Underwriting w ubezpieczeniach

Maciej Ciesielski
Analityk działu B+R
Underwriting w ubezpieczeniach
Czym jest underwriting w ubezpieczeniach? Jak praca underwriterów wpływa
na składki ubezpieczeniowe? Jakie są perspektywy rozwoju systemów do underwritingu
ubezpieczeniowego? Spróbujmy bliżej przyjrzeć się tym zagadnieniom.
Underwriting ubezpieczeniowy to nic innego jak tworzenie
produktów wyspecyfikowanych dla wąskiej grupy odbiorców,
a w konsekwencji obniżenie składek ubezpieczeniowych. Zanim
jednak dojdzie do obniżenia składek ubezpieczeniowych, underwriterzy muszą wykonać ciężką obliczeniową pracę, bazując
na modelach matematycznych i swoim doświadczeniu. Nie zawsze mamy do czynienia z sytuacją, w której underwriter stwierdzi, iż ewentualne ryzyko ubezpieczeniowe jest niższe i można
opuścić nieco cenę polisy. Zdarzają się sytuacje, w których underwriter podniesie składkę ubezpieczeniową ze względu na
większe niż zakładane ryzyko ubezpieczeniowe. W Polsce najczęściej underwriterzy biorą udział w procesach oceny ryzyka
ubezpieczeniowego w dużych kontraktach (np. ubezpieczenia
majątku fabryki).
Przez szereg lat underwriterzy pracowali na arkuszach kalkulacyjnych i bazowali na własnej wiedzy i doświadczeniu. Dzisiaj
doświadczenie i wiedza są nadal kluczowe, ale oprócz tego analitycy ryzyka ubezpieczeniowego mają do dyspozycji systemy informatyczne np. implementujące reguły biznesowe, pozwalające
im na podjęcie właściwej decyzji lub na reakcję w odpowiednim
momencie na zmieniające się warunki. Obecnie underwriting nabiera dodatkowego znaczenia w obliczu zmieniających się wymagań klientów. Znaczna cześć towarzystw ubezpieczeniowych
rozpoczyna prace nad zindywidualizowaniem taryf ubezpieczeniowych pod kątem konkretnego „Kowalskiego”, potrzeba zatem coraz nowocześniejszych aplikacji do modelowania ryzyka
ubezpieczeniowego w czasie rzeczywistym. W perspektywie
kilku lat oferta ubezpieczenia, jaką otrzymają np. 30-latkowie
z Krakowa posiadający ten sam model samochodu i mający tę
samą zniżkę ubezpieczeniową, będzie się różnić od siebie. Jeden
trzydziestolatek otrzyma kwotę składki nawet kilkaset złotych
niższą niż drugi np. ze względu na różne ryzyko kradzieży pojazdu w dzielnicach miasta, które zamieszkują. Będzie to spowodowane zastosowaniem nowoczesnych narzędzi underwri-
tingowych i integracji tych narzędzi z systemami sprzedażowymi
ubezpieczycieli.
Dostępne aktualnie narzędzia wspomagające pracę underwriterów pozwalają na półautomatyczną ocenę ryzyka ubezpieczeniowego, a podjęta wiele lat temu wojna cenowa pomiędzy
towarzystwami i przyzwyczajenia klientów powodują, iż zakłady ubezpieczeń wolno wprowadzają nowinki. Przyspieszenie
we wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań informatycznych może
przynieść nowa dyrektywa unijna Solvency 2, na mocy której zakłady ubezpieczeniowe powinny automatyzować procesy informatyczne.
Jednym z narzędzi, które wspomaga pracę underwriterów poprzez możliwość implementacji skomplikowanych modeli matematycznych jest BAS (Business Algorithms System) – rozwiązanie
mogące być częścią sprzedażowego systemu informatycznego,
mogące też zostać rozbudowane o VSoft Early Warning, co spowoduje, że na skutek zaprogramowanych sygnałów wejściowych
system będzie podejmował automatyczną decyzję o przydzieleniu klienta do konkretnej grupy ryzyka. Takim sygnałem wejściowym może być np. informacja o dużej liczbie wypadków w Warszawie na ulicy Puławskiej, gdy nasz klient zamieszkuje okolice tej
ulicy. Sygnały wejściowe możemy dowolnie konfigurować i przyporządkowywać im wagi, dzięki którym aplikacja jest w stanie
bardzo dokładnie określić ryzyko ubezpieczeniowe klienta.
System składający się z opisanych wyżej elementów to przyszłość
ubezpieczeń nie tylko na polskim rynku, niemniej na upowszechnienie tego rodzaju rozwiązania przyjdzie nam jeszcze zaczekać.
Do postawienia tej tezy skłania mnie choćby obserwacja zachowań konsumenckich czy utartych społecznie schematów myślowych (np. mocne przeświadczenie o tym, że człowiek lepiej niż
system informatyczny określi ryzyko, bazując na swoim wieloletnim doświadczeniu, czy też brak zaufania do decyzji podejmowanych przez narzędzie informatyczne). Jestem jednak przekonany,
że gdyby to automaty podejmowały decyzje, określając ryzyko
ubezpieczeniowe, mielibyśmy o wiele tańsze niż obecnie polisy
ubezpieczeniowe, a zakłady ubezpieczeń miałyby się co najmniej
tak samo dobrze jak teraz.
Maciej Ciesielski
Ekspert w zakresie
analizy biznesowej
i systemowej
w projektach IT
dedykowanych branży
ubezpieczeniowej.
strona 1 vsoft business improvement
Podstawą efektywnej działalności ubezpieczeniowej jest właściwa selekcja ryzyk przyjmowanych do ochrony, dlatego każde towarzystwo ubezpieczeń posiada dział underwritingu zwany również działem oceny ryzyka ubezpieczeniowego. Underwriting jest
elementem procesu zawierania umowy ubezpieczenia i oznacza
całość czynności wykonywanych w celu oszacowania, zaakceptowania lub odrzucenia możliwości zawarcia ubezpieczenia ze
względu na występujące ryzyko ubezpieczeniowe. Głównym
celem oceny ryzyka ubezpieczeniowego jest zapewnienie bezpieczeństwa zarówno towarzystwom ubezpieczeń, jak i ich
klientom, które realizowane jest poprzez zrównoważenie ryzyka
wystawcy polisy do wysokości naliczanej dla ubezpieczającego
składki. Korzyści, jakie wypływają dla obu stron z underwritingu
to m.in: zmniejszenie kosztów działalności towarzystw ubezpieczeniowych, zwiększenie rentowności gromadzonych środków
i konkurencyjności, poprawa bezpieczeństwa powierzonego kapitału oraz zabezpieczenia przed oszustwami i nadużyciami ze
strony klientów.