkolu. Elżbieta Gajdowska GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 W czwartek 9 lutego w parafii Koniemłoty rozpoczęła się wizytacja duszpasterska ks. biskupa Edwarda Frankowskiego. Spotkanie z księdzem Biskupem Swoją obecnością ksiądz Biskup zaszczycił także społeczność szkolną Zespołu Placówek Oświatowych – Publicznej Szkoły Podstawowej i Przedszkola im. Marii Firlejczyk w Sichowie Dużym. Dostojny Gość w dniu 10 lutego 2012 r. spotkał się z uczniami, gronem pedagogicznym i pracownikami oraz obejrzał naszą placówkę. Nasi uczniowie specjalnie na tę okazję przygotowali krótki montaż słowno - muzyczny, aby umilić wizytę. Spotkanie rozpoczęła Pani Dyrektor Dorota Karasińska – Kozłowska, która powitała Zacnego Gościa ciepłym słowem i kwiatami. Przywołała datę pierwszego spotkania w szkole z księdzem Biskupem sprzed kilku laty, przypomniała słowa, którymi wpisał się w kronice szkoły. Poprosiła także, o specjalne błogosławieństwo dla całej społeczności szkolnej, a także zaprosiła do obejrzenia występu. W programie artystycznym, którego mottem były słowa błogosławionego Jana Pawła II: „Miejcie odwagę żyć”, uczniowie krótko, lecz wymownie przedstawili jego postać. Z wielkim wzruszeniem ksiądz Biskup słuchał strof i pieśni wygłaszanych i wyśpiewywanych przez naszych uczniów. Był także pod wrażeniem gry aktorskiej uczniów, przygotowania do występów oraz wyW dniu 10 stycznia 2012 roku w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach odbył się finał VI edycji Konkursu Uczniowskich Projektów Naukowych w ramach Programu FENIKS - etap uczelniany w województwie świętokrzyskim. Nasi przedstawiciele Łukasz Broczkowski i Dawid Walas zaprezentowali projekt "Large Balls Colider – czas trwania zderzenia". II miejsce naszych gimnazjalistów w ramach projektu FENIKS Konkurencja była duża, a wszystkie projekty bardzo ciekawe. W czasie obrad Komisji Konkursowej dla uczestników finału wykład wygłosił założyciel Polskiej Wikipedii - Paweł Tomasz Jo- WYDARZENIA konanej dekoracji. Ksiądz Biskup podziękował za miłe i ciepłe przyjęcie, a następnie zwrócił się do dzieci prosząc, aby nie zmarnowały wielkiego daru, jakim jest młodość, talent. Jego słowa o młodości, miłości, dobroci i modlitwie, dzieci przyjmowała w ciszy i skupieniu. Spotkanie z uczniami zakończyło się wspólną modlitwą i błogosławieństwem udzielonym wszystkim obecnym. W swoim słowie ksiądz Biskup podkreślił autorytet, zaangażowanie, znaczenie nauczyciela w kształtowaniu postaw, rozwijaniu umiejętności i zachowań młodego człowieka. Następnie udał się na poczęstunek i spotkanie z gronem pedagogicznym i pracownikami, podczas którego każdy mógł z nim porozmawiać. Gość starał się każdemu okazać swoje zainteresowanie, z każdym zamienić choć parę słów. Pytał o problemy zawodowe, o chym (polski fizyk).Komisja konkursowa wyłoniła 3 pary laureatów i z dumą informujemy, że Karol i Dawid zajęli II miejsce. Główne nagrody w konkursie to dyplomy, książki z fizyki i zimowy obóz naukowy (5.02-12.02.2012) w Ochotnicy Górnej u podnóży Gorców zorganizowany przez Uniwersytet Jagielloński. Na obozie chłopcy jeżdżą na nartach, słuchają wykładów z fizyki i informatyki oraz wykonują ciekawe doświadczenia fizyczne. Ponadto Dawid Walas zajął pierwsze miejsce w Lidze Fizycznej projektu pracę dydaktyczną, ale jednocześnie wskazywał na wielką rolę pracy wychowawczej. Czas upływał w miłej, swobodnej atmosferze. W spotkaniu uczestniczył także proboszcz parafii Koniemłoty ks. Paweł Cygan. Na zakończenie ksiądz Biskup wpisał się do kroniki szkolnej i udał się na kolejne spotkanie, zgodne z harmonogramem swojej wizytacji. Anna Gaj Feniks dla uczniów gimnazjów z trzech województw (świętokrzyskiego, małopolskiego i podkarpackiego). Gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów. Źródło: ZSO Rytwiany, 8 luty 2012r., autor: Wojciech Walas 17 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA W parafiach na terenie Gminy Rytwiany odbyła się wizytacja duszpasterska. Rytwiańską parafię w miesiacu lutym 2012 r. odwiedził biskup pomocniczy Diecezji Sandomierskiej – Ekscelencja Edward Frankowski. Kilka spotkań różnych grup środowiskowych z Jego Ekscelencją odbyło się poza murami kościoła, m. in. w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Rytwianach, w Urzędzie Gminy w Rytwianach i w Centrum Kultury. niom jako drudzy po rodzinie, wspomagamy jej proces wychowawczy, uczymy od podstaw tego co najcenniejsze w życiu: wiary, miłości, szacunku, tolerancji, dobroci i życzliwości. Uczymy młodzież wykorzystywania własnych możliwości. Jakże cenna jest pomoc ks. proboszcza we wspólnym kształtowaniu młodego pokolenia. Poprzez jego działania w szkole w parafii rozkwitają małe wspólnoty młodych dziecięce i młodzieżowe, koła żywego różańca, schole, bardzo liczne młodzież gromadzi się w liturgicznej służbie ołtarza, kole biblijnym. Uczniowie uczestniczą w różnych konkursach wiedzy religijnej, gdzie poznają wiecznie młodego Chrystusa, czerpią motywację do chrześcijańskiego zaangażowania i dawania świadectwa wiary, a organizowane pielgrzymki i wycieczki są wyrazem żywej więzi duchowej z Bogiem. Dzisiejsze spotkanie z Tobą Księże Biskupie na okoliczność wizytacji kanonicznej w naszej parafii jest dniem szczególnym. Dlatego Witamy Cię nie jako wizytatora lecz jako dobrego Ojca. Ojca naszej diecezji i naszej szkolnej Rodziny, który będzie nas wspierał swoją radą i modlitwą. Wyrażamy głęboką ufność, że obecność Jego Ekscelencji wśród nas umocni nas duchowo na dalszą drogę naszego bytowania. Z głębi serca życzymy Ci Czcigodny Księże Biskupie zdrowia, siły na każdy dzień, a na trud wizytacji Szczęść Boże.” z całego serca Parafię św. Andrzeja Apostoła w Strzegomiu wizytował Biskup Sandomierski Jego Ekscelencja Krzysztof Nitkiewicz. Spotykał się z chorymi w ich domach, w strzegomskiej szkole – z uczniami i pracownikami szkoły, na cmentarzu odmówił modły za przodków strzegomskich parafian. W szkole w imieniu szkolnej społeczności Jego Ekscelencję powitała dyrektor Pani Kazimiera Krala. „Ekscelencjo, Czcigodny Księże Biskupie Z wielką radością pragnę przywitać Cię w Publicznej Szkole Podstawowej w Strzegomiu w imieniu naszej małej społeczności szkolnej. Witam cię Czcigodny księże Biskupie w duchu wiary i radości. Posiadamy wielki dar, którym jest nasz kościółek pod wezwaniem świętego Andrzeja Apostoła tak pieczołowicie i z wielką starannością pielęgnowany przez naszego księdza proboszcza, dlatego dane nam jest tworzyć małą parafialną rodzinę i bez przeszkód kultywować tradycje narodowe i religijne równocześnie. Młodzież i dzieci jak podkreślał Ojciec Święty Jan Paweł II to błogosławieństwo Kościoła i Naszej Ojczyzny „Trzeba czuwać i troszczyć się o każde dobro człowiecze. Nie można pozwolić, by marnowało się to, co ludzkie, na tej ziemi. Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku Człowieka do Człowieka”. My nauczyciele wierni tym wyzwa- 18 W kościele Jego Ekscelencję w imieniu parafian powitali Pani Dorota Saramak ze Strzegomia i Pan Rafał Dzieciuch ze Strzegomka. W powitaniu Duszpasterza znalazły się następujące słowa: „Z całego serca witamy Waszą Ekscencję. Dziękujemy za przybycie do naszej wspólnoty dla umocnienia ożywienia naszej wiary. W ostatnich latach kościół został odrestaurowany od „stóp do głów”. Zostały wzmocnione podmurówki, zrobione wylewki, nowa podłoga i płytki, odrestaurowano malowidła na ścianach i sufitach w całym kościele XIX – XX w., odnowiona została balustrada chóru z XVII w. z rzeźbą św. Andrzeja z XVI w. Dokonano konserwacji ołtarza głównego (renesansowego) dwóch bocznych (barokowych). Odnowiono ambonę, chrzcielnicę, dwa krzyże barokowe, jeden XVI wieczny. Odrestaurowano odnalezioną figurę Chrystusa Zmartwychwstałego z XV w. oraz duże obrazy XX wieczne. Został wykonany nowy strop kościoła, więźba wieży, która została pokryta miedzią. Odnowiona została dzwonnica. Te prace to ponad 500 tys. zł. – Wielka w tym dziele zasługa Gminy Rytwiany na czele z Panem Wójtem Grzegorzem Forkasiewiczem i z Panią Sekretarz – Marianną Stryszowską. Wielką pomoc okazywał Pan Burmistrz Osieka – Włodzimierz Wawrzkiewicz i nieżyjący już - Vice premier RP – Przemysław Gosiewski oraz firma PP. Adamczyków. W sumie parafia uzyskała 10 różnych dotacji. Kościół był nominowany w konkursie Urzędów Konserwatorskich na najlepiej utrzymany zabytek. Obok tego wielkiego dzieła – miały miejsce – inne wydarzenia. Od VI 2002r. uporządkowano plebanię i jej otoczenie, zostały rozebrane stare, zniszczone zabudowania parafialne, wykonano parkingi. Urządzono salę parafialną dla młodzieży, ogrodzono plebanię, wymieniono nagłośnienie i oświetlenie kościoła. Zostały ustawione trzy krzyże – przy kościele i na cmentarzach. Urządzono nowy cmentarz. (...) Obok kościoła postawiono pomnik pamięci ofiar ostatniej wojny. Z ciekawych wydarzeń w ostatnim czasie – należy wymienić: - pożegnanie i pogrzeb ks. Kazimierza Sobczyka, pogrzeb ks. Stanisława Stolarskiego - 50-lecie kapłaństwa ks. Zdzisława Kalinowskiego - prymicje ks. Marka Janowskiego SJ - wieczór kolęd (artyści z Baranowa Sandomierskiego) - „Cztery pory roku” – koncert artystów filharmonii Lwowskiej - wystawa prac dzieci: „Szukam Twego oblicza” - 50-lecie święceń kapłańskich J. E. Ks. Bp. Mariana Zimałka – przewodniczenie uroczystościom Bożego Ciała - coroczne konkursy na palmę Wielkanocną, dni Pisma Św. (św. Hieronima) - kilkukrotne wizyty misjonarzy – ks. Bogusława Grędysy (Rosja), ks. Krzysztofa Kopcia SVD (Brazylia) - coroczne pielgrzymki i wycieczki GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 z młodzieżą (np. do Kalwarii Pacławskiej, Czernej, Ojcowa, Alwerni, Kałkowa, Piotrkowic, nad.. Jezioro Rożnowskie, na św. Krzyż, na Roztocze, na ziemię Tarnowską). Parafia przeżywała: Rok różańca, Rok rodziny, Rok Eucharystii, nawiedzenie M. B. Fatimskiej, Misje św., Nawiedzenie Jasnogórskiej Ikony, Nawiedzenie rodzin. Odbyły się: Konkursy papieskie, olimpiady biblijne, akcje „Ciastko” – pomoc dla misjonarzy, poświęcenie szkoły, remizy, dróg, odczyt nt. „Piękna małżeństwa”. Pielgrzymki do Sulisławic, Janowa Lubelskiego. Parafię odwiedza coraz liczniejsza rzesza turystów. W parafii ukazały się: 2 pocztówki, folder informacyjny, książka jubileuszowa ks. Proboszcza „W cieniu wiązu, w dolinie…” – wydany nakładem Urzędu Gminy Rytwiany, z inicjatywy Szkoły Podstawowej w Strzegomiu (2010r.) O parafii informowała: Wielokrotnie prasa „Echo dnia”, „Tygodnik Nadwiślański”, „Gazeta Rytwiańska”, „Gazeta Lokalna”, „Gość Niedzielny”, „Niedziela”, „Gazeta Wyborcza”, Radio Kielce np. - VI, VII 2003r., - 2 X 2011r., - XII 2011r. TV Kielce – 2005r., - 2008r., - IV. TV Rzeszów – 2005r. Parafia niewielka – ale – dzięki Bogu i ludziom – wiele się dzieje. Jeszcze raz serdecznie witamy J. E. Księdza Biskupa i prosimy o błogosławieństwo. 19 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 REKORD POBITY Styczniowa niedziela 08. 01. 2012 przebiegła w Gminie Rytwiany pod hasłem Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Był to już XX finał WOŚP w Polsce, a VII w Gminie Rytwiany. Tym razem pieniądze zbierano na urządzenia do ratowania życia wcześniaków i pompy insulinowe dla kobiet ciężarnych chorych na cukrzycę. Orkiestrowy sztab działający w Rytwianach z Pawłem Jastrzębiem na czele oraz Gminne Centrum Kultury, Sportu i Informacji Turystycznej podjęli się organizacji WOŚP by w niedzielę zaproponować mieszkańcom i gościom Gminy Rytwiany ciekawy program artystyczny. Wielki finał orkiestry rozpoczął się o godz. 15.00 na sali widowiskowej GCK. Po oficjalnym otwarciu imprezy, mieszkańcy i przybyli goście mogli podziwiać m.in. występ zespołu bębniarskiego działającego przy GCK, występy solowe dziewcząt ze Szkoły Podstawowej w Sichowie Dużym oraz ZSO w Rytwianach jak również występy solistek z Gminnego Centrum Kultury. Po programie artystycznym rozpoczęto licytację darów przekazanych na rzecz WOŚP. Aukcję jak w roku ubiegłym 20 przeprowadził Jurek Gwizdowski jeden z współorganizatorów imprezy. Najbardziej pożądanymi przedmiotami na licytacji o które toczył się bój były: piłka z podpisami piłkarzy z klubu sportowego Baszta Rytwiany – 430zł , piłka z podpisami piłkarzy ręcznych Vive Targi Kielce – 410zł ,kosiarka elektryczna ofiarowana przez firmę Państwa Wnuków ze Szczeki– 310 zł, obraz z wystawy pt. „Anioły” artystki staszowskiej Jadwigi Kotlarz -300 zł. Przez cały czas trwania imprezy wolontariusze serwowali fasolkę po bretońsku przygotowaną przez Marcina Podkowę i kiełbaski z grilla. Nie zabrakło także kawy, herbaty i słodkiego poczęstunku dla wolontariuszy, którzy kwestowali już od samego rana. Jak zawsze dużą popularnością cieszyła się loteria fantowa. Każdy los wygrywał i zazwyczaj był zaskakującą niespodzianką dla obdarowanych. Na najmłodszych uczestników imprezy czekały gry i zabawy w Gminnej Bibliotece Publicznej oraz na świetlicy w Centrum Kultury. Mieszkańcy z dużym zainteresowaniem podziwiali także pokaz sprzętu strażackiego OSP w Rytwianach. Po wszystkich atrakcjach tradycyjnie o 20.00 odbył się pokaz sztucznych ogni, symbolizujący orkiestrowe światełko do nieba. Ostatnim punktem programu był koncert zespołu „The Pearl”. Już wiemy, że uzbieraliśmy więcej niż w zeszłym roku –12 897 08 zł Nie sposób wymienić wszystkich, którzy przyczynili się do zebrania tak dużej kwoty pieniędzy dlatego też każdemu, kto dołożył do całej akcji nawet symboliczny grosik, czy pomógł w dowolny sposób – składamy serdeczne podziękowanie. Darczyńcom, wolontariuszom, sponsorom i uczestnikom aukcji dzięki za to, że zawsze możemy na Was liczyć! tekst: www.gckrytwiany.pl foto: www.gckrytwiany.pl, Paweł Jastrząb GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 21 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 WYDARZENIA BENEFIS pracy twórczej Benedykta Kozieła 22 stycznia 2012r. w sali widowiskowej w Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Informacji Turystycznej w Rytwianach odbył się benefis pracy twórczej Benedykta Kozieła oraz koncert muzyków: półfinalisty i uczestnika IV edycji programu „Mam Talent” Kamila Skickiego oraz Kamila Kondka. Benedykt Kozieł (pseud. Stanisław Kem) w 2011r. obchodził 30 – lecie pracy twórczej. Debiutował w 1981r. wierszami w arkuszu poetyckim Ogon Pegaza, stanowiącym pokłosie konkursu literackiego „ O Lewe Skrzydło Pegaza” oraz w „Gazecie Strajkowej WSI”. Wiersze publikował w prasie regionalnej i ogólnopolskiej oraz w wydawnictwach zbiorowych; jego wiersze były też prezentowane w Polskim Radiu Kielce. Wydał zbiory wierszy: Przestąpiłem progi patrzeń (1986r.), W agrafce przestrzeni (1992r.) Ty mówiłaś słowa wieczne (1992r.), To co jest (2000r.), W Niekurzy i gdzie indziej (2007r.), Otoczyła mnie miłość (2009r.). Benedykt Kozieł od 1990r. jest członkiem m.in. Staszowskiego Towarzystwa Kulturalnego oraz grupy literackiej „ Nad Czarną”, a od 2001r. członkiem Kieleckiego Oddziału Związku Literatów Polskich. Zawodowo pełni funkcję dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Staszowie. Na benefis przybyli najbliżsi przy- 22 jaciele poety, zaprzyjaźnieni literaci oraz zaproszeni goście i mieszkańcy Gminy Rytwiany. Spotkanie rozpoczęło się od koncertu muzyków Kamila Skickiego – skrzypce, Kamila Kondka – pianino. Wszyscy mieli okazję posłuchać muzyki filmowej, oraz podziwiać krajobrazy i zabytki Gminy Rytwiany w przygotowanej na tę okoliczność projekcji multimedialnej. W dalszej części spotkania prezes Kieleckiego Oddziału Związku Literatów Polskich Pan Stanisław Nyczaj wygłosił laudację na temat poety i jego twórczości, a sam jubilat przybliżył wszystkim wiersze najbliższe swemu sercu. Można było usłyszeć również wiersze poety pt. „ Odprowadzasz mnie” i „Daleko tak” recytowane przez uczestniczki koła teatralnego Martynę Majczak i Łucję Rdzaną. Na zakończenie wieczoru, wielbiciele poezji mogli nabyć wybrane zbiory wierszy z pamiątkowym autografem. Kamila Jastrząb GCKSiIT w Rytwianach GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 W dniu 18 lutego 2012 r. punktualnie o godzinie 12:00 w sali gimnastycznej Zespołu Placówek Oświatowych – Publicznej Szkoły Podstawowej i Przedszkola im. Marii Firlejczyk w Sichowie Dużym rozpoczęła się coroczna zabawa karnawałowa dla dzieci. Od godziny 12.00 do 15.00 w zabawie uczestniczyli wychowankowie przedszkola, oddziału przedszkolnego oraz klasy I – III, natomiast od godziny 15.00 sala należał do starszych uczniów z klas IV – VI. Przybywających na miejsce spotka- Karnawałowe harce w Sichowie Dużym nia w progu witali organizatorzy. Zabawa prowadziła Pani Dorota Słomka – wychowawca oddziału przedszkolnego. Swoją pomocą służyła także Pani Barbara Odważny – wychowawca przedszkola. Nasi wodzireje zaprosili wszystkich do wspólnej zabawy, porywając dzieci do pociągu, który prowadziła Pani Dyrektor Dorota Karasińska – Kozłowska. OŚWIATA Pociąg zatrzymywał się w wybranych europejskich miastach po to, aby odtańczyć najbardziej charakterystyczny dla danego kraju taniec. Dzieci korzystając z czasu karnawału uczestniczyły w balu, poprzebierane za swoich ulubieńców z bajek i kreskówek. Na sali wirowały księżniczki, rycerze, kowboje, piraci i pająki – nie zabrakło zielonej żabki i Czerwonego Kapturka. Czuły się świetnie w swobodnych tańcach i pląsach oraz brały udział w konkursach: taniec z balonami, taniec na gazecie, wyścig z piłeczkami. Wykonały także wspólny taniec integracyjny „Kaczuszki” oraz „Taniec ze wstążką z bibuły”. Do wspólnej zabawy zostali zaproszeni również dorośli, którzy chętnie skorzystali z nadarzającej się możliwości tańców ze swoimi pociechami. Odbyły się również konkursy tematyczne, w których zdecydowany prym wiodły dzieci. Na każdego zmęczonego trudami zabawy uczestnika czekał poczęstunek, przygotowany przez niezastąpionych rodziców oraz gorące napoje. Niestety wszystko co dobre, szybko się kończy i około godziny 15.00 pojawili się starsi uczniowie wraz z wychowawcami, aby oddać się błogiemu świętowaniu karnawału. Zabawa dla starszych uczniów miała charakter dyskoteki. Tańcom i harcom nie było końca. W trakcie trwania imprezy, także dla nich czekał poczęstunek i napoje. Bal zakończono około godzinie 20.00. Zadowoleni uczniowie z niecierpliwością wyczekują już następnej, tak udanej zabawy karnawałowej. Anna Gaj Święto Babci i Dziadka w Sichowie Dużym Mimo, że styczeń jest zimowym miesiącem, pełnym chłodnych dni, są takie dwa dni, jedyne dwa dni w roku, kiedy każdemu, a już na pewno wszystkim Babciom i Dziadkom robi się cieplej na sercu, bo przecież jest to ich święto. W Zespole Placówek Oświatowych – Publicznym Przedszkolu i Szkole Podstawowej im. Marii Firlejczyk w Sichowie Dużym zapraszanie Babć i Dziadków na uroczystość z okazji ich święta jest tradycją na stałe wpisaną w repertuar imprez przedszkolnych. Ta wspaniała impreza odbywała się w naszym przedszkolu dwukrotnie: 19 stycznia 2012 r. w grupie przedszkolaków oraz 20 stycznia 2012 r. w grupie „0” i miały one bardzo podobny przebieg. Różniły się jednak stopniem trudności tekstów i utworów dedykowanych Babciom i Dziadziusiom. Nad przygotowaniami i przebiegiem wstępów czuwały Panie wychowawczynie: Barbara Odważny i Dorota Słomka. Wychowawczynie złożyły serdeczne życzenia wszystkim Babciom i Dziadkom i w pięknie udekorowanej sali zaprosiły na program artystyczny przygotowany przez dzieci. W większości były to wzruszające wiersze i piosenki okolicznościowe. W spotkaniu, jak co roku, brała też udział Pani Dyrektor Dorota Karasińska – Kozłowska, lecz tym razem nie tylko z racji pełnionej funkcji, ale również jako babcia jednego z przedszkolaków. Oprócz montażu słowno – muzycznego, Szanowni Goście obejrzeli także pokazy taneczne w wykonaniu swoich wnuków. Mali artyści z przejęciem odtwarzali swoje role, a Czcigodni Goście ze wzruszeniem odbierali czułe słowa, kierowane pod ich adresem. Frekwencja, jak co roku była wysoka. Następnie wnuczęta obdarowały swoich ukochanych gości upominkami, przygotowanymi własnoręcznie. Na koniec uroczystości dzieci zaprosiły swoich gości do wspólnej zabawy przy muzyce. Wszyscy byli bardzo wzruszeni. Pani Dyrektor zabierając głos przekazała wszystkim Babciom i Dziadkom najserdeczniejsze życzenia, a także wyraziła uznanie dla pracy Pań przedszkolanek oraz dla talentów artystycznych naszych wychowanków. Wspaniała atmosfera, która towarzyszyła spotkaniu, była okazją do umocnienia więzi rodzinnej, miłego spędzenia czasu, bliższego poznania się. Jeszcze raz wszystkim Babciom i Dziadkom składamy najserdeczniejsze życzenia zdrowia i wszelkiej pomyślności w życiu. Anna Gaj 23 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 OŚWIATA Uczniowie szkół podstawowych Gminy Rytwiany na wycieczce w stolicy województwa świętokrzyskiego w ramach Projektu DOBRY START Uczniowie szkół podstawowych Gminy Rytwiany na wycieczce w stolicy województwa świętokrzyskiego w ramach Projektu DOBRY START W lutym 2012 roku każda ze szkół biorąca udział w projekcie DOBRY START dla uczniów szkół podstawowych w Gminie Rytwiany zorganizowała wycieczkę do Kielc. Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Działanie 9.1 Wyrównanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych. Pierwsi odbyli wycieczkę uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Rytwianach. W dniu 14 lutego, 45 uczniów wraz z opiekunami spod budynku szkoły wyruszyło w drogę. Pierwszym eta- pem wycieczki było zwiedzanie pałacu w Oblęgorku. Wnętrza XIX -wiecznego dworku to miejsce, w którym mieści się muzeum poświęcone życiu i twórczości Henryka Sienkiewicza. Zwiedzanie muzeum pozwoliło poznać i poszerzyć dzieciom wiadomości na temat życia i twórczości Henryka Sienkiewicza. Wszystkich uczestników wycieczki oczarowała atmosfera tego miejsca. Kolejnym punktem wycieczki była „Dolina Gadów”. W egzotarium uczniowie spotkali żywe gady, które w swoich naturalnych środowiskach występują w Afryce, Ameryce, Azji czy odległej Australii. Specyficzny klimat tego miejsca i obecność największych gadów świata, wywołało u dzieci niezapomniane przeżycia. Po pełnym wrażeń zwiedzaniu przyszedł czas na odpoczynek, w czasie którego wszyscy uczestnicy zjedli pyszny obiad. Następnym etapem wycieczki było Kino „Helios” znajdujące się w „Galerii Echo” i oglądanie filmu animowanego „Piękna i Bestia” w technologii Uczniowie z PSP w Strzegomiu w Muzeum Zabawek 24 3D. Po seansie dzieci długo dzieliły się wrażeniami z filmu. Dodatkową atrakcją w czasie oczekiwania na film, był udział dzieci w konkursach organizowanych w „Galerii Echo” z okazji Walentynek, za które otrzymały drobne upominki. O godzinie 17.30 wycieczka ruszyła w drogę powrotną. 15 lutego w trasę udali się uczestnicy projektu DOBRY START ze Szkoły Podstawowej w Sichowie Dużym. Tematem przewodnim ich wyjazdu była edukacja teatralna i muzealna. Wycieczka rozpoczęła się od wizyty w Teatrze Lalki i Aktora „Kubuś” w Kielcach, gdzie uczniowie obejrzeli spektakl pod tytułem „Nieznośne słoniątko”, w reżyserii Wiktora Klimczuka. Wszyscy byli bardzo zainteresowani sztuką, spontanicznie reagowali na sceny, klaskali, żywo reagowali na grę aktorską. Po zakończeniu widowiska uczniowie udali się do galerii lalek na żywą lekcję teatru. Uczniowie obserwowali lalki, zadawali pytania, poznali rodzaje lalek teatralnych, tajniki gry aktora, a na koniec obejrzeli najstarsze lalki oraz te najnowsze. Fascynującą częścią wizyty okazało się ożywianie lalek przez samych uczniów. Niektórym ta sztuka bardzo podobała się, być może to przyszli aktorzy tego teatru ? Dużo było przy tym radości i śmiechu. Dzieci odwiedziły również pracownię akustyki, gdzie miały okazję zaobserwować sposób sterowania dźwiękiem i światłem w teatrze. Akustyk ukazał uczniom różnice między pracą dziś - w dobie komputeryzacji i sprzed 20 laty. Następnym punktem programu było zwiedzanie Muzeum Historii Kielc, które znajduje się przy ulicy św. Leonarda 4. Kielce to stolica Ziemi Świętokrzyskiej, dlatego też właśnie tam zaplanowano lekcję historii o dziejach naszego województwa. Kustosz muzeum opowiadał o historii miasta od czasów prehistorycznych, aż po współczesność. Dużym zainteresowaniem uczniów cieszyły się rekwizyty z czasów powstań narodowych i wojen. Również interesujące dla uczniów były eksponaty geologiczne i archeologiczne, których nie można zobaczyć w szkole. Lekcja muzealna nie należała do najłatwiejszych, ale niewątpliwie pozostała w pamięci uczniów. Wielu z nich usłyszało po raz pierwszy ciekawostki z historii Kielc. Po zajęciach w teatrze i muzeum, uczniowie wraz z opiekunami udali się na posiłek do restauracji. Ze śpiewem i radością powrócili GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 do szkoły o godzinie 18.00, gdzie na swoje pociechy czekali już stęsknieni rodzice. Kolejnego dnia, tj. 16 lutego, w drogę wyruszyli uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Strzegomiu. Wycieczka rozpoczęła się od kina „Helios”, gdzie uczniowie obejrzeli najnowszą część popularnego filmu „Alvin i wiewiórki 3”. Wiele wrażeń dostarczyła uczniom wizyta w Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga w Kielcach. Dzięki tej wizycie uczniowie mogli zobaczyć i podziwiać wnętrza sal koncertowych, uczestniczyli w pogadance na temat pracy filharmonii, zapoznali się z repertuarem utworów, mieli także możliwość sprawdzenia i uzupełnienia wiedzy nabytej w czasie zajęć w szkole. Kolejnym punktem wycieczki było zwiedzanie Muzeum Zabawek. Uczniowie z zainteresowaniem oglądali i podziwiali prezentowane w zbiorach muzealnych zabawki sprzed wielu lat, które są zgrupowane w zbiorach tematycznych. Dodatkową atrakcją okazał się udział w zajęciach warsztatowych z instruktorem – plastykiem, w czasie których uczniowie nabywali nowe umiejętności i doświadczenia w tworzeniu papierowych zabawek i przedmiotów z użyciem techniki or- OŚWIATA Zwiedzanie Teatru Lalki i Aktora ‘Kubuś’ - dzieci z PSP w Sichowie Dużym giami. Uczniowie spacerowali w zimowej scenerii główną ulicą Kielc, ulicą Sienkiewicza, podziwiając uroki tego miasta. Na koniec wycieczki uczestnicy zjedli obiad i bogaci w nowe doświadczenia wrócili do Strzegomia. Wszystkie trzy wycieczki uczniowie uznali za bardzo udane. Wzięło w nich udział ogółem 135 uczniów ze szkół podstawowych Gminy Rytwiany. Uczestnicy wycieczek wracali pełni wrażeń i emocji. Wspomnieniom nie było końca. Lecz to nie koniec wycieczek w ramach Projektu DOBRY START, bo przed uczniami jeszcze trzy kolejne interesujące wyjazdy. Najbliższy nastąpi już w czerwcu. Anna Krala, Koordynator Projektu „DOBRY START” WIGILIA HARCERSKA W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH W RYTWIANACH 16 grudnia 2011r. odbyła się w naszej szkole gawęda i spotkanie z Panem Andrzejem Wawrylakiem oraz Wigilia harcerska. Wzięły w niej udział także gromady zuchowe, które w tym roku wznowiły swoje działanie. Pan Andrzej bardzo barwnie opowiadał o swojej samotnej wyprawie rowerowej do Rzymu, gdzie spotkał się z Ojcem Świętym, żyjącym wówczas jeszcze Janem Pawłem II. Darem dla Pana Wawrylaka od Ojca Świętego był różaniec, który każdy z nas mógł wziąć w dłoń i wspomnieć postać Wielkiego Polaka oraz poprosić Boga o coś ważnego, co każdy z nas ukryte miał w swoim sercu. Barwnym opowiadaniom towarzyszyła prezentacja zdjęć w wyprawy Pana Andrzeja. Ponadto Pan Andrzej towarzyszył harcerzom i zuchom we wspólnym śpiewie i wspomagał nas nawet akompaniamentem gitarowym. Spotkanie było tak interesujące, że nieco się przedłużyło, jednak nikt nie śpieszył się do domu, bowiem przed nami było jeszcze spotkanie opłatkowe. Cała brać harcerska i zuchowa wraz z opiekunami i Panem Wawrylakiem udała się na stołówkę, gdzie w serdecznej atmosferze połamała się opłatkiem składając sobie życzenia. Po wspólnym odśpiewaniu kolęd, wszyscy zasiedli do wigilijnego stołu. Serdecznie dziękujemy Panu Andrzejowi Wawrylakowi za wspólnie spędzony czas, a także Rodzicom za pomoc w organizacji wieczerzy wigilijnej. Aneta Urbanowicz ZSO w Rytwianach 25 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 OŚWIATA EchaPSP W STRZEGOMIU Ekolodzy na wesoło! Zbliżająca się wiosna ożywiła szeregi najmłodszych ekologów szkolnych. Uczniowie z klas O, I, II i III uczestniczyli w Teatralnych Konfrontacjach. Oglądali i podziwiali przygotowane przez siebie teatrzyki. Następnym punktem zwiedzania był cmentarz parafialny, na którym spoczywają legioniści marszałka Piłsudzkiego oraz Kapliczka, w której znajduje się źródełko mające moc uzdrowicielską. Przeszliśmy również pod pomnik Jędrusiów upamiętniający legendarnych partyzantów ”Jędrusie”, którzy mieszkali i wydawali podczas okupacji hitlerowskiej tajną gazetę „Odwet”. Uczniowie zwiedzili także piekarnię, gdzie zapoznano ich z produkcją pieczywa. Wycieczkę zakończono przy ognisku. Opiekunowie: U.Suska, E.Barabasz Zimowe Akcje Klubu „Ekoludek’’ Ciekawe stroje oraz interesujące pacynki zachwyciły najmłodszą część widowni . Dużym zainteresowaniem cieszyła się własna interpretacja teatralna pt. ,,Jak to z naszym Szewczykiem Dratewką było” oraz inscenizacja pt. ,,Przygoda z sową”. U. Suska, A. Bąk E. Barabasz, D. Saramak, J. Bąk Zwiedzanie ciekawych zakątków w Bogorii. Uczniowie klasy II Publicznej Szkoły Podstawowej w Strzegomiu wraz z wychowawczynią U. Suską i E. Barabasz odbyli wycieczkę do Bogorii. Pierwszym miejscem, które mieli okazję zwiedzić było Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia przy Parafii Św.Trójcy w Bogorii. Sanktuarium jest świątynia barokową zbudowaną w wieku XVIII. Wnętrze ma rokokowy charakter, bardzo ważnym elementem jest obraz Matki Boskiej Pocieszenia, który został namalowany przez Jana Sochera w 1626r. Obraz słynie niezliczonymi łaskami. 26 W ramach działalności klubu „Ekoludek” corocznie w naszej szkole jest organizowana akcja dokarmiania ptaków.W tej pożytecznej inicjatywie biorą udział członkowie klubu „Ekoludek” - uczniowie kl O - III wraz z wychowawcami. Akcja polegała na zawieszaniu karmików, przygotowaniu karmy dla ptaków spędzających zimę w naszym kraju. Pokarm dla ptaków staraliśmy się uzupełniać codziennie przed godziną ósmą. Aby zachęcić starszych uczniów naszej szkoły i zainspirować ich do niesienia pomocy ptakom w okresie zimy, w tym celu odbyły się „Zimowe spotkania z poezją”, które przygotowali uczniowie kl O-III. Spektakle teatralne były bardzo pouczające, propagowały i przypominały o obowiązku otoczenia opieką i troską w czasie zimy „naszych małych przyjaciół’’. Uczniowie w ramach konkursu plastycznego zaprezentowali własnoręcznie wykonane prace, pt. „Zimowa aura”. Opiekunowie: U.Suska, D.Saramak, J.Bąk, A.Bąk, E.Barabasz senką, w barwnym korowodzie wszyscy udali się nad rzekę, gdzie pożegnali słomianą kukłę. Ten dzień był wyjątkowy było wiele radości i humoru, czyli dla każdego coś dobrego Mamy nadzieję, że od dziś dni będą coraz cieplejsze i bardziej słonecznie a zima wróci dopiero w grudniu! A. Bąk, U. Suska, E. Barabasz, J. Bąk, D. Saramak Spotkanie z twórcą ludowym W ramach działalności Koła Dziedzictwa Lokalnego młodzież szkolna działająca w kole oraz uczniowie klasy I i II odbyli ciekawe spotkanie z lokalnym twórcą ludowym- panem Zdzisławem Pszczołą. Uczniowie poznali warsztat pracy twórcy, mieli możliwość zaprezentowania własnych umiejętności rzeźbiarskich poprzez udział w zajęciach warsztatowych pod okiem mistrza. Pierwszy Dzień Wiosny Marzanno Marzanno Ty, zimowa panno Zrób miejsce wiośnie, Uciekaj gdzie pieprz rośnie Marzanno Marzanno Ty, zimowa panno Pięknie cię żegnamy Bo wiosnę witamy W ten sposób 21 marca 2012r. (środa) dzieci z przedszkola i oddziału przedszkolnego oraz uczniowie z klas I – III powitali wiosnę. Z wesołą pio- W szkole zorganizowano też wystawę rzeźb twórcy, w czasie której podziwiano eksponaty z bogatego zbioru rzeźbiarza. B. Dynak, U. Suska GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 OŚWIATA W sobotę 10 marca br. w budynku Instytutu Fizyki Uniwersytetu Rzeszowskiego przy Al. Rejtana 16A w Rzeszowie odbył się ponadregionalny finał Konkursu Prac Naukowych projektu Feniks. Nasza szkoła była reprezentowana przez pięcioro uczniów: Olgę Kosterską, Marlenę Łukaszek, Magdalenę Wyrazik (absolwentki naszego Gimnazjum) oraz Karola Broczkowskiego i Dawida Walasa. Ponadregionalny finał konkursu projektów naukowych Program spotkania obejmował prezentację prac laureatów pierwszych miejsc z finałów regionalnych, sesję plakatową, poczęstunek oraz wykład dr hab. Pawła Jochyma z IFJ PAN p.t. "Czy powinienem zostać wikipedystą?".W prezentacji prac laureatów wystąpiły Marlena Łukaszek i Magdalena z projektem p.t. "Jak wyznaczyć przyspieszenie grawitacyjne za pomocą oscyloskopu" - pomysł na projekt i prezentacja bardzo się podobały. W sesji plakatowej wzięli udział Olga Kosterska - z projektem "Przewodnik po Saturnie i okolicach" oraz Karol Broczkowski i Dawid Walas projektem "Large balls colider". Plakat chłopców został wyróżniony. Na koniec spotkania odbyło się uroczyste wręczenie nagród oraz sesja zdjęciowa. Wojciech Walas Kluczem do wiedzy jest czytanie. Kto nie czyta, nie nadąża za zmianami we współczesnym świecie, ponieważ ciągle rośnie ilość informacji i wiedzy. czytanie, czytając dzieciom raz w tygodniu. Czytają nauczyciele , rodzice, zaproszeni goście oraz dzieci dzieciom. Uczniowie bardzo chęt- CZYTANIE Czytanie na głos niemowlęciu stymuluje rozwój jego mózgu. Czytanie kilkulatkowi rozbudza w nim ciekawość świata i pomaga mu zrozumieć siebie i innych. Wspólne głośne czytanie z nastolatkiem pomoże mu pokonać wiele problemów wieku dorastania. Czytanie chroni dziecko przed uzależnieniem od telewizji i komputerów. Więź z rodzicami, wzmocniona czytaniem, daje dziecku siłę do pokonywania wielu pokus i zagrożeń. Nawyk czytania i zapał do książek trzeba kształtować w dzieciństwie, czytając dzieciom. Pragnąc rozbudzić ten nawyk w naszych uczniach od wielu lat prowadzimy w naszej szkole akcję pod hasłem „Cała szkoła czyta dzieciom ”.Dzięki aktywnej i pełnej inwencji w działaniu Biblioteka została uhonorowana wyróżnieniem w ramach kampanii ,,Cała Polska czyta dzieciom”. Systematycznie popularyzujemy głośne nie uczestniczą w czytaniu swoim rówieśnikom , młodszym kolegom i koleżankom. Członkinie aktywu bibliotecznego czytają przedszkolakom, którzy z niecierpliwością czekają na nowe przygody w świecie bajek. Sami wybierają fragmenty książek, bajek, legend. Po każdego czytania dzieci przygotowują ilustracje lub krótki komentarz dotyczący czytanego fragmentu. W związku z prowadzoną akcją organizujemy szereg konkursów czytelniczych –recytatorski, plastyczny, poetycki. Swoimi działaniami biblioteka uzupełnia domowe czytanie i stwarza wszystkim, bez wyjątku dzieciom, szansę na częsty kontakt ze słowem pisanym. Marzy nam się, by nasza kampania czytania zagościła we wszystkich domach dając dzieciom szansę na lepszy rozwój. Barbara Dynak Dorota Mnich Grudzień to wyjątkowy czas, w którym przygotowujemy się do Świąt Bożego Narodzenia. Jak co roku uczniowie, nauczyciele i pracownicy szkoły chcieli zrobić coś wyjątkowego coś, co udowodniło, że w każdym z nas drzemie dobroć, którą nie zawsze możemy okazać . ,,Dla każdego coś słodkiego” Przed świętami gościliśmy w Domu Dziecka w Skopaniu .W szkole zorganizowaliśmy akcję pomocy dla podopiecznych tego domu ,,Dla każdego coś słodkiego”. Do tej wizyty przygotowywaliśmy się wcześniej. W zbiórkę artykułów włączyła się cała społeczność szkolna , rodzice, nauczyciele, pracownicy szkoły. Celem akcji było zebranie słodkości dla dzieci wychowujących się poza własną rodziną. Spotkanie w Skopaniu upłynęło w miłej, świątecznej atmosferze pełnej serdeczności ze strony gości i gospodarzy. Mamy nadzieję, że za rok również będziemy mogli pomóc dzieciom, a jednocześnie z dumą patrzeć na naszych uczniów, pracowników, nauczycieli, dyrekcję. Pamiętajmy – dobro powraca!!! Opiekunowie SU i PCK 27 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 OSP OSP z Rytwian grała w XX Finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Podczas trwania XX finału WOŚP w Rytwianach, jaki odbył się 8 stycznia 2012r., Ochotnicza Straż Pożarna z Rytwian przygotowała pokaz sprzętu ratowniczo - gaśniczego oraz umundurowania bojowego, koszarowego i galowego, jakie jednostka posiada na swym wyposażeniu. Dzięki współpracy z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Staszowie, oraz druhów z jednostki Sichowa Małego, które również brały czynny udział w XX Finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Rytwianach. Mieszkańcy Gminy Rytwiany mogli uczestniczyć w pokazie udzielania Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy Przedmedycznej, jak i samemu spróbować swoich sił podczas reanimacji na fantomie, będącym na wyposażeniu jednostki ratow- niczo-gaśniczej ze Staszowa. W ten sposób chcieliśmy przybliżyć mieszkańcom naszej gminy sposób udzielania pierwszej pomocy oraz przekazać podstawową wiedzę na temat prawidłowego zgłaszania wszelkiego rodzaju zagrożeń na numery alarmowe służb ratowniczych. Pokazy przygotowane przez jednostki w czasie XX finału WOŚP w Rytwianach budziły duże zainteresowanie zarówno tych najmłodszych uczestników, jak i osób dorosłych. Za pomoc w zrealizowaniu pokazu serdecznie dziękujemy Panu Marcinowi Ptakowi prezesowi firmy P.P.H.U. „SUBOR” ze Staszowa. Zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej w Rytwianach Jak co roku przełom zimy oraz wiosny to okres, w którym wyraźnie wzrasta liczba pożarów lasów łąk i nieużytków. Za ponad 90 proc. przyczyn ich powstawania jest odpowiedzialny czynnik ludzki, nadal bowiem od pokoleń wśród wielu rolników panuje przekonanie, że wypalenie trawy spowoduje szybszy i bujniejszy jej przyrost. Pożarom towarzyszy emisja pyłów i gazów które są niebezpieczne zarówno dla ludzi jak i zwierząt oraz powodują zanieczyszczanie atmosfery. Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.), art. 124. "Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów". Art. 131: "Kto...wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary…- podlega karze aresztu albo grzywny". Art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.); w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności: - rozniecenia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego, - korzystania z otwartego płomienia, - wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje: Art. 82 ustawy z dnia 20 maja 1971r. Kodeksu wykroczeń (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275 z późn. zm.) - kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24, § 1 może wynosić od 20 do 5000 zł. Art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997r. Nr 88 poz. 553 ze zmianami) stanowi: "Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10". Kilka słonecznych dni marca spowodowało, że jednostki straży pożarnej z terenu gminy Rytwiany wyjeżdżały do pożarów aż 50 razy. 16 - 25 marca to kulminacja wyjazdów do płonących traw jednostek OSP spowodowanych umyślnymi podpaleniami bądź ludzką niefrasobliwością która zamknęła się ogólną liczbą 43 wyjazdów alarmowych. Trawy Płoną Płomienie niosą również śmierć licznym owadom i dziko żyjącym zwierzętom, niszczą ich siedliska i przynoszą ogromne straty w użytkach rolnych. Ziemia na wypaleniskach staje się jałowa, gdyż ogień zabija np. dżdżownice i hamuje naturalne zjawisko gnicia pozostałości roślinnych, które tworzą urodzajną warstwę gleby. Ponadto podpalacze często stają się ofiarami swoich czynów, bo ogień bardzo szybko wymyka się im spod kontroli i przenosi na pobliskie lasy czy zabudowania powodując duże straty materialne. Wypalanie traw jest niezgodne z prawem!: Określa to ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. 28 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 4 lutego 2012 roku strażacy z jednostki OSP Rytwianach podsumowali miniony rok ich działalności. Otwarcia zebrania i powitania jego uczestników dokonał Prezes jednostki dh Jerzy Switek. Na przewodniczącego zebrania wybrano dh Marka Cepila członka zwyczajnego jednostki. Prezes dh Jerzy Switek przedstawił obszerne sprawozdanie z działalności jednostki za 2011r.Przedstawienia sprawozdania finansowego i planu finansowego na bieżący rok dokonał dh Mieczysław Bednarski. Sprawozdanie komisji rewizyjnej odczytał dh Mariusz Niekurzak, a dh Marcin Podkowa przedstawił plan działalności na 2012 rok. Po odczytaniu sprawozdania komisji rewizyjnej zarządowi jednostki, w głosowaniu jawnym, jednogłośnie udzielone zostało absolutorium za rok sprawozdawczy. OSP Rytwiany w 2011r. uczestni- OSP Srebrnym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” odznaczeni zostali druhowie: Marcin Wilczkowski, Mieczysław Bednarski, Mariusz Niekurzak, Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” odznaczeni zostali druhowie: Jerzy Switek, Marian Prostak, Krzysztof Bartusiak, Piotr Rdzany, Sebastian Bryk W zebraniu uczestniczyli zaproszeni goście: Poseł na Sejm RP Maria Zuba, Poseł na Sejm RP Krzysztof Lipiec, Komendant Powiatowy PSP w Staszowie bryg. Grzegorz Ciepiela, Sekretarz Zarządu Powiatowego Związku OSP RP Mieczysław Madej, Wójt Gmi- Strażacy z Rytwian podsumowali 2011 rok czyła ogółem w 31 różnego rodzaju akcjach ratowniczych, z czego do gaszenia pożarów dysponowana była 16 razy, natomiast 15-krotnie jednostka wyjeżdżała do działań określanych w nomenklaturze pożarniczej jako miejscowe zagrożenia. Akcje „MZ” związane były z usuwaniem skutków nadmiernych opadów deszczu, usuwaniem z dróg publicznych powalonych drzew i gałęzi, a także z kolizjami drogowymi i usuwaniem gniazd owadów niebezpiecznych dla ludzi. W czasie zebrania sprawozdawczego, za udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych, za niesienie pomocy poszkodowanym oraz za zaangażowanie i pracę na rzecz jednostki, 12 druhów odznaczonych zostało medalami „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, przyznanych przez Prezydium Zarządu Oddziału Wojewódzkiego. Stosowne uchwały Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP odczytał Naczelnik dh Sebastian Bryk. Brązowym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” odznaczeni zostali druhowie: Gerard Majsak, Paweł Woś, Marcin Podkowa, Mateusz Switek ny Rytwiany, a zarazem Prezes Gminnego Związku OSP RP w Rytwianach Grzegorz Forkasiewicz, Komendant Gminny OSP Grzegorz Rajca, radny Rady Gminy Rytwiany a zarazem v-ce Przewodniczący Rady Gminy Jerzy Gwizdowski. W zebraniu także uczestniczyli przedstawiciele Zarządu Gminnego OSP RP z terenu naszej Gminy: V-ce Prezes Gminnego Związku OSP RP – Łukasz Kruk oraz Członek Zarządu Gminnego Związku OSP RP – Mirosław Wróblewski. Goście w swych wystąpieniach wysoko oceniali dotychczasową działalność jednostki z Rytwian, jej osiągnięcia oraz rolę jaką pełni w realizacji niełatwych zadań społecznego ratownictwa oraz przedsięwzięć programowych Związku. Przekazali również podziękowania druhom za ich bezinteresowną, humanitarną służbę, a także złożyli życzenia zdrowia i zrealizowania swych planów i zamierzeń na przyszłość. Pod koniec zebrania Prezes dh Jerzy Switek wręczył podziękowania Komendantowi Powiatowemu Państwowej Straży Pożarnej w Staszowie oraz Wójtowi Gminy Rytwiany za wsparcie i zaangażowanie w realizacji naszej działalności w 2011 roku. Zebranie zakończyło się wspólnym posiłkiem oraz strażacką zabawą choinkową, na którą przybyło wielu sympatyków jednostki straży pożarnej w Rytwianach. Sebastian Bryk Naczelnik OSP w Rytwianach PRZEKAŻ 1% PODATKU DLA OSP RYTWIANY ! "Bezpieczeństwo nie jest wszystkim, ale wszystko bez bezpieczeństwa jest niczym" Na terenie naszej gminy bezpieczeństwo zapewnia m.in. jednostka OSP RYTWIANY. Aby móc stawić czoła coraz większym zagrożeniom, które niesie cywilizacja i siły natury, niezbędne jest ciągłe podnoszenie umiejętności strażaków ochotników oraz doposażenie jednostek OSP w sprzęt ratowniczo-gaśniczy. Dlatego zwracamy się do Państwa z gorącą prośbą o przekazanie dla naszej jednostki 1% podatku. Was to nic nie kosztuje, a nam pomoże ratować ludzkie życie i mienie. Zainwestujcie w swoje bezpieczeństwo, przekażcie 1% podatku dla OSP RYTWIANY! Aby przekazać nam swój 1% podatku w formularzu PIT jako Organizację Pożytku Publicznego wybierz Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP wpisując nr KRS: 0000116212. a w rubryce cel szczegółowy wpisz: OSP RYTWIANY, 28-236 RYTWIANY, ul. ARMII KRAJOWEJ 8, woj. ŚWIĘTOKRZYSKIE. SERDECZNIE DZIĘKUJEMY ! Zarząd OSP Rytwiany 29 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 SPORT udany początek wiosny Do rewanżowej rundy świętokrzyskiej klasy "A" przystępowaliśmy z mieszanymi uczuciami. Po stronie strat mogliśmy zapisać odejście Krystiana Rzepy do czwartoligowych Czarnych Połaniec. Treningów wiosną nie wznowili natomiast: Kamil Witek, Tomek Dziedzic i Patryk Buczek. Kontuzja wykluczyła, przynajmniej z pierwszych spotkań Dawida Łukaszka. Największym osłabieniem wydaje się przejście do Czarnych Krystiana Rzepy, który był wyróżniającą się posta- cią drużyny prowadzonej przez Tomasz Sitka w rundzie jesiennej. Na plus możemy zaliczyć przyjście Mariusza Szymańskiego (były reprezentant Polski w kadrach młodzieżowych) z Czarnych oraz wznowienie treningów przez Mariusza Kurasia. Okres przygotowawczy (szczególnie w początkowej fazie) nie zawsze przebiegał po myśli trenera. Jednak początkowe kłopoty z frekwencją na szczęście minęły. Rosnącą formę dało się zauważyć w sparingach, jednak tak naprawdę głównym sprawdzia- nem miał być inauguracyjny pojedynek wiosny (25 marca)na własnym boisku ze Zrywem Zbigniewice, trzecią drużyną naszej grupy A-klasy. Po zaciętym boju (Baszta kończyła w 10, po dwóch żółtych kartkach dla mariusza Jagusia) trzy punkty zostały w Rytwianach. Jakże ważne w kontekście walki o utrzymanie bramki dla Baszty zdobyli wspomniany wcześniej Jaguś i Darek Gardyński. Tydzień później naszych zawodników czekało jeszcze trudniejsze zadanie. Wyjazd do Brodów Iłżeckich na pojedynek z tamtejszą Kamienną. Gospodarze to obok Klimontowianki główny pretendent do awansu. Osłabiona brakiem "bohaterów" pierwszego meczu Gardyńskim i Jagusiem Baszta dzielnie przeciwstawiła się Kaminnej i wywiozła cenny punkt z gorącego terenu, po remisie 0-0. Ciężko po dwóch meczach stwierdzić, czy te cztery zdobyte punkty są oznaką poważnego wzrostu formy czy tylko jednorazowym zrywem. Jedno jest pewne. Po udanym początku rundy, nastroje w drużynie są bojowe, a zawodnicy zapowiadają marsz Baszty w górę tabeli, czego im serdecznie życzymy. Paweł Jastrząb Dobry przykład z seniorów wzięli również ich koledzy z drużyny juniorów młodszych. W inauguracyjnym spotkaniu pokonali na własnym obiekcie rówieśników z Alitu Ożarów 5-3. Jak narazie wiosna jest szczęśliwa dla seniorów Baszty. Fot. Patrycja Prus JUNIORZY TEŻ WYGRYWAJĄ Przed tym spotkaniem liderem tabeli był właśnie Alit, który wyprzedzał drugą Basztę o trzy punkty. Wygrywając ten pojedynek nasi młodzi zawodnicy mocno przybliżyli się do zajęcia pierwszego miejsca w rozgrywkach i awansu do Świętokrzyskiej Ligi Juniorów Młodszych. warto odnotować że w dotychczasowych dwunastu meczach Baszta zdobyła aż 71 bramek, najwięcej w lidze. Pozostałe drużyny młodzieżowe Baszty, tj. trampkarze, młodzicy i orlicy swoje rozgrywki wznowią po Świętach Wielkanocnych. Paweł Jastrząb. 30 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 SPORT ZOSTAŃ PIŁKARZEM K.S. „BASZTA” RYTWIANY OGŁASZA NABÓR UZUPEŁNIAJĄCY do drużyn młodzieżowych. Roczniki 95’,96’,97’,98’,99’,00’,01’,02’,03’ Zapewniamy: •opiekę wykwalifikowanej kadry trenerskiej • opiekę medyczną • sprzęt sportowy • wyjazdy na mecze i turnieje na terenie całego kraju tel. 609 075 133 [email protected] www.baszta.net.pl 31 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 SPORT Grzegorz Woś laureatem konkursu związanego z regionem świętokrzyskim i Vive Targi Kielce "Gramy Razem dla Świętokrzyskiego" to wielkie przedsięwzięcie Klubu Sportowego Vive Targi Kielce współfinansowane ze środków unijnych, dotyczące promocji województwa, pod kątem turystycznym, gospodarczym i sportowym. To pierwsza tego typu promocja naszego województwa ściśle powiązana ze sportem. Na realizację zadań związanych z projektem Klub Sportowy Vive Targi Kielce otrzyma 6 milionów 250 tysięcy złotych. Dzięki tym funduszom uruchomiono m.in. portal internetowy www. gramyrazem.eu. W ramach projektu działa również telewizja internetowa Vive Targi Kielce, w której znajdzie się wiele filmów, wywiadów i materiałów filmowych. Do konkursu wiedzy o województwie świętokrzyskim z zawodnikami Vive Targi Kielce w tle zaproszono kibiców, turystów oraz ludzi wszelkiej profesji. Konkurs trwał do 30 stycznia 2012r. Na czym polegał ? Otóż należało odwiedzić stronę www.gramyrazem.eu i zobaczyć jakie ciekawe miejsca naszego regionu promują zawodnicy VTK. Następnie należało przesłać do organizatora konkursu informację o dowolnym, ciekawym miejscu z regionu świętokrzyskiego, dobrać do niego jednego zawodnika i uzasadnić, dlaczego to miejsce jest ciekawe i warte poznania oraz dlaczego właśnie ten, wskazany zawodnik pasuje do tego miejsca. Zawodnicy nie musieli być przypisani do tych samych miejsc, jak na stronie www. gramyrazem.eu . Liczyła się kreatywność i pomysłowość. Fotografie ciekawych miejsc były dodatkowym atutem. Najlepsze prace w konkursie wybierali sami zawodnicy Vive Targi Kielce! Grzegorz Woś, nauczyciel wycho- 32 wania fizycznego z Zespołu Szkół Ogólnokształcących z Rytwian, zagorzały fan i propagator piłki ręcznej, wziął udział w tym konkursie i zajął w nim II miejsce ! Zawodnik, którego wybrał Grzegorz to Denis Buntić, jeden z kilku Serbów grających w zespole szczypiornistów, którego postać skojarzył z naszym Klasztorem Pokamedulskim w Rytwianach oraz z Gospodarstwem Rybackim w Rytwianach i hodowanym w nim karpiem. Laureat tak uzasadnił swój wybór: „Zawodnikiem którego wybrałem jest Denis Buntić. Dlaczego? Podczas prezentacji drużyny Vive Targi Kielce w Galerii Echo zawodnicy prezentowali się ubrani w habity z kapturami. Na mnie duże wrażenie zrobił właśnie Denis, do którego ten habit bardzo pasował – tak dawniej byli ubrani Kameduli w naszym klasztorze (…)”. „Hobby Denisa to wędkarstwo (…) miałby dużo możliwości do rozwijania swojego zainteresowania oraz mógłby spróbować najlepszego karpia w województwie – a może i w Polsce – czyli „Rytwiańskiego karpia”. Dodatkowo, na potwierdzenie wyjątkowości rytwiańskiego klasztoru oraz stawów rybnych, Grzegorz przesłał do organizatora konkursu bardzo ciekawe zdjęcia autorstwa Zbigniewa Kosterskiego z Rytwian, wykonane z lotu ptaka. Laureaci trzech pierwszych miejsc otrzymali zestaw klubowych gadżetów i podwójne zaproszenia na mecz Ligi Mistrzów, który został rozegrany 25 lutego z najlepszą drużyną Rosji – Czechowskimi Niedźwiedziami. Dodatkową nagrodą będzie realizacja filmu z udziałem zawodników VTK, promującego wskazane przez zwycięzców miejsca i obiekty. Materiał filmowy będzie można obejrzeć w telewizji internetowej Vive Targi Kielce. Klub Sportowy Vive Targi Kielce zaprasza fanów piłki ręcznej i regionu świętokrzyskiego do udziału w kolejnych konkursach, które już niebawem zostaną ogłoszone. Do wygrania będzie m.in. spotkanie lub kolacja z zawodnikami „żółto-biało-niebieskich”. Laureatowi serdecznie gratulujemy i dziękujemy za promowanie ciekawych zakątków w Gminie Rytwiany ! Ewa Maciejska W okresie ferii zimowych w dniach 12-21 lutego 2012r. w Zakopanem odbył się obóz treningowy kadry województwa świętokrzyskiego młodzików i juniorów. Zostali na niego powołani między innymi reprezentanci „GRYFU” Rytwiany. Zgrupowanie kadry młodzików i juniorów w Zakopanem Wraz z kolegami i koleżankami z zaprzyjaźnionego „ŻACZKA” Połaniec, byli jedynymi reprezentantami z powiatu staszowskiego, powołanymi do kadry. Wśród kadrowiczów znaleźli się: młodzicy: Karolina Linowska, Natalia Kowalska, Paulina Markowska, juniorzy młodsi: Arek Kwiatkowski i Daria Nurkiewicz. Sam obóz był kolejnym ciekawym doświadczeniem dla adeptów lekkiej atletyki, bo jednak wycieczki górskie w warunkach zimowych, to już wyzwanie gwarantujące moc wrażeń i przeżyć. Nasi lekkoatleci wchodzili między innymi na Morskie Oko, Nosal i Murowaniec. W czasie pobytu na zgrupowaniu uczestnicy pokonali podczas treningu grubo ponad 100 km, a to na pewno będzie procentowało podczas wiosennych startów w biegach przełajowych. Jacek Więckowski Prezes ULKS „GRYF” Rytwiany Daria Nurkiewicz i Natalia Kowalska z koleżankami z kadry wojewódzkiej podczas podejścia na Nosal. GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 9 marca 2012 roku w Końskich odbyły się Mistrzostwa Okręgu Świętokrzyskiego w biegach przełajowych. Reprezentanci naszego przyszkolnego ULKS-u „GRYF” Rytwiany spisali się bardzo dobrze, mimo, iż niektórzy nie mieli możliwości zaprezentowania swoich możliwości ze względu na udział w bierzmowaniu. W biegu młodziczek na dystansie 1500 metrów bardzo dobrą dyspozycję potwierdziła Paulina Markowska, która wywalczyła srebrny medal, VI m zajęła Natalia Kowalska, IX -Karolina Linowska, obie debiutowały w tej imprezie jako pierwszoroczne młodziczki. SPORT wywalczyła Paulina Markowska. Po młodzikach rywalizowali juniorzy młodsi i juniorzy. W biegu dziewcząt na 2000 m VI m zajęła Daria Nurkiewicz. Na dystansie 3000 m rywalizowali zarówno juniorzy, jak i młodzieżowcy i seniorzy jednocześnie. XII m zajął Arkadiusz Kwiatkowski, ulegając starszym kolegom, ale w swojej kategorii juniora młodszego był III. W klasyfikacji klubów nasz „GRYF” zajął wysokie VI miejsce na 21 klubów z województw: świętokrzyskiego i łódzkiego. Warto dodać, że nasi reprezen- Pierwsze starty reprezentantów ULKS „GRYF” Rytwiany po zimowych przygotowaniach. Dnia 17 marca 2012 roku również w Końskich nasi reprezentanci rywalizowali w Mistrzostwach Regionu Centralnego w biegach przełajowych, a więc głównej przełajowej imprezie sezonu. I na tej imprezie potwierdzili duże możliwości.W biegu młodziczek na dystansie 1500 m IX m zajęła Karolina Linowska, XIV - Natalia Kowalska. W biegu na dłuższym dystansie 2500 m srebro tanci będą mogli zaprezentować się przed własnymi kibicami zaraz po Świętach Wielkanocnych, podczas samych Mistrzostw Województwa SZS, których gospodarzem będzie Gmina Rytwiany. Mistrzostwa odbędą się dnia 12 kwietnia na trasach przełajowych przy klasztorze pokamedulskim w Rytwianach. Jacek Więckowski Prezes ULKS „GRYF” Rytwiany Paulina Markowska wicemistrzyni Regionu centarlnego w biegu na 2500 m Marcin Janowski z ZSO w Rytwianach najpopularniejszym trenerem 2012 r. w powiecie staszowskim W plebiscycie sportowym na najpopularniejszego trenera sportowego 2011 roku zwyciężył nasz nauczyciel wychowania fizycznego Pan Marcin Janowski, który z powodzeniem szkoli młodych piłkarzy ręcznych i lekkoatletów. Otrzymał rekordową liczbę 801 SMS-ów. ”Nominowanie mnie do tego plebiscytu było dla mnie dużym zaskoczeniem, a wygrana sprawiła mi ogromną radość. Fantastyczna sprawa. Nie spodziewałem się, że otrzymam aż tyle SMS-ów. Dziękuję tym, którzy na mnie głosowali, jestem wdzięczny rodzinie i uczniom z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Rytwianach„ - mówił Marcin Janowski. Gratulujemy Panu Marcinowi wygranej i życzymy dalszych sukcesów. Źródło: Zespół Szkół Ogólnokształcących w Rytwianach 33 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Z KART HISTORII W czasach rytwiańskiej cukrowni Wspomnienie o Adolfie Rzepeckim Wczesną jesienią, w poczcie elektronicznej Urzędu Gminy Rytwiany pojawił się e-mail od Pani Marii Polańskiej z Częstochowy. Internautka słusznie zwróciła nam uwagę, iż w tekście dotyczącym cukrowni w Rytwianach zamieszczonym na naszej stronie internetowej, nieprawidłowo napisano nazwisko jej pradziadka Adolfa Rzepeckiego, który był pracownikiem nieistniejącej już dziś cukrowni, inspektorem ds. plantacji buraczanych. Pomyłka została naprawiona. Nie był to jednak jedyny skutek tego e-maila. Postanowiłam nawiązać kontakt z Panią Marią Polańską, by zadać jej kilka pytań, jakie najczęściej zadaję w tego typu okolicznościach: „Czy posiada Pani wiedzę, wspomnienia, fotografie na temat rytwiańskiej historii, którymi mogłaby się Pani z nami podzielić ?” I tak oto, dzięki życzliwej częstochowiance, Pani Mari Polańskiej, prezentujemy Państwu fragmenty wspomnień, jakie pisał jej dziadek Stefan Rzepecki, urodzony w Rytwianach, syn Adolfa Rzepeckiego, pracownika nieistniejącej już cukrowni w Rytwianach. Rodzina Rzepeckich prawdopodobnie zamieszkiwała wowczas w późniejszym Pałacu Radziwiłłów, który, nim stał się siedzibą szlacheckiego rodu, był wcześniej mieszkaniem i tzw. „kantorem” derektora ( pisownia oryginalna) cukrowni. Warto przy tej okazji przypomnieć, że wieś Rytwiany była nietypowa. W XIX w. oraz w dwudziestoleciu międzywojennym na terenie Rytwian istniał przemysł, który zatrudniał wielu robotników i urzędników. Cukrownia w Rytwianach była wówczas największym zakładem produkcyjnym. Budowa cukrowni rozpoczęła się w 1853r. Stało się tak dzięki inicjatywie Adama hr. Potockiego, który stanął na czele towarzystwa akcyjnego. Budową kierował A. Psarski. Było to typowe przedsięwzięcie dla rodzącego się w tym czasie kapitalizmu. Ostatecznie ukończono ją i uruchomiono w 1855r. Cukrownia stanęła na terenie dzisiejszego parku otaczającego Pałac Radziwiłłów (dziś Hotelu Rytwiany).W cukrowni zainstalowano wówczas 8 pras hydraulicznych oraz aparat Michalisa. Wszystkie urządzenia poruszane były maszyną parową. W 1886r. przekopano kanał od cukrowni do rzeki Czarnej o długości ok. 1 km, aby pokryć duże zapotrzebowanie na wodę. Była to początkowo największa i najnowocześniejsza cukrow- Cukrownia w Rytwianach ówczesna Gubernia Radomska. Zdjęcie z ok. 1911r. Fotografia udostępniona przez Pana Waldemara Jastrzębia z Rytwian. 34 nia w guberni radomskiej, w której stosowano tzw. system dyfuzyjny. W szczytowym okresie podczas sezonu produkcyjnego pracowało tu ponad 600 osób. Buraki dostarczane były na podstawie wcześniejszych umów przez folwarki należące do dóbr, przez włościan, jak również przez właścicieli folwarków sąsiadujących z dobrami. W 1861r. pożar zniszczył fabrykę. Odbudował ją w 1863r. Fryderyk Hajneman i Józef Aders, Niemcy z Wirtembergii. W 1898r. Księstwo Róża i Maciej Radziwiłłowie spłacili Niemców i prowadzili cukrownię samodzielnie. Dyrektorem technicznym, a następnie naczelnym, był przez wiele lat Władysław Psarski, wicedyrektorem( według M. Polańskiej także inspektorem ds. plantacji buraczanych) Adolf Rzepecki. Kierownikami działów byli Stefan Gockowski, Bolesław Przeździcki, Kazimierz Zagrzejewski, Aleksander Mincer, Adam Tyszkowski, Bolesław Grentza, a potem Stefan Świderski, Wilchelm Liebich, Mieczysław Odrobiński. W 1899r., zaraz po objęciu dóbr przez ks. Macieja Radziwiłła, na wystawie radomskiej przyznano Złoty Wielki Medal Rytwianom – cukrowni ks. Macieja Radziwiłła „ za grubą krystaliczną rafinadę i ogół produkcji cukru”. Cukrownia produkowała piękny cukier w sześciennych kostkach i głowach ( stożkach), które wtedy były modne w Rosji. Jednak mimo sukcesów w produkcji, modernizacji, zwiększania produkcji, cukrownia systematycznie traciła na znaczeniu na tle innych tego typu zakładów. Dochodziły do tego problemy natury energetycznej i zaopatrzenia w surowiec do produkcji. Argumentem budowli cukrowni właśnie w Rytwianach dla Adama Potockiego było drewno – jego niewyczerpane zasoby w okolicznych lasach. Gdy na dobre nastała era węgla, argument energetyczny odpadł. Chcąc złagodzić ten problem ks. Maciej Radziwiłł rozpoczął w Lasach Golejowskich wydobywanie torfu. Pozostały po tym do dziś głębokie doły. Z torfu wytwarzano brykiety, które jednak wartością opałową w dalszym ciągu ustępowały węglowi. Również zaopatrzenie w buraki GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Z KART HISTORII 40 – lecie zaślubin Władysława i Marii Psarskich , Rytwiany, dn. 18 września 1923r. zdjęcie udostępnione przez Pana Waldemara Jastrzębia z Rytwian. cukrowe było uciążliwe, ponieważ w okolicy nie było dużych obszarów ziemi nadających się pod uprawę tej rośliny. Uprawiano je i transportowano także z odległego majątku Szwagrów, gdzie znajdowały się bardziej urodzajne, nadwiślańskie ziemie. Aby złagodzić trudności transportowe poprawiono drogi oraz zbudowano w Rytwianach stację kolejki wąskotorowej. Najbliższą drogę bitą na początku XX wieku zbudował ks. Radziwiłł na trasie ( ok. 10 km) od wsi Szczeka przez ogromny las „klasztorny” do Rytwian. Służyła ona do przewozu buraków cukrowych z książęcego folwarku w Szwagrowie do cukrowni w Rytwianach przez fornali. Natomiast kolejka wąskotorowa służyła nie tylko do dowozu buraków cukrowych, ale również do wywozu cukru, głównie do Warszawy, gdyż rynek lokalny nie był zbyt chłonny. Oprócz tego towaru, również wiele innych eksportowano poza granice dóbr za pośrednictwem kolejki wąskotorowej, np. drewno, ryby, wyroby ceglarsko – kaflarskie (dlatego tak ważne znaczenie miało otwarcie stacji w Rytwianach.) Mimo czynionych starań, cukrownia stawała się coraz mniej konkurencyjna. Produkcja innych cukrowni była bardziej opłacalna, dlatego też „Rytwiany” zaczęły przynosić coroczny deficyt. Krzysztof Radziwiłł nie chciał cukrowni zamknąć, by nie powiększyć w ten sposób bezrobocia. W 1924r. próbowano oddać ją za darmo innej, większej i dobrze pro- sperującej cukrowni. Wkrótce potem cukrownia spłonęła, a pozostałości rozebrano do fundamentów. Na tzw. Piaskach Rytwiańskich pozostało dużo biednych rodzin robotniczych oczekujących lepszej doli. Cukrownia w Rytwianach wpłynęła pozytywnie nie tylko na podniesienie kultury rolnej, ale i na ożywienie gospodarki folwarcznej i w dużym stopniu na wzrost działalności rzemiosła i handlu w okolicy. Stworzyła także przy tym, w miarę rozwoju, chłonny rynek pracy dla wykwalifikowanych i niewykwalifikowanych pracowników. Maria Polańska, ze wspomnień dziadka Stefana Rzepeckiego o pradziadku Adolfie Rzepeckim, pracowniku Cukrowni Rytwiany „Rytwiany u schyłku XIX wieku, to nie tylko zaniedbana wieś z jedną szkołą, ale również to dawna osada przyfabryczna, należąca do majątku Radziwiłów. Tu znajdowała się cukrownia, dająca zatrudnienie i mieszkanie wielu rodzinom, zarówno urzędniczym, jak i prostym robotnikom. Wygląd zewnętrzny domów oraz ich wyposażenie znacznie się różnił od siebie. Rodzinom urzędniczym przysługiwał przede wszystkim większy metraż. Do uprzywilejowanych pracowników zaliczał się również Adolf Rzepecki zatrudniony na stanowisku inspektora plantacji buraczanych. Z racji zajmowanego stanowiska, otrzymał dom z pięcioma dużymi pokojami, kuchnią i spiżarnią. Niestety, tak jak wszystkie domy, tak i ten, pozbawion był elektryczności oraz urządzeń sanitarnych. Właściciele, chcąc wyjść z pomocą pracownikom, na przepływającej przez osiedle rzece Czarnej zbudowali łazienkę, czynną w sezonie letnim. Na brzegu rzeki urządzono rozbieralnie, a w samej rzece umieszczono dwa płoty, zabezpieczające przed gapiami. Z kąpieli korzystały rodziny, według kolejności zapisów. W owych czasach nie było w zwyczaju publicznych kąpieli w kostiumach kąpielowych. Kąpiel odbywała się w strojach specjalnie do tego celu przeznaczonych. W okresie zimowym, pracownicy korzystali również ze zbiorowych kąpieli w dużej żelaznej kadzi, po uprzednim ustaleniu terminu. Adolf Rzepecki posiadał przywilej korzystania z kilkudziesięcioarowego ogrodu warzywno-owocowego, dostarczającego licznej rodzinie zadawalającej ilości warzyw i owoców. Czerpał również korzyści z kilkumorgowego pola ornego. Cukrownia była też zobowiązana do przywozu drewna opałowego z lasu, służącego do ogrzewania mieszkania o sporym metrażu. Dbała również o rozkwit życia towarzyskiego swoich urzędników. Mieli oni możliwość wynajmowania co drugą niedzielę pojazdu konnego. Jednak, nic nie jest za darmo. Adolf cały oddawał się pracy trwającej od szóstej do osiemnastej z dwoma przerwami na posiłek. W okresie lata wyjeżdżał, aby nadzorować i kontrolować chłopów w wywiązywaniu się z umów kontrakcyjnych, natomiast w okresie jesienno-zimowym był zawsze obecny przy odbiorze buraków od chłopów i z majątku Radziwiłów. Nic też dziwnego, że wychowaniem licznej gromadki zajmowała się żona Wanda. Nie była jednak pozostawiona sama sobie. Młodej żonie w prowadzeni domu pomagały służące, zamieszkujące u gospodarzy w pomieszczeniu kuchennym, liczącym 40 metrów. Dzieci, tak jak szybko przychodziły na świat, tak szybko rosły, wchodząc w wiek szkolny. Na terenie osady fabrycznej w tym czasie znajdowała się jedna szkoła podstawowa, mająca 7 klas. Nie uczęszczały jednak dzieci tzw. inteligencji. Do nich też zaliczała się gromadka Rzepeckich, pobierająca lekcje w domu, od dochodzącej nauczycielki. Dopiero w wieku 10 lat zdawały do gimnazjum w różnych miastach. Jeśli chodzi o zaopatrzenie w artykuły spożywcze, przemysłowe i gospodarstwa domowego, rodzina dokonywała je w spółdzielczym sklepie, możemy nazwać go umownie – uniwersalnym. Znajdowały się też trzy sklepiki żydowskie, z różnymi artykułami, bardzo słabo zaopatrzone. Również w posiadaniu Żydów był sklep mięsny. Nie cieszył się on zbytnią popularnością, ze względu na nieograniczoną ilość uboju przez prywat- 35 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Z KART HISTORII Pamiątkowa fotografia ofiarowana z okazji pożegnania wieloletniego dyrektora cukrowni Władysława Psarskiego przez współpracowników 1 lipca 1925r. Na fotografii wizerunki m. in. dr Niewirowicza, Świrskiego, Malca, Krężelewskiego, Odrobińskiego, Okońskiego, Kucharskiego, Kuderskiego, Jeżyńskiego, Chmielewskiego, Stecińskiego, Stachurskiego, Majsaka, Bańkowskiego, Rzepeckiego, Roszkiewicza, Rodziewicza, Doskowskiego, Łyszkowskiego, Cejowskiego, Reszkego, Pytównej. Zdjęcie udostępnione przez Andrzeja Wawrylaka ze Staszowa. nych gospodarzy. Zaopatrzenie w mięso i dobrej jakości jego wyrobów było wyjątkowo łatwe. Obuwie, robione głównie na obstalunek /zamówienie/ służyło latami. Kupione w sklepie gotowe, były uważane za gorsze jakościowo. W tym przypadku rzemieślnicy żydowscy cieszyli się dużym uznaniem i popularnością, uchodząc za solidnych krawców i szewców, nawiasem mówiąc dosyć drogich. Ale właśnie temu ubrania służyły przez ładnych kilka lat przekazywane kolejnym dzieciom. Znacznie częściej rodzice mogli sobie pozwolić na kupno zabawek ze względu na niską cenę. Zazwyczaj małe, proste w wykonaniu, a mimo to, doskonale spełniające swoją rolę. Większe zakupy dokonywano w Staszowie z większym wyborem sklepów, a także cieszącym się dużym zainteresowaniem, na targach funkcjonujących dwa razy w tygodniu. Zjeżdżali się na nie okoliczni rolnicy ze swoimi produktami począwszy od włoszczyzny przez zboża do innych ziemiopłodów. Nie brakowało oczywiście żywego inwentarza i różnych wyrobów rękodziel- 36 nictwa. Prawdziwe wyprawy mieszkańców Rytwian po jeszcze większe zakupy np. wyprawy ślubne dla córek odbywały się najczęściej do Kielc, Radomia, Sosnowca. Była to długa wyprawa w czasie, nie da się ukryć, że też kosztowna. Komunikacja do wymienionych miast z Rytwian była w opłakanym stanie. Nic też dziwnego, że najpewniejszym pojazdem był własny pojazd z konnym zaprzęgiem. Na terenie osady fabrycznej zaczęły pojawiać się rowery. Do rzadkości ten widok należał, gdyż w opisywanych czasach były symbolem zamożności. W tych czasach, naliczono 2 rowery osób dorosłych i 1 młodzieżowy.Za to, dużą popularnością cieszyła się gra w piłkę. Ze względu na wysoki koszt prawdziwej piłki był najczęściej używano piłki gałganowej. Mimo braku placów zabaw, boisk z prawdziwego zdarzenia, dzieci potrafiły doskonale zorganizować sobie czas pozalekcyjny. Często przychodzili z pomocą rodzice, urządzając między zaprzyjaźnionymi domami zabawy, połączone z tańcami i obowiązkowo z podwieczorkami. W osiedlu fabrycznym, nie brakowało również zwolenników zabaw wśród dorosłych. Do potańcówek przeznaczano salę ochronki fabrycznej / przedszkola/. Często zabawy takie łączono z amatorskimi przedstawieniami. Latem odbywały się na leśnych polanach z inicjatywy Ochotniczej Straży Ogniowej, ze stojącym na jej czele Mieczysławem Odrobińskim mężem Marii Rzepeckiej. Odrobiński, to nie tylko komendant, ale i dusza wszystkich zabaw. Okres jesienno zimowy, długie wieczory sprzyjały jeszcze bardziej towarzyskim rozrywkom. Pretekst do zabawy zawsze się znalazł. Zapraszano kilkadziesiąt osób i przy akompaniamencie fortepianu tańczono do białego rana. Starsi panowie, zajęci grą w karty nie zwracali uwagi na swe panie, zwane matronami, pochłonięte opowiadaniem, słuchaniem ploteczek, nie biorąc czynnego udziału w zabawie. Dla wyjaśnienia: ówczesne panie starsze, to kobiety 40- letnie. Młodzi /14,15 -latkowie/ mogli tylko się przyglądać trwającym zabawom do północy. GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Życie w Rytwiańskiej osadzie fabrycznej, to oczywiście nie tylko praca i rozrywka. Na podstawie wspomnień Stefana Rzepeckiego-syna Adolfa, warto zapisać do historii Rytwian rok 1905.Jako, że miejscowość należała do zaboru rosyjskiego, z wiadomych względów rusyfikacja nie była zjawiskiem obcym. Dała się we znaki dzieciom w szkole podstawowej, młodzieży szkół średnich, uczących się wszystkiego w języku rosyjskim, no i dorosłym, spragnionym słuchania zabronionych w tym czasie pieśni patriotycznych, czytania książek nawiązujących do historii Polski, a nawet zachowanie w głębokiej tajemnicy posiadanych odznaczeń polskich, orzełków, itd. Przechadzający ulicami żandarmi, tłumili w zarodku szykujące się bunty, a ubrani po cywilu zwolennicy cara, donosili przy każdej okazji na wszystkich przeciwstawiających się rusyfikacji. Mimo takiej sytuacji, ludzie żyli nadzieją, że nastąpi moment osłabienia Rosji, dzięki któremu, los wszystkich będących pod zaborem ulegnie zmianie. W 1905 roku wybuchła wojna między Rosją a Japonią. Wszystkim wydawało się, że moment nadszedł. Przypuszczano, iż uwikłana Rosja w ciężką dla niej wojnę, nie będzie opierać się ruchowi wolnościowemu w Polsce. Fakt ten wykorzystały organizacje polityczne /socjaliści/,które chciały rozprawić się z wszelkim uciskiem, nie tylko w stosunku do zaborcy, ale i do rodzinnej niesprawiedliwości, tj. z wyższą administracją państwa. W cukrowni zawiązał się komitet robotniczy, który wywiesił czerwoną flagę na najwyższym kominie fabrycznym, a następnie chciał wywieźć na taczkach dyrektora i kilku wyższych urzędników jako reprezentantów, w ich mniemaniu, znienawidzonej władzy nad robotnikiem. Wywiezieni na taczkach urzędnicy nie mieli prawa powrotu na teren zakładu, pod groźbą utraty życia-takie było niepisane prawo władzy robotniczej. Rząd carski z całą ostrością tępił tego rodzaju ekscesy. Do Rytwian przybyli dragoni z pułku staszowskiego, będący asystą żandarmów przeprowadzających rewizje w poszukiwaniu prowodyrów tego buntu i materiałów propagandowych. Rzepeccy, najprawdopodobniej tak jak i inni, w obawie przed rewizją, postanowili zabrać z domu wszystkie pamiątki narodowe i zakopać je w ogrodzie. Przegrana wojna przez Rosję, nie przyniosła jednak ulgi w ostrości stosowanej rusyfikacji. Przyszedł rok 1907. Stefan, jak i jego rówieśnicy w wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w domu, przygotowując się do egzaminu wstępnego do pierwszej klasy gimnazjum. Jeśli chodzi o szczeble nauczania, to rozpoczynała ją państwowa szkoła powszechna, głównie dla młodzieży poprzestającej na tej Z KART HISTORII szkole /cztery lub siedmioletni okres nauczania/.Bardziej chętni do nauki, kontynuowali ją w progimnazjum z czteroletnim okresem nauczania. Dalszy etap to gimnazjum z siedmioletnim okresem nauki, uwieńczone maturą, otwierającą jednocześnie drzwi na wyższe uczelnie. Omawiane szkoły były publiczne i prywatne. Świadectwo ukończenia szkół niepaństwowych nie dawały uprawnień do wstępu na wyższe uczelnie bez złożenia obszernego egzaminu wstępnego. W owych latach nauka nie była obowiązkowa, a rodzice nie przykładali zbytniej uwagi do zdobywania wykształcenia swoich dzieci. Wystarczyło im, że opanowali naukę pisania, czytania i słabego rachowania. Wdrożenie w obowiązek doglądania i pilnowania inwentarza domowego był sprawą priorytetową. Władze szkolne, nie dbały ani o poziom przekazywanej wiedzy, ani o ilość uczniów pnących się coraz wyżej. Nic tez dziwnego, że wciąż brakowało ludzi z wyższym wykształceniem. Brakowało, ale nie można powiedzieć, że ich nie było. Mam na myśli rodzinę Adolfa i Wandy Rzepeckich, których wszystkie siedmioro dzieci nie poprzestały na edukacji o poziomie średnim. Naukę rozpoczynały w kieleckim gimnazjum, znanym już wówczas z wysokiego poziomu. Nic też dziwnego, że do rodzinnej miejscowości, przyjeżdżali na okres ferii świątecznych i wakacji. Sprostać wymaganiom profesorskim było sprawą priorytetową wszystkich uczniów. W pierwszej klasie tegoż gimnazjum, poza obowiązkowym językiem polskim, wymagano płynnego wysławiania się i dobrej pisowni w języku rosyjskim i niemieckim. Łacinę traktowano jako przedmiot nieobowiązkowy. W klasie drugiej dochodził język francuski. Nauka odbywała się w gmachu szkolnym, specjalnie na ten cel wybudowanym, wyposażonym w pracownię fizyczną, laboratorium chemiczne, salę gimnastyczną z mało spotykanymi, jak na te lata przyrządami. Na poddaszu budynku szkoły, urządzono z prawdziwego zdarzenia pracownię, a właściwie salę rysunkową z profesjonalnymi tablicami i tzw. koziołkami, służącymi do siedzenia okrakiem. Lekcje, podobnie do innych szkół, rozpoczynały się i kończyły modlitwą. Dzwonek, trzymany w rękach woźnego, mocno potrząsany, wydawał dźwięk oznajmiający początek i koniec poszczególnych zajęć. Przerwy międzylekcyjne w okresie letnim młodzież spędzała na placu przylegającym do szkolnego budynku, wymyślając różne zabawy, oczywiście pod nadzorem dyżurującego profesora. W okresie zimowym, kiedy to śniegu było pod dostatkiem, przerwy służyły do śnieżnych bitew pomiędzy klasami. Często, niby to przez przypadek, oberwało się pilnującemu nauczycielowi w odwet za ostrą dyscyplinę wprowadzoną na lekcji. Jednym z ważniejszych wydarzeń dla Stefana Rzepeckiego podczas nauki w gimnazjum, była przynależność do harcerstwa, zwanego skautingiem. Ruch ten, zrzeszający starszą młodzież o celach bardzo szlachetnych, zwracał również uwagę, na przysposobienie do walki o niepodległość kraju. Pomimo działalności konspiracyjnej, organizacja w swoje szeregi przyjmowała wciąż nowych członków. Zebrania poza miastem, na czele których stały osoby nie związane ze szkołą lub starsi koledzy, powrót do domu nie rzucającymi się w oczy małymi grupkami lub pojedynczo, wyzwalały nutę adrenaliny. Obowiązująca wszystkich ostra dyscyplina, wykluczała palenie papierosów, picie alkoholu. Nakazywała przede wszystkim uprzejmość, grzeczność na każdym kroku. Rok 1914- początek wojny, zapisał się niezwykle burzliwie również w dziejach Rytwian. Wyjątkowo Stefan wraz z rodzeństwem spędzali wakacje w rodzinnej miejscowości. Adolf Rzepecki, chcąc umilić dzieciom spędzany czas, kupił parę kuców. Do szczęścia więcej im nie było trzeba. Bryczka do dyspozycji w każdej chwili, mimo, że stanowiła własność cukrowni, własny zaprzęg, otwierał możliwość organizowania bliższych i dalszych wycieczek, względnie odwiedzin u znajomych. Tak się złożyło, że wakacje 1914r. w Rytwianach spędzało wyjątkowo dużo młodzieży, również przyjezdnej. Czas szybko im mijał na zabawach i spotkaniach towarzyskich. Wspólnie też planowali wycieczki. Jedna z nich miała odbyć się do ruin zamku w Ujeździe koło Opatowa, połączona oczywiście z podwieczorkiem na zielonej trawce, pod gołym niebem. Na tego rodzaju wyprawy obowiązkowo zabierano samowary, jako że parzona herbata, właśnie z nich smakowała najlepiej oraz rozmaite frykasy. Jeżeli dominowali dorośli, nie obyło się bez alkoholu. Nic też dziwnego, że cała rytwiańska młodzież od momentu powstania pomysłu, żyła przygotowaniami do tak wspaniałej wyprawy. Środkiem lokomocji miały być wyłącznie konie i bryczki, gdyż o innej po prostu nie było mowy. Niestety wybuch I Wojny Światowej wszystko przekreślił. Mieszkańcy Rytwian, nie mieli łatwego życia, chociażby ze względu na źle funkcjonujące różnego rodzaju gałęzie usługowe. Wśród nich znalazły się również usługi pocztowe. Rytwiany ze Staszowem miały łączność przez specjalnego „poczciarza”pracownika cukrowni, jeżdżącego codziennie jednokonnym pojazdem z przesyłkami i po przesyłki, dla pracowników cukrowni. Jemu też powierzano załatwianie grzecznościowych sprawunków. Niekorzystne warunki atmosferyczne, znacznie wpływały na jakość funkcjonowania tego typu łączności. 37 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 Z KART HISTORII Połączenia telefoniczne w tych czasach istniały tylko pomiędzy poszczególnymi placówkami administracji Radziwiłła. Wobec takiego stanu rzeczy, prasa była jedynym źródłem informacji, najbardziej rzetelnych. Jednakże opóźnienia w jej dostarczaniu nie było nikomu obce. Ze względu na położenie, Rytwiany zostały wcześnie objęte działaniami wojennymi. Ogłoszono powszechną mobilizację. Szereg mężczyzn powołano do wojska. Zostały zmobilizowane także konie, dla wielu jedyny środek transportu. Uwzględniając ogólny stan ich zdrowia, bez żadnych skrupułów zabierano je również dla potrzeb wojska. Życie towarzyskie powoli zaczęło zamierać. Osoby przyjezdne, wyjechały do domów, w obawie o rozłąkę z najbliższą rodziną. Poczta przestała pełnić dotychczasową funkcję, a przesuwająca się linia frontu, skutecznie odcinała Rytwiany od reszty świata. We wrześniu 1914r. w Rytwianach zatrzymała się na kilka godzin większa kolumna wojska - Legionów Piłsudzkiego w drodze na bliski front. Widok żołnierzy w mundurach, z polskim orzełkiem na czapce i guzikach, śpiewających donośnym męskim głosem już znane piosenki żołnierskie, wzbudził entuzjazm wśród mieszkańców wsi. Co niektórzy młodzieńcy, pełni zapału do walki o niepodległą Polskę, wstępowali w szeregi wojska. Żal ściskał serce rodzica. By ustrzec synów przed, ich zdaniem nieprzemyślaną, ale spontaniczną decyzją, zdarzało się, że zamykali często niepełnoletnich synów w mieszkaniach. Legiony, faktycznie przeszły chrzest bojowy pod Krzywopłotami, ponosząc duże straty w ludziach. Z uwagi na działania wojenne Rzepeccy postanowili nie posyłać dzieci do gimnazjum kieleckiego. Zaczęły się dla wszystkich ciężkie lata okupacji. Szybko zabrakło w sklepach wielu artykułów, najbardziej we znaki dał się odczuć brak nafty, niezbędnej do oświetlenia mieszkań, soli, zapałek, cukru, itp. By zaspokoić potrzeby rodziny, trzeba było wykazać się nie lada zdolnościami w ekonomicznym gospodarowaniu pieniędzmi oraz zakupioną, a właściwie zdobytą żywnością. Adolf Rzepecki, tak jak wszyscy pracownicy cukrowni, otrzymywał cukier, jako deputat służbowy, a oprócz tego, miał prawo do zakupu w fabryce, pewnej ilości cukru, dzięki czemu wystarczało go dla licznej rodzinki, a nawet przy oszczędności, wykorzystać, jako wymienny artykuł, bardzo chętnie widziany. Każdy, w tym ciężkim okresie, radził sobie jak tylko mógł. Przymusowa oszczędność, zmuszała do różnych posunięć, aby przedłużyć używalność butów - podbijano zelówki 38 specjalnymi gwoździami. Podczas wieczornego posiłku, czy pogawędkach rodzinnych, palono małą lampkę naftową, stawiając ją na dużym stole, gromadzącym rodzinę w komplecie. W przypadku czytania prasy, książek, lampka wędrowała po stole od osoby do osoby, najbardziej jej potrzebującej. Dla zaoszczędzenia zapałek, źródłem ognia do rozpalania w piecach, czy lampach naftowych, była świecąca się całą dobę, lampka oliwna przed obrazem Matki Bożej, skupiającym rodzinę na wspólnych modlitwach. Dużym dobrodziejstwem okazał się również ogród warzywno-owocowy, dostarczający to wszystko, o co na rynku było tak trudno. Dzięki bezpłatnemu deputatowi na drewno, służącemu do opału mieszkania, na brak ciepła, nikt nie mógł narzekać. Mimo, że gromadka Rzepeckich, nie uczęszczała do szkoły, czas mijał im szybko, przede wszystkim, na pomocy jak nigdy do tej pory w pracach domowych, a także, by nie stracić kontaktu z nauką, na różnorodnych powtórkach z opracowanego wcześniej materiału, pod nadzorem starszego rodzeństwa. Dzieci Rzepeckich, mimo wszystko potrafiły wygospodarować i zorganizować czas na chociaż skromne, życie towarzyskie. Ograniczało się tym razem do kontaktów sąsiedzkich, zwłaszcza z pannami Łyszkowskimi - Ireną i Różą. Jedna z nich znalazła miejsce w sercu Stefana. Niestety, matka Ireny, bo o niej mowa, postarała się o kandydata dla swej córki, zajmującego już odpowiedzialne stanowisko w pracy zawodowej. Stefan, jako świeżo upieczony maturzysta, z perspektywą kilkuletnich studiów, znalazł się na pozycji przegranej. Rozstanie młodych odbyło się w atmosferze wzajemnego zrozumienia. Zmienił się również charakter spotkań towarzyskich osób dorosłych. Aby ich urządzanie, nie uszczupliły zapasów żywnościowych gospodarza, goście przynosili z sobą różnorodne potrawy, uprzyjemniające wieczorne pogawędki. Mimo wszelkim staraniom, życie coraz bardziej przybierało nutę monotonii. Władze austriackie zakazywały spotykania się w liczniejszym gronie, z obawy na niebezpieczeństwo rozruchów. Ustalono godzinę policyjną. W Rytwianach przez pewien okres czasu przebywały wojska austriackie wraz ze swoim sztabem. Obecność ich szczególnie dała się we znaki całej rodzinie Rzepeckich, ze względu na bliskie sąsiedztwo zajmowanych pokoi. Odgórny nakaz przewidywał każdorazowe pozdrawianie spotykanych austriackich oficerów, przez ludność cywilną. Pewnego razu, przez zwykłą nieuwagę, Stefan, nie oddał należnego pozdrowienia, mijającemu go oficerowi. Dzięki wstawiennictwu osób starszych w sztabie, Stefana ominęła kara cielesna. Front działań wojennych, przesuwał się na wschód, a życie na okupowanych terenach ulegało powolnej stabilizacji. Adolf i Wanda Rzepeccy podjęli decyzję o kontynuowaniu nauki przez ich czwórkę dzieci, wraz z rozpoczynającym się nowym rokiem szkolnym 1915/1916 w Kielcach. W domu pozostały dwie córki i najmłodszy syn. Zofia, mając odpowiednie przygotowanie, podjęła pracę w miejscowej szkole podstawowej jako nauczycielka. Jeśli chodzi o szkołę w Kielcach, do której uczęszczali Rzepeccy, potocznie nazywaną „handlówką”, to została przemianowana na ośmioklasową Szkołę Realną, a organizacja zwana dawniej skautingiem, zmieniła nazwę na harcerstwo, działając tym razem jawnie, uzyskując tym samym poparcie przez władze szkolne. Harcerstwo, również z dużym powodzeniem funkcjonowało na terenie innych szkół. Wkrótce w Kielcach zaczął działać hufiec składający się z kilku drużyn. Stefan, wraz z bratem Tomaszem, zaangażowani żywiołowo w sprawy harcerstwa, szybko awansowali, przechodząc funkcję zastępowego, plutonowego i drużynowego. Brali udział z całą formacją w różnych uroczystościach w mieście, byli współorganizatorami biwaków, a w latach późniejszych, już w ukryciu przed władzami okupacyjnymi i tylko pod okiem starszych, przygotowywali się do gotowości bojowej z myślą o nadchodzących czasach odzyskania niepodległości. Zorganizowano również drużynę żeńską, zasilaną w większości przez uczennice z prywatnej pensji pani Krzyżanowskiej. Wspólne spotkania dwóch drużyn, zabawy taneczne, dały początek odnawianiu się życia towarzyskiego wśród młodzieży”. Serdecznie dziękuję Pani Marii Polańskiej z Częstochowy za udostępnienie powyższych fragmentów wspomnień. Do opracowania tego artykułu korzystałam z książki Pana Sławomirą Maja pt. „ Radziwiłłowie na Ziemi Staszowskiej”, wydanej nakładem Staszowskiego Towarzystwa Kulturalnego w 1997r. Zachęcam Państwa do dzielenia się z nami na łamach „Gazety Rytwiańskiej” oraz na naszej stronie internetowej www.rytwiany.com. pl wspomnieniami, fotografiami, dokumentującymi historię Gminy Rytwiany i jej poszczególnych miejscowości oraz pojedynczych, nietuzinkowych osób. … a wszystko po to, by ocalić je od zapomnienia… Ewa Maciejska GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 1 2 3 5 4 fot.1,4 Mieszkanie dyrektora cukrowni i tzw. Kantor, archiwum UG Rytwiany. fot. 2 Strajk robotników w Rytwianach, ok. 1905-1907r. Zdjęcie udostępnione przez P. Marka Szwarnóga z Rytwian. fot. 3 Cukrownia w Rytwianach, archiwum UG Rytwiany fot. 5 Sklep w Rytwianach. Zdjęcie sprzed 1918r. Dziś siedziba Biura Gminnej Spóldzielni „SCH” Rytwiany, archiwum UG Rytwiany 39 GAZETA RYTWIAŃSKA Styczeń - Marzec 2012 fotokronika a n n i Gm Uczestniczki warsztatów decoupage w Centrum Kultury w Rytwianach Udana inauguracja wiosny Baszty Rytwiany. Baszta - Zryw Zbigniewice 2-1 Mistrzostwa Okręgu Świętokrzyskiego w biegach przełajowych. Paulina Markowska na miejscu II i Natalia Kowalska na VI. W czasie zajęć hipoterapeutycznych w Ośrodku Hipoterapii i rekreacji konnej AGROGABI Pani Moniki Majcherskiej w Rytwianach Wojewoda świetokrzyski Bożentyna Pałka Koruba wręcza Mateuszowi Szczoczarzowi nagrodę za zajęcie II miejsca w konkursie „Świąteczna ryba na świętokrzyskich stołach” dla karpia wędzonego z Gospodarstwa Rybackiego w Rytwianach Wizyta duszpasterska księdza biskupa Edwarda Frankowskiego w ZPO w Sichowie Dużym 40