Bilans spółki z oo, w której gmina posiada 100% udziałów

Bilans spółki z oo, w której gmina posiada 100% udziałów

Bilans spółki z o.o., w której gmina posiada 100% udziałów
Wpisany przez dr Mieczysława Cellary
Czy w takiej spółce należy określić wartość firmy i ująć ją w oddzielnej pozycji w bilansie, czy
wyłączeniu podlega tylko wartość księgowa udziałów?
Pytanie
Czy w spółce z o.o., w której Gmina posiada 100% udziałów, należy określić wartość firmy i
ująć ją w oddzielnej pozycji w bilansie, czy wyłączeniu podlega tylko wartość księgowa
udziałów, a nadwyżka nad wartością księgową jest wykazywana w funduszach jednostki?
Założenie:
-
gmina posiada 100% udziałów w spółce,
wartość udziałów gminy w spółce - 2000 zł (bilans urzędu),
kapitał podstawowy spółki (udziałowy) - 2000 zł (bilans spółki),
kapitał zapasowy spółki - 200 zł (bilans spółki),
aktywa netto spółki - 3000 zł,
wartość firmy (czy należy ją tworzyć)? - 200 zł.
Odpowiedź
Minister Finansów w § 16 rozporządzenia z 28.7.2006 r. w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora publicznego (Dz.U. Nr 142, poz.1020 ze zm.)
odsyła przy sporządzaniu skonsolidowanego bilansu JST do przepisów rozdziału 6 ustawy o
rachunkowości (dalej: RachunkU). W rozdziale tym zostały uregulowane zasady sporządzania
sprawozdań finansowych jednostek powiązanych, zorientowanych na zysk. Ze względu na fakt,
że rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości przedstawia bardzo
ograniczone informacje na temat sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych
JST, w celu prawidłowego i rzetelnego sporządzenia tych sprawozdań nie można się
ograniczyć do rozdziału 6 RachunkU, ale należy również korzystać z regulacji wynikających z
rozdziału pierwszego RachunkU, a w szczególności z art. 3, który zawiera podstawowe pojęcia
związane ze sporządzaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Z żadnych uregulowań nie wynika również, w jakim zakresie przepisy wykonawcze do
RachunkU dotyczące sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych odnoszą się
do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego JST. Przepisy wykonawcze
dotyczące sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych uszczegóławiają
postanowienia RachunkU oraz doprecyzowują zagadnienia pominięte w RachunkU w tym
zakresie. Stosowanie ich przez JST wydaje się więc celowe, z tym, że wskazane jest
stosowanie rozporządzenia Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad
sporządzania przez jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń sprawozdania finansowego
1/3
Bilans spółki z o.o., w której gmina posiada 100% udziałów
Wpisany przez dr Mieczysława Cellary
jednostek powiązanych (Dz.U. Nr 152, poz. 1729), a nie rozporządzenia Ministra Finansów z
12.12.2001 r. w sprawie zasad sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych
banków oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych holdingu finansowego (Dz.U. Nr 152,
poz. 1728). Uzasadnione jest to tym, że specyfika banków i ubezpieczeń społecznych jest
całkowicie odmienna od specyfiki JST.
W związku z tym, że jednostki samorządu terytorialnego przy sporządzeniu skonsolidowanego
sprawozdania finansowego powinny stosować zasady wynikające z ustawy o rachunkowości,
powinny one uwzględniać dwa etapy konsolidacji, tj. na moment rozpoczęcia sprawowania
kontroli oraz na koniec okresu sprawozdawczego.
Na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli przez jednostkę dominującą nad jednostką zależną
należy:
- dokonać wyceny aktywów netto jednostki zależnej według wartości godziwej, natomiast
różnice pomiędzy wartością godziwą a wartością księgową aktywów netto należy odnieść na
kapitał z aktualizacji wyceny; całą procedurę należy ująć w dokumentacji konsolidacyjnej,
- zsumować poszczególne pozycje odpowiednich sprawozdań finansowych jednostki
dominującej i jednostek zależnych; sumowaniu podlegają pozycje w pełnej wartości, bez
względu na procentowy udział jednostki dominującej w aktywach netto jednostki zależnej,
- dokonać wyłączeń kapitałowych, obliczyć różnice z konsolidacji i kapitał mniejszościowy;
wyłączeniu podlega wyrażona w cenie nabycia wartość udziałów posiadanych przez jednostkę
dominującą i inne jednostki objęte konsolidacją w jednostkach zależnych, z tą częścią,
wycenionych według wartości godziwej aktywów netto jednostek zależnych, która odpowiada
udziałowi jednostki dominującej i innych jednostek grupy kapitałowej objętych konsolidacją w
jednostkach zależnych, na dzień rozpoczęcia sprawowania nad nimi kontroli.
Z powyższego wynika, że konsolidacja sprawozdań na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli
dotyczy zawsze:
-
wyłączenia wartości nabycia udziałów,
wyłączenia wartości kapitałów własnych jednostki zależnej.
Ponadto może dotyczyć:
-
uwzględnienia wartości firmy, w przypadku gdy wartość nabycia udziałów jest różna od
2/3
Bilans spółki z o.o., w której gmina posiada 100% udziałów
Wpisany przez dr Mieczysława Cellary
aktywów netto jednostki zależnej,
- uwzględnienia kapitału mniejszości, w przypadku gdy jednostka dominująca nie jest
jedynym udziałowcem jednostki zależnej.
Przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego na koniec okresu
sprawozdawczego należy dokonać:
-
korekt kapitałowych,
wyłączeń transakcyjnych,
korekt uaktualniających wartość firmy i kapitału mniejszościowego.
Wartość firmy i ujemna wartość firmy powstaje na skutek porównania wartości godziwych
aktywów netto i porównania ich z wartością nabycia udziałów. Jeżeli wartość posiadanych
udziałów i odpowiadająca im część aktywów netto jednostek podporządkowanych, wycenionych
według ich wartości godziwych, nie są równe, to powstała różnica może występować jako:
- wartość firmy - jeżeli wartość nabycia udziałów jest wyższa aniżeli wartość
odpowiadającej im części aktywów netto wycenionych według ich wartości godziwych. Wartość
firmy wykazuje się w aktywach skonsolidowanego bilansu w odrębnej pozycji aktywów trwałych
jako „Wartość firmy jednostek podporządkowanych",
- ujemna wartość firmy - jeżeli wartość nabycia udziałów jest niższa niż wartość
odpowiadającej im części aktywów netto jednostki zależnej, wycenionej według ich wartości
godziwych. Ujemną wartość firmy wykazuje się w pasywach skonsolidowanego bilansu w
odrębnej pozycji jako „Ujemna wartość firmy jednostek podporządkowanych".
RachunkU nie przewiduje żadnych odstępstw od niestosowania wyceny aktywów netto w
wartości godziwej. Taką możliwość przewiduje natomiast rozporządzenie w sprawie zasad
sporządzania sprawozdania finansowego jednostek powiązanych, mianowicie - zgodnie z tym
rozporządzeniem - jeżeli wartość godziwa aktywów netto nie różni się znacznie od wartości
księgowej, to można pozostawić wycenę aktywów netto na poziomie wartości księgowej.
Z przedstawionych regulacji wynika, że wartość firmy wystąpi, jeżeli w jednostce wartość
nabycia udziałów jest wyższa niż wartość odpowiadającej im części aktywów netto - wartość
firmy należy wykazać w aktywach skonsolidowanego bilansu w odrębnej pozycji aktywów
trwałych jako „Wartość firmy jednostek podporządkowanych".
3/3