Promowanie czytelnictwa w szkole

W szkole można promować czytelnictwo na wiele sposobów. Jednym z nich jest zorganizowanie
dużego wydarzenia: akcji czytelniczej. Jeśli chcecie dowiedzieć się, jak ją zorganizować, zapoznajcie się z poniższymi wskazówkami – zostały przetestowane w poprzednich latach przez
uczestników Szkoły z Klasą 2.0. Możecie zmodyfikować poniższy plan i dostosować go do Waszych potrzeb, ale rekomendujemy, żeby nie rezygnować z etapów planowania i podsumowania.
Działanie możecie podzielić na następujące etapy:
1.
2.
3.
4.
Zaplanowanie i przygotowanie akcji czytelniczej;
Przygotowanie działań promocyjnych;
Przeprowadzenie akcji czytelniczej;
Podsumowanie wraz z uczniami przebiegu akcji.
1.
Zaplanowanie i przygotowanie akcji czytelniczej
Zastanówcie się wspólnie z uczniami, dla kogo chcecie przeprowadzić akcję – czy będzie to wydarzenie
dla całej Waszej społeczności szkolnej, czy dla osób dorosłych (np. rodziców), czy może chcecie zaprosić
do wspólnego świętowania innych uczniów i społeczność lokalną? A może zaprzyjaźnioną szkołę, dzieci
z przedszkola, świetlicy lub pobliskiego domu dziecka? Od tego, dla kogo będziecie przygotowywać akcję,
zależą w dużej mierze tematyka i atrakcje, które zaplanujecie.
Na wydarzenie promujące czytelnictwo możecie zaprosić także gości specjalnych – lokalne władze samorządowe, pisarzy, artystów, aktorów itp.
Zaplanujcie również czas i miejsce wydarzenia. Akcja wcale nie musi odbywać się w szkole – na korytarzach,
w auli czy salach klasowych. Może uda się zorganizować ją w zaprzyjaźnionej bibliotece lub domu kultury?
Przykłady działań podejmowanych w ramach takiej akcji są niezliczone – ogranicza Was tylko wyobraźnia!
Może to być noc czytania, dzień w którym wszyscy przychodzą przebrani za postaci z lektur lub z uniwersum
stworzonego przez wybranego autora. Możecie zrobić inscenizację, zorganizować akcję wymiany książek
lub charytatywną aukcję. Możecie zaprosić innych do wspólnego tworzenia książki lub słuchowiska na podstawie wybranej pozycji. Możecie też zorganizować przerwy z książką, podczas których na szkolnym korytarzu
wybrane osoby będą czytały na głos dla chętnych uczniów. Możecie przeprowadzić quizy i ankiety czytelnicze
w szkole i poza nią, wydarzeniu mogą towarzyszyć również konkursy, wystawy, spotkania autorskie. Możecie
również podejść do tematu bardziej naukowo i opowiedzieć innym, czym są teksty kultury, na czym polega
czytanie ze zrozumieniem i analiza tekstów oraz sprawdzić ich umiejętności w tym zakresie. Pozwólcie ponieść się fantazji – czytanie to przecież także rozwijanie wyobraźni!
Jeśli planujecie duże wydarzenie, zastanówcie się, kto może Wam pomóc – może dyrekcja lub biblioteka
szkolna? Może w Waszej okolicy działa lokalna biblioteka lub instytucja kultury, otwarta na podobne działa-
nia? A może wśród rodziców uczniów są osoby, które mogą włączyć się w Wasze działania – stolarz, krawiec
lub malarka, którzy pomogą w przygotowaniu scenografii? Informatyk lub programistka, którzy założą stronę
internetową wydarzenia lub napiszą prostą aplikację specjalnie na tę okazję? Aktorzy, którzy zgodzą się czytać
na głos lub dadzą wskazówki, jak przygotować inscenizację lub słuchowisko?
Taką akcję można przygotować bezkosztowo. Jeśli jednak potrzebujecie dodatkowych środków, poproście
o wsparcie Radę Rodziców, Dyrekcję lub gminę. Często w tego typu działania chętnie angażują się również
lokalne przedsiębiorstwa i instytucje.
Planując swoje działania koniecznie rozpiszcie konkretny harmonogram. Podzielcie zadania między sobą, wyznaczcie osoby odpowiedzialne za ich realizację i daty końcowe poszczególnych etapów przygotowań. Dzięki
takiemu planowi nie zapomnicie o niczym ważnym i łatwo będzie Wam sprawdzić, co jeszcze zostało do zrobienia oraz na jakim etapie przygotowań jesteście.
Wyznaczcie uczniom konkretne dni lub godziny na konsultacje. Pamiętajcie, że akcja czytelnicza powinna być
akcją zorganizowaną przede wszystkim przez nich, a rola dorosłych jest rolą wspierającą (oczywiście poziom
zaangażowania nauczyciela zależy od wieku i samodzielności uczniów).
2.
Przygotowanie działań promocyjnych
Aby Wasze działanie okazało się sukcesem i zebrało licznych uczestników, koniecznie musicie zaplanować
i przeprowadzić działania promocyjne. Możecie przygotować ulotki, broszurki i plakaty. Zadbajcie, aby miały
atrakcyjną, lecz krótką formę i zawierały maksymalnie konkretne informacje. Przemyślcie, gdzie będziecie
je rozpowszechniać, rozdawać lub wieszać – będzie to zależało od tego, dla kogo chcecie zorganizować całą
akcję. Jeśli skierowana będzie także do społeczności lokalnej, pozaszkolnej, to powinniście wyjść z promocją
poza szkołę.
Przygotujcie także informacje i zaproszenia do zamieszczenia on-line – na stronie szkoły, jej blogu lub facebookowym fanpejdżu. Może uda się zamieścić je na lokalnym portalu lub stronie dla mieszkańców Waszej miejscowości? Zapytajcie w bibliotece i innych instytucjach lub urzędach – może i tam znajdziecie pomoc w rozpowszechnianiu ulotek, będziecie mogli powiesić plakat czy poprosić o zamieszczenie zaproszenia na stronie
internetowej? Planując promocję raz jeszcze warto zastanowić się, czy jacyś rodzice nie są w stanie Was wesprzeć swoimi umiejętnościami lub kontaktami. Pamiętajcie także, że osobiste zapraszanie znajomych i prośba
o rozpowszechnianie informacji „pocztą pantoflową” również mogą pomóc w zebraniu większej grupy uczestników.
3.
Przeprowadzenie akcji czytelniczej
Działajcie zgodnie z rozpisanym planem (harmonogramem). Jeśli jednak wydarzą się jakieś nieoczekiwane
sytuacje pamiętajcie, że plan ma Wam pomagać, a nie Was ograniczać. Jeśli zabraknie jakiegoś sprzętu,
ktoś zachoruje, zdarzą się inne nieprzewidziane sytuacje – bądźcie otwarci i reagujcie na bieżąco. Czasem
warto z czegoś zrezygnować niż za wszelką cenę trzymać się planu i denerwować. Waszym nadrzędnym celem jest to, żeby się czegoś nauczyć, spotkać z innymi, wymienić wiedzą, a przede wszystkim – dobrze
się bawić.
Realizując działanie pamiętajcie o robieniu dokumentacji – przyda się Wam, aby pochwalić się dokonaniami
na blogu, stronie szkoły czy podczas innego szkolnego wydarzenia, na którym będziecie mogli zaprezentować
Wasze działania. Dokumentować możecie zdjęciowo lub filmowo, możecie spisać na bieżąco notatkę, która
posłuży do stworzenia relacji lub przeprowadzić wywiady z uczestnikami.
Pamiętajcie o tym, żeby zebrać informacje zwrotne od uczestników wydarzenia. Możecie to zrobić w formie
anonimowej ankiety z kilkoma pytaniami lub wygospodarować miejsce, w którym chętni będą wieszali karteczki z odpowiedziami na pytania, np.: „Co mi się najbardziej podobało”, „Co można byłoby zmienić lub po-
prawić”. Jeżeli akcja była związana bezpośrednio z czytaniem można też zapytać: „Czy po akcji będziesz częściej sięgał/a po książki?”. Taka informacja będzie dla Was niezwykle cenna i pomoże Wam w organizacji kolejnych działań – jeszcze lepiej zaplanowanych i dopasowanych do Waszych uczestników.
4.
Podsumowanie z uczniami przebiegu akcji
Planując działania nie zapomnijcie o wygospodarowaniu czasu na ich podsumowanie. Zastanówcie się, co się
udało i dlaczego? Co można poprawić? Czy były trudne momenty, a jeśli tak, to jak udało się je pokonać? Jeśli
się nie udało, to dlaczego? Co można jeszcze zrobić w przyszłości? Pozwólcie uczniom podzielić się swoimi
odczuciami: czego się nauczyli, co dodatkowo dała im organizacja tego wydarzenia, czego nowego dowiedzieli
się o sobie?
Odnieście się także do zebranych od uczestników informacji zwrotnych. Czy ich wrażenia, refleksje i uwagi
pokrywają się z Waszymi? Jakie macie końcowe wnioski?
Akcję i Wasze dokonania możecie później zaprezentować na forum szkoły – zwłaszcza jeżeli odbywała się
poza nią. W ten sposób możecie nie tylko dalej promować czytelnictwo, ale również podzielić się z innymi
wiedzą o tym, jak organizuje się takie wydarzenia.