OPIS DO PROJEKTU ZAGOSPODAROWANIA TERENU 1
Transkrypt
OPIS DO PROJEKTU ZAGOSPODAROWANIA TERENU 1
OPIS DO PROJEKTU ZAGOSPODAROWANIA TERENU 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest projekt architektoniczny wykonawczy planu zagospodarowania terenu dla budynku przedszkola 6odziałowego w Skórzewie przy ul. Kolejowej. Teren opracowania stanowią działki gruntu nr 338/7, 338/6,338/5, 338/11, 338/12, 338/12 oraz fragment działki drogowej 465/2 przylegającej do terenu opracowania (Skórzewo, gm. Dopiewo) o powierzchni 7834m2. Zakres projektu obejmuje: plan układu komunikacyjnego pieszo-jezdnego strefy wjazdu i wejścia, projekt śmietnika, projekt nawierzchni bezpiecznych i komunikacji technicznej w obrębie ogrodu przedszkolnego, małą architekturę (z pominięciem urządzeń zabawowych), projekt ogrodzenia oraz szatę roślinną na całym obszarze opracowania. 2. ISTNIEJĄCY STAN ZAGOSPODAROWANIA TERENU. Teren opracowania geomorfologicznie stanowi fragment wysoczyzny morenowej, wyniesiony 85,8 – 86,3 m n.p.m. Rodzime grunty mineralne stwierdzone pod glebą wykazują wystarczające parametry wytrzymałościowe do posadowienia bezpośredniego. Stanowią je grunty spoiste (morenowe – nieskonsolidowane) w stanie plastycznym i twardoplastycznym, oraz grunty niespoiste w stanie średnio zagęszczonym. Woda gruntowa występuje w postaci śladowych sączeń śródglinowych na głębokości 2.10 do 3.20m p.p.t. Jest to woda opadowa migrująca w głąb gruntu. Nasilenie sączeń zależne od ilości opadów, okresowo może zanikać. W stwierdzonych warunkach gruntowo – wodnych na głębokości posadowienia zalegają grunty gliniaste oraz lokalnie piaski drobne, bez obecności wody gruntowej. Szczegóły: „Dokumentacja geotechniczna, Skórzewo, gmina Dopiewo – budynek przedszkola” (Poznań 2010r.) wykonana przez mgr Wacława Ludwiczaka oraz mgr Zdzisława Zielonieckiego. Teren niezagospodarowany, zarośnięty samosiewem Brzozy brodawkowatej. Na działce 338/5 w chwili obecnej stoi tymczasowy budynek użytkowany przez policję, do którego podpięte są media. Pozostały teren na obecnym etapie nie ma uzbrojenia w media (pełne uzbrojenie terenu jako odrębny etap inwestycji planowany przed rozpoczęciem prac związanych z planem zagospodarowania). Na przedmiotowym terenie znajduje się plac budowy związany z obiektem przedszkola – inwestycja w trakcie realizacji. 3. OCHRONA KONSERWATORSKA Działki nr ewidencyjny 338/5, 338/6,338/7, 338/8, 338/11, 338/12, 338/13 w m. Skórzewo, w rejonie ul. Kolejowej, Gm. Dopiewo znajdują się w strefie ochrony konserwatorskiej zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych (art. 6 ust.1 pkt. 3a ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003r., Dz. U. nr 162, poz. 1568 ze zmianami). W związku z tym dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego inwestycje związane z zabudowaniem i zagospodarowaniem przedmiotowego terenu należy prowadzić w obecności archeologa na podstawie pozwolenia konserwatorskiego na prowadzenie badań archeologicznych. 4. ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE Idea projektu - stworzenie przestrzeni przyjaznej dla dziecka. Ogród przedszkolny ma dopełniać budynek i zamykać teren, tak aby stworzyć „Mały Świat", który zaspokoi dziecięcą potrzebę ruchu, eksploracji, tworzenia, poznawania otaczającego świata i jego naturalnych cykli oraz potrzebę zabaw społecznych opartych na zasadach zaczerpniętych z życia dorosłych bądź ze świata fantazji. Teren od strony ogrodu sąsiaduje z domkami jednorodzinnymi. Aby uzyskać zamknięcie wizualne przestrzeni zabawowej od strony południowej postawiony zostanie mur oporowy o wysokości 180 cm, o który oparte zostaną pagórki naturalnie ukształtowane. Dodatkowo na murze zostaną narysowane obrazy dopełniające ukształtowanie i zagospodarowanie terenu. W części centralnej pomiędzy pagórkami będzie to obraz żaglówek na jeziorze natomiast po bokach będą to obrazy nawiązujących stylem do obrazów Henri Rousseau. Zamierzeniem projektowym jest stosowanie naturalnych przyjaznych dla dzieci materiałów. Teren okalający budynek przedszkola możemy podzielić na trzy strefy: I - Strefę wejściową - jest to nie ogrodzona część pełniąca funkcję reprezentacyjno – komunikacyjną. Znajduje się w niej 18 miejsc parkingowych (w tym 2 dla niepełnosprawnych). Droga piesza łącząca budynek przedszkola z ul. Kolejową ozdobiona zostanie ornamentem w nawierzchni, który nada jej lekkości i wprowadzi zabawny motyw wprowadzający w dziecięcy świat. Na trawniku przed budynkiem usypane zostaną dwa pagórki które stanowią zapowiedź tego co znajdzie się na terenie ogrodu przedszkolnego. II - Strefę ogrodu - jest to teren ogrodzony którego najistotniejszym elementem kompozycji jest plac centralny - „Centrum Świata" pomiędzy pagórkami - miejsce ukształtowane w sposób naturalny nawiązujący do krajobrazu morenowego. Plac ten jest połączony z polem piaskowym – plażą przeznaczonym do zabaw konstrukcyjnych. Wokół rozmieszczone są mniejsze place z zabawkami przeznaczonymi do różnych rodzajów zabaw. Dodatkowo od strony ulicy Brzoskwiniowej zaprojektowane zostały trzy place w kształcie elipsy, przeznaczone dla najmłodszych dzieci, które wymagają największej uwagi opiekunów. Domknięcie terenu stanowi budynek przedszkola, oraz mur oporowy z pagórkami i obrazami. Dzięki takiemu układowi teren zachowuje swoją odrębność i stanowi zamkniętą całość - Mały Świat. Przestrzeń ogrodu zaprojektowana jest tak aby stymulowała dzieci do różnych rodzajów aktywności, nie koniecznie związanych z konkretnymi urządzeniami. III - Strefę gospodarczo - komunikacyjną - jest to zamknięta przestrzeń związana z obsługą przedszkola. Umożliwia dojazd pojazdów z zaopatrzeniem, wywóz i składowanie odpadów, oraz zapewnia miejsca parkingowe dla pracowników przedszkola. 2 5. ZESTAWIENIE POWIERZCHNI Teren objęty opracowaniem Budynek z tarasem 1662 m2 Nawierzchnia drogi pieszo-jezdnej typu nostalit 990 m2 Geometryczne wstawki z nawierzchni syntetycznej 6,1 m2 Nawierzchnia mineralno żywiczna typu terraway 360 m2 Krata trawnikowa porośnięta trawnikiem z siewu 260 m2 Nawierzchnia bezpieczna wylewana typu Eltan Play (Semag) 463 m2 240 m2 1908,37 m2 Trawnik z rolki (na skarpach) na wzmocnionej podbudowie typu netlon 701 m2 Łąka kwietna 554 m2 93 m2 7237,47 m2 268,5 m3 Trawnik z siewu na wzmocnionej podbudowie typu netlon (droga dojazdowa) Trawnik z siewu (na terenie płaskim) Pnącza Całość terenu opracowania Dodatkowe dane: Nasypy ziemne Teren działki drogowej przylegającej do terenu opracowania – powierzchnie związane z podłączeniem projektowanego terenu do istniejącej infrastruktury drogowej i odtworzenia uszkodzonych powierzchni trawnika. Powierzchnie utwardzone chodników 30 m2 Powierzchnie utwardzone pieszo – jezdne 60 m2 Trawniki do regeneracji 120 m2 Całość terenu przylegającego 210 m2 3 6. OPIS MATERIAŁÓW ZASTOSOWANYCH W PROJEKCIE ZAGOSPODAROWANIA 6.1 NAWIERZCHNIE PIESZE I JEZDNE Nawierzchnia pieszo jezdna na drodze dochodzącej do budynku przedszkola wykonana zostanie z kostki typu Nostalit (Poz-Bruk) o wymiarach 12x9; 12x12;12x15; 18x12 i grubości 8 cm, w kolorystyce melanż wiosenny. Szczegółowy opis znajduje się w projekcie drogowym. Figury geometryczne w nawierzchni pieszo-jezdnej wylane zostaną z 2 cm warstwy nawierzchni bezpiecznej typu Semag Eltan Play w kolorach EPDM: Red 000; Rainbow blue 590; yellow 200. Warstwa ta zostanie wylana na podbudowie z betonu B 10. Przekrój nawierzchni z wstawkami z figur geometrycznych przedstawiony jest w załączniku graficznym nr 1. Nawierzchnie parkingów wykonane będą z kratki trawnikowej i obsiane trawą. Szczegółowy opis znajduje się w projekcie drogowym. Drogi piesze wykonane zostaną z nawierzchni typu terraway wyprodukowanej z materiału mineralnego, związanego niewielką ilością żywicy epoksydowej. Skleja ona na styku cząstki wypełniacza, dając w efekcie strukturę porowatą, przez którą swobodnie przepływa woda. Kruszywo zastosowane na chodnikach ma dwa kolory : kwarcu oraz bazaltu oraz frakcję 2-3 mm. Szczegółowy opis znajduje się w projekcie drogowym. Techniczna droga dojazdowa na teren przedszkola wykonana zostanie z nawierzchni trawnikowej na wzmocnionej podbudowie z siatki typu Netlon. Jest to system wzmacniania warstwy korzeniowej naturalnej trawy, zwiększający jej odporność i trwałość. System obejmuje trawę zasianą na specjalnie dobranym materiale znajdującym się w warstwie korzeniowej, wzmocnionym przez nieregularnie rozłożone elementy siatki netlonowej. Szczegółowy opis znajduje się w projekcie drogowym. 6.2 NAWIERZCHNIE PLACU ZABAW Nawierzchnie bezpieczne wylewane na terenie placu zabaw wykonana zostanie wylewana nawierzchnia bezpieczna pod urządzenia zabawowe o grubości 70 mm. Nawierzchnia taka dopuszcza montowanie urządzeń o maksymalnej wysokości upadku 2,2 m wysokości. Nawierzchnia wykonana zostanie w kolorystyce takiej jak: Semag Eltan Play EPDM: Red 000; Yellow 200; Rainbow blue 590, Orange 550, Capri Blue 150. Nawierzchnie bezpieczna wykonana zostanie na podbudowie z 5 cm piasku, na który położona zostanie 10 cm warstwa kruszywa łamanego o frakcji 35-65 mm, ostatnią warstwę podbudowy o grubości 5 cm stanowi kruszywo łamane o frakcji 0,5 – 5 mm. Nawierzchnia bezpieczna zakończona zostanie krawężnikiem elastycznym typu semag o wymiarach 750x250x50 mm w kolorze szarym. Przekrój nawierzchni przedstawiony jest w załączniku graficznym nr 1. Uwaga: nawierzchnię należy wylewać po posadowieniu fundamentów urządzeń montowanych na placach! Pole piaskowe - ograniczone od terenu trawy zostanie palisadą drewniana impregnowaną o wymiarach 1500 x 80 mm zaostrzoną, wbitą w ziemię tak aby jej wierzch licował z powierzchnia trawnika. Warstwa piasku obniżona będzie w stosunku do poziomu trawnika o 10 cm. Warstwa piasku o frakcji 0,1 – 2,5 mm posiadającego atest PZH do stosowania w piaskownicach będzie miała grubość 60 cm i oddzielona będzie od podbudowy ze żwiru 8 – 12 mm o grubości 15 cm geowłókniną WIG 150 g/m2. Przekrój przez pole piaskowe przedstawiony jest w załączniku graficznym nr 2. Pagórki wzmocnione zostaną siatką typu Netlon. Na ukształtowanych pagórkach ułożyć należy dwie zagęszczone warstwy siatki typu Netlon: warstwa nośna Netlon ATS lub równoważna; warstwa wyrównawcza Netlon R400 lub równoważna. 4 Warstwę nośną należy wykonać ze specjalnie dobranej mieszanki ogrodniczej, przeznaczonej do rozwoju trawy, wzmocnionej małymi elementami sprężystej siatki polipropylenowo-polietylenowej. Siatka powinna mieć oczka o wielkości gwarantującej możliwość wplatania się między nie systemu korzeniowego trawy. Zaleca się użycie siatki o oczkach nie mniejszych niż 1 cm i nie większych niż 1,5 cm. Użyta w systemie siatka powinna posiadać Atest PZH. Siatka powinna tworzyć wraz z podłożem kompletny system nawierzchni trawiastej, o cechach biologicznych nie różniących się od trawiastych, nie wzmocnionych podłoży. Zastosowany system wraz z trawą powinien tworzyć powierzchnię terenu w stu procentach biologicznie czynną, potwierdzoną badaniami. Wytrzymałość zastosowanego systemu na ściskanie: nie mniej niż 360 kPa przy odkształceniu 10%, współczynnik filtracji k: około 560 mm/h, wskaźniki CBR: przy Wopt.: minimum 14%, przy Wmax: minimum 9%. Warstwę wyrównawczą należy wykonać ze specjalnie dobranej mieszanki ogrodniczej, przeznaczonej do rozwoju trawy, bez elementów siatki. Mieszanka powinna posiadać stabilną strukturę, charakteryzować się minimalnym osiadaniem oraz dobrą przepuszczalnością. Na tak przygotowane pagórki należy wysiać trawę. Uwaga Pasy trawy należy układać prostopadle do podnóża skarpy. 7. OPIS ELEMENTÓW ZASTOSOWANYCH W PROJEKCIE ZAGOSPODAROWANIA 7.1 MUR OPOROWY Ogrodzenie terenu na styku z projektowaną nieregularną rzeźbą terenu (skarpy, pagórki): w postaci murów oporowych (ogrodzenie pełne typ 2). Konstrukcja muru oporowego wg załącznika graficznego nr 3. Całość otynkowana tynkiem dwuwarstwowym (obrzutka i narzut) i malowana białą farbą zmywalną do betonu (np. STO Lotusa). W części przeznaczonej pod grafiki tynk zacierany na gładko. Pod farbę stosować grunt głęboko penetrujący (np. Sto Prim Micro). Jako element zabezpieczający mur przed opadami zastosowano od góry płyty VEROFILL zagruntowane i malowane - analogicznie jak ściana murowana. Grubość płyt 4 cm, szerokość dopasowana do szerokości ściany murowanej. 7.2 SIEDZISKA Z PIEŃKÓW DREWNIANYCH Element naturalny okorowany, ustawiony w formie siedziska. Ilość: 14 sztuk. 7.3 KOSZ NA ŚMIECI Kosz na śmieci stojący, konstrukcja z profili stalowych (stal nierdzewna) w obudowie z listew drewnianych z zastosowaniem wkładu z blachy ocynkowanej. Kolor listew: kolor naturalnego drewna lub kolorystyka z palety RAL do określenia na etapie N.A. Całość osadzona na fundamencie betonowym. Pojemność 80L, wysokość 70cm, kształt okrągły (np. ZANO model 03.057). Ilość: 1 sztuka. 7.4 STOJAK NA ROWERY Stojaki punktowe na rowery z rur o średnicy 60mm, ocynkowane, malowane proszkowo z wydłużoną nogą do zabetonowania w podłożu (np. stojaki PALEPA DESIGN). Głębokość posadowienia min. 40cm. Stojaki usytuowane liniowo w odstępach 50cm na długości 3m. Kształty i kolory stojaków zróżnicowane. Proponowana kolorystyka: czerwony, zielony, niebieski, pomarańczowy. Kształt nr: 1,2,4,8. Ilość: 4 sztuki. 7.5 OGRODZENIE TERENU Ogrodzenie z siatki wykonanej z drutu ocynkowanego, powleczonej PVC. Wymiary oczka: np. 50x 50mm. Siatka montowana do systemowych słupków okrągłych. Słupki ocynkowane oraz powleczone od zewnątrz PVC i zamknięte kapturkiem. Wysokość ogrodzenia 152cm. Kolor siatki oraz słupków: ciemny zielony. 5 (np. ogrodzenia Pantanet BETAFENCE). Ogrodzenie na fundamencie betonowym ciągłym, zagłębionym 60cm pod poziom terenu z wyciągniętym cokolikiem h=10cm nad poziomem terenu. Furtki uchylne oraz bramy zintegrowane z formą i systemem ogrodzenia. Konstrukcja ramy: profile stalowe o przekroju kwadratowym. Zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji: pokrycie ochronną warstwą cynku, a następnie malowanie metodą proszkową. Wypełnienie ramy stanowi siatka o oczkach kwadratowych np. 50 x 50 mm przyspawana do ramy. Druty poziome siatki są karbowane na każdym oczku. Kolor: jak kolor ogrodzenia, ciemna zieleń. Wysokość: dopasowana do wysokości ogrodzenia: 152cm. Szerokość furtki: 100cm. Szerokość bram rozwieranych dwuskrzydłowych: 300cm (brama symetryczna), 400cm (brama asymetryczna). Akcesoria: furtka wyposażona w zamek wbudowany w ramę, zawiasy regulowane, domofon. Bramy rozwierane wyposażone w zamek, rygiel oraz element blokujący bramę w pozycji otwartej (np. bramy i furtki Fortinet BETAFENCE). Dodatkowo od strony wjazdu gospodarczego projektuje się bramę przesuwną: konstrukcja ramy, zabezpieczenie antykorozyjne oraz wypełnienie jak dla bram rozwieranych. Światło przejazdu dla bramy przesuwnej: 450cm. Brama otwierana na pilota. Ogrodzenie terenu w obrębie śmietnika: pełne, murowane (ogrodzenie pełny typ 1), gr. 25cm (np. pustaki betonowe drążone) z rdzeniami żelbetowymi w rozstawie co 2.5m, strzemiona Ø6 co 15cm. Fundamentowanie 25x 40cm na głębokości min. 60cm p.p.t. Całość otynkowana tynkiem dwuwarstwowym (obrzutka i narzut) i malowana białą farbą zmywalną do betonu (np. STO Lotusa). Pod farbę stosować grunt głęboko penetrujący (np. Sto Prim Micro). Jako element zabezpieczający mur przed opadami zastosowano od góry płyty VEROFILL zagruntowane i malowane - analogicznie jak ściana murowana. Grubość płyt 4 cm, szerokość dopasowana do szerokości ściany murowanej. Wysokość ogrodzenia dopasowana do wysokości murków śmietnika. 7.6 GRAFIKI NAŚCIENNE Wewnętrzna strona muru oporowego (od strony ogrodu przedszkolnego) przeznaczona pod wypełnienie grafiką. Szczegóły według odrębnego opracowania graficznego. 8. OPIS OBIEKTÓW KUBATUROWYCH 8.1 ŚMIETNIK Konstrukcja ścian mieszana: z profili stalowych, ocynkowanych 50x 50mm oraz murowana z pustaków betonowych drążonych. Element murowany otynkowany tynkiem dwuwarstwowym (obrzutka i narzut) i malowana farbą zmywalną do betonu. Cokół pokryty tynkiem cokołowym o odporności na uderzenia 6J w kolorze szarym. Stelaż stalowy obudowany deskami modrzewiowymi 10x 2cm układanymi w poziomie z przerwą szerokości 1cm. Deski impregnowane np. preparatem Sadolin Base – bezbarwne. Konstrukcja zadaszenia drewniana z impregnowanych belek o przekroju 6x 10cm. Materiał pokrycia zadaszenia: blacha trapezowa ocynkowana, powlekana TR-45 gr. 0,6mm, kolor grafitowy. Całość posadowiona na fundamencie betonowym. Minimalna głębokość posadowienia dla słupków: 60 cm p.p.t. dla ścian: 85 cm p.p.t. Szczegóły wg opracowania w części rysunkowej (rys. A-3/1-3/6). 9. PROJEKT ZIELENI 9.1 UZASADNIENIE DOBORU GATUNKOWEGO Na projektowanym terenie przewidziane zostały następujące grupy roślinności: trawnik, polska łąka kwietna, drzewa, pnącza Roślinność została dobrana w taki sposób aby podkreślić naturalny charakter terenu oraz wieloplanowość terenu. Trawnik występuje na terenie wejściowym reprezentacyjnym oraz w centralnej części ogrodu przedszkolnego. Łąka kwietna została zaplanowana w dalszej części ogrodu. Łąka stworzy w ogrodzie strefę zabaw eksploracyjnych a równocześnie ułatwi jego pielęgnację. Zaprojektowane zostały 2 grupy gatunków drzew: świerki serbskie (Picea omorica), których starsze egzemplarze utrzymują dolne gałęzie na obrzeżach terenu przedszkola; oraz sosny pospolite (Pinus sylvstris) zastosowane w strefie wejściowej 6 oraz w części pagórkowatej ogrodu przedszkolnego– dzięki ich parasolowatemu pokrojowi budynek przedszkola będzie widoczny, a sosny wprowadzać będą w przyjazny naturalny świat. Dodatkowo zaprojektowane zostało drzewo soliterowe: sosna gęstokwiatowa Pinus densiflora ‘Umbraculifera’ przy grupie trzech kamieni. W części ogrodu przy ul. Brzoskwiniowej oraz przy granicy działki od strony północnej w części gospodarczej zachowanych zostanie 25 sztuk istniejących samosiewów Betula pendula. Na ogrodzeniu z siatki zaplanowane zostały odporne kwitnące pnącza: Clematis ‘Last Dance’ gr. Tangutica – odmiana która kwitnie jesienią od września do listopada oraz Clematis ‘Constance’ gr. Atrangene który z kolei kwitnie na wiosnę od kwietnia do maja. 9.2 SPECYFIKACJA MATERIAŁU ROŚLINNEGO. 9.2.1 Drzewa i Krzewy Sadzonki powinny być zgodne z normą PN-R-67023 [3] i PN-R67022 [2] i właściwie oznaczone (nazwa łacińska, forma, wybór, wysokość pnia, numer normy). Sadzonki powinny być prawidłowo uformowane i charakteryzować się następującymi cechami: pąk szczytowy przewodnika powinien być wyraźnie uformowany, przyrost poprzedniego roku powinien wyraźnie i prosto przedłużać prosty przewodnik, system korzeniowy powinien być skupiony i prawidłowo rozwinięty (na korzeniach szkieletowych występują liczne korzenie drobne), u roślin sadzonych z bryłą korzeniową, bryła powinna być prawidłowo uformowana i nie uszkodzona, pędy korony u drzew i krzewów nie powinny być przycięte, chyba że jest to cięcie formujące, pędy boczne korony drzewa powinny być równomiernie rozmieszczone, blizny na przewodniku powinny być dobrze zarośnięte, Wady niedopuszczalne drzew: silne uszkodzenia mechaniczne roślin, odrosty podkładki poniżej miejsca szczepienia, ślady żerowania szkodników, oznaki chorobowe, zwiędnięcie i pomarszczenie kory na korzeniach i częściach naziemnych, martwice i pęknięcia kory, uszkodzenie pąka szczytowego przewodnika, dwupędowe korony drzew formy piennej, uszkodzenie lub przesuszenie bryły korzeniowej, złe zrośnięcie odmiany szczepionej z podkładką. Drzewa zastosowane w projekcie lp. Nazwa łacińska Nazwa polska Ilość sztuk 1 Pinus sylvestris Sosna pospolita 30 2 Picea omorka Świerk serbski 5 pojemnik Bryła + siatka druciana Bryła + siatka druciana Wysokość/szerokość obwód pnia 150/180 140/160 7 3 Pinus densiflora 'Umbraculifera' 9.2.2 Sosna gęstokwiatowa 1 C 10 50/60 odm. Trawnik z rolki Trawnik z rolki - rolowana darń odcinana z gruntu; typu uniwersalnego ( rekreacyjno-sportowa) 9.2.3 Trawnik z siewu Gotowa mieszanka traw powinna mieć oznaczony procentowy skład gatunkowy, klasę normę wg której została wyprodukowana, zdolność kiełkowania. 9.2.4 Polska łąka kwietna Mieszanka nasion do zakładania łąki wieloletniej koszonej raz lub dwa razy do roku, na szeroki zakres gleb przeciętnych. Skład: Jaskier ostry Ranunculus acris Komonica zwyczajna Lotus corniculatus Firletka poszarpana Lychnis flos-cuculi Złocień zwyczajny Leucanthemum vulgare Świerzbnica polna Knautia arvensis Brodawnik zwyczajny Leontodon hispidus Kozibród łąkowy Tragopogon pratensis Krwawnik pospolity Achillea millefolium Wyka ptasia Vicia cracca Chaber łąkowy Centaurea jacea Marchew dzika Daucus carota Chaber austriacki Centaurea phrygia Krwiściąg lekarski Sanguisorba officinalis Bukwica pospolita Stachys officinalis Mak polny Papaver rhoeas (jako przedplon) 9.2.5 Pnącza Do sadzenia najlepiej nadają się rośliny uprawiane w wcześniej w pojemnikach z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym i zdrewniałymi pędami u podstawy. Pnącza zastosowane w projekcie lp. Nazwa łacińska Nazwa polska Ilość sztuk pojemnik wielkość wymagania jakościowe 8 Clematis ‘Last Dance’ gr. Powojnik odm. gr. 1 Tangutica Tangutica Clematis ‘Constance’ gr. Powojnik odm. gr. 2 Atrangene 9.3 Atrangene 60 P9 + bambus 60-80 60 P9 + bambus 60-80 nie mniej niż 2 silne pędy szkieletowe nie mniej niż 2 silne pędy szkieletowe TRANSPORT I PRZECHOWYWANIE ROŚLIN Szczególną uwagę należy zwrócić już w szkółce i podczas transportu na zabezpieczenie systemu korzeniowego i pędów przed uszkodzeniami. Wszelkie uszkodzenia i złamania powinny być oczyszczone a rany zabezpieczone odpowiednim środkiem. Rośliny kopane z bryłą korzeniową - drzewa rosnące w polu powinny być wykopane z odpowiednią bryłą korzeniową. System korzeniowy należy przenosić z substratem, w którym rosła roślina i starannie opakować odpowiednim materiałem. Bryła korzeniowa powinna być nienaruszona, wolna od chwastów i starannie zabezpieczona do momentu zakończenia sadzenia. Rośliny kopane z gołym korzeniem - powinny być to rośliny przynajmniej dwukrotnie przesadzane w cyklu produkcyjnym z dobrze ukształtowanym systemem korzeniowym. Rośliny należy wykopać tak, by zachować strukturę systemu korzeniowego (również drobne korzenie). Korzenie muszą być zabezpieczone od momentu wykopania roślin w szkółce do czasu sadzenia. W tym czasie korzenie należy zabezpieczyć przed wyschnięciem i przemrożeniem poprzez zadołowanie, okrycie słomą lub innym odpowiednim materiałem. Rośliny z uprawy kontenerowej - rośliny powinny rosnąć przynajmniej jeden, pełny sezon wegetacyjny w kontenerach, z których będą sadzone, mieć dobrze wykształcony, ale nie przerośnięty system korzeniowy i prawidłowo rozwiniętą część naziemną. Przerośnięty, zbyt zagęszczony system korzeniowy należy przed posadzeniem odpowiednio rozluźnić. Przed sadzeniem rośliny w kontenerach należy dobrze nawodnić. Czas pomiędzy wykopaniem materiału roślinnego a jego posadzeniem powinien być skrócony do minimum. Należy dopilnować, aby materiał zapakowany w szkółce nie przesechł podczas transportu Jeżeli rośliny nie mogą być posadzone w dniu ich dostarczenia materiał powinien być odpakowany i przechowywany w następujący sposób: rośliny w kontenerach powinny być przechowywane w miejscu zacienionym z możliwością podlewania; wszystkie inne powinny być zadołowane lub korzenie powinny zostać obsypane substratem i być przechowywane w ocienionym miejscu. 9.4 SADZENIE MATERIAŁU ROŚLINNEGO 9.4.1 Sadzenie drzew i krzewów Przygotowanie podłoża dla sadzenia drzew i krzewów. Przed przystąpieniem do sadzenia konieczne jest usunięcie gruzu, zanieczyszczeń po budowie . Przed przystąpieniem do sadzenia glebę należy przygotować i uprawić. Do najważniejszych czynności związanych z przygotowaniem gleby należy stworzenie odpowiedniej struktury i dostarczenie materiału organicznego. Dołki należy zaprawić do połowy ziemią kompostową. Terminy sadzenia 9 drzewa i krzewy uprawiane w pojemnikach - cały sezon wegetacyjny (z zapewnieniem obfitego podlewania po posadzeniu) drzewa z bryłą korzeniową lub "gołym korzeniem" - termin wiosenny (15.III-15.IV ) lub jesienny (15.X-15.XI) Warunki podczas sadzenia roślin Sadzenie powinno odbywać się w chłodne, wilgotne dni. Sadzenie należy wstrzymać jeżeli warunki zewnętrzne mogą niekorzystnie odbić się na wzroście roślin lub powodują degradację gleby. Należy unikać warunków, które utrudniają przyjęcie się roślin jak: zalane doły przeznaczone do sadzenia, zbite podłoże, stagnująca woda w miejscach sadzenia, mocno zamarznięta ziemia, długotrwałe, silne, mroźne wysuszające wiatry itp. Techniki sadzenia drzew i krzewów Drzewa sadzimy w dołach, których głębokość i szerokość powinna umożliwiać swobodne włożenie i rozłożenie systemu korzeniowego. Głębokość trzeba dostosować tak, aby roślina znalazła się na tej samej głębokości, na jakiej rosła w szkółce. Zbyt głębokie lub płytkie posadzenie może utrudnić przyjęcie i wzrost roślin. Doły powinny być wykopane przed przywiezieniem roślin, aby nadmiernie nie przesuszać korzeni. Podczas kopania dołu nie należy mieszać warstwy urodzajnej z podglebiem .Każdą z tych warstw należy usypać na osobny kopczyk. Przed posadzeniem należy zadbać o elementy podtrzymujące np.: wbić pale, do których będą przywiązane rośliny. Złamane i uszkodzone korzenie należy obciąć ostrym sekatorem. Nie można dopuścić do przesuszenia bryły korzeniowej. Po umieszczeniu rośliny w dole korzenie należy zasypać sypką ziemią, w celu równomiernego zasypania korzeni. Na spód należy nasypać warstwę urodzajną, a na wierzch warstwę podglebia. Po zasypaniu połowy należy ziemię przydeptać. Następnie należy dołek zasypać i uformować miskę wokół rośliny oraz podlać wodą ( ok.10 l ). Teren wokół rośliny należy ściółkować 5 cm warstwą kory. Sadzone drzewa należy zabezpieczyć przed podgryzaniem przez zwierzęta poprzez zamontowanie osłonki zabezpieczającej dopasowującej się do pnia (samozamykająca - owija się samoczynnie wokół pnia) i rozszerzającej się wraz ze wzrostem jego obwodu. Osłonka jest ażurowa, co zapewnia dobrą cyrkulację powietrza wokół pnia. Wykonana jest z tworzywa sztucznego. 9.4.2 Sadzenie pnączy Pnącza można sadzić przez cały sezon wegetacyjny od kwietnia do października. Powojniki powinno się sadzić w doły o wymiarach 60 x 60 cm, na dnie których umieszczony jest drenaż z drobnych kamieni, na dno dołu układamy warstwę obornika lub ziemi kompotowej a następnie mieszankę miejscowej ziemi z torfem i ziemią kompostową. Pnącza sadzimy co 1,5 metra w dwóch rzędach. Rozstawa między rzędami wynosi 0,5 metra. 9.4.3 Zakładanie trawnika z rolki W czasie, gdy jest ciepło należy chronić nierozłożoną trawę z rolki, przez ułożenie stosów w cieniu i przykrycie ich wilgotnymi workami jutowymi i/ lub intensywne podlanie. Koniecznie należy zdjąć folię, która zabezpiecza trawę na palecie w trakcie transportu!! Żyjące w glebie mikroorganizmy generując ciepło i wydalając dwutlenek węgla, w ciągu 24 h do 48 h mogą spowodować wzrost temperatury do ponad 70 C. Pozostawienie trawy owiniętej folią, niepotrzebnie naraża ją na zaparzenie. By ułatwić darni przyjęcie się na nowym stanowisku, wskazane jest układanie trawy na wilgotnym na 15 cm w głąb podłożu. (Obszar, na którym ma być rozkładany trawnik z rolki najlepiej podlać intensywnie dzień wcześniej, gleba będzie wilgotna, ale górna warstwa zdąży lekko przeschnąć, co znacznie ułatwi chodzenie i noszenie ciężkich rolek.) 10 Trawnik należy rozkładać niezwłocznie po dostarczeniu na miejsce przeznaczenia. Podlewać należy w ciągu 30 minut od rozłożenia. Należy rozpocząć układanie trawy wzdłuż najdłuższej prostej linii, dociskając krawędzie oraz końce na wprost siebie ściśle, bez naciągania. Należy unikać szpar, luk oraz nachodzenia na siebie brzegów sąsiadujących rolek. Należy zakładać pasy w każdym rzędzie jak cegły w murze, używając dużego ostrego noża do przycinania brzegów. Należy unikać pozostawiania na zewnątrz krawędzi małych pasków, ponieważ łatwo będą wysychać. Na zboczach rolki trawy należy układać w poprzek stoku i w razie konieczności, przyszpilić kołkami. Po rozłożeniu trawy należy zwałować cały obszar w celu poprawienia kontaktu rolki z glebą oraz usunięciu kieszeni powietrznych. Należy prowadzić wał w poprzek rozłożonych rolek, co uchroni przed ich naciąganiem. W czasie pierwszych dwóch tygodni unikać użytkowania nowego trawnika. 9.4.4 Zakładanie trawnika z siewu Wymagania dotyczące wykonania robót związanych z trawnikami są następujące: • teren pod trawniki musi być oczyszczony z gruzu i zanieczyszczeń, • przy zakładaniu trawników na gruncie rodzimym krawężnik powinien znajdować się 2 do 3 cm nad terenem, • teren powinien być wyrównany i wyprofilowany, • trawniki na projektowanym terenie zostaną założone na 10 cm warstwie ziemi urodzajnej, która nie powinna zawierać więcej aniżeli 20% materii organicznej, • rozścieloną ziemię urodzajną 10 cm należy wzbogacić w nawozy mineralne (np. azofoskę, dawka 5 kg/100m2) i wymieszać nawóz z ziemią, • przed siewem nasion traw, ziemię należy wałować wałem gładkim, a potem wałem - kolczatką lub zagrabić, • siew powinien być dokonany w dni bezwietrzne, • okres siania - termin zakładania trawnika należy przewidzieć na późne lato (przełom VIII/IX) lub wczesną jesień, ewentualnie drugi termin – wiosnę (od 15 IV do 15 V), • nasiona traw wysiewane są w ilości od 1 do 4 kg na 100 m2 • w celu równomiernego wysiew nasion należy użyć siewnika do trawy, • przykrycie nasion - przez przemieszanie z ziemią grabiami lub wałem kolczatką, • po wysiewie nasion ziemia powinna być wałowana lekkim wałem w celu ostatecznego wyrównania i stworzenia dobrych warunków dla podsiąkania wody. Jeżeli przykrycie nasion nastąpiło przez wałowanie kolczatką, można nie stosować wału gładkiego, • 9.4.5 po wysianiu nasiona powinny znaleźć się na głębokości 0.5- 1 cm pod powierzchnią ziemi. Zakładanie polskiej łąki kwietnej Łąkę najłatwiej założyć jest na terenie pozbawionym rośliności i odchwaszczonym. Przed zaoraniem należy wcześniejszą roślinność spryskać Roundupem lub podobnym herbicydem szybko rozkładającym się. Po kilku dniach teren zaorać i zbronować lub przygotować ręcznie przekopując łopatą i motyką. Ważne aby glebę bardzo starannie rozdrobnić, w celu zapewnienia dobrych warunków do kiełkowania nasion. Po przygotowaniu gleby należy odczekać ok. 2-3 tygodnie, aby wykiełkowały nasiona chwastów 11 wydobytych na powierzchnię przy przygotowaniu gleby, które znowu niszczymy Roundupem. Dopiero po tym zabiegu znowu wysiewamy nasiona. Nie stosujemy nawożenia. Gatunki łąkowe mają różnorodne wymagania co do kiełkowania - jedne kiełkują szybko bez spoczynku, inne wymagają niższej lub wyższej temperatury, a nieliczne gatunki muszą przejść okres spoczynku w zimnej i wilgotnej glebie. Dlatego też kiełkowanie łąki jest nierównomierne, a czas wysiewu mało ważny o ile zapewnimy wysoką wilgotność gleby w pierwszych miesiącach. Stosuje się różne terminy siewu np. wczesna wiosna (marzec-maj), późna jesień po pierwszych silnych przymrozkach (listopad) - rośliny wykiełkują wiosną, a także okres letni, jeśli zapewnimy podlewanie. Do wysiewu najlepiej zmieszać nasiona z trocinami lub piaskiem (jedno wiaderko na kilkadziesiąt gramów nasion) aby zapewnić równomierność obsiewu. Zalecana gęstość siewu wynosi 1,5-2 g mieszanki na 1 m kw. lub 0,5-1 g mieszanki zmieszane z 2 g mieszanki traw łąkowych, najlepiej kostrzewy czerwonej. Wysiane nasiona nie powinny być przykryte glebą (niektóre wymagają do kiełkowania światła), wystarczy jeśli glebę lekko ubijemy mechanicznie, aby nasiona miały kontakt z wilgotną glebą. Zagrożenia dla nowo założonej łąki to po pierwsze możliwość obumarcia młodziutkich siewek wskutek suszy lub nagłych mrozów a po drugie pojawienie się chwastów, które zagłuszą rośliny łąkowe, dlatego tak istotne jest zupełne odchwaszczenie gleby - pielić możemy tylko kiedy jesteśmy pewni, że usuwamy chwasty, a nie wysiane rośliny. Wiele chwastów rośnie szybko, ale są wrażliwe na koszenie, dlatego możemy je wyniszczyć kosząc teren kosiarką ustawioną w najwyższym położeniu (wysokość koszenia 10-15 cm). Właściwe rośliny łąkowe będą jeszcze niższe albo łatwo zregenerują przycięte pędy. 9.5 PIELĘGNOWANIE MATERIAŁU ROŚLINNEGO 9.5.1 Drzewa i krzewy. Jednym z podstawowych czynności jest ograniczanie strat wilgotności. Jeżeli po posadzeniu jest mało opadów należy przystąpić do podlewania roślin. W utrzymywaniu wilgotności gleby może pomóc ściółkowanie. Ważnym zabiegiem jest też odchwaszczanie i zwalczanie chwastów, dlatego niezmiernie istotnym jest oczyszczenie gleby jeszcze przed posadzeniem roślin, unikanie niepewnych kompostów. Dopuszczane jest ewentualnie stosowanie preparatów chwastobójczych. 9.5.2 Pnącza. Pnącza z grupy Atragene nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, są proste w uprawie. Nie wymagają cięcia, gdy nadmiernie się rozrosną można je przyciąć po kwitnieniu. Pnącza z grupy Tangutica można ciąć silnie lub słabo. Przycięte silniej rozpoczną kwitnienie później o 3-6 tygodni. Co kilka lat należy je silnie przyciąć w celu odmłodzenia. 9.5.3 Trawniki Pielęgnowanie młodego trawnika z siewu sprowadza się do koszenia, nawadniania, zasilania i odchwaszczania. Pierwsze koszenie należy przeprowadzić gdy trawa ma ok.10 cm, przy czym skracamy ją o połowę. Pomaga to odpowiedniemu rozrośnięciu się trawy. W kolejnych koszeniach trawnika z siewu oraz trawnika z rolki trawę redukujemy o 3 cm Do koszenia używamy ostrych narzędzi zazwyczaj kosiarek. Ważne jest regularne koszenie, gdyż to gwarantuje dobry wygląd trawnika. Dodatkowo co 3-4 koszenia 12 powinno się nawozić. Po każdym koszeniu powinno się wygrabiać suche liście a w okresie suszy odpowiednio nawadniać. W celu zagęszczenia trawnika można także okresowo przeprowadzać aerację wgłębną 9.5.4 Łąka kwietna. Aby zapobiec inwazji roślinności leśnej i zaroślowej łąka musi być koszona. Poszczególne gatunki łąkowe różnie reagują na koszenie. Tradycyjnie użytkowane łąki kośne zwykle koszone są dwa razy do roku, czasem trzy razy lub raz w roku lub tylko raz na dwa lata. Dla zapewnienia obfitego kwitnienia jak największej ilości gatunków najlepsze efekty daje koszenie raz w roku na początku lata (czerwiec - lipiec). Częstsze koszenie ułatwia chodzenie po łące ale ogranicza ilość gatunków kwitnących latem. Z reguły większe gatunki łąkowe (chaber łąkowy i austriacki, świerzbnica polna, kozibród, przytulia właściwa i biała itp.) rozwijają się lepiej przy rzadkim koszeniu (raz w roku lub raz na kilka lat), a niższe gatunki lepiej rosną na łąkach kilka razy w roku. Nigdy nie kosimy łąki wcześniej niż w czerwcu, ponieważ istnieje duża grupa bardzo ozdobnych gatunków kwitnących w maju i czerwcu, które wyginęłyby stopniowo jeśli zostaną skoszone za wcześnie. Jeśli zależy nam jedynie na tych wcześnie kwitnących gatunkach (firletka, złocień, brodawnik, mniszek, jaskry) to od czerwca, po ustaniu ich kwitnienia, łąkę kosić można nawet co trzy tygodnie. Ograniczy to jedynie prawie zupełnie kwitnienie późnoletnich gatunków. Bardzo ważne jest aby zostawić skoszoną trawę na łące, żeby mogły wyschnąć i wysypać się nasiona zawiązane przez rośliny. Po kilku dniach siano usuwamy lub palimy na miejscu. Większość gatunków łąkowych jest wieloletnia. Niektóre z gatunków kwitną już w pierwszym roku, inne po 2-3 latach. Nieliczne gatunki łąkowe są dwuletnie (kwitną w drugim roku i obumierają wydając nasiona kminek, marchew dzika), a jedynie szelężnik jest gatunkiem jednorocznym. 13