Tanio czy drogo - Szkoła Podstawowa nr 24 STO

Tanio czy drogo - Szkoła Podstawowa nr 24 STO

Tanio czy drogo, czyli o czesnym i innych opłatach za naukę
Warszawa, 2 lutego 2011 roku
Drogi R.!
„Ile wynosi czesne?” – to podstawowe pytanie osoby zainteresowanej zapisaniem dziecka do szkoły niepublicznej. Rozpiętość ofert jest w tej dziedzinie ogromna.
W jednym mieście, bardzo blisko siebie, mogą funkcjonować szkoły, z których
jedna pobiera, na przykład, 600 złotych czesnego miesięcznie, a druga trzykrotnie
więcej. I obie cieszą się powodzeniem! Nie wszyscy bowiem szukają szkoły najtańszej. Są rodzice przekonani, Ŝe wyŜszy poziom opłat automatycznie oznacza lepszą
ofertę. Tak bywa, choć zdarzają się równieŜ dotkliwe rozczarowania.
Nawet sprecyzowanie pojęcia czesnego „wysokiego” i „niskiego” jest kłopotliwe.
ZaleŜy zarówno od miejscowości, w której znajduje się szkoła, jak i zamoŜności konkretnej osoby. ZaleŜy teŜ od oferty szkoły, dokładnie w taki sam sposób, jak
30 tysięcy złotych będzie niską ceną za nowego mercedesa, a wysoką za uŜywanego „malucha”.
Warto zdawać sobie sprawę, Ŝe wysokość czesnego moŜe świadczyć o rozmaitych zjawiskach. Szkoła moŜe być droga w porównaniu z innymi placówkami niepublicznymi w tej samej miejscowości dlatego, Ŝe…
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
☺
…bardzo dobrze płaci nauczycielom, motywując ich w ten sposób do lepszej pracy,
…oferuje dzieciom wiele godzin różnorodnych zajęć w ciągu dnia,
…zapewnia w ramach opłaty pełne wyżywienie,
…zatrudnia tzw. native speakers do nauczania języków obcych,
…organizuje zajęcia nawet w bardzo niedużych grupach,
…posiada lub wynajmuje atrakcyjne obiekty dydaktyczne lub sportowe,
…jest świetnie wyposażona w nowoczesny sprzęt dydaktyczny,
…oferuje dogodną możliwość nauki uczniom niepełnosprawnym,
…oferuje bez dodatkowych opłat bogaty program kulturalny, turystyczny itp.,
Przyczyny wysokich opłat mogą być równieŜ innego typu. Szkoła moŜe być droga, poniewaŜ…
…manipuluje rodzicami, zgodnie z zasadami marketingu, które głoszą, że rzeczy drogie są
bardziej cenione, niezależnie od ich rzeczywistej wartości; szuka źródła swojego prestiżu
w wysokiej cenie,
…ma za zadanie przysporzenie właścicielowi jak największego zysku,
…posiada bardzo niewielką liczbę uczniów (kilkuosobowe klasy), przez co jej wartość jako
środowiska wychowawczego może budzić wątpliwości,
…przerzuca na rodziców koszty złego zarządzania, na przykład nadmiernych inwestycji,
…gromadzi uczniów wyłącznie ze środowiska ludzi bardzo zamożnych, tworząc w ten spo-
sób atmosferę elitarności (zależnie od poglądów można to również uznać za zaletę).
To, Ŝe szkoła jest relatywnie tania moŜna równieŜ interpretować w dwojaki sposób. Być moŜe, przyczyną niskich opłat jest…
☺
☺
☺
☺
…dobre zarządzanie,
…posiadanie sponsorów,
…korzystanie z dogodnych warunków wynajmu lokalu, albo własność lokalu,
…prowadzenie działalności na zasadach „non profit”, w ramach misji społecznej, wyznaczonej przez właściciela,
☺ …posiadanie dużej liczby uczniów, przez co koszty ogólne rozkładają się na większą liczbę
płatników czesnego.
Być moŜe jednak szkoła ta…
…zatrudnia zbyt mało nauczycieli,
…zatrudnia nauczycieli na zasadach samozatrudnienia (jako firmy), na podstawie umów
zlecenia lub umów o dzieło, ograniczając w ten sposób koszty pracy,
…mało płaci nauczycielom,
…ma ubogą ofertę programową,
…jest skromnie wyposażona,
…gromadzi dodatkowe fundusze nakładając na rodziców opłaty, np. za zajęcia dodatkowe,
świetlicę, udział w imprezach kulturalnych itp., w sposób ukryty zawyżając czesne.
Podane moŜliwości nie wyczerpują tematu, mają tylko za zadanie dać Ci ogólne
pojęcie o złoŜoności zagadnienia. Skądinąd praktyka uczy, Ŝe najtańsze są szkoły
niepubliczne prowadzone przez kościelne osoby prawne, z reguły posiadające własną bazę lokalową. Średnia wysokość czesnego to domena szkół społecznych, zarówno prowadzonych przez STO, jak i inne stowarzyszenia i fundacje, w których
istotną rolę odgrywają rodzice. Wynika to przede wszystkim z ich charakteru działalności non-profit. Do najdroŜszych naleŜą prowadzące przez firmy i osoby prywatne,
z załoŜenia nastawione na zysk właściciela. Raz jeszcze jednak powtórzę, Ŝe samo
czesne mówi niewiele o jakości szkoły, jeŜeli nie ocenimy kryjącej się za nim oferty.
***
Tylko część osób pytających o wysokość czesnego zadaje równieŜ pytania dotyczące innych opłat. Tymczasem bywa tak, Ŝe dodatkowe opłaty, składki itp. w bardzo istotny sposób zwiększają obciąŜenie rodziców.
Analizując wymagania finansowe musisz wziąć pod uwagę nie tylko to, za co
i ile płacisz, ale równieŜ za co płacić nie musisz, czyli jakie świadczenia wliczone są
w cenę. Są szkoły, w których czesne obejmuje większość świadczeń, a opłaty dodatkowe stanowią margines. W zamian za jednolitą dla wszystkich opłatę dziecko swobodnie korzysta z oferty szkoły. Są teŜ placówki, w których czesne pokrywa jedynie
koszt obowiązkowych lekcji, natomiast za wszystko inne trzeba zapłacić osobno.
KaŜdy płaci proporcjonalnie do tego, co chce otrzymać. Pomiędzy tymi skrajnościami
rozciąga się wiele stanów pośrednich.
Sposób finansowania naszego Zespołu Szkół STO na Bemowie oparty jest na
fundamencie solidarności społecznej. Staramy się, by wszystko, co Szkoła oferuje,
było jednakowo dostępne dla kaŜdego ucznia, oczywiście na poziomie odpowiednim
do wieku i potrzeb rozwojowych. Czesne ma charakter swoistego ryczałtu, opłacenie
którego uprawnia do korzystania z całej oferty. Pewną niekonsekwencją jest dodatkowa opłata za drugie dania i zajęcia na basenie, ale stanowią one jedyne odstępstwo od obowiązującej zasady.
Podobnie jak w kaŜdej płatnej szkole, tak i w naszej rodzic musi odpowiedzieć
sobie na pytanie, czy stać go na posyłanie tu dziecka, i czy uznaje, Ŝe oferowana
usługa jest warta wpłacanych pieniędzy. Ani Zarząd koła STO, ani dyrekcja nie mają
wpływu na tę decyzję, poza ewentualną ofertą pomocy stypendialnej dla rodziny
znajdującej się na granicy wydolności finansowej. Z drugiej strony równieŜ rodzice
mają ograniczoną moŜliwość wprowadzania takich zmian w programie działania
Szkoły, którego w radykalny sposób zmieniałyby wysokość opłat za naukę. Pole
w miarę nieskrępowanego manewru władz koła STO przy ustalaniu czesnego nie
przekracza 3-5 procent jego wysokości. Większe cięcia wymagałyby istotnego ograniczenia oferty programowej. O rewolucyjnych podwyŜkach teŜ nie ma mowy.
***
Myślę, Ŝe większość wątpliwości, które odczuwają rodzice w związku z wysokością czesnego wynika z porównywania go z innymi szkołami. Jeśli dowiesz się, Ŝe
w pewnej społecznej szkole podstawowej w Warszawie właśnie podniesiono czesne
do 900 złotych miesięcznie, a dodatkowo na drugie i dalsze dzieci tych samych rodziców stosuje się tam istotne zniŜki, w sposób naturalny przyjdzie Ci do głowy refleksja, dlaczego u nas płaci się więcej.
Ja twierdzę jednak, Ŝe mimo istniejącej róŜnicy wysokości czesnego nasza
Szkoła w ogólnym rozrachunku jest tańsza, i postaram się to twierdzenie uzasadnić.
Do porównania wykorzystam dane dotyczące jednej z warszawskich szkół podstawowych STO, uzyskane z wiarygodnego źródła w kwietniu 2010 r.
Narzędzie, którym się posłuŜę, składa się z dwóch tabel umoŜliwiających porównanie ceny i oferty dwóch szkół. Pierwsza tabela pozwala obliczyć i porównać
całkowity koszt edukacji w przeliczeniu na sześć lat nauki, w cenach obowiązujących
w dniu porównania, czyli, w tym wypadku, w kwietniu ubiegłego roku. Druga umoŜliwia porównanie oferty obu placówek.
TABELA 1 (dane wg stanu na kwiecień 2010 roku):
SP 24 STO
Opłata lub świadczenie
Opłata podstawowa
(czesne)
WYLICZENIE
SP x STO
KOSZT CAŁKOWITY
(na 6 lat)
WYLICZENIE
KOSZT CAŁKOWITY
(na 6 lat)
1000 PLN
x 10 m-cy x 6 lat
60 000 PLN
960 PLN
x 10 m-cy x 6 lat
57 600 PLN
Wpisowe przy zapisie
dziecka do 1. klasy
opłata
jednorazowa
2 000 PLN
opłata jednorazowa
1 900 PLN
Koszt zajęć dodatkowych
12 zł. / semestr1
144 PLN
337 zł. / semestr2
4 044 PLN
Koszt opieki świetlicowej
w ramach
czesnego
100 –200 zł. / miesiąc3
6 000 PLN
Udział w imprezach
kulturalnych (bilety)
w ramach
czesnego
25 zł. / miesiąc
1 500 PLN
Ubezpieczenie
w ramach
czesnego
40 zł. / rok
240 PLN
7 020 PLN
12 zł. / obiad
12 960 PLN
4
Obiady
zupa w czesnym
II danie 6,50 PLN
RAZEM:
69 164 PLN
Średnio
(na miesiąc):
1 158 PLN
RAZEM:
Średnio
(na miesiąc):
84 244 PLN
1 404 PLN
Na podstawie danych zapisanych w powyŜszej tabeli moŜesz stwierdzić, Ŝe
chociaŜ na pytanie o wysokość czesnego nasz sekretariat podawał w owym czasie
1000 PLN, a sekretariat tamtej szkoły 960 PLN, statystyczny rodzic wnosił tam co
miesiąc o 240-250 PLN więcej niŜ u nas.
1
Zajęcia płatne (cena za semestr): basen (80 PLN - uwzględniono rok basenu bezpłatnego). Do
obliczeń przyjęto, Ŝe dziecko uczestniczy przeciętnie w 6. zajęciach dodatkowych tygodniowo, wybranych spośród 40 propozycji.
2
Zajęcia płatne (cena za semestr): Native (200 PLN), niemiecki (50 PLN), akademia piłkarska
(350 PLN), szachy (250 PLN), tańce (250 PLN), reedukacja (250 PLN), pozostałe zajęcia bezpłatne.
Jako podstawę obliczenia przyjęto, Ŝe szkoła proponuje 24 rodzaje zajęć bezpłatnych i płatnych łącznie, a uczeń przeciętnie korzysta z 6. tygodniowo.
3
Do obliczeń przyjęto 100 zł. / miesiąc – korzystanie ze świetlicy tylko w niektóre dni.
4
Przyjęto 180 dni z obiadem w ciągu roku.
Obraz sytuacji uzupełnia druga tabela, porównująca wybrane elementy oferty
obu szkół.
TABELA 2 (stan na kwiecień 2010 roku):
Czas, w którym szkoła zapewnia uczniowi zajęcia lub opiekę (dziennie)
Liczba godzin obowiązkowych zajęć lekcyjnych (tygodniowo)
SP 24 STO
SP x STO
7.15 -18.00
7.00-18.00
27 + 5
5
30
Liczba godzin języka angielskiego (w całym cyklu kształcenia)
21
21
Podział na grupy w nauce języka obcego (przez ile lat)
3
6
Maksymalna moŜliwa liczba godzin zajęć dodatkowych (tygodniowo)
12
8
Liczba zajęć dodatkowych do wyboru
40
24
SP 24 STO
SP x STO
Zajęcia wyrównawcze w klasach 1-3
w ramach czesnego
w ramach czesnego
Zajęcia wyrównawcze w klasach 4-6
w ramach czesnego
w ramach czesnego
Opieka psychologa szkolnego
w ramach czesnego
w ramach czesnego
Zajęcia terapeutyczne (reedukacja)
w ramach czesnego
dodatkowo płatne
Opieka logopedyczna
w ramach czesnego
w ramach czesnego
Zielona szkoła
580 / 6 dni
500 / 5 dni
Wycieczki wielodniowe
240-380 zł.
nie ma
kupują rodzice
kupują rodzice
w ramach czesnego
kupują rodzice
w ramach czesnego
w ramach czesnego
brak
brak
Stypendia naukowe
50-70 zł. / miesiąc
brak
Stypendia socjalne
200-250 zł / miesiąc
brak
Podręczniki
Materiały do zajęć
Inne opłaty
wpisowe na zawody
inne
Oferta obu placówek nie róŜni się w sposób zasadniczy. Pewna przewaga szkoły x zaznacza się w dłuŜszym czasie pracy świetlicy oraz we wcześniejszym dzieleniu
na grupy dzieci w nauce języka angielskiego (choć to drugie jest naszym świadomym
wyborem wynikającym z przesłanek pedagogicznych), natomiast my oferujemy więcej godzin lekcji i zajęć dodatkowych łącznie, zakup materiałów do zajęć i moŜliwość
korzystania z funduszu stypendialnego.
Narzędzie porównawcze nie bierze pod uwagę warunków lokalowych, które
w relacji do innych warszawskich szkół STO mamy bardzo dobre (na przykład, jako
5
25 godzin tygodniowo w klasach 1-3 i 29 godzin w klasach 4-6 oraz 5 godzinnych przerw obiadowych.
jedyni w tym gronie posiadamy halę sportową), wyników sprawdzianu, renomy
w środowisku lokalnym i wielu innych czynników, które wpływają na realnie odczuwaną wartość otrzymywanej usługi. Myślę jednak, Ŝe to, co wynika z zawartości obu
tabel daje wystarczające prawo do stwierdzenia, Ŝe co najmniej pod względem materialnym nasza Szkoła za mniejsze pieniądze oferuje więcej niŜ Szkoła xxx..
Drogi R.!
Mam świadomość, Ŝe rzeczywista batalia o serce Twojego dziecka oraz Twoje
uznanie dla Szkoły rozgrywa się w jej Ŝyciu codziennym, a nie w porównywaniu cenników. Jest ogromnie motywujące, Ŝe po wielokroć częściej spotykają mnie najrozmaitsze miłe gesty ze strony rodziców, niŜ pytania, dlaczego nauka tutaj aŜ tyle kosztuje. Za to szczególnie pragnę Ci podziękować, takŜe w imieniu nauczycieli i innych
pracowników naszej Szkoły, którzy naprawdę bardzo starają się na co dzień, by jej
oferta była dla jak najatrakcyjniejsza.
Pozdrawiam serdecznie
Jarosław Pytlak
Post scriptum: PoniewaŜ często zdarza się, Ŝe rodzice porównują w gronie znajomych informacje o szkołach, w których uczą się ich dzieci, załączam do tego listu moje tabelki, aby
ułatwić ci zrobienie w razie potrzeby takiego porównania.
Tabela 1 słuŜy do obliczenia całkowitego kosztu edukacji dziecka w wybranej szkole. Aby
z niej skorzystać trzeba dokładnie wypytać o pobierane opłaty, a takŜe przeciętny koszt róŜnych dodatkowo płatnych imprez. Zapewne nie wszystkie opłaty będą obowiązkowe (np.
moŜemy z góry załoŜyć, Ŝe nasze dziecko nie będzie jadło w szkole obiadów, albo nie weźmie udziału w „zielonej szkole”) – w odpowiednich rubrykach moŜna wtedy wpisać 0,- zł.
W tabeli znalazły się równieŜ świadczenia, które w większości szkół pozostają wyłączną
sprawą rodzica (podręczniki, materiały piśmienne). MoŜna je pominąć, o ile Ŝadna z interesujących nas placówek nie oferuje ich w ramach czesnego.
Wynik uzyskany w tabeli 1 ma charakter szacunkowy, tym niemniej jego dokładność jest
wystarczająca, by obliczyć przybliŜoną wysokość realnej, średniomiesięcznej opłaty. Nie naleŜy dziwić się, gdy będzie ona istotnie odbiegała od kwoty, którą usłyszysz w odpowiedzi na
pierwsze pytanie o czesne. Tak to juŜ jest…
Po rozeznaniu, jak często i jak głęboko przychodzi sięgać do kieszeni, warto przeanalizować, co szkoła oferuje w zamian za wnoszone fundusze. Do tego celu posłuŜy tabela 2,
przedstawiona tutaj w wersji dla szkoły podstawowej.
ZauwaŜ, Ŝe zawiera ona tylko takie elementy oferty, którym moŜna przypisać konkretną
wartość materialną. Oczywiście naleŜy rozwaŜyć teŜ niematerialne walorów szkoły (np. ciekawych koncepcji edukacyjnych, pomysłów metodycznych itp.). Ale w tym przypadku wartościowanie jest juŜ absolutnie subiektywne. (J.P.).
TABELA 1: Szacowanie całkowitego kosztu nauki
Opłata lub świadczenie
(1)
1. Opłata podstawowa
(czesne)
2. Wpisowe przy zapisie
dziecka do 1. klasy
Średni koszt
(2)
…………PLN / miesiąc
…………PLN
Uwagi o odpłatności
(3)
Koszt łączny
(4)
6
przez …….. miesięcy
…….…………PLN
opłata jednorazowa
…….…………PLN
3. Koszt zajęć dodatkowych
…………PLN / miesiąc
przez 10 miesięcy
…….…………PLN
4. Koszt opieki świetlicowej
…………PLN / miesiąc
przez 10 miesięcy
…….…………PLN
5. Koszt zakupu podręczników
…………PLN / rok
…….…………PLN
6. Koszt zakupu przyborów szkolnych
…………PLN / rocznie
…….…………PLN
7. Udział w imprezach
kulturalnych (bilety)
…………PLN / miesiąc
przez 10 miesięcy
…….…………PLN
8. „Zielona szkoła”,
„Biała szkoła”
…………PLN / rok
…….…………PLN
9. Inne wycieczki
szkolne
…………PLN / rok
…….…………PLN
10. Ubezpieczenie
…………PLN / rok
…….…………PLN
11. Obiady
…………PLN / miesiąc
przez …….. miesięcy
12. Inne
…….…………PLN
RAZEM:
6
…….…………PLN
…….…………PLN
Wpisujemy kwotę wyliczoną na podstawie zapisów w rubrykach 2 i 3 przeliczoną dla 6-letniego cyklu kształcenia w szkole podstawowej lub 3-letniego w gimnazjum.
TABELA 2: Przegląd oferty szkoły podstawowej
Czas, w którym szkoła zapewnia dziecku zajęcia lub opiekę (dziennie)
Liczba godzin obowiązkowych zajęć lekcyjnych (tygodniowo)
w kl. 1-3
Liczba godzin języka obcego (tygodniowo)
w kl. 4-6
Podział na grupy w nauce języka obcego
Liczba godzin drugiego języka obcego (tygodniowo)
Podział na grupy w nauce drugiego języka obcego
w kl. 1-3
TAK
NIE
w kl. 4-6
TAK
NIE
w kl. 1-3
TAK
NIE
w kl. 4-6
TAK
NIE
w kl. 1-3
w kl. 4-6
Maksymalna moŜliwa liczba godzin zajęć dodatkowych (tygodniowo)
Liczba zajęć dodatkowych do wyboru
Ubezpieczenie NW
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
Zajęcia wyrównawcze w klasach 1-3
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Zajęcia wyrównawcze w klasach 4-6
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Opieka psychologa szkolnego
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Zajęcia terapeutyczne (reedukacja)
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Opieka logopedyczna
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Opieka medyczna (zakres)
…………………………………………………………..
BRAK
Gimnastyka korekcyjna
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Zielona szkoła (…. dni)
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Biała szkoła (…. dni)
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Wycieczki wielodniowe ( ….. / rok )
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
WyŜywienie – ………………………
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
WyŜywienie – ………………………
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
WyŜywienie – ………………………
W RAMACH CZESNEGO
ZA OPŁATĄ
BRAK
Podręczniki
W RAMACH CZESNEGO
KUPUJĄ RODZICE
Materiały piśmienne i inne do zajęć
W RAMACH CZESNEGO
KUPUJĄ RODZICE
Stypendia naukowe
DO WYSOKOŚCI …………………………….
BRAK
Stypendia socjalne
DO WYSOKOŚCI …………………………….
BRAK
Stypendia ………………….
DO WYSOKOŚCI …………………………….
BRAK