Lekcja 9. Temat: „Poszli nasi w bój bez broni...”

Lekcja 9.
Temat: „Poszli nasi w bój bez broni...” - powstanie styczniowe.
1. Przyczyny i okoliczności wybuchu powstania
a) Złagodzenie polityki caratu wobec Królestwa Polskiego
 Porażka Rosji w wojnie z Anglią i Francją
 Śmierć cara Mikołaja I (1855.) i objęcie władzy przez Aleksandra II.
 Zezwolenie na powrót do kraju polskich emigrantów i patriotów
b) Działalność organizacji spiskowych
 Dążenie do odzyskania niepodległości
 Organizacja manifestacji patriotycznych
c) Branka.
 Przymusowy pobór do wojska carskiego.
 Cel: rozbicie polskich organizacji spiskowych, sprowokowanie wybuchu
powstania w niedogodnych warunkach.
2. Przebieg powstania styczniowego.
a) 22/23 stycznia 1863 r. – wybuch powstania
b) Wojna partyzancka
 Przewaga liczebna Rosjan
 Słabe uzbrojenie powstańców
 Niegodne warunki do prowadzenia walki
 Prowadzenie walki z zaskoczenia
 Pomoc ludności cywilnej
c) Działalność konspiracyjna Polaków – państwo podziemne.
 Tajne struktury państwowe (władze, administracja, poczta, policja, sądy)
 Działalność w zaborach pruskim i austriackim - werbunek ochotników,
pomoc materialna.
 Akt uwłaszczenia chłopów wydany przez władze powstańcze (potem także
przez carat)
d) Przywódcy powstania.
 Marian Langiewicz
 Zygmunt Padlewski
 Zygmunt Sierakowski
 Romuald Traugutt – ostatni dyktator powstania. Stracony na stokach
Cytadeli.
3. Upadek powstania
a) represje Rosjan
 Aresztowania i wyroki śmierci
 Niszczenie dóbr materialnych
 Nakładanie kontrybucji (świadczeń pieniężnych) na majątki Polaków.
b) Bilans walk.
 Jesień 1864 – wygaśnięcie walk (oddział ks, Stanisława Brzóski – grudzień
1864)
 1200 bitew i potyczek
 Ok. 200 tys. powstańców
 Ok. 20 tys. zginęło w walce
 Ok 1 tys. – straceni
 Ok. 40 tys. – katorga lub zesłanie na Syberię