pobierz kartę charakterystyki
Transkrypt
pobierz kartę charakterystyki
KARTA CHARAKTERYSTYKI nr karty: sporządzona zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 2015/830 z dnia 28 maja 2015 roku zmieniającym Rozporządzeniem nr wydania: data wydania: (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (DU Unii Europejskiej seria L nr 133 z 31 maja 2010 roku) data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 Sekcja 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI/MIESZANINY I IDENTYFIKACJA SPÓŁKI/PRZEDSIĘBIORSTWA 1.1. Identyfikator produktu. Nazwa handlowa: Nazwa chemiczna: Synonimy: Wzór sumaryczny: Numer indeksowy: Numer rejestracji REACH: KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY Kwas siarkowy (VI) roztwór wodny 98% kwas siarkowy stężony (VI), witriol, kwas siarkowy kontaktowy, kwas siarkowy techniczny stężony. H2SO4 016-020-00-8 01-2119458838-20-XXXX 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane. Zastosowania zidentyfikowane: Produkcja kwasu siarkowego. Stosowanie kwasu siarkowego jako półproduktu przy wytwarzaniu nieorganicznych i organicznych chemikaliów, włączając nawozy. Stosowanie kwasu siarkowego jako wspomagacz, katalizator, środek odwadniający, regulator pH. Stosowanie kwasu siarkowego do wydobycia i obróbki minerałów i rud. Stosowanie kwasu siarkowego do obróbki powierzchniowej, oczyszczania i wytrawiania. Stosowanie kwasu siarkowego do procesów elektrolitycznych. Stosowanie kwasu siarkowego do oczyszczania gazu, skrubowania, płukania gazu spalinowego. Stosowanie kwasu siarkowego w produkcji akumulatorów zawierających ten kwas. Stosowanie kwasu siarkowego do konserwacji akumulatorów zawierających ten kwas. Stosowanie kwasu siarkowego w recyklingu akumulatorów zawierających ten kwas. Stosowanie akumulatorów zawierających kwas siarkowy. Stosowanie kwasu siarkowego jako odczynnika laboratoryjnego. Stosowanie kwasu siarkowego w czyszczeniu przemysłowym. Mieszanie, przygotowywanie i przepakowywanie kwasu siarkowego. Zastosowania odradzane: Nie określono. 1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki. CIECH Trading SA ul. Wspólna 62 00-684 Warszawa, Polska tel. (22) 210 58 00 fax: (22) 380 36 85 www.ciechtrading.com e-mail: [email protected] osoba odpowiedzialna za opracowanie karty charakterystyki: Ewa Kukawka, e-mail: [email protected] 1.4. Numer telefonu alarmowego. Informacje o produkcie: +48 22 210 58 00 (czynny od poniedziałku do piątku 800-1600) telefon alarmowy: 112, STRAŻ POŻARNA 998 lub najbliższa terenowa jednostka Państwowej Straży Pożarnej. Sekcja 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ 2.1. Klasyfikacja substancji lub mieszaniny. 2.1.1. Klasyfikacja substancji. 2.1.1.1. Klasyfikacja zgodna z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 Działanie żrące/drażniące na skórę, kategoria zagrożenia 1 (Skin Corr. 1A). Strona 1 z 10 nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu (H314). 2.1.1.2. Szkodliwe skutki działania na zdrowie człowieka. Produkt działa żrąco na wszystkie części ciała. 2.1.1.3. Skutki działania na środowisko. Produkt nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny dla środowiska. Poprzez zmianę pH może wpływać niekorzystnie na organizmy wodne. 2.1.1.4.Skutki działania związane z właściwościami fizykochemicznymi. Nie są znane niebezpieczne skutki działania związane z właściwościami fizykochemicznymi. 2.1.2. Klasyfikacja mieszaniny. Nie dotyczy. 2.2. Elementy oznakowania. Piktogramy: Hasło ostrzegawcze: Niebezpieczeństwo Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia: H314 - Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Zwroty wskazujące środki ostrożności: Zapobieganie: P223 - Nie dopuszczać do kontaktu z wodą. P260 - Nie wdychać par/rozpylonej cieczy. P280 - Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy. Reagowanie: P303+P361+P353- W PRZYPADKU KONTATKU ZE SKÓRĄ (lub z włosami): Natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody/prysznicem. P305+P351+P338 – W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać. P310 - Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/ lekarzem. Przechowywanie: P405 - Przechowywać pod zamknięciem. Usuwanie: Brak specjalnych zaleceń. 2.3. Inne zagrożenia. Substancja nie spełnia kryteriów PBT lub vPvB zgodnie z załącznikiem XIII rozporządzenia REACH. Sekcja 3. SKŁAD / INFORMACJA O SKŁADNIKACH 3.1. Substancje Numery identyfikujące Numer indeksowy: 016-020-00-8 Numer CAS: 7664-93-9 Numer WE: 231-639-5 Numer REACH: 01-2119458838-20-XXXX Nazwa Klasyfikacja Zakres stężeń Kwas siarkowy(VI) Skin Corr. 1A H314 98% Pełny tekst zwrotów H znajduje się w sekcji 16. Strona 2 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 Sekcja 4. ŚRODKI PIERWSZEJ POMOCY 4.1. Opis środków pierwszej pomocy. Wdychanie: Wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia, ułożyć w wygodnej pozycji półleżącej lub siedzącej, zapewnić spokój, chronić przed utratą ciepła. Zdjąć zanieczyszczoną odzież. Zapewnić drożność dróg oddechowych. Niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. W przypadku utraty przytomności ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej. Kontakt ze skórą: Zdjąć zanieczyszczoną odzież. Zanieczyszczoną skórę natychmiast przemyć dużą ilością chłodnej wody. Nie stosować mydeł oraz środków zobojętniających. Założyć jałowy opatrunek. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów skonsultować się z lekarzem. Kontakt z oczami: Natychmiast płukać dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej przez co najmniej 15 min. Usunąć szkła kontaktowe. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki. Zapewnić pomoc lekarza-okulisty. Przewód pokarmowy: Jeżeli nastąpi połknięcie, nie prowokować wymiotów. Wypłukać usta wodą a następnie podać do wypicia dużą ilość wody. Nie podawać do wypicia środków zobojętniających. Natychmiast skonsultować się z lekarzem – pokazać etykietę. 4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia. W kontakcie z oczami wywołuje poważne oparzenia powiek, gałki ocznej i trwałe uszkodzenie, zaczerwienienie, pieczenie, ból; może powodować utratę wzroku lub trwałe zmętnienie rogówki. W kontakcie ze skórą wywołuje oparzenia chemiczne, zaczerwienienie, pieczenie, ból oraz oparzenie termiczne (reakcja egzotermiczna z wilgotną skórą). Po inhalacji par łzawienie oczu, oparzenia spojówek, rogówki, ból gardła, kaszel, duszność, skurcz głośni, obrzęk krtani, skurcz oskrzeli, obrzęk płuc, bolesne oparzenia dróg oddechowych. Po połknięciu wywołuje oparzenia jamy ustnej, gardła, przełyku, żołądka, uczucie pragnienia, nudności, wymioty, biegunka, krwotok z przewodu pokarmowego, wstrząs. 4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym. Decyzję o sposobie postępowania ratunkowego podejmuje lekarz po dokładnej ocenie stanu poszkodowanego. Miejsce pracy powinno być wyposażone w prysznic i stanowisko do płukania oczu. Sekcja 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU 5.1. Środki gaśnicze. Odpowiednie środki gaśnicze. Substancja niepalna, nie podtrzymuje palenia. Należy stosować środki gaśnicze odpowiednie dla mediów palących się w otoczeniu. Zaleca się użycie gaśnic proszkowych do gaszenia pożarów grup A,B,C. Niewłaściwe środki gaśnicze: Woda (nie dopuścić do przeniknięcia wody do zbiornika z kwasem). 5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną. Podczas spalania mogą uwalniać się toksyczne spaliny, tlenki siarki oraz tlenki węgla. Unikać wdychania produktów spalania, mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia. 5.3. Informacje dla straży pożarnej. Kwas siarkowy miesza się z wodą, wydzielając duże ilości ciepła. Energia wydzielana w czasie rozcieńczania kwasu jest tak duża, że może prowadzić nawet do powstania pożaru. Stosować środki ochrony ogólnej typowe w przypadku pożaru. Nie należy przebywać w zagrożonej ogniem strefie bez odpowiedniego ubrania odpornego na chemikalia i aparatu do oddychania z niezależnym obiegiem powietrza. Zbiorniki narażone na działanie wysokiej temperatury usunąć z obszaru zagrożenia. Sekcja 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA 6.1. Indywidualne środki ostrożności, sprzęt ochronny i procedury w sytuacjach awaryjnych. Ograniczyć dostęp osób postronnych do obszaru awarii do czasu zakończenia odpowiednich operacji oczyszczania. Dopilnować, aby usuwanie awarii i jej skutków przeprowadzał wyłącznie przeszkolony personel. W przypadku uwolnień odizolować zagrożony obszar. Stosować środki ochrony indywidualnej. Unikać bezpośredniego kontaktu z substancją. Zapewnić właściwą wentylację. Nie wdychać par produktu. Strona 3 z 10 nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska. Należy unikać przedostania się substancji do gleby, cieków wodnych, drenów i kanalizacji. W przypadku uwolnienia większych ilości substancji należy poczynić kroki w celu niedopuszczenia do rozprzestrzenienia się w środowisku naturalnym. Powiadomić odpowiednie służby ratownicze. 6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia. Zabezpieczyć miejsce wycieku przed przedostaniem się substancji do wód i kanalizacji. Duże wycieki obwałować i odpompować do pojemników awaryjnych. Mniejsze wycieki zasypać materiałem pochłaniającym ciecze, np. piaskiem, ziemią oraz materiałami neutralizującymi kwasy, np. węglanem wapnia lub sodu, zmielonym wapieniem, dolomitem. Następnie zebrać do oznakowanego pojemnika na odpady. Do usuwania wycieków kwasu siarkowego nie stosować materiałów palnych, np. trocin. Zanieczyszczone miejsce spłukać dokładnie wodą i dobrze przewietrzyć. 6.4. Odniesienia do innych sekcji. Usuwać zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w sekcji 13. Stosować środki ochrony indywidualnej zgodnie z sekcją 8. Sekcja 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJAMI I MIESZANINAMI ORAZ ICH MAGAZYNOWANIE 7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania. Pracować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny. Wskazane jest podejmowanie środków ostrożności, aby podczas pracy z substancją unikać kontaktu ze skórą i oczami. Zakładać środki ochrony indywidualnej zgodnie ze wskazaniami w sekcji 8. Zapewnić właściwą wentylację. Nie jeść, nie pić i nie palić w czasie pracy z produktem. Myć ręce podczas przerw i po zakończonej pracy. Zanieczyszczone ubranie zdjąć, uprać przed ponownym założeniem. Nieużywane pojemniki trzymać szczelnie zamknięte. Zapobiegać tworzeniu się aerozoli. Substancja higroskopijna unikać kontaktu z wodą. 7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, w tym informacje dotyczące wszelkich wzajemnych niezgodności. Przechowywać wyłącznie w szczelnie zamkniętych, oryginalnych i właściwie oznakowanych pojemnikach w chłodnym, suchym i dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Podłoga pomieszczeń magazynowych powinna być wykonana z materiałów kwasoodpornych. Chronić przed źródłami ciepła i bezpośrednim nasłonecznieniem. Chronić przed kontaktem z wodą i wilgocią. Nie przechowywać w pobliżu żywności i napojów. Trzymać z dala od alkaliów. Zalecane materiały do budowy zbiorników i armatury: - stal - wyłącznie przy kontakcie ze stężonym kwasem siarkowym (92-98%) - stal kwasoodporna - teflon - polietylen (w temp. 20ºC odporność w pełnym zakresie stężeń) - polipropylen (w temp. 20ºC odporność w pełnym zakresie stężeń). 7.3. Szczególne zastosowanie(-a) końcowe. Brak informacji o zastosowaniach innych niż podane w podsekcji 1.2. Szczegóły dotyczące szczególnych zastosowań znajdują się w scenariuszu narażenia, który jest integralną częścią karty charakterystyk. Sekcja 8. KONTROLA NARAŻENIA/ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ 8.1. Parametry dotyczące kontroli. Najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy. Kwas siarkowy(VI) [CAS 7664-93-9]; frakcja torakalna NDS: 0,05 mg/m3 NDSCh: 3,0 mg/m3 NDSP: brak danych DSB: brak danych Podstawa prawna: Dz. U. 2014, poz. 817 Wartości DNEL: Populacja Droga narażenia Pracownicy Inhalacja Schemat narażenia Ostre objawy ogólnoustrojowe Długoterminowe ogólnoustrojowe Narażenie 15 minut 8 godzin 15 minut 8 godzin Wartość DNEL 0,1 mg/m3 0,05 mg/m3 0,1 mg/m3 0,05 mg/m3 Strona 4 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 Brak wartości DNEL dotyczących efektów układowych jest wynikiem tego, że substancja ta jest klasyfikowana jako żrąca i w wyniku kontaktu wykazuje przede wszystkim miejscowe działania żrące. Substancja ta dysocjuje na jony wodorowe i siarczanowe w warunkach fizjologicznych. Należy więc wyeliminować lub zminimalizować możliwe narażenia poprzez przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Wartości PNEC: PNEC Woda słodka Woda morska Oczyszczalnie ścieków Osad, woda słodka Osad, woda morska Współczynnik szacowania 10 100 10 - Gleba - Wartość 0,0025 mg/l 0,00025 mg/l 8,8 mg/l 0,002 mg/kg s.m. 0,002 mg/kg s.m. Brak danych ekotoksykologicznych. Kwas siarkowy łatwo dysocjuje na jony wodorowe i siarczanowe, powszechnie obecne w glebie. 8.2. Kontrola narażenia. 8.2.1. Stosowne techniczne środki kontroli. Zadbać o właściwą wentylację w miejscu pracy. Podczas pracy nie jeść, nie pić i nie palić tytoniu. Przed przerwą i po zakończeniu pracy dokładnie umyć ręce. Unikać zanieczyszczenia oczu i skóry. Unikać tworzenia i wdychania par i aerozoli. W miejscu pracy należy zapewnić wentylację ogólną i/lub miejscową w celu utrzymania stężenia czynnika szkodliwego w powietrzu poniżej ustalonych wartości dopuszczalnych stężeń. Miejscowy wyciąg jest preferowany, ponieważ usuwa zanieczyszczenia z miejsca ich powstawania, nie dopuszczając do ich rozprzestrzeniania się. W pobliżu miejsca pracy zapewnić stanowisko do przemywania oczu oraz prysznic bezpieczeństwa. 8.2.2. Indywidualne środki ochrony, takie jak indywidualny sprzęt ochronny. Informacje ogólne: Stosowane środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28.12.2005 r. (Dz. U. Nr 259, poz. 2173) oraz dyrektywy 89/686/WE (wraz z późn. zm.). Doboru środków ochrony indywidualnej należy dokonać z uwzględnieniem stężenia i formy występowania substancji w miejscu pracy, dróg narażania, czasu ekspozycji i czynności wykonywanych przez pracownika. Pracodawca obowiązany jest zapewnić środki ochrony spełniające wszystkie wymagania jakościowe, w tym również ich konserwację i oczyszczanie. Drogi oddechowe: podczas stosowania zgodnego z zastosowaniem ochrona dróg oddechowych nie jest wymagana. W przypadku powstawania par i aerozoli, przekroczenia dopuszczalnych stężeń lub niewystarczającej wentylacji stosować sprzęt pochłaniając lub pochłaniająco-filtrujący odpowiedniej klasy ochronnej (klasa 1/ochrona przed gazami lub parami o stężeniu objętościowym w powietrzu nie przekraczającym 0,1%; klasa 2/ ochrona przed gazami lub parami o stężeniu w powietrzu nie przekraczającym 0,5%; klasa 3/ ochrona przed gazami lub parami o objętościowym stężeniu w powietrzu do 1%). W przypadkach, kiedy stężenie tlenu wynosi ≤ 17%. i/lub max stężenie substancji toksycznej w powietrzu wynosi ≥ 1,0 % obj. należy zastosować sprzęt izolujący. Ręce i skóra: Należy nosić odzież ochronną oraz obuwie ochronne odporne na działania kwasów. Stosować rękawice ochronne kwasoodporne. W przypadku krótkotrwałego kontaktu stosować rękawice ochronne o poziomie skuteczności 2 lub większym (czas przebicia > 30 min.). W przypadku długotrwałego kontaktu stosować rękawice ochronne o poziomie skuteczności 6 (czas przebicia > 480 min.). Przy stosowaniu rękawic ochronnych w kontakcie z produktami chemicznymi należy pamiętać o tym, że podane poziomy skuteczności i odpowiadające im czasy przebicia nie oznaczają rzeczywistego czasu ochrony na danym stanowisku pracy, gdyż na tę ochronę wpływa wiele czynników, jak np. temperatura, oddziaływanie innych substancji itp. Zaleca się natychmiastową wymianę rękawic, jeśli wystąpią jakiekolwiek oznaki ich zużycia, uszkodzenia lub zmiany w wyglądzie (kolorze, elastyczności, kształcie). Należy przestrzegać instrukcji producenta nie tylko w zakresie stosowania rękawic, ale również przy ich czyszczeniu, konserwacji i przechowywaniu. Ważny jest również prawidłowy sposób zdejmowania rękawic tak, aby uniknąć zanieczyszczenia rąk podczas wykonywania tej czynności. Oczy: Stosować okulary ochronne typu gogle. Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Po zakończeniu pracy zdjąć zanieczyszczone ubranie. Strona 5 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 Przed przerwami w pracy umyć ręce i twarz. Po pracy umyć dokładnie całe ciało. Nie jeść, nie pić, nie palić podczas pracy. Metody oceny narażenia w środowisku pracy: PN-Z-01004:1999 Ochrona czystości powietrza. Jednostki miar. PN-Z-04008-7:2002+Az1:2004 Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników. PN-EN 482:2012 Narażenie na stanowiskach pracy – Wymagania ogólne dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych. PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny narażenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. 8.2.3. Kontrola narażenia środowiska. Zapobiec bezpośredniemu wyciekowi do kanalizacji/wód powierzchniowych. Nie wolno zanieczyszczać wód powierzchniowych i rowów odwadniających chemikaliami czy zużytymi opakowaniami. Rozlany produkt lub niekontrolowane wycieki do wody powierzchniowej należy zgłosić odpowiednim organom zgodnie z przepisami krajowymi i lokalnymi. Wywozić jak odpady chemiczne, zgodnie z przepisami krajowymi i lokalnymi. Sekcja 9. WŁASCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE 9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych. a) Wygląd: Ciecz oleista bezbarwna do żółtej b) Zapach: Ostry, duszący c) Próg zapachu: Nie oznaczono d) pH: < 1 (49 g/l, 25ºC) e) Temperatura topnienia/krzepnięcia: -13,8ºC (kwas 96%) f) Początkowa temperatura wrzenia i zakres temperatur ok. 310ºC (kwas 98%) wrzenia: g) Temperatura zapłonu: Nie dotyczy h) Szybkość parowania: Nie oznaczono i) Palność: Nie dotyczy j) Górna/dolna granica palności lub górna/dolna granica Nie dotyczy wybuchowości: k) Prężność par (20ºC): < 0,001 hPa (kwas 96%) Prężność par (145,8ºC): 1,3 hPa Prężność par (180ºC): 2,3 hPa l) Gęstość par: Nie oznaczono. m) Gęstość (20ºC): 1,835 g/cm3 (kwas 93-100%) n) Rozpuszczalność: Rozpuszcza się w wodzie bez ograniczeń; rozpuszczalny w etanolu o) Współczynnik podziału: n-oktanol/woda: Nie oznaczono p) Temperatura samozapłonu: Nie jest samozapalny q) Temperatura rozkładu: 338ºC r) Lepkość dynamiczna (20ºC): 22,5 mPa·s s) Właściwości wybuchowe: Nie wykazuje. t) Właściwości utleniające: Nie wykazuje. 9.2. Inne informacje: a) Temperatura krystalizacji: 10,4 °C (kwas 98,3%) Sekcja 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ 10.1. Reaktywność. Kwas siarkowy(VI) jest kwasem mocnym, silnie reaktywnym. W czasie rozcieńczania wydziela się duża ilość ciepła. 10.2. Stabilność chemiczna. W warunkach prawidłowego przechowywania i stosowania substancja jest chemicznie stabilna. Substancja higroskopijna. Strona 6 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji. W kontakcie z metalami wytwarza się wodór, skrajnie łatwo palny gaz zagrażający wybuchem. Stężony kwas siarkowy reaguje z materiałami organicznymi i może spowodować zapalenie sproszkowanych organicznych materiałów. Reakcje z wodą oraz zasadami są gwałtowne i powodują wydzielanie dużych ilości ciepła, co może doprowadzić nawet do powstania pożaru. 10.4. Warunki, których należy unikać. Woda, wilgoć, nadmierne ogrzewanie powyżej 150ºC. 10.5. Materiały niezgodne . Metale alkaliczne i ziem rzadkich, związki zasadowe. Niebezpiecznie reaguje z chloranami, nadchloranami, nitrylami, karbidkami, wodorkami, nadmanganianami i substancjami organicznymi. Mieszanie z wodą powoduje wydzielanie bardzo dużych ilości ciepła. Możliwe powstawanie rozbryzgów. 10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu. Nie występują w przypadku postępowania zgodnie z przeznaczeniem. Sekcja 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE 11.1. Informacje dotyczące skutków toksykologicznych. 11.1.1. Toksyczność ostra: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. Doustnie: LD50 (szczur): 2140 mg/kg Inhalacyjnie: LC50 (szczur): LC50 (mysz): LC50 (mysz): LC50 (królik): LC50 (świnka morska): 347 ppm/1h 0,85 mg/l/4h 0,6 mg/l/8h 1,47 mg/l/3,5h 18 mg/m³/8h Skóra: Brak danych. Kwas siarkowy natychmiast dysocjuje na wodór i jony siarczanowe, jony wodorowe są odpowiedzialne za lokalne narażenie na działanie drażniące i działanie żrące. 11.1.2. Działanie żrące/drażniące na skórę: Substancja powoduje poważne oparzenia w kontakcie ze skórą. 11.1.3. Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy: Działa drażniąco na oczy. 11.1.4. Działanie uczulające na drogi oddechowe lub skórę: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.5. Działanie mutagenne na komórki rozrodcze: Wdychanie: NOAEC: 19,3 mg/m³. W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.6. Rakotwórczość: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. Mimo przeprowadzenia wielu badań epidemiologicznych dotychczas nie wykazano bezpośredniego związku między narażeniem na mgły kwasu siarkowego a rakiem krtani; poszczególne badania są niedokładne i często nie uwzględniają w wystarczającym stopniu czynników zakłócających, takich jak palenie tytoniu czy narażenie zawodowe na działanie innych substancji chemicznych. 11.1.7. Szkodliwe działanie na rozrodczość: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. Strona 7 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 11.1.8 Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.9. Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane: Narażenia powtarzalne, krtań-narząd docelowy: NOAEC (wdychanie): 0,3 mg/m3 W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.10. Zagrożenie spowodowane aspiracją: W oparciu o dostępne dane, kryteria klasyfikacji nie są spełnione. 11.1.11. Skutki zdrowotne narażenia miejscowego: Po inhalacji: produkt w postaci mgły i dymów wywołuje ból, łzawienie oczu, oparzenia spojówek, rogówki, ból gardła, kaszel, duszność, skurcz głośni, obrzęk krtani, skurcz oskrzeli, obrzęk płuc. Na skutek skurczu głośni może nastąpić śmierć; powoduje oparzenia dróg oddechowych. W kontakcie ze skórą: wywołuje oparzenia termiczne (reakcja egzotermiczna z wilgotną skórą), chemiczne, zaczerwienienie, pieczenie skóry; stopień oparzeń zależy od stężenia i czasu narażenia. W kontakcie z oczami: wywołuje poważne oparzenia powiek, gałki ocznej i trwałe uszkodzenie oczu, zaczerwienienie, pieczenie, ból; może powodować utratę wzroku lub trwałe zmętnienie rogówki. Po spożyciu: oparzenia jamy ustnej, gardła, żołądka, nudności. Dawka śmiertelna: 6-8g Skutki narażenia przewlekłego: długotrwały lub wielokrotny kontakt ze skórą może powodować stany zapalne; wdychanie powoduje krwawienie z nosa, perforacje przegrody nosowej, ubytki zębów, ból w klatce piersiowej, zapalenie oskrzeli, a kontakt z oczami – zapalenie spojówek. Osoby narażone na ciągłe działanie mgły kwasu siarkowego mogą skarżyć się na różne zmiany skórne, zapalenie jamy ustnej, zapalenie spojówek czy nieżyt żołądka. Sekcja 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE 12.1. Toksyczność. Toksyczność dla ryb LC50 Toksyczność dla ryb LC10 Toksyczność dla ryb NOEC Toksyczność dla rozwielitek EC50 Toksyczność dla rozwielitek LC10 Toksyczność dla rozwielitek NOEC Toksyczność dla glonów EC50 Toksyczność dla glonów LC10 Toksyczność dla glonów NOEC 16-28 mg/l/96h/Lepomis macrochirus 0,025 mg/l 0,025 mg/l > 100 mg/l/48h/Daphnia magna 0,15 mg/l 0,15 mg/l > 100 mg/l/72h/Desmodesmus subspicatus 100 mg/l/72h/Desmodesmus subspicatus 100 mg/l/72h/Desmodesmus subspicatus Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna dla środowiska. Dopuszczalny poziom kwas siarkowego w powietrzu atmosferycznym wynosi 200 µg/m3 przy uśrednieniu dla roku kalendarzowego oraz 16 µg/m3/1 godz. 12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu. Ulega degradacji biologicznej. 12.3. Zdolność do bioakumulacji. Nie ulega bioakumulacji. 12.4. Mobilność w glebie. Substancja mobilna w glebie. Rozpuszcza się oraz rozprzestrzenia w wodzie bez ograniczeń.. 12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB. Nie spełnia kryteriów klasyfikacji. 12.6. Inne szkodliwe skutki działania. Zmienia pH, dlatego może być szkodliwy dla organizmów wodnych Sekcja 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI 13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów. Strona 8 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 Zalecenia dotyczące substancji: utylizować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Nie usuwać z odpadami komunalnymi. Pozostałości składować w oryginalnych pojemnikach. Zalecany odzysk lub dalsza obróbka. Produkt odpadowy należy przekazać do uprawnionego zakładu utylizacji. Zalecane spalanie w odpowiednio dostosowanej spalarni odpadów. Nie wolno wylewać resztek produktu do kanalizacji. Kwas siarkowy należy neutralizować 10% mlekiem wapiennym. Zalecenia dotyczące zużytych opakowań: Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. Zużyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróżnić całkowicie. Kod odpadu: 06 01 01 Kwas siarkowy. Kod odpadu opakowania: 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych. Wspólnotowe akty prawne: dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady: 2008/98/WE, 94/62/WE. Krajowe akty prawne: Dz. U. 2013, poz. 21; Dz. U. 2013, poz. 888. Sekcja 14. INFORMACJE DOTYCZĄCE TRANSPORTU 14.1. Numer UN (numer ONZ). 1830 14.2. Prawidłowa nazwa przewozowa UN. ADR KWAS SIARKOWY zawierający więcej niż 51% kwasu IATA/IMDG SULPHURIC ACID with more than 51% acid 14.3. Klasa(-y) zagrożenia w transporcie. 8 14.4. Grupa opakowaniowa. II 14.5. Zagrożenia dla środowiska. Substancja nie jest klasyfikowana jako zagrażająca środowisku. 14.6. Szczególne środki ostrożności dla użytkowników. Zakładać środki ostrożności z sekcji 8 podczas manipulowania ładunkiem. 14.7. Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL i kodeksem IBC. Nie dotyczy. Inne informacje ADR Ilości ograniczone: Kategoria transportowa: Kod ograniczeń przewozu przez tunele: 1 litr (LQ22) 2 E IMDG kod EmS: zagrożenie dla środowiska / marine pollutant: F-A/S-B nie/no Sekcja 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH 15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny. 1. 2. 3. 4. 5. Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322 wraz z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2014, poz. 817). Ustawa o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz.U. 2013, poz. 21 wraz z późn. zm). Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. 2013, poz. 888). Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska z 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2014, poz. 1923). Strona 9 z 10 KARTA CHARAKTERYSTYKI KWAS SIARKOWY (VI) 98% TECHNICZNY nr karty: nr wydania: data wydania: data aktualizacji: 004801 2 13.02.2015 05.03.2016 6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 7. Umowa europejska ADR dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. 8. 1907/2006/WE Rozporządzenie w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające Rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywę Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE wraz z późn. zm. 9. 2015/830/WE Rozporządzenie Komisji z dnia 28 maja 2015 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH). 10. 1272/2008/WE Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 wraz z późn. zm. 11. 2008/98/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy. 12. 94/62/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. 15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego. Sporządzony został Raport Bezpieczeństwa Chemicznego dla substancji dla określonych zastosowań zidentyfikowanych. Sekcja 16. INNE INFORMACJE Wyjaśnienie skrótów i akronimów: PBT vPvB NDS NDSCh NDSP DSB PNEC DNEL NOEC NOAEC Skin Corr. 1A Substancja trwała, wykazująca zdolność do bioakumulacji i toksyczna Substancje bardzo trwałe i o bardzo dużej zdolności do bioakumulacji Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe Dopuszczalne Stężenie w materiale Biologicznym Przewidywane stężenie niepowodujące zmian w środowisku Pochodny, niewywołujący skutków poziom Najwyższe Stężenie Substancji przy którym nie obserwuje się niekorzystnego efektu Najwyższe Stężenie Substancji nie powodujące wykrywalnej zmiany Działanie żrące na skórę kategorii 1A Materiały źródłowe: Karta charakterystyki dostarczona przez producenta. Polskie i unijne przepisy prawne, literatura fachowa. Pełny tekst zwrotów H z punktu 3 karty: H314 - Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Szkolenia: Osoby uczestniczące w obrocie substancją powinny zostać przeszkolone w zakresie postępowania, bezpieczeństwa i higieny. Wersja: 2 Zmiany dotyczące aktualizacji: Sekcja 1-16 Powyższe informacje uważa się za prawidłowe, ale nie wyczerpujące i należy je stosować tylko jako orientacyjne. W przypadku, gdy warunki stosowania produktu nie znajdują się pod kontrolą producenta, odpowiedzialność za bezpieczne stosowanie produktu spada na użytkownika. W przypadku mieszania z innymi substancjami konieczne jest upewnienie się, że nie wystąpią dodatkowe zagrożenia. CIECH Trading S.A. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody spowodowane pracą lub kontaktem z powyższym produktem. Karta charakterystyki substancji opisuje produkt ze względu na bezpieczeństwo i higienę pracy. Informacje te nie stanowią gwarancji właściwości produktu. Pracodawca jest zobowiązany do poinformowania pracowników, którzy mają kontakt z produktem o zagrożeniach i środkach ochrony osobistej wyszczególnionych w karcie charakterystyki. Strona 10 z 10